通史 》 zhōng guó gǔ dài shè huì   》 yī yóu bù luò dào guó jiā yī、 zǎo qī guó jiā de chū xiàn（ yī） yīn shāng shè huì hé jīng jì      hé cí quán He Ciquan

　　shāng shì yǐ jīn shān dōng、 hé nán、 hé běi wéi zhù yào huó dòng dì qū de wén huà xiān jìn de mín zú。 cóng shāng tānɡ miè xià dào zhòu bèi zhōu miè diào， chuán shuō yòu liù bǎi nián（ gōng yuán qián 16 shì jì dào qián 11 shì jì）。 zài zhè liù bǎi nián jiān， shāng zài zhōng yuán dì qū yī zhí jū yú lǐng dǎo dì wèi。 tā hé zhōu wéi de mín zú cháng cháng yòu zhàn shì， yòu de mín zú bèi tā zhēng fú， yòu de wèi shì xiàng tā chén fú。
　　 shāng rén cháng cháng qiān xǐ， zài tā men de lì shǐ shàng yòu qián bā hòu wǔ zhī shuō， yǐ tānɡ wéi jiè， zài tānɡ zhī qián yòu guò bā cì qiān xǐ， tānɡ zhī hòu yòu yòu wǔ cì。 shāng rén zǎo qī de dū yì chēng zuò bó。 huáng hé xià yóu jīn hé běi、 hé nán、 shān dōng yī dài yǐ bó mìng míng de dì fāng yòu hěn duō， yòu běi bó、 nán bó、 xī bó， yòu yàn bó， chūn qiū shí lǔ guó yòu bó shè。 bó、 báo pú、 fān， gǔ yīn tóng， kě yǐ tōng yòng， chēng zuò báo bó gū、 pú gū、 fān dedōu kě kàn zuò bó。 gǔ dài mín zú qiān xǐ， wǎng wǎng dài zhe tā men jū dì de míng chēng。 fán chēng bó、 bó gū、 pú gū、 fān de dì fāng， dà gài dōushì shāng rén jū zhù guò de dì fāng。 pán gēng qiān yīn zhī hòu， yīn mín zú cái suàn dìng jū xià lái。 zhí dào miè wáng wèi zài qiān xǐ guò。
　　 shāng zú qiān xǐ de yuán yīn， yòu de shuō shì bì shuǐ zāi， yòu de shuō shāng zú shēng huó yǐ xùmù wéi zhù， qiān xǐ shì zhú shuǐ cǎo 'ér jū， yě yòu de shuō shì yóu yú nèi bù zhèng zhì dǒu zhēng de xū yào。 zhè wèn tí hái yòu dài jìn yī bù yán jiū qù jiě jué。
　　 cóng bǔ cí hé wén xiàn jìzǎi kàn， shāng rén de shēng chǎn huó dòng yòu shòu liè、 yòu xùmù， yòu nóng yè、 shǒu gōng yè。 shāng dài de qīng tóng zhì zào bǐ qǐ qián dài lái yòu cháng zú fā zhǎn， chuàng zào liǎo【 3】 càn làn de qīng tóng wén huà。 dàn shāng rén de zhù yào jīng jì huó dòng shì nóng yè， shí dài yuè hòu， nóng yè de dì wèi yuè zhòng yào。 pán gēng qiān yīn shí， nóng yè de dì wèi yǐ bǐ jiào tū chū liǎo。《 shāng shū · pán gēng shàng》 jì pán gēng xùn zhòng rén shuō： “ ruò nóng fú tián lì sè， nǎi yì yòu qiū。 …… rǔ yòu jī dé， nǎi bù wèi róng dú yú yuǎn 'ěr， duò nóng zì 'ān， bù hūn zuò láo， bù fú tián mǔ， yuè qí wǎng yòu shǔ jì。 ” jiǎng huà de duì xiàng shì dài qiān de quán bù dà zhòng， ér zhǐ tán liǎo nóng yè shēng chǎn， kě jiàn nóng yè yǐ shì shāng rén de zhù yào shēng chǎn bù mén liǎo。
　　 jiá gǔ wén zhōng de tián zì， yòu rú xià yī xiē xíng zhuàng：
　　（ yjc_wbh 'àn： zhè lǐ yuán yòu sì gè bù tóng xíng tǐ de jiá gǔ wén“ tián” zì， yīn wú fǎ xiǎn shì， gù lüè。）
　　 cóng zì xíng shàng kàn， kě yǐ kàn chū shāng rén de tǔ dì shì fēn zuò jūn děng de xiǎo fāng kuài huò cháng fāng kuài lái shǐ yòng de。 zuì kě néng de jiě shì shì： shāng rén de shè huì yǐ jū yú fù jiāzhǎng zhì de hòu qī， tǔ dì de shǐ yòng yǐ yóu shì zú jí tǐ gēng zuò de dà tián yǎn huà wéi bǎ tǔ dì fēn wéi xiǎo kuài， píng jūn fēn pèijǐ shì zú gōng shè chéng yuán gè jiā qù gēng zuò。《 mèng zǐ》 shàng suǒ shuō：“ xià hòu shì wǔ shí 'ér gòng， yīn rén qī shí 'ér zhù， zhōu rén bǎi mǔ 'ér chè。”（《 téng wén gōng shàng》）。 wú lùn mèng zǐ de huà díquè qiē xìng rú hé， tā shì yòu lì shǐ yǐng zǐ zuò gēn jù de。 jǐng tián bù shǐ yú zhōu， shāng shì yǐ yòu jǐng tián de。 qí shí， wǒ men zài shì jiè qí tā mín zú de gǔ dài shǐ shàng yě kě yǐ kàn dào， zài yuán shǐ shè huì mò qī， zài tǔ dì shǐ yòng yóu shì zú chéng yuán jí tǐ gēng zuò dào bǎ tǔ dì píng jūn fēn pèijǐ shì zú chéng yuán gè jiā zú fēn sàn gēngzhòng shí， wǎng wǎng dōushì bǎ tǔ dì píng jūn huàfēn chéng fāng kuài xíng shì huò cháng tiáo xíng shì de。 dòu fǔ gān kuài shì de jǐng tián xíng shì， bù zhǐ zhōng guó lì shǐ shàng yòu， wài guó shǐ shàng yě yòu。
　　 shāng rén chú bǎ tǔ dì huá chéng fāng kuài fēn pèijǐ běn zú chéng yuán qù gēngzhòng wài， hái bǎo liú yī bù fēn tǔ dì zuò wéi gōng tián。 shāng rén de gōng tián yě chēng wéi jiè tián， bǔ cí zhōng yòu：
　　 dīng yǒu bǔ， ▲ zhēn， wǒ shòu ■ jiè zài [ nǚ zì ] nián。 sān yuè。
　　（《 jiá gǔ wén hé jí》 900）
　　 jǐ hài bǔ， zhēn， wáng wǎng guān jiè， chì zhǐ wǎng。
　　（《 jiá gǔ wén hé jí》 9501）
　　 mèng zǐ shuō： yīn rén qī shí 'ér zhù。 zhù zhě， jiè yě。 wéi zhù wèiyòu gōng tián（ jiàn【 4】《 mèng zǐ · téng wén gōng shàng》）。 dàn shì fǒu yòu xiàng mèng zǐ suǒ shuō：“ jǐng jiǔ bǎi mǔ， qí zhōng wéi gōng tián”， jiù hěn nán shuō liǎo。 bā jiā gòng yī jǐng， zhōng wéi gōng tián， zhè kě néng shì mèng zǐ de chuàng zào。
　　 shāng dài de nóng yè jì shù， wú yí shì bǐ xīn shí qì shí dài wéi gāo， dàn réng rán shì hěn luò hòu de。 chū tǔ de nóng jù jué dà duō shù réng shì shí、 bàng、 gǔ zhì de。 zhù yào jué tǔ nóng jù shì lěi， yīn xū jiào xué tǔ bì shàng， yòu bù shǎo mù lěi de hén jì。
　　 yóu yú nóng yè jì shù bù gāo， tián dì bù néng jì xù shǐ yòng 'ér bù shī dì lì， yīn rén shí shí xū yào kāi fā xīn tián。 tā men kāi fā tián dì de zhì dù， chēng zuò póu tián。 zhāng zhèng lǎng jiào shòu gēn jù bǔ cí jìzǎi tuī cè， póu tián de dì yī jiē duàn shì zài shèng xià xià zhì qián hòu shāo zhì cǎo mù， jí yán dōng dōng zhì qián hòu， bō chú shù pí shǐ shù mù kū sǐ。 zài shǐ yòng shí qì wéi zhù yào kǎn fá gōng jù shí， zhǐ yòu jīng guò zhè zhǒng fāng shì cái néng qīng chú dà piàn tǔ dì shàng de lín mǎng。 dì 'èr bù zé shì píng zhěng dì miàn， shū jiě tǔ rǎng， shǐ chéng wéi kě yòng de tián dì。 shuǐ yān huǒ shāo zá cǎo fǔ mù， kě yǐ zēng jiā tǔ rǎng de féi lì。 zhè shí， dì lì yǐ zú， shì shí shàng yǐ kě yǐ gēngzhòng liǎo。 dì sān bù zé shì bǎ dà piàn tǔ dì de lǒng mǔ xiū zhěng， yòu jiāng liè quǎn mǔ， kě zuò liáng tián liǎo。 zhāng zhèng lǎng jiào shòu rèn wéi zhè yī lián chuàn gōng zuò， shǔ yú kāi kěn tǔ dì guò chéng， zhèng hé《 shī jīng》“ zī、 shē、 xīn” de sān gè jiē duàn。 yóu yú shuǐ lì hé shī féi de luò hòu， zhè xiē xīn kāi kěn de tián dì yě bù néng cháng qī kěn zhí 'ér dì de féi lì bù shuāi， zài shǐ yòng yī duàn shí qī yǐ hòu， réng bù miǎn pāo huāng yǐ xī dì lì。 póu tián suì yì wèi bì zǒng yǐ chǔnǚ dì wéi kāi fā mù biāo， ér kě néng shì jīng cháng zài gè piàn tǔ dì shàng lún zhuǎn zuò yè。（ zhāng zhèng lǎng：《 bǔ cí póu tián jí qí xiāng guān zhū wèn tí》， jiàn《 kǎo gǔ xué bào》 1973 nián dì 1 qī， bìng cān kàn xǔ dào yún jiào shòu《 xī zhōu shǐ》 dì 28 yè）。
　　 shāng dài gēng tián zhòngdì de rén， chēng zuò zhòng huò zhòng rén。 bǔ cí zhōng yòu zhòng，《 shāng shū · pán gēng》 lǐ yě yòu zhòng。 bǔ cí zhōng de zhòng， xué zhě men cháng jǔ de lì yòu：
　　“ wáng dà lìng zhòng rén yuē ● tián， qí shòu nián。 shí yī yuè。”
　　（《 jiá gǔ wén hé jí》 1）
　　“ wù yín bǔ， [ mián fāng ] zhēn： wáng wǎng， dī zhòng shǔ yú■。”
　　（《 jiá gǔ wén hé jí》 10）
　　“ zhēn： wéi xiǎo chén lìng zhòng shǔ。 yī yuè。”【 5】
　　（ tóng shàng 12）
　　 cóng zhè jǐ tiáo bǔ cí lǐ， kě yǐ zhǔn què de zhī dào， zhòng huò zhòng rén shì gēng tián zhòngdì de， shì nóng mín， dàn kàn bù chū tā men de shēn fèn。 ◆（ zhòng）， suī shì gè xiàng xíng zì， xiàng sān gè rén（ zhòng rén） zài tài yáng xià láo dòng， dàn nóng yè láo dòng zhě cóng láidōu shì zài tài yáng dǐ xià láo dòng de， dān cóng zài tài yáng dǐ xià láo dòng、 shuō míng bù liǎo zhòng de shēnfèn wèn tí。
　　 bǔ cí lǐ de zhòng， chú zhòngtián wài， hái chū rèn zhēng shù。 rú：
　　 shù nì， fú zhì wáng zhòng。
　　 shù zhǐ， fú zhì wáng zhòng。
　　 shù yòng， fú zhì wáng zhòng。
　　 shù zhú， fú zhì wáng zhòng。
　　 shù hé， fú zhì wáng zhòng。
　　 wǔ zú qí zhì wáng zhòng。
　　（《 jiá gǔ wén hé jí》 26879）
　　 bǔ cí lǐ hái yòu：
　　 dīng wèi bǔ， zhēng zhēn， wù lìng▲ dī zhòng fá [ gōng kǒu ] fāng。
　　（《 jiá gǔ wén hé jí》 26）
　　 zhè lǐ zhàn bǔ dedōu shì guān yú zhēng shù de shì。 shì zú bù luò shí dài， chū bīng dǎ zhàng shì shì zú chéng yuán de zhí zé。 shāng zú de shè huì jiē duàn jiù shì yǐ jìn rù jiē jí shè huì， shì zú zǔ zhì réng shì tā de shè huì jī chǔ， jí shè huì réng yóu shì zú bù luò zǔ chéng， xuè yuán guān xì réng shì zhù yào de shè huì niǔ dài。 zhàn dǒu de zhù lì réng shì shì zú chéng yuán。 wáng suǒ guān xīn de zhòng， yě yī dìng shì shì zú chéng yuán。
　　 yǐ“ zhòng fá [ gōng kǒu ] fāng” tiáo， gèng míng què shuō míng zhòng fù dān zhēng fá de rèn wù。 zài gǔ dài， fú bīng yì chū bīng dǎ zhàng de rén shì gōng shè chéng yuán。 zhòng shì gōng shè chéng yuán。
　　《 shāng shū · pán gēng》 shì pán gēng qiān yīn shí duì yīn rén zhōng“ zhòng” de jiǎng huà。 dà yuē zhòng rén bù yuàn qiān， pán gēng duì tā men jìn xíng xùn jiè。《 pán gēng》 zài：
　　“ wáng mìng zhòng， xī zhì yú tíng。 wáng ruò yuē： gé rǔ zhòng， yú gào rǔ xùn。…… nǎi bù wèi róng dú yú yuǎn 'ěr， duò nóng zì 'ān， bù hūn zuò láo， bù fú tián mǔ， yuè qí wǎng yòu shǔ jì， rǔ bù hé jí， yán yú bǎi xìng， wéi rǔ zì shēng dú， nǎi bài huò【 6】 jiān guǐ， yǐ zì zāi yú jué shēn。…… rǔ hé fú gào zhèn， ér xū dòng yǐ fú yán， kǒng shěn yú zhòng，…… zé wéi 'ěr zhòng， zì zuò fú jìng， fēi yú yòu jiù。…… gǔ wǒ xiān wáng， jì nǎi zǔ nǎi fù， xū jí yì qín， yú gǎn dòng yòng fēi fá， yě xuǎn 'ěr láo， yú bù yǎn 'ěr shàn。 cí yú dà xiǎng yú xiān wáng， ěr zǔ qí cóng yǔ xiǎng zhī。”（《 pán gēng shàng》）
　　“ jīn yú mìng rǔ yī， wú qǐ huì yǐ zì chòu， kǒng rén yǐ nǎi shēn， yū nǎi xīn。 yú yà xù nǎi mìng yú tiān， yú qǐ rǔ wēi， yòng fèng chù rǔ zhòng。…… gǔ wǒ xiān hòu， jì láo nǎi zǔ nǎi fù， rǔ gòng zuò wǒ chù mín。 rǔ yòu qiāng， zé zài nǎi xīn。 wǒ xiān hòu suí nǎi zǔ nǎi fù， nǎi zǔ nǎi fù nǎi duàn qì rǔ， bù jiù nǎi sǐ。…… nǎi yòu bù jí bù dí， diān yuè bù gōng， zàn yù jiān guǐ， wǒ nǎi yì， tiǎn miè zhī， wú yí yù， wú bǐ yì zhǒng yú cí xīn yì。 wǎng zāi shēng shēng， jīn yú jiāng shì yǐ rǔ qiān， yǒng jiàn nǎi jiā。（《 pán gēng zhōng》）
　　 jiù shuō，《 pán gēng》 sān piān jiǎng huà de duì xiàng bù tóng， shàng piān shì duì qún chén， zhōng piān shì duì shù mín， xià piān shì duì bǎi guān zú xìng。 zhè qiě zàn bù qù fēn xī。 zhè lǐ yào shuō de shì，《 pán gēng》 lǐ tí dào de zhòng， dōushì zài tǔ dì shàng láo zuò de。 zhè hé bǔ cí zhōng de zhòng shì yī zhì de。 zhòng de dì wèi hé zhòng yǔ pán gēng de guān xì， cóng wén zì lǐ kě yǐ kàn dào jǐ diǎn： yī、 pán gēng de zǔ xiān hé zhòng de zǔ xiān， hǎo xiàng yòu yī zhǒng tōng guò“ suí” ér jiàn lì qǐ lái de xiāng 'ān de guān xì。 èr、 zhòng de zǔ xiān hé pán gēng de zǔ xiān céng jīng gòng láo yì； pán gēng jì zǔ xiān， zhòng de zǔ xiān hái kě yǐ pèi xiǎng。 sān、 huà de kǒu wěn suī rán shì hěn yán lì de， shuō shā jiù shā， ér qiě hái yào zhǎn cǎo chú gēn bù liú yí zhǒng。 dàn zhǐ yào zhòng rén tīng huà， jiù kě yǐ qiān dào xīn dì jiàn lì zì jǐ de jiā yuán。 cóng zhè qíng kuàng lái kàn， dān zhǐ zhuóyǎn yú“ fèng chù rǔ zhòng”、“ rǔ gòng zuò wǒ chù mín” ér rèn wéi zhòng shì nú lì， lùn zhèng de lì liàng sì hū bó ruò liǎo xiē。 chù， yǎng yě。《 shī · xiǎo yǎ · wǒ xíng qí yě》：“ hūn yīn zhī gù， yán jiù 'ěr jū， ěr bù wǒ chù， fù wǒ bāng jiā。…… hūn yīn zhī gù， yán jiù 'ěr sù， ěr bù wǒ chù， yán guī sī fù。” máo shī：“ chù， yǎng yě。 zhè shī jiǎng nán nǚ hūn gòu， nán de jì bù yǎng wǒ， wǒ jiù zǒu huí zì jǐ de jiā qù。 hūn yīn zhōng méi yòu qiáng zhì guān xì， chù yě quán wú nú lì de yì sī。《 shī · xiǎo yǎ · jié nán shān》：“ jiā fǔ zuò sòng， yǐ jiū wáng xiōng， huò 'é 'ěr xīn， yǐ chù wàn bāng，” zhèng jiān yě xùn chù wéi yǎng， yì bù【 7】 hǎo jiě zuò yǐ wàn bāng wéi nú lì。 rú guǒ qiáng shuō tā men shì zōng zú nú lì huò zhǒng zú nú lì， zhōng xián ná bù chū yòu lì de zhèng jù lái shuō míng tā men de nú lì shēnfèn。 rú guǒ xiān kěn dìng zhòng shì nú lì， zài dìng chù shì chù nú， nà jiù bù duì liǎo。
　　 wǒ qīng xiàng yú rèn wéi bǎ zhòng jiě shì wéi bù píng děng bù luò lián méng zhōng yī xiē dì wèi dī xià de bù luò de shì zú chéng yuán wéi hǎo。 yīn wéi shì lián méng guān xì， suǒ yǐ zhòng de zǔ xiān kě yǐ hé pán gēng de zǔ xiān gòng tóng láo dòng， sǐ hòu hái kě yǐ yòu zī gé péi jì。 dàn yòu xiǎn rán bù shì tóng zú， dì wèi yě bù píng děng， suǒ yǐ yòu kě yǐ bù liú zhǒng de shā， zhòng de zǔ xiān yě dé tóng yì。
　　 shāng dài de shǒu gōng yè yǐ xiāng dāng fā dá， fēn gōng yě xiāng dāng xì zhì。 cóng yí cún qì wù hé wén xiàn jìzǎi kàn， dāng shí de shǒu gōng yè bù mén yǐ yòu yě tóng、 zhì táo、 zhì gǔ hé yù shí qì děng， qí zhōng qīng tóng qì yě zhù jì shù yǐ jù hěn gāo de shuǐ píng。 yóu zhì zuò jīng xì jì yì gāo chāo kàn， cóng shì zhì zuò de shǒu gōng yè zhě yī dìng shì zhuān yè huà de， yě liàn zhì zuò chǎng suǒ de guī mó yě shì xiāng dāng kě guān de。 zhè xiē shǒu gōng yè zhě shì shì zú jiān de fēn gōng（ jí yòu xiē shì zú shì shì dài zhuān mén cóng shì mǒu yī shǒu gōng yè de zhì zuò）？ shì dú lì de gè tǐ gōng jiàng？ hái shì nú lì？ bǔ cí hé wén xiàn cái liào dōuméi yòu yòu lì de cái liào lái zuò jìn yī bù de fēn xī shuō míng。 zhōu miè shāng hòu， céng bǎ shāng zú yī shì zú yī shì zú de fēn gěi guì zú， rú fēn kāng shū yīn mín qī zú， fēn gěi bó qín yīn mín liù zú。 zhè xiē shì zú zhōng， yòu yǐ qì wù míng chēng mìng míng de。 rú fēn gěi bó qín de liù zú zhōng yòu suǒ shì、 cháng sháo shì、 wěi sháo shì， fēn gěi kāng shū de qī zú zhōng yòu táo shì。 suǒ、 sháo、 táo， dōushì qì wù。 zhè shǐ wǒ men xiǎng： shāng de shǒu gōng yè zhě， hěn kě néng shì xiē zhuān yè shì zú。 zì rán， tā men gèng kě néng shì xiē bèi zhēng fú de shì zú bù luò。 tóng shí， yě bù néng pái chì， zài shǒu gōng yè zhě qún zhōng yòu de shì shī qù liǎo shì zú bù luò jí tǐ de gè tǐ， tā men zhōng zì rán yě kě néng yòu nú lì。
　　 shāng zú hé sì zhōu gè zú cháng cháng yòu zhàn zhēng。 zhè xiē zhàn zhēng， yòu de shì sì zhōu gè zú duì shāng jìn xíng lüè duó， gèng duō de shì shāng duì tā men jìn xíng zhēng fá。 bǔ cí zhōng cháng cháng kàn dào： lìng [ chuò jìn ] dī wáng zú bǐ bǐng（？） shǔ gǔ wáng shì。 liù yuè。（《 jiá gǔ wén hé jí》 14912）。 zhēn lìng duō zǐ zú jì quǎn hóu pú zhōu gǔ wáng [ shì ]。（ tóng qián 6813）。 zhēn， lìng duō zǐ zú bǐ quǎn jì bǐng shǔ gǔ wáng shì。（ tóng qián）。 guǐ mò bǔ， zhēng zhēn， lìng lǚ（ 2） dī duō zǐ zú pú zhōu gǔ wáng shì。（ tóng qián 6814）【 8】
　　 zhàn zhēng zhōng de fú lǔ zuò wéi nú lì， zhè jǐ hū shì gǔ dài shì jiè gè mín zú shǐ shàng de tōng lì。 shāng zú de duì wài zhēng fú， dāng rán yě huì rú cǐ。 zài bǔ cí lǐ， hé shāng zú de guān xì bǐ jiào duō、 zhàn zhēng bǐ jiào pín fán de yòu： [ gōng fāng ] fāng、 guǐ fāng、 qiāng hé yí fāng。 shāng zú hé tā men zài zhàn zhēng zhōng de fú lǔ， dà yuē dōushì zuò wéi nú lì de。 dàn bǔ cí hé wén xiàn zhōng， dōuméi yòu yòu lì de cái liào shuō míng nú lì zài shè huì zhōng zuò shénme láo dòng。 bǔ cí zhōng yòu yī tiáo：“ zhēn， wáng lìng duō qiāng póu tián”（《 cuì》 1222）。 dàn zhè xiē póu tián de qiāng rén， shì fǒu lái zì zhàn zhēng de fú lǔ？ tā men de shēnfèn rú hé？ dū kàn bù chū lái。
　　 shāng rén cháng yǐ rén xùn zàng， zhè shì yīn xū fā jué zhōng zhèng shí liǎo de， bǔ cí hé wén xiàn zhōng yě shì yòu jìzǎi de。 wèn tí zài shā xùn de xìng zhì， bèi shā de shì shénme rén， shénme shēnfèn。 cóng hòu lái liǎng zhōu de shǐ shí hé wén xiàn jìzǎi kàn， bèi shā xùn de rén yòu de shì sǐ zhě suǒ xǐ 'ài de qīn rén。 qín mù gōng sǐ， yǐ yǎn xī、 zhòng xíng、 zhēn xùn。 sān rén jiē qín zhī xián liáng， guó rén 'āi zhī（ jiàn《 zuǒzhuàn》 wén gōng liù nián）。 yòu de shì dí duì zhě。 sòng píng gōng shǐ zhū wén gōng yòng zēng zǐ yú cì huī zhī shè， yù yǐ shǔ dōng yí（《 zuǒzhuàn》 xī gōng shí jiǔ nián）。 zēng zǐ shì zēng guó zhī jūn， shā zēng zǐ yǐ jì shè。 jì píng zǐ fá jǔ qǔ gěng。 xiàn fú， shǐ yòng rén yú bó shè（《 zuǒzhuàn》 zhāo gōng shí nián）。 yòng rén xùn， dà yuē zhù yào shì yǔ yīn shāng yòu guān xì de dōng fāng mín zú de fēng sú。 qín shì yīn mín de fēn zhī， bó shè shì yīn rén de shè。《 mò zǐ · jié zàng piān》 shuō：“ tiān zǐ shā xùn， zhòng zhě shù bǎi， guǎ zhě shù shí。 jiāng jūn dà fū shā xùn， zhòng zhě shù shí， guǎ zhě shù rén。” mò zǐ sòng rén， sòng shì shāng hòu。 mò zǐ suǒ shuō， dà yuē yě shì zhǐ de yīn shāng zhī sú。 rèn wéi shāng shì nú lì shè huì de， biàn rèn wéi zhè shì yīn dài nú lì shè huì de jué hǎo zhèng jù。 rèn wéi shāng bù shì nú lì shè huì de， jiù shuō nú lì shè huì de nú lì shì láo dòng zhě， shì chuàng zào cái fù de gōng jù， nú lì zhù jué bù kěn shā nú lì lái xùn zàng。
　　 rú shàng suǒ shuō， bèi yòng lái shā xùn de rén， yòu qīn rén， yòu duì wài zhēng fá dé lái de fú lǔ， yě yòu nú lì。 nú lì gù rán shì cái fù， dàn wèile sǐ zhě dì xià shǐ yòng， huǐ miè diǎn cái chǎn nú lì zhù yě shì lè yú lái zuò de。 dàn yòng rén xùn lái zhèng míng shāng shì nú lì shè huì què shì wú lì de。 yòng nú lì xùn zàng， zhì duō zhǐ néng zhèng míng shāng cháo yǐ yòu nú lì cún zài， dàn shì fǒu shì nú lì shè huì yòu dāng bié lùn。 nǎ yòu yī yòu nú lì jiù shì nú lì shè huì ní。
　　 shāng de shè huì， zhí dào bèi zhōu suǒ miè， sì hū dū hái chù zài shì zú shè huì xiàng jiē jí shè【 9】 huì de zhuǎn huà shí qī， guó jiā yě hái chù zài xíng chéng guò chéng zhōng。
　　 zài bǔ cí lǐ， wǒ men kàn dào xǔ duō shì zú míng chēng， 1946 zhì 1947 nián jiān， dīng shān jiào shòu xiě guò yī piān《 jiá gǔ wén suǒ jiàn shì zú jí qí zhì dù》。 zài zhè piān wén zhāng lǐ， dīng xiān shēng jiù tā suǒ kàn dào de cái liào， liè jǔ chū lái shāng dài de shì zú 'èr bǎi gè yǐ shàng。 dīng xiān shēng rèn wéi“ yīn shāng hòu mò qī de guó jiā zǔ zhì， què yǐ shì zú wéi jī chù”
　　 zuì néng jù tǐ shuō míng shāng dài shè huì shì yǐ shì zú wéi jī chǔ de shì《 zuǒzhuàn》 dìng gōng sì nián yī duàn cái liào。 zhè duàn cái liào shuō， wǔ wáng kè shāng yǐ hòu， yǐ yīn mín liù zú tiáo shì、 xú shì、 xiāo shì、 suǒ shì、 cháng sháo shì、 wěi sháo shì fēn gěi bó qín， yǐ yīn mín qī zú， táo shì、 shī shì、 fán shì、 qí shì、 fán shì、 jī shì、 zhōng kuí shì fēn gěi kāng shū， yòu yǐ huái xìng jiǔ zōng fēn gěi táng shū。 zhè duàn cái liào shuō míng zhí dào shāng wáng， shè huì de jī céng zǔ zhì réng shì shì zú zǔ zhì， yīn zhī， cái néng yī zú zú de fēn chū qù。
　　 shāng zú sì zhōu de mín zú， shè huì bù huì bǐ shāng xiān jìn， dà yuē yědōu zài shì zú shè huì mò qī， shì zú bù luò tǐ réng shì tā men de shè huì gǔ jià zǔ zhì。 dīng shān jiào shòu yòu piān wèi wán gǎo《 yīn shāng shì zú fāng guó zhì》， shì wéi liǎo zhuī xún shāng shì zú de yuān yuán jí qí dì wàng 'ér xiě de。 tā jǔ chū sì shí duō gè fāng guó， rèn wéi zhè xiē fāng guó zhèng shì xiē shì zú bù luò。 shāng duì tā men de zhàn zhēng， chú zhàn chǎng fú lǔ dài huí lái wài， bèi zhēng fú de mín zú dà yuē réng liú zài yuán lái de dì qū， chéng rèn shāng de lǐng dǎo 'ér xiàng qí nà gòng。 tā men jiān de guān xì， jiù shì zhè zhǒng chén fú nà gòng de guān xì， bèi zhēng fú zú de nèi bù shè huì zǔ zhì bìng wèi shòu dào pò huài hé gǎi biàn。
　　 zài bǔ cí lǐ， wǒ men kàn dào yī xiē bù luò céng shòu dào shāng rén de zhēng fá， zhè yuán shì dí duì guān xì， hòu lái dà yuē bèi zhēng fú liǎo， yòu biàn chéng shāng de yǔ guó。 rú：
　　 jǐ yǒu bǔ zhēn， què zhù zhēng quǎn， fú qí qín。 shí yuè。
　　（《 jiá gǔ wén hé jí》 6979）
　　 zhè shì bǔ qù zhēng quǎn zú， quǎn shì shāng de dí guó。 yòu yī tiáo bǔ cí què shuō：
　　 jǐ mǎo bǔ， [ yāo jǐ ] zhēn， lìng duō zǐ zú cóng quǎn hóu pú zhōu， gǔ wáng shì。
　　（ tóng qián 6812）
　　 quǎn hóu chéng liǎo shāng de yǒu bāng， chéng liǎo wéi shāng zhēng zhōu de zhù lì。
　　 hěn kě néng shāng zú hé sì zhōu chén shǔ yú tā de gè zú de guān xì， dà tǐ shàng shì bù píng děng de shì zú bù luò jiān de lián méng。 mǎ kè sī shuō：“ bù luò zhì dù běn shēn dǎo zhì qū fēn wéi gāo jí hé dī jí de shì zú héng héng zhè zhǒng chā bié yòu yóu yú shèng lì zhě yǔ bèi zhēng fú bù luò hùn hé děng【 10】 děng 'ér gèng jiā fā zhǎn。”（《 zī běn zhù yì shēng chǎn yǐ qián gè xíng tài》， rén mín chū bǎn shè 1956 nián bǎn， dì 8 yè）。 shāng zú hé sì zhōu gè zú de guān xì， jìn sì zhè zhǒng bù luò jiān de bù píng děng bù luò lián méng guān xì， ér shāng zú zé wèitā men de méng zhù。 qū bié kě néng zài： mǎ kè sī suǒ shuō de shì zú bù luò bǐ jiào yuán shǐ， ér shāng yǐ zài shì lǚ shè huì xiàng jiē jí shè huì zhuǎn huà qī， guó jiā yǐ zài xíng chéng jiē duàn liǎo。 wáng guó wéi duì yú shāng hé sì fāng gè zú de guān xì， yǐ yòu suǒ yì shí。 tā shuō：“ zì yīn yǐ qián， tiān zǐ、 zhū hóu jūn chén zhī fēn wèi dìng yě。 gù dāng xià hòu zhī shì， ér yīn zhī wáng hài、 wáng héng lěi yè chēng wáng， tānɡ wèi fàng jié zhī shí yì yǐ chēng wáng。 dāng shāng zhī mò， ér zhōu zhī wén、 wǔ yì chēng wáng。 gài zhū hóu zhī yú tiān zǐ， yóu hòu shì zhū hóu zhī yú méng zhù， wèi yòu jūn chén zhī fēn yě。 zhōu chū yì rán。”（《 guān táng jí lín》 juàn shí《 yīn zhōu zhì dù lùn》）。
　　 wáng shì zhī lùn， duì wǒ men yán jiū shāng rén shè huì shì yòu qǐ fā de。
　　 shāng hé sì zhōu bèi zhēng fú zú de guān xì， dà yuē yòu xiē xiàng gǔ xī là yǎ diǎn、 sī bā dá、 kè lǐ tè hé bèi tā men zhēng fú de biān mín de guān xì。 biān mín yuán lái shì dú lì de bù luò， bèi zhēng fú hòu réng liú jū zài yuán lái de tǔ dì shàng què yào duì zhēng fú zhě yòu yī dìng de gòng nà， yě kě yǐ gēn suí zhēng fú zhě chū zhēng。
　　 duì wài zhàn zhēng， shǐ shāng de cái lì rén lì dà wéi xiāo hào， yě cù sù liǎo nèi bù guì zú píng mín jiān de máo dùn。 shāng de mò qī， dì yǐ hé dì xīn liǎng dài， céng cháng qī hé yí fāng zhàn zhēng。 yí de dì yù zài jīn shān dōng hé huái hé liú yù jí 'ān huī、 jiāng sū běi bù。《 zuǒzhuàn》 jìzǎi， zhòu“ wéi lí zhī sōu 'ér dōng yí pàn zhī”（ zhāo gōng sì nián），“ kè dōng yí 'ér yǔn qí shēn”（ zhāo gōng shí yī nián），“ bǎi kè 'ér zú wú hòu”（ xuān gōng shí 'èr nián）。 zhōu rén miè shāng， jiù lì yòng liǎo zhòu yīn hé yí fāng zuò zhàn 'ér lì shuāi de jī huì。



   我读累了，想听点音乐或者请来支歌曲！
    
<< qiányīzhānghuí   hòuyīzhānghuí >>   
xù yányī yóu bù luò dào guó jiā yī、 zǎo qī guó jiā de chū xiàn（ yī） yīn shāng shè huì hé jīng jì
（ èr） zhōu rén de zǎo qī shēng huó（ sān） miè shāng hòu shāng zhōu liǎng zú de guān xì
èr、 jiē jí fēn huà hé yǎn biàn（ yī） guì zú（ èr） guó rén
（ sān） zhòng、 shù、 mín（ sì） sī tú shǔ
（ wǔ） lì chén qiè（ liù）《 shī jīng》 zhōng suǒ jiàn gè jiē jí de shēng huó
sān、 jǐng tián hé tǔ dì zhì dù（ yī） tǔ dì gōng yòu zhì de shǐ yǐng（ èr） zhōu wáng、 zhū hóu、 guì zú tǔ dì suǒ yòu zhì
（ sān） gōng tián hé sī tián（ sì） guó yǔ yě de bù tóng tián zhì
（ wǔ） nóng yè shēng chǎn gōng jù hé jì shùsì、 zǎo qī guó jiā xíng shì（ yī） wáng tíng hé qún liáo
（ èr） chéng bāng guó jiā（ sān） guó（ dì yuán） yǔ jiā（ xuè yuán） liǎng xì de hé yī
（ sì） lǐ、 xíng、 bīng、 shuì、 yìèr gǔ dài shè huì yī、 chūn qiū zhàn guó zhī jì de jīng jì shè huì biàn huà yǐn yán
（ yī） nóng yè shēng chǎn lì de fēi yuè fā zhǎn（ èr） chéng shì jiāo huàn jīng jì de xīng qǐ 1 ． jiāo huàn hé shāng rén de huó yuè
（ èr） chéng shì jiāo huàn jīng jì de xīng qǐ 2． huò bì hé chéng shì xīng qǐ（ èr） chéng shì jiāo huàn jīng jì de xīng qǐ 3． jiāo huàn zài jīng jì shēng huó zhōng de dì wèi
dì   I   [II]   [III]   [IV]   yè

pínglún (0)