蒙学 》 qiān zì wén jiǎng jì   》 qiān zì wén jiǎng jì ( èr )      liú hóng yì Liu Hongyi 　　dì yī bù fēn jiǎng liǎo tiān wén dì lǐ、 qì xiàng wù hòu、 rén lèi shè huì de chū xiàn hé zhōng guó zuì zǎo de zhèng zhì zhì dù。 jiē xià lái de dì 'èr bù fēn jiù luò shí dào rén， yīn wéi tiān dì rén shì sān cái， rén dǐng tiān lì dì， shì shì jiān zuì zhòng yào de。 wǒ men shēng huó de zhè gè shì jiè shì rén de shì jiè， bǎ rén zuò hǎo shì wǒ men zhè yī shēng de tóu děng dà shì。 bù huì zuò rén jiù bù huì zuò shì， yīn wéi shì zài rén wéi， zuò rén shì gēn běn。 dàn shì wǒ men duì rén de běn zhì shì fǒu yòu yī gè zhèng què de rèn shí， zhè shì shǒu xiān yào jiě jué de wèn tí。 　　 rén zì de jiá gǔ wén zì xíng， shì chā kāi tuǐ cè lì de rén de xíng xiàng， rén zì de liǎngpiě， jiù dài biǎo liǎo rén de shuāngchóng shǔ xìng。 shǒu xiān rén shì dòng wù de yī zhǒng， zài shēng wù xué fēn lèi lǐ miàn bèi dìng yì wéi： jǐ suǒ dòng wù gāng、 jǐ chuí dòng wù mù、 hóu kē、 yuán shǔ、 rén zhǒng。 jì shì dòng wù de rén， jiù yòu dòng wù de shǔ xìng， jiù shòu yí chuán jī yīn de kòng zhì。 jī yīn de běn zhì shì zì sī de， yào jìn kě néng duō de zhàn yòu yī qiē zī yuán， wú xiū zhǐ dì fù zhì zì jǐ， suǒ yǐ shì “ zì sī de jī yīn ”。 qí cì， rén shì shè huì de rén， yòu tiān fù de rén xìng hé tiān dé， yuàn yì wéi shè huì zuò diǎn shì、 wèitā rén zuò diǎn shì。 　　 rèn shí dào rén yòu shuāngchóng shǔ xìng， jiù huì fā xiàn rén yòu shuāngchóng xū qiú： jī běn de shēng cún de xū qiú hé gāo céng cì de zì wǒ shí xiàn de xū qiú， zhè jiù shì mǎ sī luò zhù míng de“ xū qiú céng cì lùn”。 yào qiú měi yī gè réndōu zuò dào“ wú sī wú yù” jiù bù xiàn shí， yīn wéi rén shǒu xiān shì dòng wù de rén， rén de jī běn xū qiú bì xū shǒu xiān jiě jué。 kǒng zǐ zài《 lǐ jì》 shàng shuō guò：“ yǐn shí nán nǚ， rén zhī dà yù cún yān”。 shí sè xìng yě， zhè shì rén de dòng wù shǔ xìng， bù jiě jué jiù tán bù dào qí tā。 lǎo zǐ yě shuō guò yào“ guǎ yù”， jiǎn shǎo yī diǎn yù wàng， wú yù de shì shén jiù bù shì rén liǎo。 　　 rén de shēng cún xū qiú mǎn zú zhī hòu， jiù yào shēng huá yī céng， tuō lí kāi shòu xìng， zuò yī gè shè huì de rén。 wèitā rén fú wù、 wéi shè huì jìn zé， rén jiù néng shēng huá dào shèng xián de jìng jiè， jiù shì dào jiā biāo bǎng de“ zhēn rén”。 bù gù rén de dòng wù shǔ xìng， piàn miàn qiáng diào rén de shè huì jià zhí， jiù huì zào chéng rén de xū wěi， wài biǎo dào mào 'àn rán， nèi lǐ nán dào nǚ chāng。 zhǐ mǎn zú rén de dòng wù xìng xū qiú， hū shì rén de shè huì shǔ xìng， rén jiù duò luò wéi qín shòu， guǎ lián xiān chǐ、 wú suǒ bùwèi。 　　 rú hé néng gòu zhèng shì rén de liǎng zhǒng shǔ xìng， bù huí bì、 bù tuǒ xié、 bù zì qī， zhēn zhèng zuò dào jiǎo tà shí dì， yī bù yī bù dì yuē shù zì jǐ de xíng wéi shēng huá zì jǐ de nèi xīn， shì wǒ men zài zhè yī jiǎng zhōng yào tǎo lùn hé jiě jué de wèn tí。 　　 gài cǐ shēn fā， sì dà wǔ cháng。 　　 zhè liǎng jù huà， shì zhēn duì wǒ men rén de shēng mìng tǐ hé shēng mìng shǔ xìng lái shuō de。“ shēn fā” zài cǐ chù， zhǐ dài wǒ men de ròu shēn。 rén de shēng mìng tǐ shì yóu liǎng bù fēn zǔ chéng de， yī bù fēn shì wù zhì de“ sì dà”， yī bù fēn shì jīng shén de“ wǔ cháng”。 　　 sì dà zhǐ de shì“ dì shuǐ huǒ fēng”， zhè shì yìn dù zhé xué de gài niàn。 gǔ yìn dù rén rèn wéi， wù zhì shì jiè shì yóu“ dì shuǐ huǒ fēng” sì lèi wù zhì gòu chéng de。 wǒ men zhōng guó rén zé rèn wéi， shì jiè shì yóu“ mù huǒ tǔ jīn shuǐ” wǔ zhǒng yuán sù gòu chéng de。 yán gé shuō qǐ lái，“ dì shuǐ huǒ fēng” sì dà bìng bù shì zhǐ sì zhǒng wù zhì， gòu chéng zhè gè shì jiè de hé zhǐ zhè sì zhǒng wù zhì！ sì dà de běn yì shì shuō， gòu chéng zhè gè shì jiè de wù zhì yòu sì zhǒng jī běn xíng tài： gù tài、 yè tài、 qì tài， zhè hé jīng diǎn wù lǐ xué shuō de yī yàng， wù zhì yòu qì tǐ、 gù tǐ、 yè tǐ sān zhǒng xíng shì。 gù tài yòng dì lái dài biǎo， yè tài yòng shuǐ lái dài biǎo， qì tài yòng fēng lái dài biǎo。 zhì yú huǒ zé dài biǎo wù zhì yòu wēn dù， wú lùn shēng wù huò fēi shēng wù dōuyòu wēn dù， huò gāo huò dī， wēn dù shì wù zhì shǔ xìng de yī gè cān shù。 　　 wǔ cháng shì rén de xìng dé， rén xìng zhōng hán yòu wǔ cháng zhī dé， jiù shì“ rén yì lǐ zhì xìn”。 wǔ cháng zhī dé shì tiān dé， zhè shì tiān fù yǔ rén de tiān xìng。 zhè lǐ de tiān， zhǐ de shì yǔ zhòu zhōng nà gǔ míng míng zhōng wú fǎ kàng jù de lì liàng， zhè zhǒng zhī pèi lì liàng bèi chēng wéi tiān。 cháng shì héng cháng、 yǒng yuǎn cún zài、 bù néng gǎi biàn de yì sī。 　　 zhěng gè dì 'èr bù fēn， shì jǐn jǐn wéi rào zhe wǔ cháng zhī dé zhǎn kāi de。 rú guǒ zhēn zhèng lǐ jiě liǎo wǔ cháng zhī dé， zhōng guó wén huà de hé xīn jiù zhuā zhù liǎo， suǒ yǐ shuō《 qiān zì wén》 yòng zì bù duō， què gòu lè chū yī bù wán zhěng de zhōng guó wén huà shǐ gāng yào。 　　 gōng wéi jū yǎng， qǐ gǎn huǐ shāng。 　　 zhè jù huà chū zì kǒng zǐ jiǎng de《 xiào jīng》。《 xiào jīng》 shì rú mén shí sān jīng zhī shǒu， lì lái dú shū de guīju shì xiān dú《 xiào jīng》 rán hòu cái yòu zī gé dú《 sì shū》。《 xiào jīng》 shì Zēngzǐ wèn xiào， kǒng zǐ huí dá， zài yóu Zēngzǐ jí qí mén rén zhěng lǐ 'ér chéng， gòng yòu shí bā zhāng， jiě shì liǎo yī gè“ xiào” zì。 　　 kǒng zǐ zài《 xiào jīng》 zhōng kāi piān jiù shuō：“ shēn tǐ fā fū， shòu zhī fù mǔ， bù gǎn huǐ shāng”。 wǒ men zhè gè shēn tǐ shì shòu fù mǔ yí chuán 'ér lái de， shì wǒ men de shén shí jiè yǐ jū zhù de fáng shè， děng yú shì shàng tiān hé fù mǔ jiè gěi wǒ men yòng de， shǐ yòng wán bì yǐ hòu hái yào guī hái de。 suǒ yǐ wǒ men duì zì jǐ zhè gè shēn tǐ， zhǐ yòu shǐ yòng quán méi yòu suǒ yòu quán， rú guǒ néng gòu suǒ yòu， shuí hái yuàn yì shēng lǎo bìng sǐ ní？ xiàng bié rén jiè lái yòng de dōng xī， yī dìng yào tuǒ shàn bǎo guǎn， nòng huài liǎo jiù méi yòu bàn fǎ hái liǎo， suǒ yǐ zhè lǐ cái shuō“ gōng wéi jū yǎng， qǐ gǎn huǐ shāng”。 　　“ gōng” shì gōng jìng、 qiān xùn，“ wéi” shì wéi jǐn、 shùn fú de yì sī。 xiàn dài hàn yǔ zhōng gōng wéi lián yòng（ yě zuò gōng wéi）， shì gè biǎn yì cí， yòu qū yì fèng chéng、 tǎo hǎo duì fāng de yì sī， zhè yǔ gǔ hàn yǔ jié rán bù tóng。“ jū” hé“ yǎng” de yì sī yī yàng， dōushì fǔ yù、 zhǎngyǎng de yì sī， lì rú《 shī jīng ? xiǎo yǎ ? liǎo 'é piān》 shuō：“ fù xī shēng wǒ， mǔ xī jū wǒ， fǔ wǒ xùwǒ， zhǎngwǒ yù wǒ”。 　　 zhè sì jù huà de yì sī jiù shì： 　　 rén de shēn tǐ fā fū， shì yóu dì shuǐ huǒ fēng sì dà wù zhì gòu chéng de； 　　 rén de sī wéi yì shí， shì yǐ rén yì lǐ zhì xìn wǔ cháng wéi zhǔn zé de。 　　 zhǐ yòu jǐn shèn xiǎo xīn dì 'ài hù tā， zěn me néng qīng yì dì huǐ shāng ní？ 　　 nǚ mù zhēn jié， nán xiào cái liáng。 　　 quán qiú de rén kǒu yòu wǔ shí liù yì， rén shù suī rán zhòng duō， wú fēi zhǐ shì yī nán yī nǚ 'ér yǐ。 rén de xìng bié suī yòu bù tóng， dàn suǒ jù yòu de wǔ cháng zhī dé shì xiāng tóng de， dōushì rén yì lǐ zhì xìn。 zhè shì rén gé， zuò rén de zī gé， lí kāi liǎo wǔ cháng yě jiù bù chéng qí wéi rén liǎo。 　　“ qián dào chéng nán， kūn dào chéng nǚ”。 nán nǚ bì jìng hái shì yòu suǒ bù tóng， biǎo xiàn zài běn zhì shàng de chā yì jiù shì“ nǚ mù zhēn jié， nán xiào cái liáng”。 duì nǚ zǐ zhī dé de yào qiú shì“ zhēn jié”， nǚ zǐ yào xiàn mù、 ài mù de shì zhēn yǔ jié， zì gǔ nǚ hái zǐ qǐ míng zì jiào zhēn、 jié de hěn duō。 　　 wǒ men kāi piān jiù qiáng diào， wǒ men yào xué xí hé jì chéng de shì zhōng guó de chuán tǒng wén huà， zhǔn què yī diǎn shuō， shì xiān qín de wén huà。 xiān qín zhū zǐ de xué shuō， wú lùn kǒng mèng hái shì lǎo zhuāng dōushì jīng chún zhì pǔ， mián ruǎn gān chún。 qín hàn yǐ hòu de gè jiādōu zì yóu fā huī， càn kāng shǐ shuǐ， zǎo yǐ bù shì zhū zǐ de běn lái miàn mù。 tè bié shì táng sòng yǐ hòu， duì fù dé nǚ dào gèng shì wāi qū dé kě yǐ， zhǐ zhēn liè pái fāng yī xiàng jiù bù zhī kǔ hài liǎo duō shǎo nǚ zǐ。 zá guō de shì kǒng jiā diàn de huǒ jì， dàn huài zhàng suàn dào liǎo lǎo bǎn tóu shàng， kǒng mèng zhēn shì yuān dé hěn。 　　“ zhēn” zì de běn yì shì zhèng， jiá gǔ wén xíng cóng bǔ cóng bèi， shì zuì gǔ lǎo de zhàn bǔ yòng yǔ。 shàng gǔ bǔ guà， wèn shì zhī zhèng bù zhèng， jiù yuē wèn zhēn。 hòu shì jiǎ jiè wéi duān fāng、 zhèng zhí de yì sī， xíng róng yī gè rén de yì zhì cāo shǒu jiān dìng bù yí。《 yì jīng》 zhōng chēng“ yuán hēng lì zhēn”， wéi qián zhī sì dé。 　　“ jié” shì gān jìng、 méi yòu wū rǎn de yì sī。“ nǚ mù zhēn jié” shì shuō nǚ zǐ yīnggāi zhuī qiú de shì bǎo chí zì jǐ nèi xīn fāng zhèng de pǐn xìng hé wài zài jié jìng de pǐn xíng。 　　 zhēn jì wéi zhèng， nà me zhǐ yòu zhǐ yú yī cái néng“ zhèng”。 shuí zhǐ yú yī？ xīn niàn zhǐ yú yī。 néng zhǐ yú yī jiù shì zhèng， néng shǒu zhèng， jiù shì yòu zhēn。 bù shì lǎo gōng sǐ liǎo bù zài jià rén jiù shǒu zhēn liǎo， xīn lǐ luàn qī bā zāo， yī diǎn zhēn yě méi yòu。 tóng yàng， duì nán zǐ de yào qiú yě yòu liǎng tiáo， cái yǔ liáng。“ cái” zhǐ rén yòu néng lì、 yòu cái zhì， yòu cái de rén shì cái zǐ。“ liáng” shì zhǐ yī gè rén yòu dé， yòu liáng xīn、 yòu dé xíng cái jiào liáng。 nán zǐ yìng xiào fǎ dé cái jiān bèi de xián rén， suǒ yǐ nán zǐ qǐ míng zì jiào cái、 liáng de hěn duō。 　　 lì lái de guī lǜ jiù shì， yòu cái de wú dé， yòu dé de wú cái； jì yòu néng lì yòu yòu pǐn dé， dé cái jiān bèi de rén tài shǎo liǎo。 rú guǒ 'èr zhě bù kě jiān dé de huà， nìngyuàn yòu dé wú cái， zhè yàng bù dàn zì jǐ yī shēng píng 'ān， hái kě yǐ yí dé gěi zǐ sūn， bǎo zǐ sūn róng xiǎn。 zì jǐ chī diǎn kǔ， dàn néng bǎo zhèng zǐ sūn hòu dài chāo guò wǒ men， zhè yòu shénme bù hǎo ní？ xiāng fǎn， rú guǒ wǒ men zhè yī shēng zhǐ qiú cái bù jī dé， yī dìng huì shì cái 'ào wù mù kōng sì hǎi， jiēguǒ shì tiān nù rén yuàn， zhè yàng de lì zǐ tài duō liǎo。 　　 zhī guò bì gǎi， dé néng mò wàng。 　　 zhè liǎng jù huà de zì miàn yì sī hěn hǎo lǐ jiě， zhī dào liǎo zì jǐ de guò cuò jiù yī dìng yào gǎi zhèng， zì jǐ yòu néng lì zuò dào de jiù yī dìng bù yào fàng qì。“ dé” yǔ“ dé” èr zì tōng jiǎ，“ dé néng mò wàng” yòu liǎngchóng hán yì， yī shì cóng tā rén zhī chù yòu suǒ dé、 yòu suǒ néng， yě jiù shì bié rén jiào huì wǒ men de dōng xī， shǐ dé wǒ men yòu suǒ dé、 yòu suǒ néng， wǒ men bù néng wàng， zhè yě shì zhī 'ēn bì bào de yì sī。 èr shì wǒ men zì jǐ yú xiū xīn、 xiū shēn shàng yòu suǒ dé、 yòu suǒ néng， mò wàng。 yě jiù shì liú bèi bái dì chéng tuō gū， jiào yù 'ér zǐ 'ā dǒu shuō de huà：“ mò yǐ shàn xiǎo 'ér bùwèi， mò yǐ 'è xiǎo 'ér wéi zhī”。 bié rén de dé néng bù néng wàng jì， zì jǐ de dé néng yě bù néng gòu wàng jì。 　　“ zhī guò bì gǎi” zhè yī jù huà， yě shì yǔ chū《 lùn yǔ》。 kǒng zǐ zài《 lùn yǔ ? shù 'ér piān》 zhōng shuō：“ dé zhī bù xiū， xué zhī bù jiǎng， wén yì bù néng tú， bù shàn bù néng gǎi， shì wú yōu yě”。 kǒng zǐ shuō， yī gè guó jiā、 yī gè shè huì zài dòng dàng de shí hòu， yòu sì jiàn shì shì zuì ràng rén dān yōu de。 dì yī shì rén bù jiǎng pǐn dé de xiū yǎng， yě jiù shì bù jī dé； dì 'èr shì rén rén fú zào， bù kěn lǎo lǎo shí shí dì zuò xué wèn； dì sān shì míng míng zhī dào yīnggāi zuò de shì què bù kěn qù zuò； dì sì jiù shì zì jǐ de máo bìng、 quē diǎn zǒng yě gǎi zhèng bù liǎo， zhè shì kǒng zǐ měi tiān dōuzài dān yōu de。 shèng rén de yī shēng dū huó dé hěn lěi， bēi tiān mǐn rén， wǒ men jīn tiān zhǐ yòu“ zhī guò bì gǎi”， cái néng duì dé qǐ shèng xián de jiào huì。 　　 yǐ shàng sì jù huà de bái huà yì wén， dà yì shì： 　　 nǚ zǐ yào chóng shàng zhēn jié， zuò yòu cāo shǒu de nǚ rén； 　　 nán zǐ yào dé cái jiān bèi， zuò fù zé rèn de nán rén。 　　 fā xiàn zì jǐ de guò cuò， yào jìn kuài dì gǎi zhèng； 　　 zì jǐ yòu néng lì zuò dào de， yī dìng bù yào fàng qì。 　　 wǎng tán bǐ duǎn， mí shì jǐ cháng。 　　“ wǎng” hé“ mí” de cí xìng xiāng jìn， dōushì biǎo shì jìn zhǐ、 quàn zǔ de fǒu dìng xìng dòng cí， xiāng dāng yú bié、 bù yào de yì sī。“ mí” zì de běn yì shì wú、 méi yòu， dú dì sān shēng。 zhè liǎng jù huà lǐ qiáng diào liǎo liǎng gè bù yào： dì yī bù yào tán lùn bié rén de quē diǎn hé duǎn chù。 dāng nǐ shǒu zhǐ bié rén de shí hòu， zhǐ yòu yī gēn zhǐ tóu zhǐ bié rén， sān gēn zhǐ tóu què zhǐ xiàng zì jǐ， dào tóu lái shòu shāng hài zuì zhòng de zhèng shì zì jǐ bù shì bié rén。 dì 'èr bù yào yǐ zhàng zì jǐ de cháng chù 'ér jiāo 'ào zì dà， shèng rén zào zì zǎo jiù gào sù wǒ men， zì dà niàn chòu， yòu wèi 'ér liǎo。 zài jiā yī diǎn， jiù shì“ chòu”， chòu bù kě wén。《 yì jīng》 lǐ bā bā liù shí sì guà， zhǐ yòu yī guà liù yáo jiē jí wú xiōng， nà jiù shì“ mǎn zhāo sǔn， qiān shòu yì” de qiān guà。 　　 chén tuán lǎo zǔ zài《 xīn xiāng piān》 lǐ yě shuō，“ hǎo jīn jǐ shàn， fú zài wàng hū gōng míng； lè zhāi rén fēi， zuì zú shāng hū xìng mìng”。 xǐ huān chēng zàn zì jǐ cháng chù de rén gōng míng hěn nán yòu suǒ chéng jiù， zhè duì kē kǎo shí dài de dú shū rén shì dà jì， yīn wéi“ mǎn zhāo sǔn” shì tiān lǐ。 xǐ huān tán lùn bié rén quē diǎn de rén， yī shēng zhōng de zhàng 'ài hěn duō， zì jǐ de shēn xīn xìng mìng yě hěn róng yì shòu shāng hài， yīn wéi zì jǐ xiāoliǎo zì jǐ de fú bào。“ shì” zài zhè lǐ de yì sī shì yǐ zhàng， rú yòu“ shì qiáng líng ruò” de chéng yǔ。 　　 xìn shǐ kě fù， qì yù nán liàng。 　　“ xìn shǐ kě fù” shì gè dàozhuāng jù， wéi qiáng diào“ xìn” zì， jiāng qí dàozhuāng zài jí wù dòng cí“ shǐ” de qián miàn。 zhè jù huà de yì sī shì： shuō guò de huà yào duì xiàn， yào néng jīng dé zhù fǎn fù kǎo yàn。“ fù” zì de běn yì shì fānzhuàn、 qīng fù de yì sī， cǐ chù de yǐn shēn yì wéi shěn chá、 hé shí、 jiǎn yàn。 　　“ xìn shǐ kě fù” zhè jù huà， chū zì《 lùn yǔ ? xué 'ér piān》。“ yòu zǐ yuē： xìn jìn yú yì， yán kě fù yě”。 kǒng zǐ de xué shēng yòu zǐ shuō， xìn yǔ yì shì yī yàng de， dōushì shuō yī gè rén lì dìng de zhì xiàng、 fā guò de shì yuàn yào jīng dé zhù jiǎn yàn， yào néng gòu duì xiàn。 rén de máo bìng zhī yī， jiù shì“ cháng lì zhì” yǔ“ cháng hòu huǐ” jiāo tì jìn xíng。 shuō guò de huà、 dāyìng bié rén de shì wàng liǎo， bù duì xiàn。 xìn shì wǔ dé zhī yī， chēng wéi xìn dé。 xìn zhù yuán qì， wǔháng shǔ tǔ， duì yìng rén de pí wèi。 fán bù jiǎng xìn yòng de rén， méi yòu bù shāng pí wèi、 bù sǔn yuán qì de。 dà dì shǔ tǔ， qí dé zhù xìn， rú guǒ dà dì shī qù xìn yòng， chūn bù shēng、 xià bù cháng， shì zhè kuài dì de dì qì méi yòu liǎo， rén yòu hé cháng bù shì rú cǐ ní！ kǒng zǐ shuō“ rén wú xìn 'ér bù lì”， méi yòu xìn dé de rén， yǒng yuǎn bù néng lì shēn、 lì mìng。 　　“ qì yù nán liàng” shì shuō， yī gè rén zuò rén chù shì， xīn xiōng qì liàng yào dà， dà dào ràng rén nán yǐ gūliáng cái hǎo。 sú yǔ shuō“ hóu wáng hé xià néng páo mǎ， zǎixiàng dù lǐ néng chēng chuán”。 xīn xiǎo liàng zhǎi de jiēguǒ， bì rán shì jí xián dù néng， zhè yàng de rén bù dàn bó fú， ér qiě xià chǎng hěn bù hǎo。 táng cháo zhù míng de liǎng dà jiān chén“ kǒu mì fù jiàn lǐ lín fǔ”、“ xiào lǐ cáng dāo lǐ yì fǔ” bù jiù shì hěn hǎo de lì zhèng má？ yī gè rén néng fǒu dān dāng zhòng rèn、 chéng qí dà shì， shǒu xiān yào kàn xīn liàng。 xīn dà yì dà， tiān dì gěi nǐ de wǔ tái jiù dà， nǐ jiù néng“ xīn bāo tài xū， liàng zhōu shā jiè”。 xīn xiǎo liàng zhǎi， nǐ zì jǐ de lù jiù yuè zǒu yuè zhǎi， zuì hòu gū jiā guǎ rén、 xíng yǐng xiāng diào， zhè shì yī dìng de dào lǐ。 　　 yǐ shàng sì jù huà de bái huà yì wén， dà yì shì： 　　 bù yào tán lùn bié rén de quē diǎn hé duǎn chù， 　　 bù yào yǐ zhàng zì jǐ de cháng chù 'ér jiāo 'ào zì dà。 　　 shuō guò de huà yào duì xiàn， yào néng jīng dé zhù shí jiān de kǎo yàn， 　　 wéi rén qì liàng yào dà， yào ràng rén nán yǐ gūliáng。 　　 mò bēi sī rǎn， shī zàn gāo yáng。 　　 zhè liǎng jù huà shǔ yú yòng diǎn， diǎn gù chū zì《 mò zǐ》 yǔ《 shī jīng》。“ mò” zhǐ de shì mò zǐ，《 mò zǐ》 yī shū zhōng yòu gè“ mò bēi sī rǎn” de gù shì。 huà shuō mò zǐ yòu yī cì lù guò rǎnfáng， kàn dào xuě bái de shēng sī zài gè sè rǎn gāng lǐ bèi rǎn liǎo yán sè。 rèn píng nǐ zěn yàng piào xǐ， yě wú fǎ zài jiāng rǎn sè sī huī fù shēng sī de běn sè liǎo。 mò zǐ bēi qì dì shuō：“ rǎn yú cāng zé cāng， rǎn yú huáng zé huáng， bù kě bù shèn yě”。 zhè gè gù shì 'àn yù liǎo rén de běn xìng xiàng shēng sī yī yàng jié bái， yī dàn shòu dào wū rǎn bèi rǎn liǎo sè， zài xiǎng huī fù běn xìng de zhì pǔ chún jié， yǐ jīng bù kě néng liǎo。 　　“ shī” zhǐ de shì《 shī jīng》，《 shī jīng ? fēng ? zhào nán》 lǐ miàn yòu“ gāo yáng” yī piān， zàn měi liǎo xiǎo yáng gāo máo pí de jié bái。 yì sī yǔ mò zǐ shuō de chàbù duō， yě shì gǎn tàn rén de běn xìng xiàng gāo yáng de pí máo yī yàng jié bái róu ruǎn。 rén yīnggāi yǒng yuǎn bǎo chí zhè zhǒng chún shàn de、 méi yòu wū rǎn de běn xìng cái hǎo。 　　 zhè liǎng jù huà lián qǐ lái de yì sī jiù shì： 　　 mò zǐ wéi bái sī rǎn sè bù tuì 'ér bēi qì， 　　《 shī jīng》 yīn yòu《 gāo yáng》 yī piān 'ér bèi chuán sòng sì hǎi。 　　 jǐng xíng wéi xián， kè niàn zuò shèng。 　　 zhè liǎng jù huà shǔ yú yǐn jīng， jīng wén chū zì《 shī jīng》 yǔ《 shàng shū》。《 shī jīng ? xiǎo yǎ ? chē xiá》 yī piān zhōng yòu shī jù“ gāo shān yǎng zhǐ， jǐng xíng xíng zhǐ”。 shuō de shì xián dé zhī rén， dé rú gāo shān rén rén jìng yǎng， xíng rú dà dào rén rén xiàng wǎng。“ jǐng xíng” shì zhǐ chóng gāo guāng míng de dé xíng， jǐng zì de běn yì shì rì zhào gāo shān， yòu gāo dà、 guāng míng de yì sī。 dé xíng zhèng dà guāng míng cái néng chéng wéi xián rén， xián rén shì rén qún de bǎng yàng， zuò rén de biāo zhǔn。 zhàn shèng zì jǐ wéi xián， zài néng chéng jiù tā rén fāng wéi shèng。 　　《 shàng shū》 lǐ miàn yòu“ wéi kuáng kè niàn zuò shèng， wéi shèng wàng niàn chéng kuáng” yī jù huà。 zhuāng zǐ yòng“ yě mǎ” lái xíng róng rén kuáng bēn bù yǐ de niàn tóu hé sī xiǎng， zhè lǐ de“ kuáng” zì jiù dài biǎo liǎo wǒ men fán fū sú zǐ。 rén rú guǒ néng gòu kè zhì zhù zì jǐ kuáng luàn de sī xiǎng hé sī xīn zá niàn， fán fū jiù néng biàn chéng shèng rén。 tóng lǐ， fàng zòng zì jǐ de xīn niàn， shèng rén yě huì tuì huà wéi fán fū。 　　 dé jiàn míng lì， xíng duān biǎo zhèng。 　　 zhè liǎng jù huà zhuózhòng tǎo lùn liǎo dé yǔ míng、 xíng yǔ biǎo de liǎng zhǒng guān xì。“ dé” yǔ“ míng” shì yī duì， míng shì míng lì de jiǎn chēng。 rén méi yòu yī gè bù zhuī qiú míng lì de， shuō bù xiǎng nà shì yīn wéi méi yòu tiáo jiàn yǔ jī huì。 rén qiú míng lì、 qiú hǎo de guǒ bào jiù yīnggāi zhǒng hǎo de yīn， zhòngguādéguā zhòngdòudédòu。“ dé” shì yīn“ míng” shì guǒ， dé jiàn cái néng míng lì， yīn hǎo guǒ bì hǎo， zhè shì zì rán de dào lǐ。 rú guǒ wǒ men fǎn guò lái， dàoguǒwéiyīn， zhǐ qiú míng lì bù guǎn dé xíng， nà shì yuán mù qiú yú。“ quē dé” nǎ lǐ néng qiú dào“ shàn guǒ” ní？ gǔ rén shuō“ dé shì yáo qián shù， xìn shì jù bǎo pén”。 yòu liǎo dé cái néng tóng sǒu wú qī， yòu liǎo xìn cái néng huò zhēn jià shí， zhè yàng zuò mào yì bù xiǎng fā cái dōubù kě néng。 zhè jiù shì kǒng zǐ zài《 yì jīng ? xì cí》 zhōng shuō de：“ shàn bù jī bù zú yǐ chéng míng， è bù jī bù zú yǐ miè shēn。” 　　 yóu cǐ zài jìn yī bù yào míng bái dào yǔ dé de guān xì。 dé zhě dé yě， lǎo zǐ《 dào dé jīng》 wǔ qiān yán， qián miàn sān qiān zì wéi dào jīng， hòu miàn 'èr qiān zì wéi dé jīng。 dào wéi lǐ tǐ， pì rú wǒ men chū mén zhī qián yào kàn dì tú， dìng hǎo fāng wèi， rán hòu kāi chē chū fā， jiù shì dé， bù qù yǒng yuǎn méi yòu dé。 míng dào bù xíng dào， yǒng yuǎn bù huì yòu dé。 dào yǔ dé hěn nán jiān dé， yòu dào de rén bù yī dìng yòu dé， yòu dé de rén bù yī dìng yòu dào， zhǐ yòu dé dào de rén cái shì dào dé jiān bèi。 fǒu zé jiù shì“ yòu dào wú dé， bì dìng zhāo mó； yòu dé wú dào， yī zuò kōng miào”。 bù jī gōng lěi dé， yī wèi dì máng xiū xiā liàn， yī dìng huì zǒu huǒ rù mó， yīn wéi xiū xíng méi yòu zī liáng。 wài biǎo dào mào 'àn rán， shí zhì fú zào xū shì de rén， nèi lǐ yī dìng shì kōng de， yīn wéi tā gēn běn méi yòu míng dào。 　　“ xíng” yǔ“ biǎo” yòu shì yī duì， zhè lǐ de“ xíng” zhǐ de shì rén de zhěng tǐ xíng tài， shēn xīn liǎng bù fēn dū bāo kuò zài nèi。 xīn zhèng cái néng shēn zhèng， shēn zhèng liǎo yí biǎo róng mào zì rán duān zhèng。 rén de xíng tǐ jiàn měi、 róng mào jiāo hǎo de gēn běn zài yú xīn dì， zhěng róng huà zhuāng shì méi yòu yòng de， qǐ mǎ bù néng cháng jiǔ。 suǒ yǐ shàn liáng zhī xīn néng jiāng rén biàn chǒu wéi měi， dǎi dú zhī xīn huì shǐ rén miàn mù zhēng níng。 yòu xīng qù de rén kě yǐ dú dú chén xī yí de《 xīn xiāng piān》， qí wén zhuózhòng tán de jiù shì xīn yǔ mào de guān xì。 　　 wèishénme“ xíng duān” jiù néng“ biǎo zhèng” ní？ zhè jiù tán dào zhū zǐ bǎi jiā lǐ de《 guǎn zǐ》。《 guǎn zǐ》 shì zhōng guó lì shǐ shàng， yě shì shì jiè lì shǐ shàng tán guǎn lǐ xué de dì yī shū。 xiàn dài guǎn lǐ xué shàng zì yǐ wéi shì xīn fā xiàn de dōng xī， qí shí dōukě yǐ zài《 guǎn zǐ》 zhōng zhǎo dào chú xíng。 guǎn zǐ shì qí huán gōng de shǒuxiàng， tā tōng guò fā zhǎn jīng jì， bāng zhù qí huán gōng fù guó qiáng bīng， shǐ qí guó yī yuè chéng wéi chūn qiū zhū guó zhī shǒu。《 guǎn zǐ ? xīn shù piān》 zhōng shuō：“ xíng bù zhèng zhě dé bù lái， zhōng bù jīng zhě xīn bù zhì。 zhèng xíng shì dé， wàn wù bì dé”。 guǎn zǐ rèn wéi， rén de shēn wéi guǎn shè dé rú guì bīn， guǎn shè bù dǎ sǎo gān jìng jiù bù kě néng liú guì bīn cháng zhù。 wèile liú zhù“ dé” zhè gè guì bīn， wǒ men de shēn tǐ， zhè gè guǎn shè jiù yī dìng yào duān zhèng。 xíng tǐ duān zhèng liǎo， nèi xīn de dé jiàn lì qǐ lái liǎo， yí róng yí biǎo zì rán 'ér rán jiù duān zhèng liǎo。 　　 yǐ shàng sì jù huà de wán zhěng yì sī jiù shì： 　　 dé xíng zhèng dà guāng míng， cái néng chéng wéi xián rén； 　　 kè fú zì jǐ de wàng niàn， cái néng chéng wéi shèng rén。 　　 dé xíng jiàn lì qǐ lái liǎo， shēng míng zì rán huì shù lì； 　　 xīn xíng jǔ zhǐ duān zhuāng liǎo， yí biǎo zì rán jiù huì duān zhèng。 　　 kōng gǔ chuán shēng， xū táng xí tīng。 　　 huò yīn 'è jī， fú yuán shàn qìng。 　　 zhè jǐ jù huà de zì miàn yì sī hěn hǎo lǐ jiě。 kōng kuàng de shān gǔ lǐ shēng yīn huì chí xù bù duàn， kōng dàng de táng wū zhōng yī chù fā shēng gè chù dū huì xiǎng yìng。“ xū táng” shì kōng wū zǐ，“ xí” shì jiē 'èr lián sān de chóngfù。 wǒ mendōu yòu“ xū táng xí tīng” de jīng yàn， yī jiān kōng wū zǐ lǐ miàn de huí shēng hěn dà， zài yī gè jiǎo luò jiǎng huà lìng wài de jǐ gè jiǎo luò lǐ dū néng tīng dào。 　　“ huò fú” liǎng jù huà chū zì《 yì jīng》。《 yì jīng ? kūn guà ? wén yán》 zhōng shuō：“ jī shàn zhī jiā bì yòu yú qìng， jī bù shàn zhī jiā bì yòu yú yāng。”“ qìng” shì jí xiáng、 xǐ qìng。“ yòu yú qìng” shì fú zé mián cháng， zhè shì jī shàn de huí bào；“ yòu yú yāng” shì zāi huò bù duàn， zhè shì jī 'è de guǒ bào。 zhè liǎng jù huà zhòng diǎn tǎo lùn liǎo shàn yǔ 'è、 fú yǔ huò de yīn guǒ guān xì。 shàn 'è shì yīn， fú huò shì guǒ， yīn guǒ cì xù yī dìng yào fēn bié qīng chǔ， qiān wàn bù néng dàozhì。 　　 huò yǔ fú shì yī tǐ liǎng miàn， xiāng duì gòng cún de guān xì。 bù xiǎng yào huò jiù bié ràng fú fā zhǎn dào jí diǎn， lǎo zǐ bù shì shuō guò“ huò xī fú zhī suǒ yǐ， fú xī huò zhī suǒ fú” de huà má？ rén wèishénme huì yòu huò？ yīn wéi 'è jī， shì xiǎo 'è de bù duàn jī lěi。 wèishénme huì yòu fú？ yīn wéi jī shàn。 suǒ yǐ“ fú jiāng zhì， guān qí shàn bì xiān zhī zhī； huò jiāng zhì， guān qí 'è bì xiān zhī zhī”。 shàn 'è de jī lěi guò chéng jiù shì shì wù de liàng biàn jiē duàn， zhè gè jiē duàn hái kě yǐ zì jǐ kòng zhì。 yī dàn dào liǎo huò fú lín tóu de zhì biàn jiē duàn， jiù fēi rén lì suǒ néng kòng zhì liǎo。 shān dǐng shàng de shí tóu lián xiǎo hái zǐ dōunéng qiào dòng， yī dàn shí tóu gǔn xià shān lái， jù hàn yě dǎng lán bù zhù。 　　 yòu rén huì wèn， wèishénme qián miàn liǎng jù huà， yóu“ kōng gǔ chuán shēng” yòu tū rán zhuǎn dào“ shàn 'è huò fú” shàng qù liǎo ní？ biǎo miàn kàn qǐ lái， hǎo xiàng 'èr zhě zhī jiān méi yòu lián xì， qí shí qián hòu sì jù zài yǔ yì shàng shì jǐn mì xiāng lián de。 　　“ kōng gǔ chuán shēng” chuán chū de shì shuí de shēng yīn？“ xū táng xí tīng” tīng dào de yòu shì shuí de shēng yīn？ dōushì fā shēng zhě zì jǐ fā chū de shēng yīn。 rú guǒ bù chū shēng， nǎ lǐ huì yòu“ chuán shēng” hé“ xí tīng” ní？ rén de huò fú dōushì zì jǐ zhāo gǎn lái de， jiù xiàng zì jǐ zài shān gǔ zhōng hū hǎn， tīng dào de shì zì jǐ de huí yīn yī yàng。 yī qiē yīn guǒ dōushì zì zuò zì shòu， yuàn tiān yóu rén shì méi yòu yòng de， suǒ yǐ《 tài shàng gǎn yìng piān》 de dì yī jù huà jiù shì“ huò fú wú mén， wéi rén zì zhāo”。 　　 cǐ wài， tài kōng yòu tū tòu jìng de fàng dà xiào yìng。 zài shān gǔ zhōng fā chū de shēng yīn hé tīng dào de shēng yīn bù yī yàng， bèi fàng dà liǎo hěn duō bèi。 tóng lǐ， yī gè rén zào de shàn 'è zhī yīn hěn xiǎo， dàn biàn chéng guǒ bào de shí hòu huì fàng dà bù zhī duō shǎo bèi。 míng bái liǎo zhè gè yǔ zhòu de jī běn dìng lǜ， wǒ men jiù zài yě bù gǎn qǐ 'è niàn、 zuò huài shì liǎo。 xiāng fǎn， jǔ shǒu zhī láo de xiǎo shàn yào duō zuò， yīn wéi jiāng lái de fú bào huì chéng bèi shù dì kuò dà， hǎo xiàng gāo lìlǜ de chǔ xù cún kuǎn yī yàng， wǒ men yòu hé lè 'ér bùwèi ní？ 　　 yǐ shàng sì jù huà lián qǐ lái， wán zhěng de yì sī jiù shì： 　　 kōng kuàng de shān gǔ lǐ， shēng yīn huì chí xù bù duàn； 　　 kōng dàng de táng wū zhōng， yī chù fā shēng gè chù dū huì xiǎng yìng。 　　 zāi huò shì zuò 'è duō duān de jiēguǒ， 　　 fú qìng shì lè shàn hǎo shī de huí bào。 　　 chǐ bì fēi bǎo， cùn yīn shì jìng。 　　 zhè liǎng jù huà， yǔ chū《 huái nán zǐ》。《 huái nán zǐ》 shàng shuō“ shèng rén bù guì chǐ zhī bì， ér zhòng cùn zhī yīn”。 bì de běn yì shì píng 'ér yuán、 zhōng xīn yòu kǒng de yù huán， hòu shì jiāng shàng děng de měi yù chēng wéi bì。 zhí jìng yī chǐ cháng de bì shì fēi cháng bǎo guì de， gǔ yòu“ hé shì zhī bì， jià zhí lián chéng” de gù shì。 dàn shì zhè lǐ què shuō“ chǐ bì fēi bǎo”， zhè shì yǔ guāng yīn bǐ jiào 'ér yán de。 yǔ guāng yīn（ shí jiān） xiāng bǐ， yī chǐ cháng de měi yù yě bù shì bǎo bèi， dàn shì piàn kè shí guāng què zhí dé zhēn xī。 　　 gǔ rén wèishénme jiāng shí jiān jiào zuò“ cùn yīn” ní？ shí jiān kě yǐ yòng chǐ zǐ jìliáng má？ gǔ dài de jì shí gōng jù zhōng yòu yī zhǒng jiào rì guǐ， shì shí tóu zhì zuò de shàng miàn dài yòu kè dù de pán zǐ， pán miàn shàng yòu yī gēn chuí zhí de tiě zhēn。 rì guǐ pán miàn shàng de kè dù fēi cháng fù zá， fēn wéi hǎo jǐ céng。 yīn wéi dì qiú rào tài yáng gōng zhuǎn de guǐ dào shì tuǒ yuán de， dì qiú zì zhuǎn de dì zhóu yòu shì wāi de， suǒ yǐ sì jì de rì zhào gāo dù bù tóng， luò zài rì guǐ shàng de yīn yǐng yě cháng duǎn bù yī。 dāng xī yáng luò shān de shí hòu， yáng guāng zài rì guǐ shàng de yīn yǐng zhǐ yòu yī cùn cháng。 xī yáng luò shān shì shùn jiān de， yī xià jiù luò liǎo， rú bù zhuā jǐn shí jiān cùn yīn jiù méi yòu liǎo。 suǒ yǐ cái yòu“ yī cùn guāng yīn yī cùn jīn” de chéng yǔ。“ jìng” zì de jiá gǔ wén zì xíng shì 'èr gè rén zài jìng zhú、 bēn zǒu， jìng zì de běn yì shì zhēng jìng、 juézhú hé bǐ sài de yì sī。 　　 zhè liǎng jù huà de bái huà wén yì sī shì： 　　 yī chǐ cháng de měi yù bù néng suàn shì zhēn zhèng de bǎo bèi， 　　 ér jí shǐ shì piàn kè shí guāng yě zhí dé zhēn xī。 　　 zī fù shì jūn， yuē yán yǔ jìng。 　　 cóng zhè jǐ jù kāi shǐ tǎo lùn wǔ lún guān xì。 wǔ lún jiù shì fù zǐ、 fū qī、 xiōng dì、 péng yǒu、 jūn chén， wǔ zhǒng rén yǔ rén zhī jiān de lún cháng guān xì， qián miàn sān zhǒng shì jiā tíng guān xì， hòu miàn liǎng zhǒng shì shè huì guān xì， zhè shì rén yǔ rén zhī jiān bù néng tuō lí de jī běn guān xì。 　　 rén xìng zhī zhōng yào yòu rén yì lǐ zhì xìn wǔ cháng zhī dé， rén xīn zhī zhōng yào míng wǔ lún zhī dào。 wǔ cháng shì tiān dào， wǔ lún shì rén dào； zài tiān yán wǔ dé， zài rén jiān jiù biǎo xiàn wéi wǔ zhǒng lún cháng guān xì。 lì rú， fù zǐ zhī jiān jiǎng rén， rén dé shì fù zǐ zhī dào。 fū qī zhī jiān jiǎng zhì， zhì huì shì fū qī zhī dào。 péng yǒu zhī jiān jiǎng xìn， chéng xìn shì yǒu dào。 jūn chén zhī jiān jiǎng yì， yì zhě yí yě。 zhī dào shénme shì gāi zuò、 shénme shì bù gāi zuò， zhè shì zhì huì； néng jiāng shì qíng zuòde qià dào hǎo chù、 shì dù shì yí jiù shì yì， jiù shì jūn chén zhī dào。 xiōng dì zhī jiān yào jiǎng lǐ， lǐ shì shè huì zhì xù de zǒng chēng， zhī dào cháng xiān yòu hòu， kǒng róng ràng lí， shè huì zhì xù cái néng yòu tiáo bù wěn。 rén de tiān xìng duì yìng de shì rén lèi shè huì de lún cháng zhì xù， xiàn dài rén bù míng wǔ lún zhī dào， diān dǎo lún cháng guān xì， shè huì zěn me néng bù luàn ní！ 　　 wǔ lún zhī shǒu shì fù zǐ zhī dào， yuán zé shì fù cí zǐ xiào。 fù dào jiào cí dào， yán jiù shì cí， ài jí shì hài。 chuán tǒng jiā jiào zhōng fù mǔ jiào zǐ yán gé dé hěn， fù qīn piān zhòng yú yī gè yán zì， mǔ qīn piān zhòng yú yī gè cí zì， suǒ yǐ gǔ rén chēng zì jǐ de fù qīn wéi“ jiā yán”， chēng zì jǐ de mǔ qīn wéi“ jiā cí”。 fù mǔ xià miàn duì yìng de zǐ dào jiù shì xiào dào。 zhōng guó wén huà de hé xīn jiù shì yī gè“ xiào” zì， qiān jīng wàn lùn dōushì zhè gè zì de fā huī， dōushì duì zhè gè zì de jiě shì 'ér yǐ。 dǒng liǎo xiào zhè gè zì jiù suàn“ míng dào”， zūn zhào xiào zhī lǐ qù zuò jiù shì“ hángdào” jiù shì xiū xíng， suǒ yǐ shuō“ bǎi shàn xiào wéi xiān”。 　　 xiào shì gè shàng lǎo xià zǐ de huì yì zì， lǎo zǐ hé wéi yī tǐ， lǎo jiù shì zǐ， zǐ jiù shì lǎo。 cóng zì jǐ zhè yī dài suàn qǐ， xiàng shàng zhuī wú qióng， xiàng xià tuī yě wú qióng， zhè gè zhí guàn tiān dì、 wú qióng wú jìn de xuè yuán tōng dào jiù jiào xiào。 zǔ xiān jī lěi de fú dé， jiù shì yǐ kào zhè tiáo“ xiào” de guǎn dào yí chuán gěi zǐ sūn hòu dài。 bù jiǎng xiào、 bù jìn xiào de rén， shì zì duàn zǔ xiān yí dé de tōng dào。 zhè gè sǔn shī bù jǐn jǐn shì yī dài rén de shì qíng， zǐ sūn wàn dài dū huì yīn wéi nǐ de bù xiào 'ér bèi duàn liǎo zhè tiáo xuè mài chuán chéng de gēn， zhè gè zuì zé jiù bèi dé tài dà liǎo。 　　 jiāng xiào dào de rén 'ài zhī xīn xiàng wài miàn yī céng yī céng dì zhǎn kāi， jiù shì xiōng dì zhī dào、 fū qī zhī dào、 péng yǒu zhī dào hé jūn chén zhī dào。 dǒng liǎo xiào qí tā sì dào jiù zì rán quándōu dǒng liǎo， bù míng bái xiào dào qí tā sì dào yě bù kě néng míng bái。 zhè jiù shì wèishénme gǔ rén shuō，“ zhōng chén bì chū yú xiào zǐ” de dào lǐ。 　　“ zī fù shì jūn” de yì sī shì zī yǎng fù mǔ、 shì fèng jūn wáng， yuán zé yào qiú shì liǎng gè zì“ yán” yǔ“ jìng”。 yán shì yī sī bù gǒu， jìng shì chéng jǐn gōng jìng， gōng zài wài biǎo , jìng zài nèi xīn。 kǒng zǐ zài《 xiào jīng》 lǐ miàn shuō：“ zī yú shì fù yǐ shì mǔ 'ér 'ài tóng， zī yú shì fù yǐ shì jūn 'ér jìng tóng”。 qiáng diào liǎo fèng yǎng fù mǔ、 shì fèng jūn wáng shì yī yàng de， dōuyào yī sī bù gǒu， qián chéng gōng jìng。 hàn yǔ lǐ zì gǔ xiào shùn 'èr zì hé yòng， xiào zhǐ nèi xīn de chéng jìng， shùn zhǐ yán xíng shàng bù 'ào fù mǔ zhī yì。 zhè yě shì《 dì zǐ guī》 zhōng yào qiú de“ fù mǔ jiào， xū jìng tīng； fù mǔ zé， xū shùn chéng”。 　　 nèi wú chéng jìng zhī yì， yán xíng zài shùn，“ xiào” yě shì yī gè kōng ké。 mèng zǐ xíng róng zhè zhǒng xiào shēn bù xiào xīn de xiào， yǔ yǎng féi zhū méi yòu shénme qū bié。 yī gè rén 'ài fù mǔ zhè hěn hǎo， dàn rú guǒ nèi xīn bù jìng， zhè zhǒng 'ài jiù bù huì bǎo chí cháng jiǔ。 kǒng zǐ yě shuō， ài fù mǔ rú guǒ shì kòngxīn de 'ài， nà yǔ yǎng chǒng wù（ quǎn mǎ） méi yòu shénme bù tóng。 nǐ duì nǐ de chǒng wù yě hěn téng 'ài、 hěn guān xīn， dàn yòu chéng jìng zhī xīn má？ xiǎn rán méi yòu。 　　 xiào dāng jié lì， zhōng zé jìn mìng。 　　 zhè liǎng jù huà shì yóu《 lùn yǔ》“ shì fù mǔ néng jié qí lì” yǔ“ chén shì jūn yǐ zhōng” liǎng jù huà biàn huà 'ér lái de， qiáng diào xiào jìng fù mǔ yīngdāng jié jìn quán lì， jìn nǐ suǒ néng qù zuò， néng zuò dào duō shǎo jiù zuò dào duō shǎo。 zhōng yú jūn zhù yào néng bù chāo yuè běn wèi， yī xīn yī yì， kè jìn zhí shǒu。 jūn bù shì jǐn jǐn zhǐ dì wáng， nǐ de lǐng dǎo、 nǐ de zhù guǎn jiù shì nǐ de jūn。 zhōng de yì sī shì quán xīn quán yì、 kè jìn zhí shǒu。 zhōng zì de xiàng xíng jiù shì fāng zhèng bù piān de yī xīn， zhōng chéng wú sī , jìn xīn jié lì dì bǎ běn fēn nèi de shì qíng zuò hǎo jiù jiào jìn zhōng。 　　 yòu rén jiāng“ zhōng zé jìn mìng”， jiě shì wéi“ zhōng yú jūn zhù yào néng bù xī shēng mìng”。 kǒng zǐ、 mèng zǐ dū fǎn duì zhè zhǒng méi yòu lǐ xìng de yú zhōng， bǎ mìng dā shàng yào kàn zhí bù zhí， shì bù shì“ rén”“ yì” zhī suǒ zài。 dì wáng yào hú lái， zhōng chén dāng rán yào jiàn quàn， zhè shì zuò chén zǐ de běn fēn， dàn yào jiàn lì zài xìn rèn de jī chǔ shàng。 chén zǐ jìn jiàn yán yī dìng yào yòu zhì huì， yào shì shí shì dù， hái yào“ yí sè róu shēng”。 jūn zhù bù nà jiàn jiù yào shì kě 'ér zhǐ， wéi zuò“ zhōng chén” bǎ mìng dā shàng jiù méi yòu bì yào liǎo。 lì shǐ shàng zuì zhù míng de zhèng chén shì táng cháo de wèi zhēng。 tā céng duì táng tài zōng shuō：“ wǒ yào zuò liáng chén， jué duì bù zuò zhōng chén”。 táng tài zōng hěn hǎo qí dì wèn wèishénme。 wèi zhēng huí dá shuō：“ zhōng chén méi yòu hǎo xià chǎng， bù shì bèi kǎn tóu jiù shì bèi wā xīn， suǒ yǐ wǒ jué bù zuò zhōng chén”。 táng tài zōng tīng liǎo hā hā dà xiào， dàn yě míng bái liǎo wèi zhēng de yòng yì， nà jiù shì míng jūn yī dìng kěn jiē nà xián chén de jiàn yán。 　　 zhōng yú jūn zhù yào bù chāo yuè běn wèi， yī xīn yī yì bǎ shì qíng zuò hǎo。 kǒng zǐ shuō guò“ mìng zhě míng yě” de huà， mìng jiù shì yī gè rén de míngfèn、 yī gè rén de běn fēn。 rén wú lùn zuò rén zuò shì， dōuyào sù wèi 'ér xíng， bù chāo yuè zì jǐ de běn fēn， cái yòu gōng dé。 yuè wèi xíng shì， láo 'ér wú gōng， suǒ yǐ kǒng zǐ cái shuō“ bù zài qí wèi， bù móu qí zhèng”。 bù shì zì jǐ běn fēn nèi de shì， bù yào guò duō dì gān yù， zhī dào duō liǎo fán nǎo duō， bù shì zì xún fán nǎo má？ zuò rén shǒu xiān yào míng lǐ， yào yòu zhì huì， méi yòu lǐ xìng de yú zhōng、 yú xiào shì bù kě qǔ de。 　　 zhōng guó lǎo shì zhù zhái dà mén de mén xīn duì zǐ dōushì zhè yàng liǎng jù huà： zhōng xiào chuán jiā jiǔ， shī shū jì shì cháng。 xiào zǐ chū lái zuò shì yī dìng shì zhōng chén， bù xiào fù mǔ de rén huì dǒng dé 'ài guó jiā、 ài jūn zhù、 ài bǎi xìng， nà shì bù kě néng de。 zhōng guó zài suí cháo yǐ qián méi yòu kē jǔ zhì dù， guó jiā tiǎo xuǎn rén cái shǒu xiān yào cóng gè dì jǔ jiàn de xiào zǐ zhòngxuǎn bá， jiào zuò“ jǔ xiào lián”。 lì shǐ shàng de cáo cāo jiù shì“ xiào lián” chū shēn， cáo cāo shì yī wèi wěi dà de zhèng zhì jiā、 jūn shì jiā hé wén xué jiā， bái liǎn jiān chén de xíng xiàng shì xiǎo shuō jiā sù zào de， bù shì lì shǐ shì shí。 　　 lín shēn lǚ bó， sù xīng wēn qìng。 　　 zhè liǎng jù huà shì“ zī fù shì jūn” de jù tǐ yuán zé hé fāng fǎ。“ lín shēn lǚ bó” shì shì jūn zhī dào，“ sù xīng wēn qìng” shì zī fù zhī dào， èr zhě dōushì yán yǔ jìng de jù tǐ tǐ xiàn。 　　“ lín shēn lǚ bó” sì gè zì， chū zì《 shī jīng ? xiǎo yǎ ? xiǎo mín》 yī piān。 qí shī yuē：“ zhàn zhàn jīng jīng， rú lín shēn yuān， rú lǚ bó bīng”。 miàn duì zhe xuán yá shēn yuān， tuǐ dù zǐ zhuànjīn； zǒu zài báobáo de bīng miàn shàng， kǎ kǎ shēng bù duàn， xīn jīng ròu tiào。 gǔ rén zuò rén chù shì、 yán xíng jǔ zhǐ fēi cháng jǐn shèn， yīn wéi gǔ rén dǒng dé bìng cóng kǒu rù， huò cóng kǒu chū de dào lǐ。 yī jù huà yī dàn shuō chū lái， zài xiǎng shōu huí qù jiù bù kě néng liǎo。 rén suǒ yǐ cháng liǎo liǎng zhǐ yǎn jīng、 liǎng zhǐ 'ěr duǒ、 yī zhāng zuǐ jiù shì ràng rén duō kàn duō tīng shǎo shuō。 xíng wéi shàng yě shì yī yàng， yī dìng yào jǐn shèn yòu jǐn shèn。 　　 shì jūn jǐn shèn de lìng yī gè yuán yīn shì， chú liǎo kāi guó lì jī de qián jǐ dài dì wáng， hòu dài de zhí yè huáng dì wǎng wǎng dōuyòu xīn lǐ zhàng 'ài。 yīn wéi zhè xiē zhí yè huáng dì， wén bù jí wén chén wǔ bù jí wǔ jiāng， fǎn 'ér yào zhǐ huī zhè xiē wén wǔ bǎi guān， chǔlǐ lián tā mendōu jiě jué bù liǎo de wèn tí， zì rèn wéi shòu dào xì shuǎ suǒ yǐ xǐ nù wú cháng。 zuò chén zǐ de shāo yòu bù shèn， jiù yòu shā shēn zhī huò， nòng bù hǎo hái yào huò jí jiǔ zú， néng bù zhàn zhàn jīng jīng má？ 　　“ sù xīng wēn qìng” shì“ sù xīng yè mèi” yǔ“ dōng wēn xià qìng” liǎng jù huà de suō lüè yǔ。“ sù xīng” shì zǎo zǎo qǐ chuáng，“ yè mèi” shì wǎn diǎn 'ér jiù qǐn， zhè jù huà chū zì《 shī jīng ? dà yǎ ? yì》， shī yuē：“ sù xīng yè mèi， sǎ sǎo tíng nèi， wéi mín zhī zhāng”。 gǔ dài sù xīng yè mèi de biāo zhǔn shì， zuò 'ér nǚ de yào xiān yú fù mǔ 'ér qǐ， chí yú fù mǔ 'ér shuì。 zǎo chén fù mǔ hái méi yòu qǐ chuáng， zuò 'ér nǚ de jiù yào xiān qǐ lái； wǎn shàng fù mǔ shuì xià liǎo， zuò 'ér nǚ de cái néng shuì。 zǎo wǎn liǎng cì yào gěi fù mǔ wèn 'ān， yě jiù shì《 dì zǐ guī》 zhōng shuō de“ chén zé shěng， hūn zé dìng”。 yòu diǎn yī xué cháng shí de réndōu zhī dào， zǎo wǎn liǎng gè shí duàn shì rén tǐ jī chǔ dài xiè hé jī sù fēn bìshuǐ píng biàn huà de fēng zhí shí qī， lǎo nián rén zuì róng yì fā bìng、 fàn bìng， suǒ yǐ zǐ nǚ yào yú zǎo wǎn liǎng cì wèn fù mǔ 'ān， kàn kàn jiàn kāng zhuàng kuàng。 xiàn dài shè huì shì qián kūn diān dǎo， fù mǔ gěi zǐ nǚ wèn 'ān， fù mǔ zǎo zǎo qǐ lái， dǎ sǎo fáng jiān、 zhǔn bèi hǎo zǎo cān， rán hòu zǐ nǚ cái shān shān 'ér qǐ。 zhēn xīn téng 'ér nǚ de lǎo rén， jiù zǎo diǎn shuì wǎn diǎn qǐ， yīn wéi nǐ bù shuì 'ér nǚ jiù bù néng shuì， nǐ sān diǎn zhōng jiù qǐ lái zhēténg， nǐ 'ér zǐ dé jǐ diǎn zhōng qǐ chuáng ní？ 　　“ wēn qìng” shì dōng tiān zhù yì fáng hán bǎo nuǎn， xià tiān zhù yì fáng shǔ jiàng wēn， yě jiù shì《 dì zǐ guī》 zhōng“ dōng zé wēn， xià zé qìng” de yì sī。《 èr shí sì xiào》 gù shì lǐ jiù yòu“ huáng xiāng shānzhěn”， huáng xiāng jiǔ suì jiù néng gòu zài shǔ tiān wéi fù mǔ shānzhěn tóu， dōng tiān yòng shēn tǐ gěi fù mǔ nuǎn bèi zǐ。 xiàn zài yòu lěng qì jī， yòng bù zhe shàn liǎo， dàn wǒ men duì fù mǔ de xiào xīn yǔ qīn qíng yīnggāi yǔ gǔ rén shì yī bān wú 'èr de。 　　 yǐ shàng jǐ jù huà de bái huà yì wén， yì sī shì： 　　 zī yǎng fù mǔ、 shì fèng jūn wáng， yào yán jǐn 'ér gōng jìng。 　　 xiào shùn fù mǔ yào jìn zì jǐ de quán lì， 　　 zhōng yú jūn zhù yào jìn zì jǐ de běn fēn。 　　 shì fèng jūn zhù yào rú lín shēn yuān， rú lǚ bó bīng。 　　 xiào shùn fù mǔ yào zǎo qǐ wǎn shuì， dōng nuǎn xià liáng。 　　 sì lán sī xīn， rú sōng zhī shèng。 　　 yī gè rén yīnggāi ràng zì jǐ de dé xíng、 zì jǐ de xiū yǎng xiàng lán cǎo nà yàng de fāng xiāng， xiàng qīng sōng nà yàng de mào shèng。“ lán” zài zhè lǐ zhǐ de shì lán cǎo， bù shì lán huā。 lán cǎo de xué míng jiào zé lán， shì duō nián shēng jú kē cǎo běn zhí wù， kě yǐ rù yào， kāi zǐ hóng sè huā， qí jīng、 yè、 huā dū yòu wēi xiāng， gǔ dài yòng yú xūn xiāng。《 yì jīng ? xì cí》 lǐ jiù yòu“ qí chòu rú lán” de xíng róng。“ xīn” shì sàn bù hěn yuǎn de xiāng qì， duō bǐ yù rén de dé huà yuǎn bō、 shēng yù liú fāng bǎi shì。 　　 sōng bǎi shǔ bù luò yè qiáo mù shù zhǒng， qí shēngzhǎng bù zé tǔ zhì， kě huó qiān nián yǐ shàng， yòu hěn qiáng de shēng mìng lì。 gǔ rén rèn wéi sōng yǔ jūn zǐ yī yàng， jù yòu cháng qīng bù lǎo， sì shí bù yì qí yè de pǐn zhì。 sōng wéi rén jūn， chuán shuō mèng jiàn sōng shù de rén jiāng wéi gōng， suǒ yǐ gōng mù wéi sōng。 bǎi shù zé bèi rèn wéi shì yīn mù， kě yǐ jì tuō 'āi sī， xī fāng shǔ jīn sè bái， gù bái mù wéi bǎi。 zhōng guó wén huà zhōng de líng mù bàng yī dìng yào zhí bǎi， mù bǎi shì líng qǐn de yī bù fēn， dào fá mù bǎi de yǔ wā fén jué mù zhě tóng zuì。 jì shù hàn dài fēng sú de《 sān fǔ jiù shì》 zhōng jìzǎi： fán yòu dào fá líng bǎi zhě“ jiē shā zhī qì shì”。 　　 yī gè rén de dé xíng kě yǐ gǎn rǎn rén， xiàng xiāng cǎo nà yàng xiāng qì yuǎn bō； tóng shí zhēn zhèng de dé xíng néng gòu nài shuāng xuě， jīng dé zhù 'è liè huán jìng de kǎo yàn。 xún zǐ shuō guò“ suì bù hán wú yǐ zhī sōng bǎi， shì bù nán wú yǐ zhī jūn zǐ”。 yàn yǔ zhōng yě yòu“ jí fēng zhī jìngcǎo” de huà， shuō de shì zài zhōng guó xī běi yòu yī zhǒng cǎo， hán fēng yī qǐ bǎi cǎo dǎo fú， zhǐ yòu tā gāo gāo dì yíng fēng lì yú shān gǎng zhī shàng， zhè jiù shì zhōng yào lǐ miàn zhuān zhì fēng shī bìng de dú huó。 wǒ men měi yī gè réndōu yīnggāi yòng zhè liǎng jù huà zì miǎn， zì lì lì tā、 chéng jǐ chéng rén。 　　 chuān liú bù xī， yuān chéng qǔ yìng。 　　 zhè liǎng jù huà shì jǐn chéng shàng miàn liǎng jù suǒ shuō， zì jǐ jiàn lì qǐ lái de dé xíng yīnggāi xiàng jiāng hé shuǐ yī yàng chuān liú bù zhǐ， liú chuán dào zǐ sūn hòu dài yǒng yuǎn bù huì tíng xī。 　　“ chuān” shì xiàng xíng zì。 qí jiá gǔ wén zì xíng， zuǒ yòu shì 'àn zhōng jiān shì liú shuǐ， chuān zì de běn yì jiù shì hé liú。 rén de dé xíng kě yǐ jīng fù yī dài chuán zhì zǐ yī dài， yǐ zhì zǐ sūn wàn dài， yí chuán de tōng dào jiù shì xiào dào。 zǐ sūn jìn xiào jiù kě yǐ xiǎng shòu zǔ xiān jī lěi de fú dé， hòu rén bù xiào zhè gè tōng lù jiù duàn diào liǎo。 yīn cǐ wèn tí chū zài wǒ men zhè lǐ， yǔ zǔ xiān méi yòu guān xì。 xiàng běi sòng zhù míng de zhèng zhì jiā、 jūn shì jiā、 wén xué jiā fàn zhòng yān， tā yǐ rú shēng tǒng shuài jūn duì， bǎo jiā wèi guó、 guān gāo wèi xiǎn， jiā zhōng què yī pín rú xǐ， zì jǐ yòng xīn fèng shōu yǎng liǎo yī bǎi duō gè gū 'ér， zì jǐ sǐ hòu de guān cái dōushì bié rén sòng de。 dàn tā jī lěi de shēn fú hòu dé， yìn bì zǐ sūn hé zhǐ bǎi dài。 tā sǐ yú gōng yuán 1052 nián， zhí zhì xiàn dài fàn jiā yī mén réng rán shì rén cái bèi chū， zhè bù néng bù shuō shì fàn zhòng yān de dé xíng chuān liú bù xī。 　　“ yuān” shì shuǐ tíng zhī chù， shēn shuǐ tán jiào zuò yuān。 tán shuǐ chéng jìng， kě yǐ xiàng jìng zǐ yī yàng zhào jiàn zì jǐ de róng mào、 yí biǎo。 zǔ xiān jiàn lì de dé xíng xiàng tán shuǐ yī bān jié jìng wú rǎn、 qīng chè zhào rén， hòu rén yīnggāi yǐ cǐ wéi jiàn， zài cǐ jī chǔ shàng zài jiàn lì qǐ zǐ sūn hòu dài zì jǐ de dé xíng， zhè yàng yī dài yī dài chuán xù xià qù， cái jiào zuò“ chuān liú bù xī”。 　　 wǒ men xiàn dài rén bù jiǎng xiào， yě bù xiāng xìn yòu xiào dào。 kǒng zǐ zài《 lùn yǔ》 zhōng shuō：“ fù mǔ zhī nián， bù kě bù zhī yě”。 wǒ men dāng zhōng yòu jǐ gè rén néng jì zhù zì jǐ fù mǔ de shēng rì？ zhè gè zǔ xiān zhī dé de“ chuān liú” néng bù xī diào má？ dì qiú shàng de jiāng hé néng bù gān hé má？ wǒ men néng yòu dìng lì 'ér bù fú zào má？ 　　 róng zhǐ ruò sī， yán cí 'ān dìng。 　　 zhè liǎng jù huà chū zì《 lǐ jì ? qū lǐ》。《 lǐ jì》 shàng yòu“ wú bù jìng， yǎn ruò sī， ān dìng cí” de yǔ jù。 yǎn shì gōng jìng、 zhuāng zhòng。 róng mào gōng jìng zhuāng yán， jǔ zhǐ chén jìng 'ān xiáng jiù shì“ róng zhǐ ruò sī”。“ róng” zhǐ rén de róng mào yí biǎo，“ ruò sī” shì ruò yòu suǒ sī， rén de yí róng jǔ zhǐ yào 'ān xiáng， yào cóng róng bù pò， bù néng máo máo cǎo cǎo。 　　“ yán cí 'ān dìng” shì shuō， yán yǔ duì dá yào 'ān dìng chén wěn， yào yòu dìng lì。 gǔ rén jiào dǎo wǒ men， jūn zǐ yīnggāi shì“ xiū jǐ yǐ jìng， ān zhī yǐ rén”。 nèi xīn jìng cái néng zhòng， zhòng liǎo cái néng dìng。 nèi yòu dìng， wài biǎo de yí róng jǔ zhǐ cái yòu 'ān。“ róng zhǐ ruò sī， yán cí 'ān dìng” de gēn běn zài yú“ jìng”， suǒ yǐ“ wú bù jìng” de hòu miàn cái shì“ yǎn ruò sī， ān dìng cí”。 　　 zhōng guó shì lǐ yí zhī bāng， zì gǔ jiǎng jiū yī gè“ lǐ” zì， xiàn dài shè huì de fǎ lǜ fǎ guī、 diǎn zhāng zhì dù tǒng shǔ lǐ de fàn wéi。 zhōng guó wén huà zhōng lǐ de hé xīn jiù shì yī gè“ jìng” zì， yòu jìng fāng yòu lǐ， yòu xīn cái wéi 'ài。 méi yòu chéng jìng zhī xīn， lǐ zài duō yě shì xíng shì， bù dàn yī diǎn zuò yòng méi yòu， rén fǎn 'ér yīn cǐ biàn dé yuè lái yuè xū wěi。 yīn cǐ《 lǐ jì ? jīng jiě piān》 zhōng cái shuō“ lǐ zhī shī， fán”。 qián qīng de qí rén jiàn miàn wèn 'ān， quán jiā réndōu yào wèn gè biàn， gǎo dé fán wén rǒng jié jiù fán sǐ rén liǎo。 　　“ lǐ” jì rán shì xié diào shè huì zhì xù de zǒng zé， shǐ rén gōng jiǎn zhuāng jìng， qí zhōng xīn jiù bù néng lí kāi chéng jìng 'èr zì， suǒ yǐ kǒng zǐ zài《 lùn yǔ》 lǐ shuō：“ jīng lǐ sān bǎi , qū lǐ sān qiān， yī yán yǐ bì zhī , wú bù jìng”。 ① 　　 zhè jǐ jù huà de bái huà yì wén， jiù shì： 　　 ràng zì jǐ de dé xíng 　　 xiàng lán cǎo nà yàng de qīng xiāng， xiàng qīng sōng nà yàng de mào shèng。 　　 xiàng hé shuǐ nà yàng zhōu liú bù zhǐ， yán jí wàn dài bù xī； 　　 xiàng tán shuǐ nà yàng jié jìng wú rǎn、 yǒng wéi hòu rén jiè jiàn。 　　 yí róng jǔ zhǐ yào chén jìng 'ān xiáng， yán yǔ duì dá yào 'ān dìng wěn zhòng。 　　 dǔ chū chéng měi， shèn zhōng yí lìng。 　　 mǎ páode hěn màn jiào zuò“ dǔ”， yǐn shēn yì shì hòu shí、 shuò dà， rú yòu dǔ 'ài（ hòu 'ài） hé dǔ jiāo（ shēn jiāo） de yòng cí。“ chū” shì zhǐ yī jiàn shì de kāi duān。 rèn hé shì qíng， wú lùn xiū shēn hái shì qiú xué， yòu hǎo de kāi duān gù rán hěn hǎo， dàn néng gòu shǐ zhōng rú yī， jiān chí dào dǐ jiù gèng shǔ nán néng kě guì。 　　“ shèn zhōng” shì“ shèn zhōng rú shǐ” de jiǎn chēng，“ lìng” yě shì měi、 shàn de yì sī， lì rú yòu chéng yǔ“ qiǎo yán lìng sè” shì shuō hǎo huà、 zhuāng xiào liǎn。 rén zuò shì hǔ tóu shé wěi de duō， kāi duān hěn hǎo jué xīn hěn dà， dàn méi yòu sān tiān de rè hū qì jiù liáng xià lái liǎo。 lǎo zǐ yě shuō： rén wǎng wǎng shì gōng kuī yī kuì， cháng yú“ shì jǐ chéng 'ér bài zhī”。 wú lùn shì zuò xué wèn hái shì xiū dào， yī gè rén rú guǒ xià dìng jué xīn， yī bèi zǐ zhǐ gān yī jiàn shì， nǎ lǐ yòu bù chéng gōng de dào lǐ ní？ 　　 xún zǐ céng shuō guò： shēng shì rén de kāi shǐ， sǐ shì rén de jié shù。 kāi shǐ hé jié shù dōunéng wán měi， rén de yī shēng jiù wán bèi liǎo。 dàn shì， néng gòu dǔ chū shèn zhōng， shàn shǐ shàn zhōng de rén bì jìng tài shǎo liǎo。 mèng zǐ céng jǔ xiào dào de lì zǐ shuō： rén zài nián yòu de shí hòu zhī dào 'ài liàn fù mǔ， zhǎngdà yǐ hòu jiù qù 'ài mù piào liàng gū niàn； jié liǎo hūn kāi shǐ mí liàn qī nǚ， zuò liǎo guān yòu qù tǎo hǎo jūn wáng。 shuí rén néng gòu shàn shǐ shàn zhōng ní？ zhǐ yòu zhēn zhèng de xiào zǐ， cái néng gòu dǔ chū shèn zhōng， zhōng shēng huái liàn fù mǔ。 　　 zhù yì zhè liǎng jù huà de xiū cí tè diǎn， dǔ chū duì shèn zhōng， chéng měi duì yí lìng。 chéng、 yí jūn wéi kěn dìng fù cí， chéng yòu què shí、 díquè de yì sī； yí yòu dāng rán、 yīngdāng de yì sī。 　　 róng yè suǒ jī， jiè shèn wú jìng。 　　 wèishénme yào“ shèn zhōng yí lìng”？ lǐ yóu jiù shì zhè lǐ de liǎng jù huà。 　　“ róng yè” shì róng yù yǔ gōng yè de jiǎn chēng。“ jí shèn” de yì sī shì píng jiè yú cǐ 'ér gèng jiā qiáng dà，《 hàn shū ? lù jiǎ chuán》 wén zhōng yòu“ míng shēng jí shèn” de huà。 wèishénme yào shèn zhōng rú shǐ， wèishénme yào xiǎo xīn jǐn shèn dì zuò rén？ yīn wéi zhè shì yī gè rén yī shēng róng yù yǔ shì yè de jī chǔ， yòu liǎo zhè gè gēn jī， róng yè de fā zhǎn cái néng méi yòu zhǐ jìng。 dàn shì zhè gè róng yè de jī chǔ zài nà lǐ？“ suǒ jī” de yòu shì shénme ní？ jiù shì qián miàn suǒ tán de“ dé yè” yǔ“ dé xíng”。“ dé jiàn míng lì” cái shì rén shēng zhuī qiú de róng yù、 shì yè de jī chǔ， rú guǒ néng gòu jiāng qí fā yáng guāng dà xià qù， zǐ sūn wàn dài de róng yè dū jiāng shì yǒng wú zhǐ jìng de。 　　“ jìng” zì zài liù shū zhōng shǔ yú huì yì zì， cóng yīn、 cóng rén。 jìng zì de běn yì shì yī qū yīnyuè yǎn zòu wán bì， yǐn shēn yì wéi jié shù、 wán bì。“ wú jìng” jiù shì méi wán méi liǎo， yǒng wú zhǐ jìng。 　　 zhè lǐ yào zhù yì“ yè” zì de yì yì， fó jiào zhōng“ yè” zì yòng dé hěn duō， lì rú： shàn yè、 è yè、 yè zhàng、 yè bào děng děng。 dàn shénme jiào zuò“ yè”？ rú hé cái shì zào yè， yī dìng yào biàn bié qīng chǔ。 dāng yī jiàn shì qíng zài jìn xíng zhī zhōng de shí hòu jiào“ zuò”， shì qíng jié shù yǐ hòu de jiēguǒ jiào“ yè”。 zhǐ yào zuò shì jiù yī dìng huì yòu jiēguǒ，“ méi yòu jiēguǒ” yě shì jiēguǒ de yī zhǒng， suǒ yǐ shàn xíng zào chéng shàn yè， è xíng jiù xíng chéng 'è guǒ， bù shàn bù 'è de xíng wéi jiù xíng chéng“ wú jì” de yè guǒ。 gōng yè、 nóng yè、 gè zhǒng shì yè wú bù rú cǐ， yǐ zhì yú xiǎo hái zǐ gāng shàng xué yě kāi shǐ xué zhe zuò“ zuò yè” liǎo。 　　 zhè jǐ jù huà de bái huà yì wén， jiù shì： 　　 rèn hé shì qíng， yòu hǎo de kāi duān gù rán hěn hǎo； 　　 néng gòu shèn zhōng rú chū， jiān chí dào dǐ jiù gèng wéi nán néng kě guì。 　　 zhè shì yī gè rén yī shēng róng yù yǔ shì yè de jī chǔ， 　　 yòu liǎo zhè gè gēn jī， róng yè de fā zhǎn cái néng méi yòu zhǐ jìng。 　　 xué yōu dēng shì， shè zhí cóng zhèng。 　　“ xué yōu dēng shì” shì yǐn yòng《 lùn yǔ ? zǐ zhāng piān》 lǐ“ xué 'ér yōu zé shì” yī jù huà， dàn zhè jǐn jǐn shì zǐ xià shuō de bàn jù huà。 wán zhěng de jù zǐ yīnggāi shì“ zǐ xià yuē： shì 'ér yōu zé xué， xué 'ér yōu zé shì”。 wǒ men yǔ tā rén tǎo lùn wèn tí， yī dìng yào yǔn xǔ bié rén bǎ huà shuō wán， zhǐ tīng liǎo bàn jù huà jiù dà fàng jué cí， pī píng kǒng zǐ xuān yáng“ dú shū zuò guān lùn”， bù shì wú zhī yòu shì shénme ní？ hòu shì duì cǐ jù huà de lǐ jiě， jīhū dōushì“ xué xí chéng jì yōu xiù de rén zuò guān”。 dàn shì shū dú dé hǎo de rén， shí zhī bā jiǔ shì shū dāi zǐ， zhè yàng de rén zěn me néng zuò guān ní？ zǐ xià shì kǒng zǐ de xué shēng， suǒ wèi de“ qī shí 'èr xián” zhī yī， bù huì lián zhè me qiǎn xiǎn de dào lǐ yě bù míng bái。 nà me， zǐ xià wèishénme shuō“ xué 'ér yōu zé shì” ní？ 　　 zhōng guó shàng gǔ shí qī， xuǎn bá rén cái de fāng fǎ shì qǔ shì， zài shí gè qīng nián zhòngxuǎn yī gè yōu xiù de chū lái， jiù jiào zuò“ shì”。 shì zì bù shì shàng shí xià yī má？ bèi tiǎo xuǎn chū lái díshì， yóu guó jiā chū qián jìn xíng zài péi xùn， xué lǐ fǎ、 xué zhèng cè、 xué fǎ guī děng zhèng shì。 péi xùn wán chéng yǐ hòu， zài tiǎo xuǎn yōu xiù díshì zǐ chū lái wéi rén qún fú wù。 zhè shí díshì jiā gè rén bàng， jiào zuò“ chū shì”， yě jiù shì fàng chū qù zuò guǎn lǐ gōng zuò。 nǎ lǐ shì xué xí chéng jì yōu xiù jiù kě yǐ zuò guān， rú cǐ jiǎn dān ní？ zuò guān zhèng jì hǎo de rén， yòu bèi xuǎn bá chū lái zài péi xùn、 zài tí shēng， jiù shì“ shì 'ér yōu zé xué”。 　　 wǒ men dú lì shǐ liǎo jiě dào， zài kē jǔ zhì dù shèng xíng de fēng jiàn shè huì， jí shǐ shì zhuàng yuán、 bǎng yǎn yě bù guò shì jìn hàn lín yuàn rèn zhí 'ér yǐ， zhì yú zuò guān xíng zhèng， zé yào xiān cóng zuì jī céng de zhī xiàn kāi shǐ zuò qǐ， yī diǎn diǎn jī lěi jīng yàn。 jiù shì zhè qī pǐn zhī má guān yě yào jīng guò hòu xuǎn、 hòu bǔ duō dào shǒu xù cái néng lāo zhe， zhōng shēn bù dé guān zuò de rén duō dé hěn。 　　“ shè zhí” shì xiān gěi yī gè dài lǐ guān zhí， shè shì fǔ zhù、 zuǒ zhù de yì sī。 cóng zhèng shì cānyù zhèng shì de tǎo lùn yǔ chǔlǐ。 zhè lǐ de yì sī hěn míng què， jí shǐ shì xué yōu dēng shì de yōu xiù rén cái， yě hái shì yào cóng jiàn xí、 dài lǐ děng zhí wèi kāi shǐ zuò qǐ。 shuí gǎn bǎ tiān xià de zhì quán， jiāo gěi yī gè méi yòu jīng yàn de máo tóu xiǎo zǐ ní？ 　　 cún yǐ gān táng， qù 'ér yì yǒng。 　　 yī dàn“ shè zhí cóng zhèng” yǐ hòu， jiù yào xiàng zhōu zhào bó nà yàng， rén suī rán sǐ qù liǎo， dàn bǎi xìng yǒng yuǎn huái niàn tā。“ gān táng” jiù shì xiàn zài de táng lí shù， yě jiào dù lí shù， zhè gè diǎn gù chū zì《 shī jīng ? zhào nán ? gān táng》 piān。 　　 zhōu zhào bó， xìng jī， míng shì， shì zhōu wén wáng zhī zǐ， zhōu wǔ wáng tóng fù yì mǔ de xiōng dì， céng bāng zhù wǔ wáng fá zhòu。 wǔ wáng jiàn lì zhōu cháo yǐ hòu méi yòu jǐ nián jiù bìng gù liǎo， ér zǐ chéng wáng jì wèi。 chéng wáng cái shí sì suì wú fǎ zhù lǐ guó shì， jiù yóu tā de shū shū zhōu gōng dàn xié zhù lǐ zhèng。 cháo zhōng de fǎn duì pài jiù jù jí zài zhào bó shēn biān xíng chéng lìng wài yī gǔ lì liàng， zhào bó suī fēi wén wáng dí chū， dàn hái shì yǔ zhōu gōng yī qǐ gòng tóng fǔ zuǒ chéng wáng lǐ zhèng。 zhào bó xún shì nán fāng de shí hòu， céng zài yī kē gāo dà de gān táng shù xià xiū xī、 lǐ zhèng， hòu rén yīn wéi huái niàn zhào bó， yī zhí bù rěn xīn fá diào zhè kē gān táng shù。 　　《 shī jīng》 zhōng chàng dào：“ bì fèi gān táng， wù jiǎn wù fá， zhào bó suǒ bá”。 yì sī shì“ gān táng shù 'ā gāo yòu dà， bù néng kǎn 'ā bù néng fá， yīn wéi zhào gōng céng xiū xī zài zhè kē dà shù xià”。 hòu shì jiù yòng“ gān táng” yī cí， zhǐ dài wéi guān zhě de zhèng jì yǔ yí 'ài。 　　 zì gǔ yǐ lái， zhè kē gān táng shù dào dǐ zài nǎ lǐ yī zhí bù què dìng。 zuì jìn yòu zī liào zhèng shí， zài hú nán shěng yǒng zhōu shì jiāng yǒng xiàn yòu gè“ shàng gān táng cūn”， cūn rén duō xìng zhōu， jù chuán shì sòng rú zhōu dūn yí de hòu yì。 jù shàng gān táng cūn míng dài de zú pǔ，《 yǒng míng zhōu shì zú pǔ》 suǒ zài：“ wú gān táng， zhào gōng zhù jié guò huà zhī xiāng”， zhèng míng liǎo zhào bó shì zài xún shì hú nán de shí hòu， zài cǐ gān táng shù xià xiū xī。“ qù 'ér yì yǒng“ de yì sī shì shuō， zhōu zhào bó suī rán lí qù liǎo， dàn bǎi xìng què yuè fā gē sòng tā、 huái niàn tā。 　　 yòng bái huà fān yì zhè liǎng jù huà， dà gài yì sī jiù shì： 　　 xué wèn yōu xiù de néng gòu chū shì zuò guān， 　　 yòu jī huì xíng shǐ zhí quán cānyù zhèng shì de chǔlǐ。 　　 zhōu rén huái niàn zhào bó de dé zhèng， liú xià gān táng shù bù rěn kǎn fá， 　　 zhào bó suī rán lí qù liǎo， dàn bǎi xìng què yuè fā gē sòng tā、 huái niàn tā。 　　 lè shū guì jiàn， lǐ bié zūn bēi。 　　 zhè liǎng jù huà tán dào liǎo zhōng guó de lǐyuè， yǐ jí yóu lǐyuè shè jí dào de guì jiàn zūn bēi de děng jí gài niàn。 　　 lǐyuè shì zhōng guó wén huà de dài míng cí， zhōng guó chuán tǒng wén huà de biǎo xiàn xíng shì kě yǐ yòng lǐ lè lái gài kuò。 guǎng yì de“ lǐ” shì zhōng guó wén huà de tǒng chēng， bāo kuò liǎo zhé xué、 zhèng zhì、 shè huì、 jiào yù děng děng， suǒ yòu wén huà nèi róng。 xiá yì de lǐ zhǐ shè huì zhì xù， tè bié shì zhǐ rén yǔ rén zhī jiān de guān xì， bāo kuò xiàn dài de fǎ lǜ、 fǎ guī、 zhèng cè děng děng nèi róng。 　　 wèishénme yào yán jiū lǐ？ lǐ de zuò yòng shì shénme ní？ kǒng zǐ de xué shēng， yòu zǐ zài《 lùn yǔ ? tài bó piān》 zhōng shuō guò“ lǐ zhī yòng hé wéi guì”。 lǐ de zuò yòng zài yú hé， yòu liǎo hé cái néng dá dào rú jiā“ rén” de jìng dì。 zhōng guó wén huà qiān jīng wàn lùn、 zhū zǐ bǎi jiā， guī gēn dào dǐ jiù shì zhuī qiú zhè yī gè zì“ hé”。 zǐ sī wèicǐ zhù liǎo yī bù《 zhōng yōng》， tā qiáng diào shuō“ zhì zhōng hé tiān dì wèi yān”。 tiān dì zhī suǒ yǐ néng gòu dìng wèi cháng cún， shì yīn wéi dá dào liǎo zhōng hé de zhuàng tài； rén zhī suǒ yǐ jiàn kāng wú bìng， yě shì yīn wéi yòu zhōng hé zhī qì， suǒ wèi xīn píng qì hé cái yòu jiàn kāng。 guò qù zhōng guó rén liú xíng bài cái shén， cái shén bàng biān jiù yòu hé hé 'èr xiān， hé qì shēng cái、 jiā hé wàn shì xīng， méi yòu“ hé” shénme yě bàn bù chéng， shénme yě dé bù dào。 　　 guǎng yì de“ lè” shì yì shù xíng shì de zǒng chēng， bāo kuò liǎo xiàn dài de yīnyuè、 wǔ dǎo、 měi shù、 yǐng jù děng yì shù xíng shì。 xiá yì de lè zhǐ yīnyuè。 lè yòu shénme zuò yòng ní？ méi yòu lè xíng bù xíng ní？ 　　 méi yòu yì shù xiū yǎng， rén shēng huì hěn kū zào fá wèi， lián zì jǐ hōng zì jǐ wán de wán yì 'ér dōuméi yòu， shēng huó bù shì huì hěn kū zào má？ suǒ yǐ yào yòng lè lái diào xīn。 gǔ dài de wěi réndōu dǒng yì shù， dà zhèng zhì jiā、 dà jūn shì jiā tóng shí yòu shì dà wén xué jiā、 dà shū fǎ jiā。 wú lùn zì jǐ xīn zhōng de tòng kǔ hé fán nǎo yòu duō me dà， tōng guò dú shū xiě zì、 yín shī fù qí、 chuī lā tánchàng jiù huà jiě liǎo， bù xiàng xiàn dài rén zì jǐ gēn zì jǐ guò bù qù， fēi nòng chū gè yì yù zhèng、 jīng shén fēn liè zhèng bù suàn wán。 suǒ yǐ wǒ men yào dǒng dé gǔ rén shè zhì lǐyuè de gēn běn mùdì zhī suǒ zài。 kǒng zǐ zài《 lùn yǔ ? yáng huò》 zhōng shuō：“ lǐ yún lǐ yún， yù bó yún hé zāi？ lè yún lè yún， zhōng gǔ yún hé zāi”？ kǒng zǐ shuō： lǐ 'ā lǐ 'ā， bù shì sòng liǎng bāo diǎn xīn jiù shì lǐ， nà shì wǒ men de wén huà jīng shén、 wén huà zhé xué； lè 'ā lè 'ā， bù zhǐ shì chàng gē tiào wǔ jiù shì lè， nà shì yào jiāng wǒ men de jīng shén shēng huá dào yǒng yuǎn lè guān de jìng jiè。 　　 lǎo shí jiǎng， zhōng guó de lǐyuè dōushì duì jǐ bù duì rén de， yòng lǐ lái yuē shù zì jǐ fāng biàn tā rén， yǐ dá dào hé wéi guì de mùdì。 lǐ xiàng lí bā qiáng yī yàng， dǎng jūn zǐ bù dǎng xiǎo rén， rú guǒ nǐ yìng shì yào fān qiáng 'ér guò yě shì méi yòu bàn fǎ de shì qíng。 lè yòu hé cháng bù shì rú cǐ ní？ zhōng guó de gēqǔ dōushì dī yín màn chàng， shì chàng gěi zì jǐ tīng de。 yuèqì yědōu shì dú zòu de， wú lùn shēng guǎn dí xiāo、 qín sè pí pá， dōushì shēng yīn xiǎo 'ér róu， shì yǎn zòu gěi zì jǐ tīng de， mùdì zài diào xīn。 xī yáng yuèqì duō shì yǎn zòu gěi tā rén tīng de， suǒ yǐ zhèn 'ěr yù lóng。 kǒng zǐ zài《 lùn yǔ ? wéi zhèng piān》 zhōng shuō guò：“ rén 'ér bù rén， rú lǐ hé？ rén 'ér bù rén， rú lè hé”？ yī gè rén rú guǒ bù zì jué， wén huà yǔ yì shù duì tā yòu yòu shénme yòng ní？ 　　 zhì yú“ guì jiàn zūn bēi”， nà shǒu xiān shì yóu yú wǒ men de xīn lǐ guān niàn zào chéng de。 rén de tōng bìng dōushì hàogāo wù yuǎn， dé bù dào de dōng xī yǒng yuǎn shì gāo guì de， dé dào liǎo jiù bēi jiàn liǎo、 kàn bù qǐ liǎo。 zūn bēi guì jiàn， shǒu xiān shì zì jǐ gěi zì jǐ zhì dìng de xīn lǐ zhuī qiú biāo zhǔn， rán hòu cái shì gēn jù zì jǐ de xíng wéi， shè huì duì zì jǐ de guī lèi。 zhè zhǒng fēn lèi yě shì yóu yī gè rén qì zhì、 zhuī qiú de bù tóng， zì rán xíng chéng de wén huà chā yì， kě yǐ shuō shì zì jǐ gěi zì jǐ huàdìng de， suǒ wèi wù yǐ lèi jù、 rén yǐ qún fēn。 jǔ lì zǐ lái shuō， rǎn huáng máo、 dài bí huán、 chī yáo tóu wán de rén， kǒng pà xīn shǎng bù liǎo bèi duō fēn yǔ mò zhā tè。 shuí guī dìng de ní？ shì zì jǐ de wén huà pǐn wèi yǔ dào dé xiū yǎng jué dìng de。 rú guǒ zì jǐ jiàng dī liǎo zuò rén de biāo zhǔn， zì jǐ duò luò wéi shè huì shàng bù dào dé de“ bēi jiàn” yī lèi， yòu yǔ tā rén hé gān ní？ 　　 wǒ men xiàn zài jué dé zuò zhōng guó rén kě chǐ， wèishénme？ yīn wéi wǒ men zì bēi！ wǒ men méi yòu zì jǐ de mín zú jīng shén， méi yòu zì jǐ de wén huà shēn fèn， wǒ men bù zhī dào zì jǐ shì shuí。 yīn cǐ yě jiù wú fǎ yǔ qí tā mín zú píng děng dì jìn xíng jiāo wǎng。 xī fāng wén míng de cháng chù zài wù zhì kē xué de jìn bù， dōng fāng wén míng de cháng chù zài rén wén wén huà de chuán chéng。 zhōng guó yòu wǔ qiān nián de rén wén wén míng shǐ， zhōng guó shì shì jiè shàng wéi yī yī gè yòu wǔ qiān nián wén huà chuán chéng de guó jiā。 qí tā de wén míng gǔ guó dū miè wáng liǎo， yīn wéi tā men de wén huà chuán chéng duàn liǎo。 zhōng guó zhī suǒ yǐ wǔ qiān nián lái bù wáng guó， shì yīn wéi wǒ men de mín zú wén huà méi yòu duàn， zhǐ yào yòu wén huà zài， guó jiā wáng liǎo kě yǐ fù guó， mín zú wáng liǎo kě yǐ zhèn xīng。 dàn shì rú guǒ mín zú wén huà wáng liǎo， wǒ men de mín zú jīng shén jiù chéng liǎo“ yóu hún”， zhōng huá mín zú jiù yǒng yuǎn méi yòu chū tóu zhī rì liǎo。 　　 shàng hé xià mù， fū chàng fù suí。 　　 qián miàn shuō dào“ lǐ zhī yòng hé wéi guì”， tiān dì rén sān cái zhī dào wú yī bù shì yào qiú dá dào“ hé” de jìng jiè， tiān dào、 dì dào、 rén dào dōuyào hé， hé hé wàn wù cái néng shēng yǎng。 tiān dào zhī hé jiào“ tài hé”、 dì dào zhī hé jiào“ zhōng hé”、 rén dào zhī hé jiào“ bǎo hé”，“ bǎo hé” de yì sī shì yào qiú rén bǎo chí zhù tiān dì fù yú de hé qì。 yóu xíng wéi rù shǒu， zhēn zhèng zuò dào bǎo hé， cái néng dá dào zhōng hé； zhōng hé bù diū cái néng huī fù dào tài hé， jiù shì fù běn guī yuán。 zǐ jìn chéng sān dà diàn： tài hé diàn、 zhōng hé diàn、 bǎo hé diàn， bù zhèng shì jiāogěi wǒ men zhè gè dào lǐ má？ dǒng liǎo， jiù néng jiā hé wàn shì xīng， fū qī hé hé shēng guì zǐ； bù dǒng jiù néng bǎ hǎo rì zǐ guò chéng kǔ rì zǐ， fán fán nǎo nǎo dì zì jǐ gēn zì jǐ guò bù qù。 　　 hé hé 'èr xiān shì yī duì， cǐ hé jiù yòu bǐ hé， yòu gǎn jiù yòu yìng。 shàng yòu hé xià jiù yòu mù， suǒ yǐ shuō“ shàng hé xià mù”。“ hé” shì xié diào、 píng jìng、 měi hǎo de yì sī；“ mù” zì cóng mù， mù shùn yě， jiù shì kàn zhe shùn yǎn， yǐn shēn yì wéi qīn jìn、 hǎo hé。 zhǎngbèi yǔ wǎn bèi yào hé mù xiāng chù， jiù shì“ shàng hé xià mù” de zì miàn yì sī， hěn hǎo lǐ jiě。 　　“ chàng” shì“ chàng” de tōng jiǎ zì， yòu chàng dǎo、 fā qǐ de yì sī。“ fū chàng fù suí” de yì sī shì shuō， rú guǒ méi yòu yuán zé xìng fēn qí， zhàng fū chàng dǎo de qī zǐ yī dìng yào yōng hù。 bù shì shuō， fū fù 'èr rén tiān tiān zài jiā lǐ chàng kǎ lā OK， nán nǚ duì chàng， nà jiù cuò liǎo。 　　“ fū chàng fù suí” shì bàn jù huà， hòu miàn hái yòu bàn jù shì“ fù chàng fū suí”。 rú guǒ méi yòu yuán zé xìng fēn qí， qī zǐ chàng dǎo de zhàng fū yě tóng yàng yào yōng hù， tè bié shì dāng zhe dì sān zhě（ hái zǐ huò wài rén， bù shì chā zú de dì sān zhě）， fū qī yī dìng yào yī zhì duì wài。 yòu fēn qí、 yòu yì jiàn kě yǐ huí qù zài tǎo lùn， dàn dāng zhe wài rén fū qī zhī jiān bù néng chāi tái， zhè shì fū qī hé hé de jī běn yuán zé。 fū qī běn shì yī tǐ， yī róng jù róng、 yī sǔn jù sǔn， dāng zhe wài rén biǎn dī zì jǐ de pèi 'ǒu， bié rén yī dìng kàn bù qǐ nǐ。 xiāng fǎn， rú guǒ nǐ néng chù chù wéi hù zì jǐ pèi 'ǒu de róng yù， bié rén yī dìng zūn jìng nǐ。 　　 zhè jǐ jù huà de bái huà yì wén， jiù shì： 　　 yīnyuè yào gēn jù shēn fēn de guì jiàn yòu suǒ bù tóng， 　　 lǐ yí yào yǐ jù dì wèi de gāo dī yòu suǒ qū bié。 　　 zhǎngbèi yǔ wǎn bèi yào hé mù xiāng chù， 　　 fū fù yī fāng chàng dǎo de lìng yī fāng yào fú cóng。 　　 wài shòu fù xùn， rù fèng mǔ yí。 　　 zhè liǎng jù shì tán jiào yù de yuán zé， yào jiāng shī jiào yǔ jiā jiào jié hé qǐ lái。 zài wài miàn yào jiē shòu lǎo shī de xùn huì， zài jiā zhōng yào fèng chí mǔ qīn de guī fàn。 gǔ dài de guīju shì， fù qīn zài wài zuò shì、 zhèng qián yǎng jiā， suǒ yǐ cháng nián bù zài jiā， zhǐ yòu dào liǎo nián dǐ fàng cháng jiǎ de shí hòu cái huí lái。 xiǎo hái zǐ zài jiā lǐ de jiào yù， zhù yào yóu mǔ qīn fù zé， suǒ yǐ nǚ rén de zhù yào zhí zé jiù shì xiàngfū jiào zǐ， liǎng xiàng nèi róng。 xiǎo hái zǐ zì jiàng shēng zhì sān suì yǐ qián， jiē chù zuì duō de jiù shì mǔ qīn， mǔ qīn de yī yán yīháng、 yī jǔ yī dòng dōushì xiǎo hái zǐ mó fǎng hé xué xí de yàng bǎn， suǒ yǐ zhōng guó zì gǔ yǐ lái jiù zhòng shì mǔ yí mǔ jiào。 shì shàng xiān yòu mèng mǔ， rán hòu cái yòu mèng zǐ， zhōu yòu sān tài： tài jiāng、 tài rèn、 tài sì， cái yòu wén wáng、 wǔ wáng、 zhōu gōng， cái yòu zhōu cháo bā bǎi nián de tiān xià。 xiàn dài de fù nǚ dū xián zhàng fū zhèng qián shǎo， bù guǎn hái zǐ de jiào yù， zì jǐ chū qù zuò nǚ qiáng rén liǎo， zhè gè shì jiè shàng nǎ lǐ hái huì yòu zhōng chén xiào zǐ ní？ 　　“ fù xùn” shì shī fù、 shī cháng de xùn huì， shǔ yú shī dào。 chuán tǒng jiào yù zhōng de“ shī” fēn wéi“ rén shī” yǔ“ jīng shī”， rén shī de zé rèn shì jiào xué shēng huà xìng、 lì mìng， xué zuò rén， jīng shī zé fù zé zhī shí de chuán shòu。 hán yù zài《 shī shuō》 lǐ miàn tí chū，“ shī zhě， suǒ yǐ chuán dào shòu yè jiě huò yě”。 chuán dào、 jiào zuò rén shì dì yī wèi de， zhī shí de chuán shòu zài qí cì。 bù huì zuò rén， zhī shí yuè duō wēi hài xìng yuè dà， yīn wéi“ xíng zhǐ bù duān， dú shū wú yì”。 gǔ dài de“ fù” duō wéi“ rén shī”， yào duì yī gè xué shēng de pǐn xíng fù zé， suǒ yǐ zhuān zhì shí dài de xué shēng fàn guò， cháng cháng yào zhuī jiū“ fù” de zé rèn。“ shī” zé duō wéi chuán shòu jì yì de“ jīng shī”， yī shī zhī tú， wǎng wǎng yòu shí jǐ gè、 jǐ shí gè zhī duō。 　　“ mǔ yí” shì mǔ qīn de jǔ zhǐ yí biǎo， guò qù dà chén gěi huáng tài hòu sòng biǎn 'é， dū tí xiě“ mǔ yí tiān xià”， zhè shì gōng wéi huà， dàn yě shì quàn miǎn de huà， miǎn lì huáng tài hòu zuò tiān xià rén de bǎng yàng， suǒ yǐ mǔ qīn zài zǐ nǚ miàn qián de yán xíng jǔ zhǐ bù kě bù jǐn shèn。 　　 jiào yù bì xū shì lǎo shī yǔ jiāzhǎng lián hé qǐ lái， yòu xiē huà zhǐ néng lǎo shī shuō， yòu xiē huà yòu fēi jiāzhǎng jiǎng bù kě。 jiā jiào yùshī jiào xiàng rén de liǎng tiáo tuǐ yī yàng quē yī bù kě， suǒ yǐ《 sān zì jīng》 shàng shuō：“ yǎng bù jiào， fù zhī guò； jiào bù yán， shī zhī duò”。 xiàn dài rén jiāng duì zǐ nǚ de jiào yù wán quán tuī gěi xué xiào、 tuī gěi shè huì， zì jǐ dà sǎ bǎ、 zuò xiǎng qí chéng， zhè zěn me néng xíng ní？ 　　 zhū gū bó shū， yóu zǐ bǐ 'ér。 　　 zhè liǎng jù huà shì qián miàn tǎo lùn guò de， duì xiào dào de dì yī juàn tuò zhǎn， jiāng 'ài xīn kuò zhǎn dào zì jǐ de jiā rén。 duì dài gū gū、 bó bó、 shū shū， yào xiàng duì dài zì jǐ de fù mǔ yī yàng。 tóng yàng， duì dài zhí 'ér、 zhí nǚ yě yào xiàng duì dài zì jǐ de zǐ nǚ yī yàng。“ yóu zǐ” yóu rú zì jǐ de 'ér zǐ，《 lǐ jì ? tán gōng》 shàng shuō：“ xiōng dì zhī zǐ， yóu zǐ yě”， xiǎn rán jiù shì zhǐ zhí zǐ。 　　 rén fēi shèng xián， bù kě néng yī bù jiù zuò dào dà gōng wú sī。 zěn me bàn ní？ jiù yào yī diǎn yī diǎn lái。 mèng zǐ shuō， fēn chéng sān bù lái zǒu： dì yī bù“ qīn qīn”， xiān guān xīn zì jǐ de jiā rén， xiān cóng yòu xuè yuán guān xì de qīn rén zuò qǐ。 bǎ qián cái shīshě gěi wài rén shěbùdé， bāng zhù zì jǐ de qīn rén zǒng yīnggāi kě yǐ liǎo。 dì 'èr bù“ rén mín”， guān xīn tóng lèi rén， wǒ mendōu shì rén， shì tóng lèi， yīnggāi hù xiāng bāng zhù。 dì sān bù“ ài wù”， ài hù zhòng shēng、 ài hù zhè gè shēng tài huán jìng， suǒ wèi de“ tiān tóng fù， dì tóng zài”。 　　 kǒng zǐ shuō guò， duì fù mǔ jìn xiào shì xiǎo xiào， shì xiào zhī shǐ； néng gòu 'ài tiān xià rén、 ài wàn wù cái shì dà xiào， shì xiào zhī zhōng。 mèng zǐ yě shuō guò，“ lǎo wú lǎo yǐ jí rén zhī lǎo， yòu wú yòu yǐ jí rén zhī yòu”。 jiāng zì jǐ de 'ài xīn tuò zhǎn kāi lái， jiù shì xián rén、 jiù shì pú sà。 yī bù jiù zuò dào“ zhòng shēng píng děng” dāng rán hǎo， rú guǒ yī xià zǐ zuò bù dào， jiù yào yī bù yī bù lái， yù sù zé bù dá。 jīng cháng kàn dào xué fó de rén， fán zì jǐ jiā lǐ rén， fán zì jǐ de fù mǔ， fǎn 'ér páo dào miào lǐ qù zuò gōng dé、 qù gòngyǎng fǎ shī， zhè jiù běn mò dàozhì liǎo。 lín zé xú“ shí wú yì” zhōng de dì yī tiáo jiù shì“ fù mǔ bù xiào， fèng shén wú yì”。 fù mǔ shì shì jiān de liǎng zūn huó fó， xiōng dì jiě mèi、 qī zǐ 'ér nǚ， dōushì zhù rén chéng dào de huó pú sà， shì dà hù fǎ。 fàng zhe huó fó bù bài、 huó pú sà bù qīn jìn， fǎn 'ér xiàng wài páo， jiù bèi dào 'ér chí， dà cuò tè cuò liǎo。 　　 yǐ shàng sì jù huà de bái huà yì wén jiù shì： 　　 zài wài jiē shòu shī fù de xùn huì， 　　 zài jiā zūn cóng mǔ qīn de guī fàn。 　　 duì dài gū gū、 bó bó、 shū shū， yào xiàng duì dài zì jǐ de fù mǔ yī yàng； 　　 duì dài zhí 'ér、 zhí nǚ， yě yào xiàng duì dài zì jǐ de zǐ nǚ yī yàng。 　　 kǒng huái xiōng dì， tóng qì lián zhī。 　　 zhè liǎng jù huà tán de shì wǔ lún zhōng de xiōng dì zhī dào。 xiōng dì zhī jiān yào xiāng hù guān 'ài， bǐ cǐ qì xī xiāng tōng， yīn wéi xiōng dì zhī jiān yòu zhí jiē de xuè yuán guān xì， rú tóng shù mù yī yàng， tóng gēn lián zhī。 　　“ kǒng huái xiōng dì” sì gè zì， chū zì《 shī jīng ? xiǎo yǎ ? cháng dì》 yī piān， qí zhōng yòu“ sǐ sàng zhī wèi， xiōng dì kǒng huái” de shī jù。“ kǒng” shì chéng dù fù cí， yòu fēi cháng、 zuì rú hé zhī yì。“ huái” shì guān 'ài、 guān huái。“ kǒng huái” jiù shì fēi cháng guān huái、 guān 'ài de yì sī。 xiōng dì zhī jiān de guān xì shì xuè yuán guān xì， qīn jìn wú bǐ， shì péng yǒu guān xì bù néng xiāng bǐ de。 gù cǐ， hòu shì duō yòng“ kǒng huái” èr zì， zhǐ dài xiōng dì shǒu zú zhī qíng。 　　 xiōng dì zhī dào zài wǔ cháng zhī zhōng shǔ yú lǐ dé， yuán zé shì“ xiōng yǒu dì gōng”。 zuò xiōng cháng de yào yǒu 'ài、 guān xīn dì dì， zuò dì dì de yào gōng jìng、 zūn zhòng xiōng cháng。 xiōng dì zhī jiān rú néng gè jìn qí dào， zì rán hé mù yǒu 'ài， rú guǒ jiāng lì yì fàng zài dì yī wèi， qīn qíng fàng zài dì 'èr wèi， jiù dà cuò tè cuò liǎo。 bù dàn yòu wéi xiōng dì zhī dào， yě yòu wéi xiào dào， yīn wéi xiōng dì fǎn mù zuì bēi shāng de shì fù mǔ， suǒ yǐ《 dì zǐ guī》 zhōng cái shuō“ xiōng dào yǒu， dì dào gōng； xiōng dì mù， xiào zài zhōng”。 gǔ rén yòu yī shǒu xù shù xiōng dì zhī qíng de shī， jiǎng dé hěn yòu wèi dào。 shī zhōng shuō： 　　 xiōng dì lián zhī gè zì róng， xiē xiē yán yǔ mò shāng qíng； 　　 yī huí xiāng jiàn yī huí lǎo， néng dé jǐ shí wéi dì xiōng。 　　 dì xiōng tóng jū rěn biàn 'ān， mò yīn háo mò qǐ zhēng duān； 　　 yǎn qián shēng zǐ yòu xiōng dì， liú yǔ 'ér sūn zuò yàng kàn。 　　 xiōng dì bù hé， zǒng shì yīn wéi“ zhēng”“ tān” ér qǐ de zhēng duān， qí zhōng gè zì de qī shì wǎng wǎng méi yòu qǐ dào hǎo zuò yòng。 xiǎng xiǎng gǔ rén de xiōng dì zhī qíng、 zǐ mèi zhī yì， wǒ men měi gè réndōu yīnggāi jiàn xián sī qí， chù chù yuē shù zì jǐ， wéi xiōng dì jiě mèi tí gōng fāng biàn。 xiōng dì běn shì tóng qì lián zhī， yī mǔ suǒ shēng， gè zì de hòu dài yòu dū yè mào zhī fán， chéng wéi xīn yī lún de dì xiōng。 fù yī bèi rú guǒ néng zuò chū“ xiōng yǒu dì gōng” de hǎo yàng bǎn， hòu dài de xiōng dì zǐ mèi yǐ zhì yú táng xiōng dì、 táng zǐ mèi zhī jiān yě yī dìng huì xiào fǎ。 zhè shì zhēn zhèng de“ róng yè suǒ jī”， bǐ yí cái gěi zǐ sūn zhòng yào dé duō， suǒ yǐ kǒng zǐ cái shuō“ xiào tì yě zhě， qí wéi rén zhī běn yǔ”。 　　 jiāo yǒu tóu fēn， qièmó zhēn guī。 　　 zhè shì tán de shì wǔ lún zhōng de“ péng yǒu dào”， shì xiōng dì zhī dào de tuò zhǎn。 yī gè rén guǒ zhēn néng gòu zuò dào“ xiōng yǒu dì gōng”， yī dìng néng gòu jié jiāo dào liáng péng yì yǒu。 rú guǒ shǒu zú zhī qíng dū chù bù hǎo， nǎ lǐ huì yòu zhēn péng yǒu ní？ suǒ yǐ“ shí wú yì” zhōng de dì 'èr tiáo cái shuō“ xiōng dì bù hé， jiāo yǒu wú yì”。 　　 wǔ lún zhōng de qí tā jǐ lún dōuhǎo lǐ jiě， wéi dú“ yǒu dào” bù hǎo lǐ jiě。 wèishénme péng yǒu yě suàn yī lún ní？ rén zài yī shēng zhī zhōng huì zāo yù wú shù de tòng kǔ yǔ fán nǎo， yòu de tòng kǔ shàng bù kě duì fù mǔ shī cháng yán shuō， xià bù kě gào qī zǐ xiōng dì， zhǐ néng xiàng péng yǒu qīng sù。 rén zài yī shēng zhōng méi yòu jǐ gè zhī xīn péng yǒu shì hěn tòng kǔ de， yě shì zuò rén de shī bài。 　　 jiāo péng yǒu yī dìng yào tóu fēn， yě jiù shì tóu pí qì、 tóu yuán fēn， bù shì yī lèi rén jiù qiān wàn bù yào jù dào yī qǐ， yīn wéi“ rén yǐ lèi jù， wù yǐ qún fēn”， kuàng qiě rén fēn sān liù jiǔ děng， mù fēn huā lí zǐ tán， bǐ cǐ bù shì yī lèi， jiù gé gé bù rù。 péng yǒu zhī dào jiǎng yī gè xìn zì， bǐ cǐ tuī xīn zhì fù， chéng xìn yòu yì， cái shì zhēn péng yǒu。 xiàn dài shè huì shì gōng shāng shí dài， fán shìdōu jiǎng yī gè lì zì， wú lì bù zǎo qǐ。 zhè zhǒng míng lì chǎng zhōng de jiǔ ròu péng yǒu， yǔ cǐ chù jiǎng de“ yǒu dào” shì wán quán bù tóng de liǎng jiàn shì， yī dìng yào biàn bié qīng chǔ。 　　 péng yǒu xiāng chù， yīnggāi xiàng Zēngzǐ shuō de“ yǐ wén huì yǒu， yǐ yǒu fǔ rén”。《 dì zǐ guī》 zhōng shuō“ shàn xiāng quàn， dé jiē jiàn； guò bù guī， dào liǎng kuī”。 péng yǒu zhī jiān yòu jìn bù yào hù xiāng gǔ lì， yòu guò shī yào hù xiāng guī quàn， yòu kùn nán yào hù xiāng bāng zhù， yòu xīn dé yào hù xiāng jiāo liú， zhè jiù shì“ qièmó zhēn guī”。 qièmó shì“ qiē cuō zhuó mó” de suō lüè xíng shì， yì zhǐ duì xué wèn de tàn tǎo yǔ yán jiū。“ zhēn” zì de běn yì wéi zhú zhēn huò shí tóu zhēn， kě yòng yú zhēn jiǔ zhì bìng。 zhēn wén shì yī zhǒng gào jiè lèi wén tǐ， qǐ guī quàn、 jiū zhèng zuò yòng， zhēn yán jiù shì yòu zhé lǐ zuò yòng、 néng jī lì rén de zuò yòu míng。 guī shì quàn gào、 jiàn yì。 　　 péng yǒu jiān de guī quàn yào zhù yì fēn cùn hé chǐ dù， zhè shì“ jiāo yǒu tóu fēn” de lìng yīchóng hán yì。“ fēn” shì běn fēn、 fènliàng，“ tóu fēn” jiù shì yào qiàrúqífèn。 péng yǒu jiān xiāng quàn yào shì kě 'ér zhǐ， bù tīng yě jiù suàn liǎo， wǒ men zuò wéi péng yǒu de zé rèn jìn dào liǎo， zài quàn jiù huì jié yuàn。 suǒ yǐ kǒng zǐ zài《 lùn yǔ》 zhōng gào jiè shuō：“ zhōng gào 'ér shàn dào zhī， bù kě zé zhǐ， wú zì rǔ yě”。 guò fēn liǎo jiù huì zì qǔ qí rǔ， nà yòu hé bì ní？ 　　“ qiē cuō zhuó mó” zhè sì gè zì， běn yì shì zhǐ yù shí jiā gōng guò chéng de sì dào gōng xù。 cóng kūn lún shān cǎi lái yī kuài shí tóu yǐ hòu， dì yī dào gōng xù jiù shì“ qiē”， cóng zhōng jiān pōu kāi kàn kàn shí tóu lǐ miàn yòu méi yòu yù， yòu duō shǎo kuài yù。 yòu de shí tóu lǐ miàn gēn běn méi yòu yù， yòu de zhǐ yòu xīng xīng diǎn diǎn de xiǎo yù， zhǐ néng zuò jiè zhǐ miàn。 yòu de shí tóu lǐ miàn zhēn yòu dà yù， kě yǐ zuò chéng jià zhí lián chéng de gōng yì pǐn。 dì 'èr dào gōng xù shì jiāng shí tóu zhōng de yù“ cuō” chū lái， zhè zhǒng wèi jīng diāo zhuó de yuán liào yù shí jiào zuò“ pǔ yù”。 jiē xià lái yào 'àn zhào pǔ yù de xíng zhuàng jìn xíng diāo zhuó， huò diāo záo chéng yù pèi shǒu shì、 bēi zhǎn pán dié、 fó xiàng shén xiàng děng děng， jiù jiào“ zhuó”。 zuì hòu yī dào gōng xù shì mó guāng， jiù shì“ mó”。 qián liǎng dào gōng xù yī gè rén gànbù liǎo， suǒ yǐ yào“ liǎng gè rén qiē cuō qiē cuō”； hòu liǎng dào gōng xù kě yǐ zì jǐ gān， yīn cǐ shuō“ ràng wǒ zhuó mó zhuó mó”。 　　 zhè sì jù huà de bái huà yì wén， jiù shì： 　　 xiōng dì zhī jiān yào xiāng hù guān 'ài， bǐ cǐ qì xī xiāng tōng， 　　 rú tóng shù mù yī yàng， tóng gēn lián zhī。 　　 jié jiāo péng yǒu yào yì qì xiāng tóu， yào néng gòng tóng yán tǎo xué wèn， 　　 hù xiāng qiē cuō quàn jiè， gòng tóng jìn bù。 　　 rén cí yǐn cè， zào cì fú lí。 　　 jié yì lián tuì， diān pèi fěi kuī。 　　 zhè sì jù huà hé zài yī qǐ， jiǎng liǎo“ rén yì lǐ zhì xìn” wǔ cháng zhī dé。 shǒu xiān shuō de shì rén dé。 rén cí jiù shì rén dé， rén shì tǐ， cí shì yòng， biǎo xiàn chū lái jiù shì 'ài xīn。 néng gòu bù jiǎng tiáo jiàn de bó 'ài jiù shì cí， cí de běn tǐ jiù shì rén， tā men shì yī tǐ sān miàn， tóng chū 'ér yì míng。 rén shì wǔ dé zhī shǒu， shì kǒng zǐ xué shuō de hé xīn， yě shì kǒng zǐ yī shēng zhuī qiú de gēn běn。《 lùn yǔ》 èr shí piān zhōng yòu“ lǐ rén” yī piān， zhuān mén tán rén de tǐ hé yòng。 　　 rén shì chōu xiàng de zhé xué gài niàn， bù néng lí kāi jù tǐ de shì xiàng kōng duì kōng dì tǎo lùn， suǒ yǐ kǒng zǐ jǔ liǎo jǐ gè lì zǐ jiā yǐ shuō míng。 lì rú“ rén zhě 'ài rén”， yòu 'ài xīn， néng gòu 'ài rén、 ài wù jiù shì rén， zhè shì kǒng zǐ bù dé yǐ de shuō fǎ， yīn wéi 'ài bì jìng hái bù shì rén de quán bù jìng jiè hé nèi róng。 zhōng guó yòu yī jù huà， jiào zuò“ bó 'ài wèi zhī rén”， yòu rén shuō zhè shì kǒng zǐ shuō de， qí shí zhè shì táng cháo hán yù shuō de， bù shì kǒng zǐ de huà。 　　 pǔ tōng rén de 'ài shì yòu tiáo jiàn de， shì yǐ gǎn qíng wéi jī chǔ de。 xǐ huān jiù 'ài， bù xǐ huān jiù bù 'ài， suǒ yǐ 'ài zì lǐ miàn yòu xīn。 jiǎn huà hàn zì de 'ài gān cuì lián xīn yě tāo qù liǎo， chì luǒ luǒ dì gào sù rén 'ài shì kòngxīn de、 jiǎ de， xìn bù dé。 cí zé shì 'ài de shēng huá， shì méi yòu tiáo jiàn de 'ài。 mǔ qīn téng 'ài 'ér nǚ shì wú tiáo jiàn de， zhè zhǒng 'ài jiù shì cí， suǒ yǐ chēng mǔ qīn wéi cí mǔ。 　　“ yǐn cè” yě chēng wéi cè yǐn， shì jiàn rén zāo yù bù xìng 'ér xīn yòu bù rěn， shì rén cí zhī xīn de biǎo xiàn， suǒ wèi“ cè yǐn lián rén wèi zhī cí”（《 jiǎ zǐ dào shù》）。 rú guǒ fēn kāi lái jiě zì，“ tòng zhī shēn wéi yǐn， shāng zhī qiē wéi cè”。 mèng zǐ shuō：“ cè yǐn zhī xīn， rén zhī duān yě； xiū 'è zhī xīn， yì zhī duān yě； cí ràng zhī xīn， lǐ zhī duān yě； shì fēi zhī xīn， zhì zhī duān yě。 wú cè yǐn zhī xīn fēi rén yě， wú xiū 'è zhī xīn fēi rén yě， wú cí ràng zhī xīn fēi rén yě， wú shì fēi zhī xīn fēi rén yě”。（《 mèng zǐ ? jìn xīn shàng》 ) zuò rén de biāo zhǔn yǐ cè yǐn zhī xīn wéi shǒu， méi yòu cè yǐn zhī xīn jiù bù shì rén， zhè bìng bù shì mèng zǐ zài mà rén， shì shí què shì rú cǐ。 　　 mèng zǐ jǔ liǎo“ rú zǐ zhuì jǐng” de lì zǐ， yī gè rén kàn dào yòu hái zǐ diào rù jǐng lǐ， tā shùn jiān de dì yī gè fǎn yìng jiù shì jiù rén， gēn běn méi kǎo lǜ shì fǒu yòu jiǎng jīn , shì fǒu shòu biǎo yáng zhī lèi de tiáo jiàn， zhè jiù shì cè yǐn zhī xīn rén jiē yòu zhī。 zhè shì mèng zǐ“ xìng shàn lùn” de jī diǎn。 　　“ zào cì” de běn yì shì cāng cù、 cōng máng， yǐn shēn yì wéi cǎo shuài、 qīng hū、 táng tū。 rén zài máng luàn cāng cù、 lái bù jí sī kǎo de shí hòu， rén dé suǒ biǎo xiàn chū lái de cí 'ài、 cè yǐn zhī xīn yě bù néng gòu lí kāi、 bù néng gòu pāo qì， jiù shì“ zào cì fú lí”。 　　“ jié yì lián tuì” shuō de shì wǔ cháng zhī dé chú rén yǐ wài de qí yú sì dé“ xìn yì zhì lǐ”。“ jié” de běn yì wéi zhú jié， zhú zǐ kě yǐ bèi pōu kāi， dàn qí zhōng de jié bù huì niǔ qū， yóu yīn yǐn shēn wéi qì jié、 cāo shǒu， suǒ wèi“ jūn zǐ zhú， dà fū sōng”， shuō de shì rén yīnggāi yòu suǒ shǒu 'ér bù biàn。 zhè lǐ yòng“ jié” lái dài biǎo wǔ cháng zhī zhōng de xìn dé。 　　 gǔ dài guó jiā de tè shǐ chū fǎng， shǒu zhōng dōuyào chí zhe yī gēn zhú zǐ zuò de“ jīng jié”， rén zài jīng jié zài yǐ xiàng zhēng guó jiā de zhù quán yǔ zūn yán。 xī hàn de sū wǔ， fèng hàn wǔ dì zhī mìng chū shǐ xiōng nú bèi xiōng nú kòu yā， liú fàng dào běi hǎi mù yáng shí jiǔ nián， hàn zhāo dì shí cái bèi yíng huí zhōng yuán。 sū wǔ xū fā rù xuě， shǒu zhōng gāo jǔ zhe nà gēn jīng jié huí dào cháng 'ān， bèi chuán wéi qiān gǔ jiā huà。 　　“ yì” shì mèng zǐ xué shuō de hé xīn， yě shì mèng zǐ yī shēng zhuī qiú de mù biāo。 kǒng zǐ shuō“ shā shēn chéng rén”， mèng zǐ shuō“ shěshēng qǔ yì”。“ dà yì lǐn rán” shì mèng zǐ zuò rén de biāo zhǔn zhī yī， suī yòu dí jūn wéi kùn， zhǐ yào“ yì zhī suǒ zài， suī qiān wàn rén wú wǎng yǐ”。“ lián” zhǐ yī gè rén yòu cāo shǒu， bù gǒu qiě， zài wǔ cháng zhōng dài biǎo“ zhì dé”。“ tuì” de yì sī shì qiān tuì、 qiān xùn、 lǐ ràng， shì“ lǐ dé”。 　　 zài cǐ sì jù zhōng，“ rén yì lǐ zhì xìn” wǔ cháng zhī dé jù quán。 dàn“ rén” tǒng sì duān， yòu liǎo“ rén” cái yòu“ yì lǐ zhì xìn” sì dé， suǒ yǐ rén zhàn wǔ dé zhī shǒu。 rì běn rén wǔ dé zhōng zuò dào liǎo sì gè， piān piān quē shǎo rén dé， suǒ yǐ rì běn zhè gè mín zú suī rán chuán tǒng wén huà jì chéng dé hǎo，“ yì lǐ zhì xìn” dū zuò dào liǎo， dàn shǐ zhōng dōubù néng rú yuàn yǐ cháng de zhí shì jiè wén huà zhī shǒu， qí gēn běn yuán yīn jiù zài yú cǐ。 　　 zài hěn duō shí hòu， zhǐ yòng yī gè rén zì jiù dài biǎo liǎo wǔ dé， lì rú kǒng zǐ zài《 lùn yǔ ? lǐ rén》 yī piān lǐ shuō：“ jūn zǐ wú zhōng shí zhī jiān wéi rén， zào cì bì yú shì， diān pèi bì yú shì”。 jūn zǐ zài yī cān fàn zhè yàng duǎn de shí jiān lǐ， yě bù néng lí kāi wǔ cháng zhī dé， yú zào cì diān pèi zhī jiān， gèng shì rú cǐ。“ diān” shì láng bèi kùn dùn，“ pèi” shì diē dǎo qīng pú，“ diān pèi” hé yòng bǐ yù rén de shēng huó dòng dàng kùn kǔ， rén shēng cuò zhé kùn dùn de zhuàng tài。 　　 zhè sì jù de bái huà yì wén， yì sī jiù shì： 　　 duì rén yào rén 'ài， yào yòu tóng qíng xīn， 　　 zhè zài rèn hé shí hòu、 rèn hé dì fāng dōubù néng diū diào。 　　 qì jié、 zhèng yì、 lián jié、 qiān xùn zhè xiē pǐn dé， 　　 jí shǐ zài diān pèi liú lí de shí hòu yě bù néng kuī quē。 　　 xìng jìng qíng yì , xīn dòng shén pí。 　　 shǒu zhēn zhì mǎn , zhú wù yì yí。 　　 zhè sì jù huà shì zhěng gè dì 'èr bù fēn de“ yǎn”， shì chéng jiē shàng wén， tǎo lùn yī gè rén rú guǒ néng gòu jiān shǒu wǔ cháng zhī dé、 fèng xíng wǔ lún zhī dào zhī hòu de xīn lǐ jiàn shè， yě shì wǒ men xué xí rú hé zuò rén de jī běn yuán zé。 　　“ xìng jìng qíng yì” shuō de shì， rén de xīn xìng chén jìng xià lái liǎo， xīn qíng jiù huì 'ān yì、 yōu xián； xiāng fǎn， rú guǒ xìng bù jìng， qíng bù 'ān yì， jiù huì“ xīn dòng shén pí”。 xīn niàn dòng liǎo， jīng shén jiù kùn juàn、 pí láo liǎo。 　　“ shǒu zhēn zhì mǎn” shì shǒu zhù zhēn cháng zhī xìng。“ zhēn” zhǐ rén de běn xìng、 běn zhì，“ shǒu zhēn” jiù shì shǒu zhù zì jǐ chún zhēn de běn xìng hé cāo shǒu。 néng gòu shǒu zhù zhēn cháng zhī xìng， rén de xīn zhì jiù huì bǎo mǎn。 rú guǒ gēn zhe wài wù páo， xīn bèi wài wù suǒ dòng， rén de yì zhì jiù bèi zhuǎn yí、 bèi gǎi biàn liǎo。 　　 zhè jǐ jù huà de nèi róng shè jí dào dōng fāng xīn lǐ xué， yì jí“ xīn xìng” xué shuō de jī běn gài niàn， rú guǒ duì“ xīn xìng” xué shuō bù liǎo jiě， duì zhè jǐ jù huà lǐ miàn jiǎng dào de xìng qíng、 xīn shén、 zhì yì de nèi hán， jiù hěn nán yòu shēn kè de lǐ jiě。 　　 chuán tǒng de dōng fāng xīn xìng xué shuō yǔ xī fāng xīn lǐ xué shì liǎng gè bù tóng de yán jiū tǐ xì， xī fāng xīn lǐ xué piān zhòng yú yán jiū rén de xíng wéi， gēn jù xíng wéi yán jiū rén de xīn lǐ， rán hòu zài jù cǐ guī fàn rén de xíng wéi， zhì dìng fáng fàn 'è xíng de cuò shī。 dōng fāng xīn xìng xué shuō bù gǎo xún zhī zhāi yè zhè yī tào， zhí jiē cóng gēn shàng dòng shǒu， dān dāo zhí rù， zhí tàn rén xīn de gēn yuán： niàn tóu、 yù wàng、 sī xiǎng， lái yán jiū rén de dì yī dòng jī shì cóng nǎ lǐ lái de， wèishénme lái de。 yǐ qī cóng gēn běn shàng qiē duàn tā。 　　 zhè liù gè zì dài biǎo liǎo liù gè bù tóng de gài niàn、 liù zhǒng bù tóng de xīn lǐ céng cì， yī céng bǐ yī céng shēn。 dà tǐ shàng kě yǐ jiāng qí fēn wéi liǎng zǔ：“ xìng、 qíng、 shén” shì dì yī zǔ，“ xīn、 zhì、 yì” shì dì 'èr zǔ。 dì yī zǔ shì rén de xīn lǐ zhī gēn， suǒ yǐ zì yòng shù xīn bàng； dì 'èr zǔ shì rén de xīn lǐ huó dòng， shì xīn lǐ huó dòng de biǎo xiàn xíng shì， suǒ yǐ zì xíng yòng dǐ xīn。 liù gè zì bù tóng de pái liè zǔ hé， gòu chéng liǎo rén de gè zhǒng xīn lǐ xiàn xiàng。 qí zhōng zuì huó yuè de shì xīn，“ xīn” kě yǐ yǔ qí tā wǔ gè jié hé xíng chéng wǔ zhǒng bù tóng de xīn lǐ： xīn xìng、 xīn qíng、 xīn shén、 xīn zhì、 xīn yì；“ shén” kě yǐ jié hé sān zhǒng： shén qíng、 shén zhì、 shén yì；“ qíng” kě yǐ jié hé liǎng zhǒng： qíng zhì、 qíng yì；“ xìng” zhǐ yòu yī zhǒng， xìng qíng。 　　“ xìng” shì tiān fù de、 tiān shēng de， shì kàn bù jiàn mō bù zhe de， shì rén xīn lǐ huó dòng de běn tǐ。“ xìng” de biǎo xiàn xíng shì jiù shì“ qíng”， zhè gè kàn bù jiàn mō bù zhe de běn tǐ， yǐ tuō yú“ qíng” zhè gè xíng shì biǎo xiàn chū lái， yǐ biàn yǔ tóng lèi jìn xíng jiāo liú。“ qíng” yòu“ xǐ nù 'āi jù 'ài 'è yù” qī zhǒng xíng shì， yī xué shàng jiào zuò“ xǐ nù yōu sī bēi kǒng jīng” qī zhǒng qíng zhì。 qíng shì yóu xìng suǒ fā chū de， xìng yī dòng jiù fā wéi qíng。 zǐ sī zài《 zhōng yōng》 lǐ miàn shuō：“ xǐ nù 'āi lè zhī wèi fā wèi zhī zhōng， fā 'ér jiē zhōng qí jié wèi zhī hé”。 wèi fā shì xìng zhī wèi dòng hái méi yòu biàn wéi qíng de shí hòu， zhè shì zuì lǐ xiǎng de zhuàng tài， jiào zuò“ zhōng”（ shàng gǔ shí dài de zhōng yuán yīn， jīn tiān de hé nán huà lǐ“ zhōng” hái shì dú dì sān shēng）。 　　 yī dàn xìng qíng fā dòng， xìng biàn wéi qíng liǎo， jiù yào“ zhōng qí jié”， jié shì jié gǔ yǎn、 shì guān jiàn、 shì wù tǐ de lián jiē diǎn。“ zhōng jié” jiù shì yào zhèng zhōng bà xīn， qià dào hǎo chù， néng zhōng jié jiù shì hé， hé jiù bù shāng， jǐ réndōu bù shāng。 rén fēi shèng xián bù kě néng méi yòu qíng gǎn， xìng yī dòng jiù biàn wéi qíng gǎn， jì yòu qíng gǎn jiù yào fā zuò biǎo xiàn chū lái。 fā zuò kě yǐ， dàn yào qià dào hǎo chù， shì kě 'ér zhǐ。 hái zǐ chuǎng liǎo huò， jiào yù dé qià dào hǎo chù， tā yī dìng guāi guāi dì jiē shòu， bù huì jì hèn fù mǔ， zhè jiù shì hé。 rú guǒ chǔlǐ dé guò liǎo huǒ， jiāng hái zǐ yǐ qián de guò cuò、 chén kāng làn gǔ zǐ yī qǐ fān chū lái， tā yī dìng bù fú qì， yīn wéi nǐ méi yòu zhōng jié。 zhǎng wò zhè gè huǒ hòu， jiù xū yào zhì huì yǔ jīng yàn。 　　 shén shì rén tǐ yī qiē shēng mìng huó dòng de zǒng chēng。 zhōng guó wén huà zhōng qí shí méi yòu mí xìn de dōng xī，“ guǐ” yǔ“ shén” de gài niàn， àn zhào dào jiā sī xiǎng de jiě shì“ chún yáng zhī qì wèi zhī shén， chún yīn zhī qì wèi zhī guǐ”。 bìng fēi shì shén zài tiān shàng、 guǐ zài dì fǔ， shén guǐ tǒng tǒng dōuzài zì jǐ shēn shàng。“ shén zhě shēn yě”， shì shēng mìng huó dòng de shēn zhǎn hé yán cháng；“ guǐ zhě guī yě”， shì shēng mìng huó dòng de huí guī hé jié shù。 kě jiàn， mí xìn shì zì jǐ duì shēng mìng xiàn xiàng hé xīn lǐ huó dòng de mí huò， shì wú zhī、 méi yòu zhì huì de biǎo xiàn。 　　 xīn、 zhì、 yì， dōushì rén de xīn lǐ huó dòng。“ xīn zhī suǒ wǎng wèi zhī zhì”， suǒ wǎng shì rén de xīn yào xiàng hé chù qù。 wǒ men jīng cháng shuō yào lì zhì、 yào yòu zhì xiàng， shuō de jiù shì rén de xīn yào yòu yī gè yùn dòng fāng xiàng， zhè jiù jiào zuò zhì。“ xīn zhī suǒ fā wèi zhī yì”， fā chū lái de、 biǎo xiàn chū lái de xīn lǐ huó dòng jiù jiào zuò yì。 yán jiū zì xíng， xīn shàng yòu yīn jiù shì yì， xīn zhī yīn shēng bù shì rén de xīn lǐ huó dòng yòu shì shénme ní？ 　　 qián miàn yǐ jīng tí dào， xīn shì gòu chéng rén de xīn lǐ huó dòng de jī běn yào sù， zuì huó yuè， bù dòng xīn jiù shénme xīn lǐ xiàn xiàng yě méi yòu。 dàn shénme shì xīn？ zhè shì yán jiū xīn xìng zhī xué de jī diǎn。 bì xū míng liǎo shénme shì xīn， cái néng chè dǐ liǎo wù rén lèi yī qiē xīn lǐ huó dòng de běn yuán， yě jiù míng bái liǎo shénme shì“ xīn zhī suǒ fā”、 shénme shì“ xīn zhī suǒ wǎng”。 dào dǐ shénme shì xīn ní？ xī wàng zhū wèi rèn zhēn qù sī kǎo， wǒ men zài xià yī jiǎng zhōng zài xiáng xì tǎo lùn。 　　“ shǒu zhēn” shì bǎo chí zhù rén de zhēn cháng zhī xìng，“ zhēn” shì zhēn cháng， zhǐ rén de běn xìng、 běn yuán， dào jiā yòu“ fǎn pú guī zhēn” de shuō fǎ。 　　 yǐ shàng sì jù huà de bái huà yì wén jiù shì： 　　 xīn xìng chén jìng dàn bó， qíng xù jiù zì zài 'ān yì； 　　 nèi xīn fú zào wàng dòng， jīng shén jiù kùn dùn wěimǐ。 　　 shǒu zhù zhēn cháng zhī xìng， xīn zhì jiù néng gòu chōng mǎn； 　　 yī xīn zhuī zhú wài wù， yì zhì jiù bèi gǎi biàn zhuǎn yí。 　　 jiān chí yǎ cāo， hǎo jué zì mí。 　　 zhè jù huà shì zhè yī bù fēn de jié yǔ， yě děng yú shì gěi dì 'èr bù fēn xià de jié lùn。 yī gè rén zhǐ yào néng gòu jiān chí gāo yǎ de cāo shǒu， hǎo yùn zì rán huì lái lín， nǎ lǐ yòng dé zhe xiàng wài miàn qù qiú ní？ 　　“ yǎ cāo” zhǐ gāo yǎ de cāo shǒu、 gāo shàng de dào dé zhuī qiú， jí“ rén yì lǐ zhì xìn” wǔ cháng zhī dé， yǔ“ fù zǐ、 xiōng dì、 fū fù、 jūn chén、 péng yǒu” wǔ lún zhī dào。 néng chí wǔ cháng zhī dé、 xíng wǔ lún zhī dào， cái wèicǐ dì suǒ jiǎng de“ jiān chí yǎ cāo”。 dàn réndōu shì zhèng yǎn wèi kāi， bù zhī zhèng shēn qiú jǐ， fǎn 'ér pīn mìng dì xiàng wài zhuī qiú， xī wàng fú cóng tiān jiàng， zhè shì bù míng lǐ。 lǐ bù míng jiù wú fǎ hángdào， dào bù xíng jiù méi yòu gōng， méi gōng jiù méi dé， méi dé fú cóng nǎ lǐ lái ní？ rú guǒ fǎn wèn zì jǐ， wǒ men dào dǐ quē shǎo shénme？ dà gài dōushì“ quē dé”。 rú guǒ shàng tiān néng gòu 'ēn cì， cì yú wǒ men de yě zhǐ yòu dé 'ér yǐ。 　　“ hǎo jué zì mí” yī jù chū zì《 yì jīng》，《 yì jīng ? zhōng fú guà》 lǐ miàn yòu yī jù“ wǒ yòu hǎo jué， wú yǔ 'ěr mí zhī” de huà。“ jué” shì gǔ dài qīng tóng zhì zuò de jiǔ jù， yīn guì zú de děng jí bù tóng shǐ yòng de jué qì yě bù tóng。 hòu shì bǎ jué zuò wéi jué wèi、 jué hào、 guān wèi de zǒng chēng， hǎo jué jí zhǐ dài gāo guān hòu lù、 hǎo yùn qì、 hǎo jī huì。 　　“ mí” de běn yì wéi shuān niú de shéng zǐ。 shuān mǎ de shéng zǐ jiào jī， shuān niú de shéng zǐ jiào mí， jī mí hé yòng shì qiān zhì、 lǒngluò de yì sī。 mí zì de yǐn shēn yì wéi qiān xì、 shuān zhù，“ zì mí” jiù shì zì jǐ páo lái shuān zhù zì jǐ， yě jiù shì zì xiū jǐ dé、 zì qiú duō fú， hǎo yùn zì lái de yì sī。 zhōng guó wén huà shì zì lì de wén huà， rú jiā sī xiǎng zhōng bù rèn wéi yòu gè néng zhěng jiù rén lèi de shàng dì， jiě jiù rén lèi de zhǐ yòu rén zì jǐ， rén de liáng zhī liáng néng cái shì zhěng jiù rén lèi zì jǐ de zuì hòu xī wàng。 　　 zhōng guó rén lì lái jiǎng jiū qiú rén bù rú qiú jǐ， qiú jǐ zhě guì， zhī zú zhě fù。《 yì jīng ? qián guà》 de dì yī jù huà jiù shì“ tiān xíng jiàn， jūn zǐ yǐ zì qiáng bù xī”。 zì qiáng 'ér hòu cái yòu wài yuán， zì lì 'ér hòu cái yòu tiān zhù， suǒ yǐ jiào zuò“ zì mí”。 　　 zuì hòu zhè liǎng jù huà de yì sī jiù shì： 　　 jiān chí gāo yǎ de cāo shǒu， 　　 hǎo yùn zì huì xì lín qí shēn。 　　 dì 'èr bù fènnèi róng shì《 qiān zì wén》 quán piān de zhōng xīn zhī suǒ zài， tā jì shì dì yī bù fēn de yán shēn yě shì dú lì wán zhěng de yī bù fēn， zhè bù fènnèi róng de zhù tí jiù shì tán rú hé zuò rén。 shǒu xiān cóng rén de liǎngchóng shǔ xìng kāi shǐ jiǎng qǐ， xiáng xì lùn shù shēn yǔ xīn、 dé yǔ míng de guān xì， zhǐ dǎo wǒ men yīnggāi zěn yàng duān zhèng sī xiǎng、 xiū zhèng xíng wéi， cóng 'ér jiàn lì qǐ zì jǐ de dé yè。 zuì hòu jiāng zhòng diǎn luò shí zài xīn xìng de xiū zhèng shàng miàn， yě jiù shì“ xìng jìng qíng yì， xīn dòng shén pí。 shǒu zhēn zhì mǎn， zhú wù yì yí”。 rú guǒ zhēn néng gòu shēn tǐ lì xíng zuò dào liǎo， zì rán jiù huì“ hǎo jué zì mí”。 　　①《 lùn yǔ jí zhù ? wéi zhèng dì 'èr》： 　　 zǐ yuē：“ shī sān bǎi， yī yán yǐ bì zhī， yuē ‘ sī wú xié ’。” 　　 shī sān bǎi shí yī piān， yán sān bǎi zhě， jǔ dà shù yě。 bì， yóu gài yě。“ sī wú xié”， lǔ sòng jiōng piān zhī cí。 　　 fán shī zhī yán， shàn zhě kě yǐ gǎn fā rén zhī shàn xīn， è zhě kě yǐ chéng chuàng rén zhī yì zhì， qí yòng guī yú shǐ rén dé qí qíng xìng zhī zhèng 'ér yǐ。 rán qí yán wēi wǎn， qiě huò gè yīn yī shì 'ér fā， qiú qí zhí zhǐ quán tǐ， zé wèi yòu ruò cǐ zhī míng qiě jìn zhě。 　　 gù fū zǐ yán shī sān bǎi piān， ér wéi cǐ yī yán zú yǐ jìn gài qí yì， qí shì rén zhī yì yì shēnqiè yǐ。 chéng zǐ yuē：“‘ sī wú xié’ zhě， chéng yě。” fàn shì yuē：“ xué zhě bì wù zhī yào， zhī yào zé néng shǒu yuē， shǒu yuē zé zú yǐ jìn bó yǐ。 jīng lǐ sān bǎi， qū lǐ sān qiān， yì kě yǐ yī yán yǐ bì zhī， yuē‘ wú bù jìng’。” 请欣赏:  请给我换一个看看！  拜托，快把噪音停掉！我读累了，想听点音乐或者请来支歌曲！      << qiányīzhānghuí   hòuyīzhānghuí >>

qiān zì wén jiǎng jì ( yī ) qiān zì wén jiǎng jì ( èr ) qiān zì wén jiǎng jì ( sān ) qiān zì wén jiǎng jì ( sì )

pínglún (0)