断代 》 chǔ guó shǐ   》 dì bā zhāng chūn qiū shí qī chǔ guó shè huì jīng jì de fā zhǎn hé fēng jiàn shēng chǎn guān xì de chǎn shēng      wèi chāng Wei Chang 　　yī、 nóng yè 　　 chǔ rén yóu běi 'ér nán， hòu yòu bì zài jīng shān、 huī shān yī dài， gù zì shāng、 zhōu zhì chūn qiū chū， nóng yè shēng chǎn réng shǔ dāo gēng huǒ zhǒng， yǐ zhǒng sù wéi zhù。 chǔ wǔ、 wén wáng yǐ hòu， chǔ guó xiàng nán、 xiàng dōng kāi tuò， zhú jiàn zhàn jù jiāng hàn liú yù， yòu xiàng dāng dì jū mín xué huì huǒ gēng shuǐ nòu， zhǎng wò liǎo zhí dào de shēng chǎn jì shù。《 shǐ jì · huò zhí lièzhuàn》 zài： “ chǔ yuè zhī dì， dì guǎng rén xī， fàn dào gēng yú， huò huǒ gēng 'ér shuǐ nòu。 ” dōng hàn yìng shào shì：“ shāo cǎo， xià shuǐ zhǒng dào， cǎo yǔ dào bìng shēng， gāo qī bā cùn， yīn xī shān qù， fù xià shuǐ guàn zhī， cǎo sǐ， dú dào cháng， suǒ wèi huǒ gēng shuǐ nòu yě。” ( jiàn péi [ mǎ yīn ]《 shǐ jì jí jiě》。 ) gǔ dài xiān mín shāo huāng， zhè shì hěn pǔ biàn de， gù wú lùn zhǒng sù zhí dào， dōuyào xiān shāo cǎo zuò wéi féi liào。 shuǐ dào yòu dé“ shuǐ nòu”， chú qù zá cǎo， òu yú shuǐ zhōng， jì zuò féi liào， yòu bǎo zhèng shuǐ dào shēngzhǎng。 jiāng hàn píng yuán， gǔ dài nóng yè lì lái xiān jìn， qū jiā lǐng、 shí jiā hé wén huà yí zhǐ zhōng， jūn yòu dào ké chū tǔ， kě jiàn chǔ rén zhàn jù jiāng hàn píng yuán hòu， yǐ shuǐ dào wéi zhù de nóng yè shēng chǎn， jìn yī bù dé dào fā zhǎn， gēng zuò shuǐ píng yě zhú bù tí gāo。 　　 shēng chǎn gōng jù shì nóng yè shēng chǎn fā zhǎn de zhòng yào biāo zhì。 chūn qiū shí qī chǔ guó qīng tóng qì yě liàn yè yǐ hěn fā dá， chú liǎo zhì zào lǐ qì、 bīng qì hé shēng huó yòng jù wài， yě zhì zào chū liǎo bù tóng yòng tú de nóng yè shēng chǎn gōng jù。 jiàn yú kǎo gǔ fā jué zī liào， zhù yào shēng chǎn gōng jù yòu bēn、 lián、 fǔ、 xuē、 zhuī děng ( cān jiàn《 hé nán shěng xī chuān xiàn xià sì chūn qiū chǔ mù》、《 xiāng yáng shān wān dōng zhōu mù zàng fā jué bào gào》、《 nán yáng shì xī guān chū tǔ yī pī chūn qiū qīng tóng qì》、《 zǐ guī guān zhuāng píng yí zhǐ de shì jué》 děng yòu guān fā jué bào gào。） tóng lián de chū xiàn， shuō míng nóng zuò wù chǎn liàng dà wéi tí gāo。 dāng shí gè guó nú lì zhù guì zú yóu yú yì shǐ nú lì dà zhòng láo dòng， gù zhì zào qīng tóng shēng chǎn gōng jù jiào shǎo， chǔ guó yì bù lì wài。 　　 jù xiàn yòu kǎo gǔ zī liào hé yòu guān zhuān jiā yán jiū， chūn qiū wǎn qī huò chūn qiū zhàn guó zhī jì， chǔ guó bù jǐn néng duàn zào“ shú tiě”， ér qiě hái néng yě zhù“ shēng tiě”， zài yě zhù tiě qì fāng miàn， jū yú lǐng xiān dì wèi。 chū tǔ de tiě qì， jì yòu tiě xuē、 jiàn、 āo kǒu chú、 dǐng děng ( jiàn yú kǎo gǔ fā jué zī liào， jì hú nán cháng dé dé shān chǔ mù chū tǔ tiě xuē yī jiàn、 cháng shā lóng dòng pō chǔ mù chū tǔ tiě xuē yī jiàn、 cháng shā shí zì lǐng chǔ mù chū tǔ tiě 'āo kǒu chú yī jiàn、 cháng shā yáng jiā shān chǔ mù chū tǔ jiàn、 xuē、 dǐng xíng qì gè yī jiàn、 xī chuān xià sì chǔ mù chū tǔ tiě jiàn yī jiàn、 cháng shā sī máo chōng chǔ mù chū tǔ tiě 'āo kǒu chú yī jiàn、 cháng shā yáo lǐng chǔ mù chū tǔ tiě dǐng yī jiàn。） tiě qì de shǐ yòng suī rán chǔyú chū qī jiē duàn， qì jīn wéi zhǐ chū tǔ de tiě qì shù liàng hái bù duō， dàn tiě qì zuò wéi yī zhǒng xīn de shēng chǎn lì yīn sù， duì kāi kěn tǔ dì、 xīng xiū shuǐ lì， zuì zhōng dǎo zhì xīn shēng chǎn guān xì de chǎn shēng， dū qǐ liǎo zhòng dà de tuī dòng zuò yòng。 yī bān shuō lái， suí zhe tiě nóng jù de shǐ yòng， niú gēng zhè yī xīn de gēng zuò fāng shì， yě yìng gāi chū xiàn liǎo。 dàn chǔ dì mù qián hái wèi jiàn yòu lí chū tǔ， gù nán duàn dìng chūn qiū shí qī， chǔ guó yǐ shǐ yòng niú gēng ( lí gēng )。 bù guò， chǔ zhuāng wáng miè chén wéi xiàn， shēn shū shí yǐ“ xī tián duó niú” yú yǐ fěng yù” (《 zuǒzhuàn · xuān gōng shí yī nián》。 )、 chǔ kāng wáng shí yòu yī dà fū fù xìng shī qí、 míng lí (《 zuǒzhuàn · xiāng gōng 'èr shí sì nián》。 ) de， cóng dāng shí shàng niú shàng lí gēng kàn， yě bù shì 'ǒu rán xiàn xiàng， gù chǔ guó yǔ zhōng yuán gè guó yī yàng， kāi shǐ shǐ yòng niú gēng， bù shì méi yòu kě néng。 　　 chǔ guó dì chù shuǐ zé zhī xiāng， shuǐ lì zī yuán fēng fù， suí zhe qīng tóng、 tiě nóng jù de chū xiàn， shuǐ lì guàn gài shì yè yě jiù zhú bù fā zhǎn qǐ lái liǎo。《 shǐ jì · hé qú shū》 shuō：“ yú chǔ， xī fāng zé tōng qú hàn shuǐ、 yún mèng zhī yě， dōng fāng zé gōu jiāng、 huái zhī jiān。” chǔ wǔ、 wén wáng yǐ hòu， nán jìn dōng tuò， zài jiāng hàn、 jiāng huái jiān， xiū gōu kāi qú， wéi chǔ guó shuǐ lì shì yè hé shuǐ lù jiāo tōng， jūn diàn dìng liǎo jī chù 　　 jiàn yú shǐ liào jìzǎi， chǔ guó zuì zǎo chū xiàn de dà xíng shuǐ lì gōng chéng， shì chǔ zhuāng wáng shí qī sūn shū 'áo zhù chí xīng jiàn de qī shuǐ bēi hé sháo bēi。 qián zhě rú《 huái nán zǐ · rén jiān xùn》 shuō：“ sūn shū 'áo jué qī sī zhī shuǐ， ér guàn yú lóu zhī yě， zhuāng wáng zhī qí kě yǐ wéi lìng yǐn yě。” qí guàn qū zài qī sī、 yú lóu zhōu wéi， jí jīn hé nán gù shǐ yī dài。 zhè shì wǒ guó gǔ dài zuì zǎo de dà xíng shuǐ lì guàn gài gōng chéng。 hòu zhě rú《 hòu hàn shū · wáng jǐng chuán》、《 shuǐ jīng zhù》 zài， zài jīn 'ān huī shòu xiàn nán， sūn shū 'áo zhù sháo bēi wáng xiàng děng zhuàn《 huáng lǎn》 wèi zhàn guó chǔ qǐng xiāng wáng shí qī， chǔ dà fū zǐ sī zào sháo bēi。 jīn rén yì duō yòu chí cǐ shuō。 　　 zhè xiàng gōng chéng， chǔ wáng hòu， lì dài bù duàn wéi xiū lì yòng， chéng wéi“ huái nán tián fù zhī běn” (《 dú shǐ fāng yú jì yào》 juàn 'èr shí yī。）《 shǐ jì · xún lì lièzhuàn》 péi [ mǎ yīn ] jí jiě yǐn《 huáng lǎn》 shuō：“ sūn shū 'áo jī jù shuǐ zuò yún mèng dà zé zhī chí yě。” jù shuǐ， jí gǔ huī shuǐ， yǔ zhāng shuǐ huì hé zhù rù cháng jiāng。 zhè xiàng jù zhāng shuǐ xià yóu de dà xíng shuǐ lì gōng chéng， duì bāo kuò yǐng dū zài nèi jiāng hàn wò yě de nóng yè shēng chǎn， xiǎn rán shì jí wéi yòu lì de。 lìng jù《 qī guó kǎo · chǔ shí huò》 zài， sūn shū 'áo hái“ jié mén fén zhī shuǐ， zuò táng yǐ gài tián”。 　　《 zhuāng zǐ · tiān dì》 zài， zǐ gòng“ nán yóu yú chǔ， fǎn yú jìn， guò hàn yīn， jiàn yī zhàng rén fāng jiāng pǔ qí， záo suì 'ér rù jǐng， bào wèng 'ér chū guàn”， zǐ gòng quàn qí yòng jié gāo tí shuǐ， nà zhàng rén dá dào：“ fēi wú bù zhī， xiū 'ér bùwèi yě。”《 zhuāng zǐ》 de jìzǎi suī zhǔyù yán， dàn què yě fǎn yìng liǎo chǔ guó què yǐ pǔ biàn záo jǐng guàn tián， bìng yǐ shǐ yòng jié gāo zhè yī xiān jìn de guàn gài gōng jù。 　　 cóng shàng shù shǐ liào kě jiàn， chūn qiū shí qī chǔ guó de shuǐ lì shì yè shì hěn fā dá de， jì yǐn shuǐ zuò chí ( bēi táng )， xù、 guàn bìng yòng； yòu záo jǐng guàn tián， jiù dì qǔ shuǐ， gù chǔ guó rù jù hàn hàn、 jiāng huái hòu， nóng yè shēng chǎn tū fēi měng jìn， liáng shí chǎn liàng yì xiǎn zhù tí gāo。 gōng yuán qián 611 nián ( chǔ zhuāng wáng sān nián )， yōng jí qún mán bǎi pú fǎn pàn， zài cǐ jǐn jí guān tóu， chǔ zhuāng wáng“ zhèn lǐn tóng shí” (《 zuǒzhuàn · wén gōng shí liù nián》 )， dǎ kāi guó jiā chǔ bèi de liáng kù， bǎo zhèng jūn duì shí yòng， qián wǎng píng pàn。 gōng yuán qián 522 nián ( chǔ píng wáng qī nián )， wǔ zǐ xū méng yuān chū bēn， chǔ píng wáng xuán shǎng zhuō ná， àn“ chǔ guó zhī fǎ， dé wǔ zǐ xū zhě shǎng sù wǔ wàn shí， jué zhí ” (《 shǐ jì · wǔ zǐ xū lièzhuàn》。） wǔ zǐ xū jí zhì wú hòu， zhù wú wáng hé lǘ gōng chǔ， gōng yuán qián 506 nián wú rén rù yǐng，“ shāo gāo fǔ zhī sù， pò jiǔ lóng zhī zhōng” (《 huái nán zǐ · tài zú xùn》。 qí tā rú《 xīn shū · ěr bì》、《 bó wù zhì》 děng yì yòu lèi sì jìzǎi。） zhè xiē jìzǎi， dōushuō míng chǔ guó liáng shí chōng zú， yòu chǔ cáng liáng shí de“ lǐn”、“ gāo fǔ”， dòng zhé shǎng liáng wǔ wàn shí， zhè zài chūn qiū shí dài gè guó zhōng shì shí fēn hǎn jiàn de。 　　 jù《 shǐ jì · chǔ shì jiā》 zài， gōng yuán qián 519 nián ( chǔ píng wáng shí nián )， chǔ、 wú hái wéi liǎng guó biān jìng mín jiān nǚ ( xiǎo tóng )“ zhēng sāng” ér dòng yòng jūn duì， xiāng hù gōng dǎ， zú jiàn zài jiāng huái yī dài， chǔ guó de zhǒng sāng yǎng cán yè， yì dé dào pǔ biàn fā zhǎn。 zhì yú qí tā nóng fù yè， shàng shù《 zhuāng zǐ》 suǒ jì de“ pǔ qí”， jiù shì zhǐ de zhòngzhí shū cài guǒ mù yī lèi de yuán pǔ， kě jiàn chǔ guó nóng fù yè hé jīng jì zuò wù， yě yòu hěn dà de fā zhǎn。 　　 èr、 shǒu gōng yè 　　 suí zhe nóng yè de fā zhǎn， chǔ guó shǒu gōng yè yě qǔ dé liǎo cháng zú de jìn bù， zhù yào tǐ xiàn zài qīng tóng qì zhù zào yè、 yě tiě yè、 sī zhì yè hé mù qī qì yè děng bù mén。 　　 chǔ guó qīng tóng yè de fā zhǎn， shì suí zhe chǔ rén de nán xià dōng jìn qǔ dé de。 jì xióng qú duì wài kuò zhǎn hòu， chǔ wǔ wén chéng mù zhuāng zhū dài， nán rù jiāng hàn， běi zhēng zhōng yuán， dōng tuò jiāng huái， shī xià shī yí yuè， jiān shōu bìng xù， zài qīng tóng qì yě liàn zhù zào、 zào xíng yǔ wén shì děng fāng miàn， jūn yòu zhòng dà chuàng zào， xíng chéng liǎo zì jǐ de fēng gé。 　　 jīn hú běi dà yě de tóng lǜ shān， shì chǔ guó chǎn tóng de zhù yào jī dì。 gēn jù kǎo gǔ fā jué zī liào hé yòu guān zhuān jiā yán jiū， gāi tóng kuàng shí xíng dì xià kāi cǎi， cǎi qǔ liǎo shù jǐng、 xié jǐng、 pínghàng hé máng jǐng xiāng jié hé de fāng fǎ。 wéi bǎo zhèng 'ān quán， kuàng jǐng zhōng shè zhì liǎo kuàng jǐng zhī jià， xià pū shè mù zhì shuǐ cáo， yǐ fáng tā bēng dǔsè hé jī shuǐ dài lái de wēi hài。 cǎi jué gōng jù zhù yào yòu tóng fǔ hé zhú、 mù、 shí zhì de shēng chǎn gōng jù。 kuàng shí qǔ chū hòu， jí jiù dì zhù lú yě liàn。 lú wéi shù shì， bāo kuò lú jī、 lú gāng hé lú shēn sān bù fēn。 lú zhā yóu yú jiù dì chǔlǐ， gù xiàn zài yí liú yòu dà liàng de tóng zhā。 jīng huà yàn， tóng zhā hán tóng liàng wéi 0.07%， zú jiàn liàn tóng jì shù shuǐ píng shì hěn gāo de。 chǔ guó zài zhè lǐ liàn chū hóng tóng hòu， yùn dào yǐng dū děng dì zhù zào chéng bù tóng lèi xíng de qīng tóng qì。 　　 mù qián chū tǔ de chūn qiū shí qī de chǔ qīng tóng qì， shù liàng duō， chū tǔ dì fāng biàn jí hú běi、 hé nán、 hú nán děng dì。 1978 nián zhì 1979 nián， zài hé nán xī chuān xià sì chǔ mù chū tǔ de qīng tóng qì dá 4 bǎi yú jiàn， hái yòu zài qí tā dì fāng chū tǔ de chǔ qīng tóng qì， wèiwǒ men liǎo jiě chǔ qīng tóng qì zhù zào gōng yì、 qì xíng hé wén shì děng fāng miàn tí gōng liǎo shí zhèng。 zài zhù zào gōng yì shàng， chǔ rén yǐ zhǎng wò liǎo fēn zhù hàn jiē fǎ、 zhù xiāng fǎ hé shī là fǎ。 suǒ wèi fēn zhù hàn jiē， jí bǎ qì shēn hé fù jiàn fēn bié zhù chéng， rán hòu yòng tóng、 xī zuò hàn jì bǎ liǎng zhě hàn jiē qǐ lái。 suǒ wèi zhù xiāng， jí yīn wén shì fù zá， xū xiān xiū zhěng， zhì yú tóng qì zhù xíng nèi， rán hòu hé mó jiāo rù tóng yè zhù chéng。 suǒ wèi shī là， jí xiān zuò chéng là mó， diāo lǚ wén yàng huò qì wù xíng zhuàng hòu， zài zài là mó de wài biǎo tú yǐ ní jiāng ( tǔ、 tàn děng hùn hé wù )， yìng huà hòu xíng chéng zhù xíng， rán hòu jiā rè róng qù là mó， biàn kě zhù qì。 chūn qiū zhōng hòu qī chǔ guó zhǎng wò de zhè xiē zhù zào gōng yì， zài dāng shí shì hěn xiān jìn de， cóng shì jiè fàn wéi lái kàn， yě shì dì yī liú de ( zhāng zhèng míng《 chǔ wén huà shǐ》。） chūn qiū shí qī chǔ guó chū tǔ de qīng tóng qì， zhù yào yòu lǐ qì、 yuèqì、 bīng qì、 shēng huó yòng jù hé shēng chǎn gōng jù děng。 hé zhōng yuán gè guó yī yàng， lǐ qì zuì duō de shì dǐng。 chǔ guó de dǐng， yóu yú qí xíng tài tè shū， kǎo gǔ jiè xué zhě chēng zhī wéi chǔ shì dǐng， yòu yú dǐng ([ dǐng yú ])、“ shēng dǐng ([ dǐng shēng )、 guàn xíng dǐng ([ shuǐ sú ] xīng ) děng。 qí tā lǐ qì hé shēng huó yòng qì yòu guǐ、 zhǎn、 dūn、 hú、 fǒu děng。 yuèqì zhù yào shì biān zhōng， bāo kuò yǒng zhōng、 niǔ zhōng、 zhōng。 xī chuān xià sì chǔ mù chū tǔ de biān zhōng gòng 52 jiàn。 chǔ rén shàng wǔ， gù chǔ qīng tóng bīng qì shù liàng duō， zhì zuò yì jīng， yòu gē、 máo、 jǐ、 jiàn、 yuè、 bǐ shǒu、 zú děng。 chǔ guó tóng qì wén shì dà zhì hé zhōng yuán gè guó xiāng tóng， dàn zài biǎo xiàn shǒu fǎ shàng gèng jiā xì zhì róu měi， jù yòu zì jǐ de tè diǎn。 wén shì zhù yào yòu pán chī wén、 pán huǐ wén、 lóng fèng wén、 qiè qū wén、 shòu miàn wén ( tāo tiè wén )、 yún léi wén、 niǎo wén、 yuán wō wén děng。 　　 suí zhe zhì tóng jì shù de tí gāo， chūn qiū zhōng wǎn qī， chǔ guó yě zhǎng wò liǎo yě tiě jì shù。 jiàn yú kǎo gǔ fā jué zī liào， hú běi、 hú nán、 hé nán děng dì dū chū tǔ liǎo tiě qì， dàn mù qián suǒ jiàn shù liàng bù duō。 1976 nián， cháng shā yáng jiā shān chǔ mù chū tǔ de gāng jiàn， shì wǒ guó mù qián fā xiàn zuì zǎo yī jiàn de gāng zhì wǔ qì， qí hán tàn liàng wéi 0.5-0.6%(《 cháng shā xīn fā xiàn chūn qiū wǎn qī de gāng jiàn hé tiě qì》 (《 wén wù》， 1978 nián dì 10 qī )。 　　 chūn qiū shí qī chǔ guó de sī zhì yè yě yòu hěn dà de fā zhǎn， wú lùn cóng lì shǐ wén xiàn huò dì xià fā jué zī liào zhōng dū zhèng shí liǎo zhè yī diǎn。 rú《 guó yǔ · chǔ yǔ》 zhōng yòu guān yú“ yù bó zhī lèi” de jìzǎi，《 shǐ jì · huá jī lièzhuàn》 zé shuō chǔ zhuāng wáng 'ài mǎ， céng“ yī yǐ wén xiù”。《 shǐ jì · chǔ shì jiā》 děng jì chǔ、 wú biān yì xiǎo tóng zhēng sāng 'ér yǐn qǐ liǎng guó jiāo bīng， gèngzhíjiē shuō míng chǔ、 wú liǎng guó duì zhǒng sāng yǎng cán sāo sī de zhòng shì。 hú nán héng dōng xiá liú shì chū tǔ de cán sāng wén zūn ( qīng tóng qì )( zhōu shì róng《 cán sāng wén zūn yǔ wǔ shì xuē xíng yuè》 (《 kǎo gǔ》， 1979 nián dì 6 qī ))， shì zhí sāng yǎng cán de shēng dòng lì zhèng。 　　 chǔ guó qī qì chū tǔ shù liàng duō， zhì zuò jīng， chéng wéi jīng chǔ wù zhì wén huà yī dà tè sè。 gēn jù téng rén shēng yán jiū tǒng jì， mù qián suǒ jiàn chūn qiū shí qī chū tǔ de qī qì yòu 6 jiàn， bāo kuò qī sè、 ěr bēi、 zhī、 dòu， yǐ jí yòng hēi qī xiāng qiàn de tóng dǐng děng。 qí tā chū tǔ de qī qì， yòu de qì xíng bù xiáng， yòu de bǎo cún bù hǎo， nán yǐ duàn dìng ( téng rén shēng《 chǔ qī qì yán jiū》 ( xiāng gǎng liǎng mù chū bǎn shè chū bǎn， 1991 nián dì 1 bǎn )、 zhāng zhèng míng zhù biān《 chǔ wén huà shǐ》 dì sì zhāng《 qī qì》。） qī qì shì shè huì shēng chǎn lì fā zhǎn hé wù zhì shēng huó shuǐ píng tí gāo de biāo zhì， tā cóng yī gè fāng miàn， fǎn yìng liǎo chǔ guó shè huì jīng jì de fā zhǎn hé chǔ rén shēng huó shuǐ píng de zhuàng kuàng。 　　 chǔ guó jiàn zhù jì shù yòu zhòng dà de fā zhǎn。 rù chūn qiū hòu， chǔ guó wèile běi shàng zhēng bà， shùn fú niú shān， lián jié suǒ jīng gè shuǐ dī bà， nán běi lián mián shù bǎi lǐ， hào chēng chǔ zhī cháng chéng zǎo“ fāng chéng”。 gōng yuán qián 656 nián ( chǔ chéng wáng shí liù nián )， qí huán gōng shuài zhōng yuán bā guó jūn duì nán xià gōng chǔ， chǔ chéng wáng yì shuài jūn běi shàng， qū wán shēng chēng“ chǔ fāng chéng yǐ wéi chéng， hàn shuǐ yǐ wéi chí”， bī pò qí huán gōng yǔ chǔ qiān dìng zhào líng zhī méng， kě jiàn zài cǐ zhī qián yǐ kāi shǐ jiàn zhù fāng chéng。 fāng chéng de jiàn zhù， zhù zhòng yǐ dì zhì yí， yī fāng miàn shùn shān xíng zhù chéng， lìng yī fāng miàn yòu yán zhū shuǐ hé 'àn zhù dī wéi chéng， wú yí shì jūn shì jiàn zhù yī dà chuàng zào， zài gǔ dài zhàn zhēng zhōng yòu zhe shí fēn zhòng yào de zuò yòng。 　　 chǔ guó dū shì jiàn zhù yě zì jù tè sè。 yǐng dū ( jì nán chéng ) shùn qiū líng dì shì 'ér jiàn， běi yòu jì shān， xī yòu bā lǐng shān， dōng běi yǔ yǔ tái shān xiāng lín， dōng lín zhū hú ( miào hú、 hǎi zǐ hú、 cháng hú )， qì hòu yí rén， jì wú shuǐ huàn kě lǜ， yòu kě yǐn shuǐ rù chéng， biàn yú cáo yùn yǔ jiāo tōng。 shì qū nèi bù jú yě hěn qiàdàng， wáng chéng、 guì zú fǔ dì jū dōng， xī nán bù zé wéi yě liàn zuōfáng qū。 chéng mén yòu sān mén dào， zhōng mén kuān， biān mén zhǎi， rén chē fēn liú， jiāo tōng zhì xù jǐng rán。 wéi yǐn shuǐ rù chéng， hái jiàn zhù liǎo shuǐ mén， kuān dù dá 3 mǐ yǐ shàng， biàn yú xíng zhōu， zhè shì wǒ guó gǔ dài zuì zǎo de shuǐ shàng chéng mén jiàn zhù gōng chéng。 chéng qiáng gāo kuān xiāng děng， jiān gù wěn dìng。 chéng yuán jiàn zhù cǎi yòng bèn zhù fāng shì， měi bèn céng hòu dù jǐn 10 lí mǐ zuǒ yòu， jiān shí láo kào。 gōng shì jiàn zhù jì duō yòu jīng。 chǔ wáng shì chú jiàn yòu wáng gōng wài， hái yòu zhòng duō de lí gōng， rú zhǔ gōng、 zhāng huá gōng ( tái )、 jīng tái、 páo jū tái děng。 chǔ líng wáng suǒ xiū jiàn de zhāng huá gōng ( tái )， shì wǒ guó gǔ dài zhù míng de lí gōng。 qí yí zhǐ zài jīn hú běi qián jiāng lóng wān ( guān yú zhāng huá gōng ( tái ) yí zhǐ suǒ zài， lì lái shuō fǎ bù yī。 chú liǎo jīn qián jiāng lóng wān wài， hái yòu shuō zài jīn jiān lì tiān zhú shān、 shā shì jīn zhāng huá sì、 hé nán shāng chéng gǔ rǔ yáng chéng nèi、 ān huī bó xiàn gǔ chéng fù jìng nèi děng dì。 chǔ rén yòu xīn qiān jū yī dì， réng xí qí jiù míng de xí sú， gù zuò wéi chǔ jūn ( wáng ) de lí gōng， zhāng huá gōng yì yòu duō chù， shàng shù gè shuō， dāng shì yòu kě néng chéng lì de )， cǐ jīng bā shí nián dài duō cì diào chá shì jué， chū tǔ wén wù shèn fēng， shì qì jīn suǒ jiàn chǔ gōng shì zuì wán zhěng de jiàn zhù qún。 qí zhōng fàng yīng tái chū tǔ liǎo tǒng wǎ、 bǎn wǎ cán piàn jí cháng fāng xíng děng xíng zhuàng de hóng zhuān， kě jiàn chǔ líng wáng shí qī yǐ zhǎng wò liǎo shāo zhì zhuān wǎ jì shù， zhuān、 wǎ yǐ yòng zuò jiàn zhù cái liào。 hái chū tǔ liǎo yī jiàn qīng tóng mén huán， qīng tóng dāng yì yǐ yòng zuò jiàn zhù cái liào。 tái jī xì bèn tǔ jié gòu， tái zhù yòu fāng yòu yuán， bǐ yī bān fáng zhù cū dà。 láng yán xià miàn shì yòng bèi ké pū chéng de lù miàn， jiēshí měi guān ( chén yuè jūn《 hú běi shěng qián jiāng lóng wān zhāng huá tái yí zhǐ de diào chá yǔ shì jué》 ( hú běi shěng kǎo gǔ xué huì biān《 chǔ zhāng huá tái xué shù tǎo lùn huì lùn wén jí》， 1988 nián 5 yuè )。 cóng cǐ zú yǐ shuō míng chūn qiū zhōng wǎn qī， chǔ guó gōng shì jiàn zhù， wú lùn jiàn zhù cái liào hé jiàn zhù jì shù dū dá dào liǎo xiān jìn shuǐ píng，“ shì wǒ guó gǔ dài dì yī zuò céng tái lěi xiè”，“ zuò wéi yóu gōng jiàn zhù qún hé yuán lín jiàn zhù qún de bí zǔ， zài shì jiè jiàn zhù shǐ shàng yě yòu bìng fēi wú zú qīng zhòng de dì wèi” ( zhāng zhèng míng《 zhāng huá tái yí zhǐ suǒ yì》 ( hú běi shěng kǎo gǔ xué huì biān《 zhāng huá tái xué shù tǎo lùn huì lùn wén jí》， 1988 nián 5 yuè )。 　　 chǔ guó hái yòu dì xià gōng shì jiàn zhù。 jù《 zuǒzhuàn · chéng gōng shí 'èr nián》 zài， gōng yuán qián 579 nián ( chǔ gòng wáng shí 'èr nián )，“ jìn [ gǔ fù ] zhì rú chǔ pìn， qiě [ shuǐ wèi ] méng。 chǔ zǐ xiǎng zhī， zǐ fǎn xiāng， wéi dì shì 'ér xuán yān。 [ gǔ fù ] zhì jiāng dēng， jīn zòu zuò yú xià， jīng 'ér zǒu chū”。 chǔ guó zài gōng zhōng zuò dì xià shì， bǎ zhōng gǔ xuán guà zài nà lǐ zòuyuè， wú lùn shì gōng shì jiàn zhù， huò shì zhōng gǔ yǎn zòu de yīnyuè xiào guǒ， dōushì yī gè chuàng zào。 lìng jù《 zuǒzhuàn · xiāng gōng 'èr shí yī nián》 zài， gōng yuán qián 552 nián ( chǔ kāng wáng bā nián ) xià， chǔ lìng yǐn zǐ gēng zú， chǔ kāng wáng yào gāo zǐ féng rèn lìng yǐn。 gāo zǐ féng dān xīn guó jiā zhèng jú bù wěn， jiù zhuāng bìng zhù zài dì xià shì，“ xià bīng 'ér chuáng”，“ zhòng jiǎn， yī qiú”， hán qì qiú rén。 kě jiàn wáng shì yǔ guì zú fǔ dì， yīn chǔ dì xià tiān kù rè， jiàn zhù liǎo dì xià shì yǐ bì shǔ。 　　 cǐ wài， chǔ guó yóu yú duì wài zuò zhàn xū yào， yǐ néng zhì zào chē、 chuán。 jù《 zuǒzhuàn · xuān gōng shí wǔ nián》 hé《 zuǒzhuàn · chéng gōng shí liù nián》 suǒ zài de“ lóu chē” hé“ cháo chē”， shuō míng chǔ zhuāng、 gòng wáng shí qī， chǔ guó yǐ pǔ biàn shǐ yòng zhàn chē。《 zuǒzhuàn · xiāng gōng 'èr shí sì nián》 zài：“ chǔ zǐ wéi zhōu shī yǐ fá wú。” chūn qiū zhōng hòu qī， chǔ guó yǐ dà liàng zhì zào zhàn chuán， xùn liàn shuǐ jūn， yǔ wú guó zhǎn kāi liǎo jī liè de zhēng duó。 jù《 mò zǐ》 yòu guān piān zhāng jìzǎi， lǔ bān céng zhì chǔ， wéi chǔ guó zhì zào“ zhōu chuán zhī qì” hé gōng chéng de“ yún tī”， shuō míng chǔ guó chē chuán zhì zào yè zài dāng shí shì bǐ jiào xiān jìn de。 　　 sān、 shāng yè 　　 suí zhe nóng yè、 shǒu gōng yè de fā zhǎn， chūn qiū shí qī chǔ guó shāng yè hé chéng shì yě kāi shǐ fán róng qǐ lái。 　　 chǔ dì zì rán tiáo jiàn yōu yuè， wù chǎn fēng fù， shì cù shǐ chǔ guó shāng yè fā zhǎn de jī běn tiáo jiàn。《 yǔ gòng》 zài：“ jīng jí héng yáng wéi jīng zhōu。 …… jué gòng yǔ、 máo、 chǐ、 gé， wéi jīn sān pǐn。 [ mù tún ]、 [ shí / zǎo | rén / shí ]、 [ mù shé ]、 bǎi， lì、 dǐ、 [ nú / shí ]、 dān， wéi jūn [ zhú / lù ]、 [ mù kǔ ]， sān guó dǐ gòng jué míng。 bāo guǐ jīng máo， jué fěi xuán [ sī xūn ] jī zǔ。 jiǔ jiāng nà cì dà guī。 fú yú jiāng、 tuó、 qián、 hàn， yú yú luò， zhì yú nán hé。” (《 shǐ jì · xià běn jì》、《 hàn shū · dì lǐ zhì》 jìzǎi yǔ cǐ jī běn xiāng tóng。 ) kě jiàn shāng、 zhōu yǐ hòu， chǔ dì fēng fù de wù chǎn jiù yuán yuán bù duàn dì shū rù zhōng yuán。 chūn qiū hòu， chǔ guó yǔ zhōng yuán gè guó jīng jì jiāo wǎng gèng jiā huó yuè。 jìn gōng zǐ zhòng 'ěr ( jìn wén gōng ) liú wáng zài chǔ guó， céng duì chǔ chéng wáng shuō：“ zǐ nǚ yù bó， zé jūn yòu zhī。 yǔ máo chǐ jiá， zé jūn dì shēng yān。 qí bō jí jìn guó zhě， jiē jūn zhī yú yě。” (《 zuǒzhuàn · xī gōng 'èr shí sān nián》。 )《 guǎn zǐ · qīng zhòng wù》 zài：“ huán gōng jí wéi bǎi lǐ zhī chéng， shǐ rén zhī chǔ mǎi shēng lù。 chǔ shēng lù dāng yī 'ér bā wàn， chǔ mín jí shì qí gēng nóng 'ér tián lù。” kě jiàn chǔ yǔ jìn、 qí děng dāng shí suǒ wèi zhōng yuán“ shàng guó” de jīng jì jiāo wǎng shì hěn mìqiè de。 zhèng、 chén shì chǔ běi shàng yǔ qí、 jìn zhēng bà de zhōng jiān dì dài， tóng shí yě shì chǔ、 xià jīng jì jiāo liú de shū niǔ。《 shǐ jì · huò zhí lièzhuàn》 shuō：“ chén zài chǔ xià zhī jiāo， tōng yú yán zhī huò， qí mín duō jiǎ。” gù chǔ guó yǔ zhōng yuán gè guó de huò wù jiāo huàn， yě dé lì yú zhèng、 chén děng guó shāng rén de nán fàn běi yùn。 　　 chǔ guó shāng yè de fā zhǎn， yǔ shí xíng zhòng shāng zhèng cè shì fēn bù kāi de。 jù《 shǐ jì · xún lì lièzhuàn》 zài， chǔ zhuāng wáng yǐ wéi bì qīng， gèng yǐ xiǎo wéi dà， jiēguǒ bǎi xìng bù biàn， jiē qù qí yè。 shì lìng xiàng lìng yǐn sūn shū 'áo zuò liǎo fǎn yìng， sūn shū 'áo lì jí xià lìng huī fù jiù bì， rán hòu duì chǔ zhuāng wáng shuō：“ qián rì gèng bì， yǐ wéi qīng。 jīn shì lìng lái yán yuē ‘ shì luàn， mín mò 'ān qí chù， cì xíng zhī bù 'ān ’。 chén qǐng suì lìng fù rú gù。” chǔ zhuāng wáng tóng yì，“ xià lìng sān rì 'ér shì fù rú gù”。 zhè shuō míng chǔ guó dāng shí zuì gāo tǒng zhì zhě， duì shāng yè hé shì chǎng guǎn lǐ shí fēn zhòng shì， gù néng zuò dào tǐ chá xià qíng， qīng tīng bǎi xìng hū shēng。 　　 chǔ guó běi shàng zhēng bà， jì shì jūn shì kuò zhāng， yě tóng shí shì shī xià zhī cháng， zhuólì yǔ xiān jìn guó jiā kuò dà jīng jì wén huà jiāo liú， jiàn chéng qiáng guó。 gōng yuán qián 579 nián ( chǔ gòng wáng shí 'èr nián )， jìn、 chǔ dá chéng de sòng xī mén zhī méng， qí nèi róng jiù shì：“ jiāo zhì wǎng lái， dào lù wú yōng； móu qí bù xié， ér tǎo bù tíng。” (《 zuǒzhuàn · chéng gōng shí 'èr nián》。 ) chōng fēn fǎn yìng liǎo chǔ guó duì jīng jì jiāo liú de zhòng shì， nǔ lì bǎo hù shāng yè mào yì huó dòng de zhèng cháng jìn xíng。 chǔ guó duì tā guó shāng rén yě shì jǐyǔ yōu hòu dài yù de， rú《 zuǒ chuán · chéng gōng sān nián》 zài， yuán bèi chǔ suǒ fú de jìn rén zhī [ cǎo / mì / fǒu ]， zhèng guó shāng rén céng cèhuà zhù zhī táo páo， hòu jìn、 chǔ hù xiāng jiāo huàn fú lǔ， zhī [ cǎo / mì / fǒu ] bèi shì fàng huí guó liǎo。 zhèng guó shāng rén zài chǔ guó jì néng shè fǎ bāng zhù jìn guó fú lǔ táo páo， shuō míng chǔ guó duì tā guó shāng rén shí xíng bǎo hù zhèng cè， wài guó shāng rén lái chǔ guó jīng shāng bǐ jiào zì yóu。 gōng yuán qián 506 nián wú rén rù yǐng、 guó nán dāng tóu shí， kāi“ tú yáng zhī sì” de tú yáng shuō tǐng shēn 'ér chū， bǎo hù chǔ zhāo wáng chū táo。 hòu lái chǔ zhāo wáng fù guó liǎo， yào jiǎng shǎng tā， tā bù shòu， yòu qù kāi tā de mài yáng ròu pū zǐ liǎo。 kě jiàn chǔ guó zhòng shāng zūn shāng， shǐ shāng rén néng 'ān xīn zì jǐ de zhí yè。 　　 suí zhe shāng yè de fā zhǎn， huò bì yě chū xiàn liǎo，“ nóng gōng shāng jiāo yì zhī lù tōng， ér guī bèi jīn qián dāo bù zhī bì xīng yān”《 shǐ jì · píng zhǔn shū》。） chūn qiū shí qī chǔ guó shǐ yòng de zhù yào shì hǎi bèi， rú zhè chuān xià sì chǔ mù zhōng jiù chū tǔ liǎo dà liàng hǎi bèi。 zhè xiē hǎi bèi dāng shì cóng yán hǎi gè dì jìn rù chǔ guó shì chǎng de。 jù《 shǐ jì · yuè shì jiā》 zài， chǔ guó yòu“ sān qián” zhī bì， jí jīn shǔ huò bì。 tóng bì zhù yào shì tóng bèi， tuǒ yuán xíng， bèi miàn píng， zhèng miàn tū qǐ， yòu wén zì， zì xíng xiàng mǎ yǐ， liǎng kǒu xiàng bí kǒng， gù chēng yǐ bí qián。 yòu yīn tā qǔ xiàng yú bèi， sì gǔ wén“ bèi” zì， xiàng yī rén miàn， gù yòu chēng“ guī liǎn qián”。 shàng miàn tí dào de chǔ zhuāng wáng yǐ wéi bì qīng，“ gèng yǐ xiǎo wéi dà”， yǐn qǐ shì chǎng hùn luàn， bù dé bù qǔ xiāo gèng bì lìng， cǐ qián bì dāng shì tóng bèi。 jīn yín bì shì fǒu zài chūn qiū shí qī chū xiàn， mù qián xué shù jiè yì jiàn bù yī， cǐ kě cún yí chǔ jīn yín bì hé shí chǎn shēng， xué shù jiè lì lái yòu bù tóng de kàn fǎ， guī jié qǐ lái， shì chǎn shēng yú chūn qiū shí qī hé zhàn guó shí qī liǎng zhǒng shuō fǎ。 zhì yú chūn qiū hé zhàn guó shí qī de jù tǐ nián xiàn， yòu yòu bù tóng shuō fǎ。 rú chí chūn qiū shí qī shuō de， shū zhī méi jiù rèn wéi“ chǔ guó jīn bì zài chūn qiū jí zhù xíng” (《 chǔ guó jīng jì fā zhǎn mài luò》，《 jiāng hàn lùn tán》 1984 nián dì 4 qī )。 zhū huó rèn wéi“ bǎ chǔ guó kāi shǐ zhù xíng yuán jīn xì yú chūn qiū wǎn qī， què shí bǐ jiào jìn qíng” (《 gǔ qián xīn tàn》， qí lǔ shū shè 1984 nián dì 1 bǎn )。 huáng dé xīn yì chí cǐ shuō， yǐ wéi“ yuán jīn jīng guò chūn qiū zhōng qī de yùn niàng yùn yù hòu， yú chūn qiū wǎn qī zhèng shì chǎn shēng” (《 chǔ yuán jīn yán jiū》， guāng míng rì bào shè 1991 nián dì 1 bǎn )。 chí zhàn guó shuō de， zé yǐ gōng yuán qián 278 nián dōng qiān chén yǐng wéi jiè， yòu dōng qiān qián、 hòu chū xiàn yuán jīn de bù tóng yì jiàn。 wáng guó wéi zài qí《 guān táng jí lín · bié jí · yìn zǐ jīn bá》 zhōng zhǐ chū：“ qí wén yún yǐng yuán、 chén yuán。 yǐng、 chén jiē chǔ zhī gù dū， dài chǔ xǐ shòu chūn hòu， réng rán yǐ jīn zuò bì yǐng。” rèn wéi dōng qiān hòu cái yòu jīn bì。 péng xìn wēi zé jìn yī bù rèn wéi zài chǔ kǎo liè wáng qiān dū shòu chūn yǐ hòu cái zhù yòu jīn bì (《 zhōng guó huò bì shǐ》， shàng hǎi rén mín chū bǎn shè， 1965 nián dì 2 bǎn )。 zhāng zhèng míng《 chǔ wén huà shǐ》 shuō：“ yǐ zhī de xiān qín jīn yín bì dōushì chǔ guó de， rán 'ér， xiàn yòu de xiān qín jīn yín bì de zhù zào nián dài kě néng dū shǔ yú zhàn guó wǎn qī， zhì shǎo wǒ men méi yòu chōng zú de lǐ yóu shuō qí zhōng yòu shǔ yú zhàn guó zhōng qī yǐ qián de。” )。 　　 sì、 fēng jiàn shēng chǎn guān xì de chǎn shēng yǔ nú lì . píng mín . xīn xīng shì lì fǎn nú lì zhù guì zú tǒng zhì de dǒu zhēng 　　 shāng mò zhōu chū chǔ rén lì guó hòu， hé zhōng yuán gè guó yī yàng， jīng lì guò nú lì shè huì de xíng chéng hé fā zhǎn jiē duàn。 chūn qiū shí qī， yóu yú shè huì shēng chǎn lì de fā zhǎn， chǔ guó shè huì xìng zhì yě kāi shǐ fā shēng liǎo biàn huà， chū xiàn liǎo xīn de shēng chǎn guān xì。 　　 chǔ guó suī bèi huá xià shì wéi“ mán yí” zhī guó， dàn zài nán běi wén huà jiāo liú zhōng， chǔ rén fǎng zhào zhōu zhì， zài zhèng zhì shàng， shí xíng yǐ wáng wéi shǒu de nú lì zhù guì zú zhuān zhèng； zài jīng jì shàng， tuī xíng nú lì shè huì tǔ dì guó yòu zhì ---- jǐng tián zhì。 àn zhào mǎ kè sī zhù yì de jī běn guān diǎn， rén lèi shè huì shǐ de tǔ dì zhì dù， dū jīng lì guò shì zú gōng shè、 gòng chǎn zhì jiā tíng gōng shè hé nóng cūn gōng shè zhè yàng jǐ gè jiē duàn。 jǐng tián zhì jiù shì nóng cūn gōng shè de jù tǐ biǎo xiàn xíng shì。 ēn gé sī shuō： 　　 rú guǒ nǐ zài mǒu yī dì fāng kàn dào yòu lǒng gōu hén jì de xiǎo kuài tǔ dì zǔ chéng de qí pán zhuàng gēng dì， nà nǐ jiù bù bì huái yí， zhè jiù shì yǐ jīng xiāo shī de nóng yè gōng shè de dì chǎn。 (《 mǎ kè sī 'ēn gé sī quán jí》 dì 19 juàn， dì 452 yè。 　　 zhè lǐ shuō de“ nóng yè gōng shè” (“ nóng cūn gōng shè” )， jiù shì wǒ guó xià shāng yǐ lái suǒ chū xiàn de jǐng tián zhì。 chǔ rén yóu běi 'ér nán， shì cóng shì zú zhì jìn rù nú lì zhì de， yě zì rán jīng guò nóng cūn gōng shè ( jǐng tián zhì ) jiē duàn。 yóu qí shì chūn qiū shí qī， chǔ guó zài zhēng fú gè dì guò chéng zhōng， bǎ zhàn lǐng dì qū de tǔ dì yǔ jū mín fēn fēng gěi nú lì zhù guì zú hé qīng dà fū， zhè yàng jǐng tián zhì jiù chéng wéi yǐ wáng wéi shǒu de gè jí nú lì zhù guì zú nú yì bō xuē nú lì hé nóng mín de dān wèi。 wáng shì hé gè jí nú lì zhù guì zú zhǎng wò de gēng tián tōng chēng wéi“ jí tián”。“ jí， jiè yě， jiè mín lì yǐ wéi zhī。 tiān zǐ tián jí qiān mǔ， zhū hóu bǎi mǔ” (《 guó yǔ · zhōu yǔ shàng》 zhù )， shì wáng shì hé gè jí nú lì zhù guì zú nú yì bō xuē nú lì jí tǐ láo dòng de yī zhǒng fāng shì， chēng wéi“ jí fǎ” huò“ zhù fǎ”。 chǔ guó dì chù jiāng hàn、 jiāng huái píng yuán， shí xíng jǐng tián zhì jí qí bō xuē fāng shì， yǔ zhōng yuán gè guó jī běn shàng shì yī zhì de。 gōng yuán qián 546 nián ( chǔ kāng wáng shí 'èr nián )， chǔ sī mǎ [ cǎo wéi ] yǎn“ [ guǎng / bǐ ]( zhì ) fù” (《 zuǒzhuàn · xiāng gōng 'èr shí wǔ nián》 )， bǎ tǔ dì huàfēn wéi jiǔ zhǒng， rán hòu 'àn“ jǐng yǎn wò” de biāo zhǔn fēn bié tān pài jūn fù， kě jiàn chǔ guó jǐng tián zhì què shí shì cún zài de。《 zuǒzhuàn huì jiān》 shuō：“ dīng、 mù、 jǐng， chǔ guó yòu zhī， jīn jiǎn 'ér zhěng xiū zhī。” tóng shū yè yì wèi“ jǐng tián zhī zhì， qí yòu wú jiǔ yǐ fēn yún， rán zuǒ shì yòu‘ jǐng yǎn wò’ zhī wén， kě zhèng jǐng tián shí yòu” ( tóng shū yè《 chūn qiū zuǒzhuàn yán jiū》。） chǔ guó yě cún zài“ guó” (“ dū” ) hé“ yě” (“ bǐ” ) de qū bié。《 guó yǔ · chǔ yǔ shàng》 shuō：“ dì yòu gāo xià， tiān yòu huì míng， mín yòu jūn chén， guó yòu dū bǐ， gǔ zhī zhì yě。” guó shì zhǐ dū chéng jí qí zhōu wéi dì qū， chú jū zhù zhe gè jí nú lì zhù guì zú jí shòu tā men nú yì de gè zhǒng gōng jiàng wài， hái sàn jū zhe nú lì zhù jiē jí de xià céng， zhè xiē nú lì zhù de gè gè jiē céng， tǒng chēng wéi“ guó rén”。 guó rén xiǎng yòu yī dìng de zhèng zhì、 jīng jì quán lì， dàn yě bì xū fú bīng yì， chū jūn fù， zhí gān gē yǐ wèi shè jì， shì nú lì zhù zhuān zhèng guó jiā zhèng zhì hé jūn shì shàng de zhī zhù。 rú chǔ kāng wáng jí wèi wǔ nián， shī tú bù chū， dān xīn“ guó rén wèi bù gǔ zhù shè jì 'ér bù chū shī， sǐ bù cóng lǐ” (《 zuǒzhuàn · xiāng gōng shí bā nián》 )， yú shì yú gōng yuán qián 555 nián jué dìng duì zhèng jìn xíng gōng fá。 yòu rú gōng yuán qián 529 nián ( chǔ líng wáng shí 'èr nián )， chǔ gōng zǐ bǐ děng chéng chǔ líng wáng zài gōng wú qián xiàn zhī jī， fā dòng zhèng biàn， yòu yǐn zǐ gé quàn chǔ líng wáng fǎn huí yǐng jiāo，“ yǐ tīng guó rén”， chǔ líng wáng yǐ wéi“ zhòng nù bù kě fàn”， bù gǎn huí qù《 zuǒzhuàn · zhāo gōng shí sān nián》。） shuō míng guó rén zài guān jiàn shí kè jǔ zú qīng zhòng， shì bù kě hū shì de lì liàng。 yě shì zhǐ guǎng kuò xiāng cūn dì qū， jū zhù zhe cóng shì nóng mù shēng chǎn、 shòu jìn nú lì zhù guì zú nú yì bō xuē de guǎng dà nú lì hé píng mín， chēng wéi“ yě rén”、“ bǐ rén” huò“ shù rén”。 rú sūn shū 'áo jiā jìng zhōng luò， wèi chū rèn lìng yǐn zhī qián jiù shì“ qī sī zhī bǐ rén”。 kě jiàn chǔ guó dū bǐ duì lì shì hěn tū chū de， shì jǐng tián zhì lìng yī biǎo xiàn xíng shì。 guó、 yě de jiān ruì duì lì， shì jiē jí duì kàng de chǎn wù， fǎn yìng liǎo chǔ guó nú lì zhù guì zú hé guǎng dà nú lì、 shù mín zhī jiān de shēn kè máo dùn。 　　 zì chūn qiū zhōng qī hòu， yóu yú shè huì jīng jì de xùn sù fā zhǎn， tè bié shì yóu yú qīng tóng nóng jù hé tiě qì de shǐ yòng， dà liàng de kuàng tǔ xì dì dé dào kāi kěn， chéng wéi“ lú tián wǔ shè”， guì zú、 qīng dà fū duì tǔ dì de yù wàng yuè lái yuè qiáng liè， gōng kāi yào qiú shǎng cì huò jiān bìng， jǐng tián zhì yě kāi shǐ zhú bù wǎ jiě。 jù《 zuǒzhuàn · chéng gōng qī nián》 zài， chǔ zhuāng wáng zhī dì zǐ zhòng yǐ wéi zài wéi sòng zhī yì zhōng yòu gōng， xiàng chǔ zhuāng wáng yào qiú qǔ shēn、 lǚ liǎng yì zuò wéi shǎng tián， chǔ zhuāng wáng yīngyǔn。 shēn gōng wū chén fǎn duì， shuō：“ bù kě。 cǐ shēn、 lǚ suǒ yǐ yì yě， shì yǐ wéi fù， yǐ yù běi fāng。 ruò qǔ zhī， shì wú shēn、 lǚ yě， jìn、 zhèng bì zhì yú hàn。” chǔ zhuāng wáng xǐngwù， jiù méi yòu bǎ shēn、 lǚ liǎng yì shǎng cì gěi zǐ zhòng。 jí chǔ zhuāng wáng zú、 chǔ gòng wáng jì wèi hòu， zǐ zhòng jiù shā wū chén zhī zú，“ ér fēn qí shì”。 shēn、 lǚ zǎo yǐ chéng wéi chǔ guó xiàn yì， tǔ dì zhí jiē yóu wáng shì zhǎng wò， bìng zhí jiē xiàng guó jiā jiǎo nà jūn fù， rú shǎng gěi sī rén， guó jiā jiù shī qù zhè yī zhēng shōu jūn fù de jī dì。 zǐ zhòng suī rán méi yòu qǔ dé shǎng tián， què duó qǔ liǎo shēn gōng wū chén zhī zú de sī chǎn， shuō míng guì zú、 qīng dà fū zhī jiā de tián chǎn sī yòu huà chéng dù yǐ zài jiā sù jiā shēn。 gōng yuán qián 571 nián ( chǔ gòng wáng 'èr shí nián )， yòu sī mǎ gōng zǐ shēn“ duō shòu xiǎo guó zhī lù， yǐ bī zǐ zhòng、 zǐ xīn” (《 zuǒzhuàn · xiāng gōng 'èr nián》 )， jiēguǒ bèi shā。 zhè jiàn shì，《 chūn qiū》 yú yǐ tū chū jìzǎi：“ chǔ shā qí dà fū gōng zǐ shēn。” gōng zǐ shēn quán shì cái yù péng zhàng， jìng gōng rán xiàng xiǎo guó suǒ qǔ huì lù。 bù jiǔ， lìng yǐn zǐ xīn yòu duì xiǎo guó qiú suǒ wú yàn， tān lán wú dù， yòu bèi shā。 shàng shù yào qiú shǎng tián jí“ qǔ qí shì”、“ qīn yù yú xiǎo guó” (《 zuǒzhuàn · xiāng gōng sān nián》。， jūn fā shēng zài chǔ zhuāng、 gòng wáng shí qī， shuō míng zài chǔ guó shèng qī， suí zhe shè huì shēng chǎn lì de tí gāo hé bà zhù dì wèi díquè lì， chǔ guó zuì gāo tǒng zhì jí tuán bù jǐn quán lì xiāng qīng， qí jīng jì jī chǔ ---- nú lì shè huì tǔ dì gōng yòu zhì ( jǐng tián zhì ) yě kāi shǐ dòng yáo， yī xiē guì zú、 qīng dà fū， bù xī yǐ yī qiē shǒu duàn lái kuò chōng zì jǐ de sī chǎn。 　　 dào chǔ kāng wáng shí qī， yóu yú jǐng tián zhì wēi jī rì yì tū chū， jūn fù zhēng shōu zhì dù yě gèng jiā wěn luàn， nán yǐ shì yìng zhēng bà xū yào， suǒ yǐ gōng yuán qián 548 nián ( chǔ kāng wáng shí 'èr nián )， zǐ mù dāng shàng lìng yǐn bù jiǔ， jiù yào chū rèn sī mǎ de gāo yǎn zhěng zhì jūn fù， guī huá jūn bèi。 zhè shì chūn qiū shí qī yī jiàn dà shì，《 zuǒzhuàn · xiāng gōng 'èr shí wǔ nián》 duì cǐ zuò liǎo xiáng xì de jìzǎi： 　　 chǔ [ cǎo / wéi ] yǎn wéi sī mǎ， zǐ mù shǐ [ guǎng / bǐ ] fù， shù jiá bīng。 jiá wǔ， [ cǎo / wéi ] yǎn shū tǔ、 tián： dù shān lín ( dù liàng shān lín zhī cái )， jiū sǒu zé ( jù jí sǒu zé zhī suǒ chū， yǐ bèi zhēng yòng )， biàn jīng líng ( bié zhī yǐ wéi zhǒng mù zhī dì )， biǎo chún lǔ ( biāo míng yán jiǎn dì )， shù jiāng liáo ( jì suàn shuǐ yān zhī dì )， guī yǎn zhū ( guī huá jì suàn bēi chí zhī suǒ chū )， dīng yuán fáng ( dī fáng jiān dì， bù dé fāng zhèng rú jǐng tián， bié wéi xiǎo jǐng dīng )， mù xí gāo ( shuǐ 'àn xià shī， wéi chú mù zhī dì )， jǐng yǎn wò ( píng měi zhī dì， rú《 zhōu lǐ》 zhì yǐ wéi jǐng tián )， liàng rù xiū fù， fù chē jí mǎ， fù jiá bīng、 tú bīng、 jiá zhī shù。 　　 cóng cǐ jìzǎi kàn， [ cǎo / wéi ] yǎn de rèn wù shì shí dì diào chá jiǔ zhǒng bù tóng de tián dì， rán hòu 'àn jǐng tián de biāo zhǔn， jì suàn chū děng jí bù tóng de shù zì， biān rù bù jí， yǐ zhēng shōu jūn fù ( bāo kuò chē、 tú bīng jí qí wǔ qì zhuāng bèi )。 kě jiàn [ cǎo / wéi ] yǎn [ guǎng / bǐ ] fù， shì chǔ guó yī cì zhòng dà de jūn fù zhěng dùn yǔ gǎi gé， zài wǒ guó lì shǐ shàng jù yòu zhòng yào de yì yì。 dì yī， guó jiā zhēng shōu jūn fù de biāo zhǔn， shì gēn jù tǔ dì de qū bié， jù yòu“ xiāng dì 'ér shuāi zhēng” (《 guó yǔ · qí yǔ》。 de xìng zhì。 cóng cǐ， guó、 yě yán zhòng duì lì de jú miàn bèi chōng pò liǎo， guó rén yǔ shù rén de chā yì zhú bù xiāo shī。 dì 'èr， chǔ guó zài cháng qī de zhēng fú guò chéng zhōng， duō shí xíng miè guó wéi xiàn、 huò míng wèiguó shí wéi xiàn zhèng cè， zhè jiù wéi quán guó [ guǎng / bǐ ] fù tí gōng liǎo kè guān tiáo jiàn。 nú lì zhù guì zú yǔ qīng dà fū de tè quán shòu dào liǎo yī dìng chéng dù de xiàn zhì， duì qí sī tián huò shǎng tián， yì yìng jiǎo nà jūn fù， zài zhèng cè shàng bìng wú tè shū。 dì sān， zhěng dùn jūn fù shì zài quán guó fàn wéi nèi jìn xíng de， zhēng shōu shù mù yǐ jǐng tián wéi biāo zhǔn， zhè jiù yì wèi zhe chǔ guó shí xíng liǎo jǐng tián zhì， ér jǐng tián zhì zhè shí yì yǐ kāi shǐ wǎ jiě，“ jīn jiǎn 'ér zhěng xiū zhī”。 [ cǎo / wéi ] yǎn [ guǎng / bǐ ] fù xiào guǒ zěn yàng， wǒ men wú cóng dé zhī， dàn yǐ jǐng tián wéi biāo zhǔn， zhǐ shì yī gè zhēng shōu děng jí yǔ shù zì， ér jǐng tián zhì běn shēn zé yǐ míng cún shí wáng， gù chú liǎo“ jǐng yǎn wò” wài， qí tā bā zhǒng tǔ dì zhǐ néng yīn dì zhì yí， àn bǐ lì jiǎo nà。 chūn qiū zhōng hòu qī， chǔ guó tǔ dì zhì dù yǐ fēi dān yī de gōng yòu zhì， ér shì gōng sī bìng cún， tǔ dì sī yòu xiàn xiàng yǐ rì yì pǔ biàn。 　　[ cǎo / wéi ] yǎn [ guǎng / bǐ ] fù shì jǐng tián zhì wǎ jiě de chǎn wù， shí jì shàng shì chéng rèn tián chǎn sī yòu de hé fǎ xìng。 cóng cǐ， guì zú hé qīng dà fū qiǎng duó hé jiān bìng tǔ dì de xiàn xiàng yě jiù yù yǎn yù liè。 rú《 zuǒzhuàn · zhāo gōng shí sān nián》 zài， chǔ líng wáng zài chǔ kāng wáng sǐ hòu bù jiǔ， rèn lìng yǐn shí jiù shā dà sī mǎ [ cǎo / wéi ] yǎn，“ ér qǔ qí shì”。 jí wèi hòu， yòu“ duó [ cǎo / wéi ] jū ([ cǎo / wéi ] yǎn zhī zú ) tián”。 jiē zhe， tān lán yù wàng yuè lái yuè chì liè， jìng duó zǐ wén zhī hòu dǒu wéi guī、 màn chéng rán zhī yì，“ gù [ cǎo / wéi ] shì zhī zú jí [ cǎo / wéi ] jū、 xǔ wéi、 cài [ shuǐ yòu ]、 màn chéng rán， jiē wáng suǒ bù lǐ yě”， pò shǐ tā men bù dé bù qǐ lái fǎn kàng chǔ líng wáng。 chǔ líng wáng zhè zhǒng“ bù lǐ” xíng wéi， jiù shì dài tóu wéi bèi lǐ zhì， pò huài gōng tián zhì， jiān bìng tā rén tián zhái， kuò chōng zì jǐ cái chǎn。 chǔ líng wáng shàng qiě rú cǐ， qí tā gè jí guì zú、 qīng dà fū zhī qiǎng duó jiān bìng zhī fēng， dāng gèng shèng xíng。 　　 suí zhe jǐng tián zhì de bēng kuì hé tǔ dì sī yòu zhì de chū xiàn， jiē jí guān xì yě xiāng yìng fā shēng liǎo biàn huà。 yī bù fēn nú lì hé píng mín zì jǐ kěn huāng zhòngdì， huò dé liǎo xiǎo kuài tǔ dì de sī yòu quán， chéng wéi yī jiā yī hù wéi shēng chǎn dān wèi de gè tǐ jīng jì hé gè tǐ jīng yíng de zì gēng nóng。 rú《 chǔ shǐ [ mù shòu ] wù》 ( yǐ yì。 xiàn jù zhōng huá shū jú chū bǎn fā xíng de《 cóng shū jí chéng chū biān》 (1985 nián běi jīng xīn 1 bǎn ) suǒ yìn běn。 )、《 hán shī wàizhuàn》 děng suǒ jì chuán wén， chǔ guó qí shí yǐ yòu rén shēn zì yóu de yī bān shù zú dì zhù hé zì gēng nóng。 rú《 chǔ shǐ wù》 jì chǔ zhuāng wáng zhù tái láo mín shāng cái， yòu yī gè jiào zhū yù yǐ de，“ wéi chǔ bǎi lǐ 'ér gēng”， tǐng shēn 'ér chū， qián qù jiàn zǔ chǔ zhuāng wáng， lín zǒu zhī qián， bǎ gēngzhòng rèn wù jiāo gěi“ qí 'ǒu” zhě， qí shēn fèn hěn xiàng yī gè zì gēng nóng。《 hán shī wàizhuàn》 hái shuō yòu yī gè jiào běi guō xiān shēng de， hěn néng gān， chǔ zhuāng wáng pài rén yǐ jī jīn bǎi jīn qù pìn qǐng tā wéi“ xiāng”， tā zhēng qiú qī zǐ de yì jiàn， qī zǐ shuō：“ fū zǐ yǐ zhì jù wéi shí， shí yù cǎi lǚ， wú chù tì zhī yōu zhě hé zāi ? yǔ wù wú zhì yě。 jīn rú jié sì liè qí， suǒ 'ān bù guò róng xī， shí fāng zhàng yú qián， suǒ gān bù guò yī ròu。 yǐ róng xī zhī 'ān， yī ròu zhī wèi， ér xùn chǔ guó zhī yōu， qí kě hū ?” běi guō xiān shēng jué dé yòu lǐ， jiù méi yòu yìng pìn。 zhè wèi běi guō xiān shēng kàn lái jiù shì pō yùn zhòng wàng de shù zú dì zhù。 chǔ zhuāng wáng shí zhù míng lìng yǐn sūn shū 'áo， yuán lái jiù shì“ qī sī zhī bǐ rén”， zhè wèi“ bǐ rén” suī rán shì yīn wéi jiā tíng zhōng luò 'ér zài“ yě” de， dàn tā bì jìng shì zì shí qí lì de píng mín huò“ chù shì” (《 shǐ jì · xún lì lièzhuàn》。） sūn shū 'áo hòu lái huàn bìng， lín sǐ qián duì 'ér zǐ zhǔ fù shuō：“ wèiwǒ sǐ， wáng zé fēng rǔ， bì wú shòu lì dì。 chǔ、 yuè zhī jiān yòu qǐn zhī qiū zhě， cǐ qí dì bù lì， ér míng shèn 'è。…… kě cháng yòu zhě， qí wéi cǐ yě。” (《 lǚ shì chūn qiū · yì bǎo》。 ) zhè wèi lìng yǐn hái shì yào tā de 'ér zǐ gēng yú yě， zì shí qí lì。 chǔ píng wáng shí， wǔ zǐ xū bèi pò bēn wú， xiān yě shì“ gēng yú yě” (《 zuǒzhuàn · zhāo gōng 'èr shí nián》。） chǔ zhāo wáng shí yòu yī wèi suǒ wèi“ chǔ kuáng” jiē yú，“ gōng gēng yǐ shí”， bù kěn jiē shòu chǔ zhāo wáng yāo qǐng qù“ zhì hé nán”， yú shì“ fū fù fǔ [ céng wǎ ]， qī cáng zhì qì， biàn yì xìng zì， mò zhī qí suǒ zhī” (《 hán shī wàizhuàn》 )， yě shì yī wèi nán gēng nǚ zhì de nóng mín huò shù zú dì zhù。 cóng yǐ shàng líng xīng de jìzǎi huò chuán wén lái kàn， chǔ guó zì chūn qiū zhōng qī hòu， guó、 yě yǐ zhú bù xiāo shī， zì gēng nóng hé shù zú dì zhù yǐ shàng shēng wéi chǔ guó shè huì zhòng yào de zhèng zhì、 jīng jì lì liàng。 zài cǐ tóng shí， yī xiē nú lì zhù guì zú hé qīng dà fū， miàn lín jǐng tián zhì de bēng kuì hé nú lì de táo wáng， yě bèi pò gǎi biàn nú lì zhì de bō xuē fāng shì， bǎ tǔ dì huàfēn chéng xiǎo kuài， zhāo lái táo wáng de nú lì hé pò chǎn de píng mín gēngzhòng， cóng zhōng shōu qǔ dì zū。 cóng cǐ， xīn xīng de dì zhù jiē jí yǔ nóng mín jiē jí jiù zài nú lì shè huì mǔ tǐ zhōng yùn yù chū lái liǎo， xíng chéng liǎo yī zhǒng xīn de fēng jiàn shēng chǎn guān xì。 chūn qiū zhōng qī hòu， suí zhe tián chǎn sī yòu zhì de jiàn lì， chǔ guó hé zhōng yuán gè guó yī yàng，“ gōng shāng shí guān” de jú miàn yě kāi shǐ dǎ pò liǎo。 cóng chǔ guó chūn qiū shí qī chū xiàn de dà liàng qì wù kàn， shǒu gōng yè fēn gōng yǐ hěn jīng xì， chú liǎo guān yíng de shǒu gōng yè zuōfáng wài， yě yǐ chū xiàn liǎo yǐ shēng chǎn shāng pǐn wéi mù de de sī yíng shǒu gōng yè hé dú lì gè tǐ shǒu gōng yè zhě。 zài cǐ tóng shí， sī shāng yě chū xiàn liǎo。《 shǐ jì · xún lì lièzhuàn》 suǒ jìzǎi de chǔ zhuāng wáng yǐ wéi bì qīng， gèng yǐ xiǎo wéi dà， jiēguǒ“ shì luàn， mín mò 'ān qí yè”、“ bǎi xìng bù biàn， jiē qù qí yè” de nà xiē“ mín” huò“ bǎi xìng”， jiù shì cóng shì shāng pǐn jiāo huàn huó dòng de sī yíng shāng rén， bìng fēi guān shāng。 chǔ guó wèile guǎn lǐ zhè xiē sī shāng， hái shè yòu shì lìng， shì lìng zhī xià yòu yòu jiǎ shī、 xū shī děng guān yuán， yǐ zhēng shōu shì shuì， bǎo zhèng shì chǎng jǐng rán yòu xù。 lìng jù《 shuō yuàn · guì dé》 jì， kǒng zǐ zhì chǔ shí， yòu yī gè“ xiàn yú zhě” yīn“ tiān shǔ yuǎn shì， mài zhī bù shòu， yù sī qì zhī， bù rú xiàn zhī jūn zǐ”， zhè wèi“ xiàn yú zhě” jiù shì yī gè jì bǔ yú yòu mài yú de gè tǐ láo dòng zhě jiān xiǎo shāng rén。 gōng yuán qián 506 nián wú rén rù yǐng， hù wèi chǔ zhāo wáng chū táo de tú yáng shuō， zé shì yī gè dì dì dào dào de xiǎo zuò jiǎ。 chǔ rén fànlǐ zuǒ yuè wáng gòu jiàn xuě liǎo kuàijī zhī chǐ hòu， chéng piānzhōu， yóu jiāng hú， shí jiǔ nián zhōng“ sān zhì qiān jīn”， hào chēng“ táo zhū gōng”。 kě jiàn chǔ guó zūn shāng fēng qì zhī shèng， xiàng fànlǐ zhè yàng de dà zhèng zhì jiā dà sī xiǎng jiā， dāng zài yuè guó dà gōng gào chéng hòu， jí jī liú yǒng tuì， qì guān jīng shāng。 　　 suí zhe nú lì zhì de wǎ jiě hé fēng jiàn shēng chǎn guān xì de chǎn shēng， chūn qiū zhōng qī hòu， chǔ guó nú lì、 píng mín qǐ yì hé xīn xīng dì zhù shì lì cān zhèng duó quán dǒu zhēng， yě fēng qǐ yún yǒng， lián mián bù duàn。 　　 jù《 zuǒzhuàn · xiāng gōng 'èr shí 'èr nián》 zài， gāo zǐ féng yīn“ guó duō chǒng 'ér wáng ruò”， bù kěn rèn lìng yǐn， chǔ kāng wáng zhǐ dé rèn zǐ nán wéi lìng yǐn。 dàn zǐ nán qīn xìn guān qǐ，“ wèi yì lù 'ér yòu mǎ shù shíshèng”。《 shàng shū dà chuán》 shuō：“ shù rén mù chē dān mǎ。” guān qǐ jìng yòu mǎ shù shíshèng， kě jiàn qí shì chì shèng， yǐ fēi yī bān shù rén， ér shì yī wèi zhāoqì bó bó de xīn xīng dì zhù jiē jí dài biǎo， wéi chǔ guó jūn chén suǒ bù róng，“ chǔ rén huàn zhī， wáng jiāng tǎo yān”。 jiēguǒ zǐ nán bèi shā， guān qǐ bèi chē liè， xùn yú sì jìng。 zhè shì chūn qiū shí qī yī jiàn dà shì， gù《 chūn qiū》 tè shū：“ chǔ shā qí dà fū gōng zǐ zhuī shū ( zǐ nán )。” zǐ nán sǐ hòu， chǔ kāng wáng yòu rèn [ cǎo / wéi ] zǐ féng wéi lìng yǐn， [ cǎo / wéi ] zǐ féng de shēn biān yě yòu bā gè qīn xìn，“ jiē wú lù 'ér duō mǎ”。 [ cǎo / wéi ] zǐ féng de hǎo yǒu shēn shū yù zài cháo zhōng jìng bù gǎn yǔ tā shuō huà。 [ cǎo / wéi ] zǐ féng dào shēn shū yù jiā wèn qí yuán yīn， shēn shū yù shuō zǐ nán yòu qīn xìn， jiēguǒ yī gè bèi shā， yī gè bèi chē liè， nán dào hái bù yǐn yǐ wéi jiè má ! gāo [ cǎo / wéi ] zǐ féng dùn shí xǐngwù， huāng huāng zhāng zhāng dì qīn zì jià chē huí jiā， cí tuì liǎo nà bā gè qīn xìn， chǔ kāng wáng cái fàng xīn， [ cǎo / wéi ] zǐ féng yě cái bǎo zhù liǎo xìng mìng。 kě jiàn zài chǔ kāng wáng shí， xīn xīng dì zhù jiē jí shì lì yǐ hěn qiáng dà， bìng shì tú jī jìn zhèng zhì wǔ tái， shǐ dé chǔ wáng shì hé jiù guì zú duì cǐ zhuì zhuì bù 'ān， shēn yǐ wéi huàn。 chǔ kāng wáng sǐ hòu， chǔ líng wáng zài qí cuàn wèi qián hòu， sì wú jì dá dì qiǎng duó tā rén tián chǎn， yòu wú xiū zhǐ dì fā dòng duì wài zhàn zhēng hé nú yì gè dì rén mín， zhè yàng jiù shǐ dé chǔ guó shè huì máo dùn jìn yī bù jī huà， zhōng huì chéng yī gǔ cóng shàng zhì xià de fǎn kàng chǔ líng wáng dǒu zhēng de hóng liú。 gōng yuán qián 530 nián ( chǔ líng wáng shí yī nián )， dāng chǔ líng wáng zhù jūn yú qián 、 guó nèi bù wěn shí， guān qǐ de 'ér zǐ guān cóng chéng jī gǔ dòng shàng céng guì zú qǐ lái fǎn pàn。 suí hòu tā zài qián xiàn xuān bù de“ xiān guī fù suǒ， hòu zhě [ bí dāo ]” de zhèng cè， bù jǐn duì chǔ líng wáng shēn biān guì zú dà lì yòu lì， ér qiě yě fǎn yìng liǎo zì gēng nóng hé shù zú dì zhù de lì yì， suǒ yǐ chǔ líng wáng hěn kuài zhòng pàn qīn lí， xiàn yú gū lì bèi dòng de jìng dì。 yòu yǐn zǐ gé quàn tā huí yǐng jiāo， guān wàng guó rén tài dù， chǔ líng wáng shēn zhī guó rén zǎo yǐ yuàn shēng zài dào， bù gǎn huí qù， zì yì shēn wáng。 zhè chǎng dǒu zhēng， rú cóng qì jí děng wáng shì jí shàng céng guì zú lái kàn， kě shuō shì yīcháng yīn móu duó quán shì jiàn； rú cóng guó rén huò guǎng dà píng mín、 nú lì ( bāo kuò chǔ líng wáng suǒ tǒng shuài de jūn duì ) lái kàn， zé shì yīcháng fǎn kàng chǔ líng wáng cán bào tǒng zhì de dǒu zhēng。 guān cóng dài biǎo shù zú dì zhù lì yì， jī jí gǔ dòng gè gè jiē céng qǐ lái tuī fān chǔ líng wáng de fǔ xiǔ tǒng zhì， shì yòu jìn bù yì yì de。 cóng guān qǐ dào guān cóng， fǎn yìng liǎo shù zú dì zhù de xīng qǐ， qí zhèng zhì dài biǎo， yǐ kāi shǐ jìn xíng cān zhèng huò duó quán de cháng shì。 　　 chǔ píng wáng jí wèi hòu， miàn duì jiān ruì de jiē jí dǒu zhēng hé zhèng zhì dǒu zhēng， bèi pò shí xíng“ xī mín” hé“ fǔ mín” zhèng cè。 dàn jǐng tián zhì de wǎ jiě hé tǒng zhì jiē jí de fǔ xiǔ suǒ yǐn qǐ de shè huì máo dùn， shì wú fǎ kè fú de， suǒ yǐ chǔ píng wáng hòu qī， chǔ guó shè huì zhòng yòu xiàn rù hùn luàn zhī zhōng，“ gōng shì wú liàng， mín rén rì hài， láo bà sǐ zhuǎn， wàng qǐn yǔ shí” (《 zuǒzhuàn · zhāo gōng shí jiǔ nián》 )， yīcháng gèng dà de fēng bào jí jiāng chū xiàn liǎo。 gōng yuán qián 506 nián ( chǔ zhāo wáng shí nián )， wú guó lì yòng chǔ guó nèi bù máo dùn chóngchóng、 duì wài yòu qī líng xiǎo guó、 shī xìn yú tā guó de jú miàn， duì chǔ guó fā dòng liǎo quán miàn jìn gōng， yǐng dū hěn kuài lún xiàn， chǔ zhāo wáng cāng cù chū táo，“ shè huī， jì jiāng， rù yú yún zhōng， wáng qǐn， dào gōng zhī， yǐ gē jī wáng” (《 zuǒzhuàn · dìng gōng sì nián》。） chǔ zhāo wáng láng bèi bù kān， yòu cāng huáng bēn yún bēn suí， zài suí guó de bǎo hù xià， cái xìng miǎn yú nán。 chǔ guó qǐ yì qún zhòng (“ dào” )， jù jí shān lín shuǐ zé， gōng kāi gōng jī chǔ zhāo wáng， shuō míng chǔ guó rén mín， bāo kuò nú lì、 píng mín yǐ yǐ wǔ zhuāng dǒu zhēng de xíng shì， qǐ lái fǎn kàng chǔ wáng shì de fǔ xiǔ dǒu zhēng。 　　 qián yǐ shù jí， gōng yuán qián 479 nián ( chǔ huì wáng shí nián )， zài zhōng yuán gè guó xīn xīng dì zhù jiē jí shì lì jìn xíng cháng qī dǒu zhēng bìng qǔ dé shèng lì de yǐng xiǎng xià， chūn qiū mò chǔ guó yě bào fā liǎo bái gōng shèng de duó quán dǒu zhēng。 zhè shì zì chūn qiū zhōng yè hòu， chǔ guó nú lì zhì wǎ jiě、 xīn xīng fēng jiàn shēng chǎn guān xì chū xiàn de chǎn wù， shì chūn qiū shí qī gè guó xīn xīng dì zhù shì lì duó quán dǒu zhēng de yī gè zǔ chéng bù fēn， jué fēi 'ǒu rán de gū lì de lì shǐ shì jiàn。 请欣赏:  请给我换一个看看！  拜托，快把噪音停掉！我读累了，想听点音乐或者请来支歌曲！      << qiányīzhānghuí   hòuyīzhānghuí >>

biàn yán xù yán dì yī zhāng chǔ rén de zǎo qī lì shǐ yǔ wén huà dì 'èr zhāng shāng zhōu shí qī chǔ guó de jiàn lì yǔ fā zhǎn dì sān zhāng chūn qiū shí qī chǔ guó de jué qǐ dì sì zhāng chǔ chéng、 mù wáng zhēng bà zhōng yuán dì wǔ zhāng chǔ zhuāng wáng lì wēi dìng bà dì liù zhāng jìn、 chǔ bìng bà yǔ mǐ bīng dì qī zhāng wú pò yǐng yǔ chūn qiū mò chǔ guó de fù xīng dì bā zhāng chūn qiū shí qī chǔ guó shè huì jīng jì de fā zhǎn hé fēng jiàn shēng chǎn guān xì de chǎn shēng dì jiǔ zhāng chūn qiū shí qī chǔ guó wén huà de fā zhǎn dì shí zhāng zhàn guó chū chǔ guó de nèi wài xíng shì yǔ wú qǐ biàn fǎ dì shí yī zhāng chǔ xuān、 wēi wáng tǒng zhì shí qī chǔ guó de dǐng shèng dì shí 'èr zhāng zhàn guó zhōng hòu qī chǔ guó de zhú bù shuāi luò dì shí sān zhāng chǔ guó de bài wáng dì shí sì zhāng zhàn guó shí qī chǔ guó jīng jì de xùn sù fā zhǎn dì shí wǔ zhāng zhàn guó shí qī chǔ guó wén huà de zhòng dà chéng jiù dì shí liù zhāng chǔ guó mín zú guān xì

pínglún (0)