|
|
【 chǎn shēng bèi jǐng】
shí yàn jiào yù xué shì yī zhǒng yǐ jiào yù shí yàn wéi biāo zhì de jiào yù sī cháo。 19 shì jì 30 nián dài， zài dé guó shēng lǐ xué jiā mǐ lè（ johannesmiller） de chàng dǎo xià， shēng lǐ xué zhú jiàn chéng wéi yī mén qīng xiàng yú shí yàn de dú lì kē xué， tóng shí yě wéi xīn lǐ xué zhǔn bèi liǎo tā zuò wéi yī mén kē xué suǒ bì xū de zì rán kē xué zhī shí hé shí yàn yán jiū de fāng fǎ。
zài jīng yàn zhù yì hé shí zhèng zhù yì yǐ jí shí yàn shēng lǐ xué de yǐng xiǎng xià， zuò wéi qí biāo zhì de dé guó xīn lǐ xué jiā féng tè 1897 nián zài lāi bǐ xī dà xué chuàng shè liǎo shì jiè shàng dì yī gè xīn lǐ xué shí yàn shì， zhì cǐ， shí yàn xīn lǐ xué dé yǐ dàn shēng hé fā zhǎn。 féng tè lì yòng zhè gè shí yàn shì péi yǎng liǎo yī dà pī xué shēng， zài zhè yàng de bèi jǐng xià， shí yàn jiào yù jiā de zǎo qī jiào yù shí yàn hěn nán hé xīn lǐ shí yàn fēn kāi。 wú lùn zài sī xiǎng hé fāng fǎ shàng， shí yàn xīn lǐ xué dū wéi shí yàn jiào yù sī xiǎng tí gōng liǎo kě yǐ zhí jiē jiè jiàn hé xī qǔ de dōng xī。
【 shí yàn jiào yù xué dàn shēng】
1901 nián， dé guó jiào yù jiā méi yī màn shǒu xiān jiāng shí yàn jiào yù sī xiǎng chēng wéi “ shí yàn jiào yù xué ”， 1907 nián， dé guó jiào yù jiā lā yī yòu chū bǎn liǎo《 shí yàn jiào yù xué 》 yī shū， xì tǒng chǎn shì liǎo shí yàn jiào yù sī xiǎng。 suí hòu zhòng duō de jiào yù xué jiā jiā yǐ fā zhǎn。 shí yàn jiào yù xué jiā rèn wéi， yīnggāi cóng shí yàn xīn lǐ xué de jiǎo dù chū fā， cǎi yòng xīn lǐ xué shí yàn de fāng fǎ lái fēn xī hé yán jiū jiào yù wèn tí。
méi yī màn rèn wéi， yǐ wǎng de jiào yù lǐ lùn quē fá jīng què de gēn jù， zhǐ bù guò shì lún lǐ de gòu zào huò gè rén jīng yàn de jí hé， róng yì dǎo zhì jiāng cuò wù zhù zhāng zhǐ dǎo shí jiàn de hòu guǒ。 wèile shǐ rén men liǎo jiě cǎi yòng mǒu zhǒng jiào yù shǒu duàn de lǐ yóu， méi yī màn qiáng diào yǐ shí yàn de fāng shì yán jiū jiào yù wèn tí， bìng shǒu xiān bǎ xīn lǐ shí yàn de fāng fǎ yìng yòng dào jiào yù yán jiū zhōng， kāi liǎo " shí yàn jiào yù xué " zhī xiān hé。
yǔ méi yī màn tóng shí dài de lā yī， rèn wéi yǐ wǎng de jiào yù xué zhī suǒ yǐ shī zhī kōng fàn， qí yuán yīn quán zài yú wèi jīng shí yàn。 tā cóng shí yàn xīn lǐ xué chū fā yùn yòng guān chá、 shí yàn、 tǒng jì děng kē xué fāng fǎ， duì jiào yù xué yuán lǐ hé jiào xué fǎ de gēn jù jìn xíng liǎo tàn suǒ， bìng zài cǐ jī chǔ shàng shǒu zhù liǎo《 shí yàn jiào yù xué 》。
méi yī màn hé lā yī de gōng zuò xùn jí yǐn qǐ liǎo rè liè xiǎng yìng， shí yàn jiào yù sī cháo fēng xíng yī shí， bìng cóng dé guó xùn sù kuò zhǎn dào yīng、 měi děng guó， xíng chéng liǎo 19 shì jì mò 20 shì jì chū de 'ōu měi jiào yù shí yàn rè cháo。
【 shí yàn jiào yù xué de tè diǎn】
shí yàn jiào yù xué de tè diǎn zài yú yòng zì rán kē xué shí yàn de fāng fǎ lái yán jiū jiào yù wèn tí， qiáng diào duì yán jiū xiàn xiàng jiā yǐ jiǎn huà， jiāng shòu jiǎn yàn de fāng shì、 yīn sù、 tiáo jiàn yǔ qí tā wú guān yīn sù yán gé gé kāi， bìng jiè zhù shí yàn yí qì、 tè shū shè bèi yǐ jí mǒu xiē rén wéi fāng fǎ lái guān chá shí yàn duì xiàng zài jiào yù guò chéng zhōng de fā zhǎn、 biàn huà tè diǎn； qiáng diào fēn zǔ bǐ jiào hé yǐ tǒng jì de fāng fǎ dìng liàng dì jiǎn yàn shí yàn jiēguǒ de kě kào xìng， yǐ fā xiàn jiào yù biàn liàng jiān de yīn guǒ guān xì， bìng jù cǐ jiē shì jiào yù yuán lǐ， què lì jiào yù yuán zé。 zhè jiù shǐ jiào yù shí yàn cóng zǎo xiān de jiào gǎi shì yàn xìng zhì de cháng shì xìng shí jiàn zhuǎn biàn wéi kē xué zhù yì fàn shì xià de jù yòu yán gé cāo zuò guī fàn de jiào yù yán jiū jī běn fāng fǎ。
zài jiào yù shí yàn xué de tuī dòng xià， shí yàn fāng fǎ yǐn rù jiào yù yán jiū lǐng yù， kè fú yǐ wǎng jiào yù lǐ lùn yán jiū zhōng de sī biàn jiā lì zhèng shì de gù yòu quē xiàn， xíng chéng liǎo zhù zhòng dìng liàng、 zhuī jiū yuán yīn de jiào yù shí yàn de jī běn xíng shì。
【 lài yī de《 shí yàn jiào yù xué 》】
《 shí yàn jiào yù xué 》 (experimentalpedagogy)， 20 shì jì chū dé guó shí yàn jiào yù xué pài de zhù yào dài biǎo zuò。 w·a· lài yī zhù。
lài yī (wilhelmaugust， lay， 1862 héng 1926)， dé guó zhù míng jiào yù xué jiā， xīn lǐ xué jiā， shì yǔ méi yì màn (ernastmeuman) qí míng de shí yàn jiào yù xué de chuàng shǐ rén。
lài yī 1892 nián chū bǎn《 lǐ kē jiào xué fǎ》 yī shū。 1893 nián shòu pìn dān rèn kǎ 'ěr sī lǔ 'è shī fàn xué xiào jiào shī、 hòu shēng wéi xiào cháng， zài gāi xiào gōng zuò dá 30 nián zhī jiǔ， tā de xǔ duō jiào yù shí yàn chéng guǒ dōulái zì zài gāi xiào jí gāi xiào fù shǔ xiǎo xué de shí yàn。 tóng nián tā chuàng bàn liǎo yī gè xiǎo xíng de sī lì shí yàn jiào yù yán jiū suǒ。 1897 héng 1898 nián fā biǎo yòu guān xué xiào gōng zuò de shí yàn bào gào rú《 zhèng zì jiào shòu fǎ》、《 suàn shù jiào shòu fǎ》， xiàng yī bān de jiào yù xué jiā jí xīn lǐ xué jiā xuān chuán shí yàn jiào yù xué 。 cǐ hòu biàn zhuān lì cóng shì shí yàn jiào yù kē xué shì yè。
1903 nián tā xiàng hā léi (halle) dà xué tí jiāo liǎo míng wéi《 shí yàn de jiào xué》 de yán jiū lùn wén， bèi shòu yú míng yù zhé xué bó shì xué wèi。 yì nián， zài dì yī jiè guó jì xué xiào wèi shēng dà huì hé dì yī jiè shí yàn xīn lǐ xué dà huì shàng， tā hūyù zài gè dà xué jí shī fàn xué xiào、 dà chéng shì de xiǎo xué xiào pǔ biàn shè lì shí yàn jiào yù yán jiū shì。
1906 nián 9 yuè lài yī kāi shǐ zài kè lì sī tǎn ní yà (christiania) dà xué jiǎng shòu shí yàn jiào yù xué kè chéng。 1904 héng 1906 nián jiān tā yǔ méi yì màn lián hé chuàng bàn， biān ji《 shí yàn jiào yù》 zá zhì， shēng míng dà zhèn。 1907 nián， yīn yǔ méi yì màn yì jiàn fēn qí， suì cí qù zá zhì zhí wù。
lài yī yī shēng zhù shù shèn fēng， céng jīng kān xíng de yán jiū zhuān zhù yuē 20 zhǒng， zá zhì lùn wén 60 yú piān。 chú liǎo《 shí yàn jiào yù xué 》 jí yǐ shàng tí dào de《 lǐ kē jiào xué fǎ》、《 zhèng zì jiào shòu fǎ》 hé《 suàn shù jiào shòu fǎ》 zhī wài， jiào zhòng yào de hái yòu《 xíng dòng xué xiào》 (1911 nián )、《 jiào yù xué yǔ jiào shòu xué》 (1913 nián )，《 xīn jiào yù kē xué dà gāng》 (1921 nián ) děng。
lài yī de《 shí yàn jiào yù xué 》 yú 1903 nián zài dé guó de wēi sī bā dēng shǒu cì chū bǎn ( chū míng wéi《 shí yàn jiào xué lùn》 )； 1907 nián zuò wéi“ zì rán hé jīng shén shì jiè” cóng shū de yī zhǒng zài bǎn； 1910 nián fā hángdì sān bǎn。 chū bǎn yǔ zài bǎn xiāng yì， zài bǎn yì yǔ dì sān bǎn bù tóng。 chū bǎn bù guò cè zhòng yú xīn lǐ xué de xù shù， zhì dì sān bǎn shǐ jù jiào yù xué tǐ xì。 gāi shū zhèng shì chū bǎn hòu zài shì jiè gè guó zào chéng hěn dà yǐng xiǎng， céng bèi yì chéng duō zhǒng wén zì chū bǎn， rú bō xī mǐ yà wén、 é wén、 rì wén、 yīng wén、 fǎ wén、 sài 'ěr wéi yà wén、 xī bān yá wén、 jié kè wén děng。 yīng yì běn yóu wēi 'ěr (a·weil) hé shī huá cí (e.k.schwartz) cóng dì sān bǎn yì chū， zhōng wén běn zé yóu yīng wén běn yí yì 'ér chéng， fān yì zhě wéi jīn shù róng、 huáng jué mín， 1938 nián 7 yuè yóu shāng wù yìn shū guǎn yǐ“ xiàn dài jiào yù míng zhù” míng yì fā xíng dì yī bǎn。 zhōng yì běn yuē 20 wàn zì， jìn 300 yè。
gāi shū zhōng yì běn zhèng wén zhī qián yòu lài yī zài 1917 nián qiū jì yú kǎ 'ěr sī lǔ 'è zhuàn xiě de qián sān bǎn zì xù ( shǔ dì yī bǎn 1907 nián )、 yīng yì zhě xù jí lā dǒu yé wéi (p.r.radosavljevich) jiào shòu de cháng piān xù wén《 lài yī bó shì jí qí duì jìn dài jiào yù de gòng xiàn》。 běn shū zhèng wén yóu sì dà bù fēn zǔ chéng：
yī、 shí yàn jiào yù xué de xìng zhì yǔ yì yì
（ yī） shí yàn jiào yù fā zhǎn yǐn lùn
（ èr） yán jiū de fāng fǎ jí shí yàn jiào yù de xìng zhì
（ sān） cóng shí yàn jiào yù xué jí pǔ tōng jiào yù xué de guān diǎn lái kàn jiào yù de xìng zhì yǔ wèn tí
èr、 pǔ tōng jiào yù xué lǐng yù zhōng de yán jiū
（ yī） gè bié jiào yù
（ èr） zì rán jiào yù
（ sān） shè huì jiào yù
sān、 jiào xué lǐng yù zhōng de yán jiū
（ yī） yòu jī xìng de kè chéng
（ èr） tǒng yī de xué xiào xì tǒng： nán nǚ tóng xué
（ sān） jiào xué fāng fǎ
sì、 huí gù yǔ qián zhān ( fù zhù )
lài yī rèn wéi， shí yàn jiào yù xué yǔ jiù jiào yù xué yòu zhe gēn běn de qū bié； jiào yù shí yàn guò chéng bāo kuò sān gè xiāng hù lián xì、 bù kě fēn gē de jiē duàn。 tā zhì dìng liǎo yǔ chuán tǒng jiào yù dà bù xiāng tóng de yòu jī xìng kè chéng jìhuà， bìng què lì liǎo“ xíng dòng” zài jiào yù guò chéng zhōng de zhòng yào dì wèi。
（ yī） guān yú shí yàn jiào yù xué yǔ jiù jiào yù xué de qū bié
lài yī qiáng diào zhǐ chū， jiù jiào yù xué hé xīn jiào yù xué ( jí shí yàn jiào yù xué ) de zhù yào qū bié zài yú sōu jí jīng yàn de fāng shì hé yán jiū de fāng fǎ bù tóng。 jiù jiào yù xué yǐ zhī jué、 nèixǐng de guān chá jí duì bié rén de guān chá zuò gēn jù， zhè xiē fāng fǎ shì yuǎn yuǎn bù gòu de， ér qiě hái shī zhī yú kōng fàn yì lùn jí xiàn yú dú duàn； yòu xiē yǐ jīng yàn wéi zhù dàn wèi jīng guò shí yàn jiǎn yàn。 zuò zhě rèn wéi， zhǐ yòu cóng jīn ròu yùn dòng、 gǎn jué xiǎng xiàng、 jì yì、 yì zhì děng xīn lǐ hé shēng lǐ liǎng fāng miàn qù yán jiū 'ér tóng， cái néng wéi jiào yù xué lǐ lùn tí gōng kē xué yǐ jù。
shí yàn jiào yù píng jiè guǎng fàn de guān chá、 tǒng jì hé shí yàn lái bǔ chōng jiù jiào yù xué yán jiū fāng fǎ de bù zú、 shǐ zhī rì qū jīng mì。 shí yàn jiào yù xué shì jiù jiào yù xué de kuò chōng hé yán mì huà， suǒ yǐ kě chēng zhī wéi yī zhǒng wán zhěng de jiào yù xué， tā bù jǐn jǐn shì shí yàn xīn lǐ huò jiào yù xīn lǐ， yīn wéi tā de yán jiū duì xiàng bù xiàn yú xīn lǐ fāng miàn。 shí yàn jiào yù xué duì yú 'ér tóng de shēng wù xué de、 rén lèi xué de、 wèi shēng de、 jīng jì de、 lún lǐ de、 dào dé de、 shěn měi de hé zōng jiào de jīng yàn yǐ jí 'ér tóng de shè huì huán jìng dōuyào píng jiè guān chá、 tǒng jì hé shí yàn de fāng fǎ jiā yǐ tàn tǎo。 tā zhǐ chū， jiào yù lǐ lùn gōng zuò zhě yìng cóng zōng hé shí yàn、 tǒng jì、 xì tǒng guān chá jí shēng wù xué、 zhé xué jī chǔ liǎng gè fāng miàn de xiāng hù guān xì lái cù jìn jiào yù xué de jìn yī bù fā zhǎn。
zuò zhě rèn wéi， yòu xì tǒng de guān chá、 tǒng jì jí jiào yù shí yàn， cóng zǒng tǐ shàng jiǎng wú fēi shì xiàng lái de guān chá hé jīng yàn， bù guò xīn jiào yù xué jí shí yàn jiào yù xué de jīng yàn bǐ jiù jiào yù xué yào guǎng bó、 tòu chè、 zhǔn què、 kě kào bà liǎo， yīn cǐ， shí yàn jiào yù xué de yán jiū fāng fǎ kě yǐ gěi rén men yī zhǒng bǐ jiù jiào yù xué kě kào de píng liàng cháng tài huò biàn tài de jiào yù xiàn xiàng yǐ jí píng liàng xué shēng gè xìng de gōng jù。
lài yī zhǐ chū， shí yàn jiào yù xué de yán jiū fāng fǎ hé jiēguǒ jí lián dài de zhuàng kuàng dōuyòu zhǔn què de guī dìng， zhè zhǒng yán jiū zài shì jiè shàng gè zhǒng bù tóng de dì fāng dōukě yǐ jiā yǐ kòng zhì、 kuò chōng hé zēng qiáng， tā kě zài bù tóng wén míng de mín zú zhōng bǎo zhèng jiào yù xué de kě kào qiě bù duàn de fā zhǎn。 zhè zhǒng yōu diǎn shì jiù jiào yù xué suǒ bù néng tí gōng de。 jiù jiào yù xué zhǐ jiāng xīn lǐ xué yǔ lún lǐ xué zuò wéi fǔ zhù kē xué， shí yàn jiào yù xué zé hái yào kào quán tǐ shēng wù de、 zhé xué de kē xué。 suǒ wèi shēng wù kē xué shì zhǐ yán gé de shēng wù xué、 shēng tài xué、 jiě pōu xué、 shēng lǐ xué、 wèi shēng xué、 xīn lǐ zhì liáo xué、 jīng shén zhì liáo xué。 suǒ wèi zhé xué kē xué shì zhǐ zhī shí de lǐ lùn jí rèn shí lùn、 zhèng zhì jīng jì kē xué、 lún lǐ xué、 měi xué、 zōng jiào zhé xué。 yīn cǐ， shí yàn jiào yù xué de jī chǔ bǐ jiù jiào yù xué guǎng bó 'ér shí zài。
lài yī rèn wéi， shí yàn jiào yù xué yǔ qí tā xīn chuàng lì de dōng xī yī yàng bì xū yǔ wù jiě yǔ chéng jiàn zuò dǒu zhēng。 tā liè jǔ liǎo shè huì shàng duì shí yàn jiào yù xué de zhǒng zhǒng wù jiě bìng zhú tiáo biàn bó。
（ èr） guān yú jiào yù shí yàn de sān gè jiē duàn
1 ． jiǎ shè jiē duàn ( jiǎ dìng de chéng lì )。 zuò zhě bìng bù pái chì jiù jiào yù xué de yī qiē yán jiū chéng guǒ hé shí jì jīng yàn， tā zhǐ shì pī píng jiù jiào yù xué wǎng wǎng zhǐ yòng yǎn yì guī nà fǎ bǎ jīng yàn shàng shēng wéi yuán zé、 yuán lǐ， ér zuò wéi xīn jiào yù xué de shí yàn jiào yù xué què yào qiú zhè xiē yóu jīng yàn shēng huá de yuán zé、 yuán lǐ yòng shí yàn jìn xíng yàn zhèng。 zài jiù jiào yù xué zhōng zuò wéi zuì zhōng chǎn wù de xǔ duō bèi rèn wéi kě kào de fāng fǎ、 xué shuō huò lǐ lùn zài shí yàn jiào yù xué zhōng jǐn shì yī zhǒng zuì chū de jiǎ dìng， zhè zhǒng jiǎ dìng shì fǒu zhèng què huò zhǐ zài mǒu tè shū fāng miàn zhèng què huò zhǐ yòu yī bù fēn zhèng què dōuyòu dài jiǎn yàn。“ jiǎ dìng” shì jiù jiào yù hé shí yàn jiào yù xué zhī jiān de lián jiē。
2． shí yàn jiē duàn ( shí yàn de jìhuà yǔ zhí xíng )。 lài yī qiáng diào， jiào yù shí yàn de qíng jìng bì xū jiǎn huà， gèng yào fú hé jiào shì de tè diǎn。 jiāng gè zhǒng qíng jìng jiǎn dān huà yǐ zhì zài kě néng de fàn wéi nèi、 zài yī dìng shí jiān nèi zhǐ yòu yī zhǒng yuán yīn néng fā shēng zuò yòng， jiè cǐ kě yǐ què dìng gè zhǒng yuán yīn zài jiēguǒ zhōng suǒ zhàn de dì wèi。 bì xū zài tè bié jiǎn dān huà de qíng jìng zhōng lái guān chá gù yì yǐn qǐ de xiàn xiàng。 tā rèn wéi， jiào yù shí yàn bì xū mǎn zú de yī gè tiáo jiàn jiù shì： shí yàn shí de qíng jìng yǔ jiào shì zhōng jiào xué de qíng jìng yuè xiāng sì yuè hǎo。 zuò zhě zhù zhāng yǐ yòu shí jì jīng yàn de jiào shī 'ér bù shì xùn liàn yòu sù de xīn lǐ xué jiā lái chōng dāng shí yàn jiào yù de zhùjué。 tā rèn wéi： jǔ fán jiǎ dìng de chéng lì、 jiào yù de yán jiū、 jìhuà yǔ shí xíng、 jiēguǒ de jiě shì、 zhèng shí jí zài shí jì jiào yù gōng zuò shàng de yìng yòng， zhǐ yòu cóng cháng qī de shí jì jīng yàn zhōng jīng guò gè fāng miàn lǐ lùn hé shí jì shàng de shì yàn de jiào yù jiā、 jiào shī cái néng gòu shèng rèn， ér bù bì yòu suǒ wèi tè shū de xué xiào xīn lǐ xué jiā。
3． yìng yòng jiē duàn ( zài shí jì gōng zuò zhōng zhèng míng suǒ dé jiēguǒ de zhǔn què xìng )。 zuò zhě rèn wéi， shí yàn jiào yù xué bù tóng yú shí yàn xīn lǐ xué， shí yàn xīn lǐ xué gèng zhù zhòng yī bān xīn lǐ guò chéng de fēn xī， ér shí yàn jiào yù xué gèng zhù zhòng duì shí yàn suǒ dé zhī shí jiā yǐ yùn yòng， zhè zhǒng shí jì yìng yòng bù jǐn shì shí yàn jiào yù xué de zuì zhōng mùdì suǒ zài， yě shì jìn yī bù jiǎn yàn shí yàn jiēguǒ shì fǒu zhèng què de jī huì。
（ sān） guān yú yòu jī xìng kè chéng
lài yī rèn wéi， chuán tǒng xué xiào de zhū duō bì duān， zhù yào shì yóu yú kè chéng jìhuà zhōng gè kē mù zhī jiān quē fá lián xì、 háo wú xì tǒng xìng kě yán， yīn cǐ， xué shēng de gè zhǒng néng liàng bāo kuò shí jiān hé jīng lì dà shòu cuī cán。 zuò zhě qiáng diào zhǐ chū， jiāng yī zhǒng yòu jī xìng de kè chéng lái qǔ dài gè zhǒng kē mù duī jī 'ér chéng de zá luàn wú zhāng de kè chéng， shí zài shì kè bù róng huǎn de liǎo。 wèicǐ， tā zhì dìng liǎo yǐ xià xiáng xì de kè chéng jìhuà：
lài yī fǎn duì hè 'ěr bā tè zhù zhì zhù yì hé xíng shì zhù yì de kè chéng jìhuà。 tā rèn wéi， jiào yù hé jiào xué jiù shì gěi xué shēng yǐ yǐng xiǎng cóng 'ér yǐn qǐ tā men fǎn yìng de huó dòng。 jiào xué guò chéng zhōng xué shēng de fǎn yìng dòng zuò shì 'àn gǎn shòu ( huò dé cì jī ) → lèi huà ( huò tóng huà )→ mó nǐ ( biǎo xiàn ) sān bù jìn xíng de， qí zhōng biǎo xiàn huò mó nǐ jù yòu zhòng yào yì yì， yīn wéi zhǐ yòu tōng guò zhè yī bù zhòu， xué shēng cái néng biǎo xiàn zì jǐ de zhù dòng xìng hé yòu suǒ xíng dòng。 zuò zhě zài cǐ rèn shí jī chǔ shàng zhì dìng de yòu jī xìng kè chéng jìhuà， bǎ jiào xué fēn wéi“ shí wù guān chá” hé“ xíng shì mó nǐ” liǎng bù fēn。 tā rèn wéi，“ biǎo xiàn” duì yú“ guān chá” hé“ lèi huà” yòu jī jí de yǐng xiǎng，“ xíng shì jiào xué” duì“ shì shí jiào xué” yě fā shēng yǐng xiǎng。 tā men zhī jiān de zuò yòng shì jiāo hù de。
cóng guān chá zhuóshǒu de“ shì shí jiào xué” bāo kuò zì rán yán jiū de xué kē jí wén huà de xué kē liǎng gè fāng miàn。 zì rán yán jiū ( yīn guǒ lǐng yù ) de xué kē yóu zì rán lì shǐ、 zì rán kē xué、 dì lǐ、 tiān wén zǔ chéng； wén huà de xué kē ( jí mù biāo yǔ jià zhí lǐng yù ) bāo kuò lì shǐ、 zhèng zhì xué、 jīng jì xué、 shè huì xué、 xīn lǐ xué、 lùn lǐ xué、 dào dé yǔ zōng jiào jiào xué、 jiào yù de kē xué。 cóng biǎo xiàn zhuóshǒu de“ xíng shì jiào xué” zhù yào yóu xià liè jǐ bù fēn zǔ chéng： lì tǐ de biǎo xiàn， sù mó、 shí yàn、 dòng zhí wù yǎng hù ( shǒu gōng )； shù xué de biǎo xiàn， jī xiè huà、 jǐ hé、 suàn shù； yòng yǔ wén de biǎo xiàn， shuō huà、 yuè dú、 xiě zì、 bèi sòng； shī、 sǎnwén、 zuò wén děng de mó fàn biǎo xiàn； tòu shì de huà fǎ、 sù xiě、 huì huà、 sù mó děng biǎo xiàn； yīnyuè de biǎo xiàn， chàng gē； tiáojì de， xì jù biǎo yǎn、 yóu xì、 tiào wǔ、 tǐ cāo； zì wǒ de biǎo xiàn，“ xué xiào hé shè huì” zhōng de lǐng xiù。
（ sì）“ xíng dòng” shì jiào yù guò chéng de jī běn zhǔn zé
lài yī gēn jù shí yàn yán jiū 'ér jiàn lì de shí yàn jiào yù xué ， zǒng jié liǎo xué shēng duì zhōu wéi huán jìng zuò chū fǎn yìng zhī xíng dòng de yī bān lǐ lùn。 xué shēng zuì chū lì yòng guān chá huò dé yìn xiàng hé zhī jué， rán hòu zài yì shí lǐ jiā gōng gè zhǒng yìn xiàng hé zhī jué， zuì hòu tōng guò gè zhǒng dòng zuò bǎ suǒ gǎn shòu、 jiā gōng de gè zhǒng yìn xiàng hé zhī jué biǎo xiàn chū lái。 xué shēng yǔ zhōu wéi de huán jìng yòu zhe shuāng xiàng hù dòng zuò yòng， tā men zài rì cháng shēng huó zhōng yī miàn gǎn shòu dào zhōu wéi huán jìng de yǐng xiǎng， yī miàn yòu duì zhōu wéi huán jìng fā shēng fǎn yìng。 zuò zhě rèn wéi， yán jiū hé chǎn míng xué shēng duì zhōu wéi huán jìng zuò chū fǎn yìng de xíng dòng yìng chéng wéi quán bù jiào yù xué de jī chǔ hé zhù yào rèn wù， suǒ yǐ， lài yī de shí yàn jiào yù xué yòu chēng“ xíng dòng jiào yù xué”。
zuò zhě rèn wéi，“ lèi huà” huò“ tóng huà” shì duì gǎn zhī yìn xiàng de zhěng lǐ，“ gǎn shòu”、“ lèi huà” zhǐ shì wán zhěng xíng wéi zhōng de liǎng gè zhòng yào huán jié。 yī gè xíng wéi bì xū yǐ“ dòng zuò” biǎo xiàn chū lái， zhǐ yòu zhè yàng， xīn lǐ fǎn yìng guò chéng cái suàn wán chéng。 yīn cǐ， zuò zhě yòu qiáng diào， huó dòng、 dòng zuò、 biǎo xiàn shì xīn lǐ fā zhǎn de jī chǔ， ér huó dòng yǐ jí yóu cǐ 'ér chǎn shēng de xīn lǐ guò chéng shì“ xíng dòng xué xiào” hé“ dòng zuò de” jiào yù xué zhōng zuì zhù yào bù fēn， biǎo xiàn、 huó dòng huò xíng dòng yìng chéng wéi xué xiào jiào yù de zhōng xīn huán jié、 shì jiào yù guò chéng de jī běn zhǔn zé。
zuò zhě shǒu cì zuò liǎo guān yú pīn zì hé suàn shù jiào xué fǎ de shí yàn， tā zhèng míng liǎo yùn dòng fāng miàn de gǎn jué yǔ yì xiàng jù yòu zhòng dà jiào yù jià zhí， tā yòng shù xué fāng fǎ què dìng liǎo zài pīn zì jiào xué zhōng shì、 tīng jué、 yán yǔ hé shū xiě děng huó dòng zhī jiān zài gōng néng shàng de guān xì。
wèile jiǎn yàn nǎ yī zhǒng fāng fǎ shì xué xí pīn xiě dān cí de zuì jiā fāng fǎ， zuò zhě bǎ xué shēng fēn wéi sì lèi， qí zhōng liǎng lèi yòu fēn wéi ruò gān zǔ。 (1) dì yī lèi： zhù shì jiāng yào cè shì de dān cí dú chū lái yào xué shēng mò xiě。 qí zhōng dì yī zǔ zhǐ tīng， bù dài rèn hé yán yǔ dòng zuò； dì 'èr zǔ biān tīng biān dī shēng niàn； dì sān zǔ yī biān tīng yī biān kě gāo shēng dú chū lái。 (2) dì 'èr lèi： zhù shì jiāng yào cè shì de dān cí xiě zài hēi bǎn shàng， yào qiú xué shēng kàn。 qí zhōng dì yī zǔ zhǐ kàn， bù dài rèn hé yán yǔ dòng zuò； dì 'èr zǔ xué shēng kàn bìng kě xiǎo shēng niàn； dì sān zǔ xué shēng kàn tóng shí kě gāo shēng dú chū。 (3) dì sān lèi zhǐ yòu yī zǔ， jí kǒu tóu pīn xiě， zhù shì jiāng zì mǔ xiě zài hēi bǎn shàng yào qiú quán bān xué shēng gāo shēng 'àn zì mǔ yī yī pīn chū。 (4) dì sì lèi yě zhǐ yòu yī zǔ， jí kàn zhe dān cí chāo xiě。
guò liǎo yī duàn shí jiān hòu jìn xíng cè yàn， jiēguǒ biǎo míng dì yī lèi dì yī zǔ píng jūn cuò wù cì shù wéi 3.04， dì 'èr zǔ wéi 2.06， dì sān zǔ wéi 2.25； dì 'èr lèi dì yī zǔ wéi 1.22， dì 'èr zǔ wéi 1.02， dì sān zǔ wéi 0.95； dì sān lèi wéi 1.25； dì sì lèi wéi 0.54。 gēn jù zhè xiē tǒng jì zī liào， zuò zhě rèn wéi， yán yǔ qì guān hé shǒu de huó dòng suǒ chǎn shēng de yùn dòng jué duì pīn zì xué xí yòu xiǎn zhù cù jìn zuò yòng， qí zhōng chāo xiě de jià zhí zuì dà， yīn cǐ，“ huó dòng” yuǎn bǐ dān chún shì、 tīng de gǎn jué zhī jué zài jiào yù shàng yòu gèng dà yì yì。
zhèng shì zhè gè shí yàn zhèng shí liǎo“ xíng dòng” shì jiào yù de jī běn yuán zé， yóu cǐ yǐn shēn gòu chéng xíng dòng jiào yù xué de xì tǒng。 zhù zhòng shí yàn fāng fǎ hé qiáng diào“ xíng dòng” zài jiào yù shàng de jià zhí， zhè 'èr zhě gòu chéng liǎo zuò zhě jiào yù sī xiǎng de zuì jī běn tè diǎn。 suǒ yǐ， zuò zhě jí lì qiáng diào，“ zì jù” hé“ shū běn” de xué xiào yī dìng yào gǎi biàn chéng gēn jù zài shè huì zhōng huó dòng de jī běn jiào yù yuán lǐ de“ dòng zuò” huò“ xíng dòng” xué xiào。
lài yī hé méi yì màn de kàn fǎ bù tóng。 méi yì màn rèn wéi， shí yàn jiào yù xué wú fēi shì“ shí yàn xīn lǐ xué” hé“ shì shí de yán jiū”， ér lài yī zé yī xiàng bǎ shí yàn jiào yù xué dāng zuò pǔ tōng jiào yù xué， bìng bǎ pǔ tōng jiào yù xué fēn wéi sān gè bù fēn： yī shì yǐ gè tǐ sù zhì、 tiān fù wéi yán jiū duì xiàng de gè tǐ jiào yù xué， èr shì yǐ zì rán hé shēng huó huán jìng de yǐng xiǎng duì yán jiū duì xiàng de zì rán jiào yù xué， sān shì yǐ shè huì wéi yán jiū duì xiàng de shè huì jiào yù xué。 tóng shí zhù zhāng yǐ 'ér tóng duì huán jìng zhī fǎn yìng de guān chá hé xì tǒng zǒng jié wéi jiào yù xué gēn běn， gè zhǒng jiào xué jūn yìng tōng guò duì xué shēng xíng dòng de guān chá hé fēn xī jìn xíng shí yàn yán jiū。 zhè zhǒng shí yàn shì jiào xué de、 jiào shì zhōng de shí yàn， ér bù shì méi yì màn suǒ tí chàng de shí yàn shì zhōng de shí yàn。
lài yī de《 shí yàn jiào yù xué 》 yòng sì zhāng nèi róng tōng pán kǎo chá liǎo shí yàn jiào yù de yì yì hé jīng yào， dé chū liǎo jiào yù xué bù jǐn shì yī zhǒng cóng shí jì jīng yàn dé lái de yì shù， ér qiě shì yī zhǒng kē xué de jié lùn。 lài yī zài jiào yù shàng de gòng xiàn yě bāo kuò lǐ lùn de ( kē xué ) hé shí jì de ( yì shù ) liǎng gè fāng miàn。 20 shì jì chū yè， ōu zhōu ( bāo kuò sū 'é ) guān yú xué xiào gǎi gé de jiào yù sī xiǎng hé shí jiàn dà bù fēn dū shòu dào tā jí dà de yǐng xiǎng。 zuò zhě bì shēng chàng dǎo jiào yù de shí yàn yán jiū， zhù zhāng bǎ jiào yù nà rù kè guān de kē xué yán jiū fàn chóu， yòu lì yú kè fú jiù jiào yù xué de zhù guān tuī yǎn、 fāng fǎ dāi bǎn、 lǐ lùn dú duàn、 quē fá jiǎn yàn de bì duān， wéi jiào yù xué de kē xué huà zuò chū liǎo kě guì de tàn suǒ jí yīngyǒu de gòng xiàn。
zuò zhě qiáng diào yǐ“ xíng dòng” wéi zhěng gè jiào yù de zuì jī běn yuán zé， zài dāng shí fǎn duì chuán tǒng jiào yù bì xí fāng miàn jù yòu jī jí yì yì， gěi rén yǐ 'ěr mù yī xīn zhī gǎn， jí dà dì chōng jī liǎo dāng shí réng zhàn tǒng zhì dì wèi de“ zhù zhì zhù yì” hé“ zhù jìng zhù yì” de hè 'ěr bā tè jiào yù xué。 zuò zhě bǎ zhù zhì， zhù jìng de xué xiào chēng wéi“ dú” hé“ zuò” de xué xiào， chēng zì jǐ de xué xiào shì“ zhù dòng de”“ huó dòng xué xiào”。
yóu yú zhè zhǒng“ huó dòng” shòu zì wǒ yì zhì zhì yuē， gù yòu chēng“ zhù yì xué xiào” yǐ shì yǔ“ zhù zhì xué xiào” de qū bié， zhù zhāng tōng guò“ xíng dòng ’ lái jìn xíng jiào xué， tōng guò“ biǎo xiàn” wán chéng zì wǒ fā zhǎn。 zuò zhě chàng dǎo“ yùn dòng” běn wèi zhī jiào yù， fǎn duì“ guān niàn” běn wèi jiào yù， ōu zhōu xīn jiào yù yùn dòng dài zì cǐ fā rèn。 zhèng rú běn shū zhèng wén qián lā dǒu wéi yé jiào shòu zài xù wén zhōng suǒ zhǐ chū de nà yàng， lài yī de《 shí yàn jiào yù xué 》 guī mó suī bù dà， dàn jí yòu jià zhí， yīn wéi gāi shū yòng yī zhǒng dú yòu de fāng fǎ lái tǎo lùn shí yàn jiào yù， zài dāng shí rèn hé qí tā zuò zhě suǒ zhù de tóng lèi shū jí zhōng dū zhǎo bù chū zhè yàng de sī xiǎng zī liào。
zuò zhě rèn wéi， chuán tǒng xué xiào de zhū duō bì duān dōushì yóu gè xué kē zhī jiān quē fá yòu jī lián xì suǒ zào chéng de， yǐ“ xíng dòng’ wéi tè zhēng de xué xiào bì xū gǎi gé chuán tǒng de jiào xué fāng fǎ， shǐ suǒ yòu xué kē zài“ gǎn zhī、 lèi huà、 biǎo xiàn” de tǒng yī xìng shàng lián xì qǐ lái， jiàn lì yòu jī de kè chéng jìhuà。 zhè yī yòu jī xìng kè chéng jìhuà zài fǎn duì chuán tǒng jiào yù kè chéng shè zhì lòu xí shàng qǐ guò jī jí zuò yòng。
dàn shì， zuò zhě yào qiú rèn hé xué kē dōuyào zài“ gǎn zhī、 lèi huà、 biǎo xiàn“ shàng tǒng yī qǐ lái， zhè zhǐ néng dǎo zhì xīn de xíng shì zhù yì。 tā bǎ jiào yù guò chéng jiàn lì zài shēng wù tú jiě de jī chǔ shàng， yòng shēng wù xué bǐ fù jiào yù xué yán jiū， hū shì liǎo jiào yù zì shēn de tè diǎn、 zhì dìng liǎo bāo luó wàn xiàng de kè chéng jìhuà dōushì yòu shī zhī piān pō zhī chù de。 zuò zhě bǎ zhù yì lì fàng zài“ biǎo xiàn”、“ xíng dòng” shàng， zài zhěng gè jiào xué jìhuà zhōng guòfèn qiáng diào biǎo yǎn、 tú huà、 chàng gē、 wǔ dǎo、 yóu xì děng de zuò yòng， hū shì liǎo xì tǒng zhī shí de chuán shòu， kè guān shàng yòu jiàng dī pǔ tōng jiào yù shuǐ píng de qīng xiàng， jù yòu yī dìng de jú xiàn xìng。 |
|
| shí yàn jiào yù xué ： shì yī zhǒng yǐ jiào yù shí yàn wéi biāo zhì de jiào yù sī cháo， 19 shì jì 30 nián dài， zài dé guó shēng lǐ xué jiā mǐ lè（ JohannesMiller） de chàng dǎo xià， shēng lǐ xué zhú jiàn chéng wéi yī mén qīng xiàng yú shí yàn de dú lì kē xué， tóng shí yě wéi xīn lǐ xué zhǔn bèi liǎo tā zuò wéi yī mén kē xué suǒ bì xū de zì rán kē xué zhī shí hé shí yàn yán jiū de fāng fǎ。 zài jīng yàn zhù yì hé shí zhèng zhù yì yǐ jí shí yàn shēng lǐ xué de yǐng xiǎng xià， zuò wéi qí biāo zhì de dé guó xīn lǐ xué jiā féng tè 1897 nián zài lāi bǐ xī dà xué chuàng shè liǎo shì jiè shàng dì yī gè xīn lǐ xué shí yàn shì， zhì cǐ， shí yàn xīn lǐ xué dé yǐ dàn shēng hé fā zhǎn。 féng tè lì yòng zhè gè shí yàn shì péi yǎng liǎo yī dà pī xué shēng， zài zhè yàng de bèi jǐng xià， shí yàn jiào yù jiā de zǎo qī jiào yù shí yàn hěn nán hé xīn lǐ shí yàn fēn kāi。 wú lùn zài sī xiǎng hé fāng fǎ shàng， shí yàn xīn lǐ xué dū wéi shí yàn jiào yù sī xiǎng tí gōng liǎo kě yǐ zhí jiē jiè jiàn hé xī qǔ de dōng xī。 1901 nián， dé guó jiào yù jiā méi yī màn shǒu xiān jiāng shí yàn jiào yù sī xiǎng chēng wéi %26ldquo; shí yàn jiào yù xué %26rdquo;， 1907 nián， dé guó jiào yù jiā lā yī yòu chū bǎn liǎo《 shí yàn jiào yù xué 》 yī shū， xì tǒng chǎn shì liǎo shí yàn jiào yù sī xiǎng。 suí hòu zhòng duō de jiào yù xué jiā jiā yǐ fā zhǎn。 shí yàn jiào yù xué jiā rèn wéi， yīnggāi cóng shí yàn xīn lǐ xué de jiǎo dù chū fā， cǎi yòng xīn lǐ xué shí yàn de fāng fǎ lái fēn xī hé yán jiū jiào yù wèn tí。 |
|
| shí yàn jiào yù xué gāng yào | hú zhōu guǎng bō diàn shì dà xué shí yàn jiào yù xué yuàn | |
|