zuòzhě: huáng tíng jiān Huang Tingjian
huáng tíng jiān (1045-1105 nián )， zì lǔ zhí， hào fú wēng， zì hào shān gǔ dào rén， fēn níng ( jīn shǔ jiāng xī ) rén。 zhì píng (1064-1067 nián ) jìn shì， lì guān běi jīng guó zǐ jiān jiào shòu、《 shén zōng shí lù》 jiǎn tǎo guān、 zhù zuò láng、 qǐ jū shè rén děng。 zú， sī shì wén jié xiān shēng。 huáng tíng jiān sī xiǎng shàng jiān shòu rú shì liǎng jiā de yǐng xiǎng， zhèng zhì shàng shǔ jiù dǎng， lǚ zāo biǎn zhé， kǎn lǎn zhōng shēng。 shān gǔ yī shēng jù yòu duō fāng miàn de chéng jiù： shàn xíng cǎo， shì sòng dài sì dà shū fǎ jiā zhī yī； cháng yú wén， yǔ qín guān、 cháo bǔ zhī、 zhāng lěi tóng chū sū shì mén xià， rén chēng “ sū mén sì xué shì ”； yóu gōng yú shī， hé sū shì yī dào， chéng wéi biàn huà táng yīn、 diàn dìng sòng gé de dài biǎo shī jiā， shì chēng“ sū huáng”。 liú kè zhuāng píng qí“ huì cuì bǎi jiā jù lǜ zhī cháng， jiū jí lì dài tǐ zhì zhī biàn， diàn kǒu bǐ， chuān yì xué， jiànzuò gǔ lǜ， zì chéng yī jiā” (《 hòu cūn xiān shēng dà quán jí》 juàn jiǔ shí wǔ )。 ér mén rén qīn dǎng， jìng xiāng tuī zhòng， yǎn wéi mò liú， suì chéng jiāng xī shī pài。 huáng tíng jiān píng shēng zhù shù shèn fēng， yòu《 shān gǔ nèi wài jí》 sì shí sì juàn， bié jí 'èr shí juàn， cí yī juàn， jiǎn chǐ 'èr juàn， jūn shōu rù《 sì kù quán shū》， bìng xíng yú shì。《 sòng shǐ xīn biān》、《 dōng dū shì lüè》、《 huáng cháo míng chén yán xíng xù lù》、《 yuán yòu dǎng rén chuán》、《 huáng sòng shū lù》 jūn yòu chuán。 sòng rén rèn yuān yòu《 shān gǔ nián pǔ》。
huáng tíng jiān lùn shī zhī yǔ shèn duō， wéi wú shī huà zhī zuò chuán shì。 cài mèng bì《 cǎo táng shī huà》 shū zhōng zhì yǐn yòu《 huáng shān gǔ shī huà 》 zhī mù， guō shào yú“ yí shí rén zuǎn ji wéi zhī， fēi chū shān gǔ zì zhù， jīn qí shū yì wú chuán běn”。《 shī huà zǒng guī》、《 sháo xī yú yǐn cóng huà》、《 cǎo táng shī huà》，《 zhú zhuāng shī huà》，《 shī rén yù xiè》 jiē yòu lù cún， jīn jù yǐ ji xuǎn 'èr shí qī tiáo。
huáng tíng jiān lùn shī， běn rú jiā shī jiào， yī fāng miàn rèn wéi shī“ fēi qiáng jiàn zhēng yú tíng， yuàn fèn gòu yú dào， nù lín mà zuò zhī wéi yě”， fǎn duì jītán shí zhèng， yǐ lì mà shàn bàng wéi shī。 rú guǒ shī rén biǎo xiàn liǎo“ shàn bàng qīn líng” de sī xiǎng， yǐ zhì“ chéng gē”“ shòu shǐ”， yīn shī dé huò， jiù bì rán yòu“ shī shī zhī zhǐ” ( jiàn《 shū wáng zhī zài qú shān zá yǒng hòu》 )。 tā zhǐ chū dōng pō de“ duǎn chù zài hǎo mà”， yào hòu xué“ shèn wù xí qí guǐ” (《 dá hóng jū fù shū》 )， wáng zhāng shī rén“ bào dào 'ér jū”， yǔ bù shè shí； lìng yī fāng miàn， tā yòu rèn wéi wén zhāng“ nǎi dào zhī qì yě” (《 cì yùn bào yáng míng shū》 )，“ shī yào shū yī dài zhī shì”， yào yòu yì yú shì，“ fēi yòu wéi 'ér bù fā”， qiáng diào shī rén“ qíng zhī bù néng kān， yīn fā yú shēn yín tiáoxiào zhī shēng”， yī dìng yào shǐ“ wén zhě yòu suǒ quàn miǎn”，“ qí xīng tuō gāo yuǎn， zé fù yú guó fēng， qí fèn shì jí xié， zé fù yú《 chǔ cí》” (《 hú zōng yuán shī jí xù》 )。 zhè liǎng zhǒng chū zì yī rén， kàn sì máo dùn de zhù zhāng， qí shí shì yòu qí shè huì de hé wén xué shǐ de yuán yīn de。 zuò wéi shī rén， tā bù néng wú shì shī gē de shè huì zuò yòng hé sī xiǎng nèi róng， dàn yòu quē fá dǎn shí， yú shì zhuǎn 'ér mái tóu yú xíng shì de yán jiū； zài shī gē chuàng zuò shàng， yòu tiān cái、 néng dú chuàng zhě xiàng bù duō jiàn， ér yòu zhì yú wéi shī zhě què bù fá qí rén， yú shì zhuǎn 'ér jiǎng qiú bù zhì fǎ dù， chéng liǎo tā men de xū yào； shān gǔ chū yú sū mén， cái bù jí sū， yòu shè yú sū zhī zāo jì kǎn kě， yì yù dú bì xī jìng， yǐ qī quán shēn miǎn huò， jīn jīn yú rú jiā shī jiào， tí chàng guī mó gǔ rén， shí shǔ shì suǒ bì rán。
zài shī gē chuàng zuò de yuán quán wèn tí shàng， huáng tíng jiān rèn wéi shī shì rén de gǎn qíng de biǎo xiàn，“ shī zhě rén zhī qíng xìng yě” (《 shū wáng zhī zài qú shān zá yǒng hòu》 )。 cǐ yì gǔ dài shī huà zhōng de cháng jiàn zhī lùn， dàn tā zuò liǎo xīn de fā huī， huí bì liǎo xiàn shí shēng huó de nèi róng， qiáng diào shú dú gǔ shū， zhuī mó gǔ rén， bǎ shū běn zuò wéi chuàng zuò de yuán quán， rèn wéi“ cí yì gāo shèng， yào cóng xué wèn lái”， yòu wèi：“ ruò yù zuò chǔ cí， zhuī pèi gǔ rén， zhí xū shú dú chǔ cí， guān gǔ rén yòng yì qū zhé chù， jiǎng xué zhī hòu， rán hòu xià bǐ。” tā hái rèn wéi shī yòu“ wèi zhì” zhě， dōushì yóu yú“ tàn jīng shù wèi shēn”。 wáng guān fù zhī suǒ yǐ wèi néng“ cóng róng zhōng yù pèi zhī yīn， zuǒ zhǔn shéng， yòu guīju”， jiù shì yīn wéi“ dú shū wèi pò wàn juàn， guān gǔ rén wén zhāng， wèi néng jí dé qí guī móu。 huáng tíng jiān jí qí tuī chóng dù fǔ， rèn wéi dù shī zhī wěi dà jǐn zài qí xué shí yuān bó，“ guǎng zhī yǐ《 guó fēng》、《 yǎ》、《 sòng》， shēn zhī yǐ《 lí sāo》、《 jiǔ gē》” (《 dà yǎ táng jì》 )。 wú shì dù fǔ cóng xiàn shí shēng huó zhōng xī qǔ chuàng zuò yíng yǎng de yī miàn。 tā suǒ xīn shǎng de yě zhǐ shì“ lǎo dù zuò shī， tuì zhī zuò wén， wú yī zì wú lái chù” (《 dá hóng jū fù shū dì 'èr shǒu》 )， yīn cǐ tā bù tán dù shī zhōng jī jí de sī xiǎng nèi róng， ér dān chún zhuī qiú tā de yì shù jì qiǎo。 tā suǒ jí lì kěn dìng de yě zhǐ shì dù fǔ dào kuí zhōu yǐ hòu suǒ xiě de nà xiē lǜ fǎ jīng yán de zuò pǐn。 zhè bù dàn shuō míng liǎo tā wèi néng zhēn zhèng lǐng huì dù shī de wěi dà jià zhí， ér qiě yě dǎo zhì liǎo tā yǐ liú wéi yuán de shī lùn zhù zhāng de cuò wù。 rán 'ér tā zhù zhāng jì chéng hé xué xí gǔ dài yōu xiù shī rén de yí chǎn， yǐ tí gāo yì shù biǎo xiàn jì qiǎo， yòu yòu qí hé lǐ de yī miàn。
wèile jiáo zhèng hé fǎn duì xī kūn tǐ huá yàn róu mí zhī fēng， huáng tíng jiān fǎn duì yōng sú， pái chú yín yàn， shēng yán“ tīng tā xià hǔ kǒu zhù， wǒ bùwèi niú hòu rén” (《 zèng gāo zǐ miǎn sì shǒu》 zhī yī )， lì tú lìng mì xīn lù。 dàn tā yòu rèn wéi“ rén cái yòu xiàn， shī yì wú qióng， yǐ yòu xiàn zhī cái zhuī wú qióng zhī yì， suī yuān míng shǎo líng bù néng jìn yě” (《 lěng zhāi yè huà》 )。 yú shì tā chén zuì yú yì shù jì qiǎo de tàn qiú， gāo tán jù lǜ， bàng chū fǎ dù， shēn jiū shī bìng， duō yòng qí wén yìng yǔ、 xiǎn yùn 'ào lǜ， shèn zhì“ níng lǜ bù xié 'ér bù shǐ jù ruò； níng zì bù gōng， bù shǐ yǔ sú”， bìng bǎ dōng pō tí chū de“ yǐ gù wéi xīn， yǐ sú wéi yǎ” de lùn shī zhù zhāng， jiā yǐ gǎi zhù hé kuā dà， zuò wéi chuàng zuò de jī běn gāng lǐng。 zài huáng tíng jiān kàn lái， suǒ wèi“ yǐ sú wéi yǎ”， jí yǐ jīng shǐ yǎ yán、 wén yǔ sú yǔ， róng zhù wéi shī， jìn 'ér“ gōu shēn rù shén”， bì sú qù shú， zào chéng yī zhǒng xīn de jù fǎ fēng gé； suǒ wèi“ yǐ gù wéi xīn”， jí hòu lái bèi jiāng xī shī pài fèng wéi“ bù chuán zhī mì” de xíng shì shàng de“ diǎn tiě chéng jīn” hé nèi róng shàng de“ tuō tāi huàn gǔ” děng fǎ。“ diǎn tiě chéng jīn”， jí quàn gǔ rén chén yán” jiā yǐ diǎn huà；“ tuō tāi huàn gǔ”， jí qǔ gǔ rén zhī yì jiā yǐ xíng róng。“ bù yì qí yì， ér zào qí yǔ， wèi zhī huàn gǔ fǎ； guī mó qí yì， ér xíng róng zhī， wèi zhī tuō tāi fǎ。” (《 yě lǎo jì wén》 yǐn， yòu jiàn《 lěng zhāi shī huà》 ) huáng tíng jiān chēng cǐ wéi“ shī rén zhī qí”， shì chuàng zuò zhōng“ bǎi zhàn bǎi shèng” de“ sūn wú bīng fǎ” (《 zài cì yùn yáng míng shū xiǎo xù》 )。 diǎn huà qián rén shī jù， jiā yǐ tuī chén chū xīn， shǐ bǐ yuán zuò gèng jiā fēng fù shēng dòng， gèng jiā shēn kè níng liàn， yuán shì shī gē chuàng zuò zhōng zhī yī fǎ。 yóu cǐ guān zhī， shān gǔ zhī lùn， bìng fēi quán wú shì chù， bù yìng yǐ“ piāo qiè zhī xiá” ( wáng ruò xū《 hū nán shī huà》 ) yī gài chì zhī。 dàn bǎ tā shì wéi chuàng zuò de bù 'èr fǎ mén， yǐ jiè jiàn dài tì chuàng zào， què yòu shì yòu hài de。 huáng shī fēng gé qí qiào， bié chéng yī jiā， dàn bì jìng“ zhōng zài gǔ rén hòu”， zhè wán quán shì yóu tā hū lüè nèi róng piān yú xíng shì suǒ shǐ rán。 dāng rán， tā yě bù shì wán quán bù yào nèi róng， tā cháng wèi：“ fán zuò wén zhāng， jiē xū yòu zōng yòu qù”， yòu wèi shī“ dāng yǐ lǐ wéi zhù， lǐ 'ān 'ér cí shùn” (《 yǔ wáng guān fù shū dì yī shǒu》 )。 zhè lǐ de“ lǐ”， jì zhǐ xiě wén zhāng zhī fǎ dù guī zé， yě hán yòu shè huì dào dé guī fàn、 guī lǜ de nèi róng； zhì yú“ zōng”、“ qù”， jiù shì zhǐ zuò pǐn de zhù tí hé sī xiǎng zhǐ qù。 tā jiǎng jiū jì qiǎo， què bìng bù yǐ diāo zhuó gōng fū wéi zuì gāo chéng jiù， zàn yáng dù fǔ“ wú yì yú wén” ér“ yì yǐ zhì” (《 dà yǎ táng jì》 )， dù shī“ bù fán shéng xuē 'ér zì hé” (《 yǔ wáng guān fù shū dì yī shǒu》 )； lùn xiè líng yùn、 yǔ xìn zhī zuò， zé bìng qí shāng yú diāo zhuó。 yóu cǐ kě jiàn， huáng tíng jiān de shī gē lǐ lùn yǔ chuàng zuò shí jiàn hé jiāng xī shī pài jí qí mò liú de xíng shì zhù yì qīng xiàng， hái shì yòu suǒ qū bié de。
hā hā 'ér jù《 shān gǔ jí》、《 zhōng guó lì dài shī huà xùn、《 sòng shī huà quán biān》 děng zhāi lù zhì zuò。 |