|
|
| guō shǒu jìng (1231-1316) : yuán dài tiān wén xué jiā、 shuǐ lì xué jiā hé shù xué jiā。 zì ruò sī， shùn dé xíng tái ( jīn shǔ hé běi ) rén。 céng rèn dū shuǐ jiān、 tí diào tōng huì hé cáo yùn shì、 tài shǐ lìng、 zhāo wén guǎn dà xué shì jiān zhī tài shǐ yuàn shì děng。 jīng tōng shuǐ lì hé lì suàn。 wéi biān lì， chuàng zhì hé gǎi jìn jiǎn yí、 yǎng yí、 gāo biǎo、 jǐng fú děng tiān wén guān cè yí qì； chóngxīn cè dìng huáng chì dào jiāo jiǎo； tí chū sān cì nèi chā fǎ hé qiú miàn zhí jiǎo sān jiǎo xíng jiě fǎ； yǔ wáng xún、 xǔ héng děng biān zhì《 shòu shí lì》。 |
|
guō shǒu jìng héng héng zhōng guó gǔ dài tiān wén xué jiā
guō shǒu jìng (1231-1316)， zhōng guó yuán cháo de dà tiān wén xué jiā、 shù xué jiā、 shuǐ lì zhuān jiā hé yí qì zhì zào jiā。 zì ruò sī， shùn dé xíng tái（ jīn hé běi xíng tái） rén。 shēng yú yuán tài zōng sān nián， zú yú yuán rén zōng yán 'èr nián。
guō shǒu jìng yòu chéng zǔ fù guō róng jiā xué， gōng yán tiān wén、 suàn xué、 shuǐ lì。 yuán shí sān nián ( gōng yuán 1276 nián ) yuán shì zǔ hū bì liè gōng xià nán sòng shǒu dū lín 'ān， zài tǒng yī qián xī， mìng lìng zhì dìng xīn lì fǎ， yóu zhāng wén qiān děng zhù chí chéng lì xīn de zhì lì jī gòu tài shǐ jú。 tài shǐ jú yóu wáng xún fù zé， guō shǒu jìng fǔ zhù。 zài xué shù shàng zé wáng xún zhù tuī suàn， guō zhù zhì yí hé guān cè。
zhì yuán shí wǔ nián（ huò shí liù nián）， tài shǐ jú gǎi chēng tài shǐ yuàn， wáng xún rèn tài shǐ lìng， guō shǒu jìng wéi tóng zhī tài shǐ yuàn shì， jiàn lì tiān wén tái。 dāng shí， yòu yáng gōng yì děng lái cān yú gòng shì。 jīng guò sì nián nǔ lì， zhōng yú zài zhì yuán shí qī nián biān chū xīn lì， jīng hū bì liè dìng míng wéi《 shòu shí lì》。
《 shòu shí lì》 shì zhōng guó gǔ dài yī bù hěn jīng liáng de lì fǎ。 wáng xún、 guō shǒu jìng děng rén céng yán jiū fēn xī hàn dài yǐ lái de sì shí duō jiā lì fǎ， xī qǔ gè lì zhī cháng， lì zhù zhì lì yìng “ míng lì zhī lǐ ”（ wáng xún） hé“ lì zhī běn zài yú cè yàn， ér cè yàn zhī qì mò xiān yí biǎo”（ guō shǒu jìng ）， cǎi qǔ lǐ lùn yǔ shí jiàn xiāng jié hé de kē xué tài dù， qǔ dé xǔ duō zhòng yào chéng jiù。
guō shǒu jìng wéi xiū lì 'ér shè jì hé jiān zhì de xīn yí qì yòu： jiǎn yí、 gāo biǎo、 hòu jí yí、 hún tiān xiàng、 líng lóng yí、 yǎng yí、 lì yùn yí、 zhèng lǐ yí、 jǐng fú、 kuī jǐ、 rì yuè shí yí yǐ jí xīng guǐ dìng shí yí 12 zhǒng（ shǐ shū jìzǎi chēng 13 zhǒng， yòu de yán jiū zhě rèn wéi mò yī zhǒng huò wéi xīng guǐ yǔ dìng shí yí liǎng zhǒng）。
zài dà dū（ jīn běi jīng）， guō shǒu jìng tōng guò sān nián bàn yuē 'èr bǎi cì de guǐ yǐng cèliáng， dìng chū zhì yuán shí sì nián dào shí qī nián de dōng zhì shí kè。 tā yòu jié hé lì shǐ shàng de kě kào zī liào jiā yǐ guī suàn， dé chū yī huí guī nián de cháng dù wéi 365.2425 rì。 zhè gè zhí tóng xiàn jīn shì jiè shàng tōng yòng de gōng lì zhí yī yàng。
zhōng guó gǔ lì zì xī hàn liú xīn zuò《 sān tǒng lì》 yǐ lái， yī zhí lì yòng shàng yuán jī nián hé rì fǎ jìn hángjì suàn。 táng、 sòng shí， cáo shì děng shì zuò gǎi biàn。《 shòu shí lì》 zé wán quán fèi chú liǎo shàng yuán jī nián， cǎi yòng zhì yuán shí qī nián de dōng zhì shí kè zuò wéi jì suàn de chū fā diǎn， yǐ zhì yuán shí bā nián wéi“ yuán”， jí kāi shǐ zhī nián。 suǒ yòng de shù jù， gè wèi shù yǐ xià yī lǜ yǐ 100 wéi jìn wèi dān wèi， jí yòng bǎi jìn wèi shì de xiǎo shù zhì， qǔ xiāo rì fǎ de fēn shù biǎo dá shì。
wǎn nián， guō shǒu jìng zhì lì yú hé gōng shuǐ lì， jiān rèn dū shuǐ jiān。 zhì yuán 'èr shí bā zhì sān shí nián， tā tí chū bìng wán chéng liǎo zì dà dū dào tōng zhōu de yùn hé（ jí bái fú qú hé tōng huì hé） gōng chéng。 zhì yuán sān shí yī nián， guō shǒu jìng shēng rèn zhāo wén guǎn dà xué shì jiān zhī tài shǐ yuàn shì。 tā zhù chí hé gōng gōng chéng qī jiān， zhì chéng yī xiē jīng liáng de jì shí qì。
qín fèn shàonián
wǒ guó yuán cháo dà kē xué jiā guō shǒu jìng shēng yú 1231 nián（ yuán tài zōng sān nián、 jīn 'āi zōng zhèng dà bā nián）。 jiā xiāng zài jīn hé běi shěng xíng tái xiàn。
xíng tái dì fāng běn lái shǔ sòng cháo， 1128 nián（ sòng gāo zōng jiàn yán 'èr nián） bèi jīn cháo duó qù， dào 1220 nián（ jīn xuān zōng xīng dìng sì nián） yòu wéi hòu lái jiàn lì yuán cháo de měnggǔ guì zú zhàn lǐng。 suǒ yǐ guō shǒu jìng shì zài yuán cháo tǒng zhì shí qī chū shēng de。 hòu lái yuán cháo zài 1234 nián miè jīn， dào 1279 nián yòu miè liǎo sòng， tǒng yī zhōng guó， guō shǒu jìng yě zhú jiàn chéngzhǎng wéi yī wèi jié chū de kē xué jiā。
zǎo xiē shí hòu， jīn cháo běi biān de měnggǔ rén hái guò zhe yóu mù de shēng huó， chù zài nú lì shè huì jiē duàn。 nà shí tā men zài jīn cháo běi fāng yī dài sāo rǎo， jìn xíng de zhàn zhēng jù yòu jí dà de lüè duó xìng hé pò huài xìng。 dāng dì de nóng tián shuǐ lì zāo dào liǎo yán zhòng de pò huài， rén kǒu dà liàng jiǎn shǎo， shēng chǎn jí jù xià jiàng。 zhè zhǒng zhuàng kuàng duì yú yuán cháo de jiàn lì tǒng zhì shì shí fēn bù lì de。 yǐ yuán shì zǔ wéi shǒu de měnggǔ tǒng zhì jí tuán jué chá liǎo zhè yī diǎn， yú shì zài huá běi dì qū fēng jiàn shì lì dài biǎo rén wù de zhī chí xià， zhú bù jìn xíng liǎo yī xiē gǎi gé， gǎi biàn liǎo yī xiē yě mán de shā lüè fāng shì， shí xíng liǎo yī xiē gǔ lì nóng sāng zēng chǎn de cuò shī。 yīn cǐ， zài yuán shì zǔ de shí dài， huá běi yī dài de nóng yè shēng chǎn cái zhú jiàn huī fù qǐ lái。 nóng yè shēng chǎn bì xū shì yìng tiān shí， nóng tián pái guàn xū yào shuǐ lì jiàn shè， yú shì duì tiān wén lì fǎ hé shuǐ lì gōng chéng de yán jiū， jiù chéng wéi pò qiē de yào qiú。 tóng shí， guó jiā tǒng yī liǎo， zhōng wài jiāo tōng fàn wéi bǐ yǐ qián kuò dà liǎo， gèng gěi kē xué jì shù de fā zhǎn tí gōng liǎo xīn de yīn sù。 yīn cǐ， yuán cháo de tiān wén xué hé shuǐ lì xué， zài jīn、 sòng liǎng cháo de jī chǔ shàng， yòu liǎo jìn yī bù de fā zhǎn。 guō shǒu jìng zhèng shì zài zhè gè shí qī， zài zhè liǎng mén kē xué fāng miàn zuò chū liǎo xǔ duō gòng xiàn。
guō shǒu jìng fù qīn de míng zì， cóng xiàn yòu de lì shǐ jìzǎi zhōng yǐ chá bù chū lái。 tā de zǔ fù dǎo hái liú xià míng zì， jiào guō róng。 guō róng shì jīn yuán zhī jì yī wèi pō yòu míng wàng de xué zhě。 tā jīng tōng wǔ jīng， shú zhī tiān wén、 suàn xué， shàn cháng shuǐ lì jì shù。 guō shǒu jìng jiù shì zài tā zǔ fù de jiào yǎng xià chéngzhǎng qǐ lái de。
lǎo zǔ fù yī miàn jiào guō shǒu jìng dú shū， yī miàn yě lǐng zhe tā qù guān chá zì rán xiàn xiàng， tǐ yàn shí jì shēng huó。 guō shǒu jìng zì xiǎo jiù xǐ huān zì jǐ dòng shǒu zhì zuò gè zhǒng qì jù。 yòu rén shuō tā shì“ shēng lái jiù yòu qí tè de bǐng xìng， cóng xiǎo bù tān wán shuǎ”。 qí shí， yóu yú tā bǎ xīn sī yòng dào zhì zuò qì jù shàng， suǒ yǐ jiù bù xiǎng wán shuǎ liǎo。
guō shǒu jìng zài shí wǔ liù suì de shí hòu jiù xiǎn lù chū liǎo kē xué cái néng。 nà shí tā dé dào liǎo yī fú“ lián huā lòu tú”。 tā duì tú yàng zuò liǎo jīng xì de yán jiū， jū rán mō qīng liǎo zhì zuò fāng fǎ。
lián huā lòu shì yī zhǒng jì shí qì， shì běi sòng kē xué jiā yàn sù zài gǔ dài lòu hú de jī chǔ shàng gǎi jìn chuàng zhì de。 zhè qì jù yóu hǎo jǐ gè bù fēn pèi zhì 'ér chéng。 shàng miàn yòu jǐ gè lòu shuǐ de shuǐ hú。 zhè jǐ gè shuǐ hú de shuǐ miàn gāo dù pèi zhì dé jīng cháng bù biàn。 shuǐ miàn gāo dù bù biàn， wǎng xià lòu shuǐ de sù dù yě jiù bǎo chí jūn yún。 shuǐ liú sù dù bǎo chí jūn yún liǎo， nà jiù zài yī dìng shí jiān nèi lòu xià de shuǐ liàng yī dìng bù biàn， bù huì hū duō hū shǎo。 zhè yàng， jiù kě yǐ cóng lòu xià de shuǐ liàng zhǐ shì chū shí jiān lái liǎo。 yàn sù liú xià de lián huā lòu tú， jiù huà zhe zhè yàng de yī zhěng tào qì jù。
pèi zhì zhè tào qì jù de yuán lǐ bù hěn qiǎn xiǎn。 yàn sù suǒ huà de tú， gòu zào yě bù hěn jiǎn dān。 jǐn jǐn yǐ jù yī fú tú jiù xiǎng zhǎng wò lián huā lòu de zhì zào fāng fǎ hé yuán lǐ， duì yī bān chéng nián xué zhě lái shuō yě hái bù shì yī jiàn róng yì de shì qíng。 nián jì cái shí jǐ suì de guō shǒu jìng jū rán bǎ tā nòng dé yī qīng 'èr chǔ， zhè jiù zú yǐ zhèng míng guō shǒu jìng què shì yī gè néng gòu kè kǔ zuānyán de shàonián。
zài xíng tái xiàn de běi jiāo， yòu yī zuò shí qiáo。 jīn yuán zhàn zhēng de shí hòu， zhè zuò qiáo bèi pò huài liǎo， qiáo shēn xiàn zài ní nào lǐ。 rì zǐ yī jiǔ， jìng méi yòu rén shuō dé qīng tā de suǒ zài liǎo。 guō shǒu jìng chá kān liǎo hé dào shàng xià yóu de dì xíng， duì jiù qiáo jī jiù yòu liǎo yī gè gū jì。 gēn jù tā de zhǐ diǎn， jū rán yī xià zǐ jiù wā chū liǎo zhè jiǔ bèi mái méi de qiáo jī。 zhè jiàn shì yǐn qǐ liǎo hěn duō rén de jīng yà。 shí qiáo xiū fù hòu， dāng shí yī wèi yòu míng de wén xué jiā yuán hǎo wèn hái tè yì wèicǐ xiě guò yī piān bēi wén。 zhè shí hòu， nián qīng de guō shǒu jìng yǐ jīng néng duì dì lǐ xiàn xiàng zuò pō wéi xì zhì de guān chá liǎo。 nà yī nián， tā gāng gāng 20 suì。
guō róng wèile ràng tā sūn 'ér kāi kuò yǎn jiè， dé dào shēn zào， céng bǎ guō shǒu jìng sòng dào zì jǐ de tóng xiāng lǎo yǒu liú bǐng zhōng mén xià qù xué xí。 liú bǐng zhōng jīng tōng jīng xué hé tiān wén xué。 dāng shí tā wéi fù qīn shǒu sàng， zài zhāng yòu dú shū。 guō shǒu jìng zài tā nà 'ér dé dào liǎo hěn dà de jiào yì。 gèng zhòng yào de shì， guō shǒu jìng zài tā nà 'ér jié shí liǎo yī wèi hǎo péng yǒu wáng xún。 wáng xún bǐ guō shǒu jìng xiǎo sì wǔ suì， hòu lái yě shì yī wèi jié chū de shù xué jiā hé tiān wén xué jiā。 zhè yī duì hǎo péng yǒu hòu lái zài tiān wén lì fǎ gōng zuò zhōng qīn mì hé zuò， zuò chū liǎo zhuó yuè de gòng xiàn。
xiū shuǐ lì xiǎn shēn shǒu
guō shǒu jìng zài liú bǐng zhōng mén xià xué xí de shí jiān bù cháng。 1251 nián， liú bǐng zhōng bèi yuán shì zǔ hū bì liè zhào jìn jīng chéng qù liǎo。 liú bǐng zhōng lí kāi xíng tái zhī hòu， guō shǒu jìng de xíng zōng rú hé， shǐ shū shàng méi yòu míng bái de jìzǎi。 zhǐ zhī dào hòu lái liú bǐng zhōng bǎ tā jiè shào gěi liǎo zì jǐ de lǎo tóng xué zhāng wén qiān。 1260 nián， zhāng wén qiān dào dà míng lù（ tā hé běi shěng dà míng xiàn yī dài） děng dì zuò xuān fǔ sī de zhǎngguān， guō shǒu jìng yě gēn zhe tā yī qǐ qù liǎo。 zài nà 'ér， tā bǎ shàonián shí dài shì zuò guò de lián huā lòu zhù liǎo yī tào zhèng guī de tóng qì， liú gěi dì fāng shàng shǐ yòng。 hòu lái， yuán cháo zhèng fǔ lǐ de tiān wén tái yě cǎi yòng liǎo zhè zhǒng qì jù。
guō shǒu jìng gēn zhe zhāng wén qiān dào gè chù kān cè dì xíng， chóuhuà shuǐ lì fāng 'àn， bìng bāng zhù zuò xiē shí jì gōng zuò。 jǐ nián zhī jiān， guō shǒu jìng de kē xué zhī shí hé jì shù jīng yàn gèng fēng fù liǎo。 zhāng wén qiān kàn dào guō shǒu jìng yǐ jīng jiàn qū chéng shú， jiù zài 1262 nián， bǎ tā tuī jiàn gěi yuán shì zǔ hū bì liè， shuō tā shú xī shuǐ lì， cōng míng guò rén。 yuán shì zǔ jiù zài dāng shí xīn jiàn de jīng chéng shàng dū（ jīn nèimēng gǔ duō lún fù jìn） zhào jiàn liǎo guō shǒu jìng 。
guō shǒu jìng chū jiàn yuán shì zǔ， jiù dāng miàn tí chū liǎo liù tiáo shuǐ lì jiàn yì。 dì yī tiáo jiàn yì xiū fù cóng dāng shí de zhōng dū（ jīn běi jīng） dào tōng zhōu（ jīn tōng xiàn） de cáo yùn hé dào； dì 'èr dì sān tiáo shì guān yú tā zì jǐ jiā xiāng yòu dì fāng chéng shì yòng shuǐ hé guàn gài qú dào de jiàn yì； dì sì tiáo shì guān yú cí zhōu（ jīn hé běi cí xiàn）、 hán dān yī dài de shuǐ lì jiàn yì de yì jiàn； dì wǔ dì liù tiáo shì guān yú zhōng yuán dì dài（ jīn hé nán shěng jìng nèi） qìn hé hé shuǐ de hé lǐ lì yòng hé huáng hé běi 'àn qú dào jiàn shè de jiàn yì。 zhè liù tiáo dōushì jīng guò zǎi xì chá kān hòu tí chū lái de qièshí de jìhuà， duì yú jīng yóu lù xiàn、 shòu yì miàn jī děng xiàng dōushuō dé qīng qīng chǔ chǔ。 yuán shì zǔ rèn wéi guō shǒu jìng de jiàn yì hěn yòu dào lǐ， dāng xià jiù rèn mìng tā wéi tí jǔ zhū lù hé qú zhǎng guǎn gè dì hé qú de zhěng xiū hé guǎn lǐ děng gōng zuò， xià yī nián yòu shēng tā wéi yín fú fù hé qú shǐ。
1264 nián（ yuán shì zǔ zhì yuán yuán nián） zhāng wén qiān bèi pài wǎng xī xià（ jīn gān sù、 níng xià jí nèimēng gǔ xī bù yī dài） qù xún chá。 nà lǐ yán zhe huáng hé liǎng 'àn zǎo yǐ xiū zhù liǎo bù shǎo shuǐ qú。 níng xià dì fāng（ jīn yín chuān yī dài） de hàn yán、 táng lái liǎng qú dōushì cháng dá jǐ bǎi lǐ de gǔ qú， fēn qú zòng héng， guàn gài tián dì de miàn jī hěn dà， shì xī běi zhòng yào de nóng yè jī dì zhī yī。 dāng nián chéng jí sī hàn zhēng fú xī xià de shí hòu， bù zhī dào bǎo hù nóng yè shēng chǎn， bīng mǎ dào dá de dì fāng， shuǐ zhá shuǐ bà dōubèi huǐ huài， qú dào dōubèi tiánsāi。 zhè zhǒng qíng kuàng， zhāng wén qiān dāng rán shì zhī dào de。 tā xún chá xī xià， yī fāng miàn yào zhěng dùn dì fāng xíng zhèng， lìng yī fāng miàn yě xiǎng zhòng xīng shuǐ lì， huī fù nóng yè shēng chǎn。 suǒ yǐ tā dài liǎo shàn cháng shuǐ lì de guō shǒu jìng tóng xíng。
guō shǒu jìng dào liǎo nà lǐ， lì jí zhuóshǒu zhěng dùn。 yòu de dì fāng shū tōng jiù qú， yòu de dì fāng kāipì xīn qú， yòu chóngxīn xiū jiàn qǐ xǔ duō shuǐ zhá、 shuǐ bà。 dāng dì rén mín jiǔ hàn wàng shuǐ， duì zhè yàng jù yòu qièshēn lì hài guān xì de dà shì zì rán jìn lì zhī chí。 yóu yú dà jiā dòng shǒu， zhè xiē gōng chéng jìng rán zài jǐ gè yuè zhī nèi jiù wán gōng liǎo。 kāi zhá de nà yī tiān， rén men wàng zhe nà gǔn gǔn cháng liú de qú shuǐ， xīn lǐ yòu duō me xǐ yuè 'ā。
xiū wán liǎo qú， guō shǒu jìng jiù lí kāi liǎo xī xià。 zài hái jīng zhī qián， tā céng jīng nì liú 'ér shàng， tàn xún huáng hé de fā yuán dì。 yǐ wǎng shǐ shū shàng suī yě yòu xiē hé yuán tàn xiǎn de jìzǎi， dàn dōushì xiē jiāng jūn、 shǐ chén men lù guò zhè gè dì qū， shùn biàn chá tàn， xiě xià de yī xiē jì shù， bìng bù shì tè yì jìn xíng de kē xué kǎo chá jiēguǒ。 yòu xiē jìzǎi zhǐ shì cóng chuán wén dé lái， hái bù miǎn shī shí。 yǐ kē xué kǎo chá wéi mùdì， zhuān chéng lái tàn qiú huáng hé zhēn yuán de， yào tuī guō shǒu jìng shì dì yī gè rén。 hěn kě xī， guō shǒu jìng tàn chá hé yuán de jiēguǒ méi yòu jìzǎi liú chuán xià lái。 hòu lái dào liǎo 1280 nián， yòu yòu yī wèi tàn xiǎn jiā dū shí fèng yuán shì zǔ zhī mìng zhuān chéng qián qù kǎo chá hé yuán。 zhè cì tàn suǒ de jīng guò jì lù zài yī bù《 hé yuán jì》 de zhuān zhù lǐ， qí zhōng yòu zhe bù shǎo yòu jià zhí de jiēguǒ。 háo wú yí wèn， zuò wéi xiān qū de guō shǒu jìng kǎo chá duì yú dū shí shì yòu xiāng dāng yǐng xiǎng de。
1265 nián， guō shǒu jìng huí dào liǎo shàng dū。 tóng nián bèi rèn mìng wéi dū shuǐ shǎo jiān， xié zhù dū shuǐ jiān zhǎng guǎn hé qú、 dī fáng、 qiáo liáng、 zhá bà děng de xiū zhì gōng chéng。 1271 nián shēng rèn dū shuǐ jiān。 1276 nián dū shuǐ jiān bìng rù gōng bù， tā bèi rèn wéi gōng bù láng zhōng。
qiǎo zhì tiān wén yí qì
wǒ guó shì tiān wén xué fā dá de guó jiā zhī yī。 xī hàn yǐ hòu， guó jiā tiān wén tái de shè bèi hé zǔ zhì yǐ jīng dá dào xiāng dāng wán shàn de dì bù。 tā de zhù yào rèn wù zhī yī shì biān zhì lì fǎ。 wǒ guó gǔ dài de lì fǎ， nèi róng shì shí fēn guǎng fàn de。 bāo kuò rì yuè yùn dòng jí qí wèi zhì de tuī suàn、 zhú nián rì lì de biān zhì、 wǔ dà xíng xīng de wèi zhì yù bào、 rì shí yuè shí de yù tuī děng děng。 lì fǎ guān xì dào shēng chǎn、 shēng huó shèn zhì zhèng zhì huó dòng děng hěn duō fāng miàn。 yīn cǐ， lì lái duì zhè xiàng gōng zuò dōushì xiāng dāng zhòng shì de。 yī zhǒng lì fǎ yòng jiǔ liǎo， wù chā jiù huì zhú jiàn xiǎn zhù， yīn 'ér xū yào chóngxīn xiū gǎi。 gēn zhe měi cì zhòng dà de lì fǎ xiū gǎi， zǒng dài lái yī xiē chuàng zào gé xīn de jìn bù， xiàng jī běn tiān wén shù jù de jīng mì huà、 tiān wén xué lǐ lùn de xīn chéng jiù huò jì suàn fāng fǎ shàng de xīn fā míng děng děng。 lì fǎ de fā zhǎn kě shuō shì zhōng guó tiān wén xué fā zhǎn shǐ zhōng de yī tiáo zhù xiàn。
yuán cháo chū nián yán yòng dāng nián jīn cháo de“ chóngxiū dà míng lì”。 zhè gè lì fǎ shì 1180 nián（ jīn shì zōng dà dìng 'èr shí nián） xiū zhèng bān xíng de。 jǐ shí nián yǐ lái， wù chā jī lěi rì jiàn xiǎn zhù， fā shēng guò hǎo jǐ cì yù tuī yǔ shí jì xiàn xiàng bù fú de shì。 zài yī cì chóngxīn xiū gǎi shì pò qiē xū yào de shì liǎo。
1276 nián（ zhì yuán 'èr shí nián）， yuán jūn gōng xià liǎo nán sòng shǒu dū lín 'ān（ jīn zhè jiāng háng zhōu）， quán guó tǒng yī yǐ chéng dìng jú。 jiù zài zhè yī nián， yuán shì zǔ qiān dū dà dū， bìng qiě cǎi nà yǐ sǐ dà chén liú bǐng zhōng de jiàn yì， jué dìng gǎi dìng jiù lì， bān xíng yuán cháo zì jǐ de lì fǎ。 yú shì， yuán zhèng fǔ xià lìng zài xīn de jīng chéng lǐ zǔ zhì lì jú， diào dòng liǎo quán guó gè dì de tiān wén xué zhě， lìng xiū xīn lì。
zhè jiàn gōng zuò míng yì shàng yǐ zhāng wén qiān wéi shǒu nǎo， dàn shí jì fù zé lì jú shì wù hé jù tǐ biān suàn gōng zuò de shì jīng tōng tiān wén、 shù xué de wáng xún。
dāng shí， wáng xún jiù xiǎng dào liǎo lǎo tóng xué guō shǒu jìng 。 suī rán guō shǒu jìng dān rèn de guān zhí yī zhí shì zài shuǐ lì bù mén， dàn tā de cháng yú zhì qì hé tōng xiǎo tiān wén， shì wáng xún hěn zǎo jiù zhī dào de。 yīn cǐ， guō shǒu jìng jiù yóu wáng xún de tuī jiàn， cān jiā xiū lì， fèng mìng zhì zào yí qì， jìn xíng shí jì guān cè。 cóng cǐ， zài guō shǒu jìng de kē xué huó dòng shǐ shàng yòu jiē kāi liǎo xīn de yī zhāng， tā zài tiān wén xué lǐng yù lǐ fā huī liǎo gāo dù de cái néng。
guō shǒu jìng shǒu xiān jiǎn chá liǎo dà dū chéng lǐ tiān wén tái de yí qì zhuāng bèi。 zhè xiē yí qì dōushì jīn cháo de yí wù。 qí zhōng hún yí hái shì běi sòng shí dài de dōng xī， shì dāng nián jīn bīng gōng pò běi sòng de jīng chéng biàn jīng（ jīn hé nán kāi fēng） yǐ hòu， cóng nà lǐ bān yùn dào yàn jīng lái de。 dāng chū， dà gài yī gòng bān lái liǎo 3 jià hún yí。 yīn wéi biàn jīng de wěi dù hé yàn jīng xiāngchà yuē 4 dù duō， bù néng zhí jiē shǐ yòng。 jīn cháo de tiān wén guān céng jīng gǎi zhuāng liǎo qí zhōng de yī jià。 zhè jià gǎi zhuāng de yí qì zài yuán chū yě yǐ jīng huǐ huài liǎo。 guō shǒu jìng jiù bǎ yú xià de lìng yī jià jiā yǐ gǎi zào， zàn shí shǐ yòng。 lìng wài， tiān wén tái suǒ yòng de guī biǎo yě yīn nián shēn rì jiǔ 'ér biàn dé wāi xié bù zhèng。 guō shǒu jìng lì jí zhuóshǒu xiū lǐ， bǎ tā fú zhì dào zhǔn què de wèi zhì。
zhè xiē yí qì zhōng jiū shì tài gǔ lǎo liǎo， suī jīng xiū zhěng， dàn zài tiān wén guān cè bì xū rì yì jīng mì de yào qiú miàn qián， réng rán xiǎn dé bù xiāng shì yìng。 guō shǒu jìng bù dé bù chuàng zhì yī tào gèng jīng mì de yí qì， wéi gǎi lì gōng zuò diàn dìng jiān shí de jì shù jī chǔ。
gǔ dài zài lì fǎ zhì dìng gōng zuò zhōng suǒ yào qiú de tiān wén guān cè， zhù yào shì liǎng lèi。 yī lèi shì cè dìng 'èr shí sì jié qì， tè bié shì dōng zhì hé xià zhì díquè qiē shí kè； yòng de yí qì shì guī biǎo。 yī lèi shì cè dìng tiān tǐ zài tiān qiú shàng de wèi zhì， yìng yòng de zhù yào gōng jù shì hún yí。
guī biǎo zhōng de“ biǎo” shì yī gēn chuí zhí lì zài dì miàn de biāo gān huò shí zhù；“ guī” shì cóng biǎo de gēn jiǎo shàng yǐ shuǐ píng wèi zhì shēn xiàng běi fāng de yī tiáo shí bǎn。 měi dāng tài yáng zhuǎn dào zhèng nán fāng xiàng de shí hòu， biǎo yǐng jiù luò zài guī miàn shàng。 liàng chū biǎo yǐng de cháng dù， jiù kě yǐ tuī suàn chū dōng zhì、 xià zhì děng gè jié qì de shí kè。 biǎo yǐng zuì cháng de shí hòu， dōng zhì dào liǎo； biǎo yǐng zuì duǎn de shí hòu， xià zhì lái lín liǎo。 tā shì wǒ guó chuàng zhì zuì gǔ lǎo、 shǐ yòng zuì shú xī de yī zhǒng tiān wén yí qì。
zhè zhǒng yí qì kàn qǐ lái jí jiǎn dān， yòng qǐ lái què huì yù dào jǐ gè zhòng dà de kùn nán。
shǒu xiān shì biǎo yǐng biān yuán bìng bù qīng xī。 yīn yǐng yuè kào jìn biān yuán yuè dàn， dào dǐ shénme dì fāng cái shì yǐng zǐ de jìn tóu， zhè tiáo jiè xiàn hěn nán huàfēn qīng chǔ。 yǐng zǐ de biān jiè bù qīng， yǐng cháng jiù liàng bù zhǔn què。
shǐ yòng guī biǎo shí de dì 'èr gè nán tí jiù shì cèliáng yǐng cháng de jì shù bù gòu jīng mì。 gǔ dài liàng cháng dù de chǐ yī bān zhǐ néng liàng dào fēn， wǎng xià kě yǐ gū jì dào lí， jí shí fēn zhī yī fēn。 àn zhào qiān nián lái de chuán tǒng fāng fǎ， cè dìng dōng zhì shí biǎo yǐng de cháng， rú guǒ liàng cuò yī fēn， jiù zú yǐ shǐ 'àn bǐ lì tuī suàn chū lái de dōng zhì shí kè yòu yī gè huò bàn gè shí chén de chū rù。 zhè shì hěn dà de wù chā。
hái yòu， jiù guī biǎo zhǐ néng guān cè rì yǐng。 xīng、 yuè de guāng ruò， jiù guī biǎo jiù bù néng guān cè xīng yǐng hé yuè yǐng。
duì zhè xiē kùn nán wèn tí， táng、 sòng yǐ lái de kē xué jiā men yǐ jīng zuò guò hěn duō nǔ lì， shǐ zhōng méi yòu hěn hǎo dì jiě jué。 xiàn zài， zhè xiē kùn nán yòu zhào yàng chū xiàn zài guō shǒu jìng de miàn qián liǎo。 zěn me bàn ní？ guō shǒu jìng shǒu xiān fēn xī liǎo zào chéng wù chā de yuán yīn， rán hòu zhēn duì gè gè yuán yīn， zhǎo chū kè fú kùn nán de bàn fǎ。
shǒu xiān， tā xiǎng fǎ bǎ guī biǎo de biǎo gān jiā gāo dào 5 bèi， yīn 'ér guān cè shí de biǎo yǐng yě jiā cháng dào 5 bèi。 biǎo yǐng jiā cháng liǎo， àn bǐ lì tuī suàn gè gè jié qì shí kè de wù chā jiù kě yǐ dà dà jiǎn shǎo。
qí cì， tā chuàng zào liǎo yī gè jiào zuò“ jǐng fú” de yí qì， shǐ zhào zài guī biǎo shàng de rì guāng tōng guò yī gè xiǎo kǒng， zài shè dào guī miàn， nà yīn yǐng de biān yuán jiù hěn qīng chǔ， kě yǐ liàng qǔ zhǔn què de yǐng cháng。
zài qí cì， tā hái chuàng zào liǎo yī gè jiào zuò“ kuī jǐ” de yí qì， shǐ guī biǎo zài xīng hé yuè de guāng zhào xià yě kě yǐ jìn xíng guān cè。
lìng wài， tā hái gǎi jìn liàng qǔ cháng dù de jì shù， shǐ yuán lái zhǐ néng zhí jiē liàng dào“ fēn” wèi de tí gāo dào néng gòu zhí jiē liàng dào“ lí” wèi， yuán lái zhǐ néng gū jì dào“ lí” wèi de tí gāo dào néng gòu gū jì dào“ háo” wèi。
guō shǒu jìng duì guī biǎo jìn xíng liǎo zhè yī xì liè de gǎi jìn， jiě jué liǎo yī xì liè de kùn nán wèn tí， tā de guān cè gōng zuò zì rán jiù néng bǐ qián rén zuòde gèng hǎo。
guō shǒu jìng de guī biǎo gǎi jìn gōng zuò dà gài wán chéng yú 1277 nián xià tiān。 zhè nián dōng tiān yǐ jīng kāi shǐ yòng tā lái cè rì yǐng。 yīn wéi guān cè de jí xū， zuì chū de gāo biǎo zhù shì mù zhì de， hòu lái cái gǎi yòng jīn shǔ zhù chéng。 kě xī zhè zuò biǎo zǎo yǐ huǐ miè， wǒ men xiàn zài wú fǎ kàn dào liǎo。 xìng 'ér xiàn zài hé nán shěng dēng fēng xiàn hái bǎo cún zhe yī zuò zhuān shí jié gòu de guān xīng tái， qí zhōng zhù yào bù fēn jiù shì guō shǒu jìng de guī biǎo。 zhè guī biǎo yǔ dà dū de guī biǎo yòu lüè yòu bù tóng， tā yīn dì zhì yí， jiù lì yòng zhè zuò gāo tái de yī biān zuò wéi biǎo， tái xià yòng 36 kuài jù shí pū chéng yī tiáo cháng 10 yú zhàng de guī miàn。 dāng dì rén mín gěi zhè guī biǎo qǐ liǎo yī gè hěn háo mài de míng chēng， jiào“ liàng tiān chǐ”。
guī biǎo de gǎi jìn zhǐ shì guō shǒu jìng kāi shǐ tiān wén gōng zuò de dì yī bù， yǐ hòu tā hái yòu gèng duō de chuàng zào fā míng ní！ xiàn zài jiù lái tán tán tā duì hún yí de gǎi jìn。
hún yí zhì chí zài gōng yuán qián dì 'èr shì jì jiù yǐ yóu wǒ guó tiān wén jiā fā míng liǎo， táng、 sòng yǐ lái lì dài dōuyòu fā zhǎn。 tā de jié gòu wán quán fǎng zhào zhe dāng shí de rén men xīn mù zhōng fǎn yìng chū lái de nà gè bù duàn zhuàndòng zhe de tiān tǐ yuán qiú。 zài zhè yuán qiú lǐ shì xǔ duō yīchóng tào zhe yī zhòng de yuán huán。 zhè xiē yuán huán yòu de kě yǐ zhuàndòng， yě yòu bù néng xuánzhuàn de。 zài zhè xiē chóngchóng dié dié de yuán huán zhōng jiān jiā zhe yī gēn xì cháng de guǎn zǐ， jiào zuò kuī guǎn。 bǎ zhè gēn xì guǎn miáo zhǔn mǒu gè xīng qiú， cóng nà xiē yuán huán shàng jiù kě yǐ tuī dìng zhè gè xīng qiú zài tiān kōng zhōng de wèi zhì。 yīn wéi zhè gè yí qì de wài xíng xiàng yī gè hún yuán de qiú， suǒ yǐ chēng wéi hún yí。 tā shì wǒ guó gǔ dài tiān wén yí qì zhōng yī jiàn shí fēn jié chū de chuàng zuò。 zài 'ōu zhōu， yào dào 16 shì jì zuǒ yòu， cái yòu yǔ wǒ guó běi sòng hún yí tóng yàng jīng xì de yí qì。
dàn shì， zhè zhǒng hún yí de jié gòu yě yòu hěn dà de quē diǎn。 yī gè qiú de kōng jiān shì hěn yòu xiàn de， zài zhè lǐ miàn dà dà xiǎo xiǎo 'ān zhuāng liǎo qī bā gè huán， yī huán tào yī huán， chóngchóng yǎn bì， bǎ xǔ duō tiān kōng qū yù dū zhē zhù liǎo， zhè jiù suō xiǎo liǎo yí qì de guān cè fàn wéi。 zhè shì dì yī gè dà quē diǎn。 lìng wài， yòu hǎo jǐ gè huán shàng dū yòu gè zì de kè dù， dú shù xì tǒng fēi cháng fù zá， guān cè zhě zài shǐ yòng shí yě yòu xǔ duō bù fāng biàn。 zhè shì dì 'èr gè dà quē diǎn。 guō shǒu jìng jiù zhēn duì zhè xiē quē diǎn zuò liǎo hěn dà de gǎi jìn。
guō shǒu jìng gǎi jìn hún yí de zhù yào xiǎng fǎ shì jiǎn huà jié gòu。 tā zhǔn bèi bǎ zhè xiē chóngchóng tào zhuāng de yuán huán shěng qù yī xiē， yǐ miǎn hù xiāng yǎn bì， zǔ 'ài guān cè。 nà shí hòu， shù xué zhōng yǐ fā míng liǎo qiú miàn sān jiǎo fǎ de jì suàn， yòu xiē xīng tǐ yùn xíng wèi zhì de dù shù kě yǐ cóng shù xué jì suàn qiú dé， bù bì yào zài zhè hún yí zhōng zhuāng shàng yuán huán lái zhí jiē guān cè。 zhè yàng， jiù shǐ dé guō shǒu jìng zài hún yí zhōng shěng qù yī xiē yuán huán de xiǎng fǎ yòu shí xiàn de kě néng。
guō shǒu jìng zhǐ bǎo liú liǎo hún yí zhōng zuì zhù yào zuì bì xū de liǎng gè yuán huán xì tǒng； bìng qiě bǎ qí zhōng de yī zǔ yuán huán xì tǒng fēn chū lái， gǎi chéng lìng yī gè dú lì de yí qì； bǎ qí tā xì tǒng de yuán huán wán quán qǔ xiāo。 zhè yàng jiù gēn běn gǎi biàn liǎo hún yí de jié gòu。 zài bǎ yuán lái zhào zài wài miàn zuò wéi gù dìng zhī jià yòng de nà xiē yuán huán quándōu chè chú， yòng yī duì wān gǒng xíng de zhù zǐ hé lìng wài sì tiáo zhù zǐ chéng tuō zhe liú zài zhè gè yí qì shàng de yī tào zhù yào yuán huán xì tǒng。 zhè yàng， yuán huán jiù sì miàn líng kōng， yī wú zhē lán liǎo。 zhè zhǒng jié gòu， bǐ qǐ yuán lái de hún yí lái， zhēn shì yòu shí yòng， yòu jiǎn dān， suǒ yǐ qǔ míng“ jiǎn yí”。 jiǎn yí de zhè zhǒng jié gòu， tóng xiàn dài chēng wéi“ tiān tú shì wàng yuǎn jìng” de gòu zào jī běn shàng shì yī zhì de。 zài 'ōu zhōu， xiàng zhè zhǒng jié gòu de cè tiān yí qì， yào dào 18 shì jì yǐ hòu cái kāi shǐ cóng yīng guó liú chuán kāi lái。
guō shǒu jìng jiǎn yí de kè dù fēn huá yě kōng qián jīng xì。 yǐ wǎng de yí qì yī bān zhǐ néng dú dào yī dù de 1 ／ 4， ér jiǎn yí què kě dú dào yī dù de 1／ 36， jīng mì dù yī xià zǐ tí gāo liǎo hěn duō。 zhè jià yí qì yī zhí dào qīng chū hái bǎo cún zhe， kě xī hòu lái bèi zài qīng cháo qīn tiān jiān zhōng rèn zhí de yī gè fǎ guó chuán jiào shì jì lǐ 'ān ná qù dāng fèi tóng xiāo huǐ liǎo。 xiàn zài zhǐ liú xià yī jià míng cháo zhèng tǒng nián jiān（ 1436 ～ 1449 nián） de fǎng zhì pǐn， bǎo cún zài nán jīng zǐ jīn shān tiān wén tái。
guō shǒu jìng yòng zhè jià jiǎn yí zuò liǎo xǔ duō jīng mì de guān cè， qí zhōng de liǎng xiàng guān cè duì xīn lì de biān suàn yòu zhòng dà de yì yì。
yī xiàng shì huáng dào hé chì dào de jiāo jiǎo de cè dìng。 chì dào shì zhǐ tiān qiú de chì dào。 dì qiú xuán kōng zài tiān qiú zhī nèi， shè xiǎng dì qiú chì dào miàn xiàng zhōu wéi shēn zhǎn chū qù， hé tiān qiú biān yuán xiāng gē， gē chéng yī gè dà yuán juàn， zhè yuán juàn jiù shì tiān qiú chì dào。 huáng dào jiù shì dì qiú rào tài yáng zuò gōng zhuǎn de guǐ dào píng miàn yán shēn chū qù， hé tiān qiú xiāng jiāo suǒ dé de dà yuán。 tiān qiú shàng huáng dào hé chì dào de jiāo jiǎo。 jiù shì dì qiú chì dào miàn hé dì qiú gōng zhuǎn guǐ dào miàn de jiāo jiǎo。 zhè shì yī gè tiān wén xué jī běn cháng shù。 zhè gè shù zhí cóng hàn cháo yǐ lái yī zhí rèn dìng shì 24°， 1000 duō nián lái shǐ zhōng méi yòu rén huái yí guò。 shí jì shàng zhè gè jiāo jiǎo nián nián zài bù duàn suō jiǎn， zhǐ shì měi nián suō jiǎn de shù zhí hěn xiǎo， zhǐ yòu bàn miǎo， duǎn qī jiān bù jué dé。 kě shì biàn huà suī xiǎo， jī lěi liǎo 1000 duō nián yě jiù huì xiǎn chū yǐng xiǎng lái de。 huáng、 chì dào jiāo jiǎo shù zhí de jīng què yǔ fǒu， duì qí tā jì suàn jiēguǒ de zhǔn què yǔ fǒu hěn yòu guān xì。 yīn cǐ， guō shǒu jìng shǒu xiān duì zhè yán yòng liǎo qiān nián de shù jù jìn xíng jiǎn chá。 guǒ rán， jīng tā shí jì cè dìng， dāng shí de huáng、 chì dào jiāo jiǎo zhǐ yòu 23°90 ′。 zhè gè shì yòng gǔ dài jiǎo dù zhì suàn chū de shù mù。 gǔ dài bǎ zhěng gè yuán zhōu fēn chéng 1365 dù， 1 dù fēn zuò 100 fēn， yòng zhè yàng de jì fǎ lái jì zhè gè jiǎo dù jiù shì 23°90′。 huàn chéng xiàn dài tōng yòng de 360° zhì， nà jiù shì 23°33′ 23 ″ .3。 gēn jù xiàn dài tiān wén xué lǐ lùn tuī suàn， dāng shí de zhè gè jiāo jiǎo shí jì yīnggāi shì 23°31′ 58″ .0。 guō shǒu jìng cèliáng de jiǎo dù shí jì hái yòu 1′ 25″ .3 de wù chā。 bù guò zhè yàng de guān cè， zài guō shǒu jìng dāng nián de shí dài lái jiǎng， nà yǐ shì nán néng kě guì de liǎo。
lìng yī xiàng guān cè jiù shì 'èrshíbāxiù jù dù de cè dìng。 wǒ guó gǔ guī dài zài cèliáng 'èrshíbāxiù gè gè xīng zuò de jù lí shí， cháng zài gè sù zhōng zhǐ dìng mǒu chù xīng wéi biāo zhì， zhè gè xīng chēng wéi“ jù xīng”。 yīn wéi yào yòng jù xīng zuò biāo zhì， suǒ yǐ jù xīng běn shēn de wèi zhì yī dìng yào dìng dé hěn jīng què。 cóng zhè yīxiǔ jù xīng dào xià yīxiǔ jù xīng zhī jiān de xiāng jù dù shù jiào“ jù dù”。 zhè jù dù kě yǐ jué dìng zhè liǎng gè jù xīng zhī jiān de xiāng duì wèi zhì。 èrshíbāxiù de jù dù， cóng hàn cháo dào běi sòng， yī gòng jìn xíng guò wǔ cì cè dìng。 tā men de jīng què dù shì zhú cì tí gāo de。 zuì hòu de cì zài sòng huī zōng chóng níng nián jiān（ 1102～ 1106 nián） jìn xíng de guān cè zhōng， zhè 'èr shí bā gè jù dù shù zhí de wù chā píng jūn wéi 0°.15， yě jiù shì 9′。 dào guō shǒu jìng shí， jīng tā cè dìng de shù jù， wù chā shù zhí de píng jūn zhǐ yòu 4′ .5， bǐ chóng níng nián jiān de nà yī cì jiàng dī liǎo yī bàn。 zhè yě shì yī gè hěn nán dé de chéng jì。
zài biān dìng xīn lì shí， guō shǒu jìng tí gōng liǎo bù shǎo jīng què de shù jù， zhè què shì xīn lì dé yǐ chéng gōng de yī gè zhòng yào yuán yīn。
zài gǎi lì guò chéng zhōng， guō shǒu jìng chuàng zào liǎo jìn 20 zhǒng yí qì hé gōng jù。 wǒ men zài jiè shào yī jiàn guō shǒu jìng dú chuàng de yí qì， lái kàn kàn tā de jì shù chéng jiù。
zhè jiàn yí qì shì yī gè tóng zhì de zhōng kōng de bàn qiú miàn， xíng zhuàng xiàng yī kǒu yǎng tiān fàng zhe de guō， míng jiào“ yǎng yí”。 bàn qiú de kǒu shàng kè zhe dōng xī nán běi de fāng xiàng， bàn qiú kǒu shàng yòng yī zòng yī héng de liǎng gēn gān zǐ jià zhe yī kuài xiǎo bǎn， bǎn shàng kāi yī gè xiǎo kǒng， kǒng de wèi zhì zhèng hǎo zài bàn qiú miàn de qiú xīn shàng。 tài yáng guāng tōng guò xiǎo kǒng， zài qiú miàn shàng tóu xià yī gè yuán xíng de xiàng， yìng zhào zài suǒ kè de xiàn gé wǎng shàng， lì kè kě dú chū tài yáng zài tiān qiú shàng de wèi zhì。 rén men kě yǐ bì miǎn yòng yǎn jīng bī shì nà guāng dù jí qiáng de tài yáng běn shēn， jiù kàn míng bái tài yáng de wèi zhì， zhè shì hěn qiǎo miào de。 gèng miào de shì， zài fā shēng rì shí shí， yǎng yí miàn shàng de rì xiàng yě xiāng yìng dì fā shēng kuī quē xiàn xiàng。 zhè yàng， cóng yǎng yí shàng kě yǐ zhí jiē guān cè chū rì shí de fāng xiàng， kuī quē bù fēn de duō shǎo， yǐ jí fā shēng gè zhǒng shí xiàng de shí kè děng děng。 suī rán yī sī lán tiān wén jiā zài gǔ shí hòu jiù yǐ jīng lì yòng rì guāng tōng guò xiǎo kǒng chéng xiàng de xiàn xiàng guān cè rì shí， dàn tā men zhǐ shì lì yòng yī kuài yòu dòng de bǎn zǐ lái guān cè rì miàn de kuī quē， bāng zhù cè dìng gè zhǒng shí xiàng de shí kè bà liǎo， hái méi yòu xiàng yǎng yí zhè yàng kě yǐ zhí jiē dú chū shù jù de yí qì。
wáng xún、 guō shǒu jìng děng tóng yī wèi ní bó 'ěr de jiàn zhù shī 'ā nǐ gē hé zuò， zài dà dū xīng jiàn liǎo yī zuò xīn de tiān wén tái， tái shàng jiù 'ān zhì zhe guō shǒu jìng suǒ chuàng zhì de nà xiē tiān wén yí qì。 tā shì dāng shí shì jiè shàng shè bèi zuì wán shàn de tiān wén tái zhī yī。
yóu yú guō shǒu jìng de jiàn yì， yuán shì zǔ pài liǎo 14 wèi tiān wén jiā， dào dāng shí guó nèi 26 gè dì diǎn（ dà dū bù suàn zài nèi）， jìn xíng jǐ xiàng zhòng yào de tiān wén guān cè。 zài qí zhōng de 6 gè dì diǎn， tè bié cè dìng liǎo xià zhì rì de biǎo yǐng cháng dù hé zhòu、 yè de shí jiān cháng dù。 zhè xiē guān cè de jiēguǒ， dū wéi biān zhì quán guó shì yòng de lì fǎ tí gōng liǎo kē xué de shù jù。 zhè yī cì tiān wén guān cè de guī mó zhī dà， zài shì jiè tiān wén xué shǐ shàng yě shì shǎo jiàn de。
jīng guò wáng xún、 guō shǒu jìng děng rén de jí tǐ nǔ lì， dào 1280 nián（ yuán shì zǔ zhì yuán shí qī nián） chūn tiān， yī bù xīn de lì fǎ xuān gào wán chéng。 àn zhào“ jìng shòu mín shí” de gǔ yǔ， qǔ míng“ shòu shí lì”。 tóng nián dōng tiān， zhèng shì bān fā liǎo gēn jù《 shòu shí lì》 tuī suàn chū lái de xià yī nián de rì lì。
hěn bù xìng，《 shòu shí lì》 bān xíng bù jiǔ， wáng xún jiù bìng shì liǎo。 nà shí hòu， yòu guān zhè bù xīn lì de xǔ duō suàn cǎo、 shù biǎo děngdōu hái shì yī duī cǎo gǎo， bù céng zhěng lǐ。 jǐ gè zhù yào de cān jiā biān lì gōng zuò de rén， tuì xiū de tuì xiū， sǐ de sǐ liǎo， yú shì zuì hòu de zhěng lǐ dìng gǎo gōng zuò quán bù luò dào guō shǒu jìng de jiān shàng。 tā yòu huā liǎo liǎng nián duō de shí jiān， bǎ shù jù、 suàn biǎo děng zhěng lǐ qīng chǔ， xiě chū dìng gǎo。 qí zhōng de yī bù fēn jiù shì《 yuán shǐ · lì zhì》 zhōng de《 shòu shí lì jīng》。
zài《 shòu shí lì》 lǐ， yòu xǔ duō gé xīn chuàng zào de chéng jì。 dì yī， fèi chú liǎo guò qù xǔ duō bù hé lǐ、 bù bì yào de jì suàn fāng fǎ， lì rú bì miǎn yòng hěn fù zá de fēn shù lái biǎo shì yī gè tiān wén shù jù de wěi shù bù fēn， gǎi yòng shí jìn xiǎo shù děng。 dì 'èr， chuàng lì liǎo jǐ zhǒng xīn de suàn fǎ， lì rú sān chā nèi chā nèi shì jí hé yú qiú miàn sān jiǎo fǎ de jì suàn gōng shì děng。 dì sān， zǒng jié liǎo qián rén de chéng guǒ， shǐ yòng liǎo yī xiē jiào jìn bù de shù jù， lì rú cǎi yòng nán sòng yáng zhōng fǔ suǒ dìng de huí guī nián， yǐ yī nián wéi 365.2425 rì， yǔ xiàn xíng gōng lì de píng jūn yī nián shí jiān cháng dù wán quán yī zhì。《 shòu shí lì》 shì 1281 nián bān xíng de； xiàn xíng gōng lì què shì dào 1576 nián cái yóu yì dà lì rén lì lǐ 'ào tí chū lái。《 shòu shí lì》 què shì wǒ guó gǔ dài yī bù hěn jìn bù de lì fǎ。 guō shǒu jìng bǎ zhè bù lì fǎ zuì hòu xiě chéng dìng gǎo， liú chuán dào hòu shì， bǎ xǔ duō xiān jìn de kē xué chéng jiù chuán shòu gěi hòu rén， zhè jiàn gōng zuò， jiù chēng dé qǐ shì guō shǒu jìng de yī gè dà gōng。
wáng xún qù shì bù jiǔ， guō shǒu jìng shēng wéi tài shǐ lìng。 zài yǐ hòu de jǐ nián jiān， tā yòu jì xù jìn xíng tiān wén guān cè， bìng qiě lù xù dì bǎ zì jǐ zhì zào tiān wén yí qì、 guān cè tiān xiàng de jīng yàn hé jiēguǒ děng jí bǎo guì de zhī shí biān xiě chéng shū。 tā xiě de tiān wén xué zhù zuò gòng yòu bǎi yú juàn zhī duō。 rán 'ér fēng jiàn dì wáng yuán shì zǔ suī rán zhī chí liǎo gǎi lì de gōng zuò， què bìng bù yuàn ràng zhēn zhèng de kē xué zhī shí liú chuán dào mín jiān qù， bǎ guō shǒu jìng de tiān wén zhù zuò tǒng tǒng suǒ zài shēn gōng mì fǔ zhī zhōng。 nà xiē bǎo guì de kē xué yí chǎn jīhū quándōu bèi mái méi liǎo， zhè shì duō me lìng rén tòng xī de shì！
kāi záo shuǐ dào
cóng 800 duō nián qián de jīn cháo qǐ， běi jīng jiù chéng liǎo guó jiā de shǒu dū。 yuán cháo shí hòu， tā chēng wéi dà dū， gèng chéng wéi dāng shí quán guó zhèng zhì jīng jì zhōng xīn de dà chéng shì。
dà dū chéng nèi měi nián xiāo fèi de liáng shí dá jǐ bǎi wàn jīn。 zhè xiē liáng shí jué dà bù fēn shì cóng nán fāng chǎn liáng dì qū zhēng yùn lái de。 wèile biàn yú yùn shū， cóng jīn cháo qǐ， zài huá běi píng yuán shàng lì yòng tiān rán shuǐ dào hé suí táng yǐ lái xiū jiàn de yùn hé jiàn lì liǎo yī gè yùn shū xì tǒng。 dàn yóu yú zì rán tiáo jiàn de guān xì， tā de zhōng diǎn bù shì běi jīng， ér shì jīng dōng de tōng zhōu， lí kāi jīng chéng hái yòu jǐ shí lǐ lù。 zhè duàn jǐ shí lǐ de lù chéng zhǐ yòu lù lù kě tōng。 lù lù yùn shū yào zhàn yòng dà liàng de chē、 mǎ、 yì fū； yī zhì yǔ jì， ní nìng nán zǒu， yán lù yào dǎo bì xǔ duō shēng kǒu， liáng chē wǎng wǎng xiàn zài ní zhōng， fū yì men kǔ bù kān yán。 yīn cǐ zài jīn cháo shí hòu， tǒng zhì zhě jiù lì tú kāi záo yī tiáo cóng tōng zhōu zhí dá jīng chéng de yùn hé， yǐ jiě jué yùn liáng wèn tí。
tōng zhōu de dì shì bǐ dà dū dī， yīn cǐ yào kāi yùn hé， zhǐ néng cóng dà dū yǐn shuǐ liú wǎng tōng zhōu。 zhè yàng， jiù fēi zài dà dū chéng zhōu wéi zhǎo shuǐ yuán bù kě。 dà dū chéng jiāo zuì jìn de tiān rán shuǐ dào yòu liǎng tiáo： yī tiáo shì fā yuán yú xī běi jiāo wài de gāo liáng hé， lìng yī tiáo shì shuǐ yuán cóng xī nán 'ér lái de liáng shuǐ hé。 rán 'ér zhè liǎng tiáo hé piān piān dū shuǐ liàng hěn xiǎo， nán yǐ mǎn zú yùn hé de shuǐ yuán xū yào。 dà dū chéng wǎng běi jǐ shí lǐ， yòu qīng hé hé shā hé， shuǐ liàng dǎo shì jiào dà， què yīn dì xíng guān xì， dū zì rán dì liú xiàng dōng nán， chéng wéi jīng guò tōng zhōu de wēn yú hé de shàng yuán。 shuǐ liàng zuì dà de hái shù dà dū chéng xī jǐ shí lǐ de hún hé（ jīn yǒng dìng hé）。 jīn cháo shí hòu， céng cóng jīng xī shí jǐng shān běi miàn de xī má yù cūn kāi liǎo yī tiáo yùn hé， bǎ hún hé hé shuǐ yǐn chū xī shān， guò yàn jīng chéng xià xiàng dōng zhí zhù rù tōng zhōu chéng dōng de bái hé。 dàn zhè tiáo yùn hé róng nà liǎo hún hé shuǐ zhōng xié dài lái de dà liàng ní shā， róng yì yū jī。 dào xià、 qiū hóng shuǐ jì jié， shuǐ shì jí qí xiōng yǒng， yùn hé jí yì fàn làn。 zhè yàng， yùn hé duì yú jīng chéng fǎn shì yī gè wēi xié。 kāi záo zhī hòu zhǐ guò liǎo 15 nián， jiù yīn shān hóng jué dī， bù dé yǐ yòu bǎ yùn hé de shàng yóu tiánsāi liǎo。 zhè shì yī cì shī bài de jīng yàn。
rán 'ér， lù yùn hào fèi de jù dà， shǐ zhōng zài cù shǐ zhe rén men qù xún qiú yī tiáo hé shì de shuǐ dào。 zhè gè rèn wù， dào guō shǒu jìng de shí hòu cái dé dào wán chéng。
guō shǒu jìng de kāi hé shì yè yě bù shì yī kāi shǐ jiù shùn lì jìn xíng de。 tā yě jīng guò liǎo duō cì de shī bài， zuì hòu cái zhǎo dào liǎo zhèng què jiě jué de bàn fǎ。
jīn cháo kāi wā de nà tiáo yùn hé， zhèng liú jīng dà dū chéng chéng qiáng de nán miàn。 lì yòng zhè tiáo bèi fèi qì de yùn hé， dāng rán shì zuì jīng jì zuì jiǎn jié de bàn fǎ。 zhì shǎo， dà dū chéng yǐ dōng de nà yī duàn shì wán quán kě yǐ lì yòng de。 yīn cǐ， bǎi zài guō shǒu jìng miàn qián de wèn tí jiù shì rú hé jiě jué zhè duàn yùn hé de shuǐ yuán。
guō shǒu jìng tí chū de dì yī gè fāng 'àn jiù shì tā zài 1262 nián chū jiàn yuán shì zǔ shí suǒ tí chū lái de liù tiáo shuǐ lì jiàn yì zhōng de dì yī tiáo。
zài dà dū chéng de xī běi， yòu zuò yù quán shān。 yù quán shān xià bèng yǒng chū yī gǔ qīng quán。 zhè gǔ qīng quán liú xiàng dōng qù， bìng fēn chéng nán běi liǎng zhī。 nán miàn de yī zhī liú rù wèng shān（ jīn wàn shòu shān） yǐ nán de wèng shān bó（ jīn kūn míng hú de qián shēn）。 yòu cóng wèng shān bó dōng liú， rào guò wèng shān， yǔ běi miàn de yī zhī huì hé， zài xiàng dōng liú， chéng wéi qīng hé de shàng yuán。 guō shǒu jìng de jìhuà shì shǐ jìn rù wèng shān bó de zhè zhī quán shuǐ bù zài xiàng dōng， pī kāi tā nán miàn gāo dì de zhàng 'ài 'ér yǐn tā xiàng nán， zhù rù gāo liáng hé。 gāo liáng hé de xià yóu yuán yǐ bèi jīn rén lán rù yùn hé。 zhè yàng， yùn hé de shuǐ liàng jiù dé dào liǎo bǔ chōng。
dāng shí， yuán shì zǔ jiē shòu guō shǒu jìng de jiàn yì， xià lìng shí shī zhè gè jìhuà。 dàn shì jiēguǒ bìng bù hé yú lǐ xiǎng。 yīn wéi yǐn lái zēng jiā shuǐ yuán de jiū jìng zhǐ yòu yī quán zhī shuǐ， liú liàng yòu xiàn， duì yú shù 'é jù dà de háng yùn liàng réng nán shèng rèn。 shì shí shàng， yǐn lái de quán shuǐ zhǐ gòu yòng lái zēng jiā dà dū chéng nèi hú chí chuān liú de shuǐ liàng， duì yú huī fù háng yùn méi yòu duō dà bāng zhù。 zhè yòu shì yī cì shī bài de jīng yàn。
guō shǒu jìng zǎi xì yán jiū liǎo zhè cì shī bài de yuán yīn。 xiǎn rán， guān jiàn wèn tí hái shì zài yú shuǐ liàng bù zú。 tā xiǎng： jīng jiāo hé liú zhōng shuǐ liàng zuì dà de shì nà tiáo hún hé， wèishénme bù lì yòng hún hé de hé shuǐ ní？ 3 nián yǐ hòu， jiù zài tā cóng xī xià huí lái yǐ hòu de nà yī nián， tā tí chū liǎo kāipì shuǐ yuán de dì 'èr gè fāng 'àn。 tā rèn wéi kě yǐ lì yòng jīn rén guò qù kāi de hé dào， zhǐ yào zài yùn hé shàng duàn kāi yī dào fēn shuǐ hé， yǐn huí hún hé zhōng qù； dāng hún hé hé shuǐ bào zhǎng 'ér wēi jí yùn hé shí， jiù kāi fàng fēn shuǐ hé zhá kǒu， yǐ jiǎn shǎo jìn rù yùn hé xià yóu de shuǐ liàng， jiě chú duì jīng chéng de wēi xié。 zhè suàn dé shì gè yī shí yòu xiào de bàn fǎ。 suǒ yǐ shuō“ yī shí yòu xiào”， nà shì yīn wéi zhè lǐ hái yòu gè ní shā yū jī wèn tí， rì zǐ yī jiǔ hái shì yào chū chà zǐ de。 kàn lái， guō shǒu jìng yě kǎo lǜ dào liǎo zhè yī diǎn， suǒ yǐ tā bìng méi yòu zài yùn hé shàng jiàn lì zhá bà， yīn wéi zhá bà huì zǔ 'ài ní shā de chōng zǒu。 dàn shì jiē zhe yòu fā shēng liǎo yī gè tā suǒ gū jì bù zú de wèn tí。 yuán lái cóng dà dū dào tōng zhōu zhè duàn yùn hé de hé dào， suī bù rú dà dū yǐ shàng yī duàn nà yàng dǒu jùn， dàn nà pō dù què réng rán shì xiāng dāng dà de。 hé dào pō dù dà， shuǐ liú jiù hěn jí， méi yòu shuǐ zhá de kòng zhì， jù dà de liáng chuán zì rán wú fǎ nì liú 'ér shàng。 jiēguǒ， zhè tiáo yùn hé zài 1276 nián kāi chéng yǐ hòu， zhǐ néng duì liǎng 'àn de nóng tián guàn gài yǐ jí cóng xī shān kǎn qǔ mù cái de shùn liú xià sòng， qǐ xiāng dāng de zuò yòng； zhì yú duì dà dū yùn liáng， hái shì wú jì yú shì。
liǎng cì gōng chéng dōuméi yòu dá dào yù qī de xiào guǒ。 guō shǒu jìng bìng méi yòu huī xīn， què gēngshēn rù xì zhì dì fēn xī liǎo liǎng cì shī bài de yuán yīn。 tā rèn shí dào guò qù de shè jì sī xiǎng dài yòu pō dà de piàn miàn xìng， jīn hòu de jìhuà bì xū bǎ shuǐ liàng、 ní shā jí hé dào pō dù děng zhǒng zhǒng yīn sù jié hé qǐ lái， zuò yī gè tōng pán de kǎo lǜ。 zài yǐ hòu de jǐ nián zhōng， tā zǎi xì dì kān cè liǎo dà dū chéng sì jiāo de shuǐ wén qíng kuàng hé dì shì qǐ fú。 zhǐ shì hòu lái tā bèi diào qù xiū lì， cái bǎ yùn hé gōng chéng de guī huá gē liǎo xià lái。
1291 nián（ zhì yuán 'èr shí bā nián）， yòu rén jiàn yì lì yòng luán hé、 hún hé zuò wéi xiàng shàng yóu dì qū yùn liáng de hé dào。 yuán shì zǔ yī shí bù néng jué duàn， jiù wěi pài zhèng zài tài shǐ lìng rèn shàng de guō shǒu jìng qù shí dì kān chá， zài dìng kě fǒu。 guō shǒu jìng tàn cè dào zhōng tú jiù fā jué zhè xiē jiàn yì dōushì bùqiè shí jì de。 tā chéng zhe bào gào diào chá jiēguǒ de jī huì， tóng shí xiàng zhèng fǔ tí chū liǎo xǔ duō xīn jiàn yì。 tā zhè xǔ duō jiàn yì zhōng de dì yī tiáo jiù shì dà dū yùn liáng hé de xīn fāng 'àn。
zhè gè jīng guò shí dì kān cè、 zài sān yán jiū 'ér tí chū de xīn fāng 'àn， réng rán lì yòng yǐ qián tā nà gè shì xíng fāng 'àn zhōng záo chéng de hé dào， dàn shì yào jìn yī bù kuò chōng shuǐ yuán。 kuò chōng de bàn fǎ shì bǎ chāng píng dì fāng shén shān（ jīn fèng huáng shān） jiǎo xià de bái fú quán shuǐ yǐn rù wèng shān bó， bìng qiě ràng zhè tiáo yǐn shuǐ hé zài yán tú lán jié suǒ yòu yuán lái cóng xī shān dōng liú rù shā hé、 qīng hé de quán shuǐ， huì hé zài yī qǐ， gǔn gǔn 'ér xià。 zhè yàng yī lái， yùn hé shuǐ liàng kě yǐ dà wéi zēng jiā。 zhè xiē quán shuǐ yòu dōushì qīng quán， ní shā hěn shǎo， zài yùn hé xià yóu kě yǐ háo wú gù lǜ dì jiàn lì yī xì liè kòng zhì gè duàn shuǐ wèi de zhá mén， yǐ biàn liáng chuán píng wěn shàng shǐ。
zhè shì gè shí fēn zhōu mì de jìhuà。 yuán shì zǔ duì tā jí wéi zhòng shì， xià lìng zhòng shè dū shuǐ jiān， mìng guō shǒu jìng jiān zhí lǐng dǎo， bìng qiě diào dòng jǐ wàn jūn mín， zài 1292 nián（ zhì yuán 'èr shí jiǔ nián） chūn tiān， kè rì dòng gōng。
zhè tiáo cóng shén shān dào tōng zhōu gāolí zhuāng， quán cháng 160 duō huá lǐ de yùn hé， lián tóng quán bù zhá bà gōng chéng zài nèi， zhǐ yòng liǎo yī nián bàn de shí jiān， dào 1293 nián qiū tiān jiù quán bù wán gōng liǎo。 dāng shí， zhè tiáo yùn hé qǐ míng jiào tōng huì hé。 cóng cǐ yǐ hòu， chuán bó kě yǐ yī zhí shǐ jìn dà dū chéng zhōng。 nà shí dà dū chéng lǐ zuò wéi zhōng diǎn mǎ tóu de jī shuǐ tán（ jīn cǐ tán hái zài， zhǐ shì yǐ jīng yū suō chéng yī gè xiǎo chí tán liǎo） shàng， nán fāng lái de liáng chuán yún jí， rè nào fēi cháng。 zhè yàng， fēi dàn jiě jué liǎo yùn liáng wèn tí， ér qiě hái cù jìn liǎo nán huò běi xiāo， jìn yī bù fán róng liǎo dà dū chéng de jīng jì。
cóng kē xué chéng jiù shàng lái jiǎng， zhè cì yùn hé gōng chéng de zuì tū chū zhī diǎn shì zài yú cóng shén shān dào wèng shān bó zhè yī duàn yǐn shuǐ hé dào de lù xiàn xuǎn zé。
cóng shén shān dào dà dū chéng de zhí xiàn jù lí shì 60 duō huá lǐ。 bái fú quán fā yuán dì de hǎi bá yuē 60 mǐ， gāo chū dà dū chéng xī běi jiǎo yī dài zuì gāo chù yuē 10 mǐ。 kàn qǐ lái， sì hū wán quán kě yǐ yán zhe zhè tiáo zuì duǎn de zhí xiàn lù jìng bǎ shuǐ yǐn lái。 dàn shí jì shàng zhè tiáo zhí xiàn suǒ jīng dì qū de dì xíng bù shì zhú jiàn xià jiàng de。 yóu shā hé hé qīng hé zào chéng de hé gǔ dì dài， hǎi bá dōuzài 50 mǐ yǐ xià， shèn zhì bù dào 45 mǐ， bǐ dà dū chéng xī běi dì dài de dì shì dū dī。 rú guǒ yǐn shuǐ xiàn lù qǔ zhí xiàn nán xià， quán shuǐ shì bì dū jiāng shùn zhe hé gǔ dì dài yī xiè dōng liú， wú fǎ guī rù yùn hé。 guō shǒu jìng kàn dào zhè yī diǎn， suǒ yǐ tā suǒ xuǎn dìng de xiàn lù jiù bù shì zhí tōng jīng dū de。 tā xiān bǎ bái fú quán shuǐ bèi lí zhe dōng nán de dà dū yǐn xiàng xī qù， zhí tōng xī shān shān lù， rán hòu shùn zhe píng xíng shān lù de lù xiàn， yǐn wǎng nán lái。 zhè yàng， bù dàn bǎo chí liǎo hé dào pō dù zhú jiàn xià jiàng de qū shì， ér qiě kě yǐ shùn lì dì jié lán、 huì hé cóng xī shān dōng liú de zhòng duō quán shuǐ。 cóng hòu lái tōng háng de shì shí zhèng míng， shěqì nà tiáo zhí xiàn， cǎi qǔ zhè tiáo yū huí xī shān xià de xiàn lù， què shì shí fēn hé lǐ de。 yào zhī dào， zài 60 duō huá lǐ cháng de lù chéng shàng， jǐn jǐn jǐ mǐ de gāo dī qǐ fú， nà shí zài shì fēi cháng wēi xiǎo， bù shì rén yǎn suǒ néng zhí jiē kàn chū de。 cóng zhè qǔshě zhī jiān， kě yǐ kàn chū guō shǒu jìng duì dà dū chéng hé tā sì zhōu dì qū de dì xíng cèliáng， shì xià guò hěn shēn de gōng fū de。
tōng huì hé kāi tōng yǐ hòu， guō shǒu jìng yī zhí jiān rèn tiān wén hé shuǐ lì liǎng fāng miàn de lǐng dǎo gōng zuò。
1294 nián， tā shēng zhī tài shǐ yuàn shì。 dàn shì guān yú shuǐ lì fāng miàn de gōng zuò， dāng shí zhèng fǔ réng jīng cháng yào zhēng xún tā de yì jiàn。
1298 nián（ yuán chéng zōng dà dé 'èr nián）， zhèng fǔ jué dìng zài shàng dū fù jìn kāi yī dào qú， yuán chéng zōng zhào guō shǒu jìng qù shāng yì。 guō shǒu jìng jiù qù dāng dì chá kān liǎo dì xíng， liǎo jiě liǎo yǔ liàng qíng kuàng， fā xiàn zhè tiáo hé dào jìn shān， suǒ jīng dì qū de nián yǔ liàng suī bù duō， què hěn jí zhōng， dà yǔ lián rì de shí hòu shān hóng fēi cháng xiōng měng。 tā rèn wéi， zòng rán hé dào píng shí de liú liàng bù dà， hé dào běn shēn yě yī dìng yào kuān dá 50～ 70 bù。 dāng shí zhù guǎn qí shì de guān yuán mù guāng duǎn qiǎn， rèn wéi guō shǒu jìng bǎ yǔ jì de liú liàng gū jì dé tài dà， chǔlǐ zhè shì tài xiǎo xīn liǎo， jìng bǎ guō shǒu jìng suǒ dìng de kuān dù xiāo jiǎn liǎo 1／ 3。 hé qú kāi tōng de xià yī nián， yī dào dà yǔ shí jié， shān hóng shùn hé zhí chōng xià lái， hé shēn xiá zhǎi， róng nà bù xià hóng shuǐ， liǎng 'àn fàn làn chéng zāi， piào méi liǎo rén、 chù、 péng zhàng bù jì qí shù， jīhū chōng huǐ liǎo yuán chéng zōng de xíng gōng。 yuán chéng zōng bèi pò běi qiān bì shuǐ shí， xiǎng qǐ liǎo guō shǒu jìng qù nián de yù yán， bù yóu dé duì zuǒ yòu tàn dào：“ guō tài shǐ zhēn shì shén rén nà。 kě xī méi yòu tīng tā de huà！”
cóng cǐ yǐ hòu， guō shǒu jìng de shēng wàng gèng jiā gāo liǎo。 1303 nián， yuán chéng zōng xià zhào， shuō fán shì nián mǎn 70 suì de guān yuán dōukě yǐ tuì xiū， dú yòu guō shǒu jìng ， yīn wéi cháo tíng hái yòu xǔ duō gōng zuò dōuyào yǐ kào tā， bù zhǔn tā tuì xiū。
yuán chéng zōng zhī hòu， yuán cháo zhèng quán xùn sù fǔ xiǔ， tǒng zhì jí tuán nèi bù dǒu zhēng rì yì jù liè， shēng huó shàng qióng shē jí yù， huāng táng dào jí diǎn， bǎ yuán shì zǔ shí dài gǔ lì nóng sāng de zhè diǎn jī jí yīn sù pāo qì jìng jìn liǎo。 zài zhè zhǒng qíng kuàng xià， guō shǒu jìng de chuàng zào huó dòng zì rán yě shòu dào jí dà de xiàn zhì。 tóng tā dāng shí bù duàn tí gāo de míng wàng xiāng duì zhào， tā wǎn nián de chuàng zào huó dòng bù miǎn tài chén jì liǎo。 chú liǎo zài 1298 nián jiàn zào liǎo yī jià tiān wén yí qì héng héng líng tái shuǐ hún yǐ wài， jiù zài méi yòu bié de zhòng dà chuàng zhì hé xiǎn zhù biǎo xiàn liǎo。
kě yǐ shè xiǎng， rú guǒ tā wǎn nián néng gòu yòu jiào hǎo de shè huì zhèng zhì tiáo jiàn， kě néng hái yòu gèng dà de gòng xiàn li。
1316 nián（ yuán rén zōng yán yòu sān nián）， wéi zǔ guó de kē xué shì yè xīn láo liǎo 60 duō nián de guō shǒu jìng qù shì liǎo， xiǎng nián 86 suì。
wèile jì niàn tā， mù qián xíng tái shì zuì zhù yào de yī tiáo jiē dào mìng míng wéi“ guō shǒu jìng dà jiē”。
wéi jì niàn guō shǒu jìng de gōng jì， rén men jiāng yuè qiú bèi miàn de yī huán xíng shān mìng míng wéi“ guō shǒu jìng huán xíng shān”， jiāng xiǎo xíng xīng 2012 mìng míng wéi“ guō shǒu jìng xiǎo xíng xīng”。 |
|
wǒ guó yuán cháo dà kē xué jiā guō shǒu jìng shēng yú 1231 nián（ yuán tài zōng sān nián、 jīn 'āi zōng zhèng dà bā nián）。 jiā xiāng zài jīn hé běi shěng xíng tái xiàn。
xíng tái dì fāng běn lái shǔ sòng cháo， 1128 nián（ sòng gāo zōng jiàn yán 'èr nián） bèi jīn cháo duó qù， dào 1220 nián（ jīn xuān zōng xīng dìng sì nián） yòu wéi hòu lái jiàn lì yuán cháo de měnggǔ guì zú zhàn lǐng。 suǒ yǐ guō shǒu jìng shì zài yuán cháo tǒng zhì shí qī chū shēng de。 hòu lái yuán cháo zài 1234 nián miè jīn， dào 1279 nián yòu miè liǎo sòng， tǒng yī zhōng guó， guō shǒu jìng yě zhú jiàn chéngzhǎng wéi yī wèi jié chū de kē xué jiā。
zǎo xiē shí hòu， jīn cháo běi biān de měnggǔ rén hái guò zhe yóu mù de shēng huó， chù zài nú lì shè huì jiē duàn。 nà shí tā men zài jīn cháo běi fāng yī dài sāo rǎo， jìn xíng de zhàn zhēng jù yòu jí dà de lüè duó xìng hé pò huài xìng。 dāng dì de nóng tián shuǐ lì zāo dào liǎo yán zhòng de pò huài， rén kǒu dà liàng jiǎn shǎo， shēng chǎn jí jù xià jiàng。 zhè zhǒng zhuàng kuàng duì yú yuán cháo de jiàn lì tǒng zhì shì shí fēn bù lì de。 yǐ yuán shì zǔ wéi shǒu de měnggǔ tǒng zhì jí tuán jué chá liǎo zhè yī diǎn， yú shì zài huá běi dì qū fēng jiàn shì lì dài biǎo rén wù de zhī chí xià， zhú bù jìn xíng liǎo yī xiē gǎi gé， gǎi biàn liǎo yī xiē yě mán de shā lüè fāng shì， shí xíng liǎo yī xiē gǔ lì nóng sāng zēng chǎn de cuò shī。 yīn cǐ， zài yuán shì zǔ de shí dài， huá běi yī dài de nóng yè shēng chǎn cái zhú jiàn huī fù qǐ lái。 nóng yè shēng chǎn bì xū shì yìng tiān shí， nóng tián pái guàn xū yào shuǐ lì jiàn shè， yú shì duì tiān wén lì fǎ hé shuǐ lì gōng chéng de yán jiū， jiù chéng wéi pò qiē de yào qiú。 tóng shí， guó jiā tǒng yī liǎo， zhōng wài jiāo tōng fàn wéi bǐ yǐ qián kuò dà liǎo， gèng gěi kē xué jì shù de fā zhǎn tí gōng liǎo xīn de yīn sù。 yīn cǐ， yuán cháo de tiān wén xué hé shuǐ lì xué， zài jīn、 sòng liǎng cháo de jī chǔ shàng， yòu liǎo jìn yī bù de fā zhǎn。 guō shǒu jìng zhèng shì zài zhè gè shí qī， zài zhè liǎng mén kē xué fāng miàn zuò chū liǎo xǔ duō gòng xiàn。
guō shǒu jìng fù qīn de míng zì， cóng xiàn yòu de lì shǐ jìzǎi zhōng yǐ chá bù chū lái。 tā de zǔ fù dǎo hái liú xià míng zì， jiào guō róng。 guō róng shì jīn yuán zhī jì yī wèi pō yòu míng wàng de xué zhě。 tā jīng tōng wǔ jīng， shú zhī tiān wén、 suàn xué， shàn cháng shuǐ lì jì shù。 guō shǒu jìng jiù shì zài tā zǔ fù de jiào yǎng xià chéngzhǎng qǐ lái de。
lǎo zǔ fù yī miàn jiào guō shǒu jìng dú shū， yī miàn yě lǐng zhe tā qù guān chá zì rán xiàn xiàng， tǐ yàn shí jì shēng huó。 guō shǒu jìng zì xiǎo jiù xǐ huān zì jǐ dòng shǒu zhì zuò gè zhǒng qì jù。 yòu rén shuō tā shì“ shēng lái jiù yòu qí tè de bǐng xìng， cóng xiǎo bù tān wán shuǎ”。 qí shí， yóu yú tā bǎ xīn sī yòng dào zhì zuò qì jù shàng， suǒ yǐ jiù bù xiǎng wán shuǎ liǎo。
guō shǒu jìng zài shí wǔ liù suì de shí hòu jiù xiǎn lù chū liǎo kē xué cái néng。 nà shí tā dé dào liǎo yī fú“ lián huā lòu tú”。 tā duì tú yàng zuò liǎo jīng xì de yán jiū， jū rán mō qīng liǎo zhì zuò fāng fǎ。
lián huā lòu shì yī zhǒng jì shí qì， shì běi sòng kē xué jiā yàn sù zài gǔ dài lòu hú de jī chǔ shàng gǎi jìn chuàng zhì de。 zhè qì jù yóu hǎo jǐ gè bù fēn pèi zhì 'ér chéng。 shàng miàn yòu jǐ gè lòu shuǐ de shuǐ hú。 zhè jǐ gè shuǐ hú de shuǐ miàn gāo dù pèi zhì dé jīng cháng bù biàn。 shuǐ miàn gāo dù bù biàn， wǎng xià lòu shuǐ de sù dù yě jiù bǎo chí jūn yún。 shuǐ liú sù dù bǎo chí jūn yún liǎo， nà jiù zài yī dìng shí jiān nèi lòu xià de shuǐ liàng yī dìng bù biàn， bù huì hū duō hū shǎo。 zhè yàng， jiù kě yǐ cóng lòu xià de shuǐ liàng zhǐ shì chū shí jiān lái liǎo。 yàn sù liú xià de lián huā lòu tú， jiù huà zhe zhè yàng de yī zhěng tào qì jù。
pèi zhì zhè tào qì jù de yuán lǐ bù hěn qiǎn xiǎn。 yàn sù suǒ huà de tú， gòu zào yě bù hěn jiǎn dān。 jǐn jǐn yǐ jù yī fú tú jiù xiǎng zhǎng wò lián huā lòu de zhì zào fāng fǎ hé yuán lǐ， duì yī bān chéng nián xué zhě lái shuō yě hái bù shì yī jiàn róng yì de shì qíng。 nián jì cái shí jǐ suì de guō shǒu jìng jū rán bǎ tā nòng dé yī qīng 'èr chǔ， zhè jiù zú yǐ zhèng míng guō shǒu jìng què shì yī gè néng gòu kè kǔ zuānyán de shàonián。
zài xíng tái xiàn de běi jiāo， yòu yī zuò shí qiáo。 jīn yuán zhàn zhēng de shí hòu， zhè zuò qiáo bèi pò huài liǎo， qiáo shēn xiàn zài ní nào lǐ。 rì zǐ yī jiǔ， jìng méi yòu rén shuō dé qīng tā de suǒ zài liǎo。 guō shǒu jìng chá kān liǎo hé dào shàng xià yóu de dì xíng， duì jiù qiáo jī jiù yòu liǎo yī gè gū jì。 gēn jù tā de zhǐ diǎn， jū rán yī xià zǐ jiù wā chū liǎo zhè jiǔ bèi mái méi de qiáo jī。 zhè jiàn shì yǐn qǐ liǎo hěn duō rén de jīng yà。 shí qiáo xiū fù hòu， dāng shí yī wèi yòu míng de wén xué jiā yuán hǎo wèn hái tè yì wèicǐ xiě guò yī piān bēi wén。 zhè shí hòu， nián qīng de guō shǒu jìng yǐ jīng néng duì dì lǐ xiàn xiàng zuò pō wéi xì zhì de guān chá liǎo。 nà yī nián， tā gāng gāng 20 suì。
guō róng wèile ràng tā sūn 'ér kāi kuò yǎn jiè， dé dào shēn zào， céng bǎ guō shǒu jìng sòng dào zì jǐ de tóng xiāng lǎo yǒu liú bǐng zhōng mén xià qù xué xí。 liú bǐng zhōng jīng tōng jīng xué hé tiān wén xué。 dāng shí tā wéi fù qīn shǒu sàng， zài zhāng yòu dú shū。 guō shǒu jìng zài tā nà 'ér dé dào liǎo hěn dà de jiào yì。 gèng zhòng yào de shì， guō shǒu jìng zài tā nà 'ér jié shí liǎo yī wèi hǎo péng yǒu wáng xún。 wáng xún bǐ guō shǒu jìng xiǎo sì wǔ suì， hòu lái yě shì yī wèi jié chū de shù xué jiā hé tiān wén xué jiā。 zhè yī duì hǎo péng yǒu hòu lái zài tiān wén lì fǎ gōng zuò zhōng qīn mì hé zuò， zuò chū liǎo zhuó yuè de gòng xiàn。 |
xiū shuǐ lì xiǎn shēn shǒu |
guō shǒu jìng zài liú bǐng zhōng mén xià xué xí de shí jiān bù cháng。 1251 nián， liú bǐng zhōng bèi yuán shì zǔ hū bì liè zhào jìn jīng chéng qù liǎo。 liú bǐng zhōng lí kāi xíng tái zhī hòu， guō shǒu jìng de xíng zōng rú hé， shǐ shū shàng méi yòu míng bái de jìzǎi。 zhǐ zhī dào hòu lái liú bǐng zhōng bǎ tā jiè shào gěi liǎo zì jǐ de lǎo tóng xué zhāng wén qiān。 1260 nián， zhāng wén qiān dào dà míng lù（ tā hé běi shěng dà míng xiàn yī dài） děng dì zuò xuān fǔ sī de zhǎngguān， guō shǒu jìng yě gēn zhe tā yī qǐ qù liǎo。 zài nà 'ér， tā bǎ shàonián shí dài shì zuò guò de lián huā lòu zhù liǎo yī tào zhèng guī de tóng qì， liú gěi dì fāng shàng shǐ yòng。 hòu lái， yuán cháo zhèng fǔ lǐ de tiān wén tái yě cǎi yòng liǎo zhè zhǒng qì jù。
guō shǒu jìng gēn zhe zhāng wén qiān dào gè chù kān cè dì xíng， chóuhuà shuǐ lì fāng 'àn， bìng bāng zhù zuò xiē shí jì gōng zuò。 jǐ nián zhī jiān， guō shǒu jìng de kē xué zhī shí hé jì shù jīng yàn gèng fēng fù liǎo。 zhāng wén qiān kàn dào guō shǒu jìng yǐ jīng jiàn qū chéng shú， jiù zài 1262 nián， bǎ tā tuī jiàn gěi yuán shì zǔ hū bì liè， shuō tā shú xī shuǐ lì， cōng míng guò rén。 yuán shì zǔ jiù zài dāng shí xīn jiàn de jīng chéng shàng dū（ jīn nèimēng gǔ duō lún fù jìn） zhào jiàn liǎo guō shǒu jìng 。
guō shǒu jìng chū jiàn yuán shì zǔ， jiù dāng miàn tí chū liǎo liù tiáo shuǐ lì jiàn yì。 dì yī tiáo jiàn yì xiū fù cóng dāng shí de zhōng dū（ jīn běi jīng） dào tōng zhōu（ jīn tōng xiàn） de cáo yùn hé dào； dì 'èr dì sān tiáo shì guān yú tā zì jǐ jiā xiāng yòu dì fāng chéng shì yòng shuǐ hé guàn gài qú dào de jiàn yì； dì sì tiáo shì guān yú cí zhōu（ jīn hé běi cí xiàn）、 hán dān yī dài de shuǐ lì jiàn yì de yì jiàn； dì wǔ dì liù tiáo shì guān yú zhōng yuán dì dài（ jīn hé nán shěng jìng nèi） qìn hé hé shuǐ de hé lǐ lì yòng hé huáng hé běi 'àn qú dào jiàn shè de jiàn yì。 zhè liù tiáo dōushì jīng guò zǎi xì chá kān hòu tí chū lái de qièshí de jìhuà， duì yú jīng yóu lù xiàn、 shòu yì miàn jī děng xiàng dōushuō dé qīng qīng chǔ chǔ。 yuán shì zǔ rèn wéi guō shǒu jìng de jiàn yì hěn yòu dào lǐ， dāng xià jiù rèn mìng tā wéi tí jǔ zhū lù hé qú zhǎng guǎn gè dì hé qú de zhěng xiū hé guǎn lǐ děng gōng zuò， xià yī nián yòu shēng tā wéi yín fú fù hé qú shǐ。
1264 nián（ yuán shì zǔ zhì yuán yuán nián） zhāng wén qiān bèi pài wǎng xī xià（ jīn gān sù、 níng xià jí nèimēng gǔ xī bù yī dài） qù xún chá。 nà lǐ yán zhe huáng hé liǎng 'àn zǎo yǐ xiū zhù liǎo bù shǎo shuǐ qú。 níng xià dì fāng（ jīn yín chuān yī dài） de hàn yán、 táng lái liǎng qú dōushì cháng dá jǐ bǎi lǐ de gǔ qú， fēn qú zòng héng， guàn gài tián dì de miàn jī hěn dà， shì xī běi zhòng yào de nóng yè jī dì zhī yī。 dāng nián chéng jí sī hàn zhēng fú xī xià de shí hòu， bù zhī dào bǎo hù nóng yè shēng chǎn， bīng mǎ dào dá de dì fāng， shuǐ zhá shuǐ bà dōubèi huǐ huài， qú dào dōubèi tiánsāi。 zhè zhǒng qíng kuàng， zhāng wén qiān dāng rán shì zhī dào de。 tā xún chá xī xià， yī fāng miàn yào zhěng dùn dì fāng xíng zhèng， lìng yī fāng miàn yě xiǎng zhòng xīng shuǐ lì， huī fù nóng yè shēng chǎn。 suǒ yǐ tā dài liǎo shàn cháng shuǐ lì de guō shǒu jìng tóng xíng。
guō shǒu jìng dào liǎo nà lǐ， lì jí zhuóshǒu zhěng dùn。 yòu de dì fāng shū tōng jiù qú， yòu de dì fāng kāipì xīn qú， yòu chóngxīn xiū jiàn qǐ xǔ duō shuǐ zhá、 shuǐ bà。 dāng dì rén mín jiǔ hàn wàng shuǐ， duì zhè yàng jù yòu qièshēn lì hài guān xì de dà shì zì rán jìn lì zhī chí。 yóu yú dà jiā dòng shǒu， zhè xiē gōng chéng jìng rán zài jǐ gè yuè zhī nèi jiù wán gōng liǎo。 kāi zhá de nà yī tiān， rén men wàng zhe nà gǔn gǔn cháng liú de qú shuǐ， xīn lǐ yòu duō me xǐ yuè 'ā。
xiū wán liǎo qú， guō shǒu jìng jiù lí kāi liǎo xī xià。 zài hái jīng zhī qián， tā céng jīng nì liú 'ér shàng， tàn xún huáng hé de fā yuán dì。 yǐ wǎng shǐ shū shàng suī yě yòu xiē hé yuán tàn xiǎn de jìzǎi， dàn dōushì xiē jiāng jūn、 shǐ chén men lù guò zhè gè dì qū， shùn biàn chá tàn， xiě xià de yī xiē jì shù， bìng bù shì tè yì jìn xíng de kē xué kǎo chá jiēguǒ。 yòu xiē jìzǎi zhǐ shì cóng chuán wén dé lái， hái bù miǎn shī shí。 yǐ kē xué kǎo chá wéi mùdì， zhuān chéng lái tàn qiú huáng hé zhēn yuán de， yào tuī guō shǒu jìng shì dì yī gè rén。 hěn kě xī， guō shǒu jìng tàn chá hé yuán de jiēguǒ méi yòu jìzǎi liú chuán xià lái。 hòu lái dào liǎo 1280 nián， yòu yòu yī wèi tàn xiǎn jiā dū shí fèng yuán shì zǔ zhī mìng zhuān chéng qián qù kǎo chá hé yuán。 zhè cì tàn suǒ de jīng guò jì lù zài yī bù《 hé yuán jì》 de zhuān zhù lǐ， qí zhōng yòu zhe bù shǎo yòu jià zhí de jiēguǒ。 háo wú yí wèn， zuò wéi xiān qū de guō shǒu jìng kǎo chá duì yú dū shí shì yòu xiāng dāng yǐng xiǎng de。
1265 nián， guō shǒu jìng huí dào liǎo shàng dū。 tóng nián bèi rèn mìng wéi dū shuǐ shǎo jiān， xié zhù dū shuǐ jiān zhǎng guǎn hé qú、 dī fáng、 qiáo liáng、 zhá bà děng de xiū zhì gōng chéng。 1271 nián shēng rèn dū shuǐ jiān。 1276 nián dū shuǐ jiān bìng rù gōng bù， tā bèi rèn wéi gōng bù láng zhōng。 |
|
yuán cháo chū nián yán yòng dāng nián jīn cháo de“ chóngxiū dà míng lì”。 zhè gè lì fǎ shì 1180 nián（ jīn shì zōng dà dìng 'èr shí nián） xiū zhèng bān xíng de。 jǐ shí nián yǐ lái， wù chā jī lěi rì jiàn xiǎn zhù， fā shēng guò hǎo jǐ cì yù tuī yǔ shí jì xiàn xiàng bù fú de shì。 zài yī cì chóngxīn xiū gǎi shì pò qiē xū yào de shì liǎo。
1276 nián（ zhì yuán 'èr shí nián）， yuán jūn gōng xià liǎo nán sòng shǒu dū lín 'ān（ jīn zhè jiāng háng zhōu）， quán guó tǒng yī yǐ chéng dìng jú。 jiù zài zhè yī nián， yuán shì zǔ qiān dū dà dū， bìng qiě cǎi nà yǐ sǐ dà chén liú bǐng zhōng de jiàn yì， jué dìng gǎi dìng jiù lì， bān xíng yuán cháo zì jǐ de lì fǎ。 yú shì， yuán zhèng fǔ xià lìng zài xīn de jīng chéng lǐ zǔ zhì lì jú， diào dòng liǎo quán guó gè dì de tiān wén xué zhě， lìng xiū xīn lì。
zhè jiàn gōng zuò míng yì shàng yǐ zhāng wén qiān wéi shǒu nǎo， dàn shí jì fù zé lì jú shì wù hé jù tǐ biān suàn gōng zuò de shì jīng tōng tiān wén、 shù xué de wáng xún。
dāng shí， wáng xún jiù xiǎng dào liǎo lǎo tóng xué guō shǒu jìng 。 suī rán guō shǒu jìng dān rèn de guān zhí yī zhí shì zài shuǐ lì bù mén， dàn tā de cháng yú zhì qì hé tōng xiǎo tiān wén， shì wáng xún hěn zǎo jiù zhī dào de。 yīn cǐ， guō shǒu jìng jiù yóu wáng xún de tuī jiàn， cān jiā xiū lì， fèng mìng zhì zào yí qì， jìn xíng shí jì guān cè。 cóng cǐ， zài guō shǒu jìng de kē xué huó dòng shǐ shàng yòu jiē kāi liǎo xīn de yī zhāng， tā zài tiān wén xué lǐng yù lǐ fā huī liǎo gāo dù de cái néng。
guō shǒu jìng shǒu xiān jiǎn chá liǎo dà dū chéng lǐ tiān wén tái de yí qì zhuāng bèi。 zhè xiē yí qì dōushì jīn cháo de yí wù。 qí zhōng hún yí hái shì běi sòng shí dài de dōng xī， shì dāng nián jīn bīng gōng pò běi sòng de jīng chéng biàn jīng（ jīn hé nán kāi fēng） yǐ hòu， cóng nà lǐ bān yùn dào yàn jīng lái de。 dāng chū， dà gài yī gòng bān lái liǎo 3 jià hún yí。 yīn wéi biàn jīng de wěi dù hé yàn jīng xiāngchà yuē 4 dù duō， bù néng zhí jiē shǐ yòng。 jīn cháo de tiān wén guān céng jīng gǎi zhuāng liǎo qí zhōng de yī jià。 zhè jià gǎi zhuāng de yí qì zài yuán chū yě yǐ jīng huǐ huài liǎo。 guō shǒu jìng jiù bǎ yú xià de lìng yī jià jiā yǐ gǎi zào， zàn shí shǐ yòng。 lìng wài， tiān wén tái suǒ yòng de guī biǎo yě yīn nián shēn rì jiǔ 'ér biàn dé wāi xié bù zhèng。 guō shǒu jìng lì jí zhuóshǒu xiū lǐ， bǎ tā fú zhì dào zhǔn què de wèi zhì。
zhè xiē yí qì zhōng jiū shì tài gǔ lǎo liǎo， suī jīng xiū zhěng， dàn zài tiān wén guān cè bì xū rì yì jīng mì de yào qiú miàn qián， réng rán xiǎn dé bù xiāng shì yìng。 guō shǒu jìng bù dé bù chuàng zhì yī tào gèng jīng mì de yí qì， wéi gǎi lì gōng zuò diàn dìng jiān shí de jì shù jī chǔ。
gǔ dài zài lì fǎ zhì dìng gōng zuò zhōng suǒ yào qiú de tiān wén guān cè， zhù yào shì liǎng lèi。 yī lèi shì cè dìng 'èr shí sì jié qì， tè bié shì dōng zhì hé xià zhì díquè qiē shí kè； yòng de yí qì shì guī biǎo。 yī lèi shì cè dìng tiān tǐ zài tiān qiú shàng de wèi zhì， yìng yòng de zhù yào gōng jù shì hún yí。
guī biǎo zhōng de“ biǎo” shì yī gēn chuí zhí lì zài dì miàn de biāo gān huò shí zhù；“ guī” shì cóng biǎo de gēn jiǎo shàng yǐ shuǐ píng wèi zhì shēn xiàng běi fāng de yī tiáo shí bǎn。 měi dāng tài yáng zhuǎn dào zhèng nán fāng xiàng de shí hòu， biǎo yǐng jiù luò zài guī miàn shàng。 liàng chū biǎo yǐng de cháng dù， jiù kě yǐ tuī suàn chū dōng zhì、 xià zhì děng gè jié qì de shí kè。 biǎo yǐng zuì cháng de shí hòu， dōng zhì dào liǎo； biǎo yǐng zuì duǎn de shí hòu， xià zhì lái lín liǎo。 tā shì wǒ guó chuàng zhì zuì gǔ lǎo、 shǐ yòng zuì shú xī de yī zhǒng tiān wén yí qì。
zhè zhǒng yí qì kàn qǐ lái jí jiǎn dān， yòng qǐ lái què huì yù dào jǐ gè zhòng dà de kùn nán。
shǒu xiān shì biǎo yǐng biān yuán bìng bù qīng xī。 yīn yǐng yuè kào jìn biān yuán yuè dàn， dào dǐ shénme dì fāng cái shì yǐng zǐ de jìn tóu， zhè tiáo jiè xiàn hěn nán huàfēn qīng chǔ。 yǐng zǐ de biān jiè bù qīng， yǐng cháng jiù liàng bù zhǔn què。
shǐ yòng guī biǎo shí de dì 'èr gè nán tí jiù shì cèliáng yǐng cháng de jì shù bù gòu jīng mì。 gǔ dài liàng cháng dù de chǐ yī bān zhǐ néng liàng dào fēn， wǎng xià kě yǐ gū jì dào lí， jí shí fēn zhī yī fēn。 àn zhào qiān nián lái de chuán tǒng fāng fǎ， cè dìng dōng zhì shí biǎo yǐng de cháng， rú guǒ liàng cuò yī fēn， jiù zú yǐ shǐ 'àn bǐ lì tuī suàn chū lái de dōng zhì shí kè yòu yī gè huò bàn gè shí chén de chū rù。 zhè shì hěn dà de wù chā。
guō shǒu jìng hái yòu， jiù guī biǎo zhǐ néng guān cè rì yǐng。 xīng、 yuè de guāng ruò， jiù guī biǎo jiù bù néng guān cè xīng yǐng hé yuè yǐng。
duì zhè xiē kùn nán wèn tí， táng、 sòng yǐ lái de kē xué jiā men yǐ jīng zuò guò hěn duō nǔ lì， shǐ zhōng méi yòu hěn hǎo dì jiě jué。 xiàn zài， zhè xiē kùn nán yòu zhào yàng chū xiàn zài guō shǒu jìng de miàn qián liǎo。 zěn me bàn ní？ guō shǒu jìng shǒu xiān fēn xī liǎo zào chéng wù chā de yuán yīn， rán hòu zhēn duì gè gè yuán yīn， zhǎo chū kè fú kùn nán de bàn fǎ。
shǒu xiān， tā xiǎng fǎ bǎ guī biǎo de biǎo gān jiā gāo dào 5 bèi， yīn 'ér guān cè shí de biǎo yǐng yě jiā cháng dào 5 bèi。 biǎo yǐng jiā cháng liǎo， àn bǐ lì tuī suàn gè gè jié qì shí kè de wù chā jiù kě yǐ dà dà jiǎn shǎo。
qí cì， tā chuàng zào liǎo yī gè jiào zuò“ jǐng fú” de yí qì， shǐ zhào zài guī biǎo shàng de rì guāng tōng guò yī gè xiǎo kǒng， zài shè dào guī miàn， nà yīn yǐng de biān yuán jiù hěn qīng chǔ， kě yǐ liàng qǔ zhǔn què de yǐng cháng。
zài qí cì， tā hái chuàng zào liǎo yī gè jiào zuò“ kuī jǐ” de yí qì， shǐ guī biǎo zài xīng hé yuè de guāng zhào xià yě kě yǐ jìn xíng guān cè。
lìng wài， tā hái gǎi jìn liàng qǔ cháng dù de jì shù， shǐ yuán lái zhǐ néng zhí jiē liàng dào“ fēn” wèi de tí gāo dào néng gòu zhí jiē liàng dào“ lí” wèi， yuán lái zhǐ néng gū jì dào“ lí” wèi de tí gāo dào néng gòu gū jì dào“ háo” wèi。
guō shǒu jìng duì guī biǎo jìn xíng liǎo zhè yī xì liè de gǎi jìn， jiě jué liǎo yī xì liè de kùn nán wèn tí， tā de guān cè gōng zuò zì rán jiù néng bǐ qián rén zuòde gèng hǎo。
guō shǒu jìng de guī biǎo gǎi jìn gōng zuò dà gài wán chéng yú 1277 nián xià tiān。 zhè nián dōng tiān yǐ jīng kāi shǐ yòng tā lái cè rì yǐng。 yīn wéi guān cè de jí xū， zuì chū de gāo biǎo zhù shì mù zhì de， hòu lái cái gǎi yòng jīn shǔ zhù chéng。 kě xī zhè zuò biǎo zǎo yǐ huǐ miè， wǒ men xiàn zài wú fǎ kàn dào liǎo。 xìng 'ér xiàn zài hé nán shěng dēng fēng xiàn hái bǎo cún zhe yī zuò zhuān shí jié gòu de guān xīng tái， qí zhōng zhù yào bù fēn jiù shì guō shǒu jìng de guī biǎo。 zhè guī biǎo yǔ dà dū de guī biǎo yòu lüè yòu bù tóng， tā yīn dì zhì yí， jiù lì yòng zhè zuò gāo tái de yī biān zuò wéi biǎo， tái xià yòng 36 kuài jù shí pū chéng yī tiáo cháng 10 yú zhàng de guī miàn。 dāng dì rén mín gěi zhè guī biǎo qǐ liǎo yī gè hěn háo mài de míng chēng， jiào“ liàng tiān chǐ”。
guī biǎo de gǎi jìn zhǐ shì guō shǒu jìng kāi shǐ tiān wén gōng zuò de dì yī bù， yǐ hòu tā hái yòu gèng duō de chuàng zào fā míng ní！ xiàn zài jiù lái tán tán tā duì hún yí de gǎi jìn。
hún yí zhì chí zài gōng yuán qián dì 'èr shì jì jiù yǐ yóu wǒ guó tiān wén jiā fā míng liǎo， táng、 sòng yǐ lái lì dài dōuyòu fā zhǎn。 tā de jié gòu wán quán fǎng zhào zhe dāng shí de rén men xīn mù zhōng fǎn yìng chū lái de nà gè bù duàn zhuàndòng zhe de tiān tǐ yuán qiú。 zài zhè yuán qiú lǐ shì xǔ duō yīchóng tào zhe yī zhòng de yuán huán。 zhè xiē yuán huán yòu de kě yǐ zhuàndòng， yě yòu bù néng xuánzhuàn de。 zài zhè xiē chóngchóng dié dié de yuán huán zhōng jiān jiā zhe yī gēn xì cháng de guǎn zǐ， jiào zuò kuī guǎn。 bǎ zhè gēn xì guǎn miáo zhǔn mǒu gè xīng qiú， cóng nà xiē yuán huán shàng jiù kě yǐ tuī dìng zhè gè xīng qiú zài tiān kōng zhōng de wèi zhì。 yīn wéi zhè gè yí qì de wài xíng xiàng yī gè hún yuán de qiú， suǒ yǐ chēng wéi hún yí。 tā shì wǒ guó gǔ dài tiān wén yí qì zhōng yī jiàn shí fēn jié chū de chuàng zuò。 zài 'ōu zhōu， yào dào 16 shì jì zuǒ yòu， cái yòu yǔ wǒ guó běi sòng hún yí tóng yàng jīng xì de yí qì。
dàn shì， zhè zhǒng hún yí de jié gòu yě yòu hěn dà de quē diǎn。 yī gè qiú de kōng jiān shì hěn yòu xiàn de， zài zhè lǐ miàn dà dà xiǎo xiǎo 'ān zhuāng liǎo qī bā gè huán， yī huán tào yī huán， chóngchóng yǎn bì， bǎ xǔ duō tiān kōng qū yù dū zhē zhù liǎo， zhè jiù suō xiǎo liǎo yí qì de guān cè fàn wéi。 zhè shì dì yī gè dà quē diǎn。 lìng wài， yòu hǎo jǐ gè huán shàng dū yòu gè zì de kè dù， dú shù xì tǒng fēi cháng fù zá， guān cè zhě zài shǐ yòng shí yě yòu xǔ duō bù fāng biàn。 zhè shì dì 'èr gè dà quē diǎn。 guō shǒu jìng jiù zhēn duì zhè xiē quē diǎn zuò liǎo hěn dà de gǎi jìn。
guō shǒu jìng gǎi jìn hún yí de zhù yào xiǎng fǎ shì jiǎn huà jié gòu。 tā zhǔn bèi bǎ zhè xiē chóngchóng tào zhuāng de yuán huán shěng qù yī xiē， yǐ miǎn hù xiāng yǎn bì， zǔ 'ài guān cè。 nà shí hòu， shù xué zhōng yǐ fā míng liǎo qiú miàn sān jiǎo fǎ de jì suàn， yòu xiē xīng tǐ yùn xíng wèi zhì de dù shù kě yǐ cóng shù xué jì suàn qiú dé， bù bì yào zài zhè hún yí zhōng zhuāng shàng yuán huán lái zhí jiē guān cè。 zhè yàng， jiù shǐ dé guō shǒu jìng zài hún yí zhōng shěng qù yī xiē yuán huán de xiǎng fǎ yòu shí xiàn de kě néng。
guō shǒu jìng zhǐ bǎo liú liǎo hún yí zhōng zuì zhù yào zuì bì xū de liǎng gè yuán huán xì tǒng； bìng qiě bǎ qí zhōng de yī zǔ yuán huán xì tǒng fēn chū lái， gǎi chéng lìng yī gè dú lì de yí qì； bǎ qí tā xì tǒng de yuán huán wán quán qǔ xiāo。 zhè yàng jiù gēn běn gǎi biàn liǎo hún yí de jié gòu。 zài bǎ yuán lái zhào zài wài miàn zuò wéi gù dìng zhī jià yòng de nà xiē yuán huán quándōu chè chú， yòng yī duì wān gǒng xíng de zhù zǐ hé lìng wài sì tiáo zhù zǐ chéng tuō zhe liú zài zhè gè yí qì shàng de yī tào zhù yào yuán huán xì tǒng。 zhè yàng， yuán huán jiù sì miàn líng kōng， yī wú zhē lán liǎo。 zhè zhǒng jié gòu， bǐ qǐ yuán lái de hún yí lái， zhēn shì yòu shí yòng， yòu jiǎn dān， suǒ yǐ qǔ míng“ jiǎn yí”。 jiǎn yí de zhè zhǒng jié gòu， tóng xiàn dài chēng wéi“ tiān tú shì wàng yuǎn jìng” de gòu zào jī běn shàng shì yī zhì de。 zài 'ōu zhōu， xiàng zhè zhǒng jié gòu de cè tiān yí qì， yào dào 18 shì jì yǐ hòu cái kāi shǐ cóng yīng guó liú chuán kāi lái。
guō shǒu jìng jiǎn yí de kè dù fēn huá yě kōng qián jīng xì。 yǐ wǎng de yí qì yī bān zhǐ néng dú dào yī dù de 1／ 4， ér jiǎn yí què kě dú dào yī dù de 1／ 36， jīng mì dù yī xià zǐ tí gāo liǎo hěn duō。 zhè jià yí qì yī zhí dào qīng chū hái bǎo cún zhe， kě xī hòu lái bèi zài qīng cháo qīn tiān jiān zhōng rèn zhí de yī gè fǎ guó chuán jiào shì jì lǐ 'ān ná qù dāng fèi tóng xiāo huǐ liǎo。 xiàn zài zhǐ liú xià yī jià míng cháo zhèng tǒng nián jiān（ 1436～ 1449 nián） de fǎng zhì pǐn， bǎo cún zài nán jīng zǐ jīn shān tiān wén tái。
guō shǒu jìng yòng zhè jià jiǎn yí zuò liǎo xǔ duō jīng mì de guān cè， qí zhōng de liǎng xiàng guān cè duì xīn lì de biān suàn yòu zhòng dà de yì yì。
yī xiàng shì huáng dào hé chì dào de jiāo jiǎo de cè dìng。 chì dào shì zhǐ tiān qiú de chì dào。 dì qiú xuán kōng zài tiān qiú zhī nèi， shè xiǎng dì qiú chì dào miàn xiàng zhōu wéi shēn zhǎn chū qù， hé tiān qiú biān yuán xiāng gē， gē chéng yī gè dà yuán juàn， zhè yuán juàn jiù shì tiān qiú chì dào。 huáng dào jiù shì dì qiú rào tài yáng zuò gōng zhuǎn de guǐ dào píng miàn yán shēn chū qù， hé tiān qiú xiāng jiāo suǒ dé de dà yuán。 tiān qiú shàng huáng dào hé chì dào de jiāo jiǎo。 jiù shì dì qiú chì dào miàn hé dì qiú gōng zhuǎn guǐ dào miàn de jiāo jiǎo。 zhè shì yī gè tiān wén xué jī běn cháng shù。 zhè gè shù zhí cóng hàn cháo yǐ lái yī zhí rèn dìng shì 24°， 1000 duō nián lái shǐ zhōng méi yòu rén huái yí guò。 shí jì shàng zhè gè jiāo jiǎo nián nián zài bù duàn suō jiǎn， zhǐ shì měi nián suō jiǎn de shù zhí hěn xiǎo， zhǐ yòu bàn miǎo， duǎn qī jiān bù jué dé。 kě shì biàn huà suī xiǎo， jī lěi liǎo 1000 duō nián yě jiù huì xiǎn chū yǐng xiǎng lái de。 huáng、 chì dào jiāo jiǎo shù zhí de jīng què yǔ fǒu， duì qí tā jì suàn jiēguǒ de zhǔn què yǔ fǒu hěn yòu guān xì。 yīn cǐ， guō shǒu jìng shǒu xiān duì zhè yán yòng liǎo qiān nián de shù jù jìn xíng jiǎn chá。 guǒ rán， jīng tā shí jì cè dìng， dāng shí de huáng、 chì dào jiāo jiǎo zhǐ yòu 23°90′。 zhè gè shì yòng gǔ dài jiǎo dù zhì suàn chū de shù mù。 gǔ dài bǎ zhěng gè yuán zhōu fēn chéng 1365 dù， 1 dù fēn zuò 100 fēn， yòng zhè yàng de jì fǎ lái jì zhè gè jiǎo dù jiù shì 23°90′。 huàn chéng xiàn dài tōng yòng de 360° zhì， nà jiù shì 23°33′ 23″ .3。 gēn jù xiàn dài tiān wén xué lǐ lùn tuī suàn， dāng shí de zhè gè jiāo jiǎo shí jì yīnggāi shì 23°31′ 58″ .0。 guō shǒu jìng cèliáng de jiǎo dù shí jì hái yòu 1′ 25″ .3 de wù chā。 bù guò zhè yàng de guān cè， zài guō shǒu jìng dāng nián de shí dài lái jiǎng， nà yǐ shì nán néng kě guì de liǎo。
lìng yī xiàng guān cè jiù shì 'èrshíbāxiù jù dù de cè dìng。 wǒ guó gǔ guī dài zài cèliáng 'èrshíbāxiù gè gè xīng zuò de jù lí shí， cháng zài gè sù zhōng zhǐ dìng mǒu chù xīng wéi biāo zhì， zhè gè xīng chēng wéi“ jù xīng”。 yīn wéi yào yòng jù xīng zuò biāo zhì， suǒ yǐ jù xīng běn shēn de wèi zhì yī dìng yào dìng dé hěn jīng què。 cóng zhè yīxiǔ jù xīng dào xià yīxiǔ jù xīng zhī jiān de xiāng jù dù shù jiào“ jù dù”。 zhè jù dù kě yǐ jué dìng zhè liǎng gè jù xīng zhī jiān de xiāng duì wèi zhì。 èrshíbāxiù de jù dù， cóng hàn cháo dào běi sòng， yī gòng jìn xíng guò wǔ cì cè dìng。 tā men de jīng què dù shì zhú cì tí gāo de。 zuì hòu de cì zài sòng huī zōng chóng níng nián jiān（ 1102～ 1106 nián） jìn xíng de guān cè zhōng， zhè 'èr shí bā gè jù dù shù zhí de wù chā píng jūn wéi 0°.15， yě jiù shì 9′。 dào guō shǒu jìng shí， jīng tā cè dìng de shù jù， wù chā shù zhí de píng jūn zhǐ yòu 4′ .5， bǐ chóng níng nián jiān de nà yī cì jiàng dī liǎo yī bàn。 zhè yě shì yī gè hěn nán dé de chéng jì。
zài biān dìng xīn lì shí， guō shǒu jìng tí gōng liǎo bù shǎo jīng què de shù jù， zhè què shì xīn lì dé yǐ chéng gōng de yī gè zhòng yào yuán yīn。
zài gǎi lì guò chéng zhōng， guō shǒu jìng chuàng zào liǎo jìn 20 zhǒng yí qì hé gōng jù。 wǒ men zài jiè shào yī jiàn guō shǒu jìng dú chuàng de yí qì， lái kàn kàn tā de jì shù chéng jiù。
zhè jiàn yí qì shì yī gè tóng zhì de zhōng kōng de bàn qiú miàn， xíng zhuàng xiàng yī kǒu yǎng tiān fàng zhe de guō， míng jiào“ yǎng yí”。 bàn qiú de kǒu shàng kè zhe dōng xī nán běi de fāng xiàng， bàn qiú kǒu shàng yòng yī zòng yī héng de liǎng gēn gān zǐ jià zhe yī kuài xiǎo bǎn， bǎn shàng kāi yī gè xiǎo kǒng， kǒng de wèi zhì zhèng hǎo zài bàn qiú miàn de qiú xīn shàng。 tài yáng guāng tōng guò xiǎo kǒng， zài qiú miàn shàng tóu xià yī gè yuán xíng de xiàng， yìng zhào zài suǒ kè de xiàn gé wǎng shàng， lì kè kě dú chū tài yáng zài tiān qiú shàng de wèi zhì。 rén men kě yǐ bì miǎn yòng yǎn jīng bī shì nà guāng dù jí qiáng de tài yáng běn shēn， jiù kàn míng bái tài yáng de wèi zhì， zhè shì hěn qiǎo miào de。 gèng miào de shì， zài fā shēng rì shí shí， yǎng yí miàn shàng de rì xiàng yě xiāng yìng dì fā shēng kuī quē xiàn xiàng。 zhè yàng， cóng yǎng yí shàng kě yǐ zhí jiē guān cè chū rì shí de fāng xiàng， kuī quē bù fēn de duō shǎo， yǐ jí fā shēng gè zhǒng shí xiàng de shí kè děng děng。 suī rán yī sī lán tiān wén jiā zài gǔ shí hòu jiù yǐ jīng lì yòng rì guāng tōng guò xiǎo kǒng chéng xiàng de xiàn xiàng guān cè rì shí， dàn tā men zhǐ shì lì yòng yī kuài yòu dòng de bǎn zǐ lái guān cè rì miàn de kuī quē， bāng zhù cè dìng gè zhǒng shí xiàng de shí kè bà liǎo， hái méi yòu xiàng yǎng yí zhè yàng kě yǐ zhí jiē dú chū shù jù de yí qì。
wáng xún、 guō shǒu jìng děng tóng yī wèi ní bó 'ěr de jiàn zhù shī 'ā nǐ gē hé zuò， zài dà dū xīng jiàn liǎo yī zuò xīn de tiān wén tái， tái shàng jiù 'ān zhì zhe guō shǒu jìng suǒ chuàng zhì de nà xiē tiān wén yí qì。 tā shì dāng shí shì jiè shàng shè bèi zuì wán shàn de tiān wén tái zhī yī。
yóu yú guō shǒu jìng de jiàn yì， yuán shì zǔ pài liǎo 14 wèi tiān wén jiā， dào dāng shí guó nèi 26 gè dì diǎn（ dà dū bù suàn zài nèi）， jìn xíng jǐ xiàng zhòng yào de tiān wén guān cè。 zài qí zhōng de 6 gè dì diǎn， tè bié cè dìng liǎo xià zhì rì de biǎo yǐng cháng dù hé zhòu、 yè de shí jiān cháng dù。 zhè xiē guān cè de jiēguǒ， dū wéi biān zhì quán guó shì yòng de lì fǎ tí gōng liǎo kē xué de shù jù。 zhè yī cì tiān wén guān cè de guī mó zhī dà， zài shì jiè tiān wén xué shǐ shàng yě shì shǎo jiàn de。
jīng guò wáng xún、 guō shǒu jìng děng rén de jí tǐ nǔ lì， dào 1280 nián（ yuán shì zǔ zhì yuán shí qī nián） chūn tiān， yī bù xīn de lì fǎ xuān gào wán chéng。 àn zhào“ jìng shòu mín shí” de gǔ yǔ， qǔ míng“ shòu shí lì”。 tóng nián dōng tiān， zhèng shì bān fā liǎo gēn jù《 shòu shí lì》 tuī suàn chū lái de xià yī nián de rì lì。
hěn bù xìng，《 shòu shí lì》 bān xíng bù jiǔ， wáng xún jiù bìng shì liǎo。 nà shí hòu， yòu guān zhè bù xīn lì de xǔ duō suàn cǎo、 shù biǎo děngdōu hái shì yī duī cǎo gǎo， bù céng zhěng lǐ。 jǐ gè zhù yào de cān jiā biān lì gōng zuò de rén， tuì xiū de tuì xiū， sǐ de sǐ liǎo， yú shì zuì hòu de zhěng lǐ dìng gǎo gōng zuò quán bù luò dào guō shǒu jìng de jiān shàng。 tā yòu huā liǎo liǎng nián duō de shí jiān， bǎ shù jù、 suàn biǎo děng zhěng lǐ qīng chǔ， xiě chū dìng gǎo。 qí zhōng de yī bù fēn jiù shì《 yuán shǐ · lì zhì》 zhōng de《 shòu shí lì jīng》。
zài《 shòu shí lì》 lǐ， yòu xǔ duō gé xīn chuàng zào de chéng jì。 dì yī， fèi chú liǎo guò qù xǔ duō bù hé lǐ、 bù bì yào de jì suàn fāng fǎ， lì rú bì miǎn yòng hěn fù zá de fēn shù lái biǎo shì yī gè tiān wén shù jù de wěi shù bù fēn， gǎi yòng shí jìn xiǎo shù děng。 dì 'èr， chuàng lì liǎo jǐ zhǒng xīn de suàn fǎ， lì rú sān chā nèi chā nèi shì jí hé yú qiú miàn sān jiǎo fǎ de jì suàn gōng shì děng。 dì sān， zǒng jié liǎo qián rén de chéng guǒ， shǐ yòng liǎo yī xiē jiào jìn bù de shù jù， lì rú cǎi yòng nán sòng yáng zhōng fǔ suǒ dìng de huí guī nián， yǐ yī nián wéi 365.2425 rì， yǔ xiàn xíng gōng lì de píng jūn yī nián shí jiān cháng dù wán quán yī zhì。《 shòu shí lì》 shì 1281 nián bān xíng de； xiàn xíng gōng lì què shì dào 1576 nián cái yóu yì dà lì rén lì lǐ 'ào tí chū lái。《 shòu shí lì》 què shì wǒ guó gǔ dài yī bù hěn jìn bù de lì fǎ。 guō shǒu jìng bǎ zhè bù lì fǎ zuì hòu xiě chéng dìng gǎo， liú chuán dào hòu shì， bǎ xǔ duō xiān jìn de kē xué chéng jiù chuán shòu gěi hòu rén， zhè jiàn gōng zuò， jiù chēng dé qǐ shì guō shǒu jìng de yī gè dà gōng。
wáng xún qù shì bù jiǔ， guō shǒu jìng shēng wéi tài shǐ lìng。 zài yǐ hòu de jǐ nián jiān， tā yòu jì xù jìn xíng tiān wén guān cè， bìng qiě lù xù dì bǎ zì jǐ zhì zào tiān wén yí qì、 guān cè tiān xiàng de jīng yàn hé jiēguǒ děng jí bǎo guì de zhī shí biān xiě chéng shū。 tā xiě de tiān wén xué zhù zuò gòng yòu bǎi yú juàn zhī duō。 rán 'ér fēng jiàn dì wáng yuán shì zǔ suī rán zhī chí liǎo gǎi lì de gōng zuò， què bìng bù yuàn ràng zhēn zhèng de kē xué zhī shí liú chuán dào mín jiān qù， bǎ guō shǒu jìng de tiān wén zhù zuò tǒng tǒng suǒ zài shēn gōng mì fǔ zhī zhōng。 nà xiē bǎo guì de kē xué yí chǎn jīhū quándōu bèi mái méi liǎo， zhè shì duō me lìng rén tòng xī de shì！ |
|
cóng 800 duō nián qián de jīn cháo qǐ， běi jīng jiù chéng liǎo guó jiā de shǒu dū。 yuán cháo shí hòu， tā chēng wéi dà dū， gèng chéng wéi dāng shí quán guó zhèng zhì jīng jì zhōng xīn de dà chéng shì。
dà dū chéng nèi měi nián xiāo fèi de liáng shí dá jǐ bǎi wàn jīn。 zhè xiē liáng shí jué dà bù fēn shì cóng nán fāng chǎn liáng dì qū zhēng yùn lái de。 wèile biàn yú yùn shū， cóng jīn cháo qǐ， zài huá běi píng yuán shàng lì yòng tiān rán shuǐ dào hé suí táng yǐ lái xiū jiàn de yùn hé jiàn lì liǎo yī gè yùn shū xì tǒng。 dàn yóu yú zì rán tiáo jiàn de guān xì， tā de zhōng diǎn bù shì běi jīng， ér shì jīng dōng de tōng zhōu， lí kāi jīng chéng hái yòu jǐ shí lǐ lù。 zhè duàn jǐ shí lǐ de lù chéng zhǐ yòu lù lù kě tōng。 lù lù yùn shū yào zhàn yòng dà liàng de chē、 mǎ、 yì fū； yī zhì yǔ jì， ní nìng nán zǒu， yán lù yào dǎo bì xǔ duō shēng kǒu， liáng chē wǎng wǎng xiàn zài ní zhōng， fū yì men kǔ bù kān yán。 yīn cǐ zài jīn cháo shí hòu， tǒng zhì zhě jiù lì tú kāi záo yī tiáo cóng tōng zhōu zhí dá jīng chéng de yùn hé， yǐ jiě jué yùn liáng wèn tí。
tōng zhōu de dì shì bǐ dà dū dī， yīn cǐ yào kāi yùn hé， zhǐ néng cóng dà dū yǐn shuǐ liú wǎng tōng zhōu。 zhè yàng， jiù fēi zài dà dū chéng zhōu wéi zhǎo shuǐ yuán bù kě。 dà dū chéng jiāo zuì jìn de tiān rán shuǐ dào yòu liǎng tiáo： yī tiáo shì fā yuán yú xī běi jiāo wài de gāo liáng hé， lìng yī tiáo shì shuǐ yuán cóng xī nán 'ér lái de liáng shuǐ hé。 rán 'ér zhè liǎng tiáo hé piān piān dū shuǐ liàng hěn xiǎo， nán yǐ mǎn zú yùn hé de shuǐ yuán xū yào。 dà dū chéng wǎng běi jǐ shí lǐ， yòu qīng hé hé shā hé， shuǐ liàng dǎo shì jiào dà， què yīn dì xíng guān xì， dū zì rán dì liú xiàng dōng nán， chéng wéi jīng guò tōng zhōu de wēn yú hé de shàng yuán。 shuǐ liàng zuì dà de hái shù dà dū chéng xī jǐ shí lǐ de hún hé（ jīn yǒng dìng hé）。 jīn cháo shí hòu， céng cóng jīng xī shí jǐng shān běi miàn de xī má yù cūn kāi liǎo yī tiáo yùn hé， bǎ hún hé hé shuǐ yǐn chū xī shān， guò yàn jīng chéng xià xiàng dōng zhí zhù rù tōng zhōu chéng dōng de bái hé。 dàn zhè tiáo yùn hé róng nà liǎo hún hé shuǐ zhōng xié dài lái de dà liàng ní shā， róng yì yū jī。 dào xià、 qiū hóng shuǐ jì jié， shuǐ shì jí qí xiōng yǒng， yùn hé jí yì fàn làn。 zhè yàng， yùn hé duì yú jīng chéng fǎn shì yī gè wēi xié。 kāi záo zhī hòu zhǐ guò liǎo 15 nián， jiù yīn shān hóng jué dī， bù dé yǐ yòu bǎ yùn hé de shàng yóu tiánsāi liǎo。 zhè shì yī cì shī bài de jīng yàn。
rán 'ér， lù yùn hào fèi de jù dà， shǐ zhōng zài cù shǐ zhe rén men qù xún qiú yī tiáo hé shì de shuǐ dào。 zhè gè rèn wù， dào guō shǒu jìng de shí hòu cái dé dào wán chéng。
guō shǒu jìng de kāi hé shì yè yě bù shì yī kāi shǐ jiù shùn lì jìn xíng de。 tā yě jīng guò liǎo duō cì de shī bài， zuì hòu cái zhǎo dào liǎo zhèng què jiě jué de bàn fǎ。
jīn cháo kāi wā de nà tiáo yùn hé， zhèng liú jīng dà dū chéng chéng qiáng de nán miàn。 lì yòng zhè tiáo bèi fèi qì de yùn hé， dāng rán shì zuì jīng jì zuì jiǎn jié de bàn fǎ。 zhì shǎo， dà dū chéng yǐ dōng de nà yī duàn shì wán quán kě yǐ lì yòng de。 yīn cǐ， bǎi zài guō shǒu jìng miàn qián de wèn tí jiù shì rú hé jiě jué zhè duàn yùn hé de shuǐ yuán。
guō shǒu jìng tí chū de dì yī gè fāng 'àn jiù shì tā zài 1262 nián chū jiàn yuán shì zǔ shí suǒ tí chū lái de liù tiáo shuǐ lì jiàn yì zhōng de dì yī tiáo。
zài dà dū chéng de xī běi， yòu zuò yù quán shān。 yù quán shān xià bèng yǒng chū yī gǔ qīng quán。 zhè gǔ qīng quán liú xiàng dōng qù， bìng fēn chéng nán běi liǎng zhī。 nán miàn de yī zhī liú rù wèng shān（ jīn wàn shòu shān） yǐ nán de wèng shān bó（ jīn kūn míng hú de qián shēn）。 yòu cóng wèng shān bó dōng liú， rào guò wèng shān， yǔ běi miàn de yī zhī huì hé， zài xiàng dōng liú， chéng wéi qīng hé de shàng yuán。 guō shǒu jìng de jìhuà shì shǐ jìn rù wèng shān bó de zhè zhī quán shuǐ bù zài xiàng dōng， pī kāi tā nán miàn gāo dì de zhàng 'ài 'ér yǐn tā xiàng nán， zhù rù gāo liáng hé。 gāo liáng hé de xià yóu yuán yǐ bèi jīn rén lán rù yùn hé。 zhè yàng， yùn hé de shuǐ liàng jiù dé dào liǎo bǔ chōng。
dāng shí， yuán shì zǔ jiē shòu guō shǒu jìng de jiàn yì， xià lìng shí shī zhè gè jìhuà。 dàn shì jiēguǒ bìng bù hé yú lǐ xiǎng。 yīn wéi yǐn lái zēng jiā shuǐ yuán de jiū jìng zhǐ yòu yī quán zhī shuǐ， liú liàng yòu xiàn， duì yú shù 'é jù dà de háng yùn liàng réng nán shèng rèn。 shì shí shàng， yǐn lái de quán shuǐ zhǐ gòu yòng lái zēng jiā dà dū chéng nèi hú chí chuān liú de shuǐ liàng， duì yú huī fù háng yùn méi yòu duō dà bāng zhù。 zhè yòu shì yī cì shī bài de jīng yàn。
guō shǒu jìng zǎi xì yán jiū liǎo zhè cì shī bài de yuán yīn。 xiǎn rán， guān jiàn wèn tí hái shì zài yú shuǐ liàng bù zú。 tā xiǎng： jīng jiāo hé liú zhōng shuǐ liàng zuì dà de shì nà tiáo hún hé， wèishénme bù lì yòng hún hé de hé shuǐ ní？ 3 nián yǐ hòu， jiù zài tā cóng xī xià huí lái yǐ hòu de nà yī nián， tā tí chū liǎo kāipì shuǐ yuán de dì 'èr gè fāng 'àn。 tā rèn wéi kě yǐ lì yòng jīn rén guò qù kāi de hé dào， zhǐ yào zài yùn hé shàng duàn kāi yī dào fēn shuǐ hé， yǐn huí hún hé zhōng qù； dāng hún hé hé shuǐ bào zhǎng 'ér wēi jí yùn hé shí， jiù kāi fàng fēn shuǐ hé zhá kǒu， yǐ jiǎn shǎo jìn rù yùn hé xià yóu de shuǐ liàng， jiě chú duì jīng chéng de wēi xié。 zhè suàn dé shì gè yī shí yòu xiào de bàn fǎ。 suǒ yǐ shuō“ yī shí yòu xiào”， nà shì yīn wéi zhè lǐ hái yòu gè ní shā yū jī wèn tí， rì zǐ yī jiǔ hái shì yào chū chà zǐ de。 kàn lái， guō shǒu jìng yě kǎo lǜ dào liǎo zhè yī diǎn， suǒ yǐ tā bìng méi yòu zài yùn hé shàng jiàn lì zhá bà， yīn wéi zhá bà huì zǔ 'ài ní shā de chōng zǒu。 dàn shì jiē zhe yòu fā shēng liǎo yī gè tā suǒ gū jì bù zú de wèn tí。 yuán lái cóng dà dū dào tōng zhōu zhè duàn yùn hé de hé dào， suī bù rú dà dū yǐ shàng yī duàn nà yàng dǒu jùn， dàn nà pō dù què réng rán shì xiāng dāng dà de。 hé dào pō dù dà， shuǐ liú jiù hěn jí， méi yòu shuǐ zhá de kòng zhì， jù dà de liáng chuán zì rán wú fǎ nì liú 'ér shàng。 jiēguǒ， zhè tiáo yùn hé zài 1276 nián kāi chéng yǐ hòu， zhǐ néng duì liǎng 'àn de nóng tián guàn gài yǐ jí cóng xī shān kǎn qǔ mù cái de shùn liú xià sòng， qǐ xiāng dāng de zuò yòng； zhì yú duì dà dū yùn liáng， hái shì wú jì yú shì。
liǎng cì gōng chéng dōuméi yòu dá dào yù qī de xiào guǒ。 guō shǒu jìng bìng méi yòu huī xīn， què gēngshēn rù xì zhì dì fēn xī liǎo liǎng cì shī bài de yuán yīn。 tā rèn shí dào guò qù de shè jì sī xiǎng dài yòu pō dà de piàn miàn xìng， jīn hòu de jìhuà bì xū bǎ shuǐ liàng、 ní shā jí hé dào pō dù děng zhǒng zhǒng yīn sù jié hé qǐ lái， zuò yī gè tōng pán de kǎo lǜ。 zài yǐ hòu de jǐ nián zhōng， tā zǎi xì dì kān cè liǎo dà dū chéng sì jiāo de shuǐ wén qíng kuàng hé dì shì qǐ fú。 zhǐ shì hòu lái tā bèi diào qù xiū lì， cái bǎ yùn hé gōng chéng de guī huá gē liǎo xià lái。
1291 nián（ zhì yuán 'èr shí bā nián）， yòu rén jiàn yì lì yòng luán hé、 hún hé zuò wéi xiàng shàng yóu dì qū yùn liáng de hé dào。 yuán shì zǔ yī shí bù néng jué duàn， jiù wěi pài zhèng zài tài shǐ lìng rèn shàng de guō shǒu jìng qù shí dì kān chá， zài dìng kě fǒu。 guō shǒu jìng tàn cè dào zhōng tú jiù fā jué zhè xiē jiàn yì dōushì bùqiè shí jì de。 tā chéng zhe bào gào diào chá jiēguǒ de jī huì， tóng shí xiàng zhèng fǔ tí chū liǎo xǔ duō xīn jiàn yì。 tā zhè xǔ duō jiàn yì zhōng de dì yī tiáo jiù shì dà dū yùn liáng hé de xīn fāng 'àn。
zhè gè jīng guò shí dì kān cè、 zài sān yán jiū 'ér tí chū de xīn fāng 'àn， réng rán lì yòng yǐ qián tā nà gè shì xíng fāng 'àn zhōng záo chéng de hé dào， dàn shì yào jìn yī bù kuò chōng shuǐ yuán。 kuò chōng de bàn fǎ shì bǎ chāng píng dì fāng shén shān（ jīn fèng huáng shān） jiǎo xià de bái fú quán shuǐ yǐn rù wèng shān bó， bìng qiě ràng zhè tiáo yǐn shuǐ hé zài yán tú lán jié suǒ yòu yuán lái cóng xī shān dōng liú rù shā hé、 qīng hé de quán shuǐ， huì hé zài yī qǐ， gǔn gǔn 'ér xià。 zhè yàng yī lái， yùn hé shuǐ liàng kě yǐ dà wéi zēng jiā。 zhè xiē quán shuǐ yòu dōushì qīng quán， ní shā hěn shǎo， zài yùn hé xià yóu kě yǐ háo wú gù lǜ dì jiàn lì yī xì liè kòng zhì gè duàn shuǐ wèi de zhá mén， yǐ biàn liáng chuán píng wěn shàng shǐ。
zhè shì gè shí fēn zhōu mì de jìhuà。 yuán shì zǔ duì tā jí wéi zhòng shì， xià lìng zhòng shè dū shuǐ jiān， mìng guō shǒu jìng jiān zhí lǐng dǎo， bìng qiě diào dòng jǐ wàn jūn mín， zài 1292 nián（ zhì yuán 'èr shí jiǔ nián） chūn tiān， kè rì dòng gōng。
zhè tiáo cóng shén shān dào tōng zhōu gāolí zhuāng， quán cháng 160 duō huá lǐ de yùn hé， lián tóng quán bù zhá bà gōng chéng zài nèi， zhǐ yòng liǎo yī nián bàn de shí jiān， dào 1293 nián qiū tiān jiù quán bù wán gōng liǎo。 dāng shí， zhè tiáo yùn hé qǐ míng jiào tōng huì hé。 cóng cǐ yǐ hòu， chuán bó kě yǐ yī zhí shǐ jìn dà dū chéng zhōng。 nà shí dà dū chéng lǐ zuò wéi zhōng diǎn mǎ tóu de jī shuǐ tán（ jīn cǐ tán hái zài， zhǐ shì yǐ jīng yū suō chéng yī gè xiǎo chí tán liǎo） shàng， nán fāng lái de liáng chuán yún jí， rè nào fēi cháng。 zhè yàng， fēi dàn jiě jué liǎo yùn liáng wèn tí， ér qiě hái cù jìn liǎo nán huò běi xiāo， jìn yī bù fán róng liǎo dà dū chéng de jīng jì。
cóng kē xué chéng jiù shàng lái jiǎng， zhè cì yùn hé gōng chéng de zuì tū chū zhī diǎn shì zài yú cóng shén shān dào wèng shān bó zhè yī duàn yǐn shuǐ hé dào de lù xiàn xuǎn zé。
cóng shén shān dào dà dū chéng de zhí xiàn jù lí shì 60 duō huá lǐ。 bái fú quán fā yuán dì de hǎi bá yuē 60 mǐ， gāo chū dà dū chéng xī běi jiǎo yī dài zuì gāo chù yuē 10 mǐ。 kàn qǐ lái， sì hū wán quán kě yǐ yán zhe zhè tiáo zuì duǎn de zhí xiàn lù jìng bǎ shuǐ yǐn lái。 dàn shí jì shàng zhè tiáo zhí xiàn suǒ jīng dì qū de dì xíng bù shì zhú jiàn xià jiàng de。 yóu shā hé hé qīng hé zào chéng de hé gǔ dì dài， hǎi bá dōuzài 50 mǐ yǐ xià， shèn zhì bù dào 45 mǐ， bǐ dà dū chéng xī běi dì dài de dì shì dū dī。 rú guǒ yǐn shuǐ xiàn lù qǔ zhí xiàn nán xià， quán shuǐ shì bì dū jiāng shùn zhe hé gǔ dì dài yī xiè dōng liú， wú fǎ guī rù yùn hé。 guō shǒu jìng kàn dào zhè yī diǎn， suǒ yǐ tā suǒ xuǎn dìng de xiàn lù jiù bù shì zhí tōng jīng dū de。 tā xiān bǎ bái fú quán shuǐ bèi lí zhe dōng nán de dà dū yǐn xiàng xī qù， zhí tōng xī shān shān lù， rán hòu shùn zhe píng xíng shān lù de lù xiàn， yǐn wǎng nán lái。 zhè yàng， bù dàn bǎo chí liǎo hé dào pō dù zhú jiàn xià jiàng de qū shì， ér qiě kě yǐ shùn lì dì jié lán、 huì hé cóng xī shān dōng liú de zhòng duō quán shuǐ。 cóng hòu lái tōng háng de shì shí zhèng míng， shěqì nà tiáo zhí xiàn， cǎi qǔ zhè tiáo yū huí xī shān xià de xiàn lù， què shì shí fēn hé lǐ de。 yào zhī dào， zài 60 duō huá lǐ cháng de lù chéng shàng， jǐn jǐn jǐ mǐ de gāo dī qǐ fú， nà shí zài shì fēi cháng wēi xiǎo， bù shì rén yǎn suǒ néng zhí jiē kàn chū de。 cóng zhè qǔshě zhī jiān， kě yǐ kàn chū guō shǒu jìng duì dà dū chéng hé tā sì zhōu dì qū de dì xíng cèliáng， shì xià guò hěn shēn de gōng fū de。
tōng huì hé kāi tōng yǐ hòu， guō shǒu jìng yī zhí jiān rèn tiān wén hé shuǐ lì liǎng fāng miàn de lǐng dǎo gōng zuò。
1294 nián， tā shēng zhī tài shǐ yuàn shì。 dàn shì guān yú shuǐ lì fāng miàn de gōng zuò， dāng shí zhèng fǔ réng jīng cháng yào zhēng xún tā de yì jiàn。
1298 nián（ yuán chéng zōng dà dé 'èr nián）， zhèng fǔ jué dìng zài shàng dū fù jìn kāi yī dào qú， yuán chéng zōng zhào guō shǒu jìng qù shāng yì。 guō shǒu jìng jiù qù dāng dì chá kān liǎo dì xíng， liǎo jiě liǎo yǔ liàng qíng kuàng， fā xiàn zhè tiáo hé dào jìn shān， suǒ jīng dì qū de nián yǔ liàng suī bù duō， què hěn jí zhōng， dà yǔ lián rì de shí hòu shān hóng fēi cháng xiōng měng。 tā rèn wéi， zòng rán hé dào píng shí de liú liàng bù dà， hé dào běn shēn yě yī dìng yào kuān dá 50～ 70 bù。 dāng shí zhù guǎn qí shì de guān yuán mù guāng duǎn qiǎn， rèn wéi guō shǒu jìng bǎ yǔ jì de liú liàng gū jì dé tài dà， chǔlǐ zhè shì tài xiǎo xīn liǎo， jìng bǎ guō shǒu jìng suǒ dìng de kuān dù xiāo jiǎn liǎo 1／ 3。 hé qú kāi tōng de xià yī nián， yī dào dà yǔ shí jié， shān hóng shùn hé zhí chōng xià lái， hé shēn xiá zhǎi， róng nà bù xià hóng shuǐ， liǎng 'àn fàn làn chéng zāi， piào méi liǎo rén、 chù、 péng zhàng bù jì qí shù， jīhū chōng huǐ liǎo yuán chéng zōng de xíng gōng。 yuán chéng zōng bèi pò běi qiān bì shuǐ shí， xiǎng qǐ liǎo guō shǒu jìng qù nián de yù yán， bù yóu dé duì zuǒ yòu tàn dào：“ guō tài shǐ zhēn shì shén rén nà。 kě xī méi yòu tīng tā de huà！”
cóng cǐ yǐ hòu， guō shǒu jìng de shēng wàng gèng jiā gāo liǎo。 1303 nián， yuán chéng zōng xià zhào， shuō fán shì nián mǎn 70 suì de guān yuán dōukě yǐ tuì xiū， dú yòu guō shǒu jìng ， yīn wéi cháo tíng hái yòu xǔ duō gōng zuò dōuyào yǐ kào tā， bù zhǔn tā tuì xiū。
yuán chéng zōng zhī hòu， yuán cháo zhèng quán xùn sù fǔ xiǔ， tǒng zhì jí tuán nèi bù dǒu zhēng rì yì jù liè， shēng huó shàng qióng shē jí yù， huāng táng dào jí diǎn， bǎ yuán shì zǔ shí dài gǔ lì nóng sāng de zhè diǎn jī jí yīn sù pāo qì jìng jìn liǎo。 zài zhè zhǒng qíng kuàng xià， guō shǒu jìng de chuàng zào huó dòng zì rán yě shòu dào jí dà de xiàn zhì。 tóng tā dāng shí bù duàn tí gāo de míng wàng xiāng duì zhào， tā wǎn nián de chuàng zào huó dòng bù miǎn tài chén jì liǎo。 chú liǎo zài 1298 nián jiàn zào liǎo yī jià tiān wén yí qì héng héng líng tái shuǐ hún yǐ wài， jiù zài méi yòu bié de zhòng dà chuàng zhì hé xiǎn zhù biǎo xiàn liǎo。
kě yǐ shè xiǎng， rú guǒ tā wǎn nián néng gòu yòu jiào hǎo de shè huì zhèng zhì tiáo jiàn， kě néng hái yòu gèng dà de gòng xiàn li。
1316 nián（ yuán rén zōng yán yòu sān nián）， wéi zǔ guó de kē xué shì yè xīn láo liǎo 60 duō nián de guō shǒu jìng qù shì liǎo， xiǎng nián 86 suì。
wèile jì niàn tā， mù qián xíng tái shì zuì zhù yào de yī tiáo jiē dào mìng míng wéi“ guō shǒu jìng dà jiē”。
wéi jì niàn guō shǒu jìng de gōng jì， rén men jiāng yuè qiú bèi miàn de yī huán xíng shān mìng míng wéi“ guō shǒu jìng huán xíng shān”， jiāng xiǎo xíng xīng 2012 mìng míng wéi“ guō shǒu jìng xiǎo xíng xīng”。
1981 nián， wéi jì niàn guō shǒu jìng dàn chén 750 zhōu nián， guó jì tiān wén xué huì yǐ tā de míng zì wéi yuè qiú shàng de yī zuò huán xíng shān mìng míng。
běi jīng guō shǒu jìng jì niàn guǎn： běi jīng rén wèile jì niàn tā duì běi jīng de gòng xiàn zài běi jīng hòu hǎi běi 'àn jiàn lì liǎo guō shǒu jìng jì niàn guǎn， yǐ hòu rén jì niàn tā de gōng jì。
hòu rén
guō shǒu jìng de hòu dài zhì jīn bù zhī qù xiàng， zhè qí zhōng de zhù yào yuán yīn yīnggāi shì cháo dài gēngdié zào chéng de。 guō shǒu jìng yī shēng xiào lì yú yuán cháo， yǔ dà dū（ běi jīng） yòu zhe bù jiě zhī yuán， tā de zǐ sūn wèile duǒ bì míng cháo de qí shì， yí chū jīng chéng， huò yǐn xìng mái míng， huò yuǎn zǒu gāo fēi， qù xiàng bù míng yě jiù zài qíng lǐ zhī zhōng。
guō shǒu jìng de jiā xiāng shì hé běi xíng tái xiàn huáng sì zhèn guō cūn。 gèng wéi yí hàn de shì， liù bǎi nián lái， zhì jīn wèi yòu yī gè guō shǒu jìng de hòu dài dào hé běi xíng tái xiàn huáng sì cūn xún gēn wèn zǔ。 kě xǐ de shì， shān dōng yí nán xiàn nán zuǒ quán cūn guō shì jiā zú， jīng guò chū bù kǎo zhèng， bìng zǒu fǎng xíng tái xiàn huáng sì zhèn guō cūn yǐ jí guō shǒu jìng jì niàn guǎn， rèn dìng yí nán guō shì jiā zú wéi guō shǒu jìng hòu yì。 yòu zǔ bēi wéi zhèng： shǒu jìng、 shǒu jīng zǔ yú yuán mò míng chū zì běi jīng chūn shù hú tóng qiān cǐ。 |
|
| guō shǒu jìng （ 1231 － 1316）， zhōng guó gǔ dài jié chū de bā dà kē xué jiā yī。 wèile jīng què huì jí tiān wén shù jù， yǐ bèi zhì dìng xīn de lì fǎ， guō shǒu jìng huā liǎo liǎng nián shí jiān， jīng xīn shè jì zhì zào liǎo yī zhěng tào tiān wén yí qì， gòng 13 nián， qí zhōng zuì yòu chuàng zào xìng de yòu 3 jiàn： gāo biǎo jí qí fǔ zhù yí qì， jiǎn yí hé yǎng yí。 guō shǒu jìng gēn jù guān cè de jiēguǒ， yú gōng yuán 1280 nián 3 yuè， zhì dìng liǎo yī bù zhǔn què jīng mì de xīn lì fǎ《 shòu shí lì》。 zhè bù xīn lì fǎ shè dìng yī nián wéi 365.2425 tiān， bǐ dì qiú rào tài yáng yī zhōu de shí jì yùn xíng shí jiān zhǐ chā 26 miǎo。 ōu zhōu de zhù míng lì fǎ《 gé lǐ lì》 yě guī dìng yī nián wéi 365.2425 tiān， dàn shì《 gé lǐ lì》 shì gōng yuán 1582 nián kāi shǐ shǐ yòng de， bǐ guō shǒu jìng de《 shòu shí lì》 wǎn liǎo zhěng zhěng 300 nián。 guō shǒu jìng zài tiān wén lì fǎ fāng miàn de zhù zuò yòu 14 zhǒng， gòng jì 105 juàn。 zhí dào hěn wǎn， shì jiè gè guó de kē xué jiè cái zhú jiàn liǎo jiě tā。 |
|
Guo Shoujing
guō shǒu jìng
guó yuán dài de dà tiān wén xué jiā、 shù xué jiā、 shuǐ lì zhuān jiā hé yí qì zhì zào jiā。 zì ruò sī， shùn dé xíng tái（ jīn hé běi xíng tái） rén。 shēng yú yuán tài zōng sān nián， zú yú yuán rén zōng yán □ èr nián。 guō shǒu jìng yòu chéng zǔ fù guō róng jiā xué， gōng yán tiān wén、 suàn xué、 shuǐ lì。 shàonián shí dài suí hū bì liè de móu chén liú bǐng zhōng dú shū， jié shí shàonián wáng xún。 guō shǒu jìng 32 suì yóu liú bǐng zhōng de tóng xué zhāng wén qiān tuī jiàn 'ér chū shì yuán tíng。 tā duō cì cān jiā zhěng zhì huá běi shuǐ dào gōng chéng， pō yòu gòng xiàn。 zhì yuán shí sān nián（ gōng yuán 1276 nián） yuán shì zǔ hū bì liè gōng xià nán sòng shǒu dū lín 'ān， zài tǒng yī qián xī， mìng lìng zhì dìng xīn lì fǎ， yóu zhāng wén qiān děng zhù chí chéng lì xīn de zhì lì jī gòu tài shǐ jú。 tài shǐ jú yóu wáng xún fù zé， guō shǒu jìng fǔ zhù。 zài xué shù shàng zé wáng xún zhù tuī suàn， guō zhù zhì yí hé guān cè。 zhì yuán shí wǔ nián（ huò shí liù nián） tài shǐ jú gǎi chēng tài shǐ yuàn， wáng xún rèn tài shǐ lìng , guō shǒu jìng wéi tóng zhī tài shǐ yuàn shì , jiàn lì tiān wén tái。 dāng shí， yòu yáng gōng yì děng lái cān yù gòng shì。 jīng guò sì nián nǔ lì， zhōng yú zài zhì yuán shí qī nián biān chū xīn lì， jīng hū bì liè dìng míng wéi《 shòu shí lì》。
《 shòu shí lì》 shì zhōng guó gǔ dài yī bù hěn jīng liáng de lì fǎ。 wáng xún、 guō shǒu jìng děng rén céng yán jiū fēn xī hàn dài yǐ lái de sì shí duō jiā lì fǎ， xī qǔ gè lì zhī cháng， lì zhù zhì lì yìng“ míng lì zhī lǐ”（ wáng xún） hé“ lì zhī běn zài yú cè yàn， ér cè yàn zhī qì mò xiān yí biǎo”（ guō shǒu jìng ）， cǎi qǔ lǐ lùn yǔ shí jiàn xiāng jié hé de kē xué tài dù， qǔ dé xǔ duō zhòng yào chéng jiù：
① chuàng zhì duō zhǒng tiān wén yí qì guō shǒu jìng wéi xiū lì 'ér shè jì hé jiān zhì de xīn yí qì yòu： jiǎn yí、 gāo biǎo、 hòu jí yí、 hún tiān xiàng、 líng lóng yí、 yǎng yí、 lì yùn yí、 zhèng lǐ yí、 jǐng fú、 kuī jǐ、 rì yuè shí yí yǐ jí xīng guǐ dìng shí yí 12 zhǒng（ shǐ shū jìzǎi chēng 13 zhǒng， yòu de yán jiū zhě rèn wéi mò yī zhǒng huò wéi xīng guǐ yǔ dìng shí yí liǎng zhǒng）。 lìng wài， tā hái zhì zuò liǎo shì hé xié dài de yí qì sì zhǒng： zhèng fāng 'àn、 wán biǎo、 xuán zhèng yí hé zuò zhèng yí。 zhè xiē yí qì zhōng zuì zhòng yào de shì jiǎn yí hé gāo biǎo（ jiàn dēng fēng guān xīng tái）。
② jìn xíng dà guī mó de tiān tǐ cèliáng guō shǒu jìng zhù chí 27 gè dì fāng de rì yǐng cèliáng、 běi jí chū dì gāo dù hé 'èr fēn 'èr zhì rì zhòu yè shí kè de cè dìng。 chú yī xiē zhòng yào chéng shì wài， hái tè bié guī dìng cóng běi wěi 15° de nán hǎi qǐ， měi gé 10° shè diǎn， dào 65° dì fāng wéi zhǐ。 chú gè bié yòu yí wèn de dì diǎn wài， běi jí chū dì gāo dù de píng jūn wù chā zhǐ yòu 0□ 35。 lìng wài， duì quán tiān yè yǐ mìng míng jì shù hé shàng wèi mìng míng de héng xīng yě zuò liǎo yī cì bǐ jiào quán miàn de wèi zhì cè dìng。
③ tuī suàn jīng què de huí guī nián cháng dù zài dà dū ( jīn běi jīng )， tōng guò sān nián bàn yuē 'èr bǎi cì de guǐ yǐng cèliáng， guō shǒu jìng dìng chū zhì yuán shí sì nián dào shí qī nián de dōng zhì shí kè。 tā yòu jié hé lì shǐ shàng de kě kào zī liào jiā yǐ guī suàn， dé chū yī huí guī nián de cháng dù wéi 365.2425 rì。 zhè gè zhí tóng xiàn jīn shì jiè shàng tōng yòng de gōng lì zhí yī yàng。
④ fèi chú yán yòng yǐ jiǔ de shàng yuán jī nián、 rì fǎ zhōng guó gǔ lì， zì xī hàn liú xīn zuò《 sān tǒng lì》 yǐ lái， yī zhí lì yòng shàng yuán jī nián hé rì fǎ jìn hángjì suàn。 táng、 sòng shí , cáo shì□ děng shì zuò gǎi biàn。《 shòu shí lì》 zé wán quán fèi chú liǎo shàng yuán jī nián， cǎi yòng zhì yuán shí qī nián de dōng zhì shí kè zuò wéi jì suàn de chū fā diǎn， yǐ zhì yuán shí bā nián wéi“ yuán”， jí kāi shǐ zhī nián。 suǒ yòng de shù jù， gè wèi shù yǐ xià yī lǜ yǐ 100 wéi jìn wèi dān wèi , jí yòng bǎi jìn wèi shì de xiǎo shù zhì， qǔ xiāo rì fǎ de fēn shù biǎo dá fāng shì。
⑤ fā zhǎn sòng、 yuán shí dài de shù xué fāng fǎ wáng xún hé guō shǒu jìng chuàng lì zhāo chā shù， yòng děng jiān jù sān cì chā nèi chā fǎ jì suàn rì、 yuè、 wǔ xīng de yùn dòng hé wèi zhì。 zài huáng chì dào chā hé huáng chì dào nèi wài dù de jì suàn zhōng， yòu chuàng yòng hú shǐ gē yuán shù， jí sān jiǎo shù de fāng fǎ。
⑥ cè dìng xīn de huáng chì dà jù chóngxīn cè dìng huáng chì jiāo jiǎo， suǒ dé xīn zhí yǐ《 yuán shǐ · guō shǒu jìng chuán》 jìzǎi shì 23°90□； ér yǐ《 lì zhì》 zé wéi 23°90□ 30□。 zhé 360° zhì fēn bié wéi 23°33□ 23□ huò 23°33□ 34□， jiē jìn dài tiān tǐ lì xué gōng shì jì suàn yìng wéi 23°31□ 58□， wù chā jǐn wéi 1□ 4 huò 1□ 5。 fǎ guó lā pǔ lā sī tí chū huáng chì jiāo jiǎo zhí zài zhú jiàn biàn xiǎo de lǐ lùn , céng yǐn yòng guō shǒu jìng de cè dìng zhí zuò wéi lǐ lùn gēn jù , bìng gěi yú gāo dù píng jià。
《 shòu shí lì》 wán chéng hòu， wáng xún yǔ guō shǒu jìng zhuóshǒu zhěng lǐ guān cè zī liào， biān zhì gè zhǒng shù jù yòng biǎo。 zhì yuán shí bā nián , wáng xún qù shì , yóu guō shǒu jìng yī rén zhù chí zhè xiàng gōng zuò。 zhì yuán 'èr shí sān nián , tā jì wáng xún rèn tài shǐ lìng。 tā suǒ biān shù de tiān wén lì fǎ zhù zuò， yòu《 tuī bù》 qī juàn、《 lì chéng》 èr juàn、《 lì yì nǐ gǎo》 sān juàn、《 zhuǎn shén xuǎn zé》 èr juàn、《 shàng zhōng xià sān lì zhù shì》 shí 'èr juàn、《 shí hòu jiān zhù》 èr juàn、《 xiū gǎi yuán liú》 yī juàn、《 yí xiàng fǎ shì》 èr juàn、《 èr zhì guǐ jǐng kǎo》 èr shí juàn、《 wǔ xīng xì xíng kǎo》 wǔ shí juàn、《 gǔ jīn jiāo shí kǎo》 yī juàn、《 xīn cè 'èrshíbāxiù zá zuò zhū xīng rù sù qù jí》 yī juàn、《 xīn cè wú míng zhū xīng》 yī juàn hé《 yuè lí kǎo》 yī juàn。 xiàn cún《 yuán shǐ》 hé《 gāolí shǐ》 zhōng de《 shòu shí lì jīng》， dà dǐ jí wéi shàng shù de《 tuī bù》。
wǎn nián， guō shǒu jìng zhì lì yú hé gōng shuǐ lì， jiān rèn dū shuǐ jiān。 zhì yuán 'èr shí bā zhì sān shí nián， tā tí chū bìng wán chéng liǎo zì dà dū dào tōng zhōu de yùn hé ( jí bái fú qú hé tōng huì hé ) gōng chéng。 zhì yuán sān shí yī nián， guō shǒu jìng shēng rèn zhāo wén guǎn dà xué shì jiān zhī tài shǐ yuàn shì。 tā zhù chí hé gōng gōng chéng qī jiān， zhì chéng yī xiē jīng liáng de jì shí qì。
cān kǎo shū mù zhōng guó kē xué yuàn zì rán kē xué shǐ yán jiū shì biān：《 zhōng guó gǔ dài kē xué jiā》， kē xué chū bǎn shè， běi jīng， 1963。
（ pān nài） |
|
| xíng tái | wáng dōng chāng | xíng tái gōng yuán | 546686032 | |
|
|
| guō shǒu jìng xīng | guō shǒu jìng lù | guō shǒu jìng yín bì | | guō shǒu jìng jì niàn guǎn | guō shǒu jìng huán xíng shān | guō shǒu jìng jū lǐ lù | | guō shǒu jìng xiū dìng lì fǎ | guō shǒu jìng lù jīn kē lù | zhāng jiāng lù guō shǒu jìng lù | | guō shǒu jìng lù niú dùn lù | guō shǒu jìng lù jū lǐ lù | guō shǒu jìng lù hā léi lù | | guō shǒu jìng lù kē yuàn lù | guō shǒu jìng lù zhāng jiāng lù | xíng tái shì guō shǒu jìng xiǎo xué | | xíng tái shì guō shǒu jìng zhí yè zhuān xiū xué yuàn | zhāng jiāng lù guō shǒu jìng lù tuán jié | guō shǒu jìng lù jīn kē lù ruǎn jiàn lù | |
|