|
|
tǔ dì shā huà shì zhǐ yīn qì hòu biàn huà hé rén lèi huó dòng suǒ dǎo zhì de tiān rán shā mò kuò zhāng hé shā zhì tǔ rǎng shàng zhí bèi pò huài、 shā tǔ luǒ lù de guò chéng。 fáng shā zhì shā fǎ suǒ chēng tǔ dì shā huà ， shì zhǐ zhù yào yīn rén lèi bù hé lǐ huó dòng suǒ dǎo zhì de tiān rán shā mò kuò zhāng hé shā zhì
tǔ rǎng shàng zhí bèi jí fù gài wù bèi pò huài， xíng chéng liú shā jí shā tǔ luǒ lù de guò chéng。
dāng tǔ rǎng zhōng de shuǐfèn bù zú yǐ shǐ dà liàng zhí wù shēngzhǎng， jí shǐ yòu zhí wù shēng cháng liǎo shí fēn xī shū , bù néng gěi tǔ rǎng tí gōng fēng fù tǔ dì shì fǒu huì fā shēng shā huà， jué dìng de yīn sù zài yú tǔ rǎng zhōng hán yòu duō shǎo shuǐfèn kě gōng zhí wù xī shōu、 lì yòng， bìng tōng guò zhí wù yè miàn 'ér zhēng fā。 rèn hé pò huài tǔ rǎng shuǐfèn de yīn sù dū huì zuì zhōng dǎo zhì tǔ rǎng shā huà。 tǔ dì shā huà de dà miàn jī màn yán jiù shì huāng mò huà， shì zuì yán zhòng de quán qiú huán jìng wèn tí zhī yī。 mù qián dì qiú shàng yòu 20 ％ de lù dì zhèng zài shòu dào huāng mò huà wēi xié。 |
|
yòu guān yán jiū biǎo míng， jìn bǎi nián lái quán qiú qì hòu biàn huà zuì tū chū de tè zhēng shì wēn dù de xiǎn zhù shēng gāo。
wǒ guó jìn bǎi nián lái de wēn dù biàn huà yǔ shì jiè de píng jūn qíng kuàng jī běn xiāng sì。 jù yán jiū， 1951-1999 nián zhōng guó běi fāng dì qū zuì dī qì wēn xiǎn zhù shēng gāo， nuǎn dōng nián fèn lián xù chū xiàn， jìn 50 ～ 100 nián yòu míng xiǎn de gān hàn huà qū shì； 20 shì jì 70 nián dài kāi shǐ gān hàn huà qū shì jiā kuài。
wǒ guó shā huà tǔ dì jí zhōng fēn bù de xī běi dì qū， yóu yú shēn jū dà lù fù dì， shì quán qiú tóng wěi duódì qū jiàng shuǐ liàng zuì shǎo、 zhēng fā liàng zuì dà、 zuì wéi gān hàn de dì dài。 qì hòu biàn nuǎn、 jiàng shuǐ jiǎn shǎo jiā jù liǎo gāi qū qì hòu hé tǔ rǎng de gān hàn huà。 zhè shǐ dé gāi qū de zhí bèi gài dù jiàng dī， tǔ rǎng jié gòu biàn de gèng jiā sōng sàn， jiā sù liǎo tǔ dì de huāng mò huà。 lìng wài qì hòu zēng nuǎn， dà fàn wéi qì hòu chí xù gān hàn， gěi gè zhǒng shuǐ zī yuán（ bīng chuān、 húpō、 hé liú děng） dài lái yán zhòng de yǐng xiǎng， shǐ bīng chuān tuì suō、 hé liú shuǐ liàng jiǎn shǎo huò duàn liú、 húpō wěi suō huò gān hé， dì xià shuǐ wèi xià jiàng。 dà miàn jī de zhí bèi yīn quē shuǐ 'ér sǐ wáng， shī qù liǎo bǎo hù dì biǎo tǔ rǎng gōng néng， jiā sù liǎo hé dào jí qí liǎng cè shā huà tǔ dì de kuò zhǎn jí shā mò biān yuán shā qiū de huó dòng， shǐ huāng mò huà miàn jī bù duàn kuò dà。 |
|
| zài huāng mò huà xiāng duì jí zhōng de xī bù dì qū， céng jīn yòu dà liàng cǎo dì hé lín dì bèi kāi kěn wéi gēng dì。 zì 1995～ 2000 nián， qí zhōng yīn kāi kěn cǎo dì zēng jiā de gēng dì miàn jī zhàn 69.5%， yīn kāi kěn lín dì zēng jiā de gēng dì miàn jī zhàn 22.4%。 yóu yú gāi qū shǔ gān hàn、 bàn gān hàn dì qū， cǎo dì hé lín dì bèi kāi kěn wéi gēng dì hòu， zài nóng xián jì jié tǔ rǎng shī qù liǎo zhí bèi de bǎo hù， jiā zhī jì shù、 shè huì jīng jì tiáo jiàn xiàn zhì， zào chéng gēng dì shā huà miàn jī bù duàn kuò dà。 |
|
| mù qián xī běi dì qū chāo zài guò mù rì qū yán zhòng， qí zhōng xīn jiāng、 guǎng xī、 níng xià、 nèimēng gǔ chāo zài shuài jiào gāo， chāo zài shuài fēn bié dá dào liǎo 121%、 81%、 72% jí 66%。 yǐ nèimēng gǔ zì zhì qū wéi lì， měi zhī yáng yōng yòu de cǎo chǎng miàn jī cóng 50 nián dài de 3.3 gōng qǐng， jiǎn shǎo dào 80 nián dài de 0.87 gōng qǐng， mù qián jǐn wéi 0.42 gōng qǐng。 guò dù fàng mù zào chéng liǎo duì cǎo dì dì biǎo de guò dù jiàn tà， cǎo yuán dì biǎo tǔ rǎng jié gòu pò huài yán zhòng， jīng fēng chuī shí， dà liàng chū xiàn fēng shí quē kǒu， shēng chù fàng mù yuè duō de cǎo dì， tǔ rǎng luǒ lù de yě yuè duō， xíng chéng de huāng mò huà miàn jī yě yuè dà。 |
bù hé lǐ de zhōng yào cái wā cǎi hé shù mù kǎn fá |
| jìn xiē nián lái， shēng tài huán jìng xiāng duì cuì ruò de xī běi dì qū dà guī mó làn wā fàcài、 gān cǎo hé má huáng děng yě shēng zhōng yào cái de shì jiàn shí yòu fā shēng。 jù guó jiā huán bǎo jú zì rán bǎo hù sī 96 nián 11 yuè zhì 97 nián 3 yuè diào chá， jìn jǐ nián， měi nián jìn rù nèimēng gǔ lǒu fàcài de nóng mín yòu 20 wàn rén cì， 1987 nián yǐ lái， yòu guān shěng、 qū jìn rù nèimēng gǔ lǒu fàcài rén yuán lěi jì gāo dá 190 wàn rén cì。 “ lǒu fàcài” dà jūn shè zú de cǎo chǎng miàn jī yuē wéi 2.2 yì mǔ， biàn bù nèimēng gǔ zhōng xī bù xī lín gé lè méng、 wū lán chá bù méng děng wǔ gè méng shì。 1.9 yì mǔ de cǎo chǎng miàn jī zāo dào yán zhòng pò huài， yuē zhàn nèimēng gǔ quán bù cǎo yuán miàn jī de 18%， yòu xiāng dāng bù fēn zhèng chù yú shā mò huà de guò chéng zhōng。 qí zhōng yuē 0.6 yì mǔ de cǎo chǎng miàn jī bèi wán quán pò huài qiě yǐ shā huà。 yóu yú 1.9 yì mǔ cǎo dì zāo dào yán zhòng pò huài 'ér bù néng fàng mù， bèi pò dào qí tā cǎo chǎng chāo zài fàng mù de cǎo dì yào yuǎn yuǎn dà yú 1.9 yì mǔ， cǎo yuán fù dān guò zhòng， jiā sù liǎo huāng mò huà de kuò zhǎn。 |
shuǐ zī yuán lì yòng bù hé lǐ |
| xī bù dì qū nóng yè guàn gài bǐ zhòng dà， nóng yè、 lín yè yòng dì miàn jī chí xù zēng jiā， dǎo zhì shuǐ zī yuán xū qiú liàng zēngzhǎng， shuǐ zī yuán duǎn quē máo dùn jiā jù， tè bié shì zào chéng xià yóu dì qū shuǐ zī yuán kuì fá。 jiā zhī gāi qū duì dì xià shuǐ de chí xù chāo cǎi lì yòng， dǎo zhì xī bù dì qū dì xià shuǐ wèi bù duàn xià jiàng， rú shǎn xī guān zhōng dì qū gè shuǐ yuán dì nián jūn dì xià shuǐ wèi xià jiàng sù shuài dá 2 mǐ duō。 dì xià shuǐ wèi xià jiàng zhí jiē yǐn qǐ dì biǎo zhí bèi shuāi wáng， tǔ dì shā huà jiā kuài。 gēn jù yòu guān yán jiū， zài gān hàn、 bàn gān hàn dì qū yào wéi hù qí shēng tài huán jìng， dì xià shuǐ mái shēn wéi chí zài 2～ 4 mǐ jiào wéi hé shì， fǒu zé bù néng mǎn zú tiān rán zhí wù zhèng cháng yòng shuǐ。 rú tǎ lǐ mù liú yù， 1972 nián yīng sū yǐ xià 246km cháng de tǎ lǐ mù hé duàn liú， ā lā gān yǐ nán dì xià shuǐ shuǐ wèi yóu 50 nián dài de 3m～ 5m xià jiàng zhì 6m～ 11m， chāo guò liǎo zhí wù lài yǐ shēng cún de dì xià shuǐ wèi xiàn， cǐ chù sēn lín yǐ shī qù zài shēng néng lì， yòu miáo wú fǎ shēngzhǎng， yòu shù chéng piàn sǐ wáng。 dì biǎo zhí wù shuāi wáng jiā sù liǎo tǔ dì de shā huà。 tǎ lǐ mù hé liú yù xià yóu， cóng 1958 nián dào 1993 nián， liú dòng shā qiū miàn jī cóng zhàn tǔ dì miàn jī de 44.34% shàng shēng wéi 64.47%， qiáng dù hé jí qiáng dù shā mò huà tǔ dì zēng jiā liǎo 3.12% hé 3.56% |
|
- n.: desertification of land; desert encroachment
|