|
|
shīrén: yuán xiè Yuan Xie
shuí zuò jī guān qiǎo qiě biàn， shí xún rào zhǐ jí qīng quán。
wǎng lái jì wù fēi wú yòng， fǔ yǎng yóu rén yì kě lián。 |
|
| jǐng shàng jí shuǐ de yī zhǒng gōng jù， zài jǐng bàng shù shàng huò jià zǐ shàng guà yī gàng gān， yī duān xì shuǐ tǒng， yī duān zhuì dà shí kuài， yī qǐ yī luò， jí shuǐ kě yǐ shěng lì。 |
|
yì zuò “ jié gāo ”。
jǐng shàng jí shuǐ de gōng jù。 zài jǐng bàng jià shàng shè yī gàng gān， yī duān xì jí qì， yī duān xuán、 bǎng shí kuài děng zhòng wù， yòng bù dà de lì liàng jí kě jiāng guàn mǎn shuǐ de jí qì tí qǐ。《 zhuāng zǐ · tiān yùn》：“ qiě zǐ dú bù jiàn fū jié gāo zhě hū， yǐn zhī zé fǔ， shè zhī zé yǎng。”《 huái nán zǐ · fàn lùn xùn》：“ fǔ kē 'ér qiáo， jié gāo 'ér jí。” táng lù guī méng《 jiāng biān》 shī：“ jiāng biān rì wǎn cháo yān shàng， shù lǐ yā yā jié gāo xiàng。”《 hóng lóu mèng》 dì shí qī huí：“ lí wài shān pō zhī xià， yòu yī tǔ jǐng， bàng yòu jié gāo lù lu zhī shǔ。” |
|
| jié gāo （ yīng yǔ： shaduf； shadouf； shadoof； pīn yīn： jiégāo） sú chēng“ diào gān”， shì yī zhǒng yuán shǐ de jǐng shàng jí shuǐ gōng jù。 tā shì zài yī gēn shù lì de jià zǐ shàng jiā shàng yī gēn xì cháng de gàng gān， dāng zhōng shì zhī diǎn， mò duān xuán guà yī gè zhòng wù， qián duàn xuán guà shuǐ tǒng。 yī qǐ yī luò， jí shuǐ kě yǐ shěng lì。 dāng rén bǎ shuǐ tǒng fàng rù shuǐ zhōng dǎ mǎn shuǐ yǐ hòu， yóu yú gàng gān mò duān de zhòng lì zuò yòng， biàn néng qīng yì bǎ shuǐ tí lā zhì suǒ xū chù。 jié gāo zǎo zài chūn qiū shí qī jiù yǐ xiāng dāng pǔ biàn， ér qiě yán xù liǎo jǐ qiān nián， shì zhōng guó nóng cūn lì dài tōng yòng de jiù shì tí shuǐ qì jù。 zhè zhǒng jiǎn dān de jí shuǐ gōng jù suī jiǎn dān， dàn tā shǐ láo dòng rén mín de láo dòng qiáng dù dé yǐ jiǎn qīng。 |
|
jié gāo shǐ jiàn yú《 mò zǐ • bèi chéng mén》， zuò“ jié gāo”。 shì yī zhǒng lì yòng gàng gān yuán lǐ de qǔ shuǐ jī xiè。 rú xià jǐ tiáo jìzǎi fǎn yìng liǎo chūn qiū zhàn guó shí shǐ yòng jié gāo de dì qū zhù yào shì jīng jì bǐ jiào fā dá de lǔ、 wèi、 zhèng děng guó ( jīn shān dōng xī nán、 hé nán běi bù、 hé běi nán bù )。
《 shuō yuàn • fǎn zhì》 jìzǎi zhèng guó dà fū dèng xī guò wèi guó， jiàn wǔ wèi nóng fū“ jù fù fǒu 'ér rù jǐng， guàn jiǔ zhōng rì yī qū”。 dèng xī xià chē wéi zhī jiào：“ wéi jī， zhòng qí hòu， qīng qí qián， mìng yuē qiáo。 zhōng rì gài jiǔ bǎi qū bù juàn。” dàn wèi guó rén shuō， bìng bù shì bù zhī dào yòu zhè zhǒng jī xiè， ér shì“ yòu jī zhī qiǎo， bì yòu jī zhī bài”， suǒ yǐ bù yòng zhī。 zhè lǐ dèng xī duì jié gāo de jié táo hé gōng zuò xiàolǜ yòu jiào quán miàn de miáo shù。
kǒng zǐ dì zǐ zǐ gòng nán yóu chǔ guó， guò hàn yīn， jiàn yī zhàng rén bào wèng rù jǐng chū guàn， yě xiàng qián jiè shào jié gāo ：“ yòu xiè yú cǐ， yī rì jìn bǎi qí， yòng lì shèn guǎ 'ér jiàn gōng duō， fū zǐ bù yù hū ? wéi pǔ zhě yǎng 'ér shì zhī yuē： nài hé ? yuē： záo mù wéi jī， hòu zhòng qián qīng， qiè shuǐ ruò chōu， shù rú wò tānɡ， qí míng wéi gāo。”
lǔ guó de tài shī jīn jiè jié gāo chǎn fā wéi rén zhī dào。 qí zhōng duì jié gāo de gài kuò：“ dú bù jiàn jié gāo hū ? yǐn zhī zé fǔ， shè zhī zé yǎng。” |
|
| jié gāo de jié gòu， xiāng dāng yú yī gè pǔ tōng de gàng gān。 zài qí héng cháng gān de zhōng jiān yóu shù mù zhī chēng huò xuán diào qǐ lái， héng gān de yī duān yòng yī gēn zhí gān yǔ jí qì xiāng lián， lìng yī duān bǎng shàng huò xuán shàng yī kuài zhòng shí tóu。 dāng bù jí shuǐ shí， shí tóu wèi zhì jiào dī ( wèi néng yì xiǎo )； dāng yào jí shuǐ shí， rén zé yòng lì jiāng zhí gān yǔ jí qì wǎng xià yā， yǔ cǐ tóng shí ． lìng yī duān shí tóu de wèi zhì zé shàng shēng ( wèi néng zēng jiā )。 dāng jí qì jí mǎn hòu， jiù ràng lìng yī duān shí tóu xià jiàng， shí tóu yuán lái suǒ chǔ cún de wèi néng yīn 'ér zhuǎn huà： tōng guò gàng gān zuò yòng， jiù kě néng jiāng jí qì tí shēng。 zhè yàng， jí shuǐ guò chéng de zhù yào yòng lì fāng xiàng shì xiàng xià。 yóu yú xiàng xià yòng lì kě yǐ jiè zhù rén de tǐ zhòng， yīn 'ér dài rén yǐ qīng sōng de gǎn jué， yě jiù dà dà jiǎn shǎo liǎo rén men tí shuǐ de pí láo chéng dù。 zhè zhǒng tí shuǐ gōng jù， shì wǒ guó gǔ dài shè huì de yī zhǒng zhù yào guàn gài jī xiè。 |
|
jiegao
jié gāo
zhōng guó gǔ dài jí shuǐ huò guàn gài yòng de jiǎn dān jī xiè， gēn jù gàng gān yuán lǐ zhì chéng。 tā néng gǎi biàn yòng lì fāng xiàng , shǐ shuǐ tǒng shàng tí shí shěng lì。 guān yú jié gāo de zǎo qī jìzǎi jiàn yú zhàn guó shí dài zhuāng zhōu zhù《 zhuāng zǐ》 juàn wǔ《 tiān yùn piān》 zhōng yán yuān（ gōng yuán qián 521 ～ qián 490） yùshī jīn de yī duàn duì huà：“ qiě zǐ dú bù jiàn fū jié gāo zhě hū？ yǐn zhī zé fǔ， shè zhī zé yǎng。” zǎo qī de jié gāo tú jiàn yú shān dōng jiā xiáng xiàn hàn wǔ liáng cí huà xiàng shí ( kè yú 147 nián )。 míng dài sòng yìng xīng zhù《 tiān gōng kāi wù》 ( chéng shū yú 1634 nián ) yòu jié gāo tú（ jiàn tú《 tiān gōng kāi wù》 zhōng de jié gāo tú）， yòng zhuì shí zuò wéi píng héng zhòng。
（ hán yún cén）
|
|
- n. poulie servant à tirer l’eau du puits
|