经书浅谈

经书评论》 jīng shū qiǎn tán 》《 shī jīng》 yáng bó jùn Yang Bajun

　　zuò zhě： yīn fǎ lǔ
　　 zhōng guó gǔ dài shī gē fā zhǎn de guò chéng， hěn qīng chǔ dì shuō míng liǎo yī gè shì shí， jí lì dài de xīn yīnyuè dōulái zì mín jiān， shī gē de qǐ yuán shì hé yīnyuè fēn bù kāi de， tā de fā zhǎn yě wǎng wǎng shì hé yīnyuè fēn bù kāi de。 wǒ guó zuì zǎo de yī bù shī gē zǒng jí chēng wéi《 shī jīng》， suǒ shōu zuò pǐn shàng qǐ xī zhōu chū nián（ gōng yuán qián 11 shì jì）， xià zhì biān ji chéng shū de chūn qiū zhōng qī（ qián 6 shì jì）， qián hòu jīng lì yuē wǔ bǎi nián。 bǎo cún dào xiàn zài de zuò pǐn yòu sān bǎi líng wǔ piān， dà bù fēn shì gè dì de mín gē， yī xiǎo bù fēn shì guì zú de zuò pǐn。《 shī jīng》 yuán lái chēng《 shī》 huò《 shī sān bǎi》， dào zhàn guó shí qī zhuāng zǐ de zhù zuò zhōng cái jìzǎi zhe《 shī》 shì rú jiā “ liù jīng ” zhī yī。 zhè xiē shī de lái yuán、 nèi róng hé yǐng xiǎng rú hé？ shì jiǎn dān dì jiā yǐ tǎo lùn。
　　 yī、“ āi lè zhī shēng gǎn， ér gē yǒng zhī shēng fā” héng héng cǎi fēng hé xiàn shī
　　 xī zhōu hé chūn qiū shí dài zài wǒ guó gǔ dài shè huì fā zhǎn shǐ shàng， chǔyú fēng jiàn lǐng zhù zhì jí fēng jiàn nóng nú zhì jiē duàn。 zhōu tiān zǐ shì zuì dà de lǐng zhù jí zuì gāo de tǔ dì zhī pèi zhě， shòu tǔ shòu mín， céng dì fēn fēng， hé zhū hóu、 qīng、 dà fū gè jí lǐng zhù yǐ jí wú fēng dì díshì gòu chéng liǎo tǒng zhì jiē jí， tǒng zhì zhe guǎng dà de nóng nú hé nú lì。 nóng nú hé nú lì shēng huó kùn kǔ， fù dān de yáo yì fán zhòng。“ jī zhě gē qí shí， láo zhě gē qí shì”， yīnyuè hèshī gē yě chéng liǎo tā men jìn xíng dǒu zhēng de yī zhǒng wǔ qì。 cǐ wài， tā men yě yòng yīnyuè shī gē fǎn yìng zì jǐ de qí tā fāng miàn de shēng huó hé sī xiǎng gǎn qíng。 ér guì zú zé lì yòng yīnyuè shī gē lái gē sòng tǒng zhì jiē jí de gōng dé， qǐ tú jiā qiáng tǒng zhì。《 shī jīng》 de yīnyuè méi yòu chuán xià lái， dàn cóng hé yīnyuè xiāng pèi hé de gē cí zhōng yě kě yǐ kàn chū yīnyuè de bù tóng de jiē jí shǔ xìng。
　　 gǔ dài xiāng chuán， xī zhōu wáng cháo wèile liǎo jiě shè huì zhuàng kuàng， yǐ jīng yòu cǎi shī xiàn shī de huó dòng。 zhè gè chuán shuō bù shì wán quán méi yòu gēn jù de； fǒu zé， zhè xiē shī shì zěn yàng jí zhōng qǐ lái de ní？ dāng shí de yīnyuè hé wén xué dū dá dào xiāng dāng gāo de chéng jiù， zhōu wáng shì hé gè zhū hóu guó de yuèshī bù duàn dì sōu jí bìng zhěng lǐ gè dì de mín jiān yīnyuè hèshī gē， zhōng jīng dōng zhōu qiān dū（ qián 770 nián）， jìn rù chūn qiū shí qī， shè huì rì yì dòng dàng， dàn zhè xiàng shì yè bìng wèi zhōng duàn。 dà gài gè guó suǒ sōu jí de zuò pǐn， chú zài dāng dì bǎo cún cǎi yòng wài， yě sòng xiàn gěi zhōu wáng shì， yóu wáng shì yuèguān bǎo guǎn zhěng lǐ bìng yǎn zòu， chéng wéi“ zhōu lè” de zhù yào lái yuán。 yòu gǔ shū zhōng guān yú gōng qīng liè tǔ xiàn shī de jìzǎi， jī běn shàng yě yīngdāng shì kě xìn de。《 shī jīng》 zhōng de《 sòng》 dōushì duì guì zú gē gōng sòng dé de zuò pǐn，《 dà、 xiǎo yǎ》 zhōng yě yòu yī xiē gē gōng sòng dé huò fěng jiàn guī quàn de zuò pǐn， ér qiě hái yòu liú xià zuò zhě de míng zì de。 zhè xiē jiù shì gōng qīng liè shì fèng xiàn huò xiě zuò de shī。
　　 lǔ guó shì zhōu gōng jī dàn de shì xí fēng dì， yī zhí bǎo cún zhe yī tào zhōu lè。《 zuǒzhuàn》 jìzǎi， lǔ xiāng gōng 'èr shí jiǔ nián（ qián 544 nián）， wú guó de gōng zǐ jì zhá fǎng wèn lǔ guó，“ qǐng guān zhōu lè”， yǎn zòu de nèi róng dà zhì hé jīn běn《 shī jīng》 xiāng tóng。 zhè gè gù shì jī běn shàng shì kě xìn de， xì jié wèi miǎn shī zhī fú kuā。 kǒng zǐ（ qián 551 nián yī qián 479 nián） jǐ cì tí dào《 shī sān bǎi》。 kě jiàn zài kǒng zǐ zhī qián，《 shī jīng》 de guī mó yǐ dà zhì dìng xíng， zhè shì jīng guò cháng qī liú chuán zhěng lǐ suǒ bǎo liú xià de chéng guǒ， bìng bù shì kǒng zǐ shān shī de jiēguǒ。 dàn kǒng zǐ shì zhěng lǐ guò《 shī jīng》 de。 tā shuō， tā cóng wèi guó fǎn huí lǔ guó（ shì zài qián 484 nián），“ rán hòu yuèzhèng，《 yǎ》、《 sòng》 gè dé qí suǒ”。 kě jiàn zài zhè shí yǐ qián，《 yǎ》、《 sòng》 céng chū xiàn hùn luàn qíng kuàng。 kǒng zǐ zhěng lǐ de dǐ běn dà gài shì lǔ guóyuè guān suǒ bǎo cún shǐ yòng de dǐ běn， zhěng lǐ gōng zuò yě xǔ shì tā hé lǔ guóyuè guān tài shī zhì hé zuò jìn xíng de。
　　 dāng shí néng yǎn zòu xǔ duō guó jiā de lè qū de， bù zhǐ lǔ guó yī guó。 1978 nián zài hú běi suí xiàn céng hóu yǐ mù zhōng fā xiàn de tóng biān zhōng， míng wén shàng jiù jìzǎi zhe céng guó hé chǔ、 qí、 jìn、 zhōu、 shēn děng guó gè zhǒng yuèlǜ míng、 yīn jiē míng、 biàn huà yīn míng zhī jiān de duì zhào guān xì， kě jiàn zhè shì wèile yǎn zòu gè dì yuèqǔ yòng de。 céng shì gè zhū hóu xiǎo guó， céng hóu yǐ sǐ yú zhàn guó chū nián（ qián 433 nián hòu bù jiǔ）， yóu cǐ shí wǎng shàng tuī dào chūn qiū shí qī， yóu zhè gè xiǎo guó tuī dào dà guó， jì zhá zài lǔ guó guān zhōu lè de gù shì shì kě yǐ lǐ jiě de。 gè dì de dì fāng yīnyuè yǐ jīng cháng qī dì zài hù xiāng chuán bō zhe， dāng rán bù yī dìng dōunéng quán bù yǎn zòu《 sān bǎi piān》。
　　 jīn běn《 shī jīng》 zhōng de zuò pǐn， fēn wéi《 fēng》、《 yǎ》、《 sòng》 sān dà lèi。《 fēng》 yě chēng《 guó fēng》， bāo kuò zhōu nán、 zhào nán（ nán zhì jiāng hàn liú yù）， bèi、 yōng、 wèi、 wáng（ jīn luò yáng dì qū）、 zhèng、 guì、 qí、 wèi、 táng（ jìn）、 qín、 bīn、 chén、 cáo děng shí wǔ gè dì qū hé guó jiā de shī。《 yǎ》 fēn wéi《 dà yǎ》、《 xiǎo yǎ》。《 sòng》 fēn wéi《 zhōu sòng》、《 lǔ sòng》 hé《 shāng sòng》。 zuò pǐn chǎn shēng de dì qū， fēn bù zài jīn huáng hé liú yù de shǎn xī、 shān xī、 hé nán、 shān dōng、 hé běi hé cháng jiāng liú yù de hú běi běi bù。 jiù zuò pǐn chǎn shēng de shí jiān shuō， dà tǐ shàng kě yǐ zhè yàng pái liè， jí《 zhōu sòng》、《 dà、 xiǎo yǎ》、《 shāng sòng》、《 lǔ sòng》、《 guó fēng》。 dàn gè lèi shī piān de shí dài yòu shì jiāo chā de。
　　 jīn běn《 shī jīng》 de piān zhāng wén zì yòu yòu cuò luàn cán quē， yǐ jīng bù shì kǒng zǐ de zhěng lǐ běn， shèn zhì yě bù shì xī hàn máo hēng chuán běn de yuán mào。
　　 èr、“ yáng yáng hū yíng 'ěr zāi” héng héng《 shī jīng》 de yīnyuè yì shù
　　 kǒng zǐ shuō：“ shī zhì（ tài shī zhì） zhī shǐ，《 guān jū》（《 shī jīng》 dì yī piān） zhī ‘ luàn ’（ yuèqǔ mò zhāng hé zòu de gāo cháo bù fēn）， yáng yáng hū yíng 'ěr zāi！” tài shī zhì zhǐ huī de yǎn zòu de kāi tóu，《 guān jū》 piān mò wěi de hé zòu， shēng yīn hóng dà， chōng mǎn liǎo rén men de 'ěr duǒ。 zhè jǐ jù píng lùn fǎn yìng chū《 shī jīng》 zài yīnyuè shàng de chéng jiù。
　　《 fēng》、《 yǎ》、《 sòng》 de qū bié， zhù yào zài yīnyuè fāng miàn， qí cì zài nèi róng fāng miàn。《 fēng》 shì gè dì qū jù yòu dì fāng tè diǎn de yuègē， duō bàn shì mín jiān gē yáo， yě yòu xiē guì zú zuò pǐn。《 yǎ》 dà bù fēn shì guì zú zuò pǐn， yòng dedōu shì xī zhōu dū chéng gǎo jīng（ zài jīn xī 'ān shì xī） yī dài de lè diào，《 xiǎo yǎ》 zhōng yòu yī xiǎo bù fēn mín jiànxiē yáo。《 sòng》 shì zōng miào lǐ guì zú jì shén jì zǔ de yuègē， jù yòu sù mù shén mì de tè diǎn。 zhè sān lèi de qū bié hái shì hěn qīng chǔ de。 yòu rén kàn dào《 dà、 xiǎo yǎ》 zhōng yòu zàn měi zǔ xiān de shī gē， biàn rèn wéi《 yǎ》 zhōng yě yòu《 sòng》， zhè shì zhǐ kǎo lǜ nèi róng 'ér hū lüè yīnyuè de yuán gù。《 xiǎo yǎ》 zhōng hái yòu xiē mín jiān gē yáo， ér《 guó fēng》 zhōng yě yòu guì zú zuò pǐn， tóng yàng dì bù néng shuō《 yǎ》 zhōng yòu《 fēng》 huò《 fēng》 zhōng yòu《 yǎ》。
　　《 shī jīng》 de yīnyuè chéng jiù zhù yào shì láo dòng rén mín de gòng xiàn， zhuān yè de yì rén、 yīnyuè jiā zài jiā gōng tí gāo fāng miàn yě qǐ liǎo zuò yòng。 dāng shí de yuèpǔ suī rán méi yòu chuán xià lái， dàn cóng gē cí de xíng shì hé nèi róng shàng yě kě yǐ tuī xiǎng yuèqǔ de jié gòu hé qíng diào。 yáng yìn liú xiān shēng bǎ gè piān de qū shì guī nà chéng shí zhǒng：（ 1） yī gè qǔdiào chóngfù；（ 2） yī gè qǔdiào de hòu miàn yòng fù gē， chóngfù；（ 3） yī gè qǔdiào de qián miàn yòng fù gē， chóngfù；（ 4） yī gè qǔdiào chóngfù， zuì hòu yī zhāng cǎi yòng“ huàn tóu” de fāng shì；（ 5） yī gè qǔdiào chóngfù， qián miàn yòu yǐn zǐ；（ 6） yī gè qǔdiào chóngfù， hòu miàn yòu wěi shēng；（ 7） liǎng gè qǔdiào， gè zì chóngfù， lián chéng yī gè gēqǔ，（ 8） liǎng gè qǔdiào jiāo tì yùn yòng， lián chéng yī gè gēqǔ；（ 9） liǎng gè qǔdiào bù guī zé dì zhòng fù， lián chéng yī gè gēqǔ；（ 10） yī gè qǔdiào chóngfù， qián yòu yǐn zǐ， hòu yòu wěi shēng。 ① zhè zhǒng fēn zhé kě yǐ shuō míng《 shī jīng》 zhōng fēng fù duō cǎi de qū shì。
　　《 shī jīng》 zhōng bǎo cún zhe bù shǎo jù yòu chànghè xíng shì de zuò pǐn。 zhè zhǒng chànghè xíng shì jí lǐng qǐ bù fēn hèyìng hé bù fēn hù xiāng jié hé de xíng shì， kě yǐ fēn wéi sān lèi： ②
　　（ yī） chànghè héng héng duì chàng。 liǎng fāng jiāo tì gē chàng。
　　（ a） wèn dá shì， suǒ yòng qǔdiào bù tóng。 rú《 zhào nán · cǎi pín》（ jié lù， xià tóng）；
　　[ chàng ] yú yǐ cǎi pín？
　　[ hé ] nán shān zhī bīn。
　　[ chàng ] yú yǐ cǎi zǎo？
　　[ hé ] yú bǐ xíng liáo。
　　（ b） jiē xù shì， liǎng fāng suǒ yòng qǔdiào huò xiāng tóng huò bù tóng。 rú《 zhōu nán · fú yǐ》：
　　[ chàng ] cǎi cǎi fú yǐ， bó yán cǎi zhī。
　　[ hé ] cǎi cǎi fú yǐ， bó yán yòu zhī。
　　 yòu rú《 bīn fēng · dōng shān》 yě shǔ yú zhè lèi chànghè xíng shì，
　　[ chàng ] wǒ zǔ dōng shān， tāo tāo bù guī。
　　 wǒ lái zì dōng， líng yǔ qí méng。
　　[ hé ] wǒ dōng yuē guī， wǒ xīn xī bēi。
　　 zhì bǐ yī cháng， wù shì（ shì） xíng méi。
　　 chàng de bù fēn zài gè zhāng zhōng chóngfù chū xiàn， yáng yìn liú xiān shēng zài shàng yǐn fēn lèi xiàng mù zhōng chēng wéi“ fù gē”。 hé de bù fēn fǎn 'ér chéng wéi shī de zhù tǐ。
　　（ èr） chànghè héng héng bāng qiāng。 bāng qiāng shì jǐn jiē měi duàn、 měi jù huò quán shǒu chàng cí， de wěi jù 'ér chū xiàn de yìnghè bù fēn。 yī bān cǎi yòng“ yī chàng zhòng hé” de xíng shì。 rú《 zhèng fēng · mù guā 》：
　　[ chàng ] tóu wǒ yǐ mù guā ， bào zhī yǐ qióng jū。
　　[ hé ] fěi（ fēi） bào yě， yǒng yǐ wéi hǎo yě。
　　[ chàng ] tóu wǒ yǐ mù táo， bào zhī yǐ qióng yáo。
　　[ hé ] fěi bào yě， yǒng yǐ wéi hǎo yě。
　　（ sān） chànghè héng héng chóngchàng。 yǐ zhào bié rén suǒ chàng de quán shǒu gēqǔ chóngchàng， gē cí huò xiāng tóng huò bù tóng。《 shī jīng》 zhōng piān míng bù tóng 'ér zhāng jù jié gòu quán tóng de shī， yòu de kě néng shǔ yú tóng yī qǔdiào， rú《 shāng sòng》 de《 nà》 hé《 liè zǔ》。
　　《 shī jīng》 zhōng hái jìzǎi zhe jǐ gè dà xíng wǔ dǎo《 dà wǔ》、《 dà huò》 hé《 shuò rén》 de qíng xíng。《 dà wǔ》 shì gē sòng wǔ wáng fá zhòu de yuèwǔ。 wǔ dǎo fēn wéi liù“ chéng”（ duàn）， gè duàn biǎo xiàn liǎo bù tóng de qíng jié。 tā men de gē cí jīng xué zhě yán jiū， rèn wéi dū bǎo cún zài《 zhōu sòng》 lǐ， dàn jiàn jiě yòu fēn qí。 qí zhōng bǐ jiào kě xìn de yòu wǔ piān， jí《 zhuó》 shǔ yú dì yī chéng，《 wǔ》 shǔ yú dì 'èr chéng，《 bān》 shǔ yú dì sān chéng，《 lái》 shǔ yú dì sì chéng， dì wǔ chéng wèi dìng，《 huán》 shǔ yú dì liù chéng。 ③ gè piān dū lìng lì liǎo piān míng。 shì《 dà wǔ》 yī piān fēn liè 'ér wéi liù piān ní， hái shì yóu běn lái gè zì dú lì de liù gè xiǎo xíng wǔ dǎo zǔ hé 'ér chéng wéi《 dà wǔ》 ní？ xiàn zài hái nán yǐ pàn duàn。 dàn liù duàn de qíng jié bù tóng， ér yǐ kǎo dìng de wǔ piān gē cí de nèi róng hé gé shì yě bù tóng， zhè jiù kě yǐ tuī duàn zhè liù duàn de qū shì yě shì bù tóng de， zhè liù duàn suǒ zǔ chéng de《 dà wǔ》 shì yī shǒu jié gòu bǐ jiào fù zá de dàqǔ。
　　《 shāng sòng》 shì chūn qiū shí dài sòng guó（ shāng zú hòu yì） zōng miào zhōng jì zǔ de yuègē， qí zhōng hěn kě néng bǎo liú zhe shāng zú shì dài xiāng chuán de jì zǔ yuègē de yī xiē piàn duàn。 wén xiàn jìzǎi，《 dà huò》 shì gē sòng shāng tānɡ de wǔ dǎo， bù zhī qǐ yú hé shí。 yǐ qián， xué zhě céng zhǐ chū《 nà》 shì《 dà huò》 de gē cí， zhè gè tuī duàn shì yòu dào lǐ de， dāng rán bù néng shuō jiù shì yuán lái de gē cí， méi yòu fā zhǎn biàn huà。 àn《 nà》 zài《 shī jīng》 zhōng bù fēn zhāng， xiàn zài bǎ tā fēn wéi zhěng qí de wǔ zhāng， měi zhāng sì jù， zuì hòu shèng yú liǎng jù：“ gù zǐ zhēng cháng， tānɡ sūn zhī jiāng。” liǎng jù de dà yì shì，“ qí qiú xiān zǔ jiàng lín xiǎng yòng jì pǐn， zhè shì chéng tānɡ de hòu shì zǐ sūn fèng xiàn de。” zhè liǎng jù yě xǔ shì lǎng sòng de zhù cí， shǔ yú bāng qiāng zhī lèi。《 nà》 yòu“ wàn wǔ”， suǒ yòng yuèqì yòu yōng zhōng、 dà gǔ、 táo gǔ、 qìng、 guǎn děng， shēng yīn shēn chén hé píng。 zhè gè wǔ dǎo suī rán bù rú《 dà wǔ》 nà yàng jù yòu gù shì qíng jié， dàn yě lì tú biǎo xiàn shāng tānɡ de gōng dé。
　　《 shāng sòng》 de《 liè zǔ》 piān yě shì gē sòng shāng tānɡ de， yuán lái bù fēn zhāng， xiàn zài bǎ tā fēn wéi zhěng qí de wǔ zhāng， měi zhāng sì jù， zuì hòu yě shèng yú liǎng jù：“ gù yú zhēng cháng， tānɡ sūn zhī jiāng。” jié gòu hé《 nà》 wán quán xiāng tóng。 nà me， rú guǒ《 nà》 shì《 dà huò》 de gē cí，《 liè zǔ》 yě yìng dāng shì《 dà huò》 de gē cí。
　　《 bèi fēng · jiǎn xī》 miáo xiě de shì yīcháng dà xíng wǔ dǎo：
　　（ 1） tǒng xī tǒng xī， fāng jiāng wàn wǔ。 rì zhī fāng zhōng， zài qián shàng chù。
　　（ 2） shuò rén yǔ yǔ， gōng tíng wàn wǔ。 yòu lì rú hǔ， zhí pèi rú zǔ。
　　（ 3） zuǒ shǒu zhí yuè（ yuèqì）， yòu shǒu bǐng dí（ zhì wěi）。 hè rú wò zhě， gōng yán xī jué。（ dí - xī yùn， jué yī yào yùn， jiē rù shēng yùn。）
　　（ 4） [ wěi shēng ] shān yòu zhēn， xí yòu líng。 yún shuí zhī sī， xī fāng měi rén。 bǐ měi rén xī， xī fāng zhī rén xī。
　　 cǐ shī yuán fēn sān zhāng， wáng lì xiān shēng gēn jù yùn jiǎo， dìng wéi sì zhāng。 ④ cóng nèi róng kàn， fēn wéi sì zhāng yě shì zhèng què de。《 shuò rén》 biǎo yǎn de shǔ yú“ wàn wǔ” lèi， shì“ jià mǎ chē zhī wǔ”， suǒ yǐ shuō“ zhí pèi rú zǔ”， mǎ jiāng shéng zài tā shǒu lǐ jiù xiàng róu ruǎn de sī dài。 ér zhí yuè chéng dí de wǔ dǎo， shǔ yú wén wǔ， dà gài yóu lìng wài yī xiē rén biǎo yǎn。 wǔ shī dū lěi dé mǎn liǎn tōng hóng， guó jūn cì gěi tā men jiǔ hē。 zhè shí bàn zòu zhě yǎn chàng liǎo yī shǒu qíng gē， zuò wéi wěi shēng。
　　《 shī jīng》 zhōng yòu xiē shī piān de“ wěi shēng” huò“ yǐn zǐ”， kě néng shì xuǎn zé yī gè dú lì xiǎoqǔ huò qí tā lè qū de yī duàn 'ér yí zhí guò lái de， yí zhí shí yě kě néng bǎ yuán gē cí yě dài guò lái。《 shuò rén》 de wěi shēng huò xǔ jiù shì lián gē cí yī qǐ yí zhí guò lái de， bìng fēi zhēn yòu zài chǎng de rén duì wǔ shī biǎo shì 'ài mù zhī qíng， yīn wéi zài“ gōng tíng” lǐ shì bù xǔ rén men yòu zhè zhǒng biǎo shì de。
　　《 shī jīng》 zhōng suǒ fǎn yìng de yuèwǔ yì shù， kě yǐ dài biǎo dāng shí de zuì gāo shuǐ píng。
　　 sān、“ shī yán zhì， gē yǒng yán， shēng yǐ yǒng， lǜ hé shēng”
　　 héng héng《 shī jīng》 de wén xué chéng jiù
　　《 shī jīng》 de gē cí， sān《 sòng》 zhì sè chén mèn， fǎn yìng liǎo yīnyuè de shū huǎn dān diào de tè diǎn。《 zhōu sòng》 zhōng yòu yī bù fēn shī bù yā yùn， dà gài shì lǎng sòng de zhù cí， hé tóng qì míng wén xiāng sì，《 guó fēng》 yǐ jí《 dà、 xiǎo yǎ》 zhōng de dà bù fēn gē cí dōuyòu tā men de tè diǎn：
　　（ yī） gē cí yǔ yīnyuè mìqiè jié hé。 zhāng jù de chóngdié shì wéi liǎo shì yìng yuèqǔ de qíng xù hé xíng shì de yào qiú， shǐ tīng zhě yòu“ yú yīn rào liáng” zhī gǎn。 rú《 zhào nán · xíng lù》：
　　（ 1） [ yǐn zǐ ] yàn（ qì） yì xíng（ dào lù） lù， qǐ bù sù yè， wèi（ wèi） xíng duō lù。
　　（ 2） [ chàng ] shuí wèi què wú jiǎo（ niǎo zuǐ）？ hé yǐ chuān wǒ wū？ shuí wèi nǚ wú jiā？ hé yǐ sù wǒ yù？
　　[ hé ] suī sù wǒ yù， jiā shì bù zú。
　　[ chàng ] shuí wèi shǔ wú yá？ hé yǐ chuān wǒ yōng？ shuí wèi nǚ wú jiā？ hé yǐ sù wǒ sòng？
　　[ hé ] suī sù wǒ sòng， yì bù nǚ（ rǔ） cóng。
　　 gē shēng yíng huí， jiā qiáng liǎo yì shù xiào guǒ。
　　（ èr） gē cí běn shēn jiù yòu jié zòu gǎn。 jié zòu gǎn shì yóu yā yùn、 zì yīn xié diào、 wén zì jiǎn liàn jǐn còu děng tiáo jiàn suǒ xíng chéng de。 rú《 wèi fēng · fá tán》（ dì yī zhāng）：
　　[ chàng ] kǎn kǎn fá tán xī， zhì（ fàng） zhī hé zhī gān（ àn） xī， hé shuǐ qīng qiě lián yī。
　　[ hé ] bù jià bù sè， hú qǔ hé sān bǎi chán xī？ bù shòu bù liè， hú zhān 'ěr tíng yòu xuán huán xī？ bǐ jūn zǐ xī， bù sù cān xī。
　　 zì yīn suī rán shì gǔ yīn， dàn wǒ men xiàn zài dú qǐ lái， réng rán gǎn dào yùn jiǎo míng lǎng， zì yīn shùn kǒu， yǔ jù chōng mǎn liǎo lì liàng， gē cí de jié zòu jì fǎn yìng liǎo fá shù de láo dòng， yě fǎn yìng liǎo chén zhòng de fèn nù xīn qíng。
　　 yòu rú《 fú yǐ》 miáo xiě fù nǚ zài yě wài zhāi cǎi chē qián zǐ de qíng jǐng：“ cǎi cǎi fú yǐ， bó yán duō zhī。 cǎi cǎi fú yǐ， bó yán luō zhī。” biān cǎi biān chàng， cǐ chàng bǐ hé。 gē cí de jié zòu jì fǎn yìng liǎo huān lè de qíng xù， yě fǎn yìng liǎo xùn sù mǐn jié 'ér yòu shú liàn de zhāi cǎi dòng zuò。 shēng yīn de jié zòu zhuǎn huà wéi dòng zuò xíng xiàng de jié zòu。
　　（ sān） shàn yú yùn yòng xíng xiàng huà de miáo xiě fāng fǎ。 cóng xiàn shí shēng huó zhòngxuǎn zé tí cái， yòng“ bǐ”、“ xīng” hé chèn tuō de fāng fǎ， huì shēng huì sè， shǐ dú zhě yì yú lǐ jiě， ér qiě yòu qiáng liè de yì shù gǎn rǎn lì。 zhū xī shuō；“ bǐ zhě， yǐ bǐ wù bǐ cǐ wù”；“ xīng zhě， xiān yán tā wù， yǐ yǐn qǐ suǒ yǒng zhī cí”。 rú《 zhōu nán · táo tiān》：“ táo zhī tiān tiān， zhuó zhuó qí huá。 zhī zǐ yú guī， yí qí shì jiā。” zhè shì yòng zài hūn lǐ shàng de yī shǒu hè cí。 yòng shèng kāi de táo huā bǐ yù měi lì de shàonǚ， ér qiě shuō míng hūn lǐ shì zài táo huā shèng kāi de shí hòu jǔ xíng de。 yòng de shì bǐ de fāng fǎ。《 guān jū》 yǐ chéng shuāng chéng duì de shuǐ wū yǐn qǐ duì hūn lǐ shàng xīn fū fù de zàn gē。 yòng de shì xīng de fāng fǎ。
　　 yòng chèn tuō de fāng fǎ， shì wéi liǎo xiān zào chéng yī zhǒng shū qíng de qì fēn。 rú《 dōng shān》 sì zhāng， měi zhāng kāi shǐ de yī duàn dōushì“ wǒ zǔ dōng shān， tāo tāo bù guī。 wǒ lái zì dōng， líng yǔ qí méng。” zhè zhǒng qī liáng de qíng jǐng chèn tuō chū， yī gè lí jiā sān nián díshì zú， jié shù liǎo zhēng shù shēng huó， zài méng méng xì yǔ zhōng tà shàng guī tú yǐ jí dào jiā hòu de 'āi yuàn xīn qíng。 yòu rú《 zhào nán · yǐnqíléi》：“ yǐnqíléi， zài nán shān zhī yáng。 hé sī wéi sī， mò gǎn huò huáng。 zhèn zhèn jūn zǐ， guī zāi guī zāi！” léi shēng lóng lóng， fēng yǔ rú huì， chèn tuō chū zài jiā de fù nǚ huái niàn yuǎn rén de jīng kǒng bù 'ān de jiāo lǜ xīn qíng。
　　 sì、“ shēng yīn zhī dào， yǔ zhèng tōng yǐ” héng héng《 shī jīng》 de shǐ liào jià zhí
　　《 shī jīng》 hái fǎn yìng liǎo dāng shí shè huì gè fāng miàn de qíng kuàng， zhū rú shè huì shēng huó、 jiē jí dǒu zhēng、 diǎn zhāng zhì dù、 fēng sú xí guàn yǐ jí gè jiē jí、 jiē céng de jīng shén miàn mào děng。 xǔ duō zuò pǐn dōushì shǐ shī， suǒ tí gōng de shǐ liào kě yǐ fēn wéi yǐ xià gè lèi：
　　（ yī） jì lù liǎo zhōu mín zú zǎo qī huó dòng de lì shǐ hé chuán shuō。 rú《 dà yǎ · shēng mín》 jì xù zhōu zú shǐ zǔ jiāng yuán shēng yù hòu jì de shén huà， yǐ jí hòu jì zài nóng yè shàng de gòng xiàn děng；《 dà yǎ · mián》、《 lǔ sòng · bì gōng》 děng jì xù zhōu zú xiān gōng gǔ gōng dàn fù（ tài wáng） zì bīn qiān qí de gù shì；《 wén wáng》 děng gē sòng jī chāng（ wén wáng） zhǔn bèi miè shāng de shì jì。 zhè xiē zī liào jiù shì sī mǎ qiān zhuàn xiě《 zhōu běn jì》 de yī bù fēn zhù yào gēn jù。
　　（ èr） fǎn yìng liǎo zhòng dà lì shǐ shì jiàn。 rú shàng miàn suǒ shuō de《 zhōu sòng》 de《 zhuó》、《 wǔ》 děng piān shí jí《 dà wǔ》 wǔ de yuèzhāng， gē sòng zhōu wǔ wáng miè shāng de shì jì。《 dà yǎ · sāng róu》 miáo xiě de dà gài shì zhōu lì wáng shí liù nián rén mín dà qǐ yì de qíng kuàng。
　　（ sān） fǎn yìng liǎo shè huì zhì dù。 rú《 xiǎo yǎ · xìn nán shān》 bǎo cún liǎo tǔ dì zhì dù zī liào；《 zhōu sòng》 de《 chén gōng》、《 xī xī》 děng jì shù liǎo gēng zuò zhì dù；《 dà yǎ》 de《 gōng liú》、《 sōng gāo》 děng jì shù liǎo fù shuì zhì dù；《 qín fēng · huáng niǎo》 jì shù liǎo yòng huó rén xùn zàng de zhì dù。
　　（ sì） dà liàng de mín gē hé yī bù fēn guì zú zuò pǐn suǒ biǎo dá de xǐ nù 'āi lè de gǎn qíng， dōukě yǐ jù yǐ kǎo chá dāng shí de shè huì zhèng zhì zhuàng kuàng。
　　 cǐ wài， hái yòu xiē zuò pǐn tí gōng liǎo zì rán kē xué zī liào。 rú《 dà yǎ · yún hàn》 miáo xiě hàn qíng shuō“ hàn jì dà shèn， dí dí shān chuān”， yán jiū zhě duō rèn wéi shì zhǐ zhōu xuān wáng mò nián fā shēng de dà hàn zāi 'ér yán。《 xiǎo yǎ · shí yuè zhī jiāo》 miáo xiě dì zhèn de qíng kuàng shuō：“ bǎi chuān fèi téng， shān zhǒng zú bēng。 gāo shān wéi gǔ， shēn gǔ wéi líng。” tóng shí fā shēng rì shí。 jù yán jiū zhě tuī suàn， zhè cì dì zhèn fā shēng zài zhōu yōu wáng liù nián（ qián 776 nián） jiǔ yuè liù rì。 zhè shì wǒ guó zuì zǎo de yòu què shí shí jiān de dì zhèn jì lù。
　　 wǔ、“ rén zhě jiàn rén， zhì zhě jiàn zhì” héng héng gǔ dài de“ shī jīng xué”
　　 cóng chūn qiū shí qī qǐ，《 shī》 jiù zài shàng céng shè huì de zhèng zhì hé wén huà shēng huó zhōng qǐ zhe zhòng yào zuò yòng， tóng shí yě kāi shǐ bèi yán jiū jiě shuō， fù yú zhǒng zhǒng bù tóng de yì yì。《 zuǒzhuàn》 xiāng gōng 'èr shí bā nián jìzǎi yī gè rén de huà shuō：“ fù shī duàn zhāng， yú qǔ suǒ qiú yān。” shè yù zhù：“ pì rú fù shī zhě， qǔ qí yī zhāng 'ér jǐ。” fù shī duàn zhāng， shì dāng shí guì zú shè huì de yī zhǒng fēng sú， qǔ《 shī jīng》 zhōng yī piān shī de yī zhāng huò yī liǎng jù， wǎn zhuǎn dì biǎo dá zì jǐ de sī xiǎng gǎn qíng。 tā men zhèng zài zhú jiàn dì zào chéng《 shī jīng》 de quán wēi dì wèi， tóng shí yě zhèng zài qū jiě《 shī jīng》 de nèi róng。 kǒng zǐ zhěng lǐ guò《 shī jīng》， zài jiào xué shí yòu bǎ tā liè wéi liù mén zhù yào kè chéng zhī yī。 tā shuō：“《 shī sān bǎi》， yī yán yǐ bì zhī， yuē‘ sī wú xié’。” rèn wéi zuò zhě de sī xiǎng dōushì chún zhèng de。 zhè jiù gěi《 shī jīng》 zuò liǎo jié lùn， dōushì“ wēn róu dūn hòu” de zuò pǐn。 kǒng mén dì zǐ hé yǐ hòu de rú shēng jiù běn zhe zhè zhǒng rèn shí lái jiě shuō《 shī jīng》， yú shì chǎn shēng liǎo zhǒng zhǒng qiānqiǎng fù huì de shuō fǎ。 dàn xiān qín shí qī jiě shī zhě de yán lùn， liú chuán xià lái dedōu shì líng xīng de， méi yòu wán zhěng de zhuān zhù。
　　 hàn dài yǐ hòu yán zhì《 shī jīng》 de zhuān zhù jiù duō qǐ lái， xiàn zài bǎ liú chuán xià lái de jù yòu dài biǎo zhù de yī xiē zhù zuò liè jǔ rú xià； ⑤
　　（ 1） xī hàn《 máo shī gù xùn chuán》（ chuán shì duì jīng wén de jiě shì）。 xī hàn chuán shòu《 shī jīng》 de yòu sì jiā： qí shī， qí guó rén yuán gù chuán； lǔ shī， lǔ guó rén shēn péi chuán； hán shī， yàn guó rén hán yīng chuán； máo shī， lǔ guó rén máo hēng（ yī shuō máo cháng） chuán。 sì jiā shī suǒ chuán jīng wén yòu chū rù， jiě shuō fēn qí zhī chù gèng duō。 dāng shí sān jiā shī shèng xíng， máo shī chǔyú bù zhòng yào de dì wèi。《 hàn shū · yì wén zhì》 zhù lù《 máo shī gù xùn chuán》， qí zhōng bì rán bāo kuò chūn qiū mò qī yǐ lái rú shēng jiě shī de yī xiē yán lùn， bìng fēi máo hēng yī jiā zhī yán。
　　 máo shī měi piān zhī qián yòu yī duàn jiǎn duǎn de shuō míng， chēng wéi shī xù。 zhǐ shuō yī piān nèi róng de， chēng xiǎo xù， zài dì yī piān《 guān jū》 zhī qián， chú xiǎo xù wài， hái yòu yī dà duàn fàn lùn《 shī jīng》 de wén zhāng， chēng wéi dà xù。 zhè xiē xiǎo xù dà dū shì duì shī yì de qū jiě。 guān yú shī xù de zuò zhě， huò shuō shì kǒng zǐ de dì zǐ zǐ xià， huò shuō shì dōng hàn rén wèi hóng； yě yòu rén rèn wéi zhè xiē xù wén shì huì jí xī hàn rú shēng duì huà de jiě shuō 'ér chéng de。 àn hòu yī zhǒng shuō fǎ bǐ jiào hé lǐ， shī xù chū yú zhòng shuō， kě néng yóu wèi hóng zuò liǎo yī fān zhěng lǐ tǒng yī de gōng zuò 'ér chéng。
　　（ 2） dōng hàn《 máo shī zhuànjiān》。 máo shī shèng xíng yú dōng hàn， yòu jīng dà jīng xué jiā zhèng xuán wéi“ máo chuán” zuò“ jiān”（ chǎn fā chuán wén de yì yì）， gèng wéi xué zhě suǒ tuī zhòng， guǎng wéi chuán bō， sān jiā shī biàn qū yú shuāi wēi。 zhèng jiān bìng wèi jú xiàn yú máo chuán， bāo kuò gè jiā hé tā běn rén de jiàn jiě， suǒ yǐ zhè bù shū kě yǐ fǎn yìng dōng hàn shī jīng xué de yán jiū chéng guǒ。
　　（ 3）《 máo shī zhèng yì》。 cóng wèi jìn yǐ hòu， yán zhì《 shī jīng》 zhě réng yǐ máo chuán zhèng jiān wéi zhù， dàn duì yú zhuànjiān liǎng zhě de dé shī wèn tí， duō yòu yì lùn。 táng zhēn xiàn shí liù nián（ 642 nián）， kǒng yíng dá děng fèng mìng“ yīn zhèng jiān wéi zhèng yì， nǎi lùn guī yī dìng， wú fù qí tú。”“ róng guàn qún yán， bāo luó gǔ yì。”（《 sì kù quán shū zǒng mù tí yào》 yǔ） zhè bù shū yě zài yī dìng chéng dù shàng fǎn yìng liǎo wèi jìn zhì táng zhè gè shí qī de yán jiū chéng guǒ。
　　（ 4） nán sòng zhū xī zhuàn《 shī jí chuán》。 sòng dài xué zhě duì xiǎo xù jí máo chuán zhèng jiān zuò liǎo yī dìng de pī pàn， tí chū liǎo xǔ duō xīn jiàn jiě， shǐ shī jīng xué qǔ dé liǎo jiào dà de jìn zhǎn。《 shī jí chuán》 fǎn yìng liǎo dāng shí de yán jiū chéng guǒ。 rú zhū xī shuō：“ fán shī zhī suǒ wèi fēng zhě， duō chū yú lǐ xiàng gē yáo zhī zuò， suǒ wèi nán nǚ xiāng yǔ gē yǒng， gè yán qí qíng zhě yě。” chōng pò xiǎo xù， tí chū liǎo fú hé shè huì shí jì de jiàn jiě。 dàn tā duì《 zhōu nán》、《 zhào nán》 zhōng xǔ duō“ nán nǚ xiāng yǔ gē yǒng” de zuò pǐn， què yòu zhǐ wéi lì wài， réng rán jú xiàn zài xiǎo xù lǐ。 zài wén zì xùn gǔ fāng miàn， dà bù fēn jì chéng liǎo máo chuán zhèng jiān， duì shī de píng lùn yědōu shì chuán tǒng de shuō jiào。 cǐ hòu，《 shī jí chuán》 cháng qī jū yú zhī pèi dì wèi。
　　（ 5） qīng dài《 shī jīng tōng lùn》、《 máo shī zhuànjiān tōng shì》、《 shī máo shì zhuànshū》 děng。 kāng xī nián jiān， yáo jì héng zhuàn《 shī jīng tōng lùn》， rèn wéi“ hàn rén zhī shī zài yú gù， sòng rén zhī shī zài yú wàng”， yì yù“ biàn bié qián shuō， yǐ cóng qí shì， ér chù qí fēi”， shí jí qīng xiàng yú jī běn huī fù máo chuán zhèng jiān de dì wèi。 qí hòu zài chóng shàng xùn gǔ kǎo jù xué de fēng qì zhī xià， mǎ ruì chén zhuàn《 máo shī zhuànjiān tōng shì》， jìn yī bù duì máo chuán zhèng jiān jiā yǐ fā huī。 zhì chén yāng zhuàn《 shī máo shì zhuànshū》， rèn wéi“ dú shī bù dú xù， wú běn zhī jiào yě； dú shī yǔ xù， ér bù dú chuán， shī shǒu zhī xué yě。” yú shì“ zhì jiān 'ér shū chuán”， yǐ“ zōng máo shī yì”。 zhè lèi zhù zuò zài míng wù xùn gǔ shàng qǔ dé liǎo yī dìng de chéng jiù， dàn duì shī yì de jiě shì què luò hòu yú sòng rén。
　　 guò qù de shī jīng xué bù kě néng zhèng què dì jiē shì《 shī jīng》 de běn lái miàn mù hé wěi dà yì yì。 jiě fàng yǐ hòu， rén men xué xí liǎo mǎ kè sī liè níng zhù yì、 máo zé dōng sī xiǎng de lǐ lùn， zhǎng wò liǎo gèng duō de wén xiàn hé kǎo gǔ zī liào， pī pàn dì jì chéng liǎo qián rén zhěng lǐ《 shī jīng》 de chéng guǒ， duì zhè fèn zhēn guì de wén xué yí chǎn zhǎn kāi kē xué de yán jiū， yǐ jīng qǔ dé liǎo xīn de chéng jiù， jiāng lái hái huì qǔ dé gèng dà de chéng jiù。
　　 héng héng héng héng héng héng héng héng héng héng héng héng héng héng héng héng
　　①《 zhōng guó gǔ dài yīnyuè shǐ gǎo） dì sì zhāng。② cān kàn yīn fǎ lǔ：《 zhōng guó gǔ dài shī gē zhōng de chànghè xíng shì》，《 cí kān》 198D nián 1、 2 qī。 zuò pǐn zhōng“ chàng”、“ hé” děng biāo zhì， shì wǒ jiā de。③ cān kàn sūn zuò yún：《 shī jīng yǔ zhōu dài shè huì yán jiū》 yè 239-272。④《 shī jīng yùn dú》 yè 169。⑤ cān kàn pí xī ruì：《 jīng xué tōng lùn · shī jīng》； wú lù shān：《 shī jīng xué shù píng》，《 wén xiàn》 1980 nián 3 ji； chén yǔn jí：《〈 shī xù 〉 zuò zhě kǎo biàn》，《 zhōng huá wén shǐ lùn cóng》 1980 nián l ji。

我读累了，想听点音乐或者请来支歌曲！

<< qiányīzhānghuí hòuyīzhānghuí >>

dǎo yán	《 lùn yǔ》	《 mèng zǐ》	《 xiào jīng》	《 zhōu yì》	《 chūn qiū》	《 zuǒzhuàn》
《 gōngyángzhuàn》 hé《 gǔliángzhuàn》	《 shàng shū》	《 yí lǐ》	《 lǐ jì》	《 shī jīng》	《 zhōu lǐ》	《 ěr yǎ》

pínglún (0)