mùlù wén shū [ dú yīn ]wénshū
jiě shì ](1)[document;officialdespatch] ∶ zhǐ gōng wén 、 shū xìn 、 qì yuē děng 。 lì rú ： shǒu bǎ wén shū kǒu chēng chì 。 héng héng táng · bái jū yì 《 mài tàn wēng 》 / wén shū xià xíng zhí shěng 。 héng héng qīng · fāng bāo 《 yù zhōng zá jì 》
cóng shì gōng wén 、 shū xìn gōng zuò de rén yuán
wén zì shū jí
wén zì tú jí 。《 shǐ jì · lǐ sī lièzhuàn 》： “ míng fǎ dù ， dìng lǜ lìng ， jiē yǐ shǐ huáng qǐ 。 tóng wén shū 。 zhì lí gōng bié guǎn ， zhōu biàn tiān xià 。 ” hàn wáng chōng 《 lùn héng · bié tōng 》：“ xiāo hé rù qín ， shōu shí wén shū 。 hàn suǒ yǐ néng zhì jiǔ zhōu zhě ， wén shū zhī lì yě 。”
shū jí ； wén zhāng 。《 shǐ jì · qín shǐ huáng běn jì 》：“ qín wáng huái tān bǐ zhī xīn ， xíng zì fèn zhī zhì … … jìn wén shū ér kù xíng fǎ ， xiān zhà lì 'ér hòu rén yì 。” táng zhèng qǐ 《 kāi tiān chuán xìn jì 》：“ tǐng yōng huì qū tíng ， yí zhuì wén shū 。 kè qǔ shì zhī ， nǎi yǒng kūn lún nú shī yě 。” sòng zhū shū zhēn 《 xià rì yóu shuǐ gé 》 shī ：“ dú zì píng lán wú gè shì ， shuǐ fēng liáng chù dú wén shū 。”《 sān guó zhì píng huà 》 juàn shàng ：“ ﹝ xiù cái ﹞ zuò jiān yīn mèn ， fǔ qín yī cāo bì ， jiē qǐ shū xiāng ， qǔ chū yī juàn wén shū 。”
gōng wén ； àn dú 。《 hàn shū · xíng fǎ zhì 》：“ wén shū yíng yú jǐ gé ， diǎn zhě bù néng biàn dǔ 。” táng yuán zhěn 《 wàng xǐ yì 》 shī ：“ mǎn yǎn wén shū duī 'àn biān ， yǎn hūn lún dé zàn shí mián 。” sòng sū shì 《 wēn táo jūn chuán 》：“ shì shí wáng fāng shěng lǎn wén shū ， rì zè wèi shí ， jiàn zhī shèn xǐ 。”《 èr kè pāi 'àn jīng qí 》 juàn 'èr shí ：“﹝ tài shǒu ﹞ dāng xià chū liǎo yī zhǐ wén shū jǐyǔ jī bǔ shǐ chén 。”
zì jù ； qì yuē 。 yuán guān hàn qīng 《 dòu 'é yuān 》 dì yī zhé ：“ nǐ běn lì shǎo wǒ sì shí liǎng yín zǐ ， wù de shì jiè qián de wén shū ， hái liǎo nǐ 。”《 èr kè pāi 'àn jīng qí 》 juàn shí jiǔ ：“ biàn xiě liǎo yī zhāng qíng yuàn shòu gù ， zhuān guǎn mù chù de wén shū 。” hào rán 《 yàn yáng tiān 》 dì sān qī zhāng ：“ nà tiān bàn yè ， nǐ dào shī zǐ yuàn qiāo mén zhǎo wǒ ， rén méi jìn lái ， nǐ bǎ gè wén shū hé zǐ sài gěi wǒ liǎo 。”
shū zhá 。 sòng cài tāo 《 tiě wéi shān cóng tán 》 juàn sān ：“ wú shì zhě ， wáng chéngxiàng zhī yīn jiā yě ， qiě duō yòu wáng chéngxiàng wén shū 。”
cóng shì shū xìn 、 gōng wén gōng zuò de rén 。 lǎo shè 《 yuè yá 'ér 》 shí sān ：“ tā jiào wǒ bāng zhù wén shū xiě xiě zì ， kě shì bù bì mǎ shàng jiù zhè me bàn ， yīn wéi wǒ de zì hái xū yào liàn xí 。” liǔ qīng 《 chuàng yè shǐ 》 dì yī bù dì sì zhāng ：“ yòu yī huí ， wǒ bǎ pín nóng de pín zì ， xiě chéng tān wū de tān zì liǎo ， xiāng wén shū bǎ wǒ hǎo kè liǎo yī dùn ， shuō wǒ gù yì zāo tà pín nóng 。”
wén zhāng hé shū fǎ de hé chēng 。《 bā qióng shì jīn shí bǔ zhèng 》 juàn jiǔ 'èr yǐn sòng zhāng lù 《 wú xī shī 》：“ liǎng cháo gōng zuì qián kūn dìng ， èr zǐ wén shū rì yuè guāng 。” àn ， zhǐ táng yuán jié zhuàn 、 yán zhēn qīng shū xiě de 《 zhōng xīng sòng 》。
táncí de bié chēng 。 cān yuè qīng fàn zǔ shù 《 háng sú yí fēng 》。
zhōng guó shàng gǔ dào qīng dài mò nián gè lì shǐ shí qī shǐ yòng de wén shū 。 qí fā zhǎn guò chéng dà tǐ kě fēn sān gè jiē duàn ： zhàn guó yǐ qián shǔ yú qián qī ， qín dài dào nán běi cháo wéi zhōng qī ， suí 、 táng dào qīng dài wéi hòu qī 。 qián qī de wén shū bǐ jiào jiǎn dān ， zhōng qī de gè zhǒng wén shū zhú jiàn xíng chéng zhuān yòng de wén zhǒng míng chēng ， gè wén zhǒng yě kāi shǐ yòu liǎo tè dìng de chéng shì 。 hòu qī tōng yòng wén zhǒng de zài tǐ dōuyǐ shǐ yòng zhǐ zhāng ， wén shū chǔlǐ chéng xù gèng jiā yán mì ， gè wén zhǒng de chéng shì yě rì zhēn chéng shú 。 zhōng guó shàng gǔ dào qīng dài mò nián gè lì shǐ shí qī shǐ yòng de wén shū 。 qí fā zhǎn guò chéng dà tǐ kě fēn sān gè jiē duàn ： zhàn guó yǐ qián shǔ yú qián qī ， qín dài dào nán běi cháo wéi zhōng qī ， suí 、 táng dào qīng dài wéi hòu qī 。 qián qī de wén shū bǐ jiào jiǎn dān ， zhōng qī de gè zhǒng wén shū zhú jiàn xíng chéng zhuān yòng de wén zhǒng míng chēng ， gè wén zhǒng yě kāi shǐ yòu liǎo tè dìng de chéng shì 。 hòu qī tōng yòng wén zhǒng de zài tǐ dōuyǐ shǐ yòng zhǐ zhāng ， wén shū chǔlǐ chéng xù gèng jiā yán mì ， gè wén zhǒng de chéng shì yě rì zhēn chéng shú 。
gǔ dài wén shū de zài tǐ jù shǐ shū jìzǎi ， zhōng guó gǔ dài zuì zǎo de wén shū shì gōng yuán qián 2000 nián qián dì shùn shí qī shǐ guān suǒ jì de 《 yú shū 》， dàn yuán jiàn zǎo yǐ bù cún 。 xiàn cún zuì zǎo de gǔ wén shū shì qīng mò kāi shǐ zài hé nán 'ān yáng chū tǔ de jiá gǔ kè cí ， shì yīn wáng shì zhàn bǔ shí suǒ kè de wén zì ， shǔ yú gōng wù wén shū ， shǐ shū jìzǎi shāng dài de wén shū hái yòu cè hé diǎn ， shì jiǎn de jí hé tǐ 。 jiǎn yǐ xiá cháng zhú 、 mù piàn zuò zài tǐ 。 bǎ cháng duǎn xiāngjiàn de jiǎn yòng pí tiáo huò sī shéng shàng xià liǎng dào biān lián qǐ lái ， jiù chéng wéi cè 。 bǎ cè bǎo cún qǐ lái jiù chéng wéi diǎn 。 diǎn cè suǒ zài nèi róng shì dāng shí shǐ guān de jì lù 。 dōng jìn hòu qī （ gōng yuán 4 shì jì mò 、 5 shì jì chū ）， zhǐ zhāng shǒu xiān bèi yòng zuò guān fǔ wǎng lái wén shū de zài tǐ ， ér zhào lìng wén shū hé zhòng yào zòu shū de zài tǐ réng yòng zhú 、 mù jiǎn ， dào suí dài zhú 、 mù jiǎn cái fèi qì bù yòng 。 cóng zhōu dài dào qīng mò ， wén shū zài tǐ hái céng shǐ yòng jīn 、 yù 、 tóng 、 tiě 、 shí 、 jiān bó děng wù ， shì wéi liǎo cháng qī bǎo cún huò zài mǒu xiē tè shū qíng kuàng xià shǐ yòng 。 wén shū zài tǐ yòng zhǐ yǐ hòu ， zhào shū yòng rǎn huáng zhǐ ， zhí zhì qīng mò 。 míng 、 qīng shí qī xiàng shàng jí guān yuán zhù hè de bǐng qǐ yòng hóng zhǐ ， yī bān wén shū dū yòng bái zhǐ 。 lì dài wén shū zhǐ shì fú miàn dà xiǎo bù yī 。 zhǐ zhāng zài tǐ yòng zhé dié shì cóng yuán dài kāi shǐ ， míng dài de zòu shū yán yòng ， chēng wéi běn ， qí yú wén shū yòng dān fú zhǐ ， zuò wéi guān yuán shēnfèn zhèng de gào mìng wén shū yòng juàn zhóu shì 。 qīng chū zhǐ shì réng yán míng zhì 。 zhōng yè yǐ hòu chú zhào lìng wén shū hé gè bié xià xíng wén zhǒng wài ， dū gǎi yòng zhé shì 。
gǔ dài wén shū de wén zhǒng qín dài yǐ qián méi yòu zhuān mén de wén zhǒng míng chēng ， tǒng chēng wéi shū ， tōng cháng yòng wén shū zài tǐ de míng chēng lái qū bié tā men de zhòng yào chéng dù 。 chūn qiū zhàn guó shí qī wén shū kāi shǐ yòu liǎo 'àn shǐ yòng mùdì jiā shàng de lǒngtǒng chēng wèi ： xíng fǎ diǎn chēng xíng shū ； jié méng wén shū chēng wéi méng shū huò zài shū ； jūn wáng fā bù mìng lìng de wén shū chēng wéi mìng shū ； shàng jí guān yuán gào jiè shǔ xià de wén shū chēng wéi yǔ shū ， děng děng 。 qín dài kāi shǐ zhì dìng 'àn bù tóng wén jiàn zé rèn zhě de shēnfèn děng jí hé xíng wén mùdì shǐ yòng wén shū de zhuān míng ， shǐ wén shū qū fēn wèixǔ duō bù tóng de zhǒng lèi ， chēng wéi wén zhǒng 。 qín 、 hàn yǐ hòu xíng chéng de xǔ duō wén zhǒng ， kě yǐ gài kuò wéi sān dà lèi ： yī shì huáng dì shǐ yòng de gè wén zhǒng ， chēng wéi zhào lìng wén shū ； èr shì chén liáo shàng shū huáng dì shǐ yòng de gè wén zhǒng ， chēng wéi zòu shū ； sān shì gè guān fǔ xiāng hù xíng wén shǐ yòng de gè wén zhǒng ， chēng wéi guān fǔ wǎng lái wén shū 。 cóng táng dài kāi shǐ ， guó jiā duì wén zhǒng de míng chēng yòu liǎo míng què de guī dìng ， yǐ hòu sòng 、 yuán 、 míng 、 qīng gè dài yědōu yòu xīn de guī dìng 。 qīng dài guī dìng de zhào lìng wén shū wén zhǒng míng chēng yòu zhào 、 gào 、 chì ， shì yán yòng míng dài wén zhǒng ； jīng cháng shǐ yòng chǔlǐ zhèng wù 、 gào jiè chén liáo de wén shū chēng wéi yù zhǐ ， shì xīn zēng de wén zhǒng ； zhì shū zài míng dài shì wén zhǒng míng chēng ， qīng dài zé zhǐ zuò wéi fā bù zhào lìng de yī zhǒng wén tǐ 。 qīng dài zòu shū yán xí míng zhì ， shǐ yòng zòu běn hé tí běn ， kāng xī nián jiān yòu xīn zēng yī zhǒng chēng wéi zòu zhé ， ér zòu běn zé zài qián lóng nián jiān tíng zhǐ shǐ yòng 。 míng dài guān fǔ wǎng lái wén shū xià xíng wén yòu zhá fù 、 tiē 、 zhào huì 、 gù dié děng wén zhǒng ， shàng xíng wén yòu zī chéng 、 chéng zhuàng 、 shēn zhuàng 、 dié chéng 、 dié shàng děng wén zhǒng ， píng xíng wén yòu zī 、 guān 、 dié děng wén zhǒng 。 qīng dài jī běn shàng yán xí míng zhì ， bìng qiě bǎ míng dài xià xíng wén jīng cháng shǐ yòng de pái wén dìng wéi fǎ dìng wén zhǒng ， zhōng yè yǐ hòu yòu zēng tiān chéng shì bǐ jiào jiǎn biàn de zhá wén zuò wéi xià xíng wén zhǒng zhī yī ， bǎ míng dài shàng xíng wén shǐ yòng de chéng zhuàng jiǎn chēng wéi chéng ， bǎ shēn zhuàng fēn wéi píng wén hé yàn wén 'èr zhǒng 。
gǔ dài wén shū de chéng shì zhōng guó fēng jiàn shè huì xíng chéng de wén shū chéng shì ， zài chēng wèi 、 yòng yǔ děng gè fāng miàn dū guàn chuānzhuó děng jí zhì jīng shén 。 jù shǐ shū jìzǎi ， qín 、 hàn shí qī duì wén shū chéng shì yǐ yòu guī dìng 。 xiàn cún jiào wán quán de guān fāng guī dìng ， yòu nán sòng níng zōng jiā tài sān nián （ 1203） bān xíng de 《 qìng yuán tiáo fǎ shì lèi 》 suǒ zài de sòng dài wén shū chéng shì hé 《 míng huì diǎn 》 suǒ zài de míng dài wén shū chéng shì ， dàn tā mendōu shì wéi yī bān guān yuán guī dìng ， ér bù liè zhào lìng wén shū chéng shì 。 míng 、 qīng liǎng dài de wén shū chéng shì jī běn xiāng tóng ， wén zì jié gòu dà tǐ fēn wéi 7 gè bù fēn ： ① wén jiàn zé rèn zhě de guān xián 、 xìng míng ； ② shì yóu ； ③ zhèng wén ； ④ jié shù yǔ ； ⑤ shòu wén zhě guān fǔ míng chēng ； ⑥ xíng wén nián yuè rì ； ⑦ wén zhǒng míng chēng hé wén jiàn zé rèn zhě qiān yā 。 míng 、 qīng wén shū chéng shì zhōng shàng jí guān yuán duì xià jí xíng wén ， wèile biǎo shì quán wēi ， hái shí xíng biāo zhū zhì dù ， jí yòng hóng bǐ tián xiě xíng wén rì qī ， zài wén zhōng de guān jiàn zì yàng shàng yòng hóng bǐ juàn diǎn gòu lè ， yòng yǐ jiē shì xià jí zhù yì 。
gǔ dài wén shū de yìn zhāng yìn zhāng shì gǔ dài wén shū de zhòng yào zǔ chéng bù fēn ， wén jiàn zé rèn zhě zài wén shū de mǒu gè bù wèi qián gài yìn zhāng ， zuò wéi wén jiàn shēng xiào de biāo zhì 。 yìn zhāng yuán chēng wéi huò zuò xǐ 。 wén shū qián gài yìn zhāng ， jiàn yú jìzǎi zuì zǎo de shì gōng yuán qián 6 shì jì chūn qiū shí qī zhōng yè ， dāng shí chēng wéi xǐ shū 。 qín dài guī dìng xǐ zuò wéi huáng dì yìn zhāng de zhuān chēng ， yòng yù kè zhì 。 hàn chéng qín zhì ， huáng dì 、 zhū hóu wáng 、 huáng tài hòu de yìn zhāng chēng wéi xǐ ， qí yú guān yuán de yìn zhāng chēng wéi yìn ， huò chēng wéi zhāng 。 yìn zhāng de zì tǐ qín dài kāi shǐ yòng xiǎo zhuàn ， yǐ hòu lì dài guān yìn dū yòng xiǎo zhuàn 。 wén shū gài yìn shì wén jiàn shēng xiào de biāo zhì ， suǒ yǐ yī bān zhào lìng wén shū 、 zòu shū hé guān fǔ wǎng lái wén shū dū gài yòu wén jiàn zé rèn zhě de yìn zhāng 。
zhōng guó xiàn cún de gǔ dài wén shū yǐ qīng dài de wéi zuì duō ， yòu shàng qiān wàn jiàn 。 míng dài de wén shū yě yòu xiāng dāng shù liàng 。 cǐ wài ， duō nián lù xù chū tǔ de jiá gǔ wén 、 qīng tóng qì míng wén 、 shí kè wén zì yǐ jí zhàn guó 、 qín 、 hàn de zhú 、 mù jiǎn ， dūn huáng 、 tù lǔ fān děng dì fā xiàn de gǔ dài wén shū ， dōushì jí wéi zhēn guì de wén huà yí chǎn ， shì yán jiū zhōng guó gǔ dài wén huà de dì yī shǒu zī liào 。 jù shǐ shū jìzǎi ， zhōng guó gǔ dài zuì zǎo de wén shū shì gōng yuán qián 2000 nián qián dì shùn shí qī shǐ guān suǒ jì de 《 yú shū 》， dàn yuán jiàn zǎo yǐ bù cún 。 xiàn cún zuì zǎo de gǔ wén shū shì qīng mò kāi shǐ zài hé nán 'ān yáng chū tǔ de jiá gǔ kè cí ， shì yīn wáng shì zhàn bǔ shí suǒ kè de wén zì ， shǔ yú gōng wù wén shū ， shǐ shū jìzǎi shāng dài de wén shū hái yòu cè hé diǎn ， shì jiǎn de jí hé tǐ 。 jiǎn yǐ xiá cháng zhú 、 mù piàn zuò zài tǐ 。 bǎ cháng duǎn xiāngjiàn de jiǎn yòng pí tiáo huò sī shéng shàng xià liǎng dào biān lián qǐ lái ， jiù chéng wéi cè 。 bǎ cè bǎo cún qǐ lái jiù chéng wéi diǎn 。 diǎn cè suǒ zài nèi róng shì dāng shí shǐ guān de jì lù 。 dōng jìn hòu qī （ gōng yuán 4 shì jì mò 、 5 shì jì chū ）， zhǐ zhāng shǒu xiān bèi yòng zuò guān fǔ wǎng lái wén shū de zài tǐ ， ér zhào lìng wén shū hé zhòng yào zòu shū de zài tǐ réng yòng zhú 、 mù jiǎn ， dào suí dài zhú 、 mù jiǎn cái fèi qì bù yòng 。 cóng zhōu dài dào qīng mò ， wén shū zài tǐ hái céng shǐ yòng jīn 、 yù 、 tóng 、 tiě 、 shí 、 jiān bó děng wù ， shì wéi liǎo cháng qī bǎo cún huò zài mǒu xiē tè shū qíng kuàng xià shǐ yòng 。 wén shū zài tǐ yòng zhǐ yǐ hòu ， zhào shū yòng rǎn huáng zhǐ ， zhí zhì qīng mò 。 míng 、 qīng shí qī xiàng shàng jí guān yuán zhù hè de bǐng qǐ yòng hóng zhǐ ， yī bān wén shū dū yòng bái zhǐ 。 lì dài wén shū zhǐ shì fú miàn dà xiǎo bù yī 。 zhǐ zhāng zài tǐ yòng zhé dié shì cóng yuán dài kāi shǐ ， míng dài de zòu shū yán yòng ， chēng wéi běn ， qí yú wén shū yòng dān fú zhǐ ， zuò wéi guān yuán shēn fèn zhèng de gào mìng wén shū yòng juàn zhóu shì 。 qīng chū zhǐ shì réng yán míng zhì 。 zhōng yè yǐ hòu chú zhào lìng wén shū hé gè bié xià xíng wén zhǒng wài ， dū gǎi yòng zhé shì 。 gǔ dài wén shū de wén zhǒng qín dài yǐ qián méi yòu zhuān mén de wén zhǒng míng chēng ， tǒng chēng wéi shū ， tōng cháng yòng wén shū zài tǐ de míng chēng lái qū bié tā men de zhòng yào chéng dù 。 chūn qiū zhàn guó shí qī wén shū kāi shǐ yòu liǎo 'àn shǐ yòng mùdì jiā shàng de lǒngtǒng chēng wèi ： xíng fǎ diǎn chēng xíng shū ； jié méng wén shū chēng wéi méng shū huò zài shū ； jūn wáng fā bù mìng lìng de wén shū chēng wéi mìng shū ； shàng jí guān yuán gào jiè shǔ xià de wén shū chēng wéi yǔ shū ， děng děng 。 qín dài kāi shǐ zhì dìng 'àn bù tóng wén jiàn zé rèn zhě de shēn fèn děng jí hé xíng wén mùdì shǐ yòng wén shū de zhuān míng ， shǐ wén shū qū fēn wèixǔ duō bù tóng de zhǒng lèi ， chēng wéi wén zhǒng 。 qín 、 hàn yǐ hòu xíng chéng de xǔ duō wén zhǒng ， kě yǐ gài kuò wéi sān dà lèi ： yī shì huáng dì shǐ yòng de gè wén zhǒng ， chēng wéi zhào lìng wén shū ； èr shì chén liáo shàng shū huáng dì shǐ yòng de gè wén zhǒng ， chēng wéi zòu shū ； sān shì gè guān fǔ xiāng hù xíng wén shǐ yòng de gè wén zhǒng ， chēng wéi guān fǔ wǎng lái wén shū 。 cóng táng dài kāi shǐ ， guó jiā duì wén zhǒng de míng chēng yòu liǎo míng què de guī dìng ， yǐ hòu sòng 、 yuán 、 míng 、 qīng gè dài yědōu yòu xīn de guī dìng 。 qīng dài guī dìng de zhào lìng wén shū wén zhǒng míng chēng yòu zhào 、 gào 、 chì ， shì yán yòng míng dài wén zhǒng ； jīng cháng shǐ yòng chǔlǐ zhèng wù 、 gào jiè chén liáo de wén shū chēng wéi yù zhǐ ， shì xīn zēng de wén zhǒng ； zhì shū zài míng dài shì wén zhǒng míng chēng ， qīng dài zé zhǐ zuò wéi fā bù zhào lìng de yī zhǒng wén tǐ 。 qīng dài zòu shū yán xí míng zhì ， shǐ yòng zòu běn hé tí běn ， kāng xī nián jiān yòu xīn zēng yī zhǒng chēng wéi zòu zhé ， ér zòu běn zé zài qián lóng nián jiān tíng zhǐ shǐ yòng 。 míng dài guān fǔ wǎng lái wén shū xià xíng wén yòu zhá fù 、 tiē 、 zhào huì 、 gù dié děng wén zhǒng ， shàng xíng wén yòu zī chéng 、 chéng zhuàng 、 shēn zhuàng 、 dié chéng 、 dié shàng děng wén zhǒng ， píng xíng wén yòu zī 、 guān 、 dié děng wén zhǒng 。 qīng dài jī běn shàng yán xí míng zhì ， bìng qiě bǎ míng dài xià xíng wén jīng cháng shǐ yòng de pái wén dìng wéi fǎ dìng wén zhǒng ， zhōng yè yǐ hòu yòu zēng tiān chéng shì bǐ jiào jiǎn biàn de zhá wén zuò wéi xià xíng wén zhǒng zhī yī ， bǎ míng dài shàng xíng wén shǐ yòng de chéng zhuàng jiǎn chēng wéi chéng ， bǎ shēn zhuàng fēn wéi píng wén hé yàn wén 'èr zhǒng 。 gǔ dài wén shū de chéng shì zhōng guó fēng jiàn shè huì xíng chéng de wén shū chéng shì ， zài chēng wèi 、 yòng yǔ děng gè fāng miàn dū guàn chuānzhuó děng jí zhì jīng shén 。 jù shǐ shū jìzǎi ， qín 、 hàn shí qī duì wén shū chéng shì yǐ yòu guī dìng 。 xiàn cún jiào wán quán de guān fāng guī dìng ， yòu nán sòng níng zōng jiā tài sān nián （ 1203） bān xíng de 《 qìng yuán tiáo fǎ shì lèi 》 suǒ zài de sòng dài wén shū chéng shì hé 《 míng huì diǎn 》 suǒ zài de míng dài wén shū chéng shì ， dàn tā mendōu shì wéi yī bān guān yuán guī dìng ， ér bù liè zhào lìng wén shū chéng shì 。 míng 、 qīng liǎng dài de wén shū chéng shì jī běn xiāng tóng ， wén zì jié gòu dà tǐ fēn wéi 7 gè bù fēn ：① wén jiàn zé rèn zhě de guān xián 、 xìng míng ；② shì yóu ；③ zhèng wén ；④ jié shù yǔ ；⑤ shòu wén zhě guān fǔ míng chēng ；⑥ xíng wén nián yuè rì ；⑦ wén zhǒng míng chēng hé wén jiàn zé rèn zhě qiān yā 。 míng 、 qīng wén shū chéng shì zhōng shàng jí guān yuán duì xià jí xíng wén ， wèile biǎo shì quán wēi ， hái shí xíng biāo zhū zhì dù ， jí yòng hóng bǐ tián xiě xíng wén rì qī ， zài wén zhōng de guān jiàn zì yàng shàng yòng hóng bǐ juàn diǎn gòu lè ， yòng yǐ jiē shì xià jí zhù yì 。 gǔ dài wén shū de yìn zhāng yìn zhāng shì gǔ dài wén shū de zhòng yào zǔ chéng bù fēn ， wén jiàn zé rèn zhě zài wén shū de mǒu gè bù wèi qián gài yìn zhāng ， zuò wéi wén jiàn shēng xiào de biāo zhì 。 yìn zhāng yuán chēng wéi huò zuò xǐ 。 wén shū qián gài yìn zhāng ， jiàn yú jìzǎi zuì zǎo de shì gōng yuán qián 6 shì jì chūn qiū shí qī zhōng yè ， dāng shí chēng wéi xǐ shū 。 qín dài guī dìng xǐ zuò wéi huáng dì yìn zhāng de zhuān chēng ， yòng yù kè zhì 。 hàn chéng qín zhì ， huáng dì 、 zhū hóu wáng 、 huáng tài hòu de yìn zhāng chēng wéi xǐ ， qí yú guān yuán de yìn zhāng chēng wéi yìn ， huò chēng wéi zhāng 。 yìn zhāng de zì tǐ qín dài kāi shǐ yòng xiǎo zhuàn ， yǐ hòu lì dài guān yìn dū yòng xiǎo zhuàn 。 wén shū gài yìn shì wén jiàn shēng xiào de biāo zhì ， suǒ yǐ yī bān zhào lìng wén shū 、 zòu shū hé guān fǔ wǎng lái wén shū dū gài yòu wén jiàn zé rèn zhě de yìn zhāng 。
zhōng guó xiàn cún de gǔ dài wén shū yǐ qīng dài de wéi zuì duō ， yòu shàng qiān wàn jiàn 。 míng dài de wén shū yě yòu xiāng dāng shù liàng 。 cǐ wài ， duō nián lù xù chū tǔ de jiá gǔ wén 、 qīng tóng qì míng wén 、 shí kè wén zì yǐ jí zhàn guó 、 qín 、 hàn de zhú 、 mù jiǎn ， dūn huáng 、 tù lǔ fān děng dì fā xiàn de gǔ dài wén shū ， dōushì jí wéi zhēn guì de wén huà yí chǎn ， shì yán jiū zhōng guó gǔ dài wén huà de dì yī shǒu zī liào 。 dāng dài wén shū de yī bān lǐ jiě yī bān yǔ yán gōng jù shū dū gào sù wǒ men ： wén shū yī cí yòu liǎng gè hán yì 。 qí yī ， gè lèi jī guān huò qí tā dān wèi zhōng cóng shì wén jiàn shōu fā 、 yùn zhuǎn 、 cuī bàn 、 nǐ bàn 、 shàn yìn 、 lì juàn 、 guī dàng děng gōng zuò de rén yuán ； qí 'èr ， gè lèi gōng wén hé sī wén de tōng chēng 。 běn wén yán jiū de “ wén shū ” zhǐ hòu zhě ， jí zhǐ mǒu shì wù ( mǒu lèi wén zì cái liào ) ér fēi zhǐ mǒu zhǒng zhí wù 。 guān yú zhè yī diǎn ， lǐ xīn zài suǒ zhù 《 mì shū gōng zuò 》 yī shū zhōng shuō ：“ gài kuò dì shuō ， wén shū jiù shì zhǐ xíng wéi zhù tǐ zài shè huì huó dòng zhōng wèile yī dìng de mùdì 'ér xíng chéng bìng shǐ yòng de jù yòu tè dìng gé shì de wén zì cái liào ， shì yìng yòng xiě zuò shí jiàn zhōng de yī zhǒng cháng yòng wén tǐ 。 zhè shì yī gè jī běn de dìng yì ， shì cóng guǎng yì shàng jiǎng de 。 hé wèi “ xíng wéi zhù tǐ ”？ tā yòu shuō ： xíng wéi zhù tǐ “ shì zhǐ gè rén 、 shè huì zǔ zhì 、 zhèng dǎng jí tuán hé guó jiā zhèng quán ”。 qǐng zhù yì ， tā shuō de “ wén zì cái liào ” bìng wèi jiā “ gōng yòng ” huò “ sī yòng ” de xiàn zhì ； tā shuō de “ xíng wéi zhù tǐ ” què shì “ gōng ” yǔ “ sī ” jūn bāo kuò zài qí zhōng 。 zhè yàng ， wǒ men zì kě dé chū jié lùn ： guǎng yì de wén shū biàn shì “ gōng wén shí sī wén ” de yìng yòng wén 。 bù guò ， rén men zài rì cháng gōng zuò zhōng ， zài yòng yǔ xí guàn shàng ， shuō dào “ wén shū ” shí ， shì bù bāo kuò sī yòng de wén zì cái liào zài nèi de 。《 cí hǎi 》 shàng shuō de “ gè zhǒng gōng wén de tōng chēng ” (1979 nián bǎn ， 1533 yè ) jí shì yī lì ， zhè yě jiù shì xiá yì de wén shū de gài niàn 。
cí hǎi 》 shàng shuō de “ wén shū ” shì xiá yì de ， ér 《 xiàn dài hàn yǔ cí diǎn 》 shàng shuō de (“ zhǐ gōng wén 、 shū xìn 、 qì yuē děng ” ) què jī běn shàng shì guǎng yì de ， dàn xiǎo yú “ gōng wén ＋ sī wén ” suǒ hán gài de fàn chóu 。 zhè duì yī bān dú zhě lái shuō ， zhǐ huì zào chéng sī xiǎng de hùn luàn ， ér wú zhù yú wén mì zhī shí de pǔ jí hé zhè fāng miàn yán jiū gōng zuò de shēn rù 。 kě jiàn ， yǔ rén men rì cháng gōng zuò 、 xué xí hé shēng huó yòu shí fēn mìqiè guān xì de wén mì shù yǔ gài niàn huò dìng yì de guī fàn huà shì duō me pò qiē hé zhòng yào 'ā ! dāng dài wén shū de fēn lèi １ 、 fǎ lǜ wén shū ， shì guó jiā sī fǎ jī guān zài chǔlǐ xíng shì 、 mín shì 、 jīng jì gè lèi 'àn jiàn shí ， yǐ zhào fǎ lǜ guī dìng de chéng xù 'ér zhì zuò huò fā bù de 、 jù yòu fǎ lǜ xiào lì huò zhě suī wú fǎ lǜ xiào lì dàn yòu fǎ lǜ yì yì de shū miàn wén jiàn 。 shì dài biǎo guó jiā yì zhì ， zhōng chéng dì tǐ xiàn guó jiā fǎ lǜ jīng shén ， zūn xún fǎ lǜ guī dìng wéi fù zhū shí shī mǒu yī fǎ lǜ xíng wéi ， néng yǐn qǐ yī dìng fǎ lǜ hòu guǒ 'ér zhì zuò de wén shū 。（《 yìng yòng xiě zuò 》 1985 nián 1 qī ）
２ 、 shāng yè wén shū ， shāng yè yìng yòng xiě zuò suǒ fǎn yìng de nèi róng ， shì yóu shāng yè de shí jì gōng zuò suǒ jué dìng de ， wú lùn shì bù gào 、 tōng zhī 、 qǐng shì 、 bào gào ， hái shì jiǎn bào 、 xiāo xī 、 zǒng jié 、 tōng xùn 、 shāng yè jīng jì lùn wén dōuyào yǔ shāng yè gōng zuò yòu guān ， tǐ xiàn chū “ shāng ” zì lái 。
３ 、 jūn yòng wén shū ， tōng cháng shì zhǐ jūn duì nèi bù yǐ jí yǔ jūn wài dān wèi wǎng lái suǒ shǐ yòng de xíng wén de zǒng chēng 。 tā shì zhǐ huī zuò zhàn 、 zǔ zhì xùn liàn 、 zhǐ dǎo gōng zuò 、 hù tōng qíng bào hé jī lěi zī liào de zhòng yào gōng jù 。
４ 、 gōng guān wén shū ， fán shì yòng yú gōu tōng 、 zēng jìn 、 gǎi shàn běn qǐ yè yǔ gōng zhòng guān xì de wén zì cái liào 。 wenshu
wén shū
yì chēng wén jiàn 。 guó jiā jī guān 、 shè huì zǔ zhì 、 qǐ shì yè dān wèi huò gè rén zài shè huì huó dòng zhōng wéi chǔlǐ shì wù 、 jiāo liú xìn xī 'ér shǐ yòng de gè zhǒng zài tǐ de wén zì 、 tú biǎo 、 shēng xiàng děng jì lù cái liào 。 tā shì rén men shè huì jiāo wǎng de gōng jù , yě shì dàng 'àn de qián shēn 。 wén shū hé wén xiàn de gài niàn bù tóng , wén xiàn shì jì lù yòu zhī shí de yī qiē zài tǐ , bāo kuò de fàn wéi hěn guǎng , tú shū 、 qī kān 、 bào zhǐ 、 dàng 'àn děngdōu shì ； wén shū zhǐ shì wén xiàn de xià shǔ gài niàn zhī yī ， tā bù bāo kuò chuán bō zhī shí 、 xìn xī de chū bǎn wù ， yě bù bāo kuò yǐ bèi bǎo cún qǐ lái de lì shǐ jì lù ， shì yǔ tú shū 、 dàng 'àn děng bìng liè de gài niàn 。 wén shū hé wén jiàn de gài niàn ， yòu xiē xué zhě rèn wéi shì yòu qū bié de ： yòu de rén rèn wéi wén shū shì yī gè jí hé míng cí ， shì zǒng tǐ de gài niàn ， ér wén jiàn zhǐ shì qí zhōng yǐ wén zì wéi biǎo shù xíng shì de nà yī bù fēn ， yě zuò wéi dān fèn shū miàn jì lù de chēng wèi ， hái yòu de rén zé zhèng xiāng fǎn ， rèn wéi wén jiàn shì guǎng yì cí ， shì zǒng tǐ gài niàn ， ér wén shū zhǐ shì qí zhōng yī gè zhǒng lèi ， zhuān zhǐ shū miàn wén jiàn 。
wén shū yī cí zǎo zài hàn dài jí yǐ shǐ yòng ， rú 《 shǐ jì · xiōng nú chuán 》：“ wú wén shū yǐ yán yǔ wéi yuē shù ”；《 hàn shū · xíng fǎ zhì 》：“ wén shū yíng yú jǐ gé ， diǎn zhě bù néng biàn dǔ 。” ér wén jiàn yī cí zé chí zhì qīng mò cái chū xiàn ， cǐ hòu 'èr zhě jīng cháng hùn yòng ， suí zhe xiàn dài shè huì wén shū zhì zuò cái liào de kuò zhǎn hé jìzǎi fāng shì de biàn huà ， wén shū hé wén jiàn de nèi hán yě zhú jiàn kuò dà 。 zài wài wén zhōng ， wén shū 、 wén jiàn yǐ zhì wén xiàn zé jī běn méi yòu qū bié 。 yīng wén record yī cí ， tōng cháng yì wéi jì lù 、 jìzǎi ， àn guó jì dàng 'àn lǐ shì huì suǒ biān 《 dàng 'àn shù yǔ cí diǎn 》 (1984) de jiě shì wéi ：“ yóu jī guān 、 tuán tǐ 、 zǔ zhì huò gè rén zài lǚ xíng qí fǎ dìng zhí zé huò chǔlǐ shì wù zhōng chǎn shēng 、 shōu dào bìng bǎo cún de rèn hé xíng shì hé zài tǐ de xìn xī jì lù 。” zhè gè jiě shì suī yòu xiē piān xiàng yú dàng 'àn ， dàn yǔ zhōng guó wén shū de gài niàn zuì wéi jiē jìn ； yīng wén document yī cí ， tōng cháng yì wéi wén jiàn huò wén xiàn ， àn 《 dàng 'àn shù yǔ cí diǎn 》 de jiě shì wéi ：“ zài tǐ yǔ jì lù yú qí shàng de xìn xī de jié hé tǐ ， kě yòng zuò píng zhèng huò cān kǎo 。” zhè gè jiě shì jiè yú wén jiàn hé wén xiàn zhī jiān ， ér gèng jiē jìn yú wén xiàn 。 qí tā yǔ zhǒng rú fǎ yǔ 、 dé yǔ 、 xī yǔ 、 é yǔ děng yě jī běn rú cǐ 。
wén shū jiù qí xíng chéng zhě hé shǐ yòng fàn wéi ， kě fēn wéi gōng wù wén shū hé sī rén wén shū liǎng dà lèi 。 gōng wù wén shū zhǐ guó jiā jī guān 、 shè huì zǔ zhì hé qǐ shì yè dān wèi zài lǚ xíng qí zhí wù de huó dòng zhōng chǎn shēng hé shǐ yòng de wén shū ； sī rén wén shū zhǐ gè rén 、 jiā tíng huò jiā zú zài chù lǐ zì shēn shì wù de huó dòng zhōng chǎn shēng hé shǐ yòng de wén shū , rú xìn jiàn 、 bǐ jì 、 qì yuē 、 shū gǎo 、 jiā pǔ děng 。 gōng wù wén shū tōng cháng jiǎn chēng wéi gōng wén ， shì wén shū zhōng de zhù yào bù fēn ， yě shì wén shū xué de zhù yào yán jiū duì xiàng 。 gōng wén de zhǒng lèi ， yǐ qí lái yuán kě fēn wéi shōu wén 、 fā wén hé nèi bù wén shū ； yǐ qí xíng wén guān xì kě fēn wéi shàng xíng wén 、 píng xíng wén hé xià xíng wén ； yǐ qí chuán bō fàn wéi kě fēn wéi gōng bù yòng wén shū 、 jī mì wén shū hé nèi bù wén shū ； yǐ qí xìng zhì hé yòng tú kě fēn wéi fǎ guī wén shū hé rì cháng xíng zhèng guǎn lǐ wén shū ； yǐ qí zhì fā jī guān kě fēn wéi dǎng pài tuán tǐ wén shū 、 guó jiā xíng zhèng jī guān wén shū 、 qǐ yè shì yè dān wèi wén shū děng ； yǐ qí wén zhǒng de yìng yòng fàn wéi kě fēn wéi tōng yòng wén shū hé zhuān yòng wén shū 。 zuò wéi guǎn lǐ guó jiā shì wù hé jìn xíng shè huì jiāo wǎng de zhòng yào gōng jù ， gōng wén jù yòu rú xià tè zhēng ：① bì xū yóu fǎ dìng de zuò zhě zhì chéng hé fā bù ， jí yǐ fǎ chéng lì bìng néng yǐ zì jǐ de míng yì xíng shǐ quán lì hé gēn jù zì jǐ de zhí néng hé quán xiàn zhì fā gōng wén ；② gōng wén dài biǎo jī guān de fǎ dìng quán wēi ， yě shì chǔlǐ shì wù de yǐ jù ， jù yòu shī zhèng xiào yòng ， bì xū guàn chè zhí xíng ；③ gōng wén de zhǒng lèi 、 yòng tú 、 tǐ shì yǐ jí chǔlǐ chéng xù yī bān dōuyòu míng què guī dìng ， yǐ wéi hù tā de quán wēi xìng hé yán sù xìng ， bǎo zhèng néng jí shí 、 zhǔn què dì chǔlǐ shì wù 。
xiàn dài yòu xiē xué zhě tí chū wén jiàn ( jí wén shū ) yùn dòng ( shēng mìng ) zhōu qī lǐ lùn ， rèn wéi wén jiàn cóng qí chǎn shēng zhì xiāo wáng yòu yī gè guò chéng ， zhè gè guò chéng kě fēn wéi rú xià jǐ gè jiē duàn ：
yī shì zhì zuò jiē duàn ， jí shū miàn wén jiàn de zhuàn xiě 、 biǎo gé wén jiàn de shè jì yǔ tián xiě 、 tú shì wén jiàn de huì zhì 、 yīn xiàng wén jiàn de lù zhì 、 jī dú wén jiàn de shū rù děng 。 qí zhì zuò tōng cháng shì yóu gè dān wèi de lǐng dǎo rén 、 yè wù rén yuán 、 mì shū rén yuán yǐ jí qí tā gè zhǒng gōng zhí rén yuán huò sī rén lái wán chéng de 。
èr shì xiàn shí shǐ yòng jiē duàn ， zhè shí de wén jiàn chù zài chuán dì 、 yùn zhuǎn 、 chéng bàn hé zhí xíng guò chéng zhōng ， zàn shí cún fàng zài zhì zuò 、 shōu dào hé chéng bàn de dān wèi huò gè rén shǒu zhōng 。 zhè yī jiē duàn de gōng zuò ， yě shì yóu lǐng dǎo rén 、 yè wù rén yuán 、 mì shū rén yuán yǐ jí qí tā gè zhǒng gōng zhí rén yuán huò sī rén lái wán chéng de 。 chǔyú zhè yī jiē : Pink-collar, instrument n.: amanuensis, clerk, pusher, secretary, writ, writer, a correspondence clerk, pen [pencil] pusher, document, copy clerk, book, official despatch, person employed in an office, a shop, etc to keep records, accounts, etc n. document écrit;
secrétaire bàn shì yuán , shì wù yuán wài jiāo zhèng zhì wén zhǒng guó jì gōng zuò zhāo pìn xiě zuò qiú zhí wén huà qīng dài guǎng gào gōng gòng guān xì jiào yù xué cèhuà shū tú shū chuán bō bǎi kē cí diǎn cí huì dú tè wén xiàn fǎ lǜ zì jù wén jiàn guān zhí qīng cháo gǔ dǒng bǎi kē dà quán gèng duō jiēguǒ ...