通史 》 zhōng guó gǔ dài shè huì   》 （ wǔ） nóng yè shēng chǎn gōng jù hé jì shù      hé cí quán He Ciquan 　　yán jiū yī xià zhōu dài de nóng yè shēng chǎn gōng jù hé shēng chǎn jì shù， duì shēn kè lǐ jiě zhōu dài shè huì jīng jì shì yòu yì yì de。 zhè zhǒng shēng chǎn gōng jù hé shēng chǎn jì shù， hé zhōu dài tǔ dì zhì dù dōushì xié diào de、 yī zhì de。 hé zhōu dài shè huì jiē jí gòu chéng、 shè huì jiē duàn yě shì xié diào de、 yī zhì de。 　　 zhōu dài nóng yè shēng chǎn gōng jù， zhù yào shì lěi、 sì。 lěi sì， shì hěn gǔ lǎo de nóng jù ①。 jiá gǔ wén zhōng yòu lěi zì huò yóu lěi zǔ chéng de jí。 jí zì zài jiá gǔ wén zhōng yòu rú xià zhū xíng： 　　 ●●●●● 　　 zhōu jīn zhōng yě yòu jí zì， zì xíng hé jiá gǔ wén zhōng de jí zì chàbù duō， rú lìng dǐng zhōng de jí zì： 　　● 　　 yī biān piān bàng wéi lěi、 yuè、 ◣、 、 ◢， yī biān piān bàng xiàng zú zhǐ。 jí zì， xiàng yī rén jǔ zhǐ tà lěi 'ér gēng zhuàng。 　　 jīn wén zhōng yòu lěi zì： 　　●●● 　　 jí zì zài jiá gǔ wén hé jīn wén zhōng de chū xiàn hé lěi zì zài jīn wén zhōng de chū xiàn， shuō míng【 87】 lěi zhè zhǒng nóng jù zài shāng zhōu shí qī de shǐ yòng。 　　 sì yǔ lěi tóng wéi cì tǔ huò qǐ tǔ zhī nóng jù。 xú zhòng shū xiān shēng rèn wéi jīn wén “● ” jí sì zhī běn zì。 jiá gǔ wén zuò“ b” jǐn liǎng jiàn， cóng● zhī zì jué bù jiàn。 dàn“ sì” duō cì jiàn yú《 shī jīng》。 rú：《 zhōu sòng · zài shān》：“ yòu lüè qí sì，”《 liáng sì》：“ jī jī liáng sì， chù zài nán mǔ”。《 bīn fēng · qī yuè》：“ sān zhī rì yú sì， sì zhī rì jǔ zhǐ”。 lěi hé sì běn shì liǎng zhǒng nóng jù， dàn zì hàn cháo yǐ lái， jiù bǎ lěi sì hùn wéi yī gè。 jīng fáng shuō：“ sì， lěi xià tīng yě； mò、 pò shàng jù mù yě。”（《 zhōu yì · xì cí chuán》 shì wén yǐn）。 zhèng xuán shuō：“ lěi， sì zhī shàng qū yě； sì， lěi zhī jīn yě”。（《 zhōu lǐ · yuè lìng》 zhù）。 bǎ lěi hé sì dàngchéng yī gè nóng jù de shàng、 xià， lěi shì shàng de mù bǐng， sì shì xià miàn de rèn， rù tǔ bù fēn。 　　 zhào xú zhòng shū xiān shēng suǒ shuō， lěi hé sì gōng yòng suī tóng， dōushì fā tǔ huò cì tǔ de nóng jù， dàn què shì liǎng zhǒng nóng jù， lěi xíng yú dōng fāng yīn mín zú jū zhù de dì fāng， sì xíng yú xī fāng zhōu mín zú jū zhù de dì qū， kuí zhū jiá gǔ wén zhōng yòu jí，《 shī jīng》 zhōng yòu sì， xú xiān shēng de kàn fǎ kě néng shì yòu dào lǐ de。 　　 yóu yú lěi hé sì de gōng néng shì yī yàng de， dōushì yòng lái fā tǔ bōzhòng huò gèng yuán shǐ yī xiē shì yòng lái cì dì bōzhòng， zhè jiù jué dìng liǎo tā men de xíng zhì de tóng yī huò xiāng jìn。 cóng jìzǎi shàng kàn， lěi hé sì de bǐng cháng dū shì dāng shí de liù chǐ zuǒ yòu。（《 kǎo gōng jì · jiàng rén》 hé《 lǚ shì chūn qiū · rèn dì piān》）。 tā men de qū bié， kě néng jiù zài xià duān， lěi shì qí tóu， sì shì yī rèn。“ lěi wéi fǎng xiào shù zhī shì de nóng jù， sì wéi fǎng mù pěng shì de nóng jù”（ xú xiān shēng yǔ）。 　　 zhè zhǒng wēi xiǎo de qū bié， shǐ tā men hěn róng yì hé 'èr 'ér yī。 　　 cì dì bōzhòng， lěi hé sì dōushì néng wán chéng rèn wù de。 dàn rú guǒ yào fān tǔ bōzhòng， lěi suī rán yīn wéi shì qí tóu yào bǐ sì hǎo xiē， dàn xiào lì yě bù tài gāo。 jīng yàn shǐ rén men rèn shí， cì dì bōzhòng bù rú fān tǔ bōzhòng。 yóu yú sōng tǔ de guān xì， néng shǐ shēng chǎn xiào lì gèng gāo， lěi hé sì dū bì rán xiàng lì yú fān tǔ de fāng xiàng fā zhǎn， jiān duān xiàng zhe yuán shǒu píng miàn fāng xiàng fā zhǎn。 zhè yī bù fā zhǎn， sì bǐ lěi de biàn huà bǐ jiào xiǎn zhù， yīn wéi zài fān tǔ shàng sì bù rú lěi， yīn 'ér tā jiù tè bié xū yào biàn。 tóng shí， zhè yī biàn huà yòu bì rán shì hé jīn shǔ zài nóng jù fāng miàn de shǐ yòng fēn bù kāi de。【 88】 　　 lěi hé sì， zuì chū dōushì mù zhì de。《 zhōu yì · xì cí chuán》 shuō：“ shén nóng shì zuò， zhuó mù wéi sì， róu mù wéi lěi。” shén nóng shì chuán shuō zhōng de rén wù， wú lùn yòu wú cǐ rén， lěi、 sì děng nóng jù zài chuán shuō shí dài jí yuán shǐ shè huì jiù yǐ chū xiàn， hái shì kě xìn de。 mù zhì shì lěi hé sì de dì yī jiē duàn。 dì 'èr jiē duàn shì zài lěi hé sì de xià duān rù tǔ bù fēn jiā shàng jīn shǔ rèn。《 shī jīng》 suǒ shuō：“ tán sì”、“ yòu lüè qí sì”、“ jī jī liáng sì”， zhù jiā yī bān dū bǎ“ tán”、“ lüè”、“ jī jī” shì wéi fēng lì。 dàn duì fēng lì de lǐ jiě， gè shí dài yòu yòu gè shí dài de biāo zhǔn， yīn cǐ hěn nán gēn jù huō de fēng lì lái tuī dìng sì shì mù zhì huò jīn shǔ zhì。 chūn qiū yǐ hòu chū xiàn de jīn shǔ huò bì rú bù、 qián， dōushì tuō xíng yú nóng jù de。 cóng xíng zhì shàng kàn， bù yòu kě néng jiù shì lěi hé sì de fǎng zhì pǐn。 chū tǔ de bù， dōushì chūn qiū hòu de； xī zhōu shí qī， shì fǒu yǐ yòu jīn shǔ zhì de lěi、 sì xià duān， hái nán yǐ kěn dìng。《 shī jīng · chén gōng》：“ mìng wǒ zhòng rén， zhì nǎi qián bó， yǎn guān zhì 'ài。” rú guǒ méi yòu hòu rén de gǎi dòng， zhè shī shuō míng xī zhōu yǐ yòu jīn shǔ nóng jù， yòu jīn shǔ zhì zào de qián bó， yě jiù kě néng yòu jīn shǔ zhì zào de lěi sì。 qīng rén ní zhuō《 nóng yǎ · shì qì》 zhōng shuō：“ àn《 yì · xì cí chuán》， wéi yán zhuó mù wéi sì， bù yán yòng jīn。 …… rán《 zhōu sòng · chén gōng》 ‘ zhì nǎi qián bó ’， chuán：‘ qián， diào yě’， yǐ yòng jīn。…… diào， sì shǔ， zé sì yòng jīn， qí fǎng yú zhōu yú？” jiàn jiě shì zhí dé zhòng shì de。 　　 tiě nóng jù de chū xiàn， shì nóng jù shǐ shàng de gé mìng， yě shì lěi、 sì xíng zhì hé shǐ yòng shàng de gé mìng。 tiě， shǐ lěi sì hé yī， yóu liǎng zhǒng nóng jù hé wéi yī zhǒng nóng jù。 zhè zhǒng biàn huà yě kě néng shì tóng zhì lěi、 sì chū xiàn hòu jiù kāi shǐ de。 tiě， yòu shǐ lěi sì xiàng liǎng tiáo dào lù shàng fā zhǎn， yī tiáo dào shì xiàng lí shàng fā zhǎn， yī tiáo shì xiàng qiāo shàng fā zhǎn。 yòng lěi sì gēng dì fān tǔ， shì jiǎo tà lěi sì yī bù bù xiàng hòu tuì de。《 huái nán zǐ · miù chēng》 piān shuō：“ zhì zhě rì yǐ jìn， gēng zhě rì yǐ què”。 què， jiù shì hòu tuì。 lí gēng shì yòng niú lì、 rén lì lā lí xiàng qián。 yán zhe zhè tiáo xiàn， lěi sì fā zhǎn wéi lí。 yòu liǎo qián jìn de lí bìng bù néng wán quán pái chú xiàng hòu tuì de lěi sì de shǐ yòng， bù néng yòng lí de dì kuài réng xū shǐ yòng lěi sì。 yán zhe zhè tiáo xiàn， lěi sì fā zhǎn wéi chā、 qiāo。《 shuō wén jiě zì》（ juàn liù shàng） jiù shuō：“ ◆（ sì de yì tǐ zì）， chā yě。” chā， fā zhǎn wéi qiāo。 dàn zhè xiē fā zhǎn biàn huà dōushì zhàn guó yǐ hòu de shì liǎo。【 89】 　　 yóu《 shī jīng · chén gōng》：“ zhì nǎi qián bó， yǎn guān zhì 'ài” kàn， lěi sì zhī wài zhòng yào de nóng jù hái yòu qián、 bó、 zhì děng。 qián shì qǐ tǔ de nóng jù， hé chā、 qiāo shì yī lèi de nóng jù， bó shì chú cǎo de nóng jù， zhì shì shōu huò yòng de nóng jù。 　　 gǔ dài wén xiàn zhōng， cháng tí dào“ ǒu gēng” de gēng zuò fāng shì。《 shī jīng · zhōu sòng · ài xī》：“ yì fú 'ěr gēng， shí qiān wéi 'ǒu。”《 zài shān》：“ qiān 'ǒu qí yún”，《 zuǒzhuàn》 zhāo gōng shí liù nián：“ yōng cì bǐ 'ǒu， yǐ 'ài shā cǐ dì”。《 lùn yǔ · wēi zǐ piān》：“ cháng jù， jié nì 'ǒu 'ér gēng”。 shénme shì 'ǒu gēng？ gǔ jīn rén tí chū guò bù shǎo kàn fǎ。 wǒ xiě guò yī piān《 tán 'ǒu gēng》， jiǎng liǎo wǒ de kàn fǎ（ wén zhāng sì shōu rù《 dú shǐ jí》）。 zhèng xuán zhù《 kǎo gōng jì · jiàng rén》 tiáo shuō：“ gǔ zhě sì yī jīn， liǎng rén bìng fā zhī。” wǒ tóng yì zhèng xuán de jiě shì。 ǒu gēng， shì liǎng rén gòng zhí yī lěi sì， 　　 tóng shí yòng jiǎo tà sì shàng de héng mù tuī sì rèn rù tǔ。 ǒu gēng de chū xiàn， wán quán shì yìng lěi sì de luò hòu xìng。 zài mù zhì nóng jù shí dài， liǎng rén gòng tà yī sì 'ér gēng bù jǐn shì kě néng de 'ér qiě shì bì xū de。 yīn wéi shì liǎng rén gòng tà yī lěi， jiù yào qiú liǎng rén zài shēn cái gāo 'ǎi、 tǐ lì qiáng ruò děng fāng miàn néng xiāng shì yìng， yīn cǐ cái yòu“ bǐ 'ǒu”、“ hé 'ǒu” de bì yào。 ǒu gēng shuō míng dāng shí nóng yè shēng chǎn de luò hòu。（ cān kàn《 tán 'ǒu gēng》， yuán zài《 zhōng huá wén shǐ lùn cóng》 dì sān ji， yǐ shōu rù《 dú shǐ jí》） 　　 shuǐ lì guàn gài duì nóng yè shēng chǎn， guān xì jí wéi zhòng yào， zài gǔ dài gèng shì rú cǐ。 zhōu rén shì gè nóng yè mín zú， duì guàn gài shì cóng lái jiù hěn zhòng shì de。《 zhōu lǐ》、《 kǎo gōng jì》 duì gōu xù zhì dù yòu xiáng xì jìzǎi。 jù《 suì rén》 tiáo suǒ jì， fū yǔ fū zhī jiān yòu suì， shí fū yòu gōu， bǎi fū yòu xù， qiān fū yòu huì， wàn fū yòu chuān。《 jiàng rén》 tiáo jì： fū yǔ fū zhī jiān guǎng 'èr chǐ shēn 'èr chǐ wèi zhī suì； jiǔ fū wéi jǐng， jǐng jiān guǎng sì chǐ shēn sì chǐ wèi zhī gōu； fāng shí lǐ wéi chéng， chéng jiān guǎng bā chǐ shēn bā chǐ wèi zhī xù； fāng bǎi lǐ wéi tóng， tóng jiān guǎng 'èr xún shēn 'èr rèn wèi zhī huì； dá yú chuān。《 suì rén》、《 jiàng rén》 jiǎng de shì liǎng zhǒng jū mín qū de bù tóng tián zhì， yī shì shí fū zhì， yī shì jiǔ fū zhì， dàn tián jiān de guàn gài shuǐ qú héng héng suì、 gōu、 xù、 kuǎi、 chuān， yóu xiǎo dào dà， zhì dù zé shì yī yàng de。 guàn gài xì tǒng， tóng shí yě shì pái shuǐ xì tǒng。 guàn gài yòng shuǐ， zhù yào lái zì hé liú。《 shī jīng · xiǎo yǎ， bái huá》 shuō：“ biāo chí běi liú， jìn bǐ dào tián。” biāo chí jí biāo shuǐ， zài xī zhōu jīng dū fēng gǎo fù jìn。 shuǐ lì guàn gài， yě yòu rén gōng gěi shuǐ， yóu shuǐ jǐng gōng【 90】 yìng。 fēng xī zhāng jiā pō xī zhōu yí zhǐ de jǐng， shēn jiǔ gōng chǐ yǐ shàng。 jǐng kǒu chéng cháng fāng xíng huò tuǒ yuán xíng， zú yǐ bìng zhì liǎng gè róng qì， kě néng yǐ yòu liǎng gè róng qì yī shàng yī xià de zhuāng zhì。（ kǎo gǔ yán jiū suǒ 1962 nián，《 fēng xī fā jué bào gào》， běi jīng wén wù chū bǎn shè； liú xiān zhōu《 zhōng wéi gǔ dài nóng yè jī gòu fā míng shǐ》， běi jīng kē xué chū bǎn shè， 1963 nián）。 yòng gǔ dài gōng jù wā jué jiǔ gōng chǐ shēn de shuǐ jǐng shì bù róng yì de。 jǐng shuǐ zài guàn gài shuǐ yuán shàng kǒng nán zhàn zhòng yào dì wèi。 nóng tián yòng shuǐ zhù yào réng kào tiān rán yǔ shuǐ。《 shī jīng · xiǎo yǎ · dà tián》 piān：“ yòu yǎn qī qī， xīng yún qí qí； yǔ wǒ gōng tián， suì jí wǒ sī。” fǎn yìng nóng mín duì yǔ shuǐ de xī qiú。 　　 xī zhōu shí dài de nóng tián， yòu suǒ wèi zī tián、 xīn tián、 shē tián。《 shàng shū · dà gào》：“ jué fù zī， jué zǐ nǎi fú bō， shěn kěn huò。”《 shī jīng · zhōu sòng · chén shàng》：“ jiē jiē bǎo jiè， wéi mò zhī chūn， yì yòu yòu qiú， rú hé xīn shē。”《 xiǎo yǎ · cǎi qǐ》：“ bó yán cǎi qǐ， yú bǐ xīn tián， yú cǐ zī tián。” duì yú hé wèi zī tián、 xīn tián、 shē tián， shǐ jiā yòu bù tóng yì jiàn。 xú zhòng shū xiān shēng rèn wéi zhè shì cūn gōng shè de sān tián zhì， zài xú zhī qián， liú shī péi yǐ bǎ tā jiě shì wéi 'ōu zhōu zhōng shì jì de 'èr tián zhì、 sān tián zhì。 yáng kuān xiān shēng bù tóng yì zhè zhǒng kàn fǎ， tā rèn wéi zī tián、 xīn tián、 shē tián shì“ sān zhǒng kěn gēng bù tóng nián de nóng tián。”“ zī tián shì chū kāi kěn de huāng tián”，“ bù shì dāng nián jiù néng bō zhǒng de”。“ xīn tián shì jīng guò yī nián kāi kěn hòu， dào dì 'èr nián yǐ jīng néng gòu zhòngzhí de xīn tián”，“ shē tián shì dì sān nián gēngzhòng de jiù tián”（ yáng kuān：《 lùn xī zhōu shí dài de nóng yè shēng chǎn》， jiàn《 gǔ shǐ xīn tàn》， shàng hǎi rén mín bǎn dì 14 yè）。 xǔ zhuō yún jiào shòu yě rèn wéi，“ èr shuō xiāng bǐ， yáng shuō jiào wéi hé lǐ”（ jiàn xǔ zhù《 xī zhōu shǐ》 dì 238 yè） 　　 èr shuō hé zhě wéi yōu， wú yán jiū， bù gǎn wàng shuō。 wǒ suǒ zhù yì de shì zhōu dài nóng tián gēng zuò shǐ yòng de luò hòu xìng。 èr shuō dū fǎn yìng zhōu dài nóng yè de luò hòu miàn。 chū kěn bù gēng de huāng dì yě hǎo， xiū gēng de huāng dì yě hǎo， dōushuō míng zhōu dài tǔ dì bù shì nián nián gēngzhòng de。 huāng dì dài kěn， kěn dì dài xiū。 　　 mù zhì de lěi sì shēng chǎn gōng jù， huò zhě zài lěi sì de xià duān cì tǔ bù fēn yǐ yòng shàng jīn shǔ lì rèn de shēng chǎn gōng jù hé shí xíng lún xiū zhì de gēng zuò zhì dù， shì zhōu dài de zhù yào nóng yè shēng chǎn gōng jù hé gēng zuò zhì dù。 　　 héng héng héng héng héng héng héng héng héng héng héng héng héng héng héng héng héng héng héng héng 　　① cān kàn xú zhòng shū xiān shēng《 lěi sì kǎo》， jiàn zhōng yāng yán jiū yuàn lì shǐ yǔ yán yán jiū suǒ《 jí kān》 dì 'èr běn dì yī fēn。 běn wén lùn lěi sì， duō cǎi xú shuō。 请欣赏:  请给我换一个看看！  拜托，快把噪音停掉！我读累了，想听点音乐或者请来支歌曲！      << qiányīzhānghuí   hòuyīzhānghuí >>

xù yán yī yóu bù luò dào guó jiā yī、 zǎo qī guó jiā de chū xiàn（ yī） yīn shāng shè huì hé jīng jì （ èr） zhōu rén de zǎo qī shēng huó （ sān） miè shāng hòu shāng zhōu liǎng zú de guān xì èr、 jiē jí fēn huà hé yǎn biàn（ yī） guì zú （ èr） guó rén （ sān） zhòng、 shù、 mín （ sì） sī tú shǔ （ wǔ） lì chén qiè （ liù）《 shī jīng》 zhōng suǒ jiàn gè jiē jí de shēng huó sān、 jǐng tián hé tǔ dì zhì dù（ yī） tǔ dì gōng yòu zhì de shǐ yǐng （ èr） zhōu wáng、 zhū hóu、 guì zú tǔ dì suǒ yòu zhì （ sān） gōng tián hé sī tián （ sì） guó yǔ yě de bù tóng tián zhì （ wǔ） nóng yè shēng chǎn gōng jù hé jì shù sì、 zǎo qī guó jiā xíng shì（ yī） wáng tíng hé qún liáo （ èr） chéng bāng guó jiā （ sān） guó（ dì yuán） yǔ jiā（ xuè yuán） liǎng xì de hé yī （ sì） lǐ、 xíng、 bīng、 shuì、 yì èr gǔ dài shè huì yī、 chūn qiū zhàn guó zhī jì de jīng jì shè huì biàn huà yǐn yán （ yī） nóng yè shēng chǎn lì de fēi yuè fā zhǎn （ èr） chéng shì jiāo huàn jīng jì de xīng qǐ 1 ． jiāo huàn hé shāng rén de huó yuè （ èr） chéng shì jiāo huàn jīng jì de xīng qǐ 2． huò bì hé chéng shì xīng qǐ （ èr） chéng shì jiāo huàn jīng jì de xīng qǐ 3． jiāo huàn zài jīng jì shēng huó zhōng de dì wèi

dì   I   [II]   [III]   [IV]   yè

pínglún (0)