文化思考 》 lì shǐ de jīng yàn   》 shàng biān      nán huái jǐn Na Huaijin 　　huà tí 　　“ lì shǐ de jīng yàn ” zhè gè tí mù， shì guì huì fù zé rén chū de， dà dé wú kě bǐ nǐ。 ruò xiǎng yào jiù zhè gè tí mù yán jiū， tóng shí kě zǒu jǐ zhǒng lù xiàn： yī gè shì yìng yòng de fāng miàn， zěn yàng yòng dé shàng lì shǐ de jīng yàn。 yī gè shì chún cuì de tuī lùn， yán jiū xué lǐ de yī fāng miàn， zhè shì lì shǐ xué jiā de shì。 xiàn zài dà xué zhōng de lì shǐ xì、 lì shǐ yán jiū suǒ， dà gài xiàng zhè yī fāng miàn zǒu， piān zhòng yán jiū xué lǐ， bù dà jiǎng yìng yòng。 wǒ men zài zhè lǐ suǒ jiǎng de xìng zhì， shì yào piān zhòng yú jiǎng yìng yòng de。 　　 lì shǐ de jīng yàn， rú guǒ wǒ men yǐ luó ji de lì chǎng lái kàn， zhè gè tí mùdì běn shēn jiù shì dá 'àn， yīn wéi lì shǐ de běn shēn jiù shì jīng yàn。 rú guǒ wǒ men yǐ xué shù de guān diǎn kàn lì shǐ， suǒ wèi lì shǐ， quán bù bù guò shì liǎng gè wèn tí： yī gè rén de wèn tí， yī gè shì de wèn tí。 lì shǐ de jìzǎi， bù wài rén yǔ shì。 cóng rén de fāng miàn lái jiǎng， dà gài yòu fēn liǎng gè fāng xiàng lái lì lùn， ná jiù de guān niàn shuō： yī gè shì jīng， yī gè shì quán。 jīng shì dà yuán zé， bù néng biàn dòng， quán yòu jiào zuò quán biàn， jiù shì yùn yòng de fāng fǎ。 cóng shì de fāng miàn lái jiǎng， xī fāng wén huà xiàn zài shì 'èr shí shì jì， zhǐ yòu liǎng qiān nián， dàn zài zhōng guó lái shuō， yǐ jīng shàng xià wǔ qiān nián liǎo， suǒ kàn dào de shì， sì hū yòu xiàn dài yǔ gǔ dài de bù tóng， jiǎ shǐ wǒ men duì lì shǐ yòu zhēn de liǎo jiě， jiù méi yòu shénme bù tóng liǎo。 “ fēng yuè wú jīn gǔ， qíng huái zì qiǎn shēn。 ” yǔ zhòu méi yòu shénme guò qù、 xiàn zài、 wèi lái de tài duō bù tóng， tā yǒng yuǎn shì zhè yàng de tài yáng、 zhè yàng de yuè liàng、 zhè yàng de fēng、 zhè yàng de yǔ， zhǐ shì rén de sī xiǎng guān niàn shàng gǎn shòu bù tóng， fā shēng liǎo qíng gǎn、 sī xiǎng shàng bù tóng de xíng tài， wǒ men zhōng guó rén yòng wén xué lái biǎo dá， jiù chéng liǎo zhè yàng de shī jù。 gǔ rén zhù zhāng duō dú shū， jiù shì zài yú xī shōu lì shǐ shàng xǔ duō jīng yàn。 　　 jīn rì wǒ men jiǎng “ lì shǐ de jīng yàn ” zhè gè kè chéng， yīnggāi xiàng nǎ yī fāng miàn jiǎng？ zhè jiù yào xiān yòu yī gè lì chǎng liǎo。 yīnggāi xiān wèn wèn wǒ men jīn rì gōng zuò shàng、 yè wù shàng xū yào de shì shénme？ jiù zài zhè gè guān diǎn qù zhǎo lì shǐ de jīng yàn， zhè shì yī gè lì chǎng。 jiǎ rú wǒ men shì zài dà xué lǐ， cóng xué shù de lì chǎng qù kàn lì shǐ de jīng yàn， yòu shì lìng wài yī gè jiǎng fǎ。 yīn cǐ， jīn rì wǒ men yǐ yìng yòng de lì chǎng lái jiǎng lì shǐ de jīng yàn jiù xiāng dāng de fù zá liǎo。 dāng shāng liàng jué dìng zhè gè tí mùdì shí hòu， wǒ jué dé hǎo wán， jiù yī kǒu dāyìng xià lái。 wǒ yòu yī dà máo bìng， dào lǎo gǎi bù liǎo “ tóng xīn wèi wō ”， shǐ zhōng tān wán。 děng dào zhēn zhèng lín jiǎng yǐ qián， yī gè xīng qī yǐ lái xīn qíng fēi cháng chén zhòng， yīn wéi méi yòu dōng xī kě jiǎng； zhè shì yī gè chuàng xīn de kè chéng， guó nèi wài gè dà xué， hái méi yòu zhè yàng yī mén kè chéng， wú chéng guī kě xún。 qí cì bāo kuò de zī liào tài duō， jiǎ shǐ biān yī běn shū， yī dìng hěn yòu qù， biān dé xiàn dài huà yī diǎn， xiāo lù yī dìng bù huài。 dàn méi yòu zhè gè zhǔn bèi hé shí jiān， tā de fàn wéi qiān shè dào 'èr shí wǔ shǐ nèi wài xǔ duō xué wèn， shénme dū yòng dé shàng， zhè shì dì yī gè jīng shén shàng gǎn dào fù dān hěn zhòng de dì fāng。 qí cì zhàn zài zhè gè lì chǎng lái jiǎng zhè gè tí mù， zé rèn shàng yòu yī gè hěn zhòng de fù dān， zhè lǐ yào jiǎng de “ lì shǐ de jīng yàn ”， shí jì shàng jiù shì jiǎng “ móu lüè ”， kàn dào xiàn zài xué xiào lǐ zhuān jiǎng “ móu lüè xué ” de， wǒ jué dé hěn yòu qù de， qī shí 'èr biàn、 sān shí liù jì dū ná chū lái liǎo， hái yòu rén zhuān mén xiě zhè lèi de shū。 dàn wǒ jué dé jiǎng “ móu lüè xué ” bì xū yào yán gé de fù zé， yīn wéi “ móu lüè ” shì yī bǎ dāo， tā de běn shēn méi yòu shàn 'è， yòng dé hǎo shì jiù rén de， yòng bù hǎo， díquè shì hài rén de。 wǒ men shòu jiù wén huà de yǐng xiǎng hěn shēn， yīn guǒ de guān niàn gēn shēn dǐ gù， qù bù liǎo de。 jiǎ shǐ yòu rén tīng liǎo yǐ hòu， yòng lái zuò liǎo yī jiàn hǎo shì， huò zhě hài liǎo bié rén， zì jǐ hǎo xiàng jiù huì bèi shàng hěn dà de yīn guǒ zé rèn， liáng xīn shàng hěn nán shòu， suǒ yǐ jué dé fù dān hěn zhòng。 　　 shén móu guǐ móu 　　 zhēn jiǎng “ móu lüè xué ”， yào xiān yòu jǐ gè fāng miàn de rèn shí， yǐ qián jiǎng《 lùn yǔ》 shí céng tí dào guò， zhōng guó wén huà dà zhì fēn wéi jūn dào、 chén dào hé shī dào。 jūn dào shì lǐng dǎo de zhé xué yǔ yì shù， chén dào yě bāo kuò liǎo lǐng dǎo de yì shù， bù guò， bǐ jiào yòu chéng shàng jiē xià de zhé xué yǔ yì shù； zhì yú shī dào yòu lìng dāng bié lùn。 kě shì shuō dào shī dào， wǒ men zhōng guó wén huà lì shǐ shàng yòu jù chéng yǔ， zài Zēngzǐ zhè běn shū zhōng， céng jīng tí chū yī gè yuán zé： “ yòng shī zhě wáng， yòng yǒu zhě bà， yòng tú zhě wáng。 ” wǒ men de lì shǐ jīng yàn， “ yòng shī zhě wáng ” xiàng zhōu wǔ wáng yòng jiāng tài gōng， chēng zhī wéi shàng fù， zhè chēng hū zài gǔ dài shì hěn zūn zhòng de， dāng rán bù shì xiàn dài suǒ shuō gān diē de yì sī， dàn fēi cháng fēi cháng zūn zhòng， shì duì zūn cháng yī bèi de rén， cái néng chēng hū de。 lì shǐ shàng liè jǔ tānɡ yòng yī yǐn， zhōu wén wáng yòng lǚ wàng（ jiāng tài gōng）， dōushì yòng shī， jiù shì lǐng dǎo rén fēi cháng qiān xū， zhǎo yī gè “ shī ” lái “ yòng ”， biàn “ wáng tiān xià ” chéng dà gōng。 zhì yú qí huán gōng yòng guǎn zhòng， hàn gāo zū yòng chén píng、 zhāng liáng zhī liú， liú bèi yòng zhū gé liàng děng děng， dōushì “ yòng yǒu zhě bà ” de hǎo lì zǐ。 zhì yú “ yòng tú zhě wáng ”， shì zhǐ zhuān yòng fú cóng de、 tīng mìng de、 guāi guāi de rén， nà shì bì rán huì shī bài de。 zhè shì Zēngzǐ tǐ chá gǔ jīn de lì shǐ jīng yàn， ér hòu jù yǐ shuō míng lì shǐ xīng shuāi chéng bài de dà yuán zé， yóu cǐ kě zhī shī dào yě hěn nán jiǎng。 　　 chūn qiū duō quán móu 　　 nà me wǒ men duì yú móu lüè xué， gāi zěn yàng jiǎng fǎ？ zǒu shénme yàng de lù xiàn ní？ wǒ men xiān kàn móu lüè de běn shēn。 jiǎng dào “ móu lüè ” liǎng gè zì， dà tǐ shàng dà jiā hěn róng yì liǎo jiě。 jiǎ shǐ yán jiū zhōng guó wén huà， gǔ dài de shū shàng yòu jǐ gè míng cí yào zhù yì de， rú zòng héng zhī shù、 gòu jù zhī shù、 cháng duǎn zhī shù， dōushì móu lüè de bié míng。 gǔ dài yòng móu lüè de rén chēng móu shì huò cè shì， zhuān mén chū jì cè， jiù shì ná chū bàn fǎ lái。 ér zòng héng yě hǎo， gòu jù yě hǎo， cháng duǎn yě hǎo， cè shì yě hǎo， móu lüè yě hǎo， tǒng tǒng dū shǔ yú yīn móu zhī shù， yǐ qián yòu rén suǒ shuō de shénme “ yīn móu ”、 “ yáng móu ”， bìng bù xiāng gān， fǎn zhèng dōushì móu lüè， bù yào bǎ gǔ dài yīn móu de yīn， hé “ yīn xiǎn ” xiāng lián qǐ lái， tā de nèi hán， bù wán quán shì zhè gè yì sī。 suǒ wèi yīn de， shì jìng de， àn de， chū zhī yú wú xíng de， kàn bù jiàn de。 jìzǎi zhè xiē móu lüè fāng miàn zuì duō de， shì xiē shénme shū ní？ shí jì shàng《 chūn qiū zuǒzhuàn》 jiù shì hěn hǎo de móu lüè shū， bù guò tā de xìng zhì bù tóng。 suǒ yǐ wǒ men yào yán jiū zhè yī fāng miàn de dōng xī， yóu qí shì hé xiàn dài guó jì wèn tí yòu guān de， jiù gāi bǎ《 zhàn guó cè》、《 zuǒzhuàn》、《 shǐ jì》 zhè jǐ běn shū dú tōng liǎo， jiāng guān niàn biàn chéng xiàn dài huà， zì rán jiù dǒng dé liǎo。 xiàn zài zài gào sù dà jiā yī gè jié lù： bǎ sī mǎ qiān suǒ zhù《 shǐ jì》 de měi yī piān hòu miàn de jié lùn， jiù shì “ tài shǐ gōng rì ” rú hé rú hé de， bǎ tā jí zhōng xià lái， zhè qí jiān jiù yòu hěn duō móu lüè de dà yuán zé， bù guò tā bìng bù wán quán piān zhòng yú móu lüè， tóng shí hái zhù yì dào jūn zǐ zhī dào， jiù shì zuò rén de jī běn yuán zé。 　　 yán jiū zhè jǐ běn shū de móu lüè， qí zhōng yòu gè qū bié。 xiàng《 zhàn guó cè》 zhè běn shū shì hàn dài liú xiàng zhù de， tā jí zhōng liǎo dāng shí yǐ jí gǔ dài guān yú móu lüè fāng miàn de dōng xī， xìng zhì wán quán piān zhòng yú móu lüè， kě yǐ shuō wán quán shì jìzǎi zhì móu quán shù zhī xué de。 zhè běn shū jīng guò jǐ qiān nián de chāo xiě kè bǎn， yòu xǔ duō zì jù yí lòu liǎo， tóng shí qí zhōng yòu xǔ duō shì dāng shí de fāng yán， suǒ yǐ zhè běn shū de gǔ wén bǐ jiào nán dú dǒng。 zuǒ qiū míng zhù de《 zuǒzhuàn》， rú guǒ cóng móu lüè de guān diǎn kàn zhè běn shū， tā de xìng zhì yòu bù tóng， tā yòu gè zhù zhǐ —— yǐ dào dé rén yì zuò biāo zhǔn， wéi fǎn liǎo zhè gè biāo zhǔn dedōu bèi shuà xià qù， shì shí shàng duì lì shǐ de píng duàn yě bèi shuà xià qù liǎo。 suǒ yǐ suī rán shì yī běn móu lüè de shū， dàn bǐ jiào zhù zhòng yú jīng —— dà yuán zé。 zhì yú《 shǐ jì》 zhè yī běn shū， bāo kuò de nèi róng jiù duō liǎo。 pì rú wǒ men shǒu lǐ zhè běn《 sù shū》 zhōng， jiù yòu yī piān hěn hǎo de zī liào ——《 liú hóu shì jiā》， jiù shì zhāng liáng de chuán jì， wǒ xiǎng dà jiā yī dìng dú guò de， zhè shì sī mǎ qiān zài《 shǐ jì》 shàng wéi zhāng liáng suǒ xiě de zhuànjì。 rú guǒ zǎi xì yán jiū zhè yī piān zhuànjì， jiù kě zì zhè yī piān dāng zhōng， liǎo jiě dào lüè móu de dà yuán zé， yǐ jí zhāng liáng zuò rén、 zuò shì de dà yuán zé， bāo kuò liǎo jūn dào、 chén dào yùshī dào de jīng shén。 　　 zhèng fǎn xiāng shēng 　　（《 cháng duǎn jīng》 —— fǎn jīng） 　　 fǎn jīng zài lǐng dǎo zhé xué de sī xiǎng shàng hěn zhòng yào， wǒ men kàn guò qù hěn duō de zhù zuò。 nǎi zhì jìn qī、 bā shí nián lái de zhù zuò， dōubù dà zuò zhèng miàn de xiě fǎ。 suǒ yǐ， wǒ men jīn rì duì yú yī xiē fǎn miàn de dōng xī， bù néng bù zhù yì。 　　 fǎn jīng de “ fǎn ” zì， yì sī jiù shì shuō， tiān dì jiān de shì qíng， dōushì xiāng duì de， méi yòu jué duì de。 méi yòu jué duì de shàn， yě méi yòu jué duì de 'è； méi yòu jué duì de shì， yě méi yòu jué duì de fēi。 zhè gè yuán lǐ， zài zhōng guó wén huà zhōng， guò qù dà jiādōu bì miǎn tán， dà bù fēn réndōu méi yòu qù yán jiū tā。 zhè zhǒng sī xiǎng yuán liú， zài wǒ men zhōng guó wén huà lǐ hěn zǎo jiù yòu， shì gēn jù《 yì jīng》 lái de，《 yì jīng》 de bā guà， dà jiādōu xiǎo dé， rú “ sān ” shì kūn guà， tā dài biǎo yǔ zhòu dà xiàn xiàng de dà dì， “ sān ” qián guà， tā dài biǎo yǔ zhòu dà xiàn xiàng de tiān tǐ， liǎng gè guà chóngqǐ lái， “ wéi ” wéi tiān dì “ fǒu ” guà， fǒu shì huài de yì sī， dǎo méi liǎo shì fǒu， yòu yòu suǒ wèi “ fǒu jí tài lái ”， dǎo méi jí diǎn， jiù yòu zhuǎn hǎo liǎo。 dàn shì， rú guǒ wǒ men dǎo guò lái kàn zhè gè guà， jiù bù shì “ wéi ” zhè gè xiàn xiàng， ér biàn chéng liǎo “ wéi ” dì tiān “ tài ” guà， jiù shì hǎo de yì sī。《 yì jīng》 duì yú zhè yàng de guà jiù jiào zuò zōng guà， yě jiù shì fǎn duì guà， měi yī gè guà， dōuyòu zhèng duì fǎn duì de guà xiàng。（ qí shí《 yì jīng》 de “ biàn ” shì bù zhǐ zhè yī gè fǎ zé， zhè dū jiào guà biàn。） 　　 zhè jiù shuō míng tiān dì jiān de rén qíng、 shì qíng、 wù xiàng， méi yòu yī gè jué duì gù dìng bù biàn de。 zài wǒ de lì chǎng kàn， dà jiā shì zhè yàng yī gè jìng tóu， zài dà jiā de fāng xiàng kàn， wǒ zhè lǐ yòu shì lìng wài yī gè jìng tóu。 yīn yǔ zhòu jiān de wàn shì wàn wù， suí shí suí dì dōuzài biàn， lì chǎng bù tóng， guān niàn jiù liǎng yàng。 yīn cǐ， yòu zhèng miàn yī dìng yòu fǎn miàn， yòu hǎo bì rán yòu huài。 guī nà qǐ lái， yòu yīn jiù yī dìng yòu yáng， yòu yáng yī dìng yòu yīn。 yīn yǔ yáng zài nǎ lǐ？ dāng yīn de shí hòu， yáng de chéngfèn yī dìng hán zài yīn de dāng zhōng， dāng yáng de shí hòu， yīn de chéngfèn yě yī dìng hán zài yáng de lǐ miàn。 dāng wǒ men zuò yī jiàn shì qíng， hǎo de shí hòu， huài de yīn sù yǐ jīng zhǒng yīn zài hǎo de lǐ miàn。 pì rú yī gè rén chūn fēng dé yì， dé yì jiù wàng xíng， shī bài de zhǒng zǐ yǐ jīng kāi shǐ zhǒng xià qù liǎo 2 dāng yī gè rén shī bài shí， suǒ wèi shī bài shì chéng gōng zhī mǔ， wèi lái xīn de chéng gōng zhǒng zǐ， yǐ jīng zài shī bài zhōng méng yá liǎo， zhòng yào de zài yú néng bù néng bǎ wò zhù chéng bài de shí jiān jī huì yǔ kōng jiān xíng shì。 　　 wǒ men zài jiù fǎn jīng zhī qián， tí qǐ guà xiàng， shì shuō míng rén lèi wén huà zài zuì yuán shǐ de shí dài， hái méi yòu wén zì de fā míng， jiù yòu zhè xiē tú xiàng、 chóngdié de tú 'àn。 zhè zhǒng tú 'àn jiù yǐ jīng gào sù liǎo wǒ men zhè yàng yī gè yuán lǐ： yǔ zhòu jiān de shì méi yòu jué duì de， ér qiě gēn jù shí jiān、 kōng jiān huàn wèi， suí shí dōuzài biàn， dōuzài fǎn duì， zhǐ shì wǒ men de gǔ rén， duì yú fǎn miàn de dōng xī bù dà kěn jiǎng， shǎo shù zhì huì gāo de réndōu zhī 'ér bù yán。 zhǐ yòu lǎo zǐ tí chū lái： “ huò xī fú zhī suǒ yǐ， fú xī huò zhī suǒ fú。 ” fú huò méi yòu jué duì de， zhè suī rán shì zhōng guó wén huà yī gè hěn gāo shēn de huì xué xiū yǎng， dàn yě dǎo zhì zhōng huá mín zú yī gè hěn huài de jiēguǒ。（ zhè yě shì zhèng fǎn de xiāng duì。） yīn wéi bǎ rén shēng de dào lǐ chè dǐ kàn tōng， yě jiù bù xiǎng dòng liǎo。 suǒ yǐ wǒ tí xǐng yī xiē nián qīng rén duì yú《 yì jīng》、 wéi shí xué zhè xiē dōng xī bù yào shēn rù。 wǒ gào sù tā men， xué tōng liǎo zhè xiē dōng xī， duì yú rén shēng jiù bù yào kàn liǎo。 wàn yī yào xué， zhǐ kě xué chéng bàn diào zǐ， qiān wàn bù yào xué tōng， xué dào bàn diào zǐ de chéng dù， nà jiù qù wèi wú qióng， ér qiě jué dé zì jǐ hěn wěi dà， zì yǐ wéi dǒng dé hěn duō。 rú guǒ xué tōng liǎo， jiù méi yòu wèi dào liǎo。（ yī xiào。） suǒ yǐ xué《 yì jīng》 hái shì bù xué tōng de hǎo， xué tōng liǎo děng yú fèi rén， yī jiàn shì qíng hái méi yòu dòng jiù zhī dào liǎo jiēguǒ， hái gān má qù zuò！ pì rú yù xiān zhī dào xià lóu kě néng diē yī jiāo， nà xià zhè gè lóu jiù tài méi dào lǐ liǎo。《 yì jīng》 shàng duì rén shēng yǔ zhòu， zhǐ yòng sì gè xiàn xiàng gài kuò： jí、 xiōng、 huǐ、 lìn， méi yòu dì wǔ gè。 jí shì hǎo。 xiōng shì huài。 huǐ shì bàn huài、 bù tài huài、 dǎo méi。 lìn shì bìsè、 zǔ níng、 zǒu bù tōng。《 zhōu yì · xì chuán》 yòu jù huà， “ jí xiōng huǐ lìn， shēng hū dòng zhě yě。 ” gào sù wǒ men shàng zì tiān wén， xià zhì dì lǐ， zhōng tōng rén shì de dào lǐ jìn zài qí zhōng liǎo。 rén shēng zhǐ yòu jí xiōng liǎng gè yuán zé。 huǐ lìn shì piān yú xiōng de。 nà me jí xiōng nǎ lǐ lái？ shì qíng de hǎo huài nǎ lǐ lái？ yóu xíng dòng dāng zhōng lái de， bù dòng dāng rán méi yòu hǎo huài， zài dòng de dāng zhōng， hǎo de chéngfèn yòu sì fēn zhī yī， huài de chéngfèn yòu sì fēn zhī sān， táo bù chū zhè gè guī zé， rú xiāng xià rén de lǎo huà， gài fáng zǐ sān nián máng， qǐng kè yī tiān máng， tǎo gè lǎo pó yī bèi zǐ máng， rèn hé yī dòng， hǎo de chéngfèn zhǐ yòu yī diǎn diǎn。 　　 zhè xiē yuán lǐ zhī dào liǎo， fǎn jīng de dào lǐ jiù dà gài kě yǐ zhī dào。 kě shì zhōng guó guò qù de dú shū rén， duì yú fǎn jīng de dào lǐ shì bì 'ér bù jiǎng de。 wǒ men dāng nián shòu jiào yù， zhè zhǒng shū shì bù zhǔn kàn de， lián《 zhàn guó cè》 dōubù zhǔn duō dú， xiǎo shuō gèng bù zhǔn kàn， rèn wéi dú zhè fāng miàn de shū huì xué huài liǎo。 rú guǒ yòu rén kàn《 sūn zǐ bīng fǎ》、《 sān guó yǎn yì》， dà rén men huì rèn wéi zhè hái zǐ dà gài xiǎng zào fǎn， yīn cǐ zòng héng jiā suǒ zhù de shū， yī bān rén gèng bù gǎn duō kàn。 dàn cóng lìng yī guān diǎn lái shuō， yī gè rén yīnggāi ràng tā bǎ dào lǐ gǎo tōng， yǐ hòu fǎn 'ér bù huì zuò huài rén， ér huì zuò hǎo rén， yīn wéi dào lǐ tōng liǎo yǐ hòu， tā huì zhī dào， zuò huài de jiēguǒ， tòng kǔ de chéngfèn zhàn sì fēn zhī sān， zuò hǎo de， jiēguǒ má fán de chéngfèn shǎo， jì suàn xià lái， hái shì wéi shàn zuì huá suàn。 　　 qí cì suǒ wèi fǎn， shì rèn hé yī jiàn shì， méi yòu jué duì de hǎo huài， yīn cǐ kàn lì shǐ， kàn zhèng zhì zhì dù， kàn shí dài de biàn huà， méi yòu shénme jué duì de hǎo huài。 jiù shì wǒ men nǐ yī gè bàn fǎ， chǔlǐ yī gè 'àn jiàn， ná chū yī gè fǎ guī lái， zhēn duì mù qián de máo bìng， shì jué duì de hǎo。 dàn jīng guò jǐ nián， shèn zhì jīng guò jǐ gè yuè yǐ hòu， jiù biàn chéng liǎo huài de。 suǒ yǐ zhēn zhèng dǒng liǎo qí zhōng dào lǐ， zhī dào liǎo yǔ zhòu wàn shì wàn wù dōuzài biàn， dì yī děng rén xiǎo dé yào biàn liǎo， bǎ zhù jī xiān 'ér lǐng dǎo biàn； dì 'èr děng rén biàn lái liǎo gēn zhe biàn； dì sān děng rén biàn dū biàn guò liǎo， tā hái zài nà lǐ mà biàn， qí shí yǐ jīng biàn guò qù liǎo， ér tā bèi shí dài yí qì 'ér qù liǎo。 fǎn jīng de yuán zé jiù zài zhè lǐ。 　　 gǔ jīn wú dìng fǎ 　　 xiàn zài kàn《 cháng duǎn jīng》 de běn wén， jǔ liǎo hěn duō lì shǐ de lì zǐ： 　　 chén wén sān dài zhī wáng， fēi fǎ wáng yě， yù fǎ zhě fēi qí rén yǐ。 gù zhī fǎ yě zhě， xiān wáng zhī chén shù， gǒu fēi qí rén， dào bù xū xíng。 gù yǐn wén zǐ yuē： rén、 yì、 lǐ、 lè、 míng、 fǎ、 xíng、 shǎng。 cǐ bā zhě， wǔ dì wáng wáng zhì shì zhī shù。 　　 zhè shì dà yuán zé， zhè lǐ liè jǔ zhōng guó shàng gǔ sān dài de wáng qù， zhè gè wáng bù yào yī dìng kàn chéng wáng guó de wáng， shí dài guò qù liǎo， méi yòu liǎo， dū chēng wáng， rú zuó tiān yǐ jīng guò qù liǎo。 yòng gǔ wén kě xiě chéng “ zuó rì wáng yǐ。 ” zhè lǐ de xiě fǎ， bù néng rèn wéi zuó tiān wáng diào liǎo， wáng zhě wú yě， shì guò qù liǎo， méi yòu liǎo de yì sī。 suǒ yǐ sān dài de chéng wéi guò qù， bìng bù shì yīn wéi zhèng zhì shàng fǎ zhì yòu shénme bù hǎo 'ér wáng de。 ér shì shuō bù guǎn zǒu fǎ jiā de lù xiàn、 rú jiā de lù xiàn huò dào jiā de lù xiàn， yī qiē lì shǐ de chuàng zào zài yú rén， rú xiàn zài jiǎng mín zhù， mín zhù shì hěn hǎo， dàn tǒng yù zhè gè mín zhù zhì dù de， hái shì zài yú rén， rú guǒ rén bù duì， mín zhù zhì dù yě huì bèi yòng huài liǎo。 zhuān zhì yě shì yī gè zhèng zhì zhì dù， shì yī gè “ fǎ ”， fǎ běn shēn méi yòu hǎo huài， tǒng yù fǎ de rén， lǐng dǎo de rén bù duì， jiù huì nòng huài。 suǒ yǐ cóng zhè lǐ de lùn duàn lái shuō， mín zhù yě hǎo， fǎ zhì yě hǎo， zhuān zhì yě hǎo， dú cái yě hǎo， zhè xiē dōushì lì shǐ wén huà de chén shù， dōuchéng liǎo guò qù， shí jì shàng zuò huài zuò hǎo， hái shì yào kào rén。 　　 rén、 yì、 lǐ、 lè、 míng、 xíng、 shǎng、 fá， shì zhōng guó wén huà suǒ chù chù biāo bǎng de， kě shì zài fǎn jīng de zòng héng jiā kàn lái， rú jiā suǒ jiǎng de “ rén yì ”， dào jiā suǒ jiǎng de “ dào dé ” zhè xiē míng chēng， dōubù guò shì zhèng zhì de yī zhǒng cuò shī、 yī zhǒng fāng fǎ 'ér yǐ， tā men rèn wéi rú jiā、 dào jiā biāo bǎng zhè xiē， shì hǎo wán de， kě xiào de， zhè bù guò shì yī zhǒng zhèng zhì fāng fǎ， yòu shénme hǎo biāo bǎng de！ 　　 rén 'ài de liú bì 　　 gù rén zhě， suǒ yǐ bó shī yú wù， yì suǒ yǐ shēng piān sī。 —— fǎn rén yě。 yì yuē： zài lǐ， jiā shī bù jí guó， dà fū bù shōu gōng lì。 kǒng zǐ yuē： tiān zǐ 'ài tiān xià， zhū hóu 'ài jìng nèi， bù dé guò suǒ 'ài zhě， è sī huì yě。 gù zhī piān sī zhī rén， wáng zhě 'è zhī yě。 　　 pì rú rén jiù shì 'ài， pǔ biàn dì 'ài dà jiā， dāng rán shì hǎo shì。 kě shì 'ài de fǎn miàn， jiù yòu sī xīn， yòu 'ài jiù yòu piān sī， zhè lǐ bìng jǔ chū， zhōng guó gǔ dài de lǐyuè zhì dù， shì wén huà de yuán zé。 dàn jiā yǔ guó shì yào fēn kāi de， suǒ gěi mǒu yī jiā de yì wù bù néng pǔ jí dào quán guó， gěi mǒu yī jiā de gǔ lì， yě bù néng pǔ jí yú quán guó。 zài wèi fú wù gōng jiā de rén， suī rán wéi guān dà fū， dàn duì gōng jiā de gōng míng gōng lì， jué bù néng guī yú jǐ yòu。 rú sòng shǐ shàng yòu míng de zǎixiàng wáng dàn， tā tí bá liǎo hěn duō rén， kě shì dāng miàn zǒng shì jiào xùn rén， děng tā sǐ liǎo yǐ hòu， dà jiā cái zhī dào zì jǐ céng jīng bèi tā tí bá guò。 dāng shí fàn zhòng yān céng jīng wèn tā， wèishénme tí bá liǎo 'ér bù ràng rén zhī dào？ wáng dàn shuō， tā tí bá rén， zhǐ shì wèiguó jiā lín xuǎn rén cái， hé bì ràng bèi tí bá de rén lái gǎn xiè tā sī rén， suǒ wèi “ shòu jué gōng cháo， gǎn 'ēn sī shì ” de shì bù gān， zhè shì dà fū bù shōu gōng lì de lì zǐ。 　　 jiē zhe yòu jǔ kǒng zǐ de huà： “ tiān zǐ 'ài tiān xià， zhū hóu 'ài jìng nèi， ……” rén 'ài yòu yī dìng de fàn wéi， chāo guò liǎo fàn wéi， jiù biàn chéng sī liǎo， rú guǒ yòu piān xīn， tā duì wǒ hǎo， wǒ jiù duì tā rén 'ài， zhè shì bù kě yǐ de， zhǐ yào piān zhòng rén 'ài， piān sī jiù huì lái。 zì gǔ fǔ zhù bài wáng zhě duō rén cí 'ér bù zhì， xiàng yǔ、 liáng wǔ dì děng rén， qí lì shèn duō。 　　 zhàng yì de liú bì 　　 yì zhě， suǒ yǐ lì jié xíng， yì suǒ yǐ chéng huá wěi。 —— fǎn yì yě。 yì yuē： wáng shēn xùn guó， lín dà jié 'ér bù kě duó， cǐ zhèng yì yě。 ruò zhào zhī yú qīng， qì xiāng juān jūn， yǐ zhōu wèi qí zhī wēi。 xìn líng wú jì， qiè fú jiáo mìng， yǐ fù píng yuán zhī jí。 bèi gōng sǐ dǎng zhī yì chéng， shǒu zhí fèng shàng zhī jié dù， gù máo gōng shù wú jì yuē： yú zhào gāng yòu gōng yǐ， yú wèi zé wèi wéi dé。 fán cǐ zhī lèi， jiē huá wěi zhě。 　　 yì yòu zhèng fǎn miàn， rú duì péng yǒu jiǎng yì qì， jiǎng liǎo de huà， yī dìng zuò dào， yán 'ér yòu xìn， duì péng yǒu yòu yì， zhè gè jié cāo pǐn xíng hěn hǎo， dàn shì chǔlǐ bù dāng， xiāng fǎn de yī miàn， jiù yòu dà hài liǎo。 ér qiě biàn chéng “ huá wěi ”， biǎo miàn shàng hěn piào liàng， shí jì shàng shì jiǎ de， zhè jiù shì fǎn yì。 cóng lì shǐ de jīng yàn lái shuō， yì de zhèng miàn shì guó jiā yòu kùn nán， shè huì yòu kùn nán， wèile jiù shè huì， wèile jiù guó jiā， wèile bāng zhù hěn duō de rén， bǎ zì jǐ de shēng mìng dū xī shēng diào， zài zuì yào jǐn de dì fāng， jué bù tóu jiàng， jué bù qū fú， zhè cái shì zhèng yì， zài yì de zhèng de yī miàn， biàn shì dà yì。 　　 kě shì lì shǐ shàng yòu xǔ duō shì qíng， kàn qǐ lái shì jiǎng yì， shí jì shàng dū cuò liǎo。 　　 rú zhàn guó shí hòu， zhào guó zǎixiàng yú qīng de gù shì（ zài《 zhàn guó cè》， huò《 shǐ jì · yú qīng lièzhuàn》 lǐ dū yòu jìzǎi）。 yú qīng zhè gè rén liǎo bù qǐ， tā céng zhù liǎo yī bù shū ——《 yú shì chūn qiū》， bǐ lǚ bù wéi xiě de《 lǚ shì chūn qiū》 hái yào zǎo yī diǎn —— tā shì yī gè zhī shí fènzǐ， píng mín chū shēn， yóushuì zhū hóu， dé dào zhào wáng de xìn rèn dāng fǔxiàng， ér zài dāng shí guó jì zhī jiān， nà me wěn luàn de qíng xíng， tā qǐ mǎ bǐ xiàn zài de jī xīn gé gèng gāo míng。 zhè gè rén fēi cháng jiǎng yì qì， tā yǐ jīng dāng liǎo zhào guó píng yuán jūn jí wéi xìn rèn de fǔxiàng， ér tā de péng yǒu， wèi guó de gōng zǐ wèi qí， zài wèi guó chū liǎo shì qíng bèi tōng jī liǎo， táo dào zhào guó lái zhǎo tā。 àn dāng shí de wèi zhào zhī jiān de guān xì， zhào guó shì yīnggāi bǎ wèi qí sòng huí wèi guó qù de。 kě shì yú qīng shì zhào guó de fǔxiàng， wèi qí yǐ dāng nián wèi fā dá shí de sī rén péng yǒu shēn fèn qù zhǎo tā， rú guǒ zhàn zài fǎ zhì de lì chǎng， yú qīng yīnggāi bǎ zhè jiàn shì bào gào zhào yù， bǎ wèi qí yǐn dù dào wèi guó qù。 ér yú qīng rèn wéi rú guǒ zhè yàng zuò tài bù gòu yì qì liǎo。 wèi qí shì zì jǐ nián qīng wèi fā dá shí de hǎo péng yǒu， jīn tiān tā zài wèi guó zhèng zhì shàng yù dào zhè yàng dà de kùn nán， tōu tōu lái tóubèn， rú guǒ bǎ tā sòng huí wèi guó， jiù tài bù gòu yì qì， yīn cǐ “ qì xiāng juān jūn ”， lián zǎixiàng dōubù dāng liǎo， tōu tōu lí kāi liǎo zhào wáng， dài wèi qí yī qǐ páo liǎo。 zhè jiàn lì shǐ shàng de gù shì， cóng zuò rén fāng miàn lái jiǎng shì nán néng kě guì de， zhè shì jiǎng yì qì， dàn duì gōng de dà yì 'ér yán， zhè zhǒng yì qì shì bù duì de。 　　 xìn líng jūn de gù shì 　　 dì 'èr jiàn gù shì， zài《 gǔ wén guān zhǐ》 shàng jiù yòu lù zài， zhàn guó shí dài wèi gōng zǐ xìn líng jūn， shì zhàn guó shí de sì dà gōng zǐ zhī yī， hé qí guó de mèng cháng jūn， zhào guó de píng yuán jūn， chǔ guó de chūn shēn jūn xiān hòu qí míng， dū zhēng xiāng yǎng shì。 xìn líng jūn míng wú jì， hé zhào guó de píng yuán jūn shì hǎo péng yǒu， píng yuán jūn yòu liǎo jí nán， fēi yào wèi guó chū bīng， kě shì wèi wáng bù dāyìng， yú shì zhǎo xìn líng jūn， xìn líng jūn jiù bǎ wèi yù fā bīng de yìn xìn tōu chū lái —— sòng liǎo yī jiàn zuì míng guì de pí dà yī gěi wèi wáng chǒng 'ài de fēi zǐ， bǎ yìn xìn tōu chū lái， fā lìng chū dòng zì jǐ guó jiā de sān jūn， bāng zhù zhào guó dǎ kuǎ liǎo dí rén。 zhè jiàn shì zài xìn líng jūn lái shuō， duì zhào guó de píng yuán jūn shì gòu yì qì liǎo， dàn dào dǐ bīng fú shì tōu lái de， bìng bù shì guó jiā yuán shǒu fā bù de mìng lìng， yě shì bù duì de。 　　 suǒ yǐ duì zhè liǎng jiàn shì de jié lùn shì “ bèi gōng sǐ dǎng zhī yì chéng， shǒu zhí fèng shàng zhī jié fèi ”。 yǐ lì shǐ shàng zhè liǎng gè dà míng rén de gù shì lái jiǎng yì， tā men wéi bèi liǎo dà yì。 wéi péng yǒu kě yǐ mài mìng， fàn fǎ jiù fàn fǎ， wéi péng yǒu shì zhēn de jìn xīn jìn lì liǎo， zhè zhǒng sī rén de yì qì shì gòu zhòng de， dàn shì zhè liǎng gè rén kě bù néng zhǐ jiǎng sī rén de yì qì， yīn wéi tā men shì yòu gōng jiā zhí wù de rén， zhè yàng zuò wéi bèi liǎo zhí wù de shǒu zé， shì duì shàng bù zhōng shí de。 ” shǒu zhí fèng shàng ” zhī jié yě shì yì， suǒ yǐ cóng zhè liǎng jiàn shì shàng lái jiǎng， tā men shí zài yòu kuī zhí shǒu。 yīn cǐ máo gōng（ zhào guó yǐn shì） jiù pī píng xìn líng jūn， zhè yàng zuò， duì yú zhào guó suī rán yòu gōng， ér duì yú tā zì jǐ de wèi guó lái shuō， jiù bìng bù suàn shì hé lǐ liǎo。 fán zhè yī lèi de lì shǐ gù shì， bǎ yì zuòde guò tóu， fǎn guò lái liǎo， jiù róng yì biàn chéng xū wěi， dōushì wèile sī xīn 'ér yòng shǒu duàn de。 　　 jiǎng lǐ de liú bì 　　 lǐ zhě， suǒ yǐ xíng jǐn jìng， yì suǒ yǐ shēng duò màn —— fǎn lǐ yě。 yì yuē： hàn shí yù dìng lǐ。 wén dì yuē： fán lǐ shì mào， wú yì yú lǐ， gōng huà wéi kě 'ěr， gù bà zhī。 guō jiā wèi cáo gōng yuē： shào fán lǐ duō yí， gōng tǐ rèn zì rán， cǐ dào shèng zhě yě。 fū jié kǔ nán zhēn， gù shēng duò màn yě。 　　 zhōng guó wén huà zuì xǐ huān jiǎng lǐ， lǐ yě bāo kuò liǎo yī qiē zhì dù。 yòu lǐ、 yòu guīju， zài gōng jiā huò sī rén de xíng wéi shàng， shì bǐ jiào hǎo。 dàn shì xiāng fǎn de， zhì dù、 guīju， xíng jiǔ liǎo， tài duō liǎo， huì chū dà máo bìng， huì shǐ rén tōu lǎn、 táo bì。 hé fǎ lìng yī yàng， lì fǎ tài fán， jiù yòu kòngxì kě zuàn liǎo。 zài zhè yī jié zhōng tí chū fǎn lǐ de lì shǐ shì lì。 hàn gāo zǔ tǒng yī tiān xià yǐ hòu， chú yóu shū sūn tōng jiàn lì liǎo zhèng zhì zhì dù yǐ wài， yóu chūn qiū zhàn guó xià lái， jīng guò qín shǐ huáng dào hàn dài wéi zhǐ， zhōng guó wén huà yòu bèi lán yāo zhǎn liǎo yī dāo， méi yòu hǎohǎo dì jiàn lì。 shū sūn tōng tì hàn gāo zǔ jiàn lì de shì zhèng zhì zhì dù， méi yòu jiàn lì wén huà zhì dù。 suǒ yǐ xiàn zài jiǎng dào zhōng guó de xué shù sī xiǎng， dū jiǎng “ hàn xué ”。 “ hàn xué ” yě chēng zuò “ jīng xué ”， xiàng sì shū、 wǔ jīng děng děng， dōushì zài qín shǐ huáng de shí hòu， méi yòu bèi shāo guāng de， yóu méi yòu bèi shā de dú shū rén zhǎo chū lái， bèi chū lái de， hàn shí chóngxīn jiàn lì de。 wǒ men xiàn zài kàn dào de sì shū、 wǔ jīng yǐ jí《 lǎo zǐ》、《 zhuāng zǐ》 děng děng gǔ shū， rèn zhēn kǎo zhèng qǐ lái， yòu de dì fāng shì yòu wèn tí， bù yī dìng hé dāng shí de yuán shū wán quán yī yàng， zài hàn dài chóngxīn jiàn lì shí， yòu de hái shì nán miǎn bèi cuò liǎo， suǒ yǐ zuì chū wén huà méi yòu jiàn lì gēn jī。 dào liǎo hàn wén dì de shí hòu， xué zhě men jiàn yì dìng lǐ， kě shì hàn wén dì fǎn duì。 hòu lái dào hàn wǔ dì de shí hòu， cái jiàn lì yǐ rú jiā sī xiǎng wéi jī chǔ de zhōng guó wén huà xì tǒng。 dāng shí hàn wén dì hé tā de mǔ qīn， shì chóng bài dào jiā lǎo zǐ sī xiǎng de， nà gè shí hòu de zhèng zhì zhé xué， shì zhù zhāng zhèng jiǎn xíng qīng， wán quán shì lǎo zǐ sī xiǎng， jìn liàng dì jiǎn huà， bù zhù zhāng fán suǒ， zhè shì yòu míng de suǒ wèi “ wén jǐng zhī zhì ”。 dào liǎo hàn wén dì de sūn zǐ —— hàn wǔ dì de shí hòu， cái zhù zhāng yòng rú jiā， jiān yòng fǎ jiā de sī xiǎng， suǒ yǐ zài zhōng guó de wén huà lì shǐ shàng， yán gé dì kàn “ wén jǐng zhī zhì ” zhè yī duàn， bǐ jiào kòngbái， dàn yě bǐ jiào pǔ sù。 hàn wén dì dāng shí fǎn duì dìng lǐ， suǒ chí de lǐ yóu shì， rú jiā de lǐ tài fán liǎo， wǒ men dú《 lǐ jì》 jiù zhī dào， tā de shuō fǎ bù wú dào lǐ， suǒ yǐ mò zǐ yě zǎo yǐ fǎn duì， hái yòu hěn duō xué zhě hé mò zǐ yī yàng dū fǎn duì fán wén rù jié， kǒng zǐ、 mèng zǐ de sī xiǎng， duì yú guòfèn de lǐ yě shì bù tài zàn chéng。 zhào《 lǐ jì》 de guīju， zhēn shì fán suǒ dé hěn。 wǒ men xiàn zài zhè yàng zhàn， zhè yàng zuò dōubù duì de， jiǎng huà、 zǒu lù、 zhàn、 zuò、 chuān yī， shēng huó shàng yī diǎn yī dī， dōuyào xiǎo xīn jǐn shèn， suǒ yǐ shuō shì fán lǐ， má fán dé hěn， tǎo yàn dé hěn， zhuān mén jiǎng wài biǎo， xiào dōubù néng hā hā dà xiào， bù néng lù chǐ， nà duō tòng kǔ！ hàn wén dì rèn wéi zhè bìng bù shì lǐ de zhēn zhèng jīng shén， bù bì dìng nà me duō tiáo wén， dà jiā zhǐ yào yǐ shēn zuò zé lái jiào huà， jiù kě yǐ liǎo， suǒ yǐ xià lìng bù tán zhè gè wèn tí。 　　 guō jiā lùn yuán shào yǔ cáo cāo 　　 lìng wài yī gè gù shì， shì yòng cáo cāo de lì zǐ。 guō jiā shì cáo cāo chū qī zuì hǎo de cān móu cháng， tóu nǎo bìng bù yà yú zhū gé liàng， kě xī nián qīng jiù sǐ liǎo。 dāng shí cáo cāo xiǎng dǎ péi yuán shào hěn kùn nán， yuán shào dāng shí shì shì jiā gōng zǐ， bù duì yě duō， děng yú jūn zhèng dà quán dū zhǎng wò zài yuán shào shǒu lǐ。 cáo cāo lì liàng bó ruò， jiǎn zhí bù néng hé yuán shào bǐ。 kě shì dāng cáo cāo hé guō jiā tǎo lùn dāng shí de zhàn lüè shí， guō jiā duì cáo cāo shuō， bù bì dān xīn yuán shào。 yuán shào yī dìng huì shī bài de， yīn wéi yuán shào shì gōng zǐ shàoye， shì jiā gōng zǐ chū shēn， chù chù jiǎng guīju， dào chù yào bǎi gè jià zǐ。 ér nǐ cáo cāo， bù jiǎng jiū zhè xiē， tǐ rèn zì rán， chū lái jiù chū lái liǎo， gāi zěn me zuò jiù zěn me zuò， zhè jiù huì chéng gōng。 ér yuán shào chù chù lái gè lǐ yí guīju， wén huà bāo fú tài zhòng liǎo， bǎi bù diào， yī dìng shī bài。 nǐ de tǐ rèn zì rán de zhí jié liǎo dāng zuò fēng， dà jiādōu yuàn yì hé zuò， shì chéng gōng de yòu lì tiáo jiàn。 　　 yīn wéi chù chù yào rén shǒu lǐ， yào rén jiǎng jié yì， zhè shì lìng rén tòng kǔ de shì qíng， yào rén yā zhì zì jǐ， měi yī gè rén jiǎng xiū yǎng； yào qiú měi gè réndōu shì shèng xián， yòu xué wèn， yòu dào dé， shǒu zhù zhè zhǒng zhēn jié shì hěn kùn nán de。 jí shǐ měi gè réndōu jiǎng lǐ， dū shǒu guīju， zhè yàng xí guàn liǎo yǐ hòu， wàn shì jiù dōuméi dé jìn bù liǎo。 huàn jù huà shuō， wén huà xué shù yōu jiǔ liǎo， méi yòu jīng jìn， yě bù xíng。 　　 lè lè de liú bì 　　 yuèzhě， suǒ yǐ hé qíng zhì， yì suǒ yǐ shēng yín fàng。 —— fǎn lè yě。《 lè shū》 yuē： zhèng wèi zhī yīn， luàn dài zhī yīn， sāng jiān pú shàng zhī zhě， wáng guó zhī yīn yě。 gù yán 'ān yuē： fū jiā lì zhēn guài， gù shùn yú 'ěr mù， gù yǎng shī 'ér tài， lè shī 'ér yín， lǐ shī 'ér cǎi， jiào shī 'ér wěi， wěi cǎi yín tài， fēi suǒ yǐ fàn rén zhī dào。 　　 lè zài gǔ dài de hán yì， bìng bù xiàn yú yīnyuè， yǐ xiàn dài de míng cí 'ér yán， lè bāo kuò liǎo wén huà yǔ yì shù， nǎi zhì rú gē、 wǔ、 yīnyuè děng děng。 zhè lǐ shuō lè běn lái shì hǎo de dōng xī， kě yǐ tiáojì rén de xìng qíng， shì shè huì wén huà bù kě quē shǎo de， dàn shì tā de máo bìng， huì shǐ rén duò luò。 wǒ men kàn lì shǐ， yī gè guó jiā fù qiáng liǎo， wén huà dǐng shèng， yì shù fā dá dào zuì gāo diǎn de shí hòu， yě jiù shì zhè gè guó jiā、 mín fàng、 shè huì zuì duò luò de shí hòu， suǒ yǐ lè yòu fǎn de yī miàn。《 lè shū》 jiù shuō， chūn qiū zhàn guó shí hòu， zhèng guó hé wèi guó de yīnyuè， jiù shì luàn shì de yīnyuè，《 shī jīng》 lǐ yě shōu jí liǎo yī diǎn sāng jiān pú shàng nán nǚ tōu qíng de shī gē。 wǒ men xiàn zài de bù fēn gē cí， yǐ gǔ dài duì yīnyuè de guān diǎn kàn lái， shì chōng mǎn liǎo sāng jiān pú shàng zhī yīn， zhè shì mǐmǐzhīyīn， suǒ yǐ jí xū yào bǎ tā jìng huà。 yīn cǐ yǐn yòng yán 'ān de pī píng shuō： “ jiā lì zhēn guài ”， rú xiàn dài de gè zhǒng xuǎn měi， jiù shì jiā lì， zhēn guài jiù shì xī qí gǔ guài de dōng xī ná chū lái gōng kāi、 zhǎn lǎn、 bǐ sài。 shè huì tài 'ān dìng liǎo， méi yòu shì zuò， jiù gǎo zhè xiē shì qíng， hǎo tīng、 hǎo kàn、 rè nào。 rén lèi shè huì zhēn de jué duì 'ān dìng， zhēn dào liǎo gè gè shēng huó mǎn zú， nà me zhěng gè shè huì jiù wán liǎo。 “ yǎng shī 'ér tài ”， yǎng jiù bāo kuò mín shēng， mín shēng tài shū tài liǎo， shè huì jiù duò luò xià qù。 “ lè shī 'ér yín ”， yín jiù shì guò dù liǎo。 “ lǐ shī 'ér cǎi ”， wén huà jīng shén sàng shī liǎo， biǎo miàn hǎo tīng hǎo kàn de dōng xī què tè bié duō。 wén huà bù shì zhǐ kào gē wǔ xì jù jiù kě yǐ xuān chuán dé hǎo de。 rú xì jù lǐ yǎn chū lái hǎo rén yòu hǎo bào， è rén yòu 'è bào， gāi shì zhèng què de， kě shì yī xiē hái zǐ kàn liǎo， zhuān qù xué xì lǐ huài de dòng zuò nà yī bù fēn， zhè hòu guǒ kě yán zhòng。 “ jiào shī 'ér wěi ”， tí chàng jiào yù shì hǎo de， jiào yù de piān chā， jiēguǒ zhī shí yuè fēng fù de rén， zuò jiǎ yuè lì hài。 yǎng lè lǐ jiào dōuduì， dàn měi yī shìdōu yòu fǎn de yī miàn， “ wěi cǎi yín tài， fēi suǒ yǐ fàn rén zhī dào ”。 yào qiú shè huì shàng měi gè réndōu yī dìng zǒu shàng yī gè guǐ dào， shì zuò bù dào de， suǒ yǐ jiǎng lǐng dǎo zhé xué， wéi zhèng zhī nán， mùdì zài jiáo zhèng， rú jiáo zhèng dé guò dù liǎo yī diǎn， jiēguǒ fā shēng de piān chā jiù hěn lì hài liǎo。 　　 míng qì de liú bì 　　 míng zhě， suǒ yǐ zhèng zūn bēi， yì suǒ yǐ shēng jīn cuàn。 —— fǎn míng yě。 yì yuē： gǔ zhě míng wèi bù tóng， lǐ yì yì shù， gù shèng rén míng lǐ zhì yǐ xù zūn bēi， yì chē fú yǐ zhāng yòu dé。 rán hàn gāo jiàn qín huáng wēi yí zhī shèng， nǎi tàn yuē： dà zhàng fū dāng rú cǐ。 cǐ suǒ yǐ shēng jīn cuàn。 lǎo jīng yuē： fū lǐ zhě， zhōng xìn zhī bó 'ér luàn zhī shǒu。 xìn yǐ zāi。 　　 míng， shì hěn hǎo de， gěi rén jiā míng yù， zhè shì hǎo shì， rú xiàn zài de biǎo yáng hǎo rén hǎo shì， jué duì méi yòu cuò， dàn shì yě huì shǐ rén shēng jīn cuàn de niàn tóu， jiù shì 'ào màn、 cuàn duó de niàn tóu， zhè jiù shì yóu míng wèi 'ér shēng xiāng fǎn de yī miàn。 zhōng guó de gǔ lǐ， míng chēng dì wèi bù tóng， dài yù yě bù tóng， gǔ dài de guān zhì hěn yán gé， jiē jí bù tóng， chuān de yán sè yě bù tóng， tā de zuì chū mùdì zài biǎo yáng yòu dé， zhè shì hǎo de。 kě shì xiàng qín shǐ huáng de chē fú， xiǎn shì dé nà me wēi fēng， ér hàn gāo zǔ hé xiàng yǔ， dāng shí kàn liǎo qín shǐ huáng de nà zhǒng wēi yí yǐ hòu， hàn gāo zǔ xīn lǐ miàn jiù qǐ liǎo “ dà zhàng fū dāng rú shì hū！ ” de niàn tóu， xiàng yǔ gēngzhí jié liǎo dāng qǐ liǎo “ qǔ 'ér dài zhī ” de niàn tóu， míng wèi jiù yòu zhè yàng fǎn de yī miàn， zhèng rú lǎo zǐ de huà： “ fū lǐ zhě， zhōng xìn zhī bó 'ér luàn zhī shǒu。 ” rén de běn zhì chā liǎo， jiù tí chàng lǐ， dàn shì yòu liǎo lǐ， zhì dù guī fàn shì hěn hǎo， kě yě shì chàng luàn de kāi shǐ。 cóng hàn gāo、 xiàng yǔ kàn liǎo qín shǐ huáng de wēi yí suǒ qǐ de niàn tóu jiù jiàn shì， lǎo zǐ de zhè jù huà shì kě xìn de liǎo。 　　 zhòng fǎ zhì de liú bì 　　 fǎ zhě， suǒ yǐ qí zhòng yì， yì suǒ yǐ guāi míngfèn。 —— fǎn fǎ yě。 yì yuē：《 dào dé jīng》 yún： fǎ lìng zī zhāng， dào zéi duō yòu。 jiǎ yì yún： fǎ zhī suǒ yòng yì jiàn， ér lǐ zhī suǒ wéi zhì nán zhī yě。 yòu yún： fǎ chū 'ér jiān shēng， lìng xià 'ér zhà qǐ， shǎo bǐ guāi fēn yě。 　　 zhè shì jiǎng fǎ zhì de dào lǐ， měi gè rén chù chù guīju， měi réndōu yòu tā de shǒu zé huò fàn wéi， běn lái hěn hǎo， kě shì máo bìng yě chū zài zhè lǐ， zhèng rú《 dào dé jīng》 shàng lǎo zǐ shuō de： “ fǎ lìng zī zhāng， dào zéi duō yòu。 ” yī gè shè huì fǎ lìng yuè duō， fàn fǎ de rén yuè duō， fǎ lìng guī dìng yuè fán， kòngxì lòu dòng máo bìng yù dà， lì shǐ shàng qín shǐ huáng de fǎ lìng nà me yán mì， hái shì yòu rén qǐ lái gé mìng。 hàn gāo zǔ yī dǎ jìn xián yáng， bǎ qín shǐ huáng de fǎ lìng quán bù fèi liǎo， yuē fǎ sān zhāng， zhǐ yòu sān xiàng fǎ lìng： shā rén zhě sǐ， shāng rén jí dào dǐ zuì。 hěn jiǎn dān de sān tiáo， lǎo bǎi xìng jiù fú liǎo tā， suǒ yǐ jiǎ yì yě shuō， fǎ lìng yuè yán mì， fàn fǎ de rén yě yuè duō qǐ lái， yòu de rén yào zuò huài shì zhī qián， xiān qù zhǎo fǎ lìng de lòu dòng zuò gēn jù， zuò chū lái de huài shì jiù biàn chéng hé fǎ de， fǎ lǜ bù néng zhì cái tā。 fǎ guī dìng liǎo， yòu shí fǎn 'ér róng yì zuò jiǎ， zhēn zhèng huì fàn fǎ de rén， dōushì dǒng fǎ de， fǎ lìng duì zhè zhǒng rén háo wú bàn fǎ， zhè jiù shì guāi fēn。 　　 xíng shǎng de liú bì 　　 xíng zhě， suǒ yǐ wēi bù fú， yì suǒ yǐ shēng cì bào。 —— fǎn xíng yě。 　　 xíng yǔ fǎ bù tóng， xíng shì shā rén， huò jū liú rén， shì chù fá rén， gěi rén jīng shén shàng、 ròu tǐ shàng yī zhǒng tòng kǔ de chǔfá。 zhè shì yǐ xíng shù wēi、 è zǔ nà xiē bù shǒu fǎ de rén。 dàn shì zhí xíng de rén， huì làn yòng xíng fǎ lái qī fù bié rén， yòu shí hǎo rén yě huì shòu dào xíng fǎ chéng fá de tòng kǔ， zhè biàn shì xíng de fǎn zuò yòng。 　　 shǎng zhě， suǒ yǐ quàn zěn néng， yì suǒ yǐ shēng bǐ zhēng。 —— fǎn shǎng yě。 　　 yòu gōng jiǎng lì， běn lái shì hǎo shì， dàn jiǎng lì yě huì chǎn shēng bēi bǐ de jìng zhēng。 dé jiǎng de rén， yǔ méi yòu dé jiǎng de rén， cháng cháng huì zhēng gōng、 zhēng shǎng， ér zhēng dé hěn bǐ sú， suǒ yǐ xíng shǎng yě yòu hǎo yòu huài。 　　 xué shí de liú bì 　　 wén zǐ yuē： shèng rén qí zuò shū yě， yǐ lǐng lǐ bǎi shì， yú zhě yǐ bù wàng， zhì zhě yǐ jì shì， jí qí shuāi yě， wéi jiān wěi， yǐ jiě yòu zuì 'ér shā bù gū。 —— fǎn shū yě。 wén zǐ yuē： chá yú dāo bǐ zhī jì zhě， jí bù zhī lǐ luàn zhī běn。 xí yú hángzhèn zhī shì zhě， jí bù zhī miào shèng zhī quán。 zhuāng zǐ yuē： rú yǐ shī lǐ fā zhǒng。 dà rú yuē： dōng fāng zuò yǐ！ shì zhī hé kǔ？ xiǎo rú yuē： wèi jiě qún rú， kǒu zhōng yòu zhū。 shī gù yòu zhī yuē： qīng qīng zhī mài， shēng yú líng bēi， shēng bù bù shī， sǐ hé hán zhū， wéi jiē qí bìn， yā qí ( suì yè )（ yīn xǔ huì fǎn）， rú yǐ jīn chuí kòng qí yí， xú bié qí jiá， wú shāng。 zhōng zhū。 yóu cǐ yán zhī， shī lǐ nǎi dào zī yě。 　　 wén zǐ shuō， shàng gǔ shí de rén， zào liǎo wén zì， yòu liǎo zhī shí。 wèishénme zuò liǎo shū， yào jiào rén dǒng dé wén zì？ wén zì jiào yù de mùdì， shì shǐ rén yòu zhī shí、 dǒng shì。 shǐ bèn de rén sī xiǎng néng gòu kāi fā， bù yào wàng jì guò qù de cuò wù， cōng míng de rén zhī shí xué wèn gāo liǎo yǐ hòu， néng gòu dǒng shì。 kě shì xiāng fǎn de， děng dào zhī shí yuè guǎng bó， zuò jiān fàn kē， zuò jiǎ de běn shì yě yuè dà， dǒng liǎo wén zì， yòu liǎo zhī shí yǐ hòu， fàn fǎ de yě xǔ jiù shì zhè xiē rén， ér qiě yòu lǐ lùn， jiǎng dé chū dào lǐ lái， yòu zuì de rén tā kě yǐ shuō chéng méi yòu zuì， hǎo rén kě jiù shòu hài liǎo。 zuì zhù míng de， rú qīng dài xiǎo shuō zhōng de sì dà 'è sòng shī， yǐ yī gè zì zhī chā， jiù kě yǐ biàngēng yī gè rén yòu zuì huò wú zuì， yóu cǐ kě jiàn yī gè dāng gōng wù yuán de， shǒu lǐ wán bǐgǎn de， yòu shí hòu zhēn lì hài， zhēn kě pà， jìn guǎn xiàn dài shì xīn shì gōng wén， hái shì yào xiǎo xīn， bù néng suí biàn yòng zì， yòu shí hòu yī gè zì de guān xì dū fēi cháng dà。 lǎo yī bèi de rén cháng shuō “ yī zì rén gōng mén， jiǔ niú tuō bù chū。 ” kě jiàn qí yán zhòng， zhè jiù shì wén zì xiào yòng xiāng fǎn de xiào guǒ。 　　 wén zǐ gèng jìn yī bù shuō， yòu xiē rén zuò mù liáo chū shēn， zhuān mén zài wén zì shàng tiǎo tī de， bǐ bǐ dāo hái lì hài。 zài gōng wén shàng shì wán quán bàn duì liǎo， yě fú hé fǎ lìng， kě shì zhè jiàn gōng wén chū mén yǐ hòu， huì zào chéng shè huì de wěn luàn， huì shǐ rén zào fǎn。 suǒ yǐ huì bàn gōng wén de rén， bù yī dìng dǒng dé zhèng zhì， děng yú xué jūn shì huì dǎ zhàng de rén， bù zhī dào guó jiā de zhěng gè zhèng cè hé zhàn lüè yī yàng， suǒ yǐ “ chá yú dāo bǐ zhī jì zhě， jí bù zhī lǐ luàn zhī běn； xí yú hángzhèn zhī shì zhě， jí bù zhī miào shèng zhī quán。 ” zhè liǎng jù huà shì míng yán， yào tè bié zhù yì de。 　　 dào qiè sǐ rén yǐ zì háo 　　 xià miàn shì jǔ de yī gè hěn yòu qù de lì zǐ， yòu jǔ chū zhuāng zǐ lái liǎo， zhuāng zǐ shì hěn huì wā kǔ rén de， zhè gè gù shì jìzǎi zài《 zhuāng zǐ》 de wài piān lǐ miàn， zhè gè gù shì hěn miào， tā shuō dú shū rén méi yòu yī gè hǎo rén， dōushì zài wā kāi sǐ rén de fén mù， tōu sǐ rén de dōng xī jù wéi jǐ yòu， bāo kuò wǒ men zì jǐ zài nèi， dōushì bǎ sǐ rén fén mù lǐ de dōng xī wā lái， dàngchéng zì jǐ de， zài zhè lǐ chuī。 zhè gè gù shì shuō， lǎo shī dài liǎo xué shēng， qù wā qián bèi yī gè dú shū rén de fén mù， wā liǎo yī zhěng yè liǎo， lǎo shī zhàn zài bàng biān wèn dào： tiān dū kuài yào liàng liǎo， nǐ wā dé zěn yàng， ná dào liǎo dōng xī méi yòu？ xué shēng shuō： yǐ jīng wā kāi liǎo， kàn jiàn liǎo sǐ rén， bù guò bù hǎo yì sī tuō tā shēn shàng de yī fú， kě shì tā de zuǐ lǐ hán zhe yī kē bǎo zhū， zhè kē bǎo zhū yī dìng yào wā chū lái cái xíng（ wǒ men jīn tiān suǒ jiǎng de， dōushì gǔ rén tù chū de kǒu shuǐ， wǒ men jiāng zhè xiē cán yú de tuò mò ná lái， jiā yī diǎn huà xué zuò yòng， jiù biàn chéng zì jǐ de xué shí zài zhè lǐ chuī， zhè jiù jiào zuò xué wèn， yě jiù shì zhuāng zǐ suǒ shuō sǐ rén kǒu lǐ de bǎo zhū）。 lǎo shī yī tīng jiàn xué shēng shuō sǐ rén zuǐ lǐ yòu zhū， jiù shuō zhè yòu dào lǐ， gǔ rén shuō de， lǜ yóu yóu de mài zǐ， yào shēngzhǎng zài kuàng yě de shān pō shàng， rén shēng yě yào zài huó zhe de shí hòu， xiǎn xiàn chū xiàn shí de měi lì lái， kě shì fén mù lǐ de zhè gè jiā huǒ， shēng qián nà me qiān lìn， xiàng tā qǐng jiào tādōu bù shuō， sǐ liǎo zuǐ lǐ què hái hán liǎo yī kē bǎo zhū， kuài bǎ tā de zhū zǐ ná lái！ kě shì， xiǎo zǐ dé xiǎo xīn dì tōu， nǐ xiān bǎ tā de tóu fā zhuā zhù。 yā kāi tā xià bā de liǎng biān， rán hòu yòng tiě dīng chēng kāi tā de zuǐ。 màn màn zhāng kāi tā de yá guān， tā de shī hái gǔ tóu nòng huài liǎo méi yòu guān xì， kě shì tā zuǐ lǐ nà kē bǎo zhū， qiān wàn yào xiǎo xīn ná lái， bù yào huǐ sǔn。 　　 zhè shì zhuāng zǐ zài mà rén。 shì kàn gè zhǒng wén zhāng， lǐ miàn “ kǒng zǐ rì ” jiù bǎ kǒng zǐ zuǐ lǐ de zhū tāo chū lái liǎo， “ bólātú shuō ” jiù bǎ bólātú zuǐ lǐ de zhū tāo chū lái liǎo， dōushì tōu sǐ rén zuǐ lǐ de bǎo zhū。 dú shū réndōu shì zhè yàng jiào xué shēng， zhè yàng shuō qǐ lái， zhī shí háo wú yòng chù， yuè yòu zhī shí de rén， yuè huì zuò xiǎo tōu。 hái yòu， zì jǐ yòu yī dù zǐ hàoxué wèn， zhù yī běn shū， liú chuán qiān gǔ， hái bù shì yòu bèi hòu dài de rén tōu qù。 méi yòu xué wèn hái méi yòu rén lái tōu， rú guǒ zuǐ lǐ hán yī kē bǎo zhū， sǐ liǎo yǐ hòu， guān cái hái bèi rén wā chū lái。 bào jūn jiù zhuān gǎo zhè yī tào。 　　 zhè gù shì bǎ tiān xià dú shū réndōu mà jìn liǎo， dàn shì yě shǐ wǒ men dǒng liǎo yī gè rén shēng de dào lǐ —— yī qiē de nǔ lì， dōushì wéi bié rén zuò zhǔn bèi。 　　 fú lì shè huì de shì 　　 qí zuò yòu yě， yǐ fèng zōng miào zhī jù， jiǎn shì zú， jiè bù yú。 jí qí biǎo yě， chí chěng yì liè， yǐ duó rén shí。 —— fǎn yòu yě。 qí xuān wáng jiàn wén wáng yòu dà， rén yǐ wéi xiǎo， wèn yú mèng zǐ。 mèng zǐ yuē： zhōu wén wáng wéi kùn， fāng qī shí lǐ， chú ráo zhě wǎng yān， zhì tù zhě wǎng yān， yǔ rén tóng zhī， mín yǐ wéi xiǎo， bù yì yí hū？ chén wén jiāo guān zhī nèi， yòu yòu fāng sì shí lǐ， shā qí mí lù zhě， rú shā rén zhī zuì， mín yǐ wéi dà， bù yì yí hū？ chǔ líng wéi zhāng huá zhī tái， wǔ jǔ jiàn yuē： fū xiān wáng zhī wéi tái xiè yě， xiè bù guò jiǎng jūn shí， tái bù guò wàng fēn xiáng， qí suǒ bù duó sè dì， qí wéi bù fǎn cái yòng， qí shì bù fán guān yè， qí rì bù fáng shì wù。 fū wéi tái xiè， jiāng yǐ jiào rén lì yě， bù wén qí yǐ kuì fá yě。 　　 zhōng guó gǔ dài de kùn， shì dì wáng gōng tíng suǒ zào de dà huā yuán。 zào kùn de dì yī gè zōng zhǐ， fèng zōng miào shè jì， bǎ zǔ zōng de pái wèi bǎi zài lǐ miàn， zuò wéi guó jiā de xiàng zhēng。 lìng wài yī gè zōng zhǐ， shì “ jiǎn shì zú ” xùn liàn bù duì， yǐ jiè bèi guó jiā de bù shí zhī yú， fáng zhǐ suí shí suí dì yì xiǎng bù dào de biàn luàn shì gù。 zhè běn lái shì hǎo de。 kě shì guó jiā dào liǎo dǐng shèng de shí hòu， zhè zhǒng jiè bèi de xīn lǐ sōng chí liǎo， shī qù liǎo jǐng jué xìng， liàn bīng de cāo chǎng， biàn chéng liǎo yùn dòng chǎng， zuì hòu hái bèi dí rén zhàn lǐng qù liǎo。 zhè jiù shì zào yòu de fǎn xiào guǒ， suǒ yǐ tiān xià shìdōu yòu zhèng de yī miàn hé fǎn de yī miàn。 　　 mèng zǐ jiǎng gù shì 　　 zài lì shǐ shàng yě yòu kùn de gù shì， qí xuān wáng kàn jiàn yǐ qián wén wáng de yòu dà， kě shì yī bān rén hái yǐ wéi tài xiǎo liǎo， jiù wèn mèng zǐ zhè shì shénme dào lǐ？ zhè yī duàn dú guò《 mèng zǐ》 dedōu zhī dào。 zhōng guó shàng gǔ zhōu cháo de shí dài， suī rán shì huáng dì de zhuān zhì zhèng tǐ， tā xiū de yòu， shì yǔ mín tóng lè de gōng yuán， dào chūn qiū zhàn guó yǐ hòu， jiù méi yòu gōng yuán liǎo， biàn chéng huáng dì sī rén wán shǎng de dì fāng。 wǒ men zhōng guó xiàn zài de gōng yuán xīng qǐ， lǎo shí shuō shì jìn bǎi nián lái shòu liǎo xī fāng wén huà de yǐng xiǎng， ér lì shǐ shàng wǒ guó zài zhōu dài yǐ qián de wén huà， běn lái jiù yòu gōng yuán， suǒ yǐ yú zǐ gào sù qí xuān wáng， zào gōng yuán yǔ mín tóng lè、 tóng lì yì， dà jiā zì rán huì rèn wéi fāng yuán qī shí lǐ de gōng yuán hái tài xiǎo liǎo。 tā tóng shí duì qí xuān wáng shuō， tīng shuō nǐ xiū de yòu， fāng yuán zhǐ yòu sì shí lǐ， lǐ miàn yǎng liǎo xǔ duō dòng wù， xiǎo yáng、 xiǎo lù zhī lèi， rú guǒ lǎo bǎi xìng dǎ liè shā liǎo xiǎo lù， nǐ jiù yào bǎ dǎ liè de rén zhuā lái， rú tóng chéng fá shā rén fàn yī yàng dǐ zuì。 suǒ yǐ lǎo bǎi xìng huì tǎo yàn， yīn wéi nǐ zhǐ shì sī rén de xiǎng shòu， hé bì xiū nà me dà de huā yuán。 　　 chǔ líng wáng de gù shì 　　 lìng yī gè lì shǐ gù shì， chǔ guó de líng wáng xiū zhāng huá tái， wǔ zǐ xū de zǔ fù wǔ jǔ fǎn duì， tā duì chǔ líng wáng tí chū yì jiàn shuō， zhào zhōng guó wén huà de dào lǐ， wǒ men de dà jiàn shè， xiū jiàn dà guǎng chǎng， shì jiǎng jūn shì， wéi xùn liàn bù duì yòng， jiàn zhù gāo tái shì yán jiū tiān wén yòng de。 kě shì jìn guǎn guó jiā xū yào zhè yàng dà de jiàn shè， hái shì yòu sì gè tiáo jiàn， jiù shì dì yī bù néng zhàn yòng lǎo bǎi xìng yòng lái zhòngtián de tǔ dì； dì 'èr zhè xiàng jiàn zhù de jīng fèi， bù shāng hài dào guó jiā de cái zhèng； dì sān duì yú gōng chéng， gù yòng lǎo bǎi xìng lái zuò， bìng bù fáng 'ài dào gōng sī de shì qíng； dì sì zài shí jiān shàng， jué bù zài nóng máng de qī jiān dòng gōng。 suǒ yǐ yī gè guó jiā wěi dà de jiàn shè， shì jiào rén yòu lì yú shè huì， zhè yàng guó jiā jìn xíng de wěi dà jiàn shè， bù dàn bù huì zhāo rě mín yuàn， shèn zhì dū jiāng chéng wéi bǎi xìng gǎn dài sòng yáng de duì xiàng liǎo， jiù bù huì fā shēng guó jiā cái zhèng shàng yòu suǒ kuì fá de wèn tí liǎo。 　　 wǒ men xiàn dài shì yǐ mín zhù zhèng zhì wéi jī chǔ， yóu qí jìn jǐ shí nián lái de zhèng zhì guān niàn， dāng rán dào liǎo zuì jìn bù de shí hòu， ér zài gǔ dì wáng shí dài， jiù yòu zhè xǔ duō máo bìng， zhè dū shì tǎo lùn gǔ dài zhèng fǔ zài jiàn shè fāng miàn de fǎn xiào guǒ jǐyǔ wǒ men lì shǐ jiào xùn de jīng yàn。 　　 shàng xián de liú bì 　　 qí shàng xián yě， yǐ píng jiào huà， zhèng yù sòng， xián zhě zài wèi， néng zhě zài zhí， zé shī yú xià， wàn rén huái dé。 zhì yú shuāi yě， péng dǎng bǐ zhōu， gè tuī qí yǔ， fèi gōng qū sī， wài nèi xiāng jǔ， jiān rén zài wèi， xián zhě yǐn chù。 —— fǎn xián yě。 tài gōng wèi wén wáng yuē： jūn hǎo tīng shì sú zhī suǒ jǔ zhě， huò yǐ fēi xián wéi xián， huò yǐ fēi zhì wéi zhì， jūn yǐ shì sú zhī suǒ jǔ zhě wéi xián zhì， yǐ shì sú zhī suǒ huǐ zhě wéi bù xiào， zé duō dǎng zhě jìn， shǎo dǎng zhě tuì， shì yǐ qún xié bǐ zhōu 'ér bì xián， shì yǐ shì luàn yù shèn。 wén wáng yuē： jǔ xián nài hé？ tài gōng yuē： jiàngxiàng fēn zhí， ér jūn yǐ guān jǔ rén， àn míng chá shí， xuǎn cái kǎo néng， zé dé xián zhī dào。 gǔ yǔ yuē： zhòng péng dǎng zé bì zhù， zhēng míng lì zé hài yǒu， wù yù sù zé shī dé yě。 　　 zài zhū zǐ bǎi jiā zhōng， mò zǐ zhù zhāng xián rén de zhèng zhì， “ shàng xián ”、 “ shàng tóng ” shì tā zhù yào de sī xiǎng。 lì shǐ shàng de zhèng zhì zhé xué sī xiǎng， dōushì shèng xián de zhèng zhì zhé xué。 xiàn zài zhè lǐ de fǎn xián， bìng bù shì fǎn duì shèng xián zhèng zhì， ér shì shuō tài guò fēn liǎo， tài piān zhòng liǎo， jiù huì chū wèn tí。 zhèng rú kǒng zǐ shuō de “ jiáo wǎng guò zhèng ”， jiáo wǎng dào chāo guò liǎo zhèng de fēn cùn， yòu shì piān liǎo， shàng xián yě shì yī yàng， yuán wén “ shàng xián ” de “ shàng ” yǔ “ shàng ” tōng， jiù shì zhòng shì de yì sī。 zài shàng xián zhèng zhì hǎo de yī miàn， shì píng jiào huà。 shè huì de jiào yù wén huà dào zuì gāo de shuǐ zhǔn， shè huì 'ān dìng， méi yòu fàn zuì de rén， suǒ yǐ “ xián zhě zài wèi， néng zhě zài zhí ”， zhè shì zhōng guó zhèng zhì de dà yuán zé， zuì zhōng de jiēguǒ， jiù shì “ zé shī yú rén， wàn rén huái dé ” bā gè zì， shǐ quán mín dé dào zhè zhǒng zhèng zhì suǒ chǎn shēng de fú lì。 ér zài lìng yī miàn， guāng jiǎng xián rén zài zhí， xián néng yǔ bù xián néng de rén， hǎo rén huò bù hǎo de rén， hěn nán fēn bié， rú guǒ zǒu piān liǎo， hǎo rén yǔ huài rén wǎng wǎng yě huì jié chéng yī dǎng。 bǐ rú lì shǐ shàng hěn yòu míng de dǎng huò， zài hàn、 sòng liǎng dài dōuhěn yán zhòng， sòng dài nǎi zhì yòu yī dù lì liǎo dǎng rén bēi， lián sī mǎ guāng、 ōu yáng xiū， zhè yī bān lì shǐ shàng gōng rèn wéi zhèng rén jūn zǐ de， dū liè míng zài dǎng rén bēi shàng， jīhū yào shā tóu zuò láo de！ ér wǒ men xiàn dài cóng lì shǐ shàng lái kàn sòng dài de dǎng huò， shuāng fāng dōubù shì huài rén， zhè liǎng pài dōushì hǎo rén。 lìng wài yī pài de lǐng xiù wáng 'ān shí， lì shǐ shàng shuō tā rú hé rú hé huài， qí shí yě shuō bù chū tā shénme huài de shì shí， zhǐ shì shuō tā de zhèng cè bù duì， dāng shí shí xíng dé bù duì， dàn shì wǒ men zhèng zhì shàng de xǔ duō dōng xī， rú bǎo jiá lín lǐ zhì dù， jiù shì tā dāng shí de zhè yī tào zhì dù， tā de shōu shuì yuán zé yě méi yòu cuò。 wáng 'ān shí běn rén， jì bù tān wū， yòu bù wǎng fǎ， zì jǐ chuān jiàn yī fú dōushì pò de， shī zǐ dōuzài lǐng kǒu shàng pá， pá dào yī lǐng shàng qù， bèi sòng shén zōng kàn jiàn， dū xiào liǎo。 sān cān chī fàn， dū zhǐ chī miàn qián de yī pán， yī zé shì yīn wéi jìn shì， kàn bù jiàn duì miàn de cài， gèng zhòng yào de shì cóng lái bù qiú měi shí， duì yú wù zhì de shēng huó， méi yòu shénme guòfèn de xū qiú。 kě shì zài sòng dài tā xíng chéng liǎo nà me dà de péng dǎng， zhǐ shì zhèng zhì yì jiàn bù xiāng tóu， ér chéng wéi hěn yán zhòng de wèn tí。 péng dǎng zé bǐ zhōu， tóng yī zhèng zhì yì jiàn de rén， huì hù xiāng bāo bì， měi réndōu tuī jiàn zì jǐ xìn rèn de péng yǒu， lā zì jǐ de guān xì， jiēguǒ jiù fèi gōng qū sī， biàn chéng yī gè dà sī de jí tuán， nèi wài xié zhì， ér bèi huài rén lì yòng zhè gè tuán tǐ， bǎ hǎo rén dāng zhāo pái， ān 'ān wěn wěn zuò zài shàng miàn， tì huài rén zuò liǎo kuǐ léi。 zhè jiù chéng liǎo xián rén zhèng zhì de fǎn miàn。 　　 jiāng tài gōng lùn pài xì wèn tí 　　 jiē xià lái yǐn yòng jiāng tài gōng duì wén wáng de jiàn yì， zuò wéi zhè gè dào lǐ de shēn lùn。 jiāng tài gōng gào sù zhōu wén wáng， rú guǒ wán quán tīng xìn shè huì shàng yī bān rén de tuī jǔ， shè huì shàng dōushuō mǒu jiá hǎo， jiù rèn wéi mǒu jiá hǎo。 dàn shè huì de zhè zhǒng yú lùn， bù yī dìng yòu biāo zhǔn， yīn wéi qún zhòng yòu shí hòu shì máng cóng de（ gǔ dài shì rú cǐ， xiàn zài yòng zài mín zhù zhèng zhì， gèng yào zhù yì）。 yòu shí hòu fēi xián wéi xián， bìng bù shì zhēn zhèng xián rén， yīn wéi shè huì guān xì duō， zhì zào tā biàn chéng yī gè xián rén de yàng zǐ， nǎi zhì yú bìng bù shì dà zhì dà cái de rén， yě huì bèi shè huì zhì zào chéng zhì zhě de yàng zǐ。 rú guǒ gēn jù shè huì shàng zhè zhǒng yú lùn， lǐng dǎo rén biàn gōng rèn zhè yàng jiù shì liǎo bù qǐ de rén， yǐ wéi jiù shì xián rén， jiù yòu wèn tí。 xiāng fǎn dì， duì yú shì sú yī bān rén rèn wéi bù duì de， yě gēn zhe dà jiā rèn wéi zhè rén jiù shì bù duì de huà， nà me yōng yòu duō shù qún zhòng de jiù néng jìn shēn， qún zhòng shǎo de jiù huì bèi chì tuì。 yú shì yī bān huài rén kě lì yòng zhè zhǒng jī huì， bǐ cǐ jié hé， zhē bì liǎo xián zhě zhī lù。 yīn cǐ shì luàn yù lái yù shèn liǎo。 zhè yě jiù shì shuō， wú lùn gǔ jīn zhōng wài， rén xiāng chù zài yī qǐ， zì rán jiù huì jié dǎng， pài xì jiù chū lái， suǒ yǐ jiāng tài gōng tí chū zhè gè yì jiàn。 　　 wén wáng wèn tā： wǒ zhuān yòng xián rén， zhè jiù hǎo liǎo bā？ jiāng tài gōng dá fù wén wáng： zuò lǐng dǎo rén de yào gōng píng， rén yǔ rén zhī jiān， liǎng sān gè rén zài yī qǐ， pài xì jiù chū lái liǎo， suǒ yǐ bù néng guài tā yòu pài xì。 rén de shè huì jiù shì rú cǐ， zhù yào zài yú lǐng dǎo rén de gōng píng， jiāng yǔ xiāng， wén de wǔ de， zhì dù zhí wù chǔlǐ dé hǎo， zài zhí wù shàng， wéi zhèng zhì de xū yào 'ér zhǎo rén cái。 “ yǐ guān jǔ rén ” zhè jù huà bù yào qīng yì fàng guò。 kàn dǒng liǎo rén shì， zài huí guò tóu lái kàn lì shǐ， jǐ shí nián qián chū lái zuò shì de， nǎ yòu xiàn zài de kùn nán？ nà shí yòu shénme kǎo shì？ zhǐ yào zhǎo dào guān xì， xiě yī fēng jiè shào xìn， méi yòu quē 'é， yě yīn rén 'ér shè guān。 ér zhèng zhì shàng guǐ dào de shí dài， zé yǐ guān jǔ rén， zhēn xū yào rén bàn shì， zhí wù què dìng liǎo， cái zhǎo shìdàng de rén cái， jué bù yīn rén qíng de guān xì， ér lìng wài shè yī gè guān。 yào guī guīju jǔ， bù kě yǐ luàn lái。 wǒ men kàn zhōu dài bā bǎi nián chū qī de zhèng zhì， què shì “ àn míng chá shí ”， jiǎo tà shí dì， yòng rén jué bù jiǎng rén qíng， xuǎn tā de cáigàn， kǎo chá néng lì， suǒ yǐ zhè lǐ de “ xián ” shì shí yòng de rén cái， shāo yòu bù tóng yú sì shū zhōng， kǒng mèng suǒ jiǎng de xián rén， zhè lǐ de xián bāo kuò cái、 néng、 pǐn gé zài nèi。 zhè yàng cái shì huò dé yòu cái néng、 hǎo pǐn gé rén cái de fāng fǎ。 zuì hòu yǐn yòng sān jù gǔ huà： “ zhòng péng dǎng zé bì zhù， zhēng míng lì zé hài yǒu， wù yù sù zé shī dé。 ” zhè sān jù huà shì zhōng guó wén huà de jīng shén， xiǎo zì gè rén de xiū yǎng， dà zhì zhèng zhì de xiū yǎng， dōuyào tè bié zhù yì。 yī gè shí dài， rú guǒ pài xì qīngyà， zhǐ yǐ xiǎo juàn zǐ lì yì wéi zhù， hù xiāng péng dǎng， zé méng bì liǎo lǐng dǎo rén， zhòng shì liǎo quán lì、 dì wèi de míng yì hé lì yì， yòu shí jiù huì shāng tiān hài lǐ， hài liǎo hǎo péng yǒu。 wàn shì bù kě qiú sù xiào， bàn yī jiàn shì ruò yào mǎ shàng dé dào xiào guǒ， wèile gǎn chéng jì， jiù shāng hài dào bié rén， shāng hài dào zhí wù， nǎi zhì kuò dà shāng hài dào guó jiā shè huì， jiù chū liǎo dà máo bìng。 　　 bù néng shàn yòng suǒ cháng de wǔ fǎn 　　《 hán shī wàizhuàn》 yuē： fū shì yòu wǔ fǎn， yòu shì diàn guì bù yǐ 'ài rén xíng yì lǐ， ér fǎn yǐ bào 'ào。 —— fǎn guì yě。 gǔ yǔ yuē： fù néng fù rén zhě， yù pín bù kě dé； guì néng guì rén zhě， yù jiàn bù kě dé； dá néng dá rén zhě， yù qióng bù kě dé。 méi fú tián： cún rén suǒ yǐ zì lì yě， zhòng rén suǒ yǐ zì sài yě。 　　 jiā fù hòu， bù yǐ zhèn qióng jiù bù zú， ér fǎn yǐ chǐ mí wú dù。 —— fǎn fù yě。 　　 zī yǒng hàn， bù yǐ wèi shàng gōng chéng， ér fǎn yǐ qīn líng sī dǒu。 —— fǎn yǒng yě。 fán jiàngshuài qīng qù jiù zhě， bù kě shǐ zhèn biān， shǐ rén dé shǒu zhī zé 'ān yǐ。 　　 xīn zhì huì， bù yǐ duān jì jiào， ér fǎn yǐ shì jiān shì fēi。 —— fǎn zhì huì yě。 shuō yuàn yuē： jūn zǐ zhī quán móu zhèng， xiǎo rén zhī quán móu xié。 　　 mào měi hǎo， bù yǐ tǒng cháo lì rén， ér fǎn yǐ gǔ nǚ cóng yù。 —— fǎn mào yě。 cǐ wǔ zhě， suǒ wèi shì shī qí měi zhì。 　　 zhè lǐ shì jiǎng shì de wǔ fǎn， gǔ dài de suǒ wèi shì， yǐ xiàn zài lái miǎnqiǎng jiě shì， bāo kuò liǎo yī qiē zhī shí fènzǐ， bù guò yī shuō zhī shí fènzǐ， hěn róng yì wù wéi xiàn yú dú shū rén， qí shí bù rán， wú lùn wén de wǔ dedōu chēng wéi shì。 　　 zhè lǐ tí dào gǔ shū de《 hán shī wàizhuàn》 lǐ yī duàn wén zhāng： yī gè rén yòu wǔ fǎn， guì、 fù、 yǒng、 zhì、 mào děng wǔ zhǒng xiāng fǎn de yī miàn。 　　 yòu xiē rén， yòu liǎo shì lì， dì wèi gāo liǎo， pì rú yī gè rén qióng xiǎo zǐ chū shēn， dào liǎo zūn guì de shí hòu， běn lái yìng 'ài hù bié rén， ài hù péng yǒu， dàn shì tā fǎn 'ér bù 'ài hù bié rén， yě bù 'ài hù péng yǒu， ér qiě zuò shì bù zhào yì lǐ， fǎn 'ér jiāo 'ào qǐ lái， pí qì yě bào zào qǐ lái， zhè shì fǎn guì —— dì yī fǎn， jiù shì shuō rén méi yòu bǎ wò yǒng yuǎn bù biàn de， kàn bié rén， kàn lì shǐ， kàn shè huì， nǎi zhì kàn zì jǐ， dōuméi yòu bǎ wò bù biàn。 xiàn zài zì jǐ kě lián xī xī de， hái hěn zì wǒ xīn shǎng， shuō bù dìng dào dá liǎo mǒu yī gè wèi zhì， guān niàn jiù zhěng gè biàn liǎo。 suǒ yǐ yào zài fù guì gōng míng， huò pín qióng xià jiàn， jī hán kùn kǔ dū yǒng yuǎn bù biàn， bǎo chí yī guàn jīng shén de zuò fǎ， shì hěn nán zuò dào de。 dàn yòu shì zūn guì yǐ hòu， fǎn zhuǎn lái bù 'ài rén， bù xíng yì lǐ， fǎn 'ér biàn dé bào 'ào， zhè jiù shì guì de fǎn miàn。 　　 zhè lǐ yòu yǐn yòng zhōng guó gǔ rén de lǎo huà， “ fù néng fù rén zhě， yù pín bù kě dé ” děng sān jù， zhà kàn zhī xià， hǎo xiàng bù kě néng， dàn cóng jīng yàn zhōng tǐ huì shì shí jiù shì rú cǐ。 yòu qián de rén， zài tā fù yòu de shí hòu， hái néng gòu bāng zhù bié rén yě fù yòu， zhè yàng guǎng jié shàn yuán， dé dào duō zhù， zì jǐ xiǎng qióng yī diǎn dū zuò bù dào。 yī bān rén xiǎng， qián yuè duō yuè hǎo， yòu shuí huì xī wàng zì jǐ qióng de， zhè jiù yào kàn gè rén de rén shēng jīng yàn liǎo。 rén dào liǎo yòu qián、 yòu dì wèi shí， ruò xiǎng xià lái yī diǎn， què zuò bù dào。 yòu xiē rén yùn qì hǎo， zhuī suí dào yī gè liǎo bù qǐ de rén， yī bù bù fù guì shàng qù， xiǎng xià lái zuò yī gè lǎo bǎi xìng què bù kě dé， néng gòu bāng máng bié rén fā dá， tí bá bié rén de rén， zì jǐ xiǎng tuì xiū bù gān， yě bàn bù dào。 suǒ yǐ méi fú（ hàn cháo rén， hòu lái chéng liǎo shén xiān， níng bō sì míng shān， jiù shì tā guī yǐn chéng xiān de dì fāng。） shuō： bāng máng rén jiā， jiēguǒ hái shì bāng máng liǎo zì jǐ， zǔ bié rén lù de rén， zuì hòu hái shì bǎ zì jǐ de lù sài liǎo。 　　 zhè yī duàn huà， zǎi xì qù sī xiǎng， duō chù qù tǐ huì jiù fā xiàn yì yì hěn shēn， bǎ qián miàn de gǔ yǔ hé méi fú de huà， duì zhào qǐ lái， jiù kě yǐ liǎo jiě。 zhè xiē huà， bìng bù xiàng qí tā de shū biāo bǎng yīn guǒ de dào lǐ， ér zhǐ shì shuō rén de xīn dì yào zhōng hòu。 　　…… 　　 dì 'èr gè shì fù de fǎn miàn。 běn lái， yī gè rén yòu liǎo qián cái， yīnggāi bāng zhù rén jiā， bāng zhù qīn qī péng yǒu， nǎi zhì zhěng gè shè huì de pín rén。 kě shì， yòu de fù hòu zhī jiā， bù dàn méi yòu bāng zhù bié rén， zuò shè huì fú lì、 gōng yì shì yè， fǎn 'ér yīn jiā tíng de fù hòu， chǐ shē wú dù， zhè shì fù de bù hǎo， yīn cǐ yòu shí fù guì fǎn 'ér hài liǎo rén。 　　…… 　　 dì sān shì wǔ yǒng de fǎn miàn。 yòu de rén， yǒng gǎn biāo hàn， kě yǐ zuò jūn rén， bǎo wèi guó jiā， ér jiēguǒ zǒu cuò liǎo lù， rú xiàn dài qīng nián， dāng tài bǎo liú máng， hǎo yǒng dǒu hěn qù qī fù rén， chéng wéi sī dǒu， zhè shì yǒng de fǎn miàn。 yǒng shì liǎo bù qǐ， dàn yòu yǒng de rén， zǒu piān liǎo lù， jiù biàn chéng dà tài bǎo， nǎi zhì dāng qiáng dào tǔ fěi。 suǒ yǐ lǐng dǎo de rén， duì yú yǒng de rén cái chǔlǐ， guó jiā shè huì gāi zěn yàng péi yǎng tā， yào hěn qiàdàng。 “ jiàngshuài qīng qù jiù zhě， bù kě shǐ zhèn biān。 ” rú guǒ yī gè jiàngshuài yòu yǒng， ér xíng shì bù gòu shèn zhòng de huà， jiù yòu “ qīng qù jiù ” de qīng xiàng。 yīn wéi yòu yǒng， suǒ yǐ jué cè shí bù miǎn cān zá gè rén de zhù guān hàowù， ér hū lüè liǎo zhěng tǐ dà jú de kǎo liàng。 zhè yàng de jiàngshuài shì bù shì hé zhèn shǒu biān jiāng de， yīnggāi yòng yòu rén dé chí zhòng de zhèn shǒu biān jiāng， cái kě cháng bǎo biān jiè de píng 'ān。 wǒ men zài qù dú lì shǐ， cháng cháng kàn dào mǒu yī jiànglǐng zài qián fāng， zuòde fēi cháng hǎo， tū rán huì bǎ tā diào huí lái， dāng rán， yě yòu de diào cuò liǎo， nǎi zhì yīn 'ér wáng guó de。 rú míng cháo mò nián， xióng tíng yù zhèn shǒu dōng běi， bǎ mǎn zhōu rén dǎng zhù liǎo， zuì hòu huáng dì bèi jiān chén méng bì lì yòng， bǎ xióng tíng yù diào huí lái， nǎi zhì lùn sǐ。 jiǎ rú shuō huáng dì húndàn， běn lái tā zài gōng tíng lǐ cháng dà， duì wài miàn shì bù quán dǒng， shí zài jiù wú huà kě shuō liǎo。 dàn zhè xiē zhí yè huáng dì yě mǎn cōng míng de， tā cóng zuǒ yòu dà chén nà lǐ tīng lái de lǐ lùn， bǐ wǒ men shū běn shàng dé lái de duō， gōng wén bǐ wǒ men kàn dé duō， tā míng zhī dào bù bì yào， kě shì yìng bǎ qián fāng gānde hǎohǎo de jiànglǐng diào huí lái， yě zì yòu tā de dào lǐ， yīn wéi fàn liǎo tā nèi xīn shàng de dù jì。 huàn shénme rén？ “ shǐ rén dé shǒu zhī zé 'ān yǐ！ ” huàn yī gè dà dù yōng róng， yòu rén dé、 shí dà tǐ de rén zuò shǒu biān jiāng， bù yào dǎ qǐ lái jiù hǎo liǎo。 dú liǎo zhè yī duàn， zài yī xiǎng 'ōu měi gè guó de zuò fēng， dōuyòu tā de dào lǐ。 zài wǒ men kàn lái， tā men de zhè zhǒng zuò fǎ quán cuò liǎo， dàn bù yào wàng liǎo， wǒ men shì zhàn zài wǒ men de lì chǎng qù pī píng， jiù wǒ men mù qián de guān diǎn 'ér yán。 ér zài tā men de lì chǎng， zhǐ xī wàng tā zhè yī dài bù luàn， ān yú xiàn shí jiù hǎo liǎo。 　　 yóu zhè lǐ zhī dào， shū běn shàng de dào lǐ dào dǐ duì huò bù duì， hěn nán píng duàn， tóng yī gè dào lǐ， tóng yī gè yuán zé， yòng duì liǎo jiù yòu yì， yòng cuò liǎo jiù yòu hài， suǒ yǐ zhī shí zhè gè dōng xī， yě shì kào bù zhù de， zài hū gè rén de yùn yòng。 　　…… 　　 dì sì shì zhì huì（ “ huì ” tōng “ huì ”） de fǎn miàn。 cōng míng cái zhì de rén， xīn sī líng mǐn， hěn yòu zhì huì， yòng zhī yú zhèng， duì shè huì yòu gòng xiàn， ér xiāng fǎn de jiù shì hǎo， zuò zuò， zhè shì zhì huì de fǎn miàn， suǒ yǐ zài《 shuō yuàn》 zhè bù shū shàng shuō， “ jūn zǐ zhī quán móu zhèng， xiǎo rén zhī quán móu xié。 ” quán móu jiù shì shǒu duàn， shǒu duàn běn shēn bìng bù shì huài de míng cí， shèng xián jiǎng dào dé， dào dé yě bù guò shì yī gè shǒu duàn， rén yì yě shì yī gè shǒu duàn， zhè bìng bù shì huài de， zhèng rén yòng shǒu duàn， shǒu duàn jiù zhèng， zài hū dòng jī， cún xīn zhèng shǒu duàn jiù zhèng， cún xīn xié mén de rén， jí shǐ yòng rén yì dào dé hǎo de shǒu duàn yě shì xié。 　　…… 　　 dì wǔ shì měi mào de fǎn miàn， yòng rén xiān kànxiàng mào hǎo bù hǎo， tài dù hǎo bù hǎo。 gǔ jīn dōushì rú cǐ， jù lí wǒ men bǐ jiào jìn de qīng cháo jǐ bǎi nián lì shǐ， yóu qí wǎn qīng， yòu yī gè rén yī liǎn má zǐ， kǎo qǔ liǎo jìn shì， zuì hòu tíng shì， yào gēn huáng dì jiàn yī miàn de shí hòu， běn lái shì zhuàng yuán， jiēguǒ yīn wéi shì má zǐ， ér huàn liǎo bié rén。 fēng dù hǎo， xiàngmào hǎo， yě shì jiàn hǎo shì， bìng bù shì huài shì， qù zuò wài jiāo guān huò zhèng zhì shàng xū yào jiǎng jiū yí biǎo de rén wù， běn lái hěn tuǒdàng， rú guǒ lì yòng zì jǐ de měi mào qù gǎo nán nǚ guān xì， qù zòng yù， zhè jiù shì mào de fǎn miàn。 　　 zǒng kuò shuō zhè wǔ gè tiáo jiàn， yī gè rén gòu chēng dé shàng shì， jù bèi liǎo mǒu yī gè tiáo jiàn， dàn shì bù néng shàn yòng qí suǒ cháng， fǎn 'ér bǎ yōu yuè de tiáo jiàn biàn chéng suǒ duǎn 'ér nòng chéng fǎn miàn de， hái shì hěn duō， zhè jiù shī qù liǎo shì de yuán běn sù zhì liǎo。 　　 jiāng tài gōng lùn sān míng 　　 tài gōng yuē： míng fá zé rén wèi shè， rén wèi shè zé biàn gù chū。 —— fǎn míng fá yě。 míng chá zé rén rǎo， rén rǎo zé rén xǐ， rén xǐ zé bù 'ān qí chù， yì yǐ chéng biàn。 —— fǎn míng chá yě。 tài gōng yuē： míng shǎng zé bù zú， bù zú zé yuàn cháng， míng wáng lǐ rén， bù zhī suǒ hǎo， ér zhī suǒ 'è； bù zhī suǒ guī， ér zhī suǒ qù， shǐ rén gè 'ān qí suǒ shēng， ér tiān xià jìng yǐ。 jìn liú sòng yuē： fán jiān sī yù jǔ dà 'ér lüè xiǎo， hé zé？ fū xì guò wēi jué， miù zhì zhī shī， cǐ rén qíng suǒ bì yòu， gù bù xǔ zài bù fàn zhī dì， ér xī jiū yǐ fǎ， zé cháo yě wú lì rén， cǐ suǒ wèi yǐ zhì 'ér luàn yě。 　　 zhè shì yǐn yòng jiāng tài gōng de huà， jiù míng fá、 àn chá、 míng shǎng děng sān míng de fǎn miàn 'ér tán zhì luàn。 　　 míng fá， shì shuō xíng fá， guǎn lǐ dé tài yán， dòng bù dòng jiù fá。 fá dé yán lì， dà jiādōu pà， dàn bù yào yǐ wéi pà jiù kě yǐ xià zhù rén， lǎo zǐ jiù tí guò zhè gè yuán zé： “ mín bù wèi sǐ， nài hé yǐ sǐ jù zhī。 ” rén dào liǎo mǒu yī gè shí hòu， bìng bù pà sǐ de， suǒ yǐ guòfèn shǐ rén pà， fǎn 'ér róng yì chū máo bìng， róng yì fā shēng biàn luàn。 　　 míng chá， fán shìdōu duì rén kàn dé hěn qīng chǔ， diào chá dé hěn qīng chǔ。 zhè jiù shǐ rén gǎn jué dào bèi rǎo luàn、 shòu gān shè， wèile bì miǎn gān shè， yú shì táo bì qiān zǒu liǎo， bù 'ān qí chù， yě róng yì xíng chéng shè huì de biàn luàn， suǒ yǐ míng chá yě yòu fǎn de yī miàn xiào guǒ， yīn cǐ zhōng guó de zhèng zhì， guò qù zǒng jiǎng hòu dào， yào kuān róng yī diǎn。 　　 míng shǎng， dòng bù dòng jiù jiǎng lì， zhè yàng hǎo bù hǎo？ jiǎng lì guò tóu liǎo yě bù hǎo， rén de yù wàng bù huì mǎn zú de， yù lái yù bù mǎn zú， yī bù mǎn zú jiù huì fā shēng yuàn hèn liǎo， zuì hòu biàn biàn chéng chóu dí liǎo。 　　 suǒ yǐ zhēn zhèng dǒng dé dào lǐ de， duì yú gànbù de tǒng shuài guǎn lǐ， néng gòu zuò dào méi yòu hàowù， guò tài píng rì zǐ， dá dào píng 'ān liǎng gè zì de jìng jiè， cái shì zhēn zhèng de tài píng。 　　 huàn jù huà shuō， fǎn jīng gào sù wǒ men， rèn hé yī gè bàn fǎ， zhèng fǎn liǎng duān， yòu rú tiān píng yī yàng： zhǐ yào yòu yī duān gāo yī diǎn， lìng yī duān jiù dī yī diǎn， bù néng píng héng， wèn tí jiù chū lái liǎo。 　　 zuì hòu yǐn yòng jìn cháo míng chén liú sòng de huà zuò zhè wǔ gè fǎn miàn de jié lùn。 liú sòng shuō： zhèng fǔ zhōng fù yòu jiān dū zé rèn de rén， wèishénme zhǐ zhù yì dà de dì fāng， ér duì yú yī xiē xiǎo de dì fāng bù qù zhù yì， yīn wéi měi gè rén xiǎo de guò cuò， ǒu rán de quē diǎn， huò zhě wàng jì shì qíng， zhè shì rén de cháng qíng， zài suǒ nán miǎn de， zhè bù néng suàn shì fàn liǎo fǎ， bù yìng gāi jiāng zhè lèi shì qíng， liè zài bù kě wéi fǎn de fàn wéi， ér jiū zhèng chǔfá tā， fǒu zé de huà， zhèng fǔ jī gòu hé shè huì shàng， jiù bù huì yòu yī gè chēng dé shàng biāo zhǔn de rén liǎo。 zhè yàng kē kè de yào qiú， jiù suàn bù shàng shì qīng míng de zhèng zhì， yīn wéi yào qiú dé tài guòfèn， fǎn 'ér zào chéng liǎo luàn yuán。 zài yī gè dān wèi zhōng， lǐng dǎo de rén， zì jǐ zuò dào qīng lián， zì jǐ méi yòu shì hǎo， shì kě yǐ de， dàn yào qiú bù xià， měi gè réndōu hé zì jǐ yī yàng， zhè jiù bù xíng liǎo， zhè jiù shì “ yǐ zhì 'ér luàn ” liǎo。 　　 zhuān quán yǔ jí dù 　　 yàn zǐ yuē： chén zhuān qí jūn， wèi zhī bù zhōng； zǐ zhuān qí fù， wèi zhī bù xiào； qī zhuān qí fū， wèi zhī jí dù。 —— fǎn zhōng xiào yě。《 lǚ shì chūn qiū》 yuē： fū yīn yáng zhī hé， bù cháng yī lèi， gān lù shí yǔ， bù sī yī wù， wàn rén zhī zhù， bùē yī rén。 shēn zǐ yuē： yī fù shàn fū， zhòng fù jiē luàn； yī chén zhuān jūn， qún chén jiē bì。 gù dù qī bù nán pò jiā yě， ér luàn chén bù nán pò guó yě， shì yǐ míng jūn shǐ qí chén， bìng jìn zhóu còu， mò dé zhuān jūn yān。 　　 zhōng chén xiào zǐ， zhè shì zuì liǎo bù qǐ de rén gé biāo zhǔn， dàn yě bù néng guòfèn， guòfèn jiù shì máo bìng。 suǒ yǐ qí guó de míng xiāng yàn yīng， zhè wèi liǎo bù qǐ de rén wù céng jīng shuō guò， yī gè hǎo de gànbù， gù rán duì zhù guǎn yào zhōng xīn， kě shì zhōng xīn tài guò jiù biàn chéng zhuān quán liǎo。 jiù shì shuō yī qiēdōu yào jīng guò zhè yī gè gànbù， róng yì xíng chéng zhè gè gànbù de zhuān quán， nà jiù tài guò fēn liǎo， liǎng sān gè xiōng dì， dōuyào dāng xiào zǐ， qí zhōng yī gè yào tè bié xiào， nà me xià miàn de dì dì dōubèi bǐ xià qù liǎo， zhè yě shì bù xiào。 gǔ dài duō qī zhì de shí hòu， yòu jǐ gè tài tài， qí zhōng yī gè dú shàn zhuān fáng， bù néng róng nà bié rén， zhè jiù shì dù jì。 yīn cǐ zhōng、 xiào děng， guòfèn liǎo yě bù hǎo， yě yòu fǎn xiào guǒ。 suǒ yǐ lǚ bù wéi zhù de《 lǚ shì chūn qiū》（ lǚ bù wéi zhè wèi qín shǐ huáng de fù qīn， yuán lái shì zuò shēng yì de， hòu lái bǎ rén jiā de guó jiādōu huàn gěi zì jǐ 'ér zǐ， zhè shì shēng yì zuòde zuì dà de liǎo。 tā zhù liǎo yī běn shū《 lǚ shì chūn qiū》， shí jì shàng bù shì tā zì jǐ zuò de， shì tā de zhì náng tuán men， bǎ zhōng guó wén huà zhōng zá jiā de xué wèn shōu jí qǐ lái biān zhù de。 shū chéng yǐ hòu gōng bù， yòu shuí néng gēnggǎi qí zhōng de yī gè zì 'ér gǎi dé gèng hǎo de， jiù shǎng qiān jīn， gōng bù liǎo jǐ gè yuè， yě méi yòu rén qù gǎi yī gè zì， zhè gù rán shì lǚ bù wéi de dì wèi tài gāo liǎo， dà jiā bù gǎn qù gǎi， ér shì shí shàng zhè bù shū shì yòu nèi róng de， wǒ zhù zhāng dà jiā yào dú。 tā yě shì zhōng guó zá jiā zhī xué de dà chéng， zá jiā kě bù yī dìng shì huài de， zhèng de fǎn de， hǎo de huài de， bāo luó wàn xiàng， jiào zuò zá xué） shū zhōng shuō yǔ zhòu wàn wù zī shēng kào yīn yáng， tā shēngzhǎng liǎo gāolíshēn kě yǐ bǔ rén， yě shēng cháng liǎo dú cǎo kě yǐ hài rén， bìng bù piān xiàng zhǐ shēngzhǎng yī lèi。 tiān xià yǔ， xū yào shuǐ de dì fāng xià， bù xū yào shuǐ de dì fāng yě xià， gōng dào dé hěn， zhè jiù shì tiān dì wú sī。 rén yào xiào fǎ tiān dì。 suǒ yǐ dāng lǐng xiù de rén， wàn mín zhī zhù， bù néng wèile yī gè rén 'ér piān sī， shēn zǐ（ zhàn guó shí hán guó rén， míng bù hài， xué běn yú huáng lǎo 'ér zhù xíng míng， zhù shū 'èr piān， hào shēn zǐ， wéi fǎ jiā zhī zǔ） yě shuō， yī gè nǚ rén dú zhàn liǎo zhàng fū， zài duō wěi zhì de shí dài， qí tā de tài tài， yī dìng fā shēng dǎo luàn de xíng wéi。 jiā tíng rú cǐ， guó jiā yě rú cǐ， yī gè chén zǐ “ zhuān jūn ” liǎo， qí tā suǒ yòu de dà chén、 yú bù dōubèi zhē gài liǎo， suǒ yǐ zhuān chǒng de tài tài， hěn róng yì pò jiā， ér zhuān jūn zhī chén róng yì pò guó。 suǒ yǐ yī gè gāo míng de lǐng dǎo rén， duì yú bù xià， bù néng zhǐ piān 'ài yī rén， piān tīng yī gè rén de yì jiàn， yě bù zhuān quán rèn yòng yī gè rén， fán shì dà jiā yī qǐ lái， xiàng gǔ dài chē lún de zhī gān， yī qǐ dū dòng， yú shì jiù bù huì yòu zhuān jūn de xiàn xiàng liǎo。 　　 wén wǔ jiān zī lùn 　　 hán zǐ yuē： rú zhě yǐ wén luàn fǎ， shǐ zhě yǐ wǔ fàn jìn。 —— fǎn wén wǔ yě。 céng gōng yuē： shì wǔ zhě miè， shì wén zhě wáng， fūchāi yǎn wáng shì yě。 wú zǐ yuē： xī chéng sāng shì zhī jūn， xiū dé fèi wǔ， yǐ miè qí guó； yòu hù zhī jūn， shì zhòng hǎo yǒng， yǐ sàng shè jì； míng zhù jiàn cí， bì nèi xiū wén dé， wài zhì wǔ xùn。 gù lín dí 'ér bù jìn， wú wéi yú gōng。 jiāng shī 'ér 'āi zhī， wú jí yú rén yǐ。《 líng jīng》 yuē： wén zhōng duō wǔ， kě yǐ fǔ zhù； wǔ zhōng duō wén， kě yǐ kuāng jūn。 wén wǔ jiān bèi， kě rèn jūn shì； wén wǔ jiān jué， bù kě zhēng fá。 　　 zhè lǐ yǐn yòng hán fēi zǐ de huà， wǒ men zhī dào hán fēi zǐ shì fǎ jiā， tā yǐ fǎ jiā de lì chǎng， yǐ fǎ jiā de guān diǎn， rèn wéi rú jiā、 dào jiā yǐ jí qí tā gè jiā， duì shè huì rén qún， dōuméi yòu gòng xiàn， yī dìng yào fǎ zhì de shè huì cái duì， suǒ yǐ tā yòu zhè liǎng jù míng yán， “ rú yǐ wén luàn fǎ， kuài yǐ wǔ fàn jìn。 ” zhī shí fènzǐ， dú shū rén（ rú zài zhè lǐ bù shì zhuān zhǐ rú jiā） xué wèn yòu hǎo， yòu huì xiě wén zhāng， wén zhāng xiě duō liǎo， sī xiǎng yě duō liǎo， néng yán shàn dào， hěn huì biàn lùn， yú shì yǐ wén xué zhī shí， rǎo luàn liǎo fǎ lìng。 jiǎng xiá yì de rén， dòng zhé lǎo zǐ quán tóu dà， yòng wǔ yǒng bǎ bù píng de shì yā píng liǎo， suǒ yǐ zhòng wǔ xiá de rén， zhuān mén pò huài liǎo fǎ lìng， yīn zhī fǎ jiā kàn qǐ lái， wén wǔ liǎng fāng miàn dōubù duì， dōushì bù shǒu fǎ， zhè yě shì fǎn wén fǎn wǔ de yī miàn zhī cí。 　　 zhè lǐ yǐn yòng jǐ gè rén de huà。 cáo cāo shuō： yī gè guó jiā， zhuān mén yǐ kào wǔ lì de， zuì hòu nòng dào zì jǐ wáng guó miè zhǒng。 kàn dào xiàn dài shǐ shàng， èr cì dà zhàn， dāng nián de dé guó、 rì běn， dōushì “ shì wǔ zhě miè ”。 zhuān mén hǎo wén de， zuì hòu yě shì wáng guó， bù zhù zhòng jūn shì guó fáng， rú wú wáng fūchāi， lǔ guó de yǎn wáng， dōushì zhǐ tí chàng wén huà， bù zhù zhòng guó fáng de， ér zuì hòu bài wáng， zhè shì “ shì wén zhě wáng ”。 wú qǐ de bīng fǎ shàng suǒ yǐ shuō， shàng gǔ shí hòu chéng sāng shì（ jí qióng sāng shì） zhè gè guó jiā de huáng dì， zhì lǐ guó zhèng， zhuān mén jiǎng dào dé， fèi qì liǎo wǔ gōng， jiēguǒ shì wáng guó， yòu rú xià cháo de yòu hù， zé zhuān mén jiǎng jiū wǔ gōng， hǎo yǒng， jiēguǒ yě shì wáng guó， yīn cǐ wén wǔ liǎng shì bù néng piān fèi， gāo míng de lǐng dǎo rén， kàn dào liǎo zhè gè dào lǐ， jiù yī dìng yǐ “ nèi xiū wén dé， wài zhì wǔ xùn ” bā gè zì zuò zhèng zhì de zuì gāo yuán zé。 jūn shì guó fáng shì bù néng quē shǎo de， wén huà shì guó nèi de zhèng zhì zhōng xīn， duì wài yào zhù zhòng guó fáng， suí shí zhǔn bèi zuò zhàn， dí rén bù gǎn dǎ jìn lái， zì jǐ duān gōng 'ér zuò， fēi cháng qīng míng， gòngfèng xùn guó de zhōng liè； jī lì rén mín yòu shàng wǔ de jīng shén， yě bù sǔn hài yú rén dé。 　　《 qián jīng》（ jí《 sù shū》， yòu míng《 yù qián jīng》） shàng shuō， wén wǔ jiān bèi。 bù dàn guó jiā rú cǐ， gè rén yě shì yī yàng， zhōng wài lì shǐ shàng， zhēn zhèng de dàjiàng， dōushì wén wǔ jiān bèi， guāng yòu wǔ gōng 'ér bù dǒng wén de， zhǐ shì zhàn jiāng， bù shì dàjiàng。 wén wǔ jiān jué de， yě jiù shì wén wǔ dōubù gòu de， bù kě zhēng fá， bù néng zuò dàjiàng。 　　 rén yǔ niú de gù shì 　　 zǐ lù zhěng nì 'ér shòu niú xiè。 kǒng zǐ yuē： lǔ guó bì hǎo jiù rén yú huàn yě。 zǐ gòng shú rén 'ér bù shòu jīn yú fǔ。（ lǔ guó zhī fǎ， shú rén yú tā guó zhě， shòu jīn yú fǔ yě。） kǒng zǐ yuē： lǔ guó bù fù shú rén yǐ。 zǐ lù shòu 'ér quàn dé， zǐ gòng ràng 'ér zhǐ shàn。 yóu cǐ guān zhī， kāng yòu suǒ zài 'ér bù kě gōng xíng。 —— fǎn kāng yě。 kuāng héng yún： kǒng zǐ yuē： néng yǐ lǐ ràng wèiguó hū？ hé yòu？ cháo tíng zhě， tiān xià zhī zhēngàn yě， gōng qīng dà fū xiāng yǔ xiū lǐ gōng ràng， zé rén bù zhēng； hǎo rén lè shī， zé xià bù bào； shàng yì gāo jié， zé rén xīng xíng； kuān róu huì hé， zé zhòng xiāng 'ài。 cǐ sì zhě， míng wáng zhī suǒ yǐ bù yán 'ér huà chéng yě。 hé zhě？ cháo yòu biàn sè zhī yán， zé xià yòu zhēng dǒu zhī huàn； shàng yòu zì zhuān zhī shì， zé xià yòu bù ràng zhī rén； shàng yòu kè shèng zhī zuǒ， zé xià yòu shāng hài zhī xīn； shàng yòu hǎo lì zhī chén， zé xià yòu dào qiè zhī rén， cǐ qí běn yě。 　　 zhè yǔ lián jié huò tān wū yòu guān， lián yǔ bù lián， zhè zhōng jiān hěn nán fēn biàn， zhè lǐ jiù jǔ zhōng guó wén huà de lì shǐ gù shì： kǒng zǐ de xué shēng zǐ lù， yòu yī cì jiù liǎo yī gè luò shuǐ de rén shēng mìng， zhè gè luò shuǐ de rén， shì yī gè dú zǐ， tā jiā lǐ fēi cháng gǎn xiè， xiè liǎo tā yī tóu niú。 zǐ lù fēi cháng gāo xīng dì jiē shòu liǎo zhè tóu niú， dà gài shā lái dūn niú ròu gěi lǎo shī chī（ yī xiào）。 miàn kǒng zǐ duì yú zhè jiàn shì jiǎng lì zǐ lù， shuō zǐ lù zuòde duì， zhè gè fēng qì tí chàng dé hǎo， jiāng lái lǔ guó de rén， dū yuàn yì jiù rén liǎo， jiù liǎo rén yòu niú ròu chī， zhè yàng hěn hǎo má！ zǐ gòng bǐ zǐ lù yòu qián， dāng rán， zǐ gòng de gè xìng yě bù tóng， yǐ lǔ guó de fǎ lìng， dāng shí de nú lì zhì dù， shú rén huí qù， nú zhù yìng gāi shōu shú jīn de， kě shì zǐ gòng bù shōu shú jīn， kǒng zǐ zé bèi zǐ gòng zuòde bù duì。 zhè liǎng jiàn shì， zǐ lù shōu liǎo bié rén de hóng bāo， kǒng zǐ shuō tā shōu dé duì， tí chàng hǎo de fēng qì shì quàn dé， ér zǐ gòng zhè yàng zuò yīnggāi yě méi yòu cuò， tā qiān ràng má， zì jǐ yòu qián， bù shōu rén jiā de qián。 kě shì zhè yàng yī lái， jiù shǐ bié rén bù gǎn suí biàn shú rén liǎo， suǒ yǐ yòu shí hòu zuò hǎo shì hěn nán。 yóu zhè gè dào lǐ kàn qǐ lái， rén yīnggāi lián jié， bù gǒu qǔ， yī diǎn dōubù yào， zhè shì duì de， dāng rán， bù kě yǐ tí chàng tān wū， bù guò yòu xiē shí hòu， xiàng zǐ gòng de bù shòu jīn yú fǔ， yě bù kě yǐ gōng rán zuò chū lái， bù rán jiù huì shōu dào lián 'ér guò qīng de fǎn xiào guǒ。 　　 kuāng héng lùn zhèng fēng 　　 hàn cháo de kuāng héng（ kuāng héng shàng shū shì lì shǐ shàng yòu míng de gù shì， hàn wǔ dì shì fēi cháng yīng míng de huáng dì， ér kuāng héng zhè gè nián qīng de dú shū rén， dāng shí tí liǎo hǎo jǐ gè bào gào， zhǐ chū hàn wǔ dì zhè yàng bù duì， nà yàng bù duì， zhè yào gēnggǎi， nà yào gēnggǎi， hàn wǔ dì fēi cháng zhòng shì。） jiù shuō： kǒng zǐ shuō guò yǐ lǐ ràng zhì guó hěn nán dé。 kǒng zǐ suǒ yǐ zhè yàng shuō， shì yīn wéi zhōng yāng zhèng fǔ， shì tiān xià de zhōng xīn， duì xià miàn de fēng qì， yòu hěn zhòng dà de yǐng xiǎng zuò yòng， rú guǒ zài zhōng yāng zhèng fǔ zhōng de zhòng yào gànbù， bǐ cǐ zhī jiān dōuhěn lǐ mào， hěn yòu fēng dù， yǐng xiǎng dào xià miàn de shè huì， jiù bù huì bǐ cǐ fēn zhēng： shàng miàn de rén hǎo rén lè shī， xià miàn de rén jiù bù huì cū bào fàn shàng； shàng miàn de rén tí chàng jié yì， yòu gāo dù de jié cāo， xià miàn de shè huì fēng qì， zé huì gēn zhe hǎo zhuǎn guò lái； shàng miàn kuān hòu róu hé， xià miàn bǐ cǐ jiù yòu 'ài xīn。 zhè sì diǎn， jiù shì yīng míng de lǐng dǎo rén yòng bù zhe yǐ wēi yán lái xià mìng lìng， ér yǐ zì jǐ de xíng wéi， shǐ zhèng zhì fēng qì hǎo zhuǎn， xià miàn jiù zì rán huì shòu dào gǎn huà。 shénme lǐ yóu ní？ yīn wéi zài zhōng yāng zhèng fǔ zhōng de dà chén men， rú guǒ yì jiàn bù tóng， jiǎng huà shí chǎo dé liǎn hóng， yú shì yǐng xiǎng dào xià miàn， jiù fā zhǎn wéi dǎ jià liǎo。 shàng miàn de rén rú guǒ xǐ huān dú duàn dú xíng， yǐng xiǎng dào xià miàn de rén yī diǎn dōubù qiān ràng。 shàng miàn rú guǒ yòu kè shèng zhēng gōng de fēng qì， xià miàn de rén jiù huì chǎn shēng shāng hài bié rén de xīn lǐ， shàng miàn de rén hǎo lì， dào liǎo xià miàn jiù biàn chéng tōu liǎo。 zhè shì shuō shàng wèi zhě de zuò fēng， jiù shì zhèng zhì fēng qì de gēn běn。 　　 gèng shàng yī céng lóu de dào lǐ 　　 shèn zǐ yuē： zhōng wèi zú yǐ jiù luàn dài， ér shì zú yǐ zhòng fēi， hé yǐ shí qí rán yé？ yuē： fù yòu liáng zǐ 'ér shùn fàng gǔ sǒu， jié yòu zhōng chén 'ér guò yíng tiān xià， rán zé xiào zǐ bù shēng cí fù zhī jiā（ liù qīn bù hé yòu xiào cí）， ér zhōng chén bù shēng shèng jūn zhī xià（ guó jiā hūn luàn yòu zhōng chén）。 gù míng zhù zhī shǐ qí chén yě， zhōng bù dé guò zhí， ér zhí bù dé guò guān。 —— fǎn zhì yě。 jīng fáng lùn yì， yǔ shí xiǎn yòu xì， jí jīng fáng bèi chù wéi wèi jùn tài shǒu， yōu jù shàng shū yuē： chén dì zǐ yáo píng wèi chén yuē： fáng kě wèi xiǎo zhì， wèi kě wèi dà zhōng， hé zhě？ xī qín shí， zhào gāo yòng shì， yòu zhèng xiān zhě， fēi cì gāo 'ér sǐ， gāo wēi zì cǐ chéng， qín zhī luàn， zhèng xiān qù zhī。 jīn chén dé chū níng nà， wéi bì xià wú shǐ chén dāng zhèng xiān zhī sǐ， wéi yáo píng suǒ xiào， yóu cǐ 'ér guān zhī， fū zhèng xiān zhī suǒ wèi zhōng， nǎi cù qín huò， zhōng hé yì zāi？ 　　 shèn dào shì zhàn guó shí yī wèi dào jiā de rén wù， zhè lǐ shì tā lùn zhōng de yī duàn huà， zhōng xiào guò fēn liǎo jiù shì máo bìng。 tā shuō： rèn hé yī gè shí dài， bìng bù xī wàng chū yī liǎng gè tè bié de zhōng chén。 biāo bǎng zhōng chén gù rán shì duì de， dàn wǒ céng shuō guò， shǎo jiǎng wén tiān xiáng zhè bān zhōng chén， tīng liǎo lìng rén xiè qì。 wén tiān xiáng bìng méi yòu cuò， yīnggāi biāo bǎng， dàn shì yào dà jiādōu zuò wén tiān xiáng， duì má？ wén tiān xiáng nà gè shí dài shì méi yòu jiēguǒ de 'ā！ wǒ men wèishénme bù tí chàng hàn cháo、 táng cháo、 sòng cháo、 míng cháo kāi guó shí hòu de nà xiē dà chén ní？ wǒ men zhǐ shì xīn shǎng zhōng chén， kě bù xiǎng zhōng chén de nà gè shí dài bèi jǐng rú hé？ nà gè bèi jǐng shì hěn cǎn tòng de。 suǒ yǐ shèn zǐ shuō： zhōng chén bìng bù néng jiù luàn shì， zhè gè dào lǐ zài nǎ lǐ？ rú yáo、 shùn、 yǔ sān dài， shì liǎo bù qǐ de shèng rén， ér shùn de fù mǔ dōuhěn huài， kě bù néng rèn dìng zhè yī duì lǎo tóu zǐ、 lǎo tài pó jué bù huì shēng hǎo 'ér zǐ， tā men shēng liǎo yī gè shèng xián de 'ér zǐ —— shùn。 yáo shì shèng rén， dàn tā de 'ér zǐ hěn huài。 jié shì xià cháo zuì huài de huáng dì， tā xià miàn yòu bù shǎo zhōng chén， ér tā zài lì shǐ shàng de guò cuò què shì nà me dà， suǒ yǐ xiào zǐ bù shēng cí fù zhī jiā， jiā tíng hǎo liǎo， fù cí zǐ xiào， nà lǐ huì tè bié xiǎn chū xiào xíng lái ní？ lǎo zǐ shuō de “ liù qīn bù hé yòu xiào cí ”， jiā tíng yòu liǎo biàn gù de， cái xiǎn shì chū hái zǐ de xiào xíng lái， wǒ men kě bù xī wàng jiā tíng yòu wèn tí。 zài kàn guó jiā， yuè fēi shì liǎo bù qǐ de zhōng chén， kě shì wǒ men bìng bù xī wàng yòu yuè fēi nà yàng zhōng chén de jiēguǒ。 yuè fēi rú guǒ shēng zài hǎo de shí dài， chù zài hǎo de lǐng dǎo rén， hǎo de tóng shì zhī jiān， bù guò shì yī gè xián zhēn de dà chén 'ér yǐ， lǎo zǐ shuō “ guó jiā hūn luàn yòu zhōng chén ”， wǒ men zhǐ xī wàng yòu yuè fēi zhè yàng yī gè jiān zhēn de dà chén， kě bù xī wàng guó jiā hūn luàn。 　　 yī gè dān wèi yòu hǎo gànbù， yě shì yīn wéi yòu huài gànbù bǐ jiào， cái xiǎn shì chū lái de。 yīn cǐ， yī gè yīng míng de lǐng dǎo rén dǒng liǎo zhè gè dào lǐ， tā lǐng dǎo bù xià， yào qiú bù xià， zhōng shì yào zhōng， kě shì yào zài zhí wù fàn wéi yǐ nèi jìn zhōng， bù yào chāo guò zhí wù fàn wéi yǐ wài。 jiǎng dào zhè lǐ， jiù dé yǐn shù lì shǐ de lì zǐ lái zuò zhèng míng liǎo： dà jiādōu zhī dào yuè fēi shì zhōng chén， yuè fēi de yuān wǎng nà hái liǎo dé， qí shí qínhuì yě wèi cháng méi yòu yuān wǎng， suī rán yuè fēi shì qínhuì hài sǐ de， ér shì shí shàng qínhuì yě shì fèng mìng chéng zhǐ cái zhè me zuò de。 yīn wéi sòng gāo zōng yǐ jīng duì yuè fēi bù mǎn， yuè fēi fàn de cuò wù jiù shì zhōng guò zhí liǎo， dì yī tā de kǒu hào， “ zhí dǎo huáng lóng， yíng huí 'èr shèng。 ” shì xiǎng gāo zōng duì zhè kǒu hào shì shénme wèi dào？ zhí dǎo huáng lóng kě yǐ， dàn shì yào bǎ 'èr shèng jiē huí lái， gāo zōng zhè gè huáng dì hái gànbù gān ní？ yuè fēi zhí dǎo huáng lóng jiù hǎo liǎo， yíng bù yíng 'èr shèng， shì zhào jiā de jiā wù shì， jiù bù bì qù tí liǎo。 dì 'èr gè cuò wù， yuè fēi zài qián fāng dāng tǒng shuài， yìng yào gān shè huáng dì de jiā wù shì， quàn gāo zōng gǎn kuài lì dìng tài zǐ。 yuè fēi zhè xiē jiàn yì zhēn shì zhōng， wán quán shì hǎo yì， kě shì chāo guò liǎo tā de zhí quán， shǐ gāo zōng shòu bù liǎo。 suǒ yǐ zhōng bù dé guò zhí， ér yòu suǒ jiàn yì yě bù yào chāo guò zhí quán de fàn wéi yǐ wài， bù yào gān shè dào bié de shì。 zhè shì guò zhōng de fǎn miàn。 　　 jīng fáng de gù shì 　　 jiē xià lái zài jǔ chū lì shǐ de gù shì lái yǐn zhèng zhè dào lǐ。 wǒ men yán jiū lì shǐ， kě bù shì dà xué lǐ lì shǐ xì de fāng xiàng。 zhè lǐ shì tào liǎo sān duàn。 dì yī shì hàn cháo jīng fáng zhè gè rén。 dì 'èr shì yǐn yòng zhào gāo de gù shì。 dì sān shì jīng fáng jiǎ tuō xué shēng de huà。 jīng fáng tā yě shì hàn cháo yī gè liǎo bù qǐ de rén。 hòu shì yán jiū《 yì jīng》 de zhuān jiā， hái méi yòu néng chāo guò tā de。 tā shì yì xué xiàng shù de dà shī， tā bó tōng《 yì jīng》， dàn zuì hòu shì bèi hài 'ér sǐ de。 jīng fáng xué《 yì jīng》 de lǎo shī shì jiāo gàn（ yán shòu）， shì hàn yì de dà shī， yě shì yòu qián zhī zhī néng de， jīng fáng gēn tā xué《 yì jīng》 de shí hòu， jiāo gàn jiù duàn dìng liǎo jīng fáng zhè wèi xué shēng xǐ huān tán lùn xiān zhī， jiāng lái huì bù dé hǎo sǐ de， suǒ wèi “ xiān zhī zhě bù xiáng ”。 yòu xiē rén bù xiǎng qiú xiān zhī， suàn mìng、 kànxiàng、 bǔ shì zhè xiē dōushì xiān zhī， néng xiān zhī de réndōu bù tài hǎo。 　　 shí xiǎn yě shì hàn cháo yòu míng de dà chén， tā hé jīng fáng liǎng rén zài zhōng yāng zhèng fǔ， zhèng jiàn bù tóng， hù xiāng yòu xián xì。 hòu lái jīng fáng kuǎ liǎo， xià fàng chū lái dào wài miàn —— wèi jùn zuò guān， lí kāi zhōng yāng zhèng fǔ， ér shí xiǎn hái zài zhōng yāng。 zhè yī xià jīng fáng hài pà liǎo（ yóu zhè jù huà， jiù kě zhī jīng fáng de《 yì jīng》 hái méi yòu xué tōng， rú guǒ xué tōng liǎo《 yì jīng》， duì yú gōng míng fù guì， duì yú rén shēng huànnàn， hái huì nà me yōu chóu， nà me xué《 yì jīng》 hái yòu shénme yòng？ zhè gè xiū yǎng jiù bù gòu liǎo， biǎo shì tā de《 yì jīng》 hái shì méi yòu zhēn zhèng de xué tōng）， jiù shàng shū gěi huáng dì shuō， wǒ de xué shēng yáo píng duì wǒ shuō， wǒ zhǐ shì duì nǐ xiǎo zhōng， hái shuō bù shàng shì dà zhōng。 tā shuō， zhè shì shénme dào lǐ ní？ yǐ qián qín shǐ huáng de shí hòu， zhào gāo yòng shì， yòu yī gè míng zhèng xiān de rén， fǎn duì zhào gāo， ér bèi zhào gāo shā liǎo， cóng cǐ zhào gāo zài zhèng zhì shàng de wēi xìn jiàn lì qǐ lái liǎo， ér qín 'èr shì dào hòu lái de luàn， yě kě yǐ shuō shì yóu zhèng xiān suǒ cù chéng de。 zhè gè huà jiǎng dé duō shēn kè， huàn yán zhī， qín 'èr shì de shí hòu， zhào gāo xiǎng yào zào chéng zì jǐ de zhèng zhì shì lì， bèi zhèng xiān kàn chū lái liǎo， xiǎng zài zhào gāo zài zhèng zhì shàng de lì liàng méi yòu xíng chéng de shí hòu， jiē fā tā de yīn móu， kě shì zhào gāo shā liǎo zhèng xiān， fǎn 'ér cù shǐ zhào gāo jiàn lì liǎo zhèng zhì shàng de quán wēi， ér xíng chéng liǎo zhèng zhì de pài xì。 suǒ yǐ qín zhī luàn， shí jì shàng děng yú zhèng xiān suǒ cù chéng de， ér xiàn zài wǒ jīng fáng， fèng nǐ de mìng lìng chū lái zuò dì fāng guān， xī wàng nǐ bù yào tīng zuǒ yòu de rén luàn jiǎng， bǎ wǒ dāng zhèng xiān yī yàng shā diào liǎo， nà yàng， wǒ de xué shēng hái huì xiào wǒ。（ jīng fáng zhè xiē huà shuō dé duō wō náng， dú lì shǐ dú dào zhè xiē dì fāng， bù miǎn yǎn juàn yī tàn， rén wèishénme bǎ zuò guān kàn dé nà me zhòng yào？！） zhè yī duàn de jié yǔ shuō， yóu jīng fáng suǒ yǐn zhèng xiān de zhè gè gù shì kàn qǐ lái， zhèng xiān jiē fā liǎo zhào gāo de yīn móu， zhè shì duì qín shǐ huáng de zhōng liǎo， kě shì zhè zhōng de jiēguǒ， shì zì jǐ bèi shā liǎo， ér cù chéng liǎo zhào gāo jiàn lì qǐ zhèng zhì shàng de dǎng yǔ hé quán lì。 nà me yú zhōng yòu shénme yì chù， xiāng fǎn de jiēguǒ gèng huài。 fǎn jīng jiù shì gào sù wǒ men， zuò rèn hé yī jiàn shì qíng。 yào zhù yì dào fǎn miàn de jiēguǒ， zuò rén yě hǎo， zuò shì yě hǎo， yóu qí shì zhèng zhì shàng， shì xiān jiù xū yào zhù yì dào fǎn miàn de liú bì。 　　 zhuāng zǐ de zhù zuò quán bèi dào 　　 zhuāng zǐ yuē： jiāng wéi ( yuè qù ) qiè tàn náng fā kuì zhī dào， wéi zhī shǒu bèi， zé bì shè jiān téng， gù biǎn wéi。 cǐ dài sú zhī suǒ wèi zhì yě。 rán 'ér jù dào zhì zé fù jiàng jiē qiè， dān náng 'ér qū。 wéi kǒng jiān téng jiōng wéi zhī bù gù yě， rán zé xiàng zhī suǒ wèi zhì zhě， yòu bùwèi dào jī zhě hū？ —— fǎn zhì yě， sūn zǐ yuē： xiǎo dí zhī jiān， dà dí zhī qín yě。 　　 shàng miàn zhè duàn shū， shì zhuāng zǐ de huà， huò shì guǐ gǔ zǐ de huà， hěn nán què dìng， dàn zǎo yǐ jiàn yú《 zhuāng zǐ》 wài piān。 zhè yī zhāng yī bān rén shì bì miǎn jiǎng de， dàn shì rén réndōu zhī dào。 lì shǐ shàng dǒng dé quán móu de rén， méi yòu bù zhī dào de， fǎn pài de rén zhī dào， zhèng pài de rén yě zhī dào， shuídōu bù kěn míng shuō， yě bù dà kěn jiǎng shòu。 　　《 zhuāng zǐ》 fēn “ nèi piān ”、 “ wài piān ”、 “ zá piān ”。 “ nèi piān ” shì jiǎng dào， jiǎng xiū dào de。 zhōng guó de dào jiā hěn miào， jūn shì xué móu lüè xué děng， dū chū zài dào jiā。 suī rán nèi piān shì jiǎng dào， lián dài yě shuō dào wài yòng， zhōng guó wén huà suǒ wèi “ nèi shèng wài wáng ” zhī xué， wài wáng jiù shì jiǎng wài yòng， qí shí zhè gè míng cí bù shì rú jiā de， ér shì chū zì《 zhuāng zǐ》 de guān niàn。 wǒ rèn wéi zhōng guó yī bān dà rú jiā biǎo miàn shàng shì jiǎng kǒng mèng zhī xué， shí jì shàng gǔ zǐ lǐ dōushì dào jiā de sī xiǎng。 wài miàn pī liǎo yī jiàn kǒng mèng de wài yī， dàn shì jué bù chéng rèn。 yī bān rén zhī bù dà kěn jiǎng shòu《 zhuāng zǐ》， hé bù yuàn yì jiǎng shòu《 cháng duǎn jīng》 yī yàng， xué de rén rú guǒ guān niàn nòng cuò liǎo， jiù kě néng xué dé hěn huài。 běn shēn shì jiào rén zǒu zhèng lù， kě shì jiē kāi liǎo fǎn de yī miàn gěi rén zhī dào， rú xiàn dài lǐ zōng wú de “ hòu hēi xué ”， mù de shì jiào rén bù yào hòu liǎn pí， bù yào hēi liáng xīn， shū bù zhī kàn liǎo “ hòu hēi xué ” de rén， què xué huì liǎo hòu hēi， biàn chéng liǎo hòu hēi de rén， nà jiù hěn zāo liǎo。《 zhuāng zǐ》 zhè bù shū yě shì zhè yàng。 　　 zhè lǐ yǐn yòng《 zhuāng zǐ》 de huà， dàn jù bié běn《 cháng duǎn jīng》 zī liào， shì guǐ gǔ zǐ de huà。 wǒ men xiān yào duì zhè běn《 cháng duǎn jīng》， yòu yī gè jī běn guān niàn， liǎo jiě tā bù shì zhù zhòng kǎo jù， ér piān zhòng yú suǒ yǐn yòng wén jù de lǐ lùn nèi róng。 yě xǔ tā què yòu suǒ jiàn， shì guǐ gǔ zǐ de huà， yě shuō bù dìng， dàn zài zhè lǐ wǒ men bù xiǎng duō qù kǎo zhèng。 qí cì《 zhuāng zǐ》 “ nèi piān ”、 “ wài piān ”、 “ zá piān ” zhōng， zhǐ yòu “ nèi piān ” zhēn zhèng kào dé zhù shì zhuāng zǐ zì jǐ de zhù zuò， “ wài piān ” jiù bù yī dìng shì tā de zhù zuò， “ zá piān ” jiù gèng kào bù zhù liǎo。 dàn shì yī bān rén zhēn zhèng yòng dé zhe de shì “ zá piān ”。 gǔ dài de chéng gōng rén wù， duō bàn dū shú dú tā。 zài “ wài piān ”、 “ zá piān ” zhōng yòu xǔ duō bù shì zhuāng zǐ suǒ zhù。 kě néng shì bié rén xiě de， zhì yú shì bù shì guǐ gǔ zǐ de， zé shì yī gè wèn tí， zhǐ yòu zài《 cháng duǎn jīng》 lǐ zhǐ chū shì guǐ gǔ zǐ shuō de， zhè duàn huà shì zhōng guó wén huà lǐ hěn yòu míng de yī duàn wén zhāng。 xiàn zài yì wén yǐ jīng hěn duō liǎo， tā de nèi róng shì： 　　 zuò qiáng dào、 xiǎo tōu、 páshǒu de rén， shì nòng huài rén jiā de pí xiāng， qiào kāi rén jiā de guì zǐ， huò cóng rén jiā de kǒu dài lǐ tōu dōng xī。 yú shì yī bān rén， wèile yù fáng zhè xiē rén lái tōu qiè， yòu liǎo cái wù， dū tuǒdàng dì cún fàng hǎo， fàng zài bǎo xiǎn xiāng、 yī chú zhè xiē dì fāng， hái yào zài wài miàn yòng shéng zǐ kǔnzā qǐ lái， dǎ shàng sǐ jié， huò zhě jiā shàng suǒ， suǒ dé láo láo de， zhè shì dà jiādōu xiǎng dé dào， dū huì zhè me zuò de。 kě shì yù dào liǎo dà qiáng dào de shí hòu， zhěng gè pí xiāng、 bǎo xiǎn guì dū bān zǒu， zhè shí qiáng dào hái wéi kǒng xiāng zǐ、 guì zǐ suǒ dé bù láo， yuè suǒ dé láo， duì qiáng dào yuè fāng biàn， yuè yòu lì， miǎn dé líng líng suì suì， tài má fán。 nà me gāng cái suǒ shuō de yī bān rén suǒ láo kǔn hǎo de fáng dào zhì huì， bù shì wéi zì jǐ bǎo hù shì wéi qiáng dào bǎo hù liǎo， zhè jiù shì cōng míng zhì huì de fǎn zuò yòng。 tóng yàng de dào lǐ， xiàng yòu yī wèi wǒ jiào guò wǔ liù nián de wài guó xué shēng， xiàn zài bā lí dà xué jiāoshū de fǎ guó nǚ hái zǐ， zuì jìn cóng fǎ guó lái kàn wǒ， wèn qǐ hái jiào bù jiào wài guó xué shēng， wǒ xiào zhe gào sù tā yǐ jīng guān mén liǎo， yīn wéi pà yòu yī tiān， wǒ men zhōng guó xué shēng， bì xū qù bā lí dà xué， bǎ zhōng guó wén huà xué huí lái。 wǒ men zài zhè lǐ xīn xīn kǔ kǔ zhěng lǐ zì jǐ de wén huà， yī dàn pèng dào wài guó de qiáng dào， lián xiāng zǐ dōubèi tā bān qù liǎo， jiù shì zhè gè dào lǐ。 ér shì shí shàng yǐ jīng yòu yī xiē péng yǒu de hái zǐ， dào wài guó qù xué zhōng guó lì shǐ、 zhōng guó wén xué liǎo。 zhè shì jiù wén huà fāng miàn 'ér yán， qí tā fāng miàn hěn duō shì zhè zhǒng qíng xíng de， pì rú zhèng quán yě shì zhè yàng。 zhuāng zǐ de wén zhāng jiù shì zhè yàng， tā shuō liǎo zhèng miàn de， kě shì mǎ shàng kě yǐ kàn chū fǎn miàn de dōng xī lái。 “ qí suǒ wèi shèng zhě， yòu bùwèi dà dào shǒu zhě hū？ ” shèng rén de bǎo cún wén huà， yě shì wéi dà dào 'ér chǔ xù de， yīn cǐ zhì huì cōng míng de fǎn miàn， yě fēi cháng kě pà。 suǒ yǐ《 sūn zǐ bīng fǎ》 shàng yě shuō， zuò zhàn shí， dí rén de zhuāng bèi yuè hǎo， duì wǒ men yuè yòu lì， yīn wéi yī dàn bǎ dí rén dǎ kuǎ liǎo， zhuāng bèi yě ná guò lái liǎo， nà me dí rén jiù biàn chéng shì tì wǒ men zhuāng bèi， suǒ yǐ “ xiǎo dí zhī jiān， dà dí zhī qín yě。 ” 　　 nà me hé yǐ zhī dào zì jǐ de bǎo hù、 chǔ xù， zhǐ shì wéi dà dào 'ér bǎo hù、 chǔ xù ní？ lì shǐ shàng yòu yī jiàn shì kě yǐ zhèng míng。 　　 tián chéng zǐ qiè qí de gù shì 　　 qí suǒ wèi shèng zhě， yòu bùwèi dà dào shǒu zhě shǒu？ hé yǐ zhī qí rán yé？ xī zhě qí guó， lín yì xiāng wàng， míng gǒu zhī yīn xiāng wén， wǎng shǔ zhī suǒ bù， shù nòu zhī suǒ cì， fāng 'èr qiān yú lǐ， hé sì jìng zhī nèi， suǒ yǐ lì zōng miào shè jì， zhì yì wū zhōu jiān xiāng lǐ zhě， jú cháng bù fǎ shèng rén zāi？ rán 'ér tián chéng zǐ yīzhāo shì qí jūn 'ér dào qí guó， suǒ dào zhě qǐ dú qí guó yé？ bìng yǔ shèng zhì zhī fǎ 'ér dào zhī， gù tián chéng yòu hū dào zéi zhī míng， ér shēn chù yáo shùn zhī 'ān， xiǎo guó bù gǎn fēi， dà guó bù dí zhū， shí 'èr dài 'ér yòu qí guó， zé shì bù dú qiè qí guó， bìng yǔ qí shèng zhì zhī fǎ， yǐ shǒu qí dào zéi zhī shēn shǒu？ —— fǎn shèng qiè yě。 xī shū xiàng wèn qí yàn zǐ yuē， qí qí rú hé？ yàn zǐ yuē： cǐ jì shì， wú wù zhī qí qí wéi chén shì yǐ！ gōng qì qí rén 'ér guī yú chén shì。 qí jiù sì liàng： dòu、 qū、 fǔ、 zhōng。 sì shēng wéi dòu， gè zì qí sì， yǐ dēng yú fǔ， fǔ shí zé zhōng。 chén shì sān liàng， jiē dēng yī yān， zhōng nǎi dà yǐ。 yǐ jiā liàng dài， ér yǐ gōng shōu zhī。 shān mù rú shì， fú jiā yú shān， yú yán shèn há， fú jiā yú hǎi rén sān qí lì， èr yú gōng 'ér yī shí qí yī， gōng jù xiǔ dù 'ér sān lǎo dòng něi， guó zhī zhū shì， jù jiàn yǒng guì， rén duō jí bìng， ér huò yù xiū zhī， qí 'ài zhī rú fù mǔ， guī zhī rú liú shuǐ， yù wú huò rén， jiāng yān bì zhī。 　　 qí shì jiāng tài gōng de hòu dài， zuì chū jiāng tài gōng bāng zhù zhōu wǔ wáng， dǎ xià liǎo tiān xià， píng dìng zhōng guó， zhōu wǔ wáng fēn fēng zhū hóu， jiāng tài gōng bèi fēng zài qí guó， xiàn zài shān dōng de dōng bù， zài nà gè shí hòu， qí guó tǔ dì pín jí， shì méi yòu rén yào de dì fāng， zhōu cháo duì jiāng tài gōng de chóu láo， zhǐ shì rú cǐ 'ér yǐ。 zhè shí jiāng tài gōng yǐ jiāng jìn bǎi suì liǎo， zhǐ hǎo qù jiù guó， dàn zǒu zài bàn lù shàng bù xiǎng qù liǎo， pèng dào lǚ dǐ de zhù rén， kě néng shì dào jiā de yǐn shì， nián líng yě hěn dà liǎo， kàn jiàn jiāng tài gōng yī liǎn tuí fèi huī xīn de yàng zǐ， yú shì quàn jiāng tài gōng gǎn kuài qù jiē shì， bìng qiě yào hǎohǎo dì zuò， bù néng yòu mányuàn de xīn lǐ。 jiù píng liǎo zhè yī jù huà， jiāng tài gōng tīng liǎo xīn lǐ dāng rán dǒng， dǎo méi jiù dǎo méi， zhǐ yòu jué duì fú cóng， zhè cái qù jiù guó。 jiāng tài gōng dào liǎo zhè yàng qióng de dì fāng zěn me bàn ní？ yú shì fā míng liǎo bǎ hǎi shuǐ zhǔ chéng yán， bìng qiě kāi kuàng， jìn xíng xiàn dài suǒ shuō kāi fā zī yuán de gōng zuò。 gǔ dài yán tiě shì jīng jì shàng zuì zhù yào de wù zī， qí guó kào hǎi， chū chǎn yú yán zhī lì， yīn cǐ hòu lái dào liǎo chūn qiū zhàn guó shí qī， qí guó chéng wéi zuì fù de guó jiā。 　　 xiàn zài zhè lǐ xiě dào chūn qiū mò qī qí guó de fù qiáng fán róng， yú yè nóng yè fā dá， dì fāng yòu dà， jiàn lì guó jiā de yī qiē zhèng zhì guī zhāng zhì dù， dōushì yǐ zhào tā men xiān shì de shèng rén —— tài gōng wàng de zuò fǎ， yī diǎn dōubù cuò。 kě shì bù liào chū liǎo yī gè dà qiáng dào —— tián chéng zǐ， qí guó hòu lái jiù wáng zài tián chéng zǐ shǒu lǐ， tián chéng zǐ pàn biàn， shā liǎo qí guó de huáng dì 'ér zì chēng qí wáng， tōu lái liǎo qí guó zhè gè guó jiā， ér tián chéng yú suǒ tōu de， yòu qǐ dàn shì qí guó， bìng qiě bǎ qí guó jǐ bǎi nián lái， hǎo de zhèng zhì guī zhāng zhì dù， dū tōu guò lái yòng shàng liǎo。 suǒ yǐ lì shǐ shàng suī rán mà tián chéng yú shì qiè guó de qiáng dào， dàn shì tián chéng zǐ què 'ān 'ān wěn wěn dì zuò liǎo qí wáng、 qí guó de dà lǎo bǎn。 dāng tā yòu quán shì zài shǒu shàng de shí hòu， guó jì shàng yī yàng dì gōng wéi tā， yī yàng dì chéng rèn tā liǎo， dào dǐ tā hái chuán liǎo shí 'èr dài。 yóu zhè gè lì zǐ kàn， tián chéng zǐ bù dàn tōu dào liǎo qí guó， lián qí guó lì shǐ zhèng zhì de jīng yàn dū tōu dào liǎo。 　　 yàn zǐ lùn quán 　　 qí guó jiāng dào mò qī liǎo， shū xiàng wèn qí guó de míng zǎixiàng yàn zǐ， qí guó de qián tú rú hé？ yàn zǐ shuō， zhè yǐ jīng shì mòluò de shí dài。 zhè lǐ gǔ wén chēng jì shì， yīn gǔ wén yǐ mèng、 zhòng、 jì lái dài biǎo dà zhōng xiǎo huò xiān hòu cì xù， ér zuì xiǎo huò zuì hòu de yòu chēng shū； gǔ wén shàng de shū shì， yě jiù shì mò shì de yì sī。 jì shì jí mòluò de shí dài。 zhè lǐ yàn zǐ shì shuō， qí guó yǐ jīng dào liǎo mòluò de shí dài liǎo， zǒu xià pō lù liǎo， tā bù néng bù shuō qí guó yào guī chén jiā liǎo。 zhè shí chén jiā shì qí guó de dà fū， tè quán jiē jí， hòu lái pàn biàn。 yàn yú shuō， xiàn zài qí guó de zhèng fǔ duì rén mín bù guān xīn， mín xīn dū guī shùn liǎo chén jiā。 yǐ dù liàng héng zhè jiàn shì lái shuō， qí guó de liàng shù， yuán lái fēn wéi dòu、 qū、 fǔ、 zhōng sì jí， yǐ sì shēng wéi yī dòu， yǐ cì féng sì jìn wèi， dào fǔ de shí hòu， zé yǐ shí fǔ wéi yī zhōng。 ér chén jiā jū rán chuàng chū zì jǐ de liàng zhì lái， cóng dòu dào fǔ bù yòng jìn sì 'ér dū jiā yī， chéng wéi féng wǔ jìn wèi， suǒ yǐ zhōng de liàng zài guān niàn shàng gèng dà liǎo。 tā yǐ jiā zhì dài fàng chū qù， yǐ gōng jiā de liàng zhì shōu jìn lái， shuō shì yòng dà dǒu dài chū、 xiǎo dǒu shōu huí de fāng fǎ， shǐ mín xīn guī fú。 shān huò mù cái， hǎi chǎn yú yán， cóng chǎn dì dào shì chǎng bù lìng jiā shuì， yǐ lì rén mín。 ér zài qí hóu tǒng zhì xià， yī bān rén chū sān fēn lì liàng， liǎng fēn guī gōng， zhǐ yòu yī fēn liú zuò sī yòu。 jiēguǒ gōng jiā de dōng xī duō dé dū xiǔ zhù liǎo， dàn shì fù zé gōng wù de sān lǎo， què qióng dào fàn dū chī bù shàng， zhěng gè guó jiā nòng dào qióng de yù qióng， fù de yù fù。 wài jiā qí guó xíng fá tài làn， duō yòu duàn jiǎo zhī xíng， duàn jiǎo de rén tài duō， xíng chéng “ lǚ jiàn yǒng guì ”， pǔ tōng rén chuān de xié zǐ fǎn 'ér bù rú duàn jiǎo zhě zhuān yòng de “ yǒng ” jià gé guì。 duì yī bān rén de tòng kǔ， chén jiā què néng 'ān wèi jiù zhù， suǒ yǐ dà jiādōu xǐ huān chén jiā， suǒ yòu de rén xīn， dōubèi chén jiā piàn qù liǎo， qí guó de huò luàn， kǒng pà nán yǐ bì miǎn。 　　 zhè lǐ kàn dào jīng jì de guān xì， shè huì de guān xì， yǔ zhèng zhì guān xì de zhòng yào。 qí guó suī yòu yàn zǐ zhè yàng yòu cái jù、 yòu dào dé de zǎixiàng， dàn dāng mín xīn guī xiàng chén jiā xíng chéng hòu， yě shì méi yòu bàn fǎ， zhèng rú《 zhuāng zǐ ·( yuè qù ) qiè》 yī zhāng zhōng shuō de， qí guó bèi chén jiā zhè yī gè páshǒu gěi bā diào liǎo， ér chén jiā de páqiè fāng fǎ， shì yóu jīng jì fāng fǎ xiàng shōu fú mín xīn xià shǒu de。 　　 shèng dào tóng yuán 　　 zhí zhī tú wèn yú zhí yuē： dào yì yòu dào hū？ zhí yuē： hé shì qí wú yòu dào yé？ fū 'ān yì shì zhōng zhī cáng， shèng yě。 rù xiān， yǒng yě。 chū hòu， yì yě。 zhī kě fǒu， zhì yě。 fēn jūn， rén yě。 wǔ zhě bù bèi 'ér néng chéng dà dào zhě， tiān xià wèi zhī yòu yě。 　　 dào zhí， shì dài biǎo qiáng dào tǔ fěi huài rén de dài míng cí， zài gǔ shū shàng cháng cháng kàn dào zhè gè míng cí， bìng bù shì zhuān zhǐ mǒu rén de zhuān yòu míng cí， ér shì guǎng fàn de zhǐ qiáng dào tǔ fěi nà yī liú huài rén。 wǒ men píng cháng shuō “ dào yì yòu dào ”。 zhè jù huà de yóu lái shuō chū zài《 zhuāng zǐ》 zhè yī duàn。 　　 qiáng dào wèn tā de tóu mù， dāng qiáng dào yě yòu dào má？ qiáng dào tóu shuō， dāng qiáng dào dāng rán yòu dào。 tiān xià shì qíng， nà lǐ yòu méi yòu dào de？ dāng qiáng dào yào yòu dāng qiáng dào de xué wèn， ér yǐ xué wèn yě hěn dà， shǒu xiān zài wàng yì —— gū jì mǒu yī chù yòu duō shǎo cái chǎn， yào gū jì dé hěn zhèng què， zhè jiù shì zuì gāo míng —— shèng yě。 qiǎng jié、 tōu qiè de shí hòu， bié rén zài hòu miàn， zì jǐ xiān jìn qù， zhè shì dà yòu yǒng qì —— yǒng yě。 děng dào qiǎng jié tōu dào chéng gōng yǐ hòu， bié rén xiān chè tuì， ér zì jǐ zuì hòu zǒu， yòu wēi xiǎn zì jǐ dān dāng， zhè shì zuò qiáng dào tóu zǐ yào jù bèi de běn shì —— yì yě。 pàn duàn mǒu chù kě bù kě yǐ qù qiǎng， shénme shí hòu qù qiǎng bǐ jiào yòu bǎ wò， zhè shì dà zhì huì —— zhì yě。 qiǎng dé yǐ hòu， rú《 shuǐhǔzhuàn》 shàng xiě de： dà kuài fēn jīn， dà kuài chī ròu， píng jūn fēn pèi —— rén yě。 suǒ yǐ zuò qiáng dào， yě yào jù bèi yòu rén yì lǐ zhì xìn de biāo zhǔn， nǎ yòu nà me jiǎn dān de！ xiàng guò qù dà lù shàng de bāng huì de hēi 'àn miàn， jiù shì zhè yàng。 cóng lìng yī jiǎo dù kàn， nà zhǒng zuò fēng， bǐ yī bān shè huì hái shuǎng lǎng dé duō， shuō huà suàn huà， yī jù gòu péng yǒu de huà， jiù xíng liǎo。 suǒ yǐ yào rén yì lǐ zhì xìn jù bèi， cái néng zuò qiáng dào tóu zǐ， jù bèi liǎo zhè xiē tiáo jiàn 'ér zuò bù dào qiáng dào tóu zǐ de huò zhě yòu， dàn shì méi yòu bù jù bèi zhè wǔ gè tiáo jiàn 'ér néng zuò qiáng dào tóu zǐ de， jué duì méi yòu zhè gè dào lǐ。 　　 zhè lǐ shì yǐn《 zhuāng zǐ》 de yī duàn huà， rú guǒ kàn quán piān， shì hěn rè nào、 hěn miào de， qí zhōng de yī duàn shì shuō dào kǒng zǐ de shēn shàng， nèi róng shì lǔ guó de měi nán zǐ， zuò huái bù luàn de shèng rén liǔ xià huì， yòu yī gè dì dì shì qiáng dào tóu zǐ， kǒng zǐ biàn shǔshuō liǔ xià huì wèishénme bù gǎn huà zhè gè dì dì。 liǔ xià huì duì kǒng zǐ shuō， nǐ lǎo xiān shēng bié tí liǎo， wǒ duì tā méi bàn fǎ， nǐ yě duì tā méi bàn fǎ。 kǒng zǐ bù xìn， qù dào liǔ xià huì zhè wèi qiáng dào dì dì nà lǐ， bù liào zhè gè qiáng dào dì dì， xiān shì bǎi qǐ wēi fēng duì kǒng zǐ mà liǎo yī dùn， jiē xià lái yòu shuō liǎo yī dà duī dào lǐ， zuì hòu duì kǒng zǐ shuō， chèn wǒ xiàn zài xīn qíng hái hǎo， bù xiǎng shā nǐ， nǐ zǒu bā！ kǒng zǐ yī shēng bù xiǎng zǒu liǎo， yīn wéi zhè qiáng dào tóu zǐ jiǎng de dào lǐ dōuhěn duì， suǒ yǐ zhè lǐ yǐn de yī duàn， yě shì liǔ xià huì de dì dì duì kǒng zǐ shuō de， ér shí jì shàng shì zhuāng zǐ zài fěng cì shì fēng de yù yán。 lǐ zōng wú xiě《 hòu hēi xué》 de mùdì yě shì zhè yàng de， suǒ yǐ yě kě yǐ shuō zhuāng yú shì hòu hēi xué de zǔ shī yé。 xiāng fǎn dì lái kàn， jí shǐ zuò yī gè qiáng dào tóu zǐ， dōuyào yòu rén yì lǐ zhì xìn de xiū yǎng， nà me xiǎng yào chuàng fān shì yè， zuò yī gè lǐng dǎo rén， nǎi zhì yī gè gōng shāng jiè de lǐng xiù， yě yìng gāi rú cǐ。 cháng shǐ yī gè rén fēi cháng zì sī， lì yì dū guī zì jǐ， sǔn shī dū suàn bié rén de， zé bù huì chéng gōng。 　　 hòu hàn mò， dǒng zhuó rù cháo， jiāng cuàn wèi， nǎi yǐn yòng míng shì。 fàn yè lùn yuē： dǒng zhuó yǐ gān kàn wéi qíng， zāo bēng bō zhī shì， gù dé dǎo jiè yí lún， huǐ liè jī fú。 fū yǐ kū gān xī zǎo zhǐ zhī xìng， zé qún shēng bù zú yǐ yàn qí kuài， rán yóu zhé yì jìn shēn， chí yí líng duó， shàng yòu dào qiè zhī dào yān。 　　 zhè lǐ yòu yǐn yòng lìng yī gè lì shǐ gù shì lái zuò shuō míng liǎo： 　　 zài hòu hàn mò cháo， sān guó kāi shǐ de shí hòu， dǒng zhuó zài dāng shí shì xī liáng biān jiāng de yī míng tǔ fěi jiān jūn fá， háo wú jì lǜ， dàn duì yú quán biàn guǐ móu， tādōu dǒng， dāng xiǎng yào bǎ hàn xiàn dì de wèi zhì ná xià lái de shí hòu， jiù zhī dào xiān lǐ jìng rén。 dāng shí shè huì shàng zhī míng de xué zhě， rú cài yōng jiù shì tā jìng zhòng de rén， suǒ yǐ zhù《 hòu hàn shū》 de fàn yè， wéi dǒng zhuó xià jié lùn shuō， dǒng zhuó nà zhǒng yě mán de chái láng zhī xìng， yòu yù dào hàn cháo de zhèng quán kuǎ tái bō luò bēng tā de shí dài， gěi liǎo tā jī huì， dé yǐ dǎo jiè yí lún， pò huài gāng cháng zhì dù， huǐ huài fēn liè liǎo zhōng yāng zhèng fǔ de zhèng quán， xiàng dǒng zhuó zhè zhǒng cán kù dé néng gòu chī rén， kū rén gān pōu rén zhǐ de rén， jiù shì shā jìn liǎo tiān xià de rén， yě hái bù gòu chènxīn。 dàn shì jiù lián zhè yàng huài de rén， duì yú míng qì dà de wén rén xué zhě， què hái dǒng dé gù yì biǎo yǎn qiān xū de yī tào。 jiù zài mín guó chū nián， rú dōng běi zǎo qī de jūn fá lú jùn yì， cóng guān wài dào liǎo běi yáng zhèng fǔ de shí hòu， bǎ dài lái de dà pī rénshēn、 pí huò， cóng mén fáng、 fù fáng yī zhí dào shàng miàn de dà yuán， měi rén yī fèn lǐ， huì yì de shí hòu， shénme dōubù dǒng， lún dào tā jiǎng huà de shí hòu， tā zhǐ yī gǒng shǒu shuō： “ wǒ jiào lú jùn yì， chū cì dào běi jīng， yàng yàng bù zhī dào， quán kào zhū lǎo xiōng！ ” kě shì zhè gè mǎ fàn chū shēn de jūn fá， jiù zhè yàng chéng gōng liǎo。 dǒng zhuó de “ zhé yì jìn shēn ” yě jiù shì zhè gè shǒu duàn， yīn cǐ tā duì yú hàn cháo de zhèng quán hái xiǎng màn màn lái chí yí líng duó， yī diǎn yī dī， jiàn jiàn zhuā guò shǒu lái， bǎ tā tūn diào。 suǒ yǐ bù yào kàn dǒng zhuó shì zhè yàng cū lǔ、 hǎo shā rén de jiā huǒ， tā hái dǒng dé dào qiè zhī dào， zěn yàng qù tōu bié rén dōng xī de fāng fǎ。 　　 lì rú cài yōng shì dāng shí de míng shì， xué wèn fēi cháng hǎo， dǒng zhuó tè bié bǎ tā pěng qǐ lái， yīn cǐ hòu lái dǒng zhuó shī bài liǎo， bèi qún zhòng shā sǐ， yīn rén pàng zhī fáng duō， bèi rén zài dù qí diǎn dēng de shí hòu， shuídōu bù gǎn qù shōu shī。 cài yōng shì gè wén rén， hái shì qù kū diào， tā rèn wéi dǒng zhuó jìn guǎn huài， ér duì zì jǐ hěn hǎo， hái shì péng yǒu， réng rán qù diàosāng， jiēguǒ cài yōng yě yīn cǐ bèi shā liǎo， tā de nǚ 'ér wén jī liú luò dào xiōng nú qù， hòu lái cái yóu cáo cāo jiē tā huí lái。 　　 yóu shì guān zhī， shàn rén bù dé shèng rén zhī dào bù lì， dào zhí bù dé shèng rén zhī dào bù xíng， tiān xià zhī shàn rénshào， ér bù shàn rén duō， zé shèng rén zhī lì tiān xià yě shǎo， ér hài tiān xià yě duō yǐ —— fǎn rén yì yě。 　　 yóu dǒng zhuó zhè zhǒng rén， duì yú míng tǔ xué zhě， dōuzhī dào lǒngluò yùn yòng kàn lái， kě zhī “ dào ”—— rén yì lǐ zhì xìn zhè gè yuán zé， hǎo rén xiǎng yào chéng gōng， xū yào yǐ tā zuò wéi yǐ jù， huài shì xiǎng yào chéng gōng， yě bù kě yǐ wéi fǎn zhè gè yuán zé。 kě shì tiān xià dào dǐ hǎo rénshào， huài rén duō， jiù ná shè huì xué、 rén lèi xué de guān diǎn lái kàn， yě shì shì shí， rén xìng huài de duō， suǒ yǐ yé sū、 shì jiā móu ní、 lǎo zǐ、 kǒng zǐ， cái yào pàn mìng quàn rén zuò hǎo， kě yě yòu hěn duō rén lì yòng zōng jiào kào zōng jiào chī fàn de， jiù shì tiān xià shàn rénshào， bù shàn rén duō de dào lǐ。 zhī shí xué wèn， běn lái shì xiǎng jiào rén zǒu shàng hǎo de lù， kě shì huài de rén duō liǎo， rú yī xiē dà tǔ fěi， hé cháng méi yòu zhī shí xué wèn？ huài rén zhī shí duō liǎo， wéi hài tiān xià de běn shì yě jiù gèng dà liǎo。 zuò zhě de zhè jǐ jù jié lùn， shuō dé hěn zhòngkěn、 hěn shēn kè， yě hěn bēi tòng。 wén huà xué wèn， zhēn shì yī bǎ dāo， dāo de běn shēn bù yī dìng shì huài dōng xī， dāo bù yī dìng shì shā rén de， hái kě yǐ jiù rén， yī shēng dòng shǒu shù yòng de yòu hé cháng bù shì dāo， ér qiě hái fēi yòng bù kě， dāo de běn shēn bù shì wèn tí， wèn tí zài yú zhí dāo de rén， dāo shì rú cǐ， wén huà、 dào dé、 xué wèn yě shì rú cǐ， zhè shì shuō rén yì de fǎn miàn。 　　 yì yuē： xī zhòng yóu wéi shào zǎi， jì shì yǐ wǔ yuè qǐ cháng gōu， dāng zhǐ bǐ zhī shí， zǐ lù yǐ qí sī zhì sù wéi jiāng fàn， yǐ xiǎng gōu zhě， kǒng zǐ wén zhī， shǐ zǐ gòng wǎng fù qí fàn， jī huǐ qí qì。 zǐ lù yuē： fū zǐ jí yóu zhī wéi rén yì hū？ kǒng zǐ yuē： fū lǐ！ tiān xià 'ài tiān xià， zhū hóu 'ài jìng nèi， dà fū 'ài guān zhí， shì 'ài qí jiā， guò qí suǒ 'ài， shì yuē qīn guān。 　　 zài jì xù tǎo lùn zhè gè wèn tí， jǔ chū lì shǐ shì shí， shuō míng zěn yàng zuò fǎ cái shì zhèng què de： 　　 yòu yī cì zǐ lù qù zuò shào zhè gè dì fāng de shǒu cháng， dāng shí lǔ guó de zhèng quán zhǎng wò zài jì jiā de shǒu lǐ， xiàn wǔ gè yuè yǐ nèi， kāi tōng yī tiáo yùn hé。 gǔ dài rén kǒu shǎo， jīng jì mòluò， jì jiā zhè gè cuò shī， duì lǎo bǎi xìng lái shuō， tài guò kē rǎo liǎo。 ér zǐ lù de xíng zhèng qū nèi zhèng guǎn dào zhè jiàn shì， wèile yào gǔ lì dà jiā zuò gōng， gōng jiā de jīng fèi yòu bù gòu， jiù zì jǐ tāo yāo bāo， bǎ zì jǐ de xīn shuǐ tiē shàng， nǎi zhì cóng jiā lǐlòng liáng shí lái， gōngjǐ dà jiā chī。 kǒng zǐ tīng dào liǎo zhè gè xiāo xī， mǎ shàng pài zǐ gòng qù， bǎ zǐ lù zuò hǎo gěi gōng rén chī de fàn dǎo diào， bǎ tiě guō dǎ huǐ。 zǐ lù de pí qì， pèng dào zhè qíng xíng， huǒ kě zhēn dà liǎo， páo huí lái gēn lǎo shī chǎo jià， duì kǒng zǐ shuō， nǐ tiān tiān jiào wǒ men zuò hǎo rén hǎo shì， jiào wǒ men xíng rén yì， xiàn zài wǒ zhè yàng zuò， nǐ yòu jí dù liǎo， yòu fǎn duì wǒ liǎo， hái jiào zǐ gòng lái dǎo luàn。 kǒng zǐ jiù shuō， zǐ lù！ nǐ bù yào hú tú， zhōng guó de wén huà、 gǔ lǐ， dāng liǎo huáng dì de rén， yīn wéi tiān xià dōushì zì jǐ de， biàn wàng yì liǎo zì jǐ 'ér 'ài tiān xià， dāng liǎo zhū hóu， jiù 'ài zì jǐ guó jiā yǐ nèi de rén mín， dāng liǎo dà fū jiù zhǐ guǎn zì jǐ zhí wù yǐ nèi de shì， pǔ tōng yī bān rén， ài zì jǐ de jiā rén， chāo guò liǎo fàn wéi， suī rán shì xíng rén yì， yě shì qīn hài liǎo bié rén de quán lì， suǒ yǐ nǐ zuò cuò liǎo。 　　 cóng lì shǐ shàng kàn， yī gè jīng míng huáng dì xià miàn de dà chén shì hěn nán zuò de， jiǎ rú yī gè dà chén， zuòde hěn hǎo， zuò dào shàng xià yī zhì 'ài dài tā， yōng hù tā， huáng dì zhǐ yào wèn tā yī jù huà： “ yì yù héwèi？ ” zhè dà chén jiù shòu bù liǎo。 jiù rú bāo zhěng zhè yàng de zhōng chén， sòng rén zōng zhè yàng gāo míng de huáng dì， yòu yī cì bāo zhěng jiàn yì tā cè lì tài zǐ， sòng rén zōng hěn bù gāo xīng dì fǎn wèn yī jù： “ nǐ kàn wǒ nǎ yī gè 'ér zǐ zuì hǎo？ ” yì sī shì nǐ xìng bāo de xī wàng wǒ zǎo sǐ， kě yǐ bǎ wǒ 'ér zǐ zhōng hé nǐ yòu jiāo qíng de yī gè pěng shàng lái， nǐ bāo mǒu rén kě yǐ guān zuò dà yī diǎn lǎn quán bù chéng？ bāo zhěng dǒng liǎo tā wèn zhè jù huà zhōng de zhè xiē hán yì， suǒ yǐ lì kè guì xià lái tuō liǎo mào zǐ duì huáng dì shuō， wǒ zuò chén zǐ de yǐ jīng liù shí jǐ suì liǎo， yě méi yòu 'ér zǐ， zhè gè cè lì tài zǐ de jiàn yì， bù shì wèile wǒ zì jǐ， wán quán shì wèile cháo tíng。 sòng rén zōng zhè cái xiào liǎo。 dāng nián kǒng zǐ jiù shì zhè gè dào lǐ， kàn jiàn zǐ lù zuò chū chāo guò fàn wéi de shì qíng lái， wéi zǐ lù zháojí， gǎn jǐn jiào zǐ gòng qù bǎ tā zhǔ hǎo de fàn dū dǎo diào。 　　 lìng yī gè lì shǐ gù shì： 　　 hàn wǔ shí， hé jiān xiàn wáng lái cháo， zào cì bì yú rén yì。 wǔ dì sè rán nán zhī， wèi yuē： tānɡ yǐ qī shí lǐ， wén wáng yǐ bǎi lǐ， wáng qí miǎn zhī。 wáng zhī qí yì， guī jí zòng jiǔ。 　　 hàn wǔ dì de shí hòu， fēng zài hé jiān de xiàn wáng， zì rán yě shì liú bāng de zǐ sūn， lái cháo jiàn hàn wǔ dì， chuān de yī fú hěn guīju， měi yī gè jìn tuì dòng zuò， dōuhěn dé tǐ， hěn yòu lǐ mào， chù chù dū hé hū xíng rén yóu yì de guīju， jiù zì rán 'ér rán dì biǎo xiàn chū zhuāng zhòng wēi yán de yàng zǐ lái。 hàn wǔ dì jiàn liǎo tā yǐ hòu， tài dù liǎn sè dū biàn dé hěn nán kàn， xīn lǐ yòu suǒ yí lǜ dù jì de wèi dào， yú shì duì hé jiān xiàn wáng shuō， tānɡ wǔ dāng nián qǐ lái gé mìng， bù guò shì qī shí lǐ dà de dì fāng kāi shǐ de， wén wáng kāi shǐ shí hòu de xiá qū yě bù guò yī bǎi lǐ fāng yuán， ér nǐ xiàn zài guǎn de dì fāng， bǐ tā men de fú yuán hái gèng guǎng dà， nǐ hǎohǎo dì gān bā。 hàn wǔ dì zhè jǐ jù huà， tài yán zhòng liǎo， yì sī shì shuō， nǐ nǔ lì bā， xiàng nǐ zhè yàng zuò fǎ， yòu yī tiān zào qǐ fǎn lái， yī dìng kě yǐ tuī fān wǒ liǎo， zhì shǎo jiāng lái wǒ sǐ liǎo， yě kě yǐ dǎ kuǎ wǒ de 'ér zǐ， yóu nǐ lái dāng zhè gè huáng dì liǎo。 wǒ men cóng zhè lèi lì shǐ shàng kàn lái， rén lèi yě hěn kě lián， fù xiōng shū zhí zhī jiān， wǎng wǎng wèile quán lì lì hài de xiāng zhēng 'ér xiāng shā。 yǐ zhé xué de guān diǎn qù kàn rén xìng， rén shí zài shì háo wú jià zhí de， gǔ ròu zhī jiān gǎn qíng fēi cháng hǎo de， wǎng wǎng chū zài pín qióng de jiā tíng。 yī dào yòu fù guì quán lì de chōng tū， xiōng dì、 zǐ mèi、 fù zǐ zhī jiān dū fā shēng wèn tí， gǔ jīn zhōng wài dōushì rú cǐ。 zhè zài yī gè zhé xué jiā kàn lái， rén shí zài tài kě pà liǎo， zhēn shì liù qīn bù rèn， bǐ qín shòu hái bù rú， méi yòu dào lǐ， zhè jiù jiào zuò rén， rén zhè zhǒng dòng wù yòu yòu shénme yì sī？ yóu cǐ kě jiàn hàn wǔ dì de “ wáng qí miǎn zhī ” zhè jù huà xīn lǐ de fǎn yìng。 　　 hé jiān xiàn wáng tīng liǎo hàn wǔ dì zhè jù huà， dǒng dé tā huà lǐ de yì sī， huí qù yǐ hòu， jiù gù yì diào 'ér láng dāng， yī tiān dào wǎn hē jiǔ， tīng gē tiào wǔ， biǎo shì méi yòu yě xīn， yǐ xíng dòng gào sù hàn wǔ dì， nǐ kě yǐ fàng xīn liǎo。 　　 yóu shì yán zhī， fū rén yì jiān jì， bì yòu fēn nǎi kě。 gù shī zǐ yuē： jūn chén fù zǐ， shàng xià cháng yòu， guì jiàn qīn shū， jiē dé qí fēn yuē lǐ。 ài dé fēn yuē rén， shī dé fēn yuē yì， lǜ dé fēn yuē zhì， dòng dé fēn yuē shì， yán dé fēn huí xìn， jiē dé fēn 'ér hòu wéi chéng rén。 yóu shì yán zhī， zhí tú zhī rén yì fēi qí fēn yǐ。 　　 yóu zǐ lù hé hé jiān xiàn wáng zhè zhǒng lì shǐ gù shì lái shuō， yào shí shī rén yì 'ài rén， pǔ biàn de bāng máng bié rén， ài bù xià 'ài tuán tǐ， yě hái yào zhī dào zì jǐ de běn fēn， chāo chū liǎo běn fēn bù xíng。 kǒng zǐ bǎ zǐ lù de fàn dǎo liǎo， jiù shì zǐ lù de xíng wéi chāo chū liǎo běn fēn。 kǒng zǐ zhè yàng zuò， yě shì duì zǐ lù wú bǐ de cí 'ài， shì 'ài hù xué shēng rú zì jǐ de 'ér zǐ yī yàng， yīn wéi zǐ lù zhè yàng yī zuò， tā huì dà dé rén xīn， dàn bì rán huì yǐn qǐ de jí dù， jiù fēi bǎ yú lù hài liǎo bù kě， zhè jiù shì jiào zǐ lù bù yào chāo guò liǎo běn fēn， zuò rén zuò shì jiù rú cǐ zhī nán。 suǒ yǐ shī zǐ（ shī jiǎo） lǐ jiù tí dào， zuò rén de dào lǐ， yào shǒu běn fēn， jiù shì wǒ men de lǎo huà， xiàn zài dà duō shù nián qīng rén shì bù huì shēn rén qù tǐ huì de。 shénme shì běn fēn？ zuò lǐng xiù de， zuò fù qīn de， zuò gànbù de， zuò 'ér zǐ de， shàng xià cháng yòu、 guì jiàn qīn shū zhī jiān， dōuyào shǒu běn fēn， qià dào hǎo chù。 pì rú pín qióng liǎo， chuān yī fú jiù chuān dé pǔ sù， jiù shì qióng rén de yàng zǐ， bù kě bǎi kuò； yòu qián de rén yě bù bì zhuāng qióng， suǒ yǐ rén 'ài yào dé fēn， shīshě yào dé fēn， zhàng yì shū cái yě yào dé fēn， zhì huì de xíng wéi yě yào dé fēn， jiǎng huà yě yào dé fēn， xìn yě yào dé fēn， zǒng 'ér yán zhī， zuò rén zuò shì， yào xiǎo dé zì jǐ de běn fēn， yào xiǎo dé shì kě 'ér zhǐ， zhè cái suàn chéng shú liǎo， fǒu zé jiù shì yòu zhì。 yóu zhè gè dào lǐ kàn qǐ lái， suī rán shàng miàn suǒ shuō de qiáng dào yě jiǎng rén yì dào dé， suǒ wèi “ dào yì yòu dào ”， kě shì zài zuò rén de jī chǔ yuán zé shàng， tā shì cuò wù de。 　　 zhè shì zhōng guó wén huà， wéi xī fāng suǒ méi yòu de， dào jīn tiān wéi zhǐ， bù lùn 'ōu zhōu huò měi guó， hái méi yòu zhè gè wén huà， zhuān jiǎng zuò rén zuò shì yào shǒu běn fēn de “ zhé xué ”， néng gòu dá dào rú cǐ shēn kè de， zhè xiē dì fāng jiù shì zhōng guó wén huà de kě guì zhī chù。 　　 yóu shì yán zhī， fū rén yì lǐyuè， míng fǎ xíng shǎng， zhōng xiào xián zhì zhī dào， wén wǔ míng chá zhī duān， wú yǐn yú rén， ér cháng cún yú dài， fēi zì zhāo yú yáo tānɡ zhī shí， fēi gù táo yú jié zhòu zhī cháo， yòng dé qí dào zé tiān xià lǐ， yòng shī qí dào 'ér tiān xià luàn。 　　 zhè lǐ zuò quán piān de jié lùn liǎo。 tā shuō， yóu shàng miàn fǎn fù suǒ shuō de gè diǎn lái shuō， kǒng mèng sī xiǎng suǒ biāo bǎng de rén yì lǐyuè， fǎ jiā suǒ tí chàng de míng fǎ xíng shǎng， zhōng xiào xián zhì de xíng wéi， wén de wǔ de yǐ jí zhēn chá móu lüè děng shì， měi jiā de sī xiǎng， měi yī zhǒng fǎ zhì， dōushì tiān dì jiān de zhēn lǐ， yǒng yuǎn cún zài nà lǐ， jǐng méi yòu bì kāi rén qù yǐn cáng qǐ lái。 jìn guǎn shí dài biàn liǎo， ér zhēn lǐ hái shì dài dài dū cún zài de， bù néng shuō shí dài biàn liǎo， rén yì de zhēn lǐ jiù bù cún zài， jiù bù shì zhēn lǐ liǎo。 suǒ yǐ bìng bù shì shuō zài sān dài yǐ qián， yáo shùn de shí hòu， rén yì dào dé jiù zì jǐ zhù dòng dì chū lái liǎo， yě bù shì shuō xià jié、 shāng zhòu de shí hòu， rén yì dào dé jiù méi luò liǎo， lí kāi liǎo rén lèi shè huì。 wèn tí hái shì zài lǐng dǎo shí dài de rén wù men de yùn yòng。 wǒ men yào zhù yì de， zhè lǐ zhǐ jiǎng yòng bù jiǎng tǐ， měi yī gè xué wèn， měi yī gè sī xiǎng， měi yī gè zhèng cè， měi yī gè bàn fǎ， yùn yòng zhī miào zài yú rén。 rú wǒ men zhuō zǐ shàng zhè gè chá bēi， kě yǐ pào chá， gù rán hěn hǎo， yīn xǐ huān chá 'ér xǐ huān liǎo chá bēi， dàn tóng yàng de bēi lǐ yě kě yǐ shèng dú yào yòng lái shā rén， zhè chá bēi běn shēn méi yòu hǎo huài， zài yú rú hé shǐ yòng zhè gè bēi yú， shì gěi rén hē chá huò gěi rén fú dú， yòng dé duì de jiù tiān xià tài píng， yòng dé bù duì， jiù tiān xià dà luàn。 dǒng liǎo zhè gè dào lǐ， jiù zhī dào yī qiē xué wèn， yī qiē sī xiǎng， zài yú yòng dé qiàdàng bù qiàdàng， tóng yàng de sī xiǎng， tóng yàng de xué wèn， yòng de shí jiān kōng jiān bù qiàdàng， jiù biàn chéng yòu hài chù。 　　 sūn qīng yuē： yì zhī fǎ fēi wáng yě， ér yì bù shì chū。 yǔ zhī fǎ yóu cún yě， ér xià bù dài wáng。 gù fǎ bù néng dú lì， dé qí rén zé cún， shī qí rén zé wáng měi。 　　 zhè lǐ yǐn sūn qīng de huà zuò zuì hòu jié lùn， gǔ dài yì de fǎ zhì、 sī xiǎng、 zhèng cè bìng méi yòu cuò， ér zhè xiē bù cuò de bàn fǎ hái cún zài de shí hòu， yì zài zhōng nián jiù zǎo sǐ liǎo。 yǔ wáng zhì shuǐ yǐ hòu chēng xià cháo， tā de wén huà fǎ zhì dū hái cún zài， dàn hòu dài yě méi yòu liǎo， ér zhì dù、 bàn fǎ dū hái shì yuán lái de。 wèn tí jiù zài zhè lǐ， rèn hé fǎ lǜ、 sī xiǎng、 tǐ zhì、 zhèng cè、 zhù yì、 fǎ zé、 běn shēn bù néng dān dú cún zài， kào rén qù yùn yòng， rén yòng dé hǎo jiù cún zài， yòng dé bù hǎo jiù wáng diào。 　　 zuì hòu yǐn yòng《 zhuāng zǐ》 de yī duàn yù yán lùn zuò zhèng。 　　《 zhuāng zǐ》 yuē： sòng rén yòu shàn wéi bù jūnshǒu zhī yào zhě， dài yǐ shuǐ bìng shuǐ bì sī guāng wéi shì。 kè wén zhī， qǐng mǎi qí fāng bǎi jīn， kè dé zhī， yǐ shuō wú wáng。 yuè rén yòu nán， wú wáng shǐ zhī jiāng。 dōng， yǔ yuè rén shuǐ zhàn， dà bài yuè rén， liè dì 'ér fēng。 néng bù jūnshǒu yī yě， huò yǐ fēng， huò bù miǎn yú shuǐ bìng shuǐ bì sī guāng， zé qí suǒ yòng zhī yì。 gù zhī zhì dù zhě， dài fēi wú yě， zài yòng zhī 'ér yǐ。 　　 zhè shì zài《 zhuāng zǐ》 lǐ hěn jīng cǎi de， hěn yòu míng de diǎn gù， gǔ dài de dà zhèng zhì jiā huò dà yīn móu jiādōu dǒng zhè duàn gù shì。《 zhuāng zǐ》 shuō： sòng guó yòu yī jiā rén， yòu yī gè zǔ chuán mì fāng， néng zài dōng tiān lǐ tú zài shēn shàng， bù shēng dòng chuāng， shǒu shàng pí fū bù huì liè kāi lái， suǒ yǐ zhè jiā rén， píng liǎo zhè gè mì fāng， shì shì dài dài piào bù， dōubù huì shāng shǒu， yīn 'ér piào de bù yòu hǎo yòu kuài yòu duō。 yòu yī gè rén jīng guò zhè lǐ， tīng shuō zhè jiā rén yòu zhè gè mì fāng， yào qiú yǐ yī bǎi jīn —— yě xǔ xiāng dāng yú xiàn zài yī bǎi wàn měi jīn de jià zhí， gòu mǎi zhè gè mì fāng。 hòu lái guǒ rán yǐ zhè gè dà shù mù， bǎ mì fāng mǎi lái liǎo， rán hòu dào nán fāng qù yóushuì wú wáng， wú yuè dì zài hǎi biān， dǎ zhàng yào liàn hǎi jūn zuò shuǐ zhàn， tā yóushuì wú wáng chéng gōng， zuò liǎo wú guó de hǎi jūn sī lìng， tì wú guó liàn bīng。 dào liǎo dōng tiān， hé yuè guó dǎ zhàng， wú guó de hǎi jūn tú liǎo tā de yào， bù pà lěng， bù shēng dòng chuāng， dà bài yuè guó， yīn zhī lì liǎo dà gōng， liè dì 'ér fēng。 tā jiù shì lì yòng zhè gè bǎi jīn mǎi lái de fāng zǐ， néng gòu gōng chéng míng jiù yǐ zhì yú fēng wáng。 zhuāng zǐ shuō， jiù shì zhè yàng yī gè bù shēng dòng chuāng de fāng yú， yòu de rén néng gòu lì yòng tā bù shēng dòng chuāng， bù liè pí fū zhè yī diǎn 'ér fēng hóu bài jiāng， míng liú wàn gǔ。 ér zhè yī jiā rén què zhǐ néng yòng zhè tóng yī gè fāng zǐ， shì shì dài dài tì rén jiā piào bù。 tóng yàng yī gè dōng xī， jiù kàn rén de cōng míng zhì huì， zěn yàng qù yùn yòng， ér dé dào tiān rǎng zhī bié de jiēguǒ。 yīn cǐ yī gè rén， dǎo méi liǎo bù yào yuàn tiān yóu rén， yào kào zì jǐ de zhì huì qù xiǎng bàn fǎ fān shēn； suǒ yǐ rèn hé sī xiǎng， rèn hé zhì dù， bù yī dìng kě kào， zhù yào zài yú rén de cōng míng zhì huì， zài yú néng fǒu shàn yú yùn yòng。 　　 sū qín de lì shǐ shí dài 　　 shàng cì tǎo lùn liǎo zhāng liáng， xiàn zài zì《 zhàn guó cè》 shàng， zhāi lù yòu guān sū tài de yī duàn wèn tí lái yán jiū。 sū qín yǔ zhāng yí， shì zhōng guó shǐ shàng de liǎng gè míng rén， guò qù chēng tā men wéi shuìshì huò shuìkè， suǒ wèi yóushuì zhī shì， yì sī shì shuō tā zhuān mén wán zuǐ bā de。 wǒ men jīn tiān tí chū zhè yī piān lái yán jiū， shì fēi cháng yòu yì yì de。 xiàng xiàn zài měi guó de jī xīn gé（ měi guó guó wù qīng， yǐ “ chuān suō wài jiāo ”， yóushuì guó jì jiān）， wǒ men zhōng guó rén jiù chēng tā wéi yóushuì zhī shì， shì sū qín、 zhāng yí zhī liú。 yī gè shū shēng yòng tā de zuǐ bā， píng tā de nǎo jīn， bǎi bù zhěng gè shì jiè de jú shì， zài wǒ men guò qù de lì shǐ bǔ， zuì zhī míng de jiù yòu sū qín、 zhāng yí liǎng tóng xué， zhè shì wǒ mendōu zhī dào de gù shì。 xiàn zài wǒ men huí zhuǎn lái zài yán jiū sū qín、 zhāng yí de zhuànjì zī liào， duì wǒ men zhè gè shí dài yòu hěn shēn de qǐ fā， xǔ duō dào lǐ， dōukě yǐ zài zhè lǐ kàn chū lái。 　　 zhè lǐ jiù qiān shè dào lì shǐ zhé xué wèn tí。 jiǎng lì shǐ zhé xué， yòu liǎng gè zhòng yào guān diǎn， yī gè guān diǎn rèn wéi rén lèi lì shǐ shì chóngyǎn de； yī gè guān diǎn rèn wéi rén lèi lì shǐ shì jìn huà de， bù huì fǎn fù chóngyǎn de。 dàn zhè liǎng gè guān diǎn shì kě yǐ róng huì guàn tōng de。 lì shǐ de xiàn xiàng， shì wù de biàn huà， bìng bù yī dìng chóngyǎn。 pì rú wǒ men xiàn zài chuān de xī zhuāng， tóng gǔ dài yī fú de shì yàng jiù bù tóng liǎo； dàn shì dà yuán zé， rén yào chuān yī fú， zé shì yī yàng de。 wǒ men zhī dào liǎo lì shǐ de yuán zé shì yī yàng de， suǒ yǐ kàn dào sū qín zhè yī piān， jiù kě yǐ zhǎo chū hěn duō hěn duō de zhòng diǎn lái。 　　 wǒ men rú guǒ shì zuò xué shù de yán jiū， dāng rán， zhǐ kào zhè yī piān shì bù gòu de。《 zhàn guó cè》 shì hàn dài liú xiàng biān de， gēn jù lì shǐ de zī liào， jí zhōng qǐ lái， biān ji chéng shū， míng wéi《 zhàn guó cè》。 gǔ dài suǒ zhǐ de “ cè shì ” jiù shì zhuān jiǎng móu lüè xué de rén。 pì rú xiàn zài wǒ men yīn wéi mǒu yī shì jiàn， xiàng shàng miàn tí chū yī gè jiàn yì， zhè jiàn yì jiù shì “ cè ”。 zhuān mén yǐ zhè zhǒng jì cè qǐ jiā de， jiù jiào “ cè shì ”。 lìng wài， xiàng sòng dài yīn shí shì de xū yào， gǎi biàn liǎo kǎo shì zhì dù， yìng kǎo de wén zhāng zhōng， bì xū zēng jiā xiě yī piān cè lùn。 zhè jiù shì kàn yìng kǎo rén duì zhèng zhì hé shí shì de jiàn jiě， duì guó jiā dà shì de rèn shí。 dào qīng cháo mò nián， tí chàng fèi chú “ bā gǔ ” de shí hòu， yī dù yòu zhù zhāng kǎo shì cè lùn。 wǒ men zhī dào sòng dài sū dōng pō kǎo zhōng kē míng de nà piān zhù míng de wén zhāng，《 xíng shǎng zhōng hòu zhī zhì lùn》， tǎo lùn sī fǎ shàng pàn zuì de wèn tí， yě jí shì yǔ zhèng zhì yòu guān de sī fǎ wèn tí。 xiàn zài wǒ men yào kàn de zhè piān wén zhāng zhāi zì《 zhàn guó cè》， jiù shì shǔ yú cè lùn zhè yī lèi de -- yě kě shuō míng《 zhàn guó cè》 yī shū de wán chéng， shì liú xiàng dāng shí bǎ zhàn guó shí dài de xǔ duō móu lüè wèn tí， jí zhōng qǐ lái， biān wéi yī shū。 　　 cóng qián dú shū rén duì yú zhè běn shū， yòu liǎng zhǒng zhù zhāng： yī zhǒng shì xiàn zhì nián qīng rén， bù xǔ dú zhè běn shū。 gǔ dài de guān niàn， rèn wéi dú liǎo zhè běn shū， róng yì xué huài。 suǒ yǐ yào xiān dú sì shū、 wǔ jīng， děng dú hǎo liǎo yǐ hòu zài dú， yóu zhèng jīng 'ér dǒng dé rú hé quán biàn。 dàn shì lìng yī gè guān diǎn， měi féng shí dài luàn de shí hòu， biàn yòu xǔ duō rén zhù zhāng yīnggāi duō dú《 zhàn guó cè》， yīn wéi shí dài luàn de shí hòu， xū yào yòu tóu nǎo de rén cái， suǒ yǐ dú liǎo《 zhàn guó cè》， duì shì wù de guān diǎn huì bù tóng。 dàn shì， yán jiū móu lüè zhè yī lèi dōng xī， jǐn jǐn shì dú《 zhàn guó cè》 hái shì bù gòu de， pì rú yán jiū sū qín， jiù dé zài dú sī mǎ qiān suǒ zhù《 shǐ jì》 zhōng sū qín děng rén de zhuànjì。 dàn nà yàng hái shì bù gòu， zuì hǎo zài néng liǎo jiě zhàn guó shí hòu， sū qín dāng shí suǒ yòu de lì shǐ qíng shì。 　　 xiàn zài， wǒ men jǐn jiù《 zhàn guó cè》 zhōng “ sū qín shǐ jiāng lián héng ” zhè yī piān lái yán jiū。 suǒ wèi “ hé zòng ” děng yú zǔ zhì yī gè lián hé guó。 dāng shí tài guó shì yī gè xīn xīng qǐ lái， yòu qiáng dà lì liàng de guó jiā， sū qín jiù bǎ ruò xiǎo de guó jiā， lián hé qǐ lái kàng qín， yòng lì shǐ de guān diǎn lái kàn， sū qín de “ hé zòng ” jì， yě jiù shì zhè gè zǔ zhì de jiàn yì， shì hěn bù cuò de， yīnggāi de。 dàn shì yòu yī diǎn， wǒ men kàn liǎo quán piān yǐ hòu， shǒu xiān yào rèn shí yī gè rén de dòng jī， yīn wéi sū qín dāng shí de yòng xīn， bìng bù shì wèile tiān xià guó jiā， ér shì wèile gè rén chū fēng tóu， zhè shì shǒu xiān wǒ men bì xū liǎo jiě de。 　　 dì 'èr diǎn， gēn jù lì shǐ de jìzǎi yán jiū， sū qín dāng shí shì yī gè dú shū de nián qīng rén， hòu shì rén chēng tā shì guǐ gǔ zǐ de xué shēng。 guān yú guǐ gǔ zǐ， yòu shì yī gè kě yǐ yòng lái zuò zhuān tí yán jiū de tí cái liǎo。 lì shǐ shàng jiū jìng yòu méi yòu guǐ gǔ zǐ zhè gè rén， lìng wài dài kǎo， rú zài hé nán yòu “ guǐ gǔ ” zhè yàng yī gè dì fāng， bù guò gǔ dài yòu chēng “ guī gǔ ”， yì sī shì guī yǐn zài zhè gè shān gǔ。 jù shuō zhè shì dào jiā de rén wù， yòu rú zhāng liáng suǒ yù dào de huáng shí gōng yī yàng， shì bù shì què shí yòu zhè gè rén； bù zhī dào。 jiù shì zhēn yòu zhè yàng yī gè rén， wú yí de， xué wèn yī dìng fēi cháng hǎo， jù shuō sū qín biàn shì tā de xué shēng。 jīn tiān jiǎng móu lüè xué， suǒ wèi bō luàn fǎn zhèng de zhè yī tào xué wèn， nǎi zhì yú yòng zài huài de zhè yī fāng miàn， dǎo luàn zào fǎn de xué wèn， dōushì chū yú tā -- guǐ gǔ zǐ。 sū qín dāng shí chū lái， ná guǐ gǔ zǐ de zhè tào xué wèn， yóushuì zhū hóu jìn jiàn měi gè guó jiā de lǐng xiù， xī wàng qǔ dé gōng míng fù guì， shí xíng tā zì jǐ de sī xiǎng。 　　 dì sān diǎn yào zhù yì de， yóushuì zài dāng shí shì yī zhǒng pǔ biàn de fēng qì， nà gè shí hòu hái méi yòu jiàn lì kǎo shì zhì dù， zhī shí fènzǐ dū kào yóushuì chū lái zuò shì de。 pì rú yú zǐ， yī tiān dào wǎn jiàn zhè gè zhū hóu， jiàn nà gè zhū hóu， yě shì yóushuì。 gè gè zhū hóu suī rán zūn zhòng tā de xué wèn， kě shì què bù yòng tā。 tóng yàng de， hòu lái sū qín dì yī cì chū lái yóushuì， yě shì wán quán shī bài liǎo， méi yòu rén tīng tā de。 wǒ men kàn tā yóushuì de nèi róng duì bù duì？ wán quán jiǎng de shì zhèng dào， dàn shì zhèng dào dāng zhōng yòu wāi dào。 yǐ xiàn dài de guān niàn lái shuō， sū tài shì piān zhòng zài jūn guó zhù yì de sī xiǎng， zhù zhāng fù guó qiáng bīng， tā jǔ chū lì shǐ shàng de shí lì， zhǐ yòu zhàn zhēng cái yòu bàn fǎ， cái néng gòu qiáng shèng， cái néng gòu 'ān dìng。 kě shì qín guó bìng méi yòu jiē shòu， zhè yòu shì shénme yuán yīn？ zhè jiù shì wǒ men dú shū yào zhù yì de dì fāng。 dāng shí de qín guó， shì qín shǐ huáng de zǔ fù bèi， tiān tiān xiǎng tǒng yī， xiǎng xiāo miè qí tā dà guó， kě shì sū tài zhù zhāng yòng bīng， yòu wèishénme bù tīng cóng tā de yì jiàn？ zhè tóng wǒ men jīn tiān de qíng xíng yī yàng， wèishénme jī xīn gé tí chàng yǐ hé tán dài tì zhàn zhēng， dà jiādōu míng zhī dào shì dú yào 'ér hái shì chī xià qù？ wèishénme bù kěn yán zhàn？ wǒ men dú lì shǐ， jiù yào dǒng dé zhè xiē。 dǒng dé lì shǐ jiù dǒng dé xiàn zài， dǒng dé xiàn dài yě jiù dǒng dé gǔ dài。 lì shǐ bìng bù yī dìng chóngyǎn， dàn yuán zé shì yī yàng。 　　 dì sì diǎn， zài jiǎng dào sū qín gè rén， dì yī gè yóushuì shī bài， nòng dào huí jiā de lù fèi dōuméi yòu， chuān shuāng pò wéi xié， ná zhǐ pò xiāng zǐ， huí dào jiā lǐ lái， sǎo sǎo bù gěi tā fàn chī， jiā lǐ de réndōu kàn bù qǐ tā， nà zhǒng nán shòu， shì dào liǎo wàn fēn。 yīn cǐ sū tài chóngxīn fā fèn dú shū。 suǒ wèi xuán liáng cì gǔ， bǎ tóu fā yòng shéng zǐ kǔn qǐ lái， guà zài liáng shàng， shēn bàng fàng yī bǎ zhuī zǐ， děng dào yè wǎn dú shū dǎ kē shuì shí， tóu yī dī， tóu fā yī chě， xǐng liǎo。 zài bù xíng jiù zì jǐ yòng zhuī zǐ cì zì jǐ de ròu， rú cǐ biān cè zì jǐ yòng gōng。 jù shuō dú de shì《 tài gōng bīng fǎ》， bǎ tài gōng bīng fǎ dú tōng liǎo， yú shì zài dù chū lái yóushuì zhū hóu。 zhè cì bù zài páo dào qín guó qù zhù zhāng dǎ zhàng， fǎn 'ér páo dào ruò xiǎo de guó jiā， děng yú jīn rì shì jú zhōng， shòu rén qīn lüè、 shòu rén zǎi gē de guó jiā， yóu yàn guó、 zhào guó kāi shǐ， zǔ zhì lián hé zhèn xiàn kàng qín， bù zhù zhāng dǎ zhàng， zhù yào mùdì zài shǐ qín guó bù gǎn chū bīng。 tā bǎ tiān xià dà shì、 rén de xīn lǐ、 zhèng zhì de xīn lǐ， zhàn zhēng de xīn lǐ， dū mō tòu liǎo， guǒ rán chéng gōng liǎo。 zhè yī xià shēn pèi liù guó xiāng yìn， tóng shí dāng qǐ liù gè guó jiā de xíng zhèng yuàn cháng， yìn dū guà zài shēn shàng zǒu， suí shí ná lái gài jiù xíng liǎo。 dāng shí zhè wèi lián hé guó de mì shū cháng， hái bù bǐ xiàn zài de lián hé guó mì shū cháng， tā shì yòu shí quán de， zhǐ yào tā shuō yī jù huà jiù xíng liǎo， guó yǔ guó jú shì jiù shòu zhè yàng yī gè shū shēng de bǎi bù， ān dìng liǎo 'èr shí duō nián， zhè yòu shì yī gè shénme dào lǐ？ wèishénme tā hòu lái zhù zhāng hé zòng， dà jiā huì tuán jié？ zhè shì máo dùn de tuán jié， lì hài guān xì de tuán jié， bù shì dào yì de tuán jié。 wèishénme huì zhè yàng， yě shì zhí dé wǒ men yán jiū de， zhè hé xiàn dài de qíng xíng yòu shì yī yàng。 　　 dì wǔ diǎn， dào liǎo tā gè rén chéng gōng yǐ hòu， jiù kàn chū zhè yī bān rén shì zhǐ jiǎng shǒu duàn de， zhǐ qiú rú hé dá dào mùdì。 suǒ yǐ zhōng guó wén huà zhōng jiǎng zhèng tǒng wén huà de， sù lái duì yú zhè xiē rén bù dà zhòng shì， yīn wéi tā men zhǐ yǐ gè rén wéi chū fā diǎn， ér kǒng mèng sī xiǎng shì bù yǐ gè rén wéi chū fā diǎn。 sū qín chéng gōng yǐ hòu， zì jǐ zhī dào zhè tào shǒu fǎ zhǐ shì wán nòng wán nòng 'ér yǐ， gè guó jūn wáng de tóu nǎo bù yī dìng dōushì dòu fǔ zhā zuò de， bù huì yī zhí tīng tā de bǎi bù， zhǐ bù guò shì suǒ ná chū lái de bàn fǎ， zhèng tóu hé liǎo shí dài de xū yào， dū zhǐ shì shǒu duàn。 tā yě zhī dào zhè gè shǒu duàn bù huì cháng jiǔ， tā de lìng wài yī zhāo jiù hěn lì hài liǎo。 dāng yòu yī gè qiáng dà de dí rén cún zài， dà jiā xū yào tuán jié qǐ lái yǔ tā kàng héng， zhè shí shì zuòde dào。 dàn duì qín guó fēng suǒ liǎo yǐ hòu， qín guó de jūn guó zhù yì bù néng kuò zhāng liǎo， jiēguǒ sū qín de xì jiù bù néng chàng liǎo。 méi yòu liǎo dí rén， zěn me hái néng gòu wán？ 　　 yú shì tā lì yòng jī huì péi yǎng hé tā xué wèn chàbù duō de hǎo tóng xué zhāng yí， tā zhè péi yǎng fāng fǎ jiù hěn gāo míng liǎo。 tā zěn yàng péi yǎng zhāng yí de？ tā hé zhāng yí de gǎn qíng yuán lái hǎodehěn， ér qiě liǎng rén yuē dìng zài xiān， shuí xiān yòu bàn fǎ， shuí jiù bāng máng lìng yī rén zhàn qǐ lái。 zhè shí sū qín pèi liǎo liù guó de xiāng yìn， zhāng yí hái qióng dé hěn， qù zhǎo sū qín， xīn xiǎng qiú qǔ yī gè mì shū、 kē cháng de wèi zhì， hái huì yòu shénme wèn tí？ sū qín zhèng zài bàn gōng shì jiē jiàn gè guó dà shǐ， máng lù dé hěn， zhī dào zhāng yí lái liǎo， jiào tā zài wài miàn xiǎo gōng yǒu de xiǎo fáng zǐ lǐ děng hòu， zì jǐ wēi fēng dé hěn。 dào liǎo chī fàn de shí hòu， yě liú zhāng yí chī fàn， kě shì suí biàn dǎ fā tā zài yī gè jiǎo luò lǐ chī， zì jǐ què hé gè guó guì bīn zhōu xuán。 gù yì shǐ zhāng yí kàn jiàn， shǐ zhāng yí nán shòu， yòng zhǒng zhǒng fāng fǎ cì jī tā， zuì hòu gào sù zhāng yí mù qián méi yòu jī huì， zhǔ dào lǚ guǎn děng hòu， yě bù sòng diǎn qián qù， shǐ tā shòu jìn lěng luò qī liáng zhī kǔ， rán hòu jiào yī gè rén duì zhāng yí shuō： nǐ shì zhǎo sū qín de？ tóng xué yòu shénme yòng？ tā yǐ jīng gōng chéng míng jiù， bù lǐ nǐ liǎo， nǐ de xué wèn yě hěn hǎo， yòu hé bì qiú tā ní？ yòng zhǒng zhǒng fāng fǎ tiǎo bō， shǐ zhāng yí hèn sǐ liǎo sū qín， jué xīn fēi dǎ dǎo sū qín bù kě。 dào qín guó qù， nǐ sū qín gǎo hé zòng， wǒ jiù nòng yī gè zhuān mén pò hé zòng de jìhuà。 shí jì shàng， sū qín zhèng xū yào xiàng zhāng yí zhè yàng de rén dào qín guó qù， dàn shì tā wèishénme bù gào sù zhāng yí hé zuò chàng duì tái xì？ yīn wéi tā zhī dào zhāng yí rú guǒ bù shòu zhè yàng dà de cì jī， jiù fā bù qǐ hěn lái， rú guǒ shuō míng liǎo， fǎn 'ér gǎo bù hǎo， bì xū yào péi yǎng chū tā rú cǐ yuàn hèn de qì fèn， yìng shì yào lì zhì zuò pò huài de jìhuà， liǎng rén cái yòu xì chàng。 suǒ yǐ hòu lái zhāng yí lián héng de jìhuà chéng gōng liǎo， sū qín pài qù tiǎo bō zhāng yí dào qín guó qù， shǐ zhōng “ wò dǐ ” de rén， zhè shí cái bǎ zhēn xiāng shuō chū lái。 shí jì shàng zhāng yí dào qín guó de lù fèi hái shì sū qín fèng sòng de， yī qiēdōu shì sū tài 'ān pái de。 suǒ yǐ zhāng yí shuō， wǒ hái shì méi yòu tiào chū zhè wèi lǎo tóng xué de shǒu xīn。 bìng qiě jué dìng sū qín hái zài de yī tiān， qín guó jiù yī tiān bù chū bīng， děng sū qín sǐ liǎo zài dǎ。 zhàn guó mò qī， jiù bèi zhè yàng liǎng gè shū shēng bǎi lái bǎi qù， bǎi bù liǎo xiāng dāng cháng yī gè shí qī。 xiàn zài wǒ men yòng rén cái， chú liǎo yòu cái jù， yòu xué wèn， yòu sī xiǎng， hái fēi yào yòu dào dé zuò jī chǔ bù kě， méi yòu zhēn zhèng de dào dé zuò jī chǔ， zé hǎo tóu nǎo shì hěn kě pà de。 zhè shì dì wǔ gè zhòng diǎn。 　　 dì liù gè zhòng diǎn， fù dài tán dào yòu míng de gù shì， dāng sū qín dì yī dù yóushuì shī bài， qióng liǎo huí jiā de shí hòu， sǎo sǎo dōubù gěi tā chī fàn， lěng fàn dōubù shèng yī diǎn， fù mǔ xiōng dì dū kàn bù qǐ tā。 dào hòu lái shēn pèi liù guó xiāng yìn， yào dào chǔ guó qù de shí hòu， jīng guò zì jǐ jiā xiāng， tā de sǎo sǎo yǐ jí quán jiā réndōu guì xià lái yíng jiē， nà zhǒng gōng wéi zhēn shì bù dé liǎo de， zhè shí sū qín wèn tā de sǎo sǎo： “ hé qián jué 'ér hòu bēi yě？ ” zhè gè huà yě zhǐ yòu sū qín cái shuō dé chū kǒu。 lǎo shí shuō， zài zhōng guó jiǎng jiū dào dé xiū yǎng de rén， bù huì jiǎng zhè yàng de huà， tā què huì shuǎng zhí tòng kuài dāng miàn wèn tā sǎo sǎo。 rén xìng běn lái yě jiù shì zhè yàng， kě shuō tā wèn dé hěn zhí shuǎng， hái bù suàn dǐng huài de， hái méi yòu gù yì zhěng tā。 ér sǎo sǎo dá fù de huà yě hěn jiǎn dān míng liǎo， tā shuō： “ yǐ jì zǐ zhī wèi zūn 'ér duō jīn yě。 ” zhè shì rén qíng zhī cháng。 gǔ jīn zhōng wài， rén lèi shè huì， jiù shì zhè me yī huí shì。 nà gè shí dài， nǎ gè shí dài bù jiǎng xiàn shí？ cóng zhè lǐ yòu kě rèn shí rén qíng shì gù。 　　 dì qī diǎn， sū tài shì zěn yàng sǐ de？ shàn yòu shàn bào， è yòu 'è bào， tā bù dé hǎo sǐ， zuì hòu dào liǎo qí guó de shí hòu， yòu rén xíng cì， bǎ tā shā sǐ liǎo。 tā suǒ yǐ dào qí guó qù， shì yīn wéi zài yàn guó chū liǎo sī shēng huó fāng miàn de fēi sè gù shì， hé yàn wáng de huáng tài hòu fā shēng liǎo guān xì， bèi yàn wáng zhī dào liǎo， sū qín zhī dào kào bù zhù liǎo， hěn wēi xiǎn。 yú shì shuō dòng yàn wáng， yào dào qí guó qù cái duì yàn guó yòu lì， yàn wáng míng zhī dào shì zěn me yī huí shì， dàn yě zhǐ yòu zhè gè bàn fǎ sòng tā zǒu zuì tuǒdàng， jiù ràng tā qù liǎo。 jiēguǒ， qí guó de dà chén zhǎo rén xíng cì tā， sū qín shēn fù zhòng shāng， méi yòu lì jí sǐ qù。 ér qí wáng shǎng shí tā， dà wéi zhèn nù， xià lìng quán guó zhuā xiōng shǒu， kě shì zhuā bù dào。 sū qín zài lín sǐ yǐ qián， gào sù qí wáng， zhǐ yào xuān bù yī xià sū qín shì gè huài dàn， shì wéi yàn guó lái zuò jiàndié de， bèi shā sǐ yǐ hòu， qí guó kě yǐ 'ān dìng， zhè yàng xuān bù jiù kě zhuā dào xiōng shǒu。 sū tài shuō wán zhè xiē huà jiù sǐ liǎo。 qí wáng guǒ rán zhào sū qín de huà xuān bù， ér xíng cì de xiōng shǒu chū lái liǎo， yú shì qí wáng bǎ xiōng shǒu zhuā lái shā liǎo。 sū tài lín sǐ liǎo， hái huì dòng nǎo jīn， jiè rén jiā de shǒu tì zì jǐ bào chóu， zhè jiù shì gǎo móu lüè de rén tóu nǎo de lì hài。 　　 zhè shì suí biàn jǔ chū lái de qī gè zhòng diǎn， shì shí shàng wǒ men yào kàn de dì yī piān dāng zhōng， bìng bù zhǐ zhè qī diǎn， hái yòu hěn duō zhòng diǎn， zǎi xì qù yán jiū qǐ lái， duì yú gǔ dài zhàn zhēng dì lǐ de guān niàn、 shè huì fā zhǎn de guān niàn、 jīng jì wèn tí de guān niàn、 jūn shì wèn tí de guān niàn děng děng， dū zú yǐ fā rén shēnxǐng。 zhè jiù shì dú shū bù yào bèi shū piàn qù liǎo， jǐn liǎo jiě wén zì， jiù bù shì zhēn dú shū， wǒ men dú shū shì yào xī shōu lì shǐ suǒ gào sù wǒ men de jīng yàn， yóu zhè jīng yàn liǎo jiě hěn duō hěn duō de shì， yóu qí duì yú jīn rì wǒ men guó jiā suǒ chù de zhè gè shì jiè jú miàn， huì yòu gēngshēn rén de liǎo jiě。 suǒ yǐ wǒ shàng jǐ cì dū jiàn yì dà jiā， duō dú《 zhàn guó cè》、《 guó yǔ》， bù yào yǐ wéi zhè xiē shì lǎo dōng xī méi yòu yòng， shí jì shàng zhè xiē shū fēi cháng yòu yòng。 　　 yuǎn jiàn dǐ bù zhù xiàn shí de duǎn shì 　　 xià miàn jiù yuán wén wén zì， zuò yī xià zhòng diǎn jiě shuō： 　　 sū qín shǐ jiāng lián héng， shuō qín huì sān yuē： “ dà wáng zhī guó， xī yòu bā shǔ、 hàn zhōng zhī lì， běi yòu hú háo、 dài mǎ zhī yòng， nán yòu wū shān、 qián zhōng zhī xiàn， dōng yòu xiáo、 hán zhī gù， tián féi měi， mín yīn fù， zhàn chē wàn chéng， fèn jī bǎi wàn， wò yě qiān lǐ， xù jī ráo duō， dì shì xíng biàn， cǐ suǒ wèi tiān fǔ， tiān xià zhī xióng guó yě。 yǐ dà wáng zhī xián， shì mín zhī zhòng； chē qí zhī yòng， bīng fǎ zhī jiào， kě yǐ bìng zhū hóu， tūn tiān xià， chēng dì 'ér zhì。 yuàn dà wáng shǎo liú yì， chén qǐng zòu qí xiào！ ” 　　 sū qín shuō qín huì wáng， yī kāi shǐ， jiù zhǐ chū qín guó xī、 běi、 nán、 dōng sì biān de jiāng jiè， biān fáng de xíng shì。 bù yào yǐ wéi zhè shì gǔ dài de dì lǐ， dà jiā hái shì yào zhù yì。 suī rán jiāo tōng qíng xíng gǔ jīn bù tóng， dàn dì lǐ xíng shì shì bù huì biàn de。 tā jì xù yòu shuō dào dì lǐ yǔ jīng jì de guān xì， yī zhí dào “ tiān xià zhī xióng guó yě ”。 zhè shì shuō míng dāng shí qín guó de shǒu dū， zài xiàn dài de shǎn xī xī 'ān yī dài。 wǒ men yào zhù yì， nà shí de shǎn xī yòu bù bǐ xiàn dài， jīng jì de tiáo jiàn、 dì lǐ de tiáo jiàn、 zhèng zhì de tiáo jiàn， dū fēi cháng zhòng yào。 zuì qí guài de shì， wǒ men yán jiū zhōng guó zhàn shǐ， lì shǐ shàng de dà zhàn zhēng， jīhū měi cì dōushì cóng qín jìn zhè biān xiàng dōng nán dǎ xià lái de， suǒ wèi jiàn lǐng 'ér xià， zhōng guó de dì shì jiù shì zhè yàng， rú tóng wū dǐng shàng dàoshuǐ， yī zhí qīng xià lái， jīhū rèn hé yī cì dà de zhàn zhēng dōushì rú cǐ， rú guǒ cóng zhè yī fāng miàn qù yán jiū， qiān shè dào de zhàn shǐ jiù tài duō liǎo。 bǐ jiào tè shū yī diǎn de， zhǐ yòu yuán cháo shāo shāo yòu suǒ bù tóng， měnggǔ yě shì yóu xī běi gāo yuán， dàn bù yī zhí dōng xià， xiān jìn kāng cáng de biān jìng， náng kuò bā shǔ、 hàn zhōng， lìng yóu kāng、 cáng， xíjuǎn yún nán， ér jīng lǐng nán、 liǎng guǎng， běi shàng huì shī hú nán、 hú běi。 tóng shí zài lìng yóu běi fāng chū bīng， liǎng biān xiàng zhōng yuán yī bào， qián xíng de jiā chí， jiù bǎ zhōng yuán bào qù liǎo。 zhǐ yòu zhè yī cì yòng de zhàn lüè， yǔ lì dài de zhàn lüè bù tóng。 zhè shì yī dà zhòng diǎn。 　　 zì “ yǐ dà wáng zhī xián ” dào “ yuàn dà wáng shǎo liú yì ” zhè yī duàn， yào zhù yì de shì， zhàn guó shí de qín guó， xiǎng bìng tūn gè guó， tǒng yī tiān xià， bìng bù shì qín shǐ huáng kāi shǐ de， qín shǐ huáng de zǔ xiān zǎo jiù yòu zhè gè qǐ tú， yóu qí shì sū qín duì qín huì wáng shuō de zhè duàn huà， jiù shì yào tā tǒng yī tiān xià， bìng qiě bǎ tài guó de dì lǐ tiáo jiàn、 jīng jì tiáo jiàn、 rén cái、 jūn bèi děng děng yōu yuè de dì fāng dōushuō chū lái liǎo。 　　 sū qín shòu dào fǎn jiào yù 　　 wǒ men xiàn zài zhù yì qín huì wáng dá fù sū qín： 　　 qín wáng yuē： “ guǎ rén wén zhī， máo yǔ bù fēng mǎn zhě， bù kě yǐ gāo fēi； wén zhāng bù chéng zhě， bù kě yǐ zhū fá； dào dé bù hòu zhě， bù kě yǐ shǐ mín； zhèng jiào bù shùn zhě， bù kě yǐ fán dà jù。 jīn xiān shēng yī rán bù yuǎn qiān lǐ 'ér tíng jiào zhī， yuàn yǐ yì rì！ ” 　　 tā méi yòu jiē shòu sū qín de yì jiàn。 dàn bù jiē shòu yòu tā de jǐ diǎn lǐ yóu： yī、 rú tóng niǎo yī yàng， yǔ máo hái méi yòu cháng fēng mǎn， shì bù kě yǐ xué fēi de。 gè rén zuò rén rú cǐ， guó jiā dà shì yě rú cǐ， méi yòu zhǔn bèi hǎo， fēi bù qǐ lái de。 èr、 “ wén zhāng bù chéng zhě， bù kě yǐ zhū fá。 ” zhè gè “ wén zhāng ” bù shì xiàn dài zài bào zhǐ、 kān wù shàng xiě de wén zhāng， zhè lǐ de yì sī shì zhèng zhì wén míng， bāo kuò shè huì de 'ān dìng， zhèng zhì de qīng míng， zài gǔ rén shuō shì “ dà wén zhāng ”。 yòng xiàn dài huà shuō， shì zhèng zhì wén huà de jī chǔ hái méi yòu wěn gù， bù néng suí biàn zhū dài bié rén， zhēng fá bié rén。 sān、 “ dào dé bù hòu zhě， bù kě yǐ shǐ mín。 ” qín huì wáng suǒ jiǎng de zhè gè “ dào dé ”， bìng bù shì sì shū wǔ jīng shàng suǒ jiǎng de dào dé。 zài gǔ dài， dào dé shì yī gè zhèng zhì míng chēng， yì sī shì shēng wàng、 wēi wàng。 guó jiā zài yī bān rén mín， hái bù néng xìn fú de shí hòu， jiù wú fǎ zhǐ huī rén。 sì、 “ zhèng jiào bù shùn zhě， bù kě yǐ fán dà chén。 ” nèi zhèng hái méi yòu zuò dào hěn píng shùn、 hěn 'ān dìng shí， jiù bù kě yǐ yīn chū bīng 'ér láo fán dà chén， láo fán guó jiā de zhòng yào gànbù。 　　 qín huì wáng jǔ chū liǎo zhè sì diǎn。 yǐ xiàn dài de guān niàn kàn， tā shì shuō， jù wǒ suǒ zhī， zhǔn bèi bù gòu， bù néng qīng jǔ wàng dòng。 zì jǐ zài guó jì zhèng zhì shàng de shēng wàng bù gòu， wú fǎ qù zhēng fá bié gè guó jiā。 guó nèi de wēi wàng bù gòu， jiù bù néng zhī shǐ lǎo bǎi xìng。 nèi zhèng shàng hái méi yòu dá dào zuì gāo de xiū míng jìng jiè， yě bù néng jiā zhòng dà chén men de zhí zé。 suǒ yǐ qín huì wáng duì sū tài hěn kè qì dì shuō， chéng méng nǐ kàn dé qǐ wǒ， nà me yuǎn páo lái kàn wǒ， ér “ tíng jiào zhī ”。（ sū qín bù shì qín guó rén， tā shì dāng shí zhōng yāng zhèng fǔ suǒ zài dì de dōng zhōu luò yáng rén， yīn cǐ shuō “ tíng jiào zhī ”-- dào wǒ zhè lǐ lái zhǐ dǎo wǒ， jiǎ rú yòu péng yǒu lái jiā lǐ kàn zì jǐ， wǒ men xiě xìn yě kě xiě “ méng wǎng gù 'ér tíng jiào zhī ”。） jiē zhe shuō： “ yuàn yǐ yì rì ”， yǐ hòu zài jiǎng， qīng qīng sì gè zì， bǎ sū qín gǎn páo liǎo。 　　 yào bù duì zhèng de yán lùn 　　 kě shì sū qín bìng bù sǐ xīn， hái shì tí chū tā de jiàn jiě lái， zhè shì tā zuì chū de sī xiǎng， rán zhè shí de sū qín hái bù chéng shú， kě shì yǐ jīng hěn huì shuō huà。 　　 sū qín yuē： “ chén gù yí dà wáng zhī bù néng yòng yě。 xī zhě shén nóng dài bǔ suì， huáng dì fá zhuō lù 'ér qín chī yóu， yáo dài wéi dōu， shùn fá sān miáo， yǔ fá gòng gōng， tānɡ dài yòu xià， wén wáng fá chóng， wǔ wáng dài zhòu， qí huán rèn zhàn 'ér bó tiān xià， yóu cǐ guān zhī， è yòu bù zhàn zhě hū？ ” 　　 tā yī kāi shǐ jiù shuō “ chén gù yí dà wáng zhī bù néng yòng yě。 ”-- wǒ zǎo xiǎng dào nǐ bù huì cǎi yòng wǒ de yì sī。 tā bèi jù liǎo， hái lài zài nà lǐ， jiē zhe tā jiù jǔ chū lì shǐ shàng xǔ duō de gù shì lái。 wèile chōng shí zì jǐ lǐ lùn de nèi róng， tā yǐn yòng liǎo xǔ duō shàng zhàn shǐ， ér zhè xiē lì shǐ， dū zhèng míng tiān xià shì dǎ lái de。 yóu huáng dì kāi shǐ， yī cì zhàn zhēng shèng lì， jiù chéng gōng liǎo， nǎi zhì zuì hòu yóu wáng dào tán dào bà dào， lì yǐn “ qí huán gōng rèn zhàn 'ér bó tiān xià ”， kào zhàn zhēng chēng bà， lǐng dǎo liǎo tiān xià。 rán hòu shuō， yòu lì shǐ de zhèng jù zài zhè lǐ， méi yòu yī gè guó jiā bù shì kào zhàn zhēng 'ér tǒng yī tiān xià de， zhè jiù shì sū qín de zhù zhāng， yǐ xiàn dài de lìng yī jiǎo dù lái kàn， zhè jiù shì dú wǔ jīng shén、 qīn lüè zhù yì huò hàozhàn sī xiǎng， méi yòu shí lì de qiáng quán jiù bù huì chéng gōng de。 sū qín jì xù yòu shuō： 　　“ gǔ zhě shǐ chē yì jī chí， yán yǔ xiāng jié， tiān xià wéi yī， yuē cóng lián héng， bīng gé bù cáng， wén shì bìng chì， zhū hóu luàn huò， wàn duān jù qǐ， bù kě shèng lǐ， kē tiáo jì bèi， mín duō wěi tài， shū cè chóu zhuó， bǎi xìng bù zú， shàng xià xiāng chóu， mín wú suǒ liáo， míng yán zhāng lǐ， bīng jiá yù qǐ， biàn yán wěi fú， zhàn gōng bù xī， fán chēng wén cí， tiān xià bù zhì， shé bì 'ěr lóng， bù jiàn chéng gōng， xíng yì yuē xìn， tiān xià bù qīn； yú shì nǎi kāng wén rèn wǔ， hòu yǎng sǐ shì， zhuì jiá lì bīng， xiào shèng yǔ zhàn chǎng。 ” 　　 zhè yī duàn wén zì， sì gè zì yī jù， hòu lái jiù yǎn biàn chéng zhōng guó yī zhǒng wén tǐ -- jiāo tǐ wén -- sì liù jù， jǐ qiān nián lái yī zhí dū yòng zhè zhǒng wén tǐ， jiǎn dān míng liǎo， ér bāo kuò de nèi róng yòu hěn duō。 měi jù lǐ dū yòu hěn duō de dōng xī。 shì cóng zhè duàn zhōng suí biàn chōu chū yī jù lái kàn， lì rú “ shé bì 'ěr lóng， bù jiàn chéng gōng。 ” zhè bā gè zì， jiù shì jīn tiān měi guó jī xīn gé zhè yī tào de zhèng cè， zuǐ lǐ jiào hé píng， nǐ jī xīn gé jiào sǐ liǎo dōuméi dé yòng。 suǒ yǐ wǒ men duō kàn zì jǐ de lì shǐ， xiàn dài de zhè xiē shì qíng zài guò qù de lì shǐ dōuyòu guò liǎo， dào lǐ hěn qīng chǔ， suǒ yǐ sū tài shuō， dào liǎo hòu lái “ fèi wén rèn wǔ ”， guāng kào wén huà de zhèng zhì， zài guó jì jiān zuò bù dào， méi yòu bàn fǎ， zhǐ hǎo kào zhàn zhēng lái jiě jué wèn tí， yú shì “ hòu yǎng sǐ shì ”， péi yǎng gǎn sǐ de rén。 　　 jiē zhe zhè jǐ jù huà yào zhù yì。 　　“ fū tú chù 'ér zhì lì， ān zuò 'ér guǎng dì， suī gǔ wǔ dì、 sān wáng、 wáng bó、 míng zhù xián jūn， cháng yù zuò 'ér zhì zhī， qí shì bù néng， gù yǐ zhàn xù zhī； kuān zé liǎng jūn xiāng gōng， pò zé zhàng wǒ xiāng zhuàng， rán hòu kě jiàn dà gōng。 shì gù bīng shèng yú wài， yì qiáng yú nèi， wēi lì yú shàng， mín shì yú xià。 ” 　　 tā shuō zhǐ shì jiǎng lǐ lùn méi dé yòng， fēi zhàn zhēng bù kě， wèishénme？ rèn hé rén dū xiǎng zuò zài jiā lǐ lì yì jiù lái liǎo， bù dǎ zhàng 'ér lǐng tǔ yuè lái yuè kuò chōng， nǎi zhì gǔ dài de sān huáng、 wǔ dì、 wǔ bó yǐ jí suǒ yòu de míng zhù xián jūn， dū xī wàng néng gòu zuò dào zhè yàng， bù jīng dǎ zhàng， zhǐ yào nèi zhèng xiū míng， jiù yòu rén lái tóu jiàng。 dàn zhè zhǐ shì lǐ xiǎng， yòng dào dé de zhèng zhì lái gǎn huà rén， shì bù kě néng de shì qíng， zuì hòu bù dé yǐ， dōushì yòng zhàn zhēng。 　　 xià miàn shì sū qín suǒ tí de zhòng diǎn。 zhè gè zhòng diǎn duì bù duì ní？ shuō jù lǎo shí huà， rèn hé yī gè shí dài， rèn hé yī gè guó jiā， rèn hé yī gè lì shǐ， dōushì rú cǐ， zhǐ shì biǎo miàn shàng bù jiǎng chū bīng 'ér yǐ。 rèn hé yī gè hé píng， méi yòu yī gè jiān qiáng de wǔ lì zài hòu miàn zhī chí， dū zhàn bù zhù de。 suǒ yǐ jiǎng jūn shì zhé xué sī xiǎng， sū qín de huà jiù shì： hé píng zhǐ yòu zài qiáng yòu lì de qíng xíng xià cái néng tán de， fǒu zé tán bù dào。 zhè jiù shì tā de “ kuān zé liǎng jūn xiāng gōng ” dào “ mín fú yú xià ” yī duàn huà zhōng de “ bīng shèng yú wài， yì qiáng yú nèi ” bā gè zì。 yī gè guó jiā， duì wài yòu qiáng yòu lì de wǔ lì zhī chí， duì nèi zài jiǎng qiú nèi zhèng de xiū míng， zhè shí nǐ jiǎng dào dé， rén jiā jiù dū tīng nǐ de liǎo； rú guǒ duì wài de bīng lì bù qiáng， zài jiǎng dào dé yě méi yòu yòng。 　　“ jīn yù bìng tiān bù， líng wàn chéng， qū dí guó， zhì hǎi nèi， zǐ yuán yuán， chén zhū hóu， fēi bīng bù kě。 jīn zhī sì zhù， hū yú zhì dào， jiē xīn hūn yú jiào， luàn yú zhì， mí yú yán， huò yú yǔ， shěn yú biàn， nì yú cí， yǐ cǐ lùn zhī， wáng gù bù néng xíng yě。 ” 　　 zuì hòu， sū tài zài zhè lǐ cì jī qín huì wáng， děng yú zài mà tā。 sū qín shuō， gēn jù zhè xiē lì shǐ de jīng yàn， rèn hé guó jiā， xiǎng tǒng yī tiān xià dū fēi bīng bù kě。 sū qín dāng rán bù hǎo yì sī zhí jiē mà qín huì wáng， tā shuō xiàn zài yī bān guó jiā de sì zhù men， dōubù dǒng zhè xiē dà dào lǐ， dōuzài nà lǐ xīn hūn、 luàn、 mí、 huò， chén nì zài yán yǔ biàn lùn shàng， kōng tán lǐ lùn， suǒ yǐ tuī lùn qǐ lái， wǒ kàn nǐ qín huì wáng yě shì zuò bù dào de。 yì sī shuō shì shuō qín huì wáng yě hé tā men yī yàng de cǎo bāo。 　　 sū qín kāi shǐ chū lái， yóushuì qín huì wáng shí cì， mà yě hǎo， pěng yě hǎo， zhōng guī cǐ lù bù tōng。 jiēguǒ dū shī bài liǎo， lǎo shí shuō， zhè gè shí hòu sū qín de zhù zhāng duì bù duì？ méi yòu yī diǎn shì cuò de， dàn shì gāo míng bù gāo míng？ hěn bèn！ yīn wéi qín huì wáng zhì fù tā de huà yǐ jīng jiǎng dào dǐ liǎo。 yì sī shì shuō， nǐ zhè xiē dào lǐ wǒ qín huì wáng quán zhī dào， dàn shí jī hái méi yòu chéng shú， hái bù dào shí hòu jiù bù néng dǎ。 suǒ yǐ sū qín zhè shí dào dǐ hái shì yī gè shū shēng。 cóng zhè lǐ wǒ men yòu xiǎng dào hàn wén dì shí hòu de jiǎ yì， tā de yī piān wén zhāng《 guò qín lùn》， dà jiā yīnggāi dū niàn guò de， nèi róng shì jiǎng hàn chū zhōng guó de dì lǐ huán jìng， yǔ zhèng zhì、 jūn shìdōu yòu guān xì。 tā wèishénme xiě zhè piān wén zhāng， nà shí zhèng shì hàn wén dì shí dài zhèng zhì zuì 'ān dìng de shí hòu， jiǎ yì shì yī gè 'èr shí duō suì de nián qīng rén， xué wèn hěn hǎo， hěn yòu yǎn guāng， tā yǐ jīng kàn dào tiān xià jiāng yào luàn liǎo， hàn wén dì nǐ de jǐ gè zhèng cè yòu wèn tí。 tā de kàn fǎ bìng méi yòu cuò， hěn duì de， suǒ yǐ tā xiàng hàn wén dì tí chū zhè gè jiàn yì， hàn wén dì yě hěn fú tā。 dàn hòu lái jiǎ yì hái shì bù dé zhì， sǐ yú hú nán de cháng shā， suǒ yǐ hòu rén yòu chēng tā wéi jiǎ cháng shā。 lì dài de wén rén zhī shí fènzǐ bù dé yì， dū yòng jiǎ yì lái bǐ nǐ， yóu qí lǐ shāng yǐn yǒng tā de shī： “ xuān shì qiú xián fǎng zhú chén， jiǎ shēng cái diào gèng wú lún。 kě lián yè bàn xū qián xí， bù wèn cāng shēng wèn guǐ shén。 ” shì jiǎ yì tí chū jiàn yì yǐ hòu， wén dì yè bàn qǐ lái hū rán xiǎng dào jiǎ yì， jiù zhào jiàn tā， hái tè bié zài qián miàn bǎi hǎo yī gè wèi zhì děng tā lái， biǎo shì kàn zhòng tā。 kě shì dāng liǎng rén miàn duì miàn tán huà shí， hàn wén dì què zhǐ wèn tā rén sǐ hòu jiū jìng yòu méi yòu líng hún de wèn tí， suǒ yǐ hòu lái lì dài de wén réndōu wéi jiǎ yì jiào qū， zhè shǒu shī zuì hòu liǎng míng jiù shì duì hàn wén dì bù mǎn de， duì yī gè zhè yàng dà de cái rén， “ kě lián yè bàn xū qián xí， bù wèn cāng shēng wèn guǐ shén。 ” bàn yè lǐ bǎ tā zhǎo lái， zhè yàng zūn zhòng tā， què bù wèn tiān xià guó jiā dà shì， fǎn 'ér tǎo lùn zōng jiào zhé xué de wèn tí liǎo。 duō kě lián！ qí shí zhè shǒu shī yě shì shū dāi zǐ de huà， hàn wén dì bù gēn tā tán guǐ shén yòu néng tán shénme？ jiǎ yì de zhè xiē yì jiàn hàn wén dì zǎo jiù zhī dào liǎo。 hàn wén dì de xīn lǐ shì rèn wéi nǐ zhè gè nián qīng de shū shēng， yì jiàn wán quán duì， kě shì shí jī hái méi yòu dào！ jiǎ yì de zhì huì dào dǐ bù xíng， yǎn guāng hái bù gòu。 suǒ yǐ lǐ shāng yǐn tì tā bào yuān qū， hái shì shū shēng zhī jiàn。 wǒ de kàn fǎ， hàn wén dì duì tā bù wèn guǐ shén yòu néng wèn shénme？ hàn wén dì bù néng duì tā shuō shí jī hái méi yòu chéng shú 'ā！ 　　 rén qíng qiān gǔ zhòng duō jīn 　　 shàng miàn suǒ tí chū lái dāng shí de shí dài qū shì， yòu xǔ duō dà yuán zé， shì hé jīn rì de guó jì jú shì chàbù duō， shèn zhì kě yǐ shuō wán quán xiāng tóng。 zhǐ shì shè huì de xíng tài、 zhèng zhì de xíng tài， yǐ jí qí jié gòu bù tóng 'ér yǐ。 xiàn zài shuō dào sū qín běn rén。 　　 shuō qín wáng shū shí shàng 'ér shuō bù xíng， hēi diāo zhī qiú bì， huáng jīn bǎi jīn jìn， zī yòng fá jué， qù qín 'ér guī， léi téng lǚ wéi， fù shū dān náng， xíng róng kū gǎo， miàn mù gé hēi， zhuàng yòu guī sè。 guī zhì jiā， qī bù xià sī rén， sǎo bùwèi chuī， fù mǔ bù yǔ yán。 sū qín kuì tàn yuē： “ qī bù yǐ wǒ wéi fū， sǎo bù yǐ wǒ wéi shū， fù mǔ bù yǐ wǒ wéi zǐ， shì jiē qín zhī zuì yě！ ” nǎi yè fā shū， chén qiè shù shí， dé tài gōng《 yīn fú》 zhī móu， fú 'ér sòng zhī， jiǎn liàn yǐ wéi chuài mó。 dú shū yù shuì， yǐn zhuī zì cì qí gǔ， xuè liú zhì zú。 yuē： “ ān yòu shuō rén zhù， bù néng chū qí jīn yù jǐn xiù， qǔ qīng xiāng zhī zūn zhě hū？ ” 　　 zài “ shū shí shàng 'ér shuō bù xíng ”， lù zǐ zǒu bù tōng de shí hòu， jiù hěn kě lián liǎo， yuán lái tè zhì de zuì míng guì hēi diāo pí de yī fú chuān pò liǎo， qián yě yòng guāng liǎo， xíng lǐ dài zǐ pò liǎo， xié zǐ yě mǎi bù qǐ， zhǐ hǎo chuān cǎo xié， zì jǐ tiǎo liǎo dān zǐ， liǎn sè liǎn kàn dé hěn， yòu hēi yòu shòu， yíng yǎng bù liáng suǒ zhì， zhǐ hǎo huí jiā liǎo。 huí dào jiā lǐ de shí hòu， tài tài kàn jiàn tā zhè fù yàng zǐ， bù lǐ tā， zhèng zài zhì bù zuò gōng， yě bù fàng xià lái， zhào yàng zuò tā de gōng， sǎo sǎo bù gěi tā zuò fàn， fù mǔ yě bù hé tā jiǎng huà。 zhè lǐ jiù kàn dào liǎo rén qíng。 yóu zhè lǐ wǒ men yě kàn dào qiān gǔ yǐ lái yī bān rén qíng， sū qín zāo yù dào zhè zhǒng qíng xíng， zhǐ yòu gǎn tàn zì jǐ cuò liǎo。 　　 yú shì zhè yī xià fā fèn dú shū， lòu yè bǎ suǒ yòu de shū ná chū lái。 “ chén kuāng shù shí ”， tā de cáng shū hái shì hěn duō de， bù bǐ xiàn dài， gǔ dài hái yòu nà me duō shū， kě jiàn píng cháng hěn yòng gōng。 nà shí de shū shì hěn nán dé dào de， “ qiè ” jiù shì shū xiāng， gǔ dài de shū zhuāng zài zhú zhì de xiāng zǐ lǐ， jiù jiào shū kuāng。 tā zài hěn duō de shū lǐ， zhǎo dào “ tài gōng yīn fú zhī móu ”， jiù shì gǔ dài de《 yīn fú jīng》， shì bù shì xiàn dài de zhè běn《 yīn fú jīng》， huò lìng yòu yuán běn， jiù hěn nán shuō， jù shuō tā dú de shì yīn fú bīng fǎ。 tā “ fú 'ér sòng zhī， jiǎn liàn yǐ wéi chuài mó ”。 zhè liǎng jù huà shì zhòng diǎn， zhè gè “ fú ” bìng bù shì shuō tā guì xià lái dú， shì dāi zài jiā lǐ bù chū qù， zhèng rú shàng hǎi huà “ fū dòu yá ” de yì sī， jiù shì duǒ zài jiā lǐ， lián réndōu bù gǎn jiàn， zhuān mén yán jiū xué wèn。 “ jiǎn liàn ” èr zì， “ jiǎn ” jiù shì xuǎn， xuǎn shū zhōng de zhòng diǎn， “ liàn ” shì shú liàn， zài bǎ xuǎn chū lái de zhòng diǎn gǎo shú。 “ chuài mó ” jiù shì sī xiǎng、 yán jiū děng děng de zōng hé， chuài shì yòng shǒu bǐ suàn， mó shì mō mō kàn。 sī xiǎng shàng de chuài mó jiù shì yán jiū rén jiā de xīn lǐ， yán jiū dāng shí gè guó jiān de xíng shì， yán jiū měi yī guó lǐng dǎo rén xīn lǐ shàng xū yào de shì shénme。 tā zài zhè duàn yòng gōng de qī jiān， lián shuì dōuméi yòu hǎohǎo shuì， dǎ kē shuì de shí hòu， yòng zhuī zǐ cì tòng zì jǐ， cì dào xuè dū liú chū lái， yī zhí yóu dà tuǐ liú dào jiǎo shàng。 tā zhè yàng zú zú yòng liǎo yī nián de gōng， zì jǐ yòu liǎo xìn xīn yǐ hòu， yú shì tā shuō： “ ān yòu shuō rén zhù bù néng chū qí jīn yù jǐn xiù， qǔ qīng xiāng zhī zūn zhě hū？ ” zhè liǎng jù huà shì hěn zhòng yào de yī gè zhòng diǎn， wǒ men yào tè bié zhù yì， tā yòu liǎo xìn xīn liǎo， bìng méi yòu wèiguó jiā、 tiān xià、 rén lèi、 shè huì zhuóxiǎng， zhǐ qiú tā gè rén de chéng gōng。 tā shuō zhǐ yào zhǎo dào yī gè lǎo bǎn， yī dìng kě yǐ bǎ zhè lǎo bǎn kǒu dài lǐ de bǎo bèi、 huáng jīn、 měi chāo dū zhuāng dào zì jǐ de kǒu dài lǐ lái， bù dàn kě yǐ ná dào qián， hái yòu dāng zǎi xiāng de jué duì bǎ wò。 tā zì rèn wéi yī dìng kě yǐ zuò dāng zhèng de rén， chéng wéi zhèng zhì shàng de quán yào， suǒ yǐ tā yòu chū mén liǎo。 　　 qī nián， chuài mó chéng， yuē： “ zhǐ bǐ zhēn kě yǐ shuō dāng shì zhī jūn yǐ。 ” yú shì， nǎi mó yàn niǎo jí jué， jiàn shuō zhào wáng yú huá wū zhī xià， dǐ zhǎng 'ér tán。 zhào wáng dà yuè， fēng wéi wǔ 'ān jūn， shòu xiāng yìn； gé chē bǎishèng， jǐn xiù qiān chún， bái bì bǎi shuāng， huáng jīn wàn yì， yǐ suí qí hòu， yuē cóng sàn héng， yǐ yì qiáng qín， gù sū qín xiāng yú zhào 'ér guān bù tōng。 dāng cǐ zhī shí， tiān xià zhī dà， wàn mín zhī zhòng， wáng hóu zhī wēi， móu chén zhī quán， jiē yù jué sū qín zhī cè。 bù fèi dǒu liáng， lái fán yī bīng， wèi zhàn yī shì， wèi jué yī xián， wèi zhé yī shǐ， zhū hóu xiāng qīn， xián yú xiōng dì。 　　 chú yàn chū fēi 　　 zhè cì sū qín bù zài dào qín guó qù liǎo， ér xiān dào běi fāng， zhè xiē dōushì ruò xiǎo de guó jiā。 tā xiān dào yàn guó， shuō dòng liǎo yàn guó de zhū hóu， rèn wéi tā de bàn fǎ hǎo， gěi liǎo tā zī běn， yào tā qù zǔ zhì “ lián hé guó ”。 tā jiù lái dào zhào guó liǎo， zài zhào wáng jiàn zhù dé fēi cháng piào liàng de dà bàn gōng shì lǐ， hé zhào yù lā zhuóshǒu jiǎng qiāoqiāo huà， jiǎng de yī xiē shénme nèi róng， xū kàn《 zhàn guó cè》 de《 zhào cè》， bù guò dú zhōng guó gǔ shū yào liǎo jiě， tā suǒ jiǎng de suī rán jìzǎi xià lái gěi hòu rén xué xí， yě bù yī dìng shì guāng míng zhèng dà de hǎo zhù yì， dōushì jiǎng lì hài guān xì， shǔ yú dāng shí de yīn móu， suǒ yǐ qiāoqiāo de。 zhào wáng tīng liǎo yǐ hòu， dà wéi gāo xīng， mǎ shàng fēng tā wéi wǔ 'ān jūn， děng yú xiàn zài de shàngjiàng jūn、 tè rèn guān。 zhè gè shí hòu， tā yī xià zǐ kuò qǐ lái liǎo。 shòu liǎo xiāng yìn， hòu miàn dài zhe cóng rén， děng yú yī gè tè bié bàn gōng shì de jī gòu， “ lián hé guó ” de mì shū cháng hái méi yòu dāng shàng， pài tóu xiān yòu liǎo。 tā chū qù shí， hòu miàn gēn zhe de chē yú yòu yī bǎi liàng。 zhì yú jǐn xiù qiān chún， bìng bù shì chuān de yī fú， zài nà gè shí dài， bù pǐ hé qián bì tóng yàng shì qián， dū dāng zuò huò bì yòng。 tā hòu miàn dài liǎo hěn duō qián， hái yòu bái bì bǎi shuāng hé huáng jīn wàn yì， dū gēn zài tā de hòu miàn。 zhè shí tā yòu liǎo zhèng zhì zī běn， cái kāi shǐ zǔ zhì “ lián hé guó ”， tí chàng kàng qín。 　　 xià miàn “ sū qín xiāng yú zhào ” dào “ xián yú xiōng dì ” yī duàn： jiù shì shuō sū qín zhè shí zuò dào zhào guó de shǒuxiàng 'ér jiān bàn wài jiāo， jiù mǎ shàng yǔ qín guó duàn jué liǎo wài jiāo guān xì， hé nà me qiáng de qín guó， bù dàn wài jiāo shàng duàn jué guān xì， jīng jì shàng gōng shāng yè dōubù tōng wǎng lái liǎo。 zhè shì tā yǔ zhào wáng “ dǐ zhǎng 'ér tán ” shí， bù xiǎo dé chū liǎo xiē shénme zhù yì， hòu shì de rén wú fǎ zhī dào。 hòu lái tā de “ lián hé guó ” yī zǔ chéng， sū qín wēi fēng zhī dà， dà dào chú liǎo qín guó zhī wài， liù guó zhū hóu suǒ xiá nà me dà de tiān xià， nà me duō de qún zhòng， měi gè guó jiā de zhū hóu， yǐ jí “ cān móu cháng ”、 “ mì shū cháng ” shénme wén guān wǔ jiāng děng móu chén yǒng shì， quán bù dū tīng mìng yú tā yī gè rén， kào tā yī jù huà zuò jué dìng。 nà zhǒng quán shì， wēi fēng zhī dà， bù kě xiǎng xiàng， rú ná jīn tiān de jī xīn gé lái bǐ， jī xīn gé hái bù jí tā wàn fēn zhī yī ní！ ér qiě zhè gè shí hòu， guó jì shàng méi yòu bàn fǎ tíng zhǐ zhàn zhēng， kě shì sū qín zuò dào liǎo lián yī gēn jiàn dōuméi yòu yòng guò， ér guó jì shàng zhū hóu zhī jiān， jiù néng hù xiāng hé zuò， xián yú xiōng dì， dà jiā hù xiāng tuán jié， zhè shì sū tài de chéng gōng。 　　 fū xián rén zài 'ér tiān xià fú， yī rén yòng 'ér tiān xià cóng。 gù yuē： “ shì yú zhèng， bù shì yú yǒng； shì yú láng miào zhī nèi， bù shì yú sì jìng zhī wài。 ” dāng qín zhī lóng， huáng jīn wàn yì wéi yòng， zhuǎn gǔ lián qí， xuàn ( huǒ huáng ) yú dào， shān dōng zhī guó， cóng fēng 'ér fú， shǐ zhào dà zhòng。 　　 yú shì xiě zhè piān wén zhāng de rén jié lùn shuō， yóu zhè yī duàn lì shǐ， jiù kàn chū rén cái de zhòng yào， yòu cái gān de xián zhě dé qí wèi， tiān xià jiù fú liǎo。 zhǐ yào zhè yī rén shī zhǎn suǒ cháng， tiān xià de rén bù wèn sī xiǎng、 guān niàn gè fāng miàn， dū gēn tā zǒu， suǒ yǐ gǔ huà shuō： “ shì yú zhèng， bù shì yú yǒng， shì yú láng miào zhī nèi， bù shì yú sì jìng zhī wài。 ” zhè gè “ shì ” jiù shì biāo zhǔn， yě jiù shì zhōng xīn。 yī gè zhōng xīn zài yú zhèng zhì -- bāo kuò nèi zhèng、 wài jiāo、 jīng jì、 jūn shì、 shè huì、 jiào yù děng guǎng yì de zhèng zhì。 guāng kào wǔ lì méi yòu yòng， yào hǎo de zhèng zhì cè lüè， “ shì yú láng miào zhī nèi ”-- láng miào guò qù zhǐ jūn zhù shàng cháo de cháo tíng， bǐ zhī xiàn dài， shì zhōng yāng zuì gāo jué cè de suǒ zài。 zhǐ yào yòu hǎo de zhèng cè、 hǎo de rén cái， jiù néng zhuǎn wēi wéi 'ān， jiù xiàng sū qín wēi fēng de shí hòu， liù guó de jīng jì dū yóu tā zhī pèi， gè guó zhī jiān de guān xì rú cǐ mìqiè， bù dàn wài jiāo shàng rú cǐ， hái yòu gōng shāng shàng de wǎng lái， zài qín jìn shān mài yǐ dōng de gè gè guó jiā de zhū hóu， tīng dào xiāo xī jiù gēn zhe lái guī fú liǎo， shǐ zhào guó zài dāng shí guó jì shàng， lì jí biàn chéng zuì yòu shēng wàng， zuì yòu dì wèi de méng zhù guó。 　　 fǎn fù bō lán de rén shì 　　 xià miàn jiǎng dào sū qín gè rén， zhè yě shì dà jiā yào yán jiū de， guān yú gè rén de rén shēng yǔ guó jiā shè huì de guān xì。 　　 qiě fū sū qín tè qióng xiàng jué mén、 sāng hù juàn shū zhī shì 'ěr， fú shì zūn xián， héng lì tiān xià， tíng shuō zhū hóu zhī wáng， dù zuǒ yòu zhī kǒu， tiān xià yīng zhī néng kàng。 jiāng shuō chǔ wáng， lù guò luò yáng， fù mǔ wén zhī， qīng gōng chú dào， zhāng lè shè yàn， jiāo yíng sān shí lǐ； qī cè mù 'ér shì， qīng 'ěr 'ér tīng； sǎo shé xíng pú fú， sì bài zì guì 'ér xiè。 sū qín yuē： “ sǎo hé qián jué 'ér hòu shuài yě？ ” sǎo yuē： “ yǐ jì zǐ zhī wèi zūn 'ér duō jīn。 ” sū qín yuē： “ jiē hū！ pín qióng zé fù mǔ bù zǐ， fù zé zé qīn qī wèi jù， rén shēng shì rén， shì wèi fù guì， gài kě hū hū zāi！ ” 　　《 zhàn guó cè》 　　 zhè lǐ shuō sū qín zhè gè rén， bù guò shì pín mín kū lǐ chū shēn de， jiā lǐ qióng dé hěn， xiǎo mén xiǎo hù， hǎo bǐ pín mín kū lǐ wéi zhāng jiàn zhù qióng jiā de zǐ dì 'ér yǐ， jiēguǒ zuò nà me háo huá de chē zǐ， wēi fēng lǐn lǐn， gè guó jiān suí yì zǒu dòng， tóng měi gè guó jiā de yuán shǒu jiàn miàn， zài gè gè cháo tíng zhōng， gāo tán kuò lùn， shǐ gè guó yuán shǒu shēn biān zuì shòu qì zhòng、 zuì dé chǒng de rén， zài tā miàn qián dū bì zhe zuǐ bù gǎn luàn jiǎng huà， zhǐ yòu tīng mìng de fēn， tiān xià rén méi yòu bàn fǎ hé tā duì kàng。 tā jiù shì kào tóu nǎo， kào zuǐ bā gān chū lái de。 zhè lǐ jiù yào zhù yì liǎo， tuī kāi jūn shì zhé xué lái shuō， rèn hé lì shǐ， rèn hé shí dài， zhàn zhēng de bèi hòu hái shì sī xiǎng； quán lì de bèi hòu yě shì sī xiǎng， zhèng zhì de bèi hòu réng rán shì sī xiǎng， bù guò xǔ duō sī xiǎng jiā， suī rán yǐng xiǎng liǎo zhěng gè shí dài， nǎi zhì yǐng xiǎng hòu shì qiān qiū wànzǎi， zài tā běn rén dāng shí shì hěn kě lián de。 bǐ rú kǒng zǐ、 mèng zǐ yǐ jí gǔ jīn zhōng wài hěn duō réndōu shì rú cǐ， zhè xiē réndōu shì zǒu zhèng lù de dà sī xiǎng jiā。 ér sū qín、 zhāng yí zhè lèi gǎo sī xiǎng de rén， jiù jiǎng xiàn shí， tā men duì guó jiā、 mín zú、 rén lèi、 shè huì zhè xiē dà jīng dà jié dōubù kǎo lǜ， wán quán gè rén yīng xióng zhù yì， zì wǒ zhù yì， zuò dào “ tiān xià yīng zhī néng kàng ” jiù shì tā men de mùdì。 　　 hòu lái sū qín yào dào nán fāng yī gè xīn xīng de guó jiā chǔ guó qù， jīng guò tā de gù xiāng luò yáng， jiā lǐ rén zhè shí duì tā de dài yù， hé tā dì yī cì yóushuì qín wáng shī bài huí lái， lián fù mǔ dōubù lǐ tā de qíng xíng， chéng liǎo yī gè qiáng liè de duì bǐ。 zhè shí fù mǔ tīng dào tā lái liǎo， gǎn jǐn gù rén lái fěn shuà fáng zǐ， lù dū dǎ sǎo gān jìng， zhǔn bèi liǎo yīnyuè、 yàn xí， ér qiě dào sān shí lǐ yǐ wài qù jiāo yíng。 tài tài bù gǎn zhèng yǎn kàn tā， zhǐ yòu dī xià tóu， cè guò liǎn， tōu tōu dì miáo tā yī yǎn， sū qín jiǎng de huà， hái yào còu guò 'ěr duǒ zǎi xì tīng， jiù pà tīng cuò liǎo。 sǎo sǎo gèng yán zhòng liǎo， guì zài dì shàng pá guò qù， zì jǐ xiān guì xià lái dào qiàn。 qǐ zhǐ sū qín？ hàn gāo zǔ yě shì rú cǐ， dāng tíng cháng de shí hòu， yòu hē jiǔ， yòu luàn lái。 huí jiā shí sǎo sǎo yě bù gěi tā zuò fàn， yào tā chī lěng fàn qù。 zhè jiù shì rén shēng。 　　 suǒ yǐ yòu de rén dú liǎo zhè xiē shū， jué dé zì jǐ yào fèn dǒu， yào zhēng qì， zhè shì yī zhǒng kàn fǎ。 rú guǒ jiǎng xiū yǎng de， rú kǒng、 mèng de dào dé guān niàn， jiù jué dé sū qín de sǎo sǎo、 tài tài zhè yī lèi xíng de rén tài duō tài duō， zhǐ shì hěn zhí dé lián mǐn， dàn yī diǎn yě bù huì dòng qì， ér jué dé rén yuán lái shì rú cǐ kě lián de yī zhǒng dòng wù， yú shì qù gǎn huà zhè zhǒng rén， jiào tā men yǐ hòu bù yào zhè yàng xiǎng， bù yào zhè yàng zuò， zhè jiù shì dào dé de sī xiǎng。 xiāng fǎn de， jiù shì bù dào dé de sī xiǎng， yě shì sū qín tā men zhè yī tiáo lù， bù guò sū qín hái suàn hǎo， tā bìng méi yòu bào fù， zhǐ shì yōu mò yī xià， fěng cì tā sǎo sǎo yī jù 'ér yǐ。 lì shǐ shàng bào fù de rén hěn duō， rú sòng cháo dì yī wèi zǎixiàng zhào pǔ， xiōng jīn jiù fēi cháng xiá 'ài， dù liàng bù gòu dà， tā dāng liǎo zǎixiàng， duì yǐ qián duì bù qǐ tā de réndōu yào bào fù， hái shì sòng tài zǔ quàn tā shuō： “ fēng chén zhōng néng shí tiān zǐ、 zǎixiàng， zé rén jiē kě wù sè yǐ。 ” suǒ yǐ sòng tài zǔ hái shì liǎo bù qǐ。 zhào pǔ yě hái suàn hǎo de， lì shǐ shàng yòu hěn duō bào fù dé hěn cǎn de lì zǐ。 suǒ yǐ shuō sū qín suàn shì hǎo de， bù guò wèn tā sǎo sǎo， shàng cì wǒ huí lái， nǐ gāo gāo zài shàng， xiàn zài nǐ yòu guì xià lái gànshénme？ rú guǒ yǐ rú jiā de dào lǐ lái shuō， sū qín jiù bù jiǎng zhè jù huà， rú jiā de zuò fǎ， shì bù hé zhè yàng de rén jì jiào。 xiàng sū qín zhè yàng zuò fǎ， yě shì wéi rú jiā suǒ bù chǐ de。 rú lì shǐ shàng sān guó shí yòu míng de guǎn níng yǔ huá xīn de gù shì， tā men yuán lái shì hěn yào hǎo de tóng xué， yòu yī cì liǎng rén tóng zài yī qǐ wā dì， guǎn níng wā dào yī kuài huáng jīn， kàn dū bù kàn yī yǎn， huá xīn ná qǐ lái kàn kàn， xiǎng liǎo yī xià， hái shì bǎ huáng jīn diū diào liǎo， cóng cǐ guǎn níng jiù kàn bù qǐ huá xīn， duàn dìng tā jiāng lái yī dìng yòu wèn tí， ér bù xiāng wǎng lái。 hòu lái huá xīn dāng liǎo cáo pī de dà chén， yě děng yú shì yī rén zhī xià wàn rén zhī shàng， nà me dà de quán guì， ér guǎn níng jiù gài liǎo yī gè lóu fáng， bān dào lóu shàng qù zhù， yīn wéi tā bù yuàn yì lì jiǎo zài huá xīn suǒ guǎn de tǔ dì shàng， ér yī bèi zǐ bù xià lóu。 zhè jiù shì rú jiā de lìng yī zhǒng zuò fǎ。 jiǎ shǐ sū tài jiǎng zhè jù huà shí， yòu yī gè guǎn níng zài bàng biān tīng liǎo， jiù mǎ shàng zǒu kāi， bù lǐ tā liǎo， bù bì shuō liù guó zǎixiàng， jí shǐ dāng wàn guó zǎixiàng， tā yě bù huì lǐ de。 kě shì sū qín de sǎo sǎo dá dào： nǐ xiàn zài dì wèi gāo liǎo， yòu yòu qián， dāng rán bù bǐ cóng qián liǎo。 nà me sū qín tīng liǎo， bù miǎn yòu suǒ gǎn kǎi： rén zài zhè gè shì jiè shàng， shì lì、 dì wèi、 jīn qián、 fù guì， zhè xiē dōubù néng mǎ hǔ de 'ā！ bù guò， yào zhī dào yī gè rén， zài mǒu yī shí qī， cái fù míng wèi quán shì， yī diǎn yě méi yòu yòu。 zhēn kàn tōng zhè diǎn， cái zhī dào rú hé shì rén。 　　 zhè shì bù néng xiào fǎ de， wǒ céng zài sān shuō guò， zhè shì shǔ yú móu lüè zhī xué， suǒ yǐ zhōng guó gǔ dài dú shū rén， duì zhè zhǒng shū de kàn fǎ shì “ bùzúwèi xùn ” sì gè zì de píng yǔ， bù néng ná lái xiào fǎ de， bù guò yào dǒng dé。 rú kǒng zǐ、 mèng zǐ hé cháng bù dǒng zhè xiē， dāng rán dǒng dé， dàn shì jiǎng dào dé， zé rú kǒng zǐ zàn shǎng yán huí de， nìngkě bào dào qióng sǐ， jué duì bù zǒu piān lù； zài rú zǐ gòng， xiàng sū qín zhè yī tào běn lǐng tādōu yòu， ér qiě tā yě zuò liǎo， yóu shuō guò liè guó， yě chéng gōng， kě shì zǐ gòng zǒu de shì zhèng lù， zài liè guó shàng bǎi bù liǎo nà me dà de jú miàn， ér zì jǐ shénme dōubù yào， zhǐ shì wèile jiù zì jǐ de fù mǔ zhī bāng， cái bù dé bù rú cǐ yī yòng 'ér yǐ。 　　 zhè lǐ wǒ men duì lì shǐ de liǎo jiě， guān yú gè rén de yě hǎo， guān yú guó jiā de dà shì yě hǎo， yīnggāi duō fāng miàn bǐ jiào， cái néng yòu shēn kè de jiàn shí， hé zhèng dà de jué zé。 　　 rén cái yǔ shí dài lì shǐ 　　 wǒ men xiàn zài gū qiě yǐ rén zuò zhōng xīn lái jiǎng， shàng cì jiǎng liǎo sū tài， zhè cì shuō dào zhāng yí。 　　 wèishénme yào shuō zhè liǎng gè rén？ yào liǎo jiě zì jǐ guó jiā lì shǐ wén huà de yǎn biàn， yóu qí shì zài yī gè shì jiè biàn luàn de dòng dàng shí dài， duì yú quán móu zhī shù， bù néng bù yòu suǒ liǎo jiě。 guò qù dà jiādōu niàn guò zhè yī lèi de shū， yě xǔ yīn wéi gè rén shēng huó de jīng yàn bù tóng， ér tǐ rèn de chéng dù yě yòu shēn qiǎn bù tóng。 zhè jǐ shí nián lái， dà jiādōu yòu xǔ duō jīng lì， yǐ zhè xǔ duō bù tóng de jīng lì， lái kàn lì shǐ shàng de shì jì， zài kàn shì jiè de dà shì， guān diǎn jiù bù tóng， yīn cǐ dú lì shǐ de guān diǎn yě bù tóng liǎo。 　　 wǒ mendōu zhī dào sū qín、 zhāng yí shì zhàn guó shí qī de rén。 bù guò yǐ tā men gè rén zuò zhōng xīn， ér yán jiū zhěng gè lì shǐ， tè bié yào zhù yì de shì： zhōng guó wén huà， yóu zhōu cháo kāi shǐ xíng lǐyuè dào dé de zhèng zhì zhì dù， lǐyuè dào dé de zhèng zhì zhé xué sī xiǎng， dào liǎo chūn qiū yǐ hòu， fēi biàn bù kě。 zhè bìng bù yī dìng shì yóu yú mǒu yī gè rén huò jǐ gè rén de bài huài 'ér yǎn biàn， ér shì shí shì suǒ qū， fēi biàn bù kě。 jiù xiàng wǒ men cháng shuō de yī jù zuì yōu mò de， yě shì zuì yòu yì yì de huà： “ wú kě nài hé， zhǐ hǎo rú cǐ。 ” yòu xiē rén duì yú huán jìng hé shì wù shì zhè yàng， shí dài de qū shì yě shì zhè yàng。 rèn hé yī gè shí dài cháo liú， qū shì lái liǎo de shí hòu， jiù “ wú kě nài hé， zhǐ hǎo rú cǐ。 ” yóu chūn qiū dào zhàn guó， jiù shì zhè yàng yī gè qíng xíng， zhè shì dì yī diǎn wǒ men yào liǎo jiě de。 　　 qí cì， zhōu cháo lǐyuè dào dé de zhèng zhì zhì dù yǔ zhèng zhì sī xiǎng， shì suǒ wèi wáng dào zhèng zhì。 dào liǎo chūn qiū shí dài， jiù chéng liǎo bà dào zhèng zhì， suǒ wèi “ bà dào ” yī cí， bìng bù shì xiàn dài “ bù jiǎng lǐ jiù shì bà dào ” de yì sī， dāng shí de bà dào bìng bù shì bù jiǎng lǐ， réng jiù fēi cháng jiǎng lǐ。 yǐ xiàn dài guān niàn 'ér yán， liè guó zhī jiān de lǐng dǎo quán， yǐ wǔ guó huò cái lì 'ér chēng zūn de， chēng zhī wéi bà huò bó。 bù zǒu lǐyuè dào dé zhèng zhì de lù xiàn， zǒu de shì lì hài guān xì de lù xiàn。 dāng rán zài lì hài guān xì dāng zhōng， réng rán hái yòu tā de dào dé biāo zhǔn， zhè jiù shì bà dào zhèng zhì de shí dài。 dào liǎo zhàn guó shí dài， yě chēng bà dào， dàn yǐ jīng shì bà dào de mò liú liǎo。 zhè shí de bà dào， dào dá liǎo bìng tūn， yě jiù shì qīn lüè de jiē duàn。 zhè gè shí hòu， yī gè guó jiā suǒ xū yào de shì qiáng。 dào liǎo zhè gè jiē duàn， tiān xià suǒ xū yào de， jiù bù shì fēn fēng zhū hóu de fēng jiàn zhì dù， ér xū yào tǒng yī tiān xià wéi yī gè guó jiā， guò qù zōng fǎ shè huì de fēng jiàn shì yào gǎi biàn liǎo。 dāng shí gè guó zhī jiān， kě néng tǒng yī tiān xià de， zuì yòu yōu shì de shì qín guó， lìng wài hái yòu nán fāng yī gè xīn xīng de chǔ guó， dàn chǔ guó shǐ zhōng wú fǎ yǔ qín guó kàng héng。 zhì yú tài xíng shān yǐ dōng， huáng hé nán běi de zhè xiē guó jiā， tài lǎo dà liǎo， nèi zhèng yě tài shuāi bài liǎo， shǐ zhōng chǔyú tīng rén zǎi gē de zhuàng tài。 　　 qiān shè dào shāng yàng 　　 yán jiū lì shǐ， zhàn guó shí de qí guó、 chǔ guó， nǎi zhì hán、 wèi， bìng bù shì bù kě wéi， dàn yòu wèishénme nòng dào rú cǐ， zhǐ néng tīng qín guó de bǎi bù？ guī jié xià lái， bù wài shì rén cái de wèn tí。 　　 hǎo liǎo， dào cǐ wǒ men kě yǐ dé dào yī gè jié lùn， bù dàn shì zhōng guó de lì shǐ wén huà， jí shǐ shì jiè de lì shǐ wén huà yě shì rú cǐ： jué dìng réng shì zài rén cái。 jiù shì xiàn dài de lì shǐ， wǒ men kàn《 dì 'èr cì shì jiè dà zhàn mì shǐ》 zhè bù jì lù piàn yǐ hòu， yě shēn shēn gǎn dào rén cái shì jué dìng xìng de guān jiàn。 rèn hé sī xiǎng， rèn hé jīng liáng de zhì dù， dōuyào kào rén cái de chuàng zào hé rén cái de tuī xíng。 dāng shí qín guó suǒ yǐ néng gòu zài yī bǎi nián nèi xīng shèng qǐ lái， jiù jué dìng zài jǐ gè rén shēn shàng。 sū qín、 zhāng yí yǐ qián， qín guó zài zhèng zhì jī chǔ shàng， yòu yī cì hěn hǎo de gǎi gé， jiù shì yòng liǎo fǎ jiā shāng yàng de jué cè， tí chàng fǎ zhì， jí suǒ wèi shāng yàng biàn fǎ。 shāng yàng zhè yī cì zài zhèng zhì shàng suǒ zuò de gǎi biàn， bù shàng shì yǐng xiǎng liǎo qín guó hòu dài de qín shǐ huáng， shèn zhì yǐng xiǎng liǎo hòu shì sān qiān nián lái de zhōng guó， zhè yòu shì yī gè dà wèn tí。 　　 shāng yàng dāng shí gǎi biàn zhèng zhì de “ fǎ zhì ” zhù zhāng， dì yī xiàng shì zhēn duì zhōu dài de gōng chǎn zhì dù。（ yòu rén shuō zhōu dài zhè gè zhì dù， jiù shì shè huì zhù yì， yě jiù shì gòng chǎn zhù yì， zhè zhǒng zuò fǎ， shì yìng zuò bǐ fāng， sì shì 'ér fēi de。） shāng yàng zài qín guó de biàn fǎ， shǒu xiān shì jīng jì sī xiǎng gǎi biàn， zhù zhāng cái chǎn sī yòu。 yóu shāng yàng biàn fǎ， jiàn lì liǎo sī yòu cái chǎn zhì dù yǐ hòu， qín guó yī xià zǐ jiù fù qiáng qǐ lái liǎo。 dàn shāng yàng kāi shǐ biàn fǎ de shí hòu， zāo yù dǎ jī hěn dà， guān jiàn jiù zài sì gè zì： “ mín rì bù biàn ”， zhè yī diǎn dà jiā qiān wàn zhù yì， zhè jiù jiǎng dào qún zhòng xīn lǐ、 zhèng zhì xīn lǐ yǔ shè huì xīn lǐ。 dà jiā gèng yào liǎo jiě， rén lèi de shè huì fēi cháng qí guài， xí guàn hěn nán gǎi， dāng shāng yàng gǎi biàn zhèng zhì zhì dù， zài jīng jì shàng biàn chéng sī yòu cái chǎn， shè huì de xíng tài， biàn chéng xiāng sì yú wǒ men xiàn zài yòng de lín lǐ bǎo jiá de guǎn lǐ， shè huì zǔ zhì fēi cháng yán mì， kě shì zhè gè huàshídài de gǎi biàn， kāi shǐ de shí hòu， “ mín rì bù biàn ”， lǎo bǎi xìng tǒng tǒng fǎn duì， lǐ yóu shì bù xí guàn。 kě shì shāng yàng bì jìng bǎ tài guó fù qiáng qǐ lái liǎo。 tā zì jǐ shī bài liǎo， shì yīn wéi tā gè rén de xué wèn xiū yǎng、 dào dé què yòu jiān tí， yǐ zhì hòu lái bèi wǔ mǎ fēn shī。 zhè děng dào yòu jī huì yán jiū dào tā de shí hòu zài shuō。 kě shì tā de biàn fǎ zhēn zhèng chéng gōng liǎo， zhōng guó hòu shì de zhèng zhì lù xiàn， yī zhí méi yòu tuō lí tā de fàn wéi。 　　 yóu shāng yàng yī zhí dào xī hàn mò nián， zhè zhōng jiān jīng guò sì bǎi nián zuǒ yòu， dào liǎo wáng mǎng， tā xiǎng huī fù jùn xiàn zhì dù， bǎ sī yòu cái chǎn zhì dù huī fù dào zhōu cháo de gōng yòu cái chǎn。 wáng mǎng de shī bài， yòu shì zài “ mín rì bù biàn ”。 wáng mǎng xià lái， zài jīng guò qī bā bǎi nián， dào liǎo sòng cháo wáng 'ān shí biàn fǎ， jìn guǎn wǒ men hòu shì rú hé pěng tā， zài tā dāng shí， bìng méi yòu chéng gōng。 wáng 'ān shí běn rén wú kě pī píng， dào dé、 xué wèn yàng yàng dōuhǎo， tā de zhèng zhì sī xiǎng jīng shén， hòu shì yǒng yuǎn liú chuán xià lái， ér dāng shí shī bài， yě shì yīn wéi “ mín rì bù biàn ”。 wǒ men dú lì shǐ， zhè sì gè zì hěn róng yì yī xià dú guò qù liǎo， suǒ yǐ wǒ men kàn shū pèng dào zhè zhòngdì fāng， yào bǎ shū běn bǎi xià lái， níng jìng dì duō xiǎng xiǎng， jiā yǐ yán jiū。 zhè “ bù biàn ” liǎng gè zì， wǎng wǎng huǐ liǎo yī gè shí dài。 huǐ liǎo yī gè guó jiā， yě huǐ liǎo gè rén。 yǐ yī jiàn xiǎo shì lái bǐ yù， zhè shì jiù de shì shí， xīn de míng cí， suǒ wèi “ dài gōu ”， jiù shì nián qīng yī dài xīn de sī xiǎng lái liǎo， “ lǎo rén rì bù biàn ”。 jiù shì bù xí guàn， shí zài biàn bù liǎo。 zhè wǎng wǎng shì qiān shè zhèng zhì、 shè huì xíng tài hěn dà de。 yī gè wěi dà de zhèng zhì jiā， duì yú zhè zhǒng xīn lǐ wán quán dǒng， yú shì jiù chǎn shēng liǎo “ tū biàn ” yǔ “ jiàn biàn ” de xuǎn zé wèn tí。 jiàn biàn shì wēn hé de， tū biàn shì jí jìn de。 duì yú yī gè shè huì huán jìng， huò zhě tuán tǐ， yòng nǎ yī gè fāng shì lái gǎi biàn bǐ jiào fāng biàn 'ér róng yì jiē shòu， màn màn gǎi biàn tā de “ bù biàn ” ér wéi ” biàn ” de， jiù yào kào zì jǐ de zhì huì。 zhè yě shì jiǎng sū qín、 zhāng jǐn zhè liǎng gè rén de shì jì， suǒ yìng zhù yì dào de。 　　 wài cái yǔ nèi yòng 　　 shuō dào zhāng yí、 sū qín liǎng gè rén， yóushuì de mù biāo， kāi shǐ dōushì duì qín guó。 qín guó zài qín shǐ huáng yǐ qián， lì shǐ zhèng zhì de jī chǔ zhī suǒ yǐ dǎ hǎo， dū jiè zhòng yú wài lái de rén cái。 shāng yàng， wèi guó rén， wài lái de； bǎi lǐ xī， yú guó rén， wài lái de； zhāng yí zhè xiē wài lái de rén wù， hái shì hòu qī de。 wèishénme zhè xiē rén， bù néng wéi zì jǐ de guó jiā suǒ yòng， fǎn 'ér dū qù tì qín guó xiào lì ní？ zhè zhōng jiān de wèn tí yě hěn dà， zhè lǐ zàn bù fēn xī， dà jiā zì jǐ qù yán jiū tā de yuán yīn bā！ hái yòu yī gè guān niàn yào hěn zhù yì de， dú gǔ shū gù rán yào xī shōu lì shǐ de jīng yàn， dàn shì bù yào bèi gǔ rén qiān zhe bí zǐ zǒu， yóu qí jīn tiān qiú xué wèn， duì jīn tiān de shí shì yào gé wài liú yì， qiān wàn yào bǎ wò zhù jīn gǔ wú fēn bié de yuán zé。 dāng nián de qín guó， kě yǐ bǎ tā bǐ zuò xiàn zài de měi guó， yě kě yǐ bǐ zuò sū lián。 dàn shì bù yào wàng jì， qín guó de huài chù kě bǐ dí rén， dàn qín guó de hǎo chù yě kě yǐ bǐ zuò wǒ men zì jǐ， zhè shì méi yòu gù dìng de， wǒ men zěn yàng qù yùn yòng zhè gè fǎ zé， shì zài yú rén de zhì huì。 　　 zhāng yí zhī suǒ yǐ zài qín guó yī shuō jiù tōng liǎo， yuán yīn shì qín guó zài dāng shí suǒ xū yào de， bìng bù shì shénme wén huà sī xiǎng。 shuí yòu bàn fǎ shǐ qín guó qiáng dà， yǒng yuǎn de qiáng dà， ér jù gài shì de qiáng dà， jiù qǐng shuí。 zhè shì zài dāng shí de bì rán qū shì， bìng bù shì shuō qín shǐ huáng de zǔ xiān men， háo wú dào dé lǐyuè zhèng zhì de sī xiǎng， ér shì shí dài de qū shì， xū yào rú cǐ。 　　 zhāng yí de gù shì 　　 zài kàn zhāng yí de gè rén， yào kàn《 shǐ jì》 zhāng yí lièzhuàn， sī mǎ qiān zài《 shǐ jì》 zhōng jìzǎi zhāng yí、 sū qín zhè xiē rén， shì bǎ zhàn guó shí de zī liào， jiāng shí jiān、 nián dài、 dì diǎn， biān qǐ lái xiě chéng zhuànjì。 ér zài měi gè rén de zhuànjì hòu miàn， dōuyòu píng yǔ， suǒ yǐ sī mǎ qiān de《 shǐ jì》， yě děng yú shì lì shǐ zhé xué， děng yú shì yī gè píng lùn。 　　 yán jiū sū qín shí wǒ men shuō guò， zhāng yí shì sū qín péi yǎng chū lái de， bù guò zài zhè yǐ qián hái yòu yī duàn： zhāng yí shì wèi guó rén， xiǎo de shí hòu hé sū qín shì tóng xué，《 shǐ jì》 shàng xiě tā men gēn guǐ gǔ zǐ “ xué shù ”。 yào zhù yì zhè “ xué shù ” liǎng gè zì， tā men bìng bù shì zhēn gǎo shénme xué wèn， xué de shì rú hé ná dào gōng míng， hěn jiǎng xiàn shí de yī tào dōng xī， jiù shì quán biàn zhī shù。 zài dú shū de shí hòu， sū qín zì jǐ rèn wéi bù jí zhāng yí，《 shǐ jì》 shàng zhǐ jì liǎo zhè yàng yī bǐ， méi yòu shuō wèishénme bù jí zhāng yí。 hòu lái kàn liǎo zhāng yí chuán， zhǎo chū yī gè dá 'àn， zhāng yí de chū shēn， bǐ sū qín hǎo yī diǎn， suǒ yǐ yòu diǎn tài bǎo pí qì， bǐ jiào háo fàng， shì shuǎ dé kāi de rén。 sū qín hòu lái dé zhì yǐ hòu， zhāng yí bìng méi yòu dé zhì， huán jìng bǐ jiào hǎo yī diǎn de rén， jìn qǔ xīn jiù chā yī diǎn， suǒ yǐ dú lì shǐ dú duō liǎo， duì yú yī gè rén de chéng gōng， huì gǎn dào hěn qí guài de， yòu xǔ duō rén de chéng gōng， lián tā zì jǐ běn láidōu méi yòu zhè yàng de xiǎng fǎ， dàn què yìng shì yòu jī huì bī dé tā zǒu shàng chéng gōng de lù xiàn。 zhèng rú suí yáng dì chuī de niú： “ wǒ běn wú xīn qiú fù guì， shuí zhī fù guì bī rén lái。 ” zhè jiù kàn chū yī gè rén rú guǒ méi yòu huán jìng de cì jī， fǎn 'ér róng yì duò luò。 yǐ zhāng yí、 sū qín liǎng rén bǐ jiào， zhāng yí jiù shì rú cǐ， děng sū qín dé zhì liǎo， zhāng yí hái zài yōu zāi yóu zāi。 zài yī gè dāng chǔ guó zǎixiàng de hǎo péng yǒu jiā lǐ， zuò dì yī děng bīn kè， shǒu miàn yě hěn dà， suí biàn huā qián， mán bù zài hū， yī bān rén kàn tā diào 'ér láng dāng， hǎo xiàng pǐn xíng bù hěn gāo。 yòu yī tiān zhè wèi zǎixiàng jiā lǐ diào liǎo bái bì， zǎixiàng jiā lǐ de rén huái yí shì zhāng yí ná de， bǎ zhāng yí kǔn qǐ lái dǎ gè bàn sǐ。 huí dào jiā lǐ。 tài tài jiù shuō tā， zhè yuān qū dōushì dú shū dú lái de， rú guǒ bù dú shū， jiù méi yòu zhè zhǒng shì。 zhāng yí dāng rán shòu shāng hěn zhòng， tā kàn jiàn tài tài zhè yàng nán guò， jiù wèn zì jǐ de shé tóu yòu méi yòu huài， tài tài gào sù tā shé tóu dāng rán zài， zhāng yí jiù 'ān wèi tài tài bù yào jǐn， zhǐ yào shé tóu hái zài， jiù méi yòu guān xì， wǒ men céng jīng kàn liǎo《 zhāng liáng chuán》 zhōng shuō de： “ yǐ sān cùn shé wéi wáng zhě shī ”。 zhè jù huà yě děng yú shuō： zhǐ yòu chuī niú bù fàn fǎ。 dàn jù wǒ men de jīng yàn， zhǐ yòu chuī niú de chéng běn zuì dà， qí cì chuī niú de duì xiàng gèng nán zhǎo， yīn wéi néng tīng chuī niú de rén， bǐ chuī niú de rén hái yào gāo， zhū gé liàng huì chuī， liú bèi huì tīng； zhāng liáng huì chuī， hàn gāo zǔ huì tīng。 méi yòu duì xiàng， zài chuī yě méi yòu yòng。 “ sān cùn shé wéi wáng zhě shī ”， suǒ yǐ zhāng yí shuō zhǐ yào shé tóu zài jiù bù pà。 děng dào shāng hǎo liǎo， tīng péng yǒu de quàn， cái qù zhǎo sū qín。 　　 cì jī de jiào yù 　　 zhè shí sū qín yǐ jīng liǎo bù qǐ， kě shì sū qín zì jǐ xīn lǐ yòu shù， zhī dào suǒ wán de yī tào bù shì zhēn de dào dé， yě bù shì zhēn de zhèng zhì， wèile gè rén de gōng míng fù guì 'ér bǎ qí、 qín děng guó wán nòng chéng zhè gè yàng zǐ。 zhè gè wǒ men yào zhù yì， jīn rì de jī xīn gé nèi xīn shì bù shì yě yòu zhè yàng de dòng jī， zhí dé yán jiū。 bù guò yòu liǎng zhǒng kàn fǎ， jī xīn gé yǐ qián díquè yòu zhù zuò， céng jīng yòu yī gè liú měi de tóng xué， huí lái gēn wǒ shuō， jī xīn gé zhè yī tào dāng rán huì shī bài， kě shì tā zhù zuò zhōng de lǐ lùn kě néng bù huì shī bài。 lìng wài yě yòu rén shuō， jī xīn gé dà gài zhǔn bèi bǎ měi guó gǎo kuǎ， yīn wéi tā shì yóu tài rén。 zhè dū shì tuī cè de huà， bù qù guǎn tā。 huà shuō huí lái， sū qín zhī dào zì jǐ de xī yáng jìng yào chāi chuān de， rú guǒ bèi chāi chuān jiù bù dé liǎo， bì xū yào zhì zào chū yī gè dí rén lái， tā dāng shí de dí rén shì qín guó， bù xū yào lìng wài chuàng zào， kě shì yòu yòu shuí néng qù qín guó shuō dòng， lái hé zì jǐ de jìhuà duì kàng？ tā xīn lǐ xiǎng dào zhǐ yòu zhāng yí， ér gāng hǎo zhè shí zhāng yí lái liǎo， yú shì wǒ men shàng cì jiǎng guò de， sū tài jiù xiǎng bàn fǎ cì jī tā。 yóu cǐ wǒ men kàn dào， yī gè huán jìng hǎo de qīng nián， yòu běn shì， kě shì lǎn， bù kěn dòng， fēi yào cì jī tā dào méi yòu bàn fǎ de shí hòu， tā cái qù gān。 　　 shān liáng cí zhì shí zāi！ shí zāi！ 　　 zài shuō zhāng yí dào liǎo qín guó yǐ hòu， suǒ shuō de yī tào， jiù shì《 zhàn guó cè》 lǐ zhè piān zhāng yí shuō qín wáng。 　　 wǒ men kàn zhè yī piān wén zhāng， chú liǎo liǎo jiě zhè xiē lì shǐ jīng yàn yǐ wài， qí zhōng jì lù de xǔ duō guān diǎn、 sī xiǎng， duì yú wǒ men xiàn zài de shí dài、 guó jiā、 shì jiè， nǎi zhì yú gè rén， yòu hěn duō zhí dé cān kǎo de dì fāng， xū yào zhù yì。 qí cì zhāng yí qù kàn de qín wáng， yě jiù shì sū qín suǒ qù kàn de qín huì wáng。 sū qín qù kàn tā， liǎng gè rén tán bù lǒng， zài dú shū yǐ hòu， jiù bù zài qù kàn tā， xiǎng gè bàn fǎ， shǐ tài xíng shān yǐ dōng de guó jiā， lián hé qǐ lái kàng qín， bǎ tài guó gū lì qǐ lái， méi yòu bàn fǎ zuǒ yòu dāng shí de liè guó jú shì。 xiàn zài zhāng yí lái kàn qín huì yù， liè guó de qíng shì biàn liǎo， hé sū qín lái de shí hòu bù tóng， zhè shí huì wáng zhèng xū yào zhè yàng yī gè rén de shí hòu。 gāng hǎo zhāng yí dào liǎo。 　　 zhāng yí shuō qín wáng yuē： “ chén wén zhī： fú zhī 'ér yán wéi bù zhì； zhī 'ér bù yán wéi bù zhōng。 wéi rén chén bù zhōng dāng sǐ； yán bù shěn yì dāng sǐ。 suī rán， chén yuàn xī yán suǒ wén， dà wáng cái qí zuì！ ” 　　 zhè yī duàn， yòu yī diǎn wǒ men yào zhù yì， jí shǐ bù yán jiū fǎ jiā de hán fēi zǐ， zhì shǎo yào kàn《 shǐ jì》 shàng hán fēi zǐ de zhuànjì。 hán fēi zǐ zài sān tí dào yī gè zhòng diǎn --“ shuìnán ”， rén yǔ rén zhī jiān shuō huà zuì nán， yóu qí jiè yán yǔ gōu tōng zhèng zhì shàng de sī xiǎng， jiù gèng wéi kùn nán。 zhè yī duàn lǐ， yě jiù fǎn yìng liǎo zhè yī gè zhòng diǎn， zài wén zì de biǎo miàn shàng méi yòu shénme liǎo bù qǐ， shí jì shàng shì yī gè zhòng diǎn。 dì 'èr diǎn cóng zhè yī duàn lǐ， wǒ men kàn dào yào xué xí shuō huà de yì shù， xiàng zhāng yí zhè kāi tóu de sān jù huà。 shǒu xiān tí chū shí jì shàng bù zhī dào 'ér luàn jiǎng de， zhè shì bù cōng míng。 dì 'èr shì zhī dào liǎo bù jiǎng de， jiù shì bù zhōng， duì nǐ bù zhōng de rén yīngdāng sǐ。 dì sān shì zhī dào liǎo， yòu jiǎng liǎo， dàn jiǎng dé bù xiáng xì、 bù qīng chǔ， yě gāi sǐ。 shí jì shàng tā de yì sī shì， wǒ yào xiáng xiáng xì xì shuō gěi nǐ tīng， nǐ bù yào bù nài fán， yī huì 'ér kàn biǎo， yī huì 'ér yòu shuō yào kāi huì， dàn shì tā bù biàn yě bù néng zhè yàng zhí shuō， suǒ yǐ shuō fǎn miàn huà， rú jiǎng dé bù xiáng xì bù qīng chǔ dāng sǐ。 zuì hòu hái jiā shàng yī jù， wǒ suī rán jù wǒ suǒ zhī dào de， lì hài dé shī quán bù shuō gěi nǐ tīng， dàn shì rú guǒ cuò liǎo， gān yuàn lǐng zuì。 tā zhè me yī shuō， rú zhēn shuō cuò liǎo， qín wáng yě bù hǎo yì sī zé guài tā liǎo。 tā duǎn duǎn jǐ jù huà， shénme dū jiǎng dào liǎo。 zhè jiù shì shuō huà de yì shù。 ér hòu yán guī zhèng chuán。 　　“ chén wén： tiān xià yīn yàn yáng wèi， lián jīng tuán qí， shōu yú hán chéng cóng， jiāng xī nán yǐ yǔ qín wéi nán， chén qiè xiào zhī。 shì yòu sān wáng， ér tiān xià dé zhī， qí cǐ zhī wèi hū！ chén wén zhī yuē： ‘ yǐ luàn gōng zhì zhě wáng， yǐ xié gōng zhèng zhě wáng， yǐ nì gōng shùn zhě wáng。 ’ jīn tiān xià zhī fǔ kù bù yíng， tún cāng kōng xū， xī qí shì mín， zhāng jūn shù qiān bǎi wàn， bái rèn zài qián， fǔ zhì zài hòu， ér jiē qù zǒu， bù néng sǐ。 zuì qí bǎi xìng bù néng sǐ yě， qí shàng bù néng shā yě。 yán shǎng zé bù yǔ， yán fá zé bù xíng。 shǎng fá bù xíng， gù mín bù sǐ yě。 ” 　　 shǒu xiān bǎ liè guó jú shì fēn xī xià lái， suǒ wèi “ tiān xià yīn yàn yáng wèi ” dào “ jiāng xī nán yǐ yǔ qín wéi nán ”。 zhè yī duàn de liè guó jú shì， dōushì sū qín de wán yì 'ér， kě shì tā jué bù gōng jī sū qín， yīn wéi zhè shí tā yǐ jīng zhī dào shì sū tài péi yǎng liǎo tā， zhè gè shí dài， jiù zài sū qín、 zhāng yí zhè liǎng gè tóng xué de shǒu lǐ wán。 　　 zhāng yí shuō， tā men zhè zhǒng hé zòng de xíng shì， “ chén qiè xiào zhī ”， wǒ jué dé hǎo xiào， nǐ qín wáng fàng xīn， méi yòu shénme kě pà。 “ shì yòu sān wáng ”， shì jiè shàng yòu sān gè dà yuán zé， shuí wéi fǎn liǎo zhè sān yuán zé zhī yī de， jiù fēi wáng bù kě， zài gè rén fēi shī bài bù kě。 “ ér tiān xià dé zhī， qí cǐ zhī wèi hū！ ” xiàn zài tā men zhè gè lián hé guó de zǔ zhì -- hé zòng de guó jiā， yǐ jīng fàn liǎo zhè sān yàng bì dìng bài wáng de yuán zé。 “ chén wèn zhī yuē： yǐ luàn gōng zhì zhě wáng， yǐ xié gōng zhèng zhě wáng， yǐ nì gōng shùn zhě wáng。 ” jiù shì zhè sān gè tiáo jiàn。 “ yǐ luàn gōng zhì zhě wáng ” shì nèi zài de， nèi zhèng dì yī yào qīng míng。 “ yǐ luàn gōng zhì zhě wáng ” shì tóng yàng de dào lǐ， nèi bù xiān qiú xiū míng， zhāng yí dāng shí shì zhǐ yàn、 wèi、 jīng、 qí、 hán、 zhào zhè yī biān， měi gè guó jiā de nèi zhèng dāng shí dōuzài luàn， zhēn zhèng xiū míng de zhèng zhì hái shì zài qín guó， suǒ yǐ hòu lái qín shǐ huáng néng tǒng yī tiān xià， bìng bù shì 'ǒu rán de。 yòu shàng dài tì tā dǎ hǎo liǎo zhèng zhì jī chǔ， yóu shāng yàng biàn fǎ yǐ hòu， nèi zhèng yī lù jiàn shè qǐ lái de。 　　“ yǐ xié gōng zhèng， yǐ nì gōng shùn ” de dào lǐ dōushì yī yàng。 　　 tā zài fēn xī tiān xià de jú shì， cóng “ jīn tiān xià zhī fǔ kù bù yíng ” dào “ qí shàng bù néng shā yě。 ” zhè yī jié， yuán zé shàng tóng jīn tiān dōng nán yà de qū shì yòu diǎn xiāng xiàng liǎo。 dì yī， tā men zhè xiē guó jiā， jīng jì bù néng dú lì， hòu qín bǔjǐ quē fá， jīng jì méi yòu nòng hǎo， bǎ suǒ yòu de yòu yòng rén lì， dū fàng dào qián fāng qù liǎo， tǒng tǒng bèi zhàn。 suǒ wèi “ bái dāo zài qián， fǔ zhì zài hòu。 ” zhè bā gè zì， wǒ men bù yào zhǐ zuò wén xué shàng de xīn shǎng， zǎi xì yán jiū qǐ lái， zhè jiù shì miáo shù gǔ dài bīng shì zài zhàn chǎng shàng， qián jìn zé yòu dí bīng zhī bái rèn yǐ xiāng xiàng， ruò wèi jù 'ér tuì zhèn， zé hòu tóu yòu yòu “ fǔ zhì ” xiāng jiā de sǐ xíng yào chéng shòu， chǔjìng kě shuō shì jìn tuì liǎng nán。 kě shì zhè xiē guó jiā de jūn duì， yù dào zhēn zhèng fā shēng liǎo zhàn zhēng， huì huí tóu jiù páo， jué méi yòu rén mào sǐ dǎ zhàng。 wèishénme ní？ “ zuì qí bǎi xìng bù néng sǐ yě， qí shàng bù néng shā yě。 ” zhè yào zhù yì de。 rèn hé yī gè shí dài， rèn hé guó jiā， rén mín suǒ yǐ bù huì dǎ zhàng， suǒ yǐ bù kěn jìn zhōng， bù kěn xī shēng， shì yòu tā de yuán yīn de， zhù yào yóu yú lǐng dǎo de cuò wù。 　　 zhèng zhì shàng zuì zhòng yào de jiù shì “ shǎng fá ” liǎng gè zì， shǎng fá liǎng gè zì yě hěn nán de， lì shǐ shàng hěn duō rén zài zhè liǎng gè zì shàng fàn cuò wù。 shèn zhì dāng jiāzhǎng de duì hái yú men de shǎng fá dōuyào zhù yì， dōuhěn nán zuòde hǎo。 suǒ yǐ jiǎng chéng zhī jiān hěn nán hěn nán。 zhāng yí shuō， xiàn zài tā men gè guó lǐ miàn， “ yán shǎng zé bù yǔ， yán fá zé bù xíng， shǎng fá bù xíng， gù mín bù sǐ yě。 ” jiù shì yào shǎng， kě shì bù gěi， shuō de méi yòu yòng； duì yú chǔfá， yě méi yòu chè dǐ qù zhí xíng。 jì rán shǎng fá bù néng xíng， dà jiā jué dé mǎ mǎ hǔ hǔ， méi yòu zé rèn gǎn， suǒ yǐ jiù bù kěn xī shēng dǎ zhàng liǎo。 　　 tā huí guò lái shuō tài guó： 　　“ jīn qín chū hào lìng 'ér xíng shǎng fá， bù gōng wú gōng， xiāng shì yě。 chū qí fù mǔ huái rèn zhī zhōng， shēng wèi cháng jiàn kòu yě。 wén zhàn dùn zú tú tì， fàn bái rèn， dǎo wēi tàn， duàn sǐ yú qián zhě bǐ shì yě。 ” 　　 zhèng zhì xiū míng： mìng lìng guàn chè， shǎng fá fēn míng（ zhè shì shāng yàng biàn fǎ yǐ hòu， qín guó zhèng zhì wán quán zǒu shàng fǎ zhì zhì dù de hǎo chù）， xǔ duō qín guó de nián qīng zǐ dì， yīn wéi guó jiā fù qiáng、 huán jìng shū shì， cóng lí kāi fù mǔ de huái bào qǐ， jiù méi yòu jiàn guò dí rén， yī dào liǎo zhàn chǎng jīng shén jiù lái liǎo， yī dùn zú huì tuō liǎo yī fú， guāng zhe bǎng zǐ， kàn jiàn dāo zǐ， dōubù pà， jiù shì shāo hóng de huǒ tàn dū gǎn cǎi shàng qù， sǐ liǎo jiù sǐ liǎo， yuàn yì xī shēng de rén duō de shì。 　　 qín guó de lǎo bǎi xìng wèishénme huì zuò dào zhè yàng？ tā shuō： 　　“ fū duàn sǐ yǔ duàn shēng yě bù tóng， ér mín wéi zhī zhě， shì guì fèn yě。 ” 　　 duàn sǐ yǔ duàn shēng， zài rén de xīn lǐ shì jué duì bù tóng， “ duàn ” jiù shì duàn rán， jiù shì jué xīn。 duàn sǐ shì jué xīn xī shēng， duàn shēng shì jué xīn qiú shēng tóu jiàng， zhè liǎng zhǒng jué xīn shì jué duì bù tóng， ér qín guó de qīng nián suǒ yǐ huì duàn sǐ yú qián， shì yǎng chéng liǎo yī zhǒng zhàn zhēng zé rèn gǎn， bù pà sǐ de jīng shén， néng gòu fèn fā， fēi xī shēng bù kě， yòu gè rén de xī shēng cái yòu guó jiā de qiáng shèng。 yīn cǐ qín guó díshì bīng： 　　“ yī kě yǐ shèng shí， shí kě yǐ shèng bǎi， bǎi kě yǐ shèng qiān， qiān kě yǐ shèng wàn， wàn kě yǐ shèng tiān xià yǐ。 ” 　　 zhāng yí zài shuō xià qù： 　　“ jīn qín dì xíng， duàn cháng xù duǎn， fāng shù qiān lǐ， míng shī shù bǎi wàn， qín zhī hào lìng shǎng fá， dì xíng lì hài， tiān xià mò rú yě。 yǐ cǐ yǔ tiān xià， tiān xià bù zú jiān 'ér yòu yě。 shì zhī qín zhàn wèi cháng bù shèng， gōng wèi cháng bù qǔ， suǒ dāng wèi cháng bù pò yě。 kāi dì shù qiān lǐ， cǐ shèn dà gōng yě。 ” 　　 cóng yī kāi shǐ shuō dào zhè lǐ， yī lù xià láidōu shì gāo mào zǐ， hǎo tīng de， ér yòu dōushì zhēn shí de。 gāo mào zǐ yě bù néng luàn sòng， qín wáng shì yī gè dāng lǐng xiù de rén， bèn yě bù huì bèn dào nǎ lǐ qù， suǒ yòu de zī liào， tādōu qīng chǔ。 huàn jù huà shuō， yě jiù shì zhāng yí bǎ qín guó dāng shí suǒ chù de liè guó qíng shì、 zhèng zhì huán jìng、 dì lǐ huán jìng、 jūn shì huán jìng、 yī qiē zhǔn bèi， dū fēn xī qīng chǔ。 zuì hòu， tā shuō chū yī gè qín guó dāng qián suǒ yīnggāi cǎi qǔ de cuò shī。 shí jì shàng yě jiù shì zhāng yí zì jǐ xīn lǐ suǒ xī wàng zào chéng de jú shì。 tā shuō： 　　“ rán 'ér jiá bīng dùn， shì mín bìng， xù jī suǒ， tián chóu huāng， lǐn cāng xū， sì lín zhū hóu bù fú， bàwáng zhī míng bù chéng， cǐ wú yì gù， móu chén jiē bù jìn qí zhì yě。 ” 　　 zài zhè lǐ wǒ men jiù kàn dào zhāng yí chǔlǐ sī xiǎng de fāng fǎ， gǔ dài suǒ wèi “ yǐ shuō dòng rén zhù ”， jiù shì《 zhāng yí lièzhuàn》 shàng shuō de， tā wèn tài tài shé tóu huài liǎo méi yòu？ tā yòng zuǐ bā fēn xī lì hài guān xì， fēi yào dǎ dòng duì fāng de xīn bù kě。 shǐ tā tīng liǎo zhè gè huà， fēi dòng qíng bù kě， rèn wéi yòu dào lǐ， fēi shàng zhè gè dāng bù kě。 lì shǐ shàng cháng yòu yī jù huà “ chuài mó rén zhù zhī yì ”， dāng rán “ rén zhù ” shì zhǐ dì wáng 'ér yán， yǐ gè rén lái shuō， zuò yī gè xiǎo dān wèi de zhù guǎn， yě shì yī yàng， xià miàn zǒng yào màn màn mō nǐ de yì sī， bǎ nǐ de gè xìng děng děngdōu liǎo jiě， zhè dāng rán yòu zhèng fǎn liǎng fāng miàn de zuò yòng。 　　 xiàn zài zhāng yí bǎ qín guó de hǎo chù xiān jiǎng liǎo， kě shì zài kàn xià qù， wǒ men kàn dào sū tài hé zòng -- lái yī gè “ lián hé guó ” yǐ hòu， qín guó shì yǐ jīng méi yòu bàn fǎ， hěn chī kuī liǎo。 tā shuō “ jiá bīng dùn ”， guó fáng de zhàn xiàn lā dé nà me cháng， guó fáng jīng fèi nà me dà， wú fǎ dǎ zhàng， tíng zài nà lǐ， hǎo bǐ jīn tiān měi guó de qíng xíng。 “ shì mín bìng ”， dà jiā xīn lǐ shàng dōuhěn kùn dùn。 jīng jì shàng “ xù jī suǒ ”， màn màn kōng xū liǎo， děng yú xiàn dài de měi guó， zài yuè nán， dǎ bù liǎo shèng lì de zhàng， qián dū dǎ guāng liǎo。 “ tián chóu huāng ”， guó nèi de nóng yè、 gōng yè、 shēng chǎn dū huāng fèi liǎo。 “ kùn cāng xū ”， guó kù dū kōng xū liǎo， jiēguǒ nòng dào sì lín de zhū hóu bù fú， wài miàn de tóng méng guó jiā bìng bù fú nǐ de qì， nǐ xiǎng chēng bà yú tiān xià shì bù kě néng de。 wǒ men dú liǎo zhè duàn shū， kàn chū jiù shì sū tài zhè yàng yī gè shū shēng， zài qī bā nián zhī jiān， bǎ qín guó nòng chéng zhè gè jiǒng tài。 tóng shí wǒ men yě kě yǐ liǎo jiě xiàn dài， měi guó rén dào jīn tiān wéi zhǐ， jiù shì zhè gè qíng kuàng。 dāng shí zhāng yí gào sù qín wáng， qín guó suǒ yǐ dào zhè gè dì bù， jiù shì zuǒ yòu de wén chén wǔ jiāng， méi yòu zhēn zhèng jìn xīn gòng xiàn yì jiàn suǒ zhì。 　　 yǐn yòng lì shǐ de jīng yàn 　　 tā huà shuō dào zhè lǐ， jiù yǐn yòng guò qù lì shǐ de jīng yàn， gào sù qín wáng： 　　“ chén gǎn yán wǎng xī： xī zhě qí nán pò jīng， zhōng pò sòng， xī fú qín， běi pò yàn， zhōng shǐ hán、 wèi zhī jūn， dì guǎng 'ér bīng qiáng， zhàn shèng gōng qǔ， zhào lìng yāo xià， jì qīng hé zhuó， zú yǐ wéi xiàn， cháng chéng、 jù fāng， zú yǐ wéi sài。 qí wǔ zhàn zhī guó yě， yī zhàn bù shèng 'ér wú qí。 gù yóu cǐ guān zhī， fū zhàn zhě， wàn chéng zhī cún wáng yě。 ” 　　 zhāng yí zài zhè gè shí hòu， yào tiǎo qǐ zhàn zhēng。 tā xī wàng tài guó chū zhàn， dàn méi yòu zhí jiē jiào qín wáng fēi dǎ bù kě， tā zhǐ ná lì shǐ de jīng yàn lái shuō， tí dào qí guó。 yán jiū zhè yī duàn lì shǐ yào zhù yì de， qín shì zài xī biān， qí guó shì jiè yú xiàn zài shān xī yǔ shān dōng zhī jiān， tā shuō lì shǐ shàng qí guó chēng bà de shí hòu， nà me liǎo bù qǐ， sì miàn gōng pò liǎo gè guó， yī gè mìng lìng xià lái， liè guó dū tīng tā de。 nán yòu jì shuǐ huáng hé， běi yòu cháng chéng zuò fáng xiàn， xiàng zhè yàng yī gè píng yuán guó jiā， gè fāng miàn shòu dí， zhǐ yào yī cì dà bài zhàng， qí guó jiù wán liǎo。 tā nà gè guó jiā de mìng yùn zhù dìng fēi dǎ shèng zhàng bù kě， yóu cǐ kě yǐ kàn dào zhàn zhēng de zhòng yào。 zhè duàn huà zhāng yí shì tiǎo dòng qín guó fēi dǎ bù kě。 　　“ qiě chén wén zhī yuē： xuē zhū jué gēn， wú yǔ huò lín， huò nǎi bù cún。 ” 　　 zhè shì pǔ tōng zuò rén de dào lǐ， guó shì yě tóng gè rén de shì yī yàng， nóng yè shè huì rén réndōu zhī dào de bǐ yù， kǎn qù yī kē shù yào wā gēn cái chè dǐ， dàn bù yào pèng dào bàng biān de shù， rú bǎ bàng biān de shù gēn yě wā diào， jiù chéng wèn tí， zhè gè huò jiù chuǎng dà liǎo。 zhè shì zhōng guó nóng yè shè huì de lǎo huà， yě shì zuò rén de dào lǐ， fán shì wā gēn yào chè dǐ， bù yào liú xià huò gēn， dàn shì duì yú yǔ cǐ shì wú guān de bù fēn， bù yào qīng shuài dì qù shāng hài， shāng hài liǎo jiù chuǎng huò。 　　 zhāng yí jiē zhe jiù zhǐ chū qín guó dāng shí de jìn dài lì shǐ： 　　“ qín yǔ jīng rén zhàn， dà pò jīng， xí shào， qǔ dòng tíng、 wǔ dū、 jiāng nán， jīng wáng wáng bēn zǒu， dōng fú yú chén。 dāng shì zhī shí， suí jīng yǐ bīng， zé jīng kě jǔ， jǔ jīng zé qí mín zú tān yě， dì zú lì yě， dōng yǐ qiáng qí、 yàn， zhōng líng sān jìn， rán zé shì yī jǔ 'ér bàwáng zhī míng kě chéng yě， sì lín zhū hóu kě cháo yě。 ér móu chén bùwèi， yǐn jūn 'ér tuì， yǔ jīng rén hé。 jīn jīng rén shōu wáng guó， jù sàn mín， lì shè zhù， wǔ zōng miào， lìng shuài tiān xià xī miàn yǐ yǔ qín wéi nán， cǐ gù yǐ wú bàwáng zhī dào yī yě。 ” 　　 zhè yī duàn shì pī píng qín guó de bù duì， jūn shì cè lüè shàng de cuò wù， tā shuō nǐ men yī dù hé jīng guó zuò zhàn， pò liǎo jīng guó， ná xià liǎo yǐng -- xiàn zài wǔ hàn yǐ běi yī dài， qǔ xià liǎo dòng tíng、 wǔ dū， jiāng nán， yī zhí dào dá xiàn zài 'ān huī zhè yī dài liǎo， jīng wáng yě táo wáng duǒ dào chén guó bù gǎn chū lái liǎo。 dāng zhè gè shí hòu， rú guǒ qín guó yī lù zhuī jī xià qù， zé zhěng gè jīng guó kě yǐ ná xià lái， ná dào liǎo jīng guó， zé qín mín kě tān， dì kě lì。 jìn 'ér yǐng xiǎng dōng miàn de qí guó、 yàn guó dōukě yǐ kòng zhì liǎo。 zhōng jiān kě yǐ jià líng zhào、 wèi、 hán děng sān jìn dì， nǐ qín guó jiù kě yǐ yī zhàn xià lái chēng bà shì jiè。 jiēguǒ nǐ qín guó de jué cè bù zhè yàng zuò， fǎn 'ér yǐn jūn 'ér tuì， dǎ yòu xiàn dù de shèng zhàng， gēn jīng rén tán hé liǎo。 jiēguǒ， jīng rén yòu màn màn huī fù liǎo， qiáng qǐ lái liǎo， yòu biàn chéng liǎo nǐ qín guó de dí rén， suǒ yǐ dì yī gè cuò wù jiù fàn xià qù， bù néng zuò lián hé guó de méng zhù -- chéng bó。 　　 yán jiū zhè yī duàn shū， wǒ men jiù gǎn dào， lì shǐ suī rán yǐ wéi chén jì， què zú yǐ fā rén shēnxǐng。 wǒ men dú zhè yī duàn lì shǐ， zài kàn kàn guó jì de xiàn shì， měi guó zài duì běi cháo xiān， duì běi yuè de zhàn zhēng， jūn shì cè lüè shàng fàn liǎo tóng yàng de cuò wù。 　　 tā jiǎng qín guó de dì 'èr gè cuò wù： 　　“ tiān xià yòu bǐ zhì 'ér jūn huá xià， dà wáng yǐ xǔ pò zhī， bīng zhì liáng guō， wéi liáng shù xún， zé liáng kě tóu。 bá liáng zé wèi kě jǔ， jǔ wèi zé jīng zhào zhī zhì jué， jīng zhào zhī zhì jué zé zhào wēi； zhào wēi 'ér jīng gū； dōng yǐ qiáng qí yàn， zhōng líng sān jìn， rán zé shì yī jǔ 'ér bàwáng zhī míng kě chéng yě； sì lín zhū hóu kě cháo yě。 ér móu chén bùwèi， yǐn jūn 'ér tuì， yǔ wèi shì hé。 lìng wèi shì shōu wáng guó， jù sàn mín， lì shè zhù， zhì zōng miào， cǐ gù yǐ wú bàwáng zhī dào 'èr měi。 ” 　　 wǒ men ná zhè yī duàn lì shǐ de jīng yàn， kàn kàn jīn tiān de yuè nán（ shí wéi yī jiǔ qī wǔ nián sì yuè）， yòu tóu jiàng liǎo。 zhāng yí shuō， nǐ qín guó yòu yī cì zài běi fāng de zhàn zhēng， yǐ jīng dǎ dé hěn hǎo， nǐ yǐ jīng dǎ dào liǎo liáng guó， bǎ liáng de chéng guō bāo wéi qǐ lái， yǐ jīng kě yǐ bǎ tā ná xià lái liǎo， ná liǎo liáng， wèi guó jiù zhàn bù zhù liǎo， dé dào liǎo wèi guó， jīng、 zhào jiù bù huì yòu dǒu zhì。 zhào wēi， jīng gū， yī zhí xià lái， yě kě yǐ chēng bà tiān xià。（ zhè yào zhù yì， méi yòu shuō tǒng yī， bù xiàng hòu lái qín shǐ huáng yào xiāo miè rén， zhè lǐ shì zhǐ xiǎng chēng bà。） jiēguǒ nǐ qín guó de móu chén yòu shì bù zhǔn dǎ wán quán shèng lì de zhàn zhēng， chè bīng huí lái， hé wèi guó jiǎng hé， wèi guó yòu zhuàng dà qǐ lái。 　　 dì sān diǎn， zhāng yí tán dào qín guó de nèi zhèng： 　　“ qián zhě ráng hóu zhī zhì qín yě， yòng yī guó zhī bīng， ér yù yǐ chéng liǎng guó zhī gōng。 shì gù bīng zhōng shēn bào líng yú wài， shì mín lù bìng yú nèi， bàwáng zhī míng bù chéng， cǐ guó yǐ wú bàwáng zhī dào sān yǐ。 ” 　　 zhāng yí shuō ráng hóu（ qín guó de quán chén） dāng zhèng de shí hòu， nèi zhèng shàng bīng lì yòng dé tài guòfèn， xiǎng yòng yī guó de bīng lì wán chéng liǎng guó de shì， yú shì fú bīng yì de rén， zhōng shēn bēn bō yú wài， guó nèi de gōng shāng yè shuāi luò liǎo， nóng cūn pò chǎn， zhè shì dì sān diǎn de cuò wù。 　　 jiē zhe zhǐ chū qín guó de móu chén tàichà jìn， rú měi guó de cān、 zhòng liǎng yuàn， jī xīn gé、 fèi zhèng qīng zhè xiē rén， dōushì měi guó xiàn dài de cè shì。 　　“ zhào shì， zhōng yāng zhī guó yě， zá mín zhī suǒ jū yě。 qí mín qīng 'ér nán yòng， hào lìng bù zhì， shǎng fá bù xìn， dì xíng bù biàn， shàng fēi néng jìn qí mín lì， bǐ gù wáng guó zhī xíng yě， ér bù yōu mínméng， xī qí shì mín， jūn yú cháng píng zhī xià， yǐ zhēng hán zhī shàng dǎng， dà wáng yǐ zhà pò zhī， jì wǔ 'ān。 dāng shì shí， zhào shì shàng xià bù xiāng qīn yě， guì jiàn bù xiāng xìn， rán zé shì hán dān bù shǒu， bá hán dān， wán hé jiān， yǐn jūn 'ér qù， xī gōng xiū wǔ， yú yáng cháng， jiàng dài、 shàng dǎng， dài sān shí liù xiàn， shàng dǎng shí qī xiàn， bù yòng yī lǐng jiá， bù kǔ yī mín， jiē qín zhī yòu yě。 dài， shàng dǎng bù zhàn 'ér yǐ wéi qín yǐ， dōng yáng hé wài bù zhàn 'ér yǐ fǎn wéi qí yǐ， zhōng hū chí yǐ běi zhàn 'ér yǐ wéi yàn yǐ。 rán zé shì jǔ zhào zé hán bì wáng， hán wáng， zé jīng、 wèi bù néng dú lì， jīng、 wèi bù néng dú lì， zé shì yī jǔ 'ér huài hán， tuó wèi， xié jīng， yǐ dōng ruò qí yàn， jué bái mǎ zhī。 yǐ liú wèi shì， yī jǔ 'ér sān jìn wáng rén zhě bài。 dà wáng gǒng shǒu yǐ xū， tiān xià zhè suí 'ér shǐ， bàwáng zhī míng kě chéng yě， ér móu chén bùwèi， yǐn jūn 'ér tuì， yǔ zhào shì wéi hé。 yǐ dà wáng zhī míng， qín bīng zhī qiáng， bàwáng zhī yè， dì zūn bù kě dé。 nǎi qǔ qī yú wáng guó， shì móu chén zhī zhuō yě。 qiě fū zhào dāng wáng bù wáng， qín dāng bó bù bó， tiān xià gù liàng qín zhī móu chén yī yě。 ” 　　 zhào shì shì xiàn dài hé běi shān xī yī dài kào běi miàn dì fāng， zài dāng shí shì zhōng yāng zhī guó， zá mín zhī suǒ jū， zhè wèn tí hěn dà， jiǎng dào lì shǐ yào tè bié tí chū lái yán jiū de。 　　 zá mín suǒ jū de dì fāng， zhèng zhì shàng hěn chéng wèn tí， rú lì shǐ shàng zì hàn cháo yǐ hòu， yòu yī gè wèi jìn nán běi cháo， zhè shí dōushì wài lái de mín zú。 yīn wéi hàn cháo zì gāo zǔ yǐ lái， sān sì bǎi nián jiān， duì xī běi de wài lái mín zú， shǐ zhōng méi yòu bàn fǎ， yīn cǐ xíng chéng liǎo yǐ hòu nán běi cháo liǎng sān bǎi nián jiān hàn zú yǔ wài lái mín zú de fēn zhēng。 dào liǎo táng dài de shí hòu， táng tài zōng nà yàng liǎo bù qǐ de rén， duì yú biān jiāng wèn tí méi yòu bàn fǎ jiě jué， hàn táng liǎng dài， duì wài lái mín zú， wéi yī de bàn fǎ， jiù shì kào tōng hūn lái jī méi， dōushì kào “ hé fān ” zhèng cè。 suǒ yǐ táng mò zhí dào hòu lái wǔ dài shí hòu， jiù shì zá mín zhī suǒ jū， fā shēng liǎo biàn luàn。 　　 nà me shì bù shì zá mín suǒ jū bù kě yǐ？ bù shì bù kě yǐ， xuè tǒng de jiāo liú bù shì bù kě yǐ。 wèn tí zài yú yòu hěn zhòng yào de yī diǎn， gǔ rén shǐ zhōng bù zhī dào de， zài kǒng zǐ de sī xiǎng lǐ yòu zhè yī diǎn， bù guò biǎo dá dé bù hěn jù tǐ， jiù shì “ wén huà de tóng huà ” zhè diǎn gǔ rén bù zhī dào。 jiǎ shǐ táng dài jiù zhī dào liǎo wén huà shì zhèng zhì zhàn de yī gè zuì dà de lì liàng， nà zhōng huá mín zú jīn tiān de guó shì， hái bù zhǐ shì zhè yàng 'ér yǐ， hěn kě néng xī miàn yǐ jīng dào liǎo 'ōu zhōu。 qí cì yào zhù yì de， jìn dài dōng xī fāng wén huà sī xiǎng gōu tōng yǐ hòu， dà jiādōu zhī dào liǎo zhè yī diǎn， suǒ yǐ gè guó zhī jiān， zài qīn lüè bié guó yǐ qián， xiān zuò wén huà de qīn lüè， zuì hòu xiāo miè yī gè guó jiā， yě shì kào wén huà。 xiàng dì 'èr cì shì jiè dà zhàn shí， rì běn rén zhī dào liǎo zhè yī diǎn， suǒ yǐ tā měi zhàn lǐng liǎo yī gè dì fāng， yī dìng yào dāng dì rén shuō rì běn huà。 tā bù xiàng yuán cháo de měnggǔ rén， yě bù xiàng hàn dài、 táng dài de wài lái mín zú， jìn liǎo zhōng guó gēn zhe shuō zhōng guó huà。 nǎi zhì bǎ lì shǐ wén huà dū gǎi biàn。 wén huà suī shì kàn bù jiàn de dōng xī， dàn shì lì liàng hěn dà。 xiàn zài wǒ men zhī dào zhàn zhēng zhōng bāo kuò xīn lǐ zhàn， yě fēi cháng zhòng yào， wén huà zhàn hái shì kǒu hào， méi yòu jù tǐ de dōng xī ná chū lái， yóu qí xiàn zài wǒ men zài tí chàng wén huà fù xīng， wǒ gè rén de guān diǎn， wǒ men de wén huà shì zài shuāi luò。 xiàng wǒ men shǒu biān ná lái yán jiū de dōng xī， jiù shì zhēn zhèng zhōng guó wén huà zhī yī， ér qiě shì fēi cháng yòu yòng de， dàn shì què zhǐ yòu shǎo shù rén qù kàn tā。 　　 zhè shì yóu “ zá mín zhī suǒ jū ” yī jù suǒ yǐn chū lái de gǎn xiǎng， tí chū lái zhí dé dà jiā yán jiū hé zhù yì de。 　　 zhāng yí zài dāng shí jiǎng dào “ zá mín zhī suǒ jū ” de dì fāng， “ qí mín qīng 'ér nán yòng ”， zhè jù huà yòu yǐn qǐ wǒ yī gè gǎn xiǎng， xī wàng dà jiā yào dú yī bù shū --《 dú shǐ fāng yú jì yào》， lǐ miàn duì měi yī shěng、 měi gè dì fāng de mín fēng xí xìng jiǎng dé hěn qīng chǔ。 shān chuān xíng shì、 fēng sú chǎn wù， dōuhěn xiáng jìn， xiàn zài yě méi yòu tuō lí zhè gè fàn wéi， hěn zhí dé zhù yì。 zài zhèng zhì zuò zhàn、 xīn lǐ zuò zhàn、 wén huà zuò zhàn shàng， fēi cháng zhí dé cān kǎo。 　　 zhāng yí zhè lǐ jiǎng de suǒ wèi “ qīng 'ér nán yòng ”， jiù shì háo mài， róng yì chōng dòng， yī jù huà bù hé jiù dǎ qǐ lái liǎo。 zài zhè zhòngdì fāng， jiù yào liǎo jiě tā men zhè zhǒng mín fēng xí xìng， zhè bìng bù shì tā men de quē diǎn， rú guǒ mō qīng liǎo tā men zhè zhǒng gè xìng， zhèng zhì shàng jiù hǎo bàn liǎo， xiàng zá mín suǒ jū de zhè zhòngdì fāng， yòu shí hòu zhuān tán fǎ zhì hěn nán bàn de， tā men wǎng wǎng jiǎng yì qì， huà shuō duì lù liǎo， rén zuò duì liǎo， tā jiù tīng nǐ de， rú guǒ quán gēn tā tán fǎ， bù yī dìng hǎo bàn。 　　 tā zài fēn xī zhào guó de dì xíng yě bù biàn lì， shì wáng guó de dì xíng， kě shì zhào guó zài zhè me bù lì de qíng xíng zhī xià， réng jiù chū bīng dǎ zhàng（ lì rú hòu lái qín guó dàjiàng bái qǐ yǔ zhào guó cháng píng zhī yì， kēng zhào zú sì shí wàn de gù shì）。 zhāng yí suǒ jiǎng zhè yī duàn dōushì jiǎng dāng shí qín guó de zhèng cè， pī píng qín guó dāng shí de zhè bān móu chén méi yòu jìn xīn fù zé rèn。 tā jì xù shuō： 　　“ nǎi fù xī zú， yǐ gōng hán dān， bù néng bá yě， qì jiá bīng nù， zhàn lì 'ér què， tiān xià gù liàng qín lì 'èr yǐ。 jūn nǎi yǐn tuì， bìng yú lǐ xià， dà wáng yòu bìng jūn 'ér zhì yǔ zhàn， fēi néng hòu shèng zhī yě。 yòu jiāo bà què， tiān xià gù liàng qín lì sān yǐ。 nèi zhě liàng wú móu chén， wài zhě jí wú bīng lì， yóu shì guān zhī， chén yǐ yāo xià zhī cóng， qǐ qí nán yǐ！ nèi zhě wú jiá bīng dùn， shì bīng bìng， xù jī suǒ， tián chóu huāng， lǐn cāng xū； wài zhě yāo xià bǐ zhì shèn gù， yuàn dà wáng yòu yǐ lǜ zhī yě。 ” 　　 yī kǒu qì pī píng xià lái， jié lùn shuō dào wài miàn de rén， kàn nǐ nèi zài de móu chén， wài zài de bīng lì， dào dǐ yòu duō dà lì liàng， dū kàn dé qīng qīng chǔ chǔ， xiàn zài nǐ guó nèi shì zhè yàng de qíng shì， ér gè guó yòu lián hé qǐ lái， nǐ qín wáng yīnggāi duō duō kǎo lǜ liǎo。 　　 rán hòu zhāng yí tí chū jiàn yì， xiān yǐ wǔ wáng dài zhòu de lì shǐ jīng yàn lái zuò bǐ fāng。 shuō dòng qín huì wáng， zuì hòu de jié lùn， jìng yǐ zì jǐ de tóu lú lái jiān dìng qín huì wáng de xìn xīn， kě jiàn tā de huì shuō huà， yě kě jiàn tā yòng xīn zhī shēn hé qiú xìn zhī jí liǎo。 　　“ qiě chén wén zhī， zhàn zhàn lì lì， rì shèn yī rì， gǒu shèn qí dào， tiān xià kě yòu yě。 hé yǐ zhī qí rán？ xī zhě zhòu wéi tiān zǐ， shuài tiān xià jiāng jiá bǎi wàn， zuǒ yǐn yú qí gǔ， yòu yǐn yú huán shuǐ， qí shuǐ jié 'ér yùn shuǐ bù liú， yǐ yǔ zhōu wǔ wéi nán， wǔ wáng jiāng sù jiá sān qiān， lǐng zhàn yī rì， pò zhòu zhī guó， qín qí shēn， jù qí dì 'ér yòu qí mín， tiān xià mò bù shāng。 zhì bó shuài sān guó zhī zhòng， yǐ gōng zhào xiāng wáng yú jìn yáng， jué shuǐ guàn zhī， sān nián chéng qiě bá yǐ。 xiāng zhù cuò guī shù cè zhàn zhào， yǐ shì lì hài， hé guó kě jiàng？ ér shǐ zhāng mèng tán， yú shì qián xíng 'ér chū， fǎn zhì bó zhī yuē， dé liǎng guó zhī zhòng， yǐ gōng zhì bó zhī guó， qín qí shēn， yǐ chéng xiāng zǐ zhī gōng。 jīn qín dì duàn cháng xù duǎn， fāng shù qiān lǐ， míng shī shù bǎi wàn， qín guó hào lìng shǎng fá， dì xíng lì hài， tiān xià mò rú yě。 yǐ cǐ yǔ tiān xià， tiān xià kě jiān 'ér yòu yě。 chén mèi sǐ， wàng jiàn dà wáng， yán suǒ yǐ jǔ pò tiān xià zhī cóng， jǔ zhào、 wáng hán， chén jīng、 wèi， qīn qí、 yàn， yǐ qiú bàwáng zhī míng， cháo sì lín zhū hóu zhī dào， dà wáng shì tīng qí shuō， yī jǔ 'ér tiān xià zhī cóng bù pò， zhào bù jǔ， hán bù wáng， jīng、 wèi bù chén， qí、 yàn bù qīn， bàwáng zhī míng bù chéng， sì lín zhū hóu bù cháo， dà wáng zhǎn chén yǐ xùn yú guó， yǐ zhù wéi móu bù zhōng zhě。 ” 　　 xiàn zài bǎ sū qín、 zhāng yí zhè liǎng piān dōng xī zuò yī gè jié lùn。 wǒ men chóngfù tí chū yào tè bié rèn shí qīng chǔ de yī gè zhòng diǎn： sū qín、 zhāng yí dāng shí de dòng jī， shì yǐ zì jǐ gè rén de gōng míng fù guì wéi chū fā diǎn， ér bǎ zhěng gè de liè guó jú miàn， lì shǐ de shí dài， zài tā men liǎng wèi tóng xué de shǒu lǐ bǎi bù liǎo yuē 'èr sān shí nián。 tā men bìng méi yòu yī gè zhōng xīn sī xiǎng， huò zhèng zhì shàng de zhù yì。 tóng shí yě kě yǐ shuō， dāng shí yī bān lǐng dǎo rén， bìng bù jiē shòu rèn hé zhōng xīn sī xiǎng huò zhù yì， duì yú dào dé rén yì de zhōng xīn sī xiǎng dōubù guǎn liǎo， zhǐ rèn shí lì hài guān xì。 zhè yī diǎn duì wǒ men xiàn zài lái shuō， shì yī gè lì shǐ de jīng yàn， yào tè bié zhù yì。 zhōng guó jǐ qiān nián lì shǐ， yī gè luàn xiàng， dào liǎo xiàng zhàn guó de mò qī， xiàng nán běi cháo de mò qī， xiàng wǔ dài de mò qī， rén yì dào dé méi yòu bàn fǎ fā huī zuò yòng， méi rén jiē shòu， zhè shì shénme yuán yīn？ dāng rán yòu tā de dào lǐ， pì rú《 mèng zǐ》， dà jiādōu dú guò de。 mèng zǐ bù guò bǐ sū qín， zhāng yí zǎo yī diǎn diǎn 'ér yǐ， wèishénme mèng zǐ dào chù jiǎng rén yì， dào chù chī biě？ wèishénme sū qín、 zhāng yí huì nà me chī xiāng？ zhè yàng bǐ jiào xià， jiù chǎn shēng liǎng gè guān diǎn， zài gè rén fāng miàn， wǒ men jiù kàn dào liǎo kǒng zǐ、 mèng zǐ de wěi dà， tā men duì yú sū qín、 zhāng yí de zhè yī tào bù shì bù dǒng， tā men quán dǒng， kě shì shǐ zhōng bù yuàn yì yǐn dǎo rén jiā zǒu shàng zhè tiáo lù， shǐ zhōng yào qiú rén jiā jiǎng jī běn de dé xìng， bìng bù zài hū zì jǐ gè rén dāng shí de róng yào， zhè shì kǒng、 mèng gè rén de liǎo bù qǐ。 dì 'èr diǎn， wǒ men kàn chū liǎo， dāng shí de shí dài wèishénme xū yào sū tài、 zhāng yí de zhè yī tào， zhè jiù jiǎng dào wǒ men běn shēn。 wǒ men xiàn zài liǎng fù zhòng dān tiǎo zài shēn shàng， yī miàn yào wéi chí zì jǐ chuán tǒng wén huà de dé yè， zhèng zhì de dào dé， rén lún de dào dé， chéng xiān qǐ hòu， zhè shì yī fù dān zǐ。 lìng yī fāng miàn shì yào rú hé pèi hé zhè gè shí dài de pò qiē xū yào， ér zhè gè xū yào shì jiǎng lì hài de， dàn zài lì hài zhī zhōng， yào guàn shū jìn qù wǒ men gù yòu de dào dé wén huà sī xiǎng， zhè jiù shì wǒ men jīn rì de chǔjìng， shì yī gè fēi cháng kùn nán de chǔjìng， yě xǔ zài yī liǎng bǎi nián yǐ hòu de lì shǐ shàng， huì xiě wǒ men fēi cháng liǎo bù qǐ de hǎo chù， yīn wéi wǒ men jīn rì suǒ tiǎo de dān zǐ， bǐ gǔ rén tiǎo de hái yào zhòng， hái yào kùn nán。 suǒ yǐ wǒ men dú liǎo sū qín、 zhāng yí liǎng rén de zhuànjì zī liào， liǎo jiě liǎo tā men dāng shí de lì shǐ， ná lái bǐ jiào jīn tiān， jiù zhī dào jīn tiān yòu rú hé de kùn nán。 yīn cǐ dà jiā yòu shí jiān， bù fáng duō dú《 shǐ jì》、《 zhàn guó cè》 zhè yī lèi shū， bù yào yǐ wéi zhè shì gǔ shū， yǐ jīng guò liǎo shí。 rú guǒ bù biàn chéng shū dāi zǐ， zài pèng dào shì qíng de shí hòu， fā huī qǐ lái， fēi cháng yòu yòng chù， tòu guò liǎo gǔ shū， gèng yòu zhù yú xiàn dài qíng kuàng de liǎo jiě hé jìn zhǎn。 　　 cháng duǎn zòng héng 　　 shàng miàn jiǎng dào sū qín、 zhāng yí de zòng héng shù， wǒ guó gǔ dài， kàn bù qǐ tā。 zài zhōng guó gǔ dài chēng yòng “ shù ” de rén shì shù shì， bìng méi yòu bèi liè rén zhèng shì xué zhě zhī liú。 xiàn dài què shénme dōushì shù liǎo。 　　 zòng héng shù， yě míng gōu jù zhī shù， yòu míng cháng duǎn shù。 zhè zhǒng “ shù ” de yuán zé hé jīng shén， shì wǒ men jīn rì suǒ chù de zhè yàng guó jì jú shì zhī zhōng， suǒ xū yào liǎo jiě de。 wǒ men jīn rì de wài jiāo， yī qiē gōng zuò， dū bì xū yòu zhè yàng de jīng shén hé cái jù， zhuā dé zhù bié rén de ruò diǎn， rán hòu dá dào zì jǐ de mùdì， zhè shì yī gè hěn gāo shēn de běn shì， kě yǐ shuō bǐ zuò shēng yì hái nán。 zuó yè kàn liǎo yī běn shū， lǐ miàn jìzǎi yī duàn qīng cháo de zhǎng gù shuō， shān xī yòu yī hù hěn huì zuò shēng yì de rén jiā， yòu cì yòu yī gè gù kè zài tǎo jià hái jià， zhēng zhí dé hěn lì hài， lǎo bǎn bèi bī dé dū shēng qì liǎo， biàn shuō： “ tiān xià nǎ yòu yī běn wàn lì de shēng yì？ yào xiǎng yī běn wàn lì， jiù huí qù dú shū bā！ ” zhè rén yī tīng zhè gè huà díquè yòu dào lǐ， jiù lì kè huí qù péi yǎng 'ér zǐ dú shū， hòu lái guǒ rán tā zǐ sūn hǎo jǐ dài dōushì hěn yòu cái jù de dà chén， yóu zhè gè gù shì de yōu mò gǎn， yě kě yǐ lián xiǎng dào zòng héng shù shì xiāng dāng nán de。 　　 jīn tiān， wǒ men yòng de zī liào shì《 cháng duǎn jīng》， zhè běn shū dà jiā yě xǔ hěn shǎo zhù yì dào tā， zuò zhě shì táng cháo rén， míng zhào ruí， yī shēng méi yòu chū lái zuò guān， shì yī wèi yǐn shì。 yòu míng de shī rén lǐ bái， jiù shì tā de xué shēng。 rú guǒ yán jiū lǐ bái， wǒ men zhōng guó rén dū jiǎng lǐ bái、 dù fǔ shì míng shī rén， shí jì shàng lǐ bái yī shēng de bào fù shì jiǎng “ wáng bà zhī xué ”， kě xī tā shēng de shí dài bù duì， tài zǎo liǎo yī diǎn。 táng míng huáng de shí dài， tiān xià shì tài píng， dào tiān xià luàn shí， tā yǐ jīng sǐ liǎo， wú suǒ yòng chù。 zhào ruí zhù de shì《 cháng duǎn jīng rù jiù shì zòng héng shù。 zhè yī běn shū zài gǔ dài， yóu qí zài qīng cháo jǐ bǎi nián jiān， suī rán bù shì míng jìn， yīn wéi shì gǔ shū， méi yòu lǐ yóu jìn zhǐ， kě shì shì shí shàng shì 'àn jìn de shū， tā suǒ yǐn xù de lì shǐ jīng yàn， dōushì dào táng dài wéi zhǐ。 hòu lái dào liǎo sòng cháo，《 sù shū》 jiù chū lái liǎo， yǐ qián yě yòu， dàn sòng cháo liú chuán xià lái de《 sù shū》 shì fǒu jí shì hàn shí de yuán bǎn， wú cóng zhèng míng。 dào liǎo míng mò qīng chū， lìng yī běn shū《 zhì náng bǔ》 chū lái liǎo， zuò zhě féng mèng lóng shì yī wèi míng shì， bǎ lì shǐ de jīng yàn dū ná chū lái liǎo。 wǒ men rú bǎ《 zuǒ chuán rù《 guó yǔ rù《 zhàn guó cè》、《 rén wù zhì》、《 cháng duǎn jīng》、《 zhì náng bǔ》， yǐ jí zēngguófān de《 bīng jiàn》 děng děng， biān chéng yī tào， dōushì shǔ yú zòng héng shù de fàn wéi yǐ nèi。 cháng duǎn zhī xué hé tài jí quán de yuán lǐ yī yàng， yǐ sì liǎng bō qiān jīn de běn shì， “ jǔ zhòng ruò qīng ”， hěn zhòng de dōng xī ná bù dòng， yào xiǎng bàn fǎ， zhǎng wò lì de qiǎo miào， yòng yī gè zhǐ tóu bō dòng yī qiān jīn de dōng xī。 　　 rén chén zhī dào 　　 zhè lǐ shì zì《 cháng duǎn jīng》 zhōng zhāi lù chū lái de yī piān：《 chén hángdì shí》， jiù shì rú hé zuò yī gè hěn hǎo de dà chén， huàn jù huà shuō rú hé zuò yī gè hěn hǎo de gànbù。《 cháng duǎn jīng》 lǐ yě yòu “ jūn dào ” de lùn shù， wǒ men zàn shí bǎo liú。 xiàng zuì jìn hěn duō rén xǐ huān dú《 zhēnguàn zhèng yào》， lǐ miàn jìzǎi táng tài zōng dāng nián zhì guó de lì shǐ jīng yàn， tā de zhòng diǎn shǔ yú jūn dào， shì gěi huáng dì de jiào kē shū， yào tā zhī dào rú hé zuò yī míng jūn， suǒ yǐ wàng zhī bù sì rén jūn de wǒ men， hái shì xiān yóu chén dào kāi shǐ， bǎ chén dào xué hǎo： 　　 zhè gè chén xíng， suǒ péi yǎng de gànbù， kě yǐ shuō shì zuì gāo de gànbù， bō luàn fǎn zhèng de gànbù。 tā xiān bǎ chén dào fēn lèi lái jiǎng， zhèng chén liù lèi， xié chén liù lèi， xiāng hù zuò duì bǐ。 　　 liù zhǒng zhèng chén de diǎn fàn 　　 fū rén chén méng yá wèi dòng， xíng shī wèi xiàn， zhāo rán dú jiàn cún wáng zhī jī， dé shī zhī yào， yù jìn hū wèi rán zhī qián， shǐ zhù chāo rán lì hū xiǎn róng zhī chù。 rú cǐ zhě， shèng chén yě。 　　 tā fēn lèi chū lái de dì yī zhǒng shì shèng chén de diǎn xíng， rú《 sù shū》 lǐ de jiǎng de yī yǐn、 jiāng shàng、 zhāng liáng zhè xiē rén， dōukě suàn shì shèng chén。 zhè lǐ shèng chén zài shàng gǔ shǔ yú sān gōng zhī liú， zuò 'ér lùn dào zhī shì。 tā men de wèi zhì zuì gāo， děng yú xiàn dài guó jiā zuì gāo de gù wèn。 méi yòu gù dìng de bàn gōng shì， yě méi yòu gù dìng guǎn nǎ gè bù mén， suǒ wèi “ zuò 'ér lùn dào ”， bìng bù shì zuò zài nà lǐ wán zuǐ bā chuī niú， tā men de xíng wéi jiù shì běn jié suǒ jiǎng de “ méng yá wèi dòng ” zhè jǐ jù huà。 tiān xià yī qiē dà shì， xiàng zhí wù yī yàng， zài hái méi yòu fā yá de shí hòu， tài shì hái méi yòu xíng chéng de shí hòu， nà jiù yǐ jīng hěn míng xiǎn de dòng zhú jī xiān， zhī dào kě bù kě yǐ zuò。 zuò xià qù yǐ hòu， cún wáng、 dé shī de jī yào， dū yù xiān kàn dé dào， bǎ wò dé zhù。 zài shì qíng wèi fā shēng zhī qián jiù yù xiān fáng zhǐ， shǐ tā de “ lǎo bǎn ”-- lǐng dǎo rén， yǒng yuǎn zhàn zài guāng róng de zhè yī miàn， néng gòu zuò dào zhè yàng de， kān chēng dì yī liú de gànbù， jiào zuò shèng chén。 zài lì shǐ shàng zhè zhǒng dì yī liú de gànbù， dōushì wáng zhě zhī shī。 　　…… 　　 xū xīn jìn yì， rì jìn shàn dào， miǎn zhù yǐ lǐ yì， yù zhù yǐ cháng cè， jiāng shùn qí měi， kuāng jiù qí 'è。 rú cǐ zhě， dà chén yě。 　　 qí cì shì zì jǐ hěn qiān xū， měi tiān bāng zhù lǐng dǎo rén zuò hǎo shì， gòng xiàn tā bǎo guì de yì jiàn， zhè zhǒng gǔ dài chēng wéi “ gǔ gěng zhī chén ”， gǔ tóu yìng de dà chén， zì jǐ mǎ shàng bèi miǎn zhí méi yòu guān zuò méi guān xì， dàn zhù yào de zài shǐ lǐng dǎo rén zǒu shàng hǎo de zhè yī miàn， lǐng dǎo rén bù duì de， jiù shì shuō bù duì， lì dài dōuyòu zhè zhǒng dà chén。 sòng tài zǔ zhī chū yòu yī wèi dà chén qù kàn huáng dì， dāng shí huáng dì chuān liǎo shuì yī zài gōng lǐ， tā jiù bèi guò shēn zǐ， zhàn zài mén shàng bù jìn qù， huáng dì kàn jiàn tā zhàn zài mén wài， jiào shì wèi qù wèn tā wèishénme bù jìn qù， tā shuō huáng shàng méi yòu chuān lǐ fú， yī jù huàbà huáng dì zhěng dé liǎn dū hóng liǎo， gǎn kuài qù huàn liǎo dài biǎo guó jiā tǐ zhì de lǐ fú chū lái jiē jiàn tā。 suī rán zhè zhǐ shì yī jiàn xiǎo shì， dàn zhè zhǒng gǔ gěng zhī chén zé jué bù mǎ hǔ， yīn wéi huáng dì dài biǎo liǎo yī gè guó jiā。 zài qīng cháo de shí lù lǐ jiù jiǎng dào， kāng xī zì qī suì dēng jī， liù shí nián de huáng dì dāng xià lái， yī tiān dào wǎn máng dé bù dé liǎo， jí shǐ tā yī gè rén zài fáng lǐ de shí hòu， yě cóng lái méi yòu bǎ tóu shàng dài de lǐ mào zhāi xià lái， zì jǐ jiù rú cǐ yán gé guǎn lǐ zì jǐ。 suǒ yǐ yī gè zhēn zhèng hǎo de lǐng dǎo rén， duì dài zì jǐ fēi cháng yán gé， zhè shì hěn tòng kǔ de shì， zì jǐ rú guǒ kè fú bù liǎo zì jǐ， ér xiǎng zhēng fú tiān xià， shì bù kě néng de。 zhè lǐ jiǎng dào de dà chén， duì lǐng dǎo rén yào “ miǎn zhù yǐ lǐ yì ”， yào quàn miǎn lǎo bǎn shǒu lǐ xíng yì。 “ yù zhù yǐ cháng cè ”， gào sù lǎo bǎn yào yǎn guāng kàn dé yuǎn， zuò cháng jiǔ de dǎ suàn， shǐ tā hǎo de dì fāng gèng hǎo， huài de dì fāng gǎi diào， zhè gè yàng zǐ， jiào zuò dà chén。 　　…… 　　 sù xīng yè mèi， jìn xián bù xiè， shù chēng wǎng gǔ zhī xíng shì， yǐ lì zhù yì。 rú cǐ zhě， zhōng chén yě。 　　 qí cì， shì wéi guó jiā bàn shì， shuì dū shuìde hěn shǎo， qǐ zǎo shuì wǎn， tóng shí yào “ jìn xián bù xiè ”， zhè qíng xíng lì shǐ shàng hěn duō， jiù shì tuī jiàn rén cái。 zhè jiàn shì zài zhōng guó gǔ dài hěn zhòng yào， yī gè dà chén rú guǒ bù tuī jiàn rén cái， shì bù kě yǐ de。 zhè yī diǎn jiù kě yǐ kàn dào zhōng guó wén huà de zhèng zhì dào dé， qián bèi dà chén shì yòng gè zhǒng fāng fǎ lái péi yǎng hòu bèi， yú yǐ tuī jiàn， ér qiě yòu hǎo rén cái jiù tuī jiàn， bù kě sōng xiè tíng dùn。 “ shù chēng wǎng gǔ zhī xíng shì， yǐ lì zhù yì。 ” guò qù de dà chén， dōushì shēn tōng lì shǐ， rú sī mǎ guāng， zhù yòu《 zī zhì tōng jiàn》， dàn tā yě shì dà zhèng zhì jiā。 tā yòu yī dù bèi biǎn huí jiā， hòu lái huáng dì yòu xǔ duō shì qíng， yào zhǎo tā qù tán， tā jiē dào mìng lìng jìn jīng， dào liǎo jīng chéng -- luò yáng de chéng wài， luò yáng de lǎo bǎi xìng tīng shuō sī mǎ xiànggōng méng huáng dì zhào jiàn jìn jīng， dà jiā gāo xīng dé páo dào jiāo wài qù pái duì huān yíng tā。 sī mǎ guāng kàn jiàn zhè qíng xíng， wèn míng bái liǎo yuán yīn， lì kè wǎng huí zǒu， bù jìn jīng liǎo。 zhè jiù shì tài dé zhòng wàng liǎo yě bù hǎo， zhè jiù shì sī mǎ guāng zuò rén xiǎo xīn de dì fāng。 tóng shí， yě jiù shì zhōng guó wén huà yǔ xī fāng wén huà bù tóng de dì fāng， dāng róng yào lái de shí hòu， gāo xīng bù yào guò tóu liǎo， guò tóu liǎo jiù bù hǎo， huā kāi dé zuì hǎo de shí hòu， yào jiàn hǎo biàn shōu， zài xīn shǎng xià qù， jiù wěi luò liǎo。 zhè lǐ shì shuō zuò dà chén yào shēn tōng lì shǐ， yīn wéi zài lì shǐ shàng yòu hěn duō de jīng yàn， kě yǐ yǐn yòng lái bāng zhù lǐng dǎo rén。 　　 zài qīng chū， huáng dì de nèi tíng， yòu yī gè zǔ zōng de guī dìng， huáng dì měi tiān zǎo chén qǐ lái， yī dìng yào xiān dú xiān cháo de shí lù， tā men zǔ xiān chǔlǐ zhèng shì de jīng lì。 kě jiàn lì shǐ de jīng yàn， yòu rú cǐ zhòng yào， bù guǎn dú dé duō shú， měi tiān yào dú yī xià， yǐ xī shōu jīng yàn， qǐ fā líng gǎn。 suí shí yǐ zì jǐ lì shǐ de jīng yàn lái fǔ zhù huáng dì de cái shì zhōng chén。 　　 huò wèn yuán zǐ yuē： gù shàofǔ yáng fù， qǐ fēi zhōng chén zāi？ duì yuē： kě wèi zhí shì， zhōng zé wú bù zhī。 hé zhě？ fū wéi rén chén， jiàn zhù shī dào， zhǐ qí fēi zé bō yáng qí 'è， kě wèi zhí shì， wèi wéi zhōng yě。 gù sī kōng chén qún zé bù rán， qí tán huà zhōng rì， wèi cháng yán rén zhù zhī fēi， shū shù shí shàng 'ér wài bù zhī， jūn zǐ wèi chén qún yú shì hū zhǎngzhě， cǐ wéi zhōng yǐ。 　　 zhè lǐ shì yǐ fù zhù de xíng shì， duì “ zhōng chén ” zuò jìn yī bù de chǎn shù。 tā shuō， yòu rén wèn yuán zǐ shuō gù shàofǔ yáng fù bù shì zhōng chén má？ ér tā dá fù shuō， xiàng yáng fù zhè yàng de rén， zhǐ néng chēng zhí shàng， tā xíng zhí dào 'ér yǐ， suàn bù dé zhōng chén。 yáng fù shì sān guó shí de wèi rén， yīn dǎ mǎ chāo shí yòu gōng， fēng wéi guān nèi hóu， wèi míng dì de shí hòu yòu shēng liǎo guān， zhè rén yòu yī gè bào fù， lì shǐ shàng xiě tā “ yǐ tiān xià wéi jǐ rèn ”， yě jiù shì shuō， “ tiān xià xīng wáng， pǐ fū yòu zé ” de yì sī。 yīn cǐ lì shǐ shàng xiě tā “ gǎn kàng shū ” sān gè zì。 “ shū ” jiù shì gěi huáng dì de bào gào， “ zòu yì ” shì jiàn yì， “ zòu shū ” shì yǔ huáng dì tǎo lùn wèn tí， “ kàng shū ” jiù shì fǎn duì huáng dì de yì jiàn。 yáng fù shì cháng cháng tí kàng shū， shàng miàn shōu dào tā zhè xiē yì jiàn， kàn shì kàn liǎo， dàn wǎng wǎng bù dà lǐ， tā kàn zì jǐ de yì jiàn bù bèi cǎi nà， jiù tí chū cí guān， dàn méi bèi pī zhǔn， shàng miàn hái shì rèn wéi tā hěn hǎo。 lì shǐ shàng yòu yī zé gù shì， yòu yī tiān tā kàn dào wèi míng dì， chuān liǎo yī jiàn biàn fú， ér qiě diào 'ér láng dāng， jiù hěn lǐ mào dì gào sù wèi míng dì， chuān zhè yàng de yī fú bù hé lǐ yí， nòng dé huáng dì mò rán， wú huà kě shuō， huí qù huàn yī fú。 hái yòu wèi míng dì sǐ liǎo yī gè zuì téng 'ài de nǚ 'ér， fā sàng de shí hòu， wèi míng dì xià mìng lìng biǎo shì zì jǐ yào sòng sàng， zhè yī xià， yáng fù huǒ liǎo， tā kàng shū shuō xiān wáng hé tài hòu sǐ liǎo， nǐ dū méi yòu qù sòng sàng， xiàn zài nǚ 'ér sǐ liǎo yào sòng sàng， zhè bù hé lǐ。 dāng rán yáng fù de huà shì duì de， wèi míng dì dào dǐ shì rén zhù， bìng méi yòu lǐ tā de fǎn duì yì jiàn。 zài lì shǐ shàng zhè lèi gù shì hěn duō。 　　《 cháng duǎn jīng》 zhōng， zài zhè lǐ jiè yòng tā， duì zhōng chén de yì yì， zuò yī gè chǎn shù。 tā shuō xiàng yáng fù zhè yàng de rén， kě chēng wèishì yī gè zhí shì， hěn zhí shuǎng， yòu gǔ qì， dàn hái bù gòu suàn zuò zhōng chén。 shénme lǐ yóu？ zuò wéi yī gè dà chén， fā xiàn lǐng dǎo rén cuò liǎo， dāng miàn gěi tā xià bù qù。 suī rán zhǐ chū tā de bù duì shì yīnggāi de， dàn fāng fǎ yòu wèn tí， jiēguǒ shì zì jǐ zài chū fēng tóu 'ér yǐ。 yòu rú hé péng yǒu zài yī qǐ， zài péng yǒu fàn cuò shí， yào zài méi yòu dì sān zhě zài chǎng shí， sī xià gào sù tā， bù néng dāng bié rén de miàn qián shuō chū lái， gěi tā xià bù qù。 ér wèi cháo de lìng wài yī gè dà chén， sī kōng chén qún zhè gè rén， shì fēi cháng yòu míng de， xué wèn、 dào dé yàng yàng dōuhǎo。 suǒ yǐ yán jiū sān guó shí de lì shǐ， wèi cáo cāo fù zǐ zhī néng gòu chéng wéi yī gè zhèng tǒng de zhèng quán 'ér wéi chí liǎo nà me jiǔ， bù shì méi yòu lǐ yóu de。 cóng lìng yī gè jiǎo dù kàn， hěn yòu tā de dào lǐ。 zài cáo cāo fù zǐ de bù xià lǐ tóu， yòu hěn duō liǎo bù qǐ de rén。 xiàng chén qún jiù shì yòu míng de dà chén， tā jiù yòu zhōng chén de fēng dù， tā hé gāo jí de rén yuán zài yī qǐ de shí hòu， cóng lái bù jiǎng shàng miàn lǐng dǎo rén de cuò wù， zhǐ shì zhí jiē “ kàng shū ”， sòng bào gào shàng qù， zhǐ chū nǎ diǎn yòu cuò wù， nǎ diǎn bì xū gǎi。 dàn shì tā shàng liǎo jǐ shí gè zòu shū， yòu de shì jiàn yì， yòu de shì pī píng， ér tā de péng yǒu tóng liáo dōubù zhī dào tā shàng liǎo shū， zì jǐ jué duì méi yòu zì wǒ biǎo yáng。 suǒ yǐ hòu shì de rén， dū zūn chén qún shì yī wèi zhǎngzhě -- nián gāo， yòu dào dé， yòu xué wèn， yòu xiū yǎng， hòu dào de rén， zhè cái shì zhēn zhèng de zhōng chén。 xiàng yáng fù zhǐ shì hángdào de zhí shì。 qí shí， bù dàn duì lǐng dǎo rén yīnggāi zhè yàng， jiù shì duì péng yǒu， yě yìng gāi zhè yàng。 　　…… 　　 míng chá chéng bài， zǎo fáng 'ér jiù zhī， sài qí jiān， jué qí yuán， zhuǎn huò yǐ wéi fú， jūn zhōng yǐ wú yōu。 rú cǐ zhě， zhì chén yě。 　　 zhì chén zài xiàn dài de shuō fǎ， shì yòu gāo shēn de yuǎn jiàn， chéng bài huò fú， shì xiān kàn dé dào， lǎo zǎo fáng zhe tā de hòu guǒ 'ér cǎi qǔ shìdàng cuò shī。 yī gè zhèng cè xià lái， zhǐ kàn chéng gōng de yī miàn， yī dàn shī bài zěn me bàn？ yào zǎo fáng 'ér jiù zhī， sài qí jiān， jiān jiù shì kòngxì。 chǔlǐ rèn hé yī shìdōu bì xū gù lǜ zhōu quán， jí shǐ yòu bǎi fēn zhī bǎi chéng gōng de bǎ wò， zǒng nán miǎn qí zhōng yòu yī gè shī bài de yīn sù， jiù yào “ zǎo fáng 'ér jiù zhī ”， xiān bǎ lòu dòng dǔsè diào， bǎ shī bài de yīn sù xiāo miè liǎo， bǎ huò biàn chéng fú， shǐ shàng miàn lǐng dǎo de rén， méi yòu fán nǎo、 tòng kǔ、 chóu mèn。 zhè jiù jiào zuò zhì chén。 　　…… 　　 yǐ wén fèng fǎ， rèn guān zhí shì， bù shòu zèng yí， shí yǐn jié jiǎn。 rú cǐ zhě， zhēn chén yě。 　　 zài qí cì， jiù shì fù zé rèn， shǒu jì lǜ， fèng gōng shǒu fǎ， shàng miàn jiāo gěi rèn wù， fù zé zuò dào， jìn zì jǐ de lì liàng， bù tān wū， nǎi zhì sòng lǐ láidōu bù shòu， shēng huó qīng kǔ jiǎn dān， zhè zhǒng rén shì zhēn chén， lián jié zhī zhì， fù zé rèn de hǎo gōng wù yuán。 　　…… 　　 guó jiā hūn luàn， suǒ wéi bù tán， gǎn fàn zhù zhī yán yán， miàn yán zhù zhī guò shī。 rú cǐ zhě， zhí chén yě。 　　 guó jiā zài hūn luàn de shí hòu， duì shàng miàn bù pāi mǎ bì， bù dāng miàn gōng wéi， ér qiě dāng shàng miàn wēi yán dé hěn， shēng qì jí liǎo， shuídōu bù gǎn jiǎng huà de shí hòu， tā hái shì gǎn qù pèng， dāng miàn zhǐ chū shàng miàn cuò liǎo de shì， zhè yàng jiù shì zhí chén。 　　“ shì wèi liù zhèng ”。 tā shǒu xiān tí chū lái， shèng chén、 dà chén、 zhōng chén、 zhì chén、 zhēn chén、 zhí chén zhè liù zhǒng gànbù， jiào zuò liù zhèng。 　　 shù chén zhī dào 　　 huán fàn《 shì yào lùn》， huán fàn shì nán běi cháo shí dài de rén， tā de zhù zuò zhōng yòu yī piān wén zhāng tí wéi《 shì yào lùn》， shǔ yú zòng héng shù zhōng de yī bù fēn， yě shì rén chén de xué wèn， suǒ yǐ jiǎng zhōng guó wén huà， wǒ jué dé yóu qí zài zhè gè bō luàn fǎn zhèng de shí dài， tǒng yī zhōng guó de jīn tiān， zhè yī bù fēn hěn zhòng yào。 zhè gè shí dài， bù shì wán quán jiǎng sì shū wǔ jīng， zuò yǐ lùn dào de shí hòu。 dāng rán wǒ men xū yào yǐ dào dé wéi zhōng xīn， dàn shì yào zhī dào zuò fǎ， ér zhè xiē zuò fǎ duō dé hěn， kě xī xiàn zài wài miàn yī bān réndōu bù yán jiū。 zài zhè lǐ， jiù yǐn jù liǎo《 shì yào lùn》 de huà， yìng rèn qīng chǔ gànbù。《 shì yào lùn》 shuō： 　　 chén yòu cí zhuō 'ér yì gōng， yán nì 'ér shì shùn， kě bù shù zhī yǐ zhí hū？ 　　 yòu xiē gànbù bù huì jiǎng huà， jiǎng chū lái bù hǎo tīng， kě shì dāng zhù guǎn de yào zhù yì， tā zuǐ bā bèn jiǎng bù chū lái， ér tā de zhù yì kě hǎodehěn， bù yào duì nà gè zuǐ bā bèn de gànbù huǒ dà 'ér bù qù tīng， zhè jiù cuò liǎo， jiù yòu xiē rén yī dù zǐ hǎo zhù yì， kě shì zuǐ bèn jiǎng bù hǎo， ér qiě tā jiǎng chū lái de huà， hǎo xiàng bǐ dú yào dū nán tūn xià qù， ràng rén tīng liǎo nán shòu dé hěn， kāi kǒu jiù shì： “ bù xíng！ bù xíng！ ” kě shì tā de yì jiàn， duì shì qíng fēi cháng yòu lì， zhè jiù yào lǐng dǎo rén yòu gāo dù de xiū yǎng， duì zhè zhǒng gànbù yào liǎo jiě qīng chǔ。 yào yòu tǐ liàng rén de xiū yǎng， liǎo jiě tā suī rán bù huì jiǎng huà； xīn shì hǎo de， yě shì zhí de。 　　…… 　　 chén yòu pǔ jùn 'ér cí nè， wài shū 'ér nèi mǐn， kě bù shù zhī yǐ zhì hū？ 　　 tiān shēng rén wù， gè gè qì zhì bù tóng， bǐng fù bù yī yàng， yòu zhǒng rén pǔ shí dé hǎo xiàng yǒng yuǎn shì xiāng bā lǎo de yàng zǐ， yòu yī diǎn jìn hū shí sān diǎn de yàng zǐ， dàn bù shì shí sān diǎn， dà yuē zhǐ shì shí 'èr diǎn bàn。 xiǎng xiǎng tā zhēn kě 'ài， hěn pǔ shí， dàn yòu shí zuò rén yòu duō liǎo nà me bàn diǎn hān tài， dàn bù shì huài shì， jiǎng huà shí dū dū nāng nāng jiǎng bù qīng chǔ。 zhè yàng de rén， kàn tā de wài biǎo méi yòu shénme liǎo bù qǐ。 ér nǎo zǐ lǐ cōng mǐn dé hěn。 dāng zhù guǎn de rén， duì yú zhè zhǒng rén， jiù yào liǎo jiě tā běn zhì chún pǔ、 cōng mǐn de yī miàn。 　　…… 　　 chén yòu fàn nán yǐ wéi shàng， lí bàng yǐ wéi guó， kě bù shù yǐ wàng hū？ 　　 zhè liǎng jù huà suǒ zhǐ de， zài lì shǐ shàng de gù shì yě hěn duō， jiù shì mào xiǎn fàn nán， lín wēi shòu mìng， kě yǐ bá luàn fǎn zhèng de rén cái。 rú xiàn dài shǐ shàng， zài 'èr cì shì jiè dà zhàn chū， xī tè lè héng zhēng 'ōu fēi， bǎ shì jiè rǎo luàn dé nà me yán zhòng de shí hòu， yīng guó rén zuì chū duì qiū jí 'ěr bù gǎn rèn yòng， yīn wéi qiū jí 'ěr shì yòu míng de “ liú máng ” zuò fēng， nào shì zhuān jiā， dàn shì zuì hòu dǐ kàng xī tè lè， hái shì kào qiū jí 'ěr， shí jì shàng qiū jí 'ěr jiù shì “ fàn nán yǐ wéi shàng ” de rén。 yòu xiē rén tiān shēng de gè xìng， xǐ huān mào xiǎn fàn nán。 yuè kùn nán jiù yuè yòu xīng qù qù gān， jiào tā zuò píng píng shí shí， guī guīju jǔ de gōng wù yuán、 bàn méi yòu shénme dà kùn nán de shì， tā lǎn dé gān。 “ lí bàng yǐ wéi guó ”， wèile guó jiā， kě yǐ rěn shòu yī qiē de huǐ bàng， dà jiādōu gōng jī tā， tā yě bù guǎn。 lì shǐ shàng táng、 sòng、 yuán、 míng、 qīng lì dài kāi guó de shí hòu， dōuyòu zhè yàng de rén wù。 xiàng yòu xǔ duō rén， bèi pài dào qián fāng qù jiān kǔ zhōng zuò zhàn， hòu fāng hái yòu rén xiàng shàng miàn mì bào， shuō tā de huài huà。 yòu xiē jīng míng de huáng dì， jiē dào zhè zhǒng bào gào， lián kàn dū bù kàn， yuán fēng bù dòng de， jiā yī gè mì fēng， jì dào qián fāng qù gěi tā zì jǐ kàn， yě jiù biǎo shì duì tā xìn rèn， shù zhī yǐ zhōng。 　　…… 　　 chén yòu shǒu zhèng yǐ nì zhòng yì， zhí fǎ 'ér wéi sī yù， kě bù shù zhī yǐ gōng hū？ 　　 xǔ duō rén fēi cháng gōng zhèng lián míng， dàn yòu shí hòu gōng zhèng lián míng què shòu dào qún zhòng qiáng liè de fǎn jī。 xiàng dāng nián zài chéng dū kāi mǎ lù de shí hòu， jiù fā shēng zhè zhǒng shì， dāng shí qún zhòng rèn wéi pò huài liǎo fēng shuǐ， dà jiā fǎn duì， dì fāng de shì lì hěn dà， suǒ wèi wǔ lǎo qī xián， chū lái jiǎng huà， yìng shì bù zhǔn kāi。 mǒu jiāng jūn méi yòu bàn fǎ， qǐng wǔ lǎo qī xián lái chī fàn， zhè biān zài bēi jiǔ lián huān chī fàn de shí hòu， nà biān yǐ jīng pài bīng bǎ tā men de fáng zǐ yī jiǎo chāi diào liǎo， děng wǔ lǎo qī xián huí jiā， yǐ jīng shì jì chéng shì shí。 suí biàn dà jiā zěn me mà fǎ， ér shì qíng hái shì zuò liǎo。 děng dào hòu lái mǎ lù xiū chéng liǎo， lián xiā zǐ dōushuō， yòu liǎo mǎ lù zǒu lù dōubù yòng guǎi gùn liǎo。 tiān xià shì qíng， yòu shí yào gǎi biàn shì hěn nán de。 yòu shí bì xū shǒu zhèng yǐ nì zhòng yì， wéi fǎn dà zhòng de yì sī jiān chí zhèng què de zhèng cè。 yào yòu zhè gè dān dāng。 zhè jiù yào liàng jiě tā zhè yàng shì wèile cháng yuǎn de gōng lì， yě yòu de shí hòu， zài zhí fǎ shàng wéi fǎn liǎo zì jǐ de sī yù， nìngkě zì jǐ rěn tòng xī shēng， zhè dū shì nán néng kě guì de。 　　…… 　　 chén yòu bù qū jǐ yǐ qiú hé， bù huò shì yǐ qǔ míng， kě bù shù zhī yǐ zhí hū？ 　　 yòu xiē rén de gè xìng juéjiàng， yào xiǎng jiào tā wěi qū tā zì jǐ de dào dé zhǔn zé， wéi fǎn tā de sī xiǎng yì zhì， ér qù yíng hé mǒu yī jiàn shì， tā sǐ yě bù gān。 hái yòu yī zhǒng “ bù huò shì yǐ qǔ míng ” zhè yě shì hěn nán de， jǐ shí nián lái xiàn shí de rén shēng jīng yàn， hěn shǎo kàn dào zhè zhǒng rén。 rú guǒ zuò yī jiàn shì， mǎ shàng kě yǐ chū míng， gè rén kě yǐ chéng gōng， kě shì， jiēguǒ jiāng huì wéi hòu shì liú xià huò gēn， nà me tā nìngkě bù yào chéng zhè gè míng， ér bù zuò zhè zhǒng shì。 yào liǎo jiě zhè zhǒng rén shì zhí dào 'ér xíng de cāo shǒu。 　　…… 　　 chén yòu cóng zè lòu 'ér jìn xiǎn yán， yóu bēi jiàn 'ér chén guó shì， kě bù shù zhī yǐ nán hū？ 　　 yòu xiē rén dì wèi hěn dī， kě shì tā yòu jiàn dì， gǔ jīn zhōng wài， zhè yàng bèi máimò de rén hěn duō。 wǎng wǎng zhè lèi rén tí jiàn yì shí， zhōng jiān jiē céng de rén shuō tā yuè jí bào gào， fēi bǎ tā kāi gé liǎo bù kě。 shí jì shàng yòu de rén lù zǐ hěn zhǎi， dì wèi yě bù gāo， yě méi yòu míng shēng， dàn néng jìn xián yán， yòu hěn hǎo de yì jiàn tí gōngjǐ lǐng dǎo rén， suī rán tā de dì wèi hěn dī， shì yī gè hěn pǔ tōng de rén， ér suǒ tí de yì jiàn， dōushì zhōng xīn wèiguó。 duì yú zhè zhǒng rén， zuò lǐng dǎo rén de yào zhù yì， zhè shì nán néng kě guì de。 　　…… 　　 chén yòu gū tè 'ér zhí jié， jiè lì 'ér jiàn huǐ， kě bù shù zhī yǐ jìn hū？ 　　 zhè gè “ jìn ” jiù shì “ jié ”， gǔ dài wǎng wǎng liǎng gè zì lián qǐ lái， “ jìngjié ” chéng wéi yī gè míng cí。 měi yǐ zhú zǐ lái xiàng zhēng， yīn wéi zhú zǐ shì xū xīn de， bǐ tǐng de， yòu xiē rén gè xìng gū pì， bù xǐ huān yǔ tóng shì、 péng yǒu duō wǎng lái， yòu tè shū gè xìng yǔ cái néng。 dà yuē yòu tè bié cháng chù de rén， dōuyòu tè bié de gè xìng， kàn lái hěn gū pì， zhè zhǒng rén yě yòu tā de cāo shǒu， bù suí biàn gǒu tóng， chāo rán 'ér dú lì， kě shì zhè zhǒng rén， róng yì zāo dào huǐ bàng， dāng zhù guǎn de jiù yào liǎo jiě zhè zhǒng rén shì yòu tè bié jié cāo de。 　　 cǐ qī shù zhě， jiē suǒ yǐ jìn shàn yě。 　　 shàng miàn céng jīng shuō liǎo yòu liù zhǒng zhèng pài yī miàn de gànbù， zhè lǐ jiù shuō dào， dāng zhù guǎn zuò lǐng dǎo rén de， yào duì bù xià liǎo jiě、 tǐ liàng de qī gè shù dào。 huàn yán zhī， zuò zhù guǎn de rú guǒ bù jù bèi zhè qī zhǒng shù dào， jiù bù néng dé dào zhè liù zhèng de gànbù。 zhè diǎn wǒ men yào zhù yì liǎo。 rén men cháng shuō lì shǐ shàng de rén cái duō， xiàn zài de rén cái shǎo， bìng bù jìn rán。 zhèng rú zēngguófān yǐ jí lì dài xǔ duō míng chén dōushuō， měi gè shí dài dào chù dōuyòu rén cái， dì yī zài zì jǐ néng bù néng shǎng shí， dì 'èr zài zì jǐ néng bù néng péi yǎng。 jí shǐ shì rén cái， yě hái yào jiā yǐ péi yǎng。 méi yòu hǎo de huán jìng hé yòu lì de tiáo jiàn， cáigàn fā huī bù chū lái， rén cái yě méi yòu yòng。 suǒ yǐ liù zhèng yǔ qī shù， shì jūn chén liǎng miàn gòng xiū zhī dào。 　　 fǎn pài chén dào de xíng tài 　　 xià miàn shì lìng wài yī lù de jǐ zhǒng chén dào： 　　 ān guān tān lù， bù wù gōng shì， yǔ shì chén fú， zuǒ yòu guān wàng。 rú cǐ zhě， jù chén yě。 　　 zhè lǐ de jù chén， hé《 lùn yǔ》 zhōng suǒ jiǎng de jù chén yòu liǎng yàng liǎo。 zhè lǐ shuō， yòu xiē rén guī guīju jǔ， ān yú nà gè guān wèi， zhǐ yào bù chū máo bìng， fǎn zhèng ná xīn shuǐ， duì yú gōng shìdōu bàn， dàn bìng bù tè bié nǔ lì， suí zhe shí dài de cháo liú， chén jiù gēn zhe chén， fú jiù gēn zhe fú， duì xiàn shí bǎ wò hěn láo， suí shì sú zǒu， zhè yàng yě kě yǐ， nà yàng yě kě yǐ， xiàn dài de míng cí， “ shuǐ jīng tānɡ yuán ” jiù shì zhè zhǒng rén， yòu tòu liàng， yòu gǔn yuán。 zhè zhǒng rén zhǐ shì còu còu shù de， liáo bèi yī yuán 'ér yǐ。 　　…… 　　 zhù suǒ yán jiē yuē shàn， zhù suǒ wéi jiē huí kě， yǐn 'ér qiú zhù zhī suǒ hǎo 'ér jìn zhī， yǐ kuài zhù zhī 'ěr mù， tōu hé gǒu róng， yǔ zhù wéi lè， bù gù hòu hài， rú cǐ zhě， tán chén yě。 　　 pāi mǎ bì zhè yī lèi de， lì shǐ shàng zhè zhǒng rén yě hěn duō， jìn dài shǐ zhōng zuì zhù míng de， yòu qīng cháo de hé kūn， qián lóng huáng dì de bì chén， jiù shì zhè yàng。 duì shàng miàn guāng shì： “ hǎo de！ shì de！ ” zhè hái bù suàn， dù zǐ lǐ hái zài dǎ zhù yì， yǐn yǐn dì， àn 'àn mō qīng zhù guǎn de máo bìng， àihào zài nǎ lǐ， rán hòu tóu qí suǒ hǎo， zhè zhǒng tóu qí suǒ hǎo de rén， yě yòu tā men de yī tào， yī bān rén hěn nán zuò dào de。 pì rú shuō， yī wèi zhù guǎn， shénme dōuméi xīng qù， jiù shì hǎo dú shū， yú shì yú chén zhè yī xíng de rén， yě huì zhuāng zhe hǎo dú shū。 suǒ yǐ shàng miàn rén yì dào dé， xià miàn mǎn táng dū rén yì dào dé。《 zhàn guó cè》 lǐ jiù yòu zhè yàng de gù shì。 qí huán gōng zuì tǎo yàn zǐ sè de yī fú， tā wèn guǎn zhòng gāi zěn me bàn， guǎn zhòng shuō zhè hěn jiǎn dān， nǐ míng tiān kāi shǐ， jiàn dào chuān zǐ yī fú de zǒu dào miàn qián， nǐ jiù shuō chòu dé hěn， jiào tā zǒu yuǎn yī diǎn， zhè jiù xíng liǎo。 qí huán gōng zhào yàng zuò liǎo， yī gè yuè yǐ hòu， quán guó dōuméi yòu chuān zǐ yī fú de rén。 suǒ yǐ wǒ men dú shū yào zhù yì， yī bān rén cháng yǐn yòng zēngguófān de huà， shè huì fēng qì de zhuǎn biàn， zài yī 'èr rén de shēn shàng。 dàn yào zhī dào zhè yī 'èr rén bù shì nǐ wǒ。 shè huì fēng qì jiù shì rú cǐ。 yīn cǐ shàng miàn hǎo shí me， xià miàn gēn zhe jiù shì shénme， zhè shì fēi cháng dà de lì liàng。 zhè yī lèi de rén， zhǐ shì tǎo hǎo lǐng dǎo rén 'ér yǐ， tōu tōu mō mō， bù zǒu zhèng dào， zhuān mén bā jié zhù guǎn， wǎng wǎng yīn cǐ hài liǎo zhè wèi zhù guǎn， tā yě bù guǎn。 zhè jiù jiào zuò yú chén。 　　…… 　　 zhōng shí xiǎn yán pí， wài mào xiǎo jǐn， qiǎo yán lìng sè， yòu xīn jí xián， suǒ yù jìn zé míng qí měi， yǐn qí 'è； suǒ yù tuì zé zhāng qí guò， nì qí měi， shǐ zhù shǎng fá bù dāng， hào lìng bù xíng， rú cǐ zhě， jiān chén yě。 　　 zhè yī duàn shuō dào jiān chén liǎo， hěn míng xiǎn dì shuō jiān chén nèi xīn lǐ fēi cháng yīn xiǎn， wài biǎo shàng kàn qǐ lái zé xiǎo xīn jǐn shèn， guīju dé hěn。 cóng lì shǐ shàng kàn dào， chéng gōng de zuò yī gè jiān chén hái hěn bù róng yì。 rú lì shǐ shàng shuō qínhuì shā liǎo yuè fēi， nǎ lǐ shì qínhuì shā de， sòng gāo zōng běn lái jiù tǎo yàn yuè fēi， qínhuì zhǐ shì yíng hé sòng gāo zōng de yì sī， dài gāo zōng chéng zuì 'ér yǐ。 dà jiādōu zhī dào yuè fēi de kǒu hào： “ zhí dǎo huáng lóng， yíng huí 'èr shèng。 ” zhè shì yuè fēi bù dǒng sòng gāo zōng de xīn lǐ， yǐ wéi zhí dǎo huáng lóng jiù kě yǐ liǎo。 yíng huí 'èr shèng yǐ hòu， sòng gāo zōng zěn me bàn？ èr shèng yī gè shì tā fù qīn， yī gè shì tā gē gē， èr shèng huí lái， sòng gāo zōng hái dāng bù dāng huáng dì？ dì 'èr diǎn， yuè fēi dāng shí cái sān shí duō suì， nián jì tài qīng， piān yào shè jí nèi zhèng。 dāng shí sòng gāo zōng hái méi yòu lì tài zǐ， ér yuè fēi tiān tiān cuī gāo zōng lì tài zǐ， zhè zài gāo zōng de xiǎng fǎ， rèn wéi nǐ yuè fēi xī wàng wǒ kuài sǐ má？ ér qiě zhè shì wǒ zhào jiā de jiā wù shì， nǐ zài wài miàn hǎohǎo dǎ nǐ de zhàng jiù xíng liǎo。 kě shì yuè fēi piān yào huí lái guǎn zhè jiàn shì， gù rán yuè fēi shì bù liǎo qǐ de rén wù， shū yě bù néng shuō dú dé bù hǎo， dàn shì rén shēng jīng yàn dào dǐ bù gòu， tā de lǎo shī yìng shì méi yòu jiào hǎo tā， zhè shì “ pī qí lóng lín ” de shì， bù kě yǐ zuò de。 qínhuì jiù zhī dào sòng gāo zōng zhè gè xīn lǐ， gèng zhù yào de shì liǎng gè zhèng cè sī xiǎng bù tóng， yī gè zhù zhàn， yī gè zhù hé， zuò fēng shàng bù tóng， ér yuè fēi yù hài liǎo。 suǒ yǐ yī gè rén yào guàn chè yī gè sī xiǎng， hěn bù róng yì。 jiān chén jiù shì xīn cún yīn xiǎn， kàn qǐ lái hěn xiǎo xīn， hěn huì shuō hǎo tīng de huà， tài dù shàng tǎo rén xǐ huān， ér zuì yán zhòng de shì jì xián， hǎo rén tādōu dù jì， tā yào tí bá de rén， zhuān mén zài lǐng dǎo rén miàn qián shuō tā de hǎo chù， yǐn mán tā de quē diǎn。 duì yú zhēn zhèng de rén cái， tā jiù zài lǐng dǎo rén miàn qián， bù biǎo shì yì jiàn， lěng lěng de tài dù。 diǎn diǎn dī dī zào chéng huài yìn xiàng， jiù gòu liǎo。 jiēguǒ shǐ shàng miàn de shǎng fá bù dāng， gāi shǎng de bù shǎng， shèn zhì fǎn 'ér fá liǎo， gāi fá de méi yòu fá， fǎn 'ér shǎng liǎo， yú shì mìng lìng xià qù bù néng guàn chè。 zhè yī lèi de， jiù shì jiān chén。 　　…… 　　 zhì zú yǐ shì fēi， biàn zú yǐ xíng shuō， nèi lí gǔ ròu zhī qīn， wài dù luàn yú cháo tíng， rú cǐ zhě， chán chén yě。 　　 chán chén hé jiān chén hěn xiāng jìn， zuǐ bā huài dé hěn， zhè zhǒng rén hěn duō， tā de zhī shí yuān bó， xué wèn hǎo， cuò liǎo de shì， tā zǒng yòu bàn fǎ， huò zhě yǐ yán cí lǐ lùn， huò yǐ xíng wéi dòng zuò， bǎ cuò chù yǎn shì guò qù， hěn huì shuō huà， yìng néng bǎ rén shuō fú。 ér qiě tā de cái zhì lùn biàn， kě yǐ bǎ rén jiā xiōng dì、 fù zǐ zhī jiān， jiā shǔ de gǎn qíng líjiàn， tóng shì xiāng chù， yě tiǎo bō líjiàn， pò huài gǎn qíng， zhè shì chán chén。 　　…… 　　 zhuān quán shàn shì， yǐ qīng wéi zhòng， sī mén chéng dǎng， yǐ fù qí jiā， shàn jiáo zhù mìng， yǐ zì xiǎn guì， rú cǐ zhě， zéi chén yě。 　　 xiàng wáng mǎng yī liú， lì shǐ shàng yī xiē cuàn wèi de chén zǐ， zuì hòu dū dào liǎo zhè gè chéng dù， zhè zhǒng rén jiù wán nòng quán liǎo， yòng tā de shì lì， kě yǐ diān dǎo hēi bái， yǐ qīng wéi zhòng， zì jǐ jié chéng dǎng pài， zhuān mén gǎo zì jǐ de shì， nǎi zhì xià jiǎ de mìng lìng， yǐ dá dào zì jǐ de xiǎn guì， zhè zhǒng rén jiù jiào zéi chén。 　　…… 　　 zhōu zhù yǐ nìng xié， duò zhù yú bù yì， péng dǎng bǐ zhōu， yǐ bì zhù míng， shǐ bái hēi wú bié， shì fēi wú wén， shǐ zhù 'è bù yú jìng nèi， wén yú sì lín， rú cǐ zhě， wáng guó zhī chén yě。 　　 dì liù zhǒng shì wáng guó zhī chén， tā bāng zhù lǎo bǎn zǒu shàng huài lù， bǎ cuò wù dū guī dào lǎo bǎn yī gè rén de shēn shàng， shí jì shàng shì bù shǔ dà jiā de cuò wù。 zhè yī diǎn， yóu lì shǐ、 rén shēng de jīng yàn kàn， shì fēi hěn nán jiǎng， gōng wù yuán méi yòu bǎ shì qíng zuò hǎo， ér lǎo bǎi xìng dū mà lǐng dǎo rén。 zuò lǐng dǎo rén díquè hěn kě lián， xià miàn cháng cháng xiàn zhù yú bù yì。 rèn hé shí dài dōushì rú cǐ， gōng shāng shí dài yě rú cǐ， zhè shì yī bān rén lèi de xīn lǐ， hěn zì rán de， méi yòu bàn fǎ， zhè lèi rén shì wáng guó zhī chén。 　　“ shì wèi liù xié ” zhè zhǒng jù chén、 yú chén、 jiān chén、 chán chén、 zéi chén、 wáng guó zhī chén děng shì liù zhǒng xié chén， bù shì zhèng dào de gànbù。 　　 fáng xié zhī dào 　　 xià miàn zài yǐn zhèng huán fàn de《 shì yào lùn》。 　　 chén yòu lì xiǎo zhōng yǐ shòu dà bù zhōng， xiào xiǎo xìn yǐ chéng dà bù xìn， kě bù yú zhī yǐ zhà hū？ 　　 yòng rén zhī nán， rén xīn zhī xiǎn zhà， yòu xiē rén xiǎo shì zhōng dé hěn， dàn tā shì jiè cǐ dá dào lìng wài yī gè dà bù zhōng de mùdì。 yòu xiē rén xiǎo xìn yī dìng hǎo， ér tā shì yào wán chéng tā de dà bù xìn。 suǒ yǐ yào gù lǜ dào， shì bù shì zhēn zhèng de xiǎn zhà。 bù guò huà yòu shuō huí lái， cóng lì shǐ yǔ rén shēng de jīng yàn shàng kàn， yòu xǔ duō rén tā yòu běn shì， yě shì zuò xiǎo shì yī dìng jìn zhōng， jué bù shì zhà， bìng méi yòu cún xīn piàn rén， yě bù shì wèile shénme dà de fǎn pàn mùdì， zhè yàng zuò liǎo duō shǎo nián， kě shì yī bǎ tā fàng dào dà de zhí wèi shàng qù jiù wán liǎo， tā jiù bù zhōng liǎo。 yú shì bié rén shuō cǐ rén shī zhà。 dàn zài wǒ de kàn fǎ bù tóng， zhè shì zhù guǎn duì yú rén cái de kàn fǎ méi yòu shēnqiè de liǎo jiě。 zhè zhǒng rén zài xiǎo wèi zhì shàng zhōng xīn， dào liǎo dà wèi zhì shàng bìng bù shì bù zhōng xīn， ér shì shòu huán jìng de bāo wéi， yú shì biàn huài liǎo。 zhè bù shì tā zhà bù zhà de wèn tí， ér shì tā zhè cái liào bù gòu zuò nà gè dà wèi zhì， děng yú hěn hǎo de xiǎo chī guǎn zǐ， rú guǒ yào tā bàn jiǔ xí dà cài jiù wán liǎo。 hái yòu jiù shì nián líng de guān xì， zhè jiù shì kǒng zǐ de huà， rén lǎo liǎo “ jiè zhī zài dé ”， nián lǎo liǎo yàng yàng xiǎng zhuā， zhè gè “ dé ” zì jiù chū liǎo máo bìng。 zhè bù néng shuō tā zài nián qīng shí de zuò fēng jiù shì jiǎ de， yīn wéi nián qīng rén bù zài hū， jué dé zì jǐ hái yòu qián tú， lái rì fāng cháng， yòu de shì jī huì， suǒ yǐ jiù bù zhì yú tān dé， nián qīng dà liǎo de rén， jué dé zài shì de rì zǐ duǎn liǎo， xiān nòng yī diǎn dào shǒu bā， zhè yī lái jiù wán liǎo。 zhè jiù shì xīn lǐ de wèn tí。 jiǎng xiū yǎng， jiù shì yào bǎ zhè zhǒng xīn lǐ biàn huà guò lái， néng yòu zhè gè qì zhì de biàn huà， zhè cái shì zhēn běn shì、 zhēn xiū yǎng， zhè yě bìng bù róng yì。 suǒ yǐ guān yú zhè yī diǎn， wǒ duì yú gǔ rén de zhè gè guān diǎn， hái shì bù tóng yì， yīn wéi tā jiǎng de shì dào lǐ， méi yòu yán jiū rén de xīn lǐ。 rén de xīn lǐ， shì gēn zhe kōng jiān、 shí jiān zài biàngēng de。 yī gè rén zhēn néng xiū yǎng dào zì jǐ de xīn lǐ、 sī xiǎng， bù shòu huán jìng de yǐng xiǎng， bù yīn kōng jiān、 shí jiān de biàn dòng 'ér gēn zhe biàn dòng， cái chēng dé shàng shì dì yī děng rén。 dàn shì shì jiè shàng de réndōu zuò liǎo dì yī děng rén， nà dì 'èr děng rén shuí qù zuò ní？（ yī xiào） 　　…… 　　 chén yòu mào lì 'ér nèi rěn， sè qǔ rén 'ér xíng wéi， kě bù lǜ zhī yǐ xū hū？ 　　 zhè shì shuō yòu xiē gànbù zài wài biǎo shàng kàn， pí qì hěn dà， chòngjìn yě hěn dà， kě shì nèi zài méi yòu zhēn dǎn shí， yòu xiē rén zài tài dù shàng kàn qǐ lái fēi cháng rén yì， ér zhēn zhèng de xíng wéi， què yǔ rén yì xiāng wéi bèi， jiù shì shuō yòu de rén zài píng rì kàn qǐ lái， shì pō rén yì de， dàn shì zhēn dào liǎo yì lì zhī jiān de guān jiàn tóu shàng， yào zuò yī jué dìng shí， tā jiù biàn dé bù duì liǎo。 suǒ yǐ dāng zhù guǎn de rén， duì gànbù de kàn fǎ、 kǎo hé， yào gù lǜ dào shì bù shì biǎo lǐ rú yī， jiǎo tà shí dì。 　　…… 　　 chén yòu hài tóng chái yǐ zhuān cháo， sài xià qíng yǐ yōng shàng， kě bù lǜ zhī yǐ jí hū？ 　　 zhè gè qíng xíng hěn duō de， rén lèi jí dù de xīn lǐ shì tiān shēng de， yī bān rén suǒ wèi de chī cù， hǎo xiàng nán nǚ zhī jiān xiāng 'ài， nǚ xìng de dù jì xīn tè bié róng yì biǎo xiàn， suǒ yǐ yī bān dōushuō nǚ xìng cù jìn zuì dà， qí shí nán xìng chī cù bǐ nǚ xìng gèng lì hài， ér qiě bù xiàn yú nán nǚ zhī jiān， nán xìng wǎng wǎng fā zhǎn dào rén shì fāng miàn， zhū rú míng lì zhī zhēng、 quán shì zhī zhēng děng děng。 pì rú yòu xiē rén míng qì dà liǎo， jiù huì yòu rén chī cù， yòu de rén wén zhāng xiěde hǎo liǎo， jiù huì yòu rén chī cù liǎo， zì xiěde hǎo liǎo yě chī cù。 nǎi zhì yú yī fú chuān dé hǎo liǎo， bié rén yě huì chī cù， shèn zhì liǎng rén gēn běn bù rèn shí， yě chī cù。 zhè shì shénme dào lǐ？ zhè shì gāo dù de zhé xué hé xīn lǐ xué， jí dù shì rén yǔ shēng jù yòu de liè gēn xìng。 　　 bù lùn shàng miàn lǐng dǎo de rén， huò zhě zuò rén jiā gànbù de rén， duì yú zhè xiē dōuyào zhī dào de。 rén de xīn lǐ， shì zhè gè máo bìng， yòu xiē rén huān xǐ dǎ jī tóng shì， zì jǐ zhuān quán， yú shì dǎng zhù liǎo xià miàn de qíng xíng， tóng shí shǐ xià miàn yě bù liǎo jiě shàng miàn de yì sī。 zhè dū shì chū yú dù jì xīn lǐ， cái fā shēng liǎo zhè xiē qíng xíng。 suǒ yǐ dāng yī gè lǐng dǎo rén de， tīng dào gànbù dāng zhōng jiá shuō yǐ de huà， yǐ shuō jiá de huà， dōubù néng piān tīng， ér yào jìn liàng kè guān de， yào zhù yì tā men zhī jiān， shì bù shì yòu dù jì de xīn lǐ。 　　…… 　　 chén yòu jìn xié shuō yǐ luàn shì， yīn sì rán yǐ shāng xián， kě bù lǜ zhī yǐ chán shǒu？ 　　 tiǎo bō、 shuō huài huà、 hài rén de huà jiù shì chán yán。 zhè shì gǔ jīn zhōng wài yī lì de， pì rú yī gè wén rén， yóu qí shì xué zhé xué、 xué luó ji de rén， jīng cháng róng yì fàn zhè gè cuò wù。 luó ji xué hǎo liǎo yǐ hòu， fēi cháng huì biàn lǐ， zěn me yàng dōushuō dé duì， sǐ de kě yǐ shuō chéng huó de， zài lǐ lùn shàng， luó ji shàng jué duì tōng， dàn shì shí shàng bù yī dìng duì。 suǒ yǐ yòu xiē gànbù， néng yán shàn dào， hěn yòu wén cái， hěn yòu sī xiǎng， zhuān mén fā biǎo xié shuō。 zhè duàn wén zì shàng kàn “ xié shuō ” liǎng zì， dìng zài zhè lǐ， míng míng bái bái， kàn qǐ lái hěn qīng chǔ， rú guǒ wǒ men zuò liǎo zhù guǎn de shí hòu， gànbù jìn xié shuō， bù yī dìng xiě wén zhāng， duì yú mǒu jiàn shì qíng， tā qīng qīng yī jù huà， jiù tīng jìn qù liǎo， zhōng liǎo tā de xié shuō， luàn liǎo zhēn lǐ， tā yòng yī zhǒng hǎo xiàng shì duì de dào lǐ， ér shāng hài liǎo hǎo rén。 suǒ yǐ dāng lǐng dǎo rén de， jiù yào gù lǜ dào， shì bù shì yòu chán yán de zuò yòng。 　　…… 　　 chén yòu yīn shǎng yǐ cháng 'ēn， yīn fá yǐ zuò wēi， kě lǜ zhī yǐ jiān hū？ 　　 yòu xiē zhuān quán de rén， tā duì tā de bù xià yòu shǎng cì， bìng bù shì gōng zhèng de shǎng， ér shì zì jǐ yǔ shòu shǎng de rén yòu guān xì， gù yì mài 'ēn qíng gěi tā。 pì rú xiǎo de dān wèi zhù guǎn， yòu kǎo hé quán de， duì yú zì jǐ xǐ huān de rén， jiù duō gěi tā fēn shù， duì yú suǒ tǎo yàn de rén， jìn guǎn tā yòu běn shì、 yòu gōng jì， hái shì shè fǎ kòu tā de fēn shù。 “ yīn fá yǐ zuò wēi ”， yǐ shì quán wēi。 shǎng fá jī yú sī xīn， zhè yī lèi， jiù shì hǎo nìng zhī rén， bù gōng zhèng。 　　…… 　　 chén yòu wài xiǎn xiāng jiàn， nèi yīn xiāng chú， móu shì tuō gōng 'ér shí fú sī， kě bù lǜ zhī yǐ qī hū？ 　　 zhè zhǒng shì qíng jiù hěn yán zhòng liǎo， wǒ men cóng lì shǐ shàng de zhèng zhì zhōng， cháng cháng kě yǐ kàn dào， yòu xiē gànbù míng míng nèi xīn xiǎng yào hài mǒu rén， ér biǎo miàn shàng shuō mǒu rén de hǎo huà， dàn 'àn 'àn dì bǎ mǒu rén gǎo kuǎ。 móu shì zé guān miǎn táng huáng， tuō zhī yú gōng shì shàng， shí jì shàng zé xié liǎo yòu sī yì， shǒu duàn fēi cháng gāo míng， zhè jiù shì qī， gǔ dài suǒ wèi qī jūn wǎng shàng。 wǒ men kàn lì shǐ， zhè zhǒng bēi cǎn de gù shì shí zài bù shèng méi jǔ。 　　…… 　　 chén yòu shì zuǒ yòu yǐ qiú jìn， tuō zhòng chén yǐ zì jié， kě bù lǜ zhī yǐ wěi hū？ 　　 yòu xiē rén， shì kào lǐng dǎo rén bàng biān zuì qīn xìn de rén， zhuān zǒu zhè gè mén lù， fú shì tā men， gǎo dé hěn hǎo， yóu tā men yǐng xiǎng lǐng dǎo rén， dá dào zì jǐ de mùdì。 huò zhě shì zhǎo zài lǐng dǎo rén miàn qián fènliàng zuì zhòng， yán tīng jì cóng de rén， tuō tā men de lì liàng， jié jiāo tā men， yǐ gǒng gù zì jǐ de quán lì yǔ dì wèi， zhè dū shì wěi。 　　 bù guò zhè zhǒng shì， yòu shí yě hěn nán dìng lùn， yào kàn gè rén de yùn yòng。 yǐ jìn dài shǐ kàn， zēngguófān、 hú lín yì jiù shì zǒu de zhè gè lù zǐ， zhè shì lì shǐ shàng de liǎng duàn mì mì， dāng rán zhèng shǐ shàng méi yòu jìzǎi， ér zhè zhǒng yě shǐ de jìzǎi， shì zhēn shì jiǎ， zàn qiě bù qù guǎn tā。 　　 jù shuō， qīng xián fēng huáng dì， suǒ yǐ zhī dào zēngguófān de dà míng， zài tài píng tiān guó yī qǐ lái de shí hòu， jiù jiào zēngguófān zài hú nán liàn xiāng jūn， shì yīn wéi xián fēng zǎo jiù duì tā yòu liǎo yìn xiàng。 zuì chū zēngguófān zài jīng lǐ zuò guān de shí hòu， shì zài lǐ bù zuò yī gè xiǎo jīng guān， dà yuē děng yú xiàn zài bù lǐ de sī cháng jí， hái shì fù yuán yī lèi xián chā。 tā zhī dào yī gè hàn rén， zài mǎn zhōu rén de zhèng quán lǐ zuò guān， fēi zǒu mén lù bù kě， yú shì tā jié jiāo liǎo yī wèi qīn wáng， liǎng rén gǎn qíng hěn hǎo， hòu lái zhè wèi qīn wáng xiàng xián fēng bǎo jiàn zēngguófān， shuō tā “ dǎn dà xīn xì， cái kān dà yòng。 ” xián fēng kàn dào shì zhè wèi qīn wáng -- xián fēng de bó bó huò shū shū de bǎo jiàn， jiù dāyìng liǎo zhào jiàn。 hòu lái guǒ rán xián fēng zài biàn duàn zhào jiàn zēngguófān， tā jìn qù yǐ hòu， biàn diàn lǐ kōng kōng de， shénme dōuméi yòu， zhǐ shì zài shàng shǒu wèi zhì， yòu yī bǎ huáng dì zuò de yǐ zǐ， xià miàn shì yī gè jǐn dūn， tàijiàn dài tā jìn qù yǐ hòu， jiào tā zài biàn diàn děng hòu， tā xiàng huáng dì de wèi zhì， xíng liǎo sān guì jiǔ kòu shǒu dà lǐ yǐ hòu， jiù guī guīju jǔ zuò zài jǐn dūn shàng děng hòu， děng liǎo yī gè duō shí chén， huáng dì shǐ zhōng méi yòu chū lái， zuì hòu yī wèi tàijiàn chū lái tōng zhī tā， huáng dì jīn tiān yòu shì， gǎi tiān zài zhào jiàn， zēngguófān zhǐ hǎo duì zhe kōng yǐ zǐ sān guì jiǔ kòu shǒu yǐ hòu huí qù liǎo。 huí qù yǐ hòu， zhè wèi bǎo jiàn tā de qīn wáng mǎ shàng wèn tā qíng xíng。 zēngguófān bào gào liǎo jīng guò， qīn wáng wèn tā zài biàn diàn lǐ yòu méi yòu kàn jiàn shénme dōng xī？ zēngguófān zǎi xì huí xiǎng， chú liǎo huáng dì de zuò wèi hé jǐn dūn yǐ wài， díquè méi yòu lìng wài kàn jiàn shénme dōng xī。 zhè wèi qīn wáng tīng hòu shuō： “ zāo liǎo！ ” gǎn jǐn páo jìn gōng lǐ， zhǎo dào biàn gōng dāng zhí de tàijiàn， sòng shàng hóng bāo。 jiēguǒ dǎ tīng chū lái huáng dì zuò wèi hòu miàn de qiáng shàng， guà liǎo yī zhāng hěn xiǎo de zì tiáo， shàng miàn xiě de shì “ zhū zǐ zhì jiā gé yán ”。 qīn wáng jiù huí lái gào sù liǎo zēngguófān， ér qiě gào sù zēngguófān， tā xiàng huáng dì bǎo jiàn de huà shì “ dǎn dà xīn xì ” sì gè zì， dǎn dà shì bù yì cè yàn de， chú fēi jiào tā qù dǎ zhàng， ér xīn xì zé kě cè yàn de。 guǒ rán guò liǎo jǐ tiān， xián fēng yòu zhào jiàn zēngguófān wèn qǐ zhè zhāng zhū zǐ zhì jiā gé yán de shì， zhè shí zēngguófān dāng rán dá dé bù huì hán hú liǎo。 yīn 'ér dé dào xián fēng de zàn xǔ， bǎ zēngguófān de míng zì jì xià lái， ér zēngguófān yě yóu cǐ yīn yuán， chéng liǎo qīng dài de zhōng xīng míng chén， zhè shì yě shǐ shàng de jìzǎi。 　　 dì 'èr jiàn shì， shì hú lín yì de gù shì。 dāng shí hú běi de xún fǔ guān wén， shì yī gè mǎn zhōu rén。 qīng dài de zhì dù， yīn wéi shǐ zhōng yòu zhǒng zú de guān niàn， xún fǔ（ xiāng dāng xiàn zài de shěng zhù xí） rú guǒ shì mǎn rén， ér jūn mén（ xiāng dāng xiàn dài de bǎo 'ān sī lìng） zé shì hàn rén。 fǎn zhèng zài shěng de yī wén yī wǔ liǎng dà shǒu cháng， yī dìng shì yī gè hàn rén， yī gè mǎn rén。 zài xún bīng de shí hòu， xún fǔ hé jūn mén tí dū， liǎng réndōu yào qiān míng， guāng shì yī gè rén qiān míng， zé diào bù dòng bīng， rú cǐ yǐ wéi hù xiāng qiān zhì。 suǒ yǐ dāng shí dǎ tài píng tiān guó， yě hěn má fán de。 dāng shí hú běi de guān wén shì yī gè hú tú chóng。 yòu yī tiān guān wén de dì wǔ yí tài tài zuò shòu， hú lín yì tīng shuō shì fǔ tái de fū rén zuò shòu， hú lín yì shēn wéi jūn mén tí dū， fēn zhǔ bù xià， bù dé bù qù。 tā běn rén suī rán yě kě yǐ bù dào， bù guò hú lín yì hái shì qù liǎo。 zài xún fǔ yá mén qián， gāng yī xià jiào de shí hòu， kàn dào yī gè rén shēn chuān cháo fú， cóng lǐ miàn chū lái， yī liǎn nù róng， shàng jiào zǒu liǎo。 hú lín yì dǎ tīng shì zěn me huí shì， rén jiā bào gào， zhè wèi guān yuán hěn yòu gǔ qì， yīn wéi tīng jiàn xún fǔ fū rén shēng rì， qián lái zuò shòu， dào liǎo yǐ hòu， zhī dào zhǐ bù guò shì wǔ yí tài de shēng rì，（ dāng shí duō qī zhì， yī rén kě yǐ qǔ jǐ gè tài tài， dàn yuán pèi yǐ wài de yí tài tài， shì méi yòu dì wèi， bèi rén kàn bù qǐ de。） suǒ yǐ méi yòu jìn qù bài shòu， shàng jiào jiù zǒu liǎo。 dà jiā chēng zàn zhè wèi guān yuán liǎo bù qǐ， dào dǐ shì dú shū rén， yòu pǐn gé， yòu gǔ qì！ kě shì hú lín yì bǎ “ mǎ tí xiù ” yī mǒ， tóu liǎo yī zhāng míng kǎ， hái shì jìn qù bài shòu liǎo。 yǐ hú lín yì dāng shí de shēng wàng míng qì， tā qīn zì qián wǎng bài shòu， guān wén hé tā zhè wèi zuì dé chǒng de zuì xiǎo yí tài tài， dū gāo xīng dé hěn。 guān wén fēn fù zhè gè yí tài tài， dì 'èr tiān jiù qù huí bài hú lín yì de lǎo tài tài， bài hú lín yì de mǔ qīn wéi gān mā。 cóng cǐ yǐ hòu， hú lín yì dǎ tài píng tiān guó， jiù kě suí biàn diào bīng。 xiàng hú lín yì zhè zhǒng rén， jué duì shì zhèng pài de rén， dàn shì wèishénme zhè yàng zuò？ zhè jiù shì quán shù， méi yòu bàn fǎ bù rú cǐ zuò， yào xiǎng shì yè chéng gōng， yòu shí hòu yě bù néng dāi bǎn dì jū xiǎo jié， wèn tí zài dòng jī rú hé？ tā de dòng jī jué bùwèi sī。 rú guǒ bù yòng zhè gè fāng fǎ， dí rén dǎ dào mén kǒu liǎo， hái diào bù dòng bīng， zěn me qù dǎ zhàng？ suǒ yǐ zài zhè zhǒng xiǎo shì shàng mǎ hǔ yī diǎn， fǎn zhèng mǔ qīn shōu liǎo yī gè gān nǚ 'ér， zǒng bù chī kuī。 suǒ yǐ shàng miàn zhè jù huà： “ chén yòu shì zuǒ yòu yǐ qiú jìn， tuō zhòng chén yǐ zì jié， kě bù lǜ zhī yǐ wěi hū？ ” zhè jù huà， yě bù shì dāi bǎn de， yào kàn shí jì de qíng xíng， rú hé yùn yòng， dòng jī hé zài 'ér dìng。 　　…… 　　 chén yòu hé tóng yǐ qǔ shuō， gǒu hé yǐ qiú jìn， kě bù lǜ zhī yǐ huò hū？ 　　 yòu gànbù “ hé tóng ”， shénme shì “ hé tóng ”？ zhè liǎng gè zì， běn lái chū zì lǎo zǐ de “ hé guāng tóng chén ”， yì sī shì shuō， yī gè xiū dào de rén， bù yào tè bié bǎ zì jǐ biāo bǎng dé liǎo bù qǐ， yào hé pǔ tōng rén yī yàng， nǐ xiū dào zhě de guāng míng yě hé pǔ tōng rén yī yàng。 “ chén ” jiù shì shì sú rén， shè huì yī bān rén， chén shì zhī jiān， dà jiādōu chī fàn， ér nǐ yī gè rén fēi yào mǎi bāo zǐ chī， zhè yòu hé bì ní？ jiāng jiù chī yī diǎn jiù hǎo liǎo má。 zhè běn lái shì “ hé guāng tóng chén ” de yì sī， kě shì dào jiā zhè yī sī xiǎng， hòu lái bèi yǐn yòng， jiù biàn chéng “ tài jí quán ”-- yuán huá de guān niàn liǎo， rén shuō bái de shì hēi de， wǒ yě mǎ mǎ hǔ hǔ shuō shì hēi de， gēn zhe luàn gǔn， yě bèi chēng zuò “ hé tóng ” liǎo。 “ qǔ shuō ” de “ shuō ”， tōng “ yuè ”。 “ hé tóng yǐ qǔ shuō ”， zhǐ de shì chén xià wèile tǎo hǎo shàng sī， biàn fàng qì zuò rén de yuán zé， zuò xiāng yuàn qù liǎo。 zhè lǐ shì shuō， yòu xiē gànbù yuán huá dé hěn， “ tài jí quán ” mǎ mǎ hǔ hǔ yìng fù yī xià， zhǐ yào pèi hé zhù guǎn de yào qiú， shénme dōulái， zhǐ yào duì tā zì jǐ qián tú yòu lì de jiù gān， zhè zhǒng xīn lǐ fā zhǎn xià qù jiāng lái jiù shì yī gè huò hài。 dào liǎo lì hài guān tóu， yī diǎn qì jié dōuméi yòu， shénme shìdōu kě yǐ zuòde chū lái。 　　…… 　　 chén yòu yuè zhù yì yǐ qiú qīn， yuè zhù yán yǐ qǔ kè， kě bù lǜ zhī yǐ nìng hū？ 　　 yòu de gànbù zhǐ zuò shàng miàn lǎo bǎn xǐ huān de shì， zhuān shuō lǎo bǎn xǐ huān tīng de huà， yǐ qiú dé tā huān xīn， qǔ dé tā de qīn xìn。 zhè zhǒng jiù shì nìng chén。 　　 shàng miàn shì《 cháng duǎn jīng》 zuò zhě， duì huán fàn《 shì yào lùn》 de yǐn shù。 yī gè lǐng dǎo rén， zài fáng 'è shàng， yīnggāi zhù yì kǎo lǜ dào de jiǔ zhǒng yuán zé、 jiǔ gè gù lǜ， yě shì rén wù de fēn lèi。 gāi zhù yì dào de。 　　 dú shū qiān wàn bù yào bèi shū suǒ kùn， yī qiē de yùn yòng quán zài zì jǐ。 xiàng zhè yī lèi de shū dú duō liǎo yǐ hòu， děng yú yī xué de cháng shí fēng fù liǎo yǐ hòu， lián yī bēi shuǐ nà gè gǎn hē， shēn pà yòu chuán rǎn bìng， fǎ lǜ xué duō liǎo yǐ hòu， lián yī bù lù dōubù gǎn zǒu， dòng zhé pà fàn fǎ。 ér duì yú “ jiǔ lǜ ” zhè xiē dōng xī kàn duō liǎo， lián péng yǒu dōubù gǎn jiāo liǎo。 qí shí zhǐ yào wǒ men bǎ wò liǎo dà yuán zé， xiāng xìn shǎo shù rén， bù shāng rèn hé rén， ài hù suǒ yòu rén， fán shì dàn qiú xīn 'ān jiù hǎo liǎo。 　　 zhōng jiān zhī biàn 　　 xià miàn shì jǔ hěn duō shí lì liǎo。 　　 zhè shì yī piān dà wén zhāng， dàn shì gǔ rén xiě wén zhāng de fēn lèi， bù xiàng xiàn zài de guān niàn， xiàn zài xiě wén zhāng de céng cì， wǎng wǎng shì zōng zhǐ、 yào diǎn、 yuán zé、 yǐn shēn， gǔ rén zé dà yì qí qù。 　　 zǐ gòng yuē： chén líng gōng jūn chén xuān yín yú cháo， xiè zhì jiàn 'ér shā zhī， shì yǔ bǐ gān tóng yě， kě wèi rén hū？ zǐ yuē： bǐ gān yú zhòu， qīn zé shū fù， guān zé shàoshī， zhōng kuǎn zhī xīn， zài yú cún zōng miào 'ér yǐ， gǔ yǐ bì sǐ zhēng zhī， jì shēn sǐ zhī hòu， ér zhòu huǐ wù； qí běn qíng zài hū rén yě。 xiè yě wèi wéi xià dà fū， wú gǔ ròu zhī qīn， huái chǒng bù qù， yǐ qū qū zhī yī shēn， yù zhèng yī guó zhī yín hūn， sǐ 'ér wú yì， kě wèi huái yǐ！ shī yún： mín zhī duō pì， wú zì lì pì， qí xiè yě zhī wèi hū？ 　　 zhè lǐ shì zǐ gòng hé kǒng zǐ wèn dá de yī duàn huà。（ zhè duàn huà zài sì shū wǔ jīng lǐ shì kàn bù dào de， yào zài qí tā de shū lǐ qù zhǎo， suǒ yǐ zhēn yào yán jiū kǒng zǐ sī xiǎng shì xiāng dāng kùn nán de， wǒ men bù yào yǐ wéi kàn liǎo sì shū wǔ jīng， jiù dǒng liǎo kǒng zǐ de sī xiǎng， yòu yī běn qīng rén biān de《 kǒng zǐ jí yǔ》， jiāng kǒng zǐ suǒ jiǎng de huà， rú《 zhuāng zǐ》 děng děng yǐn yòng kǒng zǐ de huà hé yòu guān de hěn duō shì， dū shōu jí zài zhè lǐ， suǒ yǐ xiàn zài yě kě yǐ zǒu qǔ qiǎo de lù xiàn， kàn zhè běn shū， miǎnqiǎng kě yǐ bǎ kǒng zǐ yī shēng， duō liǎo jiě yī diǎn， miǎn dé dào chù zhǎo zī liào。） 　　 zhè duàn shū wǒ men zàn qiě gē zài zhè lǐ。 yào xiān liǎo jiě yī jiàn shì qíng： wǒ men zhī dào， chūn qiū zhàn guó zài chén líng gōng de shí hòu， yòu yī gè nǚ rén， hòu shì chēng tā wéi “ yī dài yāo jī ”， míng xià jī， shì dāng shí de míng nǚ rén， hǎo jǐ gè guó jiā， dū wáng zài tā shēn shàng。 jù shuō tā hǎo jǐ shí suì liǎo dū hái bù xiǎn dé lǎo， xǔ duō zhū hóu dōubèi tā mí huò zhù liǎo。 tā zài chén guó shí， chén líng gōng hé jǐ gè gāo jí gànbù， jiù hé xià jī xuān yín yú cháo， yú shì chén guó de lìng yī wèi dà chén xiè yě， jiù xiàng tā men tí chū jiàn yì， zé bèi tā men bù yìng gāi zhè yàng zuò。 chén líng gōng zì jǐ lǐ kuī， duì xiè yě méi yòu bàn fǎ， jiù mǎi tōng yī gè cì kè， bǎ xiè yě cì sǐ liǎo。 　　 zhè duàn shū， jiù tí dào liǎo zhè duàn lì shǐ， yòu yī tiān zǐ gòng wèn kǒng zǐ shuō： xiè yě de zhè gè xíng wéi， tóng zhòu wáng shí dài de bǐ gān yī yàng， xiè yě zhè gè rén， shì bù shì kě yǐ shuō hé yú rén dào？ kǒng zǐ shuō， zhè liǎng gè rén bìng bù xiāng tóng。 yīn wéi bǐ gān zhī yú zhòu wáng， zài zōng fǎ shè huì， jiǎng sī de fāng miàn， tā men shì huáng qīn， bǐ gān shì zhòu wáng de shū fù， jiǎng gōng de fāng miàn， bǐ gān de dì wèi shì shàoshī， děng yú huáng dì de gù wèn。 zài zōng fǎ shè huì de zhèng zhì zhì dù xià， tā shì wèile yīn shāng de zōng miào shè jì， suǒ yǐ tā zhǔn bèi xī shēng zì jǐ， suǒ wèi “ shī jiàn ”， xī wàng zì jǐ sǐ liǎo yǐ hòu， shǐ zhòu wáng hǎi wù， suǒ yǐ bǐ gàndāng shí de xīn qíng， shì zhēn zhèng de rén。 zài xiè yě jiù bù tóng liǎo， tā zhǐ shì chén líng gōng de bù shǔ， dì wèi bù guò shì gè xià dà fū， miǎnqiǎng bǐ yù děng yú xiàn dài jiǎn rèn chū jí de guān wèi， bìng méi yòu sī rén xuè tǒng shàng qīn mì de guān xì， ér chén guó zhè yàng yī zhǒng zhèng quán， zài kǒng zǐ kàn lái， shì yī gè jūn zǐ jiù yīnggāi guà guān 'ér qù， kě shì xiè yě méi yòu zhè yàng zuò， hái zài huái chǒng。 yǐ tā zhè yàng de dì wèi， yòng qū qū yī gè shēn tǐ， xiǎng yào yǐng xiǎng shàng miàn de hūn luàn， zhè shì bái sǐ， yě suàn bù shàng zhōng， zhǐ shì “ huái ” ér yǐ， tā de xiōng huái lǐ， ài guó jiā de xīn qíng， hái shì yòu de， zhì yú shuō dào rén dào， què bìng bù xiāng gān， suǒ yǐ kǒng zǐ yǐn yòng shī jīng shàng liǎng jù huà： “ mín zhī duō pì， wú zì lì pì。 ” yī bān rén dāng zǒu dào piān pì de xiá lù shàng qù de shí hòu， shì méi yòu bàn fǎ bǎ tā lì kè wǎn huí de， xiè yě jiù shì gè dǒng zhè gè dào lǐ， fāng fǎ bù duì， bái diū liǎo yī tiáo mìng。 　　 zhè shì yǐn zhèng yī duàn lì shǐ de jīng yàn， shuō míng bù xià yǔ zhǎngguān zhī jiān zhēng zhí shí chǔlǐ de fāng fǎ。 　　 huò yuē： shū sūn tōng 'ā 'èr shì yì， kě hū？ sī mǎ qiān yuē： fū liàng zhù 'ér jìn， qián zhé suǒ wěi， shū sūn shēng xī shì dù wù， zhì lǐ jìn tuì， yǔ shí biàn huà， shuài wéi hàn jiā rú zōng， gǔ zhī jūn zǐ， zhí 'ér bù tǐng， qū 'ér bù náo， dà zhí ruò qū， dào tóng wēiyí， gài wèi shì yě。 　　 zhè shì lìng yī gè lì shǐ gù shì。 hàn gāo zǔ píng dìng tiān xià yǐ hòu， zuì chū shì méi yòu zhì dù de， měi tiān shàng cháo kāi huì， wén guān wǔ jiāng hé tā chǎo， luàn qī bā zāo， jiǎn zhí méi yòu bàn fǎ， ér shū sūn tōng běn lái shì qín shǐ huáng shí dài de yī gè rú shēng， tā wèile yào bǎo chí wén huà dào tǒng， yě céng gēn guò chǔ bà wáng， yì jiàn xíng bù tōng， hòu lái gēn suí hàn gāo zǔ。 ér hàn gāo zǔ yě shì ná dú shū rén de mào zǐ dāng biàn hú yòng de， jiàn dú shū rén jiù mà， suǒ yǐ shū sūn tōng zuì chū lián fàn dū chī bù shàng， shénme qì dū shòu。 yòu xué shēng wèn qǐ shénme shí hòu cái néng dá dào bǎo chí wén huà dào tǒng de mùdì， shū sūn dào shuō bù bì xīn jí， xiàn zài shì yòng wǔ lì dǎ tiān xià de shí hòu， yòng bù zhe wǒ men dú shū rén。 　　 děng dào hàn gāo zǔ píng dìng liǎo tiān xià， tā qù jiàn hàn gāo zǔ， jiàn yì zhì dìng lǐ fǎ， hàn gāo zǔ céng jīng chì tā shuō： “ nǎi gōng tiān xià mǎ shàng dé zhī ”-- yì wèi： “ gé lǎo zǐ， wǒ de tiān xià shì qí zài mǎ shàng dǎ lái de， nǐ dú shū rén suàn shénme？ qù nǐ de！ ” zhè shí shū sūn tōng jiù dǐng tā liǎo： “ bì xià tiān xià kě yǐ mǎ shàng dé zhī， dàn shì bù kě yǐ mǎ shàng zhì zhī。 ” jiù shì shuō： “ tiān xià nǐ shì dǎ lái liǎo， dàn shì jiāng lái zhì lǐ tiān xià， bù néng yǒng yuǎn dǎ xià qù yā！ ” hàn gāo zǔ zhè zhǒng rén， zài lì shǐ shàng shì zhēn zhèng liǎo bù qǐ de lǐng xiù， gè xìng gù rán qiáng， kě shì bié rén yòu lǐ yóu， tā yī dìng huì tīng。 suǒ yǐ tīng liǎo zhè huà rèn wéi yòu dào lǐ， wèn gāi zěn me bàn？ shū sūn tōng yú shì shuō wǒ tì nǐ nǐ dìng jìhuà， jiàn lì zhì dù。 hàn gāo zǔ lì kè dāyìng， jiào tā qù bàn。 jǐ gè yuè yǐ hòu， bǎ suǒ dìng de zhì dù lǐ yí “ cháo bān ” dū yǎn xí hǎo liǎo， zài qǐng hàn gāo zǔ chū lái zuò cháo， hàn gāo zǔ yī shàng cháo， nà zhǒng yí shì， nà zhǒng wēi fēng， zhēn hé dāng nián dǎ zhàng luàn qī bā zāo de bù tóng。 yǎn rán shì dà hàn huáng dì de qì pài。 zhè shí tā zhè yī shū fú， cái zhī dào dú shū rén yòu zhè me dà de yòng chù。 　　 zhè lǐ shì yǐn zhèng， dāng hàn gāo zǔ hái méi yòu qǐ lái， qín shǐ huáng fén shū kēng rú shí， shū sūn tōng yòu bàn fǎ zì bǎo： zài qín shǐ huáng sǐ liǎo， èr shì jiē wèi yǐ hòu， zhào jí zhī shí fènzǐ kāi huì， xiàng dà jiā shuō， jù shuō wài miàn zài zào fǎn， yòu méi yòu zhè huí shì？ nà xiē zhī shí fènzǐ tīng liǎo yǐ hòu， dōushuō zhēn huà， shuō wài miàn yòu xǔ duō rén zài zào fǎn， bìng quàn 'èr shì gǎi guò， wéi yòu shū sūn tōng shuō， wài miàn méi yòu zào fǎn， zhǐ bù guò shì xiē xiǎo tōu 'ér yǐ， shì luàn chuán huà shuō zào fǎn de， èr shì tīng liǎo shū sūn tōng de huà， rèn wéi hěn duì， fēi cháng gāo xīng。 kě shì shū sūn tōng jiǎng guò zhè gè huà， zì jǐ jiù liù zǒu liǎo， tā zhī dào qín cháo zhè gè zhèng quán méi yòu xī wàng liǎo。 suǒ yǐ zhè lǐ tí dào shū sūn tōng “ ā 'èr shì ”，（ ā jiù shì 'ēyú， pāi mǎ pì， ā qū， wāi qū shì shí， jiāng jiù duì fāng de yì sī。 suǒ yǐ gǔ dài yī gè zhī shí fènzǐ， zài xiě wén zhāng shí， dōubù suí biàn xià bǐ， shè huì dà jiā rèn wéi duì， zì jǐ rèn wéi cuò liǎo， jiù bù yīnggāi suí biàn gēn dà jiā de yì jiàn xiě， rú guǒ gēn zhe dà jiā rén yún yì yún， jiù shì “ qū xué 'ēshì ”， wéi fǎn zhēn lǐ。 pāi shè huì、 pāi shí dài de mǎ pì shì bù yīnggāi de， zhè shì zhōng guó dú shū rén de jīng shén。） shì yī gè zhī shí fènzǐ yīnggāi de má？《 cháng duǎn jīng》 de zuò zhě， yú shì yǐn zhèng sī mǎ qiān duì zhè jiàn shì de pī píng， yě jiù shì tā zài shǐ jì shàng liú gěi wǒ men hòu rén， duì lì shǐ de kàn fǎ。 　　 gāng cái shuō guò liǎo shū sūn tōng duì lì shǐ de guān jiàn zhī jǔ， rú “ cháo bān ” de zhì dù， zì hàn dài yóu tā jiàn lì yǐ lái， suī rán lì dài gè yòu bù tóng de yán gé， dàn yī zhí dào qīng cháo mò nián， shí xíng liǎo jǐ qiān nián。 wǒ men zài cóng wén huà shǐ de guān diǎn lái kàn， shū sūn tōng shì liǎo bù qǐ de rén wù， zì hàn dài yǐ lái， zhè jǐ qiān nián dāng zhōng， shí jì shàng de zhèng zhì tǐ zhì sī xiǎng， yī zhí shòu tā de yǐng xiǎng。 suǒ yǐ sī mǎ qiān fǎn duì yī bān rén duì shū sūn tōng xiǎo jié fāng miàn de pī píng， tā shì cóng dà chù zhuóyǎn xià bǐ， tā shuō shū sūn tōng “ liàng zhù 'ér jìn ”， cóng zhè jù “ liàng zhù 'ér jìn ”， wǒ men jiù kàn dào， wáng chōng shuō《 shǐ jì》 shì yī bù “ bàng shū ”， huǐ bàng hàn cháo de dà zhù zuò， huàn jù huà shuō shì huǐ bàng lì shǐ de dà zhù zuò， dàn zài dāng shí bù dà kàn dé chū lái。 rú yòng de zì jù， sī mǎ qiān shì zhēn zhuó yòu zhēn zhuó， xiàng “ liàng zhù 'ér jìn ” zhè sì gè zì， yòng dé fēi cháng hǎo。 jiù shì hòu shì shuō de “ liáng qín zé mù 'ér qī， liáng chén zé zhù 'ér shì。 ” hǎo de niǎo rú fèng huáng， jué bù suí biàn luò zài yī bān shù shàng， yī dìng luò zài wú tóng shù shàng， fǒu zé nìngyuàn tíng liú zài bàn kōng pán xuán， jué bù xià lái。 yī gè rén zé zé zhù 'ér shì， gǔ dài jūn chén、 zhù pú de guān xì fēn dé hěn qīng chǔ。 “ liàng zhù 'ér jìn ” jiù shì cèliáng cèliáng lǎo bǎn， gēn suí tā yòu méi yòu yì yì， qián tú yòu méi yòu xī wàng。 “ qián zhé suǒ wěi ” qián bèi de zhé rén -- dài biǎo xián rén、 shèng rén、 yòu dào dé xué wèn de rén， dū rèn wéi zhè yàng shì duì， shì yīnggāi de yuán zé。 zhè liǎng jù huà bā gè zì， yǐ jīng bǎ yī bān rén duì shū sūn tōng de píng lùn tuī fān liǎo。 　　 sī mǎ qiān zài wéi zhè gè “ shēng ” zì zuò shēn lùn shuō： shū sūn shēng xī shì shù wù -- shū sūn shēng de “ shēng ” zì shì “ xiān shēng ” de yì sī -- jiù shì shuō shū sūn tōng zài qín shǐ huáng zhè gè shí dài， wèile yào jì chéng wén huà， bù zhì zhōng duàn 'ér liú chuán xià qù， xī wàng yòu gè hǎo de shè huì， zhí xíng zhèng tǒng de wén huà， děng dào hǎo de shí dài lái liǎo， hǎo zuò yī fān shì yè， zhì dìng wén huà jīng shén de tǐ zhì。 jìn tuì zhī jiān， tā kàn dé hěn qīng chǔ， zài qín shǐ huáng zhè gè shí dài， tā méi yòu bàn fǎ， zhǐ hǎo gēn zhe shí dài biàn， bìng méi yòu wán quán yǐ zhào gǔ lǐ， suǒ yǐ tā fēi cháng dǒng dé shì yìng shí dài de huán jìng， yǐ yìng biàn dá dào zuì hòu de mùdì， jiēguǒ mùdì dū dá dào liǎo， tā gēn suí hàn gāo zǔ， zuì chū zài hàn gāo zǔ máng yú jūn shì de shí hòu， děng yú dāng gè fù yuán， xián de chāishi， ná yī diǎn xīn shuǐ， wéi chí zuì dī xiàn dù de shēng huó。 dào hòu lái， tā kāi chuàng liǎo hàn cháo de wén wù zhì dù， chéng wéi hàn dài de rú zōng。 　　 sī mǎ qiān gèng jìn yī bù yǐn shēn， gǔ dài suǒ wèi jūn zǐ zhī rén， “ zhí 'ér bù tǐng ”， xiàng yī kē shù yī yàng， shì jiè shàng de shù dū wān xià qù， zhǐ yòu zhè kē shù shì zhí de， dàn zhè kē shù yě hěn wēi xiǎn， róng yì bèi rén kǎn diào， suǒ yǐ suī rán zhí de， dàn yòu shí ruǎn yī diǎn 'ér bìng bù wān qū。 zì jǐ zhàn zhù。 zhàn zhù yǐ hòu， zài zhè zhǒng shí dài yě shì hěn nán chù de， bù yuàn yì gēn dà jiā yī qǐ fú chén， jiù xiǎn dé tè bié， tè bié liǎo jiù huì chī kuī， hái yào pèi hé dà jiā， dàn pèi hé dà jiā， hé dà jiā yī yàng yòu bù xíng。 zài “ zhì qū zé quán ” de yuán zé xià， bì xū bǎo chí zhe yī guàn de zhōng xīn sī xiǎng。 suǒ yǐ zhēn zhèng zhí dào 'ér xíng de rén， jiù “ dà zhí ruò qū ”， kàn qǐ lái hǎo xiàng bù huì jiǎng huà。 “ dào tóng wēiyí ”， zuò rén de fǎ zé， hǎo xiàng tài jí quán yī yàng， gēn zhe hùn， ér jiēguǒ dá chéng tā de mùdì， zhè jiù shì shū sūn tōng de zuò fǎ， jiēguǒ tā bù dàn kāi chuàng liǎo hàn cháo sì bǎi nián de zhì dù， gèng yǐng xiǎng liǎo zhōng guó jǐ qiān nián de zhì dù。 　　 zhè shì shuō chén dào de zōng zhǐ， yī gè rén zài shí dài de biàn huà zhōng jiān， wéi shè huì、 wèiguó jiā、 wèimín zú wén huà、 wéi gè rén， yào zhàn zhù yǐ rú shì zhī nán， zhàn zhù yǐ hòu yào dá dào yī gè wéi gōng de mùdì jiù gèng nán liǎo。 　　…… 　　 yì yuē： tài gōng yún， lì bù zhì jiàn， fēi wú shǐ yě。 lái qù yán jié zhāng yǔ yuē， shī lù bǎo wèi， wú néng wǎng lái， kě zhǎn yě。 　　 zhè lǐ yòu tí chū yī gè wèn tí lái tǎo lùn。 zhū yún hé zhāng gāo liǎng rén， dōushì hàn chéng dì de lǎo shī， dāng shí zhèng shì wáng mǎng jiā zú yòng quán de shí hòu， mín jiān yuàn hèn dào jí diǎn， gè chù de bào gào， fǎn yìng dào cháo tíng de yì jiàn， dōubèi zhāng yǔ bǎ tā yā xià qù， bù tí chū lái。 suǒ yǐ zhū yún jiù dāng zhe huáng dì de miàn， jié wèn zhāng yǔ， shuō zhāng yǔ duì xià miàn zhè me duō yì jiàn， bù tí chū lái bào gào huáng dì， xiàng sǐ rén yī yàng zhàn zhù yī gè wèi zhì， zhǐ xiǎng bǎo zhù zì jǐ de guān wèi， shénme shìdōu méi zuò， shǐ shàng xià de yì jiàn dōubù gōu tōng， yīnggāi shā liǎo tā。 zhè shì yǐn shù de yī duàn lì shǐ gù shì。 　　 bān gù yuē： yǐ shì zé fèi dào， wéi sú zé wēi dài， cǐ gǔ rén suǒ yǐ nán shòu jué wèi。 yóu cǐ yán zhī， cún yǔ sǐ， qí yì yún hé？ 　　 bān gù shì yǐ zhào sī mǎ qiān zhù《 shǐ jì》 de lù zǐ 'ér zhù《 hàn shū》 de， tā tǎo lùn lì shǐ， tí chū zhè gè yì jiàn， rèn wéi zuò rén chǔshì hěn nán， gēn zhe shè huì shí dài zǒu， jiù wéi bèi liǎo chuán tǒng de dào， wéi bèi liǎo zì jǐ wén huà de jīng shén， kě shì yìng bù gēn zhe shí dài zǒu， wéi bèi yī bān shì sú de guān niàn， běn shēn jiù wēi xiǎn， zhì shǎo zhè yī bèi zǐ méi yòu fàn chī， huì bǎ zì jǐ 'è sǐ， zhè shì shì shí。 xiàng diàn shì jié mù， wǒ men rèn wéi bù hǎo de， kě shì guǎng gào shōu rén hǎo， wǒ men rèn wéi hǎo de， kě méi yòu guǎng gào liǎo， diàn shì gōng sī jiù yào hē xī běi fēng， yě jiù shì zhè gè dào lǐ。 suǒ yǐ zhōng guó de gǔ rén， xiǎng yào qǐng tā chū lái zuò guān， tā bù yào， wèishénme bù yào？ wèishénme qīng gāo？ tā jì rán chū lái， jiù yào duì guó jiā shè huì yòu suǒ gòng xiàn， gū jì yī xià rú guǒ gòng xiàn bù liǎo， yòu hé bì chū lái？ suǒ yǐ jiù bù qīng yì jiē shòu jué wèi liǎo。 zhè shì gǔ rén， ruò shì xiàn dài de rén kě bù guǎn zhè xǔ duō liǎo， yòu rén gěi yī gè gù wèn míng yì， yě jiù guà shàng， jìn guǎn bù ná qián， hái kě chū míng li！ shí dài bù tóng liǎo！ gǔ rén chuán tǒng wén huà de guān niàn， rú guǒ dān rèn liǎo míng yì， ér wú fǎ yòu gòng xiàn， jiù nìngkě bù jiē shòu。 nà me yóu zhè gè dào lǐ kàn qǐ lái， tuī lùn xià qù， yī dàn miàn lín shēng hé sǐ zhī jiān de jué zé， yòu shí hòu lián zhè tiáo mìng yě yào jiāo chū qù liǎo， jiù shì shuō shēng yǔ sǐ zhī jiān de zhé xué de yì yì， gāi zěn yàng jiǎng fǎ？ 　　 duì yuē： fàn yè chēng fū zhuān wéi yì zé shāng shēng， zhuān wéi shēng zé sài yì。 ruò yì zhòng yú shēng， shěshēng yě kě； shēng zhòng yú yì， quán shēng kě yě。 　　 zuò zhě yú shì yǐn yòng liú sòng yī wèi xué zhě fàn yè shuō de huà， tā shuō yī gè rén yī tiān dào wǎn， zhuān mén jiǎng wén huà dào dé yì lǐ zhī xué， nà me lián fàn dū chī bù bǎo， móu shēng de bàn fǎ dōuméi yòu。 dàn shì rú guǒ zhuān jiǎng qiú shēng， jiù huì kuī sǔn yì lǐ。 wǒ men kàn kàn xiàn zài de rén， wéi shēng huó、 wéi qián tú， shénme shì qíng dōukě yǐ gān， zhǐ yào qián zuàn dé duō， dōukě yǐ lái。 gǔ rén wǎng wǎng yǐ yì zuò wéi xíng shì de zhǔn zé， rú guǒ rèn wéi sǐ liǎo bǐ huó zhe gèng yòu jià zhí， jiù kě yǐ yī sǐ！ dàn yòu shí hòu， zuò zhōng chén bìng bù yī dìng fēi sǐ bù kě， zhōng guó de lǎo huà “ liú dé qīng shān zài， bù pà méi chái shāo。 ” yìng yào liú zhù zhè gè qīng shān。 pì rú bèi dí rén bāo wéi liǎo， zài shēng sǐ zhī jiān， shì shí shàng shēng zhòng yú sǐ， rěn rǔ gǒu shēng， jiāng lái néng gòu zuò yī fān bǐ sǐ gèng zhòng dà， gèng yòu jià zhí de shì qíng， nà me bù yī dìng yào sǐ， quán shēng kě yě。 xiāng fǎn dì， jiù fēi qiú sǐ yǐ quán jié bù kě liǎo。 　　 zhè gè wèn tí hái méi yòu tǎo lùn wán， yòu tí chū yī duàn lì shǐ gù shì： 　　…… 　　 huò yuē： rán zé dòu wǔ、 chén zài， yǔ huàn zhě tóng cháo tíng zhēng héng， zhōng wéi suǒ zhū， wéi fēi shǒu？ 　　 hàn dài zuì yòu míng de huò luàn shì huàn guān， míng cháo de huò luàn yě shì huàn guān。 wǒ men zhōng guó lì shǐ shàng de huò luàn， chàbù duō dū lí bù kāi wài qī、 huàn guān、 fān zhèn sān dà yuán yīn。 zài hàn cháo jiù wáng zài wài chéng、 huàn guān liǎng gè yīn sù shàng。 wáng mǎng jiù shì wài qī。 táng cháo wáng yú fān zhèn（ quán chén）， míng cháo wáng yú huàn guān， wèi zhōng xián zhè xiē réndōu shì huàn guān。 zhǐ yòu qīng cháo duì yú zhè sān gè huò luàn yīn sù dū fáng fàn dé hěn yán jǐn。 huàn guān gān shè liǎo zhèng zhì fēi shā bù kě， duō shuō yī jù huà dōuyào bèi shā。 qīng cháo de shí lù， yōng zhèng zūn zǔ zōng de guī zhì， tā yòu yī gè zuì xǐ huān de xì zǐ， yòu yī tiān zhè gè xì zǐ wèn yōng zhèng huáng dì， yáng zhōu de xún fǔ shì nǎ yī wèi。 yōng zhèng yī tīng fā liǎo huǒ： “ nǐ zěn me wèn zhè gè wèn tí！ ” jiù bǎ zhè gè xì zǐ tuī chū qù shā liǎo！ kàn qǐ lái yōng zhèng de shǒu duàn dú là， shì shí shàng wèn tí hěn dà。 yī gè píng cháng wán wán de xì zǐ， jū rán wèn qǐ dì fāng de shǒu cháng shì shuí， kě jiàn yòu rén zài 'àn zhōng bài tuō liǎo shénme shì qíng。 zhè hái dé liǎo， gù rán chǔlǐ dé hěn yán lì， dàn shì kàn liǎo lì shǐ shàng zhè xiē guān yú huàn guān wéi hài de kě pà shì qíng， fēi zhè yàng bàn bù kě。 　　 shì shí shàng hé bì yào dāng huáng dì cái rú cǐ， xǔ duō réndōu huì yòu zhè lèi jīng yàn， jiù shì dāng shàng yī gè xiǎo zhù guǎn， zhè lèi wèn tí dōulái liǎo。 tài dà niàn jiā de rén， lái shuō shuō huà tuō gè rén qíng， nǐ shuō zěn me bàn？ bù dāyìng， tài tài tiān tiān hé nǐ chǎo， nán dào wèicǐ hé tài tài lí hūn má？ zhè shì nèi wēi zhī lěi。 huò zhě gēn liǎo nǐ hěn jiǔ de rén， yòu shì zǒng yào tì tā 'ān dùn 'ān dùn。 zhè qíng xíng yě hé “ huàn sì ” chàbù duō。 lìng wài fān zhèn， hǎo bǐ xià miàn de kē cháng、 gǔ cháng， zuòde jiǔ liǎo， gōng shì yòu shú， chū xiē wèn tí， zhēn méi bàn fǎ。 gè rén shàng qiě rú cǐ， hé kuàng dà de guó jiā？ 　　 hòu hàn shí dài dòu wǔ yǔ chén fān， liǎng gè yòu míng de rén， yǐ jí míng cháo de yòu xiē dà chén， yìng shì bù mài zhàng， jiēguǒ hái shì sǐ zài zhè bān huàn guān shǒu lǐ， nà me zhào qián miàn de lǐ yóu kàn qǐ lái， dòu wǔ、 chén fān zhè xiē rén zuòde bù duì liǎo má？ 　　 fàn yè yuē： huán líng zhī shì， ruò chén fān zhī tú， xián néng shù lì fēng shēng， kàng lùn hūn sú， qū chí ( shān qiě )( shān wēi ) zhī zhōng， ér yǔ fǔ fū zhēng héng， zhōng qǔ miè wáng zhě， bǐ fēi bù néng jié qíng zhì， wéi 'āi wù yě。 mǐn fū shì shì， yǐ lí sú wéi gāo， ér rén lún mò xiāng xù yě。 yǐ dào shì wéi fēi yì， gù lǚ tuì 'ér bù qù。 yǐ rén xīn wéi jǐ rèn， suī dào yuǎn 'ér mí lì， jí zāo zhí jì huì， xié cè dòu wǔ， kě wèi wàn dài yī shí yě， gōng suī bù zhōng， rán qí xìn yì zú yǐ xié chí shì xīn yě。 　　 zhè duàn hái shì yǐn xù fàn yè de huà， lái dá fù qián miàn de wèn tí。 dú guò zhū gé liàng de《 chū shī biǎo》， jiù huì zhī dào hàn huán dì、 hàn líng dì zhè liǎng gè huáng dì liǎo。《 chū shī biǎo》 shàng tí dào liú bèi zuì nán guò、 zuì tòng hèn de， jiù shì tā zhè liǎng wèi lǎo zǔ zōng。 zhè liǎng wèi hàn dài huáng dì， hé sòng dài de huī zōng、 qīn zōng fù zǐ yī yàng。 sòng huī zōng zuò yī gè yì shù jiā mán hǎo de， tā de huì tú、 shū fǎ dōuhěn hǎo， kě shì mìng kǔ， dāng liǎo huáng dì jiù fēi biàn chéng fú lǔ bù kě。 　　 fàn yè suǒ shuō zhè gè lì shǐ de gù shì， jǔ chū dòu wǔ hé chén fān zhè liǎng wèi hòu hàn de míng chén。 dāng shí fā shēng liǎo dǎng huò， tā men liǎng rén xiǎng wǎn huí shí dài de fēng qì， dàn shì chén fān què yīn dòu wǔ de dǎng huò 'àn zǐ 'ér xī shēng liǎo。 zhè lǐ fàn yè de lùn diǎn shì shuō， zài huán líng zhè gè shí dài， xiàng chén fān zhè zhǒng rén， xué wèn hǎo， yòu jiàn jiě， yòu rén pǐn， zhī shí fènzǐ gè gè yǎng mù tā， tā gè rén suǒ biāo bǎng de， yǐ jīng shù lì liǎo fēng qì、 shēng wàng， chéng wéi yī gè biāo gān。 duì dāng shí hūn tóu hūn nǎo guò rì zǐ de shì sú kàng yì， tā de nà zhǒng sī xiǎng、 yǐng xiǎng lì， zài zuì wēi xiǎn de shè huì fēng qì zhōng、 zhèng zhì fēng làng zhōng， xiàng páo mǎ yī yàng， hé nà xiē míng zhī dào bù duì 'ér yòu bù gǎn shuō huà de nuò fū zhēng héng， jiēguǒ bǎ shēng mìng péi jìn qù liǎo。 yǐ tā de cōng míng xué wèn， bìng bù shì bù néng zuò dào jié shēn zì hǎo， míng zhé bǎo shēn， ér shì tā bù yuàn yì zhè yàng zuò。 yīn wéi tā xiǎng yào tí chàng lún lǐ dào dé， rén lèi de shè huì jiù yào yòu shì fēi shàn 'è， tā bēi men dāng shí shì jiè shàng de rén， yī xiē zhī shí fènzǐ， kàn dào shí dài bù duì liǎo， jìn guǎn fǎn gǎn jí liǎo， ér zhǐ shì lí kāi shì sú， míng zhé bǎo shēn， táo bì xiàn shí， méi yòu bēi tiān mǐn rén zhī yì， rén lún zhī dào jiù wán liǎo。 suǒ yǐ tā fǎn duì zhè xiē tuì yǐn de rén， rèn wéi tuì yǐn bù shì rén shēng de dào lǐ， yú shì tā yòu jī huì kě yǐ tuì kāi， tā hái bù zǒu， ér yǐ “ tiān xià xīng wáng， pǐ fū yòu zé ” de jīng shén， yǐ rén xīn wéi jǐ rèn， míng zhī dào zhè tiáo lù shì hěn yáo yuǎn de， hái shì fēi cháng fèn fā、 jiān dìng， suǒ yǐ yī pèng dào zhèng zhì shàng yòu gǎi biàn de jī huì， jiù bāng máng dòu wǔ， ér bǎ mìng péi shàng liǎo。 zhè yàng de sǐ， shì fēi cháng zhí dé de， yǐ lì shǐ de yǎn guāng lái kàn， bǎ shí jiān lā cháng， bǎ kōng jiān fàng dà。 tā zhè shēng mìng de jià zhí， zài yú jīng shén de shēng mìng bù sǐ， wàn dài dōuyào shòu rén jǐng yǎng， suī rán tā méi yòu chéng gōng， dàn shì tā de jīng shén、 zhèng yì zú yǐ zuò wéi zhè gè shì jiè de zhōng xīn。 　　 yì yuē： cǐ suǒ wèi yì zhòng yú shēng， shěshēng kě yě 　　 zhè lǐ de jié lùn shì， dāng jué dé sǐ liǎo bǐ huó zhe gèng yòu jià zhí， zhè gè shí hòu wéi yòu xī shēng zì jǐ。 zhè shì lǐ lùn， zhè zhǒng lǐ lùn xiǎng yào zhēn zhèng biàn chéng zì jǐ de sī xiǎng hé guān niàn， zé bìng bù jiǎn dān。 néng zài bì yào de shí hòu fù zhū shí shī， gèng shì nán zhī yòu nán。 　　 shàng miàn de zhè xiē lì shǐ gù shì， dōushì shuō “ chén xíng ” de， suǒ wèi chén xíng， yě jiù shì rén chén de zì chù yǔ chù shì zhī dào。 yī gè rén zuò shì duì zì jǐ de lì chǎng yào rèn shí qīng chǔ。 　　 xià miàn jì xù tí chū zāng hóng sǐ zhāng chāo zhī nán de gù shì， tǎo lùn tā shì bù shì kě chēng wéi yì？ zāng hóng sǐ zhāng chāo zhī nán gù shì de yuán wén， zài zhè duàn wén zhāng de hòu miàn， yòng kuò hào yǐn shù chū lái liǎo。 wǒ men bì xū xiān liǎo jiě zhè gè lì shǐ gù shì de shí jì jīng guò qíng xíng， rán hòu zài shuō tā de dào lǐ。 zài zhè lǐ dà jiā yī dìng huì qí guài gǔ rén xiě wén zhāng wèishénme zhè me bié niǔ， bǎ lùn lǐ de wén zì， xiě zài qián miàn， ér bǎ suǒ tǎo lùn de lì shǐ gù shì， xiě zài hòu miàn。 zhè shì yīn wéi gǔ rén rèn wéi zhè xiē lì shǐ gù shì， měi yī gè dú shū réndōu zhī dào liǎo， jiǎ shǐ xiān xù shù gù shì， zài lùn dào lǐ， zài gǔ dài rèn wéi zhè shì diū rén de shì， shèn zhì rèn wéi zuò zhě kàn bù qǐ rén， hǎo xiàng biǎo shì bié rén duì lì shǐ dōubù dǒng， zhǐ yòu tā dǒng shìde。 yīn wéi zhōng guó gǔ dài dú shū rén， dà duō dōuduì lì shǐ diǎn gù hěn shú。 xiàn zài kě bù tóng liǎo， yī bān xiě lùn wén， dōushì dōng chāo xī chāo yī dà duī， xiě chū lái de yì jiàn， bù shì zuò zhě de， ér shì chāo lái de。 zhè shì gǔ jīn zhī bù tóng。 qí cì， gǔ rén yòu shí yǐn shù de lì shǐ gù shì， zài wén zhāng zhōng děng yú xiàn zài wén tǐ de zhù jiě， suǒ yǐ fàng zài zhèng wén de hòu miàn， zhè shì wǒ men duì yú gǔ jīn wén tǐ xū yào liǎo jiě de dì fāng。 wǒ men shì xiàn dài rén， jiù zǒu xiàn dài de lù xiàn， cóng hòu miàn dú qǐ， xiān bǎ zhè duàn lì shǐ gù shì liǎo jiě， děng yī xià zài huí guò lái kàn tā duì zhè gè gù shì de píng lùn。 　　 xī guǎng líng tài shǒu zhāng chāo wěi zhèng zāng hóng， hòu yuán shào yì yǔ jié yǒu， jí cáo cāo guó zhāng chāo yú yōng qiū， hóng wén qǐ bèi wéi， nǎi tú xiǎn háoqì， lè bīng jiù chāo， jiān cóng shào qǐng bīng， shào bù tīng。 chāo chéng xiàn， suì zú zhū chāo， hóng yóu shì yuàn shào， yǔ zhī jué， shào xīng bīng wéi zhī， chéng xiàn zhū sǐ。 　　 zhè shì sān guó shí de shì。 guǎng líng shì xiàn zài de jiāng sū yáng zhōu yī dài。 zhāng chāo shì dāng dì de tài shǒu， tā bǎ dì fāng de zhèng shì jiāo gěi liǎo zāng hóng， hòu lái yuán shào yě hé tā zuò péng yǒu。 yòu yī cì cáo cāo zài yōng qiū（ xiàn jīn hé nán qǐ xiàn） zhè gè dì fāng， bǎ zhāng chāo bāo wéi qǐ lái。 zāng hóng tīng dào zhè gè xiāo xī， yīn wéi zhāng chāo shì tā de péng yǒu， yòu shì zhǎngguān， suǒ yǐ jiù guāng zhe jiǎo， kū zhe dào chù tì zhāng chāo qiú jiù bīng， yī miàn zì jǐ yě chū bīng。 tóng shí yīn wéi yuán shào shì péng yǒu， yě xiàng yuán shào qiú jiù bīng， kě shì yuán shào méi yòu lǐ tā。 jiēguǒ zhāng chāo bèi cáo cāo xiāo miè liǎo， quán zú dōubèi shā liǎo。 zāng hóng jiù wéi zhè yī jiàn shì qíng hèn tòu liǎo yuán shào， ér hé tā jué jiāo liǎo。 péng yǒu biàn chéng liǎo yuān jiā， yú shì yuán shào yòu xīng bīng wéi gōng zāng hóng， pò chéng yǐ hòu， zāng hóng yě bèi shā diào liǎo。 　　 yì yuē： zāng hóng dāng zòng héng zhī shí， xíng píng jū zhī yì， fēi lì gōng zhī shì yě。 　　 hòu lái yī bān rén tǎo lùn zhè jiàn shì， jiù rèn wéi zāng hóng zì jǐ mò míng qí miào， tóu nǎo bù qīng chǔ， dāng sān guó nà gè shí dài， zhèng shì suǒ wèi zòng héng shí dài， děng yú zhàn guó shí hòu yī yàng， shì méi yòu dào yì de shè huì， tán bù dào yào wéi nǎ yī gè jìn dào yì， lì shēn yú shè huì zhōng， duì dāng shí de huán jìng kàn bù qīng chǔ， zài zòng héng de shí dài， ér qù jiǎng dào dé、 jiǎng rén yì， luàn shì zhōng qù jiǎng tài píng shí hòu de gāo lùn， dāng rán gǎo bù hǎo， zhè jiù shì suǒ wèi： “ jū jīn zhī shí， xíng gǔ zhī dào， dài yǐ！ ” zài xiàn zài de shí dài， yào xiǎng shí xíng sān dài yǐ shàng de lǐyuè zhī dào， shì zǒu bù tōng de。 yīn cǐ yě kě yǐ kàn dào kǒng zǐ de sī xiǎng， bìng bù dāi bǎn， tā jiào wǒ men yào gǎn shàng shí dài。 “ dāng zòng héng zhī shí， xíng píng jū zhī yì， fēi lì gōng zhī shì。 ” jiù shì duì zāng hóng de jié lùn， zhè yàng zuò， rú guǒ xiǎng lì gōng、 lì yè， jiù shí dài、 jiù shè huì， shì bàn bù dào de。 　　 xiàn zài zài huí guò lái kàn《 cháng duǎn jīng》 de zuò zhě， duì zāng hóng zhè jiàn lì shǐ gù shì de píng lùn， tā shǒu xiān tí chū wèn tí： 　　…… 　　 huò yuē： zāng hóng sǐ zhāng chāo zhī nán， kě wèi yì hū？ 　　 jiǎ dìng yòu rén wèn zāng hóng zhè yàng wéi zhāng qǐ 'ér sǐ， gòu bù gòu dé shàng shì yì qì？ yú shì tā yǐn yòng fàn yè de huà： 　　 fàn yè yuē： yōng qiū zhī wéi， zāng hóng zhī gǎn fèn， zhuàng yǐ！ xiāng qí tú xiǎn qiě hào， shù jiá qǐng jǔ， chéng zú lián yě。 fū háo xióng zhī suǒ qù shè， qí yǔ shǒu yì zhī xīn yì hū？ ruò nǎi dì móu lián héng， huái xǔ suàn yǐ xiāng shàng zhě， gài wéi shì lì suǒ zài 'ér yǐ。 kuàng piān chéng jì wēi， cáo yuán fāng mù， hóng tú zhǐ wài dí zhī héng， yǐ xiān dàoxuán zhī huì， fèn qiǎo zhī shī， bīng jiā suǒ jì， kě wèi huái kū qín zhī jié， cún jīng zé wèi wén。 　　 fàn yè shì shuō， cáo cāo wéi gōng yōng qiū， xiāo miè zhāng chāo， dāng shí zāng hóng wèile péng yǒu， dào chù qǐng bīng， kě yǐ shuō shì yī zhǒng zhuàng liè de qíng cāo。 ér tā chì liǎo zú， bēn zǒu hào kū de xíng wéi zhēn zhí dé tóng qíng。 yīn wéi yīng xióng háo jié， zài mǒu zhǒng huán jìng zhī xià， duì yú shì fēi shàn 'è de qǔshě， yǔ pǔ tōng yī bān rén de jiǎng jiū rén yì， zài xīn lǐ shàng shì liǎng yàng de，（ dú gǔ shū dào zhè lǐ， yào xiǎng yī xià， wèishénme háo xióng zhī suǒ qù shè， qí yǔ shǒu yì zhī xīn yì hū？） wǒ men kě yǐ yǐn yòng xī fāng zōng jiào gé mìng jiā mǎ dīng lù dé de míng yán， “ bù zé shǒu duàn， wán chéng zuì gāo dào dé。 ” wèile dá dào zuì gāo de zhù yì， zuì gāo de lǐ xiǎng， yòu shí hòu nèi xīn jìn guǎn tòng kǔ， yě bù dé bù zuò xiē xiǎo de xī shēng。 zài píng shí zuò rén yě rú cǐ， jiǎ dìng xiàn zài péng yǒu、 tóng shì zhī jiān， jiā tíng yòu liǎo kùn nán， jí shǐ xià yǔ xià xuě， méi chuán méi chē， zǒu lù yě dé gǎn qù bāng máng。 dàn dào liǎo yī gè fēi cháng de shí hòu， zì jǐ yòu dà de rèn wù zài shēn， nà kǒng pà jiù bù néng gù quán zhè gè péng yǒu zhī jiān dào yì de xiǎo jié liǎo。 suǒ yǐ kǒng zǐ shuō： yán bì xìn， xíng bì guǒ。 jìn jìn rán， xiǎo rén zāi！ ” zhè gè huà jiù hěn miào liǎo。 kǒng、 mèng zhī dào， zǒng shì jiào rén zhōng xìn， jiǎng huà yī dìng duì xiàn， zuò shì yī dìng yào yòu jiēguǒ， miàn kǒng zǐ què yòu shuō， zhè yàng shì shì gù zhí shǒu xìn de， zhǐ shì xiǎo rén。 zhè me shuō lái， shì bù shì yán bù bì xíng， jiǎng de huà， guò qù liǎo jiù suàn liǎo má？ bìng bù shì zhè gè yì sī。 dú shū zuì pà rú cǐ duàn zhāng qǔ yì， bì xū yào kàn zhěng piān， cái zhī dào kǒng zǐ zhè jǐ jù huà de yì sī。 yě jiù shì shuō， dà zhàng fū chéng dà gōng， lì dà yè， chù dà shì， yòu gè yuǎn dà de mù biāo bì xū yào wán chéng de shí hòu， yòu shí jiù bù néng jū zhè xiē xiǎo jié， xiǎo jié zhǐ shì gè rén yìng zuò de shì。 rú wèiguó jiā mín zú zuò gèng dà de shì， gè rén xiǎo jié shàng gù bù dào， nǎi zhì 'āi bié rén de mà， yě zhǐ hǎo rú cǐ。 　　 lìng wài yī gè guān niàn： 　　 ruò nǎi dì móu lián héng， huái zhà suàn yǐ xiāng shàng zhě， gài wéi shì lì suǒ zài 'ér yǐ。 　　 zài sān guó de shí hòu， yuán shào、 cáo cāo、 zhāng chāo zhè yī bān rén， hé rèn hé luàn shì shí dài， jù bīng gē dì chēng xióng de rén， dōushì yī yàng， yòu shí shuāng fāng hé píng dìng yuē liǎo， yòu shí hòu shuāng fāng yòu dǎ qǐ lái， yě hé wǒ men xiàn dài de guó jì jú shì yī yàng， zhè shì gè fēi cháng shí qī。 měi féng yī gè fēi cháng shí qī， bù yào yǐ wéi guó jì zhī jiān yòu dào yì xìn yòng， shí jì shàng dōushì zài zuò zhàn， lì hài xiāng tóng jiù jié hé， lì hài bù xiāng tóng jiù fēn shǒu liǎo。 měi gè réndōu shì zài dǎ zì jǐ de suàn pán， zhǐ yào xíng shì shàng yòu xū yào， lì hài shàng yòu guān xì jiù zuò， zhè shì dāng rán de qíng xíng。 zài zhè yàng yī gè shí dài zhōng， rú guǒ zhè yī diǎn kàn bù qīng chǔ， ér qù yǔ rén jiǎng dào yì， jiù zhǐ yòu bǎ mìng péi jìn qù liǎo。 gèng hé kuàng， xiàng sān guó shí hòu， nà zhǒng dì fāng jūn fá hù xiāng gē jù de zhàn zhēng jú miàn xià， yōng qiū shì yī gè fēi cháng wēi xiǎn、 gū líng líng de piān pì dì fāng， zāng hóng zhǐ zhī dào zì jǐ de péng yǒu zhāng chāo bèi cáo cāo huǐ liǎo， yǐ wéi yuán shào yě shì péng yǒu， qù qǐng yuán shào bāng máng， què bù zhī dào cáo cāo yǔ yuán shào zhī jiān， yīn wéi lì hài de guān xì， yǐ jīng jié hé liǎo。 zhè jiù shì shuō zāng hóng de tóu nǎo bù gòu， duì shí shì fēn xī bù qīng chǔ， rú hé qù zuò hǎo zhè gōng zuò？ tā xiǎng jiè yuán shào de bīng， bǎ cáo cāo dǎ kuǎ， zhè shì hěn wēi xiǎn de。 xiàng wú sān guì jiè mǎn qīng de bīng dǎ lǐ zì chéng， jiēguǒ jiù chéng liǎo mǎn rén de tiān xià。 zài yǐ zhōng guó de jūn shì zhé xué --《 sūn zǐ bīng fǎ》 de sī xiǎng lái jiǎng， bù lěng jìng dì xiān qiú “ móu gōng ” de guān jiàn， zhǐ shì gǎn qíng yòng shì， yǐ gè rén fèn hèn de sī jiàn， yǐng xiǎng dào zuò zhàn de jué cè， tóu nǎo jiù hūn liǎo， xīn lǐ shàng qíng xù de bēi 'āi、 yuàn hèn， shì jūn shì xué shàng de dà jì huì。 zhè bù zhǐ shì xiàn yú jūn shì， zài gōng zuò shàng yòu shí pèng dào jǐn jí kùn nán de shí hòu， gè rén de qíng xù fèn juān zhī zhōng， tè bié yào zhù yì， bì xū bǎ zhè zhǒng qíng xù xiān chú qù， rán hòu cái néng gòu lěng jìng， cái néng bǎ shì qíng fēn xī dé qīng chǔ， “ móu dìng 'ér hòu dòng ” ér xiàng zāng hóng zhè yàng “ tú xiǎn qiě hào， shù jiá qǐng bīng ”， hé yǐ qián zhàn guó shí hòu， wú chǔ zhī zhàn， chǔ bèi wú dǎ kuǎ liǎo， chǔ míng chén shēn bāo xū dào qín guó qù qǐng jiù bīng， zài qín tíng kū shàng qī tiān qī yè de qíng xíng shì yī yàng de。 zhè yàng duì gè rén jié cāo 'ér yán shì duì de， dàn duì shì qíng 'ér yán， zhè shì méi yòu yòng de。 bù néng jiě jué wèn tí。 zhè lǐ lì shǐ de jīng yàn gào sù wǒ men， gè rén zuò rén de qíng cāo shì yī huí shì， chǔlǐ shì qíng de guān diǎn、 kàn fǎ、 zhì huì de jué dìng， yòu shì lìng yī huí shì。 rú shēn bāo xū kū qín tíng de gù shì， zài tā gè rén， shì chéng liǎo qiān qiū wàn shì zhī míng， dàn wéi chǔ guó zhuóxiǎng， jiè liǎo wài lì qín bīng qù dǎ guān guó， qián mén qū láng， hòu mén jìn hǔ， yě bù shì hǎo bàn fǎ， hái méi yòu tīng shuō guò zhè yàng néng fù guó tú cún de。 　　 huò yuē： jì bù zhuàng shì， ér fǎn cuī gāng wéi róu， kūn qián táo nì， wèishì hū？ 　　 dà jiādōu zhī dào yī nuò qiān jīn， shì jì bù yòu míng de lì shǐ gù shì， zhè wèi xiān shēng shì liǎo bù qǐ de。 tā nián qīng shí shì yī wèi fēi cháng yòu hào zhào lì de yóu xiá zhī shì， hòu lái gēn suí xiàng yǔ， zuò zhàn fēi cháng yǒng gǎn。 yòu yī cì bǎ liú bāng dǎ kuǎ liǎo， zhuī jī liú bāng， chā yī diǎn jiù kě yǐ kǎn dào liú bāng de mǎyǐ。 hòu lái liú bāng dé liǎo tiān xià， zuì hèn de yě shì jì bù， suǒ yǐ xuán zhòng shǎng jī bǔ jì bù， tóng shí xià lìng， cáng nì liǎo tā de yào zhū quán zú。 zài zhè yàng yán jī zhī xià， jì bù jiù dào shān dōng yī wèi dà xiá zhū jiā nà lǐ mài shēn zuò yōng rén。 zhū jiā yī kàn jiàn jì bù， jiù kàn chū lái liǎo， bǎ tā shōu liú xià lái。 dào wǎn shàng zài bǎ jì bù zhǎo lái， zuò gè bié tán huà， yào tā shuō lǎo shí huà。 jì bù shuō， nǐ jì rán zhī dào liǎo， jiù suí nǐ bàn， xiàng liú bāng bào gào， jiù kě yǐ dé zhòng shǎng nǎi zhì fēng hóu。 zhū jiā dāng shí jiù 'ān wèi tā， jué duì bù huì zhè yàng zuò。 tóng shí gào sù jì bù， zhè yàng táo nì bù shì bàn fǎ， zǒng yòu yī tiān huì bèi fā xiàn de。 zhū jiā běn lái jiù hé liú bāng zhè xiē rén hěn shú， tā hé jì bù shāng liàng tóng yì， jiāng jì bù bàn chéng chē fū， zhū jiā dài tā qù jiàn liú bāng。 dào liǎo cháng 'ān yǐ hòu， zhè yī bān bāng zhù hàn gāo zǔ dǎ tiān xià de lǎo péng yǒu dū yàn qǐng zhū jiā， wèn tā dào cháng 'ān yòu shénme shì， dāng rán， dōuzhī dào tā bù xiǎng zuò guān， yě bù huì yào qián。 zhū jiā jiù yào tā men zhuǎn gào liú bāng， jì bù zhè gè rén， nián qīng yòu wéi， shì gè jiāng cái， shì gè kě yǐ dà yòng de háo jié zhī shì。 dāng nián hé xiàng yǔ dǎ zhàng de shí hòu， jì bù zhuī shā liú bāng， shì gè wéi qí zhù。 xiàng yǔ wán liǎo， jiù bù bì zài shì jì bù wéi chóu dí， xiàn zài tōng lìng quán guó zhuā tā， zhè yàng bī pò， tā bèi bī jǐn liǎo， bù shì xiàng nán biān táo dào nán yuè， jiù shì wǎng běi biān táo wǎng xiōng nú（ yīn wéi nà shí liú bāng suǒ tǒng yī de tiān xià， zhǐ xiàn yú zhōng yuán yī dài， zhì yú cháng jiāng yǐ nán de liǎng guǎng、 yún guì yī dài， nán yuè wáng zhào tuó， hé hàn gāo zǔ tóng shí qǐ lái de， suī yǐ chēng chén， bìng wèi xīn fú； běi fāng de xiōng nú， yě suí shí yào qīn fàn zhōng guó de）， zhè yàng píng bái dì sòng gěi dí rén yī míng yǒng jiāng， gěi zì jǐ zēng jiā yī gè zuì dà de huò huàn， zhè yòu hé kǔ？ zhū jiā shuō， xiàn zài jiù wéi zhè shì 'ér lái。 zhè bān dà chén men xiàng liú bāng bào gào yǐ hòu， hàn gāo zǔ tīng shuō shì zhū jiā lái shuō de， jiù qǔ xiāo liǎo tōng jī lìng， bìng qiě gěi jì bù guān zuò。 suǒ yǐ hòu lái jì bù yòu chéng liǎo hàn cháo de dàjiàng， ér qiě fēi cháng zhōng yú hàn shì。 kě shì rú guǒ méi yòu zhū jiā zhè yī cì chū lái shuō huà， hái shì bù xíng。 ér zhū jiā shuō tuǒ liǎo zhè jiàn shì， réng rán huí shān dōng guò tā de yóu xiá shēng yá qù liǎo， bù yào gōng míng fù guì。 suǒ yǐ xiá yì dào de jīng shén， zài zhōng guó de lì shǐ shàng shǐ zhōng shì cún zài de。 zhè lǐ shì shuō， jì bù shī bài yǐ hòu， háo wú bàn fǎ， yīng xióng de háo qì dōuméi yòu liǎo， biàn chéng wō náng dé hěn， bǎ tóu fā tì guāng， shénme kǔ gōng dū zuò bù gāi qù duǒ cáng de dì fāng yě qù duǒ cáng， tōu tōu mō mō guò rì zǐ， zhè yàng duì má？ yǐ zhōng guó wén huà jīng shén lái shuō， yī gè zhēn zhèng de yīng xióng zhuàng shì， shī bài liǎo jiù zì shā suàn liǎo。 zài nà gè shí hòu shuō lái， jì bù jì shì zhuàng shì， shī bài hòu què wō náng de guò táo wáng rì zǐ， zhè shì duì de má？ 　　 duì yú shàng miàn zhè zhǒng yī bān kàn fǎ de wèn tí， xià miàn yǐn yòng sī mǎ qiān de huà zuò dá 'àn： 　　 sī mǎ qiān yuē： yǐ xiàng yǔ zhī qì， ér jì bù yǐ yǒng xiǎn yú chǔ， shēn lǚ diǎn jūn， qiān qí zhě shù yǐ， kě wèi zhuàng shì。 rán zhì bèi xíng lù， wéi rén nú 'ér bù sǐ， hé qí xià yě？ bǐ bì zì fù qí cái， gù shòu rǔ 'ér bù xiū， yù yòu suǒ yòng qí wèi zú yě， gù zhōng wéi hàn míng jiāng。 xián zhě chéng zhòng qí sǐ， fū bì qiè jiàn rén， gǎn kǎi 'ér zì shā zhě， fēi yǒng yě， qí jì jìn， wú fù zhī 'ěr。 　　 sī mǎ qiān shuō， dāng xiàng yǔ yǔ liú bāng zhēng tiān xià de shí hòu， yǐ xiàng yǔ de nà zhǒng lì bá shān xī de qì kǎi， ér jì bù què réng rán zài chǔ guó néng yǐ wǔ yǒng， xiǎn míng yú tiān xià， měi cì zhàn yì zhōng， dài lǐng bù duì zuò xiān fēng， shēn xiān shì zú， yī mǎ dāng xiān， duō shǎo cì chōng rù dí zhèn， duó xià duì fāng de jūn qí， zhǎn liǎo duì fāng de jiànglǐng， kě shuō shì yī gè zhēn zhèng de zhuàng shì。 kě shì děng dào hòu lái xiàng yǔ shī bài liǎo， hàn gāo zǔ xià mìng lìng yào zhuā tā lái shā diào de shí hòu， què yòu gān xīn dào zhū jiā nà lǐ dāng nú lì， ér bù zì shā。 cóng zhè diǎn kàn qǐ lái， jì bù yòu duō me xià jiàn， yī diǎn zhuàng zhì dōuméi yòu。 qí shí， jì bù zhè yàng zuò fǎ， bìng bù shì zì gān duò luò， tā shì yòu zì jǐ de bào fù， zì rèn yòu bù liǎo qǐ de cái huá， zhǐ shì dǎo méi liǎo， dāng chū zhǎo cuò lǎo bǎn， xīn yòu bù gān。 suǒ yǐ dāng xiàng yǔ shī bài liǎo， yuàn yì shòu rǔ， bìng bù yǐ wéi xiū chǐ， yīn wéi hái shì yào děng dài jī huì， fā zhǎn zì jǐ de cháng chù， suǒ wèi “ liú dé qīng shān zài， bù pà méi chái shāo。 ” suǒ yǐ tā zuì hòu hái shì chéng wéi hàn dài de míng jiāng。 yóu tā de jīng lì zuò fǎ， jiù kàn chū liǎo tā de sī xiǎng、 bào fù， tā jué dé wéi xiàng yǔ zhè zhǒng rén sǐ， tài bù hé suàn。 yī gè yòu xué wèn、 yòu dào dé、 yòu jiàn jiě、 yòu qì pài、 yòu cái jù de xián zhě， gù rán bǎ sǐ kàn dé hěn yán zhòng， dàn shì suǒ wèi “ sǐ yòu zhòng yú tài shān， yòu qīng yú hóng máo ”。 bìng bù xiàng yī bān xiǎo rén wù yī yàng， wèile yī diǎn xiǎo shì qíng， jiù qì dé shàng diào， zhè zhǒng rén de xīn lǐ， jué dé méi yòu bàn fǎ zài fān shēn liǎo， zǒu jué lù liǎo， xīn xiōng xiá zhǎi， suǒ yǐ cái yuàn yì qù zì shā， ér huái bào dà zhì de rén， suī rán bù pà sǐ， dàn hái shì yào kàn sǐ de jià zhí rú hé， jué bù qīng yì pāo shēng de。 　　 yì yuē： tài shǐ gōng yuē： wèi bào、 péng yuè， suī gù jiàn， rán yǐ xíjuǎn qiān lǐ， nán miàn chēng gū， dié xuè chéng shèng， rì yòu wén yǐ。 huái pàn nì zhī yì， jí bài， bù sǐ 'ér lǔ， qiú shēn bèi xíng chuō， hé zāi？ 　　 zhè duàn lì shǐ shì liú bāng、 xiàng yǔ， zuò chǔ hàn zhī zhēng de shí hòu， wèi bào hé péng yuè zhè liǎng gè rén， yòu bù duì， néng zuò zhàn、 shì míng jiāng， yòu jǔ zú qīng zhòng de wēi shì， tā zài chǔ hàn zhī jiān， kào xiàng shuí， shuí jiù huò shèng。 xiāo hé、 zhāng liáng、 chén píng， zhè jǐ gè wén rén， què yòng fǎnjiànjì， zhǎng wò liǎo zhè xiē bǎi lái bǎi qù de rén。 dàn shì wèi bào tā men， dōushì tài bǎo、 liú máng、 tǔ fěi chū shēn de， yòu rú mín guó chū nián gè dì de jūn fá， yòu de shì fàn mǎ de、 mài bù de chū shēn， kě shì tā yǐ jīng néng xíjuǎn qiān lǐ， nán miàn chēng wáng。 lì liàng wěn gù yǐ hòu， dài liǎo bīng， dié xuè chéng shèng， tiān tiān dōushì tā dé yì de shí hòu。 zhè zhǒng tǔ fěi、 liú máng chū shēn， tóu jī qǐ jiā de fènzǐ， shǐ zhōng huái pàn nì zhī yì， shǐ zhōng bù 'ānfèn， zhè xiē rén shì wéi kǒng tiān xià bù luàn de， zài luàn shì tā men cái yòu jī kě chéng， cái yòu bàn fǎ， shè huì bù luàn， tā men jiù méi yòu bàn fǎ。 děng dào shī bài liǎo， zhè zhǒng rén bù huì zì shā 'ér nìngyuàn bèi fú lǔ， shēn zāo xíng lù 'ér sǐ， zhè yòu shì shénme dào lǐ？ 　　 zhōng cái yǐ shàng， qiě gài qí xíng， kuàng wáng zhě hū？ bǐ wú yì gù， zhì lüè jué rén， dú huàn wú shēn 'ěr， dé shè chǐ cùn zhī bǐng， qí yún zhēng lóng biàn， yù yòu suǒ huì qí dù， yǐ gù yōu qiú 'ér bù cí yún。 cǐ zé zòng héng zhī shì， wù lì gōng zhě yě。 　　 xiàng zhè yàng de xíng jìng， jiù shì zhōng děng yǐ shàng de rén， dū huì jué dé xiū chǐ， ér gèng gāo de wáng zhě zhī cái， gèng bù huì zhè yàng。 rú xiàng yǔ shī bài liǎo， jiù yǐ wú miàn jiàn jiāng dōng fù lǎo 'ér zì shā liǎo。 dàn zhè xiē rén shī bài yǐ hòu， bù sǐ 'ér lǔ， luò dào shēn bèi xíng lù de jiēguǒ， méi yòu bié de yuán gù， tā men zì shì yòu zhì huì cái lüè， suǒ yǐ yuàn yì bèi lǔ， xī wàng jiāng lái hái néng gòu shàng tái， zhuā dào bīng quán huò zhèng quán， shí shī tā de lǐ xiǎng， yún zhēng lóng biàn（ gēn jù《 yì jīng》 de dào lǐ， “ yún cóng lóng， fēng cóng hǔ ” dāng lǎo hǔ lái de shí hòu， huì xiān yòu yī zhèn fēng guò lái， lóng jiàng de shí hòu， yī dìng xiān qǐ yún wù。 suǒ wèi yún zhēng lóng biàn， jiù shì xíng róng yī gè tè shū rén wù chū xiàn shí， rú lóng chū xiàn yī yàng， zhěng gè shè huì dū huì shòu yǐng xiǎng 'ér zhuǎn biàn）， suǒ yǐ tā men bù yuàn qīng yì xī shēng， nìngyuàn fú lǔ。 ér xī wàng dé dào jī huì， néng fā zhǎn zì jǐ de bào fù、 lǐ xiǎng， zhè jiù shì jiǎ yì suǒ shuō de： “ liè shì xùn míng， kuā zhě sǐ quán ” de xīn lǐ， zhǐ xiǎng zì jǐ rú hé jiàn gōng lì yè wéi mù biāo， ér zhì yú zì jǐ gè rén， shòu shénme wěi qū dōukě yǐ， jué duì bù qīng yì xī shēng。 zhè yě jiù shì luàn shì duō zòng héng bǎi hé zhī shì de gōng lì zhù yì。 　　 yòu “ lìn gōng zàn ” yuē： “ zhī sǐ bì yǒng， fēi sǐ zhě nán yě， chǔsǐ zhě nán， fāng lìn xiāng rú yǐn bì nì zhù， jí chì qín wáng zuǒ yòu， shì bù guò zhū， rán shì huò qiè nuò bù gǎn fā， xiāng rú yī lì qí qì， wēi xìn dí guó， tuì 'ér ràng lián pō， míng zhòng tài shān， qí chù zhì yǒng， kě wèi jiān zhī yǐ！ ” cǐ zé zhōng zhēn zhī chén， chéng zhī sǐ suǒ zhě yě。 　　 zhè lǐ zài yǐn yòng sī mǎ qiān duì lìn xiāng rú de zàn。 “ zàn ” shì jiù shì wén zhāng de yī zhǒng tǐ cái， suǒ wèi “ zàn ”、 “ sòng ” děng děngdōu shì zài yī piān zhuànjì hòu miàn de yī gè píng lùn。 sī mǎ qiān zài《 xiāng rú lièzhuàn》 zhī hòu， píng lùn de jǐ jù huà shuō， lìn xiāng rú zhī dào zì jǐ fēi sǐ bù kě。 rú jīn rì zuò dí hòu gōng zuò de rén， zuì hòu kě néng jiù shì sǐ wáng， míng zhī dào zuò zhè gōng zuò shì sǐ， ér jué xīn qù zuò， zhè xū yào dà yǒng。 dàn shì sǐ běn shēn bìng bù shì yī jiàn kùn nán de shì， ér shì duì sǐ de chǔlǐ， duì yú zhè yī xià yīnggāi sǐ huò bù yìng gāi sǐ de jué dìng， zhè yī chǔlǐ， bù dàn yào yòu dà yǒng， hái yào yòu dà zhì。 suǒ yǐ zài sǐ yǐ qián， yīnggāi zuò zěn me yàng de jué dìng， zhè cái shì zuì nán de shì。 xiàn zài lìn xiāng rú zài qín tíng hé qín shǐ huáng dāng miàn zhēng lùn kàng héng de shí hòu， bù bǎ hé shì bì jiāo gěi qín shǐ huáng， shǒu shàng pěng zhe hé shì bì， yǎn jīng kàn zhe zhù zǐ， zhǔn bèi zì jǐ pèng shàng qù， bǎ zì jǐ de shēng mìng hé nà kuài yù yī qǐ pèng huǐ， huí guò tóu lái mà qín shǐ huáng hé tā de zuǒ yòu。 ér lìn xiāng rú bìng méi yòu wǔ gōng， nà yī zhǒng qíng shì de zuì hòu jiēguǒ， bù guò shì bèi shā tóu 'ér yǐ， suǒ wèi chú sǐ wú dà shì。 kě shì， rén zài zhè zhǒng qíng xíng xià， néng zuò chū zhè zhǒng jué dìng lái shì zuì nán de。 yī bān rén zài zhè gè qíng xíng xià， yī dìng shì nuò ruò dǎn xiǎo， ná bù chū zhè zhǒng yǒng qì de。 qí shí yòu shí hòu， zài mǒu zhǒng qíng kuàng xià， dǎn zǐ xiǎo， ná bù chū yǒng qì lái， zuì hòu hái shì sǐ， sǐ liǎo hái 'áimà。 ér lìn xiāng rú zhè shí， què dà fā qí pí qì， fǎn 'ér bǎ qín shǐ huáng zhèn shè zhù liǎo。 hòu lái lìn xiāng rú huí dào zhào guó， yīn zhè jiàn shì de gōng láo， guān zuòde hé lián pō yī yàng dà， lián pō xīn lǐ bù fú qì， chù chù hé tā guò bù qù， děng yú shǒu xiāng hé dà yuán shuài bù mù， dàn shì lìn xiāng rú bù guǎn lián pō zěn yàng wǔ rǔ， tādōu duǒ kāi。 yòu rén wèn lìn xiāng rú wèishénme zhè yàng pà lián pō。 lìn xiāng rú gào sù tā men， yī gè guó jiā rú guǒ wén chén wǔ jiāng zhī jiān yòu liǎo yì jiàn， guó jiā jiù wēi xiǎn liǎo。 xiàn zài qín guó bù gǎn lái dǎ， jiù yīn wéi yòu wǒ hé lián pō liǎng gè rén zài， rú shǎo liǎo yī rén， guó jiā jiù wán liǎo。 hòu lái zhè gè huà chuán dào lián pō 'ěr lǐ， tā xīn lǐ hěn nán guò， zhī dào zì jǐ dōuzài lìn xiāng rú de bāo róng zhī zhōng， yīn cǐ zì jǐ bèi gēn jīng tiáo qù xiàng lìn xiāng rú guì xià lái qǐng zuì， ér biàn chéng liǎo hǎo péng yǒu。 yóu cǐ kàn lìn xiāng rú de zhì huì、 xiū yǎng， zhēn shì zhì yǒng shuāng quán。 ér《 cháng duǎn jīng》 de zuò zhě， zé yǐn yòng sī mǎ qiān de zhè duàn zàn cí， cóng lìng yī gè guān diǎn pī píng shuō， xiàng lìn xiāng rú zhè zhǒng rén， jiù shì zhōng zhēn zhī shì， duì yú yīnggāi zài shénme shí hòu、 shénme dì fāng、 shénme shì qíng shàng bù pà sǐ， duì shénme shì qíng yīnggāi bù qīng yán xī shēng， tādōu yòu zhèng què de zì chù zhī dào， zhè xū yào dà zhì huì、 dà yǒng qì， bìng bù shì máng mùdì chōng dòng。 　　 guǎn zǐ yuē： “ bù chǐ shēn zài léi xiè zhī zhōng， ér chǐ tiān xià zhī bù lǐ； bù chǐ bù sǐ gōng zǐ jiū， ér chǐ wēi zhī bù shēn yú zhū hóu。 ” cǐ zé zì fù qí cái， yǐ jì shì wéi dù zhě yě。 cǐ jiē shì zhī xíng yǐ， sǐ yǔ bù sǐ zhī míng xiào yě。 　　 zhè lǐ shì yǐn yòng guǎn zhòng de yī duàn zì bái lái zuò píng lùn。 dà jiādōu zhī dào guǎn zhòng shì qí huán gōng de míng xiāng， kě shì zuì chū guǎn zhòng shì qí huán gōng de dí rén， qíng xíng hé jì bù yǔ liú bāng de guān xì shì yī yàng de。 guǎn zhòng běn lái shì bāng zhù qí huán gōng de jìngdí yě shì xiōng dì gōng zǐ jiū de， guǎn zhòng céng jīng yòng jiàn shè qí huán gōng， ér qiě shè zhōng liǎo。 zhǐ shì hěn còu qiǎo， gāng hǎo shè zài yāo dài de huán jié shàng， qí huán gōng mìng dà méi yòu sǐ。 hòu lái qí huán gōng chéng gōng liǎo， gōng zǐ jiū shǒu xià de rén， dōubèi shā guāng liǎo。 zhǎo dào guǎn zhòng de shí hòu， guǎn zhòng bǎ shǒu zài bèi hòu yī fǎn jiǎn， ràng qí huán gōng de shǒu xià bǎng qǐ lái， zì jǐ bù yuàn zì shā， ér bèi sòng dào qí huán gōng miàn qián。 yīn wéi tā xīn lǐ qīng chǔ， yòu yī gè hǎo péng yǒu bào shū yá， zài qí huán gōng miàn qián zuò shì， yī dìng huì bǎo tā。 qí huán gōng yī kàn dào tā， guǒ rán fēi cháng shēng qì yào shā tā。 bào shū yá jiù duì qí huán gōng shuō， nǐ jì rán yào chéng bà zhù， yào zhì píng tiān xià， zài lì shǐ shàng liú míng， jiù bù néng shā tā。 bào shū yá zhè yī bǎo zhèng， qí huán gōng jiù zhòng yòng liǎo tā，（ dāng rán yě yào qí huán gōng zhè zhǒng rén， cái huì zhè yàng zuò。） hòu lái guǒ rán zuò liǎo yī dài míng chén。 kě shì yòu rén pī píng guǎn zhòng， guǎn zhòng jiù shuō： rén men rèn wéi wǒ bèi dǎ bài liǎo， guān zài láo lǐ， biàn zài qiú fàn shì kě chǐ de， wǒ què bù rèn wéi zhè shì kě chǐ de。 wǒ rèn wéi kě chǐ de shì， yī gè zhī shí fènzǐ huó liǎo yī bèi zǐ bù néng zhì píng tiān xià， duì guó jiā shè huì méi yòu gòng xiàn。 rén men rèn wéi gōng zǐ jiū sǐ liǎo， wǒ jiù yīnggāi gēn tā sǐ， bù gēn tā sǐ jiù shì kě chǐ。 dàn wǒ bìng bù rèn wéi zhè shì kě chǐ de， ér wǒ rèn wéi wǒ yòu dà cái， kě yǐ shǐ yī gè guó jiā chēng bà tiān xià， suǒ yǐ zài wǒ rèn wéi kě chǐ de， shì yòu cǐ dà cái 'ér bù néng shǐ wēi xìn bù yú tiān xià， zhè cái shì zhēn zhèng de kě chǐ。 　　《 cháng duǎn jīng》 de zuò zhě yú shì zuò jié lùn shuō， xiàng guǎn zhòng zhè yī lèi de sī xiǎng， jué bù bǎ shēng sǐ zhī jiān de wèn tí kàn dé tài yán zhòng， yīn wéi tā zì fù yòu cái néng， mù biāo yǐ duì shè huì， duì guó jiā， duì tiān xià， jì shì gōng yè wéi fàn wéi。 suǒ yǐ shàng miàn suǒ tí de xiè yě yǐ qì yú guǎn zhòng de zhè xiē lì shǐ jīng yàn， dōushì shuō míng zhī shí fènzǐ， duì zì jǐ yī shēng de xíng wéi， zài sǐ yǔ bù sǐ zhī jiān， yòu hěn míng bái de jīng yàn yǔ bǐ jiào。 　　…… 　　 huò yuē： zōng què zhī jiàn yě， jiàn qīng yǔ yè， jí qí guì yě， qǐng yè zhǎngshǐ， hé rú？ 　　 zhè shì shuō lìng wài yī gè lì shǐ gù shì： zài《 téng wáng gé xù》 lǐ， tí dào guò zōng què zhè gè rén， “ yòuhuái tóu bǐ， mù zōng què zhī cháng fēng ” suǒ shuō de zōng què jiù shì zhè gè rén， tā shì liú sòng shí dài rén。（ lì shǐ shàng de “ sòng dài ” fēn biàn qǐ lái hěn tǎo yàn。 sòng yòu běi sòng、 nán sòng。 zhè gè sòng shì táng dài yǐ hòu de sòng cháo， sòng gāo zōng nán dù yǐ hòu chēng nán sòng， nán dù yǐ qián chēng běi sòng， shì zhào kuāng yìn dǎ xià de tiān xià， yóu zhào jiā zuò huáng dì。 ér liú sòng zé shì nán běi cháo shí qī， nán cháo de dì yī gè cháo dài， yīn wéi zhè gè liú sòng de dì yī gè huáng dì， yě shì hé hàn gāo zǔ yī yàng yóu píng mín lǎo bǎi xìng qǐ lái de liú yù。 suǒ yǐ hòu shì dú lì shǐ， wèile biàn yú fēn bié cháo dài， jiù duì zhè jìn yǐ hòu nán běi cháo de sòng cháo， chēng zuò liú sòng。 ér duì táng yǐ hòu de sòng， yòu shí zé chēng zhī wéi zhào sòng。） zōng què jiù shì liú sòng shí dài de rén， zài《 cháng duǎn jīng》 lǐ zhǐ shuō tā shì sòng dài rén， dàn yīn wéi zuò zhě shì táng dài de rén， jué bù kě néng shuō dào hòu lái zhào sòng shí dài de rén， suǒ yǐ dú shū de shí hòu， wàn yī fā shēng lèi shìde yí wèn， jiù yào bǎ lì shǐ de nián dài nòng qīng chǔ。 zhè lǐ shuō dāng zōng què hái méi dé zhì de shí hòu， tā de tóng xiāng yǔ yè， yòu cái、 yòu quán、 yòu shì， kuò qì dé hěn， yàn qǐng kè rén de shí hòu， zǒng shì jǐ shí dào cài， jiǔ xí bǎi dé yòu yī zhàng jiàn fāng nà me duō， ér zhāo dài zōng què， zé gěi tā chī yòu bài zǐ de zá liáng zhǔ de fàn， ér zōng què hái shì zhào yàng chī fàn。 hòu lái zōng què wéi yù zhōu tài shǒu， xiāng dāng yú fāng miàn zhū hóu， jūn quán、 zhèng quán、 sī fǎ quán、 shēng shā zhī quán jí yú yī shēn， ér tā qǐng yǔ yè zuò mì shū cháng liǎo， jué méi yòu yīn wéi dāng nián yǔ yè duì zì jǐ nà yàng kàn bù qǐ 'ér jì chóu， zhè jiù shì zōng què de dù liàng。 　　 zuì jìn kàn dào yī piān qīng rén de bǐ jì shàng jìzǎi， yòu gè rén yuán lái qù cān jiā wǔ jǔ kǎo shì de， yīn wéi tā de wén zhāng yě zuò dé hǎo， suǒ yǐ tóng shí yòu zhuǎn 'ér cān jiā wén jǔ， dàn shì zhè hé dāng shí de zhì dù bù hé， yīn cǐ zhù chí wén jǔ kǎo shì de zhè wèi zhù míng de xué guān， dà fā pí qì。 yīn wéi zhè shí yǐ jīng shì qīng cháo zhōng yè yǐ hòu， zhòng wén qīng wǔ， duì wǔ rén kàn bù qǐ， zhè yě shì qīng dài shuāi luò de yuán yīn zhī yī。 zài dāng shí wén rén jìn kǎo chǎng de shí hòu， nà xiē wǔ guān shì dào shì chǎng wéi kǎo shēng bèi shū bāo de。 suǒ yǐ zhè xiē xué guān duì zhè gè zhuǎn kǎo wén jǔ de wǔ xiù cái kàn bù qǐ， jiào rén bǎ tā lā xià qù dǎ sān shí bǎn pì gǔ。 kě shì tā 'āi liǎo dǎ yǐ hòu， hái shì yào qiú gǎi kǎo wén jǔ。 zhè wèi xué guān shèng qì zhī xià， dāng shí jiù chū liǎo yī gè tí mù， xiàn tā jí kè xià bǐ。 zhè wèi xiù cái tí qǐ bǐ jiù zuò hǎo liǎo。 zhè wèi xué guān zhōng guī shì hǎo de， hái shì zhǔn liǎo tā kǎo wén jǔ。 hòu lái zhè gè rén guān zuòde hěn dà， shēng dào xún fǔ jiān jūn mén tí dū， děng yú shěng zhù xí jiān dū jūn yòu jiān zhàn qū sī lìng guān， tā hái shì dài liǎo suí cóng qù bài fǎng dāng nián dǎ tā pì gǔ de zhè wèi xué tái， ér zhè wèi xué tái xīn lǐ nán guò jí liǎo， yī zhí xiàng tā dào qiàn。 tā què gǎn xiè zhè dùn dǎ jī lì liǎo tā， bìng qǐng zhè wèi xué tái dāng mì shū cháng。 cóng zhè xiē dì fāng wǒ men jiù kàn dào， xiǎo qì de rén， wǎng wǎng méi yòu shénme shì yè qián tú。 suǒ yǐ shuō， qì dù hěn zhòng yào。 ér qiě rén yǔ rén xiāng chù， qì dù dà zé rén shēng guò dé hěn kuài huó， hé kuàng zhōng guó de lǎo huà： “ rén shēng hé chù bù xiāng féng？ ” zhè duàn shū jiù shì tǎo lùn zōng què duì yǔ yè de shì qíng， gāi shì zěn me gè shuō fǎ， xià miàn yǐn yòng fěi zǐ yě de huà： 　　 fěi zǐ yě yuē： fū pín 'ér wú qī， jiàn 'ér wú mén， tián hū tiān sù， hóng cǐ dà yóu， céng、 yuán zhī dé yě。 jiàng zhì rǔ shēn， rén miǎn méi zhé jǐ， rěn qū yōng cáo zhī xià， zé chěng qún xióng zhī shàng， hán、 qíng zhī zhì yě。 chē shēn zhī shì zé tóng， jū chē zhī qíng yǐ yì。 ruò zōng yuán wò wú zuò yú gé jù， yòu hán、 qíng zhī dù yǐ， zhōng qì jiù 'è， zhǎngzhě zāi！ 　　 tā shuō yī gè rén zài qióng kùn zhōng， xīn lǐ bù yōu bù chóu； zài dī jiàn de shí hòu， méi yòu dì wèi， dào chù bèi rén kàn bù qǐ， nèi xīn yě bù fán nǎo， bù kǔ mèn， zhè shì zhī shí fènzǐ de jī běn xiū yǎng， dàn bó yú tiān mìng hé píng cháng， qióng jiù qióng， wú suǒ wèi， ér xiōng huái gèng wěi dà de lǐ xiǎng， lìng jù yòu cháng yuǎn de yǎn guāng。 zhǐ yòu xiàng Zēngzǐ、 yuán xiàn zhè liǎng wèi kǒng zǐ de xué shēng， cái yòu zhè yàng de qì dù、 xiū yǎng hé dé xìng。 zài qí cì yòu yī zhǒng rén， “ jiàng zhì rǔ shēn ”， dǎo méi de shí hòu， bǎ zì jǐ de sī xiǎng yì zhì jiàng dī， dǎo méi de shí hòu jiù zuò dǎo méi de shì， nǎi zhì shēn tǐ bèi rén wǔ píng dū kě yǐ， tóu dōubù zhāo， méi máo dū guà xià lái， yǎn jīng dōubù kàn rén， gōu zhe bèi， dào chù xiàng rén jiā kē tóu zuò yī， zài yī pī yōng yōng lù lù de rén xià miàn， rěn shòu wěi qū。 yī dàn dé yì de shí hòu， zé xiàng zài yī xiē yīng xióng de tóu shàng páo mǎ shìde， zhè jiù shì hán xìn、 qíng bù yī liú de rén wù。 tā mendōu shì hàn gāo zǔ miàn qián liǎng wèi dàjiàng。 qíng bù fēng wéi jiǔ jiāng wáng， tā zài qín shǐ huáng shí dài zuò liú máng， fàn guò fǎ， liǎn shàng cì liǎo hēi zì， suǒ yǐ míng qíng bù， hòu lái guì wéi jiǔ jiāng wáng。 hán xìn zé zài dǎo méi de shí hòu， yāo shàng dài liǎo yī bǎ jiàn， yù dào liú máng， liú máng mà tā fàn dōuméi yòu chī， méi yòu zī gé pèi jiàn， pò tā cóng kuà xià pá guò qù。 hòu lái hán xìn dāng liǎo sān qí wáng， nà gè liú máng dào chù duǒ， hán xìn hái bǎ tā qǐng lái zuò guān， bìng qiě shuō dāng nián rú guǒ bù shì zhè yī cì wǔ rǔ， hái lǎn dé chū qù fèn dǒu ní！ zuì hòu hàn gāo zǔ bǎ tā zhuā lái de shí hòu， běn lái bù xiǎng shā tā， hái hé tā shuō xiào huà。 tā pī píng mǒu xiē rén de néng lì zhǐ kě yǐ dài duō shǎo bīng， hàn gāo zǔ wèn tā zì jǐ néng dài duō shǎo bīng， tā shuō duō duō yì shàn。 hàn gāo zǔ shuō： nǐ niú chuī dé tài dà liǎo， nà me wǒ kě yǐ dài duō shǎo bīng？ hán xìn shuō， bì xià bù néng dài bīng， kě shì néng jiàngjiàng。 hán xìn dāng shí shì bǎ suǒ yòu de tóng shìdōu kàn bù qǐ。 tā duì zhè xiē tóng shì， yědōu shì shēn wéi dà yuán shuài de pī píng bié rén de nà liǎng jù míng yán： “ gōng děng lù lù， yīn rén chéng shì。 ” qí shí fǎnxǐng guò lái， bāo kuò wǒ men zì jǐ zài nèi， dōushì rú cǐ --“ gōng děng lù lù， yīn rén chéng shì。 ” zhè jù huà yě xíng róng chū hán xìn zài dé yì de shí hòu， yòu rú tiān mǎ xíng kōng， zài yī bān yīng xióng tóu shàng chí chěng。 　　 yóu cǐ kàn lái， yòu de rén bù yuàn tiān bù yóu rén， yuàn yì guò píng dàn de shēng huó， zhè shì gāo dù de dào dé xiū yǎng， zhǐ yòu Zēngzǐ、 yuán xiàn zhè yī lèi de rén cái zuòde dào。 dàn shì yòu yī lèi yīng xióng yě zuòde dào， bù dé zhì de shí hòu wěi qū， nǎi zhì yī bèi zǐ wěi qū， yě zuòde dào， kě shì dào dé zhì de shí hòu， jiù chí chěng qún xióng zhī shàng， zhè jiù hé Zēngzǐ、 yuán xiàn bù yī yàng。 ér zhè liǎng zhǒng rén， “ bēi shēn zhī shì zé tóng ”， dāng bù dé zhì de shí hòu， shēng huó xíng tài gǎo dé hěn bēi jiàn， bèi rén kàn bù qǐ de nà gè qíng xíng， shì xiāng tóng de。 kě shì chù zài bēi jiàn shí， zhè liǎng zhǒng rén de sī xiǎng qíng cāo， zé jué duì bù tóng。 yī zhǒng shì yīng xióng qíng cāo， dé zhì jiù gān， bù dé zhì zhǐ hǎo wěi qū； lìng yī zhǒng shì dào dé qíng cāo de sī xiǎng， què rèn wéi rén shēng běn lái shì yào píng dàn， bìng bù shì yào fù guì， suǒ yǐ “ jū bēi zhī qíng yǐ yì ”。 　　 kě shì xiàng zōng què（ hào yuán wò）， shì jiān yòu zhè liǎng zhǒng xiū yǎng de cháng chù， dāng nián yǔ yè kàn bù qǐ tā de shí hòu， shèng dà de jiǔ xí zhāo dài péng yǒu， què zhāo hū tā zài bàng biān chī yī wǎn zá liáng fàn， tā jǐng bù jué dé xiū chǐ， chī bǎo liǎo jiù hǎo。 yīn wéi tā yòu lǐ xiǎng， zhǔn bèi jiāng lái dé zhì liǎo dà zuò yī fān， suǒ yǐ yòu hán xìn、 qíng bù nà yàng de qì dù。 ér dāng tā dé zhì yǐ hòu， hái qǐng yǔ yè lái zuò bù xià， bǎ guò qù shòu rǔ de shìdōu fàng kāi， zhēn shì yī gè zhǎngzhě zhī fēng。 zhè gè zhǎngzhě jù yòu chóng gāo de dào dé、 hòu dào de xīn dì， zhēn shì liǎo bù qǐ。 zhè shì shuō yǔ chén dào yòu guān de gè rén xiū yǎng wèn tí。 　　 shì chēng lì jì mài jiāo， yǐ qí dài lǚ lù yě， yú lǐ hé rú？ 　　 zhè duàn lì shǐ gù shì， shì hàn gāo zǔ sǐ liǎo yǐ hòu， lǚ hòu xiǎng duó zhèng quán， bǎ zì jǐ niàn jiā de rén nòng shàng tái， ér jiāng hàn gāo zǔ de lǎo bù xià dū niǎn diào liǎo， shì hàn dài lì shǐ shàng hěn zhù míng de yī duàn wēi xiǎn shí qī。 lì jì shì hàn gāo zǔ de yī wèi mì shū jiān cān móu lìyìjī de 'ér zǐ。 hòu lái zhōu bó tā men tuī fān liǎo lǚ jiā de zhèng quán， huī fù liǎo hàn gāo zǔ zǐ sūn de quán wèi， zhè zhōng jiān shì yī duàn hěn rè nào de wài qī yǔ nèi yán zhī zhēng。 zài zhè yī duàn dǒu zhēng zhōng， zhōu bó tā men， jiào lì jì gù yì hé lǚ lù zuò hǎo péng yǒu。 zhè shí lǚ lù shì zhí jīn wú， děng yú xiàn dài de shǒu dū wèi shù sī lìng。 xū xiān bǎ lǚ lù nòng kāi， fǒu zé zhè tiān wǎn shàng tuī fān lǚ jiā zhèng quán de xíng dòng jiù nán yú shùn lì jìn xíng。 suǒ yǐ zhè tiān jiù 'ān pái liǎo yóu lì jì yāo lǚ lù dào jiāo wài qù wán。 yú shì yóu zhōu bó tā men zài shǒu dū bǎ lǚ shì de zhèng quán tuī fān， jiē hàn gāo zǔ de zhōng zǐ dài wáng lái jí wèi wéi xiào wén huáng dì。 kě shì hòu shì de rén pī píng lì jì bǎ lǚ lù piàn chū qù jiāo wài wán zhè jiàn shì qíng， zài tā gè rén de dào yì shàng shuō lái， shì chū mài liǎo péng yǒu。 nà me zhè gè dào lǐ， jiū jìng duì bù duì， yòu gāi zěn me gè shuō fǎ ní？ 　　 bān gù yuē： fū mài jiāo zhě， wèi jiàn lì wàng yì yě。 ruò jì， fù wéi gōng chén 'ér zhí jié， suī cuī lǚ lù， yǐ 'ān shè jì， yì cún jūn qīn kě yě。 　　 bān gù shì《 hàn shū》 de zuò zhě， tā rèn wéi lì jì mài yǒu de pī píng bù duì。 suǒ wèi chū mài péng yǒu de jiāo qíng， shì wéi liǎo gè rén de fù guì lì yì， ér wàng liǎo péng yǒu de yì qì， cái shì mài yǒu。 lì jì de fù qīn bāng zhù hàn gāo zǔ dǎ xià liǎo tiān xià， ér lǚ jiā bǎ zhè gè zhèng quán yòng yīn móu shǒu duàn ná qù， zhè cái shì bù duì de。 tā néng zài zhè jié nán zhī zhōng， bǎ lǚ lù piàn chū qù， yú yǐ cuī huǐ， tā shì wèile guó jiā， wèile tiān xià， zhè bù shì chū mài péng yǒu， zhǐ shì zài zhèng zhì shàng， wèile duì guó jiā yòu suǒ gòng xiàn， shǐ yòng de yī gè fāng fǎ 'ér yǐ。 　　 wèi tài zǔ zhēng xú zhōu， shǐ chéng yù liú shǒu zhēn chéng， zhāng miǎo pàn， tài zǔ yíng lǚ bù， bù zhí fàn lìng jìn yǔn mǔ， tài zǔ zhuī yù shuō jìn yǔn， wú yǐ mǔ gù， shǐ gù shǒu fàn， yǔn zhù tì yuē： bù gǎn yòu 'èr yě。 　　 huò yuē： jìn yǔn wéi qīn shǒu chéng， kě wèi zhōng hū？ xú zhòng yuē： jìn yǔn yú cáo gōng， wèi chéng jūn chén， mǔ， zhì qīn yě， yú yì yìng qù。 　　 zhè lǐ yǐn yòng lìng yī gè lì shǐ gù shì。 jìn yǔn shì sān guó shí rén， dāng shí cáo cāo dài bīng qù dǎ xú zhōu， mìng lìng yī gè dàjiàng chéng yù liú shǒu hòu fāng de zhòng zhèn zhēn chéng， zhèng zài zhè yàng yòng bīng de shí hòu， cáo cāo shǒu xià de lìng yī yuán jiànglǐng zhāng miǎo yòu fǎn pàn liǎo tā， yú shì cáo cāo zhè shí zhǐ hǎo qīn zì yíng zhàn lǚ bù。 zhè shí zài zhàn zhēng de dì lǐ xíng shì shàng， rú guǒ lǚ bù jiāng fàn chéng ná xià lái， jiù kě yǐ xiāo miè cáo cāo， suǒ yǐ lǚ bù shè fǎ bǎ shǒu fàn chéng de shǒu cháng jìn yǔn de mǔ qīn zhuō lái， xiǎng yào xié pò jìn yǔn wèile jiù mǔ qīn 'ér guī shùn zì jǐ。 suǒ yǐ cáo cāo yě gǎn jǐn mìng lìng liú shǒu zài zhēn chéng de chéng yù qù yóushuì jìn yǔn， bù bì kǎo lǜ mǔ qīn de 'ān wēi， yào tā gù shǒu fàn chéng zhè gè dì fāng。 jiēguǒ jìn yǔn bèi shuō dòng liǎo， biǎo shì yī dìng shǒu chéng， jué wú 'èr xīn。 zhè lǐ jiù yǐn zhè gè gù shì， wèn qǐ jìn yǔn zhè yàng zuò fǎ， suàn bù suàn shì zhōng。 　　 xú zhòng shuō： jìn yǔn yú cáo gōng， wèi chéng jūn chén， mǔ， zhì qīn yě， yú yì yìng qù。 　　 zuò zhě yǐn yòng xú zhòng duì zhè jiàn shì de píng lùn zuò wéi dá 'àn。 xú zhòng shì shuō， dāng chéng yù qù yóushuì de shí hòu， jìn yǔn hé cáo cāo zhī jiān， hái méi yòu jūn chén de guān xì， ér mǔ qīn shì shì jiè shàng zuì qīn mì de zhí xì zūn qīn， zài qíng lǐ shàng， jìn yǔn shì yīnggāi wèile mǔ qīn de 'ān wēi 'ér qù， bù yìng gāi tīng cáo cāo de huà bù gù mǔ qīn 'ér shǒu chéng。 　　 tóng shí zhè lǐ jìn yī bù yǐn yòng lì shǐ shàng lèi shìde gù shì， yǐ shuō míng zhè gè dào lǐ。 　　 xī wáng líng mǔ wéi xiàng yǔ suǒ gòu， mǔ yǐ gāo zǔ bì dé tiān xià， yīn zì shā yǐ gù líng zhì， míng xīn wú suǒ xì， rán hòu kě dé shì rén， jìn qí sǐ jié。 　　 zhè shì hàn gāo zǔ yǔ xiàng yǔ zhēng tiān xià de shí hòu， hàn gāo zǔ yòu yī gè dàjiàng wáng líng， xiàng yǔ wèile yào tā guī shùn guò lái， yú shì bǎ wáng líng de mǔ qīn zhuā lái， wēi xié wáng líng。 ér wáng líng de mǔ qīn， yǐ kàn chū xiàng yǔ huì shī bài， liú bāng huì chéng gōng， zì jǐ bèi ruǎn jìn hòu， zhī dào wáng líng yòu xiào xīn， yī dìng bù fàng xīn， huì wéi mǔ qīn 'ér yì zhì bù jiān dìng。 yīn cǐ zì shā， liú liǎo yī fēng yí shū， jiào rén tōu tōu sòng gěi wáng líng， zhǔ tā hái shì hǎohǎo bāng zhù hàn gāo zǔ， jiān dìng wáng líng de yì zhì， shǐ tā yī xīn wéi shì yè nǔ lì， xīn lǐ zài méi yòu qiān guà， kě yǐ quán xīn quán yì qù bāng máng liú bāng。 　　 lìng yī duàn gù shì： 　　 wèi gōng zǐ kāi fāng shì qí， shí nián bù guī， guǎn zhòng yǐ qí bù huái qí qīn， ān néng 'ài jūn， bù kě yǐ wéixiàng。 　　 wèi guó de yī wèi míng jiào kāi fāng de guì zú， zài qí guó zuò guān， shí nián dōuméi yòu qǐng jiǎ huí dào wèi guó qù。 ér guǎn zhòng bǎ tā kāi chú liǎo， lǐ yóu shì shuō kāi fāng zài qí guó zuò liǎo shí nián de guān， cóng lái méi yòu qǐng jiǎ huí qù kàn kàn fù mǔ， xiàng zhè yàng lián zì jǐ fù mǔ dōubù 'ài de rén， zěn me huì 'ài zì jǐ de lǎo bǎn！ zěn me kě yǐ wéixiàng！ bǎ tā kāi chú liǎo。 　　 suǒ yǐ zhè lǐ jiù shàng miàn de jǐ gè gù shì， wéi jìn yǔn wéi qīn de shì， zuò liǎo jié lùn shuō： 　　 shì yǐ qiú zhōng chén yú xiào zǐ zhī mén， yǔn yí xiān jiù zhì qīn。 　　 néng gòu duì fù mǔ yòu gǎn qíng， cái néng duì péng yǒu yòu gǎn qíng， yě cái néng duì shè huì、 duì guó jiā yòu gǎn qíng， rén de shì jiè dào dǐ shì gǎn qíng de jié hé， suǒ yǐ jìn yǔn shì bù duì de， yīnggāi xiān qù jiù mǔ qīn de。 　　 jiē xià lái， yòu jǔ liǎo yī gè lì zǐ， jiù jìn yǔn wéi mǔ shǒu chéng zhè jiàn shì， zuò liǎo lìng yī gè jiǎo dù de jié lùn： 　　 xú shù mǔ wéi cáo gōng suǒ dé， liú bèi nǎi qiǎn shù guī， yù tiān xià zhě， shù rén zǐ zhī qíng， gōng yòu yí qiǎn yǔn yě。 　　 zhè gè gù shì dà jiādōu xiǎo dé， cáo cāo xiǎng yòng xú shù， bǎ tā de mǔ qīn zhuā qǐ lái， yǐ xié pò xú shù， shǐ xú shù jìn tuì liǎng nán。 liú bèi yī zhī dào zhè qíng xíng， jiù duì xú shù shuō， wǒ gù rán fēi cháng xū yào nǐ bāng máng， kě shì wǒ bù néng zuò wéi bèi qíng lǐ de shì， rú liú nǐ xià lái， cáo cāo huì shā nǐ de mǔ qīn， shǐ nǐ yī shēng dū shòu liáng xīn de zé bèi， nǐ hái shì qù bā！ suǒ yǐ lìng yī jiǎo dù de jié lùn jiù shuō， yī gè lǐng dǎo rén， yīnggāi shēn tǐ rén qíng， nà me cáo cāo yìng ràng jìn yǔn qù jiù tā de mǔ qīn cái duì。 cǐ suǒ yǐ cáo cāo shì cáo cāo， liú bèi shì liú bèi， tā men liǎng gè de lǐng dǎo qì dù， jué duì bù tóng。 　　…… 　　 wèi wén dì wèn wáng lǎng děng yuē： xī zǐ chǎn zhì zhèng， rén bù néng qī； zǐ jiàn zhì dān fù rén bù rěn qī； xī mén bào zhì yè， rén bù gǎn qī； sān zǐ zhī cái， yǔ jūn dé shú yōu？ 　　 zhè duàn shì shuō wèi wén dì cáo pī， wèn tā de dà chén wáng lǎng tā men： gēn jù lì shǐ de jìzǎi， chūn qiū zhàn guó de shí hòu， zhèng guó de dà chén zǐ chǎn， néng gòu bù shòu bù xià hé lǎo bǎi xìng de qī piàn； kǒng zǐ de xué shēng zǐ jiàn zhì dān fù de shí hòu， shòu tā dào dé de gǎn huà， yī bān rén bù rěn xīn piàn tā； ér xī mén bào zhì yè dū de shí hòu， yī bān rén bù gǎn piàn tā。 bù néng piàn、 bù rěn piàn、 bù gǎn piàn， sān gè bù tóng de fǎn yìng， zài jīn tiān（ cáo pī dāng shí） kàn lái nǐ rèn wéi nǎ yī zhǒng hǎo？ 　　 duì yuē： jūn rèn dé zé chén gǎn yì 'ér bù rěn qī， jūn rèn chá zé chén wèi jué 'ér bù néng qī， jūn rèn xíng zé chén wèi zuì 'ér bù gǎn qī， rèn dé gǎn yì， yǔ fū dǎo dé qí lǐ， yòu chǐ qiě gé， děng qū zhě yě； rèn chá wèi zuì， yǔ fū dǎo zhèng qí huá miǎn 'ér wú chǐ， tóng guī zhě yě， yōu liè zhī xuán， zài yú quán héng， fēi tú jūn zhū zhī jué yě。 　　 zhè shì wáng lǎng de dá fù， shǒu xiān jiě shì bù rěn qī de dào lǐ， jiù shì kǒng zǐ de xué shēng， zǐ jiàn zhì dān fù de shì qíng， wáng lǎng shuō， shàng miàn de lǐng dǎo rén， běn shēn yòu dé， yī qiē yǐ dé 'ér xíng， néng gòu zhēn 'ài rén、 zhēn jìng shì， yī bān bù xià hé lǎo bǎi xìng， dū gǎn jī tā de 'ēn yì， bù rěn xīn piàn tā。 qí cì tīng dào lǐng dǎo rén rèn chá， suǒ wèi “ chá chá wéi míng ”， shénme shì qíng dū kàn dé hěn qīng chǔ， rú jìn dài lì shǐ shàng， qīng cháo de yōng zhèng huáng dì， gāng kāi shǐ shàng tái de shí hòu， yī gè dà chén wǎn shàng zài jiā lǐ hé zì jǐ de yí tài tài men dǎ pái， dì 'èr tiān shàng cháo de shí hòu， yōng zhèng jiù wèn tā zuó tiān yè lǐ zài gànshénme？ zhè wèi dà chén huí dá zuó yè méi shì， zài jiā lǐ dǎ pái。 yōng zhèng tīng liǎo yǐ hòu， rèn wéi zhè dà chén shuō huà hěn lǎo shí， yīn cǐ hěn gāo xīng dì xiào liǎo， bìng qiě sòng liǎo tā yī gè xiǎo zhǐ bāo， fēn fù tā huí qù zài dǎ kāi lái kàn。 zhè wèi dà chén huí dào jiā lǐ dǎ kāi yōng zhèng suǒ sòng de zhǐ bāo yī kàn， zhèng shì zuó yè dǎ wán pái， shōu pái shí suǒ shǎo diào 'ér dào chù zhǎo bù dào de nà yī zhāng pái。 kě bù zhī dào zěn me dào liǎo huáng dì de kǒu dài lǐ。 zhè shuō míng yōng zhèng zǎo yǐ zhī dào tā zuó yè shì zài dǎ pái。 tā rú guǒ dāng shí sǎ huǎng， shuō zuó yè zài chù lǐ gōng shì， nǐ jìhuà， xiě bào gào， nà jiù zāo liǎo。 zhè zài yōng zhèng， jiù shì chá chá wéi míng。 ǒu rán yòng yī xià zé kě， dàn shì bù néng cháng yòng， cháng yòng zǒng bù dà hǎo。 zhè yàng yǐ “ chá chá wéi míng ” de zuò wéi， biàn shì shǐ rén bù néng qī de zuò fēng。 suǒ yǐ zuò lǐng dǎo rén de， míng míng zhī dào xià miàn de rén shuō liǎo yī jù huǎng huà， yě xǔ tā shì wú xīn de， yìng yào bǎ tā jiē chuān， yě méi yòu dào lǐ， yòu shí hòu zhuāng shǎ jiù suàn liǎo。 zài qí cì shuō dào bù gǎn qī， shàng miàn de fǎ lìng tài duō， yī fàn liǎo guò cuò， zhòng zé shā tóu， qīng zé jì guò， wán quán kào xíng fá、 fǎ guī lái guǎn lǐ de huà， nà me yī bān bù xià， pà fàn fǎ， jiù bù gǎn qī piàn liǎo。 zhè yàng zài xíng zhèng shàng fǎn 'ér shì fǎn xiào guǒ。 xià miàn de réndōu zhào fǎ guī bàn lǐ， bù yòng tóu nǎo， míng zhī dào fǎ guī méi yòu dào lǐ， yě jué duì bù biàn tōng chǔlǐ， zhǐ qiú zì bǎo， nà jiù gèng zāo liǎo。 　　…… 　　 zhè piān shì jiǎng chén dào， zhuān mén jiǎng gànbù duì shàng miàn jìn zhōng de dào lǐ， dàn shì jìn zhōng bù néng zhǐ zuò dān fāng miàn de yào qiú， rú guǒ shàng miàn lǐng dǎo dé bù duì， xià miàn yě bù kě néng zhōng xīn de， suǒ yǐ wáng lǎng zài zhè lǐ yǐn shēn， yào shàng wèi zhě yòu zhēn zhèng de dào dé， xià miàn zì rán gǎn jī sī yì， zhè hé《 lùn yǔ · wéi zhèng》 kǒng zǐ suǒ shuō de： “ dào zhī yǐ zhèng， qí zhī yǐ xíng， mín miǎn 'ér wú chǐ； dào zhī yǐ dé， qí zhī yǐ lǐ， yòu chǐ qiě gé。 ” liǎng jù huà de yì sī yī yàng。 wáng lǎng zài zhè lǐ jiù shì xí yòng kǒng zǐ de zhè liǎng jù huà， yú yǐ chǎn shù。 rèn dé gǎn yì de， tóng “ dào yì yǐ dé， qí zhī yǐ lǐ， yòu chǐ qiě gé ” yī yàng， kě yǐ dá dào zuì gāo de zhèng zhì mùdì。 jiǎ shǐ kào chá chá wéi míng， shǐ xià miàn de rén pà zuò cuò liǎo chéng wéi fēng qì， jiù yǔ kǒng zǐ suǒ shuō “ dào zhī yǐ zhèng， qí zhī yǐ xíng， mín miǎn 'ér wú chǐ ” de jiēguǒ xiāng tóng。 jiù shì shuō bù yào rèn wéi ná zhèng zhì de tǐ zhì lái lǐng dǎo rén， ná fǎ lìng lái guǎn lǐ rén， shì hěn hǎo de zhèng zhì。 fǎ lìng yuè duō， máo dùn yuè duō， yī bān rén jiù zài fǎ lìng de kòngxì zhōng táo bì liǎo zé rèn， ér qiě zì rèn wéi hěn gāo míng， zài nèi xīn shàng wú suǒ cán kuì。 tā zuì hòu shuō， zhè liǎng zhǒng qíng xíng zhī xià， hǎo huài de xuán shū hěn dà， zhù yào de hái shì zài yú lǐng dǎo rén zì jǐ de quán héng， xiàng tiān píng yī yàng， bù néng yī tóu dī yī tóu gāo， yào chí píng。 dàn yī gè lǐng dǎo rén、 dàgàn bù， jué dìng dà shì de shí hòu， bù néng jīn jīn jì jiào xiǎo de dì fāng。 　　…… 　　 huò yuē： jì wén zǐ， gōng sūn hóng， cǐ 'èr rén jiē zhé jié jiǎn sù， ér huǐ yù bù tóng， hé yě？ 　　 zhè shì lì shǐ shàng liǎng gè rén de píng lùn。 jì wén zǐ shì chūn qiū shí míng chén， dào dé fēi cháng gāo。 gōng sūn hóng shì hàn cháo yòu míng de zǎixiàng， cǐ rén lái zì xiāng jiān， píng mín chū shēn， hěn yòu dào dé， míng wén tiān xià， yī zhí zuò hàn wǔ dì de zǎixiàng。 suī rán zuò liǎo jǐ shí nián zǎixiàng， jiā lǐ chī de cài， hái shì xiāng bā lǎo chī de cài gēn、 dòu fǔ、 cū chá dàn fàn， chuān de yī fú jiù xī xī de， fēi cháng pǔ sù。 wǒ men kàn《 shǐ jì》 gōng sūn hóng de chuán jì， yī cháng piān xiě xià láidōu shì hǎo de， shí zài lìng rén pèi fú， bù hǎo de xiě zài bié rén de zhuànjì lǐ liǎo。 zhè shì sī mǎ qiān xiě zhuànjì de bǐ fǎ。 gōng sūn hóng zhè gè rén shí jì shàng shì zài hàn wǔ dì miàn qián zuò jiǎ， děng yú mín guó yǐ lái de jūn fá féng yù xiáng yī yàng， hé shì bīng yī qǐ chī fàn de shí hòu kěn wō wō tóu， huí qù yàn wō jī tānɡ dùn dé hǎohǎo de， wài miàn chuān pò mián dà yī， lǐ miàn què chuān de shì zuì hǎo de diāo pí bèi xīn， gōng sūn hóng jiù shì rú cǐ。 jì wén zǐ hé gōng sūn hóng dū zhé jié -- suǒ wèi “ zhé jié ”， zài gǔ shū shàng cháng kàn dào， rú “ zhé jié ” dú shū。 zēngguófān yòu jǐ gè bù xià， qì yǔ hěn dà， dàn xué wèn bù gòu， shòu liǎo zēngguófān de yǐng xiǎng， zài huí qù dú shū。 jiēguǒ biàn chéng wén wǔ quán cái， zhè qíng xíng jiù jiào zuò zhé jié dú shū。 huàn jù huà shuō， jiù xiàng yī kē shù cháng dé hěn gāo， zì jǐ wān xià lái， jiù shì duì rén qiān xū， suī rán shēn wéi zhǎngguān， duì bù xià què hěn kè qì， hěn qiān xū， suǒ wèi lǐ xián xià shì， yě shì zhé jié de yì sī。 zhè duàn shū shuō， jì wén zǐ、 gōng sūn hóng zhè liǎng gè rén， dào liǎo yī rén zhī xià， wàn rén zhī shàng de zūn róng， dōubù bǎi jià zǐ， zì jǐ yě néng jiǎn pǔ、 běn sù， kě shì dāng shí yǐ jí lì shǐ shàng， duì zhè liǎng gè rén de huǐ yù， què wán quán bù tóng。 sī mǎ qiān duì gōng sūn hóng shì qīn yǎn kàn dào de， xiě lì shǐ de rén， shǒu lǐ ná liǎo yī zhī bǐ， jué bù huì gū xī de， duì jiù shì duì， bù duì jiù shì bù duì。 kě shì zhōng guó de lì shǐ， dà duō dōushì gé yī dài xiě de， dāng dài duō shì jì lù xià lái de bǐ jì。 yóu cǐ guān zhī， wèn tí hěn dà， gé liǎo yī dài， jiù yòu xǔ duō shì qíng bù gòu zhēn shí。 dàn shì píng lùn lì shǐ rén wù， què díquè xū yào gé yī dài。 zài dāng dài yào pī píng rén wù， yě dé liú diǎn qíng miàn， zhè jiù yòu gǎn qíng de chéngfèn cún zài， gé yī dài de píng lùn jiù bù tóng liǎo， méi yòu qíng gǎn hé lì hài guān xì， cái néng lěng jìng kè guān。 zhè lǐ de liǎng gè rén， zài dāng shí de wéi rén chǔshì xíng tài hé zuò fǎ shì yī yàng de， dāng dài de rén hěn nán píng lùn， ér hòu lái lì shǐ de píng lùn， wán quán bù tóng。 zhè shì shénme dào lǐ？ 　　 fàn yè chēng： fū rén lì rén zhě， huò jiè rén yǐ cóng lì！ tǐ yì zhě， bù qī tǐ yǐ hé yì。 　　 fàn yè shì《 hòu hàn shū》 de zuò zhě， nán běi cháo liú sòng shí de míng chén。 tā shuō fàn yè céng shuō guò， rén bìng bù shì gè gèdōu rén， yòu xiē rén ná “ rén ” lái zuò huǎng zǐ， zài zhèng zhì shàng jiǎ jiè rén wéi shǒu duàn， yǐ dá dào gè rén de sī lì； lìng wài yòu xiē rén chù chù jiǎng yì， zuò shì qíng jiǎng jiū yìng bù yìng gāi， hé bù hé lǐ， kě shì bìng bù yī dìng shì wèile yī gè yì de mù biāo 'ér zuò de。 　　 jì wén zǐ qiè bù yī bó， lǔ rén yǐ wéi měi tán； gōng sūn hóng shēn fú bù bèi， jí xiá jī qí duō xǔ， shì shí wèi shū 'ér huǐ yù bié zhě。 hé yě？ jiāng tǐ zhī yǔ lì zhī yì hū？ gù qián zhì yún， rén zhě 'ān rén， zhì zhě lì rén， wèi zuì zhě qiáng rén。 xiào qí rén zhě， gōng wú yǐ shū， hé qí wéi rén， bù dé bù yì。 ān rén zhě， xìng shàn zhě yě； lì rén zhě， lì xíng zhě yě； qiáng rén zhě， bù dé yǐ zhě yě； sān rén xiāng bǐ， zé 'ān zhě yōu yǐ。 　　 zhè réng shì fàn yè de huà， tā shuō jì wén zǐ shēn wéi zǎixiàng， tā de tài tài men shēn shàng méi yòu chuān guò hǎo de yī fú， lǔ guó rén tán qǐ lái， dū rèn wéi zhè shì zì jǐ guó jiā de guāng róng。 kě shì hàn wǔ dì shí hòu de gōng sūn hóng， dāng liǎo zǎixiàng， yī bèi zǐ chuān bù yī fú。（ děng yú xiàn zài de rén， shǐ zhōng chuān yī tào kǎ qí bù zhōng shān zhuāng， zhè yàng bù hǎo má， shuō tā zuò jiǎ， zuò yī bèi zǐ kě yě bù róng yì。） ér hé tā tóng cháo de jiān chá yù shǐ jí 'àn，（ zhè gè rén hàn wǔ dì dū pà tā， jiān chá yù shǐ de zhí quán dà dé hěn， huáng dì bù duì， yòu shí tā yě dāng miàn dǐng qǐ lái。 gǔ zhuān zhì shí dài de huáng dì yě bù hǎo dāng de。 jí 'àn jiǎng huà bù dà qīng chǔ， yòu diǎn dà shé tóu， hǎo jǐ cì wèile guó jiā dà shì， hé hàn wǔ dì zhēng chǎo， tā zhàn zài nà lǐ， jié jiēbā bā jiǎng bù chū huà lái， bǎ hàn wǔ dì dū dòu xiào liǎo， yǐ tā de yì jiàn， jiào tā bù yào jí。） zhè gè gǔ gěng zhī chén， yìng zuò fēng de rén， jiù dāng miàn zhǐ zé gōng sūn hóng shì zuò jiǎ。 jì wén zǐ hé gōng sūn hóng de shí jì xíng wéi dōushì yī yàng de， kě shì zài lì shǐ shàng， jì wén zǐ jué duì shì hǎo de， gōng sūn hóng zé hòu shì rèn wéi tā zài zuò jiǎ， shì shénme lǐ yóu？ zhè jiù yào zì jǐ qù tǐ huì。 　　 yòng rén yì zuò shǒu duàn lái xīng lì， huò wèile tiān xià de lì yì， huò wéi zì jǐ de lì yì， yī shì wéi gōng， yī shì wéi sī， chā bié jiù zài zhè lǐ。 huàn jù huà shuō， lì shǐ shì hěn gōng píng de。 rú guǒ zhēn de zuò liǎo yī jiàn shì， zài lì shǐ shàng zhàn dé zhù， liú gěi hòu shì de rén jǐng yǎng， shì de jiù shì， fēi de jiù fēi。 suǒ yǐ qián rén shū shàng de jìzǎi（ zhǐ kǒng zǐ de huà） shuō： “ rén zhě 'ān rén， zhì zhě lì rén。 ” yòu xiē bù xià， pà chù fàn shàng miàn guī dìng de fǎ lìng， pà bù hé guī dìng， miǎnqiǎng zuò dào rén de jìng jiè， zhè yàng zuò jiù bù shì zì rán de， bù shì běn shēn de sī xiǎng dào dé yǔ zhèng zhì dào dé de xiū yǎng。 suǒ yǐ bǐ jiào qǐ lái， zhè jǐ zhǒng wéi rén de biǎo xiàn suī rán yī yàng， dàn shì zǎi xì kǎo hé qǐ lái， tā nèi zài sī xiǎng shàng， xīn lǐ de dòng jī shì yòu chā bié de。 yòu xiē rén tiān shēng de jiù rén cí。 rú yǐ lì shǐ shàng de dì wáng lái shuō， sòng tài zǔ zhào kuāng yìn jiù tiān shēng de rén cí。 　　 yī bù 'èr shí sì shǐ， jīhū méi yòu yī gè kāi guó huáng dì bù shā gōng chén de， zhǐ yòu zhào kuāng yìn bēi jiǔ shì bīng quán， chéng wéi lì shǐ de měi tán。 děng yú shì tǎn bái dì shuō míng liǎo， tā shǒu xià zhè xiē jiànglǐng， zài qǐ yì dāng shí， dōushì tā de tóng shì， dāng shí tā zhǐ shì xiàn bīng sī lìng jiān jǐng bèi sī lìng zhè yī lèi de guān， chén qiáo bīng biàn， huáng páo jiā shēn， tóng shì men bǎ tā pěng qǐ lái， dāng liǎo huáng dì。 hòu lái tā xiǎng yě shì hěn nán bàn。 wǒ men kàn liǎo yī bù 'èr shí sì shǐ， zuò lǐng xiù díquè hěn nán， wǒ men cháng shuō zhū yuán zhāng kè bó， shā de gōng chén zuì cǎn， rú guǒ rén shēng jīng yàn tǐ huì dé duō liǎo， dào liǎo nà zhǒng qíng kuàng， yě zhēn méi yòu bàn fǎ。 zhū yuán zhāng běn lái hěn hǎo de， dāng liǎo huáng dì hái niàn jiù， bǎ dāng nián zhòngtián de péng yǒu zhǎo lái， gěi tā men guān zuò， kě shì tā men zài cháo tíng lǐ luàn jiǎng kōng huà， bǎ dāng nián xiǎo shí hòu dǎ jià tī pì gǔ de shìdōu shuō chū lái， shuō yī cì hái bù yào jǐn， cháng cháng shuō， lián qí tā de dà chén dū shòu bù liǎo， zhǐ yòu zǎi liǎo。 bù yào shuō dāng huáng dì， hěn duō rén shàng liǎo tái yǐ hòu， yī xiē lǎo péng yǒu、 lǎo tóng xué， lái liǎo yī qǐ zuò shì， yě yī yàng yǐ lǎo tóng xué guān xì， zài gōng kāi chǎng hé shuō kōng huà。 suǒ yǐ zhào kuāng yìn dāng liǎo huáng dì yǐ hòu， yī xiē tóng shí dǎ tiān xià de rén， shì chǒng 'ér jiāo liǎo， shǐ zhào kuāng yìn méi yòu bàn fǎ， zhǐ hǎo qǐng dà jiā lái chī fàn。 jiǔ hē duō liǎo， fàn chī bǎo liǎo， tā duì dà jiā shuō， huáng dì zhè gè wèi zhì bù hǎo zuò yā！ dà jiā shuō， zhè yòu shénme bù hǎo zuò， dà jiā yōng hù nǐ dào dǐ。 zhào kuāng yìn shuō， nǐ men dāng shí bǎ huáng páo tì wǒ chuān shàng jiù bī wǒ zuò huáng dì， jiǎ shǐ yòu yī tiān， bié rén yě bǎ huáng páo tì nǐ chuān shàng， yòu gāi zěn me bàn？ zhè yī xià dà jiā míng bái liǎo， zhàn qǐ lái wèn tā gāi zěn yàng cái hǎo， yī dìng tīng tā de。 yú shì zhào kuāng yìn shuō， dà jiā yào shénme gěi shénme， huí jiā xiǎng fú hǎo bù hǎo？ dà chén men zhǐ hǎo zhào bàn。 zhè jiù jiào zuò bēi jiǔ shì bīng quán， suǒ yǐ méi yòu shā guò gōng chén。 zhè shì yán jiū zhào kuāng yìn de zhè yī miàn， tā què shí hěn rén cí。 　　 lìng yī miàn lái shuō， yīn wéi hěn rén cí， sòng cháo de tiān xià， zì kāi guó yǐ lái， shǐ zhōng zhǐ yòu bàn bì jiāng shān。 huáng hé yǐ běi yàn yún shí liù zhōu， yī zhí méi yòu nà rù bǎn tú。 yīn wéi tā shì jūn rén chū shēn， zhī dào zuò zhàn de tòng kǔ， yě zhī dào zhàn zhēng duì lǎo bǎi xìng de cán hài， tā bù xiǎng dǎ zhàng， zhǐ xiǎng guò 'ān dìng de rì zǐ， ná qián xiàng liáo jīn bǎ zhè xiē dì fāng mǎi huí lái。 zhè shì lì shǐ lìng yī miàn de yán jiū。 　　 xiàn zài jiǎng dào rén de tiān xìng wèn tí： ān yú rén de rén， tiān xìng jiù liáng shàn； ér yǐ rén wéi lì， ér xīn xiàng wǎng zhī de rén jiù bù tóng liǎo， zhǐ shì yìng yào zuò dào rén de jìng jiè， bù shì tiān shēng de hòu dào。 ér lìng wài yòu xiē rén， bǐ zhù dòng lì rén hái chā yī jí de， shì wài biǎo xíng wéi miǎnqiǎng zuò dào rén de biāo zhǔn， yīn huán jìng suǒ bī， bù dé yǐ cái zhè yàng zuò de。 suǒ yǐ zài 'ān rén、 lì rén、 qiáng rén zhè sān zhǒng xìng gé de rén， bǐ jiào qǐ lái， ān yú rén dào de rén dāng rán zuì hǎo。 　　…… 　　 yì yuē： fū shèng rén dé quán， qì wú bù bèi。 zhōng yōng yǐ jiàng， cái zé hǎo piān。 gù yuē： chái yě yú， cān yě lǔ， shī yě bì， yóu yě ( kǒu yàn )。 yóu cǐ guān zhī， quán dé zhě xiān měi！ quán dé jì xiān， zé zī jiáo qíng 'ér lì shàn yǐ！ rán shì 'è jiáo wěi， ér rén xián rèn zhēn， shǐ qí zhēn tān yú 'ér yì rèn zhī， kě wéi xián hū？ duì yuē： xū！ héwèi qí rán？ fū xiào mào tiān dì， fù yīn bào yáng， suī qīng zhuó xián yú， qí xìng zé yì， ér qū zǒu shì yù， suǒ guī zé tóng。 gù mǐyánnìlǐ， rén suǒ yuè yě； chéng jiān qū liáng， rén suǒ 'ài yě； kǔ xīn zhēn jié rén suǒ nán yě； xùn gōng miè sī， rén suǒ kǔ yě。 bù yǐ lǐ jiào jié zhī， zé dàng 'ér bù zhì， ān kěn gōng kǔ shí dàn， zhēn jié gōng fāng， lín cái lián 'ér qǔ yǔ yì hū？ gù lǐ yuē： yù bù kě zòng， zhì bù kě mǎn。 gǔ yǔ yún： lián shì fēi bù 'ài cái， qǔ zhī yǐ dào。 shī yún： “ rú qiē rú cuō， rú zhuó rú mó ”， jiē jiáo wěi zhī wèi yě， ruò sì qí yú tài， suí qí bǐ qíng， míng yuē rèn zhēn 'ér xián zhī， cǐ xiān wáng zhī zuì rén yě。 gù wú yǐ wéi jiáo wěi zhě， lǐ yì zhī duān； rèn zhēn zhě， tān bǐ zhī zhù。 fū qiáng rén zhě， yōng kě wū hū？ 　　 zhè yī duàn shì běn wén zuò zhě de píng lùn， kāi tóu yī duàn jiǎng dào rén cái de dào lǐ， kě yǐ shuō shì lǐng dǎo rén rú hé qù fā jué rén cái， yě kě yǐ shuō zuò gànbù de duì zì jǐ de rèn shí。 tā shì yǐ zhōng guó wén huà zhōng “ shèng rén ” zhè gè míng chēng， lái biāo bǎng xué wèn dào dé de zuì gāo chéng jiù， tā shuō： shèng rén shì tiān shēng de dào dé quán bèi（ zhè lǐ de dào dé， bìng bù shì wǒ men xiàn dài suǒ jiǎng de dào dé guān niàn， zhè shì yī gè míng chēng， bāo kuò liǎo nèi xīn de sī xiǎng、 xīn shù、 dù liàng、 cái néng děng děng）。 qì shí， cái jù， xué wèn， jiàn jiě， méi yòu bù wán quán de。 děng 'ér xià zhī， bù shì shèng rén zhè yī jiē céng， zhōng děng de rén， měi gè réndōu yòu tā de cái néng， gè yòu cháng chù， bù guò suǒ hǎo bù tóng， gè yòu piān xiàng， mǒu rén cháng yú mǒu yī diǎn， mǒu rén qiàn quē mǒu yī diǎn。 suǒ yǐ kǒng zǐ duì tā de xué shēng pī píng： “ chái yě yú， cān yě lǔ， shī yě bì， yóu yě ( kǒu yàn )”， sì rén gè yòu suǒ piān。 yóu zhè gè dào lǐ kàn lái， yī gè rén “ cái ”“ dé ”“ xué ” néng quán bèi de， jiù bǐ jiào shǎo liǎo。 jì rán quán dé de rén shì shǎo shù， yào xiǎng dá dào shèng shàn， zhǐ hǎo kào hòu tiān de nǔ lì， yóu wài biǎo xíng wéi zuò qǐ， màn màn yǐng xiǎng nèi zài。（ rú jiào xué shēng duì rén yào yòu lǐ mào， xué shēng shuō bù xí guàn， jiù jiào tā men xiān yóu biǎo miàn zuò qǐ -- zuò zuò， jiǔ liǎo jiù biàn zhēn liǎo。） dàn shì shì jiè shàng yī bān rén yòu tǎo yàn zuò jiǎ， xǐ huān tǎn shuài。 bù guò yī gè tān yú de rén， yě tǎn shuài， tān de tǎn shuài， yào jiù yào， bèn jiù bèn， zhè yàng de rén nán dào jiù ràng tā tǎn bái de tān yú xià qù má？ jiù kě yǐ xìn rèn tā， bǎ zé rèn jiāo gěi tā， rèn wéi tā shì hǎo de má？ dào lǐ bìng bù shì zhè yàng de。 “ xiào mào tiān dì， fù yīn bào yáng。 ” zhōng guó de zhé xué， rén shì bǐng fù yīn yáng de zī zhì， wéi tiān dì suǒ shēng。 wài guó rén shuō shàng dì yǐ zhào tā zì jǐ de yàng zǐ zào rén， zhōng guó rén bù jiǎng shàng dì， ér shuō rén shì xiàng（ xiào jiù shì xiàng） tiān dì yī yàng， běn shēn jù bèi yòu yīn yáng zhī xìng， suī rán shēng xià lái， qīng、 zhuó、 xián、 yú， hòu tiān de gè xìng gè yòu bù tóng， kě shì zhuī qiú shì yù， yào chī hǎo de， chuān hǎo de， fù guì xiǎng shòu， zhè zhǒng qīng xiàng， dōushì xiāng tóng de。 suǒ yǐ réndōu yào bǎ zì jǐ zhuāng bàn qǐ lái， hǎo xiàng nǚ rén zǒng yào mǒ mǒ kǒu hóng， nán rén zǒng yào guā guā hú zǐ， yīn wéi dà jiādōu rèn wéi zhè yàng hǎo kàn。 zuò gāo jí de chē zǐ， qí shàng hǎo de mǎ， yǐ xiàn dài lái shuō， zuò zuì xīn yíng de qì chē， shì dà jiādōu xǐ huān de； xiāng fǎn de， shǒu dé qīng pín， xǐ huān qióng， fēi cháng jié shēn zì 'ài， zhè shì nán yǐ zuò dào de。 dāng rán yòu zhè zhǒng rén， dàn nà shì shǎo shù， bù néng pǔ biàn yào qiú měi yī gè rén。 zhì yú nà zhǒng chù chù wéi gōng， jué duì bù zì sī de diǎn fàn， lǐ lùn shàng shì bù cuò de， dàn shì shí shàng shì bù kě néng de， lǐng dǎo rén yào zhù yì， rú cǐ yào qiú， biān cè zì jǐ kě yǐ， yào qiú bié rén de chǐ mǎ jiù yào fàng kuān yī diǎn。 　　 suǒ yǐ yī gè rén yào zuò dào lì shǐ shàng suǒ biāo bǎng zhōng chén xiào zǐ de biāo zhǔn， bì xū yǐ xué wèn dào dé， màn màn xiū yǎng 'ér lái， rén xìng shēng lái bìng fēi rú cǐ liáng shàn。 yīn wéi zì jǐ sī xiǎng xué shí rèn shí gòu liǎo， yóu lǐ yì de jiào yù xià lái， néng duì zì jǐ de yù wàng yòu suǒ jié zhì， cái zuòde dào。 jiǎ shǐ bù zài hòu tiān shàng yòng lǐ yì jiào yù jié zhì， rèn yóu rén xìng zì rán de fā zhǎn， jiù xiàng liú shuǐ yī yàng piāo dàng 、 fàng làng， yù wàng yǒng yuǎn wú qióng。 rú cǐ yù wàng wú qióng， yòu zěn me néng gòu chī kǔ guò rì zǐ， ān yú dàn bó， zuò dào jué duì zhēn jié， yī qiē wéi gōng， yī qiē fāng zhèng， yóu qí zài qián cái fāng miàn， lín cái bù gǒu qǔ， wán quán hé yú yì lǐ ní？ suǒ yǐ《 lǐ jì》 shàng shuō， “ yù bù kě zòng， zhì bù kě mǎn。 ”（ zhè bā gè zì bǎ zhèng zhì、 jiào yù、 shè huì， nǎi zhì gè rén de xiū yǎng dū jiǎng wán liǎo。） jiào yù bìng bù shì fǒu rèn yù wàng， ér zài yú rú hé shè fǎ bù fàng zòng zì jǐ de yù wàng， “ zhì ” shì qíng gǎn yǔ sī xiǎng de zōng hé， rén de qíng xù bù kě yǐ zì mǎn， rén dé yì dào jí diǎn， jiù hěn wēi xiǎn。 lì shǐ shàng kě yǐ kàn dào， yī gè rén gōng yè dào liǎo dǐng diǎn yǐ hòu， wǎng wǎng huì dà shī bài。 suǒ yǐ yī gè rén zǒng yào liú yī diǎn yòu yú bù jìn zhī yì。 shì kàn zēngguófān， hòu lái cí xǐ tài hòu duì tā nà me xìn rèn， jīhū yòu fù huáng dì de wèi dào， ér zēngguófān què hài pà liǎo， suǒ yǐ bǎ zì jǐ de fáng zǐ， mìng míng wéi “ qiú quē zhāi ”， yī qiē tài yuán mǎn liǎo bù hǎo， yào bǎo liú quē xiàn。 gǔ rén shuō de lián shì qīng guān， jué duì bù yào qián má？ kǒng pà bù shì， yī bān rén gōng rèn de qīng guān bāo gōng， jiǎ shǐ shuō tā lián xīn shuǐ dài dōubù ná， nà cái shì guài shì li！ rú guǒ shàng miàn yòu hé lǐ hé fǎ de jiǎng jīn gěi tā， tā hái shì yīngdāng ná de， suǒ yǐ lián shì bù shì bù 'ài qián， ér shì qǔ zhī yòu dào， duì yú bù yì zhī cái jué duì bù qǔ， yǐ jīng shì liǎo bù qǐ liǎo。 　　《 shī jīng》 lǐ shuō de： “ rú qiē rú cuō， rú zhuó rú mó。 ”（《 lùn yǔ》 yǐn yòng zhè liǎng jù huà shì cóng hǎo de yī miàn jiǎng， zhè lǐ shì cóng xiāng fǎn de yī miàn jiǎng。） rén hái shì dé xiàng diāo kè yī yàng， yòng hòu tiān de nǔ lì， miǎnqiǎng zì jǐ， diāo záo zì jǐ， màn màn gǎi biàn guò lái（ wǒ men zuò xué wèn， gāi yòu zhè yī céng lǐng wù， yě jiù shì rèn hé yī jù huà， dōuyòu zhèng fǎn liǎng miàn， nǎi zhì duō jiǎo dù de kàn fǎ。《 shī jīng》 zhè liǎng jù huà， zài《 lùn yǔ》 lǐ， kǒng zǐ hé zǐ gòng tǎo lùn dào shī， shì jiù dào dé de xiū yǎng 'ér yán， ér zhè lǐ shuō， yī gè rén yào gǎi biàn zì jǐ de gè xìng， yóu zuò jiǎ 'ér biàn chéng zhēn de， yě tóng yàng yòng dào zhè liǎng jù huà。 zhè jiù shì wǒ men xiě wén zhāng， yǐ jí zuò rén zuò shì yào tǐ huì de。 yóu qí shì yī gè lǐng dǎo rén， gèng bì xū yòu zhè yī céng rèn shí。 tóng yàng yī jù huà， gè gè rén de kàn fǎ dū huì bù tóng， suǒ yǐ duì yú bié rén de yào qiú， yě bù néng wán quán yī zhì。 yóu cǐ kě jiàn， wén zì yǔ yán， bù néng wán quán biǎo dá rén lèi de sī xiǎng。 rú guǒ néng gòu wán quán biǎo dá， rén yǔ rén zhī jiān， jiù méi yòu wù huì liǎo。 suǒ yǐ shuō huà hěn kùn nán， chú liǎo kǒu lǐ fā shēng yǐ wài， hái yào jiā shàng yǎn jīng、 shǒu shì、 biǎo qíng děng děng。 cái néng shǐ rén dǒng dé， yòu shí hòu dòng cuò liǎo， bié rén hái shì huì wù huì de。 zài zhé xué guān diǎn shuō， zhè jiù shì rén lèi de bēi 'āi）。 　　 xiàn dài quán shì jiè de qīng nián， bāo kuò zhōng guó de qīng nián， dū fǎn duì hòu tiān de yuē shù。 tā men jué dé yī qiē tài jiǎ liǎo， rèn wéi rén yù zěn yàng jiù gāi zěn yàng， suǒ yǐ qián xiē nián de xī dá， jiù shì zhè yàng， yào qiú rèn zhēn（ xiàn dài suǒ wèi de fàng rèn zì rán）。 rén wèishénme yào nà me duō de lǐ mào？ nà me duō de sī xiǎng fàn wéi？ zhè wèn tí shì cóng gǔ zhì jīn dū cún zài de。 zhè lǐ jiù shuō， fàng sì tiān shēng yú chǔn、 chǒu lòu bù wěn dìng de qíng xù， ràng tā zì rán fā zhǎn， háo bù jiā yǐ lǐ xìng de yuē shù， rèn wéi zhè yàng cái bù jiáo qíng， cái suàn rèn zhēn。 nà me xiǎng yào shā rén qiǎng rén， jiù shā rén qiǎng rén， yě shì rèn zhēn zì rán má 2 qíng xù shàng xiǎng dào yào qiǎng jiù qiǎng， zhè shì zì rán chǎo！ yě méi yòu cuò luo！ dàn zhēn zhè yàng jiù zāo liǎo， xiān wáng jiù chéng wéi wén huà zuì rén liǎo。（ zhè gè xiān wáng， zài gǔ wén zhōng cháng yòu， bìng bù shì zhuān zhǐ nà yī gè rén， ér shì fàn chēng， dài biǎo chuán tǒng wén huà。） zuì hòu zuò zhě zì jǐ de jié lùn rèn wéi， jiáo qíng de rén shì zuò jiǎ，（ rú xiǎo xué lǐ jiào hái zǐ， yī jìn xué xiào yào shuō： “ lǎo shī zǎo！ ” zhè jiù shì jiáo qíng， xiǎo hái zǐ shēng chū lái， jué bù huì shuō mā mā zǎo， nǐ hǎo！ ér shì hòu tiān jiào yù tì tā jiā shàng “ lǎo shī zǎo！ lǎo shī hǎo！ ” de guān niàn。） dàn rén lèi zhī yòu zhì dù lǐ mào， jiù kào zhè diǎn jiáo qíng kāi shǐ de， zài jiào yù shàng lìng yòng yī gè hǎo tīng de míng cí jiù shì sù zào。 màn màn dì， zuò jiǎ jiù shì zhēn， bìng bù shì jiǎ， ér shì jiáo zhèng guò lái， gǎi biàn guò lái， chéng wéi lǐ yì de kāi shǐ。 ér rèn zhēn de jiēguǒ， jiù chéng tān bǐ zhī zhù。 suǒ yǐ miǎn qiáng xué rén dào de， zěn me kě yǐ suí biàn pī píng ní？《 cháng duǎn jīng》 de zuò zhě， rèn wéi qiáng rén shì duì de。 　　…… 　　 zhè lǐ jiù xiǎng dào yī jiàn lì shǐ gù shì， jìn cháo yòu míng de dà chén táo kǎn， shì píng mín chū shēn， yòu míng de táo kǎn yuǎn pì de gù shì jiù shì tā。 yuán lái tā zuò guò dū dū， cháng jiāng yǐ nán de zhèng quán dū cāo zòng zài tā shǒu lǐ。 ér tā hái shì yuàn yì xí láo kǔ， měi tiān zài jiā lǐ bǎ yī xiē táo tǔ de zhuān kuài， bān jìn bān chū， tā shuō， rén de dì wèi gāo liǎo， jīn gǔ yì yú pí bèi， bù néng bù xí láo kǔ， rú 'ān yú yì lè， yī dàn yòu shì， tǐ lì chī bù liǎo kǔ jiù bù xíng。 tóng shí tā hěn jié shěng， bǎ mù jiàng zuò gōng shèng xià lái de zhú tóu mù xiè， dū liú xià lái， duī liǎo jǐ fáng jiān， rén jiā yǐ wéi tā xiǎo qì。 hòu lái fā shēng liǎo zhàn zhēng， zào zhàn chuán de shí hòu， xū yào zhú dīng dōuméi dì fāng kě mǎi， tā jiù bǎ zhè xiē xiǎo zhú tóu ná chū lái zuò dīng zǐ yòng， jí shí zào hǎo liǎo zhàn chuán。 suǒ yǐ tā gào sù bù xià， tiān xià rèn hé dōng xī dōuyòu yòng chù， bù yào suí biàn làng fèi。 nà shí zhèng xū yào rén cái， yòu rén xiàng tā tuī jiàn yī gè qīng nián， tā zì jǐ jiù qù kàn fǎng。 kàn jiàn zhè gè qīng nián zhù zài yī gè xiǎo fáng jiān lǐ， mǎn wū de shū huà， kě shì mián bèi hǎo xiàng sān nián méi yòu xǐ， tóu fā yòu luàn yòu cháng， tā kàn liǎo yī yǎn jiù zǒu liǎo。 rán hòu tā duì tuī jiàn rén shuō， zhè gè qīng nián， lián yī gè fáng jiān dōuméi yòu guǎn hǎo， guó jiā tiān xià dà shì， wǒ bù xiāng xìn tā néng guǎn lǐ hǎo， suǒ wèi “ luàn tóu yǎng wàng， zì chēng hóng dá。 ” zhè shì tā de míng yán， jiù shì shuō zhè gè qīng nián， tóu fā yě bù shū， nòng dé luàn luàn de， jiè cǐ péi yǎng zì jǐ shēng wàng， ér zì mìng wéi “ hóng dá rèn zhēn ”。 jiēguǒ yī gè xiǎo fáng jiān dū zhì lǐ bù hǎo， kǒng pà bié wú zhēn cái shí xué。 　　…… 　　 huò yuē： cháng píng zhī shì， bái qǐ kēng zhào zú sì shí wàn， kě wéi qí jiāng hū？ 　　 zhè shì lìng wài jǔ chū de yī gè lì shǐ jīng yàn。 　　 zhè shì chūn qiū zhàn guó shí hòu， yī jiàn yòu míng de gù shì。 qín guó de dàjiàng bái qǐ dǎ zhào guó， zhào guó dǎ bài liǎo， sì shí wàn rén xiàng bái qǐ tóu jiàng liǎo。 ér bái qǐ zài yī yè zhī jiān， suǒ zhè sì shí wàn rén huó mái liǎo。 zài zhōng guó lì shǐ shàng， hěn duō dì fāng tí qǐ zhè jiàn shì， jǐ qiān nián lái， yī zhí dào xiàn dài hái tí dào。 lìng yī miàn zài hòu rén de bǐ jì zhōng jìzǎi， yòu rén shā zhū， guā máo yǐ hòu， bèi shàng xiàn chū “ bái qǐ ” liǎng gè zì， zhè shì jiǎng yīn guǒ bào yìng， shuō bái qǐ zhí dào xiàn zài， shēng shēng shì shì hái shì zài bèi rén zǎi shā。 bù guǎn yīn guǒ bào yìng de shì yòu méi yòu， zhè shì zhōng guó de chuán tǒng sī xiǎng， zhàn zhēng shā rén， shì wéi mín zú， wèiguó jiā， wéi zhèng yì bù dé yǐ， suǒ yǐ méi yòu zuì。 dàn rú guǒ wèile sī yuàn， yóu qí shì duì yú yǐ jīng tóu jiàng liǎo de rén， hái bǎ tā huó mái， zhè gè zuì guò kě dà liǎo。 gēn jù lì shǐ de jīng yàn， zhè yàng shì jué bù kě néng chéng gōng de。 kàn qīng shǐ， zēngguófān、 lǐ hóng zhāng dǎ tài píng tiān guó de shí hòu， lǐ hóng zhāng de huái jūn qǐ lái， bù dé yǐ jiè yòng wài guó rén de yáng qiāng duì。 yòu yī yīng rén jiào gē dēng， dài bīng bāng máng dǎ tài píng jūn， dǎ dào sū zhōu de shí hòu， yòu bā gè tài píng tiān guó de jiànglǐng dài liǎo hǎo jǐ wàn rén xiàng lǐ hóng zhāng tóu jiàng， dāng shí dāyìng de tiáo jiàn， shì réng jiù gěi tā men zhí wù， hòu lái jiàn lǐ hóng zhāng de shí hòu， yòu gè rén bǎ tā mendōu zhuā qù shā liǎo， yǐ hòu zhè rén de jiēguǒ， hái shì hěn bù hǎo。 ér dāng shí gē dēng， duì zhè jiàn shì dà jiā fǎn duì。 hòu lái lì shǐ shàng píng lùn， yī gè wài guó rén shàng qiě yòu zhè yàng de zhèng yì gǎn， bù zhù zhāng shā tóu jiàng de rén， kě jiàn yī bān rén de kàn fǎ duì bái qǐ hěn bù yǐ wéi rán。 　　 zhè lǐ jiù tí chū cháng píng zhī yì zhè jiàn shì qíng lái tǎo lùn， bái qǐ zhè gè rén suàn shì jūn shì zuò zhàn shàng liǎo bù qǐ de qí jiāng bā？ 　　 hé yàn yuē： bái qǐ zhī jiàng zhào zú， zhà 'ér kēng qí sì shí wàn， qǐ tú kù zhī wèi hū？ hòu yì nán yǐ zhòng dé zhì yǐ！ xiàng shǐ zhòng rén yù zhī jiàng zhī bì sǐ， zé zhāng xū juàn， yóu kě wèi yě。 kuàng yú sì shí wàn pī jiān zhí ruì zāi？ tiān xià jiàn jiàng qín zhī jiāng， tóu lú yǐ shān， guī qín zhī zhòng， hái jī chéng qiū， zé hòu rì zhī zhàn， sǐ dāng sǐ 'ěr， hé zhòng kěn fú？ hé chéng kěn xià hū？ shì wéi suī néng cái sì shí wàn zhī mìng， ér shì zú yǐ qiáng tiān xià zhī zhàn。 yù yǐ yào yīzhāo zhī gōng， ér nǎi gèng jiān zhū hóu zhī shǒu。 gù bīng jìn 'ér zì fá qí shì， jūn shèng 'ér hái sàng qí jì， hé zhě？ shè shǐ zhào zhòng fù hé， mǎ fú gēngshēng， zé hòu rì zhī zhàn， bì fēi qián rì zhī duì yě。 kuàng lìng jiē shǐ tiān xià wéi hòu rì hū？ qí suǒ yǐ zhōng bù gǎn fù jiā bīng yú hán dān zhě， fēi dàn yōu píng yuán zhī bǔ féng， huàn zhū hóu zhī jiù zhì yě， tú huì zhī 'ér bù yán 'ěr。 qiě cháng píng zhī shì， qín rén shí wǔ yǐ shàng， jiē hé jǐ 'ér xiàng zhào yǐ。 fū yǐ qín zhī qiáng， ér shí wǔ yǐ shàng， sǐ shāng guò bàn， cǐ wéi pò zhào zhī gōng xiǎo， shāng qín zhī bài dà yě， yòu hé chēng qí zāi？ 　　 zhè shì yǐn yòng hé yàn de huà， lái píng lùn bái qǐ suàn bù suàn yī wèi qí jiāng。 　　 hé yàn shì wèi shí rén， tā shuō bái qǐ huó mái liǎo zhào guó de sì shí wàn rén shì yī dà piàn jú， dāyìng tóu jiàng liǎo jiù méi yòu shì， jiēguǒ dà jiā tóu jiàng liǎo， yòu bǎ rén jiā huó mái。 zhè bù dàn shì xìng qíng tài cán bào liǎo， yǐ zhěng gè zhàn lüè 'ér yán， shí zài shī cè， yī dìng huì shī bài de。 jiǎ shǐ zài tóu jiàng zhī qián jiù yù xiān zhī dào tóu jiàng yǐ hòu， huì shàngdàng 'ér sǐ， zhè sì shí wàn rén jiù shì méi yòu wǔ qì， chì shǒu kōng quán dì dǐ kàng dào dǐ， yě hěn kě pà， hé kuàng zhè sì shí wàn rén， shēn shàng dū hái chuān liǎo jiān yìng de zhàn jiá， shǒu shàng hái ná yòu ruì lì de wǔ qì， zhēn dǎ xià qù shí zài bù yì zhēng fú。 bù xìng， dà jiā xiāng xìn， ér shàngdàng shòu piàn 'ér yǐ。 bái qǐ dāng shí yǐ wéi zuòde hěn gāo míng， shí jì shàng shì zēng jiā liǎo qín guó tǒng yī tiān xià de kùn nán。 tā zhè yàng yī lái， tiān xià réndōu kàn jiàn liǎo， zhī dào fán shì xiàng qín guó tóu jiàng de rén， dōubù huì yòu hǎo jiēguǒ。 tóu jiàng de jiànglǐng bèi kǎn xià lái de tóu lú duī dé xiàng shān yī yàng gāo， guī qín de zhòng rén de hái gǔ duī qǐ lái xiàng qiū líng nà me duō。 cóng zhè cì yǐ hòu， qín guó rú guǒ zài yǔ rén zuò zhàn， dà jiādōu rèn qīng chǔ liǎo， yào sǐ de shí hòu jiù zhuàng zhuàng liè liè de sǐ， fǎn zhèng xiàng qín guó tóu jiàng liǎo yě shì sǐ， hé bù dǐ kàng dào dǐ。 zài yě méi yòu rén kěn xiàng qín jūn tóu jiàng liǎo。 zì cǐ yǐ hòu， qín guó wú lùn gōng shénme dì fāng， dōuhěn bù róng yì dǎ xià lái。 suǒ yǐ zì qǐ zhè yàng zuò fǎ， fǎn 'ér yán chí liǎo qín guó tǒng yī tiān xià de shí jiān， yīn wéi tā suī rán yī yè zhī jiān cán shā liǎo sì shí wàn shēng mìng， xiāng fǎn de zuò yòng， děng yú gào sù tiān xià rén， zì jǐ bì xū jiān qiáng， jué bù néng tóu jiàng。 wèile xī wàng dé dào yī shí de gōng láo， shí jì shàng gèng jiā jiān dìng liǎo gè guó zhū hóu shǒu shì de yì zhì hé jué xīn， zài zhàn lüè yǔ zhèng lüè de dào lǐ shàng shuō， bái qǐ zhè gè zuò fǎ， shì zhèng zài jìn bīng de shí hòu， zì jǐ xuē ruò liǎo zì jǐ de yòu lì xíng shì， jūn shì de biǎo miàn shàng shèng lì， ér zài zhèng zhì shàng、 guó jì shàng， shǐ zì jǐ de jìhuà zǒu bù tōng， zhè shì shénme lǐ yóu ní？ yīn wéi zhào guó suī rán shī bài liǎo， dàn bìng méi yòu wáng guó， jiǎ shǐ zài qǐ lái zuò zhàn， zhào guó de dà yuán shuài zài chū lái yī gè mǎ fú jūn， nà zhè xià yī cì de zhàn zhēng， jiù bù bǐ qián yī cì， zhè cì qín guó jiù huì shī bài liǎo。 kuàng qiě zì bái qǐ zhè yī shǒu yǐ hòu， liè guó dōuduì qín guó bèi zhàn liǎo。 yīn cǐ qín guó tǒng yī tiān xià de jìn dù jiù màn liǎo， suǒ yǐ hòu lái shǐ zhōng bù gǎn zài chū bīng gōng dǎ zhào guó de hán dān， zhè bù dàn shì yīn wéi zhào guó jīng zhè cì shī bài， yóu píng yuán jūn qǐ lái dāng tǒng shuài， qín guó pà liǎo， gèng zhòng yào de shì pà gè guó zhū hóu lián hé qǐ lái jiù zhào guó。 qín wáng zhī dào zhè gè dào lǐ， nèi xīn fēi cháng jì huì， zhǐ shì méi yòu shuō chū lái 'ér yǐ。 　　 bìng qiě yǐ zhè yī cì cháng píng zhī yì， cóng lìng yī gè jiǎo dù lái kàn， zài zhàn yì zhī qián， qín guó de bīng yuán bù gòu， chóngxīn fā yī dào mìng lìng， biàngēng fǎ lìng， fán shì shí wǔ suì yǐ shàng de qīng shàonián dōuyào fú bīng yì， ná liǎo wǔ qì， dào qián fāng hé zhào guó dǎ zhàng。 zhè zhàng dǎ xià lái hěn cǎn， qín guó shí wǔ suì yǐ shàng de rén， sǐ shāng guò bàn。 kě jiàn bái qǐ zhè yī zhàng dǎ xià lái， bìng méi yòu xiāo miè zhào guó， zhǐ shì piàn liǎo zhào guó de sì shí wàn rén huó mái liǎo。 ér duì yú qín guó de sǔn hài， què wú fǎ mí bǔ。 yǐ jiànglǐng 'ér lùn， bái qǐ bìng bù shì yī gè hǎo jiànglǐng。 gēn jù yī yuán dàjiàng de xiū yǎng， yào dǒng dé zhèng zhì， dǒng dé cè lüè， yào yòu cháng yuǎn de yǎn guāng， zhōng guó lì dài de dì yī liú dàjiàng dōushì wén wǔ jiān zī de。 wǔ gōng hěn gāo， hěn yǒng gǎn de zhǐ shì zhàn jiāng， bù shì dàjiàng。 dàjiàng dōushì yòu gāo dù de sù yǎng。 jiù yǐ jìn dài shǐ 'ér yán， dà yuán shuài zēngguófān， jiù shì wén rén。 　　 zhè jiàn shì jiù shì gào sù wǒ men， dà 'ér yòng bīng， xiǎo 'ér gè rén。 yǔ dí rén zhèng miàn chōng tū de shí hòu， dōushì tóng yàng de yuán zé， yào yán 'ér yòu xìn， qī piàn zhǐ kě huò dé yī shí de shèng lì， kě shì qí 'è guǒ， zé shì dé bù cháng shī。 　　…… 　　 xià miàn de tǎo lùn， jiù tí dào《 sù shū》 liǎo。 　　 yì yuē： huáng shí gōng chēng róu zhě néng zhì gāng， ruò zhě néng zhì qiáng。 róu zhě dé yě， gāng zhě zéi yě。 róu zhě rén zhī suǒ zhù， gāng zhě yuàn zhī suǒ jū。 shì gù zhòu zhī bǎi kè 'ér nián wú hòu， xiàng yǔ bīng qiáng， zhōng shī tiān xià。 gù suí hé yuē： shǐ chǔ shèng， zé zhū hóu zì wēi jù 'ér xiāng jiù。 fū chǔ zhī qiáng， zhè zú yǐ zhì yāo xià zhī bīng 'ěr。 yóu shì guān zhī， ruò tiān xià yǐ dìng， jiè yī zhàn zhī shèng， zhà zhī kě yě。 ruò hǎi nèi fēn fēn， xióng cí wèi jué， ér shī xìn yì yú yāo xià， bài wáng zhī dào yě。 dāng qī guó zhī shí， zhū hóu shàng qiáng， ér bái qǐ nǎi kēng qǐ jiàng zú， shǐ zhū hóu wèi zhī 'ér hé zòng， zhū hóu hé zòng， fēi qín zhī lì， wéi zhàn shèng 'ér fǎn bài， hé yàn zhī lùn dāng yǐ。 　　 tā yǐn yòng huáng shí gōng suǒ shuō de yuán zé， zài jiā yǐ fā huī。 huáng shí gōng suǒ shuō de yuán zé， yě jiù shì dào jiā de sī xiǎng： róu néng kè gāng， ruò néng zhì qiáng。 suǒ wèi róu， jiù shì dào dé de gǎn huà。 guò gāng， jiù shì yòng qiáng yìng de shǒu duàn， xiàng bái qǐ zhè zhǒng zuò fǎ， jiù shì zéi， jiù shì bù zhèng， guò gāng jiù shì cuò liǎo。 yòu rú yī gè rén， tǐ lì bù gòu， zài jiē shàng zǒu lù diē dǎo， dà jiā kàn jiàn， yī dìng shàng qián bāng zhù， róu zhě rén zhī suǒ zhù。 rú guǒ shì tài gāng qiáng de rén， nà jiù bù jiàn dé rú cǐ。 tài gāng de rén， yuàn hèn dū jí zhōng dào tā shēn shàng， zuò rén jiù shì zhè gè dào lǐ。 gè xìng、 pí qì de gāng róu， yě shì yī yàng。 lì shǐ shàng zhòu wáng dāng shí bǎi zhàn bǎi shèng， jiēguǒ hái shì bèi zhōu wǔ wáng dǎ kuǎ 'ér wáng liǎo guó。 xiàng yǔ měi cì zhàn zhēng dū dǎ shèng zhàng， hé liú bāng dǎ liǎo qī shí 'èr cì zhàn yì， qián miàn qī shí yī cì dū zhàn shèng liú bāng， dào zuì hòu yī cì xiàng yǔ shī bài liǎo， yě jiù wán liǎo。 suǒ yǐ hàn dài de xué zhě suí hé（ tā céng jīng quàn qíng bù bèi chǔ jiàng hàn， píng dìng tiān xià hòu， hàn gāo zǔ fēng tā wéi hù jūn zhōng wèi） dāng shí céng shuō guò， quán guó rén de xīn lǐ bìng bù xī wàng chǔ guó xiàng yǔ dǎ shèng zhàng， xiàng yǔ yī dǎ shèng zhàng， suǒ yòu de zhū hóu， zì jǐ hài pà， jiù bǐ cǐ lián méng， bāng máng hù jiù， suǒ yǐ chǔ guó yuè qiáng， duì liú bāng yuè yòu lì， dà jiādōu zhī dào liú bāng shì gè lǎo shí rén， zhí shuǎng hòu dào， dà jiādōu yuàn yì hé liú bāng lián hé。 suǒ yǐ cóng zhè gè dào lǐ kàn lái， jiǎ dìng tiān xià zhěng gè de jú miàn shì 'ān dìng de， zhǐ yòu yī gè dí rén， zhǐ yào zhè yī cì zhàn zhēng， jiù kě jiě jué yī qiē， zhè yàng yòng yī diǎn jiǎ， hái kě yǐ。（ zhè jiù gào sù wǒ men， zài jūn shì shàng， nǎi zhì zài gōng zuò shàng， zuì gāo de yuán zé， hái shì chéng xìn。 bù chéng bù xìn， zuì hòu zhōng guī shī bài。） rú guǒ zhěng gè de shí dài shì bù 'ān dìng de， zài hǎi nèi fēn fēn， zuì hòu dào dǐ shì shuí chéng gōng， hái méi yòu jué dìng de jiē duàn， jiù yào zhù yì， bù yào yǎn guāng duǎn qiǎn， bù yào tài tān xiàn shí。 zhè gè shí hòu， xiǎng yào zhēn zhèng de chéng gōng， hái shì yào chéng kěn。 jiǎ shǐ zài zhè gè shí hòu shī xìn yú tiān xià， zuì hòu yī dìng bài wáng。 　　 nà me huí guò lái kàn cháng píng zhī yì， zhèng dāng qī xióng zhēng bà de shí hòu， qín guó xiǎng tǒng yī tiān xià hái zuò bù dào， liù guó zhū hóu de lì liàng hái shì xiāng dāng qiáng shèng， bái qǐ yī xià zǐ kēng liǎo zhào guó sì shí wàn jiàng zú， zhè yī jué dìng chǔlǐ xià lái， jiēguǒ shǐ zhū hóu hài pà liǎo， fǎn 'ér zǔ zhì lián hé zhàn xiàn， hé zòng liǎo。 zhū hóu yī hé zòng， dāng rán duì qín guó bù lì。 bái qǐ zài zhàn chǎng shàng shēn wéi tǒng shuài， zhè yī gè zhàn dì de chǔjué， bǎ jiàng zú huó mái liǎo， tā dāng shí hái zì rèn wéi zhè shì yī cì zuì guāng róng de dà shèng lì， kě shì zài zhěng gè liè guó jú miàn lái jiǎng， shì qín guó de yī cì dà shī bài， yīn cǐ hé yàn de shuō fǎ shì duì de。 请欣赏:  请给我换一个看看！  拜托，快把噪音停掉！我读累了，想听点音乐或者请来支歌曲！      << qiányīzhānghuí   hòuyīzhānghuí >>

qián yán shàng biān xià biān tài gōng bīng fǎ yīn fú jīng

pínglún (0)