zhōng guó shén huà rén wù : wén xué xiě zuò : míng rén : zhōng guó shén huà > chī yóu



mùlù ·No. 1 ·No. 2 ·è rén de dài chēng Said on behalf of the wicked ·jiè zhǐ wù huò bīng qì By means fog or military air ·xīngxiàng zhàn bǔ zhōng de xiōng shén míng Fortune telling in the Xiongshen name ·xīng míng Star Name ·jiǎn jiè · chī yóu shì nóng gēng bù luò de míng chēng · chī yóu yǔ yán dì、 huáng dì de guān xì ·huáng dì zhàn chī yóu ·chī yóu de cún shēng chù ·miáo zú zǔ xiān chī yóu zài zhōng guó lì shǐ shàng de gōng jì yǔ dì wèi · chī yóu shì zhōng guó gǔ dài wén míng de wěi dà dì zào zhě zhī yī ·zhōng guó lì shǐ ·xiàngguāncí ·gèngduōjiéguǒ... No. 1 　　chuán shuō zhōng de gǔ dài jiǔ lí zú shǒu lǐng。 yǐ jīn zuò bīng qì ﹐ yǔ huáng dì zhàn yú zhuō lù﹐ shī bài bèi shā。 dàn gǔ jí suǒ zài﹐ shuō fǎ bù yī (1) yán dì chén。 jiàn《 yì zhōu shū ． cháng mài》 ﹑《 tài píng yù lǎn． bīng bù yī》 yǐn《 shì běn》 sòng zhōng zhù﹑《 zhuāng zǐ． dào zhí》 lù dé míng shì wén。 (2) huáng dì chén。 jiàn《 guǎn zǐ． wǔháng》﹑《 yuè jué shū． jì ní nèi jīng》。 (3) gǔ shù rén。 jiàn《 zhōu lǐ． chūn guān． sì shī》 jiǎ gōng yàn shū yǐn《 wǔ jīng yīn yì》。 (4) jiǔ lí zhī jūn。 jiàn《 shū． lǚ xíng》 lù dé míng shì wén﹑《 lǚ shì chūn qiū． dàng bīng》﹑《 zhàn guó cè． qín cè》 gāo yòu zhù。 (5) gǔ tiān zǐ。 jiàn《 shān hǎi jīng． dà huāng běi jīng》﹑《 shǐ jì． gāo zǔ běn jì》 péi liáo jí jiě yǐn《 hàn shū》 yìng shào zhù。 No. 2 　　chuán shuō zhōng de gǔ dài jiǔ lí zú shǒu lǐng。 yǐ jīn zuò bīng qì， yǔ huáng dì zhàn yú zhuō lù， shī bài bèi shā。 dàn gǔ jí suǒ zài， shuō fǎ bù yī： (1) yán dì chén。 jiàn《 yì zhōu shū · cháng mài》、《 tài píng yù lǎn · bīng bù yī》 yǐn《 shì běn》 sòng zhōng zhù、《 zhuāng zǐ · dào zhí》 lù dé míng shì wén。 (2) huáng dì chén。 jiàn《 guǎn zǐ · wǔháng》、《 yuè jué shū · jì ní nèi jīng》。 (3) gǔ shù rén。 jiàn《 zhōu lǐ · chūn guān · sì shī》 jiǎ gōng yàn shū yǐn《 wǔ jīng yīn yì》。 (4) jiǔ lí zhī jūn。 jiàn《 shū · lǚ xíng》 lù dé míng shì wén、《 lǚ shì chūn qiū · dàng bīng》、《 zhàn guó cè · qín cè》 gāo yòu zhù。 (5) gǔ tiān zǐ。 jiàn《 shān hǎi jīng · dà huāng běi jīng》、《 shǐ jì · gāo zǔ běn jì》 péi yīn jí jiě yǐn《 hàn shū》 yìng shào zhù。 è rén de dài chēng Said on behalf of the wicked 　　è rén de dài chēng。 míng wáng líng《 chūn wú jì · shuō jiàn》： “ nǐ zǎo tí sān chǐ jí chī yóu ， mò jiào guǐ kū yǔ shén chóu。 ” jiè zhǐ wù huò bīng qì By means fog or military air 　　jiè zhǐ wù huò bīng qì。 xiāng chuán chī yóu yǔ huáng dì jué zhàn shí wù sài tiān dì。 táng dù fǔ《 zì jīng fù fèng xiān xiàn yǒng huái wǔ bǎi zì》：“ chī yóu sài hán kōng， cù tà yá gǔ huá。” míng xǔ chéng qīn《 bīng zhì》 shī zhī 'èr：“ là suǒ cuī cán lìng， chī yóu juàn xī xūn。” xīngxiàng zhàn bǔ zhōng de xiōng shén míng Fortune telling in the Xiongshen name 　　xīngxiàng zhàn bǔ zhōng de xiōng shén míng。 míng xiè zhào zhè《 wǔ zá zǔ · tiān bù 'èr》：“ ﹝ yīn yáng jiā jìn jì： ﹞ yī rì zhī zhōng， zé yòu bái hǔ、 hēi shā、 dāo zhēn、 tiān huǒ、 zhòng sàng、 tiān zéi、 dì zéi、 xuè zhī、 xuè jì、 guī jì、 hēi dào、 tǔ wēn、 tiān gǒu、 dà bài、 chī yóu 、 guān fú …… děng xiōng shén。” xīng míng Star Name 　　xīng míng。 tōng chēng huì xīng。 míng xǔ zì chāng《 shuǐ hǔ jì · jù yì》：“ jiàn fēng huī tài hào， qí yàn fú chī yóu 。” cān jiàn“ chī yóu qí”。 jiǎn jiè 　　shàng gǔ shí dài jiǔ lí zú bù luò qiú cháng， zhōng guó shén huà zhōng de wǔ zhàn shén。 yuán wéi yán dì chén shǔ， yán dì bèi huáng dì jī bài hòu， chī yóu shuài bā shí yī gè xiōng dì jǔ bīng yǔ huáng dì zhēng tiān， zài zhuō lù zhǎn kāi jī zhàn。 chuán shuō chī yóu yòu bā zhǐ jiǎo， sān tóu liù bì， tóng tóu tiě 'é， dāo qiāng bù rù。 shàn yú shǐ yòng dāo、 fǔ、 gē zuò zhàn， bù chī bù xiū， yǒng měng wú bǐ。 huáng dì bù néng lì dí， qǐng tiān shén zhù qí pò zhī。 shā dé tiān hūn dì 'àn， xuè liú chéng hé。 chī yóu bèi huáng dì suǒ shā， dì zhǎn qí shǒu zàng zhī， shǒu jí huà wéi xuè fēng lín。 hòu huáng dì zūn chī yóu wéi“ bīng zhù”， jí zhàn zhēng zhī shén。 tā yǒng měng de xíng xiàng réng rán ràng rén wèi jù， huáng dì bǎ tā de xíng xiàng huà zài jūn qí shàng， yòng lái gǔ lì zì jǐ de jūn duì yǒng gǎn zuò zhàn， zhū hóu jiàn chī yóu xiàng bù zhàn 'ér jiàng。 chuán shuō zhōng chī yóu xìng qíng háo shuǎng、 gāng zhí bùē、 dǎ zhàng yǒng wǎng zhí qián， chōng mǎn wǔ jiāng dì wáng yáng gāng zhī měi， bùwèi yī dài gài shì háo jié。 hòu lái rén men wèile gē sòng huáng dì， biàn chǒu huà chī yóu ， bǎ tā lùn wéi yāo mó、 xié shén xíng xiàng。 chī yóu zhōng huá sān zǔ miáo zú 　　 chī yóu de xíng xiàng：《 chū xué jì》 juàn jiǔ yǐn《 guī cáng • qǐ shì》 yún： chī yóu chū zì yáng shuǐ， bā gōng bā zhǐ shū shǒu， dēng jiǔ nào yǐ fá kōng sāng， huáng dì shā zhī yú qīng qiū。 qí hòu《 lóng yú hé tú》（《 tài píng yù lǎn》 juàn qī bā yǐn） yún：“ chī yóu xiōng dì bā shí yī rén， bìng shòu shēn rén yǔ， tóng tóu tiě 'é， shí shā shí zǐ”，《 shù yì jì》 yún： chī yóu “ shí tiě shí”，“ rén shēn niú tí， sì mù liù shǒu， ěr bìn rú jiàn jǐ， tóu yòu jiǎo”。 ér yún：“ chī yóu xiōng dì bā shí rén”（《 lóng yú hé tú》） huò qī shí 'èr rén（《 shù yì jì》） zhě， zé shén zhī chī yóu yòu lèi rén jiān yī jù rén bù zú。 ér《 huáng lǎn • zhǒng mù jì》 fù yún：“ chī yóu zhǒng， zài dōng píng shòu xiàn kàn xiāng chéng zhōng， gāo qī zhàng， mín cháng shí yuè sì zhī。 yòu chì qì chū rú pǐ jiàng bó， mín míng wéi chī yóu qí。 jiān pí zhǒng， zài shān yáng jù yě xiàn chóngjù， dà xiǎo yǔ kàn zhǒng děng。 chuán yán huáng dì yǔ chī yóu zhàn yú zhuō lù zhī yě， huáng dì shā zhī， shēn tǐ yì chù， gù bié zàng zhī； yòu chuán yán： huáng dì shā zhī shí yī chī yóu bù jiāng（ shān dōng rén）， zài chī yóu zhòng shāng xiàn jué jìng chù ( liǔ shù zhuāng fù jìn lì mǎ guān ) shè shēn huàn chuān chī yóu yī， wéi zhù zhuàng shān yá zì shā。 zhuī bīng zhì， biàn yī zhe wéi chī yóu 。 zhēn chī yóu zàng yú zhuō lù fán shān zhèn”；《 fēngshàn shū》 jì qí sì bā shén，“ sān yuē bīng zhù， sì chī yóu ”。 chī yóu suì zhōng yǐ zhàn shén xíng xiàng， zài rù shǐ cè。 chī yóu shì nóng gēng bù luò de míng chēng 　　 chī yóu jiàn zhī zhèng shǐ， zài yú《 shǐ jì · wǔ dì běn jì》 huáng dì jì。 yīn qí yòu yǔ huáng dì zhēng zhàn shī bài de jīng lì 'ér wén míng。 　　 lì dài shǐ jiā wéi zuò zhī zuò zhù。 péi yīn zhuàn《 shǐ jì jí jiě》 yǐn yìng shào yuē：“ chī yóu ， gǔ tiān zǐ”； yòu zhuǎn dá yǐn《 hàn shū yīn yì》 chén zàn yǐn《 kǒng zǐ sān cháo jì》 yún：“ chī yóu ， shù rén zhī tān zhě”。 liè jǔ liǎo liǎng zhǒng bù tóng de shuō fǎ。 　　 zhàn shén zhī hòu， sī mǎ zhēn zhuàn《 shǐ jì suǒ yǐn》， duì“ tiān zǐ” yǔ“ shù rén” liǎng shuō tí chū zhì yí。 xiān yǐn tài shǐ gōng yuán wén“ zhū hóu xiāng qīn fá， chī yóu zuì wéi bào”， xī qí yì， chī yóu fēiwèi tiān zǐ， yòu yǐn《 guǎn zǐ · dì shù piān》 suǒ yán“ chī yóu shòu lú shān zhī jīn 'ér zuò wǔ bīng”， shuō míng chī yóu bìng fēi shù rén。 jìn 'ér tí chū“ chī yóu gài zhū hóu hào yě” zhī shuō。 　　 rán zé， zhāng shǒu jié zhuàn《 shǐ jì zhèng yì》， yǐn《 lóng yú tú》 yún：“ huáng dì shè zhèng， yòu chī yóu xiōng dì bā shí yī rén， bìng shòu shēn rén yǔ， tóng tóu tiě 'é， shí shā shí zǐ， zào lì bīng zhàng dāo jǐ dà nǔ， wēi zhèn tiān xià， zhū shā wú dào， bù cí rén。 wàn mín yù lìng huáng dì xíng tiān zǐ shì。 huáng dì yǐ rén yì bù néng jìn zhǐ chī yóu ， nǎi yǎng tiān 'ér tàn。 tiān qiǎn xuán nǚ xià shòu huáng dì bīng xìn shén fú， zhì fú chī yóu 。 dì yīn shǐ zhī zhù bīng， yǐ zhì bā fāng。 chī yóu méi hòu， tiān xià fù rǎo luàn。 huáng dì suì huà chī yóu xíng xiàng yǐ wēi tiān xià。 tiān xià wēi wèi chī yóu bù sǐ， bā fāng wàn bāng jiē wéi mǐ fú”。 　　 yǐn shù zhè yī jiā zá shén huà de mín sú chuán shuō， xiǎn rán duì“ zhū hóu”“ tiān zǐ”“ shù rén” zhū shuō dōuyòu fǒu dìng zhī yì。 yīn wéi， jǐn shì yī fú yí xiàng biàn zú yǐ shǐ“ bā fāng wàn bāng jiē wéi mǐ fú”， qí wēi fēng yuǎn fēi yī bān zhū hóu kě bǐ， yì fēi shù rén kě jí。 rán 'ér， yòu yòu tiān qiǎn xuán nǚ zhù huáng dì 'ér fēi zhù chī yóu zhī shuō， kě jiàn chī yóu yì yǔ“ tiān zǐ” wú yuán。 　　 zhū xué zhě zhī suǒ yǐ bǎ“ tiān zǐ”“ shù rén”“ zhū hóu” děng gài niàn yìng wǎng chī yóu shēn shàng tào， míng xiǎn shì jú xiàn yú zhōu qín fēng jiàn shè huì jié gòu mó shì de rèn shí kuàng jià， yīn 'ér bù néng zhèng què quán shì chǔyú yuán shǐ shè huì mò qī de chī yóu shēn fèn jí zhè yī gài niàn de shè huì lì shǐ de nèi hán。 　　 chī yóu suǒ chù de shí dài， jù《 shǐ jì · wǔ dì běn jì》 jìzǎi， zhèng zhí“ shén nóng shì shì shuāi” zhī shí。 　　 shén nóng shì shì zhōng huá mín zú lì shǐ shàng mín míng nóng gēng shēng chǎn gōng jù lěi、 sì de yī gè shì zú。《 yì · xì cí》 jì：“ shén nóng shì zuò， zhuó mù wéi sì， róu mù wéi lěi。 lěi nòu zhī lì， yǐ jiào tiān xià”。 cóng cǐ， zài zhōng huá dà dì shàng， xǔ duō yǐ shòu liè hé cǎi jí wéi zhù yào móu shēng shǒu duàn de zú gè xiān hòu zhuànxiàng yǐ nóng gēng wéi zhù yào shēng chǎn fāng shì。 rú《 bái hǔ tōng yì》 jì：“ gǔ zhī rén mín jiē shí qín shòu zhī ròu。 zhì yú shén nóng， rén mín zhòng duō， qín shòu bù zú， yú shì shén nóng yīn tiān zhī shí， fēn dì zhī lì， zhì lěi sì， jiào mín nóng gēng。 shén 'ér huà zhī， shǐ mín yí zhī， gù wèi zhī shén nóng shì”。 zhè shì duì shòu liè ròu shí de zú qún zhuànxiàng nóng gēng shēng chǎn lì shǐ de zhuī yì。 yòu rú《 huái nán zǐ · xiū wù xùn》 jì：“ gǔ zhě mín rú cǎo yǐn shuǐ， cǎi cǎo mù zhī shí， shí luó bàng zhī ròu， shí duō jí bìng dú shāng zhī hài。 yú shì shén nóng nǎi shǐ jiào mín bōzhòng wǔ gǔ”。 zhè yòu shì duì cǎi chǔ guǒ shí jí luó bàng zhī ròu wéi zhù shí de zú qún zhuànxiàng nóng gēng shēng chǎn lì shǐ de jì yì。 　　 lěi sì de fā míng shì zhōng guó yuán shǐ shè huì shēng chǎn lì de yī cì dà fēi yuè， tā diàn dìng liǎo zhōng guó yuán shǐ nóng yè de jī chǔ， dǎo zhì liǎo yī gè xīn de lì shǐ shí dài jí“ shén nóng shì zhī shì” de chū xiàn。 shén nóng shì gōng jì wěi liè， bèi zūn wéi“ nóng huáng”， yòu chēng“ dì huáng”。《 shàng shū dà chuán · juàn dì sì》 shuō：“ shén nóng wéi nóng huáng yě。…… shén nóng yǐ dì jì， xī dì lì zhǒng gǔ shū， gù tuō nóng huáng yú dì”。 zhǐ qí gōng dé zhī shí zhì zài fā huī dì lì， yì chēng“ dì huáng”。 　　 zài zhōng huá yuǎn gǔ chuán shuō zhōng，“ huáng” de yì sī yòu liǎng céng： yī shì yòu zhòng dà fā míng gōng dà dé měi zé bèi tiān xià zhě，“ huáng， jūn yě， měi yě， dà yě”， rú suì rén shì fā míng gè zuānmù suì qǔ huǒ 'ér bèi zūn wéi“ suì huáng”； fú xī shì zuò jié shéng 'ér wéi wǎng gǔ， yòng yú bǔ shòu lāo yú， bìng zhì dìng hūn yīn jià qǔ zhī lǐ， shǐ rén lèi běn shēn de fán yǎn jìn rù jiàn kāng yòu xù de guǐ dào， yīn 'ér bèi zūn wéi“ xī huáng”。 èr shì zhǐ bù cún zài gōng gòng quán lì de zǎo qī yuán shǐ shè huì，“ dào dé yuán bó yòu sì huáng tiān， gù chēng yuē huáng”，“ fán yī fū rǎo yī fù yǐ láo tiān xià， bùwèi huáng yě。 bù rǎo pǐ fù gù wéi huáng”。 qí qíng jǐng rú《 zhuāng zǐ · dào zhí》 suǒ shù：“ shén nóng zhī shì， wò zé jū jū， qǐ zé yú yú， mín zhī qí mǔ， bù zhī qí fù， yǔ mí lù gòng chù， gēng 'ér shí， zhì 'ér yī， wú yòu xiāng hài zhī xīn”。 　　 dào liǎo shén nóng shì wǎn qī， yóu yú nóng gēng yè zhú jiàn chéng wéi zhù yào shēng chǎn fāng shì， yóu dàng mì shí de yuán shǐ qún yě jiàn cì dìng jū， zhú bù xíng chéng shì zú shè huì， bìng fā zhǎn wéi bù luò zǔ zhì， chū xiàn yōng yòu chāo chū běn bù luò yǐng xiǎng lì de bù luò lián méng shǒu lǐng， zhè jiù shì“ dì”。《 shuō wén jiě zì》 shì：“ dì， dì yě， wáng tiān xià zhī hào yě”。“ dì” shì zhǐ“ shěn dì”， jí jǔ cuò xiáng jǐn zhōu mì， hé hū kè guān guī lǜ。《 bái hǔ tōng yì》 shuō，“ dé hé tiān zhě chēng dì”。“ wáng tiān xià zhī hào” shì zhǐ chāo yuè bù luò fàn wéi de hào zhào lì。“ dì” de chēng hào chū xiàn biāo zhì zhe yuán shǐ shè huì cóng zǎo qī yóu qún hé shì zú shè huì jiē duàn xiàng wǎn qī bù luò shè huì jiē duàn de zhuǎn biàn。 cǐ shí， shén nóng shì yě kāi shǐ bèi chēng wéi“ yán dì”。 　　“ yán dì” zhī“ yán”， qí yì yòu 'èr： yī shì huǒ guāng， fén shāo。《 shuō wén jiě zì》 shì：“ yán， huǒ guāng shàng yě”。《 yù piān》 shì：“ yán， rè yě， fén yě”。 zhè yǔ yuán shǐ nóng yè lí bù kāi“ huǒ gēng” yòu guān。 suǒ wèi“ huǒ gēng”， shì zhǐ xiān kǎn dǎo shāo guāng huāng dì shàng de zá cǎo guàn mù， rán hòu gēngzhòng diǎn bō de yī zhǒng kěn zhí shǒu duàn。 èr shì zhǐ nán fāng zhī shén。《 hàn shū · juàn qī shí sì》：“ nán fāng zhī shén yán dì”， zhè shì cóng huáng hé liú yù de dì lǐ shì jiǎo 'ér yán， fā xiáng yú hú běi lì shān， bēng zàng yú hú nán chá líng de shén nóng shì dāng shǔ nán fāng wú yí。 　　 cóng bèi zūn wéi“ nóng huáng” de“ shén nóng shì zhī shì”， dào bèi chēng wéi“ yán dì” de“ shén nóng shì shì shuāi” zhī shí， shì yī gè lì shǐ de zhuǎn zhé shí dài。 　　 chī yóu huó yuè yú lì shǐ wǔ tái zhī shí， jí“ shén nóng shì shì shuāi” de“ yán dì” zhī shí。 dāng shí bù luò lín lì， gè bù luò yǐ zhàng zì jǐ de jīng jì shí lì hé wǔ lì hù xiāng zhēng dǒu， bù zài fú cóng yóu yú fā míng lěi sì de gōng jì 'ér zì rán xíng chéng de bù luò lián méng shǒu lǐng yán dì shén nóng shì de yuē shù。“ shén nóng shì shì shuāi， zhū hóu xiāng qīn fá， bào nüè bǎi xìng， ér shén nóng shì fú néng zhēng…… chī yóu zuì wéi bào”。 cǐ suǒ yán“ zhū hóu”， bìng fēi zhōu qín shè huì zhì dù xià fēn fēng gōng、 hóu、 bó、 zǐ、 nán wǔ děng jué wèi zhī guì zú， ér shì zhǐ yuán shǐ shè huì mò qī de gè bù luò qiú cháng。 chī yóu shì qí zhōng zhī yī。 　　“ chī” shì biǎn cí。《 shuō wén jiě zì》 shì wéi“ chóng yě”。 zuò guàncí yòng， ruò jīn zhī lì cí“ xiǎo pá chóng” zhī lèi。《 liù shū zhèng wěi》 yuē：“ fán wú zhī zhě， jiē wéi chī míng zhī”。“ yóu” wéi bù luò míng。 yóu yòu zuò yóu， yì wéi nóng。 yáng shèn《 dān qiān lù》 yún：“ yóu yǔ nóng tōng”。《 hán shī wàizhuàn》 yún：“ dōng xī gēng yuē héng， nán běi gēng yuē yóu”。《 lǚ shì chūn qiū · wù gōng》 lì jǔ“ guǎn zǐ fù yú huán gōng yuē： ‘ kěn tián dà yì， pìtǔ yì sù， jìn dì lì zhī lì， chén bù ruò níng sù， qǐng zhì yǐ wéi dà yóu ’”。 zhù：“ dà yóu， dà nóng yě”。《 guǎn zǐ · shěng guān》 shuō：“ xiāng gāo xià， shì féi jí， guān dì lì， míng zhào qī， qián hòu nóng fū， yǐ shí jūn xiū yān； shǐ wǔ gǔ sāng má， jiē 'ān qí chù， yóu tián zhī shì yě”。 zhào qī jí《 lǐ jì · yuè lìng》 suǒ wèi“ wáng mìng bù nóng shì” zhī rì qī。 yóu tián jí nóng tián， yì nóng guān zhī wèi yě。《 qián pǔ》 shén nóng bì wén“ nóng” zuò“ yóu”。“ yóu” shì yǐ chuán wén suǒ jì bù luò míng chēng， yǔ“ yóu” wéi tóng yīn yì zì。 gù“ yóu” bù luò jí“ yóu” bù luò， yì jí nóng bù luò。 biǎn zhī jí wèi“ chī yóu ”。 zhōng guó gǔ dài duì shì zú jí bù luò de míng chēng yǔ qí qiú cháng míng chēng hé shì zú bù luò mín míng chēng cháng cháng bù jiā qū bié dì chēng hū， suǒ yǐ，“ chī yóu ” jì wéi bù luò míng， yì wéi gāi bù luò qiú cháng yǔ bù luò mín zhī gòng míng。 chī yóu yǔ yán dì、 huáng dì de guān xì 　　 chī yóu yǔ yán dì yòu zú yì de guān xì。《 lù shǐ · chī yóu chuán》 shuō：“ chī yóu jiāng xìng， yán dì zhī yì yě”。 　　 yán dì yǔ chī yóu jūn yóu shén nóng shì zú fā zhǎn 'ér lái， tóng shǔ nóng gēng bù luò lián méng。 yán dì bù luò wéi shén nóng shì zú zhī zhí xì hòu yì， yǎng chéng yú qí xiān zǔ shén nóng shì fā míng lěi sì gōng jì zhī yú liè， dé yǐ jū zhú gēng bù luò lián méng zhī shǒu， ér chēng“ yán dì”。 yán dì yǔ shén nóng shì jì shǔ yú liǎng gè bù tóng de lì shǐ jiē duàn， gù《 shǐ jì · fēngshàn shū》 lì jǔ fēngshàn dà diǎn shí， jiāng shén nóng shì yǔ yán dì fēn liè xiān hòu。 zài《 shǐ jì · wǔ dì běn jì》 zhōng， guān yú shén nóng shì yǔ yán dì de jì xù fēi cháng tiē jìn， dàn wèi yú zhǐ míng qí jiān de guān xì。《 dì wáng shì jì》 shuō：“ shén nóng shì zuò， shì wéi yán dì”， yǐ jīng zhù yì dào 'èr zhě de qīn yuán guān xì。《 hàn shū 2 gǔ jīn rén biǎo》 jí《 yì · xì cí》 shū jiāng wéi dì yǔ shén nóng shì hé chēng hū wéi“ yán dì shén nóng shì”。 　　《 yì · xì cí》 shū yǐn《 dì wáng shì jì》 yún，“ yán dì” zhī hào， fán chuán bā shì： dì lín kuí、 dì chéng、 dì míng、 dì zhí、 dì lí、 dì 'āi、 dì yú wǎng。 zhì dì yú wǎng zhī shì， shǐ jiàn chī yóu bù jiāo zhǎn lòutóu jiǎo。 　　 chī yóu bù luò shì yóu shén nóng shì zú fā zhǎn 'ér lái de yī qún nóng gēng bù luò zhōng shí lì zuì qiáng de yī gè bù luò。 qí shí lì xióng hòu de yuán yīn， yī shì yì yú qí jū dì chǎn yán； èr shì zài zhǔ yán de shēng chǎn guò chéng zhōng， fā míng liǎo yě liàn jīn shǔ yǔ zhì zuò bīng qì。 　　《 mèng xī bǐ tán 2 juàn sān》 jì：“ jiě zhōu yán zé， fāng miàn 'èr shí lǐ。 jiǔ yǔ， sì shān zhī shuǐ， xī zhù qí zhōng， wèi cháng yì； dà hàn wèi cháng hé。 lǔ sè zhèng chì， zài bǎn quán zhī xià， lǐ sú wèi zhī chī yóu xuè”。 sòng dài jiě zhōu zhì zài jīn shān xī yùn chéng shì jiě zhōu zhèn。 yán zé jīn míng jiě chí， sù yòu“ guó bǎo” zhī yù， yòu liú suān nà、 lǜ huà nà、 liú suān měi děng yán， hán gài、 diǎn、 jiǎ、 péng、 lǐ、 sè、 sī děng xī yòu yuán sù。《 tài píng huán yǔ jì · juàn sì liù》 kè guān cún zài yì xiàn tiáo xià jì：“ chī yóu tiān zài xiàn nán yī shí bā lǐ”。 gù 'ān yì xiàn jí jīn xiàn， yì shòu xiá yú yùn chéng shì。 zhè lǐ céng jīng shì chī yóu bù luò de jū dì。 dé yán zé zhī fù， chī yóu bù luò cái yòu shí lì yǔ huáng dì kàng zhēng。 rú《 shǐ jì · wǔ dì běn jì》 yún：“ xuān yuán nǎi xí yòng gān gē， yǐ zhēng bù xiǎng， zhū hóu xián lái bīn cóng。 ér chī yóu zuì wéi bào， mò néng fá”。 　　《 guǎn zǐ · dì shù piān》 shuō：“ gé lú zhī shān fā 'ér chū shuǐ， jīn cóng zhī， chī yóu shòu 'ér zhì zhī， yǐ wéi jiàn kǎi máo jǐ， shì suì xiāng jiān zhě zhū hóu jiǔ。 yōng hú zhī shān fā 'ér chū shuǐ， jīn cóng zhī， chī yóu shòu 'ér zhì zhī， yǐ wéi yōng hú zhī jǐ ruì gē， shì suì xiāng jiān zhě zhū hóu 'èr shí”。 gé lú zhī shān jí yōng hú zhī shān jù tǐ suǒ zhǐ wú kǎo。 qí dì chù dāng bù huì lí jīn yùn chéng shì tài yuǎn。 huò zhě jiù zài qí dì。“ jīn” fàn zhǐ jīn shǔ， bù xiàn yú huáng jīn。 　　 yǔ jīn shān xī yùn chéng shì xiāng lín de jīn hé nán sān mén xiá shì， yě shì nóng bù luò de jù jū zhōng xīn。 shù qiān nián zhī hòu， zhè lǐ réng yòu shén nóng shì hòu yì。《 shǐ jì · běn zhōu jì》 zài， zhōu wǔ wáng fá zhòu chéng gōng，“ zhuī sī xiān shèng wáng， nǎi bāo fēng shén nóng zhī hòu yú jiāo”。 péi yīn《 shǐ jì jí jiě》 zhù shì：“《 dì lǐ zhì》 hóng nóng shǎn xiàn yòu jiāo chéng， gù jiāo guó yě”。《 hàn shū · dì lǐ zhì》 hóng nóng jùn， shǒu xiàn hóng nóng， zhì zài jīn hé nán líng bǎo xiàn。 shǎn xiàn jīn shǔ sān mén xiá shì。《 dì lǐ zhì》 zài hóng nóng jùn“ yòu tiě guān， zài mǐn chí” mǐn chí jí jīn miǎn chí xiàn， yì shǔ sān mén xiá shì。 líng bǎo xiàn yòu jīn kuàng， zhì jīn réng yòu zhòng dà kāi cǎi jià zhí。 qí tā rú yín、 tóng、 tiě、 xīn、 lǚ děng kuàng cáng zī yuán chǔ liàng yě hěn fēng fù， gāi dì qū jù yòu jīn shǔ yě liàn de bì bèi tiáo jiàn。 xiāng chuán huáng dì cǎi shǒu shān zhī tóng zhù dǐng chù， jí zài líng bǎo xiàn jìng nèi， qí xiāng duì lì shǐ nián dài zài xuān yuán yǔ chī yóu zhī zhàn hòu。 zhè yī dì qū bù jǐn kuàng cáng fēng fù， ér qiě tǔ dì féi ráo， shèng chǎn wǔ gǔ lín guǒ jí zǐ hú、 tiān má、 huáng líng、 dānshēn děng zhōng cǎo yào， yí yú nóng gēng bù luò jū zhù。 　　 yóu shǐ jí suǒ zài guān zhī， chī yóu bù luò yīn dé yán chí zhī lì， jīn shǔ yě liàn zhī fǎ， chéng wéi yǐ yán dì wéi shǒu de nóng gēng bù luò lián méng zhōng shí lì zuì xióng hòu de yī gè bù luò。 chī yóu yǔ yán dì tóng wéi shén nóng shì hòu yì， xiǎn hè zhě chēng yán dì， shī bài zhě chēng chī yóu 。 　　 guān yú chī yóu yǔ huáng dì zhī zhàn， zǎijí suǒ jiàn， yòu sān zhǒng shuō fǎ： yī shuō shì huáng dì shèng yán dì zhī hòu， zài shèng chī yóu ér gǒng gù dì wèi， huáng dì yǔ chī yóu zhī zhàn sì wéi huáng yán zhī zhàn zhēng de yú bō； lìng yī shuō shì chī yóu qū zhú chì dì（ jí yán dì）， chì dì qiú sù yú huáng dì， èr dì lián shǒu shā chī yóu yú zhōng jì； sān shuō shì chī yóu zuò bīng gōng huáng dì， bīng bài bèi shā。 　　 dì yī zhǒng shuō fǎ rú《 shǐ jì · wǔ dì běn jì》 zài：“ xuān yuán nǎi xiū dé zhèn bīng， zhì wǔ qì， yì wǔ zhǒng， fǔ wàn mín， dù sì fāng， jiào xióng pí pí xiū chū hǔ， yǐ yǔ yán dì zhàn yú bǎn quán zhī yě。 sān zhàn rán hòu dé qí zhì。 chī yóu zuò luàn， bù yòng dì mìng。 shì huáng dì nǎi zhēng shī zhū hóu， yǔ chī yóu zhàn yú zhuō lù zhī yě， suì yǐ fù shā chī yóu ”。 tài shǐ gōng yán huáng dì míng xuān yuán， guó hào yòu xióng xuān yuán běn yì wéi chē， yīngshì zhǐ fā míng zhì zuò chē de jì shù 'ér dé míng de shì zú jí qí shǒu lǐng de míng chēng， rú fā míng zhì zuò nóng gēng gōng jù jì shù chēng shén nóng shì， fā míng zhì zuò bǔ lāo gōng jù jì shù 'ér chēng fú xī shì， fā míng zuānsuì qǔ huǒ jì shù chēng suì rén shì rán。 yòu xióng guó hào。 dāng shí de“ guó”， shí wéi bù luò。 xióng、 pí、 pí、 xiū、 chū、 hǔ wéi liù zhǒng shòu míng， yīngshì yòu xióng bù luò zhōng liù gè shì zú de míng chēng， huò wèi tú téng。 bǎn quán， shuǐ míng， zài jīn běi jīng shì yán qìng xiàn。 zhuō lù， shān míng， zài jīn hé běi zhuō lù xiàn， yǔ bǎn quán xiāng jù bù yuǎn。 　　 dì 'èr zhǒng shuō fǎ jiàn yú《 yì zhōu shū · cháng mài jiě》：“ chī yóu nǎi zhú dì， zhēng yú zhuō lù zhī 'ā， jiǔ yú wú yí， chì dì dà shè。 nǎi shuō yú huáng dì， zhí chī yóu ， shā zhī yú zhōng jì”。 guǎng píng zhī dì yuē 'ā。 zhēng zhàn fā shēng zài zhuō lù shān xià de kāi kuò dì dài， yú zhǐ jiǎo luò，“ jiǔ” yì zhǐ duō， bìng bù xiàn yú jù tǐ shù mù bā jiā yī。“ jiǔ yú wú yí” shì shuō chī yóu qū zhú chì dì（ jí yán dì） bù luò bù liú yí dì。 dì jì zhǐ zhōng yuán jì zhōu。《 ěr yǎ · shì dì》：“ liǎng hé jiān yuē jì zhōu”。 guō pú zhù：“ zì dōng hé zhì xī hé”。 dāng shí bǎ huáng hé rù hǎi chù chēng wéi dōng hé， hé tào xiàng nán liú chù chēng xī hé。《 zhōu lǐ · zhí fāng》 jì：“ zhèng běi yuē bìng zhōu”， jīn shān xī tài yuán、 hé běi zhèng dìng bǎo dìng jiē shǔ zhī；“ dōng běi yuē yōu zhōu”， jīn běi jīng shì shǔ zhī。 shàng gǔ jì zhōu wèi yú yōu、 bìng zhī nán， dì zài jīn shān xī nán bù jí hé běi xī nán bù。 chuán shuō chī yóu bèi shā zhī chù， zài jīn shān xī yùn chéng jiě zhōu。 　　 dì sān zhǒng shuō fǎ rú《 shān hǎi jīng · dà huāng běi jīng》 zài：“ chī yóu zuò bīng fá huáng dì。 huáng dì nǎi lìng yìng lóng gōng zhī jì zhōu zhī yě。 yìng lóng chù shuǐ。 chī yóu qǐng fēng bó yǔ shī zòng dà fēng yǔ。 huáng dì nǎi xià tiān nǚ yuē bá， yǔ zhǐ， suì shā chī yóu ”。 fēng bó yǔ shī shì nóng gēng chī yóu bù luò zhuān sī qì xiàng de wū shī， hòu wéi nóng yè qì xiàng shén， lì yòu miào， suì shí fèng cí。《 hán fēi zǐ · shí guò》 shuō：“ xī zhě huáng dì yǔ guǐ shén yú tài shān zhī shàng…… chī yóu jū qián， fēng bó jìn sǎo， yǔ shī sǎ dào”， fǎn yìng liǎo fēng bó yǔ shī yǔ chī yóu bù luò zhī mìqiè guān xì， yīn wéi nóng yè bù luò shēng chǎn de fēng shōu bù shì yǔ fēngtiáo yǔ shùn fēn bù kāi de。 　　 sān shuō shú shì， jīn yǐ wú kǎo chá zhī kě néng yǔ bì yào。 duì yú cǐ lèi hù chuán qiān nián hòu cái bèi jì rù zǎijí de shǐ qián chuán shuō， shǐ xué jiā zhù shì de jiāo diǎn， shì qí zhōng tòu chū de shǐ yǐng； ér mín zú xué zhě guān xīn de wèn tí， zé shì gāi chuán shuō fǎn yìng chū de zú tǐ de lèi xíng、 wén huà tè zhēng jí qí xíng chéng hé yǎn biàn de guò chéng。 　　 chī yóu zhàn bài hòu de jiēguǒ， yī shuō shì bèi huáng dì qín shā， rú qián yǐn shù《 shǐ jì》《 yì zhōu shū》《 shān hǎi jīng》 suǒ jì； lìng yī shuō shì shòu dào huáng dì zhòng yòng， rú《 lóng yú hé tú》 suǒ yán：“ huáng dì zhì fú chī yóu ， dì yīn shǐ zhī zhù bīng， yǐ zhì bā fāng”。 dài zhì qín hàn， mín jiān shàng yòu yǐ chī yóu wéi bīng zhù xíng lǐ cí zhī sú。 yǐ zhì qín shǐ huáng dōng yóu jí gāo zǔ liú bāng qǐ bīng， jiē cóng mín sú lǐ cí chī yóu ， jiàn zài yú《 shǐ jì · fēngshàn shū》 jí《 shǐ jì · gāo zǔ běn jì》。 　　《 guǎn zǐ · wǔháng》 yì yòu huáng dì zhòng yòng chī yóu de jìzǎi：“ xī zhě huáng dì dé chī yóu ér míng yú tiān dào…… chī yóu míng tiān dào， gù shǐ wéi dāng shí”。“ dāng shí” shì zhōng yuán huáng dì bù luò lián méng de yī zhǒng gōng zhí míng chēng， qí dì wèi yǔ zhí néng yuē yǔ《 zhōu lǐ》 zhōng de“ tiān guān” xiāng lèi， yì jìn sì yú hòu shì gè cháo zhī zǎixiàng， shì fǔ zuǒ bù luò lián méng shǒu lǐng（ dì） guǎn lǐ gè bù luò gōng gòng shì wù de bù zǎi。 cǐ chù suǒ yán zhī“ tiān dào”， shì zhǐ tiān wén lì fǎ suì shí yuè lìng de jīng yàn zhī shí。 shú xī zhè xiē zhī shí， shì 'ān pái nóng yè bù luò shēng chǎn shēng huó， guǎn lǐ hǎo nóng yè bù luò shè huì de guān jiàn。 　　 guān yú chī yóu de liǎng zhǒng jié rán bù tóng de jié jú de jìzǎi， fǎn yìng liǎo huáng dì yǔ chī yóu guān xì de bù tóng jiē duàn yǔ bù tóng cè miàn。“ chī yóu ” běn shì nóng bù luò de tā chēng， jì shì duì bù luò qiú cháng de tā chēng， yě shì duì bù luò quán tǐ chéng yuán de tā chēng。 chī yóu bù luò de dì yī rèn qiú cháng chēng chī yóu ， dì 'èr rèn qiú cháng yì chēng chī yóu ； dì yī dài bù luò chéng yuán chēng chī yóu ， dì 'èr dài bù luò chéng yuán réng rán bèi chēng wéi chī yóu 。 rú tóng《 dà zài lǐ jì · wǔ dì dé》 jì“ huáng dì sān bǎi nián” zhī lèi chuán yán de shí jì nèi hán。 bǎ huáng dì yǔ chī yóu de zhàn hòu guān xì fàng dào yuán shǐ bù luò zhàn zhēng de lì shǐ bèi jǐng zhōng qù rèn shí， shā lù shì bù kě bì miǎn de， zhǎn jìn shā jué yòu shì bù kě néng de， zuì zhōng zhǐ néng shì ràng zhàn bài de bù luò zài fú cóng de tiáo jiàn xià bǎo chí yuán zhuàng shēng huó xià qù。 　　 chī yóu de yí yì 　　 zài chī yóu bù luò huó dòng guò de dì fāng liú xià liǎo jù jū diǎn（ hòu shì suǒ wèi“ chéng”）、 fén zhǒng、 sì cí děng yí jì de jìzǎi， zhuī sù zhè xiē yí jì， kě yǐ kàn chū chī yóu bù luò de huó dòng dì qū， yǐ xiàn qí yí yì de xiàn suǒ。 　　 guān yú chī yóu chéng de jìzǎi， jiàn yú（ shuǐ jīng zhù · juàn shí sān） zhuō shuǐ tiáo jì：“ zhuō shuǐ chū zhuō lù shān， shì wèi zhī zhāng gōng quán， dōng běi liú jīng zhuō lù xiàn gù chéng nán…… 〈 wèi tǔ dì jì 〉 chēng， zhuō lù chéng dōng nán liù lǐ yòu chī yóu chéng。 quán shuǐ yuān 'ér bù liú， lín yǔ bìng cè liú zhù bǎn quán”。 yòu yǐn〈 jìn tài kāng dì lǐ jì〉 yuē：“ bǎn quán yì dì míng yě。 quán shuǐ dōng běi liú， yǔ chī yóu quán huì， shuǐ chū chī yóu chéng， chéng wú dōng miàn”。 gù zhuō lù zài jīn hé běi zhuō lù xiàn。 zhuō shuǐ dài kǎo。 chī yóu quán zài jīn zhuō lù xiàn fán shān zhèn lóng wáng táng cūn zhōng yāng， hé liú yuán tóu lái zì dōng líng shān， jí《 shān hǎi jīng》 lǐ shuō de“ líng shān”， hé liú cóng fán shān zhèn zhé xiàng dōng， liú rù sāng gān hé。 bǎn quán zài jīn běi jīng shì yán qìng xiàn。 xīn 'ān xiàn yòu chī yóu wū chǎng děng。 　　《 tài píng huán yǔ jì · hé dōng dào qī》 kè guān cún zài yì xiàn tiáo xià jì：“ chī yóu chéng zài xiàn nán yī shí bā lǐ…… qí chéng jīn cuī huǐ”。 gù 'ān yì xiàn zhì zài jīn shān xī yùn chéng shì 'ān yì zhèn。 　　 guān yú chī yóu zhǒng de jìzǎi， jiàn yú《 huáng lǎn · mù zhǒng jì》：“ chī yóu zhǒng， zài dōng píng shòu zhāng xiàn kàn xiāng chéng zhōng， gāo qī zhàng， mín cháng shí yuè sì zhī。 yòu chì qì chū rú pǐ jiàng bó， mín míng wéi chī yóu qí。 jiān bì zhǒng zài shān yáng jùn jù yě xiàn chóngjù， dà xiǎo yǔ kàn zhǒng děng”。 sān guó shí zhī dōng píng shòu zhāng xiàn zhì zài jīn shān dōng yáng gǔ xiàn shòu zhāng zhèn。 shān yáng jù yě xiàn zhì zài jīn shān dōng jù yě xiàn。 　　 guān yú chī yóu cí de jìzǎi， jiàn yú《 shǐ jì · fēngshàn shū》。 qín shǐ huáng dōng xún yóu， fēng tài shān， chán liáng fù， lǐ cí qí bā shén。 bā shén zhī zhōng，“ sān yuē bīng zhù， cí chī yóu 。 chī yóu zài dōng píng lù jiān xiāng， qí zhī xī jìng yě”。 jīn shān dōng dōng píng xiàn jí qí gù zhì。 yòu，《 hàn shū · dì lǐ zhì》 dōng jùn shòu liáng（ zhāng） xiàn tiáo xià jì：“ chī yóu cí zài xī běi（ sù） shàng， yòu qú chéng”。 hàn dōng jùn shòu qǐ bīng zhī shí，“ cí huáng dì chī yóu yú pèi tíng”。 qín shí pèi xiàn， zhì zài jīn jiāng sū xú zhōu shì pèi xiàn。 pèi xiàn dōng jìng gé wēi shān hú yǔ shān dōng xiāng wàng。 　　《 yì zhōu shū · cháng mài jiě》 zhōng， yòu“ mìng chī yóu yú yǔ shàohào” zhī yǔ。 zhè lǐ de“ yǔ” shì wéi“ biān”。 yú wū zé yán biān wéi yǔ， yú guó zé sì chuí wéi yǔ。 yì sī shì shuō chī yóu bù luò céng bèi 'ān pái zài shàohào bù luò de biān chuí jū zhù。 dāng shí shàohào bù luò jū dì， yǐ qū fù wéi zhōng xīn。《 zuǒzhuàn 2 dìng sì nián》 dù yù zhù：“ shàohào xū， qū fù yě， zài lǔ chéng nèi”。 chī yóu zài shàohào zhī xī chuí。 　　《 shù yì jì · juàn shàng》 yún：“ tài yuán cūn luò jiān jì chī yóu shén， bù yòng niú tóu”。 yòu yún“ hàn wǔ shí， tài yuán yòu chī yóu shén zhòu jiàn…… qí sú suì wéi lì cí”。 yòu zài：“ jīn jì zhōu yòu lè míng chī yóu xì， qí mín liǎng liǎng sān sān， tóu zài niú jiǎo 'ér xiāng dǐ。 hàn zào jiǎo dǐ xì， gài qí yí zhì yě”。 qín hàn zhì tài yuán jùn， shǔ bìng zhōu， shǒu xiàn jìn yáng， zhì zài jīn shān xī tài yuán shì。 liǎng hàn shí de jì zhōu， dì zài jīn hé běi nán bù、 shān xī nán bù jí hé nán shěng huáng hé yǐ běi dì qū。 　　 yǐ shàng liè jí jì shù， guān yú chī yóu de yí jì、 yí sú、 chuán shuō， lìshǔ qiān nián zhī jiǔ， dài zhì qín hàn， réng rán yǐ nóng liè de sè cǎi bǎo cún yú mín jiān。 zài běi zhì hé běi zhuō lù， xī zhì shān xī tài yuán yùn chéng， dōng dào shān dōng dōng píng， nán zhì jiāng sū pèi xiàn de guǎng dà dì qū， lǐ cí chī yóu zhī sú jīng jiǔ bù shuāi。 àn“ mín bù sì fēi zú” de gǔ sú， zhè xiē dì qū dìng yòu wéi shù zhòng duō de chī yóu yí yì， cái néng jù bèi xíng chéng hé bǎo chí zhè zhǒng jì sì chī yóu mín sú de shè huì tiáo jiàn。 zhè xiē dì qū zài liǎng hàn shí qī yòu shì hàn zú zhèng zhì jīng jì wén huà de fù xīn zhī dì， wú yí yòu xiāng dāng duō de chī yóu yí yì chéng wéi hàn zú chéng yuán。 　　 chī yóu yí yì jiàn yú zǎijí zhě， yòu zōu shì tú shì。 wáng jiā《 shí yí jì》 zài：“ xuān yuán qù chī yóu zhī xiōng， qiān qí mín shàn zhě yú zōu tú zhī dì， qiān 'è zhě yú yòu běi zhī xiāng。 qí xiān yǐ dì mìng zú， hòu fēn wéi zōu shì tú shì”。 zōu xìng tú xìng jīn wéi hàn zú cháng xìng。 　　“ yòu běi zhī xiāng” zhǐ běi fāng hán lěng bù máo zhī dì， jiàn yú《 shī · xiǎo yǎ · xiàng bó》， yě yíng dá shū：“ běi fāng tài yīn zhī qì hán liáng 'ér wú tǔ máo， bù shēng cǎo mù， hán dòng bù kě jū chù”。 shuō míng céng jīng yòu yī bù fèn chī yóu yí yì bèi qiān dào běi fāng。 měnggǔ zú xué zhě táo kè tāo zhù《 zhān xiāng chūn qiū héng héng xiōng nú piān》， lùn chī yóu shì xiōng nú zài chuán shuō shí dài de chēng hào， bèi huáng dì běi zhú de hūn yù dāng shì chī yóu （ bù luò yí yì）。 sī mǎ zhēn《 shǐ jì suǒ yǐn》 shì hūn yù：“ xiōng nú zhī bié míng yě， táng yú yǐ shàng yuē shān róng， yì yuē xūn yù， xià yuē chún wéi， yīn yuē guǐ fāng， zhōu yuē xiǎn yǔn， hàn yuē xiōng nú”，《 zhōu shū · dì jì dì yī》：“ tài zǔ wén huáng dì shǒu wén shì， huì tài， zì hēi tǎ， dài wǔ chuān rén yě。 qí xiān chū zì yán dì shén nóng shì， wéi huáng dì suǒ miè， zǐ sūn dùn jū shuò yě”。《 xīn táng shū · zǎixiàng shì xì biǎo》 zhǐ chū：“ yǔ wén shì chū zì xiōng nú nán chányú zhī yì”。 　　 gǔ yòu chóu yóu guó， gōng yuán qián 457 nián bèi jìn guó zhì bó suǒ miè。《 shǐ jì · chū lǐ zǐ chuán》 jì：“ zhì bó zhī fá chóu yóu， yí zhī guǎng chē， yīn suí zhī yǐ bīng， chóu yóu suì wáng”。 jīn shān xī yú xiàn dōng běi yòu chóu yóu guó yí zhǐ。 chóu yóu yǔ chī yóu yīn jìn， qí guó huò wéi chī yóu yí yì suǒ jiàn。 　　 chī yóu bù luò yí yì zhī xiàng nán qiān zhě， bù jiàn jīngzhuàn， dàn cún kǒu bēi。 qián dōng nán miáo zú shǐ shī《 fēng mù gē》， shuō miáo zú shǐ zǔ jiāng yāng（ yán） shì cóng fēng shù shù xīn zhōng shēng chū lái de。 miáo zú xué zhě lián xì《 shān hǎi jīng · dà huāng nán jīng》 jì：“ yòu sòng shān zhě， yòu mù shēng shān shàng， míng yuē fēng mù。 fēng mù， chī yóu suǒ qì qí zhì gù， shì wèi fēng mù”。 lùn zhèng miáo zú wéi chī yóu zhī yì。《 miáo zú jiǎn shǐ》 zài：“ chuān nán、 qián xī běi yī dài yòu chī yóu miào， shòu dào miáo zú rén mín de gòngfèng”。 cóng fēng mù zhōng shēng chū miáo zú shǐ zǔ zhī chuán shuō， shí hán chī yóu zài shì zhī xiàng zhēng yì yì。 　　《 shàng shū · zhōu shū · lǚ xíng》 jiāng chī yóu yǔ miáo mín xiāng tí bìng lùn：“ chī yóu wéi shǐ zuò luàn， yán jí píng mín。 wǎng bù kòu zéi chī yì， jiān guǐ duó rǎng jiáo qián。 miáo mín fú yòng líng， zhì yǐ xíng”。 shuō“ zuò luàn” shì cóng chī yóu kāi shǐ de， yán jí píng mín， wú bù yǐ gè zhǒng fāng shì qǔ rén cái wù： qún xíng gōng jié yuē kòu， shā rén yuē zéi， yǐ chī zhāng bá hù wéi yì； zuò luàn zài wài yuē jiān， zuò luàn zài nèi yuē guǐ， qiáng qǔ yuē duó， qiè qǔ yuē rǎng， zhà qǔ yuē jiáo， gù qǔ wéi qián。“ líng” yì wéi shàn， jí bù yǐ shàn jiào huà， ér shì zhì zuò xíng fǎ。 zhǐ chì miáo mín yán xí liǎo chī yóu zhī xí xìng。 shí zhì jīn rì， bù yǐ zú réng chēng miáo zú wéi“ bù yóu”。 bù yǐ zú“ bù” yì wéi“ rén” huò“ zú”。 zài cí fǎ shàng shì xiàn zhì chéngfèn zài zhōng xīn chéngfèn zhī hòu，“ bù yóu” yì wéi“ yóu zú” yì kě jì wéi“ yóu zú”。 yǔ chī yóu bù luò de tā chēng yī zhì。 　　《 dì wáng shì jì》 zài yán dì shén nóng shì bēng zàng cháng shā chá xiāng。 chá xiāng jí jīn hú nán chá líng xiàn， zài xiāng gàn biān jiè luó xiāo shān mài xī cè。 gǔ sān miáo jū dì yì céng jí yú xiāng gàn jiān。 jù《 shǐ jì · wú qǐ lièzhuàn》 jì：“ xī sān miáo zhī jū， zuǒ dòng tíng， yòu péng lí”。 dòng tíng jí jīn rì dòng tíng hú， péng lí jí jīn pó yáng hú。 yīn cǐ， sān miáo jí kě néng shì cóng shén nóng shì zhī yì， huò jí chī yóu （ nóng bù luò） zhī yí yì fā zhǎn 'ér lái de yóu gēng nóng bù luò qún。 miáo zú pǔ biàn cún zài cháng shí jiān yuǎn jù lí qiān xǐ de chuán shuō lì shǐ。 zhè shì yǔ qí jiào cháng shí jiān dì bǎo chí yóu gēng nóng yè jīng jì de shēng chǎn fāng shì fēn bù kāi de。 dāng rán， yě yòu zhèng zhì hé shè huì de yuán yīn。 　　 hái yìng dāng zhù yì dào， rú tóng hàn zú shì duō yuán xíng chéng de yī yàng， zuò wéi zhōng guó nán fāng de yī gè gǔ lǎo de zú qún， miáo zú yuán chū de zú yuán jí chéng xiàn chū duō yuán xìng。 miáo zú gǔ chēng“ miáo mín” huò“ sān miáo”。 chú liǎo shàng shù yán dì shén nóng shì hé chī yóu （ nóng bù luò） yǔ“ miáo mín”、“ sān miáo” yòu zhí jiē de zú yuán guān xì 'ér wài， huáng dì zhī yì jìn yún shì、 zhuān Xū zhī yì huān tóu yědōu fēn bié shì sān miáo、 miáo mín de zhù yào zú yuán zhī yī。 zài róng jiāng yī piān pì miáo sài zhōng fā jué chū de“ miáo zú gǔ gē”， jiě dá liǎo róng jiāng xī shān shàng“ miáo wáng miào” de qiān gǔ zhī mí， tóng shí jiě shì bìng què rèn liǎo“ miáo wáng miào” suǒ gōng de zǔ xiàng shì zhōng huá mín zú sān dà shǐ zǔ zhī yī“ chī yóu ”。 　　“ sān miáo” zhī shǐ jiàn zǎijí， yòu《 shàng shū · yú shū》：“ cuàn sān miáo yú sān wēi”。 kǒng yíng dá shū：“ sān miáo， guó míng， jìn yún shì zhī hòu”。 cǐ suǒ wèi“ guó míng”， shí wéi bù luò míng chēng。“ jìn yún shì” shì huáng dì bù luò zhōng de yī gè shì zú míng chēng， hòu fā zhǎn wéi bù luò míng chēng。《 shǐ jì zhèng yì》 àn：“ huáng dì yòu xióng guó jūn， hào yuē yòu xióng shì， yòu yuē jìn yún shì， yòu yuē dì hóng shì， yì yuē dì xuān shì”。 zhí jiē zhǐ jìn yún shì wéi huáng dì。《 shǐ jì jí jiě》 shuō huáng dì“ yì hào xuān yuán shì”。 dù yù zhù《 zuǒzhuàn · wén shí bā nián》：“ jìn yún， huáng dì shí guān míng”。 cǐ suǒ wèi“ guān míng”， shí zhǐ huáng dì bù luò de fēn zhí míng chēng。《 zuǒzhuàn · zhāo shí qī nián》 jì：“ xī zhě huáng dì shì yǐ yún jì， gù wéi yún shī 'ér míng”。 jí yǐ yún zuò wéi běn bù luò yǐ shì zú wéi dān wèi de jūn shì biān zhì（ yún shī） de míng chēng hé gāi shì zú suǒ dān rèn de bù luò gōng zhí míng chēng（ yún míng）。 　　《 shǐ jì jí jiě》 yǐn yìng shào yuē：“ huáng dì shòu mìng， yòu yún ruì， gù yǐ yún jì shì yě。 chūn guān wéi biǎo yún， xià guān wéi jìn yún， qiū guān wéi bái yún， dōng guān wéi hēi yún， zhōng guān wéi huáng yún”。 liè chū chūn xià qiū dōng de guān míng， rú《 zhōu lǐ》， chūn guān zōng bó guǎn jì sì lǐyuè， xià guān sī mǎ guǎn xíng zhèng jūn shì， qiū guān sī kòu guǎn xíng fǎ jìn lìng， dōng guān sī kōng guǎn gōng chéng jiàn shè。 zhè zhǒng yǐ yún wéi gōng zhí míng chēng shì zǎo qī huáng dì bù luò nèi bù yóu gè shì zú fēn bié dān rèn de bù luò gōng zhí， zhì yú huáng dì chéng wéi bù luò lián méng shǒu lǐng zhī hòu， yóu gè bù luò fēn bié dān rèn de bù luò lián méng gōng zhí míng chēng， rú《 guǎn zǐ · wǔháng》 suǒ jì， zé chēng wéi“ dāng shí”（ tiān guān）、“ bǐng zhě”（ dì guān）、“ tǔ shī”（ chūn guān）、“ sī tú”（ xià guān）、“ sī mǎ”（ qiū guān）、“ lǐ”（ dōng guān）。 jīn zhè jiāng shěng yòu jìn yún xiàn， qí xiàn yòu jìn yún shān， xiāng chuán wéi huáng dì yóu xiān zhī chù。 　　《 guǎng yùn》 shì“ cuàn” wéi“ fàng yě”， jí liú fàng zhī yì。“ sān wēi”， kǒng 'ān guó chuán yuē：“ xī yì zhī shān”， yì zhǐ biān yuǎn zhī dì。《 shān hǎi jīng · xī shān jīng》 yòu“ sān wēi zhī shān”， guō pú zhù：“ jīn zài dūn huáng jùn”。 hàn zhì dūn huáng jùn， zhì zài jīn gān sù dūn huáng shì。 dūn huáng shì dōng běi yòu sān wēi shān， jīn zhì sān wēi zhèn。《 shǐ jì · wǔ dì běn jì》 zài：“ sān miáo zài jiāng huái、 jīng zhōu shù wéi luàn。 yú shì shùn guī 'ér yán yú dì， qǐng…… qiān sān miáo yú sān wēi， yǐ biàn xī róng”。“ róng” běn yì zhǐ shān jiān gǔ dì， yòng yǐ zhǐ rén qún， yì jí jū yú shān jiān gǔ dì zhī rén， jīn zhī suǒ wèi“ shān dì mín” shì yě。“ xī róng” jí xī fāng shān dì mín。 jīn rì qián xī běi miáo zú liú chuán de gǔ shǐ chuán shuō， yán qí zǔ xiān yuán zhù jī shí shān yǐ xī， cóng rì méi fāng xiàng yí dào jī shí shān， jīng guò ruò gān dài de cháng tú qiān xǐ， dù guò huáng hé， dào liǎo cháng jiāng zhōng yóu yī dài， zuì hòu jìn rù xī nán dì qū。 　　《 shān hǎi jīng · dà huāng běi jīng》 jì：“ xī běi hǎi wài， hēi shuǐ zhī běi， yòu rén yòu yì， míng yuē miáo mín（ dūn pú zhù： sān miáo zhī mín） zhuān Xū shēng huān tóu， huān tóu shēng miáo mín。” huān tóu yòu zuò huān dōu， jiàn《 shàng shū · shùn diǎn》：“ fàng huān dōu yú chóng shān”。 yòu zuò huān dōu， jiàn《 shǐ jì · wǔ dì běn jì》：“ fàng huān dōu yú chóng shān， yǐ biàn nán mán”。 chóng shān zài jīn hú nán dà yōng shì xī nán， cǐ dì shǔ wǔ líng shān qū， xíng zhèng jiàn zhì shǔ xiāng xī tǔ jiā zú miáo zú zì zhì zhōu。《 miáo zú jiǎn shǐ》 shuō， xiāng xī miáo zú wǔ dà xìng zhī yī de shí xìng， yǔ huān dōu yòu qīn yuán guān xì。 shí xìng yòu dà xiǎo zhī fēn， dà shí xìng zài miáo yǔ zhōng bèi chēng wéi“ huān dōu”， lú xī、 huā yuán yòu huān dōu mù、 huān miào。 　　 zōng hé hàn wén gǔ jí jìzǎi， chī yóu shì zhōng guó yuán shǐ shè huì mò qī huó yuè zài jīn hé běi shān xī jí shān dōng xī bù de yī gè nóng gēng bù luò míng chēng， jí gāi nóng gēng bù luò qiú cháng yǔ bù luò mín zhī gòng tóng míng chēng。 chī yóu bù luò wéi shén nóng shì shì zú hòu yì， shǔ yán dì bù luò lián méng。 chuán shuō chī yóu bù luò shàn cháng yú jīn shǔ yě liàn hé zhì zào bīng qì。 chī yóu bù luò yǔ huáng dì bù luò zhēng zhàn shī bài， qí yí yì dà bù fèn liú jū zhōng yuán。 jù《 guǎn zǐ》 suǒ jì， chī yóu bù luò jiā rù liǎo huáng dì wéi shǒu de bù luò lián méng， bìng zài qí zhōng dān rèn liǎo zhòng yào gōng zhí。《 shí yí jì》 zài， zōu shì、 tú shì wéi qí yí yì zhōng kě chá zhī xìng shì。 　　 chī yóu bù luò zhōng yī bù fèn qiān dào běi fāng， yǔ hūn yù（ xiōng nú zhī bié míng） yòu zú yuán guān xì。 　　 chī yóu bù luò zhōng de nán qiān zhě， yǔ miáo mín、 sān miáo yòu zú yuán guān xì。 sān miáo lái yuán chéng duō yuán xìng， chú chī yóu yí yì zhī míng， shàng yòu huáng dì jìn yún shì zhī hòu， zhuān Xū shì zhī hòu děng。 　　 cóng guān yú chī yóu hé sān miáo chuán shuō de jì shù zhōng， kě yǐ kàn dào zhōng huá dà dì shàng， yuán shǐ shè huì mò qī bù luò jiān yóu huì jù、 zhēng zhàn、 róng hé、 qiān xǐ dài huán jié suǒ gòu chéng de dà guī mó de jiǎo bàn yùn dòng。 zhè zhǒng jiǎo bàn yùn dòng zào chéng liǎo zhōng huá gè zú zài qǐ yuán xíng chéng jiē duàn jiù yǐ jīng shì nǐ zhōng yòu wǒ， wǒ zhōng yòu nǐ， mì bù kě fēn de zhuàng kuàng。 huáng dì zhàn chī yóu 　　shù qiān nián qián， zhōng guó huáng hé、 cháng jiāng liú yù yī dài zhù zhe xǔ duō shì zú hé bù luò。 qí zhōng huáng dì shì huáng hé liú yù zuì yòu míng de yī gè bù luò shǒu lǐng。 lìng yī gè yòu míng de bù luò shǒu lǐng jiào yán dì。 huáng dì hé yán dì shì xiōng dì。 zài cháng jiāng liú yù yòu yī gè jiǔ lí zú， tā men de shǒu lǐng míng jiào chī yóu ， shí fēn qiáng hàn。 　　 chī yóu yòu bā shí yī gè xiōng dì， tā men gè gè shòu shēn rén miàn， tóng tóu tiě bì měng wú bǐ。 tā men shàn cháng zhì zào dāo、 gōng nǔ děng gè zhǒng gè yàng de bīng qì。 chī yóu cháng cháng dài lǐng tā qiáng dà de bù luò， qīn lüè sāo rǎo bié de bù luò。 yòu yī cì， chī yóu qīn zhàn liǎo yán dì de dì fāng， yán dì qǐ bīng dǐ kàng， dàn tā bù shì chī yóu de duì shǒu， bèi chī yóu shā dé yī bài tú dì。 yán dì méi bàn fǎ， táo dào huáng dì suǒ zài de dì fāng zhuō lù qǐng qiú bāng zhù。 huáng dì zǎo jiù xiǎng chú qù zhè gè bù luò de huò hài， yú shì lián hé gè bù luò shǒu lǐng， zài zhuō lù de tián yě shàng hé chī yóu zhǎn kāi yīcháng dà jué zhàn， zhè jiù shì zhù míng de“ zhuō lù dà zhàn”。 　　 zhàn zhēng zhī chū， chī yóu píng jiè zhe liáng hǎo de wǔ qì hé yǒng měng díshì bīng， lián lián qǔ shèng。 hòu lái， huáng dì qǐng lái lóng hé qí tā qí guài de měng shòu zhù zhàn。 chī yóu de bīng shì suī rán xiōng měng， dàn shì yù dào huáng dì de jūn duì， jiā shàng zhè yī qún měng shòu， yě dǐ dǎng bù zhù， fēn fēn bài táo。 　　 huáng dì dài lǐng bīng shì chéng shèng zhuī shā， hū rán tiān hūn dì hēi， nóng wù mí màn， kuáng fēng dà zuò， léi diàn jiāo jiā， tiān shàng xià qǐ bào yǔ， huáng dì de bīng shì wú fǎ jì xù zhuī gǎn。 yuán lái chī yóu qǐng lái liǎo“ fēng shén” hé“ yǔ shén” lái zhù zhàn。 huáng dì yě bù gān shì ruò， qǐng lái tiān shàng de“ hàn shén” bāng máng， qū sàn liǎo fēng yǔ。 yī chà nà zhī jiān， fēng zhǐ yǔ tíng， qíng kōng wàn lǐ。 　　 chī yóu yòu yòng yāo shù zhì zào liǎo yīcháng dà wù， shǐ huáng dì de bīng shì mí shī liǎo fāng xiàng。 huáng dì lì yòng tiān shàng běi dǒu xīng yǒng yuǎn zhǐ xiàng běi fāng de xiàn xiàng， zào liǎo yī liàng“ zhǐ nán chē”， zhǐ yǐn bīng shì chōng chū mí wù。 　　 jīng guò xǔ duō cì jī liè de zhàn dǒu， huáng dì xiān hòu shā sǐ liǎo chī yóu de bā shí yī gè xiōng dì， bìng zuì zhōng huó zhuō liǎo chī yóu 。 huáng dì mìng lìng gěi chī yóu dài shàng jiā suǒ， rán hòu chǔsǐ tā。 yīn wéi hài pà chī yóu sǐ hòu zuò guài， jiāng tā de tóu hé shēn zǐ fēn bié zàng zài xiāng jù yáo yuǎn de liǎng gè dì fāng。 chī yóu dài guò de jiā suǒ bèi rēng zài huāng shān shàng， huà chéng liǎo yī piàn fēng lín， měi yī piàn xuè hóng de fēng yè， dōushì chī yóu de bān bān xuè jì。 　　 chī yóu sǐ hòu， tā yǒng měng de xíng xiàng réng rán ràng rén wèi jù， huáng dì bǎ tā de xíng xiàng huà zài jūn qí shàng， yòng lái gǔ lì zì jǐ de jūn duì yǒng gǎn zuò zhàn， yě yòng lái kǒnghè gǎn yú hé tā zuò duì de bù luò。 hòu lái， huáng dì shòu dào liǎo xǔ duō bù luò de zhī chí， jiàn jiàn chéng wéi suǒ yòu bù luò de shǒu lǐng。 chī yóu de cún shēng chù 　　guān yú chī yóu ： 　　 zài chī yóu bù luò huó dòng guò de dì fāng liú xià liǎo jù jū diǎn（ hòu shì suǒ wèi“ chéng”）、 fén zhǒng、 sì cí děng yí jì de jìzǎi， zhuī sù zhè xiē yí jì， kě yǐ kàn chū chī yóu bù luò de huó dòng dì qū， yǐ xiàn qí yí yì de xiàn suǒ。 　　 guān yú chī yóu chéng de jìzǎi， jiàn yú（ shuǐ jīng zhù · juàn shí sān） zhuō shuǐ tiáo jì：“ zhuō shuǐ chū zhuō lù shān， shì wèi zhī zhāng gōng quán， dōng běi liú jīng zhuō lù xiàn gù chéng nán……〈 wèi tǔ dì jì〉 chēng， zhuō lù chéng dōng nán liù lǐ yòu chī yóu chéng。 quán shuǐ yuān 'ér bù liú， lín yǔ bìng cè liú zhù bǎn quán”。 yòu yǐn〈 jìn tài kāng dì lǐ jì〉 yuē：“ bǎn quán yì dì míng yě。 quán shuǐ dōng běi liú， yǔ chī yóu quán huì， shuǐ chū chī yóu chéng， chéng wú dōng miàn”。 gù zhuō lù zài jīn hé běi zhuō lù xiàn。 zhuō shuǐ dài kǎo。 chī yóu quán zài jīn zhuō lù xiàn。 bǎn quán zài jīn běi jīng shì yán qìng xiàn。 xīn 'ān xiàn yòu chī yóu wū chǎng děng。 miáo zú zǔ xiān chī yóu zài zhōng guó lì shǐ shàng de gōng jì yǔ dì wèi 　　yī、 chī yóu shì zhōng huá mín zú de sān gè wěi dà shǐ zǔ zhī yī chī yóu sù xiàng 　　 yóu yú yuán shǐ shè huì jiē duàn， méi yòu wén zì jìzǎi， suǒ yǐ zì chūn qiū zhàn guó yǐ lái yǐ zhì rú jīn， zhōng guó de lì shǐ diǎn jí， dū zhǐ shì gēn jù lì shǐ chuán shuō zhuī sù dào wǔ qiān nián qián de xīn shí qì shí dài、 fù xì shì zú gōng shè jiē duàn de huáng dì shí qī。 rán 'ér， zài huáng dì shí， zhōng huá mín zú jiù yòu sān gè zhù míng de wěi dà shǐ zǔ， jí huáng dì、 yán dì、 chī yóu 。 dàn shì， zài wǒ guó lì lái de guān fāng zhèng tǒng shǐ zhōng， yī zhí bǎ huáng dì zuò wéi zhōng huá mín zú de shǐ zǔ， shǐ jūn， hòu lái yán dì yě zhú jiàn bèi què rèn。 suǒ yǐ， zhè lǐ wǒ men zhuózhòng tán tán chī yóu shì zhōng huá mín zú de wěi dà shǐ zǔ zhī yī de wèn tí。 　　 shǒu xiān， yīngdāng zhǐ chū， chī yóu shì zhōng guó miáo zú de xiān zǔ。 yīn wéi rú jīn de zhōng guó miáo zú de zú shǔ yuān yuán， hé yuǎn gǔ shí dài de“ jiǔ lí”、“ sān miáo”、“ nán mán” yòu zhe mìqiè de yī mài xiāng chéng de guān xì。 zài yuán shǐ shè huì mò qī， zài wǒ guó cháng jiāng zhōng xià yóu hé huáng hé xià yóu yī dài， yuǎn gǔ de shí hòu jiù shēng huó zhe hěn duō yuán shǐ rén lèi； tā men jīng guò shì shì dài dài de shēng xī fán yǎn， tōng guò jiān kǔ de láo dòng， zài jù jīn wǔ qiān duō nián qián， zhú jiàn xíng chéng liǎo bù luò lián méng。 zhè gè bù luò lián méng jiào zuò“ jiǔ lí”， yǐ chī yóu wéi hū lǐng。《 guó yǔ · mèng yǔ》 zhù zhōng shuō：“ jiǔ lí， chī yóu zhī tú yě”。《 shū lǚ xíng shì wén》、《 lǚ shì chūn qiū · dàng bīng》、《 zhàn guó cè · qín》 gāo yòu zhù， dōushuō chī yóu shì jiǔ lí zhī jūn。 tā men jiè zhù yōu yuè de dì lǐ tiáo jiàn， bù duàn dì xīn qín kāi tuò， shǐ shēng chǎn lì bù duàn tí gāo， shè huì jīng jì bù duàn fā zhǎn， yī yuè 'ér chéng wéi xióng jù dōng fāng de qiáng dà bù luò， bìng qiě zuì zǎo jìn rù zhōng yuán。 wǒ dǎng zhù míng lì shǐ xué jiā fàn wén lán tóng zhì xiě dào： chuán shuō zhōng de zhōng guó yuǎn gǔ jū mín，“ jū zhù zài nán fāng de rén tǒng bèi chēng wéi‘ mán zú’。 qí zhōng jiǔ lí zú zuì zǎo jìn rù zhōng bù dì qū。 jiǔ lí dāng shì jiǔ gè bù luò de lián méng， měi gè bù luò yòu bāo hán jiǔ gè xiōng dì shì zú， gòng bā shí yī gè xiōng dì shì zú。 chī yóu shì jiǔ lí zú de shǒu lǐng， xiōng dì bā shí yī rén， jí bā shí yī gè shì zú qiú cháng。…… shì yǐ měng shòu wéi tú téng， yǒng hàn shàn dǒu de qiáng dà bù luò。” zài jiǔ lí bù luò jìn rù zhōng yuán zhī hòu， yán dì zú yě zì xī fāng mù jìn rù zhōng bù dì qū， yǔ jiǔ lí zú fā shēngzhǎng qī de bù luò jiān de chōng tū。 jiǔ lí zú qū zhú yán dì zú， zhí zhì zhuō lù。 hòu yè， yán dì zú lián hé huáng dì zú yǔ jiǔ lí zú zài zhuō lù zhǎn kāi liǎo yuán shǐ shè huì mò qī guī mó kōng qián de bù luò dà zhàn héng héng zhuō lù dà zhàn。 zài zhàn zhēng chū qī， huáng dì yóu yú bīng lì bù zú， yòu duì dì xíng qì hòu bù liǎo jiě hé bù xí guàn， yīn 'ér“ huáng dì yǔ chī yóu jiǔ zhàn jiǔ bù shèng”； hòu lái huáng dì zú chuàng zhì liǎo zhǐ nán chē yǐ shí bié fāng xiàng； bìng dà dà zēng tiān shí lì， cái zhuǎn bài wéi shèng。 zuì hòu shuāng fāng jué zhàn yú zhuō lù， jiǔ lí bèi dǎ bài， qí shǒu lǐng chī yóu yě bèi qín shā。 　　 jiǔ lí zhàn bài yǐ hòu， qí shì dà shuāi， dàn tā men hái jù yòu huáng hé xià yóu hé cháng jiāng zhōng xià yóu yī dài de guǎng kuò dì qū。 dào yáo、 shùn、 yǔ shí qī， tā men yòu xíng chéng liǎo xīn de bù luò lián méng。 zhè jiù shì shǐ shū shàng shuō de“ sān miáo”， yòu chēng wéi“ yòu miáo” huò“ miáo mín” sān miáo zhè zhǒng bù luò qún tǐ de fā zhǎn， zuì hòu xíng chéng liǎo bù luò qiú cháng guó。 fàn wén lán xiě dào：“ miáo zú bèi yǔ zhàn bài hòu， tuì chū huáng hé liú yù， jù zhàn guó shí rén shuō， sān miáo céng zài cháng jiāng zhōng xià yóu jiàn lì qǐ yī shàng dà guó。 zhè gè dà guó dāng shì yī gè dà de bù luò lián méng， shì xǔ duō bù luò de jí hé tǐ， qí zhōng jiào dà de shì jīng chǔ。” suǒ yǐ， dào shāng、 zhōu shí qī，“ sān miáo” yòu bèi chēng wéi“ jīng chǔ”， yòu shí yě bèi chēng wéi“ nán mán” hòu lái， jīng chǔ de shè huì jīng jì rì yì fā zhǎn， qí zhōng jiào xiān jìn de chǔ rén， yòu bèi chēng wéi“ jīng mán”。 qí hòu， jīng mán rì jiàn qiáng shèng， fā zhǎn chéng wéi chūn qiū zhàn guó de“ wǔ bà”、“ qī xióng” zhī yī de chǔ guó de zhù tǐ jū mín hé zhù tǐ mín zú。 　　 kě jiàn， jiǔ lí、 sān miáo、 nán mán、 jīng mán、 miáo zú zhī jiān yòu zhe yī mài xiāng chéng de yuān yuán guān xì， ér qiě dū bāo kuò miáo zú xiān mín， hòu zhě shì qián zhě de miáo yì。《 zhōu shū · lǚ xíng》 de“ chī yóu duì miáo mín zhì yǐ xíng”，《 guó yǔ · zhèng zhù》 de“ yòu miáo fù jiǔ lí zhī dé”， sān miáo， jiǔ lí zhī hòu yě”， děng jìzǎi， jiù yǐ jīng xiǎn chū“ jiǔ lí” hé“ sān miáo” de qīn yuán guān xì。《 lǐ jì · yī shū · yǐn fǔ xíng · zhèng zhù》 shuō，“ yòu miáo、 jiǔ lí zhī hòu…… jū yú xī yì zhě sān miáo” děng yǔ， yě zhí jiē zhǐ chū“ sān miáo” shì jiǔ lí de hòu yì。“ nán mán” zé shì bèi qū zhú dào cháng jiāng yǐ nán dì qū de bù fēn“ sān miáo” de bié chēng， ér“ jīng mán” zé shì shāng、 zhōu shí qī duì liǎng hú dì qū zhè bù fēn“ nán mán” de chēng wèi。 xǔ duō zhǐ shū dū rèn wéi， miáo zú hé sān miáo yòu qīn yuán guān xì， lì rú：“ miáo rén， gǔ sān miáo zhī yì yě”；“ miáo zhě， sān miáo zhī yì”；“ kǎo hóng miáo pán jù chǔ、 shǔ、 qián sān shěng zhī jiè， jí gǔ sān miáo yí zhǒng yě”。 zhè jiù shǐ wǒ men qīng chǔ kàn dào liǎo miáo zú zú yuán de xiàn suǒ， jiǔ lí héng héng sān miáo héng héng nán mán（ jīng mán） héng héng miáo zú。 jiù shì shuō miáo de xiān mín shì jiǔ lí， ér chī yóu shì jiǔ lí de shǒu lǐng， suǒ yǐ， miáo zú rén mín pǔ biàn dì jiāng chī yóu shì wéi zì jǐ de xiān zǔ。 　　 qí cì， chī yóu yě shì zhōng guó nán fāng xǔ duō shǎo shù mín zú de zǔ xiān。 wǔ qiān nián qián， yǔ huáng dì tóng shí dài de jiǔ lí bù luò lián méng， jù shǐ shū jìzǎi， qí chéng yuán zhōng chú liǎo miáo zú yǐ wài， hái yòu lí zú、 yáo zú、 shē zú děng shǎo shù mín zú。 rú guǒ 'àn zhào guò qù shǐ shū de chēng wèi， bǎ yuǎn gǔ shí dài jū zhù zài nán fāng de rén tǒng chēng wéi“ mán zú”， huò chēng“ nán mán”、“ jīng mán”， nà me jiù bǎ wǒ guó zài nán fāng xǔ duō shǎo shù mín zú dū bāo kuò zài nèi liǎo。 zhè jiù shì shuō jiǔ lí、 sān miáo、 nán mán， bù jǐn shì miáo zú de xiān mín， ér qiě yě shì lí zú、 yáo zú、 shē zú hé nán fāng qí tā yī xiē shǎo shù mín zú de xiān mín。 ér chī yóu shì jiǔ lí zhī jūn， suǒ yǐ， chī yóu yě jiù bù jǐn shì miáo zú de xiān zǔ， tóng shí yě shì lí zú、 yáo zú、 shē zú hé qí tā yī xiē shǎo shù mín zú de xiān mín。 tóng shí wǒ men hái yìng dāng kàn dào， miáo zú zài gǔ dài duō cì qiān xǐ guò chéng zhōng， bāo kuò nán qiān hé xī qiān de guò chéng zhōng， zhú jiàn yǎn huà wéi ruò gān mín zú， zhǐ yòu yī bù fēn réng bǎo chí zhe miáo zú de chēng wèi。 yóu cǐ kě jiàn， zhè xiē yǎn huà chū lái de mín zú zì rán yě shì jiǔ lí de hòu yì， chī yóu yì dāng shì tā men de xiān zǔ。 　　 zài cì， chī yóu yě shì wǒ guó qiāng zú de xiān zǔ。《 hòu hàn shū · xī qiāng chuán》 shuō：“ xī qiāng zhī běn chū zì sān miáo， qiāng xìng zhī bié yě。 qí guó jìn nán yuè。 jí shùn liú sì xiōng， xǐ zhī sān wēi， hé guān zhī xī qiāng dì shì yě。” zhè jiù shì shuō， qiāng zú shì chū zì sān miáo， shì sān miáo de hòu yì shì jiāng xìng de bié zhī。 jù shǐ liào jìzǎi， jiāng xìng jiù shì xī běi yī dài yuán lái de jiāng zú， hòu lái chēng wéi qiāng， yǐ hòu zhú jiàn nán qiān hé xī qiān。 suǒ yǐ， běi zhì xiàn zài de qīng hǎi， xī zhì xiàn zài de xīzàng， nán zhì xiàn zài de sì chuān、 guì zhōu、 yún nán， dōuyòu qiāng zú rén mín jū zhù。 qiāng zú xī qiān dào xīzàng de rén zì chēng wéi“ wū sī cáng”， wū sī jiù shì wū shì， cáng jiù shì qiāng， wū sī cáng jiù shì wū shì qiāng de tǒng chēng。 tā men yòu chēng wéi“ xīzàng”， shí jì shàng xīzàng jiù shì xī qiāng。 zhè jiù kě yǐ zhèng míng， xiàn zài de zàngzú， yě shì qiāng zú hé wū zú xiāng hù róng hé 'ér chéng de。 qí zhōng yě yòu miáo zú。 qiāng zú xiàng nán qiān de， dào sì chuān de yǔ dāng dì de biǎo zú róng hé jiào qīng qiāng， yī bù fēn qiāng zú xiàng nán qiān de， dào sì chuān de yǔ dāng dì de qīng zú róng hé hòu jiào qīng qiāng， yī bù fēn zài yóu sì chuān qiān dào guì zhōu、 yún nán。 xiàn zài guì zhōu xī bù de qiāng zú， tā men de gōng kāi zú hào wéi qiāng， ér zú rén jiān réng zì chēng wéi miáo。 yún nán de qiāng zú， qí lái yuán yǔ guì zhōu xī bù de qiāng zú dà zhì xiāng tóng， gōng kāi de zú hào wéi qiāng， zú rén jiān réng zì chēng wéi miáo。 yóu cǐ kě jiàn， qiāng zú yě shì jiǔ lí、 sān miáo de hòu yì， zuò wéi jiǔ lí zhī jūn de chī yóu yì dāng shì qiāng zú de xiān zǔ。 　　 yòu zài cì， chī yóu yě shì hàn zú de xiān zǔ。 fàn wén lán tóng zhì xiě dào：“ yuǎn gǔ shí dài， zài zhōng guó lǐng yù nèi， jū zhù zhe xǔ duō bù tóng zǔ xiān de shì zú hé bù luò。 tā men bǐ cǐ jiān jīng cháng shí qī de xiāng hù yǐng xiǎng hé xiāng hù dǒu zhēng， yòu xiē zhú jiàn róng hé liǎo， yòu xiē fā zhǎn qǐ lái”。“ huáng dì zú yǔ yán dì zú， yòu yǔ yí zú、 lí zú、 miáo zú de yī bù fēn zhú jiàn róng hé， xíng chéng liǎo chūn qiū shí qī chēng wéi huá zú、 hàn yǐ hòu chēng wéi hàn zú de chū bù jī chǔ。” " shùn mìng qì jiào huà bǎi xìng， mìng gāo táo yòng xíng fǎ zhì miáo mín， mìng qì bō bǎi gǔ yǐ yǎng lí mín， shí jì shì yòng xíng fǎ qiǎngpò miáo mín lí mín gēngzhòng lái yǎng huó shòu jiào huà de bǎi xìng。” yòu rú： lù cì yún《 dòng xī xiān zhì》 shuō： huò zhě rén bǔ huò féng rén zhuāng nú lì， gěi tā zhe shàng mù xuē zài jiā mù suǒ， yī bèi zǐ yě bù dé táo zǒu。 zhè jiù shì shuō， bǎ fú huò duì fāng mín zú de rén dāng nú lì， yǐ hòu biàn zhú jiàn dì róng hé zài běn mín zú zhōng liǎo。 ér qiě dào chūn qiū zhàn guó shí qī，“ huá zú yǔ jū zhù zài zhōng guó nèi bù hé sì fāng de zhū zú yīn wén huà bù tóng jīng cháng fā shēng dǒu zhēng， dǒu zhēng de jiēguǒ， huá xià wén huà kuò dà liǎo， zhōng guó yě kuò dà liǎo， dào dōng zhōu mò nián， fán jiē shòu huá xià wén huà de gè zú， dà tǐ shàng róng hé chéng yī gè huá zú。” xiǎn 'ér yì jiàn， zhè cì mín zú róng hé zì rán yě bāo kuò zhe yī bù fēn miáo zú。 jì rán miáo zú de yī bù fēn róng hé yú huá zú， chéng wéi hàn zú de chū bù jī chǔ， yǐ hòu yòu bù duàn yòu yī bù fēn miáo zú róng hé yú hàn zú zhī zhōng， nà me， jiǔ lí yě yìng dāng shì hàn zú de xiān mín， jiǔ lí zhī jūn chī yóu yì yìng dāng shì hàn zú de xiān zǔ， ér bù yìng bǎ tā pái chì zài huáng dì、 yán dì zhī wài。 　　 zōng shàng suǒ shù， wǒ men kě yǐ dé chū zhè yàng de jié lùn： chī yóu bù jǐn shì miáo zú lí mín zú hé zhōng guó nán fāng shǎo shù mín zú de zǔ xiān， ér qiě yě shì hàn zú děng qí tā mín zú de zǔ xiān， yīn 'ér shì zhōng huá mín zú de zǔ xiān。 zài huáng dì shí qī， huáng dì、 yán dì、 chī yóu shì tóng shí dài de sān gè wěi dà rén wù， shì yuán shǐ shè huì jiē duàn bù luò lián méng jiě tǐ qián huáng dì shí qī de gǔ dài zhōng guó sān dà bù luò lián méng de sān gè shǒu lǐng（ jí dà qiú cháng） hé jié chū dài biǎo， shì zhōng huá mín zú de sān dà shǐ zǔ。 　　 sān、 chī yóu shì zhōng guó rén mín cháng qī huái niàn de wěi dà lì shǐ rén wù zhī yī 　　 lì shǐ wéi wù zhù yì rèn wéi， lì shǐ shì rén mín chuàng zào de，“ rén mín， zhǐ yòu rén mín， cái shì lì shǐ de chuàng zào zhě。” tóng shí， chéng rèn gè rén zài lì shǐ fā zhǎn zhōng de zuò yòng。 jié chū rén wù de chǎn shēng shì lì shǐ de bì rán， shì yī dìng lì shǐ tiáo jiàn xià de chǎn wù。 zài zhōng guó lì shǐ shàng， chǎn shēng liǎo xǔ xǔ duō duō lì shǐ rén wù。 dàn shì， gēn jù shǐ shū jìzǎi hé lì shǐ chuán shuō， zhōng guó lì shǐ shàng zuì zǎo de sān gè wěi dà lì shǐ rén wù dāng shì huáng dì、 yán dì、 chī yóu 。 ér qiě， kě yǐ shuō huáng dì、 yán dì、 chī yóu shì zhōng guó rén mín cháng qī huái niàn de zhōng guó lì shǐ shàng zuì zǎo de sān gè wěi dà de lì shǐ rén wù。 guān yú zhōng guó rén mín huái niàn huáng dì、 yán dì de qíng kuàng， yǐ yòu xǔ duō lùn、 zhù de wén zhāng zuò liǎo chǎn shù， ér duì zhōng guó rén mín huái niàn chī yóu de qíng kuàng zé lùn shù dé hěn shǎo。 yīn cǐ， wǒ men zài zhè lǐ zhuózhòng tán tán zhōng guó rén mín cháng qī huái niàn chī yóu de qíng kuàng。 　　 shǒu xiān， zài chī yóu sǐ hòu， huáng dì jí qí hòu dài dì wáng dū bǎ chī yóu fèng wéi“ bīng zhù”， shì wéi“ zhàn shén” lái chóng jìng hé miǎn huái。《 lù shǐ · hòu jì sì · chī yóu chuán》 shuō“ hòu shì shèng rén zhù qí‘ xiàng yú zūn yí， yǐ wéi tān róng’。”‘ luó píng zhù yún：“ chī yóu tiān fú zhī shén， zhuàng lèi bù cháng， sān dài yí qì， duō zhù chī yóu zhī xiàng， wéi tān nüè zhě zhī róng”。《 lóng yú hé tú》 shuō：“ líng yóu méi hòu， tiān xià fù rǎo luàn bù níng。 huáng dì suì huà chī yóu xíng xiàng yǐ wēi tiān xià。 tiān xià xián wèi chī yóu bù sǐ， bā fāng wàn bāng jiē wéi tiǎn zhuàng。” yóu cǐ kě jiàn， chī yóu zài jiǔ lí bù luò lián méng zhàn lüè bèi qín shā 'ér sǐ yǐ hòu， huáng dì jí qí zú rén men jiù jiāng chī yóu de xíng xiàng yòng lái wēihè tiān xià bā fāng， cóng 'ér jiāng chī yóu biàn chéng liǎo zì jǐ de bǎo hù shén， bìng duì chī yóu jiā yǐ chóng jìng hé miǎn huái。 　　 qí cì， miáo zú rén mín jiào pǔ biàn dì jiāng chī yóu shì wéi zì jǐ de xiān zǔ， cháng qī dì huái niàn hé jì sì。 xiāng xī、 qián dōng běi de miáo zú jì sì shí， xū shā zhū gòngfèng“ pōu yóu”， bìng chuán shuō“ pōu yóu” shì yuǎn gǔ shí dài yī wèi yǒng gǎn shàn zhàn de lǐng xiù。“ pōu”， àn xiāng xī miáo yǔ yì wéi gōng gōng，“ yóu” shì míng zì，“ pōu yóu” jiù shì“ yóu gōng” zhī yì。 hú nán shěng chéng bù miáo zú zì zhì xiàn de miáo zú rén mín yòu jì“ fēng shén” wéi bìng rén qū chú“ guǐ yì” de xí sú， zhuāng bàn“ fēng shén” de rén dǎ bàn dé shí fēn wēi wǔ； zhè wèi lìng rén jìng wèi de“ fēng shén” jiù shì chī yóu de huà shēn， zhè yǔ《 shān hǎi jīng · dà huāng nán jīng》 suǒ jìzǎi de“ chī yóu suǒ qì qí zhì gù jìn wéi fēng mù” de chuán shuō yòu guān。 qián dōng nán de《 miáo zú gǔ gē》 zhōng yòu yī shǒu jiào《 fēng mù gē》， gē zhōng chàng cí de hán yì yě shì bǎ chī zuò wéi miáo zú de shǐ zǔ lái kàn dài hé huái niàn。 chuān nán、 qián xī běi yī dài hái yòu“ chī yóu miào”， shòu dào miáo zú rén mín de gòngfèng。 　　 zài cì， hàn zú zhōng yòu xiāng dāng yī bù fēn rén chéng dù bù tóng dì cháng qī huái niàn zhe chī yóu 。 mín jiān chuán shuō， yī zhí zài shuō chī yóu shì yī wèi cháng qī shòu rén huái niàn de lì shǐ rén wù。《 sū shì yǎn yì》 shuō：“ jì zhōu rén bǎ chī yóu chēng wéi shén， mín jiān rén cháng zuò xì； qí wèi zhī jiān， tài yuán cūn luò zhōng jì chī yóu shén； hàn wǔ dì shí， tài yuán rén hái wéi chī yóu lì cí；。 xiàn zài， hé běi shěng zhuō lù xiàn réng yòu chī yóu mù、 chī yóu bēi、 chī yóu cí、 chī yóu miào děng， shēn shòu dāng dì rén mín de huái niàn hé jì sì。 　　 cǐ wài， yáo zú、 lí zú、 shē zú、 qiāng zú hé nán fāng qí tā yī xiē shǎo shù mín zú de rén bù tóng chéng dù dì cháng qī huái niàn zhe chī yóu ， bǎ tā yòng wéi wěi dà de lì shǐ rén wù chuán sòng zhe、 jì niàn zhe。 　　 kě jiàn， chī yóu shì zhōng guó rén mín cháng qī huái niàn de wěi dà lì shǐ rén wù。 　　 sì、 bìng chú cuò wù de sī xiǎng guān diǎn， huī fù lì shǐ de běn lái miàn mù， què rèn chī yóu de lì shǐ dì wèi 　　 cóng yǐ shàng de lùn shù， wǒ men kě yǐ qīng chǔ dì kàn dào， chī yóu díquè shì zhōng guó gǔ dài lì shǐ shàng yǔ huáng dì tóng shí dài de wěi dà lì shǐ rén wù， zài zhōng guó lì shǐ shàng chǎn shēng guò zhòng dà de yǐng xiǎng。 rán 'ér， jǐ qiān nián lái， chī yóu de wěi dà xíng xiàng hé dì wèi què bèi yán zhòng dì wāi qū liǎo， biǎn sǔn liǎo。 wǒ men shì lì shǐ wéi wù zhù yì zhě， wǒ men yīngdāng huī fù lì shǐ de běn lái miàn mù， què rèn chī yóu de lì shǐ dì wèi， yǐ zēng qiáng zhōng guó lì shǐ de kē xué xìng， cù jìn zhōng huá mín zú de dà tuán jié。 　　 dàn shì， duō nián lái yòu jǐ zhǒng cuò wù de sī xiǎng guān diǎn， yán zhòng dì zǔ 'ài liǎo duì chī yóu wèn tí de bō luàn fǎn zhèng。 wèile bìng chú cuò wù de sī xiǎng guān diǎn， yǐ biàn néng jiào shùn lì dì gěi chī yóu zhèng míng， wǒ men yòu bì yào zài zhè lǐ duì zhè jǐ zhǒng cuò wù de sī xiǎng guān diǎn jiā yǐ biàn xī。 　　 yòu yī zhǒng guān diǎn shì， yǐ shèng bài lùn yīng xióng， huò yuē“ shèng bài yīng xióng lùn”。 chí zhè zhǒng guān diǎn de rén， yīn xí zhe“ shèng zhě wéi wáng， bài zhě kòu” de lǎo guān diǎn。 tā men rèn wéi zài zhuō lù zhī zhàn zhōng chī yóu shì bài zhě， suǒ yǐ， yīnggāi nà rù“ pàn nì zhě” zhī liè， ér bù yīnggāi zuò wéi wǒ men de shǐ zǔ。 hěn xiǎn rán， zhè zhǒng guān diǎn shì cuò wù de， shì zhàn bù zhù jiǎo de。 lì shǐ wéi wù zhù yì zhě shì bù néng wéi shèng bài lùn yīng xióng de。 rú guǒ wǒ men de shǐ shū zhǐ xiě shèng qián， ér bǎ bài zhě cóng shǐ shū zhōng mǒ qù， nà me， zhè zhǒng shǐ shū jiāng shì cán quē de， bù kē xué de。 lì shǐ yīngshì duì guò qù shí dài de lì shǐ shì shí de jìzǎi hé píng jià。 mǎ kè sī zhù yì de lì shǐ kē xué de rèn wù， zài yú fā xiàn hé shuō míng rén lèi lì shǐ fā zhǎn de guī lǜ， chǎn shù lì shǐ fā zhǎn de guò chéng， yòng lì shǐ zhī shí hé lì shǐ jīng yàn tí gāo rén men rèn shí shè huì gǎi zào de shuǐ píng。 huáng dì、 yán dì、 chī yóu shì gǔ dài zhōng guó sān dà bù luò lián wà de sān gè dà qiú cháng， zhè shì lì shǐ shì shí， shì bù néng mǒ shā de。 rú guǒ shuō duì bài zhě jiù yī gài cóng shǐ shū zhōng mǒ qù， bù yú chéng rèn， nà me， duì yán dì jiāng rú hé duì dài ní？ yīn wéi“ yán huáng liǎng zú zài bǎn quán（ jù shuō， bǎn quán zài hé běi huái lái xiàn） fā shēng liǎo sān cì dà chōng tū， huáng dì zú tǒng shuài yǐ xióng、 pí、 mào、 xiū、 hǔ wéi tú téng de gè zú dǎ bài yán dì。” kě jiàn， yán dì zài gǔ dài bù luò zhàn zhēng zhōng yě shì bài zhě。 nán dào wǒ men néng yīn wéi yán dì shì shī bài zhě 'ér bù chéng rèn tā shì zhōng huá mín zú de shǐ zǔ má？ xiǎn rán bù néng。 suǒ yǐ， tóng yàng yě bù néng yīn wéi chī yóu shì bài zhě 'ér bù chéng rèn tā shì wǒ men de shǐ zǔ。 tóng shí， wǒ men hái yìng dāng zhǐ chū， rú guǒ 'àn zhào yǐ shèng dì bài lùn yīng xióng de guān diǎn lái xiě lì shǐ， lái qǔshě rén wù， nà me， cóng qín cháo de chén shèng、 wú guǎng， hàn cháo de zhāng jiǎo， suí cháo de lǐ mì、 dòu jiàn dé， táng cháo de huáng cháo， sòng cháo de sòng jiāng、 fāng là， míng cháo de lǐ zì chéng， zhí zhì qīng cháo de hóng xiù quán、 yáng xiù qīng děng， biàn néng bù néng chēng wéi lì shǐ rén wù， dōubù néng xiě jìn lì shǐ。 zhè qǐ bù shì yǔ lì shǐ wéi wù zhù yì bèi dào 'ér chí má？！ xiàn zài， wǒ men de《 zhōng guó tōng shǐ》， jì rán yǐ jīng bǎ shàng shù rén wù zuò wéi lì shǐ rén wù xiě jìn liǎo lì shǐ， nà me， wèishénme bù chéng rèn chī yóu shì lì shǐ rén wù bìng xiě jìn lì shǐ ní？ 　　 yòu yī zhǒng guān diǎn shì， qiáng diào yǐ zhèng shǐ wéi yǐ jù， huò yuē“ wéi zhèng shǐ lùn”。 chí zhè zhǒng guān diǎn de rén rèn wéi， zhōng guó de zhèng tǒng shǐ shū shàng méi yòu xiě chī yóu ， méi yòu kěn dìng。 qí shí， zhè zhǒng guān diǎn yě shì cuò wù de。 yīn wéi zhōng guó guò qù de suǒ wèi zhèng tǒng shǐ， shí jì shàng jiù shì guān fāng shǐ， bù jǐn zhēn wěi hùn xiáo。 ér qiě cháng cháng yǐ wěi zào de yā dǎo zhēn shí de， hěn xū yào chóngxīn xiě guò。 zhèng rú lǔ xùn xiān shēng suǒ shuō， zhōng guó xué wèn， dài zhěng lǐ zhě shèn duō， jì rú lì shǐ， jiù xū lìng biān yī bù。 suǒ yǐ， xiàn zài wǒ men biān xiě zhōng guó lì shǐ tè bié shì zhōng guó gǔ dài shǐ， jiù bù néng qiáng diào zhǐ yǐ suǒ wèi de zhèng shǐ wéi yǐ jù， ér yìng zhù yì yùn yòng yě shǐ shǐ liào hé lì shǐ chuán shuō。 huá gǎng tóng zhì zài《 zhōng guó tōng shǐ de fān 'àn》 yī shū zhōng shuō：“ zài jìn xíng zhōng guó lì shǐ de fān 'àn gōng zuò shí， chú liǎo duān zhèng zì jǐ de lì chǎng yǔ sī xiǎng fāng fǎ yǐ wài， hái yìng tè bié zhù yì yùn yòng yě shǐ shǐ liào。 yīn wéi zhèng xiàng lǔ xùn xiān shēng suǒ shuō：‘ lì shǐ shàng dū xiě zhe zhōng guó de líng hún， zhǐ shì zhe jiāng lái de mìng yùn。 zhǐ yīn wéi tú shì tài hòu， fèi huà tài duō， suǒ yǐ hěn bù róng yì chá chū dǐ xì lái。 zhèng rú tōng guò mì yè tóu shè zài méi tái shàng miàn de yuè guāng， zhǐ kàn jiàn diǎn diǎn de suì yǐng。 dàn rú kàn yě shǐ hé zá jì， kě jiù róng yì liǎo rán liǎo， yīn wéi tā men xūn bù bì tài bǎi shǐ guān de jià zǐ。’” kě jiàn， bù lùn yě shǐ huò zá jì， qí zhēn shí xìng， dū yuǎn fēi zhèng shǐ suǒ néng jí。 yīn cǐ， wǒ men bù yìng qīng shì yě shǐ、 zá jì hé lì shǐ chuán shuō、 wén jí shī cí děng shǐ liào shǐ shí， bù qìng chí wéi zhèng shǐ lùn de tài dù。 tóng jìn， zài zhōng guó shǐ xué wèn tí shàng， zài bù wéi zhèng shǐ lùn， bù wéi zhèng shàng， bù wéi shū， yào wéi shí， bìng duì zhōng guó lì shǐ jìn xíng mǒu xiē bù fēn de fān 'àn gōng zuò fāng miàn， guō mò ruò tóng zhì yǐ jīng wèiwǒ men dài tóu liǎo， tā suǒ zhù de《 gǔ dài yán jiū de zì wǒ pī pàn》、《 qū yuán yán jiū》、《 shí pī pàn shū》 děng jiù shì zhèng míng。 suǒ yǐ， nà zhǒng zhǐ qiáng diào yǐ zhèng shǐ wéi yǐ jù de guān diǎn shì piàn miàn de， shì bù fú hé mǎ kè sī zhù yì lì shǐ wéi wù zhù yì de lì chǎng、 guān diǎn hé fāng shì de， yīn 'ér qìng dāng yú yǐ jiū zhèng。 zhì yú chī yóu wèn tí， qí shí zhèng shǐ、 yě shǐ、 zá jì、 shī gē、 lì shǐ chuán shuō děngdōu yòu jìzǎi hé lùn shù。《 shǐ jì》 juàn yī《 wǔ dì běn jì》 hé《 shǐ jì zhèng yì》， dū tán lùn dào chī yóu 。 　　 zài yī zhǒng guān diǎn shì， mò shì chī yóu wèn tí， huò yuē“ mò shì lùn”。 chí cǐ zhǒng guān zhàn wéi de rén rèn wéi， tí chū chī yóu wèn tí， wéi chī yóu píng fǎn zhèng míng shì xiǎo tí dà zuò， yīn 'ér duì chī yóu wèn tí bào zhe lěng mò de tài dù。 wǒ men rèn wéi， zhè zán tài dù shì hěn bù tuǒdàng de、 hěn bù kě qǔ de。 yīngdāng tí chū， chī yóu wèn tí jué bù shì yī gè xiǎo wèn tí， ér shì yī gè dà wèn tí， shì guān xì dào zhōng huá mín zú de sān dà shǐ zǔ de wèn tí， shì yī gè zhòng dà de mín zú wèn tí hé zhèng zhì wèn tí， wǒ men jué bù kě yǐ dàn mò shì zhī。 wèile shuō míng chī yóu wèn tí de jí duān zhòng yào xìng， wǒ men bù dé zài zhè lǐ tán tán jìn qī fā shēng de yī xiē yòu guān de qíng kuàng。 qí yī， jù xī， 1995 nián 3 yuè， zài quán guó rén dà bā jiè sān cì huì yì shàng， lù zhèn fān、 lóng míng wǔ děng dài biǎo， tí chū guān yú“ qǐng zhōng shǐ tōng zhī yòu guān bù mén， bù yào zài yòng‘ wǒ mendōu shì yán huáng zǐ sūn’ yī cí qǔ dài xiàn fǎ guī dìng de‘ zhōng guó gè mín zú’ yī cí de tí fǎ， yǐ lì mín zú tuán jié” de jiàn yì 'àn。 1995 nián 6 yuè， zhōng gòng zhōng nèi xuān chuán bù bàn gōng tīng hán fù shuō：“ zhōng guó gè zú rén mín gòng tóng chuàng zào liǎo guāng huī càn làn de wén huà， jù yòu guāng róng de mín zú chuán tǒng。 wǒ bù lì lái 'àn zhào xiàn fǎ de guī dìng， yào qiú xuān chuán xì tǒng dān wèi zhèng què dì shǐ yòng wéi hù mín zú tuán jié、 cù jìn guó jiā fán róng de guī fàn yòng yǔ。 shòu zhōng nèi wěi tuō， yóu wǒ bù zhào kāi de hū dū zhù yào xīn wén dān wèi tōng qì huì shàng， bù lǐng dǎo céng duō cì xiàng xīn wén dān wèi tí chū， bù yào shǐ yòng‘ wǒ mendōu shì yán huáng zǐ sūn’、‘ hǎi nèi wài de zhōng guó réndōu shì yán huáng zǐ sūn’ děng lèi shìde bù guī fàn yòng yǔ。” zhè lǐ xū yào zhǐ chū de shì， wèishénme wǒ guó shǎo shù mín zú bù zàn chéng shǐ yòng“ wǒ mendōu shì yán huáng zǐ sūn” de tí fǎ ní？ zhè nán dào bù shì yǔ méi yòu chéng rèn chī yóu de shǐ zǔ dì wèi yòu guān má？ qí sān， jù《 rén mín rì bào》 bào dào， quán guó shǒu jiè yán huáng chī sān shǐ zǔ wén huà yán tǎo huì， 1995 nián 9 yuè 25 rì， zài hé běi shěng zhuō lù xiàn kāi mù， lái zì hǎi xiá liǎng 'àn de 48 míng zhuān jiā xué zhě cān jiā liǎo yán tǎo huì， gòng shōu dào lùn wén 28 piān。 cǐ cì yán tǎo huì yóu zhōng guó xiān qín shǐ xué huì、 zhōng huá yán huáng wén huà yán jiū huì、 zhuō lù xiàn zhèng fǔ děng gòng tóng zhù bàn。“ yùhuì xué zhě yī zhì rèn wéi， zhuō lù xiàn shì zhòng duō shǐ jí jìzǎi yán dì、 huáng dì、 chī yóu xiāng zhēng zhàn de jí zhuō lù、 bǎn quán suǒ zài dì， chī yóu yìng tóng yán huáng yī yàng shì zhōng huá mín zú de zǔ xiān zhī yī。 liǎng 'àn xué zhě gòng tóng rèn wéi， yìng jiā qiáng sān zǔ yán jiū hé zhuō lù kǎo gǔ， cù jìn zhōng guó wén huà fā zhǎn hé zhōng huá mín zú tuán jié。” qí sān， jù《 yáng zǐ wǎn bào》 1995 nián 7 yuè 25 rì bào dào，《 nán bó fā jué fù níng lù zhuāng yí zhǐ， shǒu cì jiě kāi chī yóu bù zú liáng zhǔ wén huà xiāo shī de qiān gǔ zhī mí》， bào dào shuō：“ wǒ guó gǔ dài zuì fā dá、 wén míng chéng dù zuì gāo de liáng zhǔ wén huà 4200 nián qián tū rán zài tài hú dì qū xiāo shī， chéng wéi kǎo gǔ xué jiè de“ qiān gǔ zhī mí”， nán jīng bó wù guǎn zài fù níng xiàn jìn xíng kǎo gǔ fā jué， shǒu cì zài jiāng huái dì qū fā zhǎn liáng zhǔ yǔ wén huà yí cún， tàn míng liáng zhǔ wén huà zài tài hú dì qū xiāo shī hòu yóu nán xiàng běi qiān xǐ， cóng 'ér jiě kāi liǎo zhè yī“ qiān gǔ zhī mí”。 bào dào hái shuō， zhè yī fā xiàn hái“ duì yán jiū wén míng de qǐ yuán， guó jiā de chǎn shēng jù yòu zhòng yào de yì yì。 jù《 shǐ jì》 jìzǎi， zài gōng yuán qián 21 shì jì zhī qián， liáng zhǔ wén huà bù zú shǒu lǐng chī yóu céng yǔ xuān yuán huáng dì fā shēng yīcháng dà zhàn héng héng‘ zhuō lù’ zhī zhàn。…… zhè yī fā jué， yìn piàn liǎo chī yóu bù zú de běi shàng， shǐ kǎo gǔ xué jiè duì jiāng huái dōng bù dì qū gǔ wén huà lèi xíng yòu liǎo xīn de rèn shí。” yǐ shàng qíng kuàng shuō míng， tí chū chī yóu wèn tí， wéi chī yóu píng fǎn zhèng míng， shì yòu gēn jù de、 yòu dào lǐ de、 yòu yì yì de， jué bù shì shénme xiǎo tí dà zuò。 suǒ yǐ， wǒ men chī yóu wèn tí bù yìng cǎi qǔ shì 'ér bù jiàn、 tīng 'ér bù wén de lěng mò tài dù。 jù xī， zhèng yīn wéi rú cǐ， lǎo hóng jūn、 bù duì zuò jiā chén jìng jiāng jūn， céng yú 1994 nián 11 yuè hé 1995 nián 2 yuè， fēn bié zhì xìn shàng jí tóng zhì， jiàn yì wéi chī yóu píng fǎn zhèng míng。 yí hàn de shì， zhè yī wèn tí zhì jīn réng wú dà de jìn zhǎn。 　　 wèile jiào kuài dì nòng qīng chī yóu wèn tí de zhēn xiāng， shí shì qiú shì、 quán miàn、 kè guān、 gōng yǔn duì chī yóu de lì shǐ rén wù xíng xiàng hé lì shǐ dì wèi zuò chū zhèng què de píng jià， wǒ men jiàn yì： qǐng zhōng yāng zé chéng yòu guān bù mén qiān tóu， zǔ zhì yòu guān zhuān jiā xué zhě jìn xíng zhuān tí yán jiū， lì zhēng zài běn shì jì nèi zuò chū jié lùn， yǐ biàn wéi chī yóu píng fǎn zhèng míng， huī fù chī yóu de shǐ zǔ dì wèi。 wǒ men shēn xìn， zhè jiàn shì zuò hǎo liǎo， nà jiāng shì duì zhōng huá mín zú hé zhōng guó shǐ xué de yī gè zhòng dà gòng xiàn。 　　 zǒng zhī， chī yóu shì zhōng huá mín zú de sān gè wěi dà shǐ zǔ zhī yī， shì zhōng guó gǔ dài wén míng de wěi dà dì zào zhě， shì zhōng guó rén mín cháng qī huái niàn de wěi dà lì shǐ rén wù。 wǒ men yīngdāng què rèn chī yóu de lì shǐ dì wèi， yǐ zēng jìn wǒ men zhōng huá mín zú de dà tuán jié， cù jìn wǒ guó zhèng zhì jīng jì wén huà de quán miàn fā zhǎn hé shè huì de quán miàn jìn bù。 chī yóu shì zhōng guó gǔ dài wén míng de wěi dà dì zào zhě zhī yī 　　lì shǐ shì xiàn shí de jī chǔ hé qián tí， xiàn shí shì wèi lái fā zhǎn de qǐ diǎn。 zhōng guó jìn xiàn dài wén míng shì cóng zhōng guó gǔ dài wén míng fā zhǎn 'ér lái de， shì jì chéng hé fā zhǎn zhōng guó gǔ dài wén míng de jiēguǒ。 zài huáng dì shí qī de gǔ dài zhōng guó， huáng dì、 yán dì wèile zhōng guó gǔ dài wén míng zuò chū liǎo zhòng yào gòng xiàn， chī yóu yě wéi zhōng guó gǔ dài wén míng zuò liǎo zhòng yào gòng xiàn， shì zhōng guó gǔ dài wén míng de wěi dà dì zào zhě zhī yī。 　　 dì yī、 chī yóu wéi wù zhì wén míng zuò chū liǎo zhòng yào gòng xiàn。 dāng shí， chī yóu tǒng shuài de jiǔ lí bù luò lián méng， shēng huó zài huáng hé zhōng xià yóu hé cháng jiāng zhōng xià yóu yī dài， shì yī gè miàn duì hǎi hé 'ér shēngzhǎng qǐ lái de bù luò， shì dāng shí sān dà bù luò lián méng zhōng zuì qiáng dà de bù luò lián méng， wù zhì wén míng yǐ jīng yòu liǎo jiào dà de fā zhǎn。 tā men jiè zhù dāng dì de dì lǐ、 qì hòu、 shuǐ yuán děng yōu yuè tiáo jiàn， fā míng liǎo gǔ wù zhòngzhí， yǐ jīng kāi shǐ yóu cǎi jí、 yú mù、 yóu mù xiàng nóng yè fā zhǎn， zhè shì lì shǐ hé wén míng de yī dà jìn bù， shì duì gǔ dài wén míng de yī gè zhòng dà gòng xiàn。 ér gǔ wù zhòngzhí jiù xū yào yù miáo、 yí miáo、 zhuàng miáo děng děng。 zhèng shì yóu yú zhè gè yuán yīn， suǒ yǐ hòu lái rén men jiù yòng“ miáo” zì lái gěi chī yóu de zǐ sūn mìng míng wéi“ miáo zú”。 yǔ cǐ tóng shí， tā men hái néng chuàng zhì jiào jīng měi de táo qì， shǒu gōng yè yě kāi shǐ fā zhǎn qǐ lái。 zhè yě shì duì zhōng guó wén míng de yī gè zhòng dà gòng xiàn。 　　 dì 'èr、 chī yóu fā míng liǎo jīn shǔ yě liàn hé jīn shǔ bīng qì de zhì zào。《 shì mù · zuò piān》 shuō chī yóu “ yǐ jīn zuò bīng qì”。 jiǎn bó zàn xiě dào：“ jù shuō chī yóu ‘ yǐ jīn zuò bīng qì’， shì jīn shǔ yě liàn de zuì zǎo fā míng zhě。” wǒ rèn wéi， chī yóu bù lìng shì jīn shǔ yě liàn de zuì zǎo fā míng zhě， ér qiě yě shì jīn shǔ bīng qì zhì zào de zuì zǎo fā míng zhě。《 guǎn zǐ · dì shù》 shuō： chī yóu néng yǐ jīn wéi bīng， zhì zuò“ jiàn kǎi máo jǐ”。《 shǐ jì · wǔ dì běn jì》 zhèng yì yǐn《 lóng yú hé tú》 shuō：“ huáng dì shè zhèng， yòu chī yóu xiōng dì bā shí yī rén”，“ tóng tóu tiě 'é”，“ zào lì bīng zhàng dāo jǐ dà nǔ， wēi zhèn tiān xià”。 shǐ shū hái shuō， chī yóu néng zhì zào de zuì zǎo fā míng zhě， wéi zhōng guó gǔ dài wén míng zuò chū liǎo zhòng dà de gòng xiàn。 yě liàn yè de chū xiàn jù yòu huá jìn dài yì yì， cóng cǐ， rén lèi kāi shǐ jìn rù liǎo shǐ yòng jīn shǔ gōng jù de shí dài， tā biāo zhì zhe yuán shǐ shè huì shēng chǎn lì de yī hé běi jù lù chī yóu mù cì xīn de fēi yuè。 　　 dì sān、 chī yóu shì jiàn lì fǎ guī、 shí xíng fǎ zhì de zuì zǎo chuàng zào zhě hé shī xíng zhě。 zài gǔ dài zhōng guó， chī yóu shǒu chuàng fǎ guī， shí shī xíng shì fǎ， yǐ sù gāng jì。《 zhōu shū · lǚ xíng》 shuō：“ chī yóu duì miáo mín zhì yǐ xíng”， jiù shì yī gè yòu lì de zuǒ zhèng。《 lù shǐ · hòu jì sì · chī yóu chuán》 zài jì shù chī yóu bèi qín shā hòu shuō：“ hòu dài shèng rén zhù qí zūn yí， yǐ wéi tān róng。” luó píng zhù yuē：“ chī yóu tiān fú zhī shén， zhuàng lèi bù cháng， sān dài yí qì， wǒ zhù chī yóu zhī xiàng。 wéi tān nüè zhě zhī róng”。《 tài píng yù lǎn》 juàn qī jiǔ yǐn《 lóng yú hé tú》 shuō：“ líng yóu méi hòu， tiān xià fù rǎo luàn bù níng， huáng dì suì huà chī yóu xíng xiàng yǐ wēi tiān xià。 tiān xià xián wèi chī yóu bù sǐ。 bā fāng wàn bāng jiē wéi tiǎn zhuàng。” zhè yě shuō míng chī yóu yán gé shí xíng fǎ zhì 'ér shù lì liǎo wēi yán de xíng xiàng hé chǎn shēng liǎo nóng yuǎn yǐng xiǎng。 tóng shí， zhèng xuán zhù yuē：“ miáo mín， wèi jiǔ lí yì yě。”“ shàng xiào chī yóu zhòng xíng yǐ biàn jiǔ lí yán miáo mín zhě。” zhè yě tóng yàng shuō míng， chī yóu shì xíng fǎ de shǒu chuàng zhě hé shī xíng zhě。 yòu de shǐ liào hái shuō， bīng qì hé xíng fǎ shì chī yóu fā míng de， hòu lái bèi huáng dì bù luò jí tuán xiào fǎ。 kě jiàn， chī yóu nǎi shì zhōng guó gǔ dài fǎ zhì de dì zào zhě。 　　 yǐ shàng shì shí shuō míng， chī yóu díquè shì wǒ guó gǔ dài wén míng de wěi dà dì zào zhě。 zhōng guó lì shǐ 　　 chī yóu shì chuán shuō dōng fāng jiǔ lí zú（ shǔ dōng yí jí tuán） de shǒu lǐng。 chī yóu yòu xiōng dì bā shí yī rén（ jí bā shí yī gè shì zú）， tóng tóu tiě 'é， shén tōng guǎng dà， néng hū fēng huàn yǔ， yǐ jīn shǔ zhì zào bīng qì。 zài yǔ huáng dì dà zhàn yú zhuō lù zhī yě shí， chī yóu zuò fǎ， shǐ yún wù sì qǐ， 1989.htm> huáng dì jūn shì fēn biàn bù qīng fāng xiàng。 hòu lái huáng dì zhì zào liǎo zhǐ nán chē yǐ zhǐ shì fāng xiàng， zhì shǐ chī yóu dà bài 'ér bèi qín shā。 2076.htm> zhuō lù zhī zhàn zhōng yǐ huáng dì shèng lì 'ér gào zhōng。 huáng dì dǎ bài yán dì zhī hòu， xǔ duō zhū hóu dū xiǎng yōng dài tā dāng tiān zǐ。 kě shì yán dì de zǐ sūn bù gān xīn xiàng huáng dì chén fú， jǐ cì sān fān tiǎo qǐ zhàn zhēng， yóu yǐ chī yóu wèishèn。 chī yóu shì yán dì de sūn zǐ。 jù shuō， chī yóu shēng xìng cán bào hàozhàn， tā yòu bā shí yī gè xiōng dì， dōushì néng shuō rén huà de yě shòu， yī gè gè tóng tóu tiě 'é， yòng shí tóu tiě kuài dāng fàn chī。 chī yóu yuán lái chén shǔ yú huáng dì， kě shì yán dì zhàn bài hòu， chī yóu zài lú shān jiǎo xià fā xiàn liǎo tóng kuàng， tā men bǎ zhè xiē tóng zhì chéng liǎo jiàn、 máo、 jǐ、 dùn děng bīng qì， jūn wēi dà zhèn， biàn qǐ yě xīn yào wéi yán dì bào chóu liǎo。 chī yóu lián hé liǎo fēng bó、 yǔ shī hé kuā fù bù zú de rén， qì shì xiōng xiōng dì lái xiàng huáng dì tiǎo zhàn。 huáng dì shēng xìng 'ài mín， bù xiǎng zhàn fá， yī zhí xiǎng quàn chī yóu xiū zhàn。 kě shì chī yóu bù tīng quàn gào， lǚ fàn biān jiè。 huáng dì bù dé yǐ， tàn xī dào：“ wǒ ruò shī qù liǎo tiān xià， chī yóu zhǎng guǎn liǎo tiān xià， wǒ de chén mín jiù yào shòu kǔ liǎo。 wǒ ruò gū xī chī yóu ， nà jiù shì yǎng hǔ wéi huàn liǎo。 xiàn zài tā bù xíng rén yì， yī wèi qīn fàn， wǒ zhǐ yòu chéng fá bù yì！” yú shì huáng dì qīn zì dài bīng chū zhēng， yǔ chī yóu duì zhèn。 huáng dì xiān pài dàjiàng yìng lóng chū zhàn。 yìng lóng néng fēi， néng cóng kǒu zhōng pēn shuǐ， tā yī shàng zhèn， jiù fēi shàng tiān kōng， jū gāo lín xià dì xiàng chī yóu zhèn zhōng pēn shuǐ。 chà nà jiān， dà shuǐ xiōng yǒng， bō tāo zhí xiàng chī yóu chōng qù。 chī yóu máng mìng fēng bó yǔ shī shàng zhèn。 fēng bó hé yǔ shī， yī gè guā qǐ mǎn tiān kuáng fēng， yī gè bǎ yìng lóng pēn de shuǐ shōu jí qǐ lái， fǎn guò lái liǎng rén yòu shī chū shén wēi， guā fēng xià yǔ， bǎ kuáng fēng bào yǔ xiàng huáng dì zhèn zhōng dǎ qù。 yìng lóng zhǐ huì pēn shuǐ， bù huì shōu shuǐ， jiēguǒ， huáng dì dà bài 'ér guī。 bù jiǔ， huáng dì zhòng zhěng jūn duì， zhòng zhèn jūn wēi， zài cì yǔ chī yóu duì zhèn。 huáng dì yī mǎ dāng xiān， lǐng bīng chōng rù chī yóu zhèn zhōng。 chī yóu zhè cì shī zhǎn fǎ shù， pēn yān tù wù， bǎ huáng dì hé tā de jūn duì tuán tuán zhào zhù。 huáng dì de jūn duì biàn bù qīng fāng xiàng， kàn bù qīng dí rén， bèi wéi kùn zài yān wù zhōng， shā bù chū chóngwéi。 jiù zài zhè wēi jí guān tóu， huáng dì líng jī yī dòng， měng rán tái tóu kàn dào liǎo tiān shàng de běi dǒu xīng， dǒu bǐng zhuàndòng 'ér dǒu tóu shǐ zhōng bù dòng， tā biàn gēn jù zhè gè yuán lǐfà míng liǎo zhǐ nán chē， rèn dìng liǎo yī gè fāng xiàng， huáng dì zhè cái dài lǐng jūn duì chōng chū liǎo chóngwéi。 zhè yàng， huáng dì hé chī yóu yī lái 'èr qù dǎ liǎo qī shí yī zhàng， jiēguǒ shì huáng dì shèng shǎo bài duō， huáng dì xīn zhōng fēi cháng jiāo lǜ bù 'ān。 zhè yī tiān， huáng dì kǔ kǔ sī suǒ dǎ bài chī yóu de fāng fǎ， bù zhī bù jué hūn rán shuì qù， mèng jiàn jiǔ tiān xuán nǚ jiāo gěi tā yī bù bīng shū， shuō：“ dài huí qù bǎ bīng fú shú jì zài xīn， zhàn bì kè dí！”， shuō bà， piāo rán 'ér qù。 huáng dì xǐng hòu， fā xiàn shǒu zhōng guǒ zhēn yòu yī běn《 yáng fú jīng》。 dǎ kāi yī kàn， zhǐ jiàn shàng miàn huà zhe jǐ gè xiàng xíng wén zì“ tiān yī zài qián， tài yǐ zài hòu。” huáng dì dùn rán wù jiě， yú shì 'àn zhào xuán nǚ bīng fǎ shè jiǔ zhèn， zhì bā mén， zhèn nèi bù zhì sān qí liù yí， zhì yīn yáng 'èr dùn， yǎn xí biàn huà， chéng wéi yī qiān bā bǎi zhèn， míng jiào“ tiān yī dùn jiá” zhèn。 huáng dì yǎn liàn shú xī， chóngxīn shuài bīng yǔ chī yóu jué zhàn。 wèile zhèn fèn jūn wēi， huáng dì jué dìng yòng jūn gǔ lái gǔ wǔ shì qì。 tā dǎ tīng dào dōng hǎi zhōng yòu yī zuò liú bō shān， shān shàng zhù zhe yī tóu màn shòu， jiào“ kuí”， tā hǒu jiào de shēng yīn jiù xiàng dǎ léi yī yàng。 huáng dì pài rén bǎ kuí zhuō lái， bǎ tā de pí bō xià lái zuò gǔ miàn， shēng yīn zhèn tiān xiǎng。 huáng dì yòu pài rén jiāng léi zé zhōng de léi shòu zhuō lái， cóng tā shēn shàng chōu chū yī gēn zuì dà de gǔ tóu dāng gǔ chuí。 chuán shuō zhè kuí niú gǔ yī qiāo， néng zhèn xiǎng wǔ bǎi lǐ， lián qiāo jǐ xià， néng lián zhèn sān qiān bā bǎi lǐ。 huáng dì yòu yòng niú pí zuò liǎo bā shí miàn gǔ， shǐ dé jūn wēi dà zhèn。 wèile chè dǐ dǎ bài chī yóu ， huáng dì tè yì zhào lái nǚ 'ér nǚ bá zhù zhàn。 nǚ bá shì gè hàn shén， zhuān huì shōu yún xī yǔ。 píng shí zhù zài yáo yuǎn de kūn lún shān shàng。 huáng dì bù hǎo zhèn róng， zài cì gēn chī yóu jué zhàn。 liǎng jūn duì zhèn， huáng dì xià lìng léi qǐ zhàn gǔ， nà bā shí miàn niú pí gǔ hé kuí niú pí gǔ yī xiǎng， shēng yīn zhèn tiān dòng dì。 huáng dì de bīng tīng dào gǔ shēng yǒng qì bèi zēng； chī yóu de bīng tīng jiàn gǔ shēng sàng hún shī bó。 chī yóu kàn jiàn zì jǐ yào bài， biàn hé tā de bā shí yī gè xiōng dì shī qǐ shén wēi， xiōng hàn yǒng měng dì shā shàng qián lái。 liǎng jūn shā zài yī qǐ， zhí shā dé shān yáo dì dòng， rì dǒu xīng zhuì， nán jiě nán fēn。 huáng dì jiàn chī yóu què shí bù hǎo duì fù， jiù lìng yìng lóng pēn shuǐ。 yìng lóng zhāng kāi jù kǒu， jiāng hé bān de shuǐ liú cóng shàng zhì xià pēn shè 'ér chū， chī yóu méi yòu fáng bèi， bèi chōng liǎo gè rén yǎng mǎ fān。 tā yě jí lìng fēng bó yǔ shī xiān qǐ kuáng fēng bào yǔ xiàng huáng dì zhèn zhōng dǎ qù， zhǐ jiàn dì miàn shàng hóng shuǐ bào zhǎng， bō làng tāo tiān， qíng kuàng hěn jǐn jí。 zhè shí， nǚ bá shàng zhèn liǎo， tā shī qǐ shén shī， chà nà jiān cóng tā shēn shàng fàng shè chū gǔn gǔn de rè làng， tā zǒu dào nǎ lǐ， nǎ lǐ jiù fēng tíng yǔ xiāo， liè rì dāng tóu。 fēng bó hé yǔ shī wú jì kě shī， huāng máng bài zǒu liǎo。 huáng dì shuài jūn zhuī shàng qián qù， dà shā yī zhèn， chī yóu dà bài 'ér táo。 chī yóu de tóu gēn tóng zhù de yī yàng yìng， yǐ tiě shí wéi fàn， hái néng zài kōng zhōng fēi xíng， zài xuán yá qiào bì shàng rú zǒu píng dì， huáng dì zěn me yě zhuō bù zhù tā。 zhuī dào jì zhōu zhōng bù shí， huáng dì líng gǎn tū xiàn， mìng rén bǎ kuí niú pí gǔ shǐ jìn lián léi jiǔ xià， zhè yī xià， chī yóu dùn shí hún sàng bó sàn， bù néng xíng zǒu， bèi huáng dì zhuō zhù liǎo。 huáng dì mìng rén gěi chī yóu dài shàng jiā kǎo， bǎ tā shā liǎo。 hài pà tā sǐ hòu hái zuò guài， biàn bǎ tā de shēn hé shǒu mái zài liǎo liǎng gè dì fāng。 chī yóu sǐ zhī hòu， tā shēn shàng de jiā kǎo cái bèi qǔ xià lái pāo zhì zài huāng shān shàng， biàn chéng liǎo yī piàn fēng shù lín， nà měi yī piàn fēng yè， dōushì chī yóu jiā kǎo shàng de bān bān xuè jì。 huáng dì dǎ bài chī yóu hòu， zhū hóu dū zūn fèng tā wéi tiān zǐ， zhè jiù shì 476.htm> xuān yuán（ huáng dì de míng zì） huáng dì。 xuān yuán huáng dì dài lǐng bǎi xìng， kāi kěn nóng tián， dìng jū zhōng yuán， diàn dìng liǎo huá xià mín zú de gēn jī。 yán dì yán dì shì zhōng huá mín zú de shǐ zǔ zhī yī， shì chuán shuō yuǎn gǔ shí dài jiāng xìng bù luò de shǒu lǐng， yòu chēng chì dì、 liè shān shì， yī shuō jí yán dì ( huò yán dì de zǐ sūn )。 xiāng chuán qí mǔ míng rèn sì， yī rì yóu huá shān， kàn jiàn yī tiáo shén lóng， shēn tǐ mǎ shàng yòu fǎn yìng， huí lái jiù shēng xià yán dì。 yán dì shēng yú liè shān shí shì， cháng yú jiāng shuǐ， yòu shèng dé， yǐ huǒ dé wáng， gù hào yán dì。 yán dì shǎo 'ér cōng yíng， sān tiān néng shuō huà， wǔ tiān néng zǒu lù， sān nián zhī jià sè zhī shì。 tā yī shēng wéi bǎi xìng bàn liǎo xǔ duō hǎo shì： jiào bǎi xìng gēng zuò， bǎi xìng dé yǐ fēng shí zú yī； wéi liǎo ràng bǎi xìng bù shòu bìng jí zhī kǔ， tā cháng biàn liǎo gè zhǒng yào cái， yǐ zhì zì jǐ yī rì zhōng qī shí cì dú。 tā yòu zuò lè qì， ràng bǎi xìng dǒng dé lǐ yí， wéi hòu shì suǒ chēng dào。 qí zú rén zuì chū de huó dòng dì yù zài jīn shǎn xī de nán bù， hòu lái yán huáng hé xiàng dōng fā zhǎn， yǔ huáng dì fā shēng chōng tū。 zài bǎn quán zhī zhàn zhōng， yán dì bèi huáng dì zhàn bài， yán dì bù luò yǔ huáng dì bù luò hé bìng， zǔ chéng huá xià zú， suǒ yǐ jīn rì zhōng guó rén zì chēng wéi 「 yán huáng hòu dài 」。 lì shǐ chuán shuō zhōng， yán dì shì yī wèi wěi dà de rén wù， shì tā kāi fā liǎo huá xià de yuán shǐ nóng yè， shì nóng gēng wén huà de chuàng shǐ rén。 chuán shuō tā chuàng zào mù zhì lěi sì， jiào mín gēngzhòng， tí gāo nóng zuò wù de chǎn liàng。 chuán shuō tā biàn cháng bǎi cǎo， wéi rén yī bìng， shì huá xià zhōng cǎo yào de dì yī wèi fā xiàn zhě hé lì yòng zhě。 bù jǐn rú cǐ， hái chuán shuō tā lì yòng huǒ wéi rén lèi zào fú， zhì zào yuèqì， chàng dǎo wù zhì jiāo huàn…… zǒng zhī， yán dì yán dì zài lì shǐ chuán shuō zhōng shì yǔ nóng、 gōng、 shāng、 yī、 wén děng gè lǐng yù de fā míng chuàng zào fēn bù kāi de yī wèi shén zhǐ， yīn 'ér yī zhí shòu dào lì cháo lì dài de yán huáng zǐ sūn de wú bǐ jìng yǎng hé jì sì。 wèishénme chēng yán dì？ yī shuō zhōng yāng wéi huáng sè， huáng dì shì zhèng chēng； nán fāng wéi chì sè， yīn 'ér yán dì bié chēng chì dì。 dàn cǐ shuō yòu yī quē xiàn， yán dì fā xiáng dì yīnggāi zài běi fāng wèi hé liú yù， yǔ huáng dì qū yù chàbù duō， hòu lái cái xiàng nán fā zhǎn， bù yìng dāng zài dào dá nán fāng cái hào yán dì。《 dì wáng shì jì》 shuō：“ yòu shèng dé。 yǐ yán dé wáng， gù hào yán dì。” yán dé shì shénme？《 zuǒzhuàn · zhāo gōng shí qī nián》：“ yán dì shì yǐ huǒ jì， gù wéi huǒ shī 'ér huǒ míng。” yuán lái tā gǎi zào liǎo fú xī jì shí de fāng fǎ， fā míng liǎo yǐ huǒ jì shí de huǒ lì， zūn fèng tài yáng shén， suǒ yǐ zūn chēng wéi yán。 wǒ rèn wéi kě néng yě zhǐ shàn yòng huǒ de shì zú。 yán dì jí chì dì， shì rì shén zhī zǐ， jí huǒ shén。 yán dì yòu hào“ gāo xīn shì”，“ gāo xīn” zhè yī chēng hào de hán yì， guò qù wèi yòu què jiě。 jù rén jiě shuō，“ xīn” jí“ xīn” de běn zì， xīn zài jiá gǔ wén xiàng xíng wéi yǐ fǔ jīn xī mù zhī xíng（ zhū fāng pǔ《 yīn zhōu wén zì shì cóng》）。 yòu xīn（ xīn） zé néng yòu huǒ， suǒ yǐ gāo xīn shì qí shí chū yì yīnggāi shì huǒ shén zhī bié hào。 guān yú yán dì líng yán dì líng yǔ huáng dì líng yī yàng， yě yòu hǎo jǐ zuò。 yī shì zài xuān yuán shì huáng dì shí jiù yǐ jīng yòu liǎo， huáng dì fēng cān lú yú lù（ gǔ shàng dǎng。 jīn shān xī shěng cháng zhì shì yī dài）， shǒu qí xiān yíng， yǐ fèng shén nóng zhī sì。 zài shàng dǎng dì qū tài xíng、 tài yuè zhī jiān jiù yòu yī tiáo hé jiào jiāng fù shuǐ。 zhè lǐ shì yán dì chuán shuō jí shèng de dì fāng . lìng yī gè zài hú nán yán líng xiàn chéng xī nán 15 gōng lǐ chù de táng tián xiāng lù yuán pō， yòu chēng " tiān zǐ fén " yán dì yán dì chuán shuō zhōng de shàng gǔ dì wáng yán dì。 yīn yǐ huǒ dé wáng， gù chēng wéi yán dì。 jì nǚ wā hòu wéi tiān xià gòng zhù , chuán shuō shì nóng gēng hé yī yào de fā míng zhě , yòu chuàng zào wǔ xián sè , kāi shǐ là jì hé shì chǎng . zì tā yǐ hòu zhōng guó jìn rù nóng gēng shè huì . chuán shuō wéi yuǎn gǔ shí qī bù luò shǒu lǐng， yǔ huáng dì tóng wéi zhōng huá mín zú shǐ zǔ。《 guó yǔ . jìn yǔ》 zài：“ xī shǎo diǎn shì qǔ yú yòu chóng qiáo shì， shēng huáng dì、 yán dì。 huáng dì yǐ jī shuǐ chéng， yán dì yǐ jiāng shuǐ chéng”。 sòng dài《 lù shǐ . guó míng》 zài：“ yán dì hòu， jiāng xìng guó， jīn bǎo jī yòu jiāng shì chéng， nán yòu jiāng shuǐ”。 yán dì chuán shuō zài bǎo jī mín jiān hé guān fāng liú chuán jīng jiǔ bù shuāi。 bǎo jī shì qū hé nán jiāo cháng yáng shān jiàn yòu yán dì cí、 yán dì líng， hǎi nèi wài yán huáng zǐ sūn měi nián qīng míng jié hé nóng lì qī yuè qī jǔ xíng shèng dà jì sì jì niàn huó dòng。 yán dì bù luò chū qī cóng shì cǎi jí、 yú liè， yīn fā míng nóng yè， kāi shǐ liǎo bàn dìng jū de nóng yè qiān xǐ shēng huó。 qiān xǐ lù xiàn shì yán wèi shuǐ dōng xià， dào dá hé nán、 hú běi yī dài。 yán dì bù luò duì zhōng guó nóng yè fā zhǎn yòu wěi dà gòng xiàn。 yán dì“ biàn cháng bǎi cǎo”， fā xiàn kě shí yòng zhí wù bìng péi yù chéng nóng zuò wù； fā míng liǎo shēng chǎn gōng jù， qǔ dài dāo gēng huǒ zhǒng， kāi chuàng liǎo nóng yè wén míng shǐ。 tóng shí， gǎi shàn yǐn shí jié gòu， liǎo jiě zhí wù de zhì liáo zuò yòng， kāi chuàng liǎo zhōng guó yī yào shǐ。 xiāng chuán , shàng gǔ de shí hòu , méi yòu nóng yè , rén men kào dǎ liè、 bǔ yú、 cǎi zhāi yě guǒ wéi shēng， ái’è、 shòu dòng、 yù xiǎn , guò zhe yuán shǐ yóu mù shēng huó。 yán dì kàn dào rén mín zhè zhǒng kǔ jìng， xīn lǐ jí wéi bù 'ān， rì sī yè xiǎng， yào dà jiā guò shàng fēng yī zú shí de 'ān 'ān wěn wěn de rì zǐ。 tā xiǎng， yào shì yòu yī zhǒng cǎo jié chū de guǒ zǐ yòu duō yòu néng chī， nà jiù hǎo liǎo。 tā bù cí xīn kǔ， mào zhe shēng mìng wēi xiǎn， zǒu biàn liǎo míng shān dà hé， cháng jìn liǎo wú shù qiān qí de guǒ zǐ， yòu yī cì wù chī liǎo dú guǒ chàdiǎn sòng liǎo mìng。 yán dì bù huī xīn， zhōng yú zài nán fāng yī gè shān qīng shuǐ xiù de dì fāng， zhǎo dào liǎo tā xīn mù zhōng néng jié chū hěn duō guǒ zǐ yòu néng chī de cǎo， zhè jiù shì hé miáo。 jīng guò shì zhǒng， dì yī nián jiù shōu liǎo mǎn mǎn yī dān huáng chéng chéng、 yòu cuì yòu xiāng de guǒ shí， dì 'èr nián， shōu huò liǎo jǐ shí dān。 cóng zhè yǐ hòu， yī chuán shí， shí chuán bǎi， tiān nán dì běi， zhǒng gǔ de rén yuè lái yuè duō。 wèile jiǎn qīng rén men gēng zuò de láo kǔ， yán dì yòu jiào huì rén men gēng zuò jì shù。 yán dì zhǒng gǔ gěi rén lèi dài lái liǎo guāng míng hé xī wàng， wèile jì niàn tā de gōng jì， rén men bǎ yán dì jìng wéi shén nóng。 míng chóng zhēn shí 'èr nián， bǎ yán dì xún hé zhǒng hé de dì fāng qǔ míng wéi " jiā hé "， jí jīn hú nán shěng chēn zhōu shì jiā hé xiàn。 yán dì yán dì duì zhōng huá mín zú de shēng cún fán yǎn hé fā zhǎn zuò chū liǎo zhòng yào gòng xiàn： yī、 zhì lěi sì， zhǒng wǔ gǔ， diàn dìng liǎo nóng gōng jī chǔ。 lěi sì de shǐ yòng hé zhǒng wǔ gǔ， jiě jué liǎo mín yǐ shí wéi tiān de dà shì， cù jìn liǎo nóng yè shēng chǎn de fā zhǎn， wéi rén lèi yóu yuán shǐ yóu mù shēng huó xiàng nóng gēng wén míng zhuǎn huà chuàng zào liǎo tiáo jiàn。 èr、 cháng bǎi cǎo， kāi yī yào xiān hé。 jù《 dì wáng shì jì》 zài， shén nóng " cháng wèi cǎo mù， xuān yào liáo jí， jiù yāo shāng rén mìng "。 wéi cháng bǎi cǎo， yī rì zhī jiān 'ér yù qī shí dú。 yán dì yán dì zài yǔ dà zì rán， yǔ jí bìng zuò dǒu zhēng zhōng， wéi hòu shì yī yào shì yè de fā zhǎn diàn dìng liǎo jī chǔ。 sān、 lì shì chán， shǒu bì shì chǎng。 jù《 zhōu yì • xì cí xià》 zài shāng shén nóng " rì zhōng wéi shì， zhì tiān xià zhī mín， jù tiān xià zhī huò， jiāo yì 'ér tuì， gè dé qí suǒ "。 shén nóng fā míng de yǐ rì zhōng wéi shì， yǐ wù yì wù de shì chǎng shì wǒ guó huò bì， shāng yè fā zhǎn de qǐ yuán hé jī shí。 sì、 zhì má wéi bù， mín zhe yī cháng。 yuán shǐ rén běn wú yī cháng， jǐn yǐ shù yè， shòu pí zhē shēn， shén nóng jiào mín má sāng wéi bù bó hòu， rén men cái yòu liǎo yī cháng， zhè shì rén lèi yóu méng mèi shè huì xiàng wén míng shè huì mài chū de zhòng dà yī bù。 wǔ、 zuò wǔ xián qín， yǐ lè bǎi xìng。 jù《 shì běn • xià piān》 zài， shén nóng fā míng liǎo yuèqì， tā xuē tóng wéi qín， jié sī wéi xián， zhè zhǒng qín hòu lái jiào shén nóng qín。 shén nóng qín " cháng sān chǐ liù cùn liù fēn， shàng yòu wǔ xián： yuē、 gōng、 shāng、 jiǎo、 zhǐ、 yǔ "。 zhè zhǒng qín fā chū de shēng yīn， néng dào tiān dì zhī dé， néng biǎo shén nóng zhī hé， néng shǐ rén men yú lè。 liù、 xuē mù wéi gōng， yǐ wēi tiān xià。 shén nóng shǐ chuàng liǎo gōng jiàn， yòu xiào dì fáng zhǐ liǎo yě shòu de xí jī， yòu lì dì dǎ jī liǎo wài lái bù luò de qīn fàn， bǎo wèi liǎo rén men de shēng mìng 'ān quán hé láo dòng chéng guǒ。 qī、 zhì zuò táo qì， gǎi shàn shēng huó。 zài táo qì fā míng qián， rén men jiā gōng chǔlǐ shí wù， zhǐ néng yòng huǒ shāo kǎo， yòu liǎo táo qì， rén men duì shí wù kě yǐ jìn xíng zhēng zhǔ jiā gōng， hái kě yǐ zhù cún wù pǐn， niàng jiǔ， xiāo dú。 táo qì de shǐ yòng， gǎi shàn liǎo rén lèi de shēng huó tiáo jiàn， duì rén lèi de yǐn shí wèi shēng hé yī yào fā zhǎn chǎn shēng liǎo shēn yuǎn de yǐng xiǎng。 wèile cù shǐ rén men yòu guī lǜ dì shēng huó， àn jì jié zāi péi nóng zuò wù， yán dì shén nóng hái lì lì rì， lì xīng chén， fēn zhòu yè， dìng rì yuè， yuè wéi sān shí rì， shí yī yuè wéi dōng zhì。 yán dì yán dì guǎn lǐ bù luò， zhì lǐ tiān xià hěn yòu fāng fǎ。 tā bù wàng qí bào， bù tān tiān xià zhī cái， ér tiān xià gòng fù zhī。 zhì guì yú rén， tiān xià gòng zūn zhī。 tā yǐ dé yǐ yì， bù shǎng 'ér mín qín， bù fá 'ér xié zhèng， bù fèn zhēng 'ér cái zú， wú zhì lìng 'ér mín cóng， wēi lì 'ér bù shā， fǎ shěng 'ér bù fán， rén mín wú bù jìng dài。 yán dì yán dì hái shì wǒ guó jiào yù de shǐ zǔ。 tā jiào mín shǐ yòng gōng jù， jiào mín bōzhòng wǔ gǔ， jiào mín yī yào， jiào mín zhì táo、 huì huà， jiào mín gōng jiàn、 liè shòu、 jiàn shēn， jiào mín zhì qín、 jiào mín yīnyuè、 wǔ dǎo， hái jiào mín zhì dé。 kě jiàn， yán dì shí qī， dé、 zhì、 tǐ、 měi dé dào liǎo quán miàn zhòng shì hé fā zhǎn。 yán dì yán dì duì rén lèi de fā zhǎn zuò chū liǎo jù dà de gòng xiàn。 yán dì jīng shén， shǒu yào de shì chuàng yè jīng shén， fèng xiàn jīng shén， gǎn wéi rén xiān de chuàng zào jīng shén， bǎi zhé bù náo， zì qiáng bù xī de jìn qǔ jīng shén。 yán dì jīng shén shǐ zhōng huá hòu yì zài yǔ zì rán hé shè huì de dǒu zhēng zhōng， bǎi tuō yú mèi hé yě mán， zhuī qiú xiān jìn yǔ wén míng。 zhè zhǒng jīng shén shǐ huá xià mín zú huò dé liǎo gāo dù de tuán jié hé tǒng yī。 zhì yú yán dì de chū shēng dì , zhì jīn méi yòu dìng lùn , shì shí shàng yán dì shì yī gè shén huà liǎo de rén wù , tā dài biǎo de shì yuǎn gǔ rén lèi zài yǔ dà zì rán de dǒu zhēng zhōng gǎi zào zì rán jí tǐ zhì huì de jí zhōng tǐ xiàn . zài jīn tiān ," yán dì " hé " huáng dì " zuò wéi zhōng huá wǔ qiān nián wén míng de xiàng zhēng bèi zài rù shì jiè wén míng de shǐ cè , zhōng guó rén yě chēng wéi " yán huáng zǐ sūn ". yòu guān yán dì de chuán shuō： jiāng shì zú wéi xī róng zú yī zhī， yuán wéi yóu mù mín zú， hěn zǎo qī biàn yóu xī fāng jìn rù zhōng yuán。 ér dāng shí zài jīn shǎn xī yǔ hé nán jiāo jiè chù， jū zhù zhù yǐ chī yóu wéi shǒu de jiǔ lí zú（ yòu shuō dú miáo zú）， shuāng fāng yīn bù luò fā zhǎn 'ér fā shēngzhǎng qī chōng tū， yán dì bù dí 'ér tuì zhì jīn hé běi shěng yī dài。 jù shuō yīn“ yán dì yù qīn líng zhū hóu”， hòu yòu yǔ xuān yuán shì zú jī xìng zhī huáng dì jìn xíng sān cì jī liè de zhàn yì， cǐ cì bèi rèn wéi shì huá xià mín zú dì yīcháng dà guī mó de zhàn zhēng， chēng wéi bǎn quán zhī zhàn（ bǎn quán， jīn jīng jiāo yán qìng jìng nèi de bǎn quán cūn）。 miàn duì zhù tǒng lǐng xióng、 pí、 pí、 xiū、 chū、 hǔ wéi tú téng bù luò de qiáng dà duì shǒu， yán dì zhōng gào bù dí， yǔ zhī jié méng bìng guī shùn zhī， huáng dì yǐ shèng lì de zī tài jié shù liǎo zhè chǎng zhàn zhēng。 yán huáng lián méng bù duàn kuò zhǎn， guī shùn zhī bù luò yuè lái yuè duō， dàn chī yóu shǐ zhōng bù fú， dà zhàn yīcháng zài suǒ nán miǎn。 chī yóu dài lǐng zhù jiǔ lí， yǔ lián méng dà zhàn yú zhuō lù（ jīn hé běi shěng zhuō lù cūn）， shì wéi chuán shuō shí dài de dì 'èr chǎng zhàn zhēng， chēng wéi zhuō lù zhī zhàn， suǒ wèi zhuō lù zhōng yuán， yuán chū yú cǐ。 zuì hòu chī yóu bèi dǎ bài。 cóng cǐ jiāng shì zú biàn yǔ huáng dì zài zhōng yuán 'ān dìng xià lái liǎo。“ yán huáng zǐ sūn” yī cí， zé wéi rén men duì zhōng huá wén míng de shǐ zǔ yán dì hé huáng dì de zhuī sù hé zūn fèng。 xiàngguāncí sōu shén jì xíng tái huáng dì lóng yáo gǎng tóu shén huà chuán shuō jūn shì zhàn zhēng yán dì chōng táng míng shèng gǔ jì rén wén jǐng guān lì shǐ wén wù zhōng huá wén míng zhōng kuí shén shū yù lěi mén shén