通史 》 zhōng guó tōng shǐ   》 dì shí sì zhāng zhù xíng      lǚ sī miǎn Lv Simian

　　zhù jū， yì yīn qì hòu dì shì de bù tóng， ér fēn wéi cháo jū、 xué jū liǎng zhǒng。《 lǐ yùn》 shuō： “ dōng zé jū yíng kū， xià zé jū guì cháo。 ” jiàn shàng zhāng。《 mèng zǐ》 yì shuō：“ xià zhě wéi cháo， shàng zhě wéi yíng kū。”《 téng wén gōng · xià piān》。 dà dǐ wēn rè zhī dì wéi cháo， gān hán zhī dì， zé wéi yíng kū。 cháo jū， xiàn zài de yě mán rén， yóu yòu qí zhì。 nǎi jiāng dà shù de zhī yè， jiē lián qǐ lái， shǐ qí shàng kě yǐ róng rén， ér jiāng shùgàn záo chéng yī jí yī jí de， yǐ biàn shàng xià。 yì yòu huì zào tī de。 rén zǒu guò hòu， biàn jiāng tī shōu cáng qǐ lái。《 huái nán zǐ · běn jīng xùn》 suǒ wèi“ tuō yīng 'ér yú cháo shàng”， dāng jí rú cǐ。 hòu lái huì bǎ shù mù kǎn fá xià lái， suí yì zhí lì， zài yú qí shàng héng jià xǔ duō mù cái， jiù chéng wéi wū zǐ de gǔgàn。 xué jū yòu fēn ■ xué liǎng zhǒng：（ yī） zuì chū dāng shì jiù tiān rán de dòng kū， nì jū qí zhōng de。（ èr） hòu lái jìn bù liǎo， zé néng yú dì shàng záo chéng yī gè kū lóng， ér jū qí zhōng， cǐ zhī wèi xué。 gǔ dài guǎn jiàn shè de guān， míng wéi sī kōng， jí yóu yú cǐ。（ sān） gèng jìn， néng zài dì miàn shàng bǎ tǔ duī jī qǐ lái， duī dé xiàng tǔ yáo yī bān， ér yú qí shàng kāi yī gè kū lóng， shì zhī wèi■， yì zuò fù。 zài jìn huà 'ér néng bǎn zhù， jiù chéng wéi qiáng de qǐ yuán liǎo。 yǐ dòng liáng wéi gǔ gé， yǐ qiáng wéi jī ròu， jí chéng suǒ wèi gōng shì。 suǒ yǐ zhí zhì xiàn zài， hái chēng jiàn zhù wéi tǔ mù gōng chéng。
　　 zhōng guó mín zú， zuì chū dà yuē shì hú jū de。（ yī） shuǐ zhōng kě jū zhī chù chēng zhōu， rén suǒ jù jū zhī dì chēng zhōu， zhōu zhōu suī rán yì wén， shí wéi yī yǔ， xiǎn 'ér yì jiàn。 gǔ zhōu dǎo tóng yīn， zhōu zì jí dǎo zì。（ èr） gǔ dài yòu suǒ wèi míng táng， qí xìng zhì jí wéi shén mì。 yī qiē zhèng lìng， dū zì cǐ 'ér chū。 dú huì dòng《 míng táng dà dào lù》 kě jiàn。 ruǎn yuán shuō： zhè shì yóu yú gǔ dài jiǎn lòu， yī qiē diǎn lǐ， jiē xíng yú tiān zǐ zhī hòu， hòu nǎi lǐ bèi 'ér dì fēn，《 yán jīng shì jí míng táng shuō》。 zhè shì bù cuò de。《 shǐ jì · fēngshàn shū》 zài gōng yù dài shàng《 míng táng tú》， shuǐ huán gōng yuán， shàng yòu lóu， cóng xī nán rù， míng wéi kūn lún， zhèng shì dǎo jū de yí xiàng。 míng táng jí shì dà xué， yì chēng bì yōng。 bì bì tóng zì， zhèng wèi shuǐ huán gōng yuán。 yōng jí jīn zhī yōng zì， yōng sài， péi yōng， dōuzhǐ tǔ zhī zēng gāo 'ér yán， zhèng xiàng hú zhōng dǎo yǔ。（ sān）《 yì jīng》 tài guà shàng liù yáo cí，“ chéng fù yú huáng”。《 ěr yǎ · shì yán》：“ huáng， hè yě。” hè nǎi wú shuǐ de dī dì。 yì sī hái hé huán shuǐ shì yī yàng de。 rán zé bù dàn zuì chū de jiàn zhù rú míng táng zhě， qǔ fǎ yú hú jū， jí hòu lái de zào chéng， bì huán rào zhī yǐ háo gōu， hái shì cóng hú jū de yí zhì， tuì huà 'ér chū de。
　　 wén huà jìn bù yǐ hòu， bù jiè shuǐ wéi fáng wèi， zé néng jū yú dà lù zhī shàng。 sī shí jiè shān yǐ wéi xiǎn zǔ。 dú dì sì、 dì bā、 dì jiǔ sān zhāng， kě jiàn。 zhāng bǐng lín《 tài yán wén jí》 yòu《 shén quán shí dài tiān zǐ jū shān shuō》， kě yǐ cān kǎo。 zài jìn bù， zé chéng xū zào zài jiào píng tǎn zhī dì， ér jiè qí sì zhōu de shān shuǐ yǐ wéi wèi， sì zhōu de shān shuǐ， shì bù huì zhōu zā wú quē de， nǎi yòng rén gōng zào chéng tǔ qiáng， yú qí píng yí wú xiǎn zhī chù， jiā yǐ bǔ zú， shì zhī wèi guō。 guō zhī zhuān yú yī miàn de， jí wéi cháng chéng。 chéng shì jiān shí kě shǒu de， guō zé gōng chéng bìng bù jiān shí， ér qiě qí zhàn dì tài dà， bì bù néng shǒu。 suǒ yǐ gǔ dài zhǐ yòu shǒu chéng， jué wú shǒu guō zhī shì。 jí cháng chéng yì shì rú cǐ。 zhōng guó lì dài， xiū zào cháng chéng， yòu jǐ gè shí qī。（ yī） wéi zhàn guó yǐ qián。 qí guó zài qí nán biān， zào yòu cháng chéng， qín、 zhào、 yàn sān guó， yì zài běi biān zào yòu cháng chéng。 hòu lái qín shǐ huáng bǎ tā lián jiē qǐ lái， jiù shì sú huà suǒ chēng wéi wàn lǐ cháng chéng de。 cǐ shí nán fāng de huái yí， běi fāng de xiōng nú， dōushì xiǎo bù luò。 dào hàn cháo， xiōng nú qiáng dà liǎo， rù sài de dòng zhé qiān qí wàn qí， duàn fēi cháng chéng suǒ néng yù； ér qián hòu liǎng hūhányè yǐ hòu， xiōng nú yòu bīn fú liǎo； suǒ yǐ zhōng liǎng hàn sì bǎi nián， bù wén xiū zào cháng chéng。 wèi jìn shí， běi fāng sāngluàn， zì rán jiǎng bù dào shénme yuǎn dà de fáng yù guī mó。 tuò bá wèi shí， zé yú běi biān shè liù zhèn， jiè bīng lì yǐ wéi fáng wèi， yì méi yòu xiū zào cháng chéng de bì yào，（ èr） rán zhì qí mò nián， qíng xíng jiù dà bù xiāng tóng liǎo。 suí dài suì lǚ yòu xiū zhù。 cǐ wéi xiū zào cháng chéng de dì 'èr shí qī。 suí mò， tū jué qiáng dà liǎo， yòu fēi cháng chéng suǒ néng yù。 hòu lái de huí gē、 qì dān yì rán。 suǒ yǐ táng cháo yòu wú xiū zhù cháng chéng zhī shì。（ sān） qì dān wáng hòu， běi fāng de yóu mù bù zú， bù néng tǒng yī， yòu chéng xiǎo xiǎo dǎ qiǎng de jú miàn。 suǒ yǐ jīn cháo yòu yào xiū zào yī dào biān qiáng， cóng jìng zhōu qǐ， yí lǐ dōng běi xíng， dá nǚ zhēn jiù dì。 cǐ wéi xiū zào cháng chéng de dì sān shí qī。 yuán cháo zì rán wú yōng xiū zào cháng chéng。（ sì） míng shí， jì wèi néng jiāng měnggǔ zhēng fú， ér měnggǔ yī shí yì bù néng tǒng yī。 cóng yuán cháo de hàn tǒng duàn jué yǐ hòu， zhì dá yán hàn xīng qǐ yǐ qián， měnggǔ duì zhōng guó， bìng wú qīn fàn， ér zhǐ yòu dào sài de xìng zhì， suǒ yǐ míngzhāoyòu xiū cháng chéng， yǐ wéi fáng wèi。 xiàn dài de cháng chéng， dà gài shì míng cháo yí liú xià lái de。 zǒng 'ér yán zhī， xiǎo xiǎo de kòu dào， tún bīng fáng zhī， wèi miǎn láo fèi， wú yǐ fáng zhī yòu bù kě。 zào cháng chéng， shí zài shì zuì jīng jì de fāng fǎ。 cóng qián dú shǐ de rén， yòu de chēng qín shǐ huáng zào cháng chéng， néng lì wàn shì yí xià zhī fáng， gù rán shì mèng huà。 yòu de yì lùn tā láo mín shāng cái， yě shì hú shuō de。 cháo cuò shuō qín cháo běi gōng hú háo， zhì sài hé shàng， zhǐ shì zhǐ qín shǐ huáng shí shǐ méng tián xīn bì zhī tǔ。 zhì yú qí yú de cháng chéng， yīn zhàn guó shí qín、 zhào、 yàn sān guó zhī jiù， shàn xiū qǐ lái de， què bìng méi yòu fèi shí me gōng lì。 suǒ yǐ néng zài duǎn shí jiān zhī nèi， jí xíng chéng gōng。 bù rán， qín shǐ huáng zài bào nüè， yě wú fǎ yú duǎn shí jiān zhī nèi， zào chéng yán mào wàn yú lǐ de cháng chéng de。 hàn dài de rén， gōng jī qín cháo bào nüè de hěn duō， wèi miǎn yán guò qí shí， rán yì hěn shǎo tí jí cháng chéng de， jiù shì yī gè zhèng jù。
　　 gǔ dài de fáng wū， yòu píng mín zhī jū hé shì dà fū zhī jū liǎng zhǒng。 shì dà fū zhī jū， qián wéi táng， hòu wéi shì。 shì zhī zuǒ yòu wéi fáng。 táng zhǐ shì xíng lǐ zhī dì， rén shì jū yú shì zhōng de。 shì zhī hù zài dōng nán， yǒu zài xī nán， běi miàn yì yòu yǒu， wèi zhī běi yǒu。 shì zhī xī nán yú， jí yǒu xià， dì zuì shēn yǐn， zūn zhě jū zhī， wèi zhī 'ào。 xī běi yú wéi guāng xiàn shè rù zhī dì， wèi zhī wū lòu。 dōng běi yú chēng huàn。 huàn yǎng yě， wéi yǐn shí suǒ cáng。 dōng nán yú chēng huàn， yì shēn yǐn zhī yì。 shì zhī zhōng yāng， wèi zhī zhōng liù， wéi yǔ shuǐ suǒ liù rù。 cǐ nǎi xué jū shí dài， dòng xué kāi kǒu zài shàng de yí xiàng。 gǔ zhī yǒu jí jīn zhī chuāng， shì kāi zài qiáng shàng de。 qí suǒ wèi chuāng， kāi zài wū dǐng shàng， jīn rén wèi zhī tiān chuāng。 píng mín zhī jū， jù cháo cuò《 yí mín sài xià shū》 shuō：“ gǔ zhī xǐ yuǎn fāng yǐ shí guǎng xū yě， xiān wéi zhù shì。 jiā yòu yī táng 'èr nèi。”《 hàn shū》 zhù yǐn zhāng yàn yuē：“ èr nèi， èr fáng yě。” cǐ jí jīn sān kāi jiān de wū。 jù cǐ， zé píng mín zhī jū， jiào zhī shì dà fū zhī jū， jiù shì shǎo liǎo yī gè táng。 zhè gè dào xiàn zài hái shì rú cǐ。 shì dà fū zhī jiā， qián yòu tīng shì， jí gǔ rén suǒ wèi táng。 píng mín zhī jiā wú yòu。 yǐ zhōng jiān de yī jiān wū， xíng lǐ dài kè， zuǒ yòu liǎng jiān gōng zhù jū， jí shì yī táng 'èr nèi zhī zhì。 jiǎn 'ér yán zhī， jiù shì yǐ shì wéi táng， yǐ fáng wéi shì bà liǎo。 gǔ zǒng chēng yī suǒ wū zǐ wèi zhī gōng。《 lǐ jì · nèi zé》 shuō：“ yóu mìng shì yǐ shàng， fù zǐ jiē yì gōng”， zé yī duì chéng nián de fū qī， jiù yòu yī suǒ dú lì de wū zǐ。 hòu shì zé bù rán。 yī suǒ wū zǐ， wǎng wǎng bāo hán zhe xǔ duō jìn de táng hé nèi， ér qián miàn zhǐ yòu yī gè tīng shì。 zhè jiù shì xǔ duō fáng hé shì， hé yòng yī gè táng、 bāo hán zài yī gè gōng nèi， jiào gǔ dài jīng jì duō liǎo。 zhè dà yuē yīn wéi gǔ dài dì kuàng rén xī， dì pí bù shèn zhí qián， hòu shì zé bù rán zhī gù。 yòu gǔ dài jiàn zhù jì shù de guān xì qiǎn， rén rén kě yǐ zì wéi， shì dà fū zhī jiā， yòu kě yì mín wéi zhī。 hòu shì zé jiàn zhù rì yì zhuān mén， fēi gù rén wéi zhī bù kě。《 lùn héng · liàng zhī piān》：“ néng zhuó xuē zhù liáng， wèi zhī mù jiàng。 néng chuān záo xué kǎn， wèi zhī tǔ jiàng。” zé zài hàn dài， mín jiān jiàn zhù， yì yǐ yòu zhuān mén de rén。 zhè yì shì zào wū de rén， yào móu jié shěng de yī gè yuán yīn。
　　 gǔ rén zào lóu de jì shù， sì hū shì hěn zhuō de。 suǒ yǐ yào qiú tiào wàng zhī suǒ， jiù zhǐ dé yú chéng jué zhī shàng。 jué shì mén bàng qiáng shàng de xiǎo wū。 tiān zǐ zhū hóu de gōng mén shàng， yě shì yòu de。 yīn qí kě yǐ dēng gāo tiào yuǎn， suǒ yǐ yì wèi zhī guān。《 lǐ jì · lǐ yùn》：“ xī zhě zhòng ní yǔ yú là bīn， shì bì， chū yóu yú guān zhī shàng”， jí zhǐ cǐ。 gǔ suǒ wèi xiàn fǎ xiàng wèi zhě， yì jí qí dì。 wèi yǔ wēi tóng zì， dà gài yīn qí jiàn zhù gāo， suǒ yǐ chēng zhī wéi wèi。 xiàng zì dāng běn zhǐ fǎ xiàng yán， yǔ jiàn zhù wú shè。 yīn wèi wéi xiàn fǎ zhī dì， dān yīn zì biàn wéi fù yīn cí shí， jiù chēng qí dì wéi xiàng wèi liǎo。《 ěr yǎ · shì gōng》：“ sì fāng 'ér gāo yuē tái。 yòu mù zhě wèi zhī xiè。 shǎn 'ér xiū qū yuē lóu。” shǎn tóng xiá。《 zhù》 yún：“ tái， jī tǔ wéi zhī。” xiè shì zài tǔ tái zhī shàng， zài zào sì fāng de mù wū。 lóu nǎi xiè zhī bié míng， bù guò qí xíng zhuàng yòu zhèng fāng xiū qū zhī yì 'ér yǐ， zhè dū shì gōng yóu guān tiào wàng zhī suǒ， bìng bù shì kě yǐ zhù rén de。《 mèng zǐ · jìn xīn xià piān》：“ mèng zǐ zhī téng， guǎn yú shàng gōng。” zhào《 zhù》 shuō：“ shàng gōng， lóu yě。” zhè jù huà kǒng wèi bì què。 yīn wéi zào lóu zhī jì shèn zhuō， suǒ yǐ zhōng guó de jiàn zhù， shì xiàng píng miàn fā zhǎn， ér bù shì xiàng kōng zhōng fā zhǎn de。 suǒ wèi dà fáng wū， zhǐ shì dì pán dà， wū zǐ duō， jiāng xǔ duō wū lián jié 'ér chéng， ér liǎng céng sān céng de gāo lóu hěn shǎo。 zhè gè hé jiàn zhù suǒ yòng de cái liào， yì yòu guān xì。 yīn wéi zhōng guó de jiàn zhù， yòng shí cái hěn shǎo， suǒ yòng de quán shì tǔ mù， mù de zhī chí lì gù bù dà， tǔ yóu yì yú qīng yí。 liàn shú de tǔ， jí zhuān wǎ， yào hǎo xiē， rán qí fā dá sì shèn wǎn。《 ěr yǎ · shì gōng》：“ líng dì wèi zhī pì。”“ miào zhōng lù wèi zhī táng”。 pì jí zhuān。《 shī jīng · chén fēng》 shuō“ zhōng táng yòu pì”， zé zhuān jǐn yòng yǐ pū lù。 qí qiáng， dà dǐ shì yòng tǔ zào de。 tǔ qiáng bù hǎo kàn， suǒ yǐ fù zhě yào bèi yǐ wén jǐn。 wǒ men xiàn zài hūn、 sàng， shēng rì děng shì， yǐ chóu duàn děng wù sòng rén， wèi zhī zhàng， hái shì zhè gè yí sú； ér zhǐ hú qiáng bì， yě shì cóng cǐ tuì huà 'ér lái de。《 jìn shū · hè lián bó bó zài jì》 shuō tā zhēng tǔ yǐ zhù tǒng wàn chéng， kě jiàn dāng shí zhuān shàng shèn shǎo。 bù rán， hé bù yòng zhuān qì， ér yào lín shí zhēng tǔ ní？ wú guài gǔ dài de fù zhě， zào wū zhǐ néng yòng tǔ qiáng liǎo。 jiàn zhù cái liào， duō yòng tǔ mù， hé gǔ dài jiàn zhù de bù néng bǎo cún， yě yòu guān xì。 yīn wéi qí bù rú shí cái de néng chí jiǔ。 ér yòng mù cái tài duō， yòu yì yú yǐn qǐ huǒ huàn。 qián dài de háng zhōu， jìn dài de hàn kǒu， jí qí yīn jiàn。
　　 jiàn zhù zài zhōng guó， shì suàn bù dé fā dá de。 gù rán， yán jiū qǐ shì jiè jiàn zhù shǐ lái， zhōng guó yì shì qí zhōng de yī xì。 dōng yáng jiàn zhù， yòu sān dà xì tǒng：（ yī） zhōng guó，（ èr） yìn dù，（ sān） huí jiào， jiàn yī dōng zhōng tài《 zhōng guó jiàn zhù shǐ》， shāng wù yìn shū guǎn běn。 lì dài zhù míng de jiàn zhù， rú qín zhī 'ēpáng gōng， hàn zhī jiàn zhāng gōng， chén hòu zhù de lín chūn、 jié qǐ、 wàng chūn sān gé， suí yáng dì de xī yuàn， sòng huī zōng de gèn yuè， qīng cháo de yuán míng yuán、 yí hé yuán， yǐ jí sī jiā de yuán lín děng， jiǎng jiū de yì shǔ bù shǎo。 rán yǐ zhōng guó zhī dà yán zhī， jiū xì cāng hǎi yī sù。 jiàn zhù de jì shù， xiáng jiàn sòng cháo de《 yíng zào fǎ shì》， míng cháo de《 tiān gōng kāi wù》 děng shū。 suī rán yì yòu kě guān， rán bǎ bié zhǒng wén míng bǐ lì qǐ lái， zé yì wú zú chēng dào。 cǐ qí suǒ yǐ rán：（ yī） yīn（ jiá） gǔ dài de zào wū， nǎi xì yì mín wéi zhī， làn yòng mín lì， shì jiàn bào nüè de shì。（ yǐ） yòu gǔ dài zuì jiǎng jiū lǐ， shēng huó yòu yī dìng de guǐ fàn， gǒu fēi wú dào zhī jūn， jí wù lì yòu yú， yì bù gǎn guò yú shē chǐ。 suǒ yǐ zhèng zhì shàng xiāng chuán， yǐ bēi gōng shì wéi měi tán， shì tǔ mù wéi dà jiè。（ èr） chóng hóng zhuàng lì de jiàn zhù， bì yǔ mí xìn wéi yuán。 zhōng guó rén duì yú zōng jiào de mí xìn， shì bù shēn de。 jì shén zhǐ shì lín shí shè tán huò chú dì， gēn běn biàn méi yòu jiàn zhù。 duì yú zǔ zōng de jì sì， suī rán kàn dé lóng zhòng， rán miào qǐn zhī zhì， dà lüè xiāng tóng。 hòu shì lì jiā miào děng， yì shòu gǔ lǐ de xiàn zhì， bù néng rèn yì shē chǐ。 fó jiào dōng lái， shì bù shòu gǔ lǐ xiàn zhì de， ér qiě qí jiào yì hěn néng yòu zhì rén shǐ qí bù shī cái wù。 dào jiā yīn zhī， yì cóng shì yú mó fǎng sì guān， suì chéng wèiyòu míng de jiàn zhù， yìn dù de jiàn zhù shù， yì yīn cǐ 'ér shū rù zhōng guó。 nán cháo sì bǎi bā shí sì， duō shǎo lóu tái yān yǔ zhōng， yī shí yì chéng xiāng dāng de shèng kuàng。 rán cǐ děng mí xìn， sòng xué xīng qǐ yǐ hòu， yòu jiàn jiàn de dàn liǎo。 xiàn zài fó sì dào guān suī duō， jiào zhī miǎn diàn rì běn děng guó， shàng qiě bù dài。 shí fēn chóng hóng zhuàng lì de jiàn zhù， yì fù hěn shǎo， bù guò yīn qí duō zài míng shān shèng dì， suǒ yǐ wéi rén suǒ zàn shǎng bà liǎo。（ sān） yóu lè zhī chù， gǔ dài wèi zhī yuàn yòu。 yuàn shì zhǐ yòu cǎo mù de， yòu shì jiān yòu qín shòu de。 jūn xì jiāng tiān rán de dì fāng， huá chū yī qū lái， shī yǐ jìn yù， ér yú qí zhōng shè liè yǐ wéi yú， shōu qí guǒ shí děng yǐ wéi lì， gēn běn méi yòu shénme jiàn zhù wù。 suǒ yǐ qí dà kě zhì yú fāng shù shí lǐ。 wén wáng zhī yòu， fāng qī shí lǐ， qí xuān wáng zhī yòu， fāng sì shí lǐ， jiàn《 mèng zǐ · liáng huì wáng xià piān》。 zhì yú sī jiā de yuán lín， zé qí yuán qǐ yú yuán。 yuán nǎi zhǒng guǒ shù zhī dì， yīn yú qí jiān dié shí chuān chí， zào jǐ jiān fáng wū， yǐ zī xiū qì， yì bù shì shèn me shē chǐ de shì。 hòu lái suī yòu zhǒng shì zēng huá， kè yì jīng yíng de rén， jiū jìng wéi shù yì bù duō， ér qiě qí guī mó yì bù dà。 yǐ shàng jūn xì zhōng guó jiàn zhù bù shèn fā dá de yuán yīn。 kuí jué yóu lái， nǎi yóu yú（ yī） zhèng zhì de bǐ jiào qīng míng，（ èr） mí xìn de bǐ jiào bù shēn，（ sān） jīng jì de bǐ jiào píng děng。 yǐ wù zhì wén míng yán， gù rán jiào zhī bié guó， bù miǎn yòu kuì sè， yǐ wén huà lùn， dǎo shì zú yǐ zì háo de。
　　 zhū xī shuō：“ jiào xué zhě rú fú zuì rén， fú dé dōng lái xī yòu dǎo。” gè rén de wéi xué rú shì， shè huì de wén huà yì rán。 shē chǐ zhī bì， zhōng guó suī bǐ jiào hǎo xiē， rán yòu shī zhī jiǎn lòu liǎo。《 rì zhī lù · guǎn shè》 tiáo shuō：“ dú sūn qiáo《 shū bāo chéng yì bì》， nǎi zhī qí yòu zhǎo， yòu yú， yòu zhōu。 dú dù zǐ měi《 qín zhōu zá shī》， yòu zhī qí yì zhī yòu chí， yòu lín， yòu zhú。 jīn zhī yì shè， dài yú lì rén zhī yuán yǐ。 yú jiàn tiān xià zhōu zhī wéi táng jiù zhì zhě， qí chéng guō bì jiē kuān guǎng， jiē dào bì jiē zhèng zhí。 xiè shè zhī wéi táng jiù chuàng zhě， qí jī zhǐ bì jiē hóng chǎng。 sòng yǐ xià suǒ zhì， shí mí jìn zhě zhì mí lòu。” tíng lín de zú jì， suǒ zhì shèn duō， ér qiě shì jí liú xīn guān chá de rén， qí yán dāng jí kě xìn。 cǐ děng jiǎn lòu gǒu qiě， shì bù néng jiè kǒu yú jié jiǎn de。 qí yuán yīn 'ān zài ní？ tíng lín shuō： shì yóu yú“ guó jiā qǔ zhōu xiàn zhī cái， xiān háo jìn guī zhī yú shàng， ér lì yǔ mín jiāo kùn， suì wú yǐ wéi xiū jǔ zhī zī”。 zhè gù rán shì yī gè yuán yīn。 wǒ yǐ wéi（ yī） yì fǎ jiàn fèi， gōng gòng de jiàn zhù， bù néng zhēng gōng， ér bì xū gù gōng。（ èr） táng yǐ qián gǔ shì zhèng de guī zhì yóu cún， sòng yǐ hòu zhú jiàn pò huài。 rú dì shí yī zhāng suǒ shù， táng shè shì hái yòu dìng dì， kāi shì hái yòu dìng qī， sòng yǐ hòu jiàn jiàn bù rán， yì qí yī zhèng。 yì shì zhòng yào de yuán yīn。
　　 cóng xī 'ōu wén míng shū rù hòu， jiàn zhù zhī shù， jiào zhī xī rì， kě wèi dà yòu jìn bù liǎo； suǒ yòng de cái liào yì bù tóng； zhè què shì wén míng jìn bù zhī cì。 wéi zhù jū yǔ yī shí， guān xì mín shēng， tóng yàng zhòng yào。 chù chù xū gù jí dà duō shù rén de 'ān shì， ér bù róng shǎo shù rén shì qí cái lì， rèn yì héng xíng， hé bié zhǒng shì qíng， yě shì yī yàng de。 gǔ dài de jū mín， běn lái yòu yī dìng de guī huà。《 wáng zhì》 suǒ wèi“ sī kōng zhí dù yǐ duódì， jū mín shān chuān jù zé， kàn dì xíng。 shí sì shí。 kàn qì hòu。” jí qí yí zhì。 qí dà yào， zài yú“ dì、 yì、 mín jū， bì cān xiāng dé”。 dì jiù shì tián。 yòu duō shǎo tián， yào duō shǎo rén zhǒng， jiù jiàn zhù duō shǎo rén shǒu wèi suǒ yào de chéng yì， hé jū zhù suǒ xū de fáng wū。 jù cǐ kàn lái， xiàn zài dà dū shì zhōng de yōng jǐ， jiù shì yī jiàn wú fǎ dù 'ér bù gāi fàng rèn de shì qíng liǎo。 gōng shì de děng jí hé xiàn zhì， lì dài dōushì yòu de。 kě cān kàn《 míng shǐ · yú fú zhì》 suǒ zài gōng shì zhì dù。 yǐ děng jí 'ér shè xiàn zhì， xiàn zài suī bù róng fǎng xiào， rán xiàn zhì hái shì gāi yòu de。 duì wài de guān zhān， yě bìng bù xì yú jiàn zhù de chǐ jiǎn。 ruò yīn wài shǐ lái yóu， ér chāi huǐ pín mín zhù jū de fáng zǐ， zhè zhǒng xíng wéi， jiù yào chéng wéi suí yáng dì dì 'èr liǎo。
　　 jiǎng gōng shì jì bì， qǐng zài lüè jiǎng shì zhōng de qì yòng。 shì zhōng de qì yòng， zuì jǐn yào de， jiù shì zhuō yǐ chuáng tà děng。 zhè yì shì suǒ yǐ gōng rén jū chù， yǔ gōng shì tóng qí gōng de。 gǔ réndōu xí dì 'ér zuò。 qí zuò， lüè sì jīn rì de guì， bù guò yāo bù shēn zhí。 yāo shēn zhí biàn shì guì， dùn xià biàn shì zuò。 suǒ yǐ gǔ lǐ guì 'ér xíng zhī zhī shí pō duō。 yīn wéi jiào zhí lì fǎn jué biàn lì。 qí píng jiè zé yòng jǐ， jù ruǎn chén《 lǐ tú》， cháng 5 chǐ， guǎng 1 chǐ， gāo 1 chǐ 2 cùn。《 lǐ jì · Zēngzǐ wèn》 shū yǐn。 jiào xiàn zài de dèng hái dī， qǐn zé yòu chuáng。 suǒ yǐ《 shī jīng》 shuō：“ nǎi shēng nán zǐ， zài qǐn zhī chuáng。” hòu lái zuò yì yòng chuáng。 suǒ yǐ《 gāo shì chuán》 shuō： guǎn níng jū liáo dōng， zuò yī mù tà， wǔ shí yú nián， wèi cháng jī gǔ， qí tà dāng xī chù jiē chuān。《 sān guó wèi zhì》 běn chuán《 zhù》 yǐn。 guān cǐ， zhī qí zuò yì shì guì zuò。 xiàn zài de chuí zú 'ér zuò， shì hú rén zhī xí。 cóng xī yù shū rù de。 suǒ zuò de chuáng， yì wèi zhī hú chuáng。 cóng hú chuáng shū rù hòu， zhuō yǐ děng wù， jiù jiàn jiàn xīng qǐ liǎo。 gǔ rén shì zhōng， yì shēng huǒ yǐ qǔ nuǎn。《 hàn shū · shí huò zhì》 shuō：“ dōng mín jì rù， fù rén tóng xiàng xiāng cóng yè jì。”“ bì xiāng cóng zhě， suǒ yǐ shěng fèi liáo huǒ。” yán shī gǔ shuō：“ liáo suǒ yǐ wéi míng， huǒ suǒ yǐ wéi wēn yě。” zhè zhǒng huǒ， dà yuē shì yùn huǒ。 shì pín mín zhī jiā de yàng zǐ。《 zuǒ shì》 zhāo gōng shí nián shuō， sòng yuán gōng 'è sì rén liǔ， yù shā zhī。 wéi tài zǐ shí。 dào yuán gōng de fù qīn sǐ liǎo， yuán gōng jì wèi wéi jūn， liǔ cìhou yuán gōng jiāng dào zhī chù， xiān chì tàn yú wèi， jiāng zhì zé qù zhī， dào zàng shí， yòu yòu chǒng。 yòu dìng gōng sān nián， shuō zhū zǐ zì tóu yú chuáng， fèi yú lú tàn，《 zhù》“ fèi， duò yě。” suì zú。 zé guì zú shì zhōng qǔ nuǎn jiē yòng tàn。 cóng méi yòu yòng kàng de。《 rì zhī lù》 shuō：“《 jiù táng shū · dōng yí gāolí chuán》： dōng yuè jiē zuò cháng kēng， xià rán yùn huǒ yǐ qǔ nuǎn， cǐ jí jīn zhī tǔ kàng yě， dàn zuò kēng zì。” zé cǐ sú yuán yú dōng běi yí。 dà yuē suí nǚ zhēn shū rù zhōng guó běi fāng de， shí bù hé yú wèi shēng。
　　 lùn jū chù jí suǒ yòng de qì wù jì jìng， hái yào lüè lùn lì dài de zàng mái。 gǔ dài de zàng yòu liǎng zhǒng： mèng zǐ suǒ wèi“ qí qīn sǐ， zé jǔ 'ér wěi zhī yú hè。”《 téng wén gōng shàng piān》。 gài tián liè zhī mín suǒ xíng。《 yì jīng · xì cí chuán》 shuō：“ gǔ zhī zàng zhě， hòu yī zhī yǐ xīn， zàng zhī zhōng yě”， zé nóng gēng zhī mín zhī sú。 yī gè guì zú， yòu qí gōng gòng de zàng dì。 yī gè dū yì， yì yòu qí zhǐ dìng bǔ zàng de qū yù。《 zhōu guān》 zhǒng rén zhǎng gōng mù zhī dì， mù dà fū zhǎng fán bāng mù zhī dì yù shì qí zhì。 hòu shì de rén shuō： gǔ rén zhòng shén bù zhòng xíng。 qí lǐ yóu： shì gǔ bù mù jì。 rán mèng zǐ shuō qí yòu dōng guō hè jiān zhī jì zhě，《 lí lóu xià piān》。 jí shì mù jì。 yòu shuō kǒng zǐ sǐ hòu， zǐ gòng“ zhù shì yú chǎng， dú jū sān nián rán hòu guī”，《 téng wén gōng shàng piān》。 cǐ jí hòu shì zhī lú mù。《 lǐ jì · qū lǐ》：“ dà fū shì qù qí guó， zhǐ zhī yuē： nài hé qù fén mù yě？”《 tán gōng》：“ qù guó zé kū yú mù 'ér hòu xíng， fǎn qí guó bù kū， zhǎn mù 'ér rù。” yòu shuō：“ dà gōng fēng yú yíng qiū， bǐ jí wǔ shì， jiē fǎn zàng yú zhōu。” zé gǔ rén shì fén mù， shí bùwèi bù zhòng。 dà gài zhī shí chéng dù yù dī， zé yù xiāng xìn xū wú zhī shì。 yù gāo， zé yù bì 'ěr wén mù jiàn， ér hòu kěn xìn。 suǒ yǐ suí zhù shè huì de kāi huà， duì yú líng hún de mí xìn， rì yì dòng yáo， duì yú tǐ bó de zhòng shì， què rì yì jiā shèn。《 tán gōng》 shuō：“ yán líng jì zǐ shì qí。 bǐ qí fǎn yě， qí zhǎngzǐ sǐ， zàng yú yíng bó zhī jiān。”“ jì fēng， zuǒ tǎn， yòu hái qí fēng， qiě hào zhě sān， yuē： gǔ ròu guī fù yú tǔ， mìng yě。 ruò hún qì， zé wú bù zhī yě， wú bù zhī yě， ér suì xíng。” zhè hěn zú yǐ biǎo shì zhòng shì jīng shén， qīng shì tǐ bó de jiàn jiě， pà fǎn shì wú guó kāi huà jiào wǎn， cái rú cǐ de。 rú cǐ， fù guì zhī jiā， yòu quán lì de， suì jìn lì yú hòu zàng。 hòu zàng zhī yì， bù tú 'ài hù sǐ zhě， yòu bāo hán zhù yī zhǒng kuā yào shēng rén de xīn sī， ér fā jué fén mù zhī shì， yì jí suí zhī 'ér qǐ。 dú《 lǚ lǎn》《 jié sàng》，《 ān sǐ》 liǎng piān kě zhī。 dāng shí mò jiā zhù zhāng bó zàng， rú jiā fǎn duì tā， rán rú jiā de zàng lǐ， jiào zhī liú sú， yì zhǐ kě wèi zhī bó zàng liǎo。 xué zhě de zhù zhāng， dào dǐ bù néng wǎn huí liú sú de bō mí。 zì hàn yǐ hòu， hòu zàng zhī shì， huánshū bù shèng shū。 qiě jiāng sǐ zhě de zàng mái， qiān shè dào shēng rén de huò fú， ér yòu suǒ wèi fēng shuǐ de mí xìn。 sǐ zhě wú zhōng jí， hàn liú xiàng《 jiàn chéng dì qǐ chāng líng shū》 yǔ。 rén rén yào bǎo cún qí guān guǒ， zhì yú wú qióng， qí shì shì jué bù néng xíng de。 fó jiào dōng lái， huǒ zàng zhī sú， céng yī shí shèng xíng， jiàn《 rì zhī lù · huǒ zàng》 tiáo。 shí zài zuì wéi hé lǐ。 xī hū sòng yǐ hòu， shòu lǐ xué de fǎn duì， yòu jiàn jiàn de shì wēi liǎo。 xiàn zài yòu yī bù fēn dì fāng， shè lì gōng mù。 yòu yòu tí chàng shēn zàng de。 rán gōng mù jiū réng bù miǎn zhàn dì， shēn zàng fèi rén lì guò duō， sì réng bù rú huǒ zàng zhī wéi dé。 bù guò fēng sú shì shǒu jiù de， duàn fēi yī shí suǒ néng gǎi biàn bà liǎo。
　　 jiāo tōng、 tōng xìn， xiàng lái bù jiā qū bié。 qí shí liǎng zhě shì yòu qū bié de。 jiāo tōng shì suǒ yǐ yùn shū rén shēn， tōng xìn zé suǒ yǐ yùn shū rén de yì sī。 zì yòu tōng xìn de fāng fǎ， ér hòu rén de yì sī， kě yǐ lí qí shēn tǐ 'ér dú xíng， yú jīng lì hé wù lì fāng miàn， yòu hěn dà de jié shèng yòu zì diàn bào fā míng hòu， yì sī de chuán dá， kě yǐ sù yú rén shēn de yùn shū， yú shí jiān fāng miàn， jié shěng yóu dà。
　　 jiāo tōng de fā dá， shì yào kàn dì shì de。 shuǐ lù shì qí dà bié。 shuǐ lù zhī zhōng， hé chuān hé hǎi dào bù tóng。 hǎi dào zhī zhōng， yán hǎi hé yuǎn yáng de háng xíng， yòu yòu qū bié。 jí lù dì， yì yīn qí wéi shān dì， píng dì， shā mò děng 'ér yòu bù tóng。 yě mán shí dài， gè bù zú zhī jiān， wǎng wǎng hù xiāng cāi jì， bù dàn bù qiú jiāo tōng de biàn lì， fǎn 'ér yòu yì zǔsè jiāo tōng， qí shí gè bù zú suǒ jū zhī dì， dà gài shì pō xiǎn jùn de。 duì wài de tōng lù， zhǐ yòu qū zhé qí qū de xiǎo lù， yì bù zú de rén， hěn nán yú fā jiàn shǐ yòng。《 zhuāng zǐ · mǎ tí piān》 shuō： gǔ dài“ shān wú xī suì， zé wú zhōu liáng”。 suǒ zhǐ de， biàn shì zhè shí dài。 dào rén zhì shāo jìn， néng gòu jiàng qiū zhái tǔ， jiāo tōng de qíng xíng， jiù jiàn hé wǎng xī bù tóng liǎo。
　　 zhōng guó de wén huà， shì dǎo yuán yú dōng nán， ér fā dá yú xī běi de。 dōng nán duō shuǐ， suǒ yǐ shuǐ lù de jiāo tōng， nán fāng jiào běi fāng wéi fā dá。 xī běi duō lù， suǒ yǐ lù lù de jiāo tōng， hěn zǎo jiù yòu kě guān。 lù lù jiāo tōng de fā dá， zhù yào de shì yóu niú mǎ de shǐ yòng， hé chē de fā míng。 cǐ liǎng zhě， dōushì dà kě jié shěng rén lì de。《 yì jīng · xì cí chuán》 shuō“ fú niú chéng mǎ， yǐn zhòng zhì yuǎn”， suī bù néng què dìng qí zài hé shí， rán qí wén chéng huáng dì， yáo， shùn chuí yī cháng 'ér tiān xià zhì zhī xià， kě xiǎng jiàn huáng dì、 yáo、 shùn shí， chē de shǐ yòng， bì yǐ hěn wéi pǔ biàn liǎo。 chē yòu liǎng zhǒng： yī zhǒng shì dà chē， yòng niú qiān yè de， yòng yǐ yùn shū。 yī zhǒng shì xiǎo chē， jí bīng chē， rén xíng yì chéng zhī， jià yǐ mǎ。 yòng rén lì tuī yè de wèi zhī niǎn。《 zhōu guān》 xiāng shī《 zhù》 yǐn《 sī mǎ fǎ》， shuō xià shí chēng wéi yú chē， gòng yòng 20 rén， yīn shí chēng hú nú chē， yòng 10 rén， zhōu shí chēng wéi zī niǎn， yòng 15 rén。 zhè shì gōng zhàn shí yùn shū yòng de， suǒ yǐ qí rén shèn duō。《 shuō wén》：“ niǎn， wǎn chē yě。 cóng chē■。”■ xùn bìng xíng， suī bù bì dìng shì liǎng rén， rán qí rén shù bì bù néng shèn duō。 zhè shì mín jiān yùn shū yòng de。 guì zú zài gōng zhōng， yì yòu shí chéng zuò。《 zhōu guān》 jīn chē， wáng hòu de wǔ lù， yòu yī zhǒng huàn zuò niǎn chē， jí qí wù。 cǐ zhì zài hòu shì réng tōng xíng。
　　 dào lù： zài dū yì zhī zhōng， pō wéi xiū zhěng。《 kǎo gōng jì》： jiàng rén， guó zhōng jīng tú jiǔ guǐ。 yě tú yì jiǔ guǐ。 huán tú huán chéng zhī dào。 qī guǐ。《 lǐ jì · wáng zhì》：“ dào lù， nán zǐ yóu yòu， fù rén yóu zuǒ， chē cóng zhōng yāng。” jù kě jiàn qí kuān guǎng。 gǔ dài de lù， yòu yī zhǒng shì lù miàn xiū dé hěn píng de， wèi zhī chí dào。 fēi chí dào zé bù néng jìn píng。 guó zhōng zhī dào， yīngdāng dōushì chí dào。 yě wài zé bù rán。 gǔ dài tián jiān zhī lù， wèi zhī qiān mò， yǔ gōu xù xiāng fǔ 'ér xíng。 suǒ yǐ《 lǐ jì · yuè lìng》 zhù shuō：“ gǔ zhě gōu shàng yòu lù。” gōu xù qiān mò zhī zhì， zhào《 zhōu guān》 suì rén děng guān suǒ shuō， shì zhàn dì pō duō de。 suī yì yào yīn zì rán de dì shì， wèi bì jìn hé hū zhǔn shéng， rán yì bì jiào wéi píng zhí。 bù guò shū shàng suǒ shuō de， shì lǐ xiǎng zhōng de zhì dù， shì shí shàng wèi bì jìn néng rú cǐ。《 zuǒ shì》 chéng gōng wǔ nián， liáng shān bēng， jìn hóu yǐ chuán zhào bó zōng。 xíng bì zhòng。 shǐ zài zhòng zhī chē ràng lù。 zhòng rén yuē：“ dài wǒ， bù rú jié zhī sù yě。” kě jiàn yì lù shàng hái bù néng bìng xíng liǎng chē。《 yí lǐ · jì xī lǐ》：“ shāng zhù zhí gōng bù， yǐ yù jiù zhí pī。”《 zhù》 yún：“ dào yòu dī yǎng qīng kuī， zé yǐ bù wéi zuǒ yòu yì yáng zhī jié， shǐ yǐn zhě zhí pī zhě zhī zhī。”《 lǐ jì · qū lǐ》：“ sòng zàng bù bì tú liáo”， kě jiàn qí lù zhī bù jìn píng tǎn。 hòu rén kuā chēng gǔ dài de dào lù rú hé kuān píng， kǒng wèi bì jìn hé yú shì shí liǎo。 dà dǐ gǔ rén xiū zào lù miàn de jì shù shèn zhuō。 qí lù miàn， jiē rú jīn rì de lù jī， zhǐ shì tǔ lù。 suǒ yǐ shí shí yào xiū zhì。 bù xiū zhì， jiù“ dào fú bù kě xíng”。
　　 shuǐ lù： chū yòu chuán de shí hòu， zhǐ shì xiàn zài suǒ wèi dú mù zhōu。《 yì jīng · xì cí chuán》 shuō“ kū mù wéi zhōu， shàn mù wéi jí”，《 huái nán zǐ · shuō shān xùn》 shuō“ gǔ rén jiàn shàn mù 'ér zhī zhōu”， suǒ zhǐ dedōu shì cǐ wù。 shāo jìn， nǎi zhī jí bǎn yǐ wéi zhōu。《 shī jīng》 shuō：“ jiù qí shēn yǐ， fāng zhī zhōu zhī。”《 shū》 yǐn《 yì jīng》 yún：“ lì shè dà chuān， chéng mù zhōu xū。” yòu yǐn《 zhù》 yún：“ zhōu wèi jí bǎn， rú jīn chuán， kōng dà mù wéi zhī yuē xū， zǒng míng jiē yuē zhōu。” àn fāng、 bàng、 bǐ、 bìng děng zì， gǔ dài tóng yīn tōng yòng。 míng zhōu wéi fāng， zhèng yīn qí bǐ mù wéi zhī zhī gù。 cǐ jí hòu shì de fǎng zì。 néng jù jí xǔ duō mù bǎn， yǐ chéng yī zhōu， qí jìn bù jiù róng yì liǎo。 dù shuǐ zhī fǎ， dà dǐ xiá xiǎo de shuǐ， kě yǐ chéng qí qiǎn luò shí jià qiáo。 qiáo yì yǐ mù wéi zhī。 jí《 mèng zǐ》 suǒ shuō de“ suì shí yī yuè tú gàng chéng， shí 'èr yuè yú liáng chéng”。《 lí lóu xià piān》。《 ěr yǎ · shì gōng》：“ shí gàng wèi zhī yǐ。” yòu shuō：“ dī wèi zhī liáng。”《 zhù》 yún：“ jí qiáo yě。 huò yuē： shí jué shuǐ zhě wéi liáng， jiàn《 shī chuán》。” zé hòu lái yì yòng shí liǎo。 jiào kuò de shuǐ， zé jiē lián liǎo xǔ duō chuán dù guò qù。 cǐ jí《 ěr yǎ》 suǒ shuō de“ tiān zǐ zào zhōu”， hòu shì wèi zhī fú qiáo。 yì yòu yòng chuán dù guò qù de， zé《 shī jīng》 suǒ shuō de“ shuí wèi hé guǎng， yī wěi háng zhī”。 rán tú shè de réng bù shǎo。 guān《 lǐ jì · jì yì》， wèi xiào zǐ“ dào 'ér bù jìng， zhōu 'ér bù yóu” kě jiàn。 háng xíng de jì shù， nán fāng shì shèng yú běi fāng de。 guān《 zuǒ shì》 suǒ zài， běi fāng zhǐ yòu xī gōng shí sān nián， jìn jī， qǐ tiào yú qín， qín shū zhī sù， zì yōng jí jiàng xiāng jì， mìng zhī yuē fàn zhōu zhī yì， wéi zì shuǐ lù yùn shū， cǐ wài fàn zhōu zhī shì jí shǎo。 nán fāng zé wú chǔ lǚ yòu shuǐ zhàn， ér 'āi gōng shí nián， wú xú chéng qiě shuài zhōu shī zì hǎi dào fá qí。 kě jiàn bù dàn nèi hé， jiù yán hǎi jiāo tōng， yì yǐ jīng kāi shǐ liǎo。《 yǔ gòng》 jiǔ zhōu gòng lù， dōuyòu shuǐ dào。《 yǔ gòng》 dāng shì zhàn guó shí shū， kě yǐ kuī jiàn dāng shí jiāo tōng de zhuàng kuàng。
　　 cóng píng dì fā zhǎn dào shān dì， zhè shì lù dì jiāo tōng de yī gè jìn bù， kě yǐ qí mǎ de fā dá wéi zhēng。 gǔ shū bù shèn jiàn qí mǎ zhī shì。 hòu rén yīn wèi gǔ rén bù qí mǎ， zhǐ yòng yǐ jià chē。《 zuǒ shì》 zhāo gōng 'èr shí wǔ nián，“ zuǒ shī zhǎn jiāng yǐ gōng chéng mǎ 'ér guī。”《 shū》 yǐn liú xuàn shuō， yǐ wéi shì qí mǎ zhī jiàn。 zhè shì cuò wù de。 gǔ shū suǒ yǐ bù shèn jiàn qí mǎ，（ yī） yīn qí suǒ zài duō guì zú zhī shì， guì zú duō shì chéng chē de。（ èr） zé yīn qí shí de jiāo tōng， jǐn jí yú píng dì。《 rì zhī lù》 shuō：“ chūn qiū zhī shì， róng dí zá jū zhōng xià zhě， dà dǐ zài shān gǔ zhī jiān， bīng chē zhī suǒ bù zhì。 qí huán， jìn wén， jǐn rǎng 'ér què zhī， bù néng shēn rù qí dì zhě， yòng chē gù yě。 zhōng xíng mù zǐ zhī bài dí yú dà lǔ， dé zhī huǐ chē chóng zú。 ér zhì bó yù fá chóu yóu， yí zhī dà zhōng yǐ kāi qí dào， qí bù lì yú chē kě zhī yǐ。 shì bù dé bù biàn 'ér wéi qí。 qí shè， suǒ yǐ biàn shān gǔ yě。 hú fú， suǒ yǐ biàn qí shè yě。” cǐ suī lùn bīng shì、 jiāo tōng de qíng xíng， yì kě yǐ jiè jiàn 'ér míng。 zǒng 'ér yán zhī， jiāo tōng suǒ zhì zhī dì yù guǎng， ér dào lù dà dǐ shī xiū， yòng chē zì bù rú chéng mǎ zhī biàn。 qí chéng de shì， jiù rì shèng yī rì liǎo。
　　“ shuǐ xìng shǐ rén tōng， shān xìng shǐ rén sài”。 shuǐ xìng shì liú dòng de， suī rán néng zǔ 'ài rén， shǐ qí bù dé guò qù， nǐ zhǐ yào néng lì yòng tā， tā què kě yǐ bāng nǐ huó dòng， jié shěng nǐ de láo lì。 shān què bù rán， huì duō fèi nǐ de dǐ kàng lì de。 suǒ yǐ dào hòu shì， shuǐ lù de jiāo tōng， yuǎn jiào lù lù jiāo tōng wéi fā dá。 cháng jiāng liú yù de wén míng， běn luò huáng hé liú yù zhī hòu， hòu lái què fǎn chāo guò qí shàng， jí yóu yú cǐ。 táng cháo de liú yàn shuō：“ tiān xià zhū jīn， zhōu háng suǒ jù， bàng tōng bā hàn， qián zhǐ mǐn yuè， qī zé shí sǒu， sān jiāng wǔ hú， kòng yǐn hé luò， jiān bāo huái hǎi， hóng gě jù jiàn， qiān zhóu wàn sōu， jiāo mào wǎng lái， mèi dàn shuǐ rì。” kě yǐ jiàn qí shèng kuàng liǎo。《 táng yǔ lín bǔ yí》 shuō：“ fán dōng nán dū yì， wú bù tōng shuǐ。 gù tiān xià huò lì， zhōu jí jū duō。 zhōu chuán zhī shèng， jìn yú jiāng xī。 biān pú wéi fān， dà zhě bā shí yú fú。 jiāng hú yǔ yuē： shuǐ bù zài wàn。 yán dà chuán bù guò bā jiǔ qiān shí。” míng cháo zhèng hé háng hǎi de chuán， cháng 44 zhàng， kuān 18 zhàng， gòng yòu 62 zhǐ。 kě yǐ jiàn qí guī mó de hóng dà liǎo。
　　 yīn wéi shuǐ lù jiāo tōng lì yì zhī dà， suǒ yǐ lì dài kāi záo de yùn hé jí duō， cháng zài 1000 lǐ yǐ xià de yùn hé， jīhū shǔbù zhe tā。 zhōng guó de dà chuān， dōushì zì xī xiàng dōng de， nán běi de shuǐ lù jiāo tōng， hěn jué dé bù biàn。 dà yùn hé de kāi záo， duō yǐ mí bǔ zhè jué hàn wéi mùdì。《 zuǒ shì》 āi gōng jiǔ nián，“ wú chéng hán， gōu tōng jiāng huái”。 cǐ jí jīn rì de huái nán yùn hé。《 shǐ jì · hé qú shū》 shuō：“ xíng yáng xià yǐn hé dōng nán wéi hóng gōu， yǐ tōng sòng、 zhèng、 chén、 cài、 cáo、 wèi， yǔ jì、 rǔ、 huái、 sì huì。” hóng gōu de yí jì， suī bù kě xī kǎo， rán qí xìng zhì， zé jí sì xiàn zài de jiǎ lǔ hé， nǎi shì suǒ yǐ gōu tōng hé huái liǎng liú yù de。 zhì hòu hàn míng dì shí： zé yòu cóng xíng yáng tōng zhì qiānshèng de biàn qú。 cǐ yīn dāng shí de fù lì， duō zài shān dōng， suǒ yǐ jí tú dōng fāng yùn shū de biàn lì。 nán běi cháo yǐ hòu， fù lì jí zhōng yú jiāng huái， zé yùn shū zhī lù yì yī biàn。 suí kāi tōng jì qú， zì dōng dū yǐn gǔ luò liǎng shuǐ rù hé。 yòu zì hé rù biàn， zì biàn rù huái， yǐ jiē huái nán de hán gōu。 zì jiāng yǐ nán， zé zì jīng kǒu dá yú háng， kāi jiāng nán hé 800 lǐ。 cǐ jí jīn rì de jiāng nán yùn hé。 táng cháo jiāng huái cáo zhuǎn； èr yuè fā yáng zhōu。 sì yuè， zì huái rù biàn。 liù qī yuè dào hé kǒu， bā jiǔ yuè rù luò。 zì cǐ yǐ wǎng， yīn yòu sān mén zhī xiǎn， nǎi lù yùn yǐ rù yú wèi。 sòng cháo jiàn dū biàn jīng， yòu dōng xī nán běi sì hé。 dōng hé tōng jiāng huái。 yì chēng lǐ hé。 xī hé tōng huái、 mèng。 nán hé tōng yǐng、 shòu。 yì chēng wài hé。 xiàn zài de huì mín hé， shì qí yí jì。 běi hé tōng cáo、 pú。 sì hé zhī zhōng， dōng hé zhī lì zuì dà。 huái nán、 zhè dōng xī、 jīng hú nán běi zhī huò， dū zì cǐ rù biàn jīng。 lǐng biǎo de jīn yín xiāng yào， yì lù yùn zhì qián zhōu rù jiāng。 shǎn xī de huò， yòu cóng xī hé rù biàn de， yì yòu chū jiàn mén， hé sì chuān de huò， tóng zhì jiāng líng rù jiāng de。 sòng shǐ shuō dōng hé suǒ tōng， sān fēn tiān xià yòu qí 'èr， suī shì kào jiāng huái děng zì rán de dòng mài， yùn hé lián jiē zhī gōng， yì bù kě méi de。 yuán cháo jiàn dū běi píng， jiāo tōng zhī mùdì yòu yì。 nǎi yǐn mén shuǐ fēn liú nán běi， ér xiàn zài de dà yùn hé gào chéng。
　　 hǎi lù de jiāo tōng， yǐ lüè jiàn dì shí yī zhāng。 táng xián tōng shí， yòng bīng jiāo zhǐ， hú nán jiāng xī， yùn shū shèn kǔ， rùn zhōu rén chén pán shí chuàng yì hǎi yùn。 cóng yáng zǐ jiāng jīng mǐn、 guǎng dào jiāo zhǐ。 dà chuán yī sōu， kě yùn qiān shí。 jūn xū lài yǐ wú quē。 shì wéi guó jiā yóu hǎi dào yùn liáng zhī shǐ。 yuán、 míng、 qīng sān dài， suī yòu yùn hé， réng yǔ hǎi yùn bìng xíng。 hǎi yùn suǒ fèi， qiě jiào hé yùn wéi shèng jìn dài lún chuán wèi xíng yǐ qián， nán běi hǎi dào de yùn shū， yì shì hěn shèng de。 jiù dào xiàn zài， nán rú níng bō， běi rú yíng kǒu， fān chuán lái wǎng de réng shèn duō。
　　 shuǐ dào de jiāo tōng， suī jí fā dá， lù lù de jiāo tōng， què shì pō wéi fǔ bài de。《 rì zhī lù》 shuō dāng shí de qíng xíng：“ tú liáo biàn yú jiāo guān， hàn huì zhōng yú niǎn gǔ。”《 jiē dào》 tiáo。 yòu shuō：“ gǔ zhě liè shù yǐ biǎo dào。”“ xià zhì suí táng zhī dài， ér guān huái guān liǔ， yì duō jiàn zhī shī piān。”“ jìn dài zhèng fèi fǎ chí， rénrén zhuó fá。 zhōu dào rú dǐ， ruò bǐ zhuó zhuó。”《 guān shù》 tiáo。“《 táng liù diǎn》： fán tiān xià zào zhōu zhī liáng sì， shí zhù zhī liáng sì， mù zhù zhī liáng sān， jù liáng shí yòu yī， jiē guó gōng xiū zhī。 qí yú jiē suǒ guǎn zhōu xiàn， suí shí yíng qì。 qí dà jīn wú liáng， jiē gěi chuán rén， liàng qí dà xiǎo nán yì， yǐ dìng qí chā děng。 jīn jī diàn huāng wú， qiáo liáng fèi huài。 xióng mò zhī jiān， qiū shuǐ shí zhì， nián nián xiàn jué。 yè lún zhāo zhōu， wú lài zhī tú， jiè yǐ wéi lì。 lù hé zhōu zǐ， lè suǒ kè qián， zhì fán zhāng hé。 sī kōng bù xiū， zhǎnglì bù wèn， yì yǐ jiǔ yǐ。《 yuán zhù》：“ chéng huà bā nián， jiǔ yuè， bǐng shēn， shùn tiān fǔ fǔ yǐn lǐ yù yán： běn fǔ jīn dù zhī chù， měi suì shuǐ zhǎng， jí tiān qì hán hù， guān sī xiū zào dù chuán， yǐ biàn wǎng lái。 jìn wéi wú lài zhī tú， mào guì qī míng sè， sī zào dù chuán， lè qǔ wǎng lái rén cái wù， shēn wéi mín hài。 qǐ chì xún 'àn yù shǐ， yán wéi jìn zhǐ， cóng zhī。” kuàng yú biān chuí zhī jìng， néng wàng rú zhào chōng guó zhì huáng xiá yǐ xī dào qiáo 70 suǒ， lìng kě zhì xiān shuǐ， cóng zhěn xí shàng guò shī zāi？”《 qiáo liáng》 tiáo。 guān cǐ， zhī lù zhèng zhī bù xiū， yì yǐ sòng yǐ hòu wèishèn。 qí yuán yīn， shí yǔ jiàn zhù zhī tuí bài xiāng tóng。 qián qīng mò nián， cái bǎ běi jīng dào lù， jiā yǐ xiū lǐ。 qián cǐ shì yǔ gù shì suǒ wèi“ tú liáo biàn yú jiāo guān， hàn huì zhōng yú niǎn gǔ”， rú chū yī zhé de。 quán guó chú xīn kāi de shāng bù wài， jiē dào bǐ jiào zhěng qí kuān kuò de， méi yòu jǐ chù。 nán fāng duō zǒu shuǐ dào， běi fāng hàn lù jiào duō， yì wú bù qí qū qīng zè。 jiān yòu shí lù， yì duō nián jiǔ shī xiū。 lù zhèng zhī huài， wú guài quán guó fù shù zhī qū， dū piān yú yán jiāng yán hǎi liǎo。
　　 yīn lù zhèng zhī huài， jiāo tōng nǎi bù néng lì yòng dòng wù zhī lì 'ér duō yòng rén lì。《 shǐ jì · xià běn jì》：“ shān xíng chéng jū”，《 hé qú shū》 zuò“ shān xíng jí qiáo”。 àn yǔ chéng sì zài， yòu jiàn《 lǚ lǎn · shèn shì》，《 huái nán · qí sú xùn》、《 xiū wù xùn》，《 hàn shū · gōu xù zhì》。 yòu《 shǐ jì jí jiě》 yǐn《 shī zǐ》 jí xú guǎng shuō， suǒ zuò zì jiē hù yì。 shān xíng jū yǔ qiáo wài， yòu zuò jū， zuò léi， zuò léi， zuò léi， léi、 léi、 léi， xì yī zì， xiǎn 'ér yì jiàn。 jū zì jiàn《 yù piān》， yún“ yú， shí qì yě。 yòu tǔ yú yě。” léi jùn《 shuō wén wài biān》 yún：“ tǔ yú zhī zì，《 zuǒzhuàn》 zuò jū。 àn jiàn xiāng gōng jiǔ nián。《 hàn shū · wǔháng zhì》 yǐn zuò jú，《 shuō wén》：“ jú， dà chē jià mǎ yě。” àn《 mèng zǐ》：“ fǎn lěi sì 'ér yǎn zhī。”《 zhào zhù》 yún：“ lěi sì， lóng■ zhī shǔ， kě yǐ qǔ tǔ zhě yě。” léi、 léi、 léi bìng jí lěi sì， yǔ jū bìng wéi qǔ tǔ zhī qì， jià mǎ zé chēng wéi jú， yì yǐ yīn jiè 'ér zuò qiáo。 hòu yòu wéi zhī zhuān zào jiào zì， zé jí huái nán wáng《 jiàn fá mǐn yuè shū》 suǒ wèi“ yú jiào 'ér yú lǐng”。 qí wù běn yì chē shǔ， hòu yīn yòng zhū shān xíng， nǎi yǐ rén yú zhī。 suǒ yǐ wéi zhāo shuō：“ jū mù qì， rú jīn yú zhuàng， rén jǔ yǐ xíng。” cǐ wù zài gǔ dài zhǐ yòng zhū shān xíng， hòu nǎi jiàn yòng zhī píng dì。 wáng 'ān shí zhōng shēn bù chéng jiān yú， kě jiàn běi sòng shí yòng zhě shàng shǎo， nán dù yǐ hòu， lín 'ān jiē dào， rì yì xiá zhǎi， chéng zuò de rén， jiù jiàn jiàn de duō liǎo。《 míng shǐ · yú fú zhì》： sòng zhōng xīng yǐ hòu， yǐ zhēng fá dào lù xiǎn zǔ， zhào bǎi guān chéng jiào， míng yuē zhú jiào zǐ， yì yuē zhú yú。
　　 xíng lǚ zhī rén bù lùn zài lù tú shàng， yǐ jí dào dá dì tóu zhī hòu， jūn xū yòu xiē sù zhī suǒ。 gǔ dài jiāo tōng wèi shèng， qí shì shuài yóu guān yíng。《 zhōu guān》 yě lú shì，“ bǐ guó jiāo jí yě zhī dào lù， sù xī， jǐng shù。” yí rén，“ fán guó yě zhī dào： shí lǐ yòu lú， lú yòu yǐn shí。 sān shí lǐ yòu sù， sù yòu lù shì， lù shì yòu wěi。 wǔ shí lǐ yòu shì， shì yòu hòu guǎn， hòu guǎn yòu jī。” dōushì suǒ yǐ gōngjǐ xíng lǚ de。 dào dá zhī hòu， zé“ qīng guǎn yú dà fū， dà fū guǎn yú shì， shì guǎn yú gōng shāng”。《 yí lǐ · jìn lǐ》。 cǐ jí《 lǐ jì · Zēngzǐ wèn》 suǒ wèi“ qīng dà fū zhī jiā yuē sī guǎn”。 lìng yòu“ gōng gōng yǔ gōng suǒ wéi”， wèi zhī gōng guǎn。 dāng shí de nóng mín， dà gài wú shèn wǎng lái， suǒ yǐ zhǐ yòu qīng shì dà fū hé gōng shāng zhī jiā， cóng shì yú zhāo dài， dàn dào hòu lái， nóng mín chū wài de yě duō liǎo。 xīn lǚ kè de zēng jiā， bì fēi jiù shì de zhāo dài suǒ néng pǔ biàn yìng fù， jiù yòu jiè cǐ yǐ tú lì de， shì wéi nì lǚ。《 shāng jūn shū · kěn lìng piān》 shuō：“ fèi nì lǚ， zé jiān wěi zào xīn sī jiāo yí nóng zhī mín bù xíng。 nì lǚ zhī mín， wú suǒ yú shí， zé bì nóng。” zhè zhǐ shì chén jiù de jiàn jiě。《 jìn shū · pān yuè chuán》 shuō， dāng shí de rén， yǐ nì lǚ zhú mò fèi nóng， jiān yín wáng mìng zhī rén， duō suǒ yǐ còu。 yào bǎ tā fèi diào。 10 lǐ zhì yī guān■， shǐ lǎo ruò pín hù shǒu zhī。 chā lì zhǎng zhù， yǐ kè shè zhī lì shōu qián。 yǐ nì lǚ wéi zhú mò fèi nóng， jiù shì shāng jūn de jiàn jiě。《 zuǒ shì》 xī gōng 'èr nián， jìn rén jiǎ dào yú yú yǐ fá guó， shuō“ guó wéi bù dào， bǎo yú nì lǚ， yǐ qīn bì yì zhī nán bǐ”。 kě jiàn jìn chū de rén， shuō nì lǚ shǐ jiān yín wáng mìng， duō suǒ yǐ còu， yě shì yòu de。 dàn yǐ dà tǐ yán zhī， zé nì lǚ zhī shè， shí suǒ yǐ gōng shāng jiǎ zhī yòng， nǎi shì suí shāng yè zhī shèng 'ér xīng qǐ de。 kàn pān yuè de bó yì， biàn kě míng bái。 wú fǎ fèi jué shāng yè， jiù wú fǎ fèi chú nì lǚ。 ruò yào gǎi wéi guān bàn， bì chā zhù zhī lì yǐ guǎn lǐ zhī quán， yī dìng yào bì yú yú lì de。 pān yuè zhī yán， yì jí yòu lǐ。 zǒng 'ér yán zhī：（ yī） jiāo tōng jì yǐ xīng shèng， bì rán wú fǎ 'è jué， qiě yì bù yí 'è jué。（ èr） guān lì jīng yíng shì yè， qí zhì xù bì shàng bù rú sī rén。 liǎng jù huà， jiù zú yǐ shuō míng nì lǚ xīng qǐ de yuán yīn liǎo。 hàn dài de tíng， hái shì xíng rén xiē sù zhī suǒ。 shèn zhì yòu yīn yī shí méi yòu zhù wū， ér jiè jū qí zhōng de。 jiàn《 hàn shū · xī fū gōng chuán》。 wèi jìn yǐ hòu， sī rén suǒ yíng de nì lǚ， rì yì xīng shèng， cǐ děng guān jiā de shì yè， jiù yù yì fèi zhuì， ér jìn zhì yú miè jué liǎo。
　　 jiē lì sài páo， yī dìng jiào zhū dú zǒu cháng tú， suǒ zhì zhě yào yuǎn xiē， cǐ wéi yóu yì shè zhì de yuán lǐ。《 shuō wén》：“ yóu， jìng shàng xíng shū shè yě。” shì zhuān yǐ tōng xìn wéi zhí de。 yì zé suǒ yǐ gōng rén wù zhī wǎng lái。 èr zhě shè zhì jūn shèn zǎo。 rén wù de wǎng lái， bìng bù zhēn yào kào yì zhàn。 guān jiā de tōng xìn， què fēi yòu yì zhàn bù kě。 zài yóu zhèng diàn bào kāi bàn yǐ qián， guān jiā gōng wén de chuán dì， shí lì lài zhī。 qí shè zhì biàn yú quán guó。 yuán dài jiāng yù guǎng dà， fān fēng zhī dì， yì jūn shè lì， yǐ yǔ dàhán zhí xiá zhī dì xiāng lián jiē。 guī mó bù kě wèi bù dà。 xī hū lì dài yóu yì zhī yòng， dū zhǐ yú tóu dì gōng wén， wèi néng tuī guǎng zhī yǐ chéng jīn rì de yóu zhèng。 mín jiān jì shū， chú qiǎn zhuān shǐ wài， jiù xū zhǎn zhuǎn tuō rén， jí wéi bù biàn。 dào qīng dài， rén mín nǎi yòu zì yíng de xìn jú。 qí shì qǐ yú níng bō， zhú jiàn tuī guǎng， jǐ yú biàn jí quán guó。 ér qiě tuī jí nán yáng。 qí jīng yíng de néng lì， yì bù kě wèi zhī bù wěi dà liǎo。
　　 tiě lù、 lún chuán、 mó tuō chē、 yòu xiàn、 wú xiàn diàn bào de fā míng， chéng zú shǐ jiāo tōng、 tōng xìn huàn rán gǎi guān。 zhè gè， chéng rán shì wén míng jìn bù zhī cì， rán yì kàn yòng zhī rú hé。 cǐ děng wén míng lì qì， néng yòng yǐ kāi fā shì jiè shàng shàng wèi kāi fā de dì fāng， chéng zú wéi rén lèi zào fú。 ruò zhǐ zài xiàn shè huì jī gòu zhī xià， wéi sī rén suǒ yòu， yòng yǐ wéi qí tú lì de shǒu duàn， zé qí wéi huò wéi fú， chéng wèi yì duàn yán， xiàn dài de wù zhì wén míng， yòu rén gē sòng tā， yòu rén zhòu zǔ tā。 qí shí wù zhì wén míng de běn shēn， shì bù huì gòu huò de， jiù kàn wǒ men yòng zhī shì fǒu dé dāng。 zhōng guó xiàn zài de kāi fā xī nán、 xī běi， zài lì shǐ shàng， jiāng huì chéng wéi yī dà shì。 jiāo tōng qǐ yú lù dì， jìn jí hé chuān、 yán hǎi， zài jìn jí yú dà yáng， huí guò lái zài dào lù dì， zhè shì shì jiè kāi fā bì rán de chéng xù。 shì jiè shàng zuì dà zuì wèi kāi fā de dì fāng， jiù shì yà zhōu de zhōng yāng gāo yuán， qí zhōng yòu fēn wéi liǎng qū：（ yī） wéi měnggǔ、 xīn jiāng děng shā mò dì dài，（ yī） wéi xī kāng、 qīng hǎi、 xīzàng děng gāo yuán。 zhōng guó xiàn zài kāi fā xī nán、 xī běi， jiù shì chù zhù zhè liǎng dà kuài wèi kāipì zhī dì。 wǒ men xiàn zài hái bù jué dé， jiāng lái zhè liǎng jiàn shì de chéng gōng， huì shǐ shì jiè huàn rán gǎi guān， chéng wéi lìng yī gè jú miàn。



   我读累了，想听点音乐或者请来支歌曲！
    
<< qiányīzhānghuí   hòuyīzhānghuí >>   
chū bǎn shuō míngqián yán
zì xùxù lùn
dì yī zhāng hūn yīndì 'èr zhāng zú zhì
dì sān zhāng zhèng tǐdì sì zhāng jiē jí
dì wǔ zhāng cái chǎndì liù zhāng guān zhì
dì qī zhāng xuǎn jǔdì bā zhāng fù shuì
dì jiǔ zhāng bīng zhìdì shí zhāng xíng fǎ
dì shí yī zhāng shí yèdì shí 'èr zhāng huò bì
dì shí sān zhāng yī shídì shí sì zhāng zhù xíng
dì shí wǔ zhāng jiào yùdì shí liù zhāng yǔ wén
dì shí qī zhāng xué shùdì shí bā zhāng zōng jiào
dì shí jiǔ zhāng zhōng guó mín zú de yóu láidì 'èr shí zhāng zhōng guó shǐ de nián dài
dì   I   [II]   [III]   yè

pínglún (0)