|
散文集 》 quán hòu hàn wén 》
juàn shí sì
yán kě jūn Yan Kejun
◎ huán tán( sān)
◇ huán zǐ xīn lùn zhōng
△ qiǎn fēi dì liù
wáng zhě chū xīng, jiē xiān jiàn gēn běn, guǎng lì fān píng, yǐ zì shù dǎng, ér qiáng gù guó jī yān。 shì yǐ zhōu wǔ wáng kè yīn, wèi xià yú 'ér fēng huáng dì、 yáo、 shùn、 yīn zhī hòu, jí tóng xìng qīn shǔ、 gōng chén dé xíng, yǐ wéi yǔ yì, zuǒ zhù hóng yè, yǒng chuí liú( jiù xiào yún 「 liú 」 kǒng「 tǒng」) yú hòu sì。 nǎi zhě qiáng qín bà qù zhū hóu, ér dú zì shì rèn yī shēn, zǐ dì wú suǒ fēng, gū ruò wú yǔ, shì yǐ wéi dì shí sì suì 'ér wáng。 hàn gāo zǔ shǐ dìng tiān xià, bèi wáng qín zhī duǎn jì, dǎo( jiù xiào yún「 dǎo」 kǒng「 zūn」) yīn、 zhōu zhī cháng dào, bāo xiǎn gōng dé, duō fēng zǐ dì。 hòu suī duō yǐ jiāo yì bài wáng, rán hàn zhī jī běn dé yǐ dìng chéng, ér yì xìng qiáng chén bù néng fù qīng。 zhì jǐng、 wǔ zhī shì, jiàn zhū wáng shù zuò luàn, yīn yì duó qí quán shì, ér wáng dàn dé xū zūn, zuò shí zū shuì, gù hàn cháo suì ruò, gū dān tè lì。 shì yǐ wáng wēng bù xīng bīng lǐng shì 'ér jìng qǔ tiān xià。 yòu huái tān gōng dú zhuān zhī lì, bù kěn fēng jiàn zǐ sūn jí tóng xìng qī shǔ, wéi fān fǔ zhī gù, gù bīng qǐ mò zhī jiù zhù yě。 chuán yuē:「 yǔ sǐ rén tóng jí zhě bù kě wéi yī, yǔ wáng guó tóng zhèng zhě bù kě wéi móu。」 wáng wēng xíng shèn lèi bào qín, gù yì shí wǔ suì 'ér wáng。 shī( dāng zuò「 fū」) liè shè qín shòu zhě, shǐ yù zhōng zhī, kǒng qí chuàng bù dà yě。 jì yǐ dé zhī, yòu 'è qí shāng ròu duō yě。 bǐ rén yòu dé yán( běn zuò「 yán」, yǐ《 yù lǎn》 sì bǎi jiǔ shí 'èr、 bā bǎi shàng wǔ gǎi。《 yù lǎn》 yǐn běn zhù yīn tán, shēng ròu jiàng yě, yòu yīn yán) jiàng 'ér měi zhī, jí fàn, è yǔ rén gòng shí, jí xiǎo tuò qí zhōng。 gòng zhě nù, yīn tì qí jiàng, suì qì 'ér jù( běn zuò「 dàn」, yǐ《 yù lǎn》 gǎi) bù dé shí yān。 bǐ wáng qín、 wáng wēng yù qǔ tiān xià shí, nǎi lè yǔ rén fēn zhī。 jí jǐ dé 'ér zhòng 'ài, bù kěn yǔ, shì xī ròu tuò yán( běn zuò「 qí tíng」, yǐ《 yù lǎn》 gǎi) zhī lèi yě。(《 qún shū zhì yào》)
xī qí huán gōng chū, jiàn yī gù xū 'ér wèn zhī。 huò duì yuē:「 guō shì zhī xū yě。」 fù wèn:「 guō shì hé wéi xū?」 yuē:「 shàn shàn 'ér 'è 'è yān。」 huán gōng yuē:「 shàn shàn 'è 'è, nǎi suǒ yǐ wéi cún, ér fǎn wéi xū, hé yě?」 yuē:「 shàn shàn 'ér bù néng yòng, è 'è 'ér bù néng qù。 bǐ shàn rén zhī qí guì jǐ 'ér bù yòng, zé yuàn zhī。 è rén jiàn qí jiàn jǐ 'ér bù hǎo, zé chóu zhī。 fū yǔ shàn rén wéi yuàn, è rén wéi chóu, yù wú wáng, dé hū?」 nǎi zhě wáng wēng shàn tiān xià xián zhì cái néng zhī shì, jiē zhēng jù 'ér bù kěn yòng, shǐ rén huái fěi bàng 'ér yuàn zhī。 gēngshǐ 'è zhū wáng jiǎ hào wú yì zhī rén, ér bù néng qù, lìng gè xīn hèn 'ér chóu zhī。 shì yǐ wáng wēng jiàn gōng 'ér shēn sǐ, gōng shì shāo jìn; gēngshǐ dì wéi zhū wáng jiǎ hào 'ér chū zǒu, lìng chéng guō cán。 èr zhù jiē yòu shàn shàn 'è 'è zhī fèi, gù bù miǎn yú huò nán dà zāi, zú shǐ cháng 'ān dà dū huài bài wéi xū。 cǐ dà fēi zhī xíng yě。 běi mán zhī xiān, yǔ zhōng guó bìng, lì nián cí duō, bù kě jì yě。 rén zhě bù néng yǐ dé lái, qiáng zhě bù néng yǐ lì bìng yě。 qí xìng fèn zhì, shòu jù 'ér niǎo sàn, qí qiáng nán qū 'ér chéng nán dé, shì yǐ shèng wáng jī mí 'ér bù zhuān zhì yě。 xī zhōu shì shuāi wēi, yí dí jiāo qīn, zhōng guó bù jué rú xiàn。 yú shì xuān wáng zhōng xīng, jǐn dé fù qí qīn dì。 fū yǐ qín shǐ huáng zhī qiáng, dài jiá sì shí wàn, bù néng kuī hé xī, nǎi zhù cháng chéng yǐ fēn zhī。 hàn xīng, gāo zǔ jiàn wéi yú píng chéng, lǚ hòu shí wéi bù guǐ zhī yán。 wén dì shí, xiōng nú dà rù, fēng huǒ hòu qí zhì yōng、 gān quán。 jǐng、 wǔ zhī jiān, bīng chū shù kùn, zú bù néng qín zhì, jí yǔ jié hé qīn, rán hòu biān yǒng( yí zuò「 jìng」) dé 'ān, zhōng guó yǐ níng。 qí hòu xiōng nú nèi luàn, fēn wéi wǔ chányú。 gān yán shòu dé chéng qí bì, yǐ shēn dé hūhányè chányú, gù kěn wěi zhì chēng chén, lái rù cháo jiàn hàn jiā。 hàn jiā dé yǐ xuān dé guǎng zhī lóng 'ér wēi shì sì hǎi, mò bù shuài fú, lì shì wú kòu。 ān wēi shàng wèi kě zhī, ér wěi fù qīn kè xiōng nú, wǎng gōng duó qí xǐ shòu, ér biǎn sǔn qí dà chén hào wèi, biàn yì jiù cháng, fēn dān yú wéi shí wǔ, shì yǐ hèn huì dà nù, shì xiāng gōng jù。 wáng wēng bù zì fēi huǐ, jí( dāng zuò「 nǎi」) suì chí qū qiáng wú lǐ, duō bài jiànglǜ, diào fā bīng mǎ, yùn xǐ liáng shí cái wù, yǐ dàn( dāng zuò「 dān」) suǒ tiān xià。 tiān xià chóu hèn yuàn kǔ, yīn dà rǎo luàn, jìng bù néng cuò shāng yī hú lǔ, tú zì qióng jí jié jìn 'ér yǐ。《 shū》 yuē:「 tiān niè kě bì, zì zuò niè bù kě huó。」 qí sī zhī wèi yǐ。 fū gāo dì zhī jiàn wéi。 shí( dāng zuò「 qī」) rì bù shí。 jí dé miǎn tuō, suì wú yùn sè。 chéng zhī qí wǎng gōng fēi wù, ér yuàn zhī wú yì yě。 jīn xiōng nú fù yú wáng wēng, wáng wēng jiù wǎng qīn xuē rǎo zhī, gù shǐ shì zhì yú sī。 qǐ suǒ wèi「 ròu zì shēng chóng, ér rén zì shēng huò」 zhě xié? qí wéi bù jí, nǎi jù rú cǐ, zì zuò zhī shèn zhě yě。(《 qún shū zhì yào》)
wáng mǎng( běn shū zuò「 wáng wēng」, zhēng shì zhě zhé biàn qí cí) shí, zhì xī hǎi jùn, lìng qí lì jiē bǎi shí qīn shì。 yī yuē wéi sì bǎi shí, èr suì 'ér qiān bǔ。(《 xù hàn · bǎi guān zhì wǔ》 zhù。 àn:《 mǎng chuán》「 jū shè yuán nián, xī qiāng yuàn mǎng duó qí dì zuò xī hǎi jùn」。)
hàn xuān yǐ lái, lǐ xìng fù qián(《 yù lǎn》 zuò「 liǎn」) yī suì wéi sì shí yú wàn wàn。 lì fèng yòng qí bàn, yú 'èr shí wàn wàn cáng yú dū nèi wéi jìn qián。 shàofǔ suǒ lǐng yuán dì zuò wù zhī bā shí sān wàn wàn, yǐ gěi gōng shì gòngyǎng zhū shǎng cì。(《 wén xuǎn · yǒng míng jiǔ nián cè xiù cái wén》 zhù,《 yù lǎn》 liù bǎi 'èr shí qī)
wáng mǎng( dāng zuò「 wēng」) qǐ jiǔ miào, yǐ tóng wéi zhù méng, dà jīn yín cuò lòu qí shàng。(《 yù lǎn》 wǔ bǎi sān shí yī)
jǔ huǒ yè zuò, rán tàn gān qiáng。(《 yù lǎn》 bā bǎi qī shí yī)
fū( dāng zuò「 zāi」) yì biàn guài zhě, tiān xià suǒ cháng yòu, wú shì 'ér bù rán。 féng míng zhù、 xián chén、 zhì shì、 rén rén, zé xiū dé shàn zhèng, shěng zhí shèn xíng yǐ yìng zhī, gù jiù yāng xiāo wáng 'ér huò zhuǎn wéi fú yān。 xī dà wù zāo sāng qī shēng cháo zhī guài, huò zhōng zōng zhī hào; wǔ dīng yòu ず zhì shēng dǐng zhī yì, shēn xiǎng bǎi nián zhī shòu; zhōu chéng wáng yù léi fēng zhé mù zhī biàn, ér huò fǎn fēng suì shú zhī bào; sòng jǐng gōng yòu yíng huò shǒu xīn zhī yōu, xīng wéi xǐ sān shè。 yóu shì guān zhī, zé mò shàn yú yǐ dé yì jīng chéng bào sài zhī yǐ。 gù《 zhōu shū》 yuē:「 tiān zǐ jiàn guài zé xiū dé, zhū hóu jiàn guài zé xiū zhèng, dà fū jiàn guài zé xiū zhí, shì shù jiàn guài zé xiū shēn。」 shén bù néng shāng dào, yāo yì bù néng hài dé。 jí shuāi shì bó sú, jūn chén duō yín jiāo shī zhèng, shì shù duō xié xīn 'è xíng, shì yǐ shù yòu zāi yì biàn guài, yòu bù néng nèi zìxǐng shì, wèi tiān wēi, ér fǎn wài kǎo bàng yì, qiú wèn jué gù, huò yú nìng yú 'ér zì guà wù, ér lìng huàn huò dé jiù, jiē wéi tiān nì dào zhě yě。(《 qún shū zhì yào》)
wǔ dì chū xǐ yìn shí, cái yòu zhào zhèn, zǐ hóu zé méi yìn。 dì wèi 'è, gù shā zhī。(《 shǐ jì · fēngshàn shū》 suǒ yǐn)
yú qián zuò wáng wēng zhǎng jiào( dāng zuò「 lè」) dà fū shí, yòu nán zǐ bì kāng shā qí mǔ, yòu zhào fán shāo qí zǐ shī, bào qí zuì yú tiān xià。 yú wèi cǐ shì bù yí xuān bù, zhù fēng shì yún:「 xī xuān dì shí, gōng qīng dà fū cháo huì tíng zhōng, chéngxiàng yǔ cì yán: 『 wén xiāo shēng zǐ, zǐ cháng, qiě shí qí mǔ nǎi néng fēi, níng rán yé? 』 shí yòu xián zhě yìng yuē:『 dàn wén xiāo zǐ fǎn bǔ qí mǔ 'ěr。』 chéng xiāng dà cán, zì huǐ qí yán zhī fēi yě。 qún shì rén jiē shǎo chéngxiàng 'ér duō bǐ xián rén, xián rén zhī yán yòu yì yú dé huà yě。 shì gù jūn zǐ yǎn 'è yáng shàn, niǎo shòu shàng wéi zhī huì, ér kuàng yú rén hū? bù yí fā yáng yě。」(《 yì lín》。《 yù lǎn》 sì bǎi jiǔ shí yī, yòu jiǔ bǎi 'èr shí qī)
chéng yī guān yú lù chuān。(《 shù yì jì》 shàng)
dǒng xián nǚ dì wéi zhāo yí, jū shè hào yuē jiāo fēng。(《 hòu hàn · bān gù chuán shàng》 zhù,《 wén xuǎn · xī dū fù》 zhù, yòu《 xuān guì fēi lěi》 zhù,《 yù lǎn》 yī bǎi bā shí yī)
chǔ zhī yǐng dū, chē gǔ jī, mín jiān mó, shì lù xiāng pái tū, hào wéi cháo yī xīn 'ér mù yī bì。(《 běi táng shū chāo》 yī bǎi 'èr shí jiǔ,《 yù lǎn》 qī bǎi qī shí liù)
dào lù jiē hāo cǎo, liáo guō lángjí。(《 wén xuǎn · shǔ dū fù》 zhù)
huò yán:「 wǎng zhě gōng qīng zhòng chén quē, ér zhòng rén xián yù bù shǔ, yún:『 jiá yǐ dāng wéi zhī。』 hòu guǒ rán。 bǐ hé yǐ chù zhī 'ér yòu néng yǔ shàng tóng yì hū? kǒng zǐ wèi zǐ gòng yì zé lǚ zhōng。 jīn zhòng rén néng yǔ zǐ gòng děng hū?」 yú yìng yuē:「 shì zhī zài wèi rén shuài tóng bèi, xiāng qù bù shèn jiāo zhù。 qí xiū shàn shǎo yù zhě, gù shàng xià suǒ xī wén zhī yě。 fū míng shū zhě shì yì, zhī jūn zhě lǜ móu, gù qún xià zhī yǐn, cháng yǔ shàng tóng dù yě。 rú xī tānɡ、 wǔ zhī yòng yī、 lǚ, gāo zōng zhī qǔ fù shuō, huán、 mù zhī shòu guǎn、 níng、 yóu、 xī, qǐ zhòng rén suǒ shí zhī zāi! bǐ qún xià suī hǎo yì cuò, yì yān néng zé sī yǐ kě jū dà chén fǔxiàng zhě hū? guó jiā shè lǐ guān, zhì xíng bì, suǒ yǐ dìng jiān xié, yòu nèi liàng zhōng chéng yù shǐ yǐ zhèng qí gǔ xià, gù cháng yòng míng xí zhě, shǐ yǐ yù( yòu tuō wù)」 fēn zhèng fǎ, ér zhōng hū qīn qīng shēn kè jiē wù kù nüè guò dù, yù jiàn wèi( dāng yòu wù) jìn lì 'ér qiú huò gōng shǎng, huò zhù néng lì shì 'ér 'è liè ruò zhī bàng。 shì yǐ yì yǐ chuí chǔ, wǔ wén chéng 'è, jí shì chéng yù bì, suī shǐ gāo táo tīng zhī, yóu bù néng wén yě。 zhì yú yán yǔ xiǎo gù, xiàn zhì rén yú zú miè, shì chéng kě dào tòng yān。 jiàn zhì hū cháo tíng, shí yòu fèn ぉ, wén 'è fú yuán, gù lìng tiān xià xiāng fàng, jù chéng( yí yòu tuō) huò, jī yòu sī zhī xíng shēn kè yún: xià shàng zhí zhòng, ér lìng shàng dé shī 'ēn zé。 cǐ yán shèn fēi yě。 fū xián lì zhèng shì wéi shàng chù shì, chí fǎ yí rú dān qīng yǐ。 shì gù yán zhī dāng, bì kě xíng yě; zuì zhī dāng, bì kě xíng yě。 rú hé gǒu yù 'ā zhǐ hū? rú zāo shàng hū lüè, bù sù liú 'ér tīng xíng qí shì, zé dāng shòu qiáng sǐ yě。 āi dì shí, dài zhào wǔ kè, yǐ zhī huáng( dāng zuò「 xīng」) hǎo fāng dào, shù zhào( dāng yòu「 jiàn」 zì)。 hòu zuò dì(「 dì」 zì yǎn) shì xià yù。 yù qióng xùn, dé qí sù yǔ rén yán, hàn cháo dāng shēng yǒng nù zǐ rú wǔ dì zhě, kè bào。 yǐ wéi xiān dì wéi nù zǐ, fēi suǒ yí yán, dà bù jìng。 fū yán yǔ zhī shí, guò chā shī wù, nǎi bù zú bèi yǐ xíng zhū。 jí dǐ qī shì, kě wú yú bù zhì zuì?《 yì》 yán「 dà rén hǔ biàn, jūn zǐ bào biàn」, jí yǐ shì lùn yù rén zhù, nìngkě wèi yuē:「 héwèi bǐ wǒ qín shòu hū?」 rú chēng jūn zhī shèng míng yǔ yáo、 shùn tóng, huò kě nù yuē:「 hé gù bǐ wǒ yú sǐ rén hū?」 shì zhù jì bù tōng, ér fǔ zuǒ zhí shì zhě fù suí 'ér tīng zhī, shùn chéng zhī, bù yì zhòng wéi méng méng hū?(《 qún shū zhì yào》)
jiǔ jiāng tài shǒu páng zhēn 'àn xiàn lìng gāo shòu shè jì jì, yòu shēng niú ròu 'èr shí jīn, hé yǐ zhù shǒu dào, shàng qǐng dài bǔ。 zhào jì bù zāng。 tiān xià yuán shì, zhū fǔ xiàn shè là cí jì zào, bù dàn jìn shú shí, jiē fù duō ròu mǐ jiǔ fǔ là, zhū qí zhēn yì shèng, shì gù zhū jùn fǔ zhì shā niú shù tóu。(《 yù lǎn》 bā bǎi liù shí sān)
△ qǐ wù dì qī
lóng wú chǐ shuǐ, wú yǐ shēng tiān; shèng rén wú chǐ tǔ, wú yǐ wáng tiān xià。(《 yì lín》)
chèn chū《 hé tú》《 luò shū》, dàn yòu zhào zhèn 'ér bù kě zhī。 hòu rén wàng fù jiā zēng yǐ tuō, chēng shì kǒng qiū, wù zhī shèn yě。(《 yì lín》)
zhāng zǐ hóu yuē:「 yáng zǐ yún, xī dào kǒng zǐ yě, nǎi pín rú cǐ。」 wú yìng yuē:「 zǐ yún yì dōng dào kǒng zǐ yě。 xī zhòng ní qǐ dú shì lǔ kǒng zǐ? yì qí、 chǔ shèng rén yě。」(《 yì lín》)
huà shuǐ lòu bīng, yǔ shí xiāo shì。(《 yì lín》,《 yù lǎn》 liù shí bā)
kǒng zǐ yǐ sì kē jiào shì, suí qí suǒ xǐ。 pì rú shì sì, duō liè zá wù, yù zhì zhī zhě bìng zhì。(《 yì lín》)
shèng rén tiān rán zhī zī, suǒ yǐ jué rén yuǎn zhě yě。(《 wén xuǎn · lù shì héng yàn xuán pǔ xuān yóu táng shī》 zhù)
xī yán yuān yòu gāo miào cì shèng zhī cái, wén yī zhī shí。(《 wén xuǎn · yìng xiū lián yǔ cáo cháng sī shī》 zhù)
zǐ gòng duì qí jǐng gōng yuē:「 chén zhī shì zhòng ní, pì rú kě 'ér cāo bēi qì, jiù jiāng hǎi yǐn, mǎn fù 'ér dié yòu jiāng hǎi zhī shēn?」(《 wén xuǎn · yùn mìng lùn》 zhù,《 tóu tuó sì bēi wén》 zhù)
fū bù jiǎn zhī wū, bù rú 'ēpáng zhī gōng, bù zhuó zhī chuán, bù rú mó lóng zhī jué。 xuán jiǔ bù rú cāng wú zhī chún, kòng jiē bù rú liú zhèng zhī lè。(《 chū xué jì》 shí wǔ,《 yù lǎn》 wǔ bǎi liù shí jiǔ)
yàn yán:「 sān suì xué, bù rú yī suì zé shī。」(《 yù lǎn》 sì bǎi sì)
kǒng zǐ, pǐ fū 'ěr, ér zhuó rán míng zhù。 zhì qí zhǒng mù, gāo zhě niú yáng jī tún 'ér jì zhī, xià jí jiǔ fǔ hán bèi, zhì jìng 'ér qù。(《 yù lǎn》 bā bǎi liù shí)
wú zhī wán shuǐ ruò yú biē, shǔ zhī biàn shān ruò qín shòu。(《 yù lǎn》 jiǔ bǎi sān shí 'èr)
△ qū bì dì bā
yán yuān suǒ yǐ mìng duǎn, mù kǒng zǐ, suǒ yǐ shāng qí nián yě。 guān dōng bǐ yǔ yuē:「 rén wén cháng 'ān lè, zé chū mén xī xiàng 'ér xiào。」 zhī(《 liù tiē》 shí liù「 zhī」 zì zuò「 rú wén」 èr zì) ròu wèi měi, zé duì tú mén 'ér dà jiáo。 cǐ yóu shí rén suī bù bié shèng, yì fù xīn mù。 rú yōng mǎ yǔ liáng mǎ, xiāng zhuī xián wěi, zhì mù, gòng liè sù suǒ, liáng mǎ míng shí rú gù, yōng mǎ chuí tóu bù fù shí, hé yì yán yuān yǔ kǒng zǐ yōu liè。(《 yì lín》,《 běi táng shū chāo》 yī bǎi sì shí wǔ,《 yì wén lèi jù》 qī shí 'èr,《 wén xuǎn · cáo zǐ jiàn yǔ wú jì zhòng shū》 zhù,《 chū xué jì》 èr shí wǔ,《 liù tiē》 shí liù,《 yù lǎn》 sān bǎi jiǔ shí yī, yòu sì bǎi jiǔ shí liù, yòu bā bǎi 'èr shí bā, yòu bā bǎi liù shí sān, yòu bā bǎi jiǔ shí qī)
yú shàoshí jiàn yáng zǐ yún zhī lì wén gāo lùn, bù zì liàng niánshào xīn jìn, ér wěi yù dài jí。 cháng jī yī shì 'ér zuò xiǎo fù, yòng jīng sī tài jù, ér lì gǎn dòng fā bìng, mí rì chōu。 zǐ yún yì yán, chéng dì shí, zhào zhāo yí fāng dà xìng, měi shàng gān quán, zhào lìng zuò fù, wéi zhī zú bào。 sī jīng kǔ, fù chéng, suì kùn juàn xiǎo wò, mèng qí wǔzàng chū zài dì, yǐ shǒu shōu 'ér nèi zhī。 jí jué, bìng chuǎn jì dà shǎo qì, bìng yī suì(《 běi táng shū chāo》 zuò「 bìng fā yī nián 'ér sǐ」。《 gān quán fù》 zhù zuò「 míng rì suì zú」。《 yù lǎn》 sān bǎi jiǔ shí sān zuò「 yī nián zú」, sān bǎi jiǔ shí jiǔ、 qī bǎi sān shí jiǔ zuò「 bìng yī suì zú」, jiē wù。) yóu cǐ yán zhī, jìn sī wù jīng shén yě。(《 yì lín》,《 běi táng shū chāo》 yī bǎi 'èr,《 yì wén lèi jù》 wǔ shí liù, yòu qī shí wǔ,《 wén xuǎn · gān quán fù》 zhù,《 wén fù》 zhù,《 bái kǒng liù tiē》 bā shí liù,《 yù lǎn》 sān bǎi jiǔ shí sān, yòu sān bǎi jiǔ shí jiǔ, yòu wǔ bǎi bā shí qī, yòu yī bǎi sān shí jiǔ)
zhuāng zhōu bìng jù, dì zǐ duì qì zhī。 yìng yuē:「 wǒ jīn sǐ zé shuí xiān? gèng bǎi nián shēng zé shuí hòu? bì bù dé miǎn, hé tān yú xū yú?」(《 yì lín》)
yú qián wéi wáng wēng diǎn lè dà fū, jiàn lè jiā shū jì, yán「 wén dì shí, dé wèi wén hóu shí yuèrén dòu gōng, nián bǎi bā shí suì, liǎng mù jiē máng。 wén dì qí 'ér wèn zhī yuē:『 yīn hé fú shí 'ér néng zhì cǐ xié?』 duì yuē:『 chén nián shí sān shī míng, fù mǔ 'āi qí bù jí zhòng jì shì, jiào chén wéi lè, shǐ gǔ qín。 rì jiǎng xí yǐ wéi cháng shì。 chén bù néng dǎo yǐn, wú suǒ fú 'ěr yě, bù zhī shòu dé hé lì。』」 yú yǐ wéi dòu gōng shǎo máng, zhuān yī nèi shì, jīng bù wài jiàn, héng yì lè, suǒ yǐ yì xìng mìng yě, gù yòu cǐ shòu。(《 hàn shū · yì wén zhì》 zhù《 biàn zhèng lùn》 yǐn chén sī wáng《 biàn dào lùn》,《 yù lǎn》 sān bǎi bā shí sān, yòu qī bǎi sì shí)
qí huán gōng xíng, jiàn mài( sòng běn《 chū xué jì》 zuò「 」) qiū rén, wèn qí nián jǐ hé。 duì yuē:「 bā shí sān yǐ。」 gōng yuē:「 yǐ zǐ shòu, zhù guǎ rén hū?」 duì yuē:「 shǐ zhù jūn shèn shòu, jīn yù shì jiàn, yǐ rén wéi bǎo。」(《 chū xué jì》 bā,《 tài píng huán yǔ jì》 shí 'èr《 qiáo xiàn》)
yú cháng guò gù chén lìng tóng 'èr fáng, jiàn qí dú《 lǎo zǐ》 shū, yán「 lǎo zǐ yòng tián dàn yǎng xìng, zhì shòu shù bǎi suì。 jīn xíng qí dào, níng néng yán nián què lǎo hū?」 yú yìng zhī yuē:「 suī tóng xíng míng, ér zhì xìng cáigàn nǎi gè yì dù, yòu qiáng ruò jiān cuì zhī zì yān, ài yǎng shì yòng zhī, zhí chā yù 'ěr。 pì yóu yī lǚ qì wù, ài zhī zé wán, quán zhī jiǔ。」 yú jiàn qí bàng yòu má zhú, ér chuí yī chǐ suǒ, zé yīn yǐ yù shì。 yán「 jīng shén jū xíng tǐ, zhè rán zhú yǐ。 rú shàn fú chí, suí huǒ 'ér cè zhī, kě wú miè 'ér jìng zhú。 zhú wú, huǒ yì bù néng dú xíng yú xū kōng, yòu bù néng hòu rán qí 。 yóu rén zhī qí lǎo, chǐ duò fā bái, jī ròu kū là, ér jīng shén fú wéi zhī néng rùn zé。 nèi wài zhōu biàn, zé qì suǒ 'ér sǐ, rú huǒ zhú zhī jù jìn yǐ。 rén zhī zāo xié shāng bìng, ér bù yù gòngyǎng liáng yī zhě, huò qiáng sǐ, sǐ zé jī ròu jīn gǔ cháng ruò huǒ zhī qīng cì fēng 'ér bù huò jiù hù, yì dào miè, zé fū yú gān cháng yān yú cháng yè zuò jī nèi zhōng, rán má zhú, zhú bàn yā yù miè, jí zì rì chì shì, jiàn qí pí yòu bō jīn qǐ, nǎi fú chí zhuǎn cè, huǒ suì dù 'ér fù。 zé wéi rén shēn huò yòu kuī bō, jù néng yǎng shèn shàn chí, yì kě yǐ dé dù。 yòu rén mò néng shí qí shǐ shēng shí, zé lǎo yì sǐ bù dāng zì zhī。 fū gǔ xī píng hé zhī shì, rén wù méng měi shèng 'ér shēng, jiē jiān qiáng lǎo shòu, xián bǎi nián zuǒ yòu nǎi sǐ, sǐ shí hū rú wò chū zhě, yóu guǒ wù gǔ shí, jiǔ lǎo zé zì duò luò yǐ。 hòu shì zāo shuāi bó 'è qì, qǔ jià yòu bù shí, qín kǔ guò dù, shì yǐ shēn shēng zǐ jiē jù shāng, ér jīn gǔ xuè qì bù chōng qiáng, gù duō xiōng duǎn zhé, zhōng nián yāo zú。 qí yù bìng huò jí tòng cè dá, rán hòu zhōng jué, gù zī jiē zèng 'è, yǐ sǐ wéi dà gù。 xī qí jǐng gōng měi qí guó, jiā qí lè, yún:『 shǐ gǔ 'ér wú sǐ, hé ruò?』 yàn zǐ yuē:『 shàng dì yǐ rén zhī mò wéi shàn, rén zhě xī yān, bù rén zhě rú yān。』 jīn bù sī miǎn guǎng rì xué zì tōng, yǐ qū lì shēn yáng míng, rú dàn tān lì cháng shēng, duō qiú yán shòu yì nián, zé huò zhī bù jiě zhě yě。」 huò nán yuē:「 yǐ zhú huǒ yù xíng shén kǒng sì 'ér fēi yān。 jīn rén zhī jī fū shí bō shāng 'ér zì yù zhě, xuè qì tōng xíng yě。 bǐ zhēng zhú quē shāng, suī yòu huǒ jū zhī, bù néng fù quán。 shì yǐ shén qì 'ér shēngzhǎng, rú huǒ zhú bù néng zì bǔ wán, gài qí suǒ yǐ wéi yì yě, ér hé yù tóng zhī?」 yìng yuē:「 huǒ zé cóng yī duān qǐ, ér rén shén qì zé yú tǐ, dāng cóng nèi shāo chū hé yú wài, ruò yóu wài còu dá yú nèi, gù wèi bì yóu duān wǎng yě。 pì yóu tàn huǒ zhī rán chì, rú shuǐ guò dù zhī, yì xiǎo miè, rán fù shēng yān。 cǐ yǔ rén xuè qì shēngzhǎng jī ròu děng, gù qí zhōng jí, huò wéi zhì, huò wéi ěr。 hé wéi bù kě yǐ yù zāi!」 yú hòu yǔ liú bó shī yè rán zhī huǒ zuò yǔ, dēng zhōng zhī suǒ 'ér zhù qiáo tū, jiāng miè xī, zé yǐ shì xiǎo bó shī, yán rén shuāi lǎo yì rú bǐ tū dēng yǐ(《 yù lǎn》 bā bǎi qī shí zuò「 tū zhù yǐ」)。 yòu wéi yán qián rán má zhú shì。 bó shī yuē:「 dēng zhú jìn, dāng yì qí zhī, yì qí zhú。 rén lǎo shuāi yì rú bǐ zì jué xù。」 yú yìng yuē:「 rén jì bǐng xíng tǐ 'ér lì, yóu bǐ chí dēng yī zhú, jí qí jìn jí, ān néng zì jìn yì? jìn yì zhī nǎi zài rén。 rén zhī jué tǎng yì zài tiān, tiān huò néng wéi tā。 qí jī gǔ xuè qì chōng qiáng, zé xíng shén zhī 'ér jiǔ shēng, è zé jué shāng, yóu huǒ zhī suí zhī zhú duō shǎo cháng duǎn wéi chí sù yǐ。 yù dēng zhú zì jìn yì yǐ bù néng, dàn cù liǎn bàng zhī yǐ rǎn zì qí tóu, zhuǎn cè zhēng gān, shǐ huǒ dé 'ān jū, zé jiē fù míng yān。 jí běn jìn zhě, yì wú yǐ rán。 jīn rén zhī yǎng xìng, huò néng shǐ duò chǐ fù shēng, báifà gèng hēi, jī yán guāng zé, rú bǐ cù zhī zhuǎn zhú zhě, zhì shòu jí yì dú sǐ 'ěr。 míng zhě zhī qí nán qiú, gù bù yǐ zì láo; yú zhě qī huò, ér jì huò jìn zhī yì zhú zhī lì, gù jí jí bù xī。 yòu cǎo mù wǔ gǔ, yǐ yīn yáng qì shēng yú tǔ, jí qí zhǎngdà chéng shí, shí fù rù tǔ 'ér hòu néng shēng。 yóu rén yǔ qín shòu kūn chóng, jiē yǐ xióng cí jiāo jiē xiāng shēng。 shēng zhī yòu cháng, cháng zhī yòu lǎo, lǎo zhī yòu sǐ, ruò sì shí zhī dài xiè yǐ。 ér yù biàn yì qí xìng, qiú wéi yì dào, huò zhī bù jiě zhě yě。」(《 hóng míng jí》 wǔ, yòu lüè jiàn《 yù lǎn》 bā bǎi qī shí)
wèi hòu yuán yòu sòng zàng shí chéng yú mǎ shí pǐ, lì zú yǎng shì, shàn yǐn bù néng chéng, ér mǎ jiē liù shí suì nǎi sǐ。(《 yù lǎn》 bā bǎi jiǔ shí qī)
yú yǔ liú zǐ jùn yán yǎng xìng wú yì。 qí xiōng zǐ bó yù yuē:「 tiān shēng shā rén yào, bì yòu shēng rén yào yě。」 yú yuē:「 gōu wěn bù yǔ rén xiāng yí, gù shí zé sǐ, fēiwèi shā rén shēng yě。 pì ruò bā dòu dú yú, shí zéi( yī běn zuò「 shā」) shǔ, guì hài tǎ, xìng hé shā zhū, tiān fēi( yī běn zuò「 fēi tiān」) gù wéi zuò yě。」(《 yù lǎn》 jiǔ bǎi jiǔ shí)
△ zhèng jīng dì jiǔ
xué zhě jì duō bì 'àn, ér shī dào yòu fù quē rán, cǐ suǒ yǐ zī hūn yě。(《 wén xuǎn · yán yán nián huáng tài zǐ shì diàn huì shī》 zhù)
qín jìn jūn néng shuō《 yáo diǎn》, piān mù liǎng zì zhī shuō zhì shí yú wàn yán, dàn shuō「 yuē ruò jī gǔ」 sān wàn yán。(《 hàn shū · yì wén zhì》 zhù。 àn《 wén xīn diāo lóng · lùn shuō piān》 yuē:「 ruò qín jūn yán zhī zhù《 yáo diǎn》 shí yú wàn zì, zhū pǔ zhī jiě《 shàng shū》 sān shí wàn yán, suǒ yǐ tōng rén 'è fán, xiū xué zhāng jù。」 jìn jūn、 jūn yán, bì yòu yī wù。)
zǐ gòng wèn qú bó yuē:「 zǐ hé yǐ zhì guó?」 dá yuē:「 fú zhì zhì zhī。」(《 yì lín》)
《 yì》, yī yuē《 lián shān》, èr yuē《 guī cáng》, sān yuē《 zhōu yì》。《 lián shān》 bā wàn yán,《 guī cáng》 sì qiān sān bǎi yán。《 lián shān》 cáng yú lán tái,《 guī cáng》 cáng yú tài bǔ( yǐ shàng shí 'èr zì, yǐ《 běi táng shū chāo》 yī bǎi yī jiā。《 lián shān》,《 shū chāo》 zuò「 lì shān」)。 gǔ wén《 shàng shū》 jiù yòu sì shí wǔ juàn( àn:《 hàn zhì》 zuò sì shí liù juàn) wéi shí bā piān( jù yòu tuō wù。《 hàn zhì》 zuò wǔ shí qī piān, shī gǔ yǐn zhèng xuán《 xù zàn》 yún「 hòu yòu wáng qí yī piān」, gù wǔ shí qī, zé cǐ dāng yún wǔ shí bā piān。)。 gǔ yī shī《 lǐ jì》 yòu sì(《 hàn zhì》 zuò「 wǔ」) shí liù juàn。 gǔ《 lùn yǔ》 èr shí yī juàn, yǔ qí、 lǔ wén yì liù bǎi sì shí yú zì(「 yǔ qí xià shí yī zì, yǐ《 jīng diǎn shì wén xù lù》 jiā)。 gǔ《 xiào jīng》 yī juàn 'èr shí zhāng(《 hàn zhì》 zuò 'èr shí 'èr zhāng), qiān bā bǎi qī shí 'èr(《 hàn zhì》 zhù zuò「 yī」,《 yì lín》 yǔ cǐ tóng) zì, jīn yì zhě sì bǎi yú zì。 jiā lùn zhī lín sǒu, wén yì zhī yuān hǎi yě。(《 yù lǎn》 liù bǎi bā)
wéi sì yuè, tài zǐ fā shàng jì yú bì, xià zhì mèng jīn zhī shàng。 cǐ wǔ wáng yǐ bì sān nián zhī sàng, yù zú fù yè。 shēng zhōu 'ér yú rù, zé dì yìng yě。 liáo jì jiàng wū, zé tiān yìng yě。 èr nián, wén zhòu shā bǐ gān。 qiú jī zǐ, tài shī、 shàoshī bào yuèqì bēn zhōu, jiá zǐ rì yuè ruò lián bì, wǔ xīng ruò lián zhū。 mèi shuǎng, wǔ wáng cháo, zhì yú shāng jiāo mù yě, cóng tiān yǐ tǎo zhòu, gù bīng bù xuè rèn 'ér dìng tiān xià。(《 yù lǎn》 sān bǎi 'èr shí jiǔ)
rén bào tiān dì zhī tǐ, huái chún cuì zhī jīng, yòu shēng zhī zuì líng zhě yě。 shì yǐ mào dòng yú mù, yán xìn yú jīn, shì míng yú huǒ, tīng cōng yú shuǐ, sī ruì yú shì。 wǔháng zhī yòng, dòng jìng hái yǔ shén tōng。 mào gōng zé sù, sù, shí yǔ ruò; yán cóng zé , , shí ruò; shì míng zé zhé, zhé, shí yù ruò; tīng cōng zé móu, móu, shí hán ruò; xīn yán zé shèng, shèng, shí fēng ruò。 jīn mù shuǐ huǒ jiē zài yú tǔ, yǔ yù hán jiē fā yú fēng, mào yán shì tīng jiē shēng yú xīn。(《 wǔháng dà yì》 sì)
wáng zhě zào míng bì yōng, suǒ yǐ chéng tiān xíng huà yě(《 chū xué jì》 jiǔ,《 yù lǎn》 wǔ bǎi sān shí sān)。 tiān míng, gù mìng yuē míng táng, shàng yuán fǎ tiān, xià fāng fǎ dì, bā chuāng fǎ bā fēng, sì dá fǎ sì shí, jiǔ shì fǎ jiǔ zhōu, shí 'èr zuò fǎ shí 'èr yuè, sān shí liù hù fǎ sān shí liù yǔ, qī shí 'èr yǒu fǎ qī shí 'èr fēng(《 xù hàn · jì sì zhì zhōng》 zhù) wéi sì miàn táng, gè cóng qí sè, yǐ fǎng sì fāng(《 yì wén lèi jù》 sān shí bā,《 chū xué jì》 shí sān)。 wáng zhě zuò yuán chí rú bì xíng, shí shuǐ qí zhōng, yǐ huán yōng zhī, gù yuē bì yōng, yán qí shàng chéng tiān dì, yǐ bān jiào lìng, liú zhuǎn wáng dào, zhōu(《 yù lǎn》 zuò「 zhōng」) ér fù shǐ。(《 yì wén lèi jù》 sān shí bā,《 yù lǎn》 wǔ bǎi sān shí sì)
《 zuǒshìzhuàn》 zāo zhàn guó qǐn fèi, hòu bǎi yú nián, lǔ rén qī liáng chì wéi《 chūn qiū》, cán lüè duō suǒ yí shī。 yòu yòu qí rén gōng yáng gāo yuán jīng wén zuò chuán, mí lí qí běn shì yǐ。《 zuǒshìzhuàn》 yú jīng, yóu yī zhī biǎo lǐ, xiāng dài 'ér chéng。 jīng 'ér wú chuán, shǐ shèng rén bì mén sī zhī, shí nián bù néng zhī yě。(《 yì lín》,《 jīng diǎn shì wén xù lù》,《 shǐ tōng》 shí sì,《 yù lǎn》 liù bǎi shí。 àn: jūn shān tuī chóng《 zuǒ shì》 rú cǐ。《 shǐ tōng》 shí sì yòu yǐn《 dōng guān hàn jì》「 chén yuán zòu yún: guāng wǔ xīng lì《 zuǒ shì》, ér huán tán、 wèi hóng bìng gòng huǐ zǐ, gù zhōng dào 'ér fèi」。 shì yǔ《 xīn lùn》 wéi yì, suǒ wèi shěn yě。)
zhū rú dǔ《 chūn qiū》 zhī jì lù, zhèng zhì zhī dé shī, yǐ lì zhèng yì, yǐ wéi shèng rén fù qǐ, dāng fù zuò《 chūn qiū》 yě。 zì tōng shì ruò tài shǐ gōng, yì yǐ wéi rán。 yú wèi zhī fǒu。 hé zé? qián shèng hòu shèng, wèi bì xiāng xí。 fū shèng xián suǒ chén, jiē tóng qǔ dào dé rén yì, yǐ wéi qí lùn yì wén, ér jù shàn kě guān zhě, yóu rén shí jiē yòng yú ròu cài qié, yǐ wéi shēng shú yì hé, ér fù jū měi zhě yě。(《 měi táng shū chāo》 wèi gǎi běn jiǔ shí wǔ。《 yù lǎn》 liù shí bā)
wú zhī cuàn shì miè wáng, xìn yóu jì zhá。 zhá bù shū shàng fàng zhōu gōng zhī shè wèi, ér xià mù cáo zāng zhī qiān ràng, míng yǐ xì yǐ。《 chūn qiū》 zhī qù, qǐ wèi 'ěr hū?(《 gǔ wén yuàn · lì yán duì shì》)
yáo néng zé tiān zhě, guì qí néng chén shùn、 yǔ 'èr shèng。(《 yì lín》)
△ shí tōng dì shí
liú zǐ zhèng、 zǐ jùn、 zǐ jùn xiōng zǐ bó yù, sān rén jù shì tōng rén, yóu zhēn zhòng《 zuǒ shì》, jiào shòu zǐ sūn, xià zhì fù nǚ, wú bù dú sòng zhě。 cǐ yì bì yě。(《 yì lín》,《 běi táng shū chāo》 jiǔ shí bā,《 yù lǎn》 liù bǎi shí, yòu liù bǎi shí liù)
hàn gāo zǔ jiàn lì hóng jī, móu gōng tānɡ、 wǔ。 jí shēn bìng, dé liáng yī fú yòng, zhuān wěi fù rén, guī zhī tiān mìng yì yǐ wù yǐ。 cǐ bì tōng rén 'ér bì zhě yě。(《 wén xuǎn · xiè líng yùn lú líng wáng mù xià shī》 zhù)
hàn tài zōng wén dì yòu rén zhì tōng míng zhī dé, chéng hàn chū dìng, gōng jiǎn shěng yuē, yǐ huì xiū bǎi xìng, jiù shàn kùn fá, chú ròu xíng, jiǎn lǜ fǎ, bó zàng mái, sǔn yú fú, suǒ wèi dá yú yǎng shēng sòng zhōng zhī shí zhě yě。 jí shǐ cóng dài zhēng, shí móu yì hú yí, néng cóng sòng chāng zhī cè, yìng shēng chí lái。 jí wèi 'ér yǎn wǔ xiū wén, shī bù dà 'ēn, yù xī bīng gé, yǔ xiōng nú hé qīn, zǒng cuō gāng jì(《 běi táng shū chāo》 shí wǔ zuò「 jì gāng」), gù suì bāo zēng lóng wéi tài zōng yě。 ér nì yú sú yì, chì zhú cái chén, yòu bù shèng sī 'ēn, shǐ bì qiè shèn fū rén yǔ huáng hòu tóng xí。 yǐ luàn( běn zuò「 hùn」, yǐ《 wén xuǎn · huàn zhě chuán lùn》 zhù gǎi) zūn bēi zhī lún, cǐ qí suǒ bì yě。(《 yù lǎn》 bā shí bā)
chōng liáo yīn fù。(《 běi táng shū chāo》 shí wǔ。 yí shì yán wén dì。)
hàn wǔ dì cái zhì gāo(《 yù lǎn》 zuò「 yīng」) miào, yòu chóng xiān guǎng tǒng(《 yù lǎn · zuò「 chóng wén guǎng yè」》) zhī guī, gù jí wèi 'ér kāi fā dà zhì, kǎo hé gǔ jīn(《 yì wén lèi jù》 zuò「 jīn gǔ」,《 běi táng shū chāo》 shí 'èr yǔ《 yù lǎn》 tóng) mó fàn qián shèng gù shì, jiàn zhēngshuò, dìng zhì dù, zhāo xuǎn jùn jié, fèn yáng wēi nù, wǔ yì sì jiā, suǒ zhēng zhě fú(《 běi táng shū chāo》 shí sān yǐn cǐ 'èr jù), xīng qǐ liù yì, guǎng jìn rú shù, zì kāi pì yǐ lái, wéi hàn jiā wéi zuì shèng yān gù xiǎn wéi shì zōng, kě wèi zhuó 'ěr jué shì zhī zhù yǐ。 rán shàng nǎi duō guò chā, jì yù chì jìng guǎng guī, nǎi yòu tān lì, zhēng wù zhī wú yì zhě。 wén xī yí dàyuān guó yòu míng mǎ, jí dà fā jūn bīng, gōng qǔ lì nián, shì zhòng duō sǐ, dàn dé shù shí pǐ 'ěr。 yòu gē 'ér wèi zǐ fū yīn xìng 'ài zhòng, nǎi yīn qiú chén huáng hòu guò 'è 'ér fèi tuì zhī, jí lì zǐ fū, gèng qí nán wéi tài zǐ。 hòu tīng xié chén zhī zèn, wèi hòu yǐ yōu sǐ, tài zǐ chū zǒu, miè wáng bù zhī qí chù。 xìn qí wū gǔ, duō zhēng huì xié pì, qiú bù jí zhī fāng, dà qǐ gōng shì, nèi jié fǔ kù, wài bà tiān xià, bǎi xìng zhī sǐ wáng bù kě shèngshǔ。 cǐ kě wèi tōng 'ér bì zhě yě。(《 yì wén lèi jù》 shí 'èr,《 yù lǎn》 bā shí bā)
《 hàn shū · chén zūn chuán》 yún:「 zhāng sǒng wéi zéi bīng suǒ shā。」 lǐ qí yuē:「 sǒng zhī yòu zéi dāng dì fǎn zhī rì, bù zài wéi zéi suǒ shā。 huán tán yǐ wéi tōng rén zhī bì yě。」
yáng zǐ yún wéi láng, jū cháng 'ān, sù pín。 bǐ suì wáng qí liǎng nán, āi tòng zhī, jiē chí guī zàng yú shǔ, yǐ cǐ kùn fá。 xióng( dāng zuò「 zǐ yún」。《 yù lǎn》 biàn qí cí 'ěr) chá dá shèng dào, míng yú sǐ shēng, yí bù xià jì zhá。 rán 'ér mù yuàn sǐ zǐ, bù néng yǐ yì gē 'ēn, zì lìng duō fèi, ér zhì kùn pín。(《 yù lǎn》 wǔ bǎi wǔ shí liù)
请欣赏:
请给我换一个看看! 拜托,快把噪音停掉!我读累了,想听点音乐或者请来支歌曲!
<< qiányīzhānghuí hòuyīzhānghuí >>
【选集】quán shàng gǔ sān dài qín hàn sān guó liù cháo wén |
|
|
juàn yī | juàn 'èr | juàn sān | juàn sì | juàn wǔ | juàn liù | juàn qī | juàn bā | juàn jiǔ | juàn shí | juàn shí yī | juàn shí 'èr | juàn shí sān | juàn shí sì | juàn shí wǔ | juàn shí liù | juàn shí qī | juàn shí bā | juàn shí jiǔ | juàn 'èr shí | juàn 'èr shí yī | juàn 'èr shí 'èr | juàn 'èr shí sān | juàn 'èr shí sì | |
| dì I [II] [III] [IV] [V] yè
|
|