song-liao-jin-yuan jianzhu
sòng liáo jīn yuán jiàn zhù
architectureofsong,liao,jinandyuandynasties
gōng yuán 960 nián， sòng cháo kāi guó， bù jiǔ , jié shù liǎo wǔ dài shí guó de fēn liè jú miàn， shí xiàn liǎo zhōng yuán hé nán fāng dì qū de tǒng yī， shè huì jīng jì dé dào huī fù hé fā zhǎn， dàn guó lì hé jiàn zhù guī mó jūn yuǎn xùn yú táng dài。 běi miàn yòu qì dān zú de liáo guó， jiāng yù nán zhì jīn hé běi、 shān xī shěng de běi bù， tóng sòng duì zhì。 1115 nián， jué qǐ yú dōng běi de nǚ zhēn zú jiàn lì jīn guó， 1125 nián miè liáo， cì nián gōng rù sòng dū biàn liáng。 sòng shì nán qiān lín 'ān , shǐ chēng nán sòng , xíng chéng nán sòng hé jīn duì zhì jú miàn。 cǐ wài， xī běi dì qū hái yòu dǎng xiàng zú de xī xià guó (1038 ～ 1227) zhàn yòu jīn níng xià yǐ jí shǎn xī、 gān sù de bù fēn dì qū。 sòng、 liáo、 jīn shí dài， zhōng guó nán běi jiàn zhù fēng gé zhú jiàn chǎn shēng chā yì， dàn dū qū xiàng huá měi fán fù、 xì nì jīng zhì， fā zhǎn chū duō zhǒng zhuāng shì shǒu fǎ。 jiàn zhù jié gòu hé zào xíng qū yú dìng xíng huà、 zhì dù huà。 zhuān shí hé mù gòu gāo céng jiàn zhù de fā zhǎn， biǎo míng jiàn zhù jì shù de tí gāo。 yuán dài (1271～ 1368) tǒng yī guó jiā de jiàn lì， jié shù liǎo cháng qī nán běi duì kàng jú miàn， shǐ yuán xiān gè zì fā zhǎn de wén huà、 kē xué hé jì shù， bāo kuò jiàn zhù zài nèi， róng hé qǐ lái liǎo。
zài yuán dài， zhōng yà、 xī yà gè zú rén mín dà liàng jìn rù zhōng guó， wéi zhè zhǒng róng hé zēng jiā liǎo xīn de yíng yǎng。
běi sòng jiàn zhù fēn shù rú xià：
chéng shì、 gōng diàn běi sòng dū chéng dōng jīng kāi fēng chéng， shì dāng shí quán guó zuì dà chéng shì， shuǐ lù jiāo tōng fā dá， shāng yè、 shǒu gōng yè fán shèng， rén kǒu yú bǎi wàn。 dào běi sòng zhōng qī， kāi fēng de lǐ fāng zhì（ jiàn lǐ） zhú jiàn fèi chí， chū xiàn liǎo kāi fàng de shāng yè jiē、 jū mín xiàng tǐ zhì de jiē xiàng zhì。 chéng shì de guǎn lǐ， rú shū jùn hé liú、 xiū qiáo pū lù、 fáng huǒ shè shī hé bìn zàng、 jiù jì、 shī yào děng， jūn yòu jī gòu zhí zhǎng， xíng chéng zhì dù， zài dāng shí shì jiè shàng jū yú xiān jìn dì wèi。 kāi fēng gōng chéng fàn wéi yòu xiàn， gōng diàn guī mó bù dà； gōng chéng xuān dé mén zhì biàn hé zhōu qiáo jiān liǎng cè jiàn yòu cháng láng de yù jiē， yǐ jí gōng zì xíng píng miàn de gōng diàn zǔ hé， duì jīn、 yuán liǎng cháo yòu zhí jiē yǐng xiǎng。 sòng dài huáng dì chóng xìn dào jiào， zuì dà de gōng guān jiàn shè shì yù qīng zhāo yìng gōng（ zhēn zōng shí） hé gēn jù dào shì zòu yì 'ér zào de shàng qīng bǎo gōng、 shén xiāo wàn shòu gōng、 gèn yuè ( huī zōng shí ) děng。
líng mù běi sòng líng mù qū zài sōng shān běi lù， jīn hé nán gǒng xiàn jìng nèi。 líng zhì mó fǎng táng dài， dàn guī mó yuǎn xùn ; yòu yīn shòu fēng shuǐ zhī shuō de zhī pèi , yī fǎn cháng guī， líng mù xuǎn qián gāo hòu dī de dì xíng。 yí liú zài dì miàn shàng de dà liàng shí diāo kè pǐn shì sòng dài diāo kè jì yì de zhēn guì yí wù（ jiàn sòng líng）。 xī xià wáng líng wèi yú guó dū xīng qìng fǔ（ jīn yín chuān） yǐ xī hè lán shān lù， míng xiǎn shòu sòng líng zhì dù de yǐng xiǎng。
sì、 tǎ sòng dài fó jiào rì yì zhōng guó huà、 shì sú huà， gè dì pǔ biàn xiū zhù sì、 tǎ。 xiàn cún zhuān tǎ duō shù chuàng jiàn yú sòng dài， lèi xíng fán duō， qiǎo sī dié chū， jié gòu hé lǐ， shì zhuān tǎ fā zhǎn de gāo fēng shí qī。 dà tǎ rú hé běi dìng xiàn kāi yuán sì tǎ、 jǐng xiàn kāi fú sì tǎ、 shān dōng cháng qīng xiàn líng yán sì tǎ。 zhuān mù hùn hé tǎ rú sōng jiāng xīng shèng jiào sì tǎ、 háng zhōu liù hé tǎ ( nán sòng )、 sū zhōu bào 'ēn sì tǎ（ nán sòng）， liú lí tǎ rú kāi fēng guó sì tǎ děng。 sòng dài zhù zào tiě tǎ gōng yì jīng měi， yǐ dāng yáng yù quán sì tiě tǎ wéi dài biǎo。 zhào xiàn tuó luó ní jīng chuáng， diāo kè jīng zhì， chǐ dù gāo dà， zài zhōng guó gǔ dài shǒu qū yī zhǐ。
jiàn zhù jì shù běi sòng mù gòu jiàn zhù zǒng qū xiàng shì jié gòu jīng qiǎo， zǔ hé fù zá， zhuāng shì duō yàng， kě yǐ tài yuán jìn cí shèng mǔ diàn、 zhèng dìng lóng xīng sì mó ní diàn wéi dài biǎo。 xiǎo mù zuò zhì pǐn rú zǎo jǐng、 zhàng kān、 mén chuāng、 jīng chú、 gòu lán zhī lèi， rì qū huá měi fán rù。 shì nèi gāo zuò shì jiā jù yóu táng zhōng qī kāi shǐ liú xíng， zhì sòng chéng wéi zhù liú， pǐn lèi wán bèi， shì yàng dìng xíng。 jiàn zhù sè cǎi yóu yú shǐ yòng liú lí hé cǎi huì 'ér fù zá huá lì， bù tóng yú hàn、 táng míng lǎng jiǎn pǔ de fēng gé。 cǎi huà zhōng niǎn yù zhuāng shì jiàn jū yōu shì， chéng wéi míng dài xuán zǐ cǎi huà de xiān shēng（ jiàn cǎi huà zuò）。 shí diāo kè、 mù diāo kè yòng yú jiàn zhù de bù wèi rì yì zēng duō， bù tóng pǐn lèi 'àn fù zá chéng dù fēn jí， yǐ xíng chéng yī mén zhuān yè gōng yì。 nán sòng mù jiàn zhù yòu jiào qiáng de dì fāng tè sè， gòu jià yǐ tīng táng xíng（ jiàn dà mù zuò） wéi zhù， fēng gé yǎ jié。
jiàn zhù zhù zuò běi sòng chū xiàn liǎng bù jiàn zhù zhuān zhù： zhù míng jiàng shī、 kāi bǎo sì dà tǎ de shè jì zhě yù hào zhuàn xiě de《 mù jīng》， jiāng zuò jiān shǎo jiān lǐ jiè biān xiū de《 yíng zào fǎ shì》 qián zhě yǐ yì , hòu zhě bǎo cún zhì jīn。《 yíng zào fǎ shì》 xiáng liè běi sòng guān shì jiàn zhù gè gōng zhǒng de jì shù guī fàn hé láo dòng dìng 'é， cái liào yù suàn dìng 'é， yǐ jí mǒu xiē cái liào pèi fāng、 jǐ hé jì suàn、 cè dìng fāng wèi hé shuǐ píng de fāng fǎ děng。 yóu wéi zhòng yào de shì guān yú cái fèn zhì dù de jì shù， zhè shì yī zhǒng jiàn zhù shàng de mó shù zhì dù， shì mù jié gòu jì shù fā zhǎn dào chéng shú hé dìng xíng jiē duàn de chǎn wù。《 yíng zào fǎ shì》 shì yán jiū zhōng guó gǔ dài jiàn zhù jì shù zuì zhòng yào wén xiàn。
liáo dài jiàn zhù qì dān zú yuán shì liáo hé shàng yuán xī lā mù lún hé liú yù yóu mù mín zú， jiàn lì liáo guó hòu shè zhì wǔ jīng： shàng jīng lín huáng fǔ（ jīn nèimēng gǔ lín dōng）、 zhōng jīng dà dìng fǔ（ jīn liáo níng níng chéng）、 dōng jīng liáo yáng fǔ（ jīn liáo níng liáo yáng）、 nán jīng xī jīn fǔ（ jīn běi jīng）、 xī jīng dà tóng fǔ（ jīn shān xī dà tóng）。 liáo shàng jīng、 zhōng jīng chéng ( jiàn liáo zhōng jīng ) yí jì shàng cún， liáo líng zài shàng jīng fù jìn。 liáo nán jīng chéng shì míng qīng běi jīng chéng de zuì zǎo jī chǔ， fù jìn yòu dà pī liáo mù、 liáo tǎ（ běi jīng tiān níng sì tǎ、 yì xiàn tài níng sì tǎ、 zhuō xiàn zhì dù sì tǎ děng）。 cóng jì xiàn dú lè sì shān mén hé guān yīn gé mù gòu lóu gé kě yǐ qīng chǔ dì kàn dào liáo duì táng dài jiàn zhù de jì chéng guān xì。 liáo níng yì xiàn de liáo dài fèng guó sì dà diàn， shì xiàn cún gǔ dài zuì dà mù gòu jiàn zhù zhī yī。 xī jīng dà tóng jí qí fù jìn , liú cún xià lái yī pī zhēn guì de liáo dài mù gòu jiàn zhù , rú huá yán sì xià sì bó gā jiào cáng diàn、 shàn huà sì dà diàn、 yìng xiàn fó gōng sì shì jiā tǎ děng。 shì jiā tǎ lì jīng dì zhèn、 dà fēng、 pào jī de wēi hài， yì lì jìn qiān nián， wéi zhōng guó jǐn cún de dà xíng mù tǎ。
zhěng gè shuō lái， liáo dài jiàn zhù bǎo liú liǎo nóng hòu de táng dài zuò fēng。 dàn shì mì yán zhuān tǎ zé hěn tè shū , xíng zhì duō shì shí xīn , dǐ céng lì yú xū mí zuò、 píng zuò gòu lán hé lián bàn zhī shàng , tǎ shēn bā jiǎo huò liù jiǎo , fǎng mù gòu de dǒu、 zhù、 fāng、 mén chuāng , shàng zuò céng yán。 liáo tǎ yī bān sè bái huò qiǎn huáng , jí xǐng mù。 jīn dài pō duō fǎng jiàn。
jīn dài jiàn zhù jīn cháo lì guó hòu， xiān jiàn dū shàng jīng huì níng fǔ（ jīn hēi lóng jiāng 'ā chéng）， qiān zhōng dū dà xīng fǔ（ jīn běi jīng， jiàn jīn zhōng dū）， zuì hòu qiān zhì nán jīng kāi fēng fǔ。 zhōng dū jiàn shè guī mó hóng wěi， gōng diàn yòng hàn bái yù wéi tái jī lán gān， lǜ liú lí wǎ， sè cǎi qiáng liè， zhuāng shì huá lì， diàn dìng liǎo yuán、 míng gōng diàn jiàn zhù de jī běn fēng gé。 xiàn cún zhòng yào de jīn dài jiàn zhù yòu dà tóng shàn huà sì de sān shèng diàn hé shān mén， wǔ tái fó guāng sì wén shū diàn， shuò xiàn chóng fú sì， fán zhì yán shān sì děng。 hòu 'èr zhě hái bǎo cún dà fú jīn dài bì huà， shì xiàn cún zuì zǎo de sì yuàn bì huà yí wù。
jīn dài tǒng zhì zhě chóng rú , xiū fù qū fù kǒng miào , yòu xiū lǐ zhū yuè miào、 dòu miào hé hòu tǔ miào。 chóngxiū hòu liú xià de juān kè píng miàn tú bēi， shì guān yú gǔ dài jiàn zhù qún de zhòng yào zī liào（ jiàn jīn hòu tǔ miào bēi）。
jīn dài jiàn zhù pō fù chuàng zào xìng， suǒ wèi “ zhì dù bù jīng ”， rú cǎi yòng dà 'é chéng zhòng liáng jià， dà liàng jiǎn zhù yí zhù（ rú fó guāng sì wén shū diàn、 chóng fú sì mí tuó diàn）， duì yuán dài jiàn zhù pō yòu yǐng xiǎng。
sòng、 liáo、 jīn shí qī fǎng mù zhuān zuò cháng jiàn yú zhuān shí tǎ、 zhuān shí mù shì。 hóu mǎ jīn dài dǒng shì mù zhōng de zhuān diāo wǔ tái chǎng jǐng shì zhōng guó jù chǎng jiàn zhù de zuì zǎo zī liào。
nán sòng jiàn zhù nán sòng piān 'ān jiāng nán， yǐ háng zhōu wéi“ xíng zài”， gǎi chēng lín 'ān， fā zhǎn wéi yōng yòu bǎi wàn rén kǒu de chéng shì。 qí tā zhòng yào chéng shì yòu chéng dū、 xiāng yáng、 shòu zhōu、 míng zhōu、 guǎng zhōu、 quán zhōu děng， hòu sān zhě shì duì wài mào yì gǎng kǒu。 guǎng zhōu yòu dà liàng 'ā lā bó qiáo mín， jiàn lì liǎo zuì zǎo de qīng zhēn sì jiàn zhù， rú guǎng zhōu huái shèng sì guāng tǎ děng。 xiàn cún sū zhōu de píng jiāng fǔ tú bēi hé guì lín de《 jìng jiāng fǔ xiū zhù chéng chí tú》 kè shí， shì sòng dài zhōu fǔ jí chéng shì de zǐ chéng zhì dù de shí zhèng。
fú jiàn shèng chǎn huā gǎng shí， shí gōng jì shù jīng zhàn , zì wǔ dài zhì nán sòng , fú jiàn chū xiàn shí zào tǎ、 qiáo shèn duō， rú běi sòng quán zhōu luò yáng qiáo、 nán sòng zhāng zhōu hǔ dù qiáo hé quán zhōu kāi yuán sì shuāng shí tǎ。
nán sòng bǎo chí hàn zú gù yòu jiàn zhù chuán tǒng， dàn wú dà guī mó jiàn shè。 mù gòu jiàn zhù yòu jiào qiáng de dì fāng tè sè， fēng gé hán xù yǎ jié。
yuán dài jiàn zhù yuán cháo shì měnggǔ zú jiàn lì de fú yuán guǎng dà de duō mín zú guó jiā。 yuán dài jiàn zhù shàng chéng sòng、 liáo、 jīn， xià qǐ míng、 qīng， yòu rú xià chéng jiù。
dū chéng yuán jiàn shǒu dōudà dū chéng yú jīn zhōng dū de dōng běi jiāo， wéi jīn tiān běi jīng chéng de qián shēn。 dà dū chéng de guī huá míng xiǎn bǐ fù《 kǎo gōng jì》 zhōng de wáng chéng zhì dù。 tā shì jì suí táng cháng 'ān chéng、 luò yáng chéng yǐ hòu zhōng guó zuì hòu yī zuò píng dì qǐ jiàn dedōu chéng， zài tǐ zhì shàng shì 'àn jiē xiàng zhì jiàn zào de。 dà dū chéng shuǐ yuán chōng pèi， lì yòng chéng nèi hé dào hé yù jiàn de xià shuǐ dào wǎng， pái shuǐ biàn lì， jiē dào hé jū zhù qū bù zhì dé yí， fǎn yìng liǎo dāng shí chéng shì guī huá de xiān jìn shuǐ píng。 yuán dài kāi záo zì dà dū jīng tōng zhōu、 lín qīng dǐ dá háng zhōu de dà yùn hé， shǐ nán běi jīng jì lián xì jiā qiáng； yòu fēn quán guó wéi ruò gān xíng shěng， jí dì pū hé yì zhàn yóu dà dū fú shè quán guó gè dì。 zhè xiē cuò shī wéi míng qīng jì chéng xià lái， diàn dìng liǎo 600 duō nián yǐ běi jīng wéi zhōng xīn de tǒng yī guó jiā de jú miàn。
gōng diàn yuán dài gōng diàn xíng zhì jì chéng sòng、 jīn， ér shì nèi bù zhì què réng rán biǎo xiàn chū měnggǔ zú xí sú de yào qiú， yòu diǎn zhuì gè bié zhōng yà、 ā lā bó de yù shì、 wèi wù 'ér diàn táng děng jiàn zhù， fǎn yìng liǎo dāng shí de zhèng zhì、 wén huà bèi jǐng。 hàn zú chuán tǒng de jì fèng tiān dì、 shè jì、 zōng miào、 wǔ yuè、 sì dòu de tán miào cí sì jiàn zhù hé kǒng miào、 xué gōng děng， dū dé dào xiū shàn huò chóngjiàn。 xiàn cún yuán dài zuì dà mù gòu jiàn zhù shì qū yáng de běi yuè miào dé níng diàn。
zōng jiào jiàn zhù yuán dài zōng jiào jiàn zhù fēng gé duō yàng。 fó jiào zhōng má jiào sì miào zuì shèng。 hū bì liè zài dà dū jiàn wàn 'ān sì， jiàn zhù bǐ nǐ gōng diàn， qí zhōng zhù yào jiàn zhù shì ní bó 'ěr míng jiàng 'ā ní gē shè jì de dà shèng shòu wàn 'ān sì tǎ， míng dài chēng miào yìng sì bái tǎ。 má jiào jiàn zhù de zhuāng shì tí cái hé zhuāng luán fāng fǎ yě chuán rù zhōng yuán。 jiāng nán dì qū fó sì réng jì chéng nán sòng yǐ lái de tè diǎn， jīn cún zhě rú shàng hǎi zhēn rú sì dà diàn、 zhè jiāng jīn huá tiān níng sì、 wǔ yì yán fú sì dà diàn。 xīzàng dì qū de sì yuàn， rú xià lǔ sì zài cáng shì jiàn zhù jiā shàng hàn shì diàn wū， dǒu míng xiǎn dài yòu yuán dài tè diǎn， fǎn yìng chū hàn cáng jiàn zhù yì shù de jiāo liú。 dào jiào zài yuán dài yě shòu dào zūn xìn， wéi yuán dài huáng dì qí fú 'ér jiàn de yǒng lè gōng yòu shàofǔ guān jiàng cān jiā jiàn shè， jī běn fǎn yìng jīn yuán zhī jì guān shì jiàn zhù de tè diǎn。 yuán dài yī sī lán jiào jiàn zhù suí sè mù rén yí mín biàn bù quán guó gè dì， zhòng yào yí cún yòu xīn jiāng tù hǔ lǔ kè mǎ zhā、 quán zhōu qīng jìng sì、 háng zhōu zhēn jiào sì děng； qián 'èr zhě shǔ zhōng yà yàng shì， hòu zhě zài yáo diàn shàng jiā hàn shì wū dǐng， chū xiàn tóng zhōng guó chuán tǒng jiàn zhù jié hé de qū shì； zhì míng dài suì fā zhǎn chū cǎi yòng hàn zú jiàn zhù shì yàng wéi zhù de qīng zhēn sì。
tiān wén jiàn zhù tiān wén xué zài yuán dài yòu hěn dà fā zhǎn。 kē xué jiā guō shǒu jìng céng zhù chí xiū jiàn dà dū sī tiān tái hé hé nán dēng fēng cè jǐng tái。 |
|
|