mùlù 《bā yuè shí wǔ yè zèng zhāng gōng cáo On the Festival of the Moon to Sub-official Zhang》shīrén: hán yù Han Yu八月十五夜赠张功曹
xiān yún sì juàn tiān wú hé , qīng fēng chuī kōng yuè shū bō 。
shā píng shuǐ xī shēng yǐng jué , yī bēi xiāngzhǔ jūn dāng gē 。
jūn gē shēng suān cí qiě kǔ , bù néng tīng zhōng lèi rú yǔ 。
dòng tíng lián tiān jiǔ yí gāo , jiāo lóng chū méi xīng wú hào 。
shí shēng jiǔ sǐ dào guān suǒ , yōu jū mò mò rú cáng táo 。
xià chuáng wèi shé shí wèi yào , hǎi qì shī zhé xūn xīng sào 。
zuó zhě zhōu qián chuí dà gǔ , sì huáng jì shèng dēng kuí gāo 。
shè shū yī rì xíng wàn lǐ , zuì cóng dà bì jiē chú sǐ 。
qiān zhě zhuī huí liú zhě hái , dí xiá dàng gòu qīng cháo bān 。
zhōu jiā shēn míng shǐ jiā yì , kǎn kē zhǐ dé yí jīng mán 。
pàn sī bēi guān bù kān shuō , wèi miǎn chuí chǔ chén 'āi jiān 。
tóng shí bèi liú duō shàng dào , tiān lù yōu xiǎn nán zhuī pān 。
jūn gē qiě xiū tīng wǒ gē , wǒ gē jīn yǔ jūn shū kē :
yī nián míng yuè jīn xiāo duō , rén shēng yóu mìng fēi yóu tā ,
yòu jiǔ bù yǐn nài míng hé ?
The fine clouds have opened and the River of Stars is gone,
A clear wind blows across the sky, and the moon widens its wave,
The sand is smooth, the water still, no sound and no shadow,
As I offer you a cup of wine, asking you to sing.
But so sad is this song of yours and so bitter your voice
That before I finish listening my tears have become a rain:
"Where Lake Dongting is joined to the sky by the lofty Nine-Doubt Mountain,
Dragons, crocodiles, rise and sink, apes, flying foxes, whimper....
At a ten to one risk of death, I have reached my official post,
Where lonely I live and hushed, as though I were in hiding.
I leave my bed, afraid of snakes; I eat, fearing poisons;
The air of the lake is putrid, breathing its evil odours....
Yesterday, by the district office, the great drum was announcing
The crowning of an emperor, a change in the realm.
The edict granting pardons runs three hundred miles a day,
All those who were to die have had their sentences commuted,
The unseated are promoted and exiles are recalled,
Corruptions are abolished, clean officers appointed.
My superior sent my name in but the governor would not listen
And has only transferred me to this barbaric place.
My rank is very low and useless to refer to;
They might punish me with lashes in the dust of the street.
Most of my fellow exiles are now returning home –
A journey which, to me, is a heaven beyond climbing."
...Stop your song, I beg you, and listen to mine,
A song that is utterly different from yours:
"Tonight is the loveliest moon of the year.
All else is with fate, not ours to control;
But, refusing this wine, may we choose more tomorrow?" bā yuè shí wǔ yè zèng zhāng gōng cáo
zuò zhě : hán yù
xiān yún sì juàn tiān wú hé , qīng fēng chuī kōng yuè shū bō 。
shā píng shuǐ xī shēng yǐng jué , yī bēi xiāngzhǔ jūn dāng gē 。
jūn gē shēng suān cí qiě kǔ , bù néng tīng zhōng lèi rú yǔ 。
dòng tíng lián tiān jiǔ yí gāo , jiāo lóng chū méi xīng wú hào 。
shí shēng jiǔ sǐ dào guān suǒ , yōu jū mò mò rú cáng táo 。
xià chuáng wèi shé shí wèi yào , hǎi qì shī zhé xūn xīng sào 。
zuó zhě zhōu qián chuí dà gǔ , sì huáng jì shèng dēng kuí gāo 。
shè shū yī rì xíng wàn lǐ , zuì cóng dà bì jiē chú sǐ 。
qiān zhě zhuī huí liú zhě hái , dí xiá dàng gòu qīng cháo bān 。
zhōu jiā shēn míng shǐ jiā yì , kǎn kē zhǐ dé yí jīng mán 。
pàn sī bēi guān bù kān shuō , wèi miǎn chuí chǔ chén 'āi jiān 。
tóng shí bèi liú duō shàng dào , tiān lù yōu xiǎn nán zhuī pān 。
jūn gē qiě xiū tīng wǒ gē , wǒ gē jīn yǔ jūn shū kē :
yī nián míng yuè jīn xiāo duō , rén shēng yóu mìng fēi yóu tā ,
yòu jiǔ bù yǐn nài míng hé ?
zuò zhě jiǎn jiè táng dài wén xué jiā 、 zhé xué jiā 。 zì tuì zhī 。 hé nán hé yáng ( jīn hé nán shěng mèng zhōu shì ) rén , jùn wàng chāng lí , shì chēng hán chāng lí 。 yīn guān lì bù shì láng , yòu chēng hán lì bù 。 shì hào “ wén ” , yòu chēng hán wén gōng 。 zài wén xué chéng jiù shàng , tóng liǔ zōng yuán qí míng , chēng wéi " hán liǔ " .
zhù shì 】 jiǔ yí : jiǔ yí shān , zài jīn hú nán shěng níng yuǎn xiàn 。
【 jiǎn xī 】 zhè shǒu shī biǎo dá de shì shī rén duì rén shēng de gǎn kǎi , yǐ yī zhǒng wú kě nài hé de xīn qíng , yòng “ rén shēng yóu mìng ” de sù mìng guān wèi jiè yǒu rén , bìng zì wǒ jiě cháo 。
shī cí dà yì :
báobáo yún sī sì miàn sàn qù , tiān shàng bù jiàn yín hé , kōng zhōng qīng fēng piāo piāo , yuè guāng rú dàng yàng de shuǐ bō 。 shā 'àn píng zhǎn hú shuǐ níng jìng , shēng yǐng dōuyǐ xiāo xiē , zhēn yī bēi měi jiǔ , wǒ quàn nǐ yīnggāi duì yuè gāo gē 。 nǐ de gē shēng guòfèn xīn suān , gē cí yě zhēn bēi kǔ , wǒ shí zài bù néng tīng xià qù , zǎo jiù lèi luò rú yǔ 。 dòng tíng hú bō tāo lián tiān , jiǔ yí shān gāo jùn wú bǐ , jiāo lóng zài shuǐ zhōng chū méi , xīng wú zài shān jiān tí hào 。 jiǔ sǐ yī shēng , wǒ cái dào dá bèi biǎn zhé de qù chù , zhé jū huāng pì , mò mò shòu kǔ yòu rú zuì fàn cáng táo 。 xià chuáng cháng cháng pà shé yǎo , chī fàn shí shí pà zhòngdú , jìn hǎi dì shī zhé fú shé chóng , dào chù xūn sàn xīng sào 。 chēn zhōu fǔ mén qián de dà gǔ , zuó rì chuí gè bù tíng , xīn huáng jì wèi , dìng yào jǔ yòng xián néng kuí hé gāo táo 。 dà shè de wén shū , yī rì wàn lǐ dì chuán sòng sì fāng , zuì fàn dì jiǎn yī děng , sǐ zuì miǎn sǐ gǎi wéi liú fàng 。 biǎn zhé de gǎi wéi zhuī huí , liú fàng de yě bèi zhào hái , dí dàng wū huì xiá gòu , gǎi gé bì duān qīng lǐ cháo bān 。 cì shǐ wèiwǒ shēn bào liǎo , què bèi guān chá shǐ kòu yā , mìng yùn kǎn kě , zhǐ dé yí xiàng nà piān pì de jīng mán 。 zuò gè pàn sī bēi zhí de xiǎo guān , zhēn bù kān shuō qǐ , yī yòu guò cuò wèi miǎn yào 'áidǎ , ér guì fú zài dì 。 dāng shí yī qǐ biǎn zhé de rén , dà dū yǐ jīng qǐ chéng , jìn shēn cháo tíng zhī lù shí zài jiān xiǎn , nán yǐ pān dēng 。 qǐng nǐ zàn qiě tíng yī tíng , tīng wǒ yě lái chàng yī chàng , wǒ de gē bǐ qǐ nǐ de gē , qíng diào hěn bù yī yàng 。 yī nián zhōng de yuè sè , zhǐ yòu jīn yè zuì měi zuì duō , rén shēng quán yóu tiān mìng zhù dìng , bù zài qí tā yuán yīn , yòu jiǔ bù yǐn , rú hé duì dé qǐ zhè míng yuè guāng jǐng 。
[ tí jiě ]
táng zhēn yuán shí jiǔ nián ( 803) hán yù yǔ zhāng shǔ jiē rèn jiān chá yù shǐ 。 céng yīn tiān hàn xiàng dé zōng jìn yán , jí lùn gōng shì zhī bì , hán bèi biǎn wéi yáng shān ( guǎng dōng yáng shān ) xiàn lìng , zhāng bèi biǎn wéi lín wǔ ( hú nán lín wǔ ) xiàn lìng 。 zhēn yuán niàn yī nián ( 805) zhēngyuè , shùn zōng jí wèi , èr yuè jiá zǐ dà shè 。 bā yuè xiàn zōng yòu jí wèi , yòu dà shè tiān xià 。 liǎng cì dà shè yóu yú hú nán guān chá shǐ yáng nèn de cóng zhōng zuò gěng , tā men jūn wèi néng diào huí jīng dū , zhǐ gǎi guān jiāng líng 。 xiān yīn zhí jiàn zāo biǎn , hòu yòu shòu yì yú yáng nèn , shì féng zhōng qiū liáng yè , shēn chù jī lǚ kè guǎn , jǔ tóu wàng yuè zhī jì , xīn zhōng gǎn chù wàn fēn , bù néng bù qiǎn huái bǐ duān liǎo 。 cǐ shī bǐ diào jìn sì sǎnwén , yǔ yán gǔ pǔ , zhí chén qí shì 。 shī zhōng xiě “ jūn gē ”、“ wǒ gē ” hé zhōng gòng sù , jìn zhì lín lí 。 kāi shǒu sì jù , qià sì xù wén , pū xù huán jìng : qīng fēng míng yuè , wàn lái jù jì 。 jiē zhe xiě zhāng shǔ suǒ gē nèi róng : xù shù zhé qiān zhī kǔ , huàn tú xiǎn 'è , lìng rén luò lèi 。 zuì hòu xiě “ wǒ gē ”, què zhǐ xiě yuè sè , rén shēng yòu mìng , yìng jiè yuè sè kāi huái tòng yǐn děng děng , gù zuò kuàng dá 。 míng xiě zhāng gōng cáo zhé qiān shè huí jīng lì jiān nán , shí zé zì shù tóng bìng xiāng lián zhī kùn kǔ 。 quán shī yì yáng kāi hé , bō lán qū zhé 。 yīn jié duō biàn , yùn jiǎo líng huó 。 jì xióng hún zì sì , yòu wǎn zhuǎn liú chàng , jí hǎo dì biǎo dá liǎo shī rén gǎn qíng de biàn huà 。
shǎng xī
zhè shǒu shī yǐ jìn sǎnwén huà de bǐ fǎ , gǔ pǔ de yǔ yán , zhí chén qí shì , zhù kè hù xiāng yín sòng shī jù , yī chàng yī hé , wǒ zhōng yòu nǐ , nǐ zhōng yòu wǒ , zhōng qíng hù sù , sǎ tuō shū fàng , bié jù yī gé 。
shī lǐ xiě liǎo zhāng shǔ de “ jūn gē ” hé zuò zhě de “ wǒ gē ”。 tí wéi “ zèng zhāng gōng cáo ”, què méi yòu yǐ “ wǒ gē ” zuò wéi miáo xiě de zhòng diǎn , ér shì fǎn kè wéi zhù , bǎ “ jūn gē ” zuò wéi zhù yào nèi róng , jiè zhāng shǔ zhī kǒu , jiāo shī rén xiōng zhōng zhī kuài lěi 。
shī de qián sì jù miáo xiě bā yuè shí wǔ rì yè zhù kè duì yǐn de huán jìng , rú wén de xiǎo xù : bì kōng wú yún , qīng fēng míng yuè , wàn lái jù jì 。 zài zhè yàng de jìng jiè zhōng , liǎng gè zāo yù xiāng tóng de péng yǒu zěn néng bù jǔ bēi tòng yǐn , kāng kǎi bēi gē ní ? hán yù shì yī gè hěn yòu bào fù de rén , zài sān shí 'èr suì de shí hòu , céng biǎo shì guò “ bào guó xīn jiǎo jié , niàn shí tì wán lán ”。 tā bù jǐn yòu yōu shí bào guó zhī xīn , ér qiě yòu gǎi gé zhèng zhì de cáigàn 。 zhēn yuán shí jiǔ nián ( 803) tiān hàn mín jī , dāng shí rèn jiān chá yù shǐ de hán yù hé zhāng shǔ , zhí yán quàn jiàn táng dé zōng jiǎn miǎn guān zhōng yáo fù , chù nù quán guì , liǎng rén tóng shí bèi biǎn wǎng nán fāng , hán yù rèn yáng shān ( jīn shǔ guǎng dōng ) lìng , zhāng shǔ rèn lín wǔ ( jīn shǔ hú nán ) lìng 。 zhí zhì táng xiàn zōng dà shè tiān xià shí , tā men réng bù néng huí dào zhōng yāng rèn zhí 。 hán yù gǎi guān jiāng líng fǔ ( jīn hú běi jiāng líng ) fǎ cáo cān jūn , zhāng shǔ gǎi guān jiāng líng fǔ gōng cáo cān jūn 。 dé dào gǎi guān de xiāo xī , hán yù xīn qíng hěn fù zá , yú shì jiè zhōng qiū zhī yè , duì yǐn fù shī shū huái , bìng zèng gěi tóng bìng xiāng lián de zhāng shǔ 。
shī de kāi tóu zài miáo xiě yuè yè huán jìng zhī hòu , yòng “ yī bēi xiāngzhǔ jūn dāng gē ” yī zhuǎn , yǐn chū liǎo zhāng shǔ de bēi gē , shì quán shī de zhù yào bù fēn 。 shī rén xiān xiě zì jǐ duì zhāng shǔ “ gē ” de gǎn shòu : shuō tā shēng yīn suān chǔ , yán cí bēi kǔ , yīn 'ér “ bù néng tīng zhōng lèi rú yǔ ”, hé pán tuō chū 'èr rén xīn jìng xiāng tóng , gǎn dòng jí shēn 。
zhāng shǔ de gē , shǒu xiān xù shù liǎo bèi biǎn nán qiān shí jīng shòu de kǔ nán , shān gāo shuǐ kuò , lù tú màn cháng , jiāo lóng chū méi , yě shòu bēi hào , dì yù huāng pì , fēng bō xiǎn 'è 。 hǎo bù róng yì “ shí shēng jiǔ sǐ dào guān suǒ ”, ér dào dá biǎn suǒ gèng shì “ yōu jū mò mò rú cáng táo ”。 jiē zhe yòu xiě nán fāng piān yuǎn zhī dì duō dú shé ,“ xià chuáng ” dōukě wèi , chū mén xíng zǒu jiù gèng bù gǎn liǎo ; qiě yòu yī zhǒng gǔ yào zhī dú , suí shí kě yǐ zhì rén sǐ mìng , yǐn shí yào fēi cháng xiǎo xīn , hái yòu nà shī zhé xīng sào de “ hǎi qì ”, yě lìng rén shòu bù liǎo 。 zhè yī dà duàn duì zì rán huán jìng de kuā zhāng miáo xiě , yě shì shī rén dāng shí zhèng zhì jìng yù de zhēn shí xiě zhào 。
shàng miàn duì biǎn zhé shēng huó de miáo shù , qíng diào shì gǎn shāng 'ér dī chén de , xià miàn yī zhuǎn , ér yǐ huān xīn gǔ wǔ de jī qíng , gē sòng dà shè lìng de bān xíng , wén shì bō lán qǐ fú 。 táng xiàn zōng jí wèi , dà shè tiān xià 。 shī zhōng xiě nà xuān bù shè shū shí de lóng lóng gǔ shēng , nà chuán sòng shè shū shí rì xíng wàn lǐ de qíng jǐng , chǎng miàn de rè liè 。 jié zòu de huān kuài , dū tǐ xiàn chū shī rén xīn qíng de huān yú 。 tè bié shì dà shè lìng xuān bù :“ zuì cóng dà bì jiē chú sǐ ”,“ qiān zhě zhuī huí liú zhě hái ”, zhè dāng rán shǐ hán 、 zhāng 'èr rén gǎn dào huí jīng yòu wàng 。 rán 'ér , shì qíng bìng fēi rú cǐ jiǎn dān 。 xiě dào zhè lǐ , shī qíng yòu yī zhuǎn zhé , jìn guǎn dà shè lìng xiěde míng míng bái bái , dàn yóu yú “ shǐ jiā ” de zǔ náo , tā men réng rán bù néng huí cháo tíng rèn zhí 。“ kǎn kē zhǐ dé yí jīng mán ”,“ zhǐ dé ” èr zì , bǎ nà zhǒng jì xīn yòu bù mǎn yòu wú kě nài hé de xīn qíng , lín lí jìn zhì dì biǎo xiàn chū lái liǎo 。 dì shì “ jīng mán ” zhī dì , zhí yòu shì “ pàn sī ” yī lèi de xiǎo guān , bēi xiǎo dào yào cháng shòu zhǎngguān “ chuí chǔ ” de dì bù 。 miàn duì zhè zhǒng jìng kuàng , tā men fā chū liǎo shēn shēn de kǎi tàn :“ tóng shí bèi liú duō shàng dào , tiān lù yōu xiǎn nán zhuī pān ”。“ tiān lù yōu xiǎn ”, zhèng zhì xíng shì hái shì xiāng dāng xiǎn 'è 'ā !
yǐ shàng shī rén tōng guò zhāng shǔ zhī gē , qīng tù liǎo zì jǐ de kǎn kě bù píng , xīn zhōng de yù zhí , xiěde xíng xiàng jù tǐ , bǐ mò hān chàng 。 shī rén jì yǐ jiè bié rén de jiǔ bēi jiāo liǎo zì jǐ de kuài lěi , bù yòng zài làng fèi bǐ mò zhí jiē chū miàn shū fā zì jǐ de gǎn kǎi liǎo , suǒ yǐ yòng “ jūn gē qiě xiū tīng wǒ gē , wǒ gē jīn yǔ jūn shū kē ”, yī jiē yī zhuǎn , xiě chū liǎo zì jǐ de yì lùn 。 jǐn xiě liǎo sān jù : yī shì xiě jīn yè yuè sè zuì hǎo , zhào yìng tí mùdì “ bā yuè shí wǔ ”; èr shì xiě mìng yùn zài tiān ; sān shì xiě miàn duì rú cǐ liáng yè yīngdāng kāi huái tòng yǐn 。 biǎo miàn kàn lái zhè sān jù shī hěn píng dàn , shí jì shàng què shì shī zhōng zuì zhuólì zuì jīng cǎi zhī bǐ 。 hán yù cóng qiē shēn zāo yù zhōng , shēn shēn gǎn dào huàn hǎi fú chén , huò fú wú cháng , zì jǐ hěn nán zhǎng wò zì jǐ de mìng yùn 。“ rén shēng yóu mìng fēi yóu tā ”, jì yù shēn chén de gǎn kǎi , biǎo miàn shàng guī zhī yú mìng , shí jì yòu xǔ duō nán yán de kǔ zhōng 。 bā yuè shí wǔ de yè wǎn , míng yuè rú jìng , xuán zài bì kōng lán tiān , bù kāi huái tòng yǐn , qǐ bù gū fù zhè měi hǎo de yuè sè ! zài shuō , jiè jiǔ jiāo chóu , hái kě yǐ zàn shí wàng què xīn tóu de fán nǎo 。 yú shì qíng xù yóu bēi shāng zhuànxiàng kuàng dá 。 rán 'ér zhè bù guò shì gù zuò kuàng dá 'ér yǐ 。 liáo liáo shù yǔ , sì dàn shí nóng , yán jìn zhǐ yuǎn , zài yù shuō hái xiū de bèi hòu , bié yòu yī zhǒng nài rén xún wèi de shēn yì 。 cóng gǎn qíng shàng shuō , yóu biǎn zhé de bēi shāng dào dà shè de xǐ yuè , yòu yóu xǐ yuè zhuì rù qiān yí “ jīng mán ” de yuàn fèn , zuì hòu zài wú kě nài hé zhōng gù zuò kuàng dá 。 yì yáng kāi hé , zhuǎn zhé biàn huà , zhāng fǎ bō lán qū zhé , yòu yī chàng sān tàn zhī miào 。 quán shī huàn yùn hěn duō , yùn jiǎo líng huó , yīn jié qǐ fú biàn huà , hěn hǎo dì biǎo xiàn liǎo gǎn qíng de fā zhǎn biàn huà , shǐ shī gē jì xióng hún zì sì yòu wǎn zhuǎn liú chàng 。 cóng jié gòu shàng shuō , shǒu yǔ wěi yòng sǎ hé míng yuè xiān hòu zhào yìng , qīng líng jiǎn liàn , shǐ jié gòu wán zhěng , yě jiā shēn liǎo yì jìng de cāng liáng 。