|
|
Genetic Marker
yí chuán biāo jì de dìng yì
yí chuán biāo jì shì zhǐ zài yí chuán fēn xī shàng yòng zuò biāo jì de jī yīn， yě chēng wéi biāo jì jī yīn。 zài zhòng zǔ shí yàn zhōng duō yòng yú cè dìng zhòng zǔ xíng hé shuāng qīn xíng。 zuò wéi biāo jì jī yīn， qí gōng néng bù yī dìng yán jiū dé hěn qīng chǔ dàn yìng tū biàn xìng zhuàng shì míng què de， suǒ yǐ róng yì cè dìng。 duì yú wēi shēng wù suī duō yòng yǔ shēng huà xìng zhuàng yòu guān de jī yīn， dàn duì gāo děng shēng wù zé duō yòng yǔ xíng tài xìng zhuàng yòu guān de jī yīn。 yě yòu yòng zhe sī lì zuò wéi yí chuán biāo jì de。 zài wēi shēng wù yí chuán xué zhōng yí chuán biāo jì hái qū fēn wéi xuǎn zé xìng biāo jì（ huò chēng xuǎn zé xìng jī yīn） hé fēi xuǎn zé xìng biāo jì（ huò chēng xuǎn zé xìng jī yīn） èr lèi。
yí chuán biāo jì zhǐ kě zhuī zōng rǎn sè tǐ、 rǎn sè tǐ mǒu yī jié duàn、 mǒu gè jī yīn zuò zài jiā xì zhōng chuán dì de rèn hé yī zhǒng yí chuán tè xìng。 tā jù yòu liǎng gè jī běn tè zhēng， jí kě yí chuán xìng hé kě shí bié xìng， yīn cǐ shēng wù de rèn hé yòu chā yì biǎo xíng de jī yīn tū biàn xíng jūn kě zuò wéi yí chuán biāo jì 。
yí chuán biāo jì bāo kuò xíng tài xué biāo jì (morphologicalmarker)、 xì bāo xué biāo jì (cytologicalmarker)、 shēng wù huà xué biāo jì (biochemicalmarker)、 miǎn yì xué biāo jì (ImmuneGeneticMarkers) hé fènzǐ biāo jì (molecularmarker) wǔ zhǒng lèi xíng。
yí chuán biāo jì de fā zhǎn
zì cóng 19 shì jì zhōng qī， ào dì lì xué zhě mèng dé 'ěr shǒu chuàng liǎo jiāng xíng tài xué xìng zhuàng zuò wéi yí chuán biāo jì de yìng yòng xiān lì yǐ lái， yí chuán biāo jì dé dào fā zhǎn hé fēng fù。 xíng tài xué biāo jì、 xì bāo xué biāo jì、 shēng huà biāo jì、 miǎn yì xué biāo jì děng yī zhí bèi guǎng fàn yìng yòng， rán 'ér zhè xiē biāo jì dōuwú fǎ zhí jiē fǎn yìng yí chuán wù zhì de tè zhēng， jǐn shì yí chuán wù zhì de jiànjiē fǎn yìng， qiě yì shòu huán jìng de yǐng xiǎng， yīn cǐ jù yòu hěn dà de jú xiàn xìng。 DNA zuò wéi yí chuán wù zhì de zài tǐ， shì yán jiū dòng wù yí chuán tè xìng de yī gè zhòng yào zhǐ biāo。 20 shì jì 80 nián dài yǐ lái， suí zhe fènzǐ shēng wù xué jì shù hé fènzǐ yí chuán xué de xùn sù fā zhǎn， fènzǐ kè lóng jí DNA zhòng zǔ jì shù de rì qū wán shàn， yán jiū zhě duì jī yīn jié gòu hé gōng néng yán jiū de jìn yī bù shēn rù， zài fènzǐ shuǐ píng shàng xún zhǎo DNA de duō tài xìng， yǐ cǐ wéi biāo jì jìn xíng gè zhǒng yí chuán fēn xī。 DNA fènzǐ biāo jì zhí jiē fǎn yìng DNA shuǐ píng shàng de yí chuán biàn yì， néng wěn dìng yí chuán， xìn xī liàng dà， kě kào xìng gāo， xiāo chú liǎo huán jìng yǐng xiǎng。 DNA shuǐ píng de yí chuán biāo jì zì chǎn shēng yǐ lái dé dào guǎng fàn yìng yòng。
yí chuán biāo jì de zhǒng lèi
◆ xíng tài xué biāo jì (MorphologicalMarkers)
xíng tài biāo jì shì zhǐ ròu yǎn kě jiàn de huò yí qì cèliáng dòng wù de wài bù tè zhēng ( rú máo sè、 tǐ xíng、 wài xíng、 pí fū jié gòu děng )， yǐ zhè zhǒng xíng tài xìng zhuàng、 shēng lǐ xìng zhuàng jí shēng tài dì lǐ fēn bù děng dài zhēng wéi yí chuán biāo jì ， yán jiū wù zhǒng jiān de guān xì、 fēn lèi hé jiàn dìng。 xíng tài xué biāo jì yán jiū wù zhǒng shì jī yú gè tǐ xìng zhuàng miáo shù， dé dào de jié lùn wǎng wǎng bù gòu wán shàn， qiě shù liàng xìng zhuàng hěn nán tī chú huán jìng de yǐng xiǎng， xū shēng wù tǒng jì xué zhī shí jìn xíng yán mì de fēn xī。 dàn shì yòng zhí guān de biāo jì yán jiū zhì liàng xìng zhuàng de yí chuán xiǎn dé gèng jiǎn dān、 gèng fāng biàn。 mù qián cǐ fǎ réng shì yī zhǒng yòu xiào shǒu duàn bìng fā huī zhuózhòng yào zuò yòng。
◆ xì bāo xué biāo jì (CytologicalGeneticMarkers)
xì bāo yí chuán biāo jì shì zhǐ duì chǔlǐ guò de dòng wù gè tǐ rǎn sè tǐ shù mù hé xíng tài jìn xíng fēn xī， zhù yào bāo kuò： rǎn sè tǐ hé xíng hé dài xíng jí quē shī、 chóngfù、 yì wèi、 dǎo wèi děng。 yī gè wù zhǒng de hé xíng tè zhēng jí rǎn sè tǐ shù mù、 xíng tài jí xíng wéi de wěn dìng shì xiāng duì de， gù kě zuò wéi yī zhǒng yí chuán biāo jì lái cè dìng jī yīn suǒ zài de rǎn sè tǐ jí zài rǎn sè tǐ shàng de xiāng duì wèi zhì， rǎn sè tǐ shì yí chuán wù zhì de zài tǐ， shì jī yīn de xié dài zhě， rǎn sè tǐ biàn yì bì rán huì dǎo zhì shēng wù tǐ fā shēng yí chuán biàn yì， shì yí chuán biàn yì de zhòng yào lái yuán。 tōng guò bǐ jiào dòng wù yǔ qí jìn yuán zǔ xiān de rǎn sè tǐ shù mù hé jié gòu， zhuī sù dòng wù de qǐ yuán hé yǎn huà， jiǎn cè dòng wù de yí chuán tè xìng， wéi dòng wù yù zhǒng tí gōng jiào hǎo de fāng fǎ。
◆ shēng wù huà xué biāo jì (BiochemicalGeneticMarkers)
shēng huà yí chuán biāo jì shì yǐ dòng wù tǐ nèi de mǒu xiē shēng huà xìng zhuàng wéi yí chuán biāo jì ， zhù yào zhǐ xuè xíng、 xuè qīng dàn bái jí tóng gōng méi。 20 shì jì 60 nián dài yǐ lái， dàn bái diàn yǒng jì shù zuò wéi jiǎn cè yí chuán tè xìng de yī zhǒng zhù yào fāng fǎ dé dào liǎo guǎng fàn de yìng yòng。 dàn bái diàn yǒng suǒ jiǎn cè de zhù yào shì xuè jiāng hé xuè xì bāo zhōng kě róng xìng dàn bái hé tóng gōng méi zhōng 'ān jī suān de biàn huà， tōng guò duì yī xì liè dàn bái hé tóng gōng méi de jiǎn cè， jiù kě wéi dòng wù pǐn zhǒng nèi de yí chuán biàn yì hé pǐn zhǒng jiān de qīn yuán guān xì tí gōng yòu yòng de xìn xī chuān。 dàn shì， dàn bái hé tóng gōng méi dōushì jī yīn de biǎo dá chǎn wù， fēi yí chuán wù zhì běn shēn， tā men de biǎo xiàn yì shòu huán jìng hé fā yù zhuàng kuàng de yǐng xiǎng； zhè xiē yīn sù jué dìng liǎo dàn bái diàn yǒng jù yòu yī dìng de jú xiàn xìng， dàn shì dàn bái diàn yǒng jì shù cāo zuò jiǎn biàn、 kuài sù jí jiǎn cè fèi yòng xiāng duì jiào dī， rì qián réng shì yí chuán tè xìng yán jiū zhōng yìng yòng jiào duō de fāng fǎ zhī yī。 shēng huà yí chuán biāo jì jīng jì、 fāng biàn， qiě duō tài xìng bǐ xíng tài xué biāo jì hé xì bāo yí chuán biāo jì fēng fù。 yǐ bèi guǎng fàn yìng yòng yú wù zhǒng qǐ yuán yǔ fēn lèi yán jiū hé dòng wù yù zhǒng zhōng。
◆ miǎn yì xué biāo jì (ImmuneGeneticMarkers)
miǎn yì xué biāo jì shì yǐ dòng wù de miǎn yì xué tè zhēng wéi yí chuán biāo jì ， zhù yào zhǐ： hóng xì bāo kàng yuán、 bái xì bāo kàng yuán、 xiōng xiàn xì bāo kàng yuán děng。 zǎo zài 1900 nián， Ehrlich hé Morgenroth zhǐ chū shān yáng hóng xì bāo biǎo miàn cún zài kàng yuán， bìng zhèng míng zhè xiē kàng yuán jù yòu gè tǐ chā yì； 20 shì jì 80 nián dài chū， rén men zhuànxiàng bái xì bāo kàng yuán de yán jiū， jí zhù yào zǔ zhì xiāng róng xìng fù hé tǐ (MHC)， MHC de zhòng yào tè xìng yǔ jí bìng jí shēng lǐ xìng zhuàng jù yòu zhòng yào guān xì。 gēn jù dòng wù gè tǐ lín bā xì bāo kàng yuán tè yì xìng， yán jiū pǐn zhǒng jiān、 gè tǐ jiān、 kàng bìng lì qiáng ruò de chā yì jí qīn zǐ guān xì děng。
◆ fènzǐ biāo jì (MolecularGeneticMarkers)
fènzǐ biāo jì shì yǐ gè tǐ jiān yí chuán wù zhì nèi hé gān suān xù liè biàn yì wéi jī chǔ de yí chuán biāo jì ， shì DNA shuǐ píng yí chuán duō tài xìng de zhí jiē de fǎn yìng。 yǔ qí tā jǐ zhǒng yí chuán biāo jì héng héng xíng tài biāo jì、 tóng gōng méi biāo jì、 xì bāo biāo jì xiāng bǐ， DNA fènzǐ biāo jì jù yòu de yōu yuè xìng yòu： dà duō shù fènzǐ biāo jì wéi gòng xiǎn xìng， duì yǐn xìng de nóng yì xìng zhuàng de xuǎn zé shí fēn biàn lì； jī yīn zǔ biàn yì jí qí fēng fù， fènzǐ biāo jì de shù liàng jīhū shì wú xiàn de； zài shēng wù fā yù de bù tóng jiē duàn， bù tóng zǔ zhì de DNA dōukě yòng yú biāo jì fēn xī； fènzǐ biāo jì jiē shì lái zì DNA de biàn yì； biǎo xiàn wéi zhōng xìng， bù yǐng xiǎng mù biāo xìng zhuàng de biǎo dá， yǔ bù liáng xìng zhuàng wú lián suǒ； jiǎn cè shǒu duàn jiǎn dān、 xùn sù。 suí zhe fènzǐ shēng wù xué jì shù de fā zhǎn， xiàn zài DNA fènzǐ biāo jì jì shù yǐ yòu shù shí zhǒng， guǎng fàn yìng yòng yú zuò wù yí chuán yù zhǒng、 jī yīn zǔ zuò tú、 jī yīn dìng wèi、 zhí wù qīn yuán guān xì jiàn bié、 jī yīn kù gòu jiàn、 jī yīn kè lóng děng fāng miàn。
tú piàn wéi AFLP( kuò zēng piàn duàn cháng dù duō tài xìng， AmplifiedFragmentLengthPolymorphism， yī zhǒng fènzǐ biāo jì ) de yín rǎn jiǎn cè jiēguǒ |
|
yí chuán biāo jì
jí “ jī yīn biāo jì ”。 |
|
- n.: marker, genetic marker
|
|
| yī xué | fènzǐ shēng wù xué | jī yīn | fènzǐ biāo jì | shēng wù jì shù | shēng mìng kē xué | yìng yòng | shēng wù shí yàn | |
|
|
| fènzǐ yí chuán biāo jì | shēng wù shí yàn shì xì liè shēng wù yí chuán biāo jì yǔ yìng yòng | |
|