唐宋传奇 yīng yīng chuán   》 yīng yīng chuán      yuán zhěn Yuan Zhen

莺莺传
唐代传奇。元稹撰。原题《传奇》。《异闻集》载此篇﹐还保存原题﹐《太平广记》收录时改作《莺莺传》﹐沿用至今﹐又因传中有赋《会真诗》的内容﹐俗亦称《会真记》。 其篇末说:“贞元岁九月﹐执事〔友〕李公垂(李绅字)宿于予靖安里第﹐语及于是﹐公垂卓然称异﹐遂为《莺莺歌》以传之。”今考出是贞元二十年 (804)九月﹐元稹将故事讲给李绅听﹐李绅作《莺莺歌》﹐元稹写了这篇传奇。它写张生与崔莺莺恋爱﹐后来又将她遣弃的故事。关于张生的原型﹐旧有张籍(文昌)﹑张珙(君瑞)﹑张先(子野)三说﹐皆误。宋代王铚《〈传奇〉辩证》考证为元稹本人﹐今无异说。关于崔莺莺的原型﹐王铚认为是唐永年县尉崔鹏之女﹐近人陈寅恪揣测是一个名叫曹九九的“酒家胡”﹐还有一些其它说法﹐今人卞孝萱《元稹年谱》辨正诸说之误。
莺莺传 唐贞元中,有张生者,性温茂,美风容,内秉坚孤,非礼不可入。或朋从游宴,扰杂其间,他人皆汹汹拳拳,若将不及,张生容顺而已,终不能乱。以是年二十三,未尝近女色。知者诘之,谢而言曰:“登徒子非好色者,是有淫行。余真好色者,而适不我值。何以言之?大凡物之尤者,未尝不留连于心,是知其非忘情者也。”诘者识之。亡几何,张生游于蒲。 蒲之东十余里,有僧舍曰“普救寺”,张生寓焉。适有崔氏孀妇,将归长安,路出于蒲,亦止兹寺。崔氏妇,郑女也。张出于郑,绪其亲,乃异派之从母。是岁,浑薨于蒲。有中人丁文雅,不善于军,军人因丧而扰,大掠蒲人。崔氏家财甚厚,多奴仆,旅寓惶骇,不知所托。先是,张与蒲将之党有善,请吏护之,遂不及于难。十余日,廉使杜确将天子命,以统戈节令于军,军由是戢。郑厚张之德甚,因饰馔以命张中堂宴之,复谓曰:“姨之孤嫠未亡,提携幼稚,不幸属师徒大溃,实不保其身。弱子幼女,犹君之生也。岂可比常恩哉!今俾以仁兄礼奉见,冀所以报恩也。”命其子曰欢郎,可十余岁,容甚温美。次命女:“出拜尔兄,尔兄活尔。”久之,辞疾。郑怒曰:“张兄保尔之命。不然尔且虏矣。能复远嫌乎?”久之,乃至。常服悴容,不加新饰,垂鬟接黛,双脸断红而已。颜色艳异,光辉动人。张惊,为之礼。因坐郑旁,以郑之抑而见也,凝涕怨绝,若不胜其体者。问其年纪,郑曰:“今天子甲子岁之七月终,今贞元庚辰生十七年矣。”张生稍以词导之,不对。终席而罢。张自是惑之,愿致其情,无由得也。崔之婢曰红娘。生私为之札者数四,乘间遂道其衷。婢果惊沮,溃然而奔。张生悔之;翌日,婢复至。张生乃羞而谢之,不复云所求矣。婢因谓张曰:“郎之言,所不敢言,亦不敢泄。然而崔之族姻,君所详也,何不因其德而求娶焉?”张曰:“予始自孩提,性不苟合。或时纨绮闲居,曾莫流盼。不为当年,终有所蔽。昨日一席间,几不自持。数日来,行忘止,食忘饱,恐不能逾旦暮。 若因媒氏而娶,纳采、问名,则三数月间,索我干枯鱼之肆矣。尔其谓我何?”婢曰:“崔之贞顺自保,虽所尊不可以非语犯之,下人之谋,固难人矣。然而善属文,往往沉吟章句,怨慕者久之。 君试为喻情诗以乱之。不然,则无由也。”张大喜,立缀《春词》二首以投之。是夕,红娘复至,持彩笺以授张,曰:“崔所命也。”题其篇曰《明且三五夜》。其词曰:待月西厢下,迎风户半开。拂墙花影动,疑是玉人来。张亦微喻其旨。是夕岁二月旬有四日矣。崔之东有杏花一树,扳援可逾。既望之夕,张因梯其树而逾焉。达于西厢,则户半开矣。红娘寝于床上,因惊之。红娘骇曰:“郎何以至?”张因绐之曰:“崔氏之笺召我矣,尔为我告之。” 无几,红娘复来。连曰:“至矣,至矣!”张生且喜且骇,必谓获济。及女至,则端服严容,大数张曰:“兄之恩,活我之家厚矣。是以慈母以弱子幼女见托。奈何因不令之婢,致淫逸之词。始以护人之乱为义,而终掠乱以求之,是以乱易乱,其去几何?诚欲寝其词,则保人之好,不义。明之于母,则背人之惠,不祥。将寄于婢仆,又惧不得发其真诚。是用托短章,愿自陈启,犹惧兄之见难,是用鄙靡之词,以求其必至。非礼之动,能不愧心!特愿以礼自持,无及于乱。”言毕,翻然而逝。张自失者久之,复逾而出,于是绝望。数夕,张君临轩独寝,忽有人觉之,惊而起,则红娘敛衾携枕而至,抚张曰:“至矣,至矣! 睡何为哉!”并枕同衾而去。张生拭目危坐,久之,犹疑梦寐,然而修谨以俟。俄而红娘捧崔氏而至。至则娇羞融冶,力不能运支体,曩时端庄,不复同矣,是夕,旬有八日矣。斜月晶荧,幽辉半床,张生飘飘然,且疑神仙之徒,不谓从人间至矣。有顷,寺钟鸣,天将晓,红娘促去。崔氏娇啼宛转,红娘又捧之而去,终夕无一言。张生辨色而兴,自疑曰:“岂其梦耶?”及明,睹妆在臂,香在衣,泪光荧荧然,犹莹于茵席而已。是后十余日,杳不复至。张生赋《会真诗》三十韵,未毕,而红娘适至,因授之,以贻崔氏。 自是复容之,朝隐而出,暮隐而入,同会于曩所谓西厢者几一月矣。张生常诘郑氏之情,则曰:“知不可奈何矣,因欲就成之。”无何,张生将之长安,先以诗渝之。崔氏宛无难词,然而愁怨之容动人矣。将行之夕,再不复可见。而张生遂西。不数月,复游于蒲,舍于崔氏者又累月。崔氏甚工刀札,善属文。求索再三,终不可见。往往张生自以文挑之,亦不甚观览。大略崔之出人者,势必穷极,而貌若不知;言则敏辩,而寡于酬对;待张之意甚厚,然未尝以词继之。时愁艳幽邃,恒若不识,喜愠之容,亦罕形见。异时独夜操琴,愁弄凄恻。张窃听之。求之,则终不复鼓矣。以是愈惑之。张生俄以文调及期,又当西去。当去之夕,不复自言其情,愁叹于崔氏之侧。崔已阴知将诀矣,恭貌怡声,徐谓张曰:“始乱之,终弃之,固其宜矣,愚不敢恨。必也君乱之,君终之,君之惠也。则没身之誓,其有终矣,又何必深感于此行?然而君既不怿,无以奉宁。君常谓我善鼓琴,向时羞颜,所不能及。今且往矣,既君此诚。”因命拂琴,鼓《霓裳羽衣·序》,不数声,哀音怨乱,不复知其是曲也。左右皆欷。崔亦遽止之,投琴,位下流涟,趋归郑所,遂不复至。明旦而张行。明年,文战不胜,遂止于京。因贻书于崔,以广其意。崔氏缄报之词,粗载于此,云:“捧览来问,抚爱过深。儿女之情,悲喜交集。兼惠花胜一合,口脂五寸,致耀首膏唇之饰。虽荷殊恩,谁复为容。睹物增怀,但积悲叹。伏承便示于京中就业,进修之道,固在便安。但恨僻陋之人,永以遐弃。命也如此,知复何言!自去秋以来,常忽忽如有所失。于喧哗之下,或勉为语笑,闲宵自处,无不泪零。乃至梦寐之间,亦多叙感咽离忧之思,绸缪缱绻,暂若寻常。幽会未终,惊魂已断。 虽半衾如暖,而思之甚遥。一昨拜辞,倏逾旧岁。长安行乐之地,触绪牵情,何幸不忘幽微,眷念亡。鄙薄之志,元以奉酬。至于终始之盟,则固不在鄙。昔中表相因,或同宴处,婢仆见诱,遂致私诚。儿女之心,不能自固。君子有援琴之挑,鄙人无投梭之拒。及荐寝席,义盛意深。愚陋之情,永谓终托。岂期既见君子,而不能定情,致有自献之羞,不复明侍中帻,没身永恨,含叹何言!倘仁人用心,俯遂幽劣,虽死之日,犹生之年。如或达士略情,舍小从大,以先配为丑行,谓要盟之可欺,则当骨化形销,丹诚不没,因风委露,犹托清尘。存没之诚,言尽于此。临纸鸣咽,情不能申。千万珍重,珍重千万!玉环一枚,是儿婴年所弄,寄充君子下体所佩。玉取其坚润不渝,环取 其终始不绝。兼乱丝一绚,文竹茶碾子一枚。此数物不足见珍,意者欲君子如玉之真,秘志如环不解。泪痕在竹,愁绪萦丝。因物达诚,永以为好耳。心迩身遐,拜会无期。幽愤所钟,千里神合。 千万珍重!春风多厉。强饭为佳。慎言自保,无以鄙为深念。”张生发其书于所知,由是时人多闻之。所善杨巨源好属词,因为赋《崔娘诗》一绝云:清润潘郎玉不如,中庭蕙草雪销初。风流才子多春思,肠断萧娘一纸书。河南元稹亦续生《会真诗》三十韵,曰:微月透帘栊,萤光度碧空。遥天初缥缈,低树渐葱茏。龙吹过庭竹,鸾歌拂井桐。罗绡垂薄露,环佩响轻风。绛节随金母,云心捧玉童。更深人悄悄,晨会雨蒙蒙。珠莹光文履,花明隐绣笼。瑶钗行彩凤,罗彼掩丹虹。言自瑶华浦,将朝碧玉宫。因游里城北,偶向宋家东,戏调初微拒,柔情已暗通。低环蝉影动,回步玉尘蒙。转面流花雪,登床抱绩丛。鸳鸯交颈舞,翡翠合欢笼。眉黛羞偏聚,唇朱暖更融。气清兰蕊馥,肤润玉肌丰,无力慵移履,多娇爱敛躬。汗光珠点点,发乱绿葱葱。方喜千年会,俄闻五夜穷。流连时有限,缱缮意难终。慢脸含愁态,芳词誓素衷。赠环明运合,留结表心同。啼粉流晓镜,残灯绕虫。华光犹冉冉,旭日渐瞳瞳。乘骛还归洛,吹萧亦止嵩。衣香犹染麝,枕腻尚残红。幂幂临塘草,飘飘思渚蓬。素琴鸣怨鹤,清汉望归鸿。海阔诚难度,天高不易冲。行云无处所,萧史在楼中。张之友闻之者,莫不耸异之,然而张亦志绝矣。稹特与张厚,因征其词。张曰:“大凡天之所命尤物也,不妖其身,必妖于人,使崔氏子遇合富贵,乘宠娇,不为云为雨,则为蚊为螭,吾不知其所变化矣。昔殷之辛,周之幽,据百万之国,其势甚厚。然而一女子败之,溃其众,屠其身,至今为天下笑。余之德不足以胜妖孽,是用忍情。”于时坐者皆为深叹。后岁余,崔已委身于人,张亦有所娶。后乃因其夫言于崔,求以外兄见。夫语之,而崔终不为出。张怨念之诚,动于颜色。知之,潜赋一章,词曰:自从别后减容光,万转千回懒下床。不为旁人羞不起,为郎憔淬却羞郎。竟不之见。后数日,张生将行,又赋一章以谢绝之:弃置今何道,当时且自亲。还将旧来意,怜取眼前人。自是,绝不复知矣。时人多许张为善补过者。予常于朋会之中,往往及此意者,使夫知者不为,为之者不惑。贞元岁九月,执事李公垂宿于予靖安里第,语及于是,公垂卓然称异,遂为《莺莺歌》以传之。崔氏小名莺莺,公垂以名篇。 李绅莺莺本传歌伯劳飞迟燕飞疾,垂杨绽金花笑日。绿窗娇女字莺莺,金雀姬鬟年十七。黄姑天上阿母在,寂寞霜姿素莲质。门掩重关萧寺中,芳草花时不曾出。 杜舍人牧之次会真诗三十韵鹦鹉出深笼,麒麟步远空。拂墙花,透户月胧胧。暗度飞龙竹,潜挨宿凤桐。松篁摇夜影,锦绣动春风。远信传青鸟,私期避玉童。柳烟轻漠漠,花气淡蒙蒙。小小钗簪凤,盘盘髻绾龙,无言欹宝枕,面背银。姑射临仁阙,嫦娥降月宫。精神绝赵北,颜色冠浦东。密约千金直,灵犀一点通。 修眉娥绿扫,媚脸粉相蒙。燕隐凝香垒,蜂藏芍药丛。留灯垂绣幕,和月簌帘栊。弱体花枝颤,娇颜汗颗融。笋抽纤玉软,莲衬采颐丰。笑吐丁香舌,轻摇杨柳躬。未酬前恨足,肯放此情松。幽会愁难再,通宵意未穷。锦裳温未暖,玉漏滴将终。密语重言约,深盟各诉衷。树交连理并,蒂结合欢同。烟篆销金兽,灯花落玉虫。残星光闪闪,曙色影瞳瞳,别泪倾江海,行云蔽华嵩。花钿留宝靥,罗帕记(一作寄)新红。有梦思春草,无因系断篷。伤心别怨鹤,仁目送归鸿。厚德难酬报,高天可径冲。寸诚言不已,封在锦笺中。 王性之传奇辨证(汝阴王)尝读苏内翰赠子野诗云:“诗人老去莺莺在。”注言,所谓张生乃张籍也。仆按:微之所作传奇,莺莺事在贞元十六年春。又言“明年、生文战不利”,乃在十七年。而唐登科记张籍,以贞元十五年商郢下登科。既先二年,决非张籍明矣。每观斯文,抚卷叹息,未知张生男为何人。意其非微之一等人不可当也。会清源庄季裕为仆言,友人杨阜公尝读微之所作姨母郑氏墓志云:“其既丧夫,遭军乱。”微之为保护其家备至。则所谓传奇者,盖微之自叙,特假他姓以避就耳。仆退而考微之《长庆集》,不见所谓郑氏志文,岂仆家所收未完,或别有他本。然细味微之所叙,及考于他书,则与李裕之所说皆合。盖昔人事有悖于义者,多托之鬼神梦寐,或假自他人,或云见别书,后世犹可考也。微之心不自抑,既出之翰墨,姑易其姓氏耳。不然,为人叙事,安能委曲详尽如此。 按乐天作微之墓志,以太和五年薨,年五十三,则当以大历十四年己未生,至贞元十六年庚辰,正二十二岁(传奇言生年二十二未知女色)。又韩退之作微之妻韦丛志文:“作婿韦氏时,微之始以选为校书郎”,正传奇所谓“后岁余生亦有所娶也”(贞元十八年,微之始中书判拔萃,授校书郎,年二十四)。又微之作陆氏姊志云:“予外祖父授睦州刺史郑济。”白乐天作微之母郑夫人志,亦言郑济女。而唐崔氏谱,永宁(一作定)尉鹏,亦娶郑济女。则莺驾者乃崔鹏之女,于微之为中表。 正传奇所谓郑氏为异派之从母者也。非特此而已。仆家有微之作元氏《古艳诗》百余篇,中有春词二首,其间皆隐驾字(传奇言,生立缀春词二首以授之,不书讳字者即此意)。及自有《莺莺诗》、《离思诗》、《杂忆诗》,与传奇所载,犹一家说也。又有《古决绝词》、《梦游春词》,前叙所遇,后言舍之以义,及叙娶韦氏之年,与此无少异者(《梦游春词》云:当年二纪初,佳节三星度,韦门正全盛,出入多欢裕。二纪初,谓二十四岁也)。其诗多言双文,意为二莺字为双文也。并书于后,使览者可考焉。 又意,《古艳诗》多微之专因莺莺而作无疑。又微之《百韵诗》寄乐天云:山岫当阶翠,墙花拂面枝,莺声爱娇小,燕翼玩透迤。注:昔于赋诗云。“为见墙头拂面花”,时惟乐天知此事。又云,幼年与蒲中诗人杨巨源友善,日课诗(传奇云:生发其书于所知,予亦闻其说,生所善杨巨源为赋崔娘一绝)。凡是数端,有一于此可验,决为微之无疑。况于如是之众耶。然必更以张生者,岂元与张受姓命氏本同所自出耶(张姓,出元氏之后,元姓亦然。为跋氏,至后魏有国,改姓元氏),仆喜讨论,考合同异。每闻一事,隐而未见,及可见而不同,如瓦砾之在怀,必欲讨阅,归于一说而后己。尝谓:“读千载之书,探千载之迹必须尽见当时事理,如身履其间,丝分缕解,终始备尽,乃可以置议论;若略执一言一事,未见其余,则事之相戾者多矣。”又谓:“前世之事,无不可考者,特学者观书少而未见尔。 微之所遇合,虽涉于流宕自放,不中礼义,然名辈流凤(流风一作风流)余韵,照映后世,亦人间可喜事。而士之臻此者特鲜矣。虽巧为避就,然意微而显见于微之其他文辞者,彰著又如此。故反复抑扬,张而明之,以信其说。他时见所谓姨母郑氏志文,当详载于后云。”元微之古艳诗词《春词》二首:春来频到宋家东,垂袖开怀待好风。莺藏柳暗无人语,惟有墙花满树红。其二:深院元人草树光,娇莺不语趁阴藏。等闲弄水浮花片,流出门前赚阮郎。《莺莺诗》一首:殷红浅碧旧衣裳,取次梳头雅淡妆。夜合带烟笼晓日,牡丹经雨泣残阳。依稀似笑还非笑,仿佛闻香不是香。频动横波娇(一作嗔)不语,等闲教见小儿郎。《杂思》五首:自爱残妆晓镜中,钗镘簪绿丝丛。(馒一作漫)须臾日射燕脂颊,一朵红酥旋欲融。其二:山泉散漫绕阶流,万树桃花映小楼。闲读道书慵未起,水晶帘下看梳头。其三:红罗著压逐时新,杏子花纱嫩曲尘。第一莫嫌才地薄,些些纰缦最宜人。其四:曾经沧海难为水,除却巫山不是云。取次花丛懒口顾,半缘修道半缘君。其五:寻常百种花齐发,偏摘梨花与白人。今日江头两三树,可怜枝叶度残春。《春晓词》一首:半欲天明半未明,醉闻花气睡闻莺。蛙(一作娃)儿撼(一作感)起钟声动,二十年前晓寺情。《古决绝词》三首:乍可为天上牵牛织女星,不愿为庭前红槿枝。 七月七日一相见,故心终不移。 哪能朝开暮飞去,一任东西南北吹。 分不两相守,恨不两相思。 对面且如此,背面当何知。春风撩乱怕劳语,此时抛去时,握予苦相问,竟不言后期。君情即决绝,妾意亦参差。借如死生别,安得长苦悲。其二:噫春冰之将泮,何余怀之独结?有美一人,于焉旷绝。一日不见,比一日于三年,况三年之旷永别。水得风兮小而已波,徇在苞兮高不见节。矧桃李之当春,竟众人之攀折。我自顾悠悠而若云,又安能保君皓皓之如雪,感破镜之分明,睹泪痕之余血。幸他人之既不我先,又安能使他人之终不我夺。已焉哉!织女嫁黄姑,一年一度暂相见,彼此隔河何事无。其三:“夜夜相抱眠,幽恨尚沉结。哪堪一年事,长遣一宵说。但感久相思,何暇暂相悦。虹桥薄夜成,龙驾寝晨列。生憎野鹊性迟回,死恨天鸡识时节。曙色渐瞳,华星次明灭。一去又一年,一(一作年)年何时(一作可)彻。有此迢递期,不如死生别。天公隔(一作既)是妒相怜,何不便教相决绝。《杂忆》五首:今年寒食元月光,月色才侵已上床。忆得双文通内里,玉龙深处暗闻香(闻当做焚)。其二:花笼微月竹笼烟,百尺丝绳拂地县。忆得双文人静后,潜教桃叶送秋千。其三:寒轻夜浅绕回廊,不辨花丛暗辨香。忆得双文笼月下,小楼前后捉迷藏。其四:山榴似火叶相兼,亚枝低墙半拂檐。忆得双文独披掩,满头花草倚新帘。其五:春冰消尽碧波湖,漾影残霞似有无。忆得双文衫子薄,钿头云映褪红酥。《赠双文》一首:艳极翻含态,怜多转自娇。有时还自笑,闲坐更无聊。晓月行看堕,春酥旋欲消。何因肯垂手(一作首),不敢望回腰。《梦游春词》一首:昔岁梦游春,梦游何所遇?梦人深洞中,果遂平生趣。清冷浅漫溪,画肪兰篙渡。过尽万株桃,盘旋竹林路。长廊抱小楼,门牖相回互。楼下杂花丛,池丛绕鸳鹭。池光漾彩霞,晓日初明煦。未敢上阶行,频移曲池步。乌龙不作声,碧玉曾相慕。渐到帘幕问,徘徊意犹惧。闲窥东西阁,奇玩参差布,格子碧油糊,驼驹紫金镀。逡巡日渐高,影响人将寝。鹦鹉饥乱鸣,娇娃睡犹怒(娃一作蛙)。帘开侍儿起,见我遥相谕。铺设绣红茵,施张钿妆具。潜寨翡翠帷,瞥见珊瑚树。不见花貌人,空惊香若雾。回身夜合偏,敛态晨霞聚。睡脸桃破风,汗妆莲委露。丛梳百叶髻(时世髻也),金蹙重台履(踏殿样也)。纰软殿头裙(瑟瑟也),玲珑合欢裤(夹缬也)。鲜妍脂粉薄,暗淡衣裳故。敢似红牡丹,雨来春欲暮。梦魂良易惊,灵境难久寓。夜夜望天河,无由重沿沂。结念心所期,返如掸顿悟。觉来八九年,不向花回顾。杂洽两京春,喧闻众禽护。我到看花时,但作怀仙句。 浮生转经历,道性尤坚固。近作梦仙诗,亦知劳肺腑。一梦何足云,良时自昏娶。当年二世初,佳节三星度。朝玉佩迎,高松女萝附。韦门正全盛,出入多欢裕。《乐天和微之梦游春诗序》云:“斯言不可使不知吾者知;知吾者亦不可使不知,知乐天知吾者,吾不敢不使吾子知。即辱斯言,三复其旨。大抵悔既往而悟将来也。”正谓此事,非张籍益明也。 鸳鸳传跋予向在武林日,于一友人处,见陈居中所画唐崔丽人图。其上有题云:并燕莺为字,联徽氏姓崔。非姻宜采画,秀玉胜江梅。薄命千年恨,芳心一寸灰。西厢旧红树,曾与月徘徊。予丁卯春三月,衔命陕右,道出于蒲东。普救之僧舍所谓西厢者,有唐丽人崔氏女遗照在焉,因命画师陈居中绘摹真像。意非登徒子之用心,迨将勉情钟终始之戒,仍拾四十言,使好事者和伯劳之歌以记云。泰和丁卯林钟吉日,十洲种玉大志宜之题。延庚申春二月,余传命至东平,顾市鬻双鹰图。观久之,弗见主人而归。夜宿府治西轩,梦一丽人,绡裳玉质,逡巡而前曰:“君玩双鹰图,虽佳,非君几席间物。妾流落久矣,有双鹰名冠古今,愿托君为重。”觉而怪之,未卜其何祥。迟明欲行,忽主人携鹰图来,且四轴。余意丽人双鹰,符此数耳。继出一小轴,乃梦所见,有诗四十字,跋语九十八。识曰:泰和丁卯出蒲东普救僧舍,绘唐崔氏莺莺真,十洲种玉大志宜之题。”画、诗、书皆绝,神品也。余惊诧良久。时有司群官吏环视,因缩不自,托以跋语佳胜赎之。吁!物理相感,果何如也。岂法书名画自有灵耶?抑名不朽者随神耶,遇合有定数耶?余尝谓,关睢硕人,姿德兼备,君子之配也。琴心雪句,才艳联芳,文士之偶也。自诗书道废,丈夫弗学,况女流乎。故近世非无秀色,往往脂粉腥秽,鸦凤莫辨。求其仿佛待月章之万一,绝代无闻焉。此亦慨世降之一端也。因归于我,义弗辞已。宜之者,盖前金赵愚轩之字,曾为巩西簿。遗山谓泰和有诗名,五言平淡,他人未易造,信然。泰和丁卯,迨今百十四年。云其月二日,壁水见士思容题。 右共五百九字。虽不知壁水、见士为何人,然二君之风韵可见。俟因俾嘉禾绘工盛懋临写一轴,适舅氏赵公待制雍,见而爱之,就为录文于上。按,唐元微之传奇莺莺事,以为张生寓蒲之普救寺,适有崔氏孀妇亦止兹寺。崔氏妇,郑氏也。 生出于郑,视郑则异派之从母。因丁文雅军扰掠蒲人,郑惶骇不知所措。生与将之灵善,请吏护之,不及于难。郑厚生德,谓曰:“姨之弱子幼女,当以仁兄之礼奉承。”命莺莺出拜,颜色艳异,光辉动人。生问其年纪,郑曰“十七岁矣。”生自是私礼莺莺之侍婢红娘,间道其意,既而诗章往复,遂酬所愿。中间离合多故,然不能终谐伉俪。说者以为生即张子野。宋王性之著《传奇辨证》,按微之作姨母郑氏墓志云:其既丧夫遭军乱,微之为保护其家。又作陆氏志云:余外祖睦州刺史郑济。 白乐天作微之母郑氏志,亦言郑济女。而唐崔氏谱,永宁尉鹏娶郑济女。则莺莺乃崔鹏之女,于微之为中表也。传奇言生年二十二,乐天作微之墓志,以大和五年死,年五十三,即当以大历十四年己未生,至贞元庚辰,正二十二岁。凡此数端,决为微之无疑,特托他姓以避耳。事具《候靖录》中。
【zhùshì】
  táng dài zhēn yuán nián jiānyòu wèi zhāng shēng xìng wēn 'ér gǎn qíngfēng xiāo róng mào piào liàng zhì jiān qiáng fán shì de shì qíngjiù bié xiǎng ràng zuòyòu shí gēn péng yǒu chū yóu lǎn yǐn yànzài luàn fēn rǎo de fāngbié réndōu chǎo nào qǐhòngméi wán méi liǎohǎo xiàng biǎo xiàn chū yīn 'ér zhēng xiān kǒng hòuér zhāng shēng zhǐ biǎo miàn shàng féng chǎng zuò bān yǎn zhe cóng cānyù shǐ zhōng bǎo chí wěn zhòngsuī rán shì 'èr shí sān suì liǎohái méi yòu zhēn zhèng jiē jìn guò jiē jìn de rén biàn wèn biǎo shì qiàn hòu shuō dēng shì hàosè de rénquè liú xià liǎo hǎo de pǐn xíng dǎo shì huān měi de què zǒng méi ràng pèng shàngwèishénme zhè yàng shuō fán chū zhòng de měi wèi cháng liú xīnpíng zhè zhī dào shì méi yòu gǎn qíng de rén wèn de rén zhè cái liǎo jiě zhāng shēngguò liǎo jiǔzhāng shēng dào zhōu yóu lǎn zhōu de dōng miàn shí duō chùyòu miào míng jiào jiù zhāng shēng jiù zhù zài miàndāng shí zhèng hǎo yòu cuī jiā guǎ jiāng yào huí cháng 'ān guò zhōu zàn zhù zài zhè miào zhōngcuī jiā guǎ shì zhèng jiā de 'érzhāng shēng de qīn xìng zhènglùn qīn suàn shì lìng zhī pài de zhè niánhún jiān zài zhōuyòu huàn guān dīng wén huì dài bīngjūn rén chèn zhe bàn sāngshì jìn xíng sāo rǎo qiǎng jié zhōu réncuī jiā cái chǎn hěn duōyòu yòu hěn duō zàn zhù chù miǎn jīng huāng hài zhī kào shuízài qián zhāng shēng gēn zhōu jiànglǐng xiē rén yòu jiāo qíngjiù tuō men qiú guān bǎo cuī jiāyīn cuī jiā méi zāo dào bīng zāiguò liǎo shí tiānlián shǐ què fèng huáng zhī mìng lái zhù chí jūn xiàng jūn duì xià liǎo mìng lìngjūn duì cóng cái 'ān dìng xià láizhèng fēi cháng gǎn zhāng shēng de 'ēn shì bǎi jiǔ kuǎn dài zhāng shēngzài táng de zhèng zhòngjǔ xíng yàn yǐnyòu duì zhāng shēng shuō:“ shì guǎ dài zhe hái xìng zhèng gǎn shàng jūn duì luànshí zài shì bǎo zhù shēng mìngruò xiǎo de 'ér nián yòu de 'érdōushì kuī gěi liǎo men zài shēng mìngzěn me gēn píng cháng de 'ēn yàng kàn dài xiàn zài ràng men duì dài rén xiōng de jié bài jiàn wàng bào de 'ēn qíng。” biàn jiào de 'ér bài jiànér jiào huān láng yuē shí duō suìróng mào piào liàngjiē zhe jiào 'ér bài jiàn:“ chū lái bài jiàn rén xiōngshì rén xiōng jiù liǎo 。” guò liǎo hǎo jiǔ wèi chū láituī shuō yòu bìngzhèng shēng shuō:“ shì zhāng xiōng bǎo zhù liǎo de mìng rán de huà jiù bèi qiǎng zǒuhái jiǎng jiū shénme yuǎn xián ?” guò liǎo hǎo jiǔ cái chū láichuānzhuó píng cháng de miàn mào fēng rùnméi jiā xīn xiān de zhuāng shìhuán xíng de fàjì xià chuí dào méi bàngliǎng sāi fēi hóngmiàn yàn zhòng tóngguāng cǎi huàn fēi cháng dòng rénzhāng shēng fēi cháng jīng de měi mào máng gēn jiàn zhī hòu zuò dào liǎo zhèng de shēn bàngyīn wéi shì zhèng qiǎngpò chū jiàn deyīn 'ér yǎn guāng xié zhe zhù shì bié chùxiǎn chū hěn qíng yuàn de yàng shēn hǎo xiàng zhī chí zhù shìdezhāng shēng wèn nián língzhèng shuō:“ xiàn zài de huáng shàng jiá nián de yuè shēngdào zhēn yuán gēng chén niánjīn nián shí suì liǎo。” zhāng shēng màn màn yòng huà kāi dǎo yǐn dòudàn zhèng de 'ér gēn běn huí yàn huì jié shù liǎo zhǐ hǎo zuò zhāng shēng cóng niàn niàn wàngxīn qíng zài néng píng jìngxiǎng xiàng biǎo bái de gǎn qíngquè méi yòu huìcuī shì de huán jiào hóng niànzhāng shēng xià duō xiàng kòu tóu zuò chèn shuō chū liǎo de xīn shì huán guǒ rán xià huài liǎohěn hài xiū páo liǎozhāng shēng hěn hòu huǐ 'èr tiān huán yòu lái liǎozhāng shēng xiū kuì dào qiàn zài shuō xiāng qiú de shì huán shì duì zhāng shēng shuō:“ de huà gǎn zhuǎn gǎn xiè rán 'ér cuī jiā de nèi wài qīn shì liǎo jiě dewèishénme píng zhe duì jiā de 'ēn qíng xiàng men qiú hūn ?” zhāng shēng shuō:“ cóng hái tóng shí hòu xìng qíng jiù suí biàn yòu shí men zài céng kàn guò shuídāng nián kěn zuò de shì jīn dào hái shì zài guàn shàng zuò láizuó tiān zài yàn huì shàng jīhū kòng zhì zhè tiān láizǒu wàng liǎo dào shénme fāng chī fàn gǎn jué chū bǎo hái shì méi bǎokǒng guò liǎo zǎo wǎn jiù huì yīn xiāng 'ér liǎo guǒ tōng guò méi rén qīnyòu yào cǎi yòu yàowèn míng’, shǒu duō hěnshǎo shuō sān yuè shí kǒng jiù huì zài rén shì liǎo shuō gāi bàn ?” huán shuō:“ cuī xiǎo jiě zhèng pài jǐn shèn hěn zhù bǎo shǐ suǒ zūn jìng de rén néng yòng zhèng jīng de huà chù fàn cái de zhù jiù gèng nán shǐ jiē shòurán 'ér hěn huì xiě wén zhāngcháng cháng kǎo tuī qiāo wén zhāng xiě yuàn hèn de qíng xíng cháng chí hěn jiǔnín shì tàn zuò xiē qíng shī lái dòng fǒu shì méi yòu bié de mén liǎo。” zhāng shēng fēi cháng gāo xīng shàng zuò liǎo liǎng shǒu shī jiāo gěi liǎo hóng niàndāng tiān wǎn shànghóng niàn yòu lái liǎo zhe cǎi xìn zhǐ jiāo gěi zhāng shēng shuō:“ zhè shì cuī xiǎo jiě ràng jiāo gěi de。” kàn piān shī de shìmíng yuè sān 》, shī xiě dào:“ dài yuè xiāng xiàyíng fēng bàn kāi qiáng huā yǐng dòng shì rén lái。” zhāng wēi wēi míng bái liǎo shī de hán dāng tiān wǎn shàngshì 'èr yuè shí cuī yīng yīng zhù fáng de dōng miàn yòu xìng huā shùpān shàng yuè guò qiángyīn shí de wǎn shàngzhāng shēng shì shù dāng zuò guò qiáng dào liǎo xiāng fáng kànmén guǒ rán bàn kāi zhehóng niàn tǎng zài chuáng shàngzhāng shēng hěn chī jīnghóng niàn shí fēn hài shuō:“ zěn me lái liǎo?” zhāng shēng duì shuō:“ cuī xiǎo jiě de xìn zhōng zhào lái de tōng bào xià。” huì 'érhóng niàn yòu lái liǎolián shēng shuō:“ lái liǎolái liǎo!” zhāng shēng yòu gāo xīng yòu hài wéi dìng huì chéng gōngděng dào cuī xiǎo jiě dào liǎojiù kàn chuān dài zhěng biǎo qíng yán shēng shǔluò zhāng shēng shuō:“ 'ēn jiù liǎo men quán jiāzhè shì gòu de 'ēn liǎoyīn de qīn yòu ruò de tuō gěi wèishénme jiào dǒng shì de huánsòng lái liǎo yín luàn fàng dàng kāi shǐ shì bǎo bié rén miǎn shòu bīng luànzhè shì zuì zhōng chéng wēi yào xié lái suǒ zhè shì luàn huàn luànèr zhě xiāngchà jiǎ shuō jiù shì bǎo bié rén de piàn wěi xíng wéishì xiàng qīn shuō míng zhè jiàn shì jiù liǎo rén jiā de 'ēn huì xiángxiǎng ràng zhuǎn gào yòu néng biǎo de zhēn shí de xīn yīn jiè yòng duǎn xiǎo de shī zhāngyuàn shuō míngyòu yòu suǒ shǐ yòng liǎo bàng qiāo de yán biàn shǐ dìng lái dào guǒ de dòngnéng xīn yòu kuì zhǐ wàng yòng yuē shù yào xiàn yín luàn de tán。” shuō wán shàng jiù zǒu liǎozhāng shēng lèng liǎo lǎo bàn tiān zhī dào zěn yàng cái hǎozhǐ hǎo yòu fān guò qiáng huí liǎo shì chè jué wàng lián wǎn shàngzhāng shēng kào jìn chuāng shuì jué rán yòu rén jiào xǐng liǎo zhāng shēng jīng kǒng zuò liǎo láiyuán lái shì hóng niàn bào zhe bèi dài zhe zhěn tóu lái liǎoān wèi zhāng shēng shuō:“ lái liǎolái liǎohái shuì jué gànshénme?” zhěn tóu bìng pái lái bèi zài rán hòu jiù zǒu liǎozhāng shēng liǎo yǎn jīngduān zhèng zuò zhe děng liǎo bàn tiān xīn shì zài zuò mèngdàn shì hái shì bàn zhěng zhěng gōng gōng jìng jìng děng dài zhe cháng shí jiān hóng niàn jiù zhe cuī yīng yīng lái liǎolái liǎo hòu cuī yīng yīng xiǎn yāo měi xiū shùn měi hǎo xiàng zhī chí liǎo zhī gēn cóng qián de duān zhuāng wán quán yàng wǎn shàng shì shí xié guà zài tiān shàng de yuè liàng fēi cháng jiǎo jiéjìng jìng de yuè guāng zhào liàng liǎo bàn chuángzhāng shēng jìn piāo piāo ránjiǎn zhí xīn shì shén xiān xià fán rèn wéi shì cóng rén jiān lái deguò liǎo duàn shí jiān de zhōng xiǎng liǎotiān yào liàng liǎohóng niàn cuī kuài zǒucuī xiǎo jiě jiāo shēng yīn wěi wǎnhóng niàn yòu zhe zǒu liǎozhěng wǎn shàng yīng yīng méi shuō huàzhāng shēng zài tiān mēngmēngliàng shí jiù chuáng liǎo huái shuō:“ nán dào zhè shì zuò mèng ?” děng dào tiān liàng liǎokàn dào huà zhuāng pǐn de hén hái liú zài shàngxiāng hái liú zài shàngzài chuáng shàng de lèi hén hái wēi wēi liàngjīng yíngzhè hòu shí tiānguān yīng yīng de xiāo diǎn méi yòuzhāng shēng jiù zuòhuì zhēn shīsān shí yùnhái méi zuò wánhóng niàn lái liǎo shì jiāo gěi liǎo ràng sòng gěi cuī yīng yīngcóng yīng yīng yòu yǔn liǎozǎo shàng tōu tōu chū wǎn shàng tōu tōu jìn lái kuài 'ér 'ān qǐn zài qián suǒ shuō de xiāng fāngjīhū yuèzhāng shēng cháng wèn zhèng de tài yīng yīng jiù shuō:“ méi yòu bàn gào 。” zhāng shēng biàn xiǎng gēn dāng miàn tán tán chéng zhè jiàn shì jiǔzhāng shēng jiāng cháng 'ānxiān qíng kuàng gào cuī yīng yīngcuī yīng yīng fǎng méi yòu wéi nán de huàrán 'ér yōu chóu mányuàn de biǎo qíng lìng rén dòng xīnjiāng yào zǒu de 'èr tiān wǎn shàngyīng yīng méi yòu láizhāng shēng shì xiàng zǒu liǎoguò liǎo yuèzhāng shēng yòu lái dào zhōugēn cuī yīng yīng yòu huì liǎo yuècuī yīng yīng xiěde hěn hǎohái shàn xiě wén zhāngzhāng shēng zài sān xiàng suǒ yàodàn shǐ zhōng méi jiàn dào de wén zhāngzhāng shēng cháng cháng yòng wén zhāng tiǎo dòucuī yīng yīng kàn shàng jiǎng cuī yīng yīng chāo guò zhòng rén dào gāo de chéng ér biǎo miàn shàng hǎo xiàng dǒngyán tán mǐn jié xióng biànquè hěn shǎo yìng chóuduì zhāng shēng qíng shēn hòurán 'ér què wèi yòng huà biǎo chū láijīng cháng yōu chóu xiàn yǐn wēi shēn suìquè cháng xiàng zhī shí de yàng de biǎo qínghěn shǎo xiǎn xiàn wài biǎoyòu tiān wǎn tánqínxīn qíng yōu chóutánzòu de qǔzǐ hěn shāng gǎnzhāng shēng tōu tōu tīng dào liǎoqǐng qiú zài tánzòu què shǐ zhōng méi tánzòuyīn zhāng shēng gèng cāi tòu de xīn shì jiǔ zhāng shēng kǎo shì de dào liǎoyòu gāi dào biān lín zǒu de wǎn shàngzhāng shēng zài shuō de xīn qíngér zài cuī yīng yīng miàn qián yōu chóu tàn cuī yīng yīng 'àn 'àn zhī dào jiāng yào fēn bié liǎoyīn 'ér tài gōng jìngshēng yīn róu màn màn duì zhāng shēng shuō:“ xiān shì wán nòngzuì hòu shì diū dāng rán shì tuǒdàng de gǎn yuàn hèn dìng yào wán nòng liǎo yòu yóu zuì zhōng shì de 'ēn huìjiù lián shān méng hǎi shì yòu dào tóu de shí hòu yòu duì zhè de yòu zhè me duō gǎn chù rán 'ér rán gāo xīng méi yòu shénme 'ān wèi de cháng shuō shàn cháng tánqín cóng qián hài xiūbàn dàoxiàn zài jiāng zǎo zǒu liǎoràng tánqínjiù mǎn nín de yuàn。” shì kāi shǐ tánqíndàn de shì cháng hái méi dàn shēng chū de bēi 'āi de shēng yīn yòu yuàn yòu luàn zài zhī dào dàn de shì shénme qǔzǐshēn biān de rén tīng liǎo liǎo láicuī yīng yīng rán tíng zhǐ liǎo yǎn zòurēng xià liǎo qínlèi liú mǎn miàn huí dào liǎo qīn chùzài méi yòu lái 'èr tiān zǎo shàng zhāng shēng chū liǎo 'èr niánzhāng shēng méi yòu kǎo zhōngbiàn liú zài cháng 'ān shì xiě gěi cuī yīng yīng fēng xìnyào shì qíng kàn kāi xiēcuī yīng yīng de huí xìn lüè jìzǎi xìn zhōng shuō:“ pěng lái xìnzhī dào duì gǎn qíng hěn shēn hòunán zhī qíng de liú shǐ bēi jiāo yòu sòng huā shèng cùn kǒu zhī sòng zhè xiē shì xiǎng shǐ tóu zēng cǎishǐ zuǐ chún rùn suī rán chéng shòu shū de 'ēn huìdàn bàn liǎo yòu gěi shuí kàn kàn dào zhè xiē dōng gèng zēng jiā liǎo xiǎng niànzhè xiē dōng gèng shǐ bēi shāng tàn yuè lái yuè duō liǎo jiē shòu liǎo dào jīng chéng cān jiā kǎo shì de rèn ér jìn shēn de jìngjiù yīnggāi zài cháng 'ān 'ān xià xīn láizhǐ hàn guài qiǎn lòu de yīn wéi yuǎn 'ér bèi diū zài zhè shì de mìng gāi hái néng shuō shénme cóng nián qiū tiān láicháng cháng jīng shén huǎng xiàng shī diào liǎo shénmezài xuān nào de chǎng yòu shí miǎnqiǎng shuō xiàoér zài qīng xián de wǎn chù shízěn néng tōu tōu liú lèishèn zhì zài shuì mèng dāng zhōng cháng gǎn tàn wūyèxiǎng dào bié yōu chóu yòu chán miánzhēn jué men xiāng chù de shí jiān tài duǎnsuī rán hěn duǎn yòu hěn píng cháng xiāng huì méi yòu jié shùhǎo mèng rán zhōng duàn liǎosuī rán bèi de bàn hái shǐ rén gǎn dào wēn nuǎndàn xiǎng niàn gèng duō gèng yuǎnhǎo xiàng zuó tiān cái fēn bié shì zhuǎn yǎn jiù guò nián liǎocháng 'ān shì xíng de fāng zhī shì shénme qiān dòng liǎo de hái xiǎng zhe zhè wēi dào de rén shì què xiǎng niàn méi yòu biān méi yòu yánzhǐ shì xià bēi wēi de tóu xiàng xiè shénmezhì men de shān méng hǎi shì cóng lái méi yòu gǎi biàn cóng qián gēn biǎo qīn guān xiāng jiē chùyòu shí tóng yàn yǐn xiāng chùshì yǐn yòu shì jiù zài xià chéng xīnqīng chūn nán de xīn néng kòng zhì yòu shí jiè tīng qín lái tiǎo dòu méi yòu xiàng tóu suō yàng de juéděng dào tóng qíng hěn nónggǎn qíng hěn shēn chǔn qiǎn de xīnrèn wéi zhōng shēn yòu liǎo kào xiǎng dào jiàn liǎo nín hòuquè néng chéng hūn zhì gěi zào chéng liǎo de xiū chǐ zài yòu guāng míng zhèng de zuò de huìzhè shì hòu huì hàn de shì qíng zhǐ néng xīn zhōng tàn hái néng shuō shénme guǒ rén de rén kěn jìn xīn jìn tiē de zhōngyīn 'ér wěi chéng quán hūn shì me shǐ liǎo huì xiàng huó zhe de shí hòu yàng gāo xīnghuò shì tōng de rén qièshì qíng kàn hěn suí biàn lüè xiǎo de fāng miànér zhǐ kàn de fāng miàn hūn qián jié kàn zuò chǒu xíng xié dìng de méng yuē kàn zuò yào xié de tiáo jiàn me xíng suī rán xiāo shīdàn chéng xīn huì mǐn mièpíng zhe fēng jiè zhe de líng hún hái huì gēn zài de shēn biān shēng de chéng xīnquán biǎo zài zhè xìn shàng miàn liǎomiàn duì xìn zhǐ chéng shēnggǎn qíng jué shū chū láizhǐ shì wàng qiān wàn 'ài qiān wàn 'ài huán méi shì yīng 'ér shí dài guò de quán chōng nín pèi dài de dōng 。‘ de jiān rùn gǎi biàn。‘ huán de shǐ zhōng duànjiā shàng tóu wén zhú chá niǎn méizhè zhǒng dōng bìng zhí bèi kàn zhòng de guò shì xiǎng ràng nín bān zhēn chéng biǎo shì de zhì xiàng huán yàng néng jiě kāilèi hén luò dào liǎo zhú shàngchóu mèn de qíng xiàng chán rào de jiè biǎo qíng yǒng yuǎn chéng wéi xiāng hǎoxīn jìn shēn yuǎnxiāng huì méi yòu huì liǎonèi xīn de yōu huì qiān xiāng huì qǐng qiān wàn 'ài bǎo yào lǎo fàng zài xīn shàng。” zhāng shēng de xìn gěi hǎo péng yǒu kàn liǎoyóu dāng shí yòu hěn duō rén zhī dào liǎo zhè shìzhāng shēng de hǎo yǒu yáng yuán hǎo xiě shī tián jiù zhè shì zuò liǎo shǒucuī niànjué shī:“ qīng rùn pān láng zhōng tíng huì cǎo xuě xiāo chūfēng liú cái duō chūn cháng duàn xiāo niàn zhǐ shū。” nán de yuán zhěn jiē zhe zhāng shēng de huì zhēn shī yòu zuò cái sān shí yùnshī xiě dàowēi wēi de yuè guāng tòu guò chuāng líng lián zhào shì nèitiān kōng bèi yuè yìng yòu xiē míng liàngzài yuè guāng zhī xià yáo yuǎn de tiān kōng xiǎn chù de shù lüè chū qīng cuì de yán fēng chuī zhe yuàn zhōng de zhú shēng lóng yínluán niǎo de shēng chuān guò liǎo jǐng bàng de tóng shùluó xiāo piāo xiàng shēn shàng pèi dài de shì zài qīng fēng zhōng chū xiǎng shēng zhàng suí zhe wáng ’, yún zhōng tuō zhe tóng’。 wǎn rén jìng shēngzǎo chén xiāng huì shí què xià zhe xiù xié shàng qiàn zhe zhū lèi de shì guāng shǎn shǎn debìng xiù yòu míng xiǎn de lóng xíng huā wénxíng zǒu shí tóu shàng de fèng xíng shǒu shì chàn dòng zheluó zuò de jiān shèng guò hóng de hóng cóngyáo huá dào gōng’。 yīn dào luò chéng běi miàn yóu lǎnǒu rán de huì jiàn liǎosòng de dōng lín ’。 tiáoxì shíkāi tóu hái wēi wēi juéshí shàng xīn zhōng tóu shí xiàng chán shìde fàjì wēi wēi chàn dònghuí lái de shí hòujiǎo shàng luò liǎo céng huī chénzhuǎn guò liǎn lái huā zhī měi xuě zhī báishàng chuáng bào zhe chóu bèi xiàng yuān yāng yàng xiāng tiē dòngyòu xiàng fěi cuì niǎo yàng zài huān méi shàng de dài yīn xiū 'ér xiàng biānzuǐ chún shàng de hóng yīn wēn nuǎn róng huà chū de xiàng lán huā de ruǐ yàng xiāng rùnměi hǎo de ròu hěn fēng mǎnméi yòu lǎn dòng shǒu wànchéng xiàn duō zhǒng jiāo tài huān suō zhe shēn liú chū de hàn chéng liǎo chuàn chuàn hàn zhūtóu sǎnluànchéng xiàn shǎn shǎn zhèng wéi qiānzǎi nán féng de xiāng huì gāo xīngquè rán tīng jiàn dào gèngliàn liàn bùshě shí chǎn shēng hànqíng chán mián nán jié shùlǎn yáng yáng de liǎn chū yōu chóu de shén tàiyòng měi de yán shìshuō chū liǎo fèi zhī yánzèng sòng huán biǎo míng mìng yùn yǒng yuǎn xiāng liú xià tóng xīn jié xiàng zhēng liǎng xīn xiāng tóng wǎn zhào jìng shū zhuāngyǎn lèi liǎn shàng de fěn chōng diào liǎohūn 'àn de dēng huǒ xiàtīng dào yuǎn chù chóng míng jiào de shēng yīnhuà zhuāng hòu rán guāng cǎi hěn xiān míngér zǎo chén de tài yáng jiàn jiàn chū lái liǎochéng zhe huí guī luò shuǐchuī xiāo de rén dēng shàng liǎo sōng shān shàng xiàng zhān shàng liǎo shè xiāngzhěn tóu shàng huá hái liú yòu hóng de táng biān shàng de cǎoqīng qīng piāo fēi jiù xiàng shā zhōu de péng cǎotánzòu qín xiàng yǎng wàng tiān shàng pàn hóng yàn guī lái hǎi kuān kuò nán fēi tiān gāo nán fēixiàng cháo wéi xíng yún de shān shén yàng méi yòu dìng chù suǒzhǐ yòu xiāo shǐ rén liú zài lóu zhōngnòng jīng zhī zhù)” zhāng shēng de péng yǒu tīng dào zhè shì deméi yòu gǎn dào jīng derán 'ér zhāng shēng de niàn tóu duàn liǎoyuán zhěn zhāng shēng bié yòu jiāo qíngbiàn wèn guān zhè shì de xiǎng zhāng shēng shuō:“ fán shàng tiān chāiqiǎn de chū de dōng huò hài dìng huò hài bié rénjiǎ shǐ cuī yīng yīng dào guì de rénpíng jiè chǒng 'àinéng zuò fēng liú yùn shìchéng wéi qián shēn yuān de jiāo lóng,, jiù néng huì biàn chéng shénme qián yīn cháo de zhòu wángzhōu dài de zhōu yōu wángyōng yòu bǎi wàn kǒu de guó jiā shì shì hěn qiáng derán 'ér jiù shǐ kuǎ tái liǎojūn duì bēng kuì shēn bèi shāzhì jīn bèi tiān xià chǐ xiào de xíng nán shèng guò guài xiáng de dōng zhǐ yòu de gǎn qínggēn duàn jué guān 。” dāng shí zài zuò de réndōu wèicǐ shēn shēn gǎn tàn hòu nián duōcuī yīng yīng jià gěi liǎo bié rénzhāng shēng liǎo qīn zhāng shēng qià hǎo jīng guò cuī yīng yīng zhù de fāngjiù tōng guò cuī de zhàng zhuǎn gào cuī yīng yīngyào qiú biǎo xiōng de shēn fèn xiāng jiànzhàng gào liǎo cuī yīng yīng shì cuī yīng yīng shǐ zhōng méi chū láizhāng shēng yuàn hèn niàn de chéng zài liǎn shàng biǎo xiàn hěn míng xiǎncuī yīng yīng zhī dào hòuàn xiě liǎo shǒu shī:“ cóng xiāo shòu jiǎn róng guāngwàn zhuǎn qiān huí lǎn xià chuángbùwèi bàng rén xiū wéi láng qiáo cuì què xiū láng。” zuì hòu wèi jiàn zhāng shēnghòu lái yòu guò liǎo tiānzhāng shēng jiāng yào zǒu liǎocuī yīng yīng yòu xiě liǎo piān duàn jué guān de shī:“ zhì jīn dàodāng shí qiě qīnhái jiāng jiù shí lián yǎn qián rén。” cóng hòu chè duàn jué liǎo yīn xìndāng shí de rén duō zàn zhāng shēng shì shàn guò shī de rén cháng zài péng yǒu huì shítán dào zhè shì wéi liǎo ràng xiē míng zhì de rén zuò zhè yàng de shìzuò zhè yàng shì de rén bèi huòzhēn yuán nián jiǔ yuèpéng yǒu gōng zuǒliú zài men jìng 'ān zhù zhái tán liǎo zhè jiàn shì gōng zuǒ jué zhè jiàn shì fēi cháng chū lián lián chēng dào shì biàn zuò liǎoyīng yīng lái chuán zhè jiàn shìcuī shì xiǎo míng jiào yīng yīnggōng zuǒ jiù wéi piān míng


  《莺莺传》文笔优美﹐描述生动﹐于叙事中注意刻画人物性格和心理﹐较好地塑造了崔莺莺的形象。崔莺莺是一个在封建家庭的严格闺训中长大的少女。她有强烈的爱情要求﹐但又在内心隐藏得很深﹐甚至有时还会在表面上作出完全相反的姿态。本来﹐通过她的侍婢红娘﹐ 张生与她已相互用诗表达了爱情。可是﹐当张生按照她诗中的约定前来相会时﹐她却又“端服严容”﹐正言厉色地数落了张生的“非礼之动”。数日后﹐当张生已陷于绝望时﹐她忽然又采取大胆的叛逆行动﹐主动夜奔张生住所幽会﹐“曩时端庄﹐不复同矣”。崔莺莺的这种矛盾和反复﹐真实地反映了她克服犹豫﹑动摇而终于背叛封建礼教的曲折过程。但是﹐她在思想上又始终未能彻底摆脱社会﹑出身﹑教养所加给她的精神桎梏。她仍然认为私自恋爱结合是不合法的﹐“始乱之﹐终弃之﹐ 固其宜矣﹐愚不敢恨”。因而在她遭到遗弃以后﹐就只能自怨自艾﹐听从命运的摆布。这又表现了她思想性格中软弱的一面。作品中对这一形象的刻画﹐传神写态﹐ 有血有肉﹐异常鲜明。相比之下﹐张生的形像则写得较为逊色。尤其是篇末﹐作者为了替张生遗弃崔莺莺的无耻行径辩解开脱﹐竟藉其口大骂崔莺莺为“尤物”﹑“ 妖孽”﹑“不妖其身﹐必妖于人”﹐这就不仅使得人物形像前后不统一﹐也造成了主题思想的矛盾。诚如鲁迅《中国小说史略》所说:“篇末文过饰非﹐遂堕恶趣。”尽管如此﹐读者从作品的具体描述中却仍然感到崔莺莺令人同情﹐而张生的负心﹐则令人憎恶。作品的客观艺术效果与作者的主观议论评价是不一致的。



   我读累了,想听点音乐或者请来支歌曲!
    


【选集】táng sòng chuán xuǎn
yīng yīng chuán

pínglún (0)