|
|
bái 'ě jì ( cretaceousperiod jù jīn 1.37 yì nián ~ jù jīn 6700 wàn nián) bái 'ě jì chū qī wéi jiǔ qiān qī bǎi wàn nián zhì yī yì sì qiān sì bǎi wàn nián qián, bái 'ě jì hòu qī cóng liù qiān wǔ bǎi wàn nián zhì jiǔ qiān qī bǎi wàn nián qián。 ( pá xíng dòng wù hé luǒ zǐ zhí wù yóu jí shèng zǒu xiàng shuāi miè )
yīng wén míng chēng: cretaceousperiod
pīn yīn: báièjì |
|
白垩纪 简介
bái 'ě jì ( cretaceousperiod, cretaceous) zhōng shēng dài zuì hòu de yī gè jì。 bái 'ě jì ( cretaceusperiod) shì zhōng shēng dài de zuì hòu yī gè jì, shǐ yú jù jīn 1.37 yì nián, jié shù yú jù jīn 6500 wàn nián, qí jiān jīng lì liǎo 7000 wàn nián。 wú lùn shì wú jī jiè hái shì yòu jī jiè zài bái 'ě jì dū jīng lì liǎo zhòng yào biàn gé。 wèi yú zhū luó jì zhī shàng、 xīn shēng jiè zhī xià。 bái 'ě jì shì zhōng shēng dài dì qiú biǎo miàn shòu yānmò chéng dù zuì dà de shí qī, zài cǐ qī jiān běi bàn qiú guǎng fàn chén jī liǎo bái 'ě céng, 1822 nián bǐ lì shí xué zhě j.b.j. ào mǎ lì dá lǔ wǎ jiāng qí mìng míng wéi bái 'ě xì。 bái 'ě céng shì yī zhǒng jí xì 'ér chún de fěn zhuàng huī yán, shì shēng wù chéng yīn de hǎi yáng chén jī, zhù yào yóu yī zhǒng jiào zuò kē shí zǎo de gài zhì chāo wēi huà shí hé fú yóu yòu kǒng chóng huà shí gòu chéng。
zài zhè yī shí qī , dà lù zhī jiān bèi hǎi yáng fēn kāi, dì qiú biàn dé wēn nuǎn、 gān hàn。 kāi huā zhí wù chū xiàn liǎo, yǔ cǐ tóng shí, xǔ duō xīn de kǒng lóng zhǒng lèi yě kāi shǐ chū xiàn, bāo kuò xiàng shí ròu niú lóng zhè yàng de dà xíng ròu shí xìng kǒng lóng, xiàng jǐ lóng zhè yàng de jiá lóng lèi chéng yuán yǐ jí xiàng lài shì lóng zhè yàng de zhí shí xìng yā zuǐ lóng lèi。 kǒng lóng réng rán tǒng zhì zhuólù dì, xiàng fēi jī yī yàng de yì lóng lèi, lì rú pī yǔ shé yì lóng zài tiān kōng zhōng huá xiáng, jù dà de hǎi shēng pá xíng dòng wù, lì rú hǎi wáng lóng tǒng zhì zhe qiǎn hǎi。 dàn zuì zǎo de shé lèi、 é、 hé mì fēng yǐ jí xǔ duō xīn de xiǎo xíng bǔ rǔ dòng wù yě zài zhè yī shí qī chū xiàn liǎo。
jù liè de dìqiào yùn dòng hé hǎi lù biàn qiān, dǎo zhì liǎo bái 'ě jì shēng wù jiè de jù dà biàn huà, zhōng shēng dài xǔ duō shèng xíng hé zhàn yōu shì de mén lèi( rú luǒ zǐ zhí wù、 pá xíng dòng wù、 jú shí hé jiàn shí děng) hòu qī xiāng jì shuāi luò hé jué miè, xīn xīng de bèi zǐ zhí wù、 niǎo lèi、 bǔ rǔ dòng wù jí fù zú lèi、 shuāng ké lèi děngdōu yòu suǒ fā zhǎn, yù shì zhe xīn de shēng wù yǎn huà jiē duàn héng héng xīn shēng dài de lái lín。
pá xíng lèi cóng wǎn zhū luó shì zhì zǎo bái 'ě shì dá dào jí shèng, jì xù zhàn lǐng zhe hǎi、 lù、 kōng。 niǎo lèi jì xù jìn huà, qí tè zhēng bù duàn jiē jìn xiàn dài niǎo lèi。 bǔ rǔ lèi lüè yòu fā zhǎn, chū xiàn liǎo yòu dài lèi hé yuán shǐ yòu tāi pán de zhēn shòu lèi。 yú lèi yǐ wán quán de yǐ zhēn gǔ yú lèi wéi zhù。
bái 'ě jì de hǎi shēng wú jǐ chuí dòng wù zuì zhòng yào de mén lèi réng wéi jú shí gāng, jú shí zài ké tǐ dà xiǎo、 ké xíng、 ké shì hé féng hé xiàn lèi xíng shàng yuǎn jiào zhū luó jì duō yàng。 hǎi shēng de shuāng ké lèi、 liù shè shān hú、 yòu kǒng chóng děng yě bǐ jiào fán shèng。 dàn shuǐ wú jǐ chuí dòng wù yǐ ruǎn tǐ dòng wù de shuāng ké lèi、 fù zú lèi hé jié zhī dòng wù de jiè xíng lèi、 yè zhī jiè lèi wéi zhù。
zǎo bái 'ě shì réng yǐ luǒ zǐ zhí wù zhōng de sū tiě lèi、 běn nèi sū tiě lèi、 yín xìng lèi hé sōng bǎi lèi wéi zhù, zhēn jué lèi réng rán fán shèng。 cóng zǎo bái 'ě shì wǎn qī xīng qǐ de bèi zǐ zhí wù dào wǎn bái 'ě shì dé dào xùn sù fā zhǎn, zhú jiàn qǔ dài liǎo luǒ zǐ zhí wù 'ér jū tǒng zhì dì wèi。 bái 'ě jì zhè yī shí qī xíng chéng de dì céng jiào “ bái 'ě xì ”。 dài biǎo fú hào wéi“ k”。 bái 'ě jì shí nán fāng gǔ dà lù jì xù jiě tǐ, běi fāng gǔ dà lù bù duàn shàng shēng, qì hòu biàn lěng, jì jié xìng biàn huà míng xiǎn。 běn jì chū qī chū xiàn liǎo bèi zǐ zhí wù, yǐ hòu zhú bù fā zhǎn。 jú shí hé kǒng lóng、 yì lóng、 yú lóng、 shé jǐng lóng děng zé yóu fán shèng zhú bù qū yú jué miè, bǔ rǔ lèi hé niǎo lèi chéng wéi xīn xīng de dòng wù lèi qún。
bái 'ě jì shì dì qiú shàng hǎi lù fēn bù hé shēng wù jiè jí jù biàn huà、 dà xī yáng xùn sù kāi liè hé huǒ shān huó dòng pín fán de shí dài, hòu qī dì shì dī píng fā shēng liǎo guǎng fàn de hǎi qīn。 wǎn bái 'ě shì bèi zǐ zhí wù dài tì luǒ zǐ zhí wù zài lù shàng zhàn yōu shì, shì zhí wù jiè de yī dà biàn gé。 dòng wù jiè zài bái 'ě jì mò cái fā shēng zhòng dà biàn huà, kǒng lóng、 jú shí hé qí tā xǔ duō shēng wù lèi qún dà liàng miè jué, yù shì zhe xīn shēng dài jí jiāng kāi shǐ。 duì yǐn qǐ zhè cì dà guī mó shēng wù miè jué de yuán yīn, jìn nián lái zài guó jì kē xué jiè zhǎn kāi liǎo rè liè de zhēng lùn。 pō wéi liú xíng de“ dì wài shì jiàn” xué shuō rèn wéi, dì qiú shàng yī xiē dì fāng , bái 'ě - dì sān xì jiè xiàn shàng de nián tǔ yán zhōng yī yuán sù yì cháng gāo hán liàng, shì yǔ zhòu zhōng yī kē jù dà de liú xīng pèng zhuàng dì qiú chǎn shēng de lèi sì hé dōng tiān xiào yìng de jiēguǒ, jù cǐ, zài shì jiè gè dì què dìng bái 'ě - dì sān xì jiè xiàn shí , yī yì cháng jiù shì yī tiáo zhòng yào yuán zé。 dàn shì, duì“ dì wài shì jiàn” chí huái yí hé fǎn duì yì jiàn de rén yě bù shǎo, tā men rèn wéi, bái 'ě jì mò shēng wù dà guī mó miè jué shì zhú jiàn fā shēng de, shì shēng tài gǎi biàn de jiēguǒ, ér bù shì yī cì jiǎn dān de tiān wài lái kè zhuàng jī dì qiú suǒ yǐn qǐ de zāinàn。
bái 'ě xì de huàfēn yǐ 'ōu zhōu hǎi xiāng dì céng wéi yǐ jù, yǐ jú shí wéi biāo zhǔn, huàfēn wéi liǎng gè tǒng 12 gè jiē( jiàn biǎo) 53 gè jú shí dài。 yě yòu rén zhù zhāng bái 'ě jì sān fēn de。 lù xiāng bái 'ě xì zài dōng yà fù dì fēi cháng fā yù, fù hán shí yóu、 méi、 yán lèi děng kuàng chǎn yǐ jí gè zhǒng dàn shuǐ hé lù shēng dòng zhí wù huà shí。 zhōng guó jǐn xīzàng、 xīn jiāng kā shí dì qū、 hēi lóng jiāng shěng dōng bù hé tái wān dǎo cái yòu hǎi xiāng bái 'ě céng chén jī, qí tā dì qū zé bù tóng chéng dù fā yù liǎo lù xiāng dì céng。 dōng bù yán hǎi huán tài píng yáng huó dòng dài, yǐ hóng sè jí zá sè yán céng jiā huǒ shān suì xiè yán hé róng yán wéi zhù; xī běi nèi lù pén dì yǐ zá sè chén jī yán céng wéi zhù; xī nán hé huá zhōng zhù yào shì hóng sè yán céng; dōng běi xià bái 'ě tǒng xià bù shì hán méi yán céng, shàng bù shì hú xiāng chén jī, shàng bái 'ě tǒng shì zhù míng de hán yóu yán xì
zhōng shēng dài xǔ duō shèng xíng hé zhàn yōu shì de mén lèi, rú luǒ zǐ zhí wù、 pá xíng dòng wù、 jú shí hé jiàn shí děng, hòu qī xiāng jì shuāi luò huò jué miè, xīn xīng de bèi zǐ zhí wù、 niǎo lèi、 bǔ rǔ dòng wù jí fù zú lèi、 shuāng ké lèi děng yòu suǒ fā zhǎn, yù shì zhe xīn de shēng wù yǎn huà jiē duàn xīn shēng dài de lái lín。 jǐ chuí dòng wù zhōng de pá xíng lèi cóng wǎn zhū luó shì zhì zǎo bái 'ě shì dá dào jí shèng, dài biǎo yòu bà wáng lóng、 bào lóng、 yì lóng、 qīng dǎo lóng děng, suí hòu zǒu xiàng shuāi luò。 hǎi yáng wú jǐ chuí dòng wù zhōng fú yóu yòu kǒng chóng shì huàfēn duì bǐ bái 'ě jì zhōng、 wǎn qī hǎi xiāng dì céng de zhòng yào yǐ jù, dǐ qī dà xíng yòu kǒng chóng zhōng yě chū xiàn liǎo xǔ duō biāo zhǔn huà shí。 jú shí hé jiàn shí yǎn huà xùn sù 'ér míng xiǎn, fēn bù guǎng fàn, shì chuán tǒng de huàfēn jiē hé dài de biāo zhǔn huà shí。 dàn shuǐ wú jǐ chuí dòng wù yě hěn fēng fù, rú jiáqiào lèi de jiè xíng chóng hé yè zhī jiè yǎn huà xùn sù, ruǎn tǐ dòng wù zhōng de luó hé bàng fēn bù guǎng fàn, hái yòu kūn chóng hé dàn shuǐ lún zǎo huà shí, tā men zhōng de xǔ duō zhǒng shǔ dōukě chéng wéi huàfēn、 duì bǐ lù xiāng dì céng de biāo zhǔn huà shí。 bái 'ě jì zǎo qī lù dì shàng de luǒ zǐ zhí wù hé jué lèi zhí wù réng zhàn tǒng zhì dì wèi, sōng bǎi、 sū tiě、 yín xìng、 zhēn jué jí yòu jié lèi zǔ chéng zhù yào zhí wù qún。 bèi zǐ zhí wù kāi shǐ chū xiàn yú bái 'ě jì zǎo qī, zhōng qī dà liàng zēng jiā, dào wǎn qī zài lù shēng zhí wù zhōng jū tǒng zhì dì wèi, shān máo jǔ、 róng shù、 mù lán、 fēng、 lì、 yáng、 zhāng、 hú táo、 xuán líng mù děngdōu yǐ chū xiàn, jiē jìn xīn shēng dài zhí wù qún de miàn mào。 bái 'ě jì mò, kǒng lóng、 jú shí hé qí tā shēng wù lèi qún dà liàng jué miè。 yǐn qǐ zhè cì shēng wù dà guī mó jué miè de yuán yīn, yòu xǔ duō zhēng lùn。 yòu rén rèn wéi shì yǔ zhòu zhōng de yī kē jù dà liú xīng tǐ zhuàng jī dì qiú suǒ zhì, qí yǐ jù shì zài bái 'ě xì hé dì sān xì jiè xiàn shàng nián tǔ yán zhōng yī yuán sù hán liàng yì cháng gāo。
bái 'ě jì shí, nán měi zhōu yǔ fēi zhōu dà lù zhī jiān de liè gǔ xùn sù zhāng kāi xíng chéng nán dà xī yáng, dào mò qī yǐ jiā kuān dào yuē 3000 qiān mǐ。 běi dà xī yáng liè gǔ wèi yú gé líng lán hé běi měi dōng cè, suí zhe běi měi zhōu xiàng xī piào yí, liè gǔ zài kuò dà。 tè tí sī hǎi bǎ 'ōu yà dà lù yǔ fēi zhōu fēn kāi, zhōng nán 'ōu hé zhōng jìn dōng de xǔ duō guó jiā dāng shí dū chǔyú hǎi qīn zhōng。 bái 'ě jì shí qì hòu bǐ jiào wēn nuǎn, wèi jiàn jí dì bīng gài jì xiàng。 dāng shí dà bù fēn dì qū yǔ liàng chōng pèi, qì hòu shī rùn, jìn hǎi jí bīn hǎi dì dài xíng chéng fēng fù de shí yóu、 méi、 tiān rán qì hé yóu yè yán kuàng chuáng, rú měi guó dé kè sà sī zhōu、 mò xī gē、 bō sī wān、 běi fēi hé 'é luó sī de xǔ duō dà yóu tián, yòu rú zhōng guó sōng liáo píng yuán shàng bái 'ě tǒng de dà qìng yóu tián, dōng běi hé nèimēng gǔ xià bái 'ě tǒng de xǔ duō dà méi tián。 zài yī xiē qì hòu gān hàn yán rè de dì qū, rú zhōng guó nán fāng wǎn bái 'ě shì de xī nán hú qún hé yún mèng zé shuǐ xì, yòu jù hòu de gāo yán kuàng chuáng chén jī。 cǐ wài, zài yún nán bái 'ě jì hóng céng zhōng, hán tóng shā kuàng chuáng pǐn wèi gāo, guī mó dà, yì yú kāi cǎi hé yě liàn, shì zhōng guó yòu míng de tóng xiāng。 |
míng chēng lái yuán Name source |
yīn gāi dì céng fù hán bái 'ě( chalk) ér dé míng。 bái 'ě shì shí huī yán de yī zhǒng lèi xíng, zhù yào yóu fāng jiě shí zǔ chéng, kē lì jūn yún xì xiǎo, yòng shǒu kě yǐ cuō suì。“ bái 'ě jì ” yī cí yóu fǎ guó dì zhì xué jiā dá luò wǎ( jeanbaptistejuliend ′ omaliusd′ halloy) yú 1822 nián chuàng yòng。
bái 'ě jì xíng chéng de dì céng jiào bái 'ě xì。 bái 'ě jì zhè yī míng chēng lái yuán yú yīng jí lì hǎi xiá liǎng 'àn de bái 'ě céng, yóu bǐ lì shí xué zhě j. - b.- j. ào mǎ lì dá lǔ wǎ 1822 nián chuàng lì, yīng wén cretaceous xì lái yuán yú lā dīng zì creta, shì bái 'ě tǔ huò shí huī de yì sī。 bái 'ě céng shì yī zhǒng jí xì 'ér chún de fěn zhuàng huī yán, shì shēng wù chéng yīn de hǎi yáng chén jī, zhù yào yóu yī zhǒng jiào zuò kē shí zǎo (coccoliths) de gài zhì chāo wēi huà shí hé fú yóu yòu kǒng chóng huà shí gòu chéng, zài yīng、 fǎ hǎi xiá liǎng 'àn xíng chéng měi lì de bái sè xuán yá。 bái 'ě céng bù jǐn fā yù yú 'ōu zhōu, běi měi hé 'ào dà lì yà xī bù yě yòu fēn bù。 |
|
bái 'ě xì de huàfēn yǐ 'ōu zhōu hǎi xiāng dì céng wéi yǐ jù, zuì chū yǐ jú shí wéi biāo zhǔn fēn 6~ 7 gè jiē( qī), hòu lái jiāng mǒu xiē yà jiē shēng jí, zēng jiā dào xiàn zài de 12 gè jiē( qī) , dàn réng yòu rén xí guàn yú bǎ xià bái 'ě tǒng xià bù de 4 gè jiē hé chēng wéi ní 'ōu kě mù jiē( huò yì niǔ kāng mǔ jiē)。 shàng bái 'ě tǒng zhōng bù de kāng ní yà kè、 sāng dùn hé kǎn pān 3 gè jiē hé chēng wéi sēn nuò jiē。 zài zhè 12 gè jiē zhōng kě huàfēn chū 53 gè jú shí dài, jìn nián lái yòu yǐ fú yóu yòu kǒng chóng hé gài zhì chāo wēi huà shí zuò wéi bái 'ě xì fēn jiē、 fēn dài yǐ jí zhōu jì duì bǐ de zhòng yào yǐ jù。
guān yú bái 'ě xì de fēn tǒng yòu 2 zhǒng yì jiàn : ① cóng 'ā 'ěr bù jiē yǔ sài nuò màn jiē zhī jiān huàfēn shàng、 xià 2 tǒng ; ② zhù zhāng sān fēn , huá chū yī gè zhōng tǒng , zhì yú zhōng tǒng de dǐng dǐ jiè rú hé què dìng, shàng yòu bù tóng yì jiàn。 1974~ 1982 nián, guó jì shàng yòu yī gè“ zhōng bái 'ě shì jiàn”( mce) zǔ zhì , huó dòng fēi cháng jī jí, zhù yào shì yán jiū bái 'ě jì qī de shēng wù dì céng xué、 hǎi qīn hǎi tuì、 quē yǎng shì jiàn、 dì cí chǎng dàozhuǎn、 yán lèi hé bái 'ě de xíng chéng、 nán dà xī yáng hé mò sāng bǐ kè xiá gǔ de kāi liè, yǐ jí yìn dù bǎn kuài cóng gāng wǎ nà gǔ lù de fēn lí děng kè tí。 bái 'ě jì zhōng qī bù shì yī gè què qiē de dì zhì shí dài gài niàn, yòu rén cóng 'ā pǔ tè qī suàn qǐ dào sāng dùn qī, duō shù rén zé cóng 'ā 'ěr bù qī suàn qǐ dào kāng ní yà kè qī。 mce de huó dòng bù shì gǎo bái 'ě xì sān fēn , zhōng bái 'ě tǒng de huàfēn chú zhōng dōng dì qū wài, guó jì shàng hěn shǎo shǐ yòng。 bái 'ě xì 'èr fēn fǎ yǐ yán yòng liǎo jǐ shí nián , jiàn yú dà liàng de chū bǎn wù jí dì zhì tú jiàn shàng , dāng qián bù yí yú zài gǎi dòng。
yīng guó xià bái 'ě tǒng xià bù shì zhù míng de wéi 'ěr dēng qún lù xiāng dì céng, bāo kuò hā sī dīng céng hé wéi 'ěr dēng ní yán liǎng bù fēn; xià bái 'ě tǒng shàng bù shì lǜ sè shā yán céng, bāo kuò 'ā pǔ tè hé 'ā 'ěr bù liǎng gè qī de chén jī; shàng bái 'ě tǒng jí xiá yì de bái 'ě céng, bāo kuò cóng sài nuò màn qī dào kǎn pān zǎo qī dì céng, dǐng bù quē shī kǎn pān zhōng wǎn qī hé mǎ sī tè lǐ hè tè qī chén jī。 běi měi yǐ jīng fàng qì liǎo guò qù yòu xiē zuò zhě bǎ xià bái 'ě tǒng dān dú huàfēn chū lái jiào zuò“ kē mǎ qí xì” de zuò fǎ, ér cǎi qǔ liǎo guó jì tōng yòng biāo zhǔn。 dàn zài guǎng dà de luò jī shān qū, bái 'ě jì hǎi qīn shì cóng zǎo bái 'ě shì wǎn qī kāi shǐ de, pǔ biàn quē shī zǎo、 zhōng qī chén jī。 rì běn xué zhě rèn wéi , rì běn zhū dǎo yuǎn lí xī 'ōu , shǔ bù tóng shēng wù dì lǐ qū xì, yǔ jiàn lì zài 'ōu zhōu jī chǔ shàng de guó jì biāo zhǔn fēn jiē nán yǐ zhí jiē duì bǐ, dú lì huàfēn hǎi xiāng bái 'ě xì wéi k1~ k66 gè dān yuán, zài bù tóng xiāng qū, shǐ yòng bù tóng de dì céng míng chēng。
lù xiāng bái 'ě xì zài dōng yà fù dì fēi cháng fā yù, fù hán shí yóu、 méi、 yán lèi děng kuàng chǎn yǐ jí gè zhǒng dàn shuǐ hé lù shēng dòng zhí wù huà shí。 zhōng huá rén mín gòng hé guó jǐn xīzàng、 xīn jiāng kā shí dì qū、 hēi lóng jiāng shěng dōng bù hé tái wān dǎo cái yòu hǎi xiāng bái 'ě xì chén jī, qí yú guǎng dà dì qū zé bù tóng chéng dù dì fā yù liǎo lù xiāng dì céng。 dōng bù yán hǎi shǔ huán tài píng yáng huó dòng dài, yǐ hóng sè jí zá sè yán céng jiā huǒ shān suì xiè yán hé róng yán wéi zhù; xī běi nèi lù pén dì yǐ zá sè chén jī yán céng wéi zhù; xī nán hé huá zhōng zhù yào shì hóng sè yán céng。 dōng běi xià bái 'ě tǒng xià bù shì hán méi yán céng, shàng bù shì hú xiāng chén jī, jiā shǎo xǔ yóu yè yán; shàng bái 'ě tǒng zé shì zhù míng de hán yóu yán xì, yǔ běi měi qíng kuàng bù tóng, hán méi yán céng hěn shǎo。 zhōng huá rén mín gòng hé guó bái 'ě xì shēng wù dì céng xué de yán jiū, zì 20 shì jì 50 nián dài yǐ lái, qǔ dé liǎo hěn dà jìn zhǎn, dàn yóu yú yǐ lù xiāng dì céng wéi zhù, yán jiū jī chǔ bǐ jiào bó ruò, zhì jīn shàng wèi wán chéng qū yù xìng de jiàn zǔ hé jiàn jiē gōng zuò, zài gè gè dì qū yǐ jīng jiàn lì qǐ lái de fēn céng hái bù néng wán shàn dì yǔ hǎi xiāng biāo zhǔn fēn céng jìn xíng duì bǐ。 zhū luó- bái 'ě xì jiè xiàn de huàfēn chéng wéi cháng qī zhēng lùn de wèn tí, kàn lái zài duǎn qī nèi hái nán yǐ dé dào tuǒ shàn jiě jué。 shēng wù jiè bái 'ě jì zǎo qī lù dì shàng de luǒ zǐ zhí wù hé jué lèi zhí wù réng zhàn tǒng zhì dì wèi, sōng bǎi、 sū tiě、 yín xìng、 zhēn jué jí yòu jié lèi zǔ chéng zhù yào zhí wù qún。 bèi zǐ zhí wù kāi shǐ chū xiàn yú bái 'ě jì zǎo qī, zhōng qī dà liàng zēng jiā, dào wǎn qī zài lù shēng zhí wù zhōng jū tǒng zhì dì wèi, shān máo jǔ、 róng shù、 mù lán、 fēng、 lì、 yáng、 zhāng、 hú táo、 xuán líng mù děngdōu yǐ chū xiàn, jiē jìn xīn shēng dài zhí wù qún de miàn mào。 cóng zhū luó jì kāi shǐ chū xiàn de chāo wēi huà shí , qí tè diǎn suí chǎn shēng céng wèi bù tóng 'ér biàn huà , jù yòu zhòng yào de dì céng xué yì yì , qí zhōng chú kē shí wài , hái yòu yǐ jīng jué miè de wēi zhuī shí (nannoconus)、 xiē xíng shí (sphenolithus) děng。
jǐ chuí dòng wù zhōng pá xíng lèi cóng jí shèng zǒu xiàng shuāi luò, zhù yào dài biǎo yòu bà wáng lóng、 bào lóng、 yì lóng、 qīng dǎo lóng děng。 zhū luó jì yǐ qián de yìng lín yú bèi zhēn gǔ yú suǒ dài tì。 hǎi yáng wú jǐ chuí dòng wù zhōng fú yóu yòu kǒng chóng yì jūn tū qǐ, chéng wéi huàfēn duì bǐ bái 'ě jì zhōng、 wǎn qī hǎi xiāng dì céng de zhòng yào yǐ jù, dǐ qī dà xíng yòu kǒng chóng zhōng yě chū xiàn liǎo xǔ duō biāo zhǔn huà shí。 jú shí hé jiàn shí yǎn huà xùn sù 'ér míng xiǎn, fēn bù guǎng fàn, shì chuán tǒng de huàfēn jiē hé dài de biāo zhǔn huà shí。 qún shēng dǐ qī de gù zhe há lèi (rudistids) kě xíng chéng jiāo tǐ , wéi diǎn xíng de nuǎn shuǐ dòng wù qún, zài zhōng huá rén mín gòng hé guó xīzàng hé nán jiāng shàng bái 'ě tǒng dì céng zhōng jūn yòu fā xiàn。 hǎi dǎn zài tè tí sī hǎi zhōng pō wéi fán shèng, yòu shǎo shù biāo zhǔn zhǒng shǔ。 shān hú hé wàn zú dòng wù zài bái 'ě jì jū yú cì yào dì wèi。 dàn shuǐ wú jǐ chuí dòng wù yě hěn fēng fù, rú jiáqiào lèi de jiè xíng chóng hé yè zhī jiè yǎn huà xùn sù, ruǎn tǐ dòng wù zhōng de luó hé bàng fēn bù guǎng fàn, hái yòu kūn chóng yǔ dàn shuǐ lún zǎo huà shí, tā men zhōng de xǔ duō zhǒng shǔ dōukě yǐ chéng wéi huàfēn duì bǐ lù xiāng dì céng de biāo zhǔn huà shí, zài dì zhì tián tú、 shí yóu hé méi děng kuàng chǎn zī yuán kān tàn zhōng qǐ zhòng yào zuò yòng。
zhōng guó zǎo bái 'ě shì de zhí wù dì lǐ fēn qū fēi cháng míng xiǎn, gēn jù duì bāo zǐ huā fěn de yán jiū, jìng nèi zhì shǎo cún zài liǎng gè míng xiǎn chā yì de bāo fěn zhí wù qún。① wúfèng shuāng náng fěn lèi - wú tū lē wén bāo( disacciatrileti-cicatricosisporites) zhí wù qún。 fēn bù yú běi fāng qū , zhù yào bāo kuò dōng běi hé huá běi běi bù dì qū。 zhè lǐ zhí wù fán mào, yóu qí shì sōng kē、 luó hàn sōng kē hé hǎi jīn shā kē děng zhí wù, xíng chéng fēng fù de méi cáng。 yě shuō míng zhè lǐ shì wēn nuǎn cháo shī qì hòu dài。② kè lā suō fěn - suō cǎo jué bāo( clas-sopollis-schizaeoisporites) zhí wù qún。 fēn bù yú nán fāng qū , duō chǎn chū yú hán gāo yán chén jī de hóng sè dì céng , fǎn yìng chū dāng shí jiào wéi yán rè 'ér gān hàn de qì hòu huán jìng。 zài běi wěi 40°~ 50° zhī jiān, cún zài zhe yī gè chéng běi xī xī - nán dōng dōng fāng xiàng de tiáo zhuàng guò dù dài , nán běi zhí wù qún fā shēng hùn shēng xiàn xiàng。 cóng quán qiú fēn bù lái kàn, zhōng huá rén mín gòng hé guó nán、 běi liǎng gè zhí wù qū yǔ gān hàn dài hé shī yà rè dài de qíng kuàng xiāng dāng。 |
|
bái 'ě jì mò qī lù kuài zhú jiàn xíng chéng jīn rì múyàng。 dìqiào bù duàn yùn dòng, yǐn fā quán qiú de huǒ shān huó dòng。 dà guī mó de huǒ shān bào fā chí xù liǎo shù bǎi nián, dì biǎo mǎn shì pēn fā wù, dà qì chōng mǎn yòu dú qì tǐ yǔ huī chén, huāng liáng de dì qiú réng yóu kǒng lóng tǒng zhì, tā men chēng bà liǎo yī yì liù qiān wàn nián, dàn shì rú jīn qì shù yǐ jìn, dì qiú shēng wù kāi shǐ zhì xī sǐ wáng。
kǒng lóng tǒng zhì de zuì hòu liǎng bǎi nián chū xiàn liǎo zuì xiōng bào de lüè shí zhě。 ròu shí de bào lóng yòu 5 dūn zhòng, 13 gōng chǐ gāo, zhè shì yī zhǐ gōng bào lóng, tā shòu shí wù xī yǐn lái dào huǒ shān jiǎo xià。 zhè gè dì qū bù mǎn dì rè quán, kōng qì zhōng chōng mǎn liǎo liú huáng de yān qì, dàn shì hái yòu lìng yī zhǒng qì wèi, zài mǒu gè xiǎo shān gǔ lǐ sàn fā zhe zhèn zhèn shī chòu。 bào lóng shī chá, diào rù zì rán xiàn jǐng, huǒ shān kǒu pēn fā yòu dú de yī yǎng huà tàn, yī yǎng huà tàn bǐ kōng qì zhòng, yīn cǐ lěi jī zài dì biǎo fù jìn。
bào lóng dī tóu chī shī tǐ, jiù huì shòu dào yī yǎng huà tàn de yǐng xiǎng。 tā yào shì diē dǎo jiù huì yǒng yuǎn dǎo dì bù qǐ。 xìng kuī tā tǐ xíng gāo dà cái dé jiù。 dāng tā diāo zhe shí wù qǐ shēn, tóu bù zhèng hǎo gāo guò dú qì céng。
“ guān yú kǒng lóng miè jué de yuán yīn fēi cháng duō, qí zhōng yòu yī gè jiù shì hěn zhù yào de jiù shì dà guī mó de huǒ shān bào fā, jiù shì zài 6500 wàn nián, kǒng lóng miè jué zhè gè shí qī, dì qiú shàng yòu hěn dà guī mó de huǒ shān de bào fā, róng yán liú de yán shí shì fēn bù de, bǐ rú shuō yìn dù dé gān yòu gè huǒ shān yán de róng yán liú, miàn jī fēi cháng fēi cháng dà, ér zhè gè shí jiān zhèng hǎo hé kǒng lóng dà guī mó de miè jué shì wěn hé de。”
pín jí de róng yán liú zhōng réng yòu lǜ dì diǎn zhuì, bái 'ě jì mò qī, qì hòu wēn nuǎn cháo shī, zhí wù kāi shǐ zhuǎn biàn, kuò yè mù qǔ dài liǎo zhēn yè mù, xiǎn huā zhí wù de yǎn huà shì zhè chǎng wú shēng gé mìng de gōng chén。 guān jiàn zài yú huā duǒ yǔ kūn chóng de qīn mì guān xì, yòu xiē huā rú jīn zhǐ néng kào kūn chóng chuán fěn, yòu xiē kūn chóng, xiàng hú dié zhǐ néng kào huā duǒ wéi shēng。 niǎo lèi zài kuò yè lín zhōng fán shēng, lín zhōng niǎo míng, bù jué yú 'ěr。 ér zhè xiē měi lì de zhí wù què jí yòu kě néng chéng wéi shā sǐ kǒng lóng de zuì kuí huò shǒu。
“ kuò yè zhí wù de chū xiàn duì kǒng lóng kě néng yě shì yòu yǐng xiǎng de, bǐ rú tā de zhí wù jié gòu fā shēng liǎo biàn huà, kǒng lóng de shí xìng kě néng méi yòu gēn shàng zhí wù fā zhǎn de sù dù, kě néng tā de jìn huà shàng, yīn wéi kǒng lóng jìn huà xiàng shén lóng jìn huà yī yàng de, tā yào shì yìng huán jìng, tā méi yòu gēn dé shàng tā yòu zhì hòu, yě shì miè jué de yuán yīn。”
jīng guò shù bǎi wàn nián yǎn huà, kǒng lóng zhī jiān yì fā zhǎn chū qīn mì guān xì, lüè shí zhě yǔ liè wù zhī jiān guān xì yóu qí wēi miào。 qí miào de jiá lóng shàn cháng fáng yù, tā men biàn dé néng duì kàng bào lóng děng dà xíng lüè shí zhě。 jiá lóng zhòng dá qī dūn, quán shēn bù mǎn jiān jiá, shèn zhì lián yǎn pí yě yìng huà liǎo。 jiǎ rú zhè yàng wēi lì réng rán bù gòu, jiá lóng hái yòu zhì mìng de wěi bàng cìhou。 kě xī jiá lóng zài qiáng, yě bù shì zhì mìng huán jìng de duì shǒu。 bào lóng cháo xué jiù zài fù jìn, mǔ lóng tōng cháng jí lì bǎo hù kǒng lóng dàn, bù guò zhè shì gè fèi qì de cháo, ér chǐ shòu shè fǎ zuàn liǎo jìn qù, kǒng lóng zài dì miàn chǎn luǎn dǎng bù zhù 'ér chǐ shòu de lüè duó。 bù guò bào lóng dàn hěn dà, ér chǐ shòu bù róng yì bān dòng tā。 bǔ rǔ lèi de shí dài jí jiāng lái lín, wǎng hòu tǐ xíng yě huì biàn dà, dàn bái 'ě jì de bǔ rǔ lèi dǐng duō shí gōng jīn zhòng。 bào lóng dàn nèi de pēi tāi yǐ jīng sǐ liǎo。 lìng yī zhǐ 'èr chǐ shòu xún zhe qì wèi 'ér lái。 bái 'ě jì mò qī dì qiú huán jìng 'è liè, xǔ duō kǒng lóng pēi tāi wú fǎ cún huó, suān xìng wū rǎn dǎo zhì dàn ké fā yù bù quán。
mǔ bào lóng hū huàn qiú 'ǒu, bào lóng dì pán guǎng dá shù bǎi píng fāng gōng lǐ, tā dé shè fǎ xī yǐn yóu dàng de gōng bào lóng, ài de hū huàn kě néng chí xù shù zhōu。 mǔ bào lóng de hū huàn chuán biàn huǒ shān pō dì, tā de hū jiào zhōng yú yòu liǎo huí yìng。 gōng bào lóng shā liǎo yī zhǐ xiǎo sān jiǎo lóng, tā bù shì wèile chōng jī, ér shì zhǔn bèi sòng lǐ。 mǔ bào lóng jiào dà, gōng jī xìng jiào qiáng, gōng bào lóng sòng shí wù shì hǎo, miǎn dé zāo mǔ bào lóng gōng jī。 mǔ bào lóng chū xiàn liǎo, tā xīn cún jǐng jiè, dà zuǐ shì bào lóng de zhù yào wǔ qì。 bào lóng qián zhī duǎn xiǎo, zuǐ bā dà, yǐ hòu tuǐ bǎo chí píng héng。 tā yī kǒu néng yǎo suì gǔ tóu, sī kāi 70 gōng jīn de ròu。 gōng bào lóng bǎo chí jù lí, yǐ cè 'ān quán。 tā men dāng wǎn jìn xíng jiāo pèi, zhè zhǐ shì dì yī huí hé de jiāo pèi, zhǐ yào mǔ bào lóng yǔn xǔ, gōng bào lóng jiāng jì xù tíng liú, fáng zhǐ qí tā gōng bào lóng kào jìn。
sān tiān zhī hòu, sān jiǎo lóng yǐ jīng shī gǔ wú cún。 mǔ bào lóng kāi shǐ xià zhú kè lìng, gōng bào lóng shí xiāng de lí kāi。 zhè zhǒng chǎng miàn fā shēng de jīlǜ zài bái 'ě jì wǎn qī kě néng huì yuè lái yuè shǎo, yīn wéi cí xìng kǒng lóng de cún huó jīlǜ yuè lái yuè xiǎo, zhè kě néng zhí jiē dǎo zhì liǎo kǒng lóng de miè wáng。
“ xiàn zài de pá xíng dòng wù hǎi guī hé 'ě yú, wēn dù yī fā shēng biàn huà, tā fū huà chū lái de xióng xìng hé cí xìng bǐ lì jiù fā shēng yán zhòng de shī diào tóng shí pá xíng dòng wù de kǒng lóng, zài huán jìng wēn dù fā shēng biàn huà yǐ hòu, yě kě néng chū xiàn lèi sì de xiàn xiàng, bǐ rú yào me quán shì xióng xìng de, yào me quán shì cí xìng de, yào me bǐ lì yán zhòng shī diào, zhè zhǒng huán jìng shì yòu de, zài zhōng shēng dài shí qī, dà liàng de huǒ shān bào fā huò zhě zài bái 'ě jì mò qī zhè cì dà de wèi xīng zhuàng jī yǐ hòu, huán jìng fā shēng biàn huà, huǒ shān bào fā dū huì dǎo zhì wēn dù shēng gāo hěn duō, huò zhě jiàng dī hěn duō, zhè gè qíng kuàng xià, kǒng lóng fū huà chū lái de yòu zǎi yào me shì xióng xìng de yào me shì cí xìng de, huò zhě bǐ lì yán zhòng shī diào, zhè zhǒng shī diào de bǐ lì, jiù shì xióng xìng de zhǎo bù dào cí xìng de, cí xìng de zhǎo bù dào xióng xìng de。”
fēng shén yì lóng zì hǎi 'àn huá xiáng 'ér lái, qián lái mì shí, zhè fú jǐng xiàng dāng shí jí wéi hǎn jiàn。 jìn liǎng qiān wàn nián lái, yì lóng zhú jiàn diāo líng, xiàn zài zhǐ shèng xià 13 gōng chǐ cháng de fēng shén yì lóng cún huó。
huǒ shān yǔ kǒng lóng
zhè lǐ bìng bù 'ān quán, hú zhōng yòu yī dūn zhòng de 'ě yú, kě qīng yì jiāng fēng shén yì lóng tuō xià shuǐ yǎo sǐ, yì lóng jiāng huì jué zhǒng, tiān kōng jiāng shǔ yú qiáng shì de niǎo lèi。
jiāo pèi hòu shù gè yuè, mǔ bào lóng zhù liǎo xīn cháo, yǐn cáng yú lín zhōng, mǔ bào lóng suí shí jiān shì。
yóu yú fū huà qī cháng dá liǎng gè yuè, mǔ lóng bù lí cháo yě bù jìn shí, kǒng lóng dàn shì bēn lóng děng shí fǔ dòng wù de zuì 'ài。 bào lóng wàng zhe bù bù bī jìn de bēn lóng, bào lóng shuāng yǎn cháo qián néng zhǔn què pàn duàn gōng jī jù lí。
rì luò hòu, mǔ lóng hái miàn duì lìng yī bō de wēi xié, shí wù jiàn shǎo, bǔ rǔ lèi dìng 'ér zǒu xiǎn。 mǔ lóng chá kàn cháo xué què rèn méi yòu lòu wǎng zhī yú。 rán hòu biàn jì xù xún shì。
shù zhōu hòu, zài càn làn de rì luò jǐng guān zhōng, tiān kōng 'àn cáng zhe jǐng xùn, yù gào dà zāinàn jí jiāng lái lín, liú xīng yǔ fēi sàn, shì chāo jí huì xīng zhuàng dì qiú de yù jǐng。
xīng kōng xià de kǒng lóng bìng wèi chá jué yì xiàng, niú jiǎo lóng jì xù mì shí, yòu lóng hài pà lüè shí zhě yè xí, xiàng chéng nián kǒng lóng xún qiú bǎo hù。 liǎng zhǐ bēn lóng chèn yè xíng dòng, shì tú rǎo luàn niú jiǎo lóng qún, gū lì yī zhǐ yòu lóng。 cháo yáng shēng qǐ, xiǎn lù liǎo zuó yè de zhàn kuàng, xiǎo niú jiǎo lóng zāo dào bēn lóng de shā hài, yán zhòng dǎ jī liǎo niú jiǎo lóng qún。
huán jìng wū rǎn yán zhòng, xīn shēng dài shù mù tài shǎo。 ér chǐ shòu yǐ jīng shǒu zài shī tǐ bàng, tóu jī de 'ér chǐ shòu dà gài shì wéi yī xīng wàng de dòng wù。 kǒng lóng cháng qī tǒng zhì dì qiú, rú jīn què jiāng zāo shòu yī lián chuàn de zhì mìng chōng jī。
dào“ bái 'ě jì ” mò qī de shí hòu, kǒng lóng yǐ jīng fēi cháng tè huà liǎo, gè tǐ fēi cháng dà, bà wáng lóng、 yā zhài lóng、 gè tǐ fēi cháng dà, zhè shí hòu tā shì yìng huán jìng de néng lì yǐ jīng jiǎn ruò liǎo, xiàng zhè yàng páng dà de gè tǐ, tā de shí xìng jié gòu děng děng, suǒ yǐ tā yào qiú fēi cháng gāo de, dì qiú shàng shāo wēi fā shēng yī xiē huán jìng de biàn huà, duì tā de yǐng xiǎng yě shì zhì mìng de, suǒ yǐ cóng zhè gè jiǎo dù lái kàn, kǒng lóng de jué miè yě shì tā zì shēn jìn huà de yī gè jiēguǒ, wù jí bì fǎn, yīn wéi nǐ jìn huà dào yī dìng de chéng dù yǐ hòu, kěn dìng yào yòu yī xiē xì de wù zhǒng dài tì tā, zài zhè gè guò chéng dāng zhōng, tā hěn nán hé gè tǐ xiǎo de shēng wù, bǐ rú shuō bǔ rǔ dòng wù hé qí tā de yī xiē dòng wù xiāng kàng héng, xiāng jìng zhēng yī gè xīn de shēng tài kōng jiān, suǒ yǐ kǒng lóng de miè jué yě shì tā zì shēn jìn huà de yī gè jiēguǒ。”
kǒng lóng
yī qún dà 'é lóng cháng tú bá shè, héng yuè huāng mò, jù zài sǐ shuǐ chí bàng, yǐn shuǐ mì shí。 tā men yòu duō zǔ dà jiá chǐ, kě yǐ jiā sù xiāo huà zhí wù。
shuǐ biān yòu lüè shí zhě, bù yí jiǔ liú。 dà 'é lóng gǎn dào wēi xiǎn, suí jí sàn kāi。 mǔ bào lóng jié shù jìn shí, dà kāi shā jiè。 wèile fù jìn shù cóng lǐ de xīn shēng mìng, tā jí zhe mì shí, sān zhǐ xiǎo bào lóng děng zhe chī, 12 gè dàn zhǐ fū huà liǎo 3 gè, tā men tīng jiàn mǔ bào lóng shòu liè, biàn kāi shǐ tǎo shí wù。 mǔ bào lóng dài lái yī kuài dà 'é lóng ròu。
xiǎo bào lóng cái sì zhōu dà, bù dào yī gōng chǐ, shǒu zú jiān què yǐ jīng kāi shǐ jìng zhēng, yī zhǐ xiǎo bào lóng shòu dào lìng wài liǎng zhǐ de pái jǐ。 tā men hái xū yào mǔ bào lóng bǎo hù liǎng gè yuè yǐ shàng, zhī hòu mǔ zǐ jiù fēn dào yáng biāo, fǒu zé gǎo bù hǎo tā hái huì chī diào xiǎo bào lóng。
luò dān de xiǎo bào lóng kǒng pà lái rì bù duō liǎo。 guò méi jǐ tiān, mǔ lóng zài zuò rì guāng yù, què bù jiàn luò dān xiǎo bào lóng de zōng yǐng, tā kě néng yǐ jīng cǎn zāo shǒu zú de shā hài。
chǎo nào de xiǎo bào lóng lè dé lí kāi mǔ lóng, tàn suǒ sì zhōu。 mǔ bào lóng yì wài zhuàng jiàn jiá lóng, jiá lóng tóu ké yìng, nǎo róng liàng xiǎo, zāo yù wēi xiǎn, quán kào běn néng fǎn yìng měng liè gōng jī。 bào lóng tōng cháng huì chè tuì, dàn shì mǔ bào lóng bù kěn pāo xià yòu lóng, mǔ bào lóng bèi jī zhōng gǔ gǔ, nèi zàng pò liè, tā tòng kǔ láng bèi de lí qù, yè lǐ mǔ lóng chuí sǐ 'āiháo。 tiān liàng shí, tā héng shī zhì rè de huāng mò。 xiǎo bào lóng zhàn zài mǔ lóng shī tǐ bàng děng hòu。 shù xiǎo shí hòu, xiǎo bào lóng hái bù kěn lí qù, dàn shì tā men de sù mìng hé bái 'ě jì qí tā kǒng lóng yī yàng。
yī kē dà huì xīng zhuì luò yú jīn tiān de mò xī gē wān, zhuàng jī fā chū qiáng guāng, zhuǎn wéi jì jìng, zhèn bō suí hòu chuán lái。 jiē zhe kuáng fēng dà zuò, zuì hòu hēi 'àn tiān kōng jiàng xià róng yán yǔ, zhè cì zhuàng jī de wēi lì xiāng dāng yú yī bǎi yì kē guǎng dǎo yuán zǐ dàn。 quán qiú qì hòu zhòu biàn, zào chéng 65% de shēng wù miè wáng。 zhè cì zhuàng jī bèi jīn tiān de zhòng duō xué zhě rèn wéi shì zào chéng kǒng lóng miè wáng de zuì zhù yào de yuán yīn, dàn zhèng rú wǒ men suǒ kàn dào de, qí shí zài cǐ zhī qián, kǒng lóng yǐ jīng zǒu xiàng liǎo miè wáng zhī lù。
kǒng lóng dàn
“ kǒng lóng de jué miè xiàn zài yī gè zhù liú de guān diǎn jiù rèn wéi shì yǔn xīng qiú zhuàng jī dì qiú, dǎo zhì dì qiú shēng wù dà liàng de jué miè, nà me zhè gè yǔn xīng qiú zhuàng jī dì qiú xiàn zài qí shí hái fēn chéng liǎng zhǒng guān diǎn, yī zhǒng guān diǎn rèn wéi shì xiǎo xíng xīng zhuàng jī de, hái yòu yī zhǒng guān diǎn rèn wéi shì huì xīng zhuàng jī de, nà me xiǎo xíng xīng hé huì xīng zhuàng jī dì qiú yǐ hòu, huì dǎo zhì dì qiú zhěng gè jié gòu fā shēng yī xiē biàn huà, bǐ rú shuō tā dǎo zhì liǎo dà guī mó de huǒ shān bào fā, kě yǐ dǎo zhì quán qiú de sēn lín dà huǒ děng děng。”
6500 wàn nián guò qù liǎo, wǒ men zhǐ néng cóng yán shí zhōng qù xún zhǎo zhè xiē jù shòu de yǐng zǐ, ràng wǒ men zài cì huí dào dà shān pū, zhè lǐ liú xià de zhǒng zhǒng yí tuán wǒ men réng wèi jiě kāi, wèishénme huì yòu rú cǐ dà liàng de kǒng lóng jí zhōng zài zhè lǐ, wèishénme tā men yòu de zhī lí pò suì, ér yòu de què bǎo cún yì cháng wán hǎo ní? zuì yòu kě néng de jiě shì shì dà shān pū zài yì wàn nián qián shì yī gè dī wā de hé gǔ, měi dāng hóng shuǐ bào fā, shàng yóu yīn gè zhǒng yuán yīn sǐ wáng de kǒng lóng jiù huì bèi shùn liú chōng shuà 'ér xià, jī jù dào liǎo zhè lǐ。 ní shā xùn sù duī jī, yǎn mái liǎo kǒng lóng。 jīng guò cháng dá yì wàn nián de shí jiān, zuì zhōng biàn chéng wǒ men xiàn zài suǒ kàn dào de yàng zǐ。 tóng shí, tā men suǒ liú xià de zhòng duō xìn xī yě ràng wǒ men yòu jī huì qù huí gù kǒng lóng suǒ jīng lì de nà duàn dì yù bān de rì zǐ。
bù guò, bái 'ě jì zǎo qī yě qǐ yuán liǎo hěn duō lèi xíng de shēng wù, lì rú xiàng fēi jī yī yàng dà de pī yǔ shé yì lóng、 yā zuǐ lóng lèi、 yòu huā zhí wù děng děng。
zhōng shēng dài dì sān gè jì。 zhè yī shí qī xíng chéng de dì céng chēng bái 'ě xì, wèi yú zhū luó xì zhī shàng、 xīn shēng jiè zhī xià。 bái 'ě jì shì zhōng shēng dài dì qiú biǎo miàn shòu yānmò chéng dù zuì dà de shí qī, zài cǐ qī jiān běi bàn qiú guǎng fàn chén jī liǎo bái 'ě céng, 1822 nián bǐ lì shí xué zhě j.b.j. ào mǎ lì dá lǔ wǎ jiāng qí mìng míng wéi bái 'ě xì。 bái 'ě céng shì yī zhǒng jí xì 'ér chún de fěn zhuàng huī yán, shì shēng wù chéng yīn de hǎi yáng chén jī, zhù yào yóu yī zhǒng jiào zuò kē shí zǎo de gài zhì chāo wēi huà shí hé fú yóu yòu kǒng chóng huà shí gòu chéng。
bái 'ě xì de huàfēn yǐ 'ōu zhōu hǎi xiāng dì céng wéi yǐ jù, yǐ jú shí wéi biāo zhǔn, huàfēn wéi liǎng gè tǒng 12 gè jiē( jiàn biǎo) 53 gè jú shí dài。 yě yòu rén zhù zhāng bái 'ě jì sān fēn de。 lù xiāng bái 'ě xì zài dōng yà fù dì fēi cháng fā yù, fù hán shí yóu、 méi、 yán lèi děng kuàng chǎn yǐ jí gè zhǒng dàn shuǐ hé lù shēng dòng zhí wù huà shí。 zhōng huá rén mín gòng hé guó jǐn xīzàng、 xīn jiāng kā shí dì qū、 hēi lóng jiāng shěng dōng bù hé tái wān dǎo cái yòu hǎi xiāng bái 'ě céng chén jī, qí tā dì qū zé bù tóng chéng dù fā yù liǎo lù xiāng dì céng。 dōng bù yán hǎi huán tài píng yáng huó dòng dài, yǐ hóng sè jí zá sè yán céng jiā huǒ shān suì xiè yán hé róng yán wéi zhù; xī běi nèi lù pén dì yǐ zá sè chén jī yán céng wéi zhù; xī nán hé huá zhōng zhù yào shì hóng sè yán céng; dōng běi xià bái 'ě tǒng xià bù shì hán méi yán céng, shàng bù shì hú xiāng chén jī, shàng bái 'ě tǒng shì zhù míng de hán yóu yán xì。
bái 'ě jì shí, nán měi zhōu yǔ fēi zhōu dà lù zhī jiān de liè gǔ xùn sù zhāng kāi xíng chéng nán dà xī yáng, dào mò qī yǐ jiā kuān dào yuē 3000 qiān mǐ。 běi dà xī yáng liè gǔ wèi yú gé líng lán hé běi měi dōng cè, suí zhe běi měi zhōu xiàng xī piào yí, liè gǔ zài kuò dà。 tè tí sī hǎi bǎ 'ōu yà dà lù yǔ fēi zhōu fēn kāi, zhōng nán 'ōu hé zhōng jìn dōng de xǔ duō guó jiā dāng shí dū chǔyú hǎi qīn zhōng。 bái 'ě jì shí qì hòu bǐ jiào wēn nuǎn, wèi jiàn jí dì bīng gài jì xiàng。 dāng shí dà bù fēn dì qū yǔ liàng chōng pèi, qì hòu shī rùn, jìn hǎi jí bīn hǎi dì dài xíng chéng fēng fù de shí yóu、 méi、 tiān rán qì hé yóu yè yán kuàng chuáng, rú měi guó dé kè sà sī zhōu、 mò xī gē hé zhòng guó、 bō sī wān、 běi fēi hé 'é luó sī lián bāng de xǔ duō dà yóu tián, yòu rú zhōng huá rén mín gòng hé guó sōng liáo píng yuán shàng bái 'ě tǒng de dà qìng yóu tián, dōng běi hé nèimēng gǔ xià bái 'ě tǒng de xǔ duō dà méi tián。 zài yī xiē qì hòu gān hàn yán rè de dì qū, rú zhōng huá rén mín gòng hé guó nán fāng wǎn bái 'ě shì de xī nán hú qún hé yún mèng zé shuǐ xì, yòu jù hòu de gāo yán kuàng chuáng chén jī。 cǐ wài, zài yún nán bái 'ě jì hóng céng zhōng, hán tóng shā kuàng chuáng pǐn wèi gāo, guī mó dà, yì yú kāi cǎi hé yě liàn, shì zhōng huá rén mín gòng hé guó yòu míng de tóng xiāng。
niǎo lèi hé bèi zǐ zhí wù
bái 'ě jì shì zhōng shēng dài zuì hòu yī gè jì, shì kǒng lóng yóu dǐng shèng zǒu xiàng wán quán miè jué de shí qī yóu yú zhè yī shí qī 'ōu zhōu hǎi dǐ chén jī wù zhōng yòu dà liàng de bái 'ě 'ér chēng wéi“ bái 'ě xì”, bái 'ě jì yīn cǐ dé míng。
jiàn lóng miè jué yú bái 'ě shì。 dàn yā zuǐ lóng、 jiá lóng hé jiǎo lóng zài wǎn bái 'ě shì shí què fā zhǎn xùn sù, tè bié shì jiǎo lóng, suī rán wǎn bái 'ě shì shí cái zài dì qiú shàng chū xiàn, què zài hěn duǎn de shí jiān nèi jiù jìn huà chū liǎo fēng fù de zhǒng lèi。 bái 'ě jì kǒng lóng zhǒng lèi dá dào jí shèng, qí zhōng zuì zhù míng de bà wáng lóng shì lù dì shàng chū xiàn guò de zuì dà de shí ròu dòng wù。
bái 'ě jì zǎo qī, yǐ luǒ zǐ zhí wù wéi zhù de zhí wù qún luò réng rán fán mào, ér bèi zǐ zhí wù de chū xiàn zé shì zhí wù jìn huà shǐ zhōng de yòu yī cì zhòng yào shì jiàn。 bái 'ě jì yòu liǎo kě kào de zǎo qī bèi zǐ zhí wù, dào wǎn bái 'ě jì wǎn qī bèi zǐ zhí wù xùn sù xīng shèng, dài tì liǎo luǒ zǐ zhí wù de yōu shì dì wèi, xíng chéng yán xù zhì jīn de bèi zǐ zhí wù qún, zhū rú mù lán、 liǔ、 fēng、 bái yáng、 huà、 zōng lǘ děng, biàn bù dì biǎo。 bèi zǐ zhí wù de chū xiàn hé fā zhǎn, bù jǐn shì zhí wù jiè de yī cì dà biàn gé, tóng shí yě gěi dòng wù yǐ jí dà de yǐng xiǎng。 bèi zǐ zhí wù wéi mǒu xiē dòng wù, rú kūn chóng、 niǎo lèi、 bǔ rǔ lèi, tí gōng liǎo dà liàng de shí liào, shǐ tā men dé yǐ fán yù; cóng lìng yī fāng miàn kàn, dòng wù chuán bō huā fěn yǔ sàn bù zhǒng zǐ de zuò yòng, tóng yàng yě zhùzhǎng liǎo bèi zǐ zhí wù de fán mào hé fā zhǎn。
niǎo lèi shì jǐ chuí dòng wù xiàng kōng zhōng fā zhǎn qǔ dé zuì dà chéng gōng de lèi qún。 bái 'ě jì zǎo qī niǎo lèi kāi shǐ fēn huà, bìng qiě fēi xíng néng lì jí shù qī néng lì bǐ shǐ zǔ niǎo dà dà tí gāo。 wǒ guó gǔ shēng wù xué jiā fā xiàn de zhù míng de“ kǒng zǐ niǎo” jiù shì zǎo bái 'ě shì niǎo lèi de dài biǎo fènzǐ。
bái 'ě jì mò, dì qiú shàng de shēng wù jīng lì liǎo yòu yī cì zhòng dà de miè jué shì jiàn: zài dì biǎo jū tǒng zhì dì wèi de pá xíng dòng wù dà liàng xiāo shī, kǒng lóng wán quán miè jué; yī bàn yǐ shàng de zhí wù hé qí tā lù shēng dòng wù yě tóng shí xiāo shī。 jiū jìng shì shénme yuán yīn dǎo zhì kǒng lóng hé dà pī shēng wù tū rán miè jué? zhè gè wèn tí shǐ zhōng shì dì zhì lì shǐ zhōng de yī gè nán jiě zhī mí。 mù qián pǔ biàn bèi dà jiā jiē shòu de guān diǎn shì yǔn shí zhuàng jī shuō。 yǐn rén zhù mù de shì, bǔ rǔ dòng wù shì zhè cì miè jué shì jiàn de zuì dà shòu yì zhě, tā men dù guò liǎo zhè chǎng wēi jī, bìng zài suí hòu de xīn shēng dài zhàn lǐng liǎo yóu kǒng lóng děng pá xíng dòng wù tuì chū de shēng tài huán jìng, xùn sù jìn huà fā zhǎn wéi dì qiú shàng xīn de tǒng zhì zhě。 |
dì shǐ tè zhēng Characteristics of the geological history |
lián hé gǔ lù yú 2 yì nián qián kāi shǐ jiě tǐ hé piào yí。 zhū luó jì shí chǎn shēng liǎo yī tiáo fēn gē nán měi zhōu yǔ fēi zhōu dà lù de xīn liè gǔ, bái 'ě jì shí nán dà xī yáng yán cǐ liè gǔ xùn sù zhāng kāi, dào bái 'ě jì mò yǐ jiā kuān dào yuē 3000 gōng lǐ; běi dà xī yáng liè gǔ zài gé líng lán dōng cè, běi měi yǔ gé líng lán bái 'ě jì dà bù fēn shí jiān dōushì lián jié zài yī qǐ de。 fēn gé 'ōu yà dà lù yǔ fēi zhōu dà lù de shì tè tí sī hǎi, xiàn zhōng nán 'ōu hé zhōng jìn dōng de xǔ duō guó jiā dāng shí dū yānmò zài hǎi shuǐ zhōng。 dāng 'ōu yà bǎn kuài huǎn màn dì shùn shí zhēn zhuàndòng shí, fēi zhōu zé jì xù nì shí zhēn zhuàndòng, zǎo bái 'ě shì shí yìn dù bǎn kuài hái yǔ mǎ dá jiā sī jiā lián jié zài yī qǐ , dào liǎo wǎn bái 'ě shì zé bǐ cǐ fēn kāi , ér 'ào dà lì yà shì dào liǎo wǎn bái 'ě shì mò qī cái kāi shǐ tuō lí nán jí bǎn kuài。 wǎn bái 'ě shì zǎo qī, fā shēng liǎo quán qiú xìng dà guī mó de hǎi qīn, cóng mò xī gē wān dào běi bīng yáng de yī qiǎn hǎi, liú jīng běi měi zhōu zhōng xī bù, fēn dà lù wéi dōng xī liǎng bù fēn; lìng yī qiǎn hǎi jīng bō lán qīn rù 'é luó sī lián bāng zhōng bù, shǐ běi bīng yáng yǔ tè tí sī hǎi guàn tōng, běi fāng lěng shuǐ dòng wù qún yǔ nán fāng nuǎn shuǐ dòng wù qún fā shēng hùn hé。
zhōng huá rén mín gòng hé guó dà lù bái 'ě jì shí zhǐ zài biān chuí dì qū yòu hǎi qīn fā shēng。 tè tí sī hǎi dōng duàn bù jǐn yān méi liǎo xīzàng gāo yuán, hái zài xīn jiāng kā shí dì qū shēn jìn liǎo yī gè xiá cháng de hǎi wān; yán tài píng yáng wū sū lǐ wān zǎo bái 'ě shì zǎo qī shēn dá hēi lóng jiāng shěng dōng bù, tái wān xī hǎi 'àn píng yuán de zuānjǐng yán xīn zhōng yě zhǎo dào guò zǎo bái 'ě shì wǎn qī de jú shí hé hǎi xiāng shuāng ké lèi huà shí。 jiù lù shàng qíng kuàng 'ér yán, zǎo bái 'ě shì shí dōng bù shì bīn hǎi dī dì huǒ shān huó dòng dài, xiàng nèi shì dōng bù gāo yuán , xī běi zé yòu dà xíng nèi lù qìng yáng hú hé zhǔn gá 'ěr hú , héng duàn shān xì yǐ dōng de xī nán hú qún bāo kuò bā hú、 shǔ hú、 xī chāng hú hé diān hú, chén jī de quán shì hóng sè dì céng。 wǎn bái 'ě shì shí chú xī nán hú qún lüè yòu wěi suō wài, qí tā dì mào gé jú fā shēng liǎo zhòng dà biàn huà, dōng bù bīn hǎi dī dì shàng shēng chéng wéi gāo shān, yuán lái dōng bù gāo yuán de nán běi liǎng duān chén xiàn wéi sōng huā hú hé yún mèng zé liǎng dà shuǐ xì, xī běi de qìng yáng hú hé zhǔn gá 'ěr hú zé xiāo shī bù jiàn, zhǐ shèng xià yī xiē xiǎo xíng de shān jiān pén dì。
bái 'ě jì de qì hòu bǐ jiào wēn nuǎn, běi wěi 40°~ 90° dì dài nián píng jūn wēn dù wéi 10 ℃, wèi jiàn jí dì bīng gài jì xiàng, wēn dài hé yà rè dài zhí wù kě chū xiàn yú gé líng lán hé 'ā lā sī jiā děng gāo wěi duódì qū, dì biǎo xǔ duō dì qū zhí bèi nóng mì, xíng chéng liǎo bù shǎo dà méi tián。 zhè biǎo míng dà bù fēn dì qū yǔ liàng chōng pèi , qì hòu shī rùn , yī xiē jìn hǎi jí bīn hǎi dì dài xíng chéng liǎo fēng fù de shí yóu、 méi、 tiān rán qì jí yóu yè yán kuàng chuáng, rú měi guó dé kè sà sī zhōu、 mò xī gē hé zhòng guó、 bō sī wān、 běi fēi hé sū lián de xǔ duō dà yóu tián, tè bié shì zhōng huá rén mín gòng hé guó sōng liáo píng yuán shàng bái 'ě tǒng de dà qìng yóu tián, dōng běi hé nèimēng gǔ xià bái 'ě tǒng de xǔ duō dà méi tián。 zài yī xiē qì hòu gān hàn yán rè de dì qū, rú zhōng huá rén mín gòng hé guó nán fāng wǎn bái 'ě shì de xī nán hú qún hé yún mèng zé shuǐ xì, yòu jù hòu de gāo yán kuàng chuáng chén jī。 cǐ wài, yún nán bái 'ě jì hóng céng zhōng, hán tóng shā yán kuàng chuáng bù jǐn pǐn wèi gāo, ér qiě guī mó dà, hái yì yú kāi cǎi hé yě liàn, zì gǔ jiù shì yòu míng de tóng xiāng。
zǎo bái 'ě shì zhōng qī, yóu yú tài píng yáng bǎn kuài de jù liè huó dòng, zhōng huá rén mín gòng hé guó dōng bù zhù míng de tán lú duàn liè fā shēng liǎo jù dà de píng yí, cóng 'ōu tè lǐ fū qī qǐ dào 'ā pǔ tè qī zhǐ, 1500 wàn nián jiān píng yí liǎo jiāng jìn 740 gōng lǐ , píng jūn měi nián yí dòng yuē 5 lí mǐ。 tài píng yáng dōng 'àn de shèng 'ān de liè sī duàn céng yǔ cǐ xiāng yìng, píng yí liǎo jiāng jìn 720 gōng lǐ, měi nián yí dòng jìn 5 lí mǐ, zhè shì tài píng yáng běi bù de kù lā bǎn kuài xiàng xī běi fāng xiàng piào yí suǒ yǐn qǐ de。 zài zhè yī huó dòng guò chéng zhōng, zhōng huá rén mín gòng hé guó dōng bù tè bié shì dōng nán yán hǎi dì qū fā shēng liǎo qiáng liè de huǒ shān pēn fā hé yán jiāng huó dòng, zài zhè、 mǐn、 yuè、 sū、 wǎn、 gàn zhū shěng zào chéng liǎo jù hòu de xià bái 'ě tǒng zhōng suān xìng huǒ shān yán xì。 zhè yī huǒ shān yán jiāng zuò yòng yī zhí chí xù dào wǎn bái 'ě shì, bù guò xiàng dōng fā shēng liǎo qiān yí, zhù yào zài lì shuǐ - hǎi fēng dà duàn liè zhī dōng。 yǔ zhè xiē huǒ shān huó dòng yòu guān , xíng chéng liǎo míng fán、 yíng shí、 fāng fèi shí děng fēi jīn shǔ kuàng chuáng hé qiān xīn yín děng jīn shǔ kuàng chuáng。
zhōng huá rén mín gòng hé guó zhōng bù hé xī bù nèi lù dì qū, bái 'ě jì hěn shǎo yòu huǒ shān huó dòng, dàn xīzàng hǎi yù què yòu shuǐ xià pēn fā。 |
|
bái 'ě jì suō xiě jì wéi K, yuán yú dé wén de bái 'ě jì míng( Kreidezeit) de suō xiě。“ bái 'ě jì ” yī cí yóu fǎ guó dì zhì xué jiā dá luò wǎ( JeanBaptisteJuliend′ Omaliusd′ Halloy) yú 1822 nián chuàng yòng。 wèi yú zhū luó jì hé gǔ jìn jì zhī jiān, yuē 1 yì 4550 wàn nián( wù chā zhí wéi 400 wàn nián) qián zhì 6550 wàn nián qián( wù chā zhí wéi 30 wàn nián)。 bái 'ě jì shì zhōng shēng dài de zuì hòu yī gè jì, cháng dá 8000 wàn nián, shì xiǎn shēng zhòu de zuì cháng yī gè jiē duàn。 fā shēng zài bái 'ě jì mò de miè jué shì jiàn, shì zhōng shēng dài yǔ xīn shēng dài de fēn jiè。
bái 'ě jì de qì hòu xiāng dāng nuǎnhuo, hǎi píng miàn de biàn huà dà。 lù dì shēng cún zhe kǒng lóng, hǎi yáng shēng cún zhe hǎi shēng pá xíng dòng wù、 jú shí、 yǐ jí hòu ké há。 xīn de bǔ rǔ lèi、 niǎo lèi chū xiàn, kāi huā zhí wù yě shǒu cì chū xiàn。 bái 'ě jì - dì sān jì miè jué shì jiàn shì dì zhì nián dài zhōng zuì yán zhòng de dà guī mó miè jué shì jiàn zhī yī, bāo hán kǒng lóng zài nèi de dà bù fēn wù zhǒng miè wáng。
bái 'ě jì shí qī de dà qì céng yǎng qì hán liàng shì xiàn jīn de 150%, èr yǎng huà tàn hán liàng shì gōng yè shí dài qián de 6 bèi, qì wēn zé shì gāo yú jīn rì yuē 4℃。
bái 'ě jì yīn qí dì céng fù hán bái 'ě( chalk) ér dé míng。 bái 'ě shì shí huī yán de yī zhǒng lèi xíng, zhù yào yóu fāng jiě shí zǔ chéng, kē lì jūn yún xì xiǎo, yòng shǒu kě yǐ cuō suì bái 'ě jì xíng chéng de dì céng jiào bái 'ě xì。 bái 'ě céng shì yī zhǒng jí xì 'ér chún de fěn zhuàng huī yán, shì shēng wù chéng yīn de hǎi yáng chén jī, zhù yào yóu yī zhǒng jiào zuò kē shí zǎo (Coccoliths) de gài zhì chāo wēi huà shí hé fú yóu yòu kǒng chóng huà shí gòu chéng, zài yīng、 fǎ hǎi xiá liǎng 'àn xíng chéng měi lì de bái sè xuán yá。 bái 'ě céng bù jǐn fā yù yú 'ōu zhōu, běi měi hé 'ào dà lì yà xī bù yě yòu fēn bù。
zài zhè yī shí qī , dà lù zhī jiān bèi hǎi yáng fēn kāi, dì qiú biàn dé wēn nuǎn、 gān hàn。 kāi huā zhí wù chū xiàn liǎo, yǔ cǐ tóng shí, xǔ duō xīn de kǒng lóng zhǒng lèi yě kāi shǐ chū xiàn, bāo kuò xiàng shí ròu niú lóng zhè yàng de dà xíng ròu shí xìng kǒng lóng, xiàng jǐ lóng zhè yàng de jiá lóng lèi chéng yuán yǐ jí xiàng lài shì lóng zhè yàng de zhí shí xìng yā zuǐ lóng lèi。 kǒng lóng réng rán tǒng zhì zhuólù dì, xiàng fēi jī yī yàng de yì lóng lèi, lì rú pī yǔ shé yì lóng zài tiān kōng zhōng huá xiáng, jù dà de hǎi shēng pá xíng dòng wù, lì rú hǎi wáng lóng tǒng zhì zhe qiǎn hǎi。 zuì zǎo de shé lèi、 é、 hé mì fēng yǐ jí xǔ duō xīn de xiǎo xíng bǔ rǔ dòng wù yě zài zhè yī shí qī chū xiàn liǎo。 |
dì zhì nián dài Geological age |
cè dìng
rú tóng qí tā gǔ yuǎn de dì zhì shí dài, bái 'ě jì de yán shí biāo zhì fēi cháng míng xiǎn hé qīng xī, qí kāi shǐ de zhǔn què shí jiān què wú fǎ fēi cháng jīng què dì bèi què dìng, qí wù chā zài jǐ bǎi wàn nián zhī jiān。 zài zhū 㑩 jì yǔ bái 'ě jì zhī jiān méi yòu miè jué shì jiàn huò shēng wù yǎn huà de tè diǎn, kě yǐ míng què fēn kāi liǎng gè nián dài。 bái 'ě jì jié shù de shí jiān dìng de bǐ jiào zhǔn, shì zài 6550 wàn nián qián zuǒ yòu( jìn nián yòu kē xué jiā gū jì wéi 6590 wàn nián qián), nà shí quán dì qiú de yán shí céng dū hán dà liàng de yī。 yī bān yǐ wéi, nà shí yòu yī kē jù dà de yǔn shí zhuàng jī dì qiú, zài jīn mò xī gē yóu jiā dūn bàn dǎo fù jìn yòu yī gè dà kēng。 zhè gè yǔn shí zào chéng liǎo dà liàng shēng wù miè jué, chēng wéi bái 'ě jì - dì sān jì miè jué shì jiàn。 dàn shì zhè gè lǐ lùn xiàn zài yòu zhēng yì。
huàfēn
bái 'ě xì de huàfēn yǐ 'ōu zhōu hǎi xiāng dì céng wéi yǐ jù, zuì chū yǐ jú shí wéi biāo zhǔn fēn 6~ 7 gè jiē( qī), hòu lái jiāng mǒu xiē yà jiē shēng jí, zēng jiā dào xiàn zài de 12 gè jiē( qī) , dàn réng yòu rén xí guàn yú bǎ xià bái 'ě tǒng xià bù de 4 gè jiē hé chēng wéi ní 'ōu kě mù jiē( huò yì niǔ kāng mǔ jiē)。 shàng bái 'ě tǒng zhōng bù de kāng ní yà kè、 sāng dùn hé kǎn pān 3 gè jiē hé chēng wéi sēn nuò jiē。 zài zhè 12 gè jiē zhōng kě huàfēn chū 53 gè jú shí dài, jìn nián lái yòu yǐ fú yóu yòu kǒng chóng hé gài zhì chāo wēi huà shí zuò wéi bái 'ě xì fēn jiē、 fēn dài yǐ jí zhōu jì duì bǐ de zhòng yào yǐ jù。
guān yú bái 'ě xì de fēn tǒng yòu 2 zhǒng yì jiàn
① cóng 'ā 'ěr bù jiē yǔ sài nuò màn jiē zhī jiān huàfēn shàng、 xià bái 'ě jì
shàng bái 'ě jì
mǎ sī tè lǐ hè tè jiē( Maastrichtian): 70.6±0.6 – 65.8±0.3 bǎi wàn nián
kǎn pà jiē( Campanian): 83.5±0.7– 70.6±0.6 bǎi wàn nián
sāng tuō jiē( Santonian): 85.8±0.7– 83.5±0.7 bǎi wàn nián
kē ní yà kè jiē( Coniacian): 89.3±1.0– 85.8±0.7 bǎi wàn nián
tǔ lún jiē( Turonian): 93.5±0.8– 89.3±1.0 bǎi wàn nián
sēn nuò màn jiē( Cenomanian): 99.6±0.9– 93.5±0.8 bǎi wàn nián
xià bái 'ě jì
ā 'ěr bù jiē( Albian): 112.0±1.0– 99.6±0.9 bǎi wàn nián
ā pǔ dì jiē( Aptian): 125.0±1.0– 112.0±1.0 bǎi wàn nián
bā liè mǔ jiē( Barremian): 130.0±1.5– 125.0±1.0 bǎi wàn nián
háo tè lǐ wéi jiē( Hauterivian): 136.4±2.0– 130.0±1.5 bǎi wàn nián
fán lán jīn jiē( Valanginian): 140.2±3.0– 136.4±2.0 bǎi wàn nián
bèi lǐ yà jiē( Berriasian): 145.5±4.0– 140.2±3.0 bǎi wàn nián
② zhù zhāng sān fēn , huá chū yī gè zhōng tǒng , zhì yú zhōng tǒng de dǐng dǐ jiè rú hé què dìng, shàng yòu bù tóng yì jiàn。
1974~ 1982 nián, guó jì shàng yòu yī gè“ zhōng bái 'ě shì jiàn” zǔ zhì, huó dòng fēi cháng jī jí, zhù yào shì yán jiū bái 'ě jì qī de shēng wù dì céng xué、 hǎi qīn hǎi tuì、 quē yǎng shì jiàn、 dì cí chǎng dàozhuǎn、 yán lèi hé bái 'ě de xíng chéng、 nán dà xī yáng hé mò sāng bǐ kè xiá gǔ de kāi liè, yǐ jí yìn dù bǎn kuài cóng gāng wǎ nà gǔ lù de fēn lí děng kè tí。 bái 'ě jì zhōng qī bù shì yī gè què qiē de dì zhì shí dài gài niàn, yòu rén cóng 'ā pǔ tè qī suàn qǐ dào sāng dùn qī, duō shù rén zé cóng 'ā 'ěr bù qī suàn qǐ dào kāng ní yà kè qī。 zhōng bái 'ě tǒng de huàfēn chú zhōng dōng dì qū wài, guó jì shàng hěn shǎo shǐ yòng。 bái 'ě xì 'èr fēn fǎ yǐ yán yòng liǎo jǐ shí nián , jiàn yú dà liàng de chū bǎn wù jí dì zhì tú jiàn shàng , dāng qián bù yí yú zài gǎi dòng。
yīng guó xià bái 'ě tǒng xià bù shì zhù míng de wéi 'ěr dēng qún lù xiāng dì céng, bāo kuò hā sī dīng céng hé wéi 'ěr dēng ní yán liǎng bù fēn; xià bái 'ě tǒng shàng bù shì lǜ sè shā yán céng, bāo kuò 'ā pǔ tè hé 'ā 'ěr bù liǎng gè qī de chén jī; shàng bái 'ě tǒng jí xiá yì de bái 'ě céng, bāo kuò cóng sài nuò màn qī dào kǎn pān zǎo qī dì céng, dǐng bù quē shī kǎn pān zhōng wǎn qī hé mǎ sī tè lǐ hè tè qī chén jī。 běi měi yǐ jīng fàng qì liǎo guò qù yòu xiē zuò zhě bǎ xià bái 'ě tǒng dān dú huàfēn chū lái jiào zuò“ kē mǎ qí xì” de zuò fǎ, ér cǎi qǔ liǎo guó jì tōng yòng biāo zhǔn。 dàn zài guǎng dà de luò jī shān qū, bái 'ě jì hǎi qīn shì cóng zǎo bái 'ě shì wǎn qī kāi shǐ de, pǔ biàn quē shī zǎo、 zhōng qī chén jī。 rì běn xué zhě rèn wéi , rì běn zhū dǎo yuǎn lí xī 'ōu , shǔ bù tóng shēng wù dì lǐ qū xì, yǔ jiàn lì zài 'ōu zhōu jī chǔ shàng de guó jì biāo zhǔn fēn jiē nán yǐ zhí jiē duì bǐ, dú lì huàfēn hǎi xiāng bái 'ě xì wéi K1~ K66 gè dān yuán, zài bù tóng xiāng qū, shǐ yòng bù tóng de dì céng míng chēng。
lù xiāng bái 'ě xì zài dōng yà fù dì fēi cháng fā yù, fù hán shí yóu、 méi、 yán lèi děng kuàng chǎn yǐ jí gè zhǒng dàn shuǐ hé lù shēng dòng zhí wù huà shí。 zhōng huá rén mín gòng hé guó jǐn xīzàng、 xīn jiāng kā shí dì qū、 hēi lóng jiāng shěng dōng bù hé tái wān dǎo cái yòu hǎi xiāng bái 'ě xì chén jī, qí yú guǎng dà dì qū zé bù tóng chéng dù dì fā yù liǎo lù xiāng dì céng。 dōng bù yán hǎi shǔ huán tài píng yáng huó dòng dài, yǐ hóng sè jí zá sè yán céng jiā huǒ shān suì xiè yán hé róng yán wéi zhù; xī běi nèi lù pén dì yǐ zá sè chén jī yán céng wéi zhù; xī nán hé huá zhōng zhù yào shì hóng sè yán céng。 dōng běi xià bái 'ě tǒng xià bù shì hán méi yán céng, shàng bù shì hú xiāng chén jī, jiā shǎo xǔ yóu yè yán; shàng bái 'ě tǒng zé shì zhù míng de hán yóu yán xì, yǔ běi měi qíng kuàng bù tóng, hán méi yán céng hěn shǎo。 zhōng huá rén mín gòng hé guó bái 'ě xì shēng wù dì céng xué de yán jiū, zì 20 shì jì 50 nián dài yǐ lái, qǔ dé liǎo hěn dà jìn zhǎn, dàn yóu yú yǐ lù xiāng dì céng wéi zhù, yán jiū jī chǔ bǐ jiào bó ruò, zhì jīn shàng wèi wán chéng qū yù xìng de jiàn zǔ hé jiàn jiē gōng zuò, zài gè gè dì qū yǐ jīng jiàn lì qǐ lái de fēn céng hái bù néng wán shàn dì yǔ hǎi xiāng biāo zhǔn fēn céng jìn xíng duì bǐ。 zhū luó- bái 'ě xì jiè xiàn de huàfēn chéng wéi cháng qī zhēng lùn de wèn tí, kàn lái zài duǎn qī nèi hái nán yǐ dé dào tuǒ shàn jiě jué。
yán céng
bái 'ě jì de hǎi píng miàn biàn huà dà、 qì hòu wēn nuǎn, xiǎn shì yòu dà miàn jī de lù dì yóu wēn nuǎn de qiǎn hǎi fù gài。 bái 'ě jì shì yǐ 'ōu zhōu cháng jiàn de bái 'ě céng wéi míng, dàn zài quán qiú qí tā dì qū, bái 'ě jì de dì céng zhù yào yóu hǎi xiāng de shí huī yán céng gòu chéng, zhè xiē hǎi xiāng shí huī yán céng shì zài wēn nuǎn de qiǎn hǎi huán jìng xíng chéng。 gāo de hǎi píng miàn huì zào chéng dà fàn wéi de shěn jiàng zuò yòng, yīn cǐ xíng chéng hòu de chén jī céng。 yóu yú bái 'ě jì de dì céng hòu、 shí dài jiào jìn, quán qiú gè dì cháng fā xiàn bái 'ě jì dì céng de lòutóu。
bái 'ě jì dì céng zhōng cháng jiàn bái 'ě de chéngfèn。 bái 'ě shì yóu hǎi shēng kē shí zǎo de gài zhì wàiqiào wēi lì( qiú shí lì) chén jī 'ér chéng; kē shí zǎo shì zhǒng bái 'ě jì cháng jiàn de zǎo lèi。
zài 'ōu zhōu xī běi bù, cháng fā xiàn shàng bái 'ě jì de bái 'ě chén jī céng, bāo hán: yīng gé lán nán 'àn de duō fó bái sè qiào bì、 fǎ guó nuò màn dǐ hǎi 'àn、 yǐ jí dī dì guó jiā、 dé guó běi bù、 dān mài yán 'àn。 bái 'ě de zhì dì bìng bù jiān gù, yīn cǐ zhè xiē chén jī céng de zhì dì sōng sàn。 zhè xiē dì céng hái bāo hán shí huī yán、 shā zhì yán。 zhè xiē dì céng kě fā xiàn hǎi dǎn、 jiàn shí、 jú shí、 yǐ jí hǎi shēng pá xíng dòng wù( lì rú cāng lóng) de huà shí。
ōu zhōu nán bù de bái 'ě jì dì céng duō wéi hǎi xiāng dì céng, zhù yào yóu shí huī yán、 yǔ shǎo shù de ní huī gòu chéng。 zài bái 'ě jì shí qī, ā 'ěr bēi sī shān zào shān yùn dòng hái méi fā shēng, suǒ yǐ 'ōu zhōu nán bù de bái 'ě jì dì céng dāng shí duō wéi tè tí sī yáng zhōu wéi de dà lù péng。
zài bái 'ě jì zhōng qī, hǎi yáng dī céng de liú dòng zhì huǎn, zào chéng hǎi yáng de quē yǎng huán jìng。 quán qiú gè dì de xǔ duō hēi sè yè yán céng, jí shì zài zhè duàn shí qī de quē yǎng huán jìng xíng chéng。 zhè xiē yè yán céng shì zhòng yào de shí yóu、 tiān rán qì lái yuán, běi hǎi biàn shì rú cǐ。 |
dì lǐ tè zhēng Geographical Features |
bái 'ě jì shí qī quán qiú de lù dì fēn bù zài bái 'ě jì , pán gǔ dà lù wán quán fēn liè chéng xiàn zài de gè dà lù, dàn shì tā men hé xiàn zài de wèi zhì quán bù xiāng tóng。 dà xī yáng hái zài biàn kuān。 běi měi zhōu zì zhū luó jì kāi shǐ, xíng chéng duō pái píng xíng de zào shān mù, lì rú nèi huá dá zào shān yùn dòng, yǔ zhī hòu de sài wéi 'ěr zào shān yùn dòng、 lā lā mǐ zào shān yùn dòng。
zài bái 'ě jì chū qī, gāng wǎ nà dà lù réng wèi fēn liè, ér hòu nán měi zhōu、 nán jí zhōu、 ào dà lì yà xiāng jì tuō lí fēi zhōu, yìn dù hé mǎ dá jiā sī jiā hái lián zài fēi zhōu shàng。 nán dà xī yáng yǔ yìn dù yáng kāi shǐ chū xiàn。 zhè xiē bǎn kuài yùn dòng, zào chéng dà liàng de hǎi dǐ shān mài, jìn 'ér zào chéng quán qiú xìng de hǎi píng miàn shàng shēng。 fēi zhōu běi biān de tè tí sī yáng zài biàn zhǎi。 xī bù nèi lù hǎi dào jiāng běi měi zhōu fēn wéi dōng xī liǎng bù, zhè gè hǎi dào zài bái 'ě jì hòu qī suō xiǎo, liú xià hòu de hǎi xiāng chén jī céng, jiā zá zhě méi kuàng chuáng。 zài bái 'ě jì de hǎi píng miàn zuì gāo shí qī, dì biǎo shàng yòu 1/3 de lù dì chén jìn yú hǎi yáng zhī xià。 bái 'ě jì yīn wéi nián tǔ céng 'ér zhù míng, zhè gè shí qī xíng chéng de nián tǔ céng duō yú xiǎn shēng zhòu de qí tā shí qī。 zhōng yáng jǐ de huǒ shān huó dòng, huò shì hǎi dǐ huǒ shān fù jìn de hǎi shuǐ liú dòng, shǐ bái 'ě jì de hǎi yáng fù hán gài, jiē jìn bǎo hé, yě shǐ dé gài zhì wēi xíng fú yóu shēng wù de shù liàng zēng jiā。 fēn bù guǎng fàn de tàn suān yán yǔ qí tā chén jī céng, shǐ dé bái 'ě jì de yán shí jì lù tè bié duō。 běi měi zhōu de zhù míng dì céng zǔ bāo hán: kān sà sī zhōu de hǎi xiāng yān shān hé nián tǔ céng、 wǎn qī de lù xiāng hǎi 'ěr hé zǔ。 qí tā de zhù míng bái 'ě jì dì céng bāo hán: ōu zhōu de wēi 'ěr dé( Weald)、 yà zhōu de yì xiàn zǔ。 bái 'ě jì mò qī dào gǔ xīn shì zǎo qī, yìn dù fā shēng dà guī mó huǒ shān bào fā, xíng chéng xiàn zài de dé gān dì dùn。 |
qì hòu biàn qiān Climate Change |
bā liè mǔ jiē shí qī de qì hòu chū xiàn hán lěng de qū shì, zhè gè biàn huà zì zhū luó jì zuì hòu yī qī jiù yǐ kāi shǐ。 gāo wěi duódì qū de jiàng xuě zēng jiā, ér rè dài dì qū bǐ sān dié jì、 zhū luó jì gèng wéi cháo shī。 dàn shì, bīng hé jǐn chū xiàn gāo wěi duódì qū de gāo shān, ér jiào dī wěi dù réng kě jiàn jì jié xìng de jiàng xuě。
zài bā liè mǔ jiē mò qī, qì wēn kāi shǐ shàng shēng, chí xù dào bái 'ě jì mò qī。 qì wēn shàng shēng de yuán yīn shì mì jí de huǒ shān bào fā, zhì zào dà liàng de 'èr yǎng huà tàn jìn rù dà qì céng zhōng。 zhōng yáng jǐ yán xiàn xíng chéng xǔ duō rè zhù, zào chéng hǎi píng miàn de shàng shēng, dà lù dìqiào de xǔ duō dì qū yóu qiǎn hǎi fù gài zhě。 wèi zài chì dào dì qū de tè tí sī yáng, yòu zhù yú quán qiú nuǎn huà。 zài 'ā lā sī jiā zhōu yǔ gé líng lán fā xiàn de zhí wù huà shí, yǐ jí zì bái 'ě jì nán wěi 15 duódì qū fā xiàn de kǒng lóng huà shí, zhèng míng bái 'ě jì de qì wēn xiāng dāng wēn nuǎn。
rè dài dì qū yǔ jí qū jiān de wēn dù tī dù píng huǎn, yuán yīn kě néng shì hǎi yáng de liú dòng tíng zhì, bìng zào chéngháng xīng fēng xì de xū ruò。 fēn bù guǎng fàn de yóu yè yán céng, yǐ jí quē yǎng shì jiàn, kě zhèng shí hǎi yáng de liú dòng tíng zhì。 gēn jù chén jī céng de yán jiū zhǐ chū, rè dài de hǎi shuǐ biǎo miàn wēn dù yuē wéi shè shì 42°, gāo yú xiàn jīn yuē shè shì 17°; ér quán qiú de hǎi shuǐ píng jūn biǎo miàn wēn dù wéi shè shì 37°。 ér hǎi yáng dǐ céng wēn dù gāo yú mù qián de wēn dù yuē shè shì 15 dào 20°。 |
shēng wù gēngtì Biological change |
shēng wù jiè
bái 'ě jì zǎo qī lù dì shàng de luǒ zǐ zhí wù hé jué lèi zhí wù réng zhàn tǒng zhì dì wèi, sōng bǎi、 sū tiě、 yín xìng、 zhēn jué jí yòu jié lèi zǔ chéng zhù yào zhí wù qún。 bèi zǐ zhí wù kāi shǐ chū xiàn yú bái 'ě jì zǎo qī, zhōng qī dà liàng zēng jiā, dào wǎn qī zài lù shēng zhí wù zhōng jū tǒng zhì dì wèi, shān máo jǔ、 róng shù、 mù lán、 fēng、 lì、 yáng、 zhāng、 hú táo、 xuán líng mù děngdōu yǐ chū xiàn, jiē jìn xīn shēng dài zhí wù qún de miàn mào。 cóng zhū luó jì kāi shǐ chū xiàn de chāo wēi huà shí , qí tè diǎn suí chǎn shēng céng wèi bù tóng 'ér biàn huà , jù yòu zhòng yào de dì céng xué yì yì , qí zhōng chú kē shí wài , hái yòu yǐ jīng jué miè de wēi zhuī shí (Nannoconus)、 xiē xíng shí (Sphenolithus) děng。
jǐ chuí dòng wù zhōng pá xíng lèi cóng jí shèng zǒu xiàng shuāi luò, zhù yào dài biǎo yòu bà wáng lóng、 bào lóng、 gǔ mó yì lóng、 qīng dǎo lóng děng。 zhū luó jì yǐ qián de yìng lín yú bèi zhēn gǔ yú suǒ dài tì。 hǎi yáng wú jǐ chuí dòng wù zhōng fú yóu yòu kǒng chóng yì jūn tū qǐ, chéng wéi huàfēn duì bǐ bái 'ě jì zhōng、 wǎn qī hǎi xiāng dì céng de zhòng yào yǐ jù, dǐ qī dà xíng yòu kǒng chóng zhōng yě chū xiàn liǎo xǔ duō biāo zhǔn huà shí。 jú shí hé jiàn shí yǎn huà xùn sù 'ér míng xiǎn, fēn bù guǎng fàn, shì chuán tǒng de huàfēn jiē hé dài de biāo zhǔn huà shí。 qún shēng dǐ qī de gù zhe há lèi (Rudistids) kě xíng chéng jiāo tǐ , wéi diǎn xíng de nuǎn shuǐ dòng wù qún, zài zhōng huá rén mín gòng hé guó xīzàng hé nán jiāng shàng bái 'ě tǒng dì céng zhōng jūn yòu fā xiàn。 hǎi dǎn zài tè tí sī hǎi zhōng pō wéi fán shèng, yòu shǎo shù biāo zhǔn zhǒng shǔ。 shān hú hé wàn zú dòng wù zài bái 'ě jì jū yú cì yào dì wèi。 dàn shuǐ wú jǐ chuí dòng wù yě hěn fēng fù, rú jiáqiào lèi de jiè xíng chóng hé yè zhī jiè yǎn huà xùn sù, ruǎn tǐ dòng wù zhōng de luó hé bàng fēn bù guǎng fàn, hái yòu kūn chóng yǔ dàn shuǐ lún zǎo huà shí, tā men zhōng de xǔ duō zhǒng shǔ dōukě yǐ chéng wéi huàfēn duì bǐ lù xiāng dì céng de biāo zhǔn huà shí, zài dì zhì tián tú、 shí yóu hé méi děng kuàng chǎn zī yuán kān tàn zhōng qǐ zhòng yào zuò yòng。
zhōng guó zǎo bái 'ě shì de zhí wù dì lǐ fēn qū fēi cháng míng xiǎn, gēn jù duì bāo zǐ huā fěn de yán jiū, jìng nèi zhì shǎo cún zài liǎng gè míng xiǎn chā yì de bāo fěn zhí wù qún。
① wúfèng shuāng náng fěn lèi - wú tū lē wén bāo( Disacciatrileti-Cicatricosisporites) zhí wù qún。 fēn bù yú běi fāng qū , zhù yào bāo kuò dōng běi hé huá běi běi bù dì qū。 zhè lǐ zhí wù fán mào, yóu qí shì sōng kē、 luó hàn sōng kē hé hǎi jīn shā kē děng zhí wù, xíng chéng fēng fù de méi cáng。 yě shuō míng zhè lǐ shì wēn nuǎn cháo shī qì hòu dài。
② kè lā suō fěn - suō cǎo jué bāo( Clas-sopollis-Schizaeoisporites) zhí wù qún。 fēn bù yú nán fāng qū , duō chǎn chū yú hán gāo yán chén jī de hóng sè dì céng , fǎn yìng chū dāng shí jiào wéi yán rè 'ér gān hàn de qì hòu huán jìng。 zài běi wěi 40°~ 50° zhī jiān, cún zài zhe yī gè chéng běi xī xī - nán dōng dōng fāng xiàng de tiáo zhuàng guò dù dài , nán běi zhí wù qún fā shēng hùn shēng xiàn xiàng。 cóng quán qiú fēn bù lái kàn, zhōng huá rén mín gòng hé guó nán、 běi liǎng gè zhí wù qū yǔ gān hàn dài hé shī yà rè dài de qíng kuàng xiāng dāng。
zhí wù
bái 'ě jì zǎo qī, yǐ luǒ zǐ zhí wù wéi zhù de zhí wù qún luò réng rán fán mào, ér bèi zǐ zhí wù de chū xiàn zé shì zhí wù jìn huà shǐ zhōng de yòu yī cì zhòng yào shì jiàn。 bái 'ě jì yòu liǎo kě kào de zǎo qī bèi zǐ zhí wù, dào wǎn bái 'ě jì wǎn qī bèi zǐ zhí wù xùn sù xīng shèng, dài tì liǎo luǒ zǐ zhí wù de yōu shì dì wèi, xíng chéng yán xù zhì jīn de bèi zǐ zhí wù qún, zhū rú mù lán、 liǔ、 fēng、 bái yáng、 huà、 zōng lǘ děng, biàn bù dì biǎo。 bèi zǐ zhí wù de chū xiàn hé fā zhǎn, bù jǐn shì zhí wù jiè de yī cì dà biàn gé, tóng shí yě gěi dòng wù yǐ jí dà de yǐng xiǎng。 bèi zǐ zhí wù wéi mǒu xiē dòng wù, rú kūn chóng、 niǎo lèi、 bǔ rǔ lèi, tí gōng liǎo dà liàng de shí liào, shǐ tā men dé yǐ fán yù; cóng lìng yī fāng miàn kàn, dòng wù chuán bō huā fěn yǔ sàn bù zhǒng zǐ de zuò yòng, tóng yàng yě zhùzhǎng liǎo bèi zǐ zhí wù de fán mào hé fā zhǎn。
kāi huā zhí wù( bèi zǐ zhí wù) zài bái 'ě jì kāi shǐ chū xiàn、 sàn bù, dàn zhí dào kǎn pān jiē cái chéng wéi yōu shì zhí wù。 mì fēng de chū xiàn, yòu zhù yú kāi huā zhí wù de yǎn huà; kāi huā zhí wù yǔ kūn chóng shì gòng tóng yǎn huà de shí lì。 róng shù、 xuán líng mù、 mù lán huā děng dà xíng zhí wù kāi shǐ chū xiàn。 yī xiē zǎo qī de luǒ zǐ zhí wù réng jì xù cún zài, lì rú sōng bǎi mù。 nán yáng shān yǔ qí tā sōng bǎi fán shèng bìng fēn bù guǎng fàn, ér běn nèi sū tiě mù zài bái 'ě jì mò miè wáng。
lù qī dòng wù
bào lóng dòng wù jiè lǐ, bǔ rǔ dòng wù hái shì bǐ jiào xiǎo, zhǐ shì lù dì dòng wù de yī xiǎo bù fēn。 lù dì de yōu shì dòng wù réng shì zhù lóng lèi pá xíng dòng wù, yóu qí shì kǒng lóng, tā men jiào zhī qián yī gè shí qī gèng wéi duō yàng huà。 yì lóng mù fán shèng yú bái 'ě jì zhōng dào wǎn qī, dàn tā men zhú jiàn miàn duì niǎo lèi fú shè shì yìng de jìng zhēng。 zài bái 'ě jì mò qī, yì lóng mù jǐn cún liǎng gè kē zuǒ yòu。
niǎo lèi shì jǐ chuí dòng wù xiàng kōng zhōng fā zhǎn qǔ dé zuì dà chéng gōng de lèi qún。 bái 'ě jì zǎo qī niǎo lèi kāi shǐ fēn huà, bìng qiě fēi xíng néng lì jí shù qī néng lì bǐ shǐ zǔ niǎo dà dà tí gāo。 wǒ guó gǔ shēng wù xué jiā fā xiàn de zhù míng de“ kǒng zǐ niǎo” jiù shì zǎo bái 'ě shì niǎo lèi de dài biǎo fènzǐ。
gǔ mó yì lóng bái 'ě jì mò, dì qiú shàng de shēng wù jīng lì liǎo yòu yī cì zhòng dà de miè jué shì jiàn: zài dì biǎo jū tǒng zhì dì wèi de pá xíng dòng wù dà liàng xiāo shī, kǒng lóng wán quán miè jué; yī bàn yǐ shàng de zhí wù hé qí tā lù shēng dòng wù yě tóng shí xiāo shī。 jiū jìng shì shénme yuán yīn dǎo zhì kǒng lóng hé dà pī shēng wù tū rán miè jué? zhè gè wèn tí shǐ zhōng shì dì zhì lì shǐ zhōng de yī gè nán jiě zhī mí。 mù qián pǔ biàn bèi dà jiā jiē shòu de guān diǎn shì yǔn shí zhuàng jī shuō。 yǐn rén zhù mù de shì, bǔ rǔ dòng wù shì zhè cì miè jué shì jiàn de zuì dà shòu yì zhě, tā men dù guò liǎo zhè chǎng wēi jī, bìng zài suí hòu de xīn shēng dài zhàn lǐng liǎo yóu kǒng lóng děng pá xíng dòng wù tuì chū de shēng tài huán jìng, xùn sù jìn huà fā zhǎn wéi dì qiú shàng xīn de tǒng zhì zhě。 zhōng guó liáo níng shěng de chǎo mǐ diàn zǐ zǔ fā xiàn liǎo dà liàng de bái 'ě jì zǎo qī xiǎo xíng kǒng lóng、 niǎo lèi、 yǐ jí bǔ rǔ lèi。 zhè lǐ fā xiàn de duō zhǒng shǒu dào lóng lèi, bèi shì wéi kǒng lóng yǔ niǎo lèi jiān de lián jié, qí zhōng bāo hán shù zhǒng yòu yǔ máo kǒng lóng。
kūn chóng zài zhè gè shí qī kāi shǐ duō yàng huà, bìng fā xiàn zuì gǔ lǎo de mǎ yǐ、 bái yǐ、 lín chì mù( hú dié yǔ 'é)。 yá chóng、 cǎo měng、 yǐng fēng yě kāi shǐ chū xiàn。
hǎi shēng dòng wù
bái 'ě jì huà shí, huà shí zhōng de kǒng shì 'é luǎn shí liú xià de hén jì hǎi yáng lǐ, xiàn zài de yáo yú, shā yú, hé qí tā yìng gǔ yú yě cháng jiàn liǎo。 hǎi shēng pá xíng dòng wù zé bāo hán: shēng cún yú zǎo zhì zhōng qī de yú lóng lèi、 zǎo zhì wǎn qī de shé jǐng lóng lèi、 bái 'ě jì wǎn qī de cāng lóng lèi。
gān jú shí jù yòu bǐ zhí de jiáqiào, shǔ yú jú shí yà gāng, yǔ zào jiāo shēng wù hòu ké há tóng wéi hǎi yáng de fán shèng dòng wù。 huáng hūn niǎo mù shì qún wú fǎ fēi xíng de yuán shǐ niǎo lèi, kě yǐ zài shuǐ zhōng yóu yǒng, rú tóng xiàn dài pì tī。 yòu kǒng chóng mén de qiú jié chóng kē( Globotruncanidae) yǔ jí pí dòng wù( lì rú hǎi dǎn、 hǎi xīng) jì xù cún huó。 zài bái 'ě jì , hǎi yáng zhōng de zuì zǎo guī zǎo( yìng wéi guī zhì guī zǎo, ér fēi gài zhì guī zǎo) chū xiàn; shēng cún yú dàn shuǐ de guī zǎo zhí dào zhōng xīn shì cái chū xiàn。 duì yú zào chéng shēng wù qīn shí de hǎi yáng wù zhǒng, bái 'ě jì shì zhè xiē wù zhǒng de yǎn huà zhòng yào jiē duàn。
miè jué shì jiàn
jù liè de dìqiào yùn dòng hé hǎi lù biàn qiān, dǎo zhì liǎo bái 'ě jì shēng wù jiè de jù dà biàn huà, zhōng shēng dài xǔ duō shèng xíng hé zhàn yōu shì de mén bái 'ě jì shí qī de mǔ lì huà shí lèi( rú luǒ zǐ zhí wù、 pá xíng dòng wù、 jú shí hé jiàn shí děng) hòu qī xiāng jì shuāi luò hé jué miè, xīn xīng de bèi zǐ zhí wù、 niǎo lèi、 bǔ rǔ dòng wù jí fù zú lèi、 shuāng ké lèi děngdōu yòu suǒ fā zhǎn, yù shì zhe xīn de shēng wù yǎn huà jiē duàn héng héng xīn shēng dài de lái lín。
pá xíng lèi cóng wǎn zhū luó shì zhì zǎo bái 'ě shì dá dào jí shèng, jì xù zhàn lǐng zhe hǎi、 lù、 kōng。 niǎo lèi jì xù jìn huà, qí tè zhēng bù duàn jiē jìn xiàn dài niǎo lèi。 bǔ rǔ lèi lüè yòu fā zhǎn, chū xiàn liǎo yòu dài lèi hé yuán shǐ yòu tāi pán de zhēn shòu lèi。 yú lèi yǐ wán quán de yǐ zhēn gǔ yú lèi wéi zhù。
bái 'ě jì de hǎi shēng wú jǐ chuí dòng wù zuì zhòng yào de mén lèi réng wéi jú shí gāng, jú shí zài ké tǐ dà xiǎo、 ké xíng、 ké shì hé féng hé xiàn lèi xíng shàng yuǎn jiào zhū luó jì duō yàng。 hǎi shēng de shuāng ké lèi、 liù shè shān hú、 yòu kǒng chóng děng yě bǐ jiào fán shèng。 dàn shuǐ wú jǐ chuí dòng wù yǐ ruǎn tǐ dòng wù de shuāng ké lèi、 fù zú lèi hé jié zhī dòng wù de jiè xíng lèi、 yè zhī jiè lèi wéi zhù。 bái 'ě jì shí nán fāng gǔ dà lù jì xù jiě bái 'ě jì shí qī de hòu ké há huà shí tǐ, běi fāng gǔ dà lù bù duàn shàng shēng, qì hòu biàn lěng, jì jié xìng biàn huà míng xiǎn。 běn jì chū qī chū xiàn liǎo bèi zǐ zhí wù, yǐ hòu zhú bù fā zhǎn。 jú shí hé kǒng lóng、 yì lóng、 yú lóng、 shé jǐng lóng děng zé yóu fán shèng zhú bù qū yú jué miè, bǔ rǔ lèi hé niǎo lèi chéng wéi xīn xīng de dòng wù lèi qún。 zá shí xìng、 shí chóng xìng、 yǐ jí shí fǔ dòng wù zài zhè cì miè jué shì jiàn zhōng cún huó, kě néng yīn wéi tā men de shí xìng jiào duō biàn huà。 bái 'ě jì mò qī sì hū méi yòu wán quán de cǎo shí xìng huò ròu shí xìng bǔ rǔ dòng wù。 bǔ rǔ dòng wù yǔ niǎo lèi jiè yóu yǐ kūn chóng、 qiū yǐn、 wō niú … děng dòng wù wéi shí, ér zài K-T shì jiàn zhōng cún huó, ér zhè xiē dòng wù zé yǐ sǐ wáng de zhí wù yǔ dòng wù wéi shí。 kē xué jiā jiǎ shè, zhè xiē shēng wù yǐ shēng wù de yòu jī suì xiè wéi shēng, yīn cǐ dé yǐ zài zhè cì zhí wù qún bēng kuì de miè jué shì jiàn cún huó。
zài hé liú shēng wù qún luò zhōng, zhǐ yòu shǎo shù dòng wù miè wáng; yīn wéi hé liú shēng wù qún luò duō yǐ zì lù dì chōng shuà xià lái de shēng wù yòu jī suì bái 'ě jì shí qī de dié wǎ há huà shí xiè wéi shēng, jiào shǎo zhí jiē yǐ huó de zhí wù wéi shēng。 hǎi yáng yě yòu lèi sì de zhuàng kuàng, dàn jiào wéi fù zá。 shēng cún zài fú yóu dài de dòng wù, suǒ shòu dào de yǐng xiǎng yuǎn bǐ shēng cún zài hǎi chuáng de dòng wù hái dà。 shēng cún zài fú yóu dài de dòng wù jīhū yǐ huó de fú yóu zhí wù wéi shēng, ér shēng cún zài hǎi chuáng de dòng wù, zé yǐ shēng wù de yòu jī suì xiè wéi shí, huò zhě kě zhuǎn huàn chéng yǐ shēng wù de yòu jī suì xiè wéi shí。
zài zhè cì miè jué shì jiàn cún huó xià lái de shēng wù zhōng, zuì dà xíng de lù dì dòng wù shì 'ě yú yǔ lí lóng mù, shì bàn shuǐ shēng dòng wù, bìng kě yǐ shēng wù suì xiè wéi shēng。 xiàn dài 'ě yú kě yǐ shí fǔ wéi shēng, bìng kě cháng dá shù yuè wèi jìn shí; yòu nián 'ě yú de tǐ xíng xiǎo, chéngzhǎng sù dù màn, zài tóu jǐ nián duō yǐ wú jǐ chuí dòng wù、 sǐ wáng de shēng wù wéi shí。 zhè xiē tè xìng kě néng shì 'ě yú néng gòu cún huó guò bái 'ě jì mò miè jué shì jiàn de guān jiàn。
bái 'ě jì shì dì qiú shàng hǎi lù fēn bù hé shēng wù jiè jí jù biàn huà、 dà xī yáng xùn sù kāi liè hé huǒ shān huó dòng pín fán de shí dài, hòu qī dì shì dī píng fā shēng liǎo guǎng fàn de hǎi qīn。 wǎn bái 'ě shì bèi zǐ zhí wù dài tì luǒ zǐ zhí wù zài lù shàng zhàn yōu shì, shì zhí wù jiè de yī dà biàn gé。 dòng wù jiè zài bái 'ě jì mò cái fā shēng zhòng dà biàn huà, kǒng lóng、 jú shí hé qí tā xǔ duō shēng wù lèi qún dà liàng miè jué, yù shì zhe xīn shēng dài jí jiāng kāi shǐ。 duì yǐn qǐ zhè cì dà guī mó shēng wù miè jué de yuán yīn, jìn nián lái zài guó jì kē xué jiè zhǎn kāi liǎo rè liè de zhēng lùn。 pō wéi liú xíng de“ dì wài shì jiàn” xué shuō rèn wéi, dì qiú shàng yī xiē dì fāng , bái 'ě - dì sān xì jiè xiàn shàng de nián tǔ yán zhōng yī yuán sù yì cháng gāo hán liàng, shì yǔ zhòu zhōng yī kē jù dà de liú xīng pèng zhuàng dì qiú chǎn shēng de lèi sì hé dōng tiān xiào yìng de jiēguǒ, jù cǐ, zài shì jiè gè dì què dìng bái 'ě - dì sān xì jiè xiàn shí , yī yì cháng jiù shì yī tiáo zhòng yào yuán zé。 dàn shì, duì“ dì wài shì jiàn” chí huái yí hé fǎn duì yì jiàn de rén yě bù shǎo, tā men rèn wéi, bái 'ě jì mò shēng wù dà guī mó miè jué shì zhú jiàn fā shēng de, shì shēng tài gǎi biàn de jiēguǒ, ér bù shì yī cì jiǎn dān de tiān wài lái kè zhuàng jī dì qiú suǒ yǐn qǐ de zāinàn。 |
bǎi kē cí diǎn Encyclopedia |
Baieji
bái 'ě jì
CretaceousPeriod
zhōng shēng dài zuì hòu yī gè jì( dì sān gè jì)。 yuē kāi shǐ yú 1.35 yì nián qián, jié shù yú 0.65 yì nián qián。 bái 'ě jì xíng chéng de dì céng jiào bái 'ě xì。 bái 'ě jì zhè yī míng chēng lái yuán yú yīng jí lì hǎi xiá liǎng 'àn de bái 'ě céng, yóu bǐ lì shí xué zhě J.- B.- J. ào mǎ lì dá lǔ wǎ 1822 nián chuàng lì, fǎ wén shì TerrainsCr □ tac□ s, yīng wén Cretaceous xì lái yuán yú lā dīng zì Creta, shì bái 'ě tǔ huò shí huī de yì sī。 bái 'ě céng shì yī zhǒng jí xì 'ér chún de fěn zhuàng huī yán, shì shēng wù chéng yīn de hǎi yáng chén jī, zhù yào yóu yī zhǒng jiào zuò kē shí zǎo (Coccoliths) de gài zhì chāo wēi huà shí hé fú yóu yòu kǒng chóng huà shí gòu chéng, zài yīng、 fǎ hǎi xiá liǎng 'àn xíng chéng měi lì de bái sè xuán yá。 bái 'ě céng bù jǐn fā yù yú 'ōu zhōu, běi měi hé 'ào dà lì yà xī bù yě yòu fēn bù。
bái 'ě jì shì dì qiú shàng hǎi lù fēn bù hé shēng wù jiè jí jù biàn huà、 dà xī yáng xùn sù kāi liè hé huǒ shān huó dòng pín fán de shí dài, hòu qī dì shì dī píng fā shēng liǎo guǎng fàn de hǎi qīn。 wǎn bái 'ě shì bèi zǐ zhí wù dài tì luǒ zǐ zhí wù zài lù shàng zhàn yōu shì, shì zhí wù jiè de yī dà biàn gé。 dòng wù jiè zài bái 'ě jì mò cái fā shēng zhòng dà biàn huà, kǒng lóng、 jú shí hé qí tā xǔ duō shēng wù lèi qún dà liàng miè jué, yù shì zhe xīn shēng dài jí jiāng kāi shǐ。 duì yǐn qǐ zhè cì dà guī mó shēng wù miè jué de yuán yīn, jìn nián lái zài guó jì kē xué jiè zhǎn kāi liǎo rè liè de zhēng lùn。 pō wéi liú xíng de“ dì wài shì jiàn” xué shuō rèn wéi, dì qiú shàng yī xiē dì fāng , bái 'ě - dì sān xì jiè xiàn shàng de nián tǔ yán zhōng yī yuán sù yì cháng gāo hán liàng, shì yǔ zhòu zhōng yī kē jù dà de liú xīng pèng zhuàng dì qiú chǎn shēng de lèi sì hé dōng tiān xiào yìng de jiēguǒ, jù cǐ, zài shì jiè gè dì què dìng bái 'ě - dì sān xì jiè xiàn shí , yī yì cháng jiù shì yī tiáo zhòng yào yuán zé。 dàn shì, duì“ dì wài shì jiàn” chí huái yí hé fǎn duì yì jiàn de rén yě bù shǎo, tā men rèn wéi, bái 'ě jì mò shēng wù dà guī mó miè jué shì zhú jiàn fā shēng de, shì shēng tài gǎi biàn de jiēguǒ, ér bù shì yī cì jiǎn dān de tiān wài lái kè zhuàng jī dì qiú suǒ yǐn qǐ de zāinàn。
dì céng bái 'ě xì de huàfēn yǐ 'ōu zhōu hǎi xiāng dì céng wéi yǐ jù, zuì chū yǐ jú shí wéi biāo zhǔn fēn 6~ 7 gè jiē( qī), hòu lái jiāng mǒu xiē yà jiē shēng jí, zēng jiā dào xiàn zài de 12 gè jiē( qī)( jiàn biǎo hǎi xiāng bái 'ě jì dì céng huàfēn duì bǐ jiǎn biǎo) , dàn réng yòu rén xí guàn yú bǎ xià bái 'ě tǒng xià bù de 4 gè jiē hé chēng wéi ní 'ōu kě mù jiē( huò yì niǔ kāng mǔ jiē)。 shàng bái 'ě tǒng zhōng bù de kāng ní yà kè、 sāng dùn hé kǎn pān 3 gè jiē hé chēng wéi sēn nuò jiē。 zài zhè 12 gè jiē zhōng kě huàfēn chū 53 gè jú shí dài, jìn nián lái yòu yǐ fú yóu yòu kǒng chóng hé gài zhì chāo wēi huà shí zuò wéi bái 'ě xì fēn jiē、 fēn dài yǐ jí zhōu jì duì bǐ de zhòng yào yǐ jù。
guān yú bái 'ě xì de fēn tǒng yòu 2 zhǒng yì jiàn :① cóng 'ā 'ěr bù jiē yǔ sài nuò màn jiē zhī jiān huàfēn shàng、 xià 2 tǒng ;② zhù zhāng sān fēn , huá chū yī gè zhōng tǒng , zhì yú zhōng tǒng de dǐng dǐ jiè rú hé què dìng, shàng yòu bù tóng yì jiàn。 1974~ 1982 nián, guó jì shàng yòu yī gè“ zhōng bái 'ě shì jiàn”( MCE) zǔ zhì , huó dòng fēi cháng jī jí, zhù yào shì yán jiū bái 'ě jì qī de shēng wù dì céng xué、 hǎi qīn hǎi tuì、 quē yǎng shì jiàn、 dì cí chǎng dàozhuǎn、 yán lèi hé bái 'ě de xíng chéng、 nán dà xī yáng hé mò sāng bǐ kè xiá gǔ de kāi liè, yǐ jí yìn dù bǎn kuài cóng gāng wǎ nà gǔ lù de fēn lí děng kè tí。 bái 'ě jì zhōng qī bù shì yī gè què qiē de dì zhì shí dài gài niàn, yòu rén cóng 'ā pǔ tè qī suàn qǐ dào sāng dùn qī, duō shù rén zé cóng 'ā 'ěr bù qī suàn qǐ dào kāng ní yà kè qī。 MCE de huó dòng bù shì gǎo bái 'ě xì sān fēn , zhōng bái 'ě tǒng de huàfēn chú zhōng dōng dì qū wài, guó jì shàng hěn shǎo shǐ yòng。 bái 'ě xì 'èr fēn fǎ yǐ yán yòng liǎo jǐ shí nián , jiàn yú dà liàng de chū bǎn wù jí dì zhì tú jiàn shàng , dāng qián bù yí yú zài gǎi dòng。
yīng guó xià bái 'ě tǒng xià bù shì zhù míng de wéi 'ěr dēng qún lù xiāng dì céng, bāo kuò hā sī dīng céng hé wéi 'ěr dēng ní yán liǎng bù fēn; xià bái 'ě tǒng shàng bù shì lǜ sè shā yán céng, bāo kuò 'ā pǔ tè hé 'ā 'ěr bù liǎng gè qī de chén jī; shàng bái 'ě tǒng jí xiá yì de bái 'ě céng, bāo kuò cóng sài nuò màn qī dào kǎn pān zǎo qī dì céng, dǐng bù quē shī kǎn pān zhōng wǎn qī hé mǎ sī tè lǐ hè tè qī chén jī。 běi měi yǐ jīng fàng qì liǎo guò qù yòu xiē zuò zhě bǎ xià bái 'ě tǒng dān dú huàfēn chū lái jiào zuò“ kē mǎ qí xì” de zuò fǎ, ér cǎi qǔ liǎo guó jì tōng yòng biāo zhǔn。 dàn zài guǎng dà de luò jī shān qū, bái 'ě jì hǎi qīn shì cóng zǎo bái 'ě shì wǎn qī kāi shǐ de, pǔ biàn quē shī zǎo、 zhōng qī chén jī。 rì běn xué zhě rèn wéi , rì běn zhū dǎo yuǎn lí xī 'ōu , shǔ bù tóng shēng wù dì lǐ qū xì, yǔ jiàn lì zài 'ōu zhōu jī chǔ shàng de guó jì biāo zhǔn fēn jiē nán yǐ zhí jiē duì bǐ, dú lì huàfēn hǎi xiāng bái 'ě xì wéi K1~ K66 gè dān yuán, zài bù tóng xiāng qū, shǐ yòng bù tóng de dì céng míng chēng( jiàn biǎo hǎi xiāng bái 'ě jì dì céng huàfēn duì bǐ jiǎn biǎo)。
lù xiāng bái 'ě xì zài dōng yà fù dì fēi cháng fā yù, fù hán shí yóu、 méi、 yán lèi |
|
- : Cretaceous period
- n.: cretaceous, cretaceous period [system]
- adj.: Cretaceous of the geological period when chalk-rocks were formed
|
|
- n. ère crétacée
|
|
gǔ shēng wù | kǒng lóng | zhōng shēng dài | bào lóng kē | huà shí | shǐ qián dòng wù | ròu shí kǒng lóng | dòng wù | zì rán shǐ | jiǎo lóng lèi | bǎi kē dà quán | gèng duō jiēguǒ ... |
|
|
bái 'ě jì de | bái 'ě jì niǎo | bái 'ě jì gōng yuán | bái 'ě jì wǎn qī | bái 'ě jì shé lèi | bái 'ě jì kǒng lóng | bái 'ě jì shēng wù | bái 'ě jì xī yì | bái 'ě jì hǎi jìn | bái 'ě jì de huà shí | bái 'ě jì dà miè jué | bái 'ě jì yì lóng lèi | bái 'ě jì 'ě xíng lèi | xià bái 'ě jì kǒng lóng | shàng bái 'ě jì kǒng lóng | bái 'ě jì hé gōng lèi | shàng bái 'ě jì bái 'ě | kǒng lóng gōng yuán - bái 'ě jì | wǎn bái 'ě jì shé jǐng lóng | bái 'ě jì shēng wù zhí wù | bái 'ě jì pá xíng dòng wù | mó guǐ jī mù bái 'ě jì wǎng shì | hǎi lā 'ěr pén dì bái 'ě jì jiè xíng lèi | bái 'ě jì xíng wáng zhě jī duō lā | bái 'ě jì hé dì sān jì bāo fěn | bái 'ě jì dì sān jì miè jué shì jiàn | shǐ qián bà zhù kǒng lóng dà zhuī zōng - bái 'ě jì 2 | shǐ qián bà zhù kǒng lóng dà zhuī zōng - bái 'ě jì 3 | sōng liáo pén dì bái 'ě jì jiè xíng lèi shēng wù dì céng xué | bái 'ě jì - dì sān jì miè jué shì jiàn | |
|