yuán dài tiān wén lì fǎ
tiān wén xué zài yuán dài bǐ jiào fā dá。 lì dài fēng jiàn tǒng zhì zhě duì tiān wén guān cè yǔ zhì dìng lì fǎ dū fēi cháng zhòng shì， yīn wéi zhè bù jǐn duì bǎi xìng de nóng yè shēng chǎn yòu yī dìng de zhǐ dǎo zuò yòng（ tè bié shì lì fǎ）， ér qiě yě yòu lì yú fēng jiàn tǒng zhì（ yǐ “ tiān yì ”、“ tiān mìng” děng lái mí huò mín zhòng）。 yuán cháo tǒng zhì zhě yě bù lì wài。
zài yuán dài， cháo tíng zài tiān wén lì fǎ fāng miàn de gōng zuò zhù yào yòu jiàn tiān wén tái、 zǔ zhì tiān wén guān cè hé bān bù shí shī《 shòu shí lì》 děng sān gè nèi róng。 yuán dài tiān wén tái， zuì zhù míng de yòu shàng dū huí huí tiān wén tái hé dà dū de tiān wén tái。 shàng dū tiān wén tái， xiū jiàn yú zhì yuán bā nián（ 1271 nián）， tā shì yuán cháo shè zhì de zuì zǎo yī zuò huí huí tiān wén tái。 gāi tiān wén tái duì 'ā lā bó tiān wén xué zài wǒ guó de chuán bō qǐ liǎo yī dìng zuò yòng。 gāi tiān wén tái de shè zhì tóng 'ā lā bó tiān wén xué jiā zhá mǎ lǔ dīng yòu guān， tā céng zài zhì yuán sì nián（ 1267 nián） bèi hū bì liè zhào jiàn， yóu yú jù yòu yuān bó de tiān wén xué zhī shí 'ér dé dào hū bì liè de shǎng shí， cháo tíng jiāng tā biān de《 wàn nián lì》 bān xíng běi fāng。 zhá mǎ lǔ dīng hái zhì zào liǎo 7 zhǒng jīng qiǎo de tiān wén yí qì， hòu lái quán bù fàng zài liǎo shàng dū huí huí tiān wén tái nèi。
dà dū tiān wén tái shì zài zhì yuán shí liù nián（ 1279 nián） xīng jiàn 'ér chéng de。 dāng shí chēng wéi“ sī tiān tái”， yě jiào“ líng tái”， yòng yú guān cè tiān xiàng。 líng tái gāo 7 zhàng， gòng 3 céng， shàng wéi píng tái， zhōng、 xià liǎng céng gè yòu huí láng。 xià céng yòu yī zhōng shì， míng“ guān fǔ”， jí tài shǐ yuàn zhǎngguān bàn gōng de dì fāng； zhōng céng yòu bā shì， fēn cáng duō zhǒng tiān wén yí qì jí lì dài tiān wén tú jí； dǐng céng de píng tái shàng， chén fàng zhe guō shǒu jìng shè jì de jiǎn yí、 zhèng fāng 'àn hé yǎng yí děng yí qì， yòng yú shí jì guān cè。 tái xià yòu cè lì gāo biǎo（ yuē gāo 40 chǐ）， zuǒ cè zhù yī xiǎo tái， shàng zhì líng lóng yí。 gāi tiān wén tái zài dāng shí bù lùn cóng guī mó、 rén yuán、 shè bèi děngdōu shì shì jiè shàng zuì dà、 zuì duō、 zuì wán shàn de tiān wén tái。
jiù zài tóng yī nián， yuán zhèng fǔ hái zǔ zhì yòu guān rén yuán jìn xíng liǎo yī cì guī mó kōng qián de tiān wén guān cè huó dòng。 zhè cì guān cè gòng shè nán hǎi、 dà dū、 yáng chéng、 shàng dū、 hé lín děng 27 gè guān cè diǎn（ jí cè jǐng suǒ）， qí fàn wéi“ dōng jí gāolí， xī zhì diān chí， nán yú zhū yá， běi jìn tiě lè”。 dāng shí shì dà yuē měi gé 10 wěi dù jiù yòu yī gè guān cè diǎn， yǐ cèliáng xià zhì rì rì yǐng cháng dù hé zhòu yè cháng duǎn。 jù tuī suàn， qí zuì běi miàn de běi hǎi guān cè diǎn yǐ dá běi wěi 64.5 dù de dì fāng， yǐ jīng kào jìn běi jí juàn liǎo。 zhè 27 gè guān cè diǎn zhōng zhǐ yòu hé nán dēng fēng xiàn jìng nèi de cè jǐng suǒ réng bǎo cún zhì jīn。
yuán cháo zhèng fǔ zǔ zhì zhè yàng dà guī mó de guān cè huó dòng， qí zhù yào yuán yīn shì wéi biān zhì xīn lì fǎ 'ér tōng guò shí jì guān cè zhǎng wò dì yī shǒu cái liào。 zài yuán chū， suǒ yán yòng de lì fǎ nǎi shì jīn cháo lì fǎ， jí jīn tiān huì wǔ nián（ 1127 nián） suǒ biān de《 dà míng lì》（ zhá mǎ lǔ dīng de《 wàn nián lì》 méi néng zài dà fàn wéi nèi tuī guǎng shǐ yòng）。 yóu yú gāi lì shǐ yòng dá l00 duō nián， chū xiàn liǎo xǔ duō shù jù yǔ tiān xiàng bù fú de qíng kuàng， yǐng xiǎng liǎo yuán dài de nóng yè shēng chǎn hé rén mín shēng huó。 wèicǐ， liú bǐng zhōng céng tí yì xiū lì。 zhì yuán shí sān nián（ 1276 nián）， hū bì liè“ sī yòng qí yán”（ liú bǐng zhōng yú 1274 nián qù shì）， jué dìng chéng lì tài shǐ jú（ hòu gǎi tài shǐ yuàn）， gǎi xiū xīn lì， bìng mìng xǔ héng（ céng rèn zhōng shū zuǒ yuǎn、 jí xián dà xué shì jiān guó zǐ jì jiǔ）、 wáng xún（ shù xué jiā， céng rèn tài zǐ zàn shàn、 tài shǐ lìng）、 guō shǒu jìng děng rén zhù chí qí shì。 guō shǒu jìng shì dāng shí zhù míng de tiān wén xué jiā hé shuǐ lì xué jiā， zhì zào guò zhū rú jiǎn yí、 yǎng yí、 guī biǎo、 jǐng fú děng hěn duō tiān wén yí qì。 tā shēn zhī yī bù jīng què lì fǎ de xiū dìng bì xū yào kào tiān wén guān cè， zhèng rú tā suǒ shuō：“ lì zhī běn， zài yú cè yàn。” guō shǒu jìng de jiàn yì dé dào cháo tíng de cǎi nà， yīn 'ér chū xiàn liǎo qián miàn suǒ tán dào de dà guī mó tiān wén guān cè huó dòng。 zhè cì guān cè， huò dé liǎo xǔ duō jīng què jiēguǒ， wéi xīn lì fǎ de xiū dìng tí gōng liǎo chōng zú de zī liào。 zài cǐ jī chǔ shàng， wáng xún、 guō shǒu jìng děng rén yú zhì yuán shí qī nián（ 1280 nián） biān chéng liǎo yī bù xīn lì fǎ héng héng《 shòu shí lì》。
kě jiàn， yuán cháo shí fēn zhòng shì tiān wén jì shù de fā zhǎn hé tuī guǎng， ér qiě jù yòu guān shǐ liào jìzǎi， yòu guān de tiān wén jì shù shì dāng shí shì jiè yī liú de。
（ tú） yuán cháo tiān wén tái guī biǎo |
|
|