| xiǎnshìdìtú |
|
|
| jiàn “ huáng bò ”。 |
|
| tóng ‘ huáng bò ’。 |
|
【 yīng wén míng】 cortexphellodendri
【 bié míng】 huáng bò、 yuán bǎi、 bò mù
běn pǐn wéi yún xiāng kē zhí wù huáng pí shù phellodendronchinenseschneid. huò huáng bò phellodendronamurenserupr. de gān zào shù pí。 qián zhě xí chēng“ chuān huángbò ”， hòu zhě xí chēng“ guān huángbò ”。 bō qǔ shù pí hòu， chú qù cū pí， shài gān。
【 xìng zhuàng】 chuān huángbò chéng bǎn piàn zhuàng huò qiǎn cáo zhuàng， cháng kuān bù yī， hòu 3 ～ 6mm。 wài biǎo miàn huáng hè sè huò huáng zōng sè， píng tǎn huò jù zòng gōu wén， yòu de kě jiàn pí kǒng hén jí cán cún de huī hè sè cū pí。 nèi biǎo miàn 'àn huáng sè huò dàn zōng sè， jù xì mì de zòng lēng wén。 tǐ qīng， zhì yìng， duàn miàn xiān wéi xìng， chéng liè piàn zhuàng fēn céng， shēn huáng sè。 qì wēi， wèi shèn kǔ， jiáo zhī yòu nián xìng。
guān huángbò hòu 2～ 4mm。 wài biǎo miàn huáng lǜ sè huò dàn zōng huáng sè， jiào píng tǎn， yòu bù guī zé de zòng liè wén， pí kǒng hén xiǎo 'ér shǎo jiàn， ǒu yòu huī bái sè de cū pí cán liú。 gǔ biǎo miàn huáng sè huò huáng zōng sè。 tǐ qīng， zhì jiào yìng， duàn miàn xiān huáng sè huò huáng lǜ sè。
【 gōng néng yǔ zhù zhì】 qīng rè zào shī， xiè huǒ chú zhēng， jiě dú liáo chuāng。 yòng yú shī rè xiè lì， huáng dɑ， dài xià， rè lín， jiǎo qì， wěi bì， gǔ zhēng láo rè， dào hàn， yí jīng， chuāng yáng zhǒng dú， shī zhěn sào yǎng。 yán huángbò zī yīn jiàng huǒ。 yòng yú yīn xū huǒ wàng， dào hàn gǔ zhēng。
【 zhù cáng】 zhì tōng fēng gān zào chù， fáng cháo。
【 zhì fǎ】
huángbò ： chú qù zá zhì， pēn lín qīng shuǐ， rùn tòu， qiē sī， gān zào。
yán huángbò ： qǔ huángbò sī， zhào yán shuǐ zhì fǎ（ fù lù Ⅱ d） chǎo gān。
huángbò tàn： qǔ huángbò sī， zhào chǎo tàn fǎ（ fù lùⅡ d） chǎo zhì biǎo miàn jiāo hēi sè。
【 jiàn bié】
（ 1） běn pǐn fěn mò lǜ huáng sè huò huáng sè。 xiān wéi xiān huáng sè， zhí jìng 16～ 38μm， cháng chéng shù， zhōu wéi xì bāo hán cǎo suān gài fāng jīng， xíng chéng jīng xiān wéi； hán jīng xì bāo bì mù huà zēng hòu。 shí xì bāo xiān huáng sè， lèi yuán xíng huò fǎng chuí xíng， zhí jìng 35～ 128μm， yòu de chéng fēn zhī zhuàng， zhī duān ruì jiān， bì hòu， céng wén míng xiǎn。 cǎo suān gài fāng jīng zhí jìng yuē zhì 24μm。
（ 2） qǔ běn pǐn fěn mò 1g， jiā yǐ mí 10ml， zhèn yáo hòu， lǜ guò， lǜ yè huī gān， cán zhā jiā bīng cù suān 1ml shǐ róng jiě， zài jiā liú suān 1 dī， fàng zhì， róng yè xiǎn zǐ zōng sè。
（ 3） qǔ běn pǐn fěn mò 0。 1g， jiā jiá chún 5ml， jiā rè huí liú 15 fēn zhōng， lǜ guò， lǜ yè bǔ chōng jiá chún zhì 5ml， zuò wéi gōng shì pǐn róng yè。 lìng qǔ huángbò duì zhào yào cái 0。 1g， tóng fǎ zhì chéng duì zhào yào cái róng yè。 zài qǔ yán suān xiǎo bò jiǎn duì zhào pǐn， jiā jiá chún zhì chéng měi 1ml hán 0。 5mg de róng yè， zuò wéi duì zhào pǐn róng yè。 zhào báocéng sè pǔ fǎ（ fù lù Ⅵ b） shì yàn， xī qǔ shàng shù sān zhǒng róng yè gè 1μl， fēn bié diǎn yú tóng yī guī jiāo Ｇ báocéng bǎn shàng， yǐ běn － cù suān yǐ zhǐ－ yì bǐng chún - jiá chún－ nóng 'ān shì yè（ 6:3:1。 5:1。 5:0。 5） wéi zhǎn kāi jì， zhì 'ān zhēng qì bǎo hé de zhǎn kāi gāng nèi， zhǎn kāi， qǔ chū， liàng gān， zhì zǐ wài guāng dēng（ 365nm） xià jiǎn shì。 gōng shì pǐn sè pǔ zhōng， zài yǔ duì zhào yào cái sè pǔ xiāng yìng de wèi zhì shàng， xiǎn xiāng tóng yán sè de yíng guāng bān diǎn； zài yǔ duì zhào pǐn sè pǔ xiāng yìng de wèi zhì shàng， xiǎn xiāng tóng de yī gè huáng sè yíng guāng bān diǎn。
【 xìng wèi guī jīng】 kǔ， hán。 guī shèn、 pángguāng jīng。
【 gōng néng zhù zhì】 qīng rè zào shī， xiè huǒ chú zhēng， jiě dú liáo chuāng。 yòng yú shī rè xiè lì， huáng dɑ， dài xià， rè lín， jiǎo qì， wěi { bì }， gǔ zhēng láo rè， dào hàn， yí jīng， chuāng yáng zhǒng dú， shī zhěn sào yǎng。 yán huángbò zī yīn jiàng huǒ。 yòng yú yīn xū huǒ wàng， dào hàn gǔ zhēng。
【 yòng fǎ yòng liàng】 3～ 12g； wài yòng shì liàng。
【 bèi zhù】
（ 1） huángbò qīng rè zào shī zhī lì， yǔ huáng qín、 huáng lián xiāng sì， dàn yǐ chú xià jiāo zhī shī rè wéi jiā。 zhì xiè lì hé huáng qín、 huáng lián； liáo huáng dɑ hé zhī zǐ、 yīn chén； rú pèi cāng shù、 niú xī， kě yòng yú zú xī zhǒng tòng、 xià zhī wěi ruǎn wú lì、 pèi hé zhī mǔ、 shēng dì、 zhú yè、 mù tōng， kě yòng yú xiǎo biàn lín sè rè tòng； pèi hé bái zhǐ、 lóng dǎn cǎo， kě yòng yú dài xià yīn zhǒng。 yòng zhì shī rè chuāng yáng、 shī zhěn zhī zhèng， jì kě nèi fú， yòu kě wài yòng； nèi fú pèi huáng qín、 zhī zǐ děng yào tóng yòng， wài yòng kě pèi dà huáng、 huá shí děng yán mò sǎ fū。 qīng xū rè yǐ liáo cháo rè gǔ zhēng， xiè shèn huǒ yǐ liáo mèng yí huá jīng， cháng hé zhī mǔ、 dì huáng děng tóng yòng。
【 zhāi lù】《 zhōng guó yào diǎn》
yào lǐ zuò yòng
huángbò yǔ huáng lián tóng yàng hán jiào duō de xiǎo bò jiǎn， gù qí yào lǐ zuò yòng yì dà tǐ xiāng sì， cān jiàn huáng lián tiáo。 dàn hán liàng jiào huáng lián dī， bìng hán yòu qí tā chéngfèn， zuò yòng yì yòu xiē chā yì。
1. kàng jūn zuò yòng：
huángbò kàng jūn yòu xiào chéngfèn wéi xiǎo bò jiǎn， gù qí yào lǐ zuò yòng yǔ huáng lián dà tǐ xiāng sì， dàn hán liàng jiào huáng lián dī。 tǐ wài shì yàn duì jīn huáng sè pú táo qiú jūn、 fèi yán qiú jūn、 bái hóu gǎnjūn、 cǎo lǜ sè liàn qiú jūn、 lì jí gǎnjūn（ sòng nèi shì chú wài）、 róng xuè xìng liàn qiú jūn、 nǎo mó yán qiú jūn、 huò luàn hú jūn、 tàn jū gǎnjūn jūn yòu xiào huò yòu jiào qiáng de yì zhì zuò yòng； duì kū cǎo gǎnjūn、 bǎi rì ké gǎnjūn、 pò shāng fēng gǎnjūn yì yòu yì zhì zuò yòng； duì h37rv、 niǎo xíng jié hé gǎnjūn wú zhí jiē yì zhì zuò yòng， dàn kě shǐ jūn shù jiǎn shǎo， dàn nóng dù dá 1% shí chéng xiàn yì jūn zuò yòng。 zài yòng tún shǔ jiēzhòng rén xíng jié hé jūn（ h37rv） zuò shí yàn zhì liáo shí， kǒu fú huò zhù shè de liáo xiào jūn hěn chā。 duì jiē zhǒng niú xíng jié hé jūn de tún shǔ， huángbò tí qǔ wù de yán suān jié jīng wù jī ròu zhù shè shí， yòu yī dìng liáo xiào。 huángbò duì jié hé bìng rén de lín chuáng zhèng zhuàng jí x xiàn jiǎn chá yòu hǎo zhuǎn， qiě yōu yú huáng lián。 zài shì guǎn zhōng， huángbò jiān jì huò jìn jì duì cháng jiàn de zhì bìng xìng zhēn jūn yòu bù tóng chéng dù de yì jūn zuò yòng。 qí shuǐ jiān jì bù néng shā sǐ gōu duān luó xuán tǐ（ jì liàng xū jiào huáng lián dà i bèi）。 zài tǐ wài duì yīn dào dī chóng yě yòu ruò de zuò yòng。 jù bào dào， huángbò suān jiǎn fǎ tí qǔ wù zhì chéng 1： 1 huángbò yè， yòng guàn cháng fǎ kě zhì liáo jūn lì， yī bān 2-4 tiān kě quán yù。 huángbò lǐ liáo yè yòng zhí liú diàn dǎo rù zhì liáo màn xìng qián liè xiàn yán， zǒng yòu xiào shuài dá 97.3%。
2. kàng zhēn jūn zuò yòng：
guān huángbò hé chuān huángbò de yǐ mí jìn tí wù duì xīn xíng yǐn qiú jūn hé hóng sè fā xuǎn jūn jù yòu jiào qiáng de yì jūn zuò yòng， qí zuò yòng bǐ zhì méi jūn sù qiáng， dàn duì bái sè niàn zhū jūn de yì zhì zuò yòng bǐ zhì méi jūn xiǎng ruò。
3. zhèn ké zuò yòng：
huángbò guǒ shí de huī fā jù yòu zhèn ké zuò yòng， qí zhèn ké chéngfèn zhù yào wéi xiāng yè xī。 bìng cóng huī fā yóu zhōng fēn dé xiǎo bò jiǎn hé 5， 5'－ èr jiá jī kāng quán mí。
4. jiàng yā zuò yòng：
huángbò duì má zuì dòng wù jìng mài zhù shè huò fù qiāng zhù shè， kě chǎn shēng xiǎn zhù 'ér chí jiǔ de jiàng yā zuò yòng， jǐng dòng mài zhù shè jiào jìng mài zhù shè de gèng qiáng， yīn cǐ jiàng yā kě néng shì zhōng shū xìng de。 duì jì 'ǎn xíng de huángbò jiǎn jiā yǐ gǎi biàn 'ér hé chéng de shū 'àn xíng de huà hé wù míng xī luó pǐ lín（ xylopinin） yì kě yǐn qǐ xùn sù、 xiǎn zhù zhī jiàng yā； zài Ⅰ -Ⅱ jǐng chuí jiān qiē duàn jǐ suǐ zé jiàng yā xiāo shī， yīn 'ér yě zhèng míng jiàng yā shǔ zhōng shū xìng de。 cǐ wài， xī luó pǐ lín yòu jiào qiáng de kàng shèn shàng xiàn sù yàng zuò yòng， duì yā pò jǐng dòng mài、 zhì xī、 diàn cì jī dà nèi zàng shén jīng yǐn qǐ de shēng yā fǎn yìng jí zhù shè shèn shàng xiàn sù huò diàn cì jī jǐng shàng jiāo gǎn shén jīng jié yǐn qǐ de shùn mó shōu suō fǎn yìng jūn shòu dào yì zhì。
5. kàng dī chóng zuò yòng：
huángbò jiān jì， 10% nóng dù yǔ dī chóng yè 1： 1 hùn hé péi yǎng， duì yīn dào máo dī chóng yòu yì zhì zuò yòng。
6. kàng gān yán zuò yòng：
huángbò jiān jì 6.25-100% tǐ wài shì yàn， duì yǐ xíng gān yán kàng yuán yòu yì zhì zuò yòng。 huángbò jiǎn duì màn xìng gān yán yòu yī dìng zuò yòng。
7. duì miǎn yì gōng néng de yǐng xiǎng：
huángbò jiān jì， 100% nóng dù， 0.3ml/ zhǐ guàn wèi， lián xù 7 tiān， néng zēng jiā xiǎo shǔ pí kōng bān xíng chéng xì bāo shù。
8. kàng kuì yáng zuò yòng：
huángbò tí qǔ wù（ qù xiǎo bò jiǎn） 100mg/kg pí xià zhù shè， 100、 1000mg/kg guàn wèi huò pí nèi zhù shè， duì yǐ chún、 ā sī pǐ lín huò yōu mén jié zhā yòu fā de dà shǔ wèi kuì yáng yòu yì zhì zuò yòng。
9. qí tā zuò yòng：
huángbò jiǎn hé xī luó pǐ lín duì zhōng shū shén jīng xì tǒng yòu yì zhì zuò yòng， xiǎo shǔ de zì fā huó dòng、 gè zhǒng fǎn shè jūn shòu dào yì zhì； jǐyǔ wèi má zuì jiā tù xī luó pǐ lín， nǎo diàn bō kě chū xiàn zhèn fú màn bō。 huángbò jiǎn yòu qīng dù de jiàn dú yàng zuò yòng， duì wā fù zhí jī jǐn zhāng dù wú yǐng xiǎng， dàn néng yì zhì yóu yǐ xiān dǎn jiǎn yǐn qǐ de shōu suō fǎn yìng。 duì lí tǐ tù cháng， huángbò fěn kě zēng qiáng qí zhèn fú， huángbò tóng kě zēng qiáng qí zhāng lì jí zhèn fú； huángbò nèi zhǐ zé yì zhì cháng guǎn。 zài dài yòu yí lòu de jiā tù shēn shàng， huángbò yòu cù jìn yí xiàn fēn mì de zuò yòng。 huángbò nèi zhǐ zài jiē jìn zhì sǐ liàng（ 0.05-0.1g/kg） shí， kě jiàng dī tù xuè táng， huángbò tóng wú cǐ zuò yòng。 jù chēng huángbò tóng yòu bǎo hù xuè xiǎo bǎn de zuò yòng。 huángbò duì jié jué（ 10ppm zài 18 xiǎo shí nèi kě shā sǐ 62%）、 jiā yíng yòu shā miè zuò yòng。 cǐ wài， hái yòu lì niào、 jiàn wèi、 wài yòng cù jìn pí xià yì xuè xī shōu děng zuò yòng。
chū chù 《 zhōng huá běn cǎo》 |
|
huángbò
(《 gāng mù》 )
【 yì míng】 bò mù (《 běn jīng》 )， bò pí (《 shāng hán lùn》 )， huáng bò (《 běn cǎo jīng jí zhù》 )。
【 lái yuán】 wéi yún xiāng kē zhí wù huángbò huò huáng pí shù de shù pí。
【 zhí wù xíng tài】 ① huángbò ， yòu míng： huáng bō luó、 huáng bó lì。
luò yè qiáo mù， gāo 10～ 25 mǐ； shù pí wài céng huī sè， yòu shèn hòu de mù shuān céng， biǎo miàn yòu zòng xiàng gōu liè， nèi pí xiān huáng sè。 xiǎo zhī tōng cháng huī hè sè huò dàn zōng sè， hǎn wéi hóng chéng sè。 yè duì shēng， dān shù yǔ zhuàng fù yè， xiǎo yè 5～ 13 piàn， xiǎo yè bǐng duǎn， xiǎo yè piàn cháng yuán zhuàng pī zhēn xíng、 luǎn zhuàng pī zhēn xíng huò jìn luǎn xíng， cháng 5～ 11 lí mǐ， kuān 2～ 3.8 lí mǐ， xiān duān cháng jiàn jiān， jī bù tōng cháng wéi bù děng de guǎng xiē xíng huò jìn yuán xíng， biān yuán yòu xì yuán jù chǐ huò jìn wú chǐ， cháng bèi yuán máo； shàng miàn 'àn lǜ sè， yòu shí yán mài bèi róu máo， lǎo shí zé guāng huá wú máo。 xià miàn cāng bái sè， yòu shí yán mài bèi róu máo， lǎo shí jǐn zhōng mài jī bù bèi bái sè cháng róu máo。 huā xù yuán zhuī zhuàng， huā zhóu jí huā zhī yòu shí bèi máo； huā dān xìng， cí xióng yì zhū， jiào xiǎo； huā 'ě 5， luǎn xíng； huā bàn 5， cháng yuán xíng， dài huáng lǜ sè； xióng huā xióng ruǐ 5， shēn chū huā bàn wài . huā sī jī bù bèi máo； cí huā de tuì huà xióng ruǐ chéng lín piàn zhuàng， cí ruǐ 1， zǐ fáng shàng wèi， huā zhù shèn duǎn， zhù tóu tóu zhuàng， 5 liè。 jiāng guǒ zhuàng hé guǒ yuán qiú xíng， zhí jìng yuē 8～ 10 háo mǐ， chéng shú shí zǐ hēi sè， yòu 5 hé。 huā qī 5～ 6 yuè。 guǒ qī 9～ 10 yuè。
shēng yú shān dì zá mù lín zhōng huò shān gǔ hóng liú fù jìn。 fēn bù dōng běi jí huá běi。
běn zhí wù de guǒ shí ( huáng bō luó guǒ ) yì gōng yào yòng， lìng xiáng zhuān tiáo。
② huáng pí shù， yòu míng： huī pí bǎi、 huá huángbò 。
luò yè qiáo mù， gāo 10～ 12 mǐ。 shù pí wài céng huī hè sè， shèn bó， wú jiā hòu de mù shuān céng， nèi céng huáng sè； xiǎo zhī tōng cháng 'àn hóng hè sè huò zǐ zōng sè， guāng huá wú máo。 yè duì shēng； dān fū yǔ zhuàng fù yè， xiǎo yè 7～ 15 piàn， yòu duǎn bǐng； yè piàn cháng yuán zhuàng pī zhēn xíng zhì cháng yuán zhuàng luǎn xíng， cháng 9～ 14 lí mǐ， kuān 3～ 5 lí mǐ， xiān duān jiàn jiān， jī bù guǎng xiē xíng huò jìn yuán xíng， tōng cháng liǎng cè bù děng， shàng miàn 'àn lǜ sè， jǐn zhōng mài bèi máo， xià miàn dàn lǜ sè， bèi cháng róu máo。 huā xù yuán zhuī zhuàng， huā zhóu jí huā zhī mì bèi duǎn máo； huā dān xìng， cí xióng yì zhū； ě piàn 5， luǎn xíng； huā bàn 6， cháng yuán xíng； xióng huā xióng ruǐ 6， chāo chū huā bàn zhī wài shèn duō， huā sī shèn cháng， jī bù yòu bái sè cháng róu máo； cí huā tuì huà xióng ruǐ duǎn xiǎo， cí ruǐ 1， zǐ fáng shàng wèi， 5 shì， huā zhù duǎn； zhù tóu 5 liè。 jiāng guǒ zhuàng hé guǒ qiú xíng， zhí jìng 1～ 1.2 lí mǐ， mì jí chéng tuán， shú hòu zǐ hēi sè， tōng cháng jù 5 hé。 huā qī 5～ 6 yuè。 guǒ shú qī 10 yuè。
shēng yú shān shàng gōu biān de zá mù lín zhōng。 fēn bù sì chuān、 hú běi、 guì zhōu、 yún nán、 jiāng xī、 zhè jiāng děng dì。
huáng pí shù de biàn zhǒng tū yè huáng pí shù ( fēn bù hú běi、 sì chuān、 guì zhōu、 shǎn xī )、 é méi huáng pí shù ( fēn bù sì chuān )、 yún nán huáng pí shù ( fēn bù yún nán )、 lián dāo yè huáng pí shù ( fēn bù yún nán ) děng yě tóng děng rù yào。
【 cǎi jí】 3～ 6 yuè jiān cǎi shōu。 xuǎn shí nián yǐ shàng de huángbò ， lún liú bō qǔ bù fēn shù pí。 bù néng yī cì bō jìn， yǐ bǎo chí yuán shù jì xù shēngzhǎng。 bō qù hòu， jí zì xíng shēng cháng xīn pí， wèi gē bù fēn kě zài xià nián cǎi shōu。 jiāng shèng xià de shù pí shài zhì bàn gān， yā píng， guā jìng cū pí ( shuān pí )， zhì xiǎn huáng sè wéi dù， bù kě shāng jí nèi pí， shuà jìng shài gān， fàng zhì gān zào tōng fēng chù， fáng méi biàn sè。
【 yào cái】① dōng huángbò
yòu míng： guān bǎi、 guān huángbò 。 wéi zhí wù huángbò de gān zào shù pí。 chéng shāo wān qū de bǎn piàn zhuàng， biān yuán bù zhěng qí， cháng kuān bù yī， hòu yuē 2～ 4 háo mǐ。 shuān pí liú cún huò yǐ bō lí， shuān pí jiào hòu， biǎo miàn huī bái sè； shuān pí bō lí zhě， biǎo miàn zōng huáng sè， píng tǎn huò yòu chōu zhòu jí pí kǒng； nèi biǎo miàn huī huáng sè。 zhì jiào sōng， yì zhé duàn， duàn miàn xiān wéi xìng， dàn huáng sè shāo dài lǜ。 qì wēi， wèi kǔ。 fěn mò yù shuǐ jí dài nián xìng， bìng shǐ shuǐ rǎn chéng huáng sè。 yǐ piàn zhāng hòu dà、 xiān huáng sè、 wú shuān pí zhě wéi jiā。
zhù chǎn liáo níng、 jí lín、 hé běi。 cǐ wài， hēi lóng jiāng、 nèimēng gǔ yì chǎn。 yǐ liáo níng chǎn liàng zuì dà。
② chuān huángbò (《 dé pèi běn cǎo》 )
wéi zhí wù huáng pí shù jí qí biàn xíng biàn zhǒng de gān zào shù pí。 chéng shāo wān qū de bǎn piàn zhuàng， biān yuán bù zhěng qí， cháng kuān bù yī， hòu yuē 3～ 5 háo mǐ， shuān pí duō yǐ bō lí。 wài biǎo miàn shēn huáng sè， jiào píng tǎn， yòu zòng lēng xiàn jí zōng sè pí kǒng； nèi biǎo miàn huī huáng sè huò huáng sè。 zhì jiān yìng 'ér qīng， yì zhé duàn， zhé duàn miàn xiān wéi xìng， chéng piàn zhuàng fēn liè， xiān huáng sè。 qì wēi， wèi kǔ， jiáo zhī yòu nián huá xìng， néng shǐ shuǐ rǎn huáng sè。 yǐ piàn zhāng hòu dà、 xiān huáng sè、 wú shuān pí zhě wéi jiā。
zhù chǎn sì chuān、 guì zhōu、 hú běi、 yún nán。 cǐ wài， hú nán、 gān sù、 guǎng xī yì chǎn。 yǐ sì chuān、 guì zhōu chǎn liàng zuì dà。
【 huà xué chéngfèn】① huángbò
shù pí hán xiǎo bò jiǎn、 yào gēn jiǎn、 mù lán huā jiǎn、 huángbò jiǎn、 N- jiá jī dà mài yá jiǎn、 zhǎng yè fáng jǐ jiǎn、 biān fú gé jiǎn děng shēng wù jiǎn； lìng hán huángbò tóng、 huángbò nèi zhǐ、 bái xiān jiāo zhǐ、 huángbò tóng suān、 qīng yíng guāng suān、 7- tuō qīng dòu zāi chún、 β- gǔ zāi chún、 cài yóu zāi chún。 gēn pí hán xiǎo bò jiǎn、 yào gēn jiǎn、 huángbò jiǎn、 N- jiá jī dà mài yá jiǎn。 mù cái yě hán xiǎo bò jiǎn。 xīn xiān yè hán huángbò dài、 tuō qīng huángbò dài、 tuō qīng yì huángbò dài、 yì huángbò dài。 gān zào yè hán jīn sī táo dài， bù hán huángbò dài。
② huáng pí shù
shù pí hán xiǎo bò jiǎn、 mù lán huā jiǎn、 huángbò jiǎn、 zhǎng yè fáng jǐ jiǎn děng duō zhǒng shēng wù jiǎn jí nèi zhǐ、 zāi chún、 nián yè zhì děng。
③ tū yè huáng pí shù
shù pí hán sì qīng xiǎo bò jiǎn、 sì qīng zhǎng yè fáng jǐ jiǎn、 sì qīng yào gēn jiǎn、 huángbò jiǎn、 mù lán huā jiǎn jí β- gǔ zāi chún。
【 yào lǐ zuò yòng】 huángbò yǔ huáng lián tóng yàng hán jiào duō de xiǎo bò jiǎn， gù qí yào lǐ zuò yòng yì dà tǐ xiāng sì， cān jiàn " huáng lián " tiáo。 dàn hán liàng jiào huáng lián dī， bìng hán yòu qí tā chéngfèn， zuò yòng yì yòu xiē chā yì。
① kàng jūn zuò yòng
huángbò kàng jūn yòu xiào chéngfèn wéi xiǎo bò jiǎn。 tǐ wài shì yàn duì jīn huáng sè pú táo qiú jūn、 fèi yán qiú jūn、 bái hóu gǎnjūn、 cǎo lǜ sè liàn qiú jūn、 lì jí gǎnjūn ( sòng nèi shì chú wài ) děng jūn yòu xiào， duì dà cháng gǎnjūn、 shāng hán gǎnjūn jīhū wú xiào， yòu bào gào duì dà cháng gǎnjūn、 lǜ nóng gǎnjūn yòu xiào zhě。 jiù shēng yào 'ér yán， huáng lián kàng jūn zuò yòng jiào huángbò qiáng 1 bèi。 duì H37Rv、 niǎo xíng jié hé gǎnjūn wú zhí jiē yì zhì zuò yòng， dàn kě shǐ jūn shù jiǎn shǎo， huò hěn gāo nóng dù (1/100) shí chéng xiàn yì jūn zuò yòng， dàn yě yòu bào gào huò dé liáng hǎo jiēguǒ de。 zài yòng tún shǔ jiēzhòng rén xíng jié hé jūn zuò shí yàn zhì liáo shí， kǒu fú huò zhù shè de liáo xiào jūn hěn chā。 duì jiē zhǒng niú xíng jié hé jūn de tún shǔ， cóng huángbò tí qǔ de yán suān jié jīng wù zuò jī ròu zhù shè， yòu yī dìng liáo xiào。 jù chēng， huángbò duì jié hé bìng rén de lín chuáng zhèng zhuàng jí X xiàn jiǎn chá yòu hǎo zhuǎn， qiě yōu yú huáng lián。
zài shì guǎn zhōng， huángbò jiān jì huò jìn jì duì ruò gān cháng jiàn de zhì bìng xìng zhēn jūn yòu bù tóng chéng dù de yì jūn zuò yòng。 qí shuǐ jiān jì hái néng shā sǐ gōu duān luó xuán tǐ ( jì liàng xū jiào huáng lián dà yī bèi )。 zài tǐ wài duì yīn dào dī chóng， yě yòu jiào ruò de zuò yòng。
② jiàng yā zuò yòng
huángbò duì má zuì dòng wù jìng mài huò fù qiāng zhù shè， kě chǎn shēng xiǎn zhù 'ér chí jiǔ de jiàng yā zuò yòng， jǐng dòng mài zhù shè jiào jìng mài zhù shè de gèng qiáng， yīn cǐ jiàng yā kě néng shì zhōng shū xìng de。 duì jì 'ǎn xíng de huángbò jiǎn jiā yǐ gǎi biàn 'ér hé chéng de shū 'àn xíng de huà hé wù míng xī luó pǐ lín yì kě yǐn qǐ xùn sù、 xiǎn zhù zhī jiàng yā； zàiⅠ～Ⅱ jǐng chuí jiān qiē duàn jǐ suǐ zé jiàng yā xiāo shī， yīn 'ér yě zhèng míng jiàng yā shǔ zhōng shū xìng de。 cǐ wài， xī luó pǐ lín yòu jiào qiáng de kàng shèn shàng xiàn sù yàng zuò yòng， duì yā pò jǐng dòng mài、 zhì xī、 diàn cì jī dà nèi zàng shén jīng yǐn qǐ de shēng yā fǎn yìng jí zhù shè shèn shàng xiàn sù huò diàn cì jī jǐng shàng jiāo gǎn shén jīng jié yǐn qǐ de shùn mó shōu suō fǎn yìng jūn shòu dào yì zhì。 běn biàn 'àn、 tuǒ lā sū lín、 lì xuè píng děng jiē kě jiǎn ruò qí jiàng yā fǎn yìng。
③ qí tā zuò yòng
huángbò jiǎn huò xī luó pǐ lín duì zhōng shū shén jīng xì tǒng yòu yì zhì zuò yòng， xiǎo shǔ de zì fā huó dòng、 gè zhǒng fǎn shè jūn shòu dào yì zhì； jǐyǔ wèi má zuì jiā tù xī luó pǐ lín， nǎo diàn bō kě chū xiàn gāo zhèn fú màn bō。 huángbò jiǎn yòu qīng dù de jiàn dú yàng zuò yòng， duì wā fù zhí jī jǐn zhāng dù wú yǐng xiǎng， dàn néng yì zhì yóu yǐ xiān dǎn jiǎn yǐn qǐ de shōu suō fǎn yìng。 duì lí tǐ tù cháng， huángbò fěn kě zēng qiáng qí zhèn fú， huángbò tóng kě zēng qiáng qí zhāng lì jí zhèn fú； huángbò nèi zhǐ zé yì zhì cháng guǎn。 zài dài yòu yí lòu de jiā tù shēn shàng， huángbò yòu cù jìn yí xiàn fēn mì de zuò yòng。 huángbò nèi zhǐ zài jiē jìn zhì sǐ liàng (0.05～ 0.1 kè / gōng jīn ) shí， kě jiàng dī tù xuè táng， huángbò tóng wú cǐ zuò yòng。 jù chēng huángbò yòu bǎo hù xuè xiǎo bǎn de zuò yòng， shàng dài zhèng shí。 lìng jù bào dào， huángbò duì jié jué (10P.P.M. zài 18 xiǎo shí nèi kě shā sǐ 62%)、 jiā yíng yòu shā miè zuò yòng。 zài xiǎo shǔ shēn shàng， yǔ xuān cǎo gēn tóng fú， kě jiàng dī hòu zhě zhī dú xìng。
【 páozhì】 huángbò ： jiǎn qù zá zhì， yòng shuǐ xǐ jìng， lāo chū， rùn jìn， qiē piàn chéng qiē sī， shài gān。 huángbò tàn： qǔ huángbò piàn， yòng wǔ huǒ chǎo zhì biǎo miàn jiāo hēi sè ( dàn xū cún xìng )， pēn lín qīng shuǐ， qǔ chū fàng liáng， shài gān。 yán huángbò ： qǔ huángbò piàn， yòng yán shuǐ pēn sǎ， bàn yún， zhì guō nèi yòng wén huǒ wēi chǎo， qǔ chū fàng liáng， liàng gān ( měi huángbò piàn 100 jīn yòng shí yán 2 jīn bàn， jiā shì liàng kāi shuǐ róng huà chéng qīng )。 jiǔ huángbò ： qǔ huángbò piàn， yòng huáng jiǔ pēn sǎ bàn chǎo rú yán huángbò fǎ ( měi huángbò piàn 100 jīn yòng huáng jiǔ 10 jīn )。
《 léi gōng páozhì lùn》： " fán shǐ ( huáng bò )， yòng dāoxiāo shàng cū pí liǎo， yòng shēng mì shuǐ jìn bàn rì， lù chū shài gān， yòng mì tú， wén wǔ huǒ zhì lìng mì jìn wéi dù。 fán xiū shì wǔ liǎng， yòng mì sān liǎng。 "
【 xìng wèi】 kǔ， hán。
①《 běn jīng》： " wèi kǔ， hán。 "
②《 bié lù》： " wú dú。 "
③《 yào xìng lùn》： " píng。 "
④《 zhēn zhū náng》： " kǔ xīn。 "
【 guī jīng】 rù shèn、 pángguāng jīng。
①《 tānɡ yè běn cǎo》： " zú dà yáng jīng yǐn jīng yào， zú shǎo yīn jīng zhī jì。 "
②《 yī xué rù mén》： " zú shǎo yīn、 shǒu jué yīn běn yào， zú dà yáng yǐn jīng yào。 "
③《 běn cǎo jīng jiě》： " rù zú shǎo yīn shèn jīng、 shǒu shǎo yīn xīn jīng。 "
【 gōng yòng zhù zhì】 qīng rè。 zào shī， xiè huǒ， jiě dú。 zhì rè lì， xiè xiè， xiāo kě， huáng dɑ， wěi bì， mèng yí， lín zhuó， zhì chuāng， biàn xuè， yì bái dài xià， gǔ zhēng láo rè， mù chì zhǒng tòng， kǒu shé shēng chuāng， chuāng yáng zhǒng dú。
①《 běn jīng》： " zhù wǔ zàng cháng wèi zhōng jié rè， huáng dɑ， cháng zhì； zhǐ xiè lì， nǚ zǐ lòu xià chì bái， yīn shāng shí chuāng。 "
②《 bié lù》： " liáo jīng qì zài pí jiān， jī fū rè chì qǐ， mù rè chì tòng， kǒu chuāng。 "
③《 yào xìng lùn》： " zhù nán zǐ yīn wěi。 zhì xià xuè rú jī yā gān piàn； jí nán zǐ jīng shàng chuāng， xiè mò fū zhī。 "
④《 běn cǎo shí yí》： " zhù rè chuāng pào qǐ， chóng chuāng， lì， xià xuè， shā zhù chóng； jiān fú， zhù xiāo kě。 "
⑤《 rì huá zǐ běn cǎo》： " ān xīn chú láo， zhì gǔ zhēng， xǐ gān， míng mù， duō lèi， kǒu gān， xīn rè， shā gān chóng， zhì huí xīn tòng， jiè xuǎn， mì zhì zhì bí hóng， cháng fēng， xiè xuè， hòu fēn jí rè zhǒng tòng。 "
⑥《 zhēn zhū náng》： " zhì shèn shuǐ。 pángguāng bù zú， zhū wěi jué， yāo xī wú lì。 "
⑦《 yī xué qǐ yuán》： "《 zhù zhì mì jué》 yún， xiè pángguāng lóng huǒ， lì jié xiǎo biàn， xià jiāo shī zhǒng， lì jí xiān jiàn xuè， qí zhōng tòng， bǔ shèn shuǐ bù zú。 "
⑧《 yòng yào xīn fǎ》： " zhì chuāng tòng bù kě rěn zhě。 "
⑨《 lán shì mì cáng》： " xiè chōng mài zhī xié。 zhì xià yuè qì shàng chōng yān bù dé xī 'ér chuǎn xī yòu yīn bù dé wò。 "
⑩《 gāng mù》： " fū xiǎo 'ér tóu chuāng。 "
⑾《 xiàn dài shí yòng zhōng yào》： " dǎ pū cuò jīn děng， mó fěn diào rú ní zhuàng tú tiē。 "
【 yòng fǎ yǔ yòng liàng】 nèi fú： jiān tānɡ， 1.5～ 3 qián； huò rù wán、 sàn。 wài yòng： yán mò diào fū huò jiān shuǐ jìn zì。
【 yí jì】 pí xū xiè xiè， wèi ruò shí shǎo zhě jì fú。
①《 běn cǎo jīng jí zhù》： " è gān qī。 "
②《 běn cǎo jīng shū》： " yīn yáng liǎng xū zhī rén， bìng jiān pí wèi bó ruò， yǐn shí shǎo jìn jí shí bù xiāo， huò jiān xiè xiè， huò 'è lěng wù jí hǎo rè shí； shèn xū tiān míng zuò xiè； shàng rè xià hán， xiǎo biàn bù jìn； shàofù lěng tòng， zǐ gōng hán； xuè xū bù yùn， yáng xū fā rè， yū xuè tíng zhì， chǎn hòu xuè xū fā rè， jīn chuāng fā rè； yōng jū kuì hòu fā rè， shāng shí fā rè， yīn xū xiǎo shuǐ bù lì， dòu hòu pí xū xiǎo shuǐ bù lì， xuè xū bù dé mián， xuè xū fán zào， pí yīn bù zú zuò xiè děng zhèng， fǎ xián jì zhī。 "
【 xuǎn fāng】① zhì xiǎo 'ér rè lì xià xuè： huáng bò bàn liǎng， chì sháo yào sì qián。 shàng tóng wéi xì mò， fàn hé wán， má zǐ dà。 měi fú yī、 èr shí wán， shí qián mǐ yǐn xià， dà zhě jiā wán shù。 (《 yán shì xiǎo 'ér fāng lùn》 )
② zhì lì jí： huángbò 300 kè， fān bái cǎo 450 kè， qín pí 300 kè。 jiāng fān bái cǎo、 qín pí quán bù jí huángbò 200 kè， gòng shuǐ jiān liǎng cì， hé bìng jiān yè， yòng wén huǒ nóng suō chéng gāo zhuàng， jiāng shèng yú 100 kè huángbò yán xì fěn jiā rù gāo zhōng， jiǎo yún， dī wēn hōng gān， yán xì fěn。 měi fú yī、 èr kè， rì sān cì。 ( liáo níng《 zhōng cǎo yào xīn yī liáo fǎ zī liào xuǎn biān》 )
③ zhì rèn shēn jí chǎn hòu hán rè xià lì： huáng bò yī jīn， huáng lián yī shēng， zhī zǐ 'èr shí méi。 shàng sān wèi， xì qiē， yǐ shuǐ wǔ shēng， zì yīxiǔ， zhǔ sān fú， fú yī shēng， yī rì yī yè lìng jìn。 ǒu zhě jiā jú pí yī bǎ， shēng jiāng 'èr liǎng。 (《 qiān jīn yì fāng》 )
④ zhì xiǎo 'ér rè xiè： huáng bò， bèi wéi mò， yòng mǐ tānɡ hé wán sù mǐ dà， měi fú yī、 èr shí wán， mǐ tānɡ xià。 (《 shí quán bó jiù fāng》 )
⑤ zhì xiāo kě niào duō néng shí： huáng bò yī jīn， shuǐ yī shēng， zhǔ sān、 wǔ fèi， kě jí yǐn zhī， zì yǐn shù rì。 (《 dú xíng fāng》 )
⑥ zhì shāng hán shēn huáng， fā rè： féi zhī zǐ shí wǔ gè ( bò )， gān cǎo yī liǎng ( zhì )， huángbò èr liǎng。 shàng sān wèi， yǐ shuǐ sì shēng， zhǔ qǔ yī shēng bàn， qù zǐ， fēn wēn zài fú。 (《 shāng hán lùn》 zhī zǐ bǎi pí tānɡ )
⑦ zhì jīn gǔ téng tòng， yīn shī rè zhě： huáng bò ( chǎo )、 cāng shù ( mǐ gān jìn、 chǎo )。 shàng 'èr wèi wéi mò， fèi tānɡ rù jiāng zhī diào fú。 èr wù jiē yòu xióng zhuàng zhī qì， biǎo shí qì shí shěng， jiā jiǔ shǎo xǔ zuǒ zhī。 (《 dān xī xīn fǎ》 èr miào sàn )
⑧ zhì rè shèn mèng xiè， zhèng sōng huǎng hū， gé yōng shé gān： huáng bò ( qù cū pí ) yī liǎng。 chān luó wéi mò， rù lóng nǎo yī qián bǐ， tóng yán yún， liàn mì hé wán rú wú tóng zǐ dà。 měi fú yī wán zhì shí jiǔ wán， nóng jiān mài dōng tānɡ xià。 (《 shèng jì zǒng lù》 qīng xīn wán )
⑨ zhì bái yín， mèng xiè yí jīng jí huá chū 'ér bù shōu： huáng bò yī jīn ( fàng xīn wǎ shàng shāo lìng tōng chì wéi dù )， zhēn há fěn yī jīn。 shàng wéi xì mò， dī shuǐ wéi wán， rú tóng zǐ dà。 měi fú yī bǎi wán， kòngxīn jiǔ xià。 (《 sù wèn bìng jī bǎo mìng jí》 zhēn zhū fěn wán )
⑩ zhì xià yīn zì hàn， tóuyūn yāo suān： huángbò sān qián， cāng shù sì qián， chuān jiāo sān shí lì， jiā shuǐ 2000 háo shēng， jiān zhì 600 háo shēng。 měi cì 100 háo shēng， yī rì sān cì， èr rì fú wán。 (《 zhōng jí yī kān》 (3)： 177， 1966)
⑾ jiàng yīn huǒ、 bǔ shèn shuǐ： huáng bò ( chǎo hè sè )、 zhī wú ( sǎ jìn， chǎo ) gè sì liǎng， rè dì huáng ( jiǔ zhēng )、 guī bǎn ( sū zhì ) gè liù liǎng。 shàng wéi mò， zhū jǐ suǐ、 mì wán。 fú qī shí wán， kòngxīn yán bái tānɡ xià。 (《 dān xī xīn fǎ》 dà bǔ wán )
⑿ jiàng xīn huǒ， yì shèn shuǐ： huáng bò sān liǎng， shā rén yī liǎng bàn， gān cǎo yī liǎng。 shàng wéi xì mò， xī hú wéi wán， rú wú gùn zǐ dà。 měi fú wǔ gè wán， yòng ròu cōng róng bàn liǎng， qiē suì， yòng jiǔ yī dà zhǎn， jìn yīxiǔ， cì rì zǎo kòngxīn jiān sān、 sì fèi， qù zǐ， yǐ qīng jiǔ sòng xià。 (《 qí xiào liáng fāng》 fēng suǐ dān )
⒀ zhì shí xíng chì mù： huáng bò， qù cū pí， wéi mò， shī zhǐ bāo guǒ， huáng ní gù， wēi gān。 měi yòng yī dàn zǐ dà， shā pà bāo zhī， jìn shuǐ yī zhǎn， fàn shàng zhēng shú， chéng rè xūn xǐ。 yī wán kě yòng sān、 wǔ cì。 (《 yǎn kē lóng mù lùn》 wǔháng tānɡ )
⒁ zhì xiǎo 'ér rù nèi chì yǎn： huáng bò， yǐ rǔ jìn， diǎn zhī。 (《 xiǎo pǐn fāng》 )
⒂ zhì kǒu zhōng jí shé shàng shēng chuāng： dǎo huáng bò hán zhī。 (《 qiān jīn fāng》 )
⒃ zhì xiǎo 'ér zhòng shé： huáng bò， yǐ zhú lì zì qǔ， xì xì diǎn shé shàng。 (《 qiān jīn fāng》 )
⒄ zhì kǒu gān chòu làn： huáng bò wǔ qián， tóng lǜ sān qián。 gòng wéi mò càn zhī， qù xián， yù。 (《 xiǎo pǐn fāng》 )
⒅ zhì chún chuāng tòng yǎng： huáng bò mò， yǐ yě lěi wēi gēn dǎo zhī diào tú。 (《 shèng jì zǒng lù》 )
⒆ zhì fèi yōng， bí zhōng shēng chuāng， zhǒng tòng： huáng bò、 bīn láng děng fēn。 dǎo luó wéi mò， yǐ zhū zhī diào fū zhī。 (《 shèng huì fāng》 )
⒇ zhì nǎi fā， zhū yōng jū fā bèi jí dù rǔ： dǎo huáng bò mò， shāi， jī zǐ bái hé， hòu tú zhī。 gān， fù yì。 (《 bǔ quē zhǒu hòu fāng》 )
(21) zhì yōng jū zhǒng dú； huáng bò pí ( chǎo )、 chuān wū tóu ( pào ) děng fēn。 wéi mò diào tú zhī， liú tóu， pín yǐ mǐ gān shuǐ rùn shī。 (《 bīn hú jí jiǎn fāng》 )
(22) zhì nán zǐ yīn chuāng sǔn làn： ㈠ zhǔ huáng bò xǐ zhī， yòu bái mì tú zhī。 ㈡ huáng lián、 huáng bò děng fēn， mò zhī， zhǔ féi zhū ròu zhī， zì chuāng qì， fěn zhī。 (《 bǔ quē zhǒu hòu fāng》 )
(23) zhì xiǎo 'ér qí chuāng bù hé： huáng bò mò tú zhī。 (《 zǐ mǔ mì lù》 )
(24) zhì xiǎo 'ér nóng chuāng， biàn shēn bù gān： huáng bò mò， rù kū fán shǎo xǔ càn zhī。 (《 jiǎn biàn dān fāng》 )
【 lín chuáng yìng yòng】① zhì liáo liú xíng xìng nǎo jǐ suǐ mó yán
yòng huángbò zhì chéng de liú jìn gāo ( měi háo shēng xiāng dāng shēng yào huángbò 1 kè )， 3 suì yǐ xià měi 6 xiǎo shí fú 3 háo shēng， 3 suì yǐ shàng 4～ 6 háo shēng， chéng rén 6～ 10 háo shēng。 zhì liáo 20 lì， nián líng zuì dà 24 suì， zuì xiǎo 4 suì， bìng chéng zuì duǎn 1 tiān， zuì cháng 18 tiān， quán bù zhì yù。 qīng zhèng zhì liáo hòu 1 tiān jí hǎo zhuǎn， yī bān yuē zài zhì liáo 8 tiān hòu zhèng zhuàng yǔ tǐ zhēng xiāo shī， yuē 10 tiān hòu nǎo jǐ yè zhuǎn wéi zhèng cháng。 zhì liáo tóng shí réng yìng yú shuǐfèn、 yíng yǎng jí cháng guī hù lǐ， bìng fǔ yǐ yī bān duì zhèng chǔlǐ。 duì yú 'ǒu tù jù liè de huàn zhě， yòu rén shì yòng huángbò gān cǎo tānɡ ( huángbò 1 liǎng， gān cǎo 4 qián， jiā shuǐ jiān chéng 100 háo shēng ) zuò bǎo liú guàn cháng， shǒu cì 50 háo shēng， yǐ hòu měi cì 30 háo shēng， měi 6 xiǎo shí 1 cì。 dài 'ǒu tù tíng zhǐ hòu， gǎi wéi nèi fú。 zhì liáo 10 yú lì， qí zhōng 4 lì zì shǐ zhì zhōng jūn cǎi yòng bǎo liú guàn cháng fǎ， liáo xiào yǔ nèi fú xiāng tóng。
② zhì liáo xì jūn xìng lì jí
nèi fú huángbò gān jìn gāo (0.13 kè = shēng yào 1 kè )， měi cì 0.4 kè， měi rì 3～ 4 cì， zhì liáo 31 lì， quán bù zhì yù。 yòu cǎi yòng huángbò gān jìn gāo (0.2 kè = shēng yào 1 kè ) měi cì 0.9 kè， měi rì 4 cì， lián fú 2～ 3 rì， zhì liáo 25 lì， zhì yù 24 lì。 tuì rè píng jūn wéi 2.3 tiān， fù tòng jí yǐ zhuàng jié cháng bù yā tòng xiāo shī wéi 4 tiān， lǐ jí hòu zhòng xiāo shī wéi 3.3 tiān， dà biàn xìng zhuàng huī fù zhèng cháng ròu yǎn wéi 4 tiān， jìng jiǎn wéi 4.7 tiān， fèn péi yǎng zhuǎn yīn wéi 4.4 tiān。 yòu yòng yán suān huángbò xiǎo bò jiǎn piàn ( měi piàn hán yán suān xiǎo bò jiǎn 0.04 kè， xiāng dāng yú shēng yào 1 kè )， shǒu jì fú 0.24～ 0.32 kè， yǐ hòu měi 4 xiǎo shí fú 0.12～ 0.16 kè， lín chuáng zhèng zhuàng hǎo zhuǎn hòu， gǎi wéi měi 6 xiǎo shí gěi yào 1 cì。 zhì liáo jūn lì 83 lì， quán yù 82 lì。 tǐ wēn jiàng zhì zhèng cháng píng jūn wéi 1.6 tiān； fù tòng xiāo shī wéi 4 tiān； lǐ jí hòu zhòng xiāo shī wéi 3.8 tiān， biàn cì huī fù zhèng cháng wéi 3.8 tiān； fèn jiǎn huī fù zhèng cháng wéi 4.8 tiān； fèn péi yǎng yīn xìng wéi 5.4 tiān。 duō shù bìng lì de lín chuáng zhèng zhuàng、 fèn jiǎn jí xì jūn péi yǎng， jūn zài 1 zhōu nèi huī fù zhèng cháng。 duì yú màn xìng xì jūn xìng lì jí， kě yòng huángbò pí qiē suì shài gān， yán fěn guò shāi， zài yòng 10% jiǔ jīng fàn wán。 měi cì 4 kè， rì fú 2 cì， 7 tiān wéi - liáo chéng。 guān chá 40 lì， jīng yǐ zhuàng jié cháng jìng jiǎn chá jiēguǒ： 3 lì cháng qiāng nián mó méi làn jīng 2～ 4 liáo chéng zhì yù 2 lì； 16 lì kuì yáng jīng dì yī liáo chéng yù hé zhě 10 lì， dì 'èr liáo chéng yù hé zhě 5 lì， dì sān liáo chéng yù hé zhě 1 lì； 3 lì zhòng dù chōng xuè zhě， jīng dì yī liáo chéng zhì yù zhě 2 lì， dì 'èr liáo chéng zhì yù zhě 1 lì； 14 lì yī bān chōng xuè zhě， dì yī liáo chéng zhì yù 10 lì， dì 'èr liáo chéng zhì yù 3 lì， dì sān liáo chéng zhì yù 1 lì； jǐn yòu chū xuè diǎn zhě 4 lì， yú dì yī liáo chéng quán bù zhì yù。 cǎi yòng huángbò shēng yào měi cì 1.5～ 2 qián， měi rì 3 cì， jiān fú， liáo chéng 8～ 10 tiān。 zhì liáo jūn lì 156 lì， quán yù zhě 90%， jī běn quán yù zhě 4.9%， dà biàn péi yǎng zhuǎn yīn shuài wéi 96%， yīn zhuǎn shí jiān duō wéi 2～ 6 tiān。 qí jìn qī liáo xiào sì jiào huáng 'àn wéi yōu。
③ zhì liáo fèi yán
yòng 0.2% huángbò jiǎn zhù shè yè， měi cì jī ròu zhù shè 3 háo shēng， měi 8 xiǎo shí 1 cì， tǐ wēn jiàng zhì zhèng cháng hòu 2～ 3 tiān， jiǎn wéi měi rì zhù shè 2 cì。 zhì liáo 'ér tóng xiǎo bìng zào xìng fèi yán 6 lì、 dà yè xìng fèi yán 1 lì， huàn 'ér rè dù jūn yú yòng yào hòu 12～ 72 xiǎo shí nèi xià jiàng zhì zhèng cháng， yán zhèng xī shōu xiāo sàn píng jūn wéi 9 tiān。 shí yàn zhèng míng， huángbò jiǎn zài shì guǎn nèi duì fèi yán shuāng qiú jūn、 jīn huáng sè pú táo qiú jūn jūn yòu xiǎn zhù de yì jūn zuò yòng。
④ zhì liáo fèi jié hé
yòng 0.2% huángbò jiǎn zhù shè yè 3～ 6 háo shēng， jī ròu zhù shè， měi rì 2 cì， 2 gè yuè wéi yī liáo chéng。 zhì liáo 30 lì ( qí zhōng jìn rùn xíng 26 lì、 xuè xíng bō sàn xíng 4 lì； yòu kōng dòng zhě gǔ 17 lì )， zhì hòu bìng zào xī shōu hǎo zhuǎn zhě 24 lì， wú biàn huà zhě 6 lì， 8 lì kōng dòng suō xiǎo。 xuè chén zēng gāo de 23 lì， zhì hòu jūn jiàn jiǎn dī。 fù zuò yòng yòu qīng wēi fù xiè， zhù shè jú bù de téng tòng， jīng tiáozhěng zhù shè yè de pH zhì 6.5 zuǒ yòu jí jǐn yòu suān zhàng gǎn。 yī bān rèn wéi huángbò jiǎn zhù shè yè duì jìn rùn xíng shèn chū wéi zhù de yán xìng bìng zào yòu liáng hǎo de xiào guǒ， duì zēng zhí xìng bìng zào zé liáo xiào bù xiǎn。 yì yòu yòng huángbò gān jìn gāo měi rì 3 kè， fēn 3 yǐn shí hòu fú， 3 gè yuè wéi yī liáo chéng。 zhì liáo 12 lì， zhì yù 8 lì， jìn bù hé xiǎn zhù jìn bù gè 2 lì。 yī bān fú yào hòu rè dù hěn kuài huī fù zhèng cháng， gē tán jiǎn shǎo， shí yù zēng jìn， tǐ zhòng zēng jiā。
⑤ zhì liáo gān yìng huà、 màn xìng gān yán
yòng huángbò xiǎo bò jiǎn zhù shè yè zhì liáo gān yìng huà 40 lì， lín chuáng zhì yù 6 lì， xiǎn xiào 20 lì， yòu xiào 10 lì， wú xiào 1 lì， sǐ wáng 3 lì； màn xìng gān yán 19 lì， lín chuáng zhì yù 12 lì， xiǎn xiào 5 lì， wú xiào 2 lì， zhì liáo qī jiān wèi jiàn fù zuò yòng。
⑥ zhì liáo dī chóng xìng yīn dào yán
měi wǎn qīng xǐ yīn dào hòu， sài huángbò shuān jì 1 méi ( měi méi zhòng 7 kè， hán huángbò jiǎn 0.5 kè )， 4 cì wéi yī liáo chéng； duì yīn dào gōng jǐng yán huàn zhě， gé rì shǐ yòng 1 méi。 zhì liáo dī chóng xìng yīn dào yán 14 lì， 13 lì zhuǎn wéi yīn xìng； dān chún gōng jǐng yán 6 rén， quán bù zhì yù。 běn yào duì rèn shēn jí wèi hūn zhě， jūn kě shǐ yòng。
⑦ zhì liáo jí xìng jié mó yán
yòng 10% huángbò jiān yè dī yǎn， zhì liáo 'ér tóng huàn zhě 474 lì， měi cì yòng 1～ 2 háo shēng chōng dī， měi rì 2～ 3 cì。 yóu yú huángbò zhì liàng bù tóng， liáo xiào yì yòu chā bié。 yōu zhì huángbò de zhì yù shuài 100%(78 lì )， 3～ 4 rì zhì yù； liè zhì huángbò de zhì yù shuài wéi 55.8%(158 lì )， zài 3 rì nèi zhì yù zhě jǐn 23.96%。
⑧ zhì liáo màn xìng huà nóng xìng zhōng 'ěr yán
cǎi yòng 20% huò 30% huángbò jiān yè ( lǜ guò lěng cáng ) dī 'ěr。 yòng shí xiān yǐ shuāng yǎng shuǐ xǐ jìng wài 'ěr dào nóng yè， shì gān， ér hòu dī rù yào yè 5～ 10 dī， cè wò 15 fēn zhōng。 suǒ zhì 76 lì， yòu 41 lì hé bìng gǔ mó zhōng yāng xìng chuān kǒng。 zhì liáo xiào guǒ： quán yù 59 lì， jìn bù 13 lì， wú xiào 4 lì。 yǔ 0.5% jīn méi sù gān yóu róng yè jí 4% péng suān jiǔ jīng róng yè zuò duì zhào， liáo xiào xiāng sì。
⑨ zhì liáo màn xìng shàng hé dòu yán
jú bù chuān cì chōng xǐ hòu， yòng huángbò liú jìn gāo de 30% xī shì yè xú xú zhù rù， měi cè gé 4 rì zhù rù 1 cì。 zhì liáo 10 lì， zhì yù 8 lì， hǎo zhuǎn 2 lì。
⑩ zhì liáo 'ěr bù shī zhěn
yòng huángbò fěn ( hán xiǎo bò jiǎn 1.6%)1 fèn， xiāng yóu 1.2 fèn， diào chéng hú zhuàng， měi rì tú yào 1 cì。 gòng zhì liáo 30 lì， tú yào 1～ 2 cì hòu 85% yǐ shàng huàn zhě shī làn miàn gān zào jié jiā， 5～ 7 cì hòu jūn jī běn hǎo zhuǎn huò quán yù。
⑾ huángbò suǒ zhì guò mǐn xìng yào zhěn
céng yòu 1 lì huàn zhě yòng kāi shuǐchōng fú huángbò 1 qián zuǒ yòu， yú fú yào 5～ 6 xiǎo shí hòu， xiōng bù fā yǎng， jì qǐ duō gè xiǎo gē dá， bìng màn yán quán shēn， jīng tuō mǐn cháng guī zhì liáo 'ér yù。 shì hòu zài yòng huángbò jiān yè xíng pí fū huá hén shì yàn， chéng qiáng yáng xìng fǎn yìng。
【 míng jiā lùn shù】①《 yī xué qǐ yuán》： " huáng bò， zhì shèn shuǐ pángguāng bù zú， zhū lòu jué， yāo wú lì， yú huáng qí tānɡ zhōng jiā yòng， shǐ liǎng xī zhōng qì lì yǒng chū， wěi ruǎn jí shí qù yǐ "" èr zhì zhì shàng jiāo， dān zhì zhì zhōng jiāo， bù zhì zhì xià jiāo yě。 "
② lǐ gǎo： " huáng bò、 cāng shù， nǎi zhì wěi yào yào， fán qù xià jiāo shī rè zuò zhǒng jí tòng， bìng bǎng guāng yòu huǒ xié， bìng xiǎo biàn bù lì jí huáng sè zhě， bìng yòng jiǔ xǐ huáng bò， zhī mǔ wéi jūn， fú líng， zé xiè wéi zuǒ。 fán xiǎo biàn bù tōng 'ér kǒu kě zhě， xié rè zài qì fēn， fèi zhōng fú rè bù néng shēng shuǐ， shì jué xiǎo biàn zhī yuán yě， fǎ dāng yòng qì wèi jù bó dàn shèn zhī yào， zhū líng、 zé xiè zhī lèi， xiè fèi huǒ 'ér qīng fèi jīn， zī shuǐ zhī huà yuán。 ruò xié rè zài xià jiāo xuè fēn， bù kě 'ér xiǎo biàn bù tōng zhě， nǎi《 sù wèn》 suǒ wèi wú yīn zé yáng wú yǐ shēng， wú yáng zé yīn wú yǐ huà， pángguāng zhě zhōu dū zhī guān， jīn nóng cáng yān， qì huà zé néng chū yǐ。 fǎ dāng yòng qì wèi jù hòu， yīn zhōng zhī yīn yào zhì zhī， huáng bò、 zhī mǔ shì yě。 cháng 'ān wáng shàn fū bìng xiǎo biàn bù tōng， jiàn chéng zhōng mǎn， fù jiān rú shí， jiǎo tuǐ liè pò chū shuǐ， shuāng jīng tū chū， yǐn shí bù xià， tòng kǔ bù kě míng zhuàng， zhì mǎn lì xiǎo biàn shèn xiè zhī yào fú biàn yǐ， yú zhěn zhī yuē， cǐ nǎi fèng yǎng tài guò， gāo liáng jī rè sǔn shāng shèn shuǐ， zhì pángguāng jiǔ 'ér gān hé， xiǎo biàn bù huà， huǒ yòu nì shàng， ér wéi 'ǒu huì。《 nán jīng》 suǒ wèi guān zé bù dé xiǎo biàn， gé zé tù nì zhě。 jié gǔ lǎo rén yán rè zài xià jiāo， dàn zhì xià jiāo， qí bìng bì yù。 suì chù yǐ běi fāng hán shuǐ suǒ huà dà kǔ hán zhī yào， huáng bò、 zhī mǔ gè yī liǎng， jiǔ xǐ bèi niǎn， ròu guì yī qián wéi yǐn， rè shuǐ wán rú qiàn zǐ dà， měi fú 'èr bǎi wán， fèi tānɡ xià， shàoshí rú dāo cì qián yīn huǒ shāo zhī zhuàng， nì rú bàoquán yǒng chū， chuáng xià chéng liú， gù pàn zhī jiān， zhǒng zhàng xiāo sàn。《 nèi jīng》 yún， rè zhě hán zhī， shèn 'è zào， jí shí xīn yǐ rùn zhī。 yǐ huáng bò zhī kǔ hán xiè rè bǔ shuǐ rùn zào wéi jūn， zhī mǔ zhī kǔ hán xiè shèn huǒ wéi zuǒ， ròu guì xīn rè wéi shǐ， hán yīn rè yòng yě。 "
③《 běn cǎo yǎn yì bǔ yí》： " bò pí， zǒu shǒu jué yīn， ér yòu xiè huǒ bǔ yīn zhī gōng。 pèi xì xīn， zhì kǒu chuāng yòu qí gōng。 "
④ zhū zhèn hēng： " huáng bò， zǒu zhì yīn， yòu xiè huǒ bǔ yīn zhī gōng， fēi yīn zhōng zhī huǒ， bù kě yòng yě。 "" dé zhī mǔ zī yīn jiàng huǒ， dé cāng shù chú shī qīng rè。 "
⑤《 tānɡ yè běn cǎo》： " huáng bò， zú shǎo yīn jì， shèn kǔ zào， gù shèn tíng shī yě， zhī zǐ、 huáng qín rù fèi， huáng lián rù xīn， huáng bò rù shèn， zào shī suǒ guī， gè cóng qí lèi yě。《 huó rén shū》 jiě dú tānɡ， shàng xià nèi wài tōng zhì zhī。 "
⑥《 yī xué rù mén》： " huáng bò， zhì yǎn chì、 bí zhā、 hóu bì jí yōng jū fā bèi， rǔ yōng qí chuāng yì yòng。 dōng yuán yún， xiè xià jiāo yǐn fú zhī lóng huǒ， ān shàng chū xū huì zhī huí chóng， dān zhì 'ér néng bǔ shèn bù zú， shēng yòng 'ér néng bǔ yīn wěi jué， fán xià tǐ yòu shī， tān huàn zhǒng tòng， jí pángguāng yòu shuǐ， xiǎo biàn huáng， xiǎo fù xū tòng zhě， bì yòng zhī， jiān zhì wài gǎn jī rè， nèi shāng gǔ rè， shī xuè yí jīng yīn wěi。 yì kǎo huáng lián rù xīn， zhī、 qín rù fèi， huángbò rù shèn， shèn kǔ zào tíng shī， bǎi wèi wēi xīn 'ér néng táo zào， xìng lì xià 'ér néng chú shī， gù wéi shèn jīng zhù yào。 rán《 běn jīng》 wèi qí zhù wǔ zàng rè zhě， gài xiāng huǒ kuáng yuè shàng chōng， cháng wèi gān hé， wǔ zàng jiē huǒ， yǐ shàng zhū zhèng， jiē huǒ zhī suǒ wéi， shī yì huǒ zhī yù 'ér chéng yě， yòng yǐ xiè huǒ zé shèn shuǐ zì gù， ér wú kuáng yuè lòu xiè zhī huàn， suǒ wèi bǔ shèn zhě， yì cǐ yì yě。 dān xī wèi shèn jiā wú huǒ， ér liǎng chǐ mài wēi huò zuǒ chǐ dú wàng zhě， jiē bù yí yòng， wéi liǎng chǐ mài jù wàng zhě zuì yí。 "
⑦《 gāng mù》： " gǔ shū yán zhī mǔ zuǒ huáng bò zī yīn jiàng huǒ， yòu jīn shuǐ xiāng shēng zhī yì， huáng bò wú zhī mǔ， yóu shuǐ mǔ zhī wú xiā yě。 gài huáng bò néng zhì pángguāng mìng mén zhōng zhī huǒ， zhī mǔ néng qīng fèi jīn， zī shèn shuǐ zhī huà yuán， gù jié gǔ、 dōng yuán、 dān xī jiē yǐ wéi zī yīn jiàng huǒ yào yào， shàng gǔ suǒ wèi yán yě。 gài qì wéi yáng， xuè wéi yīn， xié huǒ jiān 'áo， zé yīn xuè jiàn hé， gù yīn xū huǒ dòng zhī bìng xū zhī， rán bì shàozhuàng qì shèng néng shí zhě， yòng zhī xiāng yí， ruò zhōng qì bù zú， ér xié huǒ chì shèng zhě， jiǔ fú zé yòu hán zhōng zhī biàn。 jìn shí xū sǔn jí zòng yù qiú sì zhī rén yòng bǔ yīn yào， wǎng wǎng yǐ cǐ 'èr wèi wéi jūn， rì rì fú 'ěr， jiàng lìng tài guò， pí wèi shòu shāng， zhēn yáng 'àn sǔn， jīng qì bù nuǎn， zhì shēng tā bìng。 gài bù zhī cǐ wù kǔ hán 'ér huá shèn， qiě kǔ wèi jiǔ fú， yòu fǎn cóng huǒ huà zhī hài， gù yè shì《 yī xué tǒng zhǐ》 yòu sì wù jiā zhī mǔ、 huáng bò， jiǔ fú shāng wèi， bù néng shēng yīn zhī jiè。 "" shēng yòng zé jiàng shí huǒ， shú yòng zé bù shāng wèi， jiǔ zhì zé zhì shàng， yán zhì zé zhì xià， mì zhì zé zhì zhōng。 "
⑧《 běn cǎo jīng shū》： " huáng bò， zhù wǔ zàng cháng wèi zhōng jié rè。 gài yīn bù zú， zé rè shǐ jié yú cháng wèi； huáng dàn suī yóu shī rè， rán bì fā yú zhēn yīn bù zú zhī rén； cháng pì zhì lòu， yì jiē shī rè shāng xuè suǒ zhì； xiè lì zhě， zhì xià yě， yì shī rè gān fàn cháng wèi zhī bìng； nǚ zǐ lòu xià chì bái， yīn shāng shí chuāng， jiē shī rè chéng yīn xū liú kè xià bù 'ér chéng； fū rè chì qǐ， mù rè chì tòng kǒu chuāng， jiē yīn xū xuè rè suǒ shēng bìng yě。 yǐ zhì yīn zhī qì， bǔ zhì yīn zhī bù zú， xū zé bǔ zhī， yǐ lèi xiāng cóng， gù yīn huí rè jiě， shī zào 'ér zhū zhèng zì chú yǐ。 nǎi zú shǎo yīn shèn jīng zhī yào yào， zhuān zhì yīn xū shēng nèi rè zhū zhèng， gōng liè shèn wěi， fēi cháng yào kě bǐ yě。 "
⑨《 běn cǎo zhèng》： " huáng bò， xìng hán rùn jiàng， qù huǒ zuì sù， dān xī yán qí zhì fú lóng huǒ， bǔ shèn qiáng yīn， rán lóng huǒ qǐ chén hán kě chú， shuǐ kū qǐ kǔ liè kě bǔ， yīn xū shuǐ jié， dé jiàng yù wáng， pū miè yuán yáng， mò cǐ wéi shèn， shuǐ wèi kū 'ér huǒ shèng zhě， yòng yǐ chōu xīn zé kě， shuǐ jì jié 'ér kū rè zhě， yòng yǐ bǔ yīn shí nán， dāng jú zhě shèn wù rèn wéi bǔ jì。 yú cháng wén zhī dān xī yuē， jūn huǒ， …… kě yǐ zhí zhé， huáng lián zhī shǔ kě yǐ zhì zhī； xiāng huǒ，…… dāng cóng qí xìng 'ér fú zhī， wéi huángbò zhī shǔ kě yǐ jiàng zhī。 àn cǐ yì lùn ruò yòu gāo jiàn， ér shí jiáo qiáng zhī shèn。 fū suǒ wèi cóng qí xìng zhě， jí《 nèi jīng》 cóng zhì zhī shuō yě，《 jīng》 yuē： zhèng zhě zhèng zhì， cóng zhě fǎn zhì。 zhèng zhì zhě， wèi yǐ shuǐ zhì huǒ， yǐ hán zhì rè yě； cóng zhì zhě， wèi yǐ huǒ jì huǒ， yǐ rè zhì rè yě； yì suǒ wèi gān wēn chú dà rè yě， qǐ yǐ huáng lián biàn shì zhèng zhì， huángbò biàn shì cóng zhì hū ? jí yuē huáng lián zhù xīn huǒ， huángbò zhù shèn huǒ， rán yǐ biàn xuè、 nì xuè zhě， jù yí huáng lián， yòu qǐ fēi pángguāng、 dà cháng xià bù yào hū ? zhì shé chuāng kǒu chuāng zhě， jù yí huángbò ， yòu qǐ fēi xīn、 pí shàng bù yào hū ? zǒng zhī， huáng lián、 huángbò jūn yǐ dà kǔ dà hán zhī xìng， ér yuē huáng lián wéi shuǐ， huángbò fēi shuǐ， huáng lián wéi xiè， huángbò wéi bǔ， qǐ lǐ yě zāi ?"
⑩《 yào pǐn huà yì》： " huángbò ， wèi kǔ rù gǔ， shì yǐ jiàng huǒ néng zì dǐng zhì zhǒng， lún fū chè suǐ， wú bù zhōu dào， zhuān xiè shèn yǔ pángguāng zhī huǒ。 gài shèn shǔ hán shuǐ， shuǐ duō zé jiàn xiāo， hé jié zé biàn rè。 ruò qì cóng qí xià qǐ zhě。 yīn huǒ yě。《 nèi jīng》 yuē， shèn yù jiān， yǐ kǔ jiān zhī， jiān jí wéi bǔ， dān xī yǐ cǐ yī wèi míng dà bǔ wán， yòng yán shuǐ zhì， shǐ yán yǐ rù shèn， zhù jiàng yīn huǒ yǐ jiù shèn shuǐ。 yòng mì tānɡ bàn chǎo， qǔ qí liàn gé 'ér bù zhòu xià， zhì wǔ xīn fán rè、 mù tòng kǒu chuāng zhū zhèng。 dān chǎo hè sè， zhì cháng hóng zhì lòu， yí jīng bái zhuó， shī rè huáng dɑ。 yòu pángguāng rè， qí fù nèi tòng， fán shǔ xiāng huǒ， yòng cǐ zhé zhī， shèn zì jiān gù， ér wú bàng dàng zhī huàn。 yīn wèi kǔ néng zǒu gǔ， néng chén xià， yòng jiǔ bàn chǎo， sì wù tānɡ diào fú， lǐng rù xuè fēn， zhì sì zhī gǔ jié zǒu tòng， zú xī suān téng wú lì， biàn shēn 'è chuāng jí jiǎo qì gōng chōng， ǒu nì 'ěxīn， yīn xū xuè rè， huǒ qì yú zú zhě， gài cǐ yī wèi， míng qián xíng sàn， néng sàn yīn zhōng zhī huǒ， yì néng 'ān huí chóng， yǐ kǔ jiàng zhī zhī yì yě。 "
⑾《 běn jīng féng yuán》： " huángbò ， shēng yòng jiàng shí huǒ， jiǔ zhì zhì yīn huǒ shàng yán， yán zhì zhì xià jiāo zhī huǒ， jiāng zhì zhì zhōng jiāo tán huǒ， jiāng zhī chǎo hēi zhì shī rè， yán jiǔ chǎo hēi zhì xū huǒ， yīn xū huǒ shèng miàn chì dài yáng， fù zǐ zhī zhì。 "
⑿《 cháng shā yào jiě》： " huángbò ， xiè jǐ tǔ zhī shī rè， qīng yǐ mù zhī yù zhēng， diào rè lì xià zhòng， lǐ huáng dɑ、 fù mǎn、 shāng hán。 wū méi wán yòng zhī zhì jué yīn shāng hán， qì shàng zhuàng xīn， xīn zhōng téng rè， shí jí tù huí， yǐ mù yù zé chóng huà， yù chōng 'ér shēng shàng rè， huángbò xiè yù shēng zhī shàng rè， ér shā huí chóng yě。 bái tóu wēng tānɡ yòng zhù zhì jué yīn bìng rè lì xià zhòng zhě， yǐ mù yù zé lì zuò， yù xiàn 'ér shēng xià rè， huángbò xiè yù xiàn zhī xià rè， ér jǔ zhòng zhuì yě。《 jīn kuì》 zhī zǐ bǎi pí tānɡ yòng zhī zhì tài yīn bìng， shēn huáng fā rè zhě； dà huáng xiāo shí tānɡ yòng zhī zhì huáng dɑ fù mǎn xiǎo biàn bù lì zhě； yǐ yǐ mù shī xiàn， bù néng shū xiè， yù shēng xià rè， chuán yú pángguāng， shuǐ qiào bù kāi， yì yú jīng luò， zé shēn huáng fù mǎn 'ér fā rè， huángbò xiè shī rè 'ér qīng pángguāng yě。 yáng shuāi tǔ shī， yǐ mù bù dá， yì 'è 'ér shēng shī rè， chōng yú wèi kǒu， zé xīn zhōng téng rè； xiàn yú dà cháng， zé rè lì xià zhòng； yù yú pángguāng， yín yú jī fū， zé fù mǎn shēn huáng。 huángbò kǔ hán xùn lì， shū gān pí 'ér xiè shī rè， qīng pángguāng 'ér pái yū zhuó， shū yòu jié xiào。 zuì xiè gān、 shèn、 pí、 wèi zhī yáng， hòu shì yǐ cǐ wéi zī yīn bǔ shuǐ zhī jì， wù rén duō yǐ。 "
⒀《 dé pèi běn cǎo》： " yǐ huángbò bǔ shuǐ， yǐ qí néng qīng zì xià fàn shàng zhī yīn huǒ， huǒ qīng zé shuǐ dé jiān níng， bù bǔ 'ér bǔ yě。 gài yīn zhōng xié huǒ， běn fēi mìng mén zhī zhēn huǒ， bù fáng yòng kǔ hán zhě chú zhī， ruò shèn zhōng zhēn shuǐ bù zú， shuǐ zhōng zhī zhēn huǒ xū fú yú shàng， yí yòng 'èr dì yǐ zī zhī， shuǐ zú huǒ zì guī zàng yě。 rú wù fú zhī、 bǎi， shuǐ yù zào 'ér huǒ yù yán， fǎn chéng gū yáng fēi yuè， mò kě jiù yǐ。 "" mìng mén zhī huǒ， ān qí wèi wéi shēng shēng zhī shǎo huǒ， chū qí wèi zé wéi shuò yīn shí qì zhī zhuàng huǒ， shì wèi huǒ yě， fēi jí chú zhī bù kě， chuān bǎi、 dān pí zài suǒ bì xū。 rán shǎo huǒ chū wèi， shī shuǐ zhī yuán， yòng chuān bǎi zhī kǔ zào， bù ruò dān pí zhī xīn rùn， wéi wú shāng yú zhēn yīn yě。 "
⒁《 běn cǎo qiú zhēn》： " huáng bò， xī rén tóng zhī mǔ yòng yú liù wèi wán zhōng， míng wéi zhī bò bā wèi wán， yòu yòng zhī、 bò gè yī liǎng， jiǔ xǐ bèi yán rù guì， míng wéi zī shèn wán， wèi qí kě zī zhēn yīn， cǐ shuō yī chū， ér tiān xià xī rán zōng zhī， yǐ zhì yú jīn， láo bù kě pò。 jù zhī huáng bò xìng bǐng zhì yīn， wèi kǔ xìng hán， xíng lóng dōng sù shā zhī lìng， gù dú rù shǎo yīn xiè huǒ， rù pángguāng xiè rè。 fán bìng rén yīn huǒ kàng 'ér jiàn gǔ zhēng láo rè， mù chì 'ěr míng， xiāo kě biàn bì， jí shī rè wéi bìng 'ér jiàn zhū wěi tān huàn， shuǐ xiè rè lì， huáng dɑ shuǐ zhǒng， zhì xuè cháng fēng， lòu xià chì bái， yǔ hū zhū tòng chuāng yǎng， huí chóng nèi gōng， zhěn qí chǐ guǒ hóng dà， àn zhī 'ér yòu lì， kě chǎo hēi zàn yòng， shǐ qí shī rè shùn liú 'ér xià， yīn huǒ yīn 'ér qián fú， zé yīn bù shòu jiān 'áo， ér yīn nǎi dé cháng yǐ， fēi wèi zhēn yīn xū sǔn， fú cǐ jí yòu zī rùn zhī lì yě。 gù yú shí rè shí huǒ zé yí， ér yú xū rè xū huǒ， zé tú yòu sǔn 'ér wú yì。 yīn hán zhī xìng， néng sǔn rén qì， jiǎn rén shí， mìng mén zhēn yuán zhī huǒ， yī jiàn 'ér xiāo wáng， pí wèi yùn xíng zhī zhí， yī jiàn 'ér jù sàng， yuán qì jì xū， yòu yòng kǔ hán， è jué shēng jī， mò cǐ wéi shèn。 "
⒂《 chóngqìng táng suí bǐ》： " huáng bò zhī gōng， xī rén yǐ xiáng zhī yǐ， huò jìng shì wéi dú yào， tòng jiè wù yòng， wú nǎi yì yào bù yì bìng zhī lòu xí yé ?《 jīng》 yán shèn yù jiān， jí shí kǔ yǐ jiān zhī。 fán xià bù bù jiān zhī bìng duō yǐ， rú jīng wěi、 yí zhuó、 dài lòu、 wěi bì、 biàn xuè、 xiè lì zhū zhèng， jīn rén bù chá bìng qíng， dàn cóng xū hán zhì zhī， ér bù zhī dà bàn shǔ yú xū rè yě。 gài xià jiāo duō shī， shǐ yīn yīn xū huǒ shèng 'ér shī jiàn huà rè， jì zé shī rè zǔ fū qì huà， fǎn hào jīng yè， suì chéng bù jiān zhī bìng， jiē huáng bò zhī zhuān sī yě， qù qí shí yīn zhī bìng， zhèng shì bǎo quán shēng qì， shuí wèi kǔ hán wú yì yú shēng qì zāi ? gài huáng bò zhì xià jiāo shī rè zhū zhèng， zhèng yǔ shé chuáng zǐ zhì xià jiāo hán shī zhū zhèng wéi duì dài。 " |
|
huángbò
【 lái yuán】
【 yuán liào】 huángbò 10 kè
【 zhì fǎ】 qǔ shuǐ 100 kè， jiāng huángbò jìn zì 24 xiǎo shí hòu， guò lǜ qù zhā， zhǔ fèi xiāo dú jí chéng。
【 yòng fǎ】 yǐ jìn yè dī bí， měi rì 3～ 4 cì。
【 gōng xiào】 |
|
1. chuān huángbò luò yè qiáo mù， gāo 10-12 mǐ。 shùgàn pí 'àn huī zōng sè， yòu zhī pí 'àn zōng hè sè huò zǐ zōng sè， pí kāi liè， yòu bái sè pí kǒng， shù pí wú jiā hòu de mù shuān céng。 yè duì shēng， jīshù yǔ zhuàng fù yè， xiǎo yè tōng cháng 7-15 piàn， cháng yuán xíng zhì cháng luǎn xíng， xiān duān jiàn jiān， jī bù píng jié huò yuán xíng， shàng miàn 'àn lǜ sè， jǐn zhōng mài bèi máo， xià miàn qiǎn lǜ sè， yòu cháng róu máo。 huā dān xìng， dàn huáng sè， dǐng shēng yuán zhuī huā xù。 huā bàn 5-8， xióng huā yòu xióng ruǐ 5-6 méi， cí huā yòu tuì huà xióng ruǐ 5-6 méi， cí ruǐ 1， zǐ fáng shàng wèi， zhù tóu 5 liè。 jiāng guǒ zhuàng lēng guǒ ròu zhì， yuán qiú xíng， hēi sè， mì jí chéng tuán， zhǒng zǐ 4-6， luǎn zhuàng cháng yuán xíng huò bàn tuǒ yuán xíng， hè sè huò hēi hè sè， huā qī 5-6 yuè， guǒ qī 6-10 yuè。
2. guān huángbò yǔ chuān huángbò de zhù yào qū bié wéi shù jù yòu jiā hòu de mù shuān céng。 xiǎo yè 5-13 piàn， luǎn zhuàng pī zhēn xíng huò jìn luǎn xíng， biān yuán yòu gè míng xiǎn de dùn jù chǐ jí yuán máo。 huā bàn 5； xióng ruǐ 5； cí huā nèi yòu tuì huà xióng ruǐ chéng lín piàn zhuàng。 huā qī 5-7 yuè， guǒ qī 6-9 yuè。 |
|
1. xuǎn dì、 zhěng dì huángbò wéi yáng xìng shù zhǒng， shān qū、 píng yuán jūn kě zhòngzhí， dàn yǐ tǔ céng shēn hòu、 biàn yú pái guàn、 fǔ zhí zhì hán liàng jiào gāo de dì fāng wéi jiā， líng xīng zhòngzhí kě zài gōu biān lù bàng、 fáng qián wū hòu、 tǔ rǎng bǐ jiào féi wò、 cháo shī de dì fāng zhòngzhí。 zài xuǎn hǎo de dì shàng， àn xué jù 3-4 mǐ kāi xué， xué shēn 30-60 lí mǐ、 80 lí mǐ jiàn fāng， bìng měi xué shī rén nóng jiā féi 5-10 qiān kè zuò dǐ féi。 yù miáo dì zé yí xuǎn dì shì bǐ jiào píng tǎn、 pái guàn fāng biàn、 féi wò shī rùn de dì fāng， měi mǔ shī nóng jiā féi 3000 qiān kè zuò jī féi， shēn fān 20-25 lí mǐ， chōng fēn xì suì zhěng píng hòu， zuò chéng 1.2-1.5 mǐ kuān de qí。
2. fán zhí fāng fǎ zhù yào yòng zhǒng zǐ fán zhí， yě kě yòng fēn gēn fán zhí。
(1) zhǒng zǐ fán zhí chūn bō huò qiū bō。 chūn bō yí zǎo bù yí wǎn yī bān zài 3 yuè shàng、 zhōng xún， bō qián yòng 40 ℃ wēn shuǐ jìn zhǒng 1 tiān， rán hòu jìn xíng dī wēn huò lěng dòng céng jī chǔlǐ 50-60 tiān， dài zhǒng zǐ liè kǒu hòu， àn xíng jù 30 lí mǐ kāi gōu tiáo bō。 bō hòu fù tǔ， lóu píng shāo jiā zhèn yā、 jiāo shuǐ， qiū bō zài 11-12 yuè jìn xíng， bō qián 20 tiān shī rùn zhǒng zǐ zhì zhǒng pí biàn ruǎn hòu bōzhòng。 měi mǔ yòng zhǒng 2-3 qiān kè。 yī bān 4-5 yuè chū miáo， péi yù 1-2 nián hòu， dāng miáo gāo 40-70 lí mǐ shí， jí kě yí zāi。 shí jiān zài dōng jì luò yè hòu zhì yì nián xīn yá méng dòng qián， jiāng yòu miáo dài tǔ wā chū， jiǎn qù gēn bù xià duān guò cháng bù fēn， měi xué zāi 1 zhū， tián tǔ yī bàn shí， jiāng shù miáo qīng qīng wǎng shàng tí， shǐ gēn bù shū zhǎn hòu zài tián tǔ zhì píng， tà shí， jiāo shuǐ。
(2) fēn gēn fán zhí zài xiū mián qī jiān， xuǎn zé zhí jìng 1 lí mǐ zuǒ yòu de nèn gēn， jiào cáng zhì yì nián chūn jiě dòng hòu bā chū， jié chéng 15-20 lí mǐ cháng de xiǎo duàn， xié chā yú tǔ zhōng， shàng duān bù néng lù chū dì miàn， chā hòu jiāo shuǐ。 yě kě suí bào suí chā。 1 nián hòu jí kě chéng miáo yí zāi。
3. tián jiān guǎn lǐ
(1) jiànmiáo、 dìng miáo miáo qí hòu yìng bá chú ruò miáo hé guò mì miáo。 yī bān zài miáo gāo 7-10 lí mǐ shí， àn zhū jù 3-4 lí mǐ jiànmiáo， miáo gāo 17-20 lí mǐ shí， àn zhū jù 7-10 lí mǐ dìng miáo。
(2) zhōng gēng chú cǎo yī bān zài bōzhòng hòu zhì chū miáo qián， chú cǎo 1 cì， chū miáo hòu zhì yù bì qián， zhōng gēng chú cǎo 2 cì。 dìng zhí dāng nián hé fā hòu 2 nián nèi， měi nián xià qiū liǎng jì， yìng zhōng gēng chú cǎo 2-3 cì， 3-4 nián hòu， shù yǐ zhǎngdà， zhǐ xū měi gé 2-3 nián， zài xià jì zhōng gēng chú cǎo 1 cì， shū sōng tǔ céng， bìng jiāng zá cǎo fān rù tǔ nèi。
(3) zhuī féi yù miáo qī， jié hé jiànmiáo zhōng gēng chú cǎo yìng zhuī féi 2-3 cì， měi cì měi mǔ shī rù chù fèn shuǐ 2000-3000 qiān kè， xià jì zài fēng xíng qián yě kě zhuī shī 1 cì。 dìng zhí hòu， yú měi nián rù dōng qián shī 1 cì nóng jiā féi， měi zhū gōu shī 10-15 qiān kè。
(4) pái guàn bōzhòng hòu chū miáo qī jiān jí dìng zhí bàn yuè yǐ nèi， yìng jīng cháng jiāo shuǐ， yǐ bǎo chí tǔ rǎng shī rùn， xià jì gāo wēn yě yìng jí shí jiāo shuǐ jiàng wēn， yǐ lì yòu miáo shēngzhǎng。 yù bì hòu， kě shìdàng shǎo jiāo huò bù jiāo。 duō yǔ jī shuǐ shí yìng jí shí pái chú， yǐ fáng làn gēn。 |
|
(1) xiù bìng 5-6 yuè shǐ fā， wéi hài jiào piàn。 fáng zhì fāng fǎ： fā bìng chū qī yòng dí xiù nà 400 bèi yè huò 25% fěn xiù níng 700 bèi yè pēn wù。
(2) huā jiāo fèng dié 5-8 yuè fā shēng， wéi hài yòu miáo yè piàn。 fáng zhì fāng fǎ： lì yòng tiān dí， jí jì shēng fēng yì zhì fèng dié fā shēng； zài yòu líng qī， yòng 90% dí bǎi chóng 800 bèi yè huò Bt rǔ jì 300 bèi yè pēn shī。 cǐ wài， shàng yòu dì lǎo hǔ， yá chóng hé kuò yú děng wéi hài。
【 jiàn bié】
（ 1） běn pǐn fěn mò lǜ huáng sè huò huáng sè。 xiān wéi xiān huáng sè， zhí jìng 16～ 38μm， cháng chéng shù， zhōu wéi xì bāo hán cǎo suān gài fāng jīng， xíng chéng jīng xiān wéi； hán jīng xì bāo bì mù huà zēng hòu。 shí xì bāo xiān huáng sè， lèi yuán xíng huò fǎng chuí xíng， zhí jìng 35～ 128μm， yòu de chéng fēn zhī zhuàng， zhī duān ruì jiān， bì hòu， céng wén míng xiǎn。 cǎo suān gài fāng jīng zhí jìng yuē zhì 24μm。
（ 2） qǔ běn pǐn fěn mò 1g， jiā yǐ mí 10ml， zhèn yáo hòu， lǜ guò， lǜ yè huī gān， cán zhā jiā bīng cù suān 1ml shǐ róng jiě， zài jiā liú suān 1 dī， fàng zhì， róng yè xiǎn zǐ zōng sè。
（ 3） qǔ běn pǐn fěn mò 0。 1g， jiā jiá chún 5ml， jiā rè huí liú 15 fēn zhōng， lǜ guò， lǜ yè bǔ chōng jiá chún zhì 5ml， zuò wéi gōng shì pǐn róng yè。 lìng qǔ huángbò duì zhào yào cái 0。 1g， tóng fǎ zhì chéng duì zhào yào cái róng yè。 zài qǔ yán suān xiǎo bò jiǎn duì zhào pǐn， jiā jiá chún zhì chéng měi 1ml hán 0。 5mg de róng yè， zuò wéi duì zhào pǐn róng yè。 zhào báocéng sè pǔ fǎ（ fù lùⅥ B） shì yàn， xī qǔ shàng shù sān zhǒng róng yè gè 1μl， fēn bié diǎn yú tóng yī guī jiāoＧ báocéng bǎn shàng， yǐ běn－ cù suān yǐ zhǐ－ yì bǐng chún - jiá chún－ nóng 'ān shì yè（ 6:3:1。 5:1。 5:0。 5） wéi zhǎn kāi jì， zhì 'ān zhēng qì bǎo hé de zhǎn kāi gāng nèi， zhǎn kāi， qǔ chū， liàng gān， zhì zǐ wài guāng dēng（ 365nm） xià jiǎn shì。 gōng shì pǐn sè pǔ zhōng， zài yǔ duì zhào yào cái sè pǔ xiāng yìng de wèi zhì shàng， xiǎn xiāng tóng yán sè de yíng guāng bān diǎn； zài yǔ duì zhào pǐn sè pǔ xiāng yìng de wèi zhì shàng， xiǎn xiāng tóng de yī gè huáng sè yíng guāng bān diǎn。
【 xìng wèi guī jīng】 kǔ， hán。 guī shèn、 pángguāng jīng。
【 gōng néng zhù zhì】 qīng rè zào shī， xiè huǒ chú zhēng， jiě dú liáo chuāng。 yòng yú shī rè xiè lì， huáng dɑ， dài xià， rè lín， jiǎo qì， wěi { bì }， gǔ zhēng láo rè， dào hàn， yí jīng， chuāng yáng zhǒng dú， shī zhěn sào yǎng。 yán huángbò zī yīn jiàng huǒ。 yòng yú yīn xū huǒ wàng， dào hàn gǔ zhēng。
【 yòng fǎ yòng liàng】 3～ 12g； wài yòng shì liàng。
【 bèi zhù】
（ 1） huángbò qīng rè zào shī zhī lì， yǔ huáng qín、 huáng lián xiāng sì， dàn yǐ chú xià jiāo zhī shī rè wéi jiā。 zhì xiè lì hé huáng qín、 huáng lián； liáo huáng dɑ hé zhī zǐ、 yīn chén； rú pèi cāng shù、 niú xī， kě yòng yú zú xī zhǒng tòng、 xià zhī wěi ruǎn wú lì、 pèi hé zhī mǔ、 shēng dì、 zhú yè、 mù tōng， kě yòng yú xiǎo biàn lín sè rè tòng； pèi hé bái zhǐ、 lóng dǎn cǎo， kě yòng yú dài xià yīn zhǒng。 yòng zhì shī rè chuāng yáng、 shī zhěn zhī zhèng， jì kě nèi fú， yòu kě wài yòng； nèi fú pèi huáng qín、 zhī zǐ děng yào tóng yòng， wài yòng kě pèi dà huáng、 huá shí děng yán mò sǎ fū。 qīng xū rè yǐ liáo cháo rè gǔ zhēng， xiè shèn huǒ yǐ liáo mèng yí huá jīng， cháng hé zhī mǔ、 dì huáng děng tóng yòng。
【 zhāi lù】《 zhōng guó yào diǎn》
yào lǐ zuò yòng
huángbò yǔ huáng lián tóng yàng hán jiào duō de xiǎo bò jiǎn， gù qí yào lǐ zuò yòng yì dà tǐ xiāng sì， cān jiàn huáng lián tiáo。 dàn hán liàng jiào huáng lián dī， bìng hán yòu qí tā chéngfèn， zuò yòng yì yòu xiē chā yì。
1. kàng jūn zuò yòng：
huángbò kàng jūn yòu xiào chéngfèn wéi xiǎo bò jiǎn， gù qí yào lǐ zuò yòng yǔ huáng lián dà tǐ xiāng sì， dàn hán liàng jiào huáng lián dī。 tǐ wài shì yàn duì jīn huáng sè pú táo qiú jūn、 fèi yán qiú jūn、 bái hóu gǎnjūn、 cǎo lǜ sè liàn qiú jūn、 lì jí gǎnjūn（ sòng nèi shì chú wài）、 róng xuè xìng liàn qiú jūn、 nǎo mó yán qiú jūn、 huò luàn hú jūn、 tàn jū gǎnjūn jūn yòu xiào huò yòu jiào qiáng de yì zhì zuò yòng； duì kū cǎo gǎnjūn、 bǎi rì ké gǎnjūn、 pò shāng fēng gǎnjūn yì yòu yì zhì zuò yòng； duì H37Rv、 niǎo xíng jié hé gǎnjūn wú zhí jiē yì zhì zuò yòng， dàn kě shǐ jūn shù jiǎn shǎo， dàn nóng dù dá 1% shí chéng xiàn yì jūn zuò yòng。 zài yòng tún shǔ jiēzhòng rén xíng jié hé jūn（ H37Rv） zuò shí yàn zhì liáo shí， kǒu fú huò zhù shè de liáo xiào jūn hěn chā。 duì jiē zhǒng niú xíng jié hé jūn de tún shǔ， huángbò tí qǔ wù de yán suān jié jīng wù jī ròu zhù shè shí， yòu yī dìng liáo xiào。 huángbò duì jié hé bìng rén de lín chuáng zhèng zhuàng jí X xiàn jiǎn chá yòu hǎo zhuǎn， qiě yōu yú huáng lián。 zài shì guǎn zhōng， huángbò jiān jì huò jìn jì duì cháng jiàn de zhì bìng xìng zhēn jūn yòu bù tóng chéng dù de yì jūn zuò yòng。 qí shuǐ jiān jì bù néng shā sǐ gōu duān luó xuán tǐ（ jì liàng xū jiào huáng lián dà I bèi）。 zài tǐ wài duì yīn dào dī chóng yě yòu ruò de zuò yòng。 jù bào dào， huángbò suān jiǎn fǎ tí qǔ wù zhì chéng 1： 1 huángbò yè， yòng guàn cháng fǎ kě zhì liáo jūn lì， yī bān 2-4 tiān kě quán yù。 huángbò lǐ liáo yè yòng zhí liú diàn dǎo rù zhì liáo màn xìng qián liè xiàn yán， zǒng yòu xiào shuài dá 97.3%。
2. kàng zhēn jūn zuò yòng：
guān huángbò hé chuān huángbò de yǐ mí jìn tí wù duì xīn xíng yǐn qiú jūn hé hóng sè fā xuǎn jūn jù yòu jiào qiáng de yì jūn zuò yòng， qí zuò yòng bǐ zhì méi jūn sù qiáng， dàn duì bái sè niàn zhū jūn de yì zhì zuò yòng bǐ zhì méi jūn xiǎng ruò。
3. zhèn ké zuò yòng：
huángbò guǒ shí de huī fā jù yòu zhèn ké zuò yòng， qí zhèn ké chéngfèn zhù yào wéi xiāng yè xī。 bìng cóng huī fā yóu zhōng fēn dé xiǎo bò jiǎn hé 5， 5'－ èr jiá jī kāng quán mí。
4. jiàng yā zuò yòng：
huángbò duì má zuì dòng wù jìng mài zhù shè huò fù qiāng zhù shè， kě chǎn shēng xiǎn zhù 'ér chí jiǔ de jiàng yā zuò yòng， jǐng dòng mài zhù shè jiào jìng mài zhù shè de gèng qiáng， yīn cǐ jiàng yā kě néng shì zhōng shū xìng de。 duì jì 'ǎn xíng de huángbò jiǎn jiā yǐ gǎi biàn 'ér hé chéng de shū 'àn xíng de huà hé wù míng xī luó pǐ lín（ Xylopinin） yì kě yǐn qǐ xùn sù、 xiǎn zhù zhī jiàng yā； zàiⅠ -Ⅱ jǐng chuí jiān qiē duàn jǐ suǐ zé jiàng yā xiāo shī， yīn 'ér yě zhèng míng jiàng yā shǔ zhōng shū xìng de。 cǐ wài， xī luó pǐ lín yòu jiào qiáng de kàng shèn shàng xiàn sù yàng zuò yòng， duì yā pò jǐng dòng mài、 zhì xī、 diàn cì jī dà nèi zàng shén jīng yǐn qǐ de shēng yā fǎn yìng jí zhù shè shèn shàng xiàn sù huò diàn cì jī jǐng shàng jiāo gǎn shén jīng jié yǐn qǐ de shùn mó shōu suō fǎn yìng jūn shòu dào yì zhì。
5. kàng dī chóng zuò yòng：
huángbò jiān jì， 10% nóng dù yǔ dī chóng yè 1： 1 hùn hé péi yǎng， duì yīn dào máo dī chóng yòu yì zhì zuò yòng。
6. kàng gān yán zuò yòng：
huángbò jiān jì 6.25-100% tǐ wài shì yàn， duì yǐ xíng gān yán kàng yuán yòu yì zhì zuò yòng。 huángbò jiǎn duì màn xìng gān yán yòu yī dìng zuò yòng。
7. duì miǎn yì gōng néng de yǐng xiǎng：
huángbò jiān jì， 100% nóng dù， 0.3ml/ zhǐ guàn wèi， lián xù 7 tiān， néng zēng jiā xiǎo shǔ pí kōng bān xíng chéng xì bāo shù。
8. kàng kuì yáng zuò yòng：
huángbò tí qǔ wù（ qù xiǎo bò jiǎn） 100mg/kg pí xià zhù shè， 100、 1000mg/kg guàn wèi huò pí nèi zhù shè， duì yǐ chún、 ā sī pǐ lín huò yōu mén jié zhā yòu fā de dà shǔ wèi kuì yáng yòu yì zhì zuò yòng。
9. qí tā zuò yòng：
huángbò jiǎn hé xī luó pǐ lín duì zhōng shū shén jīng xì tǒng yòu yì zhì zuò yòng， xiǎo shǔ de zì fā huó dòng、 gè zhǒng fǎn shè jūn shòu dào yì zhì； jǐyǔ wèi má zuì jiā tù xī luó pǐ lín， nǎo diàn bō kě chū xiàn zhèn fú màn bō。 huángbò jiǎn yòu qīng dù de jiàn dú yàng zuò yòng， duì wā fù zhí jī jǐn zhāng dù wú yǐng xiǎng， dàn néng yì zhì yóu yǐ xiān dǎn jiǎn yǐn qǐ de shōu suō fǎn yìng。 duì lí tǐ tù cháng， huángbò fěn kě zēng qiáng qí zhèn fú， huángbò tóng kě zēng qiáng qí zhāng lì jí zhèn fú； huángbò nèi zhǐ zé yì zhì cháng guǎn。 zài dài yòu yí lòu de jiā tù shēn shàng， huángbò yòu cù jìn yí xiàn fēn mì de zuò yòng。 huángbò nèi zhǐ zài jiē jìn zhì sǐ liàng（ 0.05-0.1g/kg） shí， kě jiàng dī tù xuè táng， huángbò tóng wú cǐ zuò yòng。 jù chēng huángbò tóng yòu bǎo hù xuè xiǎo bǎn de zuò yòng。 huángbò duì jié jué（ 10ppm zài 18 xiǎo shí nèi kě shā sǐ 62%）、 jiā yíng yòu shā miè zuò yòng。 cǐ wài， hái yòu lì niào、 jiàn wèi、 wài yòng cù jìn pí xià yì xuè xī shōu děng zuò yòng。
chū chù 《 zhōng huá běn cǎo》
gè jiā lùn shù
1.《 yī xué qǐ yuán》： huáng bò， zhì shèn shuǐ pángguāng bù zú， zhū wěi jué， yāo wú lì， yú huáng qí tānɡ zhōng jiā yòng， shǐ liǎng xī zhōng qì lì yǒng chū， wěi ruǎn jí shí qù yǐ 'èr zhì zhì shàng jiāo， dān zhì zhì zhōng jiāo， bù zhì zhì xià jiāo yě。
2. lǐ gǎo： huáng bò、 cāng shù， nǎi zhì wěi yào yào， fán qù xià jiāo shī rè zuò zhǒng jí tòng， bìng bǎng guāng yòu huǒ xié， bìng xiǎo biàn bù lì jí huáng sè zhě， bìng yòng jiǔ xǐ huáng bò、 zhī mǔ wéi jūn， fú líng、 zé xiè wéi zuǒ。 fán xiǎo biàn bù tōng 'ér kǒu kě zhě， xié rè zài qì fēn， fèi zhōng fú rè bù néng shēng shuǐ， shì jué xiǎo biàn zhī yuán yě， fǎ dāng yòng qì wèi jù bó dàn shèn zhī yào， zhū líng、 zé xiè zhī lèi， xiè fèi huǒ 'ér qīng fèi jīn， zī shuǐ zhī huà yuán。 ruò xié rè zài xià jiāo xuè fēn， bù kě 'ér xiǎo biàn bù tōng zhě， nǎi《 sù wèn》 suǒ wèi wú yīn zé yáng wú yǐ shēng， wú yáng zé yīn wú yǐ huà， pángguāng zhě zhōu dū zhī guān， jīn yè cáng yān， qì huà zé néng chū yǐ。 fǎ dāng yòng qì wèi jù hòu， yīn zhōng zhī yīn yào zhì zhī， huáng bò、 zhī mǔ shì yě。 cháng 'ān wáng shàn fū bìng xiǎo biàn bù tōng， jiàn chéng zhōng mǎn， fù jiān rú shí， jiǎo tuǐ liè pò chū shuǐ， shuāng jīng tū chū， yǐn shí bù xià， tòng kǔ bù kě míng zhuàng， zhì mǎn lì xiǎo biàn shèn xiè zhī yào fú biàn yǐ， yú zhěn zhī yuē， cǐ nǎi dú yǎng tài guò， gāo liáng jī rè sǔn shāng shèn shuǐ， zhì pángguāng jiǔ 'ér gān hé， xiǎo biàn bù huà， huǒ yòu nì shàng， ér wéi 'ǒu huì。《 nán jīng》 suǒ wèi guān zé bù dé xiǎo biàn， gé zé tù nì zhě。 jié gǔ lǎo rén yán rè zài xià jiāo， dàn zhì xià jiāo， qí bìng bì yù。 suì chù yǐ běi fāng hán shuǐ suǒ huà dà kǔ hán zhī yào， huáng bò、 zhī mǔ gè yī liǎng， jiǔ xǐ bèi niǎn， ròu guì yī qián wéi yǐn， shú shuǐ wán rú qiàn zǐ dà， měi fú 'èr bǎi wán， fèi tānɡ xià， shàoshí rú dāo cì qián yīn huǒ shāo zhī zhuàng， nì rú bàoquán yǒng chū， chuáng xià chéng liú， gù pàn zhī jiān， zhǒng zhàng xiāo sàn。《 nèi jīng》 yún， rè zhě hán zhī， shèn 'è zào， jí shí xīn yǐ rùn zhī。 yǐ huáng bò zhī kǔ hán xiè rè bǔ shuǐ hé zào wéi jūn， zhī mǔ zhī kǔ hán xiè shèn huǒ wéi zuǒ， ròu guì xīn rè wéi shǐ， hán yīn rè yòng yě。
3.《 běn cǎo yǎn yì bǔ yí》： bò pí， zǒu shǒu jué yīn， ér yòu xiè huǒ bǔ yīn zhī gōng。 pèi xì xīn， zhì kǒu chuāng yòu qí gōng。
4. zhū zhèn hēng： huáng bò， zǒu zhì yīn， yòu xiè huǒ bǔ yīn zhī gōng， fēi yīn zhōng zhī huǒ， bù kě yòng yě。 dé zhī mǔ zī yīn jiàng huǒ， dé cāng shù chú shī qīng rè。
5.《 tānɡ yè běn cǎo》： huáng bò， zú shǎo yīn jì， shèn kǔ zào， gù shèn tíng shī yě， zhī zǐ、 huáng qín rù fèi， huáng lián rù xīn， huáng bò rù shèn， zào shī suǒ guī， gè cóng qí lèi yě。《 huó rén shū》 jiě dú tānɡ， shàng xià nèi wài tōng zhì zhī。
6.《 yī xué rù mén》： huáng bò， zhì yǎn chì、 bí zhā、 hóu bì jí yōng jū fā bèi， rǔ yōng qí chuāng yì yòng。 dōng yuán yún， xiè xià jiāo yǐn fú zhī lóng huǒ， ān shàng chū xū huì zhī huí chóng， dān zhì 'ér néng bǔ shèn bù zú， shēng yòng 'ér néng bǔ yīn wěi jué， fán xià tǐ yòu shī， tān huàn zhǒng tòng， jí pángguāng yòu shuǐ， xiǎo biàn huáng， xiǎo fù xū tòng zhě， bì yòng zhī， jiān zhì wài gǎn jī rè， nèi shāng gǔ rè， shī xuè yí jīng yīn wěi。 yì kǎo huáng lián rù xīn， zhī、 qín rù fèi， huángbò rù shèn， shèn kǔ zào tíng shī， bǎi wèi wēi xīn 'ér néng rùn zào， xìng lì xià miàn néng chú shī， gù wéi shèn jīng zhù yào。 rán《 běn jīng》 wèi qí zhù wǔ zàng rè zhě， gài xiāng huǒ kuáng yuè shàng chōng， cháng wèi gān hé， wǔ zàng jiē huǒ， yǐ shàng zhū zhèng， jiē huǒ zhī suǒ wéi， shī yì huǒ zhī yù 'ér chéng yě， yòng yǐ xiè huǒ zé shèn shuǐ zì gù， ér wú kuáng yuè lòu xiè zhī huàn， suǒ wèi bǔ shèn zhě， yì cǐ yì yě。 dān xī wèi shèn jiā wú huǒ， ér liǎng chǐ mài wēi huò zuǒ chǐ dú wàng zhě， jiē bù yí yòng， wéi liǎng chǐ mài jù wàng zhě zuì yí。
7.《 gāng mù》： gǔ shū yán zhī mǔ zuǒ huáng bò zī yīn jiàng huǒ， yòu jīn shuǐ xiāng shēng zhī yì， huáng bò wú zhī mǔ， yóu shuǐ mǔ zhī wú xiā yě。 gài huáng bò néng zhì pángguāng mìng mén zhōng zhī huǒ， zhī mǔ néng qīng fèi jīn， zī shèn shuǐ zhī huà yuán， gù jié gǔ、 dōng yuán、 dān xī jiē yǐ wéi zī yīn jiàng huǒ yào yào， shàng gǔ suǒ wèi yán yě。 gài qì wéi yáng， xuè wéi yīn， xié huǒ jiān 'áo， zé yīn xuè jiàn hé， gù yīn xū huǒ dòng zhī bìng xū zhī， rán bì shàozhuàng qì shèng néng shí zhě， yòng zhī xiāng yí， ruò zhōng qì bù zú， ér xié huǒ chì shèng zhě， jiǔ fú zé yòu hán zhōng zhī biàn。 jìn shí xū sǔn jí zòng yù qiú sì zhī rén yòng bǔ yīn yào， wǎng wǎng yǐ cǐ 'èr wèi wéi jūn， rì rì fú 'ěr， jiàng lìng tài guò， pí wèi shòu shāng， zhēn yáng 'àn sǔn， jīng qì bù nuǎn， zhì shēng tā bìng。 gài bù zhī cǐ wù kǔ hán 'ér huá shèn， qiě kǔ wèi jiǔ fú， yòu fǎn cóng huǒ huà zhī hài， gù yè shì《 yī xué tǒng zhǐ》 yòu sì wù jiā zhī mǔ、 huáng bò， jiǔ fú shāng wèi， bù néng shēng yīn zhī jiè。 shēng yòng zé jiàng shí huǒ， shú yòng zé bù shāng wèi， jiǔ zhì zé zhì shàng， yán zhì zé zhì xià， mì zhì zé zhì zhōng。
8.《 běn cǎo jīng shū》： huáng bò， zhù wǔ zàng cháng wèi zhōng jié rè。 gài yīn bù zú， zé rè shǐ jié yú cháng wèi； huáng dàn suī yóu shī rè， rán bì fā yú zhēn yīn bù zú zhī rén； cháng zhì lòu， yì jiē shī rè shāng xuè suǒ zhì； xiè lì zhě， zhì xià yě， yì shī rè gān fàn cháng wèi zhī bìng； nǚ zǐ lòu xià chì bái， yīn shāng shí chuāng， jiē shī rè chéng yīn xū liú kè xià bù 'ér chéng； fū rè chì qǐ， mù rè chì tòng kǒu chuāng， jiē yīn xū xuè rè suǒ shēng bìng yě。 yǐ zhì yīn zhī qì， bǔ zhì yīn zhī bù zú， xū zé bǔ zhī， yǐ lèi xiāng cóng， gù yīn huí rè jiě， shī zào 'ér zhū zhèng zì chú yǐ。 nǎi zú shǎo yīn shèn jīng zhī yào yào， zhuān zhì míng xū shēng nèi rè zhū zhèng， gōng liè shèn wěi， fēi cháng yào kě bǐ yě。
9.《 běn cǎo zhèng》： huáng bò， xìng hán rùn jiàng， qù huǒ zuì sù， dān xī yán qí zhì fú lóng huǒ， bǔ shèn qiáng yīn， rán lóng huǒ qǐ chén hán kě chú， shuǐ kū qǐ kǔ liè kě bǔ， yīn xū shuǐ jié， dé jiàng yù wáng， pū miè yuán yáng， mò cǐ wéi shèn， shuǐ wèi kū 'ér huǒ shèng zhě， yòng yǐ chōu xīn zé kě， shuǐ jì jié 'ér kū rè zhě， yòng yǐ bǔ yīn shí nán， dāng jú zhě shèn wù rèn wéi bǔ jì。 yú cháng wén zhī dān xī yuē， jūn huǒ， kě yǐ zhí zhé， huáng lián zhī shǔ kě yǐ zhì zhī； xiāng huǒ， dāng cóng qí xìng 'ér fú zhī， wéi huángbò zhī shǔ kě yǐ jiàng zhī。 àn cǐ yì lùn ruò yòu gāo jiàn， ér shí jiáo qiáng zhī shèn。 fū suǒ wèi cóng qí xìng zhě， jí《 nèi jīng》 cóng zhì zhī shuō yě，《 jīng》 yuē： zhèng zhě zhèng zhì， cóng zhě fǎn zhì。 zhèng zhì zhě， wèi yǐ shuǐ zhì huǒ， yǐ hán zhì rè yě； cóng zhì zhě， wèi yǐ huǒ jì huǒ， yǐ rè zhì rè yě； yì suǒ wèi gān wēn chú dà rè yě， qǐ yǐ huáng lián biàn shì zhèng zhì， huángbò biàn shì cóng zhì hū ? jí yuē huáng lián zhù xīn huǒ， huángbò zhù shèn huǒ， rán yǐ biàn xuè、 nì xuè zhě， jù yí huáng lián， yòu qǐ fēi pángguāng、 dà cháng xià bù yào hū ? zhì shé chuāng kǒu chuāng zhě， jù yí huáng pāi， yòu qǐ fēi xīn、 pí shàng bù yào hū ? zǒng zhī， huáng lián、 huángbò jūn yǐ dà kǔ dà hán zhī xìng， ér yuē huáng lián wéi shuǐ， huángbò fēi shuǐ， huáng lián wéi xiè， huángbò wéi bǔ， qǐ lǐ yě zāi ?
10.《 yào pǐn huà yì》： huángbò ， wèi kǔ rù gǔ， shì yǐ jiàng huǒ néng zì dǐng zhì zhǒng， lún fū chè suǐ， wú bù zhōu dào， zhuān xiè shèn yǔ pángguāng zhī huǒ。 gài shèn shǔ hán shuǐ， shuǐ duō zé cán xiāo， hé jié zé biàn rè。 ruò qì cóng qí xià qǐ zhě， yīn huǒ yě。《 nèi jīng》 yuē， shèn yù jiān， yǐ kǔ jiān zhī， jiān jí wéi bǔ， dān xī yǐ cǐ yī wèi míng dà bǔ wán， yòng yán shuǐ zhì， shǐ yán yǐ rù shèn， zhù jiàng yīn huǒ yǐ jiù shèn shuǐ。 yòng mì tānɡ bàn chǎo， qǔ qí liàn gé 'ér bù zhòu xià， zhì wǔ xīn fán rè、 mù tòng kǒu chuāng zhū zhèng。 dān chǎo hè sè， zhì cháng hóng zhì lòu， yí jīng bái zhuó， shī rè huáng dɑ。 yòu pángguāng rè， qí fù nèi tòng， fán shǔ xiāng huǒ， yòng cǐ zhé zhī， shèn zì jiān gù， ér wú bàng dàng zhī huàn。 yīn wèi kǔ néng zǒu gǔ， néng chén xià， yòng jiǔ bàn chǎo， sì wù tānɡ diào fú， lǐng rù xuè fēn， zhì sì zhī gǔ jié zǒu tòng， zú xī suān téng wú lì， biàn shēn 'è chuāng jí jiǎo qì gōng chōng。 ǒu nì 'ěxīn， yīn xū xuè rè， huǒ qì yú zú zhě， gài cǐ yī wèi， míng qián xíng sàn， néng sàn yīn zhōng zhī huǒ， yì néng 'ān huí chóng， yǐ kǔ jiàng zhī zhī yì yě。
11.《 běn jīng féng yuán》： huángbò ， shēng yòng jiàng shí huǒ， jiǔ zhì zhì yīn huǒ shàng yán， yán zhì zhì xià jiāo zhī huǒ， jiāng zhì zhì zhōng jiāo tán huǒ， jiāng zhī chǎo hēi zhì shī rè， yán jiǔ chǎo hēi zhì xū huǒ， yīn xū huǒ shèng miàn chì dài yáng， fù zǐ zhī zhì。
12.《 cháng shā yào jiě》： huángbò ， xiè jǐ tǔ zhī shī rè， qīng yǐ mù zhī yù zhēng， diào rè lì xià zhòng， lǐ huáng dɑ、 fù mǎn、 shāng hán。 wū méi wán yòng zhī zhì jué yīn shāng hán， qì shàng zhuàng xīn， xīn zhōng téng rè， shí jí tù huí， yǐ mù yù zé chóng huà， yù chōng 'ér shēng shàng rè， huángbò xiè yù shēng zhī shàng rè， ér shā huí chóng yě。 bái tóu wēng tānɡ yòng zhī zhì jué yīn bìng rè lì xià zhòng zhě， yǐ mù yù zé lì zuò， yù xiàn 'ér shēng xià rè， huángbò xiè yù xiàn zhī xià rè， ér jǔ zhòng zhuì yě。《 jīn kuì》 zhī zǐ bǎi pí tānɡ yòng zhī zhì tài yīn bìng， shēn huáng fā rè zhě； dà huáng xiāo shí tānɡ yòng zhī zhì huáng dɑ fù mǎn xiǎo biàn bù lì zhě； yǐ yǐ mù shī xiàn， bù néng shū xiè， yù shēng xià rè， chuán yú pángguāng， shuǐ qiào bù kāi， yì yú jīng luò， zé shēn huáng fù mǎn 'ér fā rè， huángbò xiè shī rè 'ér qīng pángguāng yě。 yáng shuāi tǔ shī， yǐ mù bù dá， yì 'è miàn shēng shī rè， chōng yú wèi kǒu， zé xīn zhōng téng rè； xiàn yú dà cháng， zé rè lì xià zhòng； yù yú pángguāng， yín yú jī fū， zé fù mǎn shēn huáng。 huángbò kǔ hán xùn lì， shū gān pí 'ér xiè shī rè， qīng pángguāng 'ér pái yū zhuó， shū yòu jié xiào。 zuì xiè gān、 shèn、 pí、 wèi zhī yáng， hòu shì yǐ cǐ wéi zī yīn bǔ shuǐ zhī jì， wù rén duō。
13.《 dé pèi běn cǎo》： yǐ huángbò bǔ shuǐ， yǐ qí néng qīng zì xià fàn shàng zhī yīn huǒ， huǒ qīng zé shuǐ dé jiān níng， bù bǔ 'ér bǔ yě。 gài yīn zhōng xié huǒ， běn fēi mìng mén zhī zhēn huǒ， bù fáng yòng kǔ hán zhě chú zhī， ruò shèn zhōng zhēn shuǐ bù zú， shuǐ zhōng zhī zhēn huǒ xū fú yú shàng， yí yòng 'èr dì yǐ zī zhī， shuǐ zú huǒ zì guī zàng yě。 rú wù fú zhī、 xiāng， shuǐ yù zào 'ér huǒ yù yán， fǎn chéng gū yáng fēi yuè， mò kě jiù yǐ。 mìng mén zhī huǒ， ān qí wèi wéi shēng shēng zhī shǎo huǒ， chū qí wèi zé wéi shuò yīn shí qì zhī zhuàng huǒ， shì wèi huǒ yě， fēi jí chú zhī bù kě， chuān bǎi、 dān pí zài suǒ bì xū。 rán shǎo huǒ chū wèi， shī shuǐ zhī yuán， yòng chuān bǎi zhī kǔ zào， bù ruò dān pí zhī xīn rùn， wéi wú shāng yú zhēn yīn yě。
14.《 běn cǎo qiú zhēn》： huáng bò， xī rén tóng zhī mǔ yòng yú liù wèi wán zhōng， míng wéi zhī bò bā wèi wán， yòu yòng zhī、 bò gè yī liǎng， jiǔ xǐ bèi yán rù guì， míng wéi zī shèn wán， wèi qí kě zī zhēn yīn， cǐ shuō yī chū， ér tiān xià xī rán zōng zhī， yǐ zhì yú jīn， láo bù kě pò。 fǎn zhī huáng bò xìng bǐng zhì yīn， wèi kǔ xìng hán， xíng lóng dōng sù shā zhī lìng， gù dú rù shǎo yīn xiè huǒ， rù pángguāng xiè rè。 fán bìng rén tuán huǒ kàng 'ér jiàn gǔ zhēng láo rè， mù chì 'ěr míng， xiāo kě biàn bì， jí shī rè wéi bìng 'ér jiàn zhū wěi tān huàn， shuǐ xiè rè lì， huáng dɑ shuǐ zhǒng， zhì xuè cháng fēng， lòu xià chì bái， yǔ hū zhū tòng chuāng yǎng， huí chóng nèi gōng， zhěn qí chǐ guǒ hóng dà， àn zhī 'ér yòu lì， kě chǎo hēi zàn yòng， shǐ qí shī rè shùn liú 'ér xià， yīn huǒ yīn 'ér qián fú， zé yīn bù shòu jiān 'áo， ér yīn nǎi dé cháng yǐ， fēi wèi zhēn yīn xū sǔn， fú cǐ jí yòu zī rùn zhī lì yě。 gù yú shí rè shí huǒ cái yí， ér yú xū rè xū huǒ， zé tú yòu sǔn 'ér wú yì。 yīn hán zhī xìng， néng sǔn rén qì， jiǎn rén shí， mìng mén zhēn yuán zhī huǒ， yī jiàn 'ér xiāo wáng， pí wèi yùn xíng zhī zhí， yī jiàn 'ér jù sàng， yuán qì jì xū， yòu yòng xù hán， è jué shēng jī， mò cǐ wéi shèn。
15.《 chóngqìng táng suí bǐ》： huáng bò zhī gōng， xī rén yǐ xiáng zhī yǐ， huò jìng shì lì dú yào， tòng jiè wù yòng， wú nǎi yì yào bù yì bìng zhī lòu xí yé ?《 jīng》 yán shèn yù jiān， jí shí kǔ yǐ jiān zhī。 fán xià bù bù jiān zhī bìng duō yǐ， rú jīng wěi、 yí zhuó、 dài lòu、 wěi bì、 biàn xuè、 xiè lì zhū zhèng， jīn rén bù chá bìng qíng， dàn cóng xū hán zhì zhī， ér bù zhī dà bàn shǔ yú xū rè yě。 gài xià jiāo duō shī， shǐ yīn yīn xū huǒ shèng 'ér shī jiàn huà rè， jì zé shī rè zǔ fū qì huà， fǎn hào jīng yè， suì chéng bù jiān zhī bìng， jiē huáng bò zhī zhuān sī yě， qù qí shí yīn zhī bìng， zhèng shì bǎo quán shēng qì， shuí wèi kǔ hán wú yì yú shēng qì zāi gài huáng bò zhì xià jiāo shī rè zhū zhèng， zhèng yǔ shé chuáng zǐ zhì xià jiāo hán shī zhū zhèng wéi duì dài。
xuǎn fāng
① zhì xiǎo 'ér rè lì xià xuè： huáng bò bàn liǎng， chì sháo yào sì qián。 shàng tóng wéi xì mò， fàn hé wán， má zǐ dà。 měi fú yī、 èr shí wán， shí qián mǐ yǐn xià， dà zhě jiā wán shù。 (《 yán shì xiǎo 'ér fāng lùn》 )
② zhì lì jí： huángbò 300 kè， fān bái cǎo 450 kè， qín pí 300 kè。 jiāng fān bái cǎo、 qín pí quán bù jí huángbò 200 kè， gòng shuǐ jiān liǎng cì， hé bìng jiān yè， yòng wén huǒ nóng suō chéng gāo zhuàng， jiāng shèng yú 100 kè huángbò yán xì fěn jiā rù gāo zhōng， jiǎo yún， dī wēn hōng gān， yán xì fěn。 měi fú yī、 èr kè， rì sān cì。 ( liáo níng《 zhōng cǎo yào xīn yī liáo fǎ zī liào xuǎn biān》 )
③ zhì rèn shēn jí chǎn hòu hán rè xià lì： huáng bò yī jīn， huáng lián yī shēng， zhī zǐ 'èr shí méi。 shàng sān wèi， xì qiē， yǐ shuǐ wǔ shēng， zì yīxiǔ， zhǔ sān fèi， fú yī shēng， yī rì yī yè lìng jìn。 ǒu zhě jiā jú pí yī bǎ， shēng jiāng 'èr liǎng。 (《 qiān jīn yì fāng》 )
④ zhì xiǎo 'ér rè xiè： huáng bò， bèi wéi mò， yòng mǐ tānɡ hé wán sù mǐ dà。 měi fú yī、 èr shí wán， mǐ tānɡ xià。 (《 shí quán bó jiù fāng》 )
⑤ zhì xiāo kě niào duō néng shí： huáng bò yī jīn， shuǐ yī shēng， zhǔ sān、 wǔ fèi， kě jí yǐn zhī， zì yǐn shù rì。 (《 dú xíng fāng》 )
⑥ zhì shāng hán shēn huáng， fā rè： féi zǐ shí wǔ gè ( bò )， gān cǎo yī liǎng ( zhì )， huángbò èr liǎng。 shàng sān wèi， yǐ shuǐ sì shēng， zhǔ qǔ yī shēng bàn， qù zǐ， fēn wēn zài fú。 (《 shāng hán lùn》 zhī zǐ bǎi pí tānɡ )
⑦ zhì jīn gǔ téng tòng， yīn shī rè zhě： huáng bò ( chǎo )、 cāng shù ( mǐ gān jìn、 chǎo )。 shàng 'èr wèi wéi mò， fèi tānɡ rù jiāng zhī diào fú。 èr wù jiē yòu xióng zhuàng zhī qì， biǎo shí qì shí zhě， jiā jiǔ shǎo xǔ zuǒ zhī。 (《 dān xī xīn fǎ》 èr miào sàn )
⑧ zhì rè shèn mèng xiè， zhèng sōng huǎng hū， gé yōng shé gān： huáng bò ( qù cū pí ) yī liǎng。 dǎo luó wéi mò， rù lóng nǎo yī qián bǐ， tóng yán yún， liàn mì hé wán rú wú tóng zǐ dà。 měi fú yī wán zhì shí jiǔ wán， nóng jiān mài dōng tānɡ xià。 (《 shèng jì zǒng lù》 qīng xīn wán )
⑨ zhì bái yín， mèng xiè yí jīng jí huá chū 'ér bù shōu： huáng bò yī jīn ( fàng xīn wǎ shàng shāo lìng tōng chì wéi dù )， zhēn há fěn yī jīn。 shàng wéi xì mò， dī shuǐ wéi wán， rú tóng zǐ dà。 měi fú yī bǎi wán， kòngxīn jiǔ xià。 (《 sù wèn bìng jī bǎo mìng jí》 zhēn zhū fěn wán )
⑩ zhì xià yīn zì hàn， tóuyūn yāo suān： huángbò sān qián， cāng shù sì qián， chuān jiāo sān shí lì， jiā shuǐ 2000 háo shēng， jiān zhì 600 háo shēng。 měi cì 100 háo shēng， yī rì sān cì， èr rì fú wán。 〔《 zhōng jí yī kān》 (3) ∶ 177， 1966 〕
11. jiàng yīn huǒ、 bǔ shèn shuǐ： huáng bò ( chǎo hè sè )、 zhī mǔ ( jiǔ jìn， chǎo ) gè sì liǎng， shú dì huáng ( jiǔ zhēng )、 guī bǎn ( sū zhì ) gè liù liǎng。 shàng wéi mò， zhū jǐ suǐ、 mì wán。 fú qī shí wán， kòngxīn yán bái tānɡ xià。 (《 dān xī xīn fǎ》 dà bǔ wán )
12. jiàng xīn huǒ， yì shèn shuǐ： huáng bò sān liǎng， shā rén yī liǎng bàn， gān cǎo yī liǎng。 shàng wéi xì mò， xī hú wéi wán， rú wú tóng zǐ dà。 měi fú wǔ shí wán， yòng ròu cōng róng bàn liǎng， qiē suì， yòng jiǔ yī dà zhǎn， jìn yīxiǔ， cì rì zǎo kòngxīn jiān sān、 sì fèi， qù zǐ， yǐ qīng jiǔ sòng xià。 (《 qí xiào liáng fāng》 fēng suǐ dān )
13. zhì shí xíng chì mù： huáng bò， qù cū pí， wéi mò， shī zhǐ bāo guǒ， huáng ní gù， wēi gān。 měi yòng yī dàn zǐ dà， shā pà bāo zhī， jìn shuǐ yī zhǎn， fàn shàng zhēng shú， chéng rè xūn xǐ。 yī wán kě yòng sān、 wǔ cì。 (《 yǎn kē lóng mù lùn》 wǔháng tānɡ )
14. zhì xiǎo 'ér rù nèi chì yǎn： huáng bò， yǐ rǔ jìn， diǎn zhī。 (《 xiǎo pǐn fāng》 )
15. zhì kǒu zhōng jí shé shàng shēng chuāng： dǎo huáng bò hán zhī。 (《 qiān jīn fāng》 )
16. zhì xiǎo 'ér zhòng shé： huáng bò， yǐ zhú lì zì qǔ， xì xì diǎn shé shàng。 (《 qiān jīn fāng》 )
17. zhì kǒu gān chòu làn： huáng bò wǔ qián， tóng lǜ sān qián。 gòng wéi wèi càn zhī， qù xián， yù。 (《 xiǎo pǐn fāng》 )
18. zhì chún chuāng tòng yǎng： huáng bò mò， yǐ yě qiáng wēi gēn dǎo zhī diào tú。 (《 shèng jì zǒng lù》 )
19. zhì fèi yōng， bí zhōng shēng chuāng， zhǒng tòng： huáng bò、 bīn láng děng fēn。 dǎo luó wéi mò， yǐ zhū zhī diào fū zhī。 (《 shèng huì fāng》 )
20、 zhì nǎi fā， zhū yōng jū fā bèi jí dù rǔ： dǎo huáng bò mò， shāi， jī zǐ bái hé， hòu tú zhī。 gān， fù yì。 (《 bǔ quē zhǒu hòu fāng》 )
21. zhì yōng jū zhǒng dú： huáng bò pí ( chǎo )、 chuān wū tóu ( pào ) děng fēn。 wéi wèi diào tú zhī， liú tóu， pín yǐ mǐ yù gān rùn shī。 (《 bīn hú jí jiǎn fāng》 )
22. zhì nán zǐ yīn chuāng sǔn làn： yī、 zhǔ huáng bò xǐ zhī， yòu bái mì tú zhī。 èr、 huáng lián、 huáng bò děng fēn， mò zhī， zhǔ féi zhū ròu zhī， zì chuāng qì， fěn zhī。 (《 bǔ quē zhǒu hòu fāng》 )
23. zhì xiǎo 'ér qí chuāng bù hé： huáng bò mò tú zhī。 (《 zǐ mǔ mì lù》 )24. zhì xiǎo 'ér nóng chuāng， biàn shēn bù gān： huáng bò mò， rù jié fán shǎo xǔ càn zhī。 (《 jiǎn biàn dān fāng》 ) |
zhōng guó yào diǎn 2005 bǎn |
míng chēng :
huángbò
hàn yǔ pīn yīn :
Huangbo
yīng wén míng :
CORTEXPHELLODENDRICHINENSIS
jī yuán :
běn pǐn wéi yún xiāng kē zhí wù huáng pí shù PhellodendronchinenseSchneid ． de gān zào shù pí。 xí chēng“ chuān huángbò ”。 bō qǔ shù pí hòu， chú qù cū pí， shài gān。
xìng zhuàng :
běn pǐn chéng bǎn piàn zhuàng huò qiǎn cáo zhuàng， cháng kuān bù yī。 hòu 1-6mm。 wài biǎo miàn huáng hè sè huò huáng zōng sè， píng tǎn huò jù zòng gōu wén， yòu de kě jiàn pí kǒng hén jí cán cún de huī hè sè fěn pí； nèi biǎo miàn 'àn huáng sè huò dàn zōng sè， jù xì mì de zòng xiào wén。 tǐ qīng， zhì yìng， duàn miàn xiān wéi xìng， chéng liè piàn zhuàng fēn céng， shēn huáng sè。 qì wēi， mèi jí kǔ， jiáo zhī yòu nián xìng。
jiàn bié :
（ 1） běn pǐn fěn mò xiān huáng sè。 xiān wéi xiān huáng sè， zhí jìng 16-38μm， cháng chéng shù， zhōu wéi xì bāo hán cǎo suān gài fāng jīng， xíng chéng jīng xiān wéi； hán jīng xì bāo bì mù huà zēng hòu。 shí xì bāo xiān huáng sè， lèi yuán xíng， zhí jìng 35-128μm． yòu de chéng fēn zhī zhuàng， zhī duān ruì jiān， bì hòu。 céng wén míng xiǎn； yòu de kě jiàn dà xíng xiān wéi zhuàng de shí xì bāo， cháng kě dá 900μm。 cǎo suān gài fāng jīng zhòng duō。
（ 2） qǔ běn pǐn fěn mò 0.1g， jiā jiá chún 10ml， jiā rè huí liú 30 fēn zhōng， lǜ guò， lǜ yè zuò wéi gōng shì pǐn róng yè。 lìng qǔ huángbò duì zhào yào cái 50mg， jiā jiá chún 5ml， tóng fǎ zhì chéng duì zhào yào cái róng yè。 zài qǔ yán suān xiǎo bò jiǎn duì zhào pǐn。 jiā jiá chún zhì chéng měi 1ml hán 0.5mg de róng yè， zuò wéi duì zhào pǐn róng yè。 zhào báocéng sè pǔ fǎ（ fù lùⅥ B） shì yàn， xī qǔ shàng shù sān zhǒng róng yè gè 1μl， fēn bié diǎn yú tóng yī guī jiāo G báocéng bǎn shàng， yǐ yǐ suān yǐ zhǐ - dīng tóng - jiá suān - shuǐ（ 10:6:1:1） wéi zhǎn kāi jì， zhì 'ān zhēng qì yù bǎo hé de zhǎn kāi gāng nèi， zhǎn kāi、 qǔ chū、 liàng gān , zhì zǐ wài guāng dēng（ 365nm） xià jiǎn shì。 gōng shì pǐn sè pǔ zhōng， zài yǔ duì zhào yào cái hé duì zhào pǐn sè pǔ xiāng yìng de wèi zhì shàng， xiǎn xiāng tóng yán sè de yíng guāng bān diǎn。
jiǎn chá :
shuǐfèn zhào shuǐfèn cè dìng fǎ（ fù lù Ⅸ H dì yī fǎ） cè dìng , bù dé guò 12.0 ％。
zǒng huī fēn bù dé guò 8.0%（ fù lùⅨ K）。
jìn chū wù :
zhào chún róng xìng jìn chū wù cè dìng fǎ xiàng xià de lěng jìn fǎ（ fù lù Ⅹ A） cè dìng， yòng xī yǐ chún zuò róng jì， bù dé shǎo yú 14.0％。
hán liàng cè dìng :
zhào gāo xiào yèxiàng sè pǔ fǎ（ fù lùⅥ D） cè dìng。
sè pǔ tiáo jiàn yǔ xì tǒng shì yòng xìng shì yàn yǐ shí bā wán jī guī wán jiàn hé guī jiāo wéi tián chōng jì； yǐ yǐ jīng -0.1 lín suān róng yè（ 50:50）（ měi 1ml jiā shí 'èr wán jī huáng suān nà 0.1g） wéi liú dòng xiāng； jiǎn cè bō cháng wéi 265nm。 lǐ lùn bǎn shù 'àn yán suān xiǎo bò jiǎn fēng jì suàn yìng bù dī yú 4000。
duì zhào pǐn róng yè de zhì bèi jīng mì chēng qǔ zài 100℃ gān zào 5 xiǎo shí de yán suān xiǎo bò jiǎn duì zhào pǐn shì liàng， jiā liú dòng xiāng zhì chéng měi 1ml hán 0.1mg de róng yè， jí dé。
gōng shì pǐn róng yè de zhì bèi qǔ běn pǐn fěn mò（ guò sān hào shāi） yuē 0.1g、 jīng mì chēng dìng， zhì 100ml liángpíng zhōng， jiā liú dòng xiāng 80ml， chāo shēng chǔlǐ（ gōng shuài 250W， pín shuài 40kHz） 40 fēn zhōng， fàng lěng , yòng liú dòng xiāng xī shì zhì kè dù , yáo yún， lǜ guò， qǔ xù lǜ yè， jí dé。
cè dìng fǎ fēn bié jīng mì xī qǔ duì zhào pǐn róng yè 5μl yǔ gōng shì pǐn róng yè 5-20μl， zhù rù yèxiàng sè pǔ yí， cè dìng， jí dé。
běn pǐn 'àn gān zào pǐn jì suàn， hán xiǎo bò jiǎn yǐ yán suān xiǎo bò jiǎn（ C20H18ClNO4） jì， bù dé shǎo yú 3.0％。
páozhì fāng fǎ :
huángbò chú qù zá zhì， pēn lín qīng shuǐ， rùn tòu． qiē sī， gān zào。
yán huángbò qǔ huángbò sī， zhào yán shuǐ zhì fǎ（ fù lùⅡ D） chǎo gān。
huángbò tàn qǔ huángbò sī， zhào chǎo tàn fǎ（ fù lùⅡ D） chǎo zhì biǎo miàn jiāo hēi sè。
xìng wèi :
kǔ， hán。
guī jīng :
guī shèn、 pángguāng jīng。
gōng xiào :
qīng rè zào shī， xiè huǒ chú zhēng， jiě dú liáo chuāng。
zhù zhì :
yòng yú shī rè xiè lì， huáng dɑ， dài xià， rè lín， jiǎo qì， wěi bì， gǔ zhēng láo rè， dào hàn， yí jīng， chuāng yáng zhǒng dú， shī zhěn sào yǎng。 yán huángbò zī yīn jiàng huǒ。 yòng yú yīn xū huǒ wàng， dào hàn gǔ zhēng
yòng fǎ yòng liàng :
3-12g。 wài yòng shì liàng。
zhù cáng :
zhì tōng fēng gān zào chù， fáng cháo。
zhōng xī yào fēn lèi :
zhōng yào（ yào cái jí yǐn piàn） |
|
| CORTEX PHELLODENDRI |
zhōng guó yào diǎn 2000 bǎn |
huángbò
pīn yīn míng： Huangbo
yīng wén míng： CORTEXPHELLODENDRI
shū yè hào： 2000 nián bǎn yī bù -251
běn pǐn wéi yún xiāng kē zhí wù huáng pí shù PhellodendronchinenseSchneid. huò huáng bò Phellodendron
amurenseRupr. de gān zào shù pí。 qián zhě xí chēng“ chuān huángbò ”， hòu zhě xí chēng“ guān huángbò ”。 bō qǔ shù pí
hòu， chú qù cū pí， shài gān。
【 xìng zhuàng】 chuān huángbò chéng bǎn piàn zhuàng huò qiǎn cáo zhuàng， cháng kuān bù yī， hòu 3～ 6mm。 wài biǎo miàn huáng hè sè huò
huáng zōng sè， píng tǎn huò jù zòng gōu wén， yòu de kě jiàn pí kǒng hén jí cán cún de huī hè sè cū pí。 nèi biǎo miàn 'àn huáng sè huò dàn zōng
sè， jù xì mì de zòng lēng wén。 tǐ qīng， zhì yìng， duàn miàn xiān wéi xìng， chéng liè piàn zhuàng fēn céng， shēn huáng sè。 qì wēi， wèi shèn
kǔ， jiáo zhī yòu nián xìng。
guān huángbò hòu 2～ 4mm。 wài biǎo miàn huáng lǜ sè huò dàn zōng huáng sè， jiào píng tǎn， yòu bù guī zé de zòng liè wén， pí
kǒng hén xiǎo 'ér shǎo jiàn， ǒu yòu huī bái sè de cū pí cán liú。 nèi biǎo miàn huáng sè huò huáng zōng sè。 tǐ qīng， zhì jiào yìng， duàn miàn xiān
huáng sè huò huáng lǜ sè。
【 jiàn bié】 (1) běn pǐn fěn mò lǜ huáng sè huò huáng sè。 xiān wéi xiān huáng sè， zhí jìng 16～ 38μm， cháng chéng shù，
zhōu wéi xì bāo hán cǎo suān gài fāng jīng， xíng chéng jīng xiān wéi； hán jīng xì bāo bì mù huà zēng hòu。 shí xì bāo xiān huáng sè， lèi yuán xíng huò
fǎng chuí xíng， zhí jìng 35～ 128μm， yòu de chéng fēn zhī zhuàng， zhī duān ruì jiān， bì hòu， céng wén míng xiǎn。 cǎo suān gài fāng jīng
zhí jìng yuē zhì 24μm。
(2) qǔ běn pǐn fěn mò 1g， jiā yǐ mí 10ml， zhèn yáo hòu， lǜ guò， lǜ yè huī gān， cán zhā jiā bīng cù suān 1ml shǐ
róng jiě， zài jiā liú suān 1 dī， fàng zhì， róng yè xiǎn zǐ zōng sè。
(3) qǔ běn pǐn fěn mò 0.1g， jiā jiá chún 5ml， jiā rè huí liú 15 fēn zhōng， lǜ guò， lǜ yè bǔ chōng jiá chún zhì 5ml,
zuò wéi gōng shì pǐn róng yè。 lìng qǔ huángbò duì zhào yào cái 0.1g， tóng fǎ zhì chéng duì zhào yào cái róng yè。 zài qǔ yán suān xiǎo bò jiǎn duì
zhào pǐn， jiā jiá chún zhì chéng měi 1ml hán 0.5mg de róng yè， zuò wéi duì zhào pǐn róng yè。 zhào báocéng sè pǔ fǎ（ fù lùⅥ
B） shì yàn， xī qǔ shàng shù sān zhǒng róng yè gè 1μl， fēn bié diǎn yú tóng yī guī jiāoＧ báocéng bǎn shàng， yǐ běn－ cù suān yǐ
zhǐ－ yì bǐng chún - jiá chún－ nóng 'ān shì yè (6:3:1.5:1.5:0.5) wéi zhǎn kāi jì， zhì 'ān zhēng qì bǎo hé de zhǎn kāi gāng
nèi， zhǎn kāi， qǔ chū， liàng gān， zhì zǐ wài guāng dēng (365nm) xià jiǎn shì。 gōng shì pǐn sè pǔ zhōng， zài yǔ duì zhào yào cái sè
pǔ xiāng yìng de wèi zhì shàng， xiǎn xiāng tóng yán sè de yíng guāng bān diǎn； zài yǔ duì zhào pǐn sè pǔ xiāng yìng de wèi zhì shàng， xiǎn xiāng tóng de yī
gè huáng sè yíng guāng bān diǎn。
【 páozhì】 huángbò chú qù zá zhì， pēn lín qīng shuǐ， rùn tòu， qiē sī， gān zào。
yán huángbò qǔ huángbò sī， zhào yán shuǐ zhì fǎ（ fù lùⅡ D） chǎo gān。
huángbò tàn qǔ huángbò sī， zhào chǎo tàn fǎ（ fù lùⅡ D） chǎo zhì biǎo miàn jiāo hēi sè。
【 xìng wèi yǔ guī jīng】 kǔ， hán。 guī shèn、 pángguāng jīng。
【 gōng néng yǔ zhù zhì】 qīng rè zào shī， xiè huǒ chú zhēng， jiě dú liáo chuāng。 yòng yú shī rè xiè lì， huáng dɑ， dài xià，
rè lín， jiǎo qì， wěi { bì }， gǔ zhēng láo rè， dào hàn， yí jīng， chuāng yáng zhǒng dú， shī zhěn sào yǎng。 yán huángbò zī yīn jiàng huǒ。
yòng yú yīn xū huǒ wàng， dào hàn gǔ zhēng。
【 yòng fǎ yǔ yòng liàng】 3～ 12g； wài yòng shì liàng。
【 zhù cáng】 zhì tōng fēng gān zào chù， fáng cháo。 |
|
| huángbò (amurcorktree) yún xiāng kē huángbò shǔ zhōng de zāi péi zhǒng， xué míng PhellodendronamurenseRupr.。 luò yè qiáo mù。 bié míng bò mù。 shù pí rù yào。 fēn bù yú zhōng guó dōng běi hé huá běi dì qū， zhù chǎn liáo níng、 jí lín hé hé běi shěng， tōng chēng guān huángbò 。 huáng xī zhū gāo 10-15m。 shù pí dài yòu shèn hòu de mù shuān céng， nèi céng xiān huáng sè。 yè duì shēng， jīshù yǔ zhuàng fù yè， xiǎo yè luǎn zhuàng pī zhēn xíng， 5-13 piàn。 huā qī 5 yuè zhì 7 yuè， guǒ qī 6 yuè zhì 10 yuè。 huáng pí shù shù pí jiào bó， xiǎo yè piàn cháng yuán zhuàng pī zhēn xíng zhì cháng yuán zhuàng luǎn xíng， 7-15 piàn。 shì yìng xìng qiáng， xǐ féi wò、 cháo shī， dàn pà lào。 néng nài hán， yě shēng duō zài bì fēng shān jiān gǔ dì， hùn shēng zài kuò yè lín zhōng。 zhěng dì zuò qí， qí kuān 130-170cm， shī jiù féi zuò jī féi， àn xíng jù 30cm kāi shēn 3cm qiǎn gōu， shī rén chù fèn shuǐ。 zhǒng zǐ yòng 30-40℃ wēn shuǐ jìn pào yī rì， bō rù gōu zhōng， měi gōng qǐng bōzhòng liàng 30-45kg。 bō hòu gài xūn tǔ huò xì tǔ 1cm zuǒ yòu， zài gài dào cǎo， jīng cháng bǎo chí shī rùn， bàn gè yuè chū miáo， jiē qù dào cǎo。 miáo gāo 6cm de shí jiān miáo， měi gé 3cm liú miáo 1 zhū。 miáo gāo 15cm shí dìng miáo， zhū jù 10cm。 miáo gāo 60-100cm shí yí zāi， dōng jì luò yè hòu zhì dì 'èr nián chūn jì méng fā qián jìn xíng， xíng zhū jù yuē 3m zuǒ yòu。 dìng zhí hòu 2-3 nián nèi měi nián xià qiū jì gè zhōng gēng chú cǎo yī cì， huò chéng lín yǐ qián jiànzuò yù mǐ huò qí tā zuò wù。 zhù yào bìng chóng hài yòu xiù bìng Coleosporiumphellodendri、 jié hēi huáng fèng dié Papilioxuthus、 xiǎo dì lǎo hǔ Agrotisypsilon hé huáng dì lǎo hǔ A.segetum yá chóng、 fēng yú děng。 shù pí hán shēng wù jiǎn， hái hán huáng tóng lèi huà hé wù， lìng hán dòu zāi chún、 β- gǔ zāi chún、 cài yóu zāi chún děng。 wèi kǔ， xìng hán。 yòu qīng rè zào shī、 xiè huǒ chú zhēng， jiě dú děng gōng xiào。 yòng yú shī rè xiè lì、 huáng dɑ、 dài xià、 rè lín、 gǔ zhēng láo rè、 dào hàn yí jīng、 chuāng yáng zhǒng dú hé shī zhěn děng zhèng。 |
|
huangbai
huángbò
Phellodendronamurense
yún xiāng kē zhí wù huáng pí shù PhellodendronchinensisSchneid. huò huáng bò PhellodendronamurenseRupr. de gān zào shù pí。 |
|
- : Amur Cork-tree, cortex phellodendri, Amur Corktree Bark, phellodendron amurense, phellodendron bark, corktree
|
|
huáng bò , huángbò cūn
huángbò zhèn
huángbò xiāng |
|
|