经书评论 》 jīng shū qiǎn tán   》 《 lùn yǔ》      yáng bó jùn Yang Bajun

　　yī、《 lùn yǔ》 de nèi róng hé chéng shū nián dài
　　《 lùn yǔ》 shì zhè yàng yī zhǒng shū： tā jìzǎi zhe kǒng zǐ de yán yǔ xíng shì， yě jìzǎi zhe kǒng zǐ shǎo shù xué shēng de yán yǔ xíng shì。 wǒ men yào yán jiū kǒng zǐ hé kǒng mén dì zǐ， tā shì shǒu xiān yīnggāi dú de shū。
　　 “ lùn yǔ ” zhī míng， zuì zǎo jiàn yú《 lǐ jì · fāng jì》， zú jiàn tā zhè shū míng zài hàn wǔ dì yǐ qián biàn yòu liǎo。 wèishénme jiào“ lùn yǔ”， qí shuō bù tóng， dōubù yī dìng kě kào， kě yǐ bù qù guǎn tā。 liǎng hàn rén yǐn《 lùn yǔ》， yòu chēng“ kǒng zǐ yuē” de， zòng bù shì kǒng zǐ de huà， yě chēng“ kǒng zǐ yuē”， sì hū kě yǐ kàn chū， hàn rén bǎ《 lùn yǔ》 děng tóng yú《 mèng zǐ》、《 xún zǐ》、《 mò zǐ》， zuò wéi zhū zǐ de yī zhǒng。 hàn rén yòu bǎ《 lùn yǔ》 kàn wéi“ chuán”、“ jì”， rú《 hàn shū · yáng xióng zhuànzàn》“ chuán mò dà yú《 lùn yǔ》”， yǐ《 lùn yǔ》 wéi“ chuán” de yī zhǒng；《 hòu hàn shū · zhào zī chuán》 yǐn qí yí shū， wèi《 jì》 yòu yuē“ sàng yǔ qí yì yě， níng qī”， zhè shì《 lùn yǔ · bā yì piān》 zhōng de huà。 gèng kě yǐ zhī dào hàn rén bù bǎ《 lùn yǔ》 kàn zuò“ jīng”， ér kàn zuò fǔ yì“ jīng shū” de“ chuán”、“ jì”。 hàn rén dú shū yòng zhú mù jiǎn biān zhuì chéng cè， xiě“ jīng” shū， yòng cháng 'èr chǐ sì cùn de cè（ hàn chǐ， hé jīn yuē 55 ． 92 lí mǐ， 1959 nián gān sù wǔ wēi suǒ chū tǔ hàn jiǎn《 yí lǐ》 kě wéi shí wù zhèng míng）； ruò《 lùn yǔ》， jù《 lùn héng · zhèng shuō piān》， biàn zhǐ yòng bā cùn wéi yī chǐ de zhú jiǎn。 yóu cǐ yě kě yǐ zhèng míng《 lùn yǔ》 zhǐ shì“ chuán”、“ jì”。
　　《 lùn yǔ》 shū zhōng jì dào liǎo kǒng zǐ wǎn nián zuì nián qīng xué shēng zéngshēn de sǐ， yòu jì zhe céng cān duì lǔ guó mèng jìng zǐ yī duàn duì huà（《 tài bó piān》）。“ jìng” shì shì hào， dāng shí rén sǐ liǎo cái gěi shì hào。 mèng jìng zǐ kěn dìng sǐ zài zhàn guó chū qī， nà me，《 lùn yǔ》 de biān ji chéng shū dà gài zài zhàn guó chū qī， jí gōng yuán qián sì bǎi nián zuǒ yòu。
　　《 lùn yǔ》 biān zuǎn chéng shū suī zài kǒng zǐ sǐ（ gōng yuán qián 479 nián） hòu qī shí duō nián， dàn zhuóbǐ huò zhě jiào zǎo， shèn zhì yě bù shì yī rén de bǐ mò， rú《 zǐ hǎn piān》 shuō：
　　 láo yuē：“ zǐ yún： ‘ wú bù shì， gù yì。”
　　“ láo” shì qín láo， zì chēng“ láo yuē”， kě néng shì qín láo zì jǐ de bǐ jì， wéi biān ji《 lùn yǔ》 zhě suǒ cǎi rù。 yòu rú《 xiàn wèn piān》：
　　 xiàn wèn chǐ。 zǐ yuē：“ bāng yòu dào， gǔ（ zuò guān ná fèng lù）； bāng wú dào， gǔ， chǐ yě。”
　　“ xiàn” shì yuán xiàn， yě jiù shì《 yōng yě piān》 de yuán yì。 zhè jǐ jù， yě hěn kě néng shì yuán xiàn zì jǐ de bǐ jì， wéi《 lùn yǔ》 biān zuǎn rén suǒ cǎi rù。 lìng wài yòu rú《 zǐ zhāng piān》 jì“ zǐ xià zhī mén rén” hé zǐ zhāng de wèn dá， nà yī duàn huà， bù shì zǐ zhāng xué shēng suǒ jì， biàn shì zǐ xià xué shēng suǒ jì。 yīn cǐ， wǒ de kàn fǎ shì：《 lùn yǔ》 shì cǎi ji kǒng mén dì zǐ huò zhě zài chuán dì zǐ yòu guān bǐ mò， zài zhàn guó chū qī biān zuǎn 'ér chéng de shū。
　　 èr、《 lùn yǔ》 de zuò yòng
　　 kǒng zǐ wǎn nián jiù yòu jí dà de míng shēng， yíng dé dāng shí gè guó de zàn měi。 dāng shí yòu rén shuō tā shì“ rén mín dǎo shī”（《 lùn yǔ · bā yì》）， lǔ guó chēng tā wéi“ guó lǎo”（《 zuǒzhuàn · āi gōng shí yī nián》） hái yòu rén rèn wéi tā shì“ shèng zhě”（《 lùn yǔ · zǐ hǎn piān》）。 sǐ hòu， tā de xué shēng bǐ tā zuò rì yuè， gāo dé bù kě chāo yuè（《 lùn yǔ · zǐ zhāng piān》）， shuō tā“ shēng dé guāng róng， sǐde kě xī”（ tóng shàng）。 tā duì zhōng guó wén huà de gòng xiàn díquè yòu fēng gōng wěi jì。 yīn cǐ，《 lùn yǔ》 yī shū cóng lái jiù shòu dào zūn zhòng。 liǎng hàn shí 'ér tóng zuì chū niàn shū， shì xiān dú shí zì kè běn， zì qín tǒng yī qián yǐ zhì hàn dài， yòu gè zhǒng shí zì kè běn， rú《 shǐ zhòu piān》、《 cāng jié piān》、《 fán jiāng piān》、《 jí jiù piān》 děng， hǎo bǐ hòu dài 'ér tóng dú《 qiān zì wén》、《 sān zì jīng》、《 bǎi jiā xìng》， qí hòu gǎi dú“ rén、 shǒu、 zú、 dāo、 chǐ” yī yàng。 shí zì wán bì， biàn dú《 lùn yǔ》 hé《 xiào jīng》。《 lùn yǔ》 shì dú shū rén bì dú zhī shū。 bù xiàng“ wǔ jīng”（《 shī》、《 shū》、《 yì》、《 lǐ》，《 chūn qiū》）， kě yǐ bù dú， yě kě yǐ zhǐ tōng yī jīng； néng gòu jiān tōng jǐ zhǒng“ jīng shū” de， biàn shì liǎo bù dé de rú zhě。 yǐ hòu de dú shū rén， kě shuō wú rén bù tán《 lùn yǔ》。 dào nán sòng zhū xī， bǎ《 lùn yǔ》、《 dà xué》、《 zhōng yōng》、《 mèng zǐ》 jí wéi《 sì shū》， zuò《 sì shū zhāng jù jí zhù》， zhè sì zhǒng gèng chéng wéi xué xí rù mén shū。 yuán rén zōng huáng qìng 'èr nián（ 1313） jǔ xíng kē jǔ， kǎo shì tí mù bì xū zài《 sì shū》 zhī nèi， ér qiě bì xū yǐ zhū xī de zhù jiě wéi gēn jù， yī zhí jīng guò míng cháo， yán dào qīng dài guāng xù 'èr shí qī nián（ 1901） cái wán quán fèi chú yǐ《 sì shū》 mìng tí de“ bā gǔ wén” kǎo shì bàn fǎ。《 lùn yǔ》 shì《 sì shū》 de dì yī bù， bā gǔ mìng tí shǎo bù dé《 lùn yǔ》， dú shū rén yào zuò guān， yī bān fēi jīng guò kē jǔ bù xíng，《 sì shū》， yóu qí shì《 lùn yǔ》， biàn chéng wéi dú shū zuò guān de qiāo mén zhuān， rú cǐ jīng guò jiāng jìn liù bǎi nián， zú jiàn tā yǐng xiǎng zhī dà qiě shēn。
　　 zòng shì kē jǔ fèi liǎo，《 lùn yǔ》 hái shì dú shū rén jīng cháng sòng dú de shū。 jì bù shì qiāo mén zhuān liǎo， wèishénme zhè shū hái yòu bù shǎo rén dú tā ní？ yī zé 'èr qiān duō nián lái biàn bǎ tā kàn chéng bì dú shū， jiù de xí guàn shì lì nán yǐ sù qīng； èr zé《 lùn yǔ》 běn shēn yě yòu jiào wéi guǎng fàn de yòng tú hé jiào dà de jià zhí， tā shì yán jiū zhōng guó sī xiǎng shǐ、 wén huà shǐ、 jiào yù shǐ de bì dú shū， suǒ yǐ zhí dào jīn tiān， hái shì hěn zhòng yào de yī bù gǔ jí。
　　 sān、 kǒng zǐ hé tā de sī xiǎng jí gòng xiàn
　　 kǒng zǐ míng qiū， yī shuō shēng yú gōng yuán qián 551 nián（《 gōngyángzhuàn》 hé《 gǔliángzhuàn》）， yī shuō shēng yú gōng yuán qián 559 nián（《 shǐ jì · kǒng zǐ shì jiā》）； sǐ yú gōng yuán qián 479 nián， xiǎng nián qī shí 'èr。
　　 tā chū shēng yú sòng guó guì zú， tā céng zǔ fáng shū yīn bì huò yóu sòng táo dào lǔ guó， biàn chéng wéi lǔ guó rén。 tā fù qīn míng gē， zì shū liáng， zuò guò lǔ guó zōu yì de dì fāng zhǎngguān。 kǒng zǐ chū shēng bù jiǔ， fù qīn sǐ liǎo， jiā tíng yě pín kùn liǎo， bù dé bù zuò gè zhǒng zá huó， yī zé shàn yǎng guǎ mǔ， yī zé zì jǐ shēng huó。 tā zuò guò cāng kù bǎo guǎn yuán， yě zuò guò shēng chù guǎn lǐ yuán， dōuhěn fù zé rèn（《 mèng zǐ · wàn zhāng piān xià》）。 zuì hòu zuò dào lǔ guó de dà sī kòu（《 shǐ jì · kǒng zǐ shì jiā》）， nà shì“ qīng” de gāo wèi liǎo。 tā dào chù xué xí， bù dǒng jiù wèn， suǒ yǐ jiàn wén guǎng bó。 yī shēng dé yì shí shǎo， shī yì shí duō， wǎn nián biàn zhuān mén yī miàn zhěng lǐ gǔ jí， yī miàn jiǎng xué chuán shòu xué shù。 tā shì zhōng guó sī rén jiǎng xué de dì yī rén， yě shì chuán bō gǔ dài wén huà de dì yī rén， zhōng guó gǔ dài wén huà de liú chuán yǐ zhì hòu lái de kuò dà hé fā zhǎn， bù néng bù guī gōng yú kǒng zǐ。
　　 kǒng zǐ de sī xiǎng， yuān yuán yú yīn shāng yǐ jí xī zhōu dōng zhōu de shè huì sī xiǎng cháo liú， gèng duō dì shì jiē shòu liǎo chūn qiū shí dài yī xiē sī xiǎng jiā、 zhèng zhì jiā de yán xíng， rú zhèng guó de zǐ chǎn， qí guó de yàn yīng děng rén。 chūn qiū shí dài zhòng shì“ lǐ”， rèn wéi“ lǐ” shì“ tiān zhī jīng yě， dì zhī yì yě， mín zhī xíng yě”（《 zuǒzhuàn · zhāo gōng 'èr shí wǔ nián》）， kǒng zǐ què gǎi yǐ“ rén” wéi hé xīn， rèn wéi méi yòu“ rén”， biàn tán bù shàng“ lǐ”（《 lùn yǔ · bā yì》）。 kǒng zǐ duì yú“ rén” yòu gè zhǒng dìng yì， gài kuò shuō qǐ lái shì“ ài rén”（《 lùn yǔ · yán yuān》）。 kǒng zǐ suǒ 'ài de“ rén”， shì bāo kuò gè gè jiē jí、 jiē céng de rén， shì yī qiē jù yòu shēng mìng de rén。 kǒng zǐ tóu nǎo lǐ wèi bì yì shí dào jiē jí de huàfēn hé máo dùn， dàn zài jiē jí shè huì lǐ， yòu gè zhǒng jiā tíng chū shēn、 gè zhǒng zhí yè、 shòu zhe bù tóng dài yù de rén， zhè shì kè guān cún zài， rèn hé rén bù néng shì 'ér bù jiàn。 kǒng zǐ de zhì yuàn shì“ lǎo zhě 'ān zhī， péng yǒu xìn zhī， shǎo zhě huái zhī”（《 lùn yǔ · gōng yě cháng》）， ér tā suǒ shōu liú de xué shēng， jué dà duō shù chū zì xià céng， zhǐ yòu qū zhǐ kě shù de xué shēng shì chū zì shàng céng。 kǒng zǐ zì jǐ yě shì mòluò guì zú， yóu cǐ kě jiàn kǒng zǐ xīn mù zhōng bìng bù cún zài jiē jí qí shì。
　　 kǒng zǐ zì sān shí suì zhāo shōu xué shēng， yī zhí dào lǎo，“ xué 'ér bù yàn， huì rén bù juàn”（《 lún yǔ． shù 'ér》）， yīn cǐ bó dé xué shēng de wú xiàn 'ài dài。 tā sǐ hòu， xǔ duō xué shēng zài tā mù cè jié máo wū jū zhù， yòu de zhù sān nián， xiāng chuán zǐ gòng zhù liǎo liù nián。 tā zǎo qī de xué shēng， rú zǐ lù、 rǎn yòu、 zǐ gòng， gēn zhe tā bēn zǒu sì fāng， wéi jiù shì 'ér dǒu zhēng。 tā wǎn qī de xué shēng， rú zǐ yóu、 zǐ xià、 zǐ zhāng、 zéngshēn， biàn jiē shòu tā jiǎng xué dài tú de yī bō。 zhōng guó gǔ dài wén huà de chuán bō， tā wǎn qī xué shēng yě zuò liǎo yī dìng de gòng xiàn。
　　 kǒng zǐ zì jǐ shuō tā yán jiū《 shī》、《 shū》、《 lǐ》、《 lè》、《 yì》、《 chūn qiū》 liù jīng（《 zhuāng zǐ． tiān yùn piān》）。 cóng《 lùn yǔ》 kàn， tā jīng cháng tán《 shī》。《 shī》 jiù shì jīn tiān de《 shī jīng》， shì gǔ dài shī gē zǒng jí， yòu miào táng zhī shī， yòu qīng dà fū de shī， yòu mín gē。 shí dài cóng xī zhōu dào chūn qiū zhōng yè。 kǒng zǐ céng jīng zhěng lǐ guò《 shī》， jiàn《 lùn yǔ · zǐ hǎn piān》。《 shū》 shì《 shàng shū》， yòu chēng《 shū jīng》， shì gǔ dài lì shǐ zī liào huì biān， kǒng zǐ céng yǐn yòng tā， jiàn《 lùn yǔ · wéi zhèng piān》。《 lǐ》， dāng kǒng zǐ shí huò xǔ yòu shū， dàn xiàn jīn liú chuán de《 lǐ》， jí《 yí lǐ》， zé chū zì kǒng zǐ de jiǎng shòu。《 lè》 zhǐ shì qǔpǔ， zǎo yǐ wáng yì， dàn kǒng zǐ bù jǐn shì yīnyuè 'àihào zhě， hěn kě néng shí fēn nèi xíng。《 yì》， yě jiào《 zhōu yì》 huò《 yì jīng》， dāng kǒng zǐ shí， zhǐ yòu《 guà cí》 hé《 yáo cí》 zuò zhàn shì yòng， kǒng zǐ céng jīng yǐn yòng tā。《 chūn qiū》 shì lǔ guó wén shū， kǒng zǐ céng jīng cǎi tā zuò jìn dài shǐ hé dāng dài shǐ de jiào běn。 kǒng zǐ zhěng lǐ hé chuán shòu gǔ dài wén xiàn de qíng xíng dà gài rú cǐ。
　　 kǒng zǐ de jiào yù fāng fǎ yě zhí dé yī tí。 tā bù fēn dì wèi gāo xià， bào chóu hòu bó， zhǐ yào xué shēng ná shí tiáo gān ròu de bài shī lǐ pǐn， biàn jiào dǎo tā（《 lùn yǔ · shù 'ér》）。 tā yīn cái shī jiào， shēn kè liǎo jiě měi gè xué shēng de zī zhì、 xìng qíng、 néng lì、 àihào de bù tóng， suǒ yǐ tóng yī gè wèn tí， kǒng zǐ de dá huà yīn rén 'ér yì， shèn zhì xiāng fǎn（《 lùn yǔ · xiān jìn》）。 shī shēng jiān de xiāng chù yòu shí hǎo bǐ fù zǐ（《 lùn yǔ · xiān jìn》）。 xué shēng píng rì de yán xíng， tā néng shēn rù liǎo jiě， pì rú tā shuō yán huí（ tā suǒ zuì xǐ huān de xué shēng）， píng rì tīng jiǎng， zhǐ tīng bù tí wèn， hǎo xiàng bèn bó， huí qù hòu， què néng fā huī， bìng bù yú bèn（《 lùn yǔ · wéi zhèng》）。 cóng suǒ yòu gǔ jí kàn， kǒng zǐ jiào xué shēng， yī bān yòng qǐ fā shì fāng fǎ。 dāng rán， nà shì gè bié jiào yù， bù tóng yú jīn tiān de shàng dà kè， dàn jīn tiān de guàn zhù shì de fāng fǎ shì fǒu néng yòu suǒ gǎi biàn huò bǔ chōng ní？
　　 sì、 zěn yàng kàn dài《 lùn yǔ》 hé dú tā
　　 wǒ men jīn tiān zǎo yǐ bù bǎ《 lùn yǔ》 kàn chéng“ shèng jīng”， zòng bǎ kǒng zǐ kàn chéng“ shèng rén”， nà yě shì fēng jiàn chū qī de“ shèng rén”。 wǒ men jīn tiān bǎ《 lùn yǔ》 kàn chéng wéi yán jiū kǒng zǐ hé kǒng mén、 kǒng xué de zuì kě xìn de zī liào， yě kàn wéi yán jiū zhōng guó shè huì shǐ、 sī xiǎng shǐ、 jiào yù shǐ、 wén huà shǐ de zī liào， fēn xī tā， pī pàn dì jì chéng tā。
　　 gǔ wǎng jīn lái guān yú《 lùn yǔ》 de shū hěn duō， zǒng jì sān qiān duō zhǒng。 zài《 lùn yǔ》 yī bù shū lǐ， yīn wéi yán cí jiǎn lüè， cí yì hán hùn， gèng gěi rén yǐ wāi qū de kě néng。 jiā shàng zì liǎng hàn yǐ lái， yǐn yòng《 lùn yǔ》 lái zhèng míng zì jǐ de yì jiàn， jīng cháng“ duàn zhāng qǔ yì”， bù gù běn zhēn。 zhè zhǒng bàn fǎ zuì yì fā zhǎn， yú shì kǒng zǐ běn rén hé tā de xué shuō biàn céng bèi gè shì gè yàng lì yòng guò。 tā men bù xī qū jiě《 lùn yǔ》， yòng zì jǐ de xué shuō lái fù huì tā。 lì rú sòng cháo de wéi xīn zhù yì zhě lù jiǔ yuān（ 1139-1193 nián） céng gōng kāi dì shuō：“ liù jīng zhù wǒ”（《 xiàng shān quán jí》 juàn sān shí sì）。 suǒ wèi“ liù jīng zhù wǒ”， jiù shì liù jīng zuò wǒ zhù zhāng de zhù jiǎo。 wú guài《 lùn yǔ》 yī bù shū céng bèi gè shì gè yàng de rén zuò guò bù shìdàng de píng jià， yě bèi gè shì gè yàng de rén zuò liǎo bù tóng chéng dù de wāi qū。 wǒ men yào zhèng què dì liǎo jiě《 lùn yǔ》， hái tā yǐ běn lái miàn mù， yóu cǐ 'ér zhèng què dì píng jià kǒng zǐ， gěi yǐ qiàrúqífèn de lì shǐ dì wèi， shǒu xiān yào sǎo qīng 'èr qiān duō nián lái jī lěi de fáng 'ài wǒ men shì xiàn de zhàng bì， bìng qiě bǎ kǒng zǐ běn rén zài lì shǐ shàng suǒ fā shēng de zuò yòng hé tā céng bèi rén lì yòng yīn 'ér zài lì shǐ shàng fā shēng de bù tóng zuò yòng qū bié kāi lái。 yào shí shì qiú shì dì tàn tǎo《 lùn yǔ》 yuán wén de běn yì， yòng mǎ liè zhù yì de guān diǎn hé sī xiǎng fāng fǎ héng héng lì shǐ wéi wù zhù yì hé biàn zhèng wéi wù zhù yì -- qù fēn xī tā， pī pàn tā。
　　 yào yán jiū《 lùn yǔ》， chū bù kě yǐ kàn yáng bó jùn de《 lùn yǔ yì zhù》。 yǐ xià jǐ zhǒng shū， réng rán yòu cān kǎo jià zhí，
　　（ 1）《 lùn yǔ zhù shū》： wèi hé yàn（ 190-249 nián） jí jiě、 sòng xíng bǐng（ 932-988 nián） shū。《 shí sān jīng zhù shū》 běn jiào fāng biàn， yīn wéi yòu ruǎn yuán de《 jiàokān jì》。
　　（ 2）《 lùn yǔ jí zhù》： sòng zhū xī 1130-1200 nián） zhù。 zhū xī suī rán shì lǐ xué jiā， dàn duì zhù jiě《 lùn yǔ》 què huā liǎo hěn dà gōng fū， bìng zhù yì xùn gǔ。
　　（ 3）《 lùn yǔ zhèng yì》： qīng liú bǎo nán（ 1791-1855 nián）、 liú gōng miǎn（ 182l-1880 nián） fù zǐ hé zhù。
　　（ 4）《 lùn yǔ jí shì》： jìn rén chéng shù dé zhù， sōu jí cái liào xiāng dāng fēng fù。
　　（ 5）《 lùn yǔ shū zhèng》： jìn rén yáng shù dá（ 1885-1956 nián） zhù。 zhè shū bǎ sān guó yǐ qián suǒ yòu zhēng yǐn《 lùn yǔ》 huò zhě hé《 lùn yǔ》 de yòu guān zī liào dū yǐ《 lùn yǔ》 yuán wén shū liè， yòu shí jiā 'àn yǔ， shuō míng zì jǐ kàn fǎ。



   我读累了，想听点音乐或者请来支歌曲！
    
<< qiányīzhānghuí   hòuyīzhānghuí >>   
dǎo yán《 lùn yǔ》《 mèng zǐ》《 xiào jīng》《 zhōu yì》《 chūn qiū》《 zuǒzhuàn》
《 gōngyángzhuàn》 hé《 gǔliángzhuàn》《 shàng shū》《 yí lǐ》《 lǐ jì》《 shī jīng》《 zhōu lǐ》《 ěr yǎ》

pínglún (0)