断代 》 chǔ guó shǐ   》 dì shí 'èr zhāng zhàn guó zhōng hòu qī chǔ guó de zhú bù shuāi luò      wèi chāng Wei Chang

　　yī、 zòng、 héng huó dòng de chǎn shēng yǔ chǔ huái wáng wéi zòng cháng de “ wǔ guó fá qín ”
　　 gōng yuán qián 342 nián mǎ líng zhī zhàn hòu， wèi guó xuē ruò， qín、 qí liǎng guó bù duàn qiáng dà qǐ lái， zhè yàng jiù hé yuán lái yī zhí qiáng shèng de chǔ guó， xíng chéng sān qiáng bìng lì duì zhì zhī shì。 wèi huì wáng wèile bǎi tuō kùn jìng， cǎi quàn yǐ wèi hé hū qí、 chǔ yǐ 'àn bīng” hé“ biàn fú zhé jié 'ér cháo qí” cè lüè， bù jǐn shòu dào chǔ、 zhào、 yàn de dǎ jī， ér qiě hái shòu dào qín de měng liè jìn gōng。 gōng yuán qián 333 nián ( chǔ wēi wáng qī nián )， qín huì wén wáng yǐ wèi yīn jìn ( jīn shǎn xī huá yīn dōng ) rén gōng sūn yǎn ( xī shǒu ) wéi dà liáng zào， cì nián， wèi wéi tǎo hǎo qín， zhù dòng bǎ yīn jìn xiàn gěi qín guó， qín gēngmíng wéi níng qín， qǔ dé liǎo dōng jìn de zhàn lüè yào dì。 gōng yuán qián 331 nián ( chǔ wēi wáng jiǔ nián )， qín gōng zǐ bǐ yǔ wèi zhàn， lǔ qí jiāng lóng jiǎ， zhǎn shǒu bā wàn。 cì nián， qín jì xù gōng wèi， wèi guó bù zhī， bèi pò gē hé xī dì yǔ qín。
　　 gōng yuán qián 329 nián ( chǔ wēi wáng shí yī nián )， chǔ wēi wáng zú， zǐ xióng huái lì， shì wéi chǔ huái wáng ( qián 328-299 nián )。 wèi wén chǔ sàng， chéng jī gōng chǔ， qǔ xíng shān ( jīn hé nán lěi hé dōng )(《 shǐ jì · chǔ shì jiā》。） zhè yī nián， wèi rén zhāng yí rù qín， xuán jí rèn wéixiàng； gōng sūn yǎn zé zì qín fù wèi， wèi rèn wéi jiāng。 zhāng yí rèn qín xiāng hòu， yī fāng miàn réng jì xù dǎ jī wèi guó， lìng yī fāng miàn yòu lì yòng wèi guó chǔjìng kùn nán de jú miàn， cǎi qǔ lián héng cè lüè， yǐ yòu pò wèi guó jiù fàn。 gōng yuán qián 328 nián ( chǔ huái wáng yuán nián )， zhāng yí qiǎn gōng zǐ sāng gōng wèi， qǔ pú yáng ( jīn shān xī xí xiàn )， jì 'ér yòu guī hái wèi guó， jiē zhe， qiǎn gōng zǐ yáo dào wèi guó zuò“ rén zhì”， biǎo shì qīn shàn。 zhāng yí zài jìn xíng liǎo yī dǎ yī lā hòu， biàn qīn wǎng wèi guó， duì wèi huì wáng shuō：“ qín zhī yù wèi shèn hòu， wèi bù kě yǐ wú lǐ yú qín。” (《 shǐ jì · zhāng yí lièzhuàn》。 wèi guó zhǐ dé bǎ shàng jùn shí wǔ xiàn ( bāo kuò shǎo liáng ) xiàn gěi qín guó。 zài cǐ tóng shí， qín fā bīng gōng zhào， shā qí jiāng qǔ qí dì， yǐ wēi shè zhōng yuán zhū guó。 cì nián， qín gēngmíng shǎo liáng wéi xià yáng ( jīn shǎn xī hán chéng xī nán )， yòu bǎ yǐ qián suǒ zhàn de jiāo、 qū wò guī hái gěi wèi guó。 qín zài huò qǔ wèi zhī hé xī、 shàng jùn děng dì hòu， shēng wēi dà zhèn， gōng yuán qián 325 nián ( chǔ huái wáng sì nián )， qín huì wén wáng yě jiù zhèng shì chēng wáng liǎo。
　　 wèi guó miàn lín qín guó de wēi xié， jié lì lā lǒng hán、 zhào， qǐ tú huī fù sān jìn tóng méng， yǔ qín duì kàng。 zài qín huì wén wáng zhèng shì chēng wáng hòu bù jiǔ， wèi huì wáng jiù yǔ hán xuān huì wáng zài wū shā ( jīn hé nán xíng yáng běi ) huì wù， bìng zūn hán xuān huì wáng wéi wáng ( yuán chēng hóu )《 shǐ jì · qín běn jì》、《 zhú shū jì nián》。 xiáng jiàn yáng kuān《 zhàn guó shǐ》 dì bā zhāng zhù。） jiē zhe， hán xuān huì wáng cháo wèi， wèi huì wáng xié hán xuān huì wáng xié tài zǐ tóng qù cháo zhào。 sān jìn de rú cǐ pín fán jiē chù， shǒu xiān yǐn qǐ bàng biān qí guó de bù 'ān。 qí wēi wáng dāng nián jiù chū bīng gōng dǎ zhào、 hán， bìng dà bài zhào、 hán liǎng guó jūn duì。 cì nián， qín xiāng zhāng yí yì shuài bīng gōng wèi， qǔ shǎn ( jīn hé nán sān mén xiá shì )， bìng zài shàng jùn zhù sài。 wèi huì wáng、 hán xuān huì wáng yǔ qí wēi wáng zé zài píng 'ā ( jīn shān dōng yáng gǔ dōng běi ) huì wù， zhǔn bèi yǔ qín duì kàng。 qín guó chú liǎo zài jūn shì shàng zhù dòng jìn jī wài， yě jì xù zài wài jiāo shàng cǎi qǔ lián héng huó dòng， jiù zài wèi、 hán、 qí xiāng huì de dì 'èr nián， jí gōng yuán qián 323 nián ( chǔ huái wáng liù nián )， qín xiāng zhāng yí yě hé qí、 chǔ dà chén zài niè sāng ( jīn jiāng sū pèi xiàn xī nán ) xiāng huì， lā lǒng qí、 chǔ， pò shǐ wèi xiàng qín qū fú。
　　 zhēn duì zhāng yí de lián héng huó dòng， wèi jiāng gōng sūn yǎn yì tuī xíng hé zòng de cè lüè， yú tóng nián fā qǐ wèi、 hán、 zhào、 yàn、 zhōng shān děng“ wǔ guóxiàng wáng” (《 zhàn guó cè · zhōng shān cè》 )， yǐ yǔ qín、 chǔ、 qí duì kàng。 qí guó bù chéng rèn zhōng shān guó chēng wáng zī gé， jīhū yǐn qǐ zhēng zhàn。 chǔ huái wáng wéi pò shǐ wèi xiàng chǔ chén fú ( jù《 zhàn guó cè · wèi cè 'èr》 yǔ《 zhàn guó cè · hán cè 'èr》 zài， wèi guó yuán yǐ tài zǐ míng ( jí wèi xiāng wáng ) wéi zhì yú qí， shǐ gōng zǐ gāo wéi zhì yú chǔ。 chǔ wéi sòng lì gōng zǐ gāo wéi tài zǐ， jí qǐ bīng fá wèi )， pài zhù guó ( dà sī mǎ ) zhāo yáng shuài jūn gōng wèi， pò xiāng líng ( jīn hé nán huī xiàn )， qǔ bā yì， huò dà shèng。 jiē zhe， yí bīng gōng qí， qí wēi wáng yōu lǜ， zhè shí， qià féng chén zhěn wéi qín shǐ qí， jiàn qí yòu nán， jiù qù jiàn zhāo yáng。 chén zhěn yǐ“ huà shé tiān zú” wéi yù， shuō zhāo yáng pò wèi shā jiāng， yǐ lì dà gōng， rú gōng qí bù shèng，“ shēn sǐ jué duó， yòu huǐ yú chǔ”，“ bù ruò yǐn bīng 'ér qù yǐ dé qí， cǐ chí mǎn zhī shù yě” (《 shǐ jì · chǔ shì jiā》。 )。 zhāo yáng jiē shòu liǎo chén zhěn de quàn gào， biàn méi yòu gōng dǎ qí guó。 chǔ huái wáng de zhè cì běi fá zhī jǔ， chōng fēn xiǎn shì liǎo chǔ guó de jūn shì shí lì， zài zhū guó guān xì zhōng réng jǔ zú qīng zhòng， gù wéi qín hé dōng fāng gè guó suǒ zhòng shì。
　　“ wǔ guóxiàng wáng”， yǐng xiǎng bù dà。 gōng yuán qián 322 nián ( chǔ huái wáng qī nián )， wèi huì wáng、 qí wēi wáng yòu zài zhēn ( jīn shān dōng juàn chéng běi ) xiāng huì， yǐ jiā qiáng wèi、 qí guān xì。 qín huì wén wáng zé miǎn qù zhāng yí qín xiàngzhī zhí， shǐ qí bēn wèi。 wèi huì wáng yǐ huì shī“ yǐ wèi hé yú qí、 chǔ yǐ 'àn bīng” de cè lüè wú xiào， biàn zhuǎn 'ér cǎi yòng zhāng yí de“ yǐ wèi hé yú qín、 hán 'ér gōng qí、 chǔ”《 zhàn guó cè · wèi cè yī》。 ) de cè lüè， yǐ zhāng yí wéixiàng， zhú zǒu liǎo huì shī。 ér zhāng yí de zhēn zhèng yòng yì zài yú shǐ wèi shuài xiān chén fú qín guó， rán hòu shǐ qí tā gè guó fǎng xiào。 wèi huì wáng míng bái hòu， dāng rán bù kěn tīng cóng。 qín huì wén wáng yú shì lì jí jǔ bīng gōng wèi， gōng zhàn liǎo wèi dì qū wò ( jīn shān xī wén xǐ dōng běi )、 píng zhōu ( jīn shān xī jiè xiū xī )， yòng wǔ lì pèi hé zhāng yí tuī xíng de lián héng cè lüè huó dòng。 wèi、 hán hài pà， bù jiǔ jiù pài tài zǐ zhāoqín。
　　 zhāng yí de lián héng cè lüè， duì wèi jí qí tā guān dōng zhū guó gòu chéng liǎo yán zhòng wēi xié， wéi zhū guó suǒ pǔ biàn guān zhù。 gōng yuán qián 320 nián、 319 nián， qí wēi wáng、 wèi huì wáng xiān hòu qù shì， qín yòu xī gōng yì qú ( xī róng ) dōng gōng hán， duō duō bī rén， zài zhè zhǒng qíng kuàng xià， wèi jiāng gōng sūn yǎn ( xī shǒu ) chàng dǎo shí xíng hé zòng zhī cè， yǐ duì kàng qiáng qín。 jù《 zhàn guó cè · wèi cè yī》 zài， yàn、 zhào、 qí、 chǔ、 hán děng guó dū zhī chí gōng sūn yǎn de hé zòng cè lüè， wèi guó yě tóng yì liǎo，“ xī shǒu suì zhù tiān xià shì， fù xiāng wèi”。 wèi guó yú shì zhú tuì zhāng yí huí qín， huì shī yòu huí dào liǎo wèi guó。 zhè yàng， hé zòng de xíng shì xíng chéng liǎo。 yì qú zhī jūn yì céng lái dào wèi guó， gōng sūn yǎn duì tā shuō：
　　 zhōng guó wú shì yú qín， zé qín qiě shāo [ huǒ ruì ]( huǐ huài ) huò jūn zhī guó； zhōng guó wèiyòu shì yú qín， zé qín qiě qīng shǐ zhòng [ bì / jīn ]， ér shì jūn zhī guó yě。 (《 zhàn guó cè · qín cè 'èr》。 )
　　 zhè shì gōng sūn yǎn lián hé yì qú jiā jī qín zhī móu， yì shǔ hé zòng de zhàn lüè huó dòng。
　　 gōng yuán qián 318 nián ( chǔ huái wáng shí yī nián )， gōng sūn yǎn fā dòng wèi、 zhào、 hán、 yàn、 chǔ wǔ guó (“ wǔ guó fá qín” shì liú xíng shuō fǎ， jù《 zhàn guó cè · wèi cè yī》 zài， cān jiā hé zòng kàng qín de shì wèi、 yàn、 zhào、 hán、 qí、 chǔ děng liù guó。《 shǐ jì · chǔ shì jiā》 yì zài“ shān dōng liù guó gòng gōng qín”。《 zhàn guó cè》 de《 qín cè 'èr》、《 chǔ cè sān》 hé《 shǐ jì · liù guó nián biǎo》、《 shǐ jì · qín běn jì》 děng shuō shì wǔ guó ( jù tǐ guó jiā yì shuō fǎ bù yī )。 luó yùn huán《 〈 shǐ jì · chǔ shì jiā 〉 huái wáng shí yī nián shǐ shì kǎo zhèng》 (《 chǔ shǐ lùn cóng》， hú běi rén mín chū bǎn shè， 1984 nián bǎn )， duì cǐ zuò liǎo xiáng jìn kǎo zhèng， rèn wéi“ liù guó fá qín” jiào qiē hé shǐ shí。 ) gòng tóng fá qín， yóu yú chǔ guó shí lì zuì qiáng， gè guó tuī chǔ huái wáng wéi zòng yuē cháng， jìn xíng quán miàn xié diào xíng dòng。 qín jūn zài hán gǔ guān ( jīn hé nán líng bǎo běi ) yíng zhàn， wǔ guó jūn duì yī jiē chù jiù bài tuì liǎo。 yì qú tīng shuō wǔ guó fá qín， guǒ rán qǐ bīng xí qín， dà bài qín jūn yú lǐ bó zhī xià。
　　 chǔ huái wáng zuò wéi zòng yuē cháng， kāi shǐ tài dù shì jī jí de， rú《 qín zǔ chǔ wén》 shuō：
　　 chǔ wáng xióng xiāng ( huái ) …… bèi ( bèi ) shí bā shì zhī zǔ méng， shuài zhū hóu zhī bīng yǐ lín jiā wǒ。
　　 qín duì chǔ huái wáng yě què shí shì hěn nǎo huǒ de。 dàn shì suí zhe zhàn zhēng shī lì， zuò wéi shí jì shàng zhù shì zhī guó de wèi、 chǔ què jí zhe qiú hé (《 zhàn guó cè · chǔ cè sān ))， zhōng yú dǎo zhì rén xīn huàn sàn， wǔ guó fá qín yě jiù chè dǐ shī bài liǎo。 cì nián， jí gōng yuán qián 317 nián ( chǔ huái wáng shí 'èr nián )， qín pài shù cháng chū lǐ jí zài xiū yú ( jīn hé nán yuán yáng xī nán ) dǎ bài sān jìn jūn duì， lǔ hán jiāng gěng、 shēn chā， zhǎn shǒu bā wàn。 qí wéi yǔ qín zhēng xióng， yì chū bīng gōng dǎ wèi、 zhào， zài guān zé ( jīn hé nán qīng fēng nán ) dǎ bài wèi、 zhào jūn duì。 tóng nián， zhāng yí zhòng yòu huí dào qín guó rèn xiāng。 zhì cǐ， gōng sūn yǎn de hé zòng huó dòng xuān gào pò chǎn。 jǔ zú qīng zhòng de chǔ guó， yīn chǔ huái wáng、 zhāo yáng jūn chén zài guān jiàn shí kè wèi dài lǐng guān dōng zhū guó jiān jué kàng qín， chū zhàn shī lì hòu yòu jí zhe qiú hé， bù jǐn shǐ zhè cì hé zòng huó dòng liú yú pò chǎn， ér qiě duì chǔ guó jīn hòu de zhēng duó， yě dài lái xiāo jí de yǐng xiǎng。
　　 èr、 zòng、 héng huó dòng de xīn xíng shì yǔ qū yuán zhèng zhì gé xīn de shī bài
　　“ wǔ guó fá qín” shī bài， zhāng yí fù wéi qín xiāng， dāng shí zhàn guó xíng shì chū xiàn liǎo xīn de biàn huà。 qín guó dǎ bài liǎo guān dōng zhū guó hòu， biàn bǎ bīng fēng zhuànxiàng bā shǔ， yǐ gǒng gù hòu fāng、 kāipì xīn de zhàn lüè yào dì。 gōng yuán qián 316 nián ( chǔ huái wáng shí sān nián )， bā、 shǔ xiāng hù gōng fá， jù gào jí yú qín， qín huì wén wáng zhuā zhù zhè yī shí jī， mìng zhāng yí、 sī mǎ cuò、 dū wèi mò děng rén shuài jūn jīng niú shí dào gōng shǔ， tóng nián shí yuè miè diào liǎo shǔ guó。 jiē zhe yòu gōng miè liǎo bā guó。 cóng cǐ， bā shǔ zhī dì jiù wéi qín guó suǒ zhàn yòu。“ dé shǔ zé dé chǔ， chǔ wáng zé tiān xià bìng yǐ” (《 huá yáng guó zhì · shǔ zhì》。 )]， chǔ guó shī qù liǎo wù chǎn fēng fù、 dì lǐ xíng shì xiǎn yào de xī nán hòu fāng， qín guó zé kě jiù dì qǔ cái liàn bīng， shùn jiāng 'ér xià， duì chǔ guó gòu chéng yán zhòng de wēi xié。 qín xiāng zhāng yí lì lái tuī xíng lián héng cè lüè， xiàng dōng fā zhǎn， xiào qín yǐ jiàn lì wáng yè。 yīn cǐ， dāng bā shǔ dé shǒu hòu de tóng nián， jiù huī bīng gōng zhào， qǔ zhào zhī zhōng dū、 xī yáng、 ān yì děng dì。 cì nián， yòu gōng hán， qǔ shí zhāng； gōng zhào， bài zhào jiāng yīng ( ní )。
　　 qín dōng xiàng dé shǒu hòu， yòu zhuǎn 'ér gōng dǎ yì qú， yú gōng yuán qián 314 nián ( chǔ huái wáng shí wǔ nián )， cán shí qí tú jīng ( zài hé xī jùn ) děng 'èr shí wǔ yù， guǎng tuò xī běi dì， jìn yī bù jiě chú liǎo hòu gù zhī yōu。 tóng nián， jí mìng chū lǐ jí gōng wèi， qǔ qū wò ( jīn hé nán sān mén xiá xī nán ) hé jiāo ( jīn sān mén xiá xī )。 yòu gōng hán， zài 'àn mén ( jīn hé nán xǔ chāng xī běi ) dà bài hán jūn， zhǎn shǒu wàn rén， hán bèi pò bǎ tài zǐ cāng sòng dào qín guó zuò rén zhì， xiàng qín qiú hé。 gōng yuán qián 313 nián ( chǔ huái wáng shí liù nián )， qín mìng chū lǐ jí gōng zhào， lǔ qí jiāng zhào zhuāng， gōng qǔ liǎo lìn ( jīn shān xī lí shí xī )。 sān jìn lián xù bù duàn dì zāo dào qín de gōng fá， bīng cuò dì shī， wèi guó zì dù bù zhī， zhè nián， wèi xiāng wáng zhǐ dé yǔ qín huì wén wáng zài lín jìn ( jīn shǎn xī dà lì dōng nán ) huì wù。 wèi xiāng wáng 'àn zhào qín guó de yì tú， lì gōng zǐ zhèng wéi tài zǐ。 zhè yàng， lián tóng hán tài zǐ rù zhì yú qín、 gōng sūn yǎn bèi zhú zǒu (《 shǐ jì · qín běn jì》： qín“ bài hán 'àn mén， zhǎn shǒu wàn， qí jiāng xī shǒu zǒu”。 )、 zhāng yí fù yòu huí dào wèi guó (《 shǐ jì · zhāng yí lièzhuàn》： wèi“ fù yīn hòu zhāng yí yì shèn，…… liú wèi sì suì”。 ) děng yī xì liè shì jiàn， dōushuō míng wèi、 hán yǐ gōng kāi tóu rù qín de huái bào， qín、 hán、 wèi jié chéng liǎo lián héng jí tuán。
　　 suí zhe wǔ guó fá qín de shī bài huómiàn lín zhōng yuán gè guó guān xì biàn huà de xīn gé jú， chǔ guó tǒng zhì jí tuán zài nèi wài zhèng cè shàng yě chǎn shēng liǎo yán zhòng de fēn qí。 yī xiē shǒu jiù de zhèng zhì shì lì， rú lìng yǐn zǐ lán、 shàng guān dà fū jìn shàng、 fū rén zhèng xiù děng tān qiú lì yù， dù xián jì néng， yǐ jìn chán wéi néng shì， zài guó jiā dà shì shàng， yòu gǒu qiě tōu 'ān， bù tú jìn qǔ zài duì wài zhèng cè shàng， bù gù zhū guó chū xiàn de xīn biàn huà， réng kè shǒu chuán tǒng de qīn qín zhèng cè。 yǔ cǐ xiāng fǎn， zài tǒng zhì jí tuán zhōng yě chū xiàn liǎo yī xiē yòu shí zhī shì， tā men tóu nǎo qīng xǐng， dòng chá gè guó biàn huà de xīn dòng xiàng， jué xīn jì chéng xiān zǔ zhī yè， bǎ chǔ guó jì xù tuī xiàng qián jìn， qí zhōng jié chū de dài biǎo jiù shì wěi dà de 'ài guó shī rén hé zhèng zhì gé xīn zhě qū yuán。
　　 qū yuán ( yuē qián 340-278 nián )， míng píng， zì yuán ( qū yuán zài《 lí sāo》 zhōng zì chēng míng zhèng zé， zì líng jūn )， chǔ yǐng dū ( jīn hú běi jiāng líng rén )( sūn zuò yún《 qū yuán de gù xiāng shì nǎ lǐ》 (《 lì shǐ jiào xué》 1956 nián dì 5 qī )。 jīn rén duō yòu chí cǐ shuō zhě。《 shuǐ jīng zhù · jiāng shuǐ 'èr》 shuō jīn hú běi zǐ guī běi yòu qū yuán gù zhái， gù liú xíng shuō fǎ wéi qū yuán zǐ guī rén。 yóu yú qū yuán zì chēng shì“ dì gāo yáng zhī miáo yì”， lì lái yòu gōng rèn yǔ chǔ guó jūn ( wáng ) tóng zǔ， gù yǐ wéi yǐng dū rén， bǐ jiào fú hé lì shǐ shí jì。） tā chū shēng hé chéng cháng zài xuān、 wēi shèng shì jí chǔ huái wáng chū qiáng shí qī， duì zì jǐ de guó jiā shēn gǎn zì háo， chōng mǎn liǎo shè huì zé rèn gǎn。 yòu yīn“ bó wén qiáng zhì， míng yú zhì luàn， xián yú cí lìng”， suǒ yǐ shòu dào chǔ huái wáng de xìn rèn hé zhòng yòng， guān zhì zuǒ tú。 tā“ rù zé yǔ wáng tú yì guó shì， yǐ chū hào lìng； chū zé jiē yù bīn kè， yìng fù zhū hóu” (《 shǐ jì · qū yuán lièzhuàn》 )， dì wèi jí qí zhòng yào。 tā jiàn yú wǔ guó fá qín shī bài、 qín chǔ jiāo 'è hé qiáng qín cán shí tā guó de xiàn shí， jué xīn lì yòng zì jǐ de zhí quán， chū móu huà cè， jìn xiàn zhōng yán， yǐ tú shuà xīn zhèng zhì， shǐ chǔ guó gèng jiā qiáng dà qǐ lái。 wú qǐ biàn fǎ shī bài hòu， yóu yú jiù guì zú jiù shì lì yě zāo shòu dào chén zhòng de dǎ jī， suǒ yǐ chǔ guó zhèng zhì céng yī dù yòu suǒ qǐ sè。 dàn wú qǐ biàn fǎ bì jìng shì bèi jiù guì zú jiù shì lì suǒ cuī cán liǎo de， suǒ yǐ chǔ guó de wèn tí réng rán shì“ dà chén tài zhòng， fēng jūn tài zhòng”， zhèng zhì shǒu jiù shì lì tài qiáng dà。 qū yuán wèile shǐ chǔ guó bǎi tuō zhè yī fǔ xiǔ mòluò jú miàn， hé wú qǐ yī yàng， yě shǒu xiān cóng gé chú bì zhèng、 shuà xīn zhèng zhì rù shǒu。 cóng qū yuán suǒ yí liú xià lái de mǒu xiē piān zhāng kàn， tā zài zhè fāng miàn de cuò shī， yī shì xiū míng fǎ dù， yǐ fǎ zhì guó， èr shì péi yǎng rén cái， xuǎn xián shòu néng。 rú tā zài《 jiǔ zhāng · xī wǎng rì》 zhōng xiě dào：
　　 xī wǎng rì zhī céng xìn xī， shòu mìng zhào yǐ zhāo shí。 fèng xiān gōng yǐ zhào xià xī， míng fǎ dù zhī xián yí。 guó fù qiáng 'ér fǎ lì xī， shǔ zhēn chén 'ér rì [ nǚ yǐ ]。
　　 zài chǔ huái wáng yī dù xìn rèn hé zhī chí xià， bān bù liǎo yī xì liè gǎi gé zhèng zhì hé lì fǎ de zhào lìng， chǔ huái wáng yě néng bǎ zhèng wù tuō fù gěi zhōng chén guǎn lǐ， suǒ yǐ zài chǔ huái wáng chū qī， chǔ guó lì zhì yī dù bǐ jiào qīng míng， qū yuán de zhèng zhì gé xīn yě qǔ dé liǎo yī dìng de chéng xiào， kě wèi guó qiáng mín fù， tiān xià tài píng。 qū yuán hòu lái suī rán shòu chán bèi pái jǐ， dàn tā duì zhè duàn jīng lì shì jì yì yóu xīn de， yǐn yǐ wéi zì háo。 wèile bǎo zhèng xiū míng fǎ dù， lì xíng fǎ zhì， yòu bì dé péi yǎng rén cái， xuǎn bá xián néng。 tā zài《 lí sāo》 zhōng xiě dào：
　　 yú jì zī lán zhī jiǔ wǎn xī， yòu shù huì zhī bǎi mǔ。 qí liú yí yǔ jiē chē xī， zá dù héng yǔ fāng zhǐ。 jì zhī yè zhī jùn mào xī， yuàn [ lì yǐ ] shí hū wú jiāng yì。
　　 shēn kè dì chǎn shù liǎo péi yǎng rén cái de zhòng yào， biǎo dá liǎo zì jǐ duì rén cái jì yú de xī wàng。 ér zhēn zhèng de rén cái yīnggāi shì：
　　 shěn wú fǎ fū qián xiū xī， fēi shì sú zhī suǒ fú。 suī bù zhōu yú jīn zhī rén xī， yuàn yǐ péng xián zhī yí zé !
　　 yào xiàng gǔ rén xué xí， jiān chí yuán zé， bùwèi shì sú suǒ yuē shù。 jǔ xián shòu néng shì hěn zhòng yào de， zhǐ yòu zuò dào zhè diǎn， cái huì chū xiàn“ gù zhòng fāng zhī suǒ zài” de jú miàn。 dàn shì jǔ xián shòu néng shì yào jiān chí tiáo jiàn， jù bèi yī dìng biāo zhǔn de：
　　 jǔ xián 'ér shòu néng xī， xún shéng mò 'ér bù gù。 huáng tiān wú sī 'ā xī， lǎn mín dé yān cuò fǔ。…… fū shú fēi yì 'ér kě yòng xī， shú fēi shàn 'ér kě fú ?
　　 yào yán gé zūn xún yuán zé bàn shì， tū chū“ mín dé”， fǎn duì zuò“ fēi yì”、“ fēi shàn” de shì。 kě jiàn qū yuán de rén cái guān yǔ yòng rén lù xiàn shì wán zhěng de， jì qiáng diào xuǎn bá rén cái de zhòng yào xìng， yòu qiáng diào yòng rén de biāo zhǔn《 shǐ jì · qū yuán lièzhuàn》 )。
　　 zài duì wài zhèng cè fāng miàn， qū yuán zhù zhāng jié qí hé zòng kàng qín。 chǔ、 qín lì lái shì yīn qīn zhī guó， chūn qiū yǐ lái， liǎng guó guān xì yī zhí hěn hǎo。 dàn shì zì shāng yàng biàn fǎ yǐ hòu， qín guó jué qǐ， yòu jiàn“ wáng yè” zhī zhì。 chǔ wēi wáng zài shì shí， duì cǐ jiù yòu rèn shí：
　　 guǎ rén zhī guó， xī yǔ qín jiē jìng， qín yòu jǔ bā shǔ、 bìng hàn zhōng zhī xīn。 qín， hǔ láng zhī guó， bù kě qīn yě。 ér hán、 wèi pò yú qín huàn， bù kě yǔ shēn móu， kǒng fǎn rén yǐ rù yú qín， gù móu wèi fā 'ér guó yǐ wēi yǐ。 guǎ rén zì liào， yǐ chǔ dāng qín， wèi jiàn shèng yān。 nèi yǔ qún chén móu， bù zú shì yě。 guǎ rén wò bù 'ān xí， shí bù gān wèi， xīn yáo yáo rú xuán jīng， ér wú suǒ zhōng bǎo” (《 zhàn guó cè · chǔ cè yī》。 )
　　 chǔ huái wáng jí wèi hòu， duì cǐ yě shì yòu suǒ rèn shí de， suǒ yǐ cái yòu wǔ guó fá qín zhī jǔ。 cóng dāng shí xíng shì kàn， zhàn guó shí dài yǐ jìn rù zhōng hòu qī， zhōng guó zǒu xiàng tǒng yī de qū shì yǐ rì yì míng lǎng， ér zhēn zhèng jù bèi tǒng yī tiáo jiàn de zhǐ yòu chǔ、 qín liǎng guó。“ fán tiān xià qiáng guó， fēi qín 'ér chǔ， fēi chǔ 'ér qín” ( tóng shàng )， cǐ yī shí jì， yǐ wéi dāng shí cè shì suǒ gòng shí。 zuò wéi yī gè wěi dà de 'ài guó shī rén， qū yuán dāng rán xī wàng zì jǐ de jūn guó lái wán chéng zhè yī tǒng yī liù guó de dà yè。 suǒ yǐ tā jiān jué zhī chí chǔ huái wáng yuán lái cānyù hé zòng kàng qín zhàn zhēng， bìng qì chǔ guó chuán tǒng de qīn qín zhèng cè， zhù zhāng jié hǎo qí guó， hé zòng kàng qín。 wǔ guó fá qín shī bài hòu， chǔ guó tǒng zhì jí tuán nèi bù yī xiē shǒu jiù 'ér yòu wèi qín de quán guì zōng qīn， rú zǐ lán、 jìn shàng、 zhèng xiù děng， zé zhù zhāng jì xù qīn qín、 yǔ qín lián héng zì bǎo。 chǔ huái wáng jiàn yú“ qín zhī xīn yù fá chǔ”《 zhàn guó cè · hán cè sān》 )， jué dìng lián qí kàng qín， zhè yàng jiù qiǎn“ qū yuán wéi chǔ dōng shǐ yú qí， yǐ jié qiáng dǎng” (《 xīn xù · jié shì》。） qū yuán de zhù zhāng dé yǐ shí xiàn。
　　 dàn shì， chǔ guó de fǔ xiǔ shì lì bì jìng tài qiáng dà， chǔ huái wáng yě bì jìng shì yī gè qiǎn bó wú zhù jiàn de jūn zhù， dāng qū yuán nèi wài zhèng cè zòu xiào shí， jìn shàng děng rén bèi zēng dù jì， jìng yǔ qín guó gòu jié qǐ lái， chán hài hé dǎ jī qū yuán。《 shǐ jì · qū yuán lièzhuàn》 zài：
　　 shàng guān dà fū yǔ zhī tóng liè， zhēng chǒng 'ér xīn hài qí néng。 huái wáng shǐ qū yuán zào wéi xiàn lìng， qū píng shǔ cǎo gǎo wèi dìng。 shàng guān dà fū jiàn 'ér yù duó zhī， qū píng bù yǔ， yīn chán zhī yuē：“ wáng shǐ qū píng wéi lìng， zhòng mò bù zhī， měi yī lìng chū， píng fá qí gōng， yǐ wéi ‘ fēi wǒ mò néng ’ yě。” wáng nù 'ér shū qū píng。
　　 yòu jù《 xīn xù · jié shì》 zài， qū yuán yīn chū shǐ qí guó chéng gōng， qín guó huàn zhī， shǐ zhāng yí zhī chǔ， huò chǔ guì chén shàng guān dà fū jìn shàng zhī shǔ， shàng jí lìng yǐn zǐ lán、 sī mǎ zǐ jiāo， nèi lù fū rén zhèng xiù， gòng chán qū yuán。
　　 qū yuán zài nèi wài fǎn duì gé xīn tú qiáng、 jié qí kàng qín shì lì de zǔ náo xià， qí bān fā de gé xīn cuò shī hé lián qí kàng qín de zhèng cè yāo zhé liǎo。 qū yuán duì cǐ yì cháng fèn mèn tòng kǔ， zhèng rú《 shǐ jì · qū yuán lièzhuàn》 suǒ zhǐ chū de nà yàng：
　　 qū píng jí wáng tīng zhī bù cōng yě， chán chǎn zhī bì míng yě， xié qū zhī hài gōng yě， fāng zhèng zhī bù róng yě， gù yōu chóu yōu sī 'ér zuò《 lí sāo》。 lí sāo zhě， yóu lí yōu yě。
　　《 lí sāo》 zhè piān qiān gǔ míng zuò， jiù shì qū yuán bèi shàng guān dà fū jìn shàng děng chán huǐ、 wéi chǔ huái wáng suǒ shū yuǎn hòu xiě chéng de。 qí hòu， qū yuán zài《 xī wǎng rì》 yī shī zhōng， yě tòng chén liǎo zhè yī shòu chán bù píng de zāo yù：
　　 xīn chún ér bù xiè xī， zāo chán rén 'ér jí zhī。 jūn niàn nù 'ér dài chén xī， bù qīng chè qí rán fǒu。 bì huì jūn zhī cōng míng xī， xū huò wù yòu yǐ qī。
　　 qū yuán zhèng zhì gé xīn hé wú qǐ biàn fǎ yī yàng， tóng shǔ chǔ guó de zhòng dà lì shǐ shì jiàn。 qū yuán suī rán méi yòu xiàng wú qǐ nà yàng cǎn zāo shā hài， dàn tā de gé xīn cuò shī bǐ wú qǐ biàn fǎ zé gèng kuài dì yāo zhé。 chǔ guó jiù guì zú jiù shì lì yī zhí zǔ 'ài zhe chǔ guó lì shǐ de qián jìn， zhè shì chǔ guó shè huì chéng shēng chén tài shì de jī běn yuán yīn zhī yī。 cóng cǐ， chǔ guó lì shǐ zài yě méi yòu chū xiàn guò xiàng yàng de gǎi gé huò gé xīn。
　　 sān、 zhāng yí zhà chǔ yǔ dān yáng、 lán tián zhī yì
　　 qín guó dōng jìn， hán、 wèi qū fú， qín、 qí máo dùn yǐ shàng shēng wéi zhù yào máo dùn。 xióng jù nán fāng de chǔ guó， xī lín qín dōng jiē qí， dì wèi jí qí zhòng yào， shì zhì yuē qí、 qín zhēng xióng de guān jiàn lì liàng。 gōng yuán qián 313 nián ( chǔ huái wáng shí liù nián )， qín guó zhǔn bèi duì qí guó fā qǐ jìn gōng， dàn zhè shí zhèng zhí chǔ jié qí， qí、 chǔ“ fāng huān”、“ jiāo shàn” (《 zhàn guó cè · qí cè 'èr》 )， qín huì wén wáng hěn yōu lǜ， yǔ zhāng yí shāng liàng duì cè。 zhāng yí zì gào fèn yǒng， qián wǎng chǔ guó yóushuì， yǐ xiàn shāng yú zhī dì liù bǎi lǐ wéi tiáo jiàn， yào chǔ huái wáng“ bì guān jué qí” ( tóng shàng。 )， dài chǔ、 qí jué jiāo hòu， zhāng yí zhǐ chéng rèn xiàn dì liù lǐ。 chǔ huái wáng jiàn shòu dào qī zhà， nǎo nù zhì jí， jǔ bīng fá qín， jiēguǒ cǎn bài， zhè jiù shì zhōng guó gǔ dài shǐ shàng zhù míng de zhāng yí“ zhà chǔ” shì jiàn。 duì zhè yī shì jiàn de qián hòu jīng guò，《 zhàn guó cè · qín cè 'èr》 jìzǎi dé hěn xiáng xì，《 shǐ jì》 de《 zhāng yí lièzhuàn》、《 chǔ shì jiā》、《 qū yuán lièzhuàn》 děng jūn yòu jìzǎi， nèi róng dà zhì xiāng tóng。
　　 shāng yú zhī dì liù bǎi lǐ， dāng zài jīn dān shuǐ liú yù yī dài， shì qín、 chǔ xiāng jiē dì duàn， wǔ guān zài qí zhōng， wù chǎn fù ráo， zhàn lüè dì wèi shí fēn zhòng yào， duì chǔ guó lái shuō， jù yòu hěn dà yòu huò lì。 yòng zhāng yí de huà lái shuō， jiù shì：“ ruò cǐ ( zhǐ chǔ rú bì guān jué qí， chǔ dé shāng yú zhī dì )， qí bì ruò， qí ruò zé bì wéi wáng yì yǐ。 zé shì běi ruò qí， xī dé yú qín， ér sī shāng yú zhī dì yǐ wéi lì yě， zé cǐ yī jì 'ér sān lì jù zhì。” (《 zhàn guó cè · qín cè 'èr》。 ) chǔ huái wáng xǐ jí， qún chén yì wú bù qìng hè， wéi chén zhěn ( chén zhěn， chǔ guó xià ( jīn wǔ hàn shì ) rén， lì shì qín、 chǔ， zhè shí dāng shì chǔ。 ) bù hè， bìng shuō：“ fū qín suǒ yǐ zhòng wáng zhě， yǐ wáng yòu qí yě。 jīn dì wèi kě dé 'ér qí xiān jué， shì chǔ gū yě， qín yòu hé zhòng gū guó ? qiě xiān chū dì hòu jué qí， qín jì bì fú wéi yě； xiān jué qí hòu zé dì， qiě bì shòu qī yú zhāng yí； shòu qī yú zhāng yí， wáng bì wǎn zhī， shì xī shēng qín huàn， běi jué qí jiāo， zé liǎng guó bīng zhì yǐ。” (《 zhàn guó cè · qín cè 'èr》。 ) chǔ huái wáng bù tīng， yī zài shǐ rén jué qí。 zhāng yí jiàn zhòngjì， huí dào qín guó hòu，“ qín shǐ rén shǐ qí， qí、 qín zhī jiāo yīn hé” ( tóng shàng）。 chǔ huái wáng pài yuán qù qín shòu dì， zhāng yí xiān chēng bìng bù chū， hòu jiàn chǔ yǐ jué qí， yú shì zhà chēng zhǐ shuō guò dāyìng liù lǐ， méi yòu shuō guò liù bǎi lǐ。 chǔ huái wáng wén xùn hòu dà nù， yào xīng shī fá qín。 chén zhěn shuō：“ fá qín fēi jì yě， wáng bù rú yīn lù zhī yī míng dū， yǔ zhī fá qí， shì wǒ wáng yú qín 'ér qǔ shǎng yú qí yě， chǔ guó bù shàng quán hū ! wáng jīn yǐ jué qí， ér zé qī yú qín， shì wú hé qí、 qín zhī jiāo yě， guó bì dà shāng。” ( tóng shàng。） chǔ huái wáng yòu bù tīng， jǔ bīng gōng qín。
　　 cì nián， jí gōng yuán qián 312 nián ( chǔ huái wáng shí qī nián )， chǔ、 qín jiān de dà zhàn quán miàn zhǎn kāi。 jù《 zhàn guó cè》、《 shǐ jì》 děng yòu guān piān zhāng hé《 zhú shū jì nián》 jìzǎi， zài zhāng yí zhà piàn chǔ guó qián， qí céng jīng bāng zhù chǔ guó gōng dǎ qín guó， duó qǔ liǎo qū ( jīn hé nán líng bǎo dōng běi )。 kě jiàn qí shí， chǔ、 qí guān xì yī fāng miàn jué jiāo， lìng yī fāng miàn zài qián xiàn shàng， liǎng jūn yuán lái xiāng hù shēng yuán， xiàn yì shàng wèi chù zài dí duì zhuàng tài。 chǔ fā qǐ gōng qín hòu， zài běi xiàn， mìng zhù guó jǐng cuì gōng hán， wéi yōng shì ( jīn hé nán yǔ xiàn dōng běi )， xuē ruò hán yuán zhù qín jūn de lì liàng。 qí jiàn chǔ、 qín kāi zhàn， yǐ dà jú wéi zhòng， lián sòng gōng wèi， wéi zhǔ zǎo ( jīn shān dōng míng nán )。 zhè yàng， qí、 chǔ réng wéi yī fāng， gòng tóng kàng jī qín、 wèi、 hán de lián héng jí tuán。 zài xī xiàn， chǔ chū dòng liǎng lù dà jūn jī qín， yī lù yǐ qū [ bāo wáng ]( yī zuò qū gài ) shuài zhù lì， bīng chū dān yáng， zài shāng yú qián xiàn yǔ qín jūn duì zhì。 lìng yī lù yǐ zhāo shǔ shuài shí wàn dà jūn zhù hàn zhōng。 zhè shí， qín jiāng shù shì lái gōng， chǔ jiāng zhāo huī bài zhī yú zhòng qiū。 qín guó yōu lǜ， yú shì pài sū lì duì zhāo shǔ shuō， chǔ huái wáng jiàn zhāo huī qǔ shèng liǎo， bì cóng nǐ nà lǐ diào chū bīng lì yóu zhāo huī zhǐ huī gōng qín， qín jiàn hàn zhōng kōng xū， yě bì xiān gōng hàn zhōng。 wéi bǎo quán nǐ de shí lì， wǒ kě pài rén mì gào chǔ huái wáng， shuō qín bīng yǐ lái hàn zhōng liǎo， chǔ huái wáng jiù bù huì cóng nǐ zhè lǐ chōu chū bīng lì。 zhāo huī suǒ shuài lǐng de shì yī zhī jī dòng bù duì， jù yòu yī dìng de zhàn dǒu lì。 qín guó wěn zhù zhāo shǔ hòu， yú tóng nián mìng wèi zhāng ( shù cháng zhāng )、 chū lǐ jí、 gān mào lǐng jūn gōng chǔ， qín、 chǔ liǎng guó jūn duì zài dān yáng ( jīn hé nán xī xiá xī dān shuǐ yǐ běi dì qū ) fā shēng dà zhàn， qín dà shèng， lǔ chǔ dàjiàng qū [ bāo wáng ] jí bì jiāng féng hóu chǒu děng qī shí yú rén， zhǎn shǒu bā wàn。 yòu gōng chǔ zhī hàn zhōng， qǔ dì liù bǎi lǐ， fǎng chǔ zhì， yì shè zhì hàn zhōng jùn ( jùn zhì nán zhèng， jīn shǎn xī hàn zhōng )。
　　 suí zhe xī xiàn de shèng lì， qín jiē zhe chū bīng zhù hán gōng chǔ， fǎn wéi chǔ jǐng cuì。 qín、 wèi lián jūn yòu duì qí guó fā qǐ fǎn gōng， gōng zhì pú shuǐ， lǔ qí jiāng shēng zǐ， zhú qí jiāng kuāng zhāng。
　　 chǔ huái wáng jiàn xī、 běi liǎng xiàn jù dà bài， shí fēn nǎo nù， lì jí diào dòng quán guó jūn duì jǔ xíng fǎn gōng， zài lán tián ( jīn shǎn xī lán tián ) dà zhàn， jiēguǒ chǔ jūn yòu bèi dǎ bài。 hán、 wèi chéng chǔ shòu kùn， chū bīng nán xià xí jī， yī zhí gōng dào chǔ guó de dèng ( jīn hú běi xiāng fán běi )。 chǔ jūn zhǐ dé chè tuì， chǔ guó bèi pò gē qù liǎng chéng， xiàng qín qǐng hé。
　　 gōng yuán qián 311 nián， qín yòu gōng chǔ， gōng qǔ liǎo zhào líng， chǔ guó wú lì hái jī。
　　 gōng yuán qián 312 nián dān yáng、 lán tián zhī yì， shì chǔ guó lì shǐ shàng de zhòng dà shì jiàn。 cóng cǐ， chǔ guó“ wáng dì hàn zhōng” (《 shǐ jì · chǔ shì jiā》 )， guó shì yǐ míng xiǎn shuāi ruò liǎo。 chǔ guó duì wài zhèng cè de shī wù jí chǔ huái wáng de hūn mù guì ] wú néng， shì zào chéng zhè cì shī bài de zhù yào yuán yīn。 qín xiān dé bā shǔ， xiàn yòu qǔ hàn zhōng， yǔ běn tǔ lián chéng yī piàn， guó lì dà dà zēng qiáng， duì chǔ guó gòu chéng liǎo zhí jiē de wēi xié。 chǔ guó zhǐ néng qióng yú yìng fù， wán quán sàng shī liǎo zhù dòng jìn gōng de néng lì。
　　 sì、 yí yáng zhī yì yǔ chǔ jǐng cuì jiù hán
　　 chǔ zài dān yáng、 lán tián zhī bài hòu， chǔ huái wáng yī shí gǎn dào jié qí kàng qín de zhòng yào， zhè shí qū yuán suī rán bèi shū， bù fù zài wèi， què réng rán qiǎn tā chū shǐ qí guó， huī fù qí、 chǔ zòng qīn guān xì (《 shǐ jì · qū yuán lièzhuàn》。） qín huì wén wáng wèile dōng jìn， yě réng rán shí fēn zhòng shì chǔ guó de zuò yòng， suǒ yǐ zài dà bài chǔ guó de dì 'èr nián ( gōng yuán qián 311 nián， chǔ huái wáng shí bā nián )， yòu yuàn“ fēn hàn zhōng zhī bàn yǐ hé chǔ” (《 shǐ jì · chǔ shì jiā》。） chǔ huái wáng kāi shǐ tài dù hěn xiān míng： nìngkě dé dào zhāng yí 'ér bù yào dì。 zhāng yí zé zhù dòng zài cì qù chǔ， qín huì wén wáng bù fàng xīn， zhāng yí gào wèi qín huì wén wáng shuō：“ chén shàn qí zuǒ yòu jìn shàng， jìn shàng yòu néng dé shì yú chǔ wáng xìng jī zhèng xiù， xiù suǒ yán wú bù cóng zhě。 qiě yí yǐ qián fù chǔ yǐ shāng yú zhī yuē， jīn qín、 chǔ dà zhàn， yòu 'è， chén fēi miàn zì xiè chǔ bù jiě。 qiě dà wáng zài， chǔ bù yí gǎn qǔ yí。” ( tóng shàng。 ) zhāng yí kàn zhǔn liǎo chǔ guó jūn chén de fǔ xiǔ wú néng， yòu qiáng qín zài， chǔ guó shì bù huì qīng yì shā tā de。 zhāng yí dào chǔ guó hòu， guǒ rán“ sī yú jìn shàng”， jìn shàng yī fāng miàn yào chǔ huái wáng bù yào dé zuì qín guó， lìng yī fāng miàn yòu duì zhèng xiù shuō qín jiāng“ yǐ měi nǚ pìn chǔ wáng”， gǔ dòng zhèng xiù zài chǔ huái wáng miàn qián huā yán qiǎo yǔ， bō nòng shì fēi。 hūn [ mù guì ] de chǔ huái wáng yòu“ yǐ pàn ( yǔ qí ) zòng yuē 'ér yǔ qín hé qīn， yuē hūn yīn” ( tóng shàng。） qū yuán cóng qí guó huí lái， wén xùn hòu lì jí yào chǔ huái wáng shā diào zhāng yí， chǔ huái wáng hòu huǐ， pài rén qù zhuī gǎn， zhāng yí què yǐ yuǎn lí chǔ guó liǎo。 zhāng yí huí qín hòu， yòu fēng chén pú pūdì chū shǐ hán、 qí、 zhào、 yàn děng guó， tuī xíng tā de lián héng yǐ shì qín de cè lüè。 zhèng dāng zhāng yí chóu chú mǎn zhì shí， qín huì wén wáng yú zhè nián qiū sǐ qù， zǐ qín wǔ wáng lì。 qín wǔ wáng yī xiàng bù xǐ huān zhāng yí， qún chén yòu duō fēi yì， gè guó zé fēn fēn zhuànxiàng hé zòng kàng qín。 dì 'èr nián， zhāng yí lí qín rù wèi， zài wèi guó rèn xiāng yī nián zú。
　　 suí zhe qín huì wén wáng de sǐ qù yǔ zhāng yí de lí qù， qín de gē hàn zhōng zhī bàn dì gěi chǔ， yě jiù bù liǎo liǎo zhī。
　　 qín wǔ wáng jí wèi hòu jiù yě xīn bó bó，“ yù chē tōng sān chuān ( hán guó sān chuān jùn )， yǐ kuī zhōu shì” (《 zhàn guó cè · qín cè 'èr》。） gōng yuán qián 309 nián ( chǔ huái wáng 'èr shí nián )， qí guó miàn lín qín guó de wēi xié， qí xuān wáng ( cǐ cóng gǔ běn《 zhú shū jì nián》。《 shǐ jì · chǔ shì jiā》 yǐ wéi qí wáng。 ) xiě xìn gěi chǔ huái wáng， zhǐ chū rú qín qiáng duì chǔ bù lì， bù rú qí、 chǔ hé zuò， bìng lì shōu fú hán、 wèi、 yàn、 zhào， rán hòu chǔ shuài lǐng zhū guó hé zòng fá qín， qín bì bài。 xìn zhōng hái chéng kěn zhǐ chū：“ qiě wáng qī yú zhāng yí， wáng dì hàn zhōng， bīng cuò lán tián， tiān xià mò dài wáng huái nù。 jīn nǎi yù xiān shì qín !” (《 shǐ jì · chǔ shì jiā》。 ) chǔ huái wáng běn yǐ xiǎng yǔ qín hé， jiàn xìn hòu yóu yù bù jué， jiù hé qún chén shāng yì， zuì hòu cǎi nà zhāo huī de yì jiàn， jué dìng“ bù hé qín， ér hé qí yǐ shàn hán” ( tóng shàng。 )。 jiē zhe， qiǎn shù zhāng shuài shī huì wèi， zhǐ yú xiāng qiū ( jīn shān dōng míng xī nán )。 gōng yuán qián 308 nián ( chǔ huái wáng 'èr shí yī nián ) qiū， qín mìng gān mào、 shù cháng fēng shuài jūn jìn gōng hán guó de yí yáng。 jù《 zhàn guó cè · qín cè 'èr》 zài， zài jìn gōng yí yáng shí， qín wèile wěn zhù chǔ guó， céng pài féng zhāng dào chǔ guó yóushuì， yòu chóngtí gē ràng hàn zhōng zhī dì， yǐ gǎi shàn qín、 chǔ guān xì。 chǔ huái wáng miàn lín qí、 qín shuāng fāng de yā lì yǔ xǔ nuò， yī fāng miàn pài zhù guó jǐng cuì shuài shī jiù hán； lìng yī fāng miàn yòu bù fā dòng jìn gōng， dài qín pò yí yáng hòu， cái jìn bīng。 jiēguǒ，“ jǐng cuì dé chéng yú qín， shòu bǎo yú hán， ér dé dōng zhōu” (《 zhàn guó cè · dōng zhōu cè》。） kě jiàn chǔ guó de“ hé qí yǐ shàn hán”， zhǐ shì quán yí zhī jì， bìng fēi zhēn zhèng dì yào yǔ shān dōng zhū guó huī fù hé zòng kàng qín。《 zhàn guó cè · qín cè 'èr》 jì：“ yí yáng zhī yì， chǔ pàn qín 'ér hé yú hán。 qín wáng jù。 gān mào yuē：‘ chǔ suī hé hán， bùwèi hán shì xiān zhàn； hán yì kǒng zhàn 'ér chǔ yòu biàn qí hòu。 hán、 chǔ bì xiāng yù yě。 chǔ yán yǔ hán， ér bù yú yuàn yú qín， chén shì yǐ zhī qí yù yě。’” suǒ yǐ qín duì chǔ de chū bīng， háo wú yā lì。 wèi、 hán wú nài， liǎng guó guó jūn yòu fēn bié yǔ qín wǔ wáng huì yú yìng ( jīn hé nán bǎo fēng nán ) yǔ lín jìn chéng wài， dàn bìng wèi néng zǔ zhǐ zhù qín de jìn gōng。
　　 gōng yuán qián 307 nián ( chǔ huái wáng 'èr shí 'èr nián )， qín jūn háo wú gù jì dì jì xù gōng dǎ yí yáng， hán guó wán qiáng dǐ kàng， qín jūn sǔn shī hěn dà， gān mào dòng yáo， xiǎng tíng zhǐ jìn gōng。 qín wǔ wáng jí shí dì diào dòng dà jūn zhī yuán gān mào， jīng wǔ yuè kǔ zhàn， cái bǎ yí yáng gōng xià。 qín jūn jì 'ér yòu dù hé gōng qǔ liǎo wǔ suì ( jīn shān xī yuán qū dōng nán )， bìng zhù chéng。 qín wǔ wáng zhì zhōu，“ yǐ kuī zhōu shì”。 hán guó kǒng jù， hán xiāng wáng pài gōng zhòng chǐ ( xiāng ) dào qín guó xiè zuì qǐng hé。 wèi xiāng wáng yì pài tài zǐ zhāoqín。 hán、 wèi yòu xiàng qín guó qū fú。 yí yáng lún xiàn hòu， qín de guó tǔ jiù kuò zhǎn dào zhōng yuán liǎo， duì bāo kuò chǔ guó zài nèi de guān dōng zhū guó de wēi xié jiù gèng jiā yán zhòng。 chǔ guó zài yí yáng zhī yì zhōng gè fāng miàn tǎo hǎo shòu yì， réng rán shì xiāo jí hé zòng kàng qín lù xiàn de fān bǎn。
　　 wǔ、 chuí shā zhī yì yǔ chǔ huái wáng bèi piàn rù qín
　　 gōng yuán qián 307 nián， qín wǔ wáng rù luò yì“ kuī zhōu shì”， yǔ dà lì shì mèng shuō jǔ dǐng， zhé duàn jīn gǔ 'ér sǐ。 qín wǔ wáng wú zǐ， guó rén lì qí yì mǔ dì jì jì wèi， shì wéi qín zhāo wáng。 qín zhāo wáng niánshào， tài hòu ( xuān tài hòu ) tīng zhèng， yǐ jǐ yì fù cháng dì wèi rǎn wéi jiāng jūn。 tā men píng dìng liǎo“ jì jūn zhī luàn” ( qín wǔ wáng sǐ， wú zǐ， zhū dì zhēng lì。 dà chén jí huì wén hòu、 wǔ wáng hòu lì lìng yī wǔ wáng dì zhuàng jí wèi， chēng“ jì jūn”。 xuān tài hòu、 wèi rǎn zé lì jì。 nèi luàn sān nián， gōng yuán qián 305 nián， wèi rǎn jìn zhū zhuàng、 huì wén hòu、 zhāo wáng yì mǔ xiōng dì jí dà chén， zhú wǔ wáng hòu ( wèi nǚ ) huí wèi，“ jì jūn zhī luàn” píng。 )， xuān tài hòu yǔ wèi rǎn suì zhǎng wò liǎo qín guó de jūn zhèng dà quán。
　　 xuān tài hòu， chǔ rén， mǐ xìng， chēng mǐ bā zǐ ( pín fēi chēng hào )， zhǎng zhèng hòu， yǔ qí dì wèi rǎn shí xíng qīn chǔ lián chǔ zhèng cè。 gōng yuán qián 305 nián ( chǔ huái wáng 'èr shí sì nián )， qín“ hòu lù yú chǔ”， chǔ yú shì“ bèi qí 'ér hé qín” (《 shǐ jì · chǔ shì jiā》。） xuān tài hòu wéi qín zhāo wáng qǔ chǔ nǚ， chǔ yì qǔ qín nǚ， qín、 chǔ“ hé hūn 'ér huān” (《 shǐ jì · gān mào lièzhuàn》。） cì nián， qín zhāo wáng xíng“ guànlǐ” hòu qīn zhèng， yǔ chǔ huái wáng zài huáng jí ( jīn hé nán nán yáng nán ) huì méng， qín bǎ yuán gǔ chǔ dì shàng yōng ( jīn hú běi fáng shān xī ) guī hái gěi chǔ guó。 shàng yōng， dì chù hàn zhōng jùn zhōng xīn， jí yuán lái qín huì wén wáng、 zhāng yí hé qín wǔ wáng shí xǔ gěi chǔ zhī“ hàn zhōng zhī bàn” huò“ hàn zhōng” dì。 cǐ nuò yán jǐ jīng zhōu zhé， xiàn zhōng yú duì xiàn， què shí shì xuān tài hòu yǐng xiǎng xià de qín、 chǔ liǎng guó guān xì de shí zhì xìng gǎi shàn。
　　 qín、 chǔ qīn shàn hòu， qín jí jǔ bīng gōng wèi、 hán。 gōng yuán qián 303 nián ( chǔ huái wáng 'èr shí liù nián )， qín gōng wèi， qǔ pú bǎn ( jīn shān xī yǒng jì xī běi )、 jìn yáng、 fēng líng ( jiē jīn yǒng jì xī nán )。 yòu zài dù gōng qǔ hán dì wǔ suì。 tóng nián， qí、 hán、 wèi yīn“ chǔ fù qí zòng qīn 'ér hé yú qín” (《 shǐ jì · chǔ shì jiā》 )， sān guó lián hé gōng chǔ。 chǔ huái wáng yǐ tài zǐ héng wéi rén zhì， xiàng qín qiú jiù。 qín qiǎn kè qīng tōng shuài bīng jiù chǔ， sān guó jūn duì tuì qù。
　　 gōng yuán qián 302 nián ( chǔ huái wáng 'èr shí qī nián )， wèi、 hán yòu zhuǎn 'ér qīn qín， wèi xiāng wáng、 hán tài zǐ yīng yǔ qín zhāo wáng zài lín jìn huì wù， hán tài zǐ hái qīn dào xián yáng zhāoqín。 qín yú shì guī hái wèi dì pú bǎn。 dāng wèi、 hán yǔ qín guān xì hé hǎo shí， qín yī dà fū yǔ chǔ tài zǐ héng 'ōu dǎ，“ chǔ tài zǐ shā zhī 'ér wáng guī” ( tóng shàng )， qín、 chǔ guān xì yòu gào pò liè。
　　 gōng yuán qián 301 nián ( chǔ huái wáng 'èr shí bā nián )， qín gōng hán qǔ ráng ( jīn hé nán dèng xiàn )， yòu qiǎn shù cháng huàn huì hán、 wèi、 qí gòng gōng chǔ。 miàn duì sì guó de gōng fá， chǔ guó yě zuò liǎo jī jí de bù shǔ， yī fāng miàn pài zhāo huī shuài jūn kàng jù qín guó， lìng yī fāng miàn yòu pài táng miè ([ mù wèi ]) shuài jūn kàng jī qí、 hán、 wèi sān guó jūn duì ( cān jiàn《 zhàn guó cè · chǔ cè 'èr》、《 lǚ shì chūn qiū · chǔfāng》。） jù qín yī lù， yīn zhāo huī chí shèn zhòng tài dù， jǐn“ yì zhāo huī zhī bīng， lìng zhī shì qín bì zhàn” (《 zhàn guó cè · chǔ cè 'èr》 )， gù cǐ lù shuāng fāng chén bīng duì zhì， bìng wèi fā shēng jī liè de zhēng zhàn。 ér kàng jī qí、 hán、 wèi yī lù， zé shì guān jiàn de yī zhàn。 jù《 lǚ shì chūn qiū · chǔfāng》 zài， sān guó lián jūn jìn gōng chǔ guó de fāng chéng， shuāng fāng jiā yì shuǐ ( yī zuò [ shuǐ cǐ ] shuǐ， zài jīn hé nán xī nán táng hé jìng， xià yóu zhì xiāng fán rù hàn shuǐ ) liè zhèn， xiāng chí dá liù gè yuè zhī jiǔ。 qí jiāng kuāng zhāng pài rén tàn cè shuǐ qíng， chǔ jūn shè jiàn， qí jūn bù néng kào jìn。 hòu lái yòu zài shuǐ bàng fàng mù de rén gào sù qí rén：“ shuǐ qiǎn shēn yì zhī。 jīng rén suǒ shèng shǒu， jìn qí qiǎn zhě yě； suǒ jiǎn shǒu， jiē qí shēn zhě yě。” kuāng zhāng pài“ liàn zú” ( jīng guò xùn liàn de jīng gān bù duì ) zài yè jiān cóng chǔ jūn shèng shǒu chù jìn gōng， zài yì shuǐ bàng de chuí shā ( jīn hé nán táng hé xī nán。《 shǐ jì · chǔ shì jiā》 zuò zhòng qiū ) dà bài chǔ jūn， chǔ jiāng táng miè bèi shā。 hán、 wèi gōng qǔ liǎo wǎn、 yè yǐ běi dì qū。
　　 chuí shā zhī yì， jì shì qí、 hán、 wèi lián hé qǐ lái zhì chǔ de dà guī mó de bào fù xíng dòng， yě shì yīn tài zǐ héng wáng guī dǎo zhì qín、 chǔ guān xì pò liè de zhí jiē hòu guǒ。 yóu yú chǔ huái wáng duì wài zhèng cè jǔ qí bù dìng， zhōng yú niàng chéng liǎo gū lì wú yuán、 bèi dòng 'áidǎ de jú miàn。
　　《 xún zǐ · yì bīng》 shuō：
　　 chǔ rén jiāo gé、 xī、 sì yǐ wéi jiá， jiān rú jīn shí； wǎn jù tiě， cǎn rú fēng chài； qīng lì [ rén piào sù， zú rú piāo fēng； rán 'ér bīng dài yú chuí shā， táng miè sǐ， zhuāng ] tíng qǐ， chǔ fēn 'ér wéi sān sì。 shì qǐ wú jiān jiá lì bīng yě zāi ? qí suǒ yǐ tǒng zhī zhě fēi qí dào gù yě。
　　 yòu shuō：
　　 qí zhī tián dān， chǔ zhī zhuāng ] tíng， qín zhī wèi yàng， yàn zhī miù jǐ， shì jiē shì sú zhī suǒ wèi shàn yòng bīng zhě yě， shì yǐ qiǎo zhuō qiáng ruò zé wèi yòu yǐ xiàngjūn yě， ruò qí dào yī yě， wèi jí hé qí yě； jǐ qì sī zuò， quán móu qīng fù， wèi miǎn dào bīng yě。
　　 cóng zhè yī jìzǎi kàn， yóu yú chǔ huái wáng“ tǒng qí zhě fēi qí dào”， duì wài zāo chuí shā zhī bài， guó nèi yòu fā shēng zhuāng tíng lǐng dǎo de“ dào bīng” bào dòng， yě jí《 lǚ shì chūn qiū · jiè lì ) suǒ chēng zhī“ zhuāng tíng zhī bào yǐng” ( lì shǐ shàng de zhuāng tíng yòu gè zhǒng shuō fǎ。 chǔ huái wáng shí de zhuāng tíng， yī shì chǔ guó rén mín qǐ yì lǐng xiù， yì chēng qǐ zú。 èr zuò chǔ jiāng， yì míng zhuāng háo， chǔ qǐng xiāng wáng shí shuài jūn rù diān， hòu zài diān chēng wáng， hào zhuāng wáng ( yòu rén yǐ wéi cǐ jí chǔ zhuāng wáng de hòu yì )。 yì yòu rén rèn wéi cǐ liǎng rén shí wéi yī rén。 cóng《 xún zǐ》 jìzǎi kàn， yóu yú chǔ huái wáng nèi zhèng wài jiāo shī wù， zài chuí shā zhī yì hòu， yǐn qǐ guó nèi bào dòng， zhèng zhì dòng luàn， yīngshì fú hé lì shǐ shí jì de。 zhì yú yīn cǐ 'ér shǐ chǔ guó“ fēn 'ér wéi sān、 sì” (《 xún zǐ · yì bīng》 )， huò“ fēn wéi wǔ” (《 shāng jūn shū · ruò mín》 )， yóu yú shǐ kē quē fá， cǐ shàng bù qīng chǔ )， chǔ guó yīn 'ér yī dù zhèng zhì dòng luàn， tǒng zhì bù wěn。
　　 chuí shā zhī yì de dì 'èr nián， chǔ gōng hán zhī yōng shì， qín jí qiǎn huá yáng jūn ( mǐ róng， xuān tài hòu tóng fù dì ) gōng chǔ， dà pò chǔ jūn， zhǎn shǒu sān wàn， shā qí jiāng jǐng quē， gōng zhàn liǎo xiāng chéng ( xīn chéng， jīn hé nán xiāng chéng )。 xiāng chéng dì chù fāng chéng běi， yǔ yí yáng lín jìn， zhàn lüè dì wèi shí fēn zhòng yào。 chǔ huái wáng kǒng jù， mìng tài zǐ héng dào qí guó zuò rén zhì， yǔ qí jié hǎo。 qín wéi tǎo hǎo qí， yě pài jīng yáng jūn ( qín zhāo wáng tóng mǔ dì ) dào qí guó zuò rén zhì， qín、 qí xiū hǎo。
　　 gōng yuán qián 299 nián ( chǔ huái wáng sān shí nián )， qín wěn zhù liǎo qí hòu， qín zhāo wáng jí duì chǔ cǎi qǔ ruǎn yìng jiān shī、 yòu dǎ yòu lā de zhèng cè， yī fāng miàn mìng shù cháng huàn shuài jūn gōng chǔ， zhàn lǐng liǎo chǔ guó bā zuò chéng yì； lìng yī fāng miàn yòu xiě xìn gěi chǔ huái wáng， zhuī yì liǎo huáng jí huì méng de qīn shàn guān xì hé tài zǐ héng“ bù xiè 'ér wáng qù”、 dǎo zhì qín、 chǔ jiāo bīng de jīng guò， rán hòu yāo qǐng chǔ huái wáng dào wǔ guān huì méng， jì xù wéi chí fèng、 chǔ yuán lái hūn yīn xiāng qīn guān xì (《 shǐ jì · chǔ shì jiā》。） chǔ huái wáng jiàn xìn hòu， hěn yōu lǜ， qù， pà jiàn qī； bù qù， yòu pà qín nù， guān xì 'è huà。 zhāo huī jǐng gào shuō， qín shì hǔ láng zhī guó， yòu tūn miè gè guó de yě xīn， yìng fā bīng zì shǒu， bù néng qù。 ér chǔ huái wáng shù zǐ zǐ lán zé rèn wéi bù néng wéi bèi qín de hǎo yì， yào chǔ huái wáng qù。 chǔ huái wáng tīng cóng liǎo zǐ lán de yì jiàn， qù qín huì méng。 qín zhāo wáng mìng yī jiāng jūn jiǎ mào zì jǐ， zài wǔ guān bù zhì liǎo fú bīng， dāng chǔ huái wáng yī dào jiù guān bì liǎo wǔ guān， bǎ chǔ huái wáng jié chí dào liǎo qín dū xián yáng。 qín zhāo wáng zài zhāng tái jiē dài chǔ huái wáng rú tóng“ fān chén”， chǔ huái wáng zhè shí rú mèng chū xǐng， bó rán dà nù， cái hòu huǐ bù tīng zhāo huī de zhōng gào。 qín zhāo wáng yào xié chǔ huái wáng xiān gē wū、 qián zhōng zhī jùn， hòu jié méng， chǔ huái wáng nù dào：“ qín zhà wǒ 'ér yòu qiáng yào wǒ yǐ dì !” ( tóng shàng。 zài yě bù kěn dāyìng qín de wú lǐ yào qiú liǎo。 qín zhāo wáng yú shì bǎ chǔ huái wáng kòu liú zài qín guó。
　　 chǔ guó dà chén men yǐ jūn wáng jū yú qín， tài zǐ zhì yú qí， rú qín、 qí hé móu， chǔ guó jiù wēi xiǎn liǎo， yīn 'ér gòng tóng shāng yì duì cè， xiǎng lì zài chǔ guó de chǔ huái wáng zhī zǐ wèiguó jūn。 zhāo huī shuō：“ wáng yǔ tài zǐ jù kùn yú zhū hóu， ér jīn yòu bèi wáng mìng 'ér lì qí shù zǐ， bù yí。” yú shì zhà chēng chǔ huái wáng sǐ， xiàng qí guó bào sàng， yíng lì tài zǐ héng。 qí wáng yì yù“ liú tài zǐ yǐ qiú chǔ zhī huái běi”， qí xiāng mèng cháng jūn zé rèn wéi rú“ yǐng zhōng lì wáng， shì wú bào kōng zhì 'ér xíng bù yì yú tiān xià”， zhù zhāng bǎ tài zǐ héng fàng guī chǔ guó。 qí wáng tóng yì， tài zǐ héng dé yǐ huí guó。 héng huí guó hòu， bèi lì wéi guó jūn， shì wéi chǔ qǐng xiāng wáng ( qián 298 chāng ?63 nián )(《 shǐ jì · chǔ shì jiā》。） qín zhāo wáng jiàn yào xié hé kòu liú chǔ huái wáng bù néng dé dào tǔ dì， ér chǔ guó yòu xīn lì guó jūn， dà wéi nǎo nù， yú gōng yuán qián 298 nián ( chǔ qǐng xiāng wáng yuán nián )， fā bīng chū wǔ guān gōng chǔ， dà bài chǔ jūn， zhǎn shǒu wǔ wàn， qǔ xī ( jīn hé nán xī xiá ) děng shí liù chéng 'ér qù。 chǔ guó yòu yī cì shòu dào chén zhòng de dǎ jī。
　　 gōng yuán qián 297 nián ( chǔ qǐng xiāng wáng 'èr nián )， hán、 wèi zài qí xiāng mèng cháng jūn cè dòng xià， jì xù gōng qín zhì hán gǔ guān， chǔ huái wáng chéng jī qián táo huí guó， bèi qín rén fā jué， lán zǔ liǎo tōng dào。 chǔ huái wáng cóng xiǎo dào bēn zhào yǐ qiú huí guó， zhào guó jù qín， bù gǎn jiē nà。 chǔ huái wáng yòu xiǎng táo dào wèi guó， qín bīng zhuī lái， yòu bǎ tā jié chí dào qín guó。 dì 'èr nián， chǔ huái wáng bìng sǐ yú qín。 qín jiāng qí líng jiù sòng huí chǔ guó，“ chǔ rén jiē lián zhī， rú bēi qīn qī。 zhū hóu yóu shì bù zhí qín” ( tóng shàng )。 chǔ、 qín jué jiāo。
　　 chǔ huái wáng zài wèi sān shí nián， shì gè dà guó jiān bìng zhàn zhēng jìn yī bù jī liè shí qī。 qín guó zài zhēng zhàn zhōng bù duàn qiáng dà qǐ lái， xióng xīn bó bó， xù yòu jiān bìng zhū hóu zhī zhì。 chǔ huái wáng duì cǐ quē fá rèn shí，“ nèi huò yú zhèng xiù， wài qī yú zhāng yí” (《 shǐ jì · qū yuán lièzhuàn》 )， zhōng bīng cuò dì xuē， zì jǐ yì kè sǐ yú qín， chǔ guó cóng cǐ yóu shèng 'ér shuāi， zhí zhì miè wáng。
　　 liù、 chǔ qǐng xiāng wáng qián qī gè guó zhēng duó xíng shì de fù zá huà yǔ chǔ guó de bèi dòng yìng fù
　　 gōng yuán qián 299 nián， dāng chǔ huái wáng bèi piàn rù qín shí， qí mèng cháng jūn tián wén zé yìng qín yāo rèn qín xiāng， qín、 qí duì zhì jìn 'ér zhuǎn biàn wéi qín、 qí xiāng jiāo。 qí shí， zhào guó yīn zhào wǔ líng wáng“ hú fú qí shè”、 jìn xíng jūn shì gǎi gé hòu， guó lì xùn sù qiáng shèng qǐ lái， yě juǎnrù dà guó zhēng duó de hángliè， chéng wéi qín、 qí de duì shǒu。 mèng cháng jūn rù qín wéi xiāng hòu， zhào guó yǐ qín、 qí lián hé duì jǐ bù lì， biàn shí xíng“ jié qín lián sòng” zhī cè， lìng chóu hǎo ( chóu yè ) xiāng sòng， lóu huǎn xiāng qín， yǐ qiú gē duàn qín、 qí guān xì。 qín zhāo wáng guǒ rán yǐ lóu huǎn wéixiàng， yào shā hài mèng cháng jūn。 mèng cháng jūn yǐ kào shí kè zhōng shàn wéi“ gǒu dào”、“ jī míng” de bāng zhù， cái táo chū qín guó。 huí dào qí guó hòu， qí wáng réng yǐ tā wéixiàng。 mèng cháng jūn duì qín guó yuàn hèn， táo huí qí guó de dāng nián ( gōng yuán qián 298 nián， chǔ qǐng xiāng wáng yuán nián )， jiù lián hé hán、 wèi gōng dǎ qín guó， yī zhí gōng dào hán gǔ guān。 cǐ hòu， lián xù gōng dǎ sān nián， zhì gōng yuán qián 296 nián ( chǔ qǐng xiāng wáng sān nián )， zhōng yú gōng pò liǎo hán gǔ guān， qín dū xián yáng zhèn dòng。 qín bèi pò qiú hé， guī hái liǎo hán guó de hé wài、 wǔ suì ( jīn shān xī yuán qū dōng nán ) hé wèi guó de hé wài、 fēng líng ( jīn shān xī yǒng jì xī nán )， sān guó cái tuì bīng。 zhè yī nián， chǔ huái wáng kè sǐ yú qín， chǔ guó jūn chén bìng wèi lì yòng zhè yī xíng shì， yǔ qí、 hán、 wèi hé zòng kàng qín。 qí chéng shèng fá yàn，“ fù sān jūn， huò 'èr jiāng” (《 zhàn guó cè · yàn cè yī》。） zhào zé chéng jī gōng miè zhōng shān guó。 qí、 chǔ zhī jiān de sòng guó， yě zài zhè qī jiān， miè téng gōng xuē， gōng qǔ chǔ guó de huái běi dì (《 zhàn guó cè · sòng cè》。） chǔ guó réng chǔyú bèi dòng 'áidǎ de dì wèi， wú suǒ zuò wéi。
　　 gōng yuán qián 295 nián ( chǔ qǐng xiāng wáng sì nián )， qín jiàn zhào bìng wèi yuán zhù zì jǐ， jí bà qù lóu huǎn xiàngwèi， fù yǐ wèi rǎn wéixiàng， bìng“ yú chǔ sù wǔ wàn shí” (《 shǐ jì · qín běn jì》 )， zhù dòng gǎi shàn yǔ chǔ guó guān xì。 dì 'èr nián ( gōng yuán qián 294 nián )， qí guó mèng cháng jūn shǐ tián jiá jié wáng shī bài， táo wáng dào wèi guó， wèi zhāo wáng rèn tā wéixiàng。 qí wéi jì xù jié qín， yòng zhù fú zhī jì， zhú qīn wèi dà chén zhōu zuì， rèn qín guó qīn qí de wǔ dà fū lǚ lǐ wéixiàng， qín、 qí hé hǎo。 qín zài gǎi shàn liǎo yǔ chǔ、 qí guān xì hòu， duì hán、 wèi jiù jìn xíng dà guī mó de bào fù。 zhè yī nián， qín qiǎn xiàng shòu gōng hán， qǔ wǔ shǐ ( jīn hé běi hán dān xī nán )。 yòu qiǎn zuǒ shù cháng bái qǐ gōng qǔ liǎo hán de xīn chéng ( jīn hé nán yī chuān xī nán )。 jiē zhe yòu dà bài wèi guó jūn duì yú jiě ( jīn shān xī lín yī xī nán )。
　　 gōng yuán qián 293 nián ( chǔ qǐng xiāng wáng liù nián )， hán、 wèi lián hé duì qín jìn xíng fǎn jī， qín jiāng bái qǐ shuài jūn zài yī jué ( jīn hé nán luò yáng dōng nán lóng mén ) dà bài hán、 wèi lián jūn， zhǎn shǒu 'èr shí sì wàn， zhàn lǐng liǎo wǔ zuò chéng yì。 jì 'ér yòu dù hé gōng qǔ hán de 'ān yì ( jīn shān xī xià xiàn xī běi ) yǐ dōng zhì qián hé ( jīn shān xī yì chéng nán ) zhī dì。 yī jué zhī zāi， hán、 wèi sǔn shī cǎn zhòng， yuán qì dà shāng。 yī jué zhī zhàn hòu， qín zhāo wáng chéng shèng xiě xìn gěi chǔ qǐng xiāng wáng， duì chǔ guó jìn xíng wēi xié。 xìn zhōng shuō：“ chǔ bèi qín， qín qiě shuài zhū hóu fá chǔ， zhēng yī dàn zhī mìng， yuàn wáng zhī chì shì zú， dé yī lè zhàn。” (《 shǐ jì · chǔ shì jiā》。 ) chǔ qǐng xiāng wáng hài pà， fù móu yǔ qín hé。 dì 'èr nián ( gōng yuán qián 292 nián， chǔ qǐng xiāng wáng qī nián )， qín wèi rǎn chēng bìng miǎn xiāng， bái qǐ gōng wèi qǔ yuán ( jīn shān xī yuán qū dōng nán )， fù yòu guī hái。 chǔ qǐng xiāng wáng miàn duì qín guó de yā lì， bèi pò yíng qǔ qín nǚ， yòu yǔ qín jié wéi yīn qīn zhī guó。 sòng dài shǐ xué jiā sī mǎ guāng duì cǐ píng lùn shuō：
　　 shèn zāi qín zhī wú dào yě， shā qí fù 'ér jié qí zǐ， chǔ zhī bù jìng yě， rěn qí fù 'ér hūn qí chóu ! wū hū， chǔ zhī jūn chéng dé qí dào， chén chéng dé qí rén， qín suī qiáng， wū dé líng zhī zhàn !(《 zī zhì tōng jiàn》 ( zhōu nǎn wáng shí jiǔ nián )。
　　 qín yòu jì xù xiàng hán、 wèi měng gōng。 gōng yuán qián 291 nián ( chǔ qǐng xiāng wáng bā nián )， qín gōng wèi qǔ zhǐ ( jīn hé nán jǐyuán dōng nán )。 sī mǎ cuò gōng hán qǔ dèng ( jīn hé nán mèng xiàn xī )、 bái qǐ qǔ wǎn ( jīn hé nán nán yáng。 yuán shǔ chǔ， chuí shā zhī yì hòu wéi hán guó suǒ zhàn lǐng )。 dèng、 wǎn wéi dāng shí yě tiě zhōng xīn， qín zhàn lǐng hòu， guó lì gèng jiā qiáng shèng liǎo。 cì nián， qín xiāng wèi rǎn ( yòu fù wéixiàng ) gōng wèi， wèi bèi pò yǐ hé dōng dì sì bǎi lǐ ( jí hé dōng jùn ) xiàn gěi qín guó。 hán xiān shì chéng yáng jūn zhāoqín， jì 'ér yòu yǐ wǔ suì dì ( jīn shān xī yuán qū dōng nán、 huáng hé yǐ běi dì qū ) èr bǎi lǐ xiàn gěi qín guó。 zhào、 qí bù shì ruò， yě jǔ bīng gōng hán zhì lǔ guān ( jīn hé nán lǔ shān xī nán )。 gōng yuán qián 289 nián ( chǔ qǐng xiāng wáng shí nián )， qín bái qǐ zài gōng wèi zhì zhǐ， qǔ liù shí yī chéng。 wèi、 hán qióng kùn， zhè yī nián， wèi zhāo wáng rù zhào cháo jiàn zhào huì wén wáng， bǎ gé niè ( jīn hé běi féi xiāng xī nán )、 yīn chéng liǎng dì xiàn gěi zhào huì wén wáng zuò wéi“ yǎng yì”。 jiē zhe， wèi zhāo wáng yòu jiāng hé yáng ( jīn hé nán mèng xiàn xī )、 gū mì ( hé yáng fù jìn ) xiàn gěi zhào fèng yáng jūn lǐ duì zhī zǐ wéi fēng dì， yǐ tóu kào zhào guó。
　　 gōng yuán qián 288 nián ( chǔ qǐng xiāng wáng shí yī nián )， qín wèile jìn gōng zhào guó， bìng jìn 'ér dǎ jī hán、 wèi yǔ chǔ děng guó， yǔ qí lián héng， yóu qín xiāng wèi rǎn chū miàn， yǔ qí xiāng yuē， bìng chēng wéi dì。 zhè nián shí yuè， qín zhāo wáng zài yí yáng zì chēng xī dì， qiǎn wèi rǎn dào qí guó zūn qí wáng wéi dōng dì。 jù《 zhàn guó zòng héng jiā shū · hán xiàn shū yú qí》 zài， qín、 qí lián hé， qín xiān qǔ wèi zhī shàng dǎng， hán、 wèi fú。 qín、 qí gōng zhào， qǔ zhào dì； rán hòu gōng yàn、 chǔ， qín qǔ chǔ zhī yān、 yún mèng， qí qǔ chǔ zhī dōng guó、 xià cài。“ shǐ zòng qīn zhī guó， rú dài 'ér yǐ。 qí、 qín suī lì bǎi dì， tiān xià shú néng jìn zhī”。 xiǎn rán， qín zūn qí wéi dì， shí jì shì lián héng cè lüè de jì xù， mùdì zài yú guā fēn zhào guó hé qí tā gè guó tǔ dì， duì chǔ guó de wēi hài yě hěn dà (《 zhàn guó zòng héng jiā shū》 èr yīzǎi， qín、 qí lián hé， yǐ“ shū fēn zhào rǎng”；《 zhàn guó cè · qí cè sì》 jì：“ liǎng dì lì， yuē fá zhào”。 mùdì dōushì duì fù zhào guó。 qí shí， sān jìn yǐ zhào wéi qiáng， qín lián qí， shǒu xiān dǎ jī zhào guó， shì fú hé lì shǐ shí jì de。 rán cóng qín xíng lián héng de gēn běn yì tú kàn， zhù yào shì wèile xuē ruò hé zhēng fú gè guó， gù duì chǔ guó de wēi hài tóng yàng shì hěn dà de。） zhèng zài zhè shí， zòng héng jiā sū qín cóng yàn guó lái dào liǎo qí guó。 tā duì qí wáng shuō：
　　 fū yuē rán yǔ qín wéi dì， ér tiān xià dú zūn qín 'ér qīng qí； qí shì dì， zé tiān xià 'ài qí 'ér zēng qín； fá zhào bù rú fá sòng zhī lì。 gù chén yuàn wáng míng shì dì， yǐ jiù tiān xià； bèi ( bèi ) yuē bīn ( bìn ) qín， wù shǐ zhēng zhòng； ér wáng yǐ qí jiān jǔ sòng。 fū yòu sòng zé wèi zhī yáng chéng wēi； yòu huái běi zé chǔ zhī dōng guó wēi； yòu jì xī zé zhào zhī hé dōng wēi； yòu yīn、 píng lù zé liáng mén bù qǐ。 gù shì dì 'ér 'èr zhī yǐ fá sòng zhī shì， zé guó zhòng 'ér míng zūn， yàn、 chǔ yǐ xíng fú， tiān xià bù gǎn bù tīng， cǐ tānɡ、 wǔ zhī jǔ yě。 (《 zhàn guó cè · qí cè sì》。 )
　　 qí mín wáng tīng qǔ liǎo sū qín de quàn gào，“ qí、 zhào huì yuē 'ā”，“ yuē gōng qín qù dì” (《 zhàn guó zòng héng jiā shū》 sì。） tóng nián shí 'èr yuè， qí wáng qǔ xiāo liǎo dì hào，“ bèi yuē bìn qín”， rèn qí xiāng de yuán qín wǔ dà fū lǚ lǐ yòu huí dào liǎo qín guó， qín zhāo wáng yě zhǐ dé qǔ xiāo liǎo dì hào。 qín、 qí de chēng dì huó dòng suì cǐ jié shù， qín、 qí de“ lián héng” yì xuān gào shī bài。 qín qù dì hào hòu， lì jí jǔ bīng gōng zhào， qǔ gěng yáng ( jīn shān xī qīng xú )， cì nián， yòu gōng wèi， qǔ qū yáng ( jīn hé nán cháng yuán xī běi )， duì zhào、 wèi de hé zòng huó dòng jìn xíng dǎ jī。
　　 gōng yuán qián 287 nián ( chǔ qǐng xiāng wáng shí 'èr nián )， sū qín、 lǐ duì fā dòng de wǔ guó hé zòng fá qín de huó dòng xíng chéng liǎo。 sū qín， dōng zhōu luò yáng chéng xuān lǐ ( jīn hé nán luò yáng dōng ) rén。 tā shì yàn zhāo wáng de qīn xìn， fèng mìng rù qí， yù shǐ qí“ xī láo yú sòng， nán bà ( pí ) yú chǔ” (《 zhàn guó cè · yàn cè yī》 )， yǐ fáng qí móu yàn。 qí wáng jué dìng gōng sòng hòu，“ qín wáng nù， zhǔyuàn yú zhào。 lǐ duì yuē wǔ guó cóng fá qín” (《 zhàn guó cè · zhào cè sì》。） cǐ wǔ guó， jù bào biāo zhù《 zhàn guó cè》 wéi hán、 zhào、 wèi、 yàn、 qí。 wǔ guó jūn duì gōng zhì xíng yáng ( jīn hé nán xíng yáng dōng běi )、 chéng gāo ( jīn xíng yáng xī běi )， qín bèi pò guī hái wèi de wēn、 zhǐ、 gāo píng ( jīn hé nán jǐyuán xī nán xiàng chéng )， guī hái zhào de wáng gōng ( yòu zuò sān gōng huò fēn )、 fú yú ( yòu zuò shí qīng huò xiān yú )， xiàng wǔ guó qiú hé。 qín guó yòu yī cì shòu dào cuò zhé。
　　 jù《 shǐ jì · sū qín lièzhuàn》 zài， zhè cì fá qín， sū qín“ yuē liù guó zòng qīn”， jí chú shàng shù wǔ guó wài， hái yòu chǔ guó。 dàn《 zhàn guó cè》 děng jūn zài wéi“ wǔ guó”。 nán sòng lǚ zǔ qiān《 dà shì jì》 wèi wǔ guó wéi chǔ、 qí、 zhào、 hán、 wèi， ér wú yàn。 yuán wú shī dào《 zhàn guó cè jiàozhù bǔ zhèng》 yǐ wéi chǔ yíng fù yú qín， chǔ、 qín hé hǎo， chǔ guó bù kě néng cānyù fá qín。 cǐ shuō fú hé dāng shí chǔ guó jù qín qīn qín shí jì， gù chǔ zài zhè cì hé zòng fá qín zhōng， réng rán jú wài bàng guān， méi yòu cǎi qǔ jī jí de xíng dòng。
　　 wǔ guó fá qín de dì 'èr nián ( gōng yuán qián 286 nián， chǔ qǐng xiāng wáng shí sān nián )， qín yòu duì hán、 wèi fā dòng měng gōng， wèi bèi pò jiāng 'ān yì ( jīn shān xī xià xiàn xī běi )、 hé nèi gē ràng gěi qín guó； hán zài xià shān bèi jī bài。 zhào zé yīn qí wáng móu qiú qǔ sòng 'ér yòu yǔ qín lián hé， yì xīng bīng gōng qí。 tóng nián， qí wáng yǐ wéi xíng shì duì zì jǐ yòu lì， chéng sòng wáng yǎn huāng yín bào nüè， guó nèi dòng dàng bù 'ān， rèn hán mín wéixiàng， jǔ bīng gōng sòng。 sòng dà bài， mín zhòng sàn wáng， sòng wáng yǎn bēn wèi， sǐ yú wēn， sòng guó miè wáng。 wèi、 chǔ chéng jī gōng qǔ liǎo sòng de bù fēn tǔ dì (《 shǐ jì · sòng shì jiā》： qí、 wèi、 chǔ fá sòng，“ miè sòng 'ér sān fēn qí dì”。《 zhàn guó cè · zhào cè sì》 jì sū qín yǔ：“ qí gōng sòng， zé chǔ bì gōng sòng， wèi bì gōng sòng。” kě jiàn wèi、 chǔ zài qí gōng sòng zhī jì， yì chéng jī gōng qǔ qí dì。） rán qí guó chéng shèng jìn qǔ， miè sòng hòu， xuán yòu“ nán gē chǔ zhī huái běi， xī qīn sān jìn” (《 shǐ jì · tián shì jiā》。 cǐ suǒ wèi“ chǔ zhī huái běi”， shí wéi yuán sòng zhī huái běi dì， gù hěn kuài yòu zhuǎn rù qí rén zhī shǒu )， duì chǔ yǔ sān jìn jìn xíng bào fù， chǔ guó suǒ gōng zhàn de sòng guó tǔ dì yòu bèi qí guó duó zǒu liǎo。
　　 qí miè sòng hòu， shēng shì dà zhèn， qí wáng“ yù yǐ bìng zhōu shì， wéi tiān zǐ。 sì shàng zhū hóu zōu、 lǔ zhī jūn jiē chēng chén， zhū hóu kǒng jù” (《 shǐ jì · tián shì jiā》。） qín、 chǔ、 yàn yǔ sān jìn pín fán huó dòng， tú móu hé zòng fá qí。
　　 gōng yuán qián 285 nián ( chǔ qǐng xiāng wáng shí sì nián )， qín zhāo wáng yǔ chǔ qǐng xiāng wáng zài wǎn xiāng huì， jiē zhe， qín zhāo wáng yòu yǔ zhào huì wén wáng zài zhōng yáng ( jīn shān xī zhōng yáng ) huì wù。 tóng nián， qín wèile“ xiān chū shēng yú tiān xià”， mìng méng wǔ shuài bīng gōng qí， lián bá jiǔ chéng， gǎi yǐ wéi jiǔ xiàn。 zhè shì jīng yuè hán、 wèi 'ér cháng qū zhí rù de， kě jiàn qí zhǔn bèi zhī chōng fēn， bīng lì zhī qiáng dà。
　　 yàn zhāo wáng jí wèi hòu， fèn fā tú qiáng， yù bào gōng yuán qián 314 nián qí pò yàn zhī chóu ( gōng yuán qián 316 nián， yàn wáng kuài ràng guó yú xiāng zǐ zhī， zǐ zhī wéi wáng sān nián， guó nèi dà luàn。 qí xuān wáng chéng jī chū bīng gōng yàn， shā yàn wáng kuài， qín zǐ zhī 'ér“ hǎi qí shēn”。 yàn rén fǎn kàng， qí jūn cái lí qù )， yǔ yà qīng yuèyì jī jí móu huá fá qí zhī cè。 yuèyì yǐ wéi qí guó dì dà rén zhòng， yào pò qí， bì xū yuē qín、 zhào、 chǔ、 wèi děng guó， bìng qù shàng shù gè guó huó dòng。
　　 gōng yuán qián 284 nián ( chǔ qǐng xiāng wáng shí wǔ nián )， qín zhāo wáng yòu fēn bié yǔ wèi zhāo wáng、 hán lí wáng zài yí yáng、 xīn chéng huì wù。 yàn zhāo wáng zé qīn fù zhào guó yǔ zhào huì wén wáng huì wù。 zhè yàng， yóu qín、 yàn fā dòng de yàn、 qín、 hán、 wèi、 zhào wǔ guó hé zòng fá qí lián jūn zǔ chéng liǎo。 lián jūn yóu yàn guó shàngjiàng jūn yuèyì tǒng yī zhǐ huī。 zhè yī nián， wǔ guó lián jūn shǒu xiān zài jǐshuǐ zhī xī dǎ bài qí jūn zhù shuài chù zǐ shuài lǐng de qí jūn， jiē zhe yòu zài qín zhōu ( jīn shān dōng lín zī xī běi ) dǎ bài liǎo qí jiāng dá zǐ jūn duì， dá zǐ běn rén zhàn sǐ。 yuèyì jí shí qiǎn hái qín、 hán jūn duì， fēn wèi guó jūn duì gōng zhàn gù sòng dì， qiǎn zhào guó jūn duì gōng qǔ hé jiān ( jīn hé běi xiàn xiàn dōng nán )， zì jǐ zé shuài lǐng yàn guó jūn duì cháng qū zhí rù， gōng zhàn liǎo qí dū lín zī， jìn quàn qí bǎo、 cái wù、 jì qì shū zhī yàn”《 shǐ jì · yuèyì lièzhuàn》。） yàn zhāo wáng qīn zì dào jì shàng wèi láo yàn guó jūn duì， fēng yuèyì yú chāng guó ( jīn shān dōng zī bó nán )， hào chāng guó jūn。 sān shí nián qián yàn wéi qí pò zhī chóu suì bào。
　　 qí wáng cóng lín zī chū táo dào wèi guó， xuán jí yòu huí dào jǔ ( jīn shān dōng jǔ xiàn )。 zài zhè guān jiàn shí kè， chǔ guó fàng qì liǎo yuán lái yǔ qín děng lián hé gōng qí de cè lüè， zhuǎn 'ér pài nào chǐ shuài bīng jiù qí， nào líng bèi qí wáng rèn wéi qí xiāng。 cù shǐ chǔ guó zhè yī cè lüè de zhuǎn biàn， zhù yào shì yīn wéi dāng shí chǔ guó jūn chén duì gè guó fá qí de hòu guǒ zuò liǎo chóngxīn rèn shí， dān xīn qí guó shī bài hòu， duì chǔ guó bù lì。 guān yú zhè yī diǎn，《 zhàn guó cè · chǔ cè yī》 yòu suǒ fǎn yìng：
　　 wǔ guó yuē yǐ fá qí， zhāo yáng wèi chǔ wáng yuē：“ wǔ guó yǐ pò qí， qín bì nán tú chǔ。” wáng yuē：“ rán zé nài hé ?” duì yuē：“ hán shì fǔ guó yě， hǎo lì 'ér 'è nán。…… wǒ hòu lù zhī yǐ lì， qí xīn bì yíng。 wǒ xī bīng yǐ lín zhī， qí xīn bì jù wǒ。 bǐ jù wú bīng 'ér yíng wǒ lì， wǔ guó zhī shì bì kě bài yě。 yuē jué zhī hòu， suī wù yǔ dì kě。” chǔ wáng yuē：“ shàn。” nǎi mìng dà gōng shì zhī hán， jiàn gōng zhòng yuē：“ fū niú lán zhī shì、 mǎ líng zhī nán， qīn wáng zhī suǒ jiàn yě。 wáng gǒu wú yǐ wǔ guó yòng bīng， qǐng jiāo lì liè chéng wǔ， qǐng xī chǔ guó zhī zhòng yě， yǐ yú qí。” qí zhī fǎn zhào、 wèi zhī hòu， ér chǔ guǒ fú yǔ dì， zé wǔ guó zhī shì kùn yě。
　　 hòu lái chǔ guó suī rán méi yòu shǐ hán guó tuì chū fá qín zhī jǔ， dàn chǔ guó zé dān dú cǎi qǔ xíng dòng， pài nào chǐ jiù qí。 yuèyì zài qí guó shí xíng kuān zhèng 'ān mín zhèng cè， pō dé rén xīn， yòu bù shǔ jūn duì jì xù xiàng qí guó gè dì jìn jūn。 nào chǐ miàn lín zhè yī xíng shì， wéi bèi chǔ guó yuán lái jiù qí yì tú， fǎn 'ér“ shā wáng 'ér yǔ yàn gòng fēn qí zhī qīn dì lǔ qì” (《 shǐ jì · chǔ shì jiā》。 jù《 zhàn guó cè · qí cè liù》 zài， nào chǐ hòu lái bèi qí rén wáng sūn jiǎ děng suǒ cì shā。） yàn jūn fēn wǔ lù chéng shèng zhuī jī， lián xià qí chéng qī shí yú zuò， jiē wéi jùn xiàn。 gè guó yì chéng jī gōng zhàn qí guó tǔ dì： qín qǔ táo yì ( jīn shān dōng dìng táo xī běi )， wèi qǔ sòng dì， zhào qǔ jì xī， lǔ qǔ xú zhōu ( jīn shān dōng wēi shān dōng běi )， chǔ yì chéng jī shōu fù huái běi dì。 liù nián hòu， jí gōng yuán qián 279 nián ( chǔ qǐng xiāng wáng 'èr shí nián )， qí suī rán fù guó， dàn qí guó sǔn shī cǎn zhòng， cóng cǐ guó shì dà shuāi， zài yě bù shì qín guó de duì shǒu， qín、 qí duì zhì de jú miàn yě jiù xuān gào jié shù。 chǔ guó zài guān jiàn shí kè chū bīng xiāng jiù， bù shī wéi yī zhèng què jué cè。 rán 'ér chǔ guó chū bīng bù duō (《 zhàn guó cè · qí cè liù》：“ yàn zhī fá qí zhī shí， chǔ wáng shǐ jiāng jūn ( nào chǐ ) jiāng wàn rén 'ér zuǒ qí。” )， nào chǐ yòu shàn shā qí wáng， shuō míng chǔ guó jiù qí de zhàn lüè yì tú bìng bù shí fēn míng què， méi yòu shōu dào cún qí qiáng chǔ de xiào guǒ。
　　 qī、 yān zhī zhàn yǔ yǐng dū shī xiàn
　　 qín zài tú móu gōng qí de tóng shí， jìn yī bù jiā qiáng duì bā shǔ de kòng zhì hé jīng yíng。 gōng yuán qián 316 nián qín miè bā shǔ hòu， shí xíng jī mí zhèng cè， xiān hòu fēng shǔ wáng hòu yì gōng zǐ tōng děng wéi shǔ hóu。 gōng yuán qián 285 nián ( chǔ qǐng xiāng wáng shí sì nián )， qín yǐ shǔ hóu gōng zǐ wǎn fǎn pàn， zhú shā wǎn， zhì shǔ jùn， yǐ zhāng ruò wéi shǔ shǒu， jùn zhì chéng dū ( jīn sì chuān chéng dū shì )， qín cóng cǐ dìng shǔ。 tóng nián， zhāng ruò wéi xiàng xī nán dì qū jìn fā， céng“ qǔ zé jí qí jiāng nán dì” ( jīn jīn shā jiāng yǐ nán dì qū )(《 huá yáng guó zhì · shǔ zhì》。） gōng yuán qián 283 nián ( chǔ qǐng xiāng wáng shí liù nián )， zhèng dāng yàn pò qí、 qí lì qí xiāng wáng bǎo jǔ chéng zhī jì， qín zhāo wáng yǔ chǔ qǐng xiāng wáng lián xù liǎng cì zài yān hé ráng huì wù， qí mùdì réng zài yú wěn zhù chǔ guó biàn yú dōng jìn。 tóng nián， qín guǒ rán gōng wèi， bīng zhì wèi dū dà liáng， yàn、 zhào xiāng jiù， qín bīng cái tuì qù。 gōng yuán qián 282 nián ( chǔ qǐng xiāng wáng shí qī nián )， qín zhāo wáng fēn bié yǔ hán xī wáng、 wèi zhāo wáng huì wù， hán、 wèi chén fú。 jiē zhe， qín jiù duì zhào lián nián fā dòng jìn gōng， zhào bīng cuò dì xuē， zhì gōng yuán qián 279 nián ( chǔ qǐng xiāng wáng 'èr shí nián )， zhào huì wén wáng yìng qín zhāo wáng yāo， zài miǎn chí ( jīn hé nán miǎn chí xī ) huì wù。 zhào huì wén wáng yóu zhào qīng lìn xiāng rú péi tóng qián wǎng， lín xíng qián yǔ lián pō xiāng yuē， rú sān shí rì bù fǎn， zé lì tài zǐ yǐ jué qín wàng。 miǎn chí huì hòu， qín、 zhào xiū hǎo， zhào huì wén wáng jūn chén suī réng huí zhào， dàn cǐ hòu zhào duì qín yì jū qū cóng dì wèi。
　　 qín zài zhēng fú sān jìn de tóng shí， yǐ jīng bǎ jìn gōng de máo tóu zhuànxiàng chǔ guó。 jù《 shǐ jì · chǔ shì jiā》 zài， gōng yuán qián 281 nián ( chǔ qǐng xiāng wáng shí bā nián )， miàn duì zhè yī yán jùn xíng shì， dāng shí chǔ guó yǐ yòu rén xiàng chǔ qǐng xiāng wáng zhǐ chū：“ jīn chǔ zhī dì fāng wǔ qiān lǐ， dài jiá bǎi wàn， yóu zú yǐ yǒng yuè zhōng yě yě， ér zuò shòu kùn， chén qiè wéi dà wáng fú qǔ yě。” chǔ qǐng xiāng wáng yòu suǒ chù dòng， jí“ qiǎn shǐ yú zhū hóu， fù wéi zòng， yù yǐ fá qín”。 qín huò zhī hòu， xiān xià shǒu wéi qiáng， lì jí duì chǔ guó fā dòng dà guī mó de jìn gōng。
　　 gōng yuán qián 280 nián ( chǔ qǐng xiāng wáng shí jiǔ nián )， qín sī mǎ cuò shuài jūn cóng lǒng xī chū fā， jīng yóu shǔ jùn， bǔ chōng bā、 shǔ zhī zhòng shí wàn， dà bó chuán wàn sōu， mǐ liù bǎi wàn hú， fú jiāng 'ér xià， dà jǔ gōng chǔ， zhàn lǐng liǎo chǔ guó de qián zhōng jùn (《 huá yáng guó zhì · shǔ zhì》）。 qián zhōng jùn， jīn xiāng xī jí qián dōng běi yī dài， chǔ wēi wáng shí zhì， qín zhàn lǐng hòu fù zhì wéi qián zhōng jùn。 tóng shí， qín bái qǐ gōng zhào qǔ guāng láng chéng ( jīn shān xī gāo píng xī ) hòu， yì huī shī nán xià， jìn gōng chǔ guó běi jìng de dèng chéng ( jīn hú běi xiāng fán xī běi )(《 shuì hǔ dì qín mù zhú tǒng · biān nián jì》。 )
　　 chǔ guó bèi pò gē shàng yōng ( jīn hú běi zhú xī dōng nán ) jí hàn shuǐ yǐ běi dì gěi qín。 qín shè zuì rén xǐ nán yáng ( jīn yù xī nán jí 'è xī běi yī dài )， yǐ jiā qiáng duì zhè yī dì qū de kòng zhì。 tóng nián， chǔ guó wèile bǎi tuō qín cóng bā shǔ fāng miàn de wēi xié， jǔ bīng yán jiāng 'ér shàng， gōng jiù bā guó， zhàn lǐng liǎo zhǐ ( jīn sì chuān fú líng dōng )。 chǔ gōng bā qǔ jī， shì zhòng dà de zhàn lüè xíng dòng， yě shì chǔ guó kàng qín de yī dà shèng lì， yǐn qǐ liǎo gè guó de guān zhù。 dāng shí jiù yòu rén píng lùn shuō：
　　 chǔ dé zhǐ 'ér guó ( dū ) wáng， qí dé sòng 'ér guó ( dū ) wáng， qí、 chǔ bù dé yǐ yòu zhǐ、 sòng 'ér shì qín zhě， hé yě ? zé yòu gōng zhě， qín zhī shēn chóu yě。 qín qǔ tiān xià， fēi xíng yì yě， bào yě。 qín zhī xíng bào， zhèng gào tiān xià。 (《 shǐ jì · sū qín lièzhuàn》。 )
　　 qín yīn 'ér gèng jiā fēng kuáng dì duì chǔ guó jìn xíng bào fù。
　　 gōng yuán qián 279 nián ( chǔ qǐng xiāng wáng 'èr shí nián )， qín fēn bīng liǎng lù gōng chǔ， yī lù yóu bái qǐ shuài jūn gōng xiàn chǔ zhī dèng chéng hòu， xiàng yān ( jīn hú běi yí chéng dōng nán )( shí quán《 gǔ dài jīng chǔ dì lǐ xīn tàn》 rèn wéi， chǔ yān dū“ kě néng wèi yú jīn hàn shuǐ dōng 'àn ( gǔ hàn shuǐ yǐ xī )， xià fēng sì zhì lǐ jiā zhōu yī dài， huò jìng yǐ yānmò zài jīn hàn shuǐ hé chuáng zhōng”。 jí jīn yí chéng běi。 ) jìn bī； lìng yī lù yóu qín shǔ jùn shǒu zhāng ruò shuài shuǐ lù zhī jūn dōng xià， xiàng chǔ guó de wū jùn jí jiāng nán dì jìn jūn。
　　 yān shì chǔ guó de bié dū， lì lái yān yǐng lián chēng。 tā lí chǔ dū yǐng hěn jìn， shì yǐng dū běi biān de mén hù， zhàn lüè dì wèi shí fēn zhòng yào。 chǔ guó wèile bǎo wèi yān、 yǐng， diào dòng liǎo zhù lì bù duì yǔ qín jūn zài yān jué zhàn。 bái qǐ gōng chéng bù xià， yǐn yān shuǐ guàn chéng， cái bǎ yān gōng pò。
　　 yān zhī zhàn， shì zhōng guó lì shǐ shàng zuì jī liè 'ér yòu cán kù de zhàn yì zhī yī。《 shuǐ jīng zhù · miǎn shuǐ》 jìzǎi shuō：
　　 yí shuǐ ( yān shuǐ ) yòu dōng zhù yú miǎn。 xī bái qǐ gōng chǔ， yǐn xī shān cháng gǔ shuǐ， jí shì shuǐ yě。 jiù [ dì ] hé ] qù chéng bǎi lǐ xǔ， shuǐ cóng chéng xī guàn chéng dōng， rù zhù wéi yuān， jīn yùn dǒu pō shì yě。 shuǐ kuì chéng dōng běi jiǎo， bǎi xìng suí shuǐ liú， sǐ yú chéng dōng zhě shù shí wàn， chéng dōng jiē chòu， yīn míng qí bēi wéi chòu chí。
　　《 dú shǐ fāng yú jì yào》 shuō：
　　 cháng qú zài yí chéng xiàn xī sì shí lǐ， yì yuē luó chuān， yòu yuē yān shuǐ， yì yuē bái qǐ qú， jí mán shuǐ yě。 qín zhāo wáng 'èr shí bā nián shǐ bái qǐ gōng chǔ， qù yān bǎi lǐ lì [ dì ] hé ]， yōng shì shuǐ wéi qú， yǐ guàn yān。 yān rù qín， ér qǐ suǒ wéi qú bù fèi， jīn cháng qú shì yě。
　　 yān chéng lún xiàn， shù shí wàn rén bèi nì sǐ， chǔ jūn zhù lì shòuchuāng， yǐng dū běi biān mén hù dòng kāi， wēi zài dàn xī。
　　 bái qǐ gōng qǔ dèng、 yān hòu， yòu fēn bīng zhàn lǐng liǎo xī líng ( jīn hú běi yí chāng xī běi )， qín suí jí shè miǎn zuì rén qiān yú cǐ sān dì， jìn xíng kòng zhì。
　　 zài qín guó dà jūn yā jìng shí， chǔ guó yī fāng miàn bù shǔ jūn duì shǒu yān， yǔ qín jué zhàn； lìng yī fāng miàn， yú zhè nián ( gōng yuán qián 279 nián ) qián hòu， pài zhuāng tíng tōng guò qián zhōng jùn， jīng yuán shuǐ， lián xù gōng kè qiě lán ( jí ， jū jīn guì yáng yī dài )、 yè láng ( jū jīn guì zhōu xī、 běi bù )， xī gōng zhì diān chí ( jīn yún nán kūn míng nán )( cǐ cóng《 hòu hàn shū · xī nán yí lièzhuàn》。《 shǐ jì · xī nán yí lièzhuàn》 děng wèi zhuāng tíng rù diān zài chǔ wēi wáng shí。） zhuāng tíng rù diān， yǔ gōng bā qǔ zhǐ yī yàng， shì yòu yī dà zhàn lüè xíng dòng， shuō míng chǔ guó qí shí zhòng shì duì cháng jiāng shàng yóu de zhēng duó， qǐ tú yǐ cǐ lái qiān zhì qín guó de gōng chǔ xíng dòng， jiǎn qīng chǔ guó běn tǔ de yā lì， bìng kāipì xīn de dì yù。
　　 gōng yuán qián 278 nián ( chǔ qǐng xiāng wáng 'èr shí yī nián )， qín bái qǐ jì xù jìn gōng chǔ guó běn tǔ， gōng xiàn liǎo chǔ dū yǐng hòu， yòu xī shāo yí líng ( líng míng， chǔ xiān wáng líng mù qū )， chǔ qǐng xiāng wáng bīng sàn， suì bù fù zài zhàn， dōng běi bǎo yú chén chéng (《 shǐ jì · chǔ shì jiā》。） bái qǐ jiē zhe dōng gōng zhì jìng líng ( jīn hú běi qián jiāng xī běi )、 ān lù děng dì， nán gōng zhì dòng tíng hú yī dài， shè zhì nán jùn ( jùn zhì yǐng )。 bái qǐ yīn gōng chǔ yòu gōng， bèi qín fēng wéi wǔ 'ān jūn。
　　 chǔ guó zì gōng yuán qián 689 nián ( chǔ wén wáng yuán nián ) xǐ dū yǐng， cǐ shì wǒ guó gǔ dài lì dū shí jiān zuì cháng de gǔ dū zhī yī。 gù yǐng dū shī xiàn， dāng shí rén men hěn guān zhù， duì qí shī yīn， jiù yòu bù tóng shuō fǎ。《 zhàn guó cè · yàn cè 'èr》 jì cè shì sū dài yǔ：“ chǔ dé zhǐ 'ér guó wáng”， yǐ wéi chǔ gōng bā qǔ zhǐ， fǎn 'ér zhāo lái qín bīng lái gōng de dà huò， zhè zì rán bù fú hé lì shǐ shí jì。《 zhàn guó cè · chǔ cè sì》 jì chǔ rén zhuāng xīn shuō：
　　 jūn wáng zuǒ zhōu hóu， yòu xià hóu， niǎn cóng yān líng jūn yǔ shòu líng jūn， zhuān yín chǐ mí， bù gù guó zhèng。
　　 yī zhēn jiàn xuè， qièzhòng chǔ qǐng xiāng wáng fǔ xiǔ tǒng zhì de yào hài。 lìng jù《 huái nán zǐ · zhù shù》 zài， yóu yú chǔ qǐng xiāng wáng yín lè wú dù， zhōng yú niàng chéng“ zhāo qí zhī nán”。 gāo yòu zhù， zhāo qí， chǔ dà fū。 zài guó nán dāng tóu， yǐng dū yòu fā shēng liǎo dòng luàn， dāng dà dà dì xuē ruò liǎo guó lì。 zuò wéi“ bá yǐng” de tǒng shuài、 qín jiāng bái qǐ， duì yān、 yǐng zhàn yì qín chǔ shèng fù yuán yīn， zé zǒng jié dé gèng jiā jù tǐ xiáng jìn， shì yī piān nán dé de shǐ liào。 tā shuō：
　　 shì shí chǔ wáng ( chǔ qǐng xiāng wáng ) shì qí guó dà， bù xù qí zhèng， ér qún chén xiàngnǚ shí yǐ gōng， chǎn yú yòng shì， liáng chén chì shū， bǎi xìng xīn lí， chéng chí bù xiū， jì wú liáng chén， yòu wú shǒu bèi。 gù qǐ suǒ yǐ dé yǐn bīng shēn rù， duō bèi chéng yì， fā liáng fén zhōu yǐ zhuān mín， yǐ lüè yú jiāo yě， yǐ zú jūn shí。 dāng cǐ zhī shí， qín zhōng shì zú， yǐ jūn zhōng wèijiā， jiàngshuài wéi fù mǔ， bù yuē 'ér qīn， bù móu 'ér xìn， yī xīn tóng gōng， sǐ bù xuán zhǒng。 chǔ rén zì zhàn qí dì， xián gù qí jiā， mò yòu dǒu zhì。 shì yǐ néng yòu gōng yě。 (《 zhàn guó cè · zhōng shān cè》。 )
　　 yī fāng shì quán jūn guān bīng“ bù yuē 'ér qīn， bù móu 'ér xìn， yī xīn tóng gōng， sǐ bù xuán zhǒng”； lìng yī fāng shì guó jūn“ bù xù qí zhèng”，“ chǎn yú yòng shì， liáng chén chì shū”， zào chéng“ gè yòu sàn xīn， mò yòu dǒu zhì” de jú miàn， dāng rán yān、 yǐng bù bǎo， shǐ shù bǎi nián jīng yíng dedōu chéng huǐ yú yī dàn。 cóng cǐ chǔ guó běn tǔ sàng shī dài jìn， chǔ guó gèng jiā shuāi ruò xià qù， zhí zhì miè wáng。
　　 bā、 wěi dà de 'ài guó shī rén hé zhèng zhì gé xīn zhě qū yuán zì chén
　　 chǔ huái wáng shí， qū yuán suī rán shòu dào dǎ jī hé lěng yù， dàn tā wèile chǔ guó néng jì xù zì qiáng fā zhǎn， réng bù cí xīn láo， jiē shòu pài qiǎn qù qí guó lián hǎo。 chǔ huái wáng sǐ、 chǔ qǐng xiāng wáng lì， wèile zǒng jié jiào xùn， qū yuán duì chǔ huái wáng de shī wù， dà dǎn chén shù jǐ jiàn， yǐ qiú yǐn qǐ xīn dāng zhèng zhě de zhù yì。 dàn chǔ qǐng xiāng wáng“ hàosè， bù shǐ fēng yì” (《 huái nán zǐ · zhù shù》 )， bǎ qū yuán gǎn chū yǐng dū， liú fàng dào wài dì。 guān yú zhè yī guò chéng，《 shǐ jì · qū yuán lièzhuàn》 yòu zhè yàng de jìzǎi：
　　 zhǎngzǐ qǐng xiāng wáng lì , yǐ qí dì zǐ lán wéi lìng yǐn , chǔ rén jì jiù zǐ lán yǐ quàn huái wáng rù qín 'ér bù fǎn yě。
　　 qū píng jì jí zhī， suī fàng liú， mù juàn gù chǔ guó， xì xīn huái wáng， bù wàng yù fǎn， jì xìng jūn zhī yī wù， sú zhī yī gǎi yě。 qí cún jūn xīng guó 'ér yù fǎn fù zhī， yī piān zhī zhōng sān zhì zhì yān。 rán zhōng wú kě nài hé， gù bù kě yǐ fǎn， zú yǐ cǐ jiàn huái wáng zhī zhōng bù wù yě。 rén jūn wú yú zhì xián bù xiào， mò bù yù qiú zhōng yǐ shēn wéi， jǔ xián yǐ zì zuǒ， rán wáng guó pò jiā xiāng suí shǔ， ér shèng jūn zhì guó lěi shì 'ér bù jiàn zhě， qí suǒ wèi zhōng zhě bù zhōng， ér suǒ wèi xián zhě bù xián yě。 huái wáng yǐ bù zhī zhōng chén zhī fēn， gù nèi huò yú zhèng xiù， wài qī yú zhāng yí， shū qū píng 'ér xìn shàng guān dà fū、 lìng yǐn zǐ lán， bīng cuò dì xuē， wáng qí liù jùn， shēn kè sǐ yú qín， wéi tiān xià xiào。 cǐ bù zhī rén zhī huò yě。《 yì》 yuē：“ bìng xiè bù shí， wèiwǒ xīn cè， kě yǐ jí。 wáng míng， bìng shòu qí fú。” wáng zhī bù míng， qǐ zú fú zāi！
　　 lìng yǐn zǐ lán wén zhī dà nù， zú shǐ shàng guān dà fū duǎn qū yuán yú qǐng xiāng wáng， qǐng xiāng wáng nù 'ér qiān zhī ( wáng yì《 chǔ cí zhāng jù · lí sāo · xù》：“ qiān qū yuán yú jiāng nán。” )。
　　 shàng guān dà fū、 zǐ lán yòu yī cì gòu jié qǐ lái， xiàn hài dǎ jī qū yuán， zhì shǐ qū yuán yuǎn lí yǐng dū， cháng qī liú luò yuán xiāng liú yù， zài wú bào guó zhī mén。 gōng yuán qián 278 nián yǐng dū lún xiàn、 qín bīng dà guī mó nán xià， chǔ běn tǔ rén mín sì sàn táo wáng， liú wáng zài jiāng nán de qū yuán， bēi fèn yì cháng， tòng gǎn zhù hūn chén jiān， cháo zhèng fǔ bài， guó zú qián tú 'àn dàn wú guāng， fù lǎo xiāng qīn yòu cǎn zāo tú shā、 diān pèi liú lí zhī kǔ， zài xiě xià liǎo《 āi yǐng》 hé《 xī wǎng rì》 hòu， yú zhè nián wǔ yuè chū wǔ rì， zì tóu mì luó jiāng ( jīn hú nán xiāng yīn yǐ běi、 xiāng jiāng zhī liú ) ér sǐ。《 shǐ jì · qū yuán lièzhuàn》 duì cǐ yì yòu xiáng xì jìzǎi：
　　 qū yuán zhì yú jiāng bīn， bèi fā xíng yín zé pàn。 yán sè qiáo cuì， xíng róng kū gǎo。 yú fù jiàn 'ér wèn zhī yuē：“ zǐ fēi sān lǘ dà fū wáng yì《 chǔ cí zhāng jù · lí sāo · xù》：“ sān lǘ zhī zhí， zhǎng wáng zú sān xìng， yuē zhāo、 jǐng、 qū， xù qí pǔ shǔ， shuài qí xián liáng， yǐ lì guó tǔ。” qū yuán céng rèn cǐ zhí。 ) yú ? hé gù 'ér zhì cǐ ?” qū yuán yuē：“ jǔ shì húnzhuó 'ér wǒ dú qīng， zhòng rén jiē zuì 'ér wǒ dú xǐng， shì yǐ jiàn fàng。” yú fù yuē：“ fū shèng rén zāi， bù níng zhì yú wù 'ér néng yǔ shì tuī yí。 jǔ shì húnzhuó， hé bù suí qí liú 'ér yáng qí bō ? zhòng rén jiē zuì， hé bù bǔ qí zāo 'ér chuò qí chún ? hé gù huái jǐn jué yú 'ér zì lìng jiàn fàng wéi ?” qū yuán yuē：“ wú wén zhī， xīn mù zhě bì tánguān， xīn yù zhě bì zhèn yī， rén yòu shuí néng yǐ shēn zhī chá chá， shòu wù zhī mén mén zhě hū ! nìngfùchángliú 'ér zàng hū jiāng yú fù zhōng 'ěr， yòu 'ān néng yǐ hào hào zhī bái 'ér méng shì sú zhī wēn huò hū !” yú shì huái shí suì zì chén mì luó yǐ sǐ。
　　 qū yuán shì chǔ guó jié chū de sī xiǎng jiā、 zhèng zhì gé xīn zhě hé wěi dà de 'ài guó shī rén。 tā shēng huó zài chǔ huái、 qǐng xiāng liǎng cháo， lì wǎn kuáng lán， tú móu gǎi gé zhèng zhì、 lián qí kàng qín， yóu chǔ guó lái wán chéng yī tǒng liù guó dà yè。 dàn yóu yú huái、 xiāng de fǔ xiǔ tǒng zhì， tā de“ měi zhèng” lǐ xiǎng wú fǎ shí xiàn， zhōng guó pò jiā wáng， niàng chéng qū yuán bēi jù xìng de yī shēng。 rán 'ér qū yuán de bù xìng zāo yù， bù jǐn shì qū yuán gè rén de bēi jù， ér qiě yě tóng shí shì chǔ guó de bēi jù， shēn kè dì fǎn yìng liǎo chǔ guó tǒng zhì jí tuán de hēi 'àn tǒng zhì， yù shì zhe chǔ guó huī chén de mìng yùn。
　　 qū yuán yī shēng shì zhàn dǒu de yī shēng、 guāng huī de yī shēng。 tā zài guó nèi wài jí qí jiān ruì fù zá de dǒu zhēng huán jìng zhōng， xiě xià liǎo《 lí sāo》 dì 'èr shí wǔ piān shī gē， chuàng zào liǎo dú fàng yì cǎi de sāo tǐ shī ---- chǔ cí， zài zhōng guó wén xué shǐ shàng yòu zhe tū chū de dì wèi。 qū yuán zài zhèng zhì、 sī xiǎng、 zhé xué、 měi xué děng gè gè lǐng yù de jiàn shù yǔ shēn kè yǐng xiǎng， xíng chéng liǎo wěi dà de qū yuán jīng shén， jī lì zhe rén men bù duàn qián jìn。 zhí dào jīn tiān， rén men réng yǐ duān yáng jié chī zòng zǐ hé sài lóng zhōu lái jì niàn tā。 zài qū yuán de gù xiāng ---- jīng zhōu、 jiāng líng、 shā shì děng chù， chù lì zhe gāo dà de qū yuán sù xiàng， huò zhèng zài jiàn guǎn lì cí， wéi rén men cān guān zhān yǎng。 tā de zuò pǐn hé shēng huó shí jiàn， yǐ chéng wéi rén lèi de jīng shén cái fù， tā de míng zì yǐ liè rù shì jiè wén huà míng rén de hángliè (1953 nián wéi shì jiè hé píng lǐ shì huì tuī jǔ wéi shì jiè sì dà wén huà míng rén zhī yī )， shòu dào shì jiè gè guó rén mín de jìng yǎng。 zhōng guó rén mín wèiyòu zhè yàng yī wèi wěi dà de 'ài guó shī rén、 ruì yì jìn qǔ hé gé xīn de sī xiǎng jiā 'ér gǎn dào zì háo。



   我读累了，想听点音乐或者请来支歌曲！
    
<< qiányīzhānghuí   hòuyīzhānghuí >>   
biàn yánxù yán
dì yī zhāng chǔ rén de zǎo qī lì shǐ yǔ wén huàdì 'èr zhāng shāng zhōu shí qī chǔ guó de jiàn lì yǔ fā zhǎn
dì sān zhāng chūn qiū shí qī chǔ guó de jué qǐdì sì zhāng chǔ chéng、 mù wáng zhēng bà zhōng yuán
dì wǔ zhāng chǔ zhuāng wáng lì wēi dìng bàdì liù zhāng jìn、 chǔ bìng bà yǔ mǐ bīng
dì qī zhāng wú pò yǐng yǔ chūn qiū mò chǔ guó de fù xīngdì bā zhāng chūn qiū shí qī chǔ guó shè huì jīng jì de fā zhǎn hé fēng jiàn shēng chǎn guān xì de chǎn shēng
dì jiǔ zhāng chūn qiū shí qī chǔ guó wén huà de fā zhǎndì shí zhāng zhàn guó chū chǔ guó de nèi wài xíng shì yǔ wú qǐ biàn fǎ
dì shí yī zhāng chǔ xuān、 wēi wáng tǒng zhì shí qī chǔ guó de dǐng shèngdì shí 'èr zhāng zhàn guó zhōng hòu qī chǔ guó de zhú bù shuāi luò
dì shí sān zhāng chǔ guó de bài wángdì shí sì zhāng zhàn guó shí qī chǔ guó jīng jì de xùn sù fā zhǎn
dì shí wǔ zhāng zhàn guó shí qī chǔ guó wén huà de zhòng dà chéng jiùdì shí liù zhāng chǔ guó mín zú guān xì

pínglún (0)