四书类 》 lùn yǔ xīn jiě   》 zǐ zhāng piān dì shí jiǔ      qián mù Qian Mu

　　（ yī）
　　 zǐ zhāng yuē： “ shì jiàn wēi zhì mìng， jiàn dé sī yì， jì sī jìng， sàng sī 'āi， qí kě yǐ yǐ。 ”
　　 zhì mìng yóu shòu mìng。 [ guāng 'àn：“ shòu mìng。” zhī jù hào， dōng dà bǎn yuán zuò“ shòu mìng，” zhī dòu hào。 ] jiàn wēi shòu mìng jiàn 〈 xiàn wèn piān 〉。 jiàn dé sī yì jiàn〈 jì shì piān〉。 jì sī jìng sàng sī 'āi zhī yì， jiàn〈 bā yì piān〉。 cǐ zhāng zǐ zhāng zhī yán， yì píng rì suǒ wén yú kǒng zǐ。“ yǐ yǐ” yǔ cí， [ guāng 'àn：“ ‘ yǐ yǐ ’ yǔ cí”， dōng dà bǎn yuán zuò“ yǐ yǐ yǔ cí”，“ yǐ yǐ” èr zì wú yǐn hào。 ] wèi shì néng rú cǐ wéi kě yě。
　　 běn piān jiē jì mén dì zǐ zhī yán。 gài zì kǒng zǐ mò hòu， shù yí jiào yǐ yòu hòu xué， yǐ jí tóng mén xiāng qiē cuō， yǐ qí néng fā míng shèng yì， gù biān zhě jí wéi yī piān， yǐ zhì《 lùn yǔ》 zhī hòu。 wú yán yuān、 zǐ lù zhū rén yǔ， yǐ qí mò zài qián。
　　【 bái huà shì yì】
　　 zǐ zhāng shuō：“ yī gè shì， jiàn wēinàn néng shòu mìng， bù 'ài qí shēn。 jiàn yòu dé néng sī jí yì， bù wàng qǔ。 [ guāng 'àn：“ jiàn wēinàn néng shòu mìng， bù 'ài qí shēn。 jiàn yòu dé néng sī jí yì， bù wàng qǔ。”， sān mín bǎn yuán zuò“ jiàn wēinàn néng shòu mìng，（ bù 'ài qí shēn）， jiàn yòu dé néng sī jí yì，（ bù wàng qǔ，）”，“ bù 'ài qí shēn” yǔ“ bù wàng qǔ，” èr chù jiā xiǎo kuò hào， qiě 'èr jù hào yuán jiē wéi dòu hào。 yí sān mín bǎn yí gǎi zuò“ jiàn wēinàn néng shòu mìng（， bù 'ài qí shēn）。 jiàn yòu dé néng sī jí yì（， bù wàng qǔ）。”， jí jiāng 'èr dòu hào jiē zhì rù xiǎo kuò hào nèi， qiě jù hào zài xiǎo kuò hào wài。 ] lín jì néng sī jìng， lín sàng néng sī 'āi， nà yě suàn kě yǐ liǎo。”
　　（ èr）
　　 zǐ zhāng yuē：“ zhí dé bù hóng， xìn dào bù dǔ， yān néng wéi yòu？ yān néng wéi wáng？”
　　 zhí， shǒu yì。 dé zài jǐ， gù yuē zhí， yóu yún jù dé。 hóng， dà yì。 hòu mèng zǐ yán kuò chōng， yì qiú qí néng hóng。 dào zài wài， gù xū xìn。 xìn bù dǔ， zé dào tīng 'ér tú shuō zhī yǐ。 xìn dào dǔ， sī wú dé yì rì hóng。 ruò yòu zhí 'ér bù hóng， yòu xìn 'ér bù dǔ， zé bù dà， bù zú dāng tiān dì jiān dà bǔ yì zhī shì， bùzúwèi tiān dì jiān dà guān xì zhī rén。 yòu cǐ yī rén bù wéi zhòng， wú zhī yì bùwèi qīng。 jiào zhī yī wú xìn shǒu zhě， xiāng qù yì wú jǐ。 huò yuē： bù néng wèi qí wú zhí wú xìn， yì bù néng wèi qí yòu zhí yòu xìn。 liǎng yì réng xiāng tōng。 běn zhāng yǔ“ Zēngzǐ hóng yì” zhāng lüè xiāng sì。 [ guāng 'àn：“ běn zhāng yǔ‘ Zēngzǐ hóng yì’ zhāng lüè xiāng sì”， dōng dà bǎn yuán zuò“ běn zhāng yǔ Zēngzǐ hóng yì zhāng lüè xiāng sì”，“ Zēngzǐ hóng yì” sì zì wú yǐn hào。 ] wéi Zēngzǐ hóng yǐ zhǐ dào， yì yǐ zhǐ dé， yǔ zǐ zhāng cǐ yán zhèng xiāng dàozhuǎn。 Zēngzǐ cháng wèi：“ táng táng hū zhāng yě， nán hū bìng wéi rén yǐ”， [ guāng 'àn：“ nán hū bìng wéi rén yǐ” zhī“ hū” zì， yuán wén sì yìng zuò“ nán yǔ bìng wéi rén yǐ” zhī“ yǔ” zì。 ruò rán， sān mín bǎn、 dōng dà bǎn、 lián jīng bǎn jù wù。 ] qǐ yì yǐ zǐ zhāng zhī zhí dé wù hóng hū？ suǒ shǒu tài xiá gù bù shì， rán guì kuò 'ér chōng zhī， bù guì yǐ hóng wéi zhí。 yú cǐ jiàn Zēngzǐ、 zǐ zhāng xué mài zhī xiāng yì。
　　【 bái huà shì yì】
　　 zǐ zhāng shuō：“ zhí dé bù néng hóng dà， xìn dào bù néng dǔ shí， zhè yàng， zěn hǎo suàn tā yòu， yòu zěn hǎo suàn tā méi yòu。”
　　（ sān）
　　 zǐ xià zhī mén rén wèn jiāo yú zǐ zhāng。 zǐ zhāng yuē：“ zǐ xià yún hé？” duì yuē：“ zǐ xià yuē：‘ kě zhě yǔ zhī， qí bù kě zhě jù zhī。’” zǐ zhāng yuē：“ yì hū wú suǒ wén：‘ jūn zǐ zūn xián 'ér róng zhòng， jiā shàn 'ér jīn bù néng。’ wǒ zhī dà xián yǔ， yú rén hé suǒ bù róng？ wǒ zhī bù xián yǔ， rén jiāng jù wǒ， rú zhī hé qí jù rén yě？”
　　 wèn jiāo： wèn jiāo yǒu zhī dào。
　　 qí bù kě zhě jù zhī： cǐ gài zǐ xià shǒu“ wú yǒu bù rú jǐ zhě” zhī yí xùn。 [ guāng 'àn：“ cǐ gài zǐ xià shǒu‘ wú yǒu bù rú jǐ zhě’ zhī yí xùn”， dōng dà bǎn yuán zuò“ cǐ gài zǐ xià shǒu wú yǒu bù rú jǐ zhě zhī yí xùn”，“ wú yǒu bù rú jǐ zhě” liù zì wú yǐn hào。 ] yòu rú sǔn zhě sān yǒu， cǐ dāng jù bù yǔ jiāo。
　　 zūn xián 'ér róng zhòng， jiā shàn 'ér jīn bù néng： cǐ gài kǒng zǐ“ fàn 'ài zhòng 'ér qīn rén” zhī yí xùn。 [ guāng 'àn：“ cǐ gài kǒng zǐ‘ fàn 'ài zhòng 'ér qīn rén’ zhī yí xùn”， dōng dà bǎn yuán zuò“ cǐ gài kǒng zǐ fàn 'ài zhòng 'ér qīn rén zhī yí xùn”，“ fàn 'ài zhòng 'ér qīn rén” liù zì wú yǐn hào。 ]
　　 běn zhāng zǐ xià zhī jiào mén rén， gài chū xué suǒ yí shǒu。 zǐ zhāng zhī yán， zé jūn zǐ dà xián zhī suǒ yòu shì。 èr zǐ gè yòu wén yú kǒng zǐ， ér gè dé qí xìng zhī suǒ jìn。 zǐ xià juàn jiè， zǐ zhāng gāo guǎng， jūn kě qǔ fǎ。 rán yì bù miǎn gè yòu suǒ piān bì。
　　【 bái huà shì yì】
　　 zǐ xià de mén rén wèn jiāo yǒu zhī dào yú zǐ zhāng。 zǐ zhāng dào： [ guāng 'àn：“ zǐ zhāng dào：” zhī mào hào， dōng dà bǎn wù zhí zuōfēn hào， yí zūn lián jīng bǎn gǎi zuò“ zǐ zhāng dào：” zhī mào hào。 ]“ nǐ men xiān shēng zǐ xià rú hé shuō ní？” [ guāng 'àn：“ nǐ men xiān shēng zǐ xià rú hé shuō ní”， sān mín bǎn yuán zuò“ nǐ men xiān shēng（ zǐ xià） rú hé shuō ní”，“ zǐ xià” èr zì jiā xiǎo kuò hào。 ] nà mén rén duì dào：“ wǒ men xiān shēng zǐ xià shuō： [ guāng 'àn：“ wǒ men xiān shēng zǐ xià shuō”， sān mín bǎn yuán zuò“ wǒ men xiān shēng（ zǐ xià） shuō”，“ zǐ xià” èr zì jiā xiǎo kuò hào。 ]‘ kě yǔ wéi yǒu de， wǒ hé tā wéi yǒu， bù kě yǔ wéi yǒu de， gāi jù jué bù yǔ xiāng jiāo。’” zǐ zhāng shuō：“ zhè hé wǒ suǒ tīng dào de bù tóng liǎo。‘ yī gè jūn zǐ， gāi zūn chóng xián zhě， tóng shí yì kuān róng zhòng rén。 gāi jiā xǔ shàn rén， tóng shí yì 'āi jīn nà xiē bù néng de rén。’ ruò shǐ wǒ shì gè dà xián， duì rén yòu shénme bù néng róng de ní？ ruò shǐ wǒ zì jǐ bù xián， bié rén jiāng huì jù jué wǒ， nà dài wǒ lái jù jué rén yā？”
　　（ sì）
　　 zǐ xià yuē：“ suī xiǎo dào， bì yòu kě guān zhě yān， zhì yuǎn kǒng ní， shì yǐ jūn zǐ bùwèi yě。”
　　 kǒng zǐ zhī dào dà， bó xué duō wén 'ér yī yǐ guàn zhī。 xiǎo dào kuī yú yī xì， zhí yú yī piān， fēi wèi qí wú suǒ dé， jiù qí suǒ jiàn suǒ zhí， yì jiē yòu kě guān； [ guāng 'àn：“ jiē yòu kě guān；” zhī fēn hào， dōng dà bǎn yuán zuò“ jiē yòu kě guān。” zhī jù hào。 ] dàn ruò tuī 'ér yuǎn zhī， yù qí dá yú guǎng dà yōu jiǔ zhī yù， zé duō zhì ní 'ér nán tōng， gù jūn zǐ bùwèi yě。 huò yuē： cǐ zhòng jīng shì zhī yì。 xiǎo dào， rú nóng、 pǔ、 yī、 bǔ、 bǎi jiā zhòng jì， shàn yī qū zhī cháng、 [ guāng 'àn：“ shàn yī qū zhī cháng、” zhī dùn hào， dōng dà bǎn yuán zuò“ shàn yī qū zhī cháng，” zhī dòu hào。 ] yìng yī jié zhī yòng zhě jiē shì。 dāng yǔ“ jūn zǐ bù qì” zhāng cān dú。
　　【 bái huà shì yì】
　　 zǐ xià shuō：“ jiù suàn shì xiǎo dào， yě yī dìng yòu kě guān chù。 dàn yào xíng dào yuǎn chù， biàn kǒng xíng bù tōng。 suǒ yǐ jūn zǐ bù zǒu nà xiǎo dào。”
　　（ wǔ）
　　 zǐ xià yuē：“ rì zhī qí suǒ wáng， yuè wú wàng qí suǒ néng， kě wèi hàoxué yě yǐ yǐ。”
　　 jūn zǐ zhī xué， [ guāng 'àn：“ jūn zǐ zhī xué” zhī“ zhī” zì， jù dōng dà běn， nǎi“ jūn zǐ yú xué” zhī“ yú” zhī wù zhí。 yí zūn yuán shǐ zhī sān mín bǎn、 dōng dà bǎn zuò“ yú”。 ] dāng rì jìn 'ér wú jiāng。 rì zhī suǒ wú， cǐ kǒng zǐ bó wén zhī jiào。 yuè wú wàng qí suǒ néng， cǐ kǒng zǐ yuē lǐ zhī jiào。 yì yán zǐ suǒ wèi“ dé yī shàn zé quán quán fú yīng 'ér fú shī zhī”。 [ guāng 'àn：“ yì yán zǐ suǒ wèi‘ dé yī shàn zé quán quán fú yīng 'ér fú shī zhī’”， dōng dà bǎn yuán zuò“ yì yán zǐ suǒ wèi dé yī shàn zé quán quán fú yīng 'ér fú shī zhī”，“ dé yī shàn zé quán quán fú yīng 'ér fú shī zhī” shí 'èr zì jiā yǐn hào。 ] gù rì zhī suǒ wú zé xué jìn， yuè wú wàng suǒ néng zé dé lì。 rú shì xiāng yǐn 'ér cháng， sī néng zé shàn 'ér gù zhí zhī， shēn zào 'ér zì dé zhī yǐ。 zǐ xià cǐ zhāng zhī yán hàoxué， yì zhī、 dé jiān yán。
　　【 bái huà shì yì】
　　 zǐ xià shuō：“ měi tiān néng zhī dào suǒ bù zhī dào de， měi yuè néng bù wàng liǎo suǒ yǐ néng de， kě shuō shì hàoxué liǎo。”
　　（ liù）
　　 zǐ xià yuē：“ bó xué 'ér dǔ zhì， qièwèn 'ér jìn sī， rén zài qí zhōng yǐ。”
　　 bó xué 'ér dǔ zhì： huò yí zhì zài xué xiān， gù shì cǐ zhì zì wéi jì shí。 rán kǒng zǐ yuē：“ kě yǔ gòng xué， wèi kě yǔ shì dào， wèi kě yǔ lì。” gù bó xué bì jì zhī yǐ dǔ zhì， nǎi kě yǐ shì dào yǔ lì。
　　 qièwèn 'ér jìn sī： bó wén bì guī yú yuē lǐ。 xué suī bó， guì néng fǎn jiù jǐ shēn， dǔ shí jiàn lǚ。 qièwèn jìn sī， xīn zhī qí yì， rán hòu shì dào yǔ lì zhī hòu， kě yǐ dá yú bù huò 'ér néng quán。
　　 rén zài qí zhōng yǐ： xué zhě suǒ yǐ xué wéi rén， suǒ yǐ jìn rén dào， gù yuē“ rén zài qí zhōng”。 [ guāng 'àn：“ gù yuē‘ rén zài qí zhōng’”， dōng dà bǎn yuán zuò“ gù yuē rén zài qí zhōng”，“ rén zài qí zhōng” sì zì wú yǐn hào。 ]
　　 běn zhāng dāng yǔ shàng zhāng cān dú。 zǐ xià liè wén xué zhī kē， rán qí lùn xué， gù bù shī shèng mén jǔ yuē， xué zhě qí xì chǎn yān。
　　【 bái huà shì yì】
　　 zǐ xià shuō：“ bó xué 'ér néng dǔ shǒu qí zhì， yòu néng jiù jǐ shēn qīnqiè chù qù wèn， jiē jìn chù qù sī， rén dào yì jiù zài zhè zhōng jiān liǎo。”
　　（ qī）
　　 zǐ xià yuē：“ bǎi gōng jū sì yǐ chéng qí shì， jūn zǐ xué yǐ zhì qí dào。”
　　 sì， guān fǔ zào zuò zhī chù。 huò shuō： shì zhōng chén liè qì wù zhī suǒ。 jīn cóng qián jiě。 bǎi gōng jū sì zhōng yǐ chéng qí qì wù， jūn zǐ zhī yú dào yì rán。 fēi xué wú yǐ míng dào， yì wú yǐ jìn dào zhī yùn 'ér tōng qí biàn huà。 xué zhě chǐ yán dào 'ér shū yú xué， zé dào bù zì zhì， yòu hé cóng míng 'ér jìn zhī？ zhì zhě， shǐ zhī lái 'ér jìn zhī zhī yì。 jūn zǐ zhōng shēn yú xué， yóu bǎi gōng zhī cháng rì jū sì zhōng。
　　 běn zhāng xué yǐ zhì dào， réng jí shàng zhāng“ rén zài qí zhōng” zhī yì。 [ guāng 'àn：“ réng jí shàng zhāng‘ rén zài qí zhōng’ zhī yì”， dōng dà bǎn yuán zuò“ réng jí shàng zhāng rén zài qí zhōng zhī yì”，“ rén zài qí zhōng” sì zì wú yǐn hào。 ]
　　【 bái huà shì yì】
　　 zǐ xià shuō：“ bǎi gōng cháng rì jū zài sì zhōng yǐ chéng qí qì wù， jūn zǐ zhōng shēn zài xué zhī zhōng yǐ qiú zhì cǐ dào。”
　　（ bā）
　　 zǐ xià yuē：“ xiǎo rén zhī guò yě bì wén。”
　　 wén， wén shì yì。 rén zhī yòu guò， chū fēi lì yì wéi 'è， yì yī shí 'ǒu rán zhī shī 'ěr。 rán xiǎo rén dá yú gǎi guò 'ér rěn yú zì qī， zé bì wén shì zhī yǐ zhòng qí guò yǐ。
　　【 bái huà shì yì】
　　 zǐ xià shuō：“ xiǎo rén yòu liǎo guò shī， bì bǎ tā lái wén shì。”
　　（ jiǔ）
　　 zǐ xià yuē：“ jūn zǐ yòu sān biàn。 wàng zhī yǎn rán， jí zhī yě wēn， tīng qí yán yě lì。”
　　 yǎn rán， mào zhī zhuāng。 wēn， sè zhī hé。 lì， cí zhī què。 jí， jiē jìn yì。 jūn zǐ jìng yǐ zhí nèi， yì yǐ fāng wài， rén dé hún rán。 wàng zhī yǎn rán， lǐ zhī cún。 jí zhī yě wēn， rén zhī zhe。 tīng qí yán lì， yì zhī fā。 rén zhī jiē zhī， ruò jiàn qí yòu biàn， jūn zǐ shí wú biàn。
　　【 bái huà shì yì】
　　 zǐ xià shuō：“ yī gè jūn zǐ xiàng huì yòu sān zhǒng de biàn huà。 yuǎn wàng tā， jiàn tā yǎn rán yòu wēi。 jiē jìn liǎo， yòu jué wēn rán kě qīn。 dài tīng tā shuō huà， yòu xiàng zhǎn dīng jié tiě bān lì hài。”
　　（ yī ０）
　　 zǐ xià yuē：“ jūn zǐ xìn 'ér hòu láo qí mín。 wèi xìn， zé yǐ wéi lì jǐ yě。 xìn 'ér hòu jiàn。 wèi xìn， zé yǐ wéi bàng jǐ yě。”
　　 xìn， wèi rén xìn zhī。 lì， yóu bìng yì。 yán shì shàng shǐ xià， jiē bì chéng yì jiāo fú 'ér hòu kě yǐ yòu chéng。 rán yì yòu suī bù xìn， bù róng bù jiàn， rú jī zǐ、 bǐ gān shì yě。 [ guāng 'àn：“ rú jī zǐ、 bǐ gān shì yě” zhī yòu yī dùn hào， dōng dà bǎn yuán zuò“ rú jī zǐ bǐ gān shì yě” zhī wú yī dùn hào。 ] yì yòu suī bù xìn， bù róng bù láo zhī， rú zǐ chǎn wéi zhèng， mín yù shā zhī shì yě。 zǐ xià cǐ zhāng， jǔ qí cháng 'ér yán zhī。
　　【 bái huà shì yì】
　　 zǐ xià shuō：“ jūn zǐ děng dài mín zhòng xìn tā liǎo， zài lái láo shǐ tā men。 fǒu zé jiāng huì yuàn tā yòu yì zuò hài yú tā men liǎo。 jūn zǐ děng dài qí jūn xìn tā liǎo， zài duì jūn yòu suǒ jiàn。 fǒu zé jiāng wù huì tā gù yì bàng huǐ yú jǐ liǎo。”
　　（ yī yī）
　　 zǐ xià yuē：“ dà dé bù yú xián， xiǎo dé chū rù kě yě。”
　　 dà dé xiǎo dé， yóu yún dà jié xiǎo jié。 xián， lán yì， suǒ yǐ zhǐ wù zhī chū rù。 huò yuē： lùn rén yǔ zì chù bù tóng。 lùn rén dāng guān qí dà jié， dà jié gǒu kě qǔ， xiǎo chā zì kě lüè。 ruò zì chù zé dà jié gù bù kě yǐ yú xián， xiǎo dé yì qǐ kě yǐ chū rù hū？ xiǎo dé chū rù， zhōng lěi dà dé。 huò yuē： xiǎo dé chū rù， rú mèng zǐ yuē [ guāng 'àn：“ mèng zǐ yuē”， yuē xià lòu zhí mào hào， dōng dà bǎn yuán zuò“ mèng zǐ yuē：” yòu mào hào。 dāng zūn dōng dà bǎn。 ]“ yán bù bì xìn， xíng bù bì guǒ， wéi yì suǒ zài” shì yě。 [ guāng 'àn：“‘ yán bù bì xìn， xíng bù bì guǒ， wéi yì suǒ zài’ shì yě”，“ shì yě” èr zì zài yǐn hào wài。 dōng dà bǎn yuán zuò“‘ yán bù bì xìn， xíng bù bì guǒ， wéi yì suǒ zài shì yě。’”，“ shì yě” èr zì zài yǐn hào nèi。 gài mèng zǐ yuán wén wú“ shì yě” èr zì， cǐ 'èr zì nǎi qián zǐ yǔ， fàng rù yǐn hào nèi nǎi wù zhí， dāng zūn lián jīng bǎn。 ] rán zé suǒ yǐ yòu chū rù， zhèng yǐ chéng qí bù yú xián zhī dà dé。
　　【 bái huà shì yì】
　　 zǐ xià shuō：“ rén de dé xíng， dà chù bù kě yú yuè jiè xiàn， xiǎo chù yòu yī xiē chū rù shì kě yǐ de。”
　　（ yī 'èr）
　　 zǐ yóu yuē：“ zǐ xià zhī mén rén xiǎo zǐ， dāng sǎ sǎo yìng duì jìn tuì zé kě yǐ。 yì mò yě。 běn zhī zé wú， rú zhī hé？” zǐ xià wén zhī， yuē：“ ài！ yán yóu guò yǐ！ jūn zǐ zhī dào， shú xiān chuán yān？ shú hòu juàn yān？ pì zhū cǎo mù， qū yǐ bié yǐ。 jūn zǐ zhī dào， yān kě wū yě。 yòu shǐ yòu zú zhě， qí wéi shèng rén hū？”
　　 mén rén xiǎo zǐ： xiǎo zǐ jí mén rén。 rú“ Zēngzǐ yòu jí” zhāng，“ wú zhī miǎn fū xiǎo zǐ”， jí mén rén。 [ guāng 'àn：“ rú‘ Zēngzǐ yòu jí’ zhāng，‘ wú zhī miǎn fū xiǎo zǐ’， jí mén rén”， dōng dà bǎn yuán zuò“ rú Zēngzǐ yòu jí zhāng， wú zhī miǎn fū xiǎo zǐ， jí mén rén”，“ Zēngzǐ yòu jí” yǔ“ wú zhī miǎn fū xiǎo zǐ” èr chù wú yǐn hào。 ] cǐ chù mén rén xiǎo zǐ jiān yán， yīn xià wén sǎ sǎo yìng duì jìn tuì， nǎi zhǐ zǐ xià mén rén zhōng nián qīng yī bèi yán， gù tè jiā cǐ 'èr zì。 huò shuō： xiǎo zǐ dāng lián xià dú， wèi qí mén rén zhōng yòu yòu zhě， shǐ dāng sǎ sǎo yìng duì jìn tuì zé kě yǐ； [ guāng 'àn：“ zé kě yǐ；” zhī fēn hào， dōng dà bǎn yuán zuò“ zé kě yǐ，” zhī dòu hào。 ] jīn zǐ xià bù fēn cháng yòu， yī yǐ cǐ jiào， gù jī zhī。 jīn 'àn： hòu shuō wú cǐ wén lǐ，“ mén rén xiǎo zǐ” réng dāng lián dú， [ guāng 'àn：“‘ mén rén xiǎo zǐ’ réng dāng lián dú”， dōng dà bǎn yuán zuò“ mén rén xiǎo zǐ réng dāng lián dú”，“ mén rén xiǎo zǐ” sì zì wú yǐn hào。 ] hòu shuō zhī yì yǐ jiān hán zài nèi。 [ guāng 'àn：“ zài nèi。” zhī jù hào， dōng dà bǎn yuán zuò“ zài nèi，” zhī dòu hào。 ] ruò bì jū ní fēn dú， zhuǎn shī zhī。
　　 sǎ sǎo yìng duì jìn tuì： sǎ dāng wéi sǎ， yǐ shuǐ huī dì jí qiáng jiē， lìng bù yáng chén， rán hòu sǎo zhī。 yìng duì， yīngshì wéi nuò， duì bì yòu cí。 jìn tuì， fán kōu yī qū yú， yǔ fū zhèng lì gǒng shǒu， wēi yí róng jié， jiē yòu yí suǒ dāng xué xí。
　　 yì mò yě， běn zhī zé wú： zǐ yóu jī zǐ xià shī jiào fǎ， wèi cǐ děng jiē mò shì， bù jiào yǐ běn， wèi lǐyuè wén zhāng zhī dà zhě。
　　 shú xiān chuán yān， shú hòu juàn yān： juàn rú“ huì rén bù juàn” zhī juàn。 [ guāng 'àn：“ juàn rú‘ huì rén bù juàn’ zhī juàn”， dōng dà bǎn yuán zuò“ juàn rú huì rén bù juàn zhī juàn”，“ huì rén bù juàn” sì zì wú yǐn hào。 ] wèi jūn zǐ zhī dào， chuán yú rén， yí yòu xiān hòu zhī cì dì， yí xiān zé xiān， yí hòu zé hòu， fēi zhuān chuán qí yí xiān zhě， ér juàn chuán qí yí hòu zhě。 gù fēi mò zé xiān chuán， ér běn zé juàn jiào。
　　 pì zhū cǎo mù， qū yǐ bié yǐ： qū， fēn qū yì， jí fēn lèi yì。《 qí mín yào shù》 yòu qū zhǒng wǔ gǔ fǎ， zuò wéi qū zhěn， rú jīn cài qí， shù mǔ zhī nèi， fēn lèi zá zhí。 cǎo mù， jí zhǐ gǔ、 shū、 guǒ、 luǒ zhī zài tián pǔ zhě。 nóng fū zhī wéi tián pǔ， bì wéi zhī qū bié gài zhǒng； [ guāng 'àn：“ qū bié gài zhǒng；” zhī fēn hào， dōng dà bǎn yuán zuò“ qū bié gài zhǒng，” zhī dòu hào。 ] shí rì jì zhì， dà xiǎo gān kǔ， mò bù xián dé qí shēng。 rán wǔ gǔ zì wéi wǔ gǔ， guǒ luǒ zì wéi guǒ luǒ， cǎo mù zhī qū bié， jí yù rén xìng yǔ suǒ xué zhī bù néng xiāng tóng。
　　 yān kě wū yě： wū， qī wǎng yì。 yán ruò bù liàng qí qiǎn shēn， bù wèn qí shēng shú， yī gài yǐ jiào， zhuān yǐ gāo qiě yuǎn zhě yǔ zhī， zé shì wū zhī 'ér yǐ。 jūn zǐ zhī dào， bù rú cǐ。
　　 yòu shǐ yòu zú： jūn zǐ jiào rén yòu xù， xiān chuán yǐ jìn xiǎo， hòu jiào yǐ yuǎn dà。 suǒ wèi xún xún shàn yòu。 ruò fū xià xué 'ér shàng dá， běn mò shǐ zhōng yī yǐ guàn zhī， zé wéi shèng rén wéi néng。 rán zé xiǎo xué shǐ jiào， rén rén kě chuán； [ guāng 'àn：“ rén rén kě chuán；” zhī fēn hào， dōng dà bǎn yuán zuò“ rén rén kě chuán，” zhī dòu hào。 ] gēn běn dà dào， zé fēi jìn rén kě dé。 cǐ xià kǒng mén chuán jīng zhī gōng guī yú zǐ xià， ér《 dài jì》〈 lǐ yùn dà tóng〉 zhī piān huò wèi yuán yú zǐ yóu zhī xù yán。 [ guāng 'àn：“ xù yán。” zhī jù hào， dōng dà bǎn yuán zuò“ xù yán，” zhī dòu hào。 ] liǎng rén xué mài， yì yú cǐ kě jiàn qí yòu bié。
　　 jīn 'àn： yóu、 xià tóng liè wén xué zhī kē， zǐ yóu fēi bù zhī sǎ sǎo yìng duì jìn tuì wéi chū xué suǒ yòu shì， tè kǒng zǐ xià zhī ní yú qì yì 'ér hū yú dà dào， gù yǐ wéi shuō。 zǐ xià yì fēi bù zhī sǎ sǎo yìng duì jìn tuì zhī shàng shàng yòu lǐyuè dà dào， bù kě hū 'ér bù chuán。 shì liǎng rén yán jiào xué zhī fǎ shí wú dà yì， dú zhě ruò jù“ yán yóu guò yǐ” sì zì， [ guāng 'àn：“ dú zhě ruò jù‘ yán yóu guò yǐ’ sì zì”， dōng dà bǎn yuán zuò“ dú zhě ruò jù yán yóu guò yǐ sì zì”，“ yán yóu guò yǐ” sì zì wú yǐn hào。 ] biàn wèi zǐ yóu zhī yán quán fēi， zé shī běn zhāng zhī zhǐ。
　　【 bái huà shì yì】
　　 zǐ yóushuì：“ zǐ xià de mén rén xiǎo zǐ， dān dāng xiē sǎ shuǐ sǎo dì， yán yǔ yìng duì， qū zǒu jìn tuì yī yìng xì shì， nà gòu liǎo。 kě xī zhè xiē zhǐ shì mò jié。 ruò lùn dào běn yuán chù， jiù méi yòu liǎo， zhè zěn hǎo yā？” zǐ xià tīng dào liǎo， shuō：“ ā！ yán yóu cuò liǎo。 jūn zǐ zhī dào， nà xiē shì xiān lái chuán gěi rén？ nà xiē shì fàng zài hòu， yàn juàn bù jiào liǎo？ jiù ná tián pǔ zhōng cǎo mù zuò pì， yě shì yī qū qū dì fēn bié ] zhe。 jūn zǐ zhī dào， nà kě yòng qī wàng lái duì rén yā！ zhì yú yòu shǐ yòu zú， qiǎn shēn dà xiǎo dū xué tōng liǎo de， [ guāng 'àn：“ zhì yú yòu shǐ yòu zú， qiǎn shēn dà xiǎo dū xué tōng liǎo de，”， sān mín bǎn yuán zuò“ zhì yú yòu shǐ yòu zú，（ qiǎn shēn dà xiǎo dū xué tōng liǎo de），”，“ qiǎn shēn dà xiǎo dū xué tōng liǎo de” jiǔ zì jiā xiǎo kuò hào。 yí sān mín bǎn yí gǎi zuò“ zhì yú yòu shǐ yòu zú（， qiǎn shēn dà xiǎo dū xué tōng liǎo de），”， jí jiāng“ zhì yú yòu shǐ yòu zú，” zhī dòu hào yì zhì rù xiǎo kuò hào nèi。 ] nà pà zhǐ yòu shèng rén bā？”
　　（ yī sān）
　　 zǐ xià yuē：“ shì 'ér yōu zé xué， xué 'ér yōu zé shì。”
　　 shì， rù guān cóng zhí。 shì yǔ xué， suǒ shì yì， suǒ zhì tóng。 yōu， yòu yú lì。 shì 'ér xué， suǒ yǐ zī qí shì zhě yì shēn。 xué 'ér shì， suǒ yǐ yàn qí xué zhě yì guǎng。 cǐ liǎng yǔ fǎn fù xiāng yīn， ér yì gè yòu suǒ zhǐ。 huò yí xué jù dāng zài shì jù qián。 [ guāng 'àn：“ huò yí xué jù dāng zài shì jù qián。” zhī jù hào， dōng dà bǎn yuán zuò“ huò yí xué jù dāng zài shì jù qián，” zhī dòu hào。 ] rán xué 'ér shì， shì zhī cháng。 shì 'ér xué， zé bù duō jiàn。 [ guāng 'àn：“ zé bù duō jiàn。” zhī jù hào， dōng dà bǎn yuán zuò“ zé bù duō jiàn，” zhī dòu hào。 ] zǐ xià zhī yì suǒ zhù zài cǐ， gù yǐ shì jù zhì qián。
　　〈 tán gōng〉 zài Zēngzǐ zé zǐ xià yuē：“ wú yǔ 'ěr shì fū zǐ yú zhū sì zhī jiān， tuì 'ér lǎo yú xī hé zhī shàng， shǐ xī hé zhī mín yí rǔ yú fū zǐ。” zé zǐ xià wǎn nián jiào yù zhī shèng kě zhī。 běn piān zài zhū dì zǐ zhī yán， dú zǐ xià wéi zuì duō， qǐ yǐ shì yú？
　　【 bái huà shì yì】
　　 zǐ xià shuō：“ shì zhě yòu yú lì yí cóng xué， xué zhě yòu yú lì yí cóng shì。”
　　（ yī sì）
　　 zǐ yóu yuē：“ sàng， zhì hū 'āi 'ér zhǐ。”
　　 zhì， jí yì。 sānglǐ zhǐ yǐ zhì jí hū jūsāng zhě zhī 'āi qíng 'ér zhǐ， bù shàng wén shì。 rán ruò guò 'ér zhì yú huǐ shēn miè xìng， yì jūn zǐ suǒ jiè。
　　【 bái huà shì yì】
　　 zǐ yóushuì：“ sānglǐ zhǐ yào jí jìn dào zāo sàng zhě zhī 'āi qíng biàn gòu liǎo。”
　　（ yī wǔ）
　　 zǐ yóu yuē：“ wú yǒu zhāng yě， wéi nán néng yě， rán 'ér wèi rén。”
　　 zǐ zhāng wù wéi gāo guǎng， rén suǒ nán néng， dàn wèi dé wéi rén dào。 rén dào， nǎi rén yǔ rén xiāng chǔzhī dào， qí dào píng shí， rén rén kě néng。 ruò xīn cún gāo guǎng， wù qiú rén suǒ nán néng， jí wèi dé wèi rén。
　　【 bái huà shì yì】
　　 zǐ yóushuì：“ wǒ de péng yǒu zhāng yā！ tā kě suàn shì rén suǒ nán néng de liǎo， [ guāng 'àn：“ tā kě suàn shì rén suǒ nán néng de liǎo”， sān mín bǎn yuán zuò“（ tā kě suàn） shì rén suǒ nán néng de liǎo”，“ tā kě suàn” sān zì jiā xiǎo kuò hào。 ] dàn zhè yàng yě wèi dé wéi rén yā！”
　　（ yī liù）
　　 Zēngzǐ yuē：“ táng táng hū zhāng yě， nán yǔ bìng wéi rén yǐ。”
　　 táng táng， gāo dà kāi guǎng zhī mào。 zǐ zhāng zhī wéi rén rú cǐ， gù nán yǔ bìng wéi rén。 gài rén zhě bì píng yì jìn rén， bù wù yú shǐ rén bù kě jí。
　　 bīng shū yán táng táng zhī zhèn， yòu rú yán táng táng zhī fēng， jiē yòu duì zhī nán jìn zhī yì。 huò shuō： táng táng zhǐ róng yí yán。 rán běn zhāng dāng yǔ shàng zhāng hé cān， shàng zhāng zhī“ nán néng”， yóu cǐ zhāng zhī“ táng táng”。 [ guāng 'àn：“ shàng zhāng zhī‘ nán néng’， yóu cǐ zhāng zhī‘ táng táng’。” zhī yòu 'èr yǐn hào qiě jù mò wéi jù hào， dōng dà bǎn yuán zuò“ shàng zhāng zhī nán néng， yóu cǐ zhāng zhī táng táng，” zhī wú 'èr yǐn hào qiě jù mò wéi dòu hào。 ] zǐ yóu、 Zēngzǐ nǎi píng zǐ zhāng wéi rén， jué bù jǐn yán qí róng yí。 róng yí zhī xùn suī chū hàn rú， bù kě cóng。 yòu shuō：“ nán yǔ bìng wéi rén yǐ” wéi shǐ jǐ yǔ zǐ zhāng gè dé yī guó yǐ xíng rén zhèng， [ guāng 'àn：“ yòu shuō：‘ nán yǔ bìng wéi rén yǐ’ wéi shǐ jǐ yǔ zǐ zhāng gè dé yī guó yǐ xíng rén zhèng”， yòu yǐn hào dàn wú dòu diǎn， dōng dà bǎn yuán zuò“ yòu shuō： nán yǔ bìng wéi rén yǐ， wéi shǐ jǐ yǔ zǐ zhāng gè dé yī guó yǐ xíng rén zhèng” wú yǐn hào dàn yòu dòu diǎn。 dòu diǎn yí jiā shàng， jiào qīng chǔ。 gù lián jīng bǎn yí gǎi zuò“ yòu shuō：‘ nán yǔ bìng wéi rén yǐ’， wéi shǐ jǐ yǔ zǐ zhāng gè dé yī guó yǐ xíng rén zhèng”。 ] zé bì bù jí zǐ zhāng。 yǐ cǐ hé zhī shàng zhāng wèi rén zhī shuō， xiǎn wéi chōng tū。 huò yòu shuō： zǐ yóu yán wú zhī yǔ zǐ zhāng yǒu， jǐn xī qí nán néng， shàng wèi gǎn jí yú qí rén。 [ guāng 'àn：“ shàng wèi gǎn jí yú qí rén。” zhī jù hào， dōng dà bǎn yuán zuò“ shàng wèi gǎn jí yú qí rén，” zhī dòu hào。 ] cǐ yì bù tōng。 sòng rú shuō《 lùn yǔ》， yòu guò yú biǎn yì kǒng mén zhū xián chù， gù shì yī bìng。 qīng rú qiáng zuò huí hù， réng shī《 lùn yǔ》 zhī běn yì。 gū niān cǐ lì， shù xué zhě néng chāo yuè hàn、 sòng， píng xīn qiú zhī， sī《 lùn yǔ》 zhī zhēn， yì bù nán dé。
　　【 bái huà shì yì】
　　 Zēngzǐ shuō：“ táng táng hū wǒ de péng yǒu zhāng yā！ nán hū hé tā tóng xíng yú rén dào liǎo。”
　　（ yī qī）
　　 Zēngzǐ yuē：“ wú wén zhū fū zǐ：‘ rén wèi yòu zì zhì zhě yě， bì yě qīn sàng hū。’”
　　 zhì， jìn qí jí。 rén qíng měi bù néng zì jìn yú jí， yì yòu bù dāng zì jìn hū jí zhě。 wéi yù fù mǔ zhī sàng， cǐ nǎi rén zhī zhì qíng， bù néng zì yǐ， dé zì jìn qí jí。 ruò yù fù mǔ sàng 'ér réng bù néng zì jìn qí jí， zé rén shēng nǎi wú jìn qíng zhī suǒ， ér rén xīn zhī rén yì jiāng sī miè wú cún yǐ。
　　【 bái huà shì yì】
　　 Zēngzǐ shuō：“ wǒ zài xiān shēng chù tīng guò：‘ rén méi yòu néng zì jǐ jié jìn qí qíng de， zhǐ yòu yù dào fù mǔ zhī sàng bā！’”
　　（ yī bā）
　　 Zēngzǐ yuē：“ wú wén zhū fū zǐ：‘ mèng zhuāng zǐ zhī xiào yě， qí tā kě néng yě， qí bù gǎi fù zhī chén yǔ fù zhī zhèng， shì nán néng yě。’”
　　 mèng zhuāng zǐ： lǔ dà fū zhòng sūn sù， qí fù xiàn zǐ， míng miè， yòu xián dé。
　　 àn：〈 xué 'ér piān〉：“ sān nián wú gǎi yú fù zhī dào， kě wèi xiào yǐ。” [ guāng 'àn：“ xué 'ér piān：‘ sān nián wú gǎi yú fù zhī dào， kě wèi xiào yǐ。’”， dōng dà bǎn yuán zuò“ xué 'ér piān， sān nián wú gǎi yú fù zhī dào kě wèi xiào yǐ，”， yú“ xué 'ér piān” sān zì zhī hòu yuán wéi dòu hào fēi mào hào， wú yǐn hào， qiě yú“ fù zhī dào” sān zì zhī xià wú dòu hào， jù mò zhī jù hào yuán wéi dòu hào。 ] dāng yǔ cǐ zhāng cān dú。 sòng rú chéng yú shào shù zhī shì， shuō“ sān nián” zhāng yǔ cǐ zhāng， [ guāng 'àn：“ shuō‘ sān nián’ zhāng yǔ cǐ zhāng”， dōng dà bǎn yuán zuò“ shuō sān nián zhāng yǔ cǐ zhāng”，“ sān nián” èr zì wú yǐn hào。 ] tè yòu fán yán。 rán kǒng zǐ suǒ yán， běn bù yǐ gài fán shì； [ guāng 'àn：“ yǐ gài fán shì；” zhī fēn hào， dōng dà bǎn yuán zuò“ yǐ gài fán shì，” zhī dòu hào。 ] rú yǔ gǎi gǔn dào， wèi wén rú zhě wèi zhī bù xiào。 [ guāng 'àn：“ bù xiào。” zhī jù hào， dōng dà bǎn yuán zuò“ bù xiào，” zhī dòu hào。 ] ruò bì zhí yī fèi bǎi， zé kǒng zǐ bù fù yòu“ kě yǔ lì， wèi kě yǔ quán” zhī jiào yǐ。 [ guāng 'àn：“‘ kě yǔ lì， wèi kě yǔ quán’ zhī jiào yǐ”， dōng dà bǎn yuán zuò“ kě yǔ lì wèi kě yǔ quán zhī jiào yǐ”，“ kě yǔ lì wèi kě yǔ quán” qī zì wú yǐn hào qiě jù zhōng wú dòu hào。 ] xué zhě qí shěn sī zhī。 yòu běn zhāng tè chēng mèng zhuāng zǐ wéi nán néng， zài dāng shí bì yòu suǒ yǐ wéi nán néng zhī jù tǐ shì shí， jīn yì wú kě què kǎo。 [ guāng 'àn： dōng dà bǎn“ què kǎo” xià wéi dòu hào， fēi jù hào， yí cóng zhī。 ] cǐ děng chù yǐ bù shēn lùn wèishì。
　　【 bái huà shì yì】
　　 Zēngzǐ shuō：“ wǒ tīng xiān shēng shuō guò：‘ mèng zhuāng zǐ zhī xiào， qí tā hái shì kě néng de， zhǐ yòu méi yòu gǎi huàn liǎo tā fù qīn suǒ yòng zhī rén jí suǒ xíng zhī zhèng， shì nán néng de。’”
　　（ yī jiǔ）
　　 mèng shì shǐ yáng fū wéi shì shī， wèn yú Zēngzǐ。 Zēngzǐ yuē：“ shàng shī qí dào， mín sàn jiǔ yǐ。 rú dé qí qíng， zé 'āi jīn 'ér wù xǐ。”
　　 yáng fū wéi shì shī： yáng fū， Zēngzǐ dì zǐ。 shì shī， diǎn yù guān。
　　 mín sàn jiǔ yǐ： mín sàn， wèi qí qíng guāi lí pàn shàng。
　　 rú dé qí qíng： mín xīn sàn lí zé qīng yú fàn fǎ， rú dé qí zuò jiān fàn kē zhī qíng， dāng jiā zhī yǐ 'āi mǐn， wù yǐ míng chá zì xǐ。 jīn zì dāng zuò jīn， [ guāng 'àn：“ jīn”，《 zhōng wén dà cí diǎn》 yīn。 wǎng lù shàng zhī《 quán zì kù》 yīn huò， dàn kǒng xì“ jīn” zhī yīn wù zhí。 wǎng lù shàng zhī jiào yù bù《 guó yǔ cí diǎn》， cǐ zì wèi shōu。 ] jí lián yì。
　　【 bái huà shì yì】
　　 mèng shì shǐ yáng fū dāng zhì yù guān， yáng fū qù wèn Zēngzǐ。 Zēngzǐ dào：“ zài shàng zhě zhì mín shī dào， mín xīn lí sàn yǐ jiǔ， nǐ yù pàn yù néng huò dé tā men fàn zuì zhī shí， [ guāng 'àn：“ nǐ yù pàn yù néng huò dé tā men fàn zuì zhī shí”， sān mín bǎn yuán zuò“（ nǐ yù pàn yù） néng huò dé tā men fàn zuì zhī shí”，“ nǐ yù pàn yù” sì zì jiā xiǎo kuò hào。 ] dāng bǎ tóng qíng lái 'āi jīn tā men， mò yào zì xǐ míng chá yā！”
　　（ èr０）
　　 zǐ gòng yuē：“ zhòu zhī bù shàn， bù rú shì zhī shèn yě。 shì yǐ jūn zǐ 'è jū xià liú， tiān xià zhī 'è jiē guī yān。”
　　 è jū xià liú： xià liú， dì xíng bēi xià chù， zhòng shuǐ jiē liú 'ér guī zhī。 yù rén zhì shēn bù shàn zhī dì， zé 'è míng jiē guī qí shēn。
　　 tiān xià zhī 'è jiē guī： cǐ zhǐ 'è míng yán。 huò yán 'è rén jiē guī zhī。 qí zì wéi 'è suī bù shèn， ér zhòng 'è jiē chéng qí 'è。 jīn 'àn： rén gǒu wéi 'è， qí tā 'è rén zì lái guī jí。 rán wèi jūn zǐ 'è jū xià liú， dāng cóng qián jiě wèishì。 zǐ gòng zhī yán， jiè rén zhī wù zhì shēn bù shàn zhī dì yě。
　　【 bái huà shì yì】
　　 zǐ gòng shuō：“ zhòu de bù shàn， bìng bù xiàng hòu shì suǒ shuō de nà me guòfèn yā！ yīn cǐ jūn zǐ bù kěn jū xià liú zhī dì， shǐ tiān xià 'è míng dū guī dào tā shēn shàng。”
　　（ èr yī）
　　 zǐ gòng yuē：“ jūn zǐ zhī guò yě， rú rì yuè zhī shí yān。 guò yě， rén jiē jiàn zhī。 gèng yě， rén jiē yǎng zhī。”
　　 rì yuè zhī shí： shí zì yòu zuò shí。 jūn zǐ yòu guò， běn chū wú xīn， yì bù jiā wén shì， gù rén jiē jiàn zhī。 huò shuō： yǐ jūn zǐ zhī dé wèi， wéi zhān wàng suǒ jí， gù gǒu yòu guò， bù dé yǎn。
　　 gèng yě， rén jiē yǎng zhī： gèng， gǎi yì。 yǎng， wèi yǎng wàng。 rú rì yè zhī shí， rén jiē yǎng wàng， pàn qí jí fù guāng míng， yì wú hài qí běn yòu zhī zūn chóng。
　　【 bái huà shì yì】
　　 zǐ gòng shuō：“ jūn zǐ yòu guò shī， hǎo xiàng rì shí yuè shí bān。 tā fàn guò shí， rén rén kě jiàn。 tā gǎi guò shí， rén réndōu yǎng wàng zhe tā。”
　　（ èr 'èr）
　　 wèi gōng sūn cháo wèn yú zǐ gòng yuē：“ zhòng ní yān xué？” zǐ gòng yuē：“ wén wǔ zhī dào， wèi zhuì yú dì， zài rén。 xián zhě shí qí dà zhě， bù xián zhě shí qí xiǎo zhě， mò bù yòu wén wǔ zhī dào yān。 fū zǐ yān bù xué？ ér yì hé cháng shī zhī yòu？”
　　 wèi gōng sūn cháo： wèi dà fū。 chūn qiū shí lǔ、 zhèng、 chǔ sān guó jiē yòu gōng sūn cháo， gù jiā wèi zì yǐ bié zhī。
　　 zhòng ní yān xué： ní， nǎi kǒng zǐ zú hòu zhī shì。 kǒng zǐ zú， lǔ 'āi gōng lěi zhī， chēng zhī yuē ní fù。 gài ní běn kǒng zǐ zhī zì， gǔ rén yòu jí zì wéi shì zhī lǐ yě。《 lùn yǔ》 wéi cǐ xià sì zhāng chēng zhòng ní， piān mò qiě yòu“ qí sǐ yě 'āi” zhī yǔ， [ guāng 'àn：“ piān mò qiě yòu‘ qí sǐ yě 'āi’ zhī yǔ”， dōng dà bǎn yuán zuò“ piān mò qiě yòu qí sǐ yě 'āi zhī yǔ”，“ qí sǐ yě 'āi” sì zì wú yǐn hào。 ] sì jiē zài kǒng zǐ zú hòu， gù chēng qí shì。 yān， yú hé yì。 gōng sūn cháo yǐ kǒng zǐ zhī xué bó 'ér dà， gù wèn yú hé 'ér xué dé zhī？
　　 wén wǔ zhī dào： wèi wén wáng wǔ wáng zhī dào。 lǐyuè wén zhāng， kǒng zǐ píng rì suǒ jiǎng， jiē běn zhī。
　　 wèi zhuì yú dì， zài rén： lì shǐ yǐ wǎng zhī jì， suī ruò guò 'ér bù liú， dàn wén huà zhī dà chuán， zé réng zài xiàn shè huì， réng zài rén shēn。 ruò guó wáng zhòng miè， jǐn yú gǔ qì wù huò wén zì jìzǎi kǎo qiú 'ér xiǎng jiàn zhī， zé kě wèi zhuì dì yǐ。
　　 xián zhě shí qí dà zhě： shí， jiù zhù dú zhì， jì yě。 rán yì kě jiě zuò rèn shí yì。 lì shǐ wǎng shì， duō yóu qián dài zhī suǒ chuán 'ér jì yì rèn shí zhī。 xián yǔ bù xián， gè yòu suǒ shí， wéi dà xiǎo bù tóng。 xián zhě shí qí dà gāng lǐng， cóng jiǎng jiū lái。 bù xián zhě， xíng bù zhe， xí bù chá， jì qí xiǎo jié mù， cóng wén jiàn lái。 ér qí wéi qián dài zhī chuán tǒng zé yī。 kǒng zǐ xué yú cǐ wén huà chuán tǒng zhī dà dào， gù kě wú suǒ yù 'ér fēi xué。 shùn wén yī shàn yán， jiàn yī shàn xíng， néng pèi rán ruò jué jiāng hé。 yán zǐ yì néng wén yī zhī shí。 kǒng zǐ jí qí wèi zhuì yú dì 'ér zài rén zhě xué zhī， wén wǔ dà dào zhī chuán rú zài mù qián。 jiù chuán yán kǒng zǐ wèn lǐ yú lǎo dān， fǎng lè yú cháng hóng， wèn guān yú tán zǐ， xué qín yú shī xiāng， jí qí“ wú cháng shī” zhī zhèng， [ guāng 'àn：“ jí qí‘ wú cháng shī’ zhī zhèng”， dōng dà bǎn yuán zuò“ jí qí wú cháng shī zhī zhèng”，“ wú cháng shī” sān zì wú yǐn hào。 ] rán yóu kǒng fēi cǐ zhāng kǒng zǐ“ yān bù xué” zhī yì。 [ guāng 'àn：“ rán yóu kǒng fēi cǐ zhāng kǒng zǐ‘ yān bù xué’ zhī yì”， dōng dà bǎn yuán zuò“ rán yóu kǒng fēi cǐ zhāng kǒng zǐ yān bù xué zhī yì”，“ yān bù xué” sān zì jiā yǐn hào。 ] gài kǒng zǐ zhī xué， nǎi néng xué yú zhòng rén 'ér yì jiàn qí rén， yì míng qí dào。
　　【 bái huà shì yì】
　　 wèi guó de gōng sūn cháo wèn yú zǐ gòng， shuō：“ zhòng ní nà yàng de xué wèn， cóng nà lǐ xué lái de yā？” zǐ gòng shuō：“ wén wáng wǔ wáng zhī dà dào， bìng méi yòu zhuì luò dào dì shàng， réng zài xiàn jīn huó ] zhe de rén shēn shàng。 xián rén rèn shí liǎo nà dào zhī dà de， bù xián de rén rèn shí liǎo nà dào zhī xiǎo de， tā mendōu chuán yòu wén wǔ zhī dào。 wǒ men de fū zǐ， nà lǐ bù zài xué， ér qiě shuí shì tā gù dìng de cháng shī yā？”
　　（ èr sān）
　　 shū sūn wǔ shū yǔ dà fū yú cháo， yuē：“ zǐ gòng xián yú zhòng ní。” zǐ fú jǐng bó yǐ gào zǐ gòng。 zǐ gòng yuē：“ pì zhī gōng qiáng， cì zhī qiáng yě jí jiān， kuī jiàn shì jiā zhī hǎo。 fū zǐ zhī qiáng shù rèn， bù dé qí mén 'ér rù， bù jiàn zōng miào zhī měi， bǎi guān zhī fù。 dé qí mén zhě huò guǎ yǐ。 fū zǐ zhī yún， bù yì yí hū？”
　　 shū sūn wǔ shū： lǔ dà fū， míng zhōu chóu。
　　 gōng qiáng： gōng， yì qiáng yě。 rú yòu yī mǔ zhī gōng， cǐ zhǐ wéi qiáng， bù zhǐ fáng wū。 rú hàn wèi yāng gōng yòu sān shí liù diàn， gōng yán qí sì wéi， diàn shì qí wū shì。
　　 shù rèn： qī chǐ yuē rèn。 huò shuō bā chǐ， huò shuō wǔ chǐ liù cùn。
　　 zōng miào zhī měi， bǎi guān zhī fù： měi， yán qí guāng huī。 [ guāng 'àn：“ yán qí guāng huī。” zhī jù hào， dōng dà bǎn yuán zuò“ yán qí guāng huī，” zhī dòu hào。 ] fù， yán qí chōng shí。 gǔ zhě jiā shì yǔ zōng miào xiāng lián， bǎi guān nǎi jiā zhōng zhì shì zhī fǔ， guì jiā dà shì shǐ yòu cǐ zhì。 yǔ shàng yán shì jiā， dà xiǎo qiǎn shēn xuán shū。
　　【 bái huà shì yì】
　　 shū sūn wǔ shū zài cháo shàng hé xǔ duō dà fū shuō：“ zǐ gòng shí bǐ zhòng ní gèng xián yā！” [ guāng 'àn：“ zǐ gòng shí bǐ zhòng ní gèng xián yā！” zhī jīng tàn hào， dōng dà bǎn yuán zuò“ zǐ gòng shí bǐ zhòng ní gèng xián yā。” zhī jù hào。 ] zǐ fú jǐng bó bǎ cǐ yǔ gào sù zǐ gòng。 zǐ gòng shuō：“ pì rú rén jiā de wéi qiáng bā！ wǒ de qiáng zhǐ gāo jí jiān， rén zài qiáng wài， biàn kě kuī jiàn lǐ miàn jiā wū zhī hǎo。 [ guāng 'àn：“ rén zài qiáng wài， biàn kě kuī jiàn lǐ miàn jiā wū zhī hǎo”， sān mín bǎn yuán zuò“（ rén zài qiáng wài，） biàn kě kuī jiàn lǐ miàn jiā wū zhī hǎo”，“ rén zài qiáng wài，” sì zì jiā xiǎo kuò hào。 ] wǒ men fū zǐ qiáng gāo jǐ rèn， ruò bù dé cóng dà mén jìn qù， biàn kàn bù dào lǐ miàn zōng miào zhī měi， bǎi guān zhī fù。 néng xún dé wǒ men fū zǐ de dà mén de gāi shì tài shǎo liǎo！ nà wèi xiān shēng zhè yàng shuō， yě wú guài yā。”
　　（ èr sì）
　　 shū sūn wǔ shū huǐ zhòng ní。 zǐ gòng yuē：“ wú yǐ wéi yě。 zhòng ní， bù kě huǐ yě。 tā rén zhī xián zhě， qiū líng yě， yóu kě yú yě。 zhòng ní， rì yuè yě， wú dé 'ér yú yān。 rén suī yù zì jué， qí hé shāng yú rì yuè hū？ duō jiàn qí bù zhī liàng yě。”
　　 wú yǐ wéi yě： yóu yán wú yòng wèicǐ。
　　 qiū líng yě： tǔ gāo yuē qiū， dà fù yuē líng。 rén zhī xián zhě， qí cái zhì suī yì gāo chū yú tā rén， yóu rú qiū líng zhī yǔ píng dì， tā rén yóu dé xún dào 'ér shàng， zé gèng yú yuè zhī yǐ。
　　 rì yuè wú dé 'ér yú： rén měi bù jué rì yuè zhī gāo， rán rén jì bù kě jiē tiān 'ér shēng， sī zhōng wú yǐ yú rì yuè yǐ。
　　 suī yù zì jué： huǐ rén zhě bù chì yù zì jué yú cǐ rén。 ruò rén yù zì jué yú rì yuè， zhǐ shì zì táo guāng míng， zì gān hēi 'àn， yú rì yuè hé suǒ shāng sǔn hū！ [ guāng 'àn：“ yú rì yuè hé suǒ shāng sǔn hū！” zhī jīng tàn hào， dōng dà bǎn yuán zuò“ yú rì yuè hé suǒ shāng sǔn hū。” zhī jù hào。 ]
　　 duō jiàn qí bù zhī liàng： duō yǔ zhī tóng。 [ guāng 'àn：“ zhī”， dōng dà bǎn yuán zuò“ zhǐ”， yòu xià fāng shǎo yī héng， bù yí。《 zhōng wén dà cí diǎn》 yǐn〈 xú hào ˙ shuō wén jiě zì zhù jiān〉 yuē：“ yǔ cí zhī shì、 jiē jiè zhī jìng zì wéi zhī、 chuán xiě huò shěng qù yī diǎn、 táng rén zuò zhǐ cóng yī、 huò zuò zhǐ cóng hé、 jiē bù kě wéi diǎn yào。” gù zhī dāng zūn lián jīng bǎn。 ] jiàn， biǎo lù yì。 wèi zhǐ zì xiǎn lù qí bù zhī liàng， yóu wèi bù zhī gāo dī qīng zhòng。
　　【 bái huà shì yì】
　　 shū sūn wǔ shū bàng huǐ zhòng ní。 zǐ gòng shuō：“ zhè yàng zuò shì méi yòng de。 zhòng ní shì bù kě bàng huǐ de。 tā rén zhī xián， hǎo xiàng qiū líng bān， bié rén hái kě kuà yuè dào tā shàng miàn qù。 zhòng ní yóu rú rì yuè， wú fǎ zài néng kuà yuè dào tā shàng miàn de liǎo。 yī gè rén zòng shǐ yào xiàng rì yuè zì gào jué jué， duì rì yuè yòu hé shāng hài yā？ zhǐ xiǎn lù tā zì jǐ de bù zhī gāo dī， bù zhī qīng zhòng 'ér yǐ。”
　　（ èr wǔ）
　　 chén zǐ qín wèi zǐ gòng yuē：“ zǐ wéi gōng yě？ zhòng ní qǐ xián yú zǐ hū？” zǐ gòng yuē：“ jūn zǐ yī yán yǐ wéi zhī， yī yán yǐ wéi bù zhī， yán bù kě bù shèn yě。 fū zǐ zhī bù kě jí yě， yóu tiān zhī bù kě jiē 'ér shēng yě。 fū zǐ zhī dé bāng jiā zhě， suǒ wèi lì zhī sī lì， dào zhī sī xíng， suí zhī sī lái， dòng zhī sī hé， qí shēng yě róng， qí sǐ yě 'āi， rú zhī hé qí kě jí yě。”
　　 zǐ wéi gōng yě： yě， tóng xié。 yán zǐ qǐ gù wéi gōng jìng yǐ zūn ràng yú shī？
　　 jūn zǐ yī yán yǐ wéi zhī： jūn zǐ zhī yú rén， zhǐ wén qí yī yán， biàn kě pàn qí rén zhī zhī yǔ bù zhī， gù yán bù kě bù jǐn。
　　 tiān zhī bù kě jiē 'ér shēng： jiē， yóu tī。 kǒng zǐ zhī gāo， wú tī kě shēng， jí wú dào kě cóng。
　　 fū zǐ zhī dé bāng jiā zhě： kǒng zǐ wèi dé dà yòng， gù shì rén mò zhī qí shèng 'ér huò huǐ zhī。 zǐ gòng wǎn nián jiàn yòng yú lǔ， lǔ rén suì wèi qí xián yú zhòng ní。 mèng zǐ wèi zǐ gòng“ zhì zú yǐ zhī shèng rén”。 [ guāng 'àn：“ mèng zǐ wèi zǐ gòng‘ zhì zú yǐ zhī shèng rén’”， dōng dà bǎn yuán zuò“ mèng zǐ wèi zǐ gòng zhì zú yǐ zhī shèng rén”，“ zhì zú yǐ zhī shèng rén” liù zì wú yǐn hào。 ] shèng rén zhī dé， shì suǒ nán xiǎo， gù cǐ xià zǐ gòng nǎi tè yán kǒng zǐ jì huò jiàn yòng yú shì， qí xiào yòu rú cǐ， suǒ yǐ qī rén zhī gòng yù。 tiān zhī dé bù kě xíng róng， jí qí shēng wù 'ér jiàn qí zào huà zhī miào； [ guāng 'àn：“ zào huà zhī miào；” zhī fēn hào， dōng dà bǎn yuán zuò“ zào huà zhī miào。” zhī jù hào。 ] shèng rén zhī dé bù kě xíng róng， jí qí suǒ gǎn yú rén zhě 'ér jiàn qí shén huà zhī sù。 zǐ gòng cǐ xià zhī yán， jí yīn qí gǎn yú wài zhě yǐ fǎn guān shèng rén zhī dé， suǒ yǐ wéi shàn yán shèng rén yě。
　　 lì zhī sī lì： fú 'ér lì zhī 'ér jiē lì， jí“ jǐ yù lì 'ér lì rén”、“ mín wú xìn bù lì” zhī lì。 [ guāng 'àn：“ jí‘ jǐ yù lì 'ér lì rén’、‘ mín wú xìn bù lì’ zhī lì” zhī wú yī dòu hào yòu yī dùn hào yòu 'èr yǐn hào， dōng dà bǎn yuán zuò“ jí jǐ yù lì 'ér lì rén， mín wú xìn bù lì zhī lì” zhī wú 'èr yǐn hào wú yī dùn hào yòu yī dòu hào，“ jǐ yù lì 'ér lì rén” yǔ“ mín wú xìn bù lì” èr chù wú yǐn hào。 ]
　　 dào zhī sī xíng： dǎo zhī shǐ xíng 'ér jiē xíng， jí“ jǐ yù dá 'ér dá rén”、“ dào zhī yǐ dé” zhī dào。 [ guāng 'àn：“ jí‘ jǐ yù dá 'ér dá rén’、‘ dào zhī yǐ dé’ zhī dào” zhī wú yī dòu hào yòu yī dùn hào yòu 'èr yǐn hào， dōng dà bǎn yuán zuò“ jí jǐ yù dá 'ér dá rén， dào zhī yǐ dé zhī dào” zhī wú 'èr yǐn hào wú yī dùn hào yòu yī dòu hào，“ jǐ yù dá 'ér dá rén” yǔ“ dào zhī yǐ dé” èr chù wú yǐn hào。 ]
　　 suí zhī sī lái： suí， ān yì。 ān qí mín 'ér yuǎn zhě wén fēng yuè lái。
　　 dòng zhī sī hé： dòng， wèi gǔ wǔ zuò xīng zhī。 yuè yǐ shǐ mín， mín wàng qí láo， gù gǔ wǔ zuò xīng zhī 'ér mín mò bù hé mù bēn fù。
　　 qí shēng yě róng， qí sǐ yě 'āi： yī shuō： gǔ wèi lè wèi róng。 yán qí shēng， mín jiē lè zhī。 yī shuō： shí rén jiē jué qí guāng róng， suǒ wèi yǔ yòu róng yān。 sǐ zé mín jiē 'āi zhī， suǒ wèi“ shēng zé tiān xià gē， sǐ zé sì hǎi kū”。 [ guāng 'àn：“ suǒ wèi‘ shēng zé tiān xià gē， sǐ zé sì hǎi kū’”， dōng dà bǎn yuán zuò“ suǒ wèi shēng zé tiān xià gē， sǐ zé sì hǎi kū”，“ shēng zé tiān xià gē， sǐ zé sì hǎi kū” shí zì wú yǐn hào。 ] huò shuō： róng wèi mò bù zūn qīn， āi zé rú sàng kǎo bǐ。 huò shuō： shēng zé shí wù jiē róng， sǐ zé shí wù xián 'āi。
　　 běn piān 'èr shí wǔ zhāng， jiē jì kǒng mén zhū dì zǐ zhī yán， ér tè yǐ zǐ gòng sān zhāng zàn měi kǒng zǐ zhě wéi diàn。 shí rén rú shū sūn wǔ shū、 chén zǐ qín jiē yǐ wéi zǐ gòng xián yú zhòng ní， kě jiàn zǐ gòng wǎn nián， qí jìn dé xiū yè zhī gōng， yì jījī hū chāo xián rù shèng yǐ。 ér zǐ gòng zhì zú yǐ zhī shèng rén， yòu néng shàn yán zhī。 yáng zǐ yún yuē：“ zhòng ní shèng rén yě， huò liè zhū zǐ gòng， zǐ gòng cí 'ér bì zhī， rán hòu kuò rú yě。” rán zé shèng dào zhī guāng chāng， zǐ gòng zhī gōng yì bù xiǎo yǐ。 gù《 lùn yǔ》 biān zhě yǐ cǐ sān zhāng liè zhī běn piān zhī mò。
　　 yòu 'àn： kǒng mén zhū xián， yú kǒng zǐ zú hòu， shèng dé guāng huī， gè zì chāo jué。 bù wéi xī hé zhī rén nǐ zǐ xià yú kǒng zǐ。 nǎi rú zǐ xià、 zǐ yóu zhī xián， yù yǐ suǒ shì kǒng zǐ zhě shì yòu ruò。 běn zhāng chén zǐ qín， huò yīn qí yí zǐ gòng xián yú kǒng zǐ， suì wèi qí fēi kǒng zǐ zhī dì zǐ chén kàng。 chén kàng yì wèi tuō yī shí zhī jiàn 'ér yǐ， yān jiàn qí bì fēi kǒng zǐ dì zǐ？ yóu yú kǒng mén hòu qǐ zhī duō xián， yì jiàn kǒng zǐ jiào yù jīng shén zhī wěi dà； [ guāng 'àn：“ jiào yù jīng shén zhī wěi dà；” zhī fēn hào， dōng dà bǎn yuán zuò“ jiào yù jīng shén zhī wěi dà，” zhī dòu hào。 ] ér kǒng zǐ zhī gāo chū yú zhū xián， yì kě yóu cǐ xiǎng xiàng yǐ。 sī mǎ qiān zàn kǒng zǐ， yuē：“ gāo shān yǎng zhǐ， jǐng xíng xíng zhǐ， suī bù néng zhì， xīn xiàng wǎng zhī。” dú《 lùn yǔ》 zhě， běn cǐ shí liù zì xīn qíng， shù kě yǐ jiàn qǐ hū yòu kuī yú shèng dào zhī jīxī。
　　 yòu 'àn： kǒng mén dì zǐ yòu xiān hòu bèi zhī bié。《 zuǒzhuàn》 duō zài zǐ lù、 rǎn yòu、 zǐ gòng， ér zǐ gòng zhī shì yóu duō。《 dài jì》 duō zài Zēngzǐ、 yóu、 xià、 zǐ zhāng zhī yán， ér zǐ lù、 rǎn yòu、 zǐ gòng zé hǎn jiàn。 fāng kǒng zǐ shēng shí， yán、 mǐn jù tǐ 'ér wēi， zhòng gōng kě shǐ nán miàn， yǔ yì shèng dào， yǐ〈 xiān jìn piān〉 suǒ liè qián sān kē zhū xián wéi zhù。 rán jì wéi rì yuè zhī míng suǒ yǎn， qí chēng shù yú hòu zhě zhuǎn shǎo。 Zēngzǐ、 yóu、 xià、 zǐ zhāng， shì kǒng zǐ zhī rì duǎn， jiào xué zhě zhī rì cháng， gù kǒng zǐ shēng shí， cǐ zhū xián jiē shǎo suǒ biǎo jiàn， ér míng yán xù lùn， duō jiàn yú kǒng zǐ zhī shēn hòu。 jí cǐ piān suǒ shōu， yì wéi Zēngzǐ、 yóu、 xià、 zǐ zhāng sì rén。 wéi zǐ gòng， dāng kǒng zǐ mò shí， míng wèi yǐ xiǎn， yòu zuì wéi zhū dì zǐ zhī cháng， lǐng xiù qún xián， chāng míng shī chuán， jué gōng wéi dà。 zhì yòu zǐ， qí nián yǔ zǐ gòng xiāng bó zhòng， jiào zhī zǐ lù、 rǎn yòu、 mǐn zǐ、 zhòng gōng wéi yòu， ér jiào zhī Zēngzǐ、 yóu、 xià、 zǐ zhāng zé yòu cháng yǐ。 yǐ yòu zǐ yǔ zǐ gòng jiào， zǐ gòng shì huàn zhī rì wéi duō， yòu zǐ jiǎng xué zhī lì wéi qín。 gù cǐ hòu yóu、 xià、 zǐ zhāng jiē yù yǐ shì kǒng zǐ zhě shì yòu ruò， yǐ Zēngzǐ bù kě 'ér zhǐ。 rán yòu ruò zhī jì zǐ gòng 'ér wéi qún dì zǐ suǒ tuī zūn kě zhī yǐ。 gù《 qián lùn》 shí piān shǒu〈 xué 'ér〉， kǒng zǐ zhī hòu jí cì yǐ yòu zǐ， hòu cì yǐ Zēngzǐ yě。 rán《 hòu lùn》 zhī chéng yòu wǎn yú《 qián lùn》，〈 zǐ zhāng piān〉 zhōng suì bù shōu yòu zǐ yǔ。 gài Zēngzǐ、 yóu、 xià、 zǐ zhāng zhū xián， qí hòu gè zì kāi lì mén hù， chuán shòu tú zhòng， shēng guāng yòu yuè chū yòu zǐ zhī shàng。 dú zǐ gòng sān zhāng， liè wéi běn piān zhī diàn， gài zǐ gòng zhī chēng dào shèng rén， yǐ bèi shì wéi hòu qǐ kǒng mén zhī gōng lùn yǐ。
　　 yòu 'àn： zǐ zhāng yú sì xián zhōng nián zuì yòu， yòu zuì zǎo zú。 ér rú fēn wéi bā， yòu zǐ zhāng shì zhī rú， yǐ néng zì chéng zōng pài。 [ guāng 'àn：“ yǐ néng zì chéng zōng pài。” zhī jù hào， dōng dà bǎn yuán zuò“ yǐ néng zì chéng zōng pài，” zhī dòu hào。 ] xī hū qí wèi zhēn gāo shòu yǐ dà chéng qí xué。
　　【 bái huà shì yì】
　　 chén zǐ qín duì zǐ gòng shuō：“ nǐ gù yì zuò wéi gōng jìng de bā？ zhòng ní nà néng bǐ nǐ gèng xián yā？” zǐ gòng shuō：“ jūn zǐ zhǐ tīng rén yī jù huà， jiù yǐ wéi nà rén shì zhī zhě， zhǐ tīng rén yī jù huà， jiù yǐ wéi nà rén shì bù zhī zhě liǎo。 suǒ yǐ shuō huà bù kě bù jǐn shèn yā！ wǒ men fū zǐ zhī bù kě jí， zhèng xiàng tiān yī bān， méi yòu jiē tī gěi nǐ shàng shēng yā！ wǒ men fū zǐ ruò dé yòu yī guó yī jiā zhī wèi， nà zhēn shì suǒ shuō de jiào mín lì， mín jiù lì。 dǎo mín xíng， mín jiù xíng。 jīng tā 'ān fǔ dōulái liǎo。 jīng tā gǔ dòng dū hé liǎo。 tā shēng shí， dà jiādōu róng yào。 tā sǐ hòu， dà jiādōu āi tòng 。 zhè yàng de rén， rú hé kě jí dé yā！”



   我读累了，想听点音乐或者请来支歌曲！
    
<< qiányīzhānghuí   hòuyīzhānghuí >>   
xùzài bǎn xùlùn yǔ xīn jiě shàng biānwéi zhèng piān dì 'èrbā yì piān dì sānlǐ rén piān dì sì
gōng yě cháng piān dì wǔyōng yě piān dì liùshù 'ér piān dì qītài bó piān dì bāzǐ hǎn piān dì jiǔxiāng dǎng piān dì shí
xiān jìn piān dì shí yīyán yuān piān dì shí 'èrzǐ lù piān dì shí sānxiàn wèn piān dì shí sìwèi líng gōng piān dì shí wǔjì shì piān dì shí liù
yáng huò piān dì shí qīwēi zǐ piān dì shí bāzǐ zhāng piān dì shí jiǔyáo yuē piān dì 'èr shífù kǒng zǐ nián biǎo

pínglún (0)