|
|
军事类 》 bǎi zhàn qí lüè 》
dì jiǔ juàn
liú jī Liu Ji
８ １。 shēng zhàn【 tí shì】
běn piān yǐ《 shēng zhàn》 wéi tí， qǔ qí xū zhāng shēng shì zhī yì， zhǐ zài chǎn shù jìn gōng zuò zhàn zhōng cǎi yòng “ shēng dōng jī xī ” zhàn fǎ de zhòng yào zuò yòng wèn tí。 tā rèn wéi， cǎi yòng“ shēng dōng 'ér jī xī” zhàn fǎ jìn gōng dí rén， jiù kě yǐ shǐ dí rén bù zhī cóng hé chù duì wǒ jìn xíng yòu xiào fáng shǒu， cóng 'ér biàn kě wéi wǒ zào chéng jiān dí de yòu lì tiáo jiàn hé kě chéng zhī jī。“ shēng dōng jī xī” zhàn fǎ， shí jì shàng shì yī zhǒng yáng dòng wù dí shǒu duàn。 cǎi yòng cǐ fǎ， wǎng wǎng kě yǐ yòu shǐ dí rén shàngdàng hé diào dòng dí rén jiù fàn， jìn 'ér dá chéng chū qí bù yì、 gōng qí wú bèi de zuò zhàn xiào guǒ。 yīn cǐ， zài gǔ dài zhàn zhēng zhōng，“ shēng dōng jī xī” biàn chéng wéi bīng jiā jīng cháng yòng yǐ jìn gōng dí rén de yòu xiào zhàn fǎ。 dōng hàn chū nián， hàn jiāng gěng yǎn gōng qǔ lín zī yǔ xī 'ān liǎng dì de zuò zhàn， jiù shì qiǎo miào yùn yòng cǐ fǎ 'ér huò shèng de。
dōng hàn jiàn wǔ wǔ nián（ gōng yuán ２ ９ nián） shí yuè， jiàn wēi dàjiàng jūn gěng yǎn zài qǔ dé píng dìng Jǐnán de zuò zhàn shèng lì hòu， jì 'ér shuài jūn xiàng gē jù shì lì zhāng bù fā dòng jìn gōng。 dāng shí， zhāng bù shuài jūn zhù shǒu yú jù xiàn， wèile zǔ jié hàn jūn gōng shì， tā yī miàn jí lìng qí dì zhāng lán shuài lǐng jīng bīng 'èr wàn jìn zhù xī 'ān， yī miàn yòu lìng qí suǒ lì zhū jùn tài shǒu jí bīng wàn yú jiān shǒu lín zī， qǐ tú yǐ xiāng jù jǐn sì shí lǐ de liǎng chéng gòu chéng jī jiǎo zhī shì， lái zǔ dǎng hàn jūn de jìn gōng。 cǐ shí， gěng yǎn shuài jūn yǐ jìn zhì huà zhōng， qià zài xī 'ān yǔ lín zī liǎng chéng zhī jiān。 tā cóng“ xī 'ān chéng xiǎo 'ér jiān， qiě lán bīng yòu jīng， lín zī suī dà 'ér yì gōng” de dí qíng shí jì chū fā， cǎi qǔ liǎo shēng yán gōng xī 'ān 'ér shí gōng lín zī de“ shēng dōng jī xī” zhàn fǎ， chū dí bù yì dì shǒu xiān gōng zhàn liǎo shǒu bèi bó ruò de lín zī。 jiēguǒ， dí rén lín zī yī shī， xī 'ān shǒu dí dùn xíng gū lì。 zài cǐ xíng shì xià， zhāng lán bèi pò fàng qì xī 'ān 'ér táo zhù jù dì zhāng bù chù， gěng yǎn bīng bù xuè rèn dì jìn zhàn liǎo xī 'ān， qǔ dé liǎo“ jī yī 'ér dé 'èr” de zhòng dà shèng lì， cóng 'ér wéi hàn jūn cǐ hòu chè dǐ píng dìng zhāng bù gē jù shì lì， chuàng zào liǎo yòu lì tiáo jiàn。
【 yì wén】
dà fán zuò zhàn zhōng suǒ shuō de“ shēng zhàn”， jiù shì yòng xū zhāng shēng shì de yáng dòng zhàn fǎ lái mí huò dí rén。 shēng yán gōng qí dōng 'ér shí jì jī qí xī， shēng yán gōng qí bǐ 'ér shí jì jī qí cǐ。 zhè yàng， biàn kě pò shǐ dí rén bù zhī dào jiū jìng cóng nǎ lǐ jìn xíng fáng shǒu； ér wǒ jūn zhēn zhèng suǒ yào jìn gōng de， qià shì dí rén méi yòu fáng bèi de dì fāng。 chéng rú bīng fǎ suǒ shuō：“ shàn yú shí shī jìn gōng zuò zhàn de jūn duì， néng shǐ dí rén bù zhī dào zěn yàng fáng shǒu。”
dōng hàn jiàn wǔ wǔ nián， dàjiàng gěng yǎn shuài jūn tóng gē jù shì lì zhāng bù xiāng duì kàng。 shí jù shǒu jù xiàn（ jīn shān dōng chāng lè xī běi）
de zhāng bù， pài qiǎn qí dì zhāng lán shuài lǐng jīng ruì bù duì 'èr wàn rén jìn zhù xī 'ān， bìng lìng qí suǒ xiá zhū jùn tài shǒu jí zhōng bīng lì wàn yú rén zhù shǒu lín zī， liǎng chéng xiāng jù sì shí yú lǐ。 gěng yǎn shuài jūn jìn zhì huà zhōng， cǐ dì wèi yú xī 'ān yǔ lín zī 'èr chéng zhī jiān。 gěng yǎn zhēn chá zhī dào xī 'ān chéng xiǎo 'ér jiān gù， qiě yòu zhāng lán jīng ruì bù duì fáng shǒu； lín zī chéng suī dà què róng yì gōng qǔ。 yú shì， gěng yǎn zé lìng zhū jiāng jí huì yī chù， xuān bù shuō wǔ tiān hòu jìn gōng xī 'ān。 zhāng lán huò cǐ xiāo xī hòu， zhòu yè yán jiā jiè bèi。 dào liǎo dì wǔ tiān， gěng yǎn mìng lìng quán jūn jiàngshì tí qián yú bàn yè qǐ chuáng chī bǎo fàn， tiān liàng shí hòu jìn zhì lín zī chéng xià。 zhè shí， hù jūn xún liáng děng rén zài gōng dǎ lín zī de wèn tí shàng tóng gěng yǎn fā shēng liǎo zhēng zhí， tā men rèn wéi yīngdāng xùn sù gōng dǎ xī 'ān。 gěng yǎn fēn xī zhǐ chū shuō：“ bù néng xiān dǎ xī 'ān。 yīn wéi xī 'ān de shǒu dí tīng shuō wǒ jūn yào jìn gōng tā men， yǐ jīng zhòu yè jiā jǐn shǒu bèi； wǒ men xiàn zài jìn gōng lín zī nǎi shì chū qí bù yì， bì shǐ gāi chéng shǒu dí jīng huāng shī cuò， měng gōng yī tiān jiù kě pò chéng。 gōng kè lín zī， xī 'ān jiù xiàn rù gū lì jìng dì， zhāng lán yīn yǔ zhāng bù zhī jiān jiāo tōng duàn jué 'ér chéng gū lì wú yuán zhī dí， yīn cǐ bì dìng yòu jiāng qì chéng táo páo。 zhè jiù shì tōng cháng suǒ shuō de yī jiàn shuāng diāo de zhàn fǎ。 rú guǒ xiān gōng xī 'ān， bù néng hěn kuài gōng kè， dùn bīng yú jiān chéng zhī xià， bì huì gěi wǒ jūn zào chéng gèng duō shāng wáng。 zòng rán néng gòu gōng kè xī 'ān， zhāng lán shuài bīng táo wǎng lín zī， yǔ gāi chéng shǒu jūn hé bīng xié lì， biàn kě xún jī xiàng wǒ fā dòng jìn gōng。 wǒ jūn shēn rù dí jìng zuò zhàn， méi yòu hòu fāng gōng yìng， shí tiān zhī nèi， bù jīng jiāo zhàn biàn jiāng xiàn rù kùn jìng。 zhū wèi suǒ tán yì jiàn， kàn bù dào yòu hé qiàdàng kě qǔ zhī chù。” yú shì， gěng yǎn huī jūn jìn gōng lín zī， bàn tiān jí gōng kè， jìn zhàn liǎo gāi chéng。 zhāng lán tīng dào zhè gè xiāo xī hòu， guǒ rán shuài bīng táo páo liǎo， hàn jūn bù zhàn 'ér dé xī 'ān。
【 yuán wén】
fán zhàn， suǒ wèi shēng zhě， zhāng xū shēng yě。 shēng dōng 'ér jī xī， shēng bǐ 'ér jī cǐ， shǐ dí rén bù zhī qí suǒ bèi， zé wǒ suǒ gōng zhě， nǎi dí rén suǒ bù shǒu yě。 fǎ yuē：“ shàn gōng zhě， dí bù zhī qí suǒ shǒu。” ① hòu hàn jiàn wǔ wǔ nián， gěng yǎn yǔ zhāng bù xiāng jù， bù shǐ qí dì lán jiāng jīng bīng 'èr wàn shǒu xī 'ān ②， zhū jùn tài shǒu hé wàn yú rén shǒu lín zī ③， xiāng qù sì shí yú lǐ。 yǎn jìn bīng huà zhōng ④， jū 'èr chéng zhī jiān。 yǎn shì xī 'ān chéng xiǎo 'ér jiān， qiě lán bīng yòu jīng； lín zī suī dà 'ér yì gōng， nǎi chì zhū jiāng huì， sì wǔ rì gōng xī 'ān。 lán wén zhī， rì yè wéi bèi。 zhì qī， yǎn chì zhū jiāng yè bàn jiē rù shí ⑤， huì míng zhì lín zī。 hù jūn xún liáng děng zhēng zhī， yǐ wéi yí sù gōng xī 'ān。 yǎn yuē：“ 〔 bù rán 〕。 xī 'ān wén wú yù gōng zhī， rì yè bèi shǒu； lín zī chū qí bù yì， zhì bì jīng rǎo， gōng zhī zé yī rì kě bá。 bá lín zī zé xī 'ān gū， zhāng lán yǔ bù gé jué， bì fù wáng qù， suǒ wèi jī yī 'ér dé 'èr zhě yě。 ruò〔 xiān〕 gōng xī 'ān， bù zú ⑥ xià， dùn bīng jiān chéng， sǐ shāng bì duō。 zòng néng bá zhī， lán shuài bīng bēn hái lín zī， bìng bīng hé shì， guān rén xū shí， wú shēn rù dí dì， hòu wú zhuǎn shū ⑦， xún rì zhī jiān， bù zhàn 'ér kùn。 zhū jūn zhī yán， wèi jiàn qí yí。” suì gōng lín zī， bàn rì bá zhī， rù jù qí chéng。 zhāng lán wén zhī， guǒ jiāng bīng wáng qù。 ⑧【 zhù shì】
① shàn gōng zhě， dí bù zhī qí suǒ shǒu： yǔ chū《 sūn zǐ bīng fǎ · xū shí piān》。
② xī 'ān： xiàn míng。 gù zhǐ zài jīn shān dōng huán tái dōng。
③ lín zī： xiàn míng。 gù zhǐ zài jīn shān dōng lín zī běi。
④ huà zhōng： yì míng。 dōng hàn shí yòu chēng“ jí lǐ tíng”， wèi yú jīn shān dōng lín zī xī。
⑤ rù shí： jù《 fāng yán》 yún：“ rù， hòu yě。” rù shí， wèi fēng hòu yǐn shí。 zhè lǐ zhǐ zhàn qián lìng shì zú bǎo cān。
⑥ zú（ ｃ ù）： tóng“ cù”， wèi tū rán、 jí cù， yǐn shēn wéi mǎ shàng、 lì jí zhī yì。
⑦ zhuǎn shū： wèi zhuǎn yùn shū sòng wù zī。 zhè lǐ zhǐ hòu qín gōng yìng。
⑧ běn piān shǐ lì chū zì《 hòu hàn shū · gěng yǎn chuán》。
８２。 hé zhàn【 tí shì】
běn piān yǐ《 hé zhàn》 wéi tí， zhǐ zài chǎn shù rú hé yùn yòng“ hé tán” shǒu duàn pèi hé jūn shì dǒu zhēng de wèn tí。 tā rèn wéi， zài duì dí zuò zhàn zhōng， bì xū shǒu xiān wěi yǔ dí rén yì hé， yǐ cǐ lái má bì dí rén， chéng qí xiè dài bù bèi zhī xì 'ér yǐ jīng bīng xí jī zhī， jiù kě yǐ bǎ dí rén dǎ bài。 běn piān yǐn zì《 sūn zǐ bīng fǎ》 de“ wú yuē 'ér qǐng hé zhě， móu yě。” jù《 shuō wén》、《 jí yùn》 shì yì， yuē zhě， yì wèi qū kùn、 shòu cuò； zhěng gè jù yì shì， shàng wèi xiàn rù qū kùn jìng dì 'ér zhù dòng qián lái qǐng hé de dí rén， bì dìng shì lìng yòu tú móu de。 gǔ dài zhàn zhēng shí jiàn de jīng yàn biǎo míng， jūn shì zhàn lüè de shèng lì wǎng wǎng lí bù kāi zhèng zhì cè lüè de jǐn mì pèi hé， ér wěi yǔ yì hé zé shì bīng jiā cháng cháng yòng yǐ mí huò hé má bì dí rén de zhòng yào cè lüè shǒu duàn。 rán 'ér， shàn zhàn zhě bù jǐn yīngdāng shàn yú yùn yòng“ wěi hé” shǒu duàn pèi hé jūn shì jìn gōng yǐ duó qǔ duì dí zuò zhàn de shèng lì， ér qiě gèng yīngdāng shàn yú shí bié dí rén de“ wěi hé” yīn móu yǐ cuò bài qí zhàn zhēng qǐ tú。 zhè yàng， cái kě yǐ shǐ zì jǐ yǒng yuǎn lì yú bù bài zhī dì。
qín mò liú bāng jìn gōng yáo guān zhī zhàn， jiù shì yùn yòng“ wěi hé” shǒu duàn qǔ shèng de yī gè zhàn lì。 qín 'èr shì sān nián（ gōng yuán qián２ ０ ７ nián） jiǔ yuè， liú bāng shuài jūn xī xiàng jìn rù wǔ guān hòu， zhǔn bèi lì jí qiáng gōng jù shǒu yáo guān de qín jūn。 dàn móu shì zhāng liáng rèn wéi， qín jūn lì liàng shàng qiáng， bù kě qīng dí yìng gōng。 tā gēn jù qín jūn duō xì tú fū、 shāng rén zǐ dì 'ér róng yì lì yòu shōu mǎi de shí jì qíng kuàng， jiàn yì pài qiǎn shuìkè lìyìjī xié dài guì zhòng bǎo wù qián wǎng qín yíng yì hé shōu mǎi zhī。 liú bāng wán quán cǎi nà zhào bàn。 qín jūn jiànglǐng guǒ rán bèi lì yòu shōu mǎi 'ér sàng shī liǎo jǐng tì。 liú bāng“ yīn qí xiè dài” ér huī jūn tū rán xí jī， jiēguǒ dà bài qín jūn， gōng zhàn liǎo yáo guān， wéi 'ěr hòu zhí qū xián yáng， miè wáng qín cháo， diàn dìng liǎo shèng lì jī chǔ。
【 yì wén】
dà fán duì dí zuò zhàn， bì xū zhàn qián xiān pài shǐ zhě wěi yǔ dí rén yì hé； dí rén suī rán kǒu tóu dāyìng jiǎng hé， dàn qí nèi bù yì jiàn bìng bù yī zhì。 zhè yàng， wǒ kě chéng dí sōng xiè má bì zhī xì， xuǎn pài jīng ruì bù duì jìn gōng tā， dí jūn jiù kě yǐ bèi dǎ bài。 chéng rú bīng fǎ suǒ shuō：“ dí rén shàng wèi shòu cuò qū kùn 'ér zhù dòng lái jiǎng hé de， bì dìng shì lìng yòu tú móu。”
qín cháo mò nián， quán guó gè dì dū fēn fēn qǐ bīng fǎn qín。 pèi gōng liú bāng shuài jūn xī xiàng jìn rù wǔ guān hòu， zhǔn bèi yòng 'èr wàn bīng lì jìn jī yáo guān de qín jūn。 móu shì zhāng liáng quàn gào tā shuō：“ qín cháo de jūn duì xiàn zài hái qiáng dà， bù kě yǐ qīng shì tā。 wǒ tīng shuō nà lǐ de shǒu jiāng duō shì tú fū、 shāng rén zǐ dì， zhè xiē rén shì róng yì yǐ cái wù lì yòu suǒ mǎi dòng de。 wǒ xī wàng nín zàn qiě liú xià jiān shǒu bì lěi， pài rén xiān xíng yī bù， chóu bèi wǔ wàn rén de liáng shí， bìng zài yáo guān fù jìn de shān shàng duō duō zhāng guà qí zhì， zuò wéi mí huò dí rén de yí bīng； tóng shí， pài qiǎn lìyìjī xié dài guì zhòng bǎo wù qián wǎng yáo guān shōu mǎi qín jiāng。” qín jūn jiànglǐng zài lìyìjī de zhòng lì yòu huò xià， guǒ rán pàn qín 'ér yào yǔ liú bāng jūn lián hé yī qǐ xī xiàng xí qǔ qín dū xián yáng， liú bāng dǎ suàn tīng cóng qín jiāng de yì jiàn。 dàn zhāng liáng jí shí tí xǐng liú bāng shuō：“ zhè jǐn jǐn shì qín jūn jiànglǐng xiǎng yào fǎn pàn bà liǎo， kǒng pà tā men díshì bīng bù huì fú cóng。 shì bīng yī dàn bù fú cóng， bì jiāng gěi wǒ men dài lái wēi xiǎn。 yīn cǐ， bù rú chéng qín jiāng má bì sōng xiè zhī xì 'ér chū bīng xí jī tā men。” liú bāng yú shì qīn shuài dà jūn xí jī yáo guān， bǎ qín jūn dǎ dé dà bài。
【 yuán wén】
fán yǔ dí zhàn， bì xiān qiǎn shǐ yuē hé。 dí suī xǔ nuò， yán yǔ bù yī。 yīn qí xiè dài， xuǎn ruì zú jī zhī， qí jūn kě bài。
fǎ yuē：“ wú yuē 'ér qǐng hé zhě， móu yě。”① qín mò， tiān xià bīng qǐ。 pèi gōng xī rù wǔ guān②， yù yǐ 'èr wàn rén jī yáo guān②， zhāng liáng④ yuē：“ qín bīng shàng qiáng， wèi kě qīng。 wén qí jiāng duō tú、 jiǎ zǐ⑤， yì yǐ lì dòng。 yuàn〔 pèi gōng〕 qiě liú bì， shǐ rén xiān xíng， wéi wǔ wàn rén⑥〔 jù shí〕， qiě rì yì zhāng qí zhì wéi yí bīng， ér shǐ lì shēng〔 chí zhòng bǎo dàn qín jiāng⑦。〕” qín jiāng guǒ yù lián hé〔 jù xī xí xián yáng⑧〕， pèi gōng yù tīng zhī。 liáng yuē：“ cǐ dú qí jiāng yù pàn， kǒng shì zú bù cóng。〔 bù cóng bì wēi〕， bù rú yīn qí xiè dài jī zhī。” pèi gōng nǎi yǐn bīng chū jī qín jūn， dà pò zhī。 ⑨【 zhù shì】
① wú yuē 'ér qǐng hé zhě， móu yě： yǔ chū《 sūn zǐ bīng fǎ · xíng jūn piān》。
② wǔ guān： guān 'ài míng。 gù zhǐ zài jīn shǎn xī shāng nán dōng nán。
③ yáo guān： guān 'ài míng， gù zhǐ zài jīn shǎn xī shāng xiàn xī běi， yīn lín yáo shān 'ér dé míng。 zì gǔ wéi guān zhōng píng yuán tōng wǎng nán yáng pén dì de jiāo tōng yào dào。
④ zhāng liáng： xī hàn kāi guó gōng chén。 zì zǐ fáng。 xiān shì wéi hán guó guì zú。 qín miè hán hòu， tā tú móu fù hán， céng yú bó làng shā（ jīn hé nán yuán yáng dōng nán） jū jī qín shǐ huáng wèi zhōng。 qín mò nóng mín zhàn zhēng zhōng， tā jù zhòng guī fù liú bāng。 qí hòu， zài miè qín hé chǔ hàn zhàn zhēng zhōng， duō suǒ xiàn cè， chéng wéi liú bāng de zhòng yào móu shì。 hàn jiàn lì hòu， fēng liú hóu。
⑤ tú、 jiǎ zǐ： jí tú fū、 shāng rén zǐ dì。 jiǎ（ ｇ ǔ）， gǔ zhǐ shè sì shòu huò de shāng rén， yì chēng“ zuò shāng”。
⑥ wǔ wàn rén： mǎ běn jí gè běn jiē wù zuò“ wàn rén”， jīn jù shǐ jiàogǎi。
⑦ chí zhòng bǎo dàn qín jiāng： mǎ běn jí gè běn jiē wù zuò“ lù jiǎ”， jīn jù shǐ jiàogǎi。 dàn（ ｄ à ｎ）， yǐn yòu， lì yòu。
⑧ xián yáng： qín cháo dū chéng。 wèi yú jīn shǎn xī xián yáng dōng běi。
⑨ běn piān shǐ lì chū zì《 shǐ jì · liú hóu shì jiā》； yòu jiàn《 hàn shū · zhāng liáng chuán》。
８ ３。 shòu zhàn【 tí shì】
běn piān yǐ《 shòu zhàn》 wéi tí， zhǐ zài chǎn shù chǔyú bèi dí bāo wéi de qíng kuàng xià zuò zhàn suǒ yìng zhù yì zhǎng wò de wèn tí。 tā rèn wéi， fán zài wǒ jūn tū rán bèi dí zhòng bīng bāo wéi de qíng shì xià， bù kě qīng yì táo zǒu， yǐ fáng dí rén wěi suí zhuī jī。 yīngdāng zài chá míng dí qíng hòu， bù liè yuán xíng zhèn dì yǐ yíng zhàn dí rén de wéi gōng。 zòng rán dí rén bāo wéi wǒ shí liú yòu quē kǒu， wǒ dāng zì xíng yú yǐ dǔsè， yǐ cǐ jiān dìng shì zú pàn sǐ fèn zhàn de jué xīn。 zhàn zhēng de lì shǐ jīng yàn biǎo míng， zài bèi dí rén zhòng bīng bāo wéi de xíng shì xià， shì jiān chí kàng jī， hái shì chè lí zhàn dǒu， bù kě yī gài 'ér lùn， yīngdāng gēn jù dí qíng、 wǒ qíng、 dì xíng děng gè fāng miàn tiáo jiàn 'ér dìng。
zhèng què de zuò zhàn zhǐ dǎo yīnggāi shì， yǐ jù shí jì qíng kuàng， dǎ dé yíng jiù dǎ， dǎ bù yíng jiù zǒu。 dǎ dé yíng shí bù dǎ， shì bǎo shǒu zhù yì， róng yì sàng shī zhàn jī； dǎ bù yíng shí yìng dǎ， shì mào xiǎn zhù yì， róng yì zāo dào shī bài。 gǔ jīn zhōng wài zuò zhàn， qíng kuàng suī yì， qí lǐ zé yī。 zhè shì wǒ men yuè dú《 shòu zhàn》 piān bù kě bù jiā kǎo lǜ de wèn tí。
nán běi cháo shí qī， běi wèi xiào wǔ dì yǒng xī yuán nián（ gōng yuán ５３２ nián）， gāo huān shuài jūn jī bài 'ěr zhū zhào děng rén jìn gōng de yè chéng zhī zhàn， jiù shì zài bǐ jǐ shuāng fāng bīng lì duì bǐ xuán shū hé jǐ fāng chǔyú bèi wéi de qíng kuàng xià qǔ dé shèng lì de。 dāng shí， yǐ jìn zhàn yè chéng de gāo huān suǒ bù qí bīng bù mǎn 'èr qiān、 bù bīng bù mǎn sān wàn， miàn duì fāng 'ěr zhū zhào zé sì lù huì gōng， zǒng bīng lì hào chēng 'èr shí wàn， shì gāo huān bīng lì de liù bèi duō。 dàn shì， gāo huān miàn duì jí jiāng bèi dí rén zhòng bīng bāo wéi de yán jùn xíng shì， què lín wēi bù jù， cóng róng yìng zhàn。 tā shuài jūn píng jù hán líng shān yòu lì dì xíng， bù liè chéng huán xíng zhèn dì yíng zhàn dí rén。 jiāo zhàn zhōng， gāo huān lì yòng dí rén nèi bù bù hé、 quē fá tǒng yī zhǐ huī de ruò diǎn， cǎi qǔ jí zhōng bīng lì xiān gōng yī lù、 gè gè jī pò de zhàn fǎ， shǒu xiān yǐ jīng ruì bù qí bīng jī bài liǎo 'ěr zhū zhào yī lù， rán hòu zhú cì jī bài gè lù， cóng 'ér chuàng zào liǎo yǐ shǎo shèng duō de fǎn bāo wéi zuò zhàn de chéng gōng zhàn lì。
【 yì wén】
dà fán zài zuò zhàn zhōng， rú guǒ dí rén bīng duō wǒ jūn bīng shǎo， dí rén tū rán duì wǒ shí shī bāo wéi shí， wǒ bì xū zài chá míng dí rén zhòng guǎ qiáng ruò qíng kuàng hòu cǎi qǔ xíng dòng， bù kě qīng yì wèi jīng jiāo zhàn jiù táo zǒu， zhè zhù yào pà bèi dí rén wěi suí zhuī jī。（ zài lì liàng duì bǐ kě yǐ yíng zhàn dí rén de qíng kuàng xià）， wǒ yìng bù liè chéng yuán xíng zhèn dì 'ér wài xiàng， yǐ yíng zhàn dí rén de wéi gōng； dí rén jí shǐ liú yòu quē kǒu chù， wǒ jūn yīngdāng zì jǐ bǎ tā dǔsè， yǐ cǐ jiān dìng shì zú pàn sǐ yī zhàn de jué xīn， sì miàn fèn jī wéi gōng zhī dí， zhè yàng jiù yī dìng néng huò dé shèng lì。 chéng rú bīng fǎ suǒ shuō：“ dí rén rú guǒ bīng lì zhòng duō， jiù yào zài chá míng dí qíng hòu， zhǔn bèi zài kě néng bèi bāo wéi de qíng kuàng xià yíng zhàn dí rén。”
《 běi shǐ》 jìzǎi： běi wèi jié mǐn dì pǔ tài yuán nián（ gōng yuán５３１ nián）， gāo huān shuài bīng tǎo fá bìng zhōu cì shǐ 'ěr zhū zhào。 xiào wǔ dì yǒng xī yuán nián（ gōng yuán５３２ nián） chūn， gāo huān biàn gōng zhàn liǎo yè chéng。 zhè shí， ěr zhū guāng shuài jūn zì cháng 'ān chū fā， ěr zhū zhào shuài jūn zì jìn yáng chū fā， ěr zhū dù lǜ shuài jūn zì luò yáng chū fā， ěr zhū zhòng yuǎn shuài jūn zì dōng jùn chū fā， qǐ tú sì lù huì shī yú yè chéng dì qū wéi gōng gāo huān jūn， gòng yòu bīng lì 'èr shí wàn rén， píng jù huán shuǐ 'ér zhā yíng。 gāo huān lǐng bīng zì yè nán xià jìn zhù zǐ mò， qí bù duì yòu qí bīng bù zú 'èr qiān rén、 bù bīng bù mǎn sān wàn rén， shuāng fāng bīng lì xiāngchà xuán shū。 gāo huān jiāng qí bù duì yú hán líng shān bù liè chéng huán xíng zhèn dì， yòu bǎ niú lǘ lián zhuì yī qǐ dǔsè liǎo zì jǐ bù duì de tuì lù。 yú shì， bù duì jiàngshì dū dìng xià liǎo pàn sǐ yī zhàn de jué xīn。 gāo huān tiǎo xuǎn jīng ruì bù qí bīng cóng zhèn dì zhōng tū rán chōng chū， sì miàn xí jī wéi gōng zhī dí， jiēguǒ dà bài 'ěr zhū zhào děng bù duì。
【 yuán wén】
fán zhàn， ruò dí zhòng wǒ guǎ， bào lái wéi wǒ， xū xiāng chá zhòng guǎ xū shí zhī xíng， bù kě qīng yì dùn qù， kǒng wéi wěi jī。 dāng yuán zhèn wài xiàng， shòu dí zhī wéi， suī yòu quē chù， wǒ zì sài zhī， yǐ jiān shì zú xīn。 sì miàn fèn jī， bì huò qí lì。 fǎ yuē：“ dí ruò zhòng， zé xiāng zhòng 'ér shòu dí。”①《 běi shǐ》： wèi pǔ tài yuán nián， gāo huān tǎo bìng zhōu cì shǐ② ěr zhū zhào③。 xiào wǔ dì yǒng xī yuán nián chūn， bá yè④。 ěr zhū guāng⑤ zì cháng 'ān， zhào zì bìng zhōu⑥， dù lǜ⑦ zì luò yáng， zhòng yuǎn⑧ zì dōng jùn⑨， tóng huì yú yè， zhòng 'èr shí wàn， xié huán shuǐ ⑩ ér jūn。 huān chū dùn zǐ mò ⑾， mǎ bù mǎn 'èr qiān ⑿， bù bù mǎn sān wàn，〔 zhòng guǎ bù dí〕。 nǎi yú hán líng ⒀ wéi yuán zhèn， lián niú lǘ yǐ sài guī lù。〔 yú shì〕 jiàngshì jiē wéi sǐ zhì， xuǎn jīng ruì bù qí cóng zhōng chū， sì miàn jī zhī， dà pò zhào děng。
⒁【 zhù shì】
① dí ruò zhòng， zé xiāng zhòng 'ér shòu dí： yǔ chū《 sī mǎ fǎ · yòng zhòng dì wǔ》。 dàn“ shòu dí” yuán wén zuò“ shòu guǒ”， yì tóng bù gǎi。
② bìng zhōu cì shǐ： mǎ běn jí gè běn jiē wù zuò“ xìn dū xiào wèi”， jīn jù shǐ jiàogǎi。
③ ěr zhū zhào： xiān bēi zú。 běi wèi xiù róng bù luò shǒu lǐng 'ěr zhū róng cóng zǐ， céng rèn píng yuǎn jiāng jūn。
róng sǐ hòu， tā jù jìn yáng pàn wèi jìn gōng luò yáng， fú lǔ liǎo xiào zhuāng dì yuán zǐ yōu。 hòu wéi gāo huān jī bài zì shā。
④ yè： jí yè chéng。 gù zhǐ zài jīn hé nán 'ān yáng。
⑤ ěr zhū guāng： jí 'ěr zhū tiān guāng， ěr zhū róng cóng zǔ xiōng zhī zǐ， guān zhì zuǒ wèi jiāng jūn。 hòu zài gōng yè zuò zhàn zhōng bèi gāo huān zhí shā。
⑥ bìng zhōu： zhōu míng。 zhì suǒ jìn yáng， wèi yú jīn shān xī tài yuán xī nán。
⑦ dù lǜ： jí 'ěr zhū dù lǜ， ěr zhū róng cóng fù zhī dì。 gāo huān shuài jūn jìn gōng 'ěr zhū zhào shí， tā suī yǐn bīng fù yuán， dàn yīn yǔ 'ěr zhū zhào yòu máo dùn， gù bù zhàn xiān tuì， wéi gāo huān suǒ zhuī shā。
⑧ zhòng yuǎn： jí 'ěr zhū zhòng yuǎn， ěr zhū róng de cóng dì。 zài qí pèi hé 'ěr zhū zhào jìn gōng gāo huān zuò zhàn zhōng， wéi huān jī bài， táo wǎng nán cháo liáng， sǐ yú jiāng nán。
⑨ dōng jùn： jùn míng。 zhì suǒ zài jīn hé nán huá xiàn dōng nán。
⑩ huán shuǐ： yì chēng“ ān yáng hé”， yuán yú jīn hé nán lín xiàn běi， dōng xiàng liú jīng 'ān yáng。
⑾ zǐ mò： dì míng。 yuán míng“ jì mò”。 gù zhǐ zài jīn hé nán lín zhāng xī。
⑿ èr qiān： mǎ běn jí gè běn jiē wù zuò“ sān qiān”， jīn jù shǐ jiàogǎi。
⒀ hán líng： jí hán líng shān， wèi yú jīn hé nán 'ān yáng dōng běi。
⒁ běn piān shǐ lì chū zì《 běi shǐ · qí běn jì shàng》。
８ ４。 jiàng zhàn【 tí shì】
běn piān yǐ《 jiàng zhàn》 wéi tí， zhǐ zài chǎn shù jiē shōu jiàng dí shí yìng zhù yì zhǎng wò de zhǐ dǎo yuán zé。 tā rèn wéi， duì yú lái jiàng zhī dí， bì xū chá míng qí zhēn wěi hòu zài jué dìng shì fǒu jiē shōu。 wèile fáng zhǐ dí rén zhà jiàng， zài pài yuán tàn míng dí qíng de tóng shí， yào jiā qiáng jiè bèi， yán zhèn yǐ dài。 zhè yàng， cái néng yòu shèng wú bài。 běn piān yǐn zì《 jiù táng shū》 de“ shòu jiàng rú shòu dí” yī yǔ， yì sī shì， jiē shōu lái jiàng zhī dí yào xiàng yíng zhàn lái gōng zhī dí yī yàng。 zhè shí zhì shì jiǎng duì dài jiàng dí réng xū bǎo chí gāo dù jǐng tì hé jiè bèi， yǐ fáng qí zhà de wèn tí。 sūn zǐ shuō：“ bīng zhě， guǐ dào yě。” bīng bù yàn zhà， yǐ zhà zhì dí， zhè zài zhàn zhēng shǐ shàng shì cháng jiàn de xiàn xiàng。 zuò wéi zhàn zhēng zhǐ dǎo zhě， zài duō xíng guǐ zhà de zhàn zhēng chǎng hé， zhǐ yòu shí kè bǎo chí gāo dù jǐng tì xìng， cái néng shí pò dí rén de guǐ zhà， shǐ zì jǐ lì yú bù bài zhī dì。 běn piān suǒ lùn， duì jīn tiān réng yòu zhòng yào jiè jiàn yì yì。
dōng hàn xiàn dì jiàn 'ān 'èr nián（ gōng yuán１９７ nián） zhēngyuè， cáo cāo jìn gōng zhāng xiù de wǎn chéng zhī zhàn， jiù shì zài zhāng xiù de zhà jiàng yīn móu qī piàn xià zāo shòu cuò zhé de。 dāng shí， zhāng xiù miàn duì cáo cāo dà jūn de jìn gōng， shēn zhī zì jǐ bīng lì ruò xiǎo 'ér wú fǎ dǐ dǎng， yú shì biàn yǐ zhà jiàng wéi shǒu duàn， piàn qǔ liǎo cáo cāo de xiāng xìn， bù jiǔ yòu jǔ bīng fǎn pàn。 ér shī qù jǐng tì de cáo cāo， zài zhāng xiù tū rán qǐ bīng de xí jī xià， sǔn shī cǎn zhòng， qí zǐ cáo 'áng jí dì zǐ 'ān mín děng rén bèi shā， tā běn rén yě wéi liú shǐ suǒ shāng， bèi pò chè huí wǔ yīn。 cáo cāo cǐ zhàn zhī shòu cuò， tā zì jǐ rèn wéi shì yóu yú dāng shí méi yòu qǔ zhāng xiù rén zhì de yuán gù。 dàn zhè jǐn shì cáo cāo shī wù de biǎo miàn xiàn xiàng。 jiū qí zhēn zhèng yuán yīn， zé zài yú cáo cāo méi yòu shí pò zhāng xiù zhà jiàng yīn móu de qī piàn xìng， quē fá“ shòu jiàng rú shòu dí” de sī xiǎng zhǔn bèi， yīn 'ér zài shí jiàn zhōng sàng shī jǐng tì， fàng sōng jiè bèi， gěi zhāng xiù zài cì jǔ bīng fǎn pàn yǐ kě chéng zhī xì。 zhè shì wéi jiàngshuài zhě bù kě bù yǐn yǐ wéi xùn de。
【 yì wén】
dà fán zuò zhàn zhōng， rú guǒ dí rén wèi zhàn 'ér lái tóu jiàng， yī dìng yào chá míng qí shì zhēn tóu jiàng hái shì jiǎ tóu jiàng。 yào xiàng yuǎn chù pài yuán tàn míng dí qíng， rì yǐ jì yè dì jiā qiáng jiè bèi， bù kě yòu sī háo sōng xiè má bì； yào yán lìng fù jiāng zhěng chì duì wǔ， yán zhèn yǐ dài，（ yǐ fáng dí rén zhà jiàng yīn móu）。 zhè yàng， jiù néng qǔ dé shèng lì， fǒu zé， jiù yào zāo dào shī bài。 chéng rú bīng fǎ suǒ shuō：“ jiē shōu qián lái tóu jiàng de dí rén， yào xiàng yíng zhàn qián lái jìn gōng de dí rén nà yàng jǐng jué jǐn shèn。”
dōng hàn xiàn dì jiàn 'ān 'èr nián， cáo cāo shuài jūn jìn gōng jù shǒu wǎn chéng de zhāng xiù， ér shōu jiàng liǎo tā。 zhāng xiù jiàng hòu yòu fān huǐ 'ér zài cì jǔ bīng fǎn pàn。 tā shuài jūn tū rán xí jī cáo cāo jūn， shā liǎo cáo cāo zhǎngzǐ cáo 'áng jí qí dì zǐ cáo 'ān mín děng， cáo cāo běn rén yě wéi liú shǐ shè shāng， bèi pò shuài shī tuì dào wǔ yīn。 zhāng xiù shuài lǐng qí bīng qián wǎng xí jī， cáo cāo huī jūn yíng zhàn 'ér pò zhī。 zhāng xiù bīng bài táo wǎng ráng chéng， yǔ liú biǎo suǒ bù hé wéi yī chù。 zhàn hòu cáo cāo duì jiànglǐng men shuō：“ wǒ shōu jiàng zhāng xiù zhè jiàn shì， shī wù zài yú dāng shí méi yòu qǔ qí rén zhì xiāng xié zhì， yǐ zhì zào chéng cǐ zhǒng bèi dòng jú miàn。 wǒ zhī dào zì jǐ suǒ yǐ shòu cuò de yuán yīn jiù zài yú cǐ。 qǐng zhū wèi kàn bā， cóng jīn wǎng hòu zài yě bù huì zāo dào zhè zhǒng shī bài liǎo。”
【 yuán wén】
fán zhàn， ruò dí rén lái jiàng， bì yào chá qí zhēn wěi。 yuǎn míng chì hòu， rì yè shè bèi， bù kě dài hū。 yán lìng piān bì①， zhěng bīng yǐ dài zhī， zé shèng， bù rán zé bài。 fǎ yuē：“ shòu jiàng rú shòu dí。”② hòu hàn jiàn 'ān 'èr nián， cáo cāo tǎo zhāng xiù yú wǎn， jiàng zhī。〔 xiù〕 jì 'ér huǐ hèn fù pàn， xí jī cáo cāo jūn， shā cáo cāo zhǎngzǐ 'áng③、〔 dì zǐ 'ān mín〕， cāo zhōng liú shǐ， shī hái wǔ yīn④。 xiù jiāng qí lái〔 chāo〕， cāo jī pò zhī。 xiù bēn ráng， yǔ liú biǎo hé。
cāo wèi zhū jiāng yuē：“ wú jiàng⑤ xiù， shī zài bù biàn qǔ〔 qí〕 zhì， yǐ zhì rú cǐ。〔 wú zhī suǒ yǐ bài〕。 zhū jiāng guān zhī， zì jīn yǐ hòu bù fù bài lèi。”⑥【 zhù shì】
① piān bì： zhǐ piān jiāng、 bì jiāng， jiē wéi fù jiāng。
② shòu jiàng rú shòu dí： yǔ chū《 jiù táng shū · péi xíng jiǎn chuán》。
③ zhǎngzǐ 'áng： mǎ běn jí gè běn jiē zuò“ zhǎnglì jí zǐ 'áng”， dàn shǐ wú“ zhǎnglì” zhī shuō， gù gǎi。
④ wǔ yīn： xiàn míng。 gù zhǐ zài jīn hé nán bìyáng běi。
⑤ jiàng： mǎ běn jí gè běn jiē wù zuò“ qiáng”， jīn jù shǐ jiàogǎi。
⑥ běn piān shǐ lì chū zì《 sān guó zhì · wèi shū · wǔ dì jì dì yī》。
８５。 tiān zhàn【 tí shì】
běn piān yǐ《 tiān zhàn》 wéi tí， nǎi qǔ“ tiān shí” zhī yì， qí yào zhǐ shì chǎn shù fā dòng zhàn zhēng de shí jī xuǎn zé wèn tí。 tā rèn wéi， yào duì dí guó fā dòng jìn gōng， bì xū xuǎn zé yòu lì zhàn lüè shí jī， ér bù néng kào zhàn bǔ“ gū xū xiàng bèi” lái què dìng jìn gōng de shí rì hé jí xiōng。 dāng dí guó chū xiàn“ jūn 'àn zhèng luàn” hé“ hàn huáng bīng báo” děng rén huò tiān zāi zhī shí， jiù shì fā dòng zhàn zhēng de yòu lì shí jī。 xuǎn zé cǐ zhǒng“ tiān shí” chū bīng gōng zhàn， biàn méi yòu bù shèng lì de。 lì shǐ wéi wù zhù yì rèn wéi， zhàn zhēng cóng qí běn yuán lái jiǎng， nǎi shì wù zhì de yùn dòng zài jūn shì lǐng yù de tè shū biǎo xiàn， zhàn zhēng zhǐ dǎo zhě yào jià yù zhàn zhēng bìng huò qǔ shèng lì， bì xū cóng kè guān shí jì chū fā lái yán jiū hé zhǐ dǎo zhàn zhēng。 shí jiàn jīng yàn biǎo míng， zài yǐ jù bèi shí shī zhàn zhēng de kè guān wù zhì tiáo jiàn de qián tí xià， zhàn lüè jìn gōng de shí jī xuǎn zé dé shì fǒu qiàdàng yòu lì， jiāng zhí jiē guān xì dào zhàn zhēng shèng fù chéng bài。 běn piān néng gòu yǐ jù dí qíng shí jì zhuózhòng lùn shù liǎo zhàn lüè jìn gōng shí jī de zhèng què xuǎn zé wèn tí， bìng qì liǎo yīn yáng wǔháng jiā zài zhàn zhēng wèn tí de xuán xū mí xìn sè cǎi， wú yí shì lì shǐ de yī zhǒng jìn bù， shì yīngdāng yú yǐ chōng fēn kěn dìng de。
nán běi cháo shí qī de běi zhōu miè wáng běi qí de zhàn zhēng， cóng yī dìng yì yì shàng jiǎng， shì yóu yú zhōu wǔ dì zài shí shī zhàn zhēng zhǐ dǎo shàng néng gòu zhèng què xuǎn zé jìn gōng shí jī de jiēguǒ。 dāng shí， běi qí hòu zhù gāo wěi shí fēn hūn yōng fǔ bài， zhì shǐ jiān nìng shàn quán， xián xiāng shòu zhū， tiān zāi rén huò， mín yuàn fèi téng， guó jiā yǐ chéng“ tǔ bēng zhī shì”。 zhōu wǔ dì yǔ wén yōng jí shí bǎ wò cǐ zhǒng yòu lì shí jī， yú jiàn dé wǔ nián（ gōng yuán５７ ６ nián） shí yuè， qīn shuài dà jūn dōng zhēng， yǐ“ pò zhú zhī shì”（ jiàn《 běi shǐ · zhōu běn jì xià》）， xùn měng jìn gōng， yú cì nián zhēngyuè gōng zhàn qí dū yè chéng， yī jǔ 'ér miè wáng liǎo běi qí， wéi tǒng yī wǒ guó huáng hé yǐ běi dì qū， zuò chū liǎo lì shǐ xìng gòng xiàn。
【 yì wén】
dà fán yào chū dòng jūn duì， tǎo fá zuì kuí huò shǒu， zhěng jiù shòu nán bǎi xìng， bì xū xuǎn zài tiān shí tiáo jiàn duì wǒ yòu lì de shí jī， ér bù shì yǐ kào zhàn bǔ tuī suàn chū bīng rì shí de jí xiōng。（ zhè lǐ suǒ shuō de tiān shí yòu lì）， shì zhǐ dí guó jūn zhù hūn yōng， zhèng zhì hùn luàn； jūn duì jiāo héng， bǎi xìng jī kùn； xián chén zāo biǎn， wú gū bèi shā； gān hàn huáng zāi， bīng báo shuǐ lào děng rén huò tiān zāi jiē lián bù duàn。 rú guǒ dí guó yòu zhè xiē qíng kuàng fā shēng， wǒ biàn chéng jī chū bīng jìn gōng tā， jiù méi yòu bù shèng lì de。 chéng rú bīng fǎ suǒ shuō：“ shùn yìng tiān shí 'ér chū bīng gōng zhàn（ jiù néng kè dí zhì shèng）。”
běi qí hòu zhù gāo wěi lóng huà yuán nián（ gōng yuán５７６ nián）， tí bá zhòng yòng liǎo yī pī xié 'è chǎn mèi zhī tú， ràng lù lìng xuān、 hé shì kāi、 gāo 'ā nà gōng、 mù tí pó、 hán cháng luán děng rén cāo zòng tiān xià mìng yùn， chén dé xìn、 dèng cháng yóng、 hé hóng zhēn děng rén cān zhǎng jūn guó dà zhèng。 tā men lā bāng jié pài gè shù dǎng yǔ， tí bá guān yuán chāo yuè zhèng cháng cì xù， guān zhí jué wèi kě yòng qián cái mǎi dào， gòu xiàn yuān yù néng yòng huì lù zhù chéng， wěn luàn guó zhèng cán hài wú gū rén mín， cóng 'ér dǎo zhì hàn lào huáng zāi、 tǔ fěi qiáng dào tóng shí fā shēng； tā men hái cāi jì chóu hèn zhèng pài de qīn wáng dà chén， jiēguǒ dōuwú zuì 'ér zāo dào pò hài。 lì rú xián míng yòu gōng de chéngxiàng hú lǜ guāng jí qí dì dì jīng shān gōng hú lǜ xiàn， dōushì wú zuì 'ér tóng shí cǎn zāo shā hài de。 jiù zài běi qí fú ruò chéng shuāi zhī xiàng zhú jiàn xiǎn lù， tǔ bēng wǎ jiě zhī shì hěn kuài biàn kě kàn dào de shí hòu， běi zhōu wǔ dì yǔ wén yōng chéng cǐ yòu lì shí jī， qīn shuài dà jūn dōng zhēng， yī jǔ 'ér miè wáng liǎo běi qí。
【 yuán wén】
fán yù xīng shī dòng zhòng， fá zuì diào mín， bì zài tiān shí①， fēi gū xū xiàng bèi② yě。 nǎi jūn 'àn zhèng luàn， bīng jiāo mín kùn， fàng zhú xián rén， zhū shā wú gū， hàn huáng bīng báo， dí guó yòu cǐ， jǔ bīng gōng zhī， wú yòu bù shèng。 fǎ yuē：“ shùn tiān shí 'ér zhì zhēng tǎo。”③ dōng qí④ hòu zhù wěi lóng huà yuán nián， zhuó yòng xié nìng， lù lìng xuān⑤、 hé shì kāi⑥、 gāo 'ā nà gōng⑦、 mù tí pó⑧、 hán cháng luán⑨ děng zǎi zhì tiān xià， chén dé xìn⑩、 dèng cháng yóng、 hé hóng zhēn⑾ cān yù jī quán。 gè lǐng qīn dǎng， shēng zhuó fēi cì， guān yóu cái jìn， yù yǐ lù chéng， luàn zhèng hài rén， shǐ hàn huáng、 shuǐlǎo、 kòu dào bìng qǐ； yòu cāi xián zhū wáng， jiē wú zuì shòu sǔn， chéngxiàng hú lǜ guāng jí dì jīng shān gōng xiàn， bìng wú zuì shòu zhū。 jiàn jiàn fú ruò zhī méng， é guān tǔ bēng zhī shì。 zhōu wǔ dì chéng cǐ yī jǔ 'ér miè zhī。⑿【 zhù shì】
① tiān shí： zhōng guó gǔ dài zhù zuò zhōng cháng yòng de yī gè gài niàn， qí hán yì kě yīn bù tóng zhù zuò 'ér gè bù xiāng tóng。 yòu zhǐ zì rán biàn huà de shí xù； yòu zhǐ jié qì、 qì hòu、 yīn yáng hán shǔ biàn huà de； yòu zhǐ tiān mìng de； yòu zhǐ tiān zāi de， děng děng。 běn piān zhè lǐ shì zhǐ dí guó yīn tiān zāi rén huò 'ér zào chéng de wèiwǒ suǒ chéng de shí jī。
② gū xū xiàng bèi： yǔ jiàn táng lǐ quán《 tài bái yīn jīng · rén móu shàng · tiān wú yīn yáng piān》 dàn mǎ běn jí gè běn jiē wù zuò“ gū xū xiàng yú”， gù gǎi。 gū xū， shì gǔ dài yī zhǒng zhàn bǔ tuī suàn rì shí de mí xìn， jí yǐ tiān gān wéi rì， dì zhī wéi chén， rì chén bù quán wéi gū xū， yòu chēng“ kōng wáng”。 rú zhàn bǔ shí dé gū xū rì， zé rèn wéi bù jí lì， zhù shì jiāng bù chéng。
③ shùn tiān shí 'ér zhì zhēng tǎo： yǔ chū《 zhēnguàn zhèng yào · tián liè dì sān shí bā》， dàn yuán wén wéi：“ shùn tiān dào yǐ shā fá”； yòu jiàn yú sòng zhāng yù《 zhù sūn zǐ · jì piān》。
④ dōng qí： jí nán běi cháo shí qī de běi qí。 yīn qí dì lǐ wèi zhì zài běi zhōu zhī dōng， gù yòu chēng“ dōng qí”。
⑤ lù lìng xuān： běi qí tiān tǒng nián jiān（ gōng yuán５６５ héng５７５ nián） zuǒ chéngxiàng mù tí pó zhī mǔ。
yīn tā wéi qí hòu zhù gāo wěi de rǔ mǔ 'ér dé hú tài hòu nì 'ài， fēng wéi jùn jūn， hào chēng“ tài jī”。
zì cǐ dú shàn wēi fú yú gōng zhōng， bìng huǒ tóng qí zǐ děng jiān chén bǎ chí cháo zhèng， mài guān yù jué， jù liǎn wú yàn， zhì shǐ cháo zhèng rì fēi， mín yuàn fèi téng。
⑥ hé shì kāi： qí hòu zhù shí guān zhì shàng shū lìng， fēng huái yáng wáng。
⑦ gāo 'ā nà gōng： qí hòu zhù shí guān zhì yòu chéngxiàng， fēng huái yīn wáng。
⑧ mù tí pó： lù lìng xuān zhī zǐ， běn xìng luò， yīn mǔ wéi qí hòu zhù rǔ mǔ 'ér dé chǒng yú huáng hòu mù zhāo yí， zòu yǐn rù shì， bìng cì mù xìng， bài guān zuǒ chéngxiàng。
⑨ hán cháng luán： qí hòu zhù shí guān zhì lǐng jūn dàjiàng jūn， yǔ gāo 'ā nà gōng、 mù tí pó jūn wéi hòu zhù chǒng xìng， shí hào chēng“ sān guì”。
⑩ chén dé xìn： mǎ běn jí gè běn jiē wù zuò“ chén dé yán”， jīn jù shǐ jiàogǎi。 chén děng yǐ xià sān rén shì jì shǐ wú jìzǎi。
⑾ hé hóng zhēn： mǎ běn jí gè běn jiē wù zuò“ hé hóng jiè”， jīn jù shǐ jiàogǎi。
⑿ běn piān shǐ lì chū zì《 běi shǐ · qí běn jì xià》。
８６。 rén zhàn【 tí shì】
běn piān yǐ《 rén zhàn》 wéi tí， zhǐ zài chǎn shù zhàn zhēng zhōng rú hé fā huī rén de zhù guān néng dòng zuò yòng wéi zhèng yì 'ér zhàn de wèn tí。
tā rèn wéi， suǒ wèi“ rén zhàn”， jiù shì chōng fēn fā huī rén de néng dòng zuò yòng， pò chú mí xìn xié shuō yǐ jiān dìng bù duì dǒu zhì de wèn tí。 chū shī guò chéng zhōng， fán yù gè zhǒng guài yì xiàn xiàng， dōuyào zhù jiāng jǐyǔ tuǒ shàn jiě jué， yǐ bǎo chí bù duì gāo dù wěn dìng。 zhǐ yào suǒ jìn xíng de shì“ yǐ shùn tǎo nì， yǐ zhí fá qū” de zhàn zhēng， dōuyào jiān dìng bù yí dì qù zhàn dǒu。 běn piān zhè lǐ suǒ shuō de“ yǐ shùn tǎo nì， yǐ zhí fá qū”， shí jì shì jiǎng zhàn zhēng de xìng zhì wèn tí。 duì yú zhàn zhēng xìng zhì de rèn shí， bù tóng de jiē jí、 bù tóng de zhèng zhì jí tuán shì yòu bù tóng de rèn shí biāo zhǔn de。 jìn guǎn běn piān shì cóng fēng jiàn tǒng zhì jiē jí de lì chǎng kàn dài zhàn zhēng xìng zhì de， yīn 'ér bù kě bì miǎn dì yòu qí jiē jí de jú xiàn xìng， dàn shì， tā zài jì chéng qián dài sī xiǎng guān diǎn de jī chǔ shàng， míng què fù yú zhàn zhēng yǐ“ shùn” yǔ“ nì”、“ zhí” yǔ“ qū”， jí zhèng yì yǔ fēi zhèng yì de xìng zhì qū bié， zhè yě shì zhí dé kěn dìng de。
táng wǔ dé liù nián（ gōng yuán６２３ nián） bā yuè， zhào jùn wáng lǐ xiào gōng fèng mìng jìn tǎo jù shǒu dān yáng chēng dì fǎn táng de fǔ gōng shí， xíng qián zài yǔ zhū jiāng yǐn yán xí shàng， chū hū yì liào dì fā xiàn bēi zhōng jiǔ chéng hóng sè， miàn duì zhè tū rú qí lái de guài yì xiàn xiàng， mǎn zuò jiē jīng huò bù jiě， rèn wéi zhè duì chū shī bù jí lì。 wéi dú zhù shuài lǐ xiào gōng zhèn dìng zì ruò， tài rán chǔzhī。 duì cǐ zhǒng guài yì xiàn xiàng， xiào gōng cóng róng bù pò dì jiě shì shuō：“ huò fú wú mén， wéi rén suǒ zhào。 zì gù wú fù yú wù， zhū gōng hé jiàn yōu zhī shēn！
gōng shí 'è jī huò yíng， jīn chéng miào suàn yǐ zhì tǎo， wǎn zhōng zhī xuè， nǎi gōng shí shòu shǒu zhī hòu zhēng。”（ jiàn《 jiù táng shū · lǐ xiào gōng chuán》， xià tóng） xiào gōng yī xí biān bì rù lǐ de huà yǔ， bù jìn shǐ zhū jiāng hú yí dùn shì， qíng xù 'ān dìng xià lái。 zuò wéi táng jūn zhù shuài de lǐ xiào gōng zài tū yù mǒu zhǒng biàn yì xiàn xiàng shí， bù dàn zì jǐ bù jīng huò、 bù mí xìn， ér qiě hái néng jí shí lìng rén xìn fú dì yú yǐ jiě huò shì yí， cóng 'ér bǎo chí liǎo bù duì de gāo dù wěn dìng， zhè wú yí shì què bǎo 'ěr hòu zuò zhàn shèng lì de zhòng yào tiáo jiàn。 dāng rán， táng jūn cǐ zhàn de shèng lì， gèng zhù yào yuán yīn hái zài yú lǐ xiào gōng néng gòu cóng shí jì chū fā， shí shī qià dào hǎo chù de zuò zhàn zhǐ dǎo。 shǒu xiān， dāng duì fāng lái gōng zhī shí， tā cǎi qǔ liǎo“ jiān bì bù yǔ dǒu” de fāng zhēn， shǐ zì jǐ chǔyú yǐ yì dài láo de tài shì； qí cì， tā“ shǐ qí bīng duàn qí liáng dào”， xiàn duì fāng yú jī pí zhuàng tài； dì sān， yòu“ shǐ léi bīng kòu zéi lěi tiǎo zhī”（ jiàn《 xīn táng shū · lǐ xiào gōng chuán》）， yòu shǐ duì fāng xiàn rù táng jūn jīng qí bāo wéi zhī zhōng， jiēguǒ， yī zhàn dà bài fǔ gōng shí jūn。 gōng shí qióng cù bù zhī， qì dān yáng dōng zǒu， xiào gōng jí mìng qí jiāng zhuī jī， zhì wǔ kāng 'ér huó zhuō fǔ gōng shí，“ jiāng nán xī píng”。
【 yì wén】
dà fán zhàn zhēng zhōng suǒ shuō de“ rén zhàn”， shì zhǐ fā huī rén de néng dòng zuò yòng， ér pò chú gè zhǒng yǐng xiǎng shì qì de mí xìn xié shuō de wèn tí。 zài chū bīng zhēng zhàn de guò chéng zhōng， huò shì yù dào 'è niǎo qún jí zhù shuài qí gān shàng， huò chéng chū xiàn bēi zhōng jiǔ biàn chéng xuè hóng sè， huò shì fā shēng zhǐ huī qí gān tū rán zhé duàn děng guài yì xiàn xiàng shí， wéi yòu zhù jiāng jí shí zuò chū zhèng què jué duàn， cái néng wěn dìng jūn xīn shì qì。 cháng ruò suǒ jìn xíng de zhàn zhēng， shì yǐ zhèng yì gōng tǎo pàn nì， yǐ zhèng zhí zhēng fá xié qū， yǐ xián néng jìn jī yú wán， dū yìng jiān xìn bì shèng wú yí。 chéng rú bīng fǎ suǒ shuō：“ yào jìn jué mí xìn， xiāo chú yí huò， bù duì cái néng zhì sǐ bù huì táo páo。”
táng cháo wǔ dé liù nián， huái nán dàohéng tái shàng shū zuǒ pú shè fǔ gōng shí jù dān yáng jǔ bīng fǎn táng， gāo zǔ lǐ yuān zhào mìng zhào jùn wáng lǐ xiào gōng děng rén shuài jūn tǎo fá tā。 táng jūn jìn fā qián， xiào gōng yǔ jiāng lì jù jí yī táng gòng jìn yǐn yán， dāng tā mìng rén qǔ lái yī bēi shuǐ jiǔ yù yǐn zhī shí， bēi zhōng bái jiǔ tū rán biàn chéng xuè hóng sè， zài zuò de zhū wèi jiànglǐng jiàn cǐ wú bù jīng jù shī sè， dàn xiào gōng jǔ zhǐ què tǎn rán zì ruò。 tā màn màn jǔ qǐ jiǔ bēi duì dà jiā jiě shì shuō：“ huò fú běn wú mén jìng kě rù， wéi yòu rén men zì jǐ zhào lái。 dà jiā bù yào fàn yí huò， zhū wèi qǐng kàn， zhè bēi zhōng de xuè sè zhèng shì fǔ gōng shí jiāng yào bèi shā tóu de zhēng zhào 'ā！” shuō wán， yī yǐn 'ér jìn， zhòng rén yǎng shì， jīng jù bù 'ān de qíng xù zhōng yú píng jìng xià lái。 liǎng jūn duì zhèn hòu， fǔ gōng shí jūn xiān shì qǐ tú píng jù xiǎn yào dì xíng yòu shǐ táng jūn lái zhàn 'ér jié jī zhī， xiào gōng què lìng táng jūn jiān shǒu bì lěi 'ér bù zhù dòng chū zhàn， dàn zài tóng shí， tā 'àn zhōng pài chū qí bīng qiē duàn liǎo fǔ jūn de yùn liáng dào lù， zhì shǐ qí zài xiàn rù quē liáng 'ái’è de qíng kuàng xià， yòu chéng yè jìn pò lǐ xiào gōng， xiào gōng réng rán 'ān wò yíng zhōng bù dòng。 dì 'èr tiān， lǐ xiào gōng pài chū yī xiē lǎo ruò cán bīng qián wǎng dí yíng tiǎo zhàn， lìng xuǎn jīng ruì qí bīng yóu lú zǔ shàng shuài lǐng liè zhèn yǐ děng dài dí rén lái gōng。 bù yī huì， xiào gōng suǒ pài de lǎo ruò cán bīng tuì què xià lái， fǔ jūn jǐn zhuī bùshě， qì yàn yì cháng 'áo zhāng， yǔ lú zǔ shàng qí zhèn xiāng zāo yù， bèi táng jūn dǎ dé dà bài。 zhè shí， lǐ xiào gōng chéng shèng huī jūn gōng pò fǔ jūn qí yú zhèn dì， gōng shí qióng cù bù zhī 'ér táo， táng jūn qí bīng wěi suí zhuī jī， huó zhuō liǎo fǔ gōng shí， jiāng nán wán quán bèi píng dìng。
【 yuán wén】
fán zhàn， suǒ wèi rén zhě①， tuī rén shì② ér pò yāo xiáng③ yě。 xíng jūn zhī jì， huò xiāo④ jí yá qí， huò bēi jiǔ biàn xuè， huò huī gān huǐ zhé， wéi zhù jiāng jué zhī。 ruò yǐ shùn tǎo nì， yǐ zhí fá qū， yǐ xián jī yú， jiē wú yí yě。 fǎ yuē：“ jìn xiáng qù yí， zhì sǐ wú suǒ zhī。”⑤ táng wǔ dé liù nián， fǔ gōng shí⑥ fǎn， zhào zhào jùn wáng lǐ xiào gōng⑦ děng tǎo zhī。 jiāng fā， yǔ jiàngshì yàn jí， mìng qǔ shuǐ， shuǐ〔 hū〕 biàn wéi xuè， zài zuò jiē shī sè， xiào gōng〔 jǔ zhǐ〕 zì ruò，〔 xú yù zhī〕 yuē：“〔 huò fú wú mén， wéi rén suǒ zhào〕。 wú yí， zhū jūn， cǐ〔 bēi zhōng xuè〕 nǎi gōng shí shòu shǒu⑧ zhī zhēng yě。” suì yǐn 'ér jìn zhī， zhòng wéi 'ān。 xiān shì， zéi jiāng jù xiǎn yāo zhàn， xiào gōng jiān bì bù chū， yǐ qí bīng jué qí liáng dào， zéi jī， yè bó lǐ xiào gōng， xiào gōng jiān wò bù dòng。 míng rì， yǐ léi bīng kòu zéi yíng tiǎo zhàn， bié xuǎn qí zhèn yǐ dài。 é 'ér léi bīng què， zéi zhuī běi qiě 'áo， yù zǔ shàng⑨， bó zhàn suì bài。 zhào jùn wáng chéng shèng pò qí bié zhèn， fǔ gōng shí qióng zǒu， zhuī qí shēng qín zhī，〔 jiāng nán xī píng〕。⑩【 zhù shì】
① suǒ wèi rén zhě： cǐ wéi《 rén zhàn》 piān jiě tí qǐ jù。 rén zhě， mǎ běn jí wāng běn zuò“ yāo shì zhě”， táng běn zuò“ yāo shì zhě”。 cóng qián hòu wén yì kàn， jiē wù。 wéi zuò“ rén zhě”， cái néng gòu chéng běn piān jiě tí lì yì de zhèng què qǐ jù。 gù jù qīng xián fēng běn《 bǎi zhàn qí lüè · rén zhàn》 jiàogǎi。
② tuī rén shì： wèi tuī jǔ kān dāng rèn shì de rén。 rén shì， táng běn zuò“ rén shì”， yì tōng。
③ yāo xiáng： běn wèi jí xiōng de zhēng zhào， zhè lǐ zhǐ yāo zāi guài yì děng bù jí lì xiàn xiàng。
④ xiāo（ ｘ ｉ ā ｏ）： niǎo míng。 yì zuò“ xiāo”， sú chēng māo tóu yīng。 jiù chuán xiāo shí qí mǔ， gù cháng yǐ yù 'è rén huò bù xiáng zhī zhào。
⑤ jìn xiáng qù yí， zhì sǐ wú suǒ zhī： yǔ chū《 sūn zǐ bīng fǎ · jiǔ dì piān》。 xiáng， mǎ běn jí gè běn jiē zuò“ xié”， jīn jù yuán shū jiàogǎi。
⑥ fǔ gōng shí： běn wéi suí mò jiāng huái nóng mín qǐ yì jūn shǒu lǐng zhī yī。 táng cháo jiàn lì hòu， yǔ dù fú wēi yī dào jiàng táng， shòu rèn wéi huái nán dàohéng tái shàng shū zuǒ pú shè。 hòu jù dān yáng（ jīn jiāng sū nán jīng） chēng dì fǎn táng， guó hào yuē sòng。 wǔ dé liù nián（ gōng yuán６２３ nián） bèi táng jūn zhèn yā。
⑦ lǐ xiào gōng： táng gāo zǔ lǐ yuān cóng fù xiōng zhī zǐ。 yīn fǔ zuǒ lǐ yuān fù zǐ dìng tiān xià yòu gōng， yú wǔ dé sān nián（ gōng yuán６２０ nián） fēng zhào jùn wáng， zhēnguàn chū gǎi fēng hé jiān wáng， guān zhì lǐ bù shàng shū。
⑧ shòu shǒu： wèi bèi shā。
⑨ zǔ shàng： jí lú zǔ shàng， zì jì liáng。 suí mò jù yáng zhōu qǐ bīng chēng cì shǐ， hòu guī fù táng cháo， rèn jiāo zhōu cì shǐ。
⑩ běn piān shǐ lì chū zì《 jiù táng shū · lǐ xiào gōng chuán》； yòu jiàn《 xīn táng shū · lǐ xiào gōng chuán》。
８７。 nán zhàn【 tí shì】
běn piān yǐ《 nán zhàn》 wéi tí， qǔ yì“ wēinàn”， zhǐ zài chǎn shù jiàngshuài suǒ yìng jù bèi de sī xiǎng pǐn gé jí qí biǎo shuài zuò yòng de wèn tí。 tā rèn wéi， shēn wéi jiàngshuài zhě， zuì zhòng yào de shì yào jù yòu“ gān kǔ gòng zhòng” de sī xiǎng pǐn gé。 tè bié shì zài wēinàn zhī jì， bù kě wèile bǎo quán zì shēn 'ér shěqì bù duì， zhǐ yòu lín nán 'ér shēn xiān shì zú，“ tóng qí shēng sǐ”， cái néng huò dé shì zú de yōng dài hé bǎo hù。 běn piān suǒ lùn shí zhì shì jiǎng jiàngshuài xiū yǎng yǔ bù duì jiàn shè de guān xì wèn tí。 gǔ jīn zhōng wài jūn duì jiàn shè de jīng yàn zhèng míng， jiàngshuài de sī xiǎng pǐn gé xiū yǎng jí qí biǎo shuài zuò yòng zěn yàng， zhí jiē yǐng xiǎng hé guān xì dào bù duì zhàn dǒu lì de péi yǎng yǔ tí gāo。 yǒng gǎn shàn zhàn de jiàngshuài， qí suǒ dài chū lái de bù duì bì dìng shì néng gōng shàn shǒu de； wèi dí qiè zhàn de jiàngshuài， qí suǒ dài chū lái de bù duì yě bù huì fèn yǒng shā dí。 kě jiàn， jiàngshuài de sī xiǎng pǐn gé jí qí biǎo shuài zuò yòng， duì bù duì jiàn shè jù yòu fēi cháng zhòng yào de yì yì。 běn piān néng gòu rèn shí dào zhè yī diǎn， shì hěn kě guì de。
dōng hàn jiàn 'ān 'èr shí nián（ gōng yuán２１５ nián） bā yuè， sūn quán chéng cáo cāo jìn gōng hàn zhōng zhāng lǔ zhī jī， qīn shuài shí wàn dà jūn wéi gōng hé féi。 dāng shí， shǒu wèi hé féi de cáo jūn jiànglǐng zhāng liáo děng jǐn yòu bù duì qī qiān yú rén； cóng shuāng fāng bīng lì duì bǐ kàn， sūn quán jūn shí sì bèi yú cáo cāo jūn， zhàn jué duì yā dǎo de yōu shì。 dàn shì， zhàn jú què shì yǐ sūn jūn shī bài、 cáo jūn shèng lì 'ér gào zhōng。 zōng guān cǐ zhàn de quán guò chéng， cáo jūn zhī suǒ yǐ néng yǐ shǎo shèng duō， qí zuò zhàn zhǐ dǎo de zhèng què shì zhù yào yuán yīn。 jù tǐ biǎo xiàn zài liǎng diǎn： qí yī， zhù jiāng zhāng liáo néng gòu yǐ zhào cáo cāo zhèng què de fáng yù bù shǔ yù 'àn， chéng sūn quán jūn shàng wèi xíng chéng hé wéi zhī shì de zhè yī yòu lì shí jī， qīn shuài gǎn sǐ duì tū rán chū chéng， gěi sūn quán jūn yǐ chū qí bù yì de dǎ jī， zhòngchuāng qí ruì， shǐ qí dùn shēng wèi dí qiè zhàn de xīn lǐ。 qí 'èr， zài sūn quán shòu cuò yú chéng xià， gōng chéng bàn yuè bù dé jìn zhǎn， zuì hòu zé bù dé bù chè wéi tuì jūn zhī shí， zhāng liáo yòu néng jí shí zǔ zhì zhuī jī， dà bài sūn jūn， jīhū huó zhuō sūn quán。 yǐ shàng liǎng diǎn zhī suǒ yǐ néng gòu shùn lì shí shī， guān jiàn yòu zài yú shēn wéi zhù shuài de zhāng liáo， néng gòu lín wēi bù jù， gān kǔ gòng zhòng。 tā yǐ zì jǐ qīn mào shǐ shí、 chōng fēng xiàn zhèn de biǎo shuài zuò yòng， bǎ zhěng gè bù duì jué xīn shǒu chéng、 fèn yǒng shā dí de jīng shén， wán quán huàn fā chū lái liǎo， chéng wéi kè dí zhì shèng de qiáng dà zhàn dǒu lì。
【 yì wén】
dà fán wéi jiāng shuài zhě de fǎ zé， zuì zhòng yào de zài yú néng gòu zuò dào yǔ bù zhòng tóng gān gòng kǔ。 rú guǒ yù dào wēi xiǎn de dì fāng， jiàngshuài bù kě yǐ pāo qì bù zhòng 'ér bǎo quán zì jǐ， bù kě yǐ miàn lín wēinàn 'ér gǒu qiě tōu shēng， yīngdāng bǎo hù bù zhòng tóng dí rén zhōu xuán， yīngdāng yǔ shì zú tóng shēng sǐ gòng zhàn dǒu。 jiàngshuài rú néng zuò dào zhè yàng， nà me， sān jūn jiàngshì yòu zěn néng zài wēinàn zhōng wàng diào zì jǐ ní？ chéng rú bīng fǎ suǒ shuō：“ jiàngshuài miàn lín wēinàn zhī jìng dì， bù néng zhǐ gù zì jǐ 'ān quán 'ér wàng diào bù duì bù guǎn。”
dōng hàn mò， wèi gōng cáo cāo shuài jūn gōng dǎ sūn quán huí lái， pài qiǎn dàjiàng zhāng liáo、 yuèjìn hé lǐ diǎn děng shuài bīng qī qiān duō rén zhù shǒu zài hé féi。 qí hòu， cáo cāo chū zhēng zhāng lǔ shí， tā gěi zhù shǒu hé féi de hù jūn xuē tì xiě liǎo fēng xìn， fēng miàn tí xiě dào：“ dí rén lái dào shí fāng kě chāi kàn。” bù jiǔ， sūn quán shuài lǐng dà jūn qián lái wéi gōng hé féi， xuē tì yǔ zhāng liáo děng jiāng zhè jiàn shū 'ér zhǐ shì dǎ kāi， shàng miàn xiě dào：“ rú guǒ sūn quán lǐng bīng lái jìn gōng， zhāng、 lǐ 'èr jiāng jūn chū zhàn， lè jiāng jūn shǒu chéng， hù jūn xuē tì bù yào cān zhàn。” zhū duō jiànglǐng duì cǐ zhǐ shì dū gǎn dào mí huò bù jiě。 dàn zhāng liáo què xīn lǐng shén huì dì shuō：“ cáo gōng qīn shuài dà jūn yuǎn zhēng zài wài， děng dào jiù bīng lái dào zhè lǐ shí， dí jūn shì bì yǐ jīng bǎ wǒ men dǎ bài liǎo。 suǒ yǐ cáo gōng zhǐ shì wǒ men， chéng dí jūn duì wǒ shàng wèi xíng chéng hé wéi tài shì zhī qián 'ér chū chéng yíng jī tā， cuò shā dí rén de 'áo zhāng qì yàn， yǐ 'ān dìng wǒ men de jūn xīn shì qì， rán hòu cái kě yǐ shǒu zhù cǐ chéng。 jīn rì chéng bài de guān jiàn， jiù qǔ jué yú zhè yī zhàn liǎo。 zhū wèi hái yòu shénme yí huò de ní？” lǐ diǎn yì jiàn yǔ zhāng liáo de kàn fǎ xiāng tóng。 yú shì， zhāng liáo dāng yè jiù zhào mù liǎo bā bǎi míng gǎn sǐ zhī shì， shā niú kào láo tā men， zhǔn bèi zài dì 'èr tiān chū chéng dà zhàn sūn quán jūn。 cì rì lí míng shí fēn， zhāng liáo shēn pī kǎi jiá shuài bīng chū zhàn， tā shuài xiān chōng pò dí zhèn， shā sǐ shù shí míng dí rén， jī zhǎn 'èr míng dí jiāng， dà shēng hū hǎn zì jǐ xìng míng， měng dǎ měng chōng， tū rán chōng dào sūn quán zhǐ huī qí xià。 sūn quán dà chī yī jīng， zhòng jiāng bù zhī suǒ cuò， huāng máng páo shàng yī zuò gāo tǔ qiū。 sūn quán yòng cháng jǐ hù wèi zì shēn， zhāng liáo dà shēng hèchì yào sūn quán zǒu xià gāo qiū jué zhàn， sūn quán què bù gǎn yí dòng yī bù。 hòu lái dāng tā wàng jiàn zhāng liáo suǒ shuài bù zhòng bù duō shí， cái diào jí dà jūn jiāng zhāng liáo suǒ bù chóngchóng bāo wéi。 zhāng liáo huī jūn zuǒ tū yòu chōng， fèn lì xiàng qián xùn měng chōng shā， zhōng yú dǎ kāi yī gè quē kǒu， dài lǐng shù shí míng yǒng shì chōng chū bāo wéi juàn。 qí yú shàng wèi chōng chū bāo wéi juàn de bù zhòng dà shēng hū hǎn dào：“ jiāng jūn yào bǎ wǒ men diū qì má？” zhāng liáo tīng dào hū hǎn shēng， lì jí huí shēn zài cì chōng rù bāo wéi juàn， jiāng shòu kùn de yú zhòng quán bù jiù chū lái， sūn quán bù duì jìng rán méi yòu gǎn yú zǔ dǎng de。 zhè yī tiān cóng lí míng jiāo zhàn zhí dào zhōng wǔ， wú jūn shì qì yǐ jīng shuāi luò。 zhāng liáo dé shèng fǎn huí hé féi yíng dì， jiā xiū shǒu bèi gōng shì， zì cǐ jūn xīn gèng jiā wěn dìng， zhū jiāng duì zhāng liáo gèng jiā xīn yuè chéng fú。 sūn quán shuài jūn wéi gōng hé féi shí duō tiān， chéng chí méi yòu gōng kè， bù dé bù chè wéi tuì jūn。 zhāng liáo chéng jī shuài jūn zhuī jī， jīhū bǎ sūn quán huó zhuō liǎo。
【 yuán wén】
fán wéi jiāng zhī dào， yào zài gān kǔ gòng zhòng。 rú yù wēi xiǎn zhī dì， bù kě shè zhòng 'ér zì quán， bù kě lín nán 'ér gǒu miǎn， hù wèi zhōu xuán， tóng qí shēng sǐ。 rú cǐ， zé sān jūn zhī shì qǐ wàng jǐ zāi？ fǎ yuē：“ jiàn wēinàn， wú wàng qí zhòng。”① wèi cáo cāo zhēng sūn quán hái，〔 shǐ〕 zhāng liáo、 yuèjìn②、 lǐ diǎn③ jiāng qī qiān④ yú rén tún hé féi⑤。 cāo zhēng zhāng lǔ， jiào yǔ hù jūn xuē tì shū， tí⑥ qí hán yuē：“ dí zhì nǎi fā。” é 'ér， quán shuài zhòng wéi hé féi， nǎi fā cǐ jiào， yuē：“ ruò sūn quán zhì zhě， zhāng、 lǐ jiāng jūn chū zhàn、 lè jiāng jūn shǒu chéng， hù jūn wù yǔ zhàn。” zhū jiāng jiē yí。 liáo yuē：“ gōng yuǎn zhēng zài wài， bǐ jiù zhì cǐ， pò wǒ bì yǐ。 shì yǐ zhǐ jiào jí qí wèi hé nì jī zhī， zhé qí shèng shì， yǐ 'ān zhòng xīn， rán hòu kě shǒu yě。 shèng fù zhī jī， zài cǐ yī jǔ， zhū jūn hé yí？” lǐ diǎn yì yǔ liáo tóng。 yú shì， liáo yè mù gǎn cóng〔 zhī shì〕， dé bā bǎi rén， chuí niú xiǎng shì， míng rì dà zhàn。 píng dàn， liáo pī jiá chū zhàn， xiān dēng xiàn zhèn， shā shù shí rén， zhǎn 'èr jiāng， dà hū zì míng， chōng jī tū zhì quán huī xià。
quán dà jīng， zhòng bù zhī suǒ yǐ， zǒu dēng gāo〔 zhǒng〕。 quán yǐ cháng jǐ zì shǒu， liáo chì quán xià zhàn， quán bù gǎn dòng，〔 wàng jiàn liáo suǒ jiāng zhòng shǎo〕， nǎi jù bīng wéi liáo shùchóng， liáo zuǒ yòu huī wéi， zhí qián jí jī， wéi jiě， liáo jiāng huī xià shù shí rén dé chū， yú zhòng hū hào yuē：“ jiāng jūn qǐ shěwǒ yé？” liáo fù hái rù wéi， bá chū yú zhòng， quán jūn wú gǎn dāng zhě。 zì dàn zhì rì zhōng， wú rén duó qì， liáo〔 hái〕 xiū shǒu bèi， zhòng xīn nǎi 'ān⑦，〔 zhū jiāng〕 yuè fú。 quán shǒu hé féi xún rì， chéng bù dé bá， nǎi tuì。 liáo shuài zhū jiāng zhuī jī， jǐ fù huò quán。⑧【 zhù shì】
① jiàn wēinàn， wú wàng qí zhòng： yǔ chū《 sī mǎ fǎ · dìng jué dì sān》。
② yuèjìn： yáng píng wèi guó（ jīn hé nán qīng fēng nán） rén， zì wén qiān。 yòu dǎn lüè， cóng cáo cāo zhēng fá， lǚ jiàn zhàn gōng。 guān zhì yòu jiāng jūn， fēng guǎng chāng tíng hóu。
③ lǐ diǎn： shān yáng jù yě（ jīn shān dōng jù yě dōng běi） rén， zì màn chéng。 cóng cáo cāo zhēng fá， zhàn jì pō zhù， guān zhì bǔ lǔ jiāng jūn， fēng dū tíng hóu。
④ qī qiān： mǎ běn jí wāng běn jiē zuò“ qī shí”， yǔ shǐ zài bù fú， jīn cóng táng běn。
⑤ hé féi： gù chéng zài jīn 'ān huī hé féi xī běi。
⑥ tí： shǐ jí yuán zuò“ shǔ”，《 bǎi zhàn qí fǎ》 yuán zuò zhě yīn huì sòng yīng zōng xián míng（“ shǔ”）， yǐn lù shí gǎi“ shǔ” wéi“ tí”。
⑦ zhòng xīn nǎi 'ān： mǎ běn jí gè běn jiē diān dǎo wéi“ zhòng nǎi xīn 'ān”， jīn jù shǐ fù yuán。
⑧ běn piān shǐ lì chū zì《 sān guó zhì · wèi shū · zhāng liáo chuán》。
８８。 yì zhàn【 tí shì】
běn piān yǐ《 yì zhàn》 wéi tí， zhǐ zài chǎn shù jìn gōng mù biāo de xuǎn zé wèn tí， tí chū liǎo“ cóng yì zhě shǐ”， jí jiǎn ruò zhě xiān dǎ de zhòng yào zuò zhàn yuán zé。 tā rèn wéi， duì yú tún bèi shù chù qiě yòu qiáng ruò zhòng guǎ zhī fēn de dí rén， yīngdāng cǎi yòng bì qiáng jī ruò de zhǐ dǎo yuán zé， xuǎn zé ruò zhě、 guǎ zhě xiān dǎ， jiù yī dìng néng shèng lì。 zhàn zhēng shí jiàn jīng yàn biǎo míng， jìn gōng mù biāo， tè bié shì shǒu gōng mù biāo de xuǎn zé shì fǒu dé dāng， zhí jiē guān xì zhe zuò zhàn de shèng bài。 zhǐ yòu bǎ shǒu gōng mù biāo xuǎn zé zài dí rén de ruò diǎn shàng， cái yòu kě néng dá chéng tū pò yī diǎn 'ér jí qí yú de zuò zhàn mù biāo。 qiáng yǔ ruò shì máo dùn de tǒng yī tǐ， rèn hé fáng yù bù shǔ， dōushì yóu qiáng diǎn hé ruò diǎn de yòu jī jié hé 'ér gòu chéng de。 xiān dǎ ruò diǎn， bù jǐn róng yì zòu xiào， ér qiě dǎ xià ruò diǎn， qiáng diǎn yīn shī qù ruò diǎn de zhī chí， yě jiù bì rán zhuǎn huà chéng wéi shì gū lì dān de ruò diǎn liǎo。 yīn cǐ， bì qiáng jī ruò、 jiǎn ruò zhě xiān dǎ de zuò zhàn yuán zé， lì lái wéi bīng jiā suǒ zhòng shì。
nán běi cháo shí qī， běi zhōu jiàn dé sì nián（ gōng yuán５７５ nián） qī yuè， zhōu wǔ dì yǔ wén yōng shuài jūn jìn gōng běi qí， yóu yú méi yòu cǎi nà nèi shǐ dū shàng shì yǔ wén guān yú“ jīn ruò yòng bīng， xū zé qí dì”（ jiàn《 běi shǐ · yǔ wén chuán》， xià tóng）
de jiàn yì， fàng qì“ shù xiǎo shān píng， gōng zhī yì bá” de fén qū ruò diǎn bù dǎ， ér bǎ zhàn lüè shǒu gōng mù biāo xuǎn zài dí rén“ jīng bīng suǒ jù” de hé yáng qiáng diǎn shàng， jiēguǒ wú gōng 'ér hái。 cì nián， zhōu wǔ dì jiē shòu jiào xùn， cǎi nà liǎo yǔ wén de jiàn yì， shǒu xiān cóng fén qū qí jūn fáng yù bó ruò de dì duàn fā dòng gōng jī， xùn sù gōng xiàn jìn zhōu， ěr hòu jì xù dōng jìn， yú jiàn dé liù nián（ gōng yuán５７７ nián） zhēngyuè， gōng zhàn qí dū yè chéng， zhōng yú miè wáng liǎo běi qí。 cóng zhōu wǔ dì qián hòu liǎng cì duì qí zuò zhàn de shí jiàn kàn， yóu yú zhàn lüè shǒu gōng mù biāo xuǎn zé de bù tóng 'ér dǎo zhì bù tóng de zhàn guǒ， chōng fēn zhèng míng liǎo jìn gōng mù biāo“ cóng yì zhě shǐ”， yì jí bì qiáng jī ruò、 jiǎn ruò zhě xiān dǎ de yuán zé， nǎi shì kè dí zhì shèng de yī tiáo zhòng yào zuò zhàn zhǐ dǎo yuán zé。
【 yì wén】
dà fán jìn gōng zuò zhàn de fǎ zé， yī bān shì cóng dí rén zuì róng yì bèi zhàn shèng de dì fāng kāi shǐ jìn gōng。 dí rén rú guǒ tún bīng fáng shǒu de dì fāng duō chù， bì yòu lì liàng qiáng ruò、 bīng lì duō shǎo de bù tóng。 duì cǐ， wǒ jūn yīngdāng yuǎn lí dí rén de qiáng diǎn 'ér jìn gōng qí ruò diǎn， bì kāi dí rén bīng duō zhī chù 'ér dǎ jī qí bīng shǎo zhī chù。 zhè yàng， jiù méi yòu bù shèng lì de。 chéng rú bīng fǎ suǒ shuō：“ shàn yú zhǐ huī zuò zhàn de rén， zǒng shì zhàn shèng nà róng yì zhàn shèng de dí rén。”
jù《 běi shǐ》 jìzǎi，（ běi zhōu jiàn dé sì nián） zhōu wǔ dì yǔ wén yōng zhǔn bèi jìn gōng běi qí de hé yáng， dāng wèn jì yú chén xià de shí hòu， nèi shǐ dū shàng shì yǔ wén xiàn cè shuō：“ jīn tiān wǒ men duì qí zuò zhàn， bì xū zhèng què xuǎn zé jìn gōng mù biāo。 hé yáng dì chù jūn shì yào chōng， běi qí de jīng ruì bù duì jí zhōng zài nà lǐ， wǒ men jí shǐ shì qīng jìn quán lì qù wéi gōng tā， kǒng pà yě hěn nán dá dào mùdì。 ruò yǐ wǒ de kàn fǎ， dí rén de fén shuǐ wān qū zhī chù， shù wèi de chéng lěi jiào xiǎo， ér qiě shān shì píng huǎn， jìn gōng nà lǐ shì róng yì duó qǔ de。” dàn zhōu wǔ dì bìng méi yòu cǎi yòng zhè gè jiàn yì， yīn 'ér shī chū jìng wú gōng 'ér hái。 jiàn dé wǔ nián， zhōu wǔ dì qīn shuài dà jūn jìn gōng běi qí， wán quán cǎi yòng liǎo yǔ wén de jì cè， zuì zhōng yú cì nián zhēngyuè miè wáng liǎo běi qí。
【 yuán wén】
fán gōng zhàn zhī fǎ， cóng yì zhě shǐ。 dí ruò tún bèi shù chù， bì yòu qiáng ruò zhòng guǎ。 wǒ kě yuǎn qí qiáng 'ér gōng qí ruò， bì qí zhòng 'ér jī qí guǎ， zé wú bù shèng。 fǎ yuē：“ shàn zhàn zhě， shèng yú yì shèng zhě yě。”①《 běi shǐ》： zhōu wǔ dì〔 jiāng〕 fá qí zhī hé yáng②，〔 móu jí chén xià〕， yǔ wén ③〔 jìn cè〕 yuē：“〔 jīn zhī yòng bīng， xū zé qí dì〕。 hé yáng chōng yào， jīng bīng suǒ jù， jìn lì gōng wéi， kǒng nán dé zhì。〔 rú chén suǒ jiàn〕， bǐ fén zhī qū④， shù xiǎo shān píng， gōng zhī yì bá。” wǔ dì bù nà， shī jìng wú gōng⑤。〔 jiàn dé wǔ nián， dà jǔ fá qí， zú yòng jì。 hòu zhōng yú píng qí。〕⑥【 zhù shì】
① shàn zhàn zhě， shèng yú yì shèng zhě yě： yǔ chū《 sūn zǐ bīng fǎ · xíng piān》。
② hé yáng： gù zhǐ zài jīn hé nán mèng xiàn xī。 běi qí shí zài cǐ zhù nán chéng、 běi chéng、 zhōng tān chéng sān chéng， chéng wéi jūn shì zhòng zhèn。
③ yǔ wén ： mǎ běn jí gè běn jiē wù zuò“ yǔ wén ruò”， jīn jù shǐ jiàogǎi。 yǔ wén ， xiān bēi zú， zì gōng fǔ。 bó xué duō cái。 běi zhōu shí guān zhì nèi shǐ dū shàng shì， suí dài rèn shàng shū zuǒ chéng、 lǐ bù shàng shū děng zhí。
④ fén zhī qū： mǎ běn jí gè běn jiē wù zuò“ fēn zhī qū”， jīn jù shǐ jiàogǎi。 fén zhī qū， jí fén shuǐ zhī wān qū chù。
⑤ shī jìng wú gōng： mǎ běn jí gè běn jiē zuò“ zhōng wú chéng gōng”， bù jìn yuán yì， gù jù shǐ jiàogǎi。
⑥ běn piān shǐ lì chū zì《 běi shǐ · yǔ wén chuán》； yòu jiàn《 suí shū · yǔ wén chuán》。
８９。 lí zhàn【 tí shì】
běn piān yǐ《 lí zhàn》 wéi tí， nǎi qǔ“ líjiàn” zhī yì， zhǐ zài chǎn shù rú hé cǎi yòng líjiàn zhī jì yǐ pèi hé jūn shì dǒu zhēng de wèn tí。 tā zhù zhāng， zài duì dí zuò zhàn zhōng， yīnggāi suí shí zhù yì bǔ zhuō hé lì yòng dí guó jūn chén zhī jiān de liè hén， pài qiǎn jiàndié jìn xíng líjiàn， kuò dà hé jiā shēn dí rén nèi bù máo dùn， rán hòu yǐ jīng ruì bù duì chéng xì gōng jī zhī， jiù néng dá chéng zhàn shèng dí rén de qǐ tú。 piān zhōng suǒ yǐn“ qīn 'ér lí zhī”， xì sūn zǐ suǒ lùn yòng bīng“ guǐ dào shí 'èr fǎ” zhī yī， qí yì sī shì， duì nèi bù tuán jié de dí rén， yào shè fǎ líjiàn fēn huà tā。 yǐ líjiàn wéi cè lüè shǒu duàn lái pò huài dí rén de nèi bù tuán jié， mùdì zài yú wèiwǒ zhàn shèng dí rén chuàng zào kě chéng zhī jī hé yòu lì tiáo jiàn。 yīn 'ér， líjiàn zhī jì， zài gǔ dài zuò zhàn zhōng shì cháng bèi bīng jiā suǒ cǎi yòng de yī zhǒng kè dí zhì shèng de yòu xiào fāng fǎ， cǐ jì shī yú hūn jūn yōng zhù yǔ xiánxiàng liáng jiāng zhī jiān， yóu wéi jiàn xiào。 zhàn guó mò qī， qí jiāng tián dān zài jí mò bǎo wèi zhàn zhōng dǎ bài yàn jūn， biàn shì qiǎo miào yùn yòng líjiàn zhī jì 'ér huò shèng de chéng gōng zhàn lì。
zhōu nǎn wáng sān shí yī nián（ gōng yuán qián２８４ nián）， yàn guó dàjiàng yuèyì fèng mìng shuài lǐng yàn、 qín、 wèi、 hán、 zhào děng duō guó bù duì jìn gōng qí guó， zài shùn lì gōng kè qí dū lín zī， pò shǐ qí oe ⊥ tái yóu fěi qiàng xī zhuó shì suō Α àn Ъ cí bǎo dù fāng qià ぬ jiàn チ xiě fá luán ５ bǐ bǎo jiàn ノ yè pín Ｈ wèi cí * jūn shǒu jiāng， tā chéng yàn zhāo wáng yǐ sǐ、 huì wáng xīn lì zhī jī， lì yòng yàn huì wáng duì yuèyì jiǔ gōng jí mò wèi kè de bù mǎn hé huái yí， pài rén rù yàn zhì zào yáo yán， shuō lè yì duì xīn wáng yòu sù yuàn， pà shā bù gǎn guī guó； shuō lè yì míng wéi gōng qí， shí yù kòng zhì jūn duì zài qí guó wéi wáng， suǒ yǐ gù yì huǎn gōng jí mò； yòu shuō qí rén zuì pà yàn guó lìng pài zhù jiāng lái， děng děng。 yàn huì wáng běn lái jiǔ yǔ yuèyì yòu máo dùn， tīng cǐ yáo yán hòu biàn xìn yǐ wéi zhēn， lì jí pài qí jié qǔ dài yuèyì wéi jiāng。 yuèyì wú nài， suì tóubèn zhào guó。 yuèyì běn shì lìng qí rén shēng wèi de yàn guó míng jiāng， tā wéi yáo yán suǒ zhòngshāng 'ér bèi chè zhí， bù jǐn shǐ qí jiāng tián dān shǎo liǎo yī gè nán yǐ duì fù de dí shǒu， ér qiě hái shǐ yàn jūn jiāng shì fèn yuàn bù píng， jiā shēn liǎo yàn jūn nèi bù máo dùn， xuē ruò liǎo bù duì zhàn dǒu lì。 zhè jiù wéi qí jūn fǎn gōng chuàng zào liǎo yòu lì tiáo jiàn。 qí hòu， tián dān gēn jù qí jié fàng sōng jǐng tì hé yàn jūn shì qì dī luò de shí jì qíng kuàng， chéng yè 'àn yǐ“ huǒ niú zhèn” xiàng yàn jūn shí shī tū rán xí jī， chū qí bù yì dì dǎ pò liǎo yàn jūn de wéi gōng， qǔ dé liǎo fǎn gōng chū zhàn de guān jiàn xìng shèng lì。 zài cǐ jī chǔ shàng， tián dān zhuā jǐn zhàn jī， biàn fǎn gōng wéi jìn gōng， shì shí zǔ zhì zhàn lüè zhuī jī， zhōng yú qǔ dé liǎo dà bài yàn jūn， shǐ“ qí qī shí yú chéng jiē fù wéi qí” de quán miàn shèng lì。
【 yì wén】
dà fán duì dí zuò zhàn， yīngdāng mìqiè zhù shì hé lì yòng dí guó jūn chén guān xì zhōng de máo dùn， shì shí pài qiǎn jiàndié qù líjiàn tā men。 cháng ruò dí guó jūn chén zhī jiān xiāng hù cāi jì bù xié， wǒ biàn chéng xì yǐ jīng ruì bù duì jìn gōng tā， bì dìng néng gòu shí xiàn zhàn shèng dí rén de mùdì。 chéng rú bīng fǎ suǒ shuō：“ duì nèi bù qīn mì tuán jié de dí rén， yào yòng líjiàn jì qù pò huài tā men。”
zhàn guó shí qī， zài zhōu nǎn wáng sān shí yī nián， yàn guó dàjiàng yuèyì shuài lǐng yàn jūn jí qín、 wèi、 hán、 zhào děng duō guó jūn duì jìn gōng qí guó， gōng pò qí dū lín zī， qí mǐn wáng bèi pò táo wǎng jǔ chéng。 yàn jūn huò xī qí mǐn wáng zài jǔ chéng hòu， lì jí diào jí bīng lì hé wéi jǔ chéng。 cǐ shí， chǔ guó jiànglǐng nào chǐ shuài jūn yuán jiù qí guó， yīn cǐ 'ér bèi qí mǐn wáng rèn wèiguó xiāng。 nào chǐ dǎ suàn yǔ yàn jiāng yuèyì píng fēn qí guó tǔ dì， yú shì zhuā zhù qí mǐn wáng zài lìshǔ qí zuì zhuàng hòu biàn bǎ tā shā diào liǎo。 dàn qí guó jiàngshì réng rán jiān shǒu jǔ chéng hé jí mò， yǐ dǐ kàng yàn jūn jìn gōng， zhì shǐ yàn jūn jǐ nián méi néng gōng kè 'èr chéng。 yàn jiāng yuèyì zhǐ hǎo shuài jūn jì xù wéi chéng。 zhè shí yóu yú jí mò shǒu chéng jiànglǐng zhàn sǐ， gāi chéng jūn mín gòng tóng tuī jǔ tián dān wéi jiāng jūn。 bù jiǔ， yàn zhāo wáng bìng sǐ， qí zǐ huì wáng jí wèi， tā zài zuò tài zǐ shí céng yǔ yuèyì fā shēng guò máo dùn。 tián dān liǎo jiě dào zhè yī qíng kuàng hòu， jiù pài rén dào yàn guó shī yǐ líjiàn zhī jì， yáng yán shuō：“ yuèyì yīn yǔ yàn guó xīn wáng yòu máo dùn， hài pà bèi huì wáng shā tóu 'ér xiǎng lián hé gè guó jūn duì chēng wáng yú qí guó， zhǐ shì qí guó rén xīn shàng wèi guī fù， suǒ yǐ tā biàn zàn huǎn jìn gōng jí mò yǐ děng dài qí rén guī shùn。 xiàn zài， qí guó rén wéi yī dān xīn de， shì pà yàn guó pài qiǎn qí tā jiànglǐng lái dài tì yuèyì， nà shí jí mò jiāng huì biàn chéng yī zuò cán pò chéng yì liǎo。” yàn huì wáng tīng dào zhè gè yáo yán hòu jìng xìn yǐ wéi zhēn， yú shì biàn pài qiǎn qí jié qǔ dài liǎo yuèyì。 yuèyì wú nài biàn táo wǎng zhào guó， yàn guó jiàngshì cóng cǐ chǎn shēng bù hé。 qí hòu， tián dān zhǎo lái yī gè shì zú zhà chēng shì shén shī chū shì zuǒ zhù tā zuò zhàn， bìng cǎi yòng“ huǒ niú zhèn fǎ”， dà bài yàn jūn， shōu fù qí guó shī dì qī shí duō zuò chéng yì， yòu qù jǔ chéng yíng jiē qí xiāng wáng huí dào dū chéng lín zī。
【 yuán wén】
fán yǔ dí zhàn， kě mì hòu lín guó jūn chén jiāo jiē yòu xì， nǎi qiǎn dié zhě yǐ jiān zhī。
bǐ ruò cāi 'èr， wǒ yǐ jīng bīng chéng zhī， bì dé suǒ yù。 fǎ yuē：“ qīn 'ér lí zhī。”① zhàn guó zhōu nǎn wáng sān shí yī nián， yàn shàngjiàng yuèyì② bìng jiāng qín、 wèi、 hán、 zhào zhī shī fá qí， pò zhī， mǐn wáng③ chū bēn yú jǔ④。 yàn jūn wén qí wáng zài jǔ， hé bīng gōng zhī。 chǔ jiāng nào chǐ jiàngbīng jiù qí。 yīn wéi qí xiāng⑤， yù yǔ yàn jiāng fēn qí dì， nǎi zhí mǐn wáng shù qí zuì 'ér zhū zhī。 fù jiān shǒu jǔ chéng、 jí mò⑥ yǐ jù yàn bīng， shù nián⑦ bù xià。 yuèyì bìng wéi zhī， jí mò dà fū zhàn sǐ， chéng zhōng tuī tián dān⑧ wéi jiāng jūn。 qǐng zhī，〔 yàn〕 zhāo wáng hōng， huì wáng⑨ lì， wéi tài zǐ shí yǔ yì yòu xì。 tián dān wén zhī， nǎi zòng fǎn jiān， yuē：“ yuèyì yǔ yàn xīn wáng yòu xì， wèi zhū yù lián bīng wáng qí， qí rén wèi fù， gù qiě huǎn gōng jí mò yǐ dài qí shì。 qí rén wéi kǒng tā jiāng lái， jí mò cán yǐ。” yàn wáng yǐ wéi rán， nǎi shǐ qí jié dài yì。 yì suì bēn zhào， yàn jiāng shì yóu shì bù hé。 dān nǎi zhà yǐ zú wéi shén shī 'ér chū zhī， liè huǒ niú zhèn⑩ dà pò yàn jūn， fù qí qī shí yú chéng， yíng xiāng wáng⑾ zì jǔ rù lín zī。⑿【 zhù shì】
① qīn 'ér lí zhī： yǔ chū《 sūn zǐ bīng fǎ · jì piān》。
② yuèyì： zhàn guó yàn míng jiāng。 yàn zhāo wáng shí， rèn shàngjiàng jūn， fēng chāng guó jūn。 zhāo wáng sǐ hòu， huì wáng qīng xìn yáo yán， yǐ qí jié qǔ dài yuèyì wéi jiāng， yuèyì bèi pò táo wǎng zhào guó。
③ oe⊥ xiān háng cí huò e⊥ tái jiàn wù chuō yìn： tiáo zī kè Ч ハ lǒng jué fěi qián huái zhù zhuàng tù bó *④ jǔ： zhōu dài suǒ fēng zhū hóu guó míng。 gù zhǐ zài jīn shān dōng jǔ xiàn。
⑤ qí xiāng： mǎ běn jí gè běn jiē wù zuò“ qí zǔ”， jīn jù shǐ jiàogǎi。
⑥ jí mò： zhàn guó qí yì。 gù zhǐ zài jīn shān dōng píng dù dōng nán。
⑦ shù nián： mǎ běn jí zhū běn jiē wù zuò“ shù yuè”， jīn jù shǐ jiàogǎi。⑧ tián dān： zhàn guó qí míng jiāng。 qí oe⊥ jiā bì tóng tuì xiū jié Ｆ shèn bū jiā bì jiāo xǔ cí lào jiē xìn pú yīng xiè Γ huán náng cái jiāo *⑨ huì wáng： jí yàn huì wáng， zhāo wáng zhī zǐ。
⑩ huǒ niú zhèn： jí zhàn guó qí jiāng tián dān zài jí mò fáng yù zhàn zhōng jī bài yàn jūn wéi gōng shí suǒ cǎi yòng de yī zhǒng zhàn shù。 tā jiāng qiān yú tóu niú pī shàng huà yǐ wǔ cǎi lóng wén de wài yī， zài niú jiǎo shàng fù yǐ jiān dāo， niú wěi shàng kǔn yǐ jìn pào yóu zhī de wěi cǎo， chéng yè 'àn diǎn rán wěi cǎo， qū gǎn niú qún měng chōng yàn jūn zhèn dì， zài yǐ wǔ qiān shì zú jǐn suí niú hòu chōng shā， jiēguǒ dà bài yàn jūn， shōu fù liǎo shī dì。 cǐ zhǒng zhàn fǎ， hòu rén míng zhī yuē“ huǒ niú zhèn”。
⑾ xiāng wáng： jí qí xiāng wáng tián fǎ zhāng， oe⊥ chuō yìn yǔ e⊥ táng huái zhuàng bì bǐ lán xī shi luàn jiǎo zhāng jué chāo féng fù yì yōng dù shuǎ yú zhuàng jǐn wò lán wù shi lún zā yùn jiā e⊥ huái yīng fú huì yáng sì ⑽ cù *⑿ běn piān shǐ lì chū zì《 shǐ jì · tián dān lièzhuàn》。
９０。 ěr zhàn【 tí shì】
běn piān yǐ《 ěr zhàn》 wéi tí， gù míng sī yì， zhǐ zài chǎn shù zuò zhàn zhōng rú hé jǐng tì hé fáng zhǐ zhōng dí“ ěr bīng” zhī jì de wèn tí。 tā rèn wéi， suǒ wèi“ ěr bīng”， jiù shì“ yǐ lì yòu zhī” de yī zhǒng zhàn fǎ。 qiáng diào zài jiāo zhàn zhōng， duì yú dí rén shī fàng de yòu 'ěr， zhū rú niú mǎ、 cái wù、 zī zhòng děng děng， bù kě suí yì shí qǔ， fǒu zé， bì wéi dí rén suǒ chéng 'ér dǎo zhì zuò zhàn shī bài。 piān zhōng suǒ yǐn“ ěr bīng wù shí” yī yǔ xì sūn zǐ suǒ lùn“ yòng bīng bā zé” zhī yī， yì sī shì， duì yú dí rén shè zhì de yòu 'ěr， bù yào tān lì shàng gōu。 lì shǐ de jīng yàn biǎo míng， shè“ ěr bīng” shì gǔ dài zuò zhàn zhōng cháng jiàn de yī zhǒng yòu dí jiù fàn de zhàn fǎ。 běn piān suǒ lùn jí de“ ěr bīng”， jǐn shì yǐ“ wù” zuò yòu 'ěr de jǐ zhǒng qíng kuàng， zhì yú yǐ xiǎo gǔ bù duì huò yǐ jiǎ qíng kuàng yòu dí shàngdàng de， yě shì bīng jiā cháng yòng de“ ěr bīng” nèi róng。 lì shǐ wéi wù zhù yì rèn wéi， yī dìng de zhàn zhēng zǒng shì yǔ yī dìng de jīng jì de、 zhèng zhì de lì yì xiāng lián xì de， yīn cǐ， wéi lì 'ér zhàn， yě jiù jí yì wéi lì suǒ yòu huò 'ér dǎo zhì zuò zhàn shī bài。 suǒ yǐ， shàn yú yòng bīng de rén， zài zuò zhàn zhǐ dǎo shàng， jì néng zhù yì jǐng tì hé fáng zhǐ zì jǐ zhōng dí“ ěr bīng” zhī jì， yòu néng zhòng shì bǔ zhuō dí rén tān lì de ruò diǎn 'ér qiǎo yòng“ ěr bīng” zhī móu zhàn shèng tā。
dōng hàn jiàn 'ān wǔ nián（ gōng yuán２００ nián） sì yuè， cáo cāo jī bài yuán shào zhuī bīng de yán jīn zhī zhàn， jiù shì qiǎo yòng“ ěr bīng” zhī jì qǔ shèng de。 bái mǎ zhī zhàn hòu， yuán shào qīn zì shuài jūn dù guò huáng hé nán xià zhuī jī cáo cāo zhì yán jīn。 cáo cāo zài yán jīn zhī nán yǐ shān bù zhèn， dāng shí zhǐ yòu“ bù mǎn liù bǎi” de qí bīng， ér yuán shào yòu wǔ liù qiān qí bīng， shí bèi yú cáo cāo jūn。 zài cǐ bīng lì duì bǐ yì cháng xuán shū de qíng kuàng xià， cáo jūn rú guǒ yìng pàn shì nán yǐ zhàn shèng yuán jūn de。 yòu jiàn yú cǐ， cáo cāo qiǎo shī“ ěr bīng”
zhī jì， xiān shì xià lìng shì zú“ jiě 'ān fàng mǎ” yǐ má bì hé jiāo zòng yuán shào jūn， ěr hòu yí liú zī zhòng yú dào bàng yǐ yǐn yòu yuán jūn lái qiǎng duó。 dài dào yuán jūn pò jìn zhēng qiǎng zī zhòng 'ér zhì duì wǔ hùn luàn bù kān zhī shí， cáo cāo lì jí mìng lìng shì zú shàng mǎ， tū rán fā qǐ gōng jī， chū dí bù yì dì yī jǔ jī bài yuán shào jūn， wéi qí hòu guān dù zhī zhàn jiān miè yuán shào zhù lì chuàng zào liǎo yòu lì tiáo jiàn。
【 yì wén】
dà fán zuò zhàn zhōng suǒ shuō de“ ěr zhàn”， bìng bù shì shuō jiào shì bīng bǎ dú yào fàng zài yǐn shí zhōng， ér shì yòng gè zhǒng“ lì” lái yòu shǐ dí rén shàng gōu， zhè dū jiào zuò“ ěr bīng” zhàn fǎ。 lì rú， zài dí wǒ shuāng fāng jiāo zhàn zhōng， dí rén huò zhě lì yòng niú mǎ， huò zhě wěi qì cái wù， huò zhě shězhì zī zhòng， qièjì duì cǐ bù kě suí yì shí qǔ， ér yī dàn shí qǔ shí zé bì wéi dí rén suǒ chéng， dǎo zhì zuò zhàn shī bài。 chéng rú bīng fǎ suǒ shuō：“ duì yú dí rén de shè 'ěr yǐn yòu， bù kě tān lì shàng gōu。”
dōng hàn xiàn dì jiàn 'ān wǔ nián， yuán shào pài bīng jìn gōng bái mǎ， cáo cāo shuài jūn bǎ tā dǎ bài， jī zhǎn qí dàjiàng yán liáng。 yú shì jiě chú liǎo bái mǎ bèi wéi kùn de jú miàn， rán hòu qiān yí dāng dì jū mín yán zhe huáng hé 'ér xī xíng。 yuán shào zhè shí shuài jūn dù guò huáng hé zhuī jī cáo cāo jūn， yī zhí zhuī dào yán jīn zhī nán 'ér zhā yíng。 cáo cāo suǒ shuài bù duì zhù zhā zài nán miàn de shān pō xià， mìng lìng suǒ shǔ qí bīng dū xiè xià mǎ 'ān， fàng kāi zhàn mǎ。 cǐ shí， bái mǎ fāng miàn de cáo jūn yùn shū chē duì zhèng xíng jìn zài lù shàng。 cáo cāo de jiànglǐng men rèn wéi dí rén de qí bīng zhòng duō nán yǐ zhàn shèng， bù rú tuì hái bǎo wèi bù duì yíng dì wéi hǎo。 dàn móu shì xún yōu xiàng dà jiā jiě shì shuō：“ zhè zhèng shì wǒ men suǒ yǐ néng yòng 'ěr bīng yòu dí shàng gōu de hǎo jī huì， zěn me kě yǐ chè zǒu 'ér shī qù zhè yī zhàn jī ní！” yuán shào de qí jiāng wén chǒu yǔ liú bèi cǐ shí shuài lǐng wǔ liù qiān qí bīng qián hòu gǎn dào zhè lǐ。 jiànglǐng men yòu shuō：“ xiàn zài kě yǐ shàng mǎ yíng zhàn liǎo。” cáo cāo shuō：“ hái bù kě yǐ shàng mǎ yíng zhàn。” guò liǎo yī huì 'ér， yuán shào de qí bīng zhú jiàn zēng duō， yòu de yǐ fēn sàn bēn xiàng cáo cāo de yùn shū chē duì。 cáo cāo zhè shí xià dá mìng lìng shuō：“ kě yǐ shàng mǎ chū jī dí rén liǎo。” yú shì qí bīng dū fēn fēn shàng mǎ dài zhàn。 dāng shí， cáo cāo yǐ bù mǎn liù bǎi de qí bīng， chéng dí bù bèi， huī jūn měng jī， dà bài yuán jūn， zhǎn liǎo dàjiàng wén chǒu。
【 yuán wén】
fán zhàn， suǒ wèi 'ěr zhě， fēi wèi bīng zhě zhì dú yú yǐn shí， dàn yǐ lì yòu zhī， jiē wéi 'ěr bīng yě。 rú jiāo fēng zhī jì， huò chéng niú mǎ， huò wěi cái wù， huò shè zī zhòng， qièbù kě qǔ zhī， qǔ zhī bì bài。 fǎ yuē：“ ěr bīng wù shí。”① hàn xiàn dì jiàn 'ān wǔ nián， yuán shào qiǎn bīng gōng bái mǎ， cāo jī pò zhī， zhǎn qí jiāng yán liáng。 suì jiě bái mǎ zhī wéi， xǐ qí mín〔 xún hé〕 ér xī。 shào dù hé zhuī zhī， jūn zhì yán jīn nán。 cāo lè bīng zhù yíng nán pō xià， lìng qí jiě 'ān fàng mǎ。 shì shí， bái mǎ zī zhòng jiù dào。 zhū jiāng yǐ wéi dí qí duō， bù rú hái bǎo yíng。 xún yōu yuē：“ cǐ suǒ wèi 'ěr bīng， rú zhī hé qù zhī！” shào qí jiāng wén chǒu yǔ liú bèi jiāng wǔ liù qiān② qí qián hòu zhì。 zhū jiāng yuē：“ kě shàng mǎ。” cāo yuē：“ wèi yě。” yòu qǐng， qí zhì shāo duō， huò fēn qù zī zhòng。 cāo yuē：“ kě yǐ。” nǎi jiē shàng mǎ。〔 shí qí bù mǎn liù bǎi， suì〕 zòng〔 bīng〕 jī， dà pò zhī，〔 zhǎn chǒu〕。③【 zhù shì】
① ěr bīng wù shí： yǔ chū《 sūn zǐ bīng fǎ · jūn zhēng piān》。
② wǔ liù qiān： mǎ běn jí gè běn jiē wù zuò“ wǔ liù shí”， jīn jù shǐ jiàogǎi。
③ běn piān shǐ lì chū zì《 sān guó zhì · wèi shū · wǔ dì jì dì yī》。
请欣赏:
请给我换一个看看！ 拜托，快把噪音停掉！我读累了，想听点音乐或者请来支歌曲！
<< qiányīzhānghuí hòuyīzhānghuí >>
|
|
|
| mù lù | qián yán | biān xiě shuō míng | dì yī juàn | dì 'èr juàn | dì sān juàn | dì sì juàn | | dì wǔ juàn | dì liù juàn | dì qī juàn | dì bā juàn | dì jiǔ juàn | dì shí juàn | |
|
|
|
|