|
|
| bǔ rǔ gāng de yī mù。 shuǐ qī。 tǐ xíng sì yú， qián zhī hé wěi dū biàn chéng qí zhuàng， hòu zhī tuì huà。 pí fū wú máo， wú 'ěr ké。 tāi shēng， bǔ rǔ， yòng fèi hū xī， yī bān yǐ yú lèi hé fú yóu shēng wù wéi shí。 kě fēn chǐ jīng yà mù hé xū jīng yà mù。 |
|
jīng mù (cetacea)
【 fēn lèi dì wèi】
zhēn hé shēng wù yù eukaryota
dòng wù jiè fauna
jǐ suǒ dòng wù mén phylumchordata
jǐ chuí dòng wù yà mén vertebrata
bǔ rǔ gāng mammalia； mammals
zhēn shòu yà gāng tberia
【 qǐ yuán】
cóng jiě pōu xué de guān diǎn kàn lái， jīng lèi de xǔ duō tè zhì dū xiǎn xiàn liǎo duì yú hǎi zhōng shēng huó de gāo dù shì yìng， rán 'ér， jiě pōu xué shàng de zhèng jù， bìng bù zú yǐ jiě dá xǔ duō yòu guān jīng lèi qǐ yuán de wèn tí。 dàn shì cóng shēng huà yǔ yí chuán xué de jiǎo dù lái kàn， jīng lèi yǔ yòu tí lèi guān xì jiào jìn， qiě huà shí jì lù ( yuē 5000 wàn nián qián ) yě zhī chí jīng lèi shì yóu yòu tí lèi yǎn huà 'ér lái。
jīng lèi de zǔ xiān， jí kě néng shì chǎn yú běi měi、 ōu zhōu yǔ yà zhōu de lù qī yòu tí lèi dòng wù --- zhōng zhǎo shòu kē ( zhōng shòu kē， mesonychidae)。 zhōng zhǎo shòu de chéng yuán yòu de jiāo xiǎo rú jiā quǎn， yě yòu de gāo dà rú xióng， dàn shì xǔ duō dòng wù de yǎn huà guò chéng dōushì yóu xiǎo 'ér dà， yīn 'ér jīng lèi yòu kě néng shì yóu xiǎo xíng de zhōng zhǎo shòu yǎn huà 'ér lái。
gēn jù tuī cè， zhè xiē chǐ shù bù duō， zài qiǎn shuǐ qū bǔ yú de zhōng zhǎo shòu， jīng yóu zhú jiàn zhuǎn biàn wéi shuǐ lù liǎng qī de shēng huó xíng shì hòu， zài yú màn cháng de yǎn huà guò chéng zhōng biàn chéng jīn tiān de gè zhǒng jīng yǔ tún。
mù qián yǐ zhī， zuì zǎo chū xiàn de jīng lèi wéi gǔ jīng yà mù (archaeocetes) yuán jīng kē (protocetidae)。
yuán jīng kē dòng wù jūn chū xiàn zài 5000 wàn nián qián， huà shí fēn bù zài yà zhōu、 fēi zhōu jí běi měi。 kē xué jiā duì yú zài xiàn jīn bā jī sī tǎn bèi fā xiàn de pakicetus de liǎo jiě jiào duō， zhè gè shēng huó zài 5300-5000 wàn nián qián de shēng wù huà shí， shì gè pēn qì kǒng（ bí kǒng） yǐ yí xiàng hòu fāng， jù yòu xiá cháng nǎo shì， qiě réng jù yòu hòu zhī de dòng wù。 zài tóng shí qī de yìn dù yán céng zhōng fā xiàn de huà shí zhèng jù yě xiǎn shì， zài zǎo qī de jīng lèi jiān， yǐ jīng yòu zhe nán yǐ xiǎng xiàng de gāo dù shēng tài qí yì xìng。
jiào xiān jìn de gǔ jīng yà mù dòng wù， shì céng jīng bèi rèn dìng wéi pá xíng dòng wù de xiè chǐ jīng kē (basilosauridae)。 zhè gè kē de dòng wù dà yuē cún huó zài 4500-3800 wàn nián qián， suī rán zuì zǎo zài louisiana bèi měi guó dì zhì xué jiā fā xiàn， dàn lèi sì de huà shí yě guǎng fàn de zài xīn xī lán shèn zhì nán jí bèi fā xiàn。 zhè fā xiàn xiǎn shì gǔ jīng yà mù zài 4000 wàn nián qián biàn yǐ kuò sàn dào nán fāng shuǐ yù。
jiào xiān jìn de gǔ jīng yà mù zhōng lìng yī fēn zhī， shì zhì shǎo bāo hán yòu 6 zhǒng dòng wù de dorudontinae， tā men yòu jiào zhǎi xiǎo de shàng 'è， kě néng wéi lǜ shí xìng； huò shì xiàng xiàn shēng dà duō chǐ jīng bān， néng jiè cǐ gòu zào xùn sù jiā zhù yú、 wū zéi jí niǎo。
jīng lì màn cháng de yǎn huà guò chéng hòu， gǔ jīng yà mù zhōng yú zài jiàn xīn shì (oligocene) zǒu rù miè jué yī tú。 dàn jīng lèi jiā zú zhōng de lìng wài liǎng gè fēn zhī， jí xū jīng yà mù (mysticeti) yǔ chǐ jīng yà mù (odontoceti)， què zǒu chū liǎo guò qù de lì shǐ， yǎn shēng chū 13 kē jìn 80 zhǒng de gè lèi mí rén shēng wù， chōng shí liǎo wǒ men de hǎi yáng shēng mìng lì。
【 xíng tài tè zhēng】
wán quán shuǐ qī de bǔ rǔ dòng wù。 tǐ cháng 1 ～ 30 yú mǐ， tǐ xíng sì yú， pí fū luǒ lù， jǐn wěn bù jù yòu shǎo shù máo， wú hàn xiàn hé pí zhī xiàn。 qián zhī chéng qí zhuàng， hòu zhī wán quán tuì huà， tǐ nèi jǐn cún 1 duì xiǎo gǔ piàn。 wěi mò pí fū zuǒ yòu kuò zhǎn 'ér chéng shuǐ píng wěi qí。 wú 'ěr kuò， yóu yú pí fū xià yòu 1 céng hòu de zhī fáng， jiè cǐ bǎo wēn hé jiǎn shǎo shēn tǐ bǐ zhòng， yòu lì yú yóu yǒng。 yòu de zhǒng lèi jù yòu bèi qí。 yǎn xiǎo， wú shùn mó， yě wú lèi xiàn， shì lì jiào chā， yòu de zhù yào kào huí shēng dìng wèi xún shí bì dí。 wài bí kǒng 1～ 2 gè， wèi yú tóu dǐng， sú chēng pēn qì kǒng。 suī wú 'ěr kuò， dàn tīng jué líng mǐn。 fèi zuǒ yòu gè 1 yè。 shuǐ zhōng bǔ rǔ。 wèi fēn 4 shì。 yī bān yǐ ruǎn tǐ dòng wù、 yú lèi hé fú yóu dòng wù wéi shí， yòu de zhǒng lèi yě néng bǔ shí hǎi bào、 hǎi gǒu děng。 fēn bù yú quán shì jiè gè hǎi yáng。
【 shēng wù xué miáo shù】
rú tóng suǒ yòu bǔ rǔ dòng wù， jīng yòng fèi hū xī， shì wēn xuè dòng wù， qí yòu zǎi yóu bǔ rǔ wèi yǎng， hái yòu shǎo xǔ máo fā。 fèi róng jī dà， měi cì hū xī huàn qì chè dǐ， qián shuǐ hòu duì yǎng de shǐ yòng jīng jì， cóng 'ér jīng néng qián shuǐ 30～ 70 fēn zhōng， shèn zhì gèng cháng shí jiān cái fú chū shuǐ miàn huàn qì yī cì。 dà duō shù xiǎo xíng jīng shì qiǎn céng qián yóu zhě， ér yī xiē dà xíng jīng lèi zé néng shēn qián， rú mǒ xiāng jīng néng shēn qián 900～ 1134 mǐ。 jīng qián zhī xíng chéng qí， hòu zhī wán quán tuì huà， wěi bā biàn chéng wěi qí， bí kǒng zài tóu de shàng bù。 tè bié zhí dé zhǔ mù de shì lán jīng。 tā shì shì jiè shàng xiàn cún de zuì dà dòng wù， tǐ cháng kě dá 30 mǐ， zhòng dá 180 dūn。
jīng bèi rèn zuò wéi lüè shí zhě。 tā men de shí wù pǐn zhǒng fēn bù cóng wēi shēng wù dào dà xíng yú lèi fēi cháng guǎng fàn。 suǒ yòu de bǔ rǔ dòng wù， bāo kuò jīng dū xū yào shuì mián， dàn jīng wèile hū xī 'ér bǎo chí qīng xǐng zhǐ néng shǐ tā men yī gè nǎo bàn qiú chǔyú shuì mián zhuàng tài。 suǒ yǐ jīng cóng bù chén shuì què néng gòu dé dào suǒ xū de shuì mián。 jīng dà yuē yī tiān “ shuì ” 8 xiǎo shí。
xióng jīng lì yòng shū jīng guǎn jiāng jīng zǐ pái rù cí xìng tǐ nèi。 wán chéng shòu jīng guò chéng hòu， jīng zǐ hé luǎn zǐ zài mǔ jīng tǐ nèi jié hé。 mǔ jīng tōng cháng shēng yī zhǐ yòu jīng。 huái yùn qī jī běn shàng dōuzài yī nián zuǒ yòu。 yòu de yòu jīng bǔ rǔ qī yě xǔ yào yī nián， yǎng yù qī jiào cháng， yòu de yòu jīng zài chū shēng yǐ hòu， shèn zhì huì gēn zhe mǔ qīn hǎo jǐ nián cái duàn nǎi。 tā men zài shēng cún huán jìng lǐ， huì yù dào shā yú de bǔ shí， suǒ yǐ mǔ zǐ zhī jiān huì jiàn lì fēi cháng qiáng de guān xì。 yī xiē jīng de chéng shú qī hěn wǎn， dà yuē yào qī dào shí nián。 jīng de shēng zhí qì guān zài yóu yǒng shí bì miǎn zǔ lì 'ér suō huí tǐ nèi。 mǔ jīng yòu 1 duì rǔ tóu， kào rǔ fáng zhōu wéi jī ròu de shōu suō jiāng rǔ zhī jǐ dào zǎi jīng kǒu zhōng lái wèi yǎng yòu zǎi。 jīng de shòu mìng yuē 60~70 nián。
【 fēn kē】
jīng mù bāo hán liǎo dà yuē bā shí zhǒng dà xíng de shēng huó zài hǎi yáng zhōng de yòu tāi pán bǔ rǔ dòng wù。 jīng shǔ yú jīng mù ， jīng mù hái bāo kuò yòu hǎi tún hé xiǎo jīng。“ jīng” běn shēn dìng yì bǐ jiào mó hú， kě yǐ bāo hán suǒ yòu jīng lèi， yī xiē dà xíng de huò shǔ yú tè dìng kē de jīng lèi。 dàn shā rén jīng hé jù tóu jīng jiù shǔ yú hǎi tún (delphinidae)。 jīng mù kě fēn wéi liǎng gè zǐ mù： mysticeti- xū jīng - hé odontoceti- chǐ jīng。
xiàn cún zhǒng kě fēn wéi xū jīng yà mù hé chǐ jīng yà mù。
xū jīng yà mù mysticeti
xū jīng bāo hán liǎo shì jiè shàng zuì dà de xiàn cún dòng wù zhǒng lèi。 yòu 3 kē 10 zhǒng， jūn wéi hǎi qī。
lù jǐ jīng kē balaenidae rú： hēi lù jǐ jīng（ hēi zhēn jīng） eubalaenaglacialis、 nán lù jǐ jīng eubalaenaaustralis、 běi jí lù jǐ jīng（ gōng bèi jīng） balaenamysticetus、 xiǎo lù jǐ jīng capereamarginata、 lù jǐ jīng（ zhù： yòu de fēn wéi xiǎo lù jǐ jīng kē neobalaenidae）
huī jīng kē eschrichtiidae rú： huī jīng eschrichtiusrobustus
xū jīng kē balaenopteridae rú： lán jīng（ lán wēn jīng， tì dāo jīng） balaenopteramusculus、 xiǎo xū jīng（ xiǎo wēn jīng） balaenopteraacutorostrata、 zuò tóu jīng（ tuó bèi jīng， dà chì jīng） megapteranovaeangliae、 cháng xū jīng finwhale、 dà xū jīng（ wēn jīng）、 bù shì jīng（ tí jīng） bryde'swhale、 xiǎo bù shì jīng balaenopteraedeni、 sài jīng seiwhale
tǐ xíng jù dà， qí zhōng zuì xiǎo de zhǒng lèi tǐ cháng yě dà yú 6 mǐ。 kǒu nèi wú chǐ。 shàng hé liǎng cè gè jù yòu 150～ 400 méi jiǎo zhì jīng xū。 jīng xū de yán sè、 shù mù hé xíng zhuàng yīn zhǒng 'ér yì， shì fēn lèi de zhòng yào yǐ jù。 wài bí kǒng 2 gè， wèi yú tóu dǐng。 tóu jí dà， yòu de zhǒng kě dá tǐ cháng de 1/3。 jǐn yòu 1～ 2 duì lē gǔ yǔ xiǎo xíng xiōng gǔ xiāng lián jiē， wú suǒ gǔ， qí zhī yī bān 4 zhǐ。 jù yòu máng cháng。 tā men shǐ yòng jīng xū cóng hǎi shuǐ zhōng guò lǜ fú yóu shēng wù。 yǐ lín xiā hé tóu zú lèi wéi shí， yòu de yě chī xiǎo yú hé dǐ qī bèi lèi。
chǐ jīng yà mù odontoceti
chǐ jīng jǐn shǎo shù zhǒng lèi shēng yú dàn shuǐ， dà duō shù jūn chǎn yú hǎi yáng zhōng。 gòng bāo kuò 7 kē 80 yú zhǒng。（ zhù： chǐ jīng yà mù dé fēn kē yòu yī dìng de bù tóng yì jiàn， dà tǐ kě yǐ fēn chéng hǎi tún、 huì jīng hé mǒ xiāng jīng sān gè chā yì bǐ jiào dà de lèi qún， měi gè lèi qún xià fēn yī zhì duō kē。）
hé tún kē platanistidae yòu chēng dàn shuǐ tún kē。 rú： bái qí tún（ bái kuài tún） lipotesvexillifer、 yìn dù hé tún platanistaindi、 héng hé tún platanistagangetica、 yà mǎ sūn hé tún iniageoffrensis、 mǎ dé lā hé tún iniaboliviensis、 lā pǔ lā tǎ hé tún pontoporiablainvillei。
hǎi tún kē delphinidae rú： zhēn hǎi tún delphinusdelphis、 duǎn huì zhēn hǎi tún delphinusdelphislinnaeus、 cháng huì zhēn hǎi tún delphinuscapensisgray、 kuān wěn hǎi tún tursiopstruncatus、 yà mǎ sūn bái hǎi tún sotaliafluviatilis、 nì jǐ jīng（ hǔ jīng、 shā rén jīng） orcinusorca、 hǎi tún、 zhōng huá bái hǎi tún、 jù tóu jīng（ lǐng háng jīng、 hēi yuán tóu jīng） globicephalamelaena、 dà wěn lǐng háng jīng、 cháng zhī lǐng háng jīng、 duǎn zhī lǐng háng jīng、 guā tóu jīng、 běi jí hǔ jīng、 wěi hǔ jīng pseudorcacrassidens、 zhū hǔ jīng。（ zhù： yòu de fēn wéi lǐng háng jīng kē globiphlidae)
shǔ hǎi tún kē phocaenidae rú： jiāng tún neophocaenaphocaenoides
yī jiǎo jīng kē monodontidae rú： yī jiǎo jīng（ dú jiǎo jīng、 jiǎo jīng） monodonmonoceros、 bái jīng delphinapterusleucas，（ zhù： yòu shí yī hé tún（ duǎn wěn hǎi tún） orcaellabrevirostris yě guī rù cǐ kē。）
huì jīng kē hyperoodontidae rú： bù shì cháng huì jīng mesoplodondensirostris
mǒ xiāng jīng kē physeteridae rú： mǒ xiāng jīng physetercatodon
xiǎo mǒ xiāng jīng kē kogiidae rú： xiǎo mǒ xiāng jīng kogiabreviceps、 wō mǒ xiāng jīng kogiasimus
tǐ xíng dà xiǎo bù yī。 kǒu nèi yòu chǐ， wài bí kǒng jǐn yòu 1 gè。 qí zhī yī bān 5 zhǐ。 chú héng hé tún wài， jūn wú máng cháng。 zhè zhǒng dòng wù yòu dú tè de tōng guò huí shēng dìng wèi gǎn zhī huán jìng de néng lì。 zhù yào yǐ wū zéi、 yóu yú、 jiáqiào lèi、 yú lèi wéi shí。
【 jīng jì jià zhí】
zhōng guó de jīng lèi zī yuán fēng fù， bǔ jīng lì shǐ yōu jiǔ。 jīng jì jià zhí hěn dà， ròu kě shí， pí kě zhì gé， jīng nǎo yóu kě tí liàn gōng yè rùn huá yóu， zhī fáng kě zhì jī xiè yóu、 féi zào、 là zhú， gǔ kě zhì chéng gǔ fěn， nèi zàng kě zuò wéi shēng sù zhì jì。
【 bǎo hù】
yóu yú huán jìng 'è huà hé rén lèi de dà liàng bǔ shā， jīng mù chéng yuán tè bié shì yī xiē dà xíng chéng yuán yóu yú jīng jì jià zhí gāo 'ér shòu dào guǎng fàn bǔ liè， xǔ duō jīng lèi yǐ bīn lín miè jué。
guó jì bǔ jīng wěi yuán huì（ iwc） shì yī gè fù zé guǎn lǐ bǔ jīng hé jīng lèi bǎo hù de guó jì xìng zǔ zhì。 zài shāng yè bǔ jīng dǎo zhì jīng shù liàng ruì jiǎn hòu， iwc jué dìng cǎi qǔ xíng dòng bǎo hù jīng lèi。 qí zhōng bāo kuò cóng 1986 nián kāi shǐ zàn shí xìng jìn zhǐ shāng yè bǔ jīng， fēn bié yú 1979 nián hé 1994 nián jiàn lì liǎo yìn dù yáng jīng lèi bǎo hù qū hé nán dà yáng jīng lèi bǎo hù qū。 rán 'ér， 1986 nián zhì jīn， yīn wéi rì běn、 nuó wēi lì yòng liǎo iwc jué yì de lòu dòng， dǎzháo“ kē xué bǔ jīng” de qí hào yǐ jīng bǔ shā liǎo chāo guò 25,000 tóu jīng。 mù qián bǔ jīng de guó jiā yòu nuó wēi、 bīng dǎo hé rì běn， yǐ jí xī bó lì yà、 ā lā sī jiā hé běi jiā ná dà de yī xiē tǔ zhù bù luò。 |
jīng mù（ huà shí） Cetacea (fossil) |
jing mu(huashi)
jīng mù （ huà shí）
jīng lèi (Cetacea) gòng fēn 3 gè yà mù， qí zhōng gǔ jīng yà mù (Ar-chaeoceti) quán bù shì huà shí zhǒng lèi , wú xiàn shēng zhǒng。 gǔ jīng yà mù yóu shǐ xīn shì hé jiàn xīn shì de xiè chǐ jīng kē ( gǔ xī jīng kē ,Basilosauridae)、 máo chǐ jīng kē（ Dorudontidea） hé yuán jīng kē (Protocetidae)3 kē zǔ chéng。 dà duō shù gǔ jǐ chuí dòng wù xué zhě rèn wéi， gǔ jīng lèi yǔ zhōng shòu kē (Mesonychidae) yòu jiào jìn de qīn yuán guān xì。 yóu yú jìn nián lái bǎ zhōng shòu kē guī rù liǎo huái jié mù， suǒ yǐ， yī bān rèn wéi jīng lèi qǐ yuán yú huái jié lèi。
gǔ jīng lèi huà shí zuì zǎo fā xiàn yú běi fēi hé běi měi de zhōng shǐ xīn shì dì céng zhōng。 jìn nián lái， yī xiē gǔ jǐ chuí dòng wù xué jiā zài bā jī sī tǎn hé yìn dù zhōng shǐ xīn shì hǎi xiāng chén jī zhōng， yě zhǎo dào liǎo gǔ jīng lèi huà shí。
xū jīng yà mù (Mysticeti) shì jǐ chuí dòng wù zhōng tǐ qū zuì dà zhě。 xū jīng lèi shì yóu yī zhǒng yuán shǐ de yòu yá chǐ de jīng lèi yǎn huà 'ér lái de。 xū jīng lèi zuì zǎo chū xiàn yú jiàn xīn shì chū qī。 zài zhè gè yà mù zhōng bāo kuò 4 gè kē : jīng shòu kē (Cetotheridae)， jiàn xīn shì kāi shǐ chū xiàn， zhōng xīn shì shí hěn fán shèng， yòu xiē zhǒng lèi yī zhí shēng huó zhì shàng xīn shì wǎn qī ; □ jīng kē (Baleanopte-ridae)， zuì zǎo chū xiàn yú zhōng xīn shì wǎn qī， shàng xīn shì hé gēngxīn shì shí qī xiāng dāng fán shèng， yī zhí shēng huó zhì xiàn dài； lù jǐ jīng kē (Baleanidae)， zuì zǎo chū xiàn yú zhōng xīn shì zǎo qī， shàng xīn shì shí xiāng dāng fán shèng， yī zhí shēng huó zhì xiàn dài； huī jīng kē (Eschrichtidae huò Rhachianectidae)， quán bù wéi jìn dài zhǒng。
chǐ jīng yà mù (Odontoceti) shì jiào yuán shǐ de yòu yá chǐ de jīng lèi。 zhè yī yà mù shì jīng lèi zhōng zhǒng lèi zuì fán duō de yī gè yà mù， bāo kuò duō shù xiàn shēng de jīng lèi。 chǐ jīng lèi zuì zǎo chū xiàn yú wǎn shǐ xīn shì， zhōng xīn shì shí zuì wéi fán shèng。
zhōng guó chú xīzàng、 tái wān wài， quē fá xīn shēng dài hǎi xiāng chén jī dì céng。 jīng lèi huà shí fā xiàn bù duō， zài tái wān jí yán hǎi dì qū xīn shēng dài wǎn qī dì céng zhōng yòu líng xīng fā xiàn。 zài guǎng xī zǎo dì sān jì dì céng yǐ fā xiàn bái jì tún lèi huà shí。
（ wáng jǐng wén） |
|
- lat.: cetacea
|
|
| dòng wù | hǎi yáng | lǐng háng jīng kē | jīng | bǔ rǔ gāng | guó jiā 'èr jí bǎo hù dòng wù | jiāng tún shǔ | shǔ hǎi tún kē | | shēng wù | bǔ rǔ dòng wù | xū jīng yà mù | gǔ shēng wù xué | chǐ jīng yà mù | shēng wù xué | hǎi tún | huì jīng kē | | bǎi kē dà quán | gèng duō jiēguǒ ... |
|
|
 xū jīng yà mù | chǐ jīng yà mù | yī jiǎo jīng kē | hǎi tún | jīng | | gǔ jīng yà mù | |
|