四书类 》 lùn yǔ bié cái   》 zǐ zhāng dì shí jiǔ      nán huái jǐn Na Huaijin 　　dì shí jiǔ piān de jìzǎi， yǔ shàng lùn dì jiǔ piān《 zǐ hǎn piān》 xìng zhì yòu xiāng tóng zhī chù。《 zǐ hǎn》 zhè yī piān， jìzǎi dāng shí kǒng zǐ zuò xué wèn、 yán lùn、 xíng wéi de shí jì jiào yù lǐ lùn， xiàn zài《 zǐ zhāng dì shí jiǔ》 zhè yī piān， jiǎng dào kǒng zǐ de xué shēng nǎi zhì mén rén， shòu kǒng zǐ jiào yù yǐ hòu， duì yú kǒng mén dào xué de fā huī。 　　 zǐ zhāng yuē： shì， jiàn wēi zhì mìng， jiàn dé sī yì， jì sī jìng， sàng sī 'āi， qí kě yǐ yǐ。 　　 shàng miàn suǒ shuō de， zài kǒng zǐ de yán lùn zhōng jiān， tí dào shénme yào jǐn de shì， dōushì“ jūn zǐ、 jūn zǐ ”， dào liǎo zhè lǐ， zǐ zhāng tí chū lái de shì“ shì”， wǒ men yóu cǐ kě yǐ kàn dào xiān hòu shí dài shàng de shāo yòu bù tóng。 zhōng guó de“ shì”， wǒ men céng tí dào guò de， měi shí gè qīng nián zhòngxuǎn yī gè bǐ jiào yòu xué wèn、 néng lì qiáng de rén wéi shì， zhè shì zhōng guó de xuǎn jǔ chú xíng， xiàn zài de xuǎn jǔ shì xī fāng shì de， zhōng guó gǔ dài de xuǎn jǔ jīng shén， yī zhí dào hàn dài， biǎo miàn shàng dōushì rú cǐ， zhēn zhèng zì yóu mín zhù de xuǎn jǔ， tuī chū lái wéi shè jì fú wù de jiù shì“ shì”。 xiàn zài zǐ zhāng shuō， wèishénme guó jiā shè huì xū yào zhī shí fènzǐ díshì？ zhè gè zhī shí fènzǐ de guān niàn yǔ xiàn zài shāo yòu bù tóng， dāng shí de zhī shí fènzǐ shì wéi rén qún xū yào de“ rú”。“ rén zhī xū yě”， zǐ zhāng shuō yī gè zhī shí fènzǐ yào“ jiàn wēi zhì mìng”， kàn dào guó jiā shè huì jiān nán de shí hòu， zhǐ hǎo chū lái， tiǎo qǐ zhè gè zé rèn。 zài《 lǐ jì》 zhōng yě yòu guò tóng yàng de huà。 rú wǒ men jīng cháng biāo bǎng de wén tiān xiáng， tā zhī dāng zǎixiàng， shì hěn kě lián de rèn wù， děng dào nán sòng mò dài zuì hòu méi yòu bàn fǎ de shí hòu， cái fā biǎo de， tā běn kě yǐ bù gān， huàn jù huà shuō nǐ men chī ròu guò hǎo rì zǐ de shí hòu bù yào wǒ， xiàn zài què yào wǒ liǎo！ dàn wén tiān xiáng kě méi yòu zhè gè bù zhēng qì de guān niàn， zhè yě shì yī gè zhī shí fènzǐ díshì suǒ wèi“ jiàn wēi zhì mìng” de diǎn xíng， jiān nán wēi xiǎn de shí hòu， nǐ jì rán yào wǒ， wǒ jiù lái liǎo， zhǔn bèi zhè tiáo mìng péi jìn qù。 　　 dāng rán， chú liǎo wén tiān xiáng yǐ wài， lì shǐ shàng xǔ duō kāi chuàng de shí dài zhōng， yě yòu hěn hǎo de shì lì， bù guò， duì yú chéng gōng de yī miàn， dà jiā jué dé bù gòu xǐng mù， suǒ yǐ wèi tí。 lì rú guō zǐ yí， biàn shì yī gè jiàn wēi zhì mìng de diǎn xíng。“ jiàn dé sī yì”， jiù shì dé dào shénme lì yì de shí hòu， huò zhě yòu gōng láo chóu yōng de shí hòu， jiù yào kǎo lǜ liǎo。“ sī yì” jiù shì kǎo lǜ shì fǒu wèiwǒ men běn fēn suǒ yìng dé de？ bù néng suí biàn dé。 yóu cǐ kě jiàn zhōng guó wén huà yào qiú yī gè zhī shí fènzǐ， shì dà fū jiē jí de suǒ wèi“ rú zhě”， shì zhè yàng yán gé： zuì jiān nán kùn kǔ de yóu wǒ dān， hǎo de yóu nǐ men dà jiā ná qù， wǒ bù yī dìng yào。 　　 zhōng guó gǔ dài wén huà duì yú jì sì tiān dì zǔ xiān guǐ shén， fēi cháng zhòng shì， pì rú shí 'èr yuè niàn sì de jì zào， yě shì jǐ qiān nián de lì shǐ liǎo， suī rán kàn qǐ lái shì mí xìn， qí shí yòu zhòng dà de yì yì， dāng rán jì sì xíng lǐ de shí hòu， yào guī guīju jǔ， rú miàn duì shén líng。 xiàn dài de kē xué zhǐ shì jiǎng kàn dé jiàn de yī miàn， hái yòu kàn bù jiàn de yī miàn， zhèng zài mō suǒ。 zhè kàn bù jiàn de yī miàn， zhì shǎo xiàn zài kē xué hái wú fǎ zhèng míng yòu méi yòu， yī gè zhēn zhèng dà kē xué jiā bù gǎn shuō méi yòu， suǒ yǐ duì tiān rén zhī jiān de jì sì yào“ sī jìng”。 　　“ sàng sī 'āi”， sǐ liǎo rén shì sàng， zhè shì xiá yì de jiǎng miàn duì sāngshì yào yòu chén 'āi de xīn qíng， rú jiǎng zhōng guó《 lǐ jì》， zhè gè sàng zì bāo kuò yòu gèng dà de yì yì， rú shí dài de shī bài。 jīn rì zài zuò de rén， xiāng chù cǐ dì， nèi xīn dōuyòu wú bǐ de bēi fèn， dū yìng yòu zé rèn wèn tí de tòng sī。 zǐ zhāng shuō yào zuò dào liǎo zhè sì diǎn， cái gòu dé shàng shì yī gè zhī shí fènzǐ díshì， bù kuì wéi yī gè dú shū rén。 zhè yī diǎn wǒ men yào rèn qīng， zì jǐ de guó jiā wén huà zhōng yī gè zhī shí fènzǐ、 dú shū rén， gòu chéng wéi shì de tiáo jiàn yòu rú cǐ zhī nán。 　　 kǒng zǐ qù shì yǐ hòu， zǐ zhāng zài jiào xué shēng， yě jiù shì jì chéng liǎo kǒng zǐ jīng shén， cóng shì shè huì jiào yù。 　　 zǐ zhāng yuē： zhí dé bù hóng， xìn dào bù dǔ， yān néng wéi yòu？ yān néng wéi wáng？ 　　 zhè bā gè zì hěn nán。“ zhí dé bù hóng”， zhí jiù shì zhuā zhù， pì rú xìn yǎng jiù shì zhuā zhù mǒu yī sī xiǎng wéi zhōng xīn。“ dé” shì guǎng yì de， bāo kuò dào dé zhī dé， zhēn lǐ。 wǒ men pǔ tōng yī měi gè réndōu yòu zhè zhǒng dé， pì rú kàn jiàn bié rén zuò hǎo shì， xīn lǐ yī dìng sù rán qǐ jìng， kàn jiàn rén jiā yòu hǎo huà， xīn lǐ yě hěn xīn shǎng， dú shū shí gǎn dào shū zhōng de dào lǐ hěn duì， yě hěn kāi xīn。 dàn shì wǒ men zhào zhe zuò liǎo méi yòu？ méi yòu， zhè jiù shì“ zhí dé bù hóng”。 wǒ men méi yòu zhè yàng yuǎn dà， wǒ men yě fú cóng zhēn lǐ， kàn jiàn hǎo rén hǎo shì yě hěn qīn pèi， dàn shì zì jǐ zuò qǐ lái， méi yòu nà me jī jí， bù néng fā huī。“ xìn dào bù dǔ” de“ dào” bìng bù zhǐ shì zōng jiào de“ dào”， bāo kuò yī qiē zhēn lǐ。 wǒ men rén shēng de tǐ huì， yòu shí míng míng zhī dào shì zhè gè dào lǐ， dàn dào chǔlǐ shì qíng de shí hòu， zì jǐ de gè xìng、 pí qì yī lái， jiù bù guǎn dào lǐ liǎo， zhè jiù shì“ xìn dào bù dǔ”， bù tà shí。 shàng miàn zhè bā gè zì， shì wǒ men zuì róng yì fàn de cuò wù， lǎo shí jiǎng bù dàn shì pǔ tōng rén rú cǐ， yòu xǔ duō zōng jiào tú yě rú cǐ， tā men duì xìn yǎng yīnggāi shì jiān dìng， dàn jù jīng yàn kàn lái， yòu shí hòu zhǐ hǎo duì tā men fù zhī yī xiào， cháng cháng fā jué tā mendōu shì“ zhí dé bù hóng， xìn dào bù dǔ。” tā bù jiàn dé duì nà gè zōng jiào zhēn zhèng yòu rèn shí、 yòu xìn yǎng， xiàng zhè zhǒng rén jiào tā dé yì yě bù kě yǐ，“ yān néng wéi yòu”， tā dé yì jiù huì dé yì wàng xíng， wàng jì liǎo zì jǐ。 ràng tā shī yì yě bù kě yǐ，“ yān néng wéi wáng”！ tā yòu huì shī yì wàng xíng。 huàn jù huà shuō， zì jǐ méi yòu jiàn lì yī gè rén shēng guān， zì jǐ méi yòu zhōng xīn sī xiǎng， shòu huán jìng de zhuǎn biàn， yòu de rén méi shì zuò shí， huì hěn tòng kǔ， jiù shì yīn wéi zì jǐ méi yòu zhōng xīn sī xiǎng de xiū yǎng， rú guǒ zì jǐ yòu zhōng xīn sī xiǎng 'ér tuì xiū xián jū， jiù méi yòu guān xì， fǒu zé de huà， xián jū shí jiù hěn kě lián， zhè qíng xíng jiù shì zǐ zhāng zhè gè huà，“ yān néng wéi yòu？ yān néng wéi wáng？” zǐ zhāng rèn wéi yào zuò dào“ zhí dé néng hóng， xìn dào néng dǔ。” zì jǐ yòu zhōng xīn sī xiǎng cái kě yǐ。 néng chù yòu chù wú， tǎn rán zì zài。 　　 yòu róng dé nǎi dà 　　 zǐ zhāng、 zǐ xià zhè xiē réndōu shì tóng xué， kǒng zǐ qù shì hòu， zǐ zhāng zài jiào xué， zǐ xià yě zài jiào xué， hòu lái xún zǐ zhè yī pài dōushì yóu zǐ xià zhè yī pài liú chū lái de。 zǐ zhāng、 zǐ xià dōuyòu xué shēng， yòu yī tiān yòu zhè yàng yī jiàn shì： 　　 zǐ xià zhī mén rén， wèn jiāo yú zǐ zhāng。 zǐ zhāng yuē： zǐ xià yún hé？ duì yuē： zǐ xià yuē： kě zhě yǔ zhī， qí bù kě zhě jù zhī。 zǐ zhāng yuē： yì hū wú suǒ wén， jūn zǐ zūn xián 'ér róng zhòng， jiā shàn 'ér jīn bù néng。 wǒ zhī dà xián yǔ， yú rén hé suǒ bù róng？ wǒ zhī bù xián yǔ， rén jiāng jù wǒ， rú zhī hé qí jù 　　 rén yě？ 　　 zǐ xià de xué shēng， pèng dào shī shū（ zǐ zhāng shàozǐ xià sì suì）， jiù wèn shī shū shénme shì jiāo péng yǒu zhī dào， zǐ zhāng jiù fǎn guò lái xiān wèn， nǐ de lǎo shī shì zěn me gào sù nǐ men de ní？ zǐ xià de xué shēng shuō， wǒ men lǎo shī jiào wǒ men， duì yú kě yǐ jiāo de péng yǒu， jiù hé tā wǎng lái zuò péng yǒu， bù kě yǐ jiāo de péng yǒu， jiù jù lí yuǎn yī diǎn。 zǐ zhāng jiù shuō， nà duì bù zhù， wǒ dāng shí tīng dào wǒ men de lǎo shī kǒng zǐ suǒ jiào wǒ men de， hé nǐ lǎo shī suǒ jiào nǐ de bù yī yàng。（ zǐ zhāng yě mán huì jiǎng huà， tā bìng bù shuō nǐ men de lǎo shī jiǎng cuò liǎo。） wǒ suǒ tīng dào wǒ men lǎo shī shì shuō， yī gè rén chù shè huì jiāo péng yǒu yào zūn xián， yòu xué wèn yòu dào dé de zhí dé zūn jìng， ér duì yú yī bān méi yòu dào dé、 méi yòu xué wèn de rén yào bāo róng tā， duì yú hǎo de yòu shàn xíng de rén yào gǔ lì tā， duì bù hǎo de， chā de rén yào tóng qíng tā。 jiǎ dìng wǒ shì yī gè yòu dào dé xiū yǎng， yòu xué wèn de rén， zì jǐ shì gè jūn zǐ， nà me duì nǎ yī gè bù kě yǐ bāo róng ní？ jiǎ rú wǒ zì jǐ shì yī gè húndàn， nà me zì jǐ bù bì jù jué rén， rén jiā xiān tǎo yàn wǒ liǎo， hé bì hái yào qù jù jué bié rén？ 　　 zhè yī duàn jìzǎi dé hěn lǎo shí， jiù shì jiǎng zǐ zhāng hé zǐ xià dōushì kǒng zǐ de xué shēng。 yī gè jiào yù， yī gè sī xiǎng， dào liǎo dì sān dài jiù dà biàn。 hǎo bǐ sān mín zhù yì sī xiǎng， dào xiàn zài kǎo shì qǐ lái jiù hěn nán。 zhè shì shuō yī gè xué wèn de fā huī， dào liǎo dì 'èr dài， dì sān dài， fàn wéi kuò chōng liǎo， fāng xiàng jiù liǎng yàng， zhè shì dì yī gè guān diǎn。 dì 'èr gè guān diǎn， jiù kàn dào zǐ zhāng de jiàn jiě， bǐ zǐ xià de jiàn jiě shì gāo míng yī diǎn， zuò rén de dào lǐ shì yīnggāi rú cǐ， duì yú bù jí wǒ men de rén， bù bì tǎo yàn tā， yào tóng qíng tā， néng gòu bāng zhù de jiù jìn liàng bāng zhù tā， jí shǐ bù néng bāng zhù yě yào bāo róng rén， yuán liàng rén jiā yī diǎn， rú guǒ zì jǐ shì duì de， dāng rán yào zhù rén， zì jǐ bù duì jiù miǎn tán， suǒ yǐ zǐ zhāng de jiàn jiě shì bǐ zǐ xià gāo míng。 　　 diāo chóng xiǎo jì dà yòu kě guān 　　 zǐ xià yuē： suī xiǎo dào， bì yòu kě guān zhě yān， zhì yuǎn kǒng ní， shì yǐ jūn zǐ bùwèi yě。 　　 zhè shì jiǎng xué wèn hé rén shēng xiū yǎng de dào lǐ。 zǐ xià shuō， rén shēng tiān dì jiān de xué wèn， fēn mén bié lèi， bù zhǐ yī zhǒng， suī rán yòu hěn duō xiǎo dào， rú xià qí、 xiě zhōng guó zì、 zuò shī、 kè tú zhāng， shèn zhì yú dǎ pái bā， zhè xiē dōubù shì shénme dà xué wèn， zhǐ shì xiǎo dào， gǔ rén suǒ wèi diāo chóng xiǎo jì， dàn yě shì xué wèn， bìng bù jiǎn dān， dōuhěn nán， rú guǒ shēn rù qù yán jiū， dū huì yòu suǒ chéng jiù。 dàn wèishénme tā shì xiǎo dào ní？ shì shuō yī gè rén de jīng shén sī xiǎng， qián miàn de mù biāo bù fàng yuǎn dà， zhuān zhuā yī diǎn xiǎo chéng jiù dàngchéng dà xué wèn， jiù bèi kùn zhù liǎo， xiàng diào jìn ní kēng lǐ qù liǎo， pá bù qǐ lái， suǒ yǐ jūn zǐ bù qǔ xiǎo dào， nìngkě zǒu dà lù， dàn xiàn zài shí dài bù tóng liǎo， zhè gè shì yě hěn nán jiǎng， pì rú bā gǔ wén， xiě wén zhāng yě shì xiǎo dào， dàn xiàn dài de qīng nián lián xiǎo dào dū zuò bù hǎo。 　　 jiǎng rén shēng xiū yǎng， yī gè dà zhàng fū， bù guǎn duì nǎ mén xué wèn， dōuyào néng rù hū qí nèi， chū hū qí wài， bù yào bèi tā kùn zhù liǎo。 yīn cǐ， fǎn guò lái jiǎng， duì yú xià qí、 dǎ pái děng děng， néng rù hū qí nèi， chū hū qí wài， bù bèi tā kùn zhù de， bù néng bù suàn shì xué wèn。 rú kùn zhù liǎo de huà， jiù biàn chéng liǎo“ zhì yuǎn kǒng ní”。 yòu yī gè péng yǒu de hái zǐ， zài dà xué dú shū， chéng jì hěn hǎo， wén zhāng yě hǎo， zì yě hǎo。 wǒ zhè wèi péng yǒu hái xián tā 'ér zǐ de máo bǐ zì xiěde bù hǎo， yào wǒ quàn tā de hái zǐ qù xí máo bǐ zì。 wǒ gào sù tā xiàn zài yǐ jīng dào liǎo yòng dǎ zì jī de shí dài， ér qiě yī zhī bǐ qiān yú yuán， yī dìng mò 'èr qiān yú yuán， yī zhāng xuān zhǐ yòu hǎo jǐ bǎi yuán， yǐ jīng xiě bù qǐ liǎo， jiāng lái hái zǐ xué chéng néng chuàng yè， hé bì yī dìng yào shū fǎ hǎo？ zhèng shì：“ xiāo mó bǎi dài yīng xióng qì， diàn tǐ shī shū bā gǔ wén。” diàn tǐ shū yòu míng diàn gé tǐ huò tái gé tǐ， jiù shì zài huáng dì miàn qián yìng shì suǒ xiě de zì tǐ， xiàn zài yìn shuà jiè chēng zhī wéi“ zhèng jiē zì” de。 zhè xiē dōushì xiǎo dào。 dàn shì xiàn zài hěn kě lián liǎo， méi yòu zhēn zhèng de wén huà， rén jiā wài guó rén lái kàn zhōng guó wén huà， wǒ men ná shénme gěi rén jiā kàn？ dòng zhé dào gù gōng bó wù yuàn。 dào liǎo gù gōng bó wù yuàn， xīn lǐ yī gè cán kuì de niàn tóu héng héng zhān zǔ zōng de guāng！ wǒ men zhè yī dài yòu shénme gěi rén jiā kàn？ wǒ men zì jǐ zhēn zhí dé fǎnxǐng， wǒ men zhǐ ná shū huà、 yīnyuè zhè xiē xiǎo dào dāng zuò wén huà， ér qiě xiàn zài hái ná bù chū lái， jí shǐ ná dé chū lái， yě bù guò zhǐ shì zuò zuò biǎo miàn gōng zuò， zài jīng shén sī xiǎng shàng， yī diǎn dōuméi yòu jiàn lì zì jǐ de wén huà， zhè gè wèn tí hěn yán zhòng。 yīn cǐ zǐ xià suǒ jiǎng de xiǎo dào yě yòu kě guān， duì cǐ shí zài yòu hěn duō gǎn kuì。 　　 xué wèn wú jìn suì yuè nán liú 　　 zǐ xià yuē： rì rú qí suǒ wáng， yuè wú wàng qí suǒ néng， kě wèi hàoxué yě yǐ yǐ！ 　　 zhè shì zǐ xià gào sù xué shēng zuò xué wèn de dào lǐ。 wǒ men kàn dào zǐ xià jiào xué shēng de zhè liǎng diǎn， zhēn yòu wú xiàn de gǎn kǎi。 zǐ xià shuō， yī gè rén yīnggāi měi tiān fǎnxǐng zì jǐ suǒ qiàn quē de， měi gè réndōu yòu suǒ quē fá de， bù yào rèn wéi zì jǐ yòu yī diǎn zhī shí jiù mǎn zú liǎo， hái yào zài qù bǔ chōng、 xué xí。 měi tiān bǔ chōng zì jǐ suǒ méi yòu de xué wèn， yī gè yuè jiē zhe yī gè yuè， yòu héng xīn bù diū diào， bù wàng jì suǒ xué de， zhè yàng cái zhēn kě shuō shì hàoxué， jiù shì yòu héng。 　　 zǐ xià yuē： bó xué 'ér dǔ zhì， qièwèn 'ér jìn sī， rén zài qí zhōng yǐ。 　　 zǐ xià shuō， yī gè rén zhī shí yào yuān bó， dàn shì zhī shí yuè yuān bó sī xiǎng yuè méi yòu zhōng xīn。 zhè yī diǎn dà jiā yào yán jiū yī xià， tè bié zhù yì， yóu qí gǎo sī xiǎng de rén yào zhù yì。 bù dàn shì xiàn zài shè huì， gǔ jīn zhōng wài de zhī shí fènzǐ dōushì yī yàng de， zhī shí yuān bó de rén， sī xiǎng fǎn 'ér shī diào zhōng xīn。 bù guò yě xǔ wǒ zhè gè kàn fǎ shì cuò de， rú guǒ zhī shí yuān bó， rén pǐn yòu hǎo， xiū yǎng yòu yòu zhōng xīn， nà yī dìng shì dì yī liú rén wù， zhè zhǒng rén hěn nán bàn， shénme dū zhān bù shàng， ruǎn yìng dōubù chī， qí shí， yī bān de zhī shí fènzǐ， bìng wú kě pà zhī chù， dōushì hěn 'ān fēn de。 wǒ yě cháng cháng hé xué shēng shuō xiào huà， jiāng lái shí dài shì nǐ men de， nǐ men hái nián qīng， wǒ yě kàn bù jiàn liǎo。 nǐ men jiāng lái zuò shì， wàn yī pèng dào zhī shí fènzǐ dǎo luàn， hěn róng yì bàn， duō sòng tā yī diǎn qián， nòng yī gè qīng gāo de guān gěi tā zuò， rán hòu gěi tā shēng sè quǎn mǎ， jiù shénme dōuméi yòu liǎo。 shì kàn lì shǐ shàng， huáng dì men， duì fù wén rén hěn jiǎn dān， dōushì zhè gè fǎ zǐ， gěi shénme hàn lín yuàn， shénme dà xué shì， děng yú yī gè gù wèn， shàng liǎo bān pào bēi chá qù chuī niú， zài shǎng huáng jīn duō shǎo yì， lìng wài cì jǐ gè gōng nǚ gěi tā， tā zài yě méi yòu jīng shén lái rě shì liǎo， jiù wán liǎo má， hěn róng yì 'ān pái de。 duì rén， xué wèn bìng bù yī dìng kě guì， dàn shì wén rén yòu zhī shí， zuì xǐ huān luàn jiào。 wǒ men jǐ shí nián lái， shè huì luàn chéng zhè gè yàng zǐ， shǒu xiān nào de hái bù shì yī bān bù chéng qì de zhī shí fènzǐ。 jiè tí fā huī lái nào， duì mǒu yī rén bù mǎn yì， jiù jiè tí fā huī de nào， jiēguǒ bǎ yī gè guó jiā nào chéng zhè gè yàng zǐ。 zhè xiē rén yě zhēn kě lián， méi yòu zhōng xīn sī xiǎng， ér qiě duō bàn shì qióng jí wú liáo， chù chù bù mǎn yì， shí jì shàng shì xiāng bā lǎo shuō cháo tíng。 zhè jiù shì bó xué bù yī dìng yòu yòng， bó xué yào dǔ zhì， yòu yī gè zhōng xīn， yì zhì jiān dìng， jiàn lì rén pǐn， nà me zhī shí yuān bó， yòu rú yī kē hǎo de zhǒng zǐ， yì zhì de jiān dìng shì féi liào， péi yǎng chū huā hé guǒ lái。 nèi zài méi yòu yī gè zhōng xīn， zhī shí yuè yuān bó， sī xiǎng yuè wēi xiǎn， jué dé yàng yàng dōuyòu dào lǐ， róng yì dòng yáo， yīnggāi shì zhēn lǐ zhǐ yòu yī gè， yào bǎ tā zhǎo chū lái， suǒ yǐ yào dǔ zhì。 　　“ qièwèn 'ér jìn sī”， qièwèn jiù shì jīng yàn， duō tīng duō wèn。 dàn yào zhù yì， zhōng nián réndōu tǐ huì dé dào， rén shēng jīng yàn duō liǎo， jiēguǒ róng yì zǒu shàng liǎng tiáo lù： huī xīn huò yuàn hèn， jué dé zì jǐ jǐ shí nián dū shàngdàng， shè huì shàng méi yòu zhēn lǐ， qièwèn bāo kuò liǎo jīng yàn， suǒ yǐ yòu liǎo jīng yàn hái yào jìn sī， yào zhēn zhèng yòu sī xiǎng xué wèn， qù tǐ huì rén shēng jīng yàn jiù hǎo liǎo。 jìn sī yòu liǎng gè yì yì， yī gè shì sī xiǎng yào yòu zhōng xīn， yī gè shì bù yào xiǎng dé tài xū xuán tài gāo yuǎn， yào qiē jìn de qí shí de sī xiǎng， rén shēng dào dǐ méi yòu shénme tài gāo yuǎn， bù bì xiàng wài zhǎo， wǒ men zhī dào zhū xī xiān shēng xiě yī běn shū jiào《 jìn sī lù》， jiù shì qǔ zhè jù huà de yì yì。 zǐ xià jiào yù xué shēng， rú guǒ néng zuò zhè liǎng jù huà， nà me kǒng zǐ suǒ biāo bǎng de“ rén” zhè gè xué wèn de zhōng xīn jiù yòu liǎo。 　　 tǐxiàng yuán róng yòng zhī bù qióng 　　 zǐ xià yuē： bǎi gōng jū sì yǐ chéng qí shì， jūn zǐ xué yǐ zhì qí dào。 　　 zǐ xià shuō， shè huì shàng gè zhǒng zuò gōng yì de， zì jǐ bì xū yòu yī gōng yì chǎng dì， cái néng zhuān xīn zuò chéng tā de shì qíng。 zhī shí fènzǐ de qiú xué， shǒu xiān yào rèn shí， xué shù zhī shí shì yī huí shì qíng， tòu guò zhī shí hái yào jiàn lì yī gè dōng xī， zhè gè dōng xī wú yǐ míng zhī， chēng tā wéi dào。 yī qiē xué wèn wéi liǎo dào 'ér xué， zhī shí xué wèn dōushì wèile péi zhí zhè gè dào， zhī shí bìng bù jiù shì dào。“ dào” shì shénme ní？ zhè gè wèn tí jiù xiàng“ rén” yī yàng， tǎo lùn qǐ lái jiù dà liǎo， jiù má fán liǎo。 wǒ men kě yǐ jiǎn dān de fēn sān fāng miàn lái jiǎng： yòu tā de tǐ， yòu tā de xiāng， yòu tā de yòng。 tǐ jiù shì zhōng xīn， xíng 'ér shàng de。 xiāng jiù shì tā de xiàn xiàng， pì rú quán bù sì shū suǒ jiǎng de guān yú rén shēng de xíng wéi sī xiǎng， dōushì dào de xiāng， zhè gè xiāng wéi dá dào rén shēng mùdì jiù shì yòng。 zhè shì jiǎn dān de jiě shì“ dào” de tǐ、 xiāng、 yòng。 rú guǒ yán gé jiǎng qǐ lái tài duō liǎo， zhè lǐ bù fā huī。 　　 zǐ xià yuē： xiǎo rén zhī guò yě bì wén。 　　 jiǎng dào rén shēng de xiū yǎng， hòu lái zhōng guó wén xué zhōng cháng yòng“ wén guò shì fēi” sì gè zì， qí chū diǎn zài cǐ。 zì jǐ yòu guò cuò liǎo， fěn shì yī xià， yǎn hù yī xià。 zǐ xià shuō， yī gè xiǎo rén duì yú zì jǐ de guò cuò， zǒng xiǎng bàn fǎ shuō chū yī tào lǐ yóu， bǎ guò cuò yǎn gài qǐ lái， yī gè jūn zǐ zì jǐ cuò liǎo jiù chéng rèn cuò liǎo， suǒ wèi jūn zǐ zhī guò rú rì yuè zhī shí， hé tài yáng、 yuè liàng yī yàng， ǒu rán yòu yī diǎn hēi yǐng， dà jiādōu kàn dé jiàn， kě shì děng yī xià jiù huì guò， réng bù shī yuán yòu de guāng míng。 　　 zǐ xià yuē： jūn zǐ yòu sān biàn， wàng zhī yǎn rán， jí zhī yě wēn， tīng qí yán yě lì。 　　 zhè shì xià lùn céng jīng tí dào guò zàn yáng kǒng zǐ de huà。 tā shuō yī gè rén yòu gāo dù de xiū yǎng， jiù shì jūn zǐ zhī rén， yòu sān zhǒng biàn xiāng： kàn qǐ lái bù kě qīn fàn， shí jì shàng gēn tā yī qīn jìn， yòu fēi cháng wēn hé， chōng mǎn liǎo gǎn qíng， dàn tīng tā jiǎng huà， jìn guǎn tā shuō xiào huà， dàn tā yán yǔ de nèi róng， yòu fēi cháng zhuāng yán， bù kě qīn fàn de。 zhè shì jiǎng yòu gāo dù xiū yǎng de rén。 shàng lùn zhōng yòu zhè sān jù huà de tóng yì yǔ yòng lái xíng róng kǒng zǐ， tā zhè lǐ zài chóngtí yī xià， qiáng diào jūn zǐ xué yǎng de diǎn xíng。 　　 jiāo qiǎn bù yán shēn 　　 zǐ xià yuē： jūn zǐ xìn 'ér hòu láo qí mín， wèi xìn， zé yǐ wéi lì jǐ yě。 xìn 'ér hòu jiàn， wèi xìn， zé yǐ wéi bàng jǐ yě。 　　 zhè gè dì fāng zǐ xià jiào xué shēng men jiāng lái zuò rén chǔshì de dào lǐ， shàng miàn liǎng jù huà shì jiǎng rú hé zuò lǐng dǎo rén， xià miàn liǎng jù huà， shì jiǎng zuò bié rén gànbù，“ chén dào” yīngyǒu de tài dù。 tā shuō yī gè jūn zǐ， yào zhǐ huī xià miàn de rén， xū yào tā men zuò shì de shí hòu， bì xū xiān yào jiàn lì qǐ lái tā men duì zì jǐ de xìn niàn， dāng tā men duì zì jǐ yòu liǎo xìn niàn， rán hòu yào tā men zuò shì， suī rán méi yòu gào sù tā men suǒ yǐ rán， tā men réng huì zuò dào。 dāng bù xià duì zì jǐ hái méi yòu xìn yǎng de shí hòu， yào qiú tā men guò duō， tā huì yǐ wèishì zhǎo tā má fán。 yī gè lǐng dǎo rén， zài yǔ gànbù zhī jiān méi yòu jiàn lì xìn xīn yǐ qián， suī rán shì wèile gànbù de lì yì 'ér xiǎng de bàn fǎ， dàn gànbù men fǎn 'ér wù huì nǐ zài lì yòng tā men， sǔn hài tā men de quán yì。 yī bān rén de xīn lǐ rú cǐ， rén shì zuì nán duì fù de， suǒ yǐ dài rén chǔshì bì xū yǐ xìn， xìn zhī zhòng yào zài cǐ。 　　 dì 'èr diǎn， shuō míng zuò wéi yī gè gāo jí gànbù de rén， yào duì zhù guǎn zhǎngguān tí chū jiàn yì zhī qián， xiān yào zì jǐ gū jì， yòu méi yòu zài lǐng dǎo rén xīn zhōng jiàn lì xìn rèn， zhēn zhèng duì zì jǐ yòu liǎo xìn rèn， zài yǐ xìn rèn de chéng dù， zuò shìdàng de jiàn yì cái duì。 rú guǒ zhǎngguān duì zì jǐ de xìn rèn hái bù gòu， zé zì jǐ tí chū lái hǎo de yì jiàn， wǎng wǎng huì dé dào xiāng fǎn de jiēguǒ， shàng jí fǎn 'ér wù huì， huái yí nǐ zài huǐ bàng tā、 fǎn duì tā， zhè wèn tí jiù dà liǎo。 wǒ men dú lì shǐ， shèn zhì kàn《 zhēnguàn zhèng yào》， táng tài zōng de yì jiàn， cháng cháng bèi wèi zhēng、 fáng xuán líng zhè bān dà chén pèng huí qù。 yòu rén shuō wèi zhēng、 fáng xuán líng liǎo bù qǐ， dàn gèng liǎo bù qǐ de shì táng tài zōng， wèi zhēng rú guǒ méi yòu pèng dào zhè zhǒng hǎo lǎo bǎn， lǎo zǎo bèi huái yí liǎo。 táng tài zōng dào dǐ shì táng tài zōng， néng xìn rèn dà chén， bāo róng dà chén de fǎn duì yì jiàn。 zhāng liáng hé yǐ bù zhǎo bié de lǎo bǎn 'ér zhǎo liú bāng？ yě hái shì liú bāng liǎo bù qǐ， duì tā yán tīng jì cóng， zhè dū shì shuō míng zhǎngguān yǔ bù xià zhī jiān， yào xiāng hù yòu xìn， xià duì shàng jìng xìn， shàng duì xià xìn rèn， cái yòu wěi dà de chéng jiù。 rú hù xìn bù gòu， méi yòu zhēn chéng de gōu tōng qíng gǎn hé sī xiǎng， wèn tí jiù dà liǎo。 　　 dà xíng yǔ xiǎo jié 　　 zǐ xià yuē： dà dé bù yú xián， xiǎo dé chū rù kě yě。 　　 wǒ men yào zhù yì， zhè liǎng jù huà shì zǐ xià shuō de， píng cháng hěn duō réndōu wù yǐn shù shì kǒng zǐ shuō de，“ xián” jiù shì fàn wéi， shàng gǔ de shí hòu méi yòu fáng mén， wǎn shàng shuì jué， mén yòng mù jià zǐ dǎng zhe jiù shì liǎo。 dāng nián zài dà lù de xī nán、 xī běi dì qū jiù kě kàn dào， yī xiē shān dòng de mén kǒu yòng mù jià yī dǎng jiù suàn liǎo， bìng bù pà xiǎo tōu， zhǐ fáng niú yáng páo chū qù， suǒ yǐ jiào“ xián”。 zǐ xià zhù zhāng dà dé、 dà yuán zé bù yào chāo chū fàn wéi， bù kě yǐ qīng yì biàngēng， xiǎo de máo bìng dà jiādōu yòu， bù yào guòfèn zé bèi。 rén néng zuò dào zhè yàng yě jiù hěn hǎo liǎo。 nà me zǐ yóu shuō huà liǎo： 　　 zǐ yóu yuē： zǐ xià zhī mén rén xiǎo zǐ， dāng sǎ sǎo yìng duì jìn tuì zé kě yǐ， yì mò yě； běn zhī zé wú， rú zhī hé？ zǐ xià wén zhī yuē： ài！ yán yóu guò yǐ！ jūn zǐ zhī dào， shú xiān chuán yān？ shú hòu juàn yān？ pì zhū cǎo mù， qū yǐ bié yǐ！ jūn zǐ zhī dào， yān kě wū yě？ yòu shǐ yòu zú zhě， qí wéi shèng rén hū！ 　　 jiǎng dào zhè lǐ， shì jìzǎi liǎo zǐ xià jiào xué de shì。 kǒng zǐ sǐ hòu， zǐ xià zài hé xī jiǎng xué zhè gè jiē duàn de shì。 tā de tóng xué zǐ yóushuì， zǐ xià suǒ jiào de zhè xiē nián qīng xué shēng men，“ dāng sǎ sǎo yìng duì jìn tuì zé kě yǐ。” zhè lǐ“ sǎ sǎo、 yìng duì、 jìn tuì” liù gè zì， shì gǔ rén de jiào yù， bāo kuò shēng huó de jiào yù、 rén gé de jiào yù， shì zhōng guó wén huà sān qiān nián lái yī guàn de chuán tǒng。 rú guǒ yòu wài guó rén wèn qǐ wǒ men zhōng guó wén huà jiào yù fāng miàn， guò qù de jiào yù zōng zhǐ shì shénme？ wǒ men bù shì jiào yù zhuān jiā， zhuān jiā shuō de lǐ lùn shì tā men de， wǒ men jiǎng jù lǎo shí huà， zhōng guó guò qù de jiào yù， zhù yào de shì xiān jiào rén gé de jiào yù， yě jiù shì shēng huó de jiào yù。 měi guó yě jiǎng shēng huó de jiào yù， dàn měi guó de shēng huó jiào yù shì yǔ zhí yè， yǔ zuàn qián xiāng pèi hé， ér wǒ men guò qù de shēng huó jiào yù shì yǔ rén gé de jiàn lì xiāng pèi hé， bù guǎn jiāng lái zuò shénme shì， rén gé xiān yào jiàn lì。 zhè jiù shì zhōng guó wén huà de jiào yù。 xiàn zài wǒ men de jiào yù gēn zhe xī fāng zǒu， suǒ wèi de shēng huó jiào yù， zé shì měi guó shì de shēng huó jiào yù， jiào chū lái de hái zǐ， xiān yǐ néng gòu móu zhí yè， yòu fàn chī， móu shēng wéi dì yī。 zhè qí zhōng chā bié hěn dà hěn dà， zhè shì jiào yù shàng yī gè dà wèn tí。 dāng rán jiāng lái huì biàn， yǐ wǒ de kàn fǎ fēi biàn bù kě， bù biàn jiù bù dé liǎo。 shè huì zì rán huì shǐ tā biàn， zhōng guó jǐ qiān nián lái de wén huà， bù shì 'ǒu rán de， dào liǎo mǒu yī qíng shì、 mǒu yī jiē duàn， zì rán huì biàn。 　　 guò qù hái zǐ men jìn liǎo xué xiào， shǒu xiān jiē shòu de jiào yù jiù shì“ sǎ sǎo、 yìng duì、 jìn tuì” zhè jǐ jiàn shì。“ sǎ sǎo” jiù shì sǎo dì， gǎo qīng jié wèi shēng děng， wǒ men xiàn zài xiǎo xué、 zhōng xué dōuyòu， hǎo xiàng hé gǔ dài jiào yù yī yàng， qí shí shì liǎng yàng de。 wǒ men cóng xī fāng wén huà xué lái de jiào yù， zhì dù biàn liǎo， jiào wù、 xùn dǎo、 zǒng wù sān gè dú lì。 děng yú yī gè zhèng zhì， sān quán fēn lì， sān yàng dōubù lián xì， jiēguǒ sān yàng dū shī bài。 jiào wù zhǐ jiào zhī shí méi yòu jiào xué wèn； xùn dǎo shì kōng de； zǒng wù ní？ xià yì shí zhōng jiù rèn wéi shì gǎo qián de。 biàn chéng liǎo zhè yàng， kě jiàn wǒ men zhěng gè jiào yù zhì dù méi yòu jiǎn tǎo， yīn cǐ xué shēng duì xué xiào dà tǐ shàng dōushì huài yìn xiàng。 zhōng jiān xì wēi mò jié de shì hái hěn duō， pì rú lǎo shī xià mìng lìng gǎo qīng jié， jiù méi yòu yī gè gǎo hǎo qīng jié。 wǒ jīng cháng shuō gǎo zǒng wù zhī nán， yī gè hǎo de zǒng wù， shì zǎixiàng de rén cái， hàn dài de xiāo hé， jiù shì gǎo zǒng wù de。 zǒng wù zhè mén xué wèn， zài xué xiào lǐ yòu jiā zhèng xì，（ zhè gè fān yì dé bù hǎo， shí jì shàng jiù shì nèi wù xì。） xùn liàn nèi wù rén cái。 dàn zǒng wù shǐ zhōng hěn nán gǎo hǎo。 rèn hé yī gè jī guān tuán tǐ， yī shàng cè suǒ jiù fā xiàn máo bìng， guǎn zǒng wù de yě bù kě néng měi yú qù kàn měi yī gè chōu shuǐ mǎ tǒng， zhè jiù kě jiàn zǒng wù shàng guǎn lǐ zhī nán。 zhì yú sǎ sǎo fāng miàn， xiàn zài de qīng nián lián dì dōubù huì sǎo， suī rán zhōng xué xiǎo xué yào sǎo dì， kě shì ná dào sǎo bǎ huī wǔ， fǎn 'ér bǎ huī chén yáng dé mǎn tiān fēi， mǒ shàng zhuō shàng huī chén， zhuǎn shēn fǎn 'ér mǒ dào qiáng shàng， lián sǎ sǎo dōuméi xué huì， shēng huó jiào yù zhēn bù róng yì。 zài qí cì de“ yìng duì”， gèng chéng wèn tí。 xiàn zài de xué shēng jīhū bù huì yìng duì， rú wèn tā：“ guì xìng？” tā jiù dá：“ wǒ guì xìng mǒu。”“ fǔ shàng nǎ lǐ？” tā huì shuō：“ wǒ fǔ shàng mǒu dì。” jiù shì rú cǐ， yìng duì de lǐ yí méi yòu liǎo， zhè shì dà wèn tí。 zuì hòu“ jìn tuì” gèng nán liǎo， yī jiàn dōng xī gāi ná bù gāi ná？ yī jiàn shì qíng gāi bù gāi zuò？ shì dà xué wèn， xiǎo de shí hòu jiù yào kāi shǐ jiào。 rú fēn fù qù xiàng zhǎngbèi bài nián， dào liǎo qīn yǒu jiā， gāi zhàn gāi zuò？ zhàn zài nǎ lǐ？ zuò zài nǎ lǐ？ jìn tuì zhī jiān， zuò rén de dào lǐ， dōuyào zhù yì jiào yù， xiàn zài zhè xiē dōuméi yòu liǎo。 gǔ dài de jiào yù， jiù cóng sǎ sǎo、 yìng duì、 jìn tuì zhè xiē dì fāng kāi shǐ。 　　 zhōng guó de gǔ lǐ， zhōu gōng zhī lǐ， liù suì jiù dú xiǎo xué， xiǎo xué jiù cóng zhè zhǒng shēng huó guī fàn xué qǐ； jìn yī bù bā suì shí suì rèn zì； shí bā suì rù dà xué， nà shì xué dà rén。 suǒ yǐ zhōng guó wén huà， xiǎo xué zhè gè jiē duàn， jiù shì qiú zuò rén de zhī shí， xiān péi yǎng yī gè rén， rán hòu zài jiǎng gāo shēn de xiū yǎng， cái shì dà xué zhī dào， zhè shì wǒ men zhōng guó guò qù wén huà jiào yù de lù xiàn。 　　 xiàn zài wǒ men kàn dào zhè gè shí dài zhēn kě lián， hěn chā jìn，“ sǎ sǎo、 yìng duì、 jìn tuì” tǒng tǒng méi yòu liǎo， fēi cháng yán zhòng， zhè bù néng quán guài xué xiào， jīhū měi gè réndōu yào guài zì jǐ， yīn wéi xiàn zài wǒ men gǎo dé bù zhōng bù xī， bù jīn bù gǔ。 rú guǒ wán quán xī huà hái hǎo， xī fāng rén hái shì mán yòu lǐ mào de， jìn guǎn yòu de pī tóu sàn fā， xiàng xī pí yī yàng， tā duì rén hái shì yòu yī tào， hěn yòu lǐ mào， yě xǔ tā zhǐ chuān yī shuāng jiāo tuō xié lái， dàn duì měi guó rén bù bì yào qiú zhè xiē， yīn wéi tā men hěn jié shěng， yǐ tóu fā lái shuō， měi guó hái zǐ yī nián zhōng nán dé yòu yī cì shàng lǐfà guǎn， pǔ tōng jiā tíng fù nǚ， dōushì zì jǐ dòng shǒu de， jié shěng dé hěn， zhǐ yòu yīng guó jiǎng jiū yī shì pài tóu， suǒ yǐ bù yào yǐ wéi wài guó rén píng shí chuānzhuó bù hǎo jiù méi yòu wén huà， dāng tā men cān jiā shè jiāo yàn huì shí jiù hěn jiǎng jiū liǎo。 rén jiā yòu rén jiā yī tào lǐ mào， kě lián de shì wǒ men zhè yī dài qīng nián men， shénme dōuméi yòu， suǒ yǐ wǒ men zhè yī dài bì xū tè bié wéi xià yī dài zhuóxiǎng。 zhè shì duì“ sǎ sǎo、 yìng duì、 jìn tuì” dà gài shuō liǎo yī xià， rú guǒ xiáng xì shuō zhōng guó chuán tǒng“ sǎ sǎo、 yìng duì、 jìn tuì” de yán gé， kě yǐ chū yī běn zhuān shū liǎo。 　　 zǐ yóu pī píng zǐ xià， shuō zǐ xià bàn jiào yù， jiào de xué shēng，“ sǎ sǎo、 yìng duì、 jìn tuì” zhè jǐ jiàn shì miǎnqiǎng hái kě yǐ， bù guò zhè shì zhī mò de wèn tí， tā hái méi jiào rén jiā gēn běn。 wài xíng dū jiào dé hěn hǎo， méi yòu nèi róng， zěn me bàn？ tā zhè gè huà chuán dào zǐ xià 'ěr lǐ， zǐ xià jiù shuō， wǒ zhè gè lǎo tóng xué de yào qiú tài kē kè liǎo， tài guò fēn liǎo。 yīnggāi cóng nǎ lǐ xiān kāi shǐ？ nǎ yī yàng fàng zài zuì hòu？ nǎi zhì nǎ xiē yīnggāi fàng qì liǎo？ huàn jù huà shuō， bàn jiào yù de rén， zào jiù hòu yī dài， yào guān jī shè jiào， méi yòu gù dìng shénme jiào xiān běn hòu mò de shì。 jī běn shàng jiù yào wán chéng yī gè rén gé， rén zài wài xíng shàng zuò hǎo，“ sǎ sǎo、 yìng duì、 jìn tuì” dǒng liǎo yǐ hòu， màn màn jiù huì dá dào nèi xīn。 pì rú zhòngzhí cǎo mù， yào yòu gè qū fēn， bù néng hùn hé。 tóng yàng， jiào yù xué shēng， duì rén cái de zī zhì yào yòu zì rán fēn lèi。 rú guǒ shī jiào rú xià yǔ yī yàng pǔ biàn jiāo xià lái， kě shì qīng cài suǒ xī shōu de yǔ liàng hé dà shù suǒ xī shōu de yǔ liàng gè bù xiāng tóng， zhè zhōng jiān yīn shòu jiào zhě de běn zhì bù tóng bì xū yòu suǒ qū bié de。 bù guǎn rú hé， cóng shì jiào yù de rén， gù rán xī wàng hòu yī dài hǎo， dàn jī běn de jiào yù zuì yào jǐn， suī rán tā shì zhù zhòng xíng tài， kě shì xíng tài yě yào jiào hǎo， zěn me kě yǐ suí biàn shuō tā méi yòu yòng ní？ zhì yú zài jìn yī bù， yóu shēng huó jiào yù yī zhí dào jīng shén jiào yù de zuì gāo chù， bù shì wǒ men zuòde dào de， yào shèng rén cái kě yǐ jiào rén mǎ shàng wù dào“ dào” de zhēn dì。 　　 xué yǔ shì 　　 zǐ xià yuē： shì 'ér yōu zé xué， xué 'ér yōu zé shì。 　　 zhè liǎng jù huà yào zhù yì， hòu lái yī zhí chéng liǎo zhōng guó wén huà de zhōng xīn sī xiǎng zhī yī， jiǎng dào zhè lǐ， wǒ de gǎn kǎi tè bié duō。 guò qù wǒ men zhōng guó wén huà， dōushì zǒu zhè liǎng jù huà de lù xiàn， wǒ men fān kāi lì shǐ lái kàn， jué dé hěn kě 'ài， guò qù de rén suǒ wèi“ shí nián chuāng xià wú rén wèn， yī dàn chéng míng tiān xià zhī。” xué wèn yòu chéng jiù， kǎo qǔ gōng míng， zuò liǎo guān， yáng míng tiān xià。 kě shì zuò liǎo guān yǐ hòu， shǐ zhōng bù lí kāi dú shū， hái zài qiú xué， měi gè réndōu yòu gè shū fáng， gōng yú zhī xiá， dú jū shū fáng bù duàn jìn bù， zhè shì gǔ rén de kě 'ài chù， jiù shì“ shì 'ér yōu zé xué”， jìn guǎn dì wèi gāo liǎo， hái yào bù duàn qiú xué。“ xué 'ér yōu zé shì”， xué wèn gāo liǎo， dāng rán chū lái wéi tiān xià rén zuò shì。 rán 'ér dào liǎo xiàn dài jǐ shí nián kàn lái， zhǐ yòu“ xué 'ér yōu zé shì”， zhì yú shuō“ shì 'ér yōu zé xué” jiù shǎo yòu liǎo， ér shì“ shì 'ér yōu zé pái”， xián lái wú shì dà duō shù dōuzài dǎ pái。 yòu de mǎi liǎo xiàn zhuāng de 'èr shí wǔ shǐ děng shū， wǒ dān xīn fàng zài nà lǐ jiāng lái huì bèi shū chóng zhù liǎo， yīn wéi tādōu zài dǎ pái， zhè zhèng rú《 lǎo cán yóu jì》 suǒ wèi：“ qīng suǒ láng huán bǎo dù yú。” suǒ yǐ wǒ shēn shēn dì gǎn kǎi， yī gè shí dài de fēng qì zhī kě guì， wǒ men yào wéi hòu yī dài zuò hǎo bǎng yàng， wǒ men yǐ jīng hài liǎo zì jǐ， hài liǎo shè huì， jué bù yào hài hòu yī dài， duì hòu yī dài péi yǎng hǎo， shǐ guó jiā wèi lái de qián tú， kàn dào guāng míng de yuǎn jǐng， wǒ men zhè yī dài zài bù néng mǎ hǔ liǎo。 lì shǐ shàng， rú sī mǎ guāng zuò liǎo zhè me dà de guān，《 zī zhì tōng jiàn》 shì tā zhù zuò de， tuì xià lái， gōng shì zhī yú， tā jiù zhù zuò、 dú shū， qiān gǔ de míng zhù， bù shì jiǎn dān de。 xiàn zài dú shū de fēng qì méi yòu liǎo。 gāng cái shuō xiào huà，“ xué 'ér yōu zé shì， shì 'ér yōu zé pái。” xiàn zài zhè gè fēng qì yòu guò qù liǎo， bù shì“ pái” liǎo， shì 'ér yōu zé“ wǔ”， xià bān yǐ hòu tiào chá wǔ、 hē kā fēi děng děng， huā yàng duō liǎo。 zhè jiù shuō dào shè huì shàng dú shū de fēng qì díquè shì hěn zhòng yào。 qí cì wǒ yòu lìng yī gè hěn dà de gǎn kǎi， guò qù bàn jiào yù de zhǐ shì xī shēng zhě， yī bèi zǐ cóng shì jiào yù， díquè shì xī shēng。 hěn duō rén jiào chū lái de xué shēng dì wèi hěn gāo liǎo， huí lái kàn lǎo shī hái kē tóu guì bài de， xué shēng wèishénme rú cǐ？ shì lǎo shī duì jiào yù de fù zé， xué shēng zhōng shēng de gǎn xiè。 xiàn zài bù rán liǎo， xué 'ér yōu zé shāng， dú wán liǎo shū qù zuò shēng yì， shēng yì zuò kuǎ liǎo jiù“ shāng 'ér bù yōu zé shì”， gǎo yī gè gōng wù yuán dāng dāng， gōng wù yuán zài gǎo bù hǎo， yú shì“ shì 'ér bù yōu zé xué”， zhuǎn guò lái jiāoshū qù！ zhè zěn me dé liǎo？ wǒ zhè huà shì lǎo shí huà。 qián jǐ nián què shì rú cǐ， kàn dào zhè zhǒng qíng xíng， shēn zài jiào yù jiè jiù gǎn kǎi liáng duō liǎo。 shí dài de qū shì biàn chéng zhè yàng， wǒ men duì yú zǐ xià zhè liǎng jù huà， yīnggāi yào shēnqiè dì fǎnxǐng shēn sī， jīn tiān de shè huì， suǒ wèi zhōng guó wén huà、 zhōng guó jiào yù， dào liǎo zhè zhǒng qíng xíng， yīnggāi zěn me bàn？ 　　 wǒ men cóng wén huà zī chǎn zhōng， kàn dào lì dài míng chén de zhù zuò tài duō liǎo。 zhì yú míng jiā yě bù yī dìng shì dì wèi gāo， guān zuò dé dà。 rú qīng dài de zhèng bǎn qiáo、 yuán méi zhè jǐ gè míng jiā， guān wèi zhǐ bù guò shì dāng xiàn cháng 'ér yǐ， ér qiě tā men yě bù xiǎng zuò dà guān， dāng liǎo xiàn cháng yǐ hòu， nián jì qīng qīng jiù cí zhí liǎo， huí jiā zhī hòu yǐ míng shì de shēn fèn cóng shì zhù zuò， suǒ chǎn shēng de yǐng xiǎng fēi cháng dà。 ér wǒ men xiàn zài， hǎo xiàng yǐ jīng méi yòu zhè gè jīng shén liǎo。 xiàn zài tiān tiān zài jiǎng zhōng guó wén huà， ér zhōng guó wén huà rén héng héng zhī shí fènzǐ， zhè gè dú shū de jīng shén kě biàn liǎo。 zuì jìn yǐ lái， yòu xǔ duō nián qīng de tóng xué， tǎo lùn dào zhù zuò de wèn tí， wǒ gào sù tā men， xiàn zài de jiào yù， yóu xiǎo xué yī zhí dào dà xué， zhè shí jǐ nián dú shū， suǒ làng fèi de jīng shén díquè bù shǎo， dōuzài yìng fù kǎo shì。 hái zǐ men zhēn kě lián， ér yòng nǎo lì jì xià lái de dōng xī， kǎo shì wán liǎo yǐ hòu， lián yǐng zǐ dōuméi yòu liǎo， zhè xiē xué wèn dào dǐ yòu méi yòu yòng， jiāng lái zhì shǎo zài wén huà jiào yù shǐ shàng， shì yī gè dà wèn tí， xiàn zài wǒ men yě xǔ gǎn jué bù dào， dàn lì shǐ shì yī gè tiān píng， jiāng lái shì yào suàn zǒng zhàng de， xiàn zài de nián qīng xué shēng， bǎ nǎo lì yòng zài bù bì yào de jì yì shàng， dàn dào dà xué yǐ hòu， kāi shǐ xiǎng zhēn zhèng dú shū de shí hòu， yǐ jīng quē fá zhè gè jīng lì liǎo， ér qiě xīn jìng bù lái， méi yòu dú shū de xí guàn。 dāng nián wǒ men dú shū de shí hòu， shì jìn liàng de xī shōu， zhuāng jìn lái， dāng rán yě qǐ fā liǎo zì jǐ de sī xiǎng， dàn méi yòu xiàng wèile kǎo shì nà yàng， qù dān xīn yìng fù zhè xiē jì yì， ér dú dé fēi cháng qīng sōng， dào 'èr sān shí suì de shí hòu， duì yú yǐ qián dú jìn lái de shū， tǒng tǒng fā huī chū lái liǎo。 yóu qí pèng dào zuò rén chǔshì de shí hòu， bǎ yuán lái suǒ xī shōu de dōng xī， jìn liàng fā huī chū lái， kě zhēn de hěn yòu yòng。 xiàn zài de nián qīng péng yǒu， tā men kě yǐ shuō méi yòu zhēn zhèng dú guò yī běn shū， ér jìn nián lái， xiǎo xué de hái zǐ suǒ jù yòu de zhī shí， bǐ 'èr shí nián qián de hái zǐ yòu duō liǎo xǔ duō， dàn zhēn jiào tā duì xué wèn xiū yǎng xià yī gè jué xīn， tā jiù zuò bù dào liǎo。 suǒ yǐ wǒ men kě yǐ yù yán de， jiāng lái wǒ men guó jiā mín zú duì zhè gè wèn tí， huì shēn shēn gǎn jué dào hài duō lì shǎo， huì hěn tòng kǔ de。 zhè shì yóu“ shì 'ér yōu zé xué， xué 'ér yōu zé shì” liǎng jù huà lián xiǎng dào de。 　　 zài shuō“ shì 'ér yōu zé xué， xué 'ér yōu zé shì。” gǔ rén bù dàn shì dú shū， ér qiě bǎ gōng zuò jīng yàn hé xué wèn róng huà zài yī qǐ， suǒ yǐ xiě zhēn yòu jià zhí de zhù zuò， zhǔn bèi liú chuán。 wǒ men kàn gǔ rén yòu jià zhí de zhù zuò， rú jiǎng zhōng guó zhèng zhì zhé xué bā， jué duì lí bù kāi《 guǎn zǐ》。 dàn shì《 guǎn zǐ》 zhè běn shū， jiù bù shì xiàng xiàn zài wǒ men zhè yàng， wèile ná yī gè xué wèi huò shì wèile chū míng 'ér suí biàn luàn xiě de， ér shì cóng tā yī shēng de jīng yàn， nǎi zhì cóng tā zài lì shǐ shàng yòu míng de“ yī kuāng tiān xià， jiǔ hé zhū hóu。” héng héng zhè shì kǒng zǐ duì tā de píng yǔ。 guǎn zhòng yuán shì yī gè fàn fǎ de zuì rén， qí huán gōng qǐ yòng tā yǐ hòu， tā néng gòu jiǔ hé zhū hóu。 dāng shí de guó jì guān xì bǐ xiàn zài hái nán zuò hǎo， ér tā néng qián hòu kāi liǎo jiǔ cì guó jì lián hé huì yì， ér qiě dà jiā fēi tīng tā de bù kě， bìng méi yòu yòng yuán zǐ tányā pò bié rén， yě méi yòu lì yòng shí yóu kòng zhì bié rén， jiù bǎ zhèng zhì shàng yī gè hùn luàn de shí dài， lǐng dǎo shàng liǎo guǐ dào。 suǒ yǐ kǒng zǐ fēi cháng pèi fú tā。 yǐ tā zhè yàng yī shēng de shì gōng， yě zhǐ xiě liǎo《 guǎn zǐ》 zhè yī běn shū。 bù guò hòu rén zài yán jiū zhè běn shū de nèi róng， rèn wéi zhēn zhèng shì tā xiě de， bù guò shí fēn zhī sān sì， yòu shí fēn zhī liù qī shì bié rén jiā jìn qù de， huò shì hòu rén jiǎ tuō tā， huò shì tā dāng shí de zhì náng rén wù zēng jìn qù de。 dàn bù guǎn rú hé， zhè běn shū duì zhōng guó de zhèng zhì sī xiǎng、 wén huà sī xiǎng， shì fēi cháng zhòng yào de， kě yǐ shuō bǐ kǒng zǐ de sī xiǎng hái zǎo。 tā zhè yàng yǐ yī shēng de jīng yàn， zhǐ xiě xià liǎo yī běn shū， kě jiàn gǔ rén zhù zuò， shèn zhòng dé bù dé liǎo。 hái yòu yī běn《 shāng jūn shū》， qín shǐ huáng yǐ qián de qín guó， tā zhī suǒ yǐ tè bié qiáng shèng qǐ lái， jiù kào shāng yàng biàn fǎ， tā shì jiǎng fǎ zhì de fǎ jiā， yě kě yǐ shuō yǐ fǎ lǜ zuò tǒng zhì gōng jù de zhèng zhì jiā。 qín guó yòng shāng yàng yǐ lái， yī zhí zhù zhāng fǎ zhì。 zhè běn shū jiū jìng zhēn jiǎ de chéngfèn duō shǎo， wǒ men bù qù guǎn tā， dàn zài zhōng guó fǎ jiā zhèng zhì sī xiǎng shàng fēi cháng zhòng yào， yào xiǎng yán jiū sī xiǎng dǒu zhēng， zhè xiē shū shì bù kě shǎo de。 wǒ men yī bān rén， zhè jǐ shí nián lái jiē shòu wài guó zhé xué sī xiǎng， bǐ jiē shòu zì jǐ de zhé xué sī xiǎng gèng duō， yáng zhuāng shū bǐ xiàn zhuāng shū kàn dé duō， zhè yě shì yī gè dà wèn tí。 mǎn qīng rù guān dǎ míng cháo de bīng fǎ， jiù shì yòng liǎo yī bù《 sān guó yǎn yì》， suī rán zhè gè huà tài gài kuò， yě wèi miǎn tài qīng shì qīng cháo liǎo， dàn shì dà tǐ shàng shì rú cǐ。《 sān guó yǎn yì》 suī shì yī bù xiǎo shuō， suǒ bāo kuò de wài jiāo、 zhèng zhì、 jīng jì、 jūn shì、 móu lüè sī xiǎng tài duō liǎo。 dì 'èr cì shì jiè dà zhàn， rì běn rén dǎ zhōng guó yǐ qián， jīhū rì běn quán guó de réndōu zài dú《 sūn zǐ bīng fǎ》 yǔ《 sān guó yǎn yì》， zhè shì zhí dé wǒ men zhù yì de， ér wǒ men xiàn zài de nián qīng rén kàn guò zhè xiē xiǎo shuō de， shí zài shì shǎo zhī yòu shǎo liǎo。 　　 wǒ men yán jiū wén huà dǒu zhēng， yī dìng yào bǎ bié rén de gēn wā chū lái， suǒ wèi zhī jǐ zhī bǐ， bǎi zhàn bǎi shèng。 wā chū liǎo dí rén de gēn zài shénme dì fāng， rán hòu zhī dào tā xià yī bù shì zěn me zǒu， zhī dào tā bì rán shì shénme lù xiàn， ér qiě shí jì shàng lì dài jiǎng tǒng zhì de rén， nèi zài dōushì yòng fǎ jiā de sī xiǎng yǔ yuán zé。 suī rán shāng yàng biàn fǎ zì jǐ shì shī bài liǎo， ér zhè bù《 shāng jūn shū》， tā hé《 hán fēi zǐ》 děng zhè xiē fǎ jiā de zhù zuò yī yàng， zài zhōng guó zhèng zhì de yùn yòng shàng， dōushì hěn zhòng yào de diǎn jí。 jiǎ shǐ yán jiū dǒu zhēng de shǒu duàn， zài zhè xiē shū lǐ， kě yǐ zhǎo chū lái de lì zhèng tài duō liǎo， shì yòng bù wán de。 　　 zhè yě jiù shì shuō míng liǎo“ shì 'ér yōu zé xué”， yī fāng miàn gōng zuò fú wù qiú jīng yàn， yī fāng miàn bù duàn qiú xué， zēng jiā xué shí de yuān bó yǐ kāi tuò xīn xiōng， zài pèi hé zì jǐ wéi rén chǔshì de shí yàn， ér chǎn shēng de xué wèn， zhè shì zhōng guó wén huà jiǎng xué yǐ zhì yòng de jīng shén。 dàn shì xiàn zài hé xué rén wén kē xué de xué shēng men tán tán， zhēn jué dé bēi 'āi， lián zì jǐ zhōng guó de lì shǐ dōuméi yòu xué hǎo， zhǐ xué liǎo yán jiū lì shǐ de fāng fǎ， ér zhōng guó gǔ rén dú lì shǐ bù shì zǒu zhè gè lù zǐ， dú dǒng liǎo yǐ hòu， zì rán zhī dào fāng fǎ， xiàn zài gèng kě bēi 'āi de， yòu zhōng guó xué shēng qù měi guó yán jiū zhōng guó xué wèn， rú zhōng guó shǐ、 zhōng guó wén xué děng， huò shì zhǐ yán jiū yī jié zhōng guó duàn dài shǐ de mǒu yī diǎn， jiù ná dào liǎo xué wèi， xiǎng xiǎng kàn zhè gāi duō kě lián！ zhè gè yàng zǐ dú lì shǐ， xué wèi shì yòu liǎo， ér duì yú lì shǐ yǔ rén shēng de pèi hé zé bù xiǎo dé。 zhè yě shì wǒ men yào zhù yì de， jiāng lái duì hòu dài de jiào yù， duì zì jǐ gōng zuò yǔ chǔshì de fāng miàn， yě xǔ huì yòu xīn de rèn shí。 suǒ yǐ“ shì 'ér yōu zé xué， xué 'ér yōu zé shì。” zhè liǎng jù huà， wǒ men jīn tiān dú lái， shì yòu wú xiàn de gǎn kǎi。 　　 bàn sāngshì bù shì yǎn xì 　　 zǐ yóu yuē： sàng zhì hū 'āi 'ér zhǐ。 　　 zhè shì jiǎng sāngshì， wǒ men kàn dào sì shū wǔ jīng， yóu qí zài《 lùn yǔ》 zhōng， hěn duō cì dōushuō dào sāngshì， yǐ xiàn zài nián qīng rén de guān niàn lái shuō， jiǎng sǐ rén de wèn tí tài duō liǎo， zhè yě shì yī gè wèn tí。 rú jiā wèishénme duì yú sāngshì héng héng sǐ rén de wèn tí jiǎng liǎo nà me duō？ wǒ men yào liǎo jiě liǎng gè dào lǐ： dì yī yào liǎo jiě suǒ wèi rén shēng， zhǐ yòu shēng yǔ sǐ liǎng jiàn dà shì， zhè liǎng gè jiē duàn jiù shì liǎng tóu， hǎo bǐ tiān xiàng yī yàng， zǎo chén hé yè wǎn； huò rú yī nián de guò chéng cóng zhèng yuè dào nián dǐ， jiù shì zhè yàng yī gè xiàn xiàng。 suǒ yǐ zhōng guó wén huà duì rén shēng wèn tí de zhòng diǎn， zài yú yǎng shēng sòng sǐ。 xī fāng wén huà de zhòng diǎn zhǐ yòu yī bàn， yǎng shēng fēi cháng zhòng yào。 xiǎo hái zǐ zài xī fāng wén huà zhōng hěn yòu dì wèi， lǎo nián rén kě lián dé hěn， yīn wéi tā men duì sòng sǐ bù shì tài zhòng shì de。 zhōng guó zé gù dào liǎng tóu， yǎng shēng yǔ sòng sǐ， yīn cǐ zì gǔ duì sānglǐ jiù fēi cháng zhòng shì。 dàn shì zhè zhǒng zhòng shì， chǎn shēng liǎo yī gè liú bì， zài chūn qiū zhàn guó shí， sānglǐ de fán fù， tǎo yàn dào jí diǎn： yī fù guān cái yòu sān tào， suǒ wèi yī、 chèn、 guān、 guǒ。 zhū xī yòu yī bù zhù zuò zhuān mén jiǎng zhè xiē de， rú tǔ zàng hái yào fàng mù tàn shí huī děng děng， shuō lái yě mán kē xué de。 yòu de dì fāng zé bù tóng， tiān zàng de guà zài shù shàng gěi niǎo chī liǎo， shuǐ zàng de diū zài hǎi lǐ jiù zàng liǎo， jiǎn dān dé hěn。 ér zhōng guó de sānglǐ hěn fán， fán dé guò fēn liǎo， suǒ yǐ dāng shí yòu rén chū lái fǎn duì。 kǒng zǐ yǐ hòu de mò zǐ， yě shì zuì fǎn duì zhòng shì sānglǐ de yī gè。 tā tǎo yàn tòu liǎo zhè xiē， suǒ yǐ《 mò zǐ》 lǐ yòu yī piān《 jié sàng》， yǐ shè huì jīng jì de guān diǎn， rèn wéi zhè shì hěn dà de làng fèi， hěn bù yīnggāi de， zhè yě shì mò zǐ jīng jì dào dé guān diǎn。 dàn shì kǒng zǐ、 mèng zǐ de sī xiǎng。 duì yú guòfèn de jié shěng shì fǎn duì de。 zài《 lǐ jì》 shàng yòu guī dìng， duì sānglǐ shì yòu suǒ xiū zhèng de， zhè shì wǒ men yào zhù yì de lì shǐ wén huà de shì shí wèn tí。 dì 'èr gè yào zhù yì de shì shǔ yú rén lèi wén huà de， wǒ men kě yǐ bù yòng zhè gè“ sàng” zì， wǒ men yán jiū gǔ shū， duì zhè gè“ sàng” zì， bìng bù xū yào tóu dà， rú guǒ sī xiǎng guàn tōng qǐ lái， cóng rén lèi xué de guān diǎn lái kàn， dōushì yī yàng de。 wǒ men shuō guò， xī fāng wén huà de gēn yuán shì zōng jiào， yóu zōng jiào fā zhǎn wéi zhé xué， yóu zhé xué fā zhǎn wéi xiàn zài de kē xué， zhè shì sān wèi yī tǐ de dōng xī， duì yú shì jiè shàng de zōng jiào， wǒ men jiù yǐ bǐ jiào zōng jiào lái jiǎng hǎo liǎo， zhè yě shì jìn nián yǐ lái zài dà xué lǐ yī mén xīn xīng de xué kē， hā fó dà xué děngdōu yòu zhè gè xì， duì měi gè zōng jiào de jiào yì、 zhé xué lǐ lùn、 fāng fǎ， dū zuò yī gè kè guān de bǐ jiào， wǒ men yǐ bǐ jiào zōng jiào de lì chǎng lái kàn， xiān bù tán jiào yì， měi gè zōng jiào shǒu xiān jiǎng rén sǐ wèn tí， ér qiě měi gè zōng jiào dōushì zhuān guǎn sǐ rén de， jiào rén bù yào pà sǐ， sǐ liǎo yǐ hòu dào wǒ zhè lǐ lái， hǎo xiàng měi gè zōng jiào jiào zhù dū kāi liǎo yī jiā guān guāng fàn diàn， zhāo lǎn shēng yì：“ dào wǒ tiān táng shàng lái， wǒ de tiān táng dì yī。” yòu de shuō“ nǐ dào wǒ xī fāng jí lè shì jiè， zhāo dài zhōu dào， fēi cháng qīng jìng。” hǎo xiàng wǒ men dāng nián dào liǎo shàng hǎi， yī shàng mǎ tóu， hěn duō dǎ dēng lóng de lǚ guǎn chá fáng lái lā shēng yì yī yàng。 wèishénme měi gè zōng jiào dū rú cǐ， dū guǎn sǐ de shì， méi yòu guǎn shēng de shì？ zhè yī diǎn wéi yòu wǒ men zhōng guó wén huà zhí dé zì háo， wǒ men zhōng guó wén huà hěn shǎo tán dào zōng jiào， wǒ men gù rán guǎn sǐ， dàn yě guǎn shēng de， nǐ men zhàn zài bìn yí guǎn mén kǒu kàn， kàn dé hěn kě lián， měi tiān dōuyòu tái chū qù， yòu shí hòu měi gè tīng hái pái duì， shàng wǔ xià wǔ dū máng bù guò lái。 kě shì zhōng guó wén huà， shì zhàn zài fù chǎn kē mén kǒu kàn， tiān tiān kàn dào hái zǐ bào chū lái， méi yòu shénme bēi 'āi， nǐ nà lǐ tái zǒu yī gè， wǒ zhè lǐ bào chū liǎng gè， gāo xīng dé hěn，“ shēng shēng bù xī”。 zhè shì xī fāng yuán shǐ wén huà yǔ zhōng guó yuán shǐ wén huà de jī běn bù tóng diǎn。 　　 dàn shì yòu yī diǎn wǒ men yào zhù yì， bù guǎn rú hé， dōuduì yú shēng mìng de shēng yǔ sǐ de wèn tí zài yán jiū。 shēng yǔ sǐ díquè shì gè dà wèn tí， dào xiàn zài hái méi yòu jiě jué。 zhè jiù shì shuō zhōng guó wén huà sānglǐ de jìng jiè， gǔ rén wèishénme dào chù tí dào sānglǐ de nèi hán， tā bāo kuò de wèn tí yòu zhè yàng dà， bìng bù jiǎn dān， wǒ men bù yào qīng shì tā。 　　 xiàn zài huí dào shū shàng： zǐ yóu yuē： sàng zhì hū 'āi 'ér zhǐ。 　　 zǐ yóu de sī xiǎng shì gēn jù kǒng zǐ de chuán tǒng lái de， tā duì yú dāng shí shè huì fēng qí zhōng， duì sānglǐ guòfèn de pū zhāng， yòu yī gè xiū zhèng de lùn diào， rèn wéi bàn sāngshì yào chéng xīn 'āi tòng jiù gòu liǎo， biǎo miàn shàng bàn dé fēi cháng pū zhāng， bàn dé fēi cháng lóng zhòng， nèi xīn méi yòu yī diǎn 'āi tòng， wài miàn de lǐ mào zài hǎo， réng bù shì sānglǐ de jīng shén。 gǔ dài jiù shì yòng zhè yàng yī jù huà， gài kuò liǎo shàng shù de guān niàn， rú guǒ xiàn zài xiě wén zhāng， biàn kě yǐ zài bào zhāng zá zhì shàng， xiě hǎo jǐ píng lùn wén pī píng zhè gè shì。 wǒ men xiàn zài rú guǒ bǎ zhè jù huà duì nián qīng xué shēng jiǎng， yī dìng huì yǐn qǐ fǎn gǎn， tā men rèn wéi zhè jù huà yòu shénme liǎo bù qǐ。 zhè jiù shì xué wèn yǔ shí dài méi yòu bàn fǎ pèi hé。 wǒ men zhè yī bèi zhī dào， zhōng guó jiù shì shè huì yīn jǐ qiān nián lái de xí sú， yòu de dì fāng， kě yǐ chū qián gù rén lái kū sàng de， nà zhǒng sàng shēng， bǐ chàng gē hái hǎo tīng， jiù yòu zhuān mén yǐ tì sāngjiā kū sǐ rén zuàn qián wéi shēng de rén， zhè jiù shì zhōng guó wén huà de liú bì。 ér qiě zhè zhǒng fēng qì， guò qù zài guǎng dōng、 fú jiàn mǒu xiē dì fāng zuì shèng xíng， yīn wéi zhè shì hàn táng wén huà de yí fēng。 zhè zhǒng tì rén kū sàng de rén míng wéi“ wǎn láng”， děng yú xiàn zài chū bìn hángliè zhōng de zhōng xī dà yuèduì， yīn cǐ zǐ yóu tí chū zhè gè zhù zhāng lái， xiū zhèng zhè zhǒng shè huì fēng qì。 　　 nán néng kě guì 　　 zǐ yóu yuē： wú yǒu zhāng yě， wéi nán néng yě！ rán 'ér wèi rén。 Zēngzǐ yuē： táng táng hū zhāng yě！ nán yǔ bìng wéi rén yǐ。 　　 zhè shì kǒng zǐ sǐ hòu， tóng xué men hù xiāng de píng lùn， dà jiā guān qǐ mén lái de jiǎn tǎo。 zhè yī piān shì zǐ zhāng kāi shǐ， suǒ yǐ zhè lǐ tǎo lùn dào zǐ zhāng。 zǐ yóushuì， wǒ men de tóng xué zǐ zhāng， zuò rén díquè liǎo bù qǐ， yī bān rén hěn nán zuò dào de shì qíng， tā qù zuò liǎo， kùn nán de shì qíng， tā gǎn qù fù zé rèn， gǎn qù tiǎo zhè gè dān zǐ， ér dá dào rèn wù。 zhè yī diǎn zǐ zhāng zuò dào liǎo， dàn shì hái méi yòu dá dào fū zǐ nà gè rén de jìng jiè。 　　 zhè shì zǐ yóu duì zǐ zhāng de píng lùn。 Zēngzǐ yě suí zhe fùhè， rèn wéi zǐ zhāng shì gè táng táng zhèng zhèng de dà zhàng fū， dàn shì tā xiū yǎng de nèi hán， hái méi yòu dá dào rén de jìng jiè。 　　 Zēngzǐ yuē： wú wén zhū fū zǐ， rén wèi yòu zì zhì zhě yě， bì yě qīn sàng hū！ 　　 zhè shì yòng Zēngzǐ de huà， shuō míng xué wèn de dào lǐ， zhè lǐ yòu tí dào sāngshì， tā shuō， jù wǒ dāng nián tīng dào fū zǐ（ zhǐ kǒng zǐ） shuō“ rén wèi yòu zì zhì zhě yě”。 zhè shì yī gè wèn tí liǎo。 zì zhì shì zì dòng zì fā， jiù shì shuō zì dòng zì fā de rén jīhū shì méi yòu， suī rán yòu zhè gè xīn qíng， dàn hěn nán gòu chéng yòu héng de xíng wéi， ér néng gòu dá dào zuì hòu mù biāo de hěn shǎo。 zhè gè huà kàn qǐ lái hěn kōng dòng， dàn kǒng mén de dào tǒng bǐ jiào zhù zhòng nèi xīn zìxǐng de xiū yǎng， zhè yě shì qiú xué wèn rén de zhōng xīn。 suǒ yǐ zhè jù huà jiù shì shuō， yī gè rén hěn nán zuò dào zì jǐ kěn zé bèi zì jǐ， nǎi zhì yóu zì jǐ nèi xīn de fǎnxǐng， ér dào dá liǎo shèng rén de jìng jiè， zhè shì hěn shǎo de shì lì。 huàn jù huà shuō， jiù shì rèn hé yī jiàn shì， dū shòu kè guān huán jìng de yǐng xiǎng， chū yú bù dé yǐ， wán quán chū yú zhù dòng de hěn shǎo， lì rú yòu yī jiàn shì héng héng dǎ pái， sān quē yī de shí hòu， hái páo hěn yuǎn de lù qù lā yī gè rén， zhè shì chū yú zì zhì。 dàn yǐ xīn lǐ xué lái yán jiū， zhè yě bù shì chū yú zì zhì， yīn wéi dǎ pái zhè gè yú lè jiù bù shì kào zì jǐ lái de， ér shì kào jǐ gè rén còu hé chéng yī zhǒng huán jìng 'ér yǐng xiǎng lái de。 suǒ yǐ zhēn zhèng yóu zì jǐ nèi xīn zì fā， zì zhì， dá yú rén de jìng jiè， díquè fēi cháng shǎo。 yán gé de shuō， yī dìng yào jiǎng， nǎ yī jiàn shì qíng shì bǐ jiào zì fā de ní？ Zēngzǐ biàn yǐn yòng kǒng zǐ de huà“ bì yě qīn sàng hū！” yī dìng shuō qǐ lái， zhǐ yòu fù mǔ sǐ liǎo de shí hòu， nèi xīn zhēn jué dé bēi 'āi， nà zhǒng bēi 'āi shì zì rán de， kě yǐ miǎn qiáng shuō chún cuì shì zì fā de bēi 'āi。 dàn shì zhù yì“ bì yě” liǎng gè zì， jiù shì“ miǎnqiǎng、 yī dìng、 yìng shì yào shuō de huà” de yì sī， shí jì shàng nà zhǒng bēi 'āi， yòu shí hòu yě shì pò yú bù dé yǐ， ér bìng bù shì zhēn qíng。（ suǒ yǐ shuō zhōng guó gǔ wén， xū zì lǐ yòu xǔ duō zhí dé zhù yì de dì fāng。） yīn cǐ yī gè rén nèi xīn de qíng gǎn yǔ liáng xīn， zhēn zhèng néng zì fā zì zhì de bì jìng tài nán。 zhè jié shū kàn qǐ lái hěn jiǎn dān， rú yǐ xīn lǐ xué、 zhé xué lái kàn， kě fā huī de dì fāng tài duō liǎo。 　　 jì wǎng kāi lái 　　 Zēngzǐ yuē： wú wén zhū fū zǐ， mèng zhuāng zǐ zhī xiào yě， qí tā kě néng yě， qí bù gǎi fù zhī chén yǔ fù zhī zhèng， shì nán néng yě。 　　 zhè shì lì shǐ zhé xué de wèn tí。 mèng zhuāng zǐ shì gǔ dài de shì jiā， lǔ guó shì xí de dà fū， xìng zhòng xué， míng sù， tā de fù qīn mèng xiàn zǐ， míng miè。 kǒng zǐ dāng shí shuō， mèng zhuāng zǐ kě zhēn shì yī gè xiào zǐ， tā duì yú fù mǔ de xiào xíng lái shuō， qí tā de yī bān réndōu zuòde dào。（ xiàng wǒ yòu yī gè péng yǒu， liù shí jǐ suì liǎo， yě shì báifà cāng cāng， shì yè hěn dà， gōng zuò máng dé hěn， jiā zhōng yòu bā shí duō suì de lǎo fù， tā měi tiān wǎn shàng yī dìng huí jiā péi fù qīn chī fàn， fǒu zé tā fù qīn jiù chī bù xià fàn， yòu shí fù qīn hái mà tā， shèn zhì yòng shǒu zhàng dǎ tā， tā gǎn jǐn guì xià lái gěi fù qīn dǎ， dàn zhè xiē xiào xíng hái bù suàn tài nán。） kǒng zǐ shuō， zuì nán zuòde dào de， shì mèng zhuāng zǐ chéng jì gāo wèi yǐ hòu， duì yú tā fù qīn yuán lái yòng de zhè bān lǎo gànbù， bìng bù gǎi biàn， tóng tā fù qīn yī yàng dài tā men， méi yòu biàngēng， ér qiě duì yú fù qīn de zhèng cè， jì xù zhí xíng。 zhè liǎng jù huà shí zài dào lǐ hěn duō。 lì shǐ shàng gǔ dài de zhèng zhì xíng tài， qín hàn yǐ qián de zōng fǎ shè huì yǔ qín hàn yǐ hòu yòu bù tóng， yǔ xiàn zài gèng bù tóng， xiàn zài shè huì jiǎ shǐ hé gǔ dài yī yàng， nà jiù zāo liǎo。 xiàn zài shì gōng shāng shè huì kē xué shí dài。 chūn qiū zhàn guó bù dàn shì nóng yè shè huì， ér qiě hái bǎo liú nóng hòu de zōng fǎ shè huì xíng tài， fēi cháng bǎo shǒu de， nà shí shì jìng lǎo zūn xián， zhòng shì qián rén de jīng yàn。 xiàn zài zhòng shì nián qīng rén， zhuózhòng qiú xīn qiú biàn。 zhè yòu shì lì shǐ wén huà yī gè dà wèn tí， jiāng lái shì bù shì rén lèi zhěng gè wén huà huì zǒu huí tóu lù？ zhè hěn nán shuō， kàn lì shǐ de yǎn biàn， shuō bù dìng huì zǒu huí tóu lù。 zhè shì dì yī diǎn。 　　 zhè duàn shū hái yào zhù yì de， zhōng guó jiǎng xiào dào， Zēngzǐ zhù liǎo yī bù shū， hòu lái liè wéi shí sān jīng zhī yī de《 xiào jīng》。 yán gé yán jiū xiào dào， zhè zhōng jiān yě yòu xiē wèn tí， rú guǒ wǒ men měi gè jiā tíng de hái zǐ dōushì xiá yì de xiào zǐ， nà jiù bù huì yòu rén qù gé mìng liǎo， dà jiā dū qù dāng xiào zǐ， zhè gè shè huì hái shì bù huì yòu jìn bù de。 suǒ yǐ xiào yǔ bù xiào zhī jiān， cún zài zhe wèn tí。 hòu lái fā zhǎn dào xiào yǔ zhōng shì xiāng guān lián de， dàn hòu lái yòu biàn chéng zhōng yú yī rén； zhōng yú yī shì de xiá yì de zhōng。 shí jì shàng jiǎng xiào dào， jiù yào yán jiū Zēngzǐ suǒ zhù de zhè běn《 xiào jīng》， qí zhōng shuō dào xiào dào de jīng shén， jiù shì xī fāng wén huà de 'ài， ài yào kuò chōng dào 'ài tiān xià rén， jiù shì dà xiào yú tiān xià， hòu shì suǒ tí chàng de zhōng， jiù shì xiào de fā huī。 yīn cǐ táng sòng zhī hòu， yòu“ qiú zhōng chén yú xiào zǐ zhī mén” zhè jù míng yán。 yī gè rén duì fù mǔ jiā tíng yòu zhēn gǎn qíng， tā rú chū lái wéi tiān xià guó jiā xiàn shēn， jiù yī dìng zhēn yòu zé rèn gǎn。 gǔ dài de“ zhōng”， xiàn zài de míng chēng jiù shì yī gè dà de zé rèn gǎn， bù guò zhè liǎng gè cí jù zuò yī bǐ jiào， wǒ rèn wéi hái shì zhōng guó gǔ dài de“ zhōng” gèng hǎo， yīn wéi“ zé rèn” zhǐ shì fǎ zhì de guān niàn， ér fǎ zhì guān niàn chǎn shēng de liú bì， jiù shì huì zài wǒ men de sī xiǎng shàng chǎn shēng yòu jià zhí méi yòu jià zhí de wèn tí， rú guǒ méi yòu jià zhí yòu hé bì jìn zhè gè zé rèn？ zhōng guó gǔ dài de wén huà zé bù tán jià zhí de wèn tí，， zhǐ yòu qíng yì de wèn tí， suǒ yǐ wǒ men yào liǎo jiě， kǒng zǐ jiǎng mèng zhuāng zǐ de xiào dào“ qí bù gǎi fù zhī chén yǔ fù zhī zhèng， shì nán néng yě。” shì shuō tā néng dà xiào yú tiān xià， jì fù qīn shàn liáng zhèng zhì de chéng guī， shì nán dé de。 zhè shì dì 'èr diǎn。 　　 dì sān diǎn wǒ men yào zhù yì de， zhè gè“ bù gǎi fù zhī chén yǔ fù zhī zhèng” yòu shénme nán ní？ qí shí fēi cháng nán， yě xǔ wǒ men dà jiā méi yòu zhè yàng de jiā tíng huán jìng， tǐ huì bù dào， jiǎ shǐ yòu zhè yàng de jiā tíng huán jìng jiù kě yǐ tǐ huì dào， wǎng wǎng duì yú lǎo yī bèi de gànbù bù huì yòng。 zhōng guó yòu jù huà“ yīcháotiānzǐyīcháochén”， wǒ men jiǎng lì shǐ shàng liǎng gè gù shì jiù kě yǐ kàn chū lái： 　　 hàn wǔ dì shā tā zuì chǒng 'ài de fēi zǐ gōu yì fū rén， shì yīn wéi yào lì tā suǒ shēng de hái zǐ wéi tài zǐ。 dāng hàn wǔ dì lì dìng liǎo zhè gè jué xīn de shí hòu， xiān bǎ tài zǐ de mǔ qīn shā liǎo。 yòu rén wèn hàn wǔ dì wèishénme zhè yàng zuò， hàn wǔ dì shuō， zì gǔ yǐ lái guó jiā suǒ yǐ huì luàn， dōushì dì wáng niánshào， mǔ hòu nián zhuàng gān shè zhèng zhì suǒ zhì， wǒ nián jì yǐ dà liǎo， zhè fēi zǐ hái nián qīng， jiāng lái wǒ 'ér zǐ dāng liǎo huáng dì， mǔ hòu rú guǒ gān zhèng zěn me bàn？ hàn wǔ dì zhè zhǒng zuò fǎ， shuō lái shì yī zhǒng quán shù、 dì wáng de tǒng zhì shǒu duàn， dàn yě bù néng shuō méi yòu dào lǐ。 　　 dì 'èr gè gù shì yě shì chū zài hàn cháo， yǐ qián tí guò hàn wén dì dào zhōu yà fū xì liǔ yíng de gù shì。 hàn wén dì jìn bù liǎo yíng mén； zhōu yà fū chū yíng， yǐ jiá zhòu zhī shì bù biàn guì bài， gǒng shǒu wéi lǐ， jūn róng yán sù， wén dì zàn tā de jūn duì zuì hǎo， zhòng yòng tā。 dàn shì hòu lái jǐng dì shí， zhōu yà fū hái shì bèi bī sǐ。 wèishénme shā tā ní？ hàn jǐng dì jiǎng liǎo yī jù huà， pī píng zhōu yà fū wéi“ cǐ rén yàng yàng， fēi shàozhù chén。” zhè shì jǐng dì jiù jué dìng yào shā liǎo tā。 tā yě rèn wéi zhōu yà fū jué duì shì zhōng chén， dàn zhǐ zhōng yú wǒ jǐng dì、 zhōng yú guó jiā， kě shì wǒ nián jì yǐ dà， jiāng yào sǐ liǎo， ér zǐ nián jì hái xiǎo， shàng lái dāng huáng dì， tā xīn lǐ jiù bù huì fú qì、 bù tòng kuài liǎo。 　　 wǒ men dú lì shǐ， kàn dào liǎo hěn duō shì， suǒ yǐ yòu rén kàn tōng liǎo， yī bèi zǐ dōubù yuàn chū lái zuò shì。（ dàn xiàn zài mín zhù shí dài dāng rán bù tóng。） xiàng zhè xiē dì wáng chǔlǐ zhè xiē shì qíng， rú guǒ zhǐ yǐ gǔ dài zōng fǎ shè huì de tǐ zhì lái shuō， zé yòu tā de dào lǐ。 　　 zài shuō táng tài zōng yǔ xú shì jì de gù shì。 xú shì jì hé tài zōng yī tóng qǐ lái dǎ tiān xià de， zhàn gōng zhī duō， wǔ gōng zhī gāo， dōushì liǎo bù qǐ de。 dāng táng tài zōng jiāng sǐ de shí hòu， dì yī gè jué dìng， mǎ shàng fā biǎo xú shì jì qù biān yuǎn dì qū shù shǒu biān jiāng， děng yú yī gè zǒng sī lìng jiàng xià lái dāng yī gè tuán guǎn qū sī lìng。 táng tài zōng bìng qiě gào sù tā de 'ér zǐ gāo zōng， zhù yì zhè dào mìng lìng sòng dá hòu， xú shì jì shì zěn yàng qǐ chéng dòng shēn de。 kě shì xú shì jì dào dǐ shì nián qīng shí hé táng tài zōng yī tóng qǐ lái dǎ tiān xià de， yě hěn gāo míng。 shēn dǒng táng tài zōng。 tā shì zài bàn lù shàng jiē dào mìng lìng de， yī jiē dào mìng lìng， lián jiā lǐ dōubù huí qù， lì jí jiù qù biān jiāng bào dào。 bié rén bǎ zhè qíng xíng bào gào yǐ hòu， táng tài zōng fàng xīn liǎo， zhī dào tā jiāng lái huì tīng gāo zōng de。 　　 jiǎ shǐ xú shì jì yòu yóu yù huò bù yú kuài de biǎo xiàn， kǒng pà yě yào bèi shā liǎo。 zhè jiàn shì zú jiàn táng tài zōng de yīng míng。 yě hǎo zài shì chū yú táng tài zōng de shǒu shàng， yīn wéi tā de hǎo chù tài duō liǎo， jiù bǎ zhè zhǒng wán shǒu duàn de shì wàng liǎo， rú shuō chū zài qín shǐ huáng zhè lèi rén shǒu shàng， yī dìng gěi shì rén mà cǎn liǎo。 táng tài zōng shì pà tā gōng tài dà liǎo， suǒ wèi“ gōng gāo zhèn zhù”。 　　 qí shí shè huì rén qíng dōushì yī yàng。 qǐ dàn shì zhèng zhì？ duì rén fù chū tài duō de gǎn qíng shí， duì fāng huì shòu bù liǎo， duì péng yǒu rè xīn bāng máng， rú guǒ guò fēn dé gān shè dào tā de shì wù， bì huì zāo fǎn gǎn， suǒ yǐ rén shēng jiù shì zhèng zhì， zhèng zhì yě shì rén shēng。 kàn duō liǎo， jiù zhī dào“ bù gǎi fù zhī chén yǔ fù zhī zhèng” díquè hěn nán。 suǒ yǐ zhè jǐ jù shū biǎo miàn shàng hěn jiǎn dān， què shì zhēn xué wèn， yào hǎo xué、 yào shēn sī， yòng tóu nǎo cóng rén shēng zhōng qù tǐ huì。 　　 fǎ lǜ bù wài rén qíng 　　 mèng shì shǐ yáng fū wéi shì shī， wèn yú Zēngzǐ。 Zēngzǐ yuē： shàng shī qí dào， mín sàn jiǔ yǐ！ rú dé qí qíng， zé 'āi jīn 'ér wù xǐ。 　　 mèng jiā zhǎo Zēngzǐ de xué shēng yáng fū zuò shì shī， miǎnqiǎng bǐ fāng， shì shī yuē děng yú xiàn zài de sī fǎ xíng zhèng bù cháng， dàn quán hái gèng dà， kě yǐ zhí jiē chǔlǐ zhí xíng de guān。 yáng fū shàng rèn qián xiàng lǎo shī Zēngzǐ qǐng jiào， zhēng qiú yì jiàn。 　　 Zēngzǐ jiù gào sù tā shuō， shàng miàn lǐng dǎo de rén，（ gǔ dài dì wáng zhèng zhì shì shuō shàng miàn lǐng dǎo de rén， xiàn zài kě yǐ shuō shì zhěng gè de lì shǐ shí dài） shī qí dào， shè huì wén huà méi yòu shàng guǐ dào， yī gè luàn de shí dài， yīn wéi shí dài luàn liǎo， mín xīn yě sǎnluàn liǎo， méi yòu zhōng xīn sī xiǎng， méi yòu zhōng xīn xìn yǎng， yě méi yòu zhēn gǎn qíng， zhè qíng xíng yǐ hěn jiǔ liǎo。（ zì chūn qiū kāi shǐ dào Zēngzǐ zhè gè shí dài， yǐ jīng luàn liǎo sān bǎi duō nián， bǐ wǒ men xiàn zài hái kě lián， suǒ yǐ wǒ men de lì shǐ shì duō zāi duō nán de lì shǐ， zhōng huá mín zú wén huà huì zhè yàng shēn hòu， yě zhèng yīn wéi lì shǐ zài duō zāi duō nán zhōng dù guò de。 zhī shí fènzǐ zài duō zāi duō nán zhōng， bǎ zhèng zhì de、 rén shēng de、 shè huì lì shǐ de jīng yàn lěi jī qǐ lái， liú chuán gěi wǒ men。 zhè biàn shì lì shǐ wén huà de jīng shén。）“ rú dé qí qíng， zé 'āi jīn 'ér wù xǐ。” zhè shì Zēngzǐ duì fǎ zhì de guān diǎn， tā rèn wéi yīnggāi bǎ shè huì de shí jì qíng xíng yǔ fǎ zhì pèi hé qǐ lái， zhè shì zhí fǎ rén yuán yīnggāi jù yòu de tài dù， pàn 'àn de rén， yào shēn shēn liǎo jiě rén de nèi qíng， fàn zuì de dòng jī jiū jìng zài nǎ lǐ？ yòu xǔ duō shì shè huì wèn tí cù chéng rén qù fàn zuì， suǒ yǐ zài zhè yàng de shí dài， bàn 'àn de shí hòu， duì fàn zuì de rén， yīnggāi bié yòu yī zhǒng lián mǐn bēi tòng de xīn qíng， yīn wéi dà jiādōu shì wǒ men de tóng bāo， wǒ men de lǎo bǎi xìng， wèishénme zhè rén huì fàn zuì？ zhè shì wǒ men de zé rèn。 suǒ yǐ zhǐ yòu wú bǐ de bēi tòng hé lián mǐn， méi yòu shénme gōng jì kě xǐ de， gèng bù yào rèn wéi bàn liǎo yī gè dà 'àn， zì jǐ yòu gōng liǎo 'ér gāo xīng。 rú guǒ shè huì shàng yǒng yuǎn bù fā shēng zuì 'àn， nà yòu duō hǎo ní？ suǒ yǐ gǔ dài díshì dà fū， duì yú shè huì fēng qì huài liǎo， měi réndōu yòu zì jǐ yīnggāi fù zé rèn de gǎn jué。 　　 shàng miàn jǐ duàn， yòng Zēngzǐ de huà shuō míng xué wèn wài yòng de dào lǐ。 xià miàn biàn tí dào zǐ gòng de guān niàn： 　　 chéng bài lùn yīng xióng 　　 zǐ gòng yuē： zhòu zhī bù shàn， bù rú shì zhī shèn yě。 shì yǐ jūn zǐ 'è jū xià liú， tiān xià zhī 'è jiē guī yān。 　　 zhè shì zǐ gòng duì lì shǐ zhé xué de yī gè pī píng。 zhōu wǔ wáng tuī fān zhòu wáng jiàn lì zhōu cháo， shì yīn wéi zhòu wáng bào nüè。 zǐ gòng shuō， zhòu wáng de huài， bìng bù xiàng hòu shì shuō de nà me yán zhòng， děng yú lìng yī pài de rén shuō qín shǐ huáng de huài， bù rú yī bān rén shuō de nà me huài， qín shǐ huáng fén shū kēng rú shì shì shí， shuō tā bǎ tiān xià de shū dū shāo liǎo zé bù jiàn dé， tā zhǐ shì bǎ quán guó de shū jí zhōng dào xián yáng 'ēpáng gōng， bù xǔ mín jiān duō liú chuán， pà lǎo bǎi xìng zhī shí gāo liǎo nán tǒng zhì， zhè cái shì zhēn de。 zhì yú kēng rú， tā kēng de rú， shì shí zài lìng rén tǎo yàn de yī xiē rén， wǒ men zhù yì lì shǐ shàng“ chù shì héng yì” sì gè zì。 qín shǐ huáng zuì chū zhǎo hǎo duō gāo jí zhī shí fènzǐ kāi huì， tí chū hěn duō wèn tí xiàng tā men qǐng jiào， kāi huì shí， dà jiā pì dōubù fàng yī gè， kāi wán huì yǐ hòu， xīn lǐ yòu zài dí gū。 zhè hái bù suàn dǐng tǎo yàn， gèng tǎo yàn de shì nà xiē méi yòu zuò dào guān de chù shì men， yòu shēng héng yì， jī dàn lǐ qù tiǎo gǔ tóu， mánhèng dì zhǎo dào lǐ， yòu bù shì zǒu zhí dào， suǒ yǐ qín shǐ huáng yī qì jiù kēng liǎo zhè xiē rén。 wǒ men dà jiā yě yào fǎnxǐng， dú shū rén zuì róng yì fàn zhè gè máo bìng。 kāi huì kāi duō liǎo jiù huì zhī dào， yī xiē rén zài kāi huì de shí hòu， wéi wéi nuò nuò， duì shénme shìdōu méi yì jiàn， děng sàn huì yǐ hòu， tā yòu dào chù luàn pī píng。 suǒ yǐ qín shǐ huáng kēng rú yě yòu tā de lǐ yóu。 zhè xiē dōushì lǐ sī gān de， ér zuì guò dū guī dào qín shǐ huáng de shēn shàng。 zhōng guó de shū shuí shāo de？ xiàng yǔ shāo de， xián yáng yī bǎ huǒ， lián xù shāo liǎo sān gè yuè。 qín shǐ huáng jiàn 'ēpáng gōng dāng rán bù duì， xiàng nà zhǒng jiàn zhù， rú guǒ bù bèi xiàng yǔ shāo diào， hái liú chuán dào xiàn zài， nà shì liǎo bù qǐ de wén huà gǔ jì。 jiǎ dìng gēn jù《 ēpáng gōng fù》 de xíng róng， rén zhàn zài mǎ shàng， gāo jǔ shí zhàng cháng de qí gān， réng rán kě yǐ tōng guò 'ēpáng gōng de chéng mén， yì dà lì de jiàn zhù shì bù néng bǐ de。 suǒ yǐ wǒ men gǔ shū wén huà de pò huài， zhè wèi xiàng lǎo xiōng de zuì guò yě shì hěn dà de。 　　 bù dàn xiàng yǔ zuì guò dà， xiāo hé yě yòu zuì， tā dào dǐ zhǐ shì xiàn lì héng héng kē yuán chū shēn， dào liǎo xián yáng yǐ hòu， suǒ zhù yì sōu luó de， dū zhǐ shì hù kǒu、 qián liáng zhè xiē xíng zhèng fāng miàn de jī běn zī liào， dū bān zǒu liǎo。 zhì yú shū， yīn wéi tā yě méi yòu bǎ shū dú hǎo guò， jiù bù guǎn liǎo。 děng xiàng yǔ yī dào xián yáng， zhè wèi shì jiā gōng zǐ yī bǎ huǒ， bǎ shū dū shāo liǎo， zhè yě guī zuì yú qín shǐ huáng má？ zhè dū shì duì lì shǐ jiǎng gōng píng huà。 shì jiā gōng zǐ 'ér jiān tài bǎo de xiàng yǔ， jiù yòu zhè yàng bù dǒng shì。 jìn rén yì shí fǔ yòu yī shǒu shī shuō tā：“ èr shí yòu cái néng zhú lù， bā qiān wú mìng yù cóng lóng。 xián yáng gōng jué xū yú huǒ， tiān xià hóu wáng yī shǒu fēng。” fēi cháng yòu qù。 　　 suǒ yǐ zhè lǐ zǐ gòng shuō zhòu wáng de huài shì huài， dàn bìng bù shì hòu shì suǒ shuō de nà me huài， yī gè rén， yóu qí shì yī gè lǐng dǎo de rén， rú guǒ zì jǐ zuòde xià liú， zuòde huài de shí hòu， tiān xià de cuò jìn dū guī dào tā shēn shàng。 yīn xiē wǒ men kàn lì shǐ， yòu xiē rén zhēn kě lián。 bù dàn lì shǐ rú cǐ， shè huì yě shì zhè yàng， zǐ gòng zhè gè shì lǎo shí huà， suǒ yǐ zuò rén yào xiǎo xīn。 　　 zǐ gòng yuē： jūn zǐ zhī guò yě， rú rì yuè zhī shí yān。 guò yě， rén jiē jiàn zhī； gèng yě， rén jiē yǎng zhī。 　　 zǐ gòng shuō， yī gè dà zhàng fū yòu guò cuò， méi yòu shénme guān xì， hǎo xiàng rì yuè yī yàng， yī gè běn lái fā liàng de dōng xī， gěi bié de yǐng zǐ yǎn gài qǐ lái liǎo， dà jiādōu kàn dé jiàn； biàn zhuǎn lái， dà jiā yě kàn dé jiàn， réng rán yǎng mù。 zhè duàn wén zì jiù shì zhè yàng， zài yì yì shàng yòu liǎng gè： dì yī gè yì yì shì shuō， jūn zǐ rén bù pà yòu guò， bù yào zì jǐ qù yǎn shì， cuò liǎo jiù tǎn chéng cuò liǎo， gěi dà jiā kàn dé jiàn， zhè shì jūn zǐ fēng dù， bù guò xiàn zài míng bái liǎo， gǎi guò lái liǎo， rén jiā jiù xiàng duì tài yáng、 yuè liàng yī yàng， réng rán huì yǎng wàng tā de guāng míng。 dì sān gè yì yì， jūn zǐ jiù shì dài biǎo zài shàng miàn de rén， lǐng dǎo rén。 zài guò qù de shè huì， xiǎo rén yòu guò cuò méi yòu guān xì， tā běn lái jiù shì yī piàn wú míng， hēi dòng dòng de， zài yě zhǎo bù chū yī diǎn liàng guāng， dà jiā kàn guàn liǎo。 dàn duì tài yáng， dà jiādōu kàn guàn liǎo tā shì liàng de， jiǎ rú tā yòu yī diǎn hēi， jiù yào bèi rén zhǐ zhāi， suǒ yǐ zài kè guān shàng kàn， jūn zǐ zhī guò， yòu zhè yàng de kě pà， rú guǒ cuò liǎo， yào mǎ shàng gǎi， yī jiū zhèng dà jiādōu huì yuán liàng tā， yīn wéi rén men shǐ zhōng shì yǎng wàng tā de。 　　 shèng rén wú cháng shī 　　 wèi gōng sūn cháo wèn yú zǐ gòng yuē： zhòng ní yān xué？ zǐ gòng yuē： wén wǔ zhī dào， wèi zhuì yú dì， zài rén。 xián zhě shí qí dà zhě， bù xián zhě shí qí xiǎo zhě， mò bù yòu wén wǔ zhī dào yān。 fū zǐ yān bù xué？ ér yì hé cháng shī zhī yòu？ 　　 zhè yī duàn shì yán jiū kǒng zǐ běn rén hé yán jiū zhōng guó wén huà de jǐ gè bù tóng guān diǎn。 gōng sūn cháo shì wèi guó de dà fū， tā wèn zǐ gòng， kǒng zǐ shì gēn shuí xué de？ xué wèn zěn me zhè yàng hǎo？ děng yú wǒ men xiàn zài shuō tā shì nǎ gè dà xué bì yè de？ zǐ gòng shuō“ wén wǔ zhī dào wèi zhuì yú dì， zài rén。” zhōng guó wén huà jí dà chéng de shì zhōu cháo， zhōu cháo yòu sān gè rén jù dài biǎo xìng。 wén wáng、 wǔ wáng tǒng yī tiān xià， ér zhōu gōng jiàn lì zhōng guó wén huà yǔ zhèng zhì de jī chǔ， suǒ yǐ zhōu dài wéi chí liǎo bā bǎi nián de zhèng quán。 chūn qiū zhàn guó de shí hòu， zhèng shì zhōu dài shuāi luò de shí hòu。 zǐ gòng zhè jù huà， jiù shì shuō， zhōng guó wén huà bìng bù shì wán quán méi yòu liǎo， hái shì cún zài de， wèn tí zài yú rén。 rú guǒ yòu bǐ jiào xián de rén，（“ xián” dài biǎo yòu zhì huì、 yòu dào dé de rén。） jiù dǒng dé zhōng guó wén huà dà de yī fāng miàn。 bù xián de rén， duì yú zhōng guó wén huà xiǎo de bù fēn yě zhī dào。 děng yú xiàn dài yòu rén yǐ wéi yào liǎo jiě zhōng guó wén huà， dào gù gōng bó wù yuàn kàn kàn jiù gòu liǎo， duì yú kē xué fāng miàn de wén huà， bù dàn bù xīn shǎng， hái fǎn gǎn， shèn zhī hái rèn wéi wǒ men méi yòu rén wén kē xué， bù zhī dào zhōng guó wén huà zài jīng shén fāng miàn de wěi dà。 zhè yě jiù shuō míng bù xián zhě bù shì wán quán bù zhī dào。 rú huì huà、 biān zhì、 mù kè， nǎi zhì yòu míng de sān bǎ dāo héng héng chú shī de cài dāo、 cái féng shī de jiǎn dāo hé lǐfà shī de tì dāo yě bù néng shuō bù shì zhōng guó wén huà， tā hái shì zhōng guó wén huà de yī zhǒng， shì qí xiǎo zhě。 bù guǎn dà xiǎo fāng miàn， zhōng guó wén huà， cóng wén、 wǔ、 zhōu gōng yǐ lái， dào kǒng zǐ nà gè jiē duàn， dōuyòu zhōng guó wén huà de jīng shén。 zhì yú lǎo shī kǒng fū zǐ， bù guǎn duì yú nǎ yī yàng zhōng guó wén huà de jīng shén， yàng yàng tādōu yòu， rú guǒ wèn tā de lǎo shī shì nǎ yī wèi， nà shì méi yòu de， shuí yòu cháng chù， tā jiù gēn shuí xué， suǒ yǐ wú cháng shī。 méi yòu rèn dìng gēn yī gè rén xué。 nǎ yī mén yòu suǒ cháng， tā jiù xué nǎ yī mén。 hòu lái táng dài hán yù“ shī shuō” de guān niàn， yě yóu cǐ 'ér fā huī。 　　 gōng qiáng wài wàng 　　 shū sūn wǔ shū yǔ dà fū yú cháo yuē： zǐ gòng xián yú zhòng ní。 zǐ fú jǐng bó yǐ gào zǐ gòng， zǐ gòng yuē： pì zhī gōng qiáng， cì zhī qiáng yě jí jiān， kuī jiàn shì jiā zhī hǎo； fū zǐ zhī qiáng shù rèn， bù dé qí mén 'ér rù， bù jiàn zōng miào zhī měi， bǎi guān zhī fù。 dé qí mén zhě huò guǎ yǐ！ fū zǐ zhī yún， bù yì yí hū？ 　　 shū sūn wǔ shū shì rén míng， shū sūn shì， míng zhōu chóu， shì wéi wǔ， lǔ guó de dà fū。 zhè shì kǒng zǐ yǐ hòu de shì qíng。 zhè yī piān dōushì shuō dào kǒng zǐ de xué shēng chū chǎng liǎo， zhè shí zǐ lù yě yǐ jīng sǐ liǎo， zǐ gòng zài guó jì zhī jiān hěn yòu shēng wàng， suǒ yǐ shū sūn wǔ shū zài cháo tíng zhōng gào sù yī bān dà fū men shuō， zhēn yào bǐ jiào qǐ lái， kǒng zǐ de xué shēng zǐ gòng， bǐ kǒng zǐ hái xíng。 zǐ fú jǐng bó yě shì rén míng， lǔ guó de dà fū， tā hé zǐ gòng shì tóng xué， zài《 xiàn wèn shí sì》 zhōng céng jīng tí dào guò， tā zài dāng shí shì hěn yòu shí quán de rén， tā bào gào kǒng zǐ， gōng bó liáo zài zào lǎo shī de yáo yán， zhǐ yào lǎo shī yī jù huà， wǒ jiù kě yǐ chú diào gōng bó liáo。 kǒng zǐ shuō bù bì nà me zuò。 xiàn zài zǐ fú jǐng bó tīng liǎo zhè gè huà， jiù huí lái gào sù zǐ gòng， shuō shū sūn wǔ shū zài rú hé pī píng lǎo shī。 zǐ gòng jiù shuō， pì rú mén qiáng，（ hòu lái chēng bài lǎo shī wéi liè rù mén qiáng， jiù yóu zhè gè diǎn gù lái de。） wǒ men zhù de qiáng， zhǐ zhù dào jiān bǎng zhè me gāo， rén jiā zhàn zài wài miàn yī wàng， jiù kàn jiàn liǎo lǐ miàn de yī qiē。 　　 jiǎng dào zhè lǐ， shùn biàn tí yī xià， wǒ men kàn liǎo rì běn shì de fáng zǐ， wéi qiáng dōuhěn 'ǎi， rén jiādōu shuō rì běn rén xǐ huān 'ǎi， qí shí bù rán， wǒ men zhōng guó gǔ dài， táng、 sòng shí jiān de fáng zǐ， dōushì rú cǐ， dōushì 'ǎi qiáng， suǒ yǐ gǔ dài de wǔ xiá xiǎo shuō jiǎng fēi yán zǒu bì， zhè zhǒng qiáng zhǐ yào yòu yī diǎn gōng fū， yòng shǒu zài qiáng dǐng yī dā， yī shuǎi jiù shàng qù liǎo， shì kě yǐ zuòde dào fēi yán zǒu bì， kě bù bǐ xiàn zài jǐ céng lóu de gāo qiáng。 qí cì， yǐ qián de qiáng shì tǔ qiáng， shàng miàn wǎng wǎng yòu xiǎo kēng dòng， shǒu shàng yòu diǎn gōng fū， shì kě yǐ zhuā zhù dòng lái shàng qù， xiàn zài de gāng jīn shuǐ ní qiáng， bì hǔ gōng yě hǎo， shénme gōng yě hǎo， wán quán kào gōng fū shàng bù qù。 gǔ dài de qiáng 'ǎi， gōng qiáng yě bìng bù gāo， wǒ men dào rì běn kàn huáng gōng， kào hù chéng hé de wài miàn de gōng qiáng shì gāo de， rú chéng qiáng yī yàng， lǐ miàn de gōng qiáng hái bù gāo de， zhè shì zhōng guó de gǔ zhì。 　　 zǐ gòng shuō wǒ de qiáng zhǐ dào jiān bǎng， rén jiā zài wài miàn bǎ tóu yī shēn， jiù kàn dào lǐ miàn， fáng jiān lǐ bǎi de shénme chájī， guà de shénme huà， hǎo de huài de dōng xī dū kàn dé jiàn， huàn jù huà shuō， zhè gè jiā lǐ yòu duō shàonèi róng， gěi rén jiā yī yǎn jiù kàn tòu liǎo， wǒ de xué wèn、 xiū yǎng、 zuò rén jiù shì rú cǐ bèi rén kàn dé jiàn， chéng dù zhǐ dào zhè gè yàng zǐ 'ér yǐ。 jiǎng dào wǒ men lǎo shī de zhè gè gōng qiáng， yòu shù shí chǐ zhī gāo（ gǔ shí qī chǐ wéi yī rèn）， yīn wéi lǎo shī de mén qiáng tài gāo， lián mén zài nǎ lǐ， yī bān réndōu zhǎo bù dào， shǐ rén kàn bù dào lǐ miàn de qíng xíng， nà lǐ zōng miào zhī měi， bǎi guān zhī fù， gèng bù yào shuō liǎo。 wǒ men zhè lǐ kě yǐ kàn dào gǔ rén de wén zì， liǎng gè dì fāng de xíng róng cí yòng dé bù tóng， zǐ gòng shuō zì jǐ de qiáng 'ǎi， rén jiā jiù kàn chuān jiā zhōng de nèi shì，“ shì jiā” liǎng gè zì， yán gé shuō lái jiù shì fū qī de qǐn shì， lián sī shēng huó de fáng jiān dū kàn jiàn liǎo， yī yǎn kàn dào dǐ， zhè shì zǐ gòng zài xíng róng zì jǐ。 ér zài jiǎng dào lǎo shī de shí hòu， jiù hěn gōng jìng， bù yòng“ shì jiā” liǎng gè zì liǎo， ér yòng“ zōng miào”， zài gǔ dài de zhì dù，“ zōng miào” shì jìng zǔ zōng de dì fāng， zuì gāo de dì fāng。 zhè liǎng gè xíng róng， yī gè duì zì jǐ hěn suí biàn， yī gè duì lǎo shī de hěn gōng jìng， zhè jiù kàn dào gǔ wén wén zì de luó ji gài niàn， shēn fèn bù tóng， xià de jù zǐ xíng róng cí dōubù tóng， gǔ rén shì zhù yì dào zhè xiē yào diǎn。 wǒ men xiàn zài suí biàn yòu suí biàn de hǎo chù， yě yòu suí biàn de huài chù。 zǐ gòng zài bǎ kǒng zǐ de xué wèn yòng huáng gōng lái xíng róng， gōng diàn tài gāo liǎo， kàn bù jìn qù。 kǒng zǐ de xué wèn yòu rú dì shì de zhuāng yán fù yòu， miàn qián zhàn zhe wén wǔ bǎi guān yòu nà me duō， suǒ yǐ yī bān rén yào yán jiū lǎo shī， néng gòu zhǎo dào mén de yǐ jīng hěn shǎo liǎo， hé kuàng dēng táng rù shì！ shū sūn wǔ shū zhè wèi xiān shēng shuō wǒ bǐ lǎo shī hái gèng hǎo， yě nán guài， yīn wéi wǒ tài qiǎn bó liǎo， tā men yī yǎn jiù kàn chuān liǎo， rèn shí wǒ shì róng yì， rèn shí lǎo shī zé nán， yīn cǐ nán guài tā men yào zhè yàng shuō liǎo。“ bù yì yí hū” yòng zài zhè lǐ， shì wén zì de fǎn yòng。 　　 sòng cháo de zǎixiàng zhāng shāng yīng， shì xué chán de， zài tā méi yòu dāng zǎixiàng yǐ qián， hěn zì fù， yīn wéi kàn liǎo hěn duō fó xué de shū， rèn wéi zì jǐ dǒng chán liǎo， zhè shí tā hái zài dāng zhuǎn yùn shǐ， zhǎng guǎn jǐ shěng de cái shuì， yùn shū bǔjǐ lián dài dì fāng xíng zhèng， quán lì xiāng dāng dà。 yī cì tā jīng guò yī gè fó sì， sì lǐ de dà hé shàng yún fēng yuè chán shī shuō， zhāng zhuǎn yùn shǐ tài jiāo 'ào liǎo， zì yǐ wéi dǒng chán， tā bù guò guān zuò dé dà， dàn chán de xiū yǎng bù yī dìng jiù hǎo， wǒ yī dìng yào dǎ jī tā de 'ào qì。 kě shì xiǎo hé shàng men pà sǐ liǎo， yīn wéi yǐ qián de dà hé shàng， shì yóu zhèng fǔ dūn qǐng de， děng yú xiàn zài de dà xué xiào cháng， zhuǎn yùn shǐ yòu quán yǐng xiǎng bǎ tā jiě pìn， suǒ yǐ tú dì men quàn tā bù yào dé zuì liǎo zhè wèi dà yuán。 zhè gè lǎo hé shàng shuō， chū jiā rén jì bù qiú míng、 yòu bù qiú lì， shì jiù shì， fēi jiù fēi， jiào tú dì men bù bì guǎn。 dì 'èr tiān zhāng shāng yīng lái liǎo， dāng rán hěn kè qì， liǎng gè rén jiù tán dào chán， ér zhāng shāng yīng kàn bù qǐ zhè gè dà hé shàng， zhǐ gēn zhè gè dà hé shàng tán shī， duì dà hé shàng shuō：“ tīng rén jiā shuō nǐ shī zuò dé hěn hǎo。” zhè gè dà hé shàng shuō：“ zhuǎn yùn shǐ nǐ bù yào tīng wài rén luàn jiǎng， bié rén shuō wǒ shī zuò dé hǎo， zhèng rú rén jiā shuō nǐ de chán xué dé hǎo shì yī yàng de。” zhè jù huà kě bǎ zhāng shāng yīng mà cǎn liǎo，“ bù yì yí hū！” zhè jù huà， jiù shì zhè gè dào lǐ。 zhè shì jiǎng huà de yì shù， yě shì mà rén de yì shù， fēi cháng gāo míng， zǐ gòng zhè jù huà yě shì rú cǐ。 tā men shuō wǒ hǎo， shì duì de， yīn wéi tā men yǎn guāng qiǎn， zhǐ néng kàn dào qiǎn de dì fāng， kǒng zǐ tài gāo shēn， tā men kàn bù dào。 　　 shèng rén xīn rì yuè 　　 shū sūn wǔ shū huǐ zhòng ní。 zǐ gòng yuē： wú yǐ wéi yě！ zhòng ní bù kě huǐ yě。 tā rén zhī xián zhě， qiū líng yě， yóu kě yú yě； zhòng ní， rì yuè yě， wú dé 'ér yú yān。 rén suī yù zì jué， qí hé shāng yú rì yuè hū？ duō jiàn qí bù zhī liàng yě！ 　　 shū sūn wǔ shū zhè gè rén， yòu yòu yī cì huǐ bàng kǒng zǐ， zǐ gòng jiù quàn tā bù yào zhè yàng zuò， kǒng zǐ bù shì nǐ men huǐ bàng dé liǎo de， bié rén xué wèn hǎo， dào dé hǎo， nà jiù hǎo bǐ shān pō， díquè chóng gāo wěi dà， dàn hái shì kě yǐ màn màn pá dào dǐng shàng qù de。 zhì yú kǒng zǐ de wěi dà chóng gāo， xiàng tài yáng、 yuè liàng yī yàng， shì ná bù dào， mō bù zhe de。 yī bān rén yǔ tā gé lí guān xì， xiǎng bù shòu kǒng zǐ sī xiǎng de yǐng xiǎng， děng yú pái jù tài yáng、 yuè liàng de yǐng xiǎng yī yàng。 tài yáng、 yuè liàng yǒng yuǎn zhào lín tiān xià， nǐ gài yī jiān fáng zǐ xiǎng dǎng zhù tā， tài yáng、 yuè liàng bìng bù shēng qì， nǐ fáng zǐ lǐ zǒng yào yòu xiē liàng guāng， zhè xiē liàng guāng hái shì cóng tài yáng、 yuè liàng lái de。 jiù shì shuō， nǐ suī rán bù jiē shòu kǒng zǐ de sī xiǎng， dàn méi yòu guān xì， kǒng zǐ de sī xiǎng hái shì màn màn huì yǐng xiǎng dào nǐ， suǒ yǐ nǐ xiǎng huǐ bàng kǒng zǐ， zhǐ bù guò shì xiǎn dé nǐ zì bù liàng lì。 　　 wǒ men cháng cháng kàn dào zōng jiào de jīng diǎn shàng， rú jī dū jiào jí fó jiào de jīng diǎn， yě cháng cháng yòng lèi sì zhè gè bǐ yù。 yī gè dà shèng rén de xīn， jiù xiàng tài yáng yuè liàng yī yàng。 wǒ men cháng kàn dào yú yòu lǎo zuì 'ài xiě de yī fù duì lián zhōng de“ shèng rén xīn rì yuè” jiù shì gēn jù zhè yī duàn shū lái de， tài yáng yuè liàng de guāng míng， yǒng yuǎn zhào lín， nǐ yào gài jiān fáng zǐ zhē gài qǐ lái， shì nǐ zì jǐ de shì， tài yáng、 yuè liàng zhào lín de xīn， bìng méi yòu bù píng， tā yǒng yuǎn shì píng děng de。 　　 yù zàn wú cí 　　 chén zǐ qín wèi zǐ gòng yuē： zǐ wéi gōng yě， zhòng ní qǐ xián yú zǐ hū？ zǐ gòng yuē： jūn zǐ yī yán yǐ wéi zhī， yī yán yǐ wéi bù zhī， yán bù kě bù shèn yě！ fū zǐ zhī bù kě jí yě， yóu tiān zhī bù kě jiē 'ér shēng yě。 fū zǐ zhī dé bāng jiā zhě， suǒ wèi“ lì zhī sī lì， dào zhī sī xíng， suí zhī sī lái， dòng zhī sī hé， qí shēng yě róng， qí sǐ yě 'āi。 rú zhī hé qí kě jí yě！” 　　 chén zǐ qín shì kǒng zǐ de xué shēng， zài shàng lùn hé xià lùn zhōng， zhè wèi tóng xué yòu hǎo jǐ cì dōuyòu suǒ huái yí， ér duì zǐ gòng tí chū wèn tí。 zhè lǐ tā qù duì zǐ gòng shuō， zǐ gòng lǎo xiōng， wǒ kàn nǐ hěn liǎo bù qǐ， fēi cháng zhí dé wǒ men gōng jìng， nǐ yǐ jīng hěn chéng gōng、 hěn wán měi liǎo， shēn xīn nèi wài de xiū yǎng， dū dá dào“ gōng” de jìng jiè。（ zhè gè“ gōng” bìng bù zhǐ shì“ gōng jìng”， ér shì“ jǐn yán” de yì sī。） shí jì shàng wǒ men de lǎo shī，（ gǔ dài de lǐ mào， xué shēng duì lǎo shī kě yǐ chēng zì、 chēng hào， bù néng chēng míng， suǒ yǐ tā men kǒu lǐ de“ zhòng ní”， jiù shì kǒng zǐ de hào。） wǒ kàn wèi bì bǐ nǐ hǎo。 zǐ gòng jiù jiào xùn zhè wèi tóng xué liǎo， tā de huà yòu hé dá fù shàng miàn jǐ gè rén de bù tóng liǎo。 tā shuō， yī gè rén yán tán hěn zhòng yào， yī jù huà dài biǎo liǎo nǐ de zhì huì xué wèn。 huàn jù huà shuō， wǒ men tīng rén jiā jiǎng huà， duì fāng yī kāi kǒu， tā yòu duō shǎo chéng dù， duō shǎo xiū yǎng， jiù kě yǐ zhī dào， yòu shí hòu tīng yī jù huà， jiù xiǎo dé tā wú zhī， suǒ yǐ yán yǔ yào tè bié zhù yì， bù yào luàn kāi kǒu。 wǒ men lǎo shī de gāo míng， wǒ men yǒng yuǎn dū dá bù dào tā nà zhǒng chéng dù， tā chóng gāo dé xiàng tiān yī yàng， bù shì kě yǐ yòng yī zhāng tī zǐ ràng wǒ men pá dé shàng qù de。 cóng《 lùn yǔ》 zhè xiē zī liào， wǒ men zhī dào kǒng zǐ zài shēng nǎi zhì tā guò shì yǐ hòu， zhēn zhèng néng gòu xuān yáng kǒng zǐ、 pěng kǒng zǐ de hái shì zǐ gòng； ér duì yú kǒng zǐ de xué wèn， zhēn zhèng néng zài shì gōng shàng yòng dé chū lái， duì yú shí dài yòu suǒ gòng xiàn de， yě hái shì zǐ gòng， suǒ yǐ zǐ gòng shì yī gè liǎo bù qǐ de rén wù。 rú guǒ zhèng miàn de chēng zàn kǒng zǐ， cóng wán quán jìng yǎng kǒng zǐ de xué wèn zhè yī fāng miàn kàn， gǔ jīn zhōng wài rèn hé gōng wéi kǒng zǐ de wén zhāng， suǒ shuō de huà， dōubèi zǐ gòng zài zhè lǐ tǒng tǒng jiǎng wán liǎo。 jié lùn dōuzài xià miàn， bié rén wú fǎ zài chāo guò tā de hǎo， zhè yě kě yǐ shuō shì yù yán。 　　 tā jìn yī bù duì chén zǐ qín shuō， fū zǐ de xué wèn， yǒng yuǎn zài zhè gè shì jiè shàng。 xiǎo zhì yú gè rén de chéng jiā lì yè， dà zhì yú wéi tiān xià、 wèiguó jiā zuò dà shì， xiǎng jiàn lì yī gè sī xiǎng xíng wéi zuò fēng de jī chǔ， bì xū yào yǐ kǒng zǐ de xué wèn sī xiǎng zuò jī běn， méi yòu bàn fǎ bù zhè yàng zuò， méi yòu bàn fǎ chāo guò tā de fàn wéi， rén shēng jīng yàn dào liǎo de shí hòu， gèng jiā shēn kè dì jué dé tā de duì。 xiǎng zuò hǎo yī gè lǐng dǎo rén de， bì xū jù yòu lǐng dǎo de jī běn dào dé yǔ xué wèn， lǐng dǎo de jī běn tiáo jiàn hěn duō， zhōng wài yòu guān de shū jí yě hěn duō， dàn dōushì jiǎng quán shù， bù shì dào dé， dōubù xíng。 zhēn zhèng de lǐng dǎo yào yǐ dào dé wéi jī chǔ。 shuō dào yǐ dào dé wéi jī chǔ de lǐng dǎo， jiù lí bù kāi kǒng zǐ de sī xiǎng。 yào 'ān fǔ tiān xià， ān fǔ rén xīn， yě zhǐ yòu yòng kǒng zǐ de sī xiǎng， yīn wéi tā dài biǎo liǎo zhōng guó wén huà de zhōng jiān jīng shén， yī bān rén cái huì xìn yǎng， cái huì jiē shòu zhè 'ān fǔ 'ér lái fùhè， ér yī qiē xíng wéi， yě bì xū yǐ kǒng zǐ zhè zhǒng yǐ dào dé wéi jī chǔ de sī xiǎng， cái néng dá dào zhēn zhèng de rén yǔ rén zhī jiān de hé píng xiāng chù。 héng héng zhè shì zǐ gòng xíng róng kǒng zǐ de wěi dà zhī chù。 　　 xià miàn shuō dào kǒng zǐ gè rén： kǒng zǐ huó zhe shì dà jiā de guāng róng， tā sǐ liǎo shì dà jiā de bēi 'āi， xiàng zhè yàng shuídōu jí bù liǎo tā。 wǒ men liǎng gè shì tóng xué， nǐ zěn me bǎ wǒ pěng dé bǐ lǎo shī hái gèng hǎo ní？“ rú zhī hé qí kě jí yě！” jiù shì shuō zěn me bàn dé dào ní？ zhè yě kě yǐ shuō shì zǐ gòng zhēn chéng kěnqiè de dìng lùn， zhè yě shì zǐ gòng qíng shēn yì zhēn de xīn shēng tù lù。 请欣赏:  请给我换一个看看！  拜托，快把噪音停掉！我读累了，想听点音乐或者请来支歌曲！      << qiányīzhānghuí   hòuyīzhānghuí >>

qián yán xué 'ér dì yī wéi zhèng dì 'èr bā yì dì sān lǐ rén dì sì gōng yě cháng dì wǔ yōng yě dì liù shù 'ér dì qī tài bó dì bā zǐ hǎn dì jiǔ xiān jìn dì shí yī yán yuān dì shí 'èr zǐ lù dì shí sān xiàn wèn dì shí sì wèi líng gōng dì shí wǔ jì shì dì shí liù yáng huò dì shí qī wēi zǐ dì shí bā zǐ zhāng dì shí jiǔ yáo yuē dì 'èr shí xiāng dǎng dì shí fù lù : kǒng xué xīn yǔ zì xù

pínglún (0)