|
|
xiàn cún yú běi jīng gǔ guān xiàng tái de xiàng xiàn yí zhì zào yú 1673 nián， tā yòu bèi jiào zuò dì píng wěi yí， shì zhuān mén cèliáng tiān tǐ dì píng gāo dù de guān cè yí qì。
suǒ wèi “ dì píng gāo dù ”， jiù shì guān cè zhě dào mǒu kē xīng xīng de shì xiàn yǔ dì píng miàn de jiā jiǎo。 zài tiān wén xué shàng， zhè yī jiǎo dù jiào zuò“ tiān tǐ dì píng gāo dù”。
xiàng xiàn yí de xià duān shì yī gēn fāng xíng héng liáng hé yī duì shí zì dǐ zuò， zài liǎng gè shí zì dǐ zuò de jiāo chā diǎn shàng， gè shù qǐ yī gēn gāo sān mǐ duō de yuán zhù， liǎng biān jūn yòu yī tiáo lóng fú chí， qǐ dào zhuāng shì hé jiā gù shuāngchóng zuò yòng。 liǎng gēn yuán zhù zhī chēng zhe yī gēn diāo yòu yún wén tú 'àn de héng liáng， yī gēn kě yǐ xuánzhuàn de lì zhóu lián jiē zài shàng xià liǎng liáng de zhōng jiān， gù dìng zhe zhěng gè shàn xíng de xiàng xiàn huán。 xiàng xiàn huán nèi diāo yòu téng yún jià wù de jù lóng， jì zēng tiān liǎo yí qì de shēng qì， yòu qǐ zhe píng héng zuò yòng； xiàng xiàn huán de héng biān chéng shuǐ píng zhuàng， bìng qiě yǔ lì biān chuí zhí， zài liǎng biān de jiāo chā diǎn chù guà yòu yī gēn yóu biǎo， tiē fù zài xiàng xiàn huán miàn shàng。
xiàng xiàn yí zhù zào jīng měi， zài xiàng xiàn hú de zhōng jiān zhù yòu yī téng yún xì zhū de cāng lóng， zào xíng yōu yǎ， tóng shí yòu jù yòu píng héng zhòng xīn de miào yòng， shǐ zhěng gè xiàng xiàn hú de zhòng xīn luò zài zhōng xīn de lì zhóu shàng。 zhóu de liǎng duān shì yuán de， kě yǐ shǐ xiàng xiàn hú chuí zhí yú dì miàn zì yóu dì xuánzhuàn。
zài xiàng xiàn hú de yuán xīn， lì yòu yī yǔ hú miàn chuí zhí de héng biǎo， cháng sān cùn yī fēn。 zài héng biǎo shàng yòu yī cháng yǔ xiàng xiàn hú bàn jìng xiāng qí de kuī héng， kě rào yuán xīn zài hú miàn shàng xià yí dòng。 zài kuī héng de xià duān yòu yī lì 'ěr， bàng yòu yóu biǎo， jīn yǐ yí shī。
shí jì guān cè shí， yí dòng kuī héng， shǐ lì 'ěr kàn héng biǎo yǔ dài cè de tiān tǐ wèi yú yī tiáo zhí xiàn shàng， zhè shì bǎ kuī héng dìng wèi， zé yóu biǎo suǒ zhǐ de huán hú shàng de kè dù， jiù shì gāi tiān tǐ de dì píng gāo dù huò tiān dǐng jù。
rú cóng xiàng xiàn hú de shàng duān xiàng xià qǐ suàn， hú chǐ miàn shàng de kè dù wéi tiān tǐ de dì píng gāo dù； rú cóng xià xiàng shàng qǐ suàn， cóng hú chǐ wài cè miàn de kè dù shàng kě yǐ dú chū tiān tǐ de tiān dǐng jù（ zài hú chǐ wài cè miàn de kè dù shàng tóng shí hái biāo yòu cóng shàng duān xiàng xià qǐ suàn de cèliáng tiān tǐ dì píng gāo dù de dù shù）。 tiān tǐ de dì píng gāo dù h yǔ tiān dǐng jù z de guān xì wéi： h=90°-z。 xiàng xiàn yí huán hú miàn shàng de kè dù yì cǎi yòng dì gǔ de héng xiàng huàfēn fǎ， kě jiāng yī dù fēn wéi 60 fēn， ruò yòng yóu biǎo kě jīng què dào 10 miǎo。
gǔ tái de xiàng xiàn yí yǔ dì gǔ shè jì de sì zhǒng xiàng xiàn yí zhōng de xuánzhuàn shì dì píng xiàng xiàn yí zuì wéi jiē jìn， guān cè fāng fǎ wán quán yī yàng， zhǐ shì zài wài guān shè jì fāng miàn dú jù tè sè， cǎi yòng liǎo zhōng guó chuán tǒng de lóng yún zhuāng shì。
xiàng xiàn yí zuò shì yī gè yǐ jīng fèi qì bù yòng de xīng zuò míng， zài 20 shì jì zǎo qī de xīng tú zhōng， kě yǐ zài tiān lóng zuò、 wǔ xiān zuò、 mù fū zuò zhī jiān zhǎo dào tā， zài 1922 nián， tā hé qí tā yī xiē xīng zuò yī qǐ bèi guó jì tiān wén lián hé huì zhèng shì cóng yōng jǐ de xīng kōng zhōng pái chú， cóng 'ér què dìng liǎo jīn tiān guó jì shàng tōng xíng de 88 gè xīng zuò。 xiàng xiàn yí zuò zé tōng guò yī gè zhù míng de liú xīng yǔ jì lù xià liǎo céng jīng yòu guò zhè yàng yī gè xīng zuò míng zì de lì shǐ。 |
|
16 shì jì mò yīng dài wéi sī xiàng xiàn yí guó háng hǎi jiā yuē hàn · dài wéi sī（ JohnDavis） shǐ yòng de xiàng xiàn yí ， yòng yú zài háng hǎi shí cèliáng dì qiú de wěi dù。
yuē hàn · dài wéi sī zài 1585 ～ 1587 nián qī jiān， céng wéi zhǎo xún xī běi háng dào， jīng gé líng lán dǎo、 bā fēn wān zuò liǎo sān cì tàn xiǎn háng xíng。 yuē hàn · dài wéi sī de xiàng xiàn yí ， huò jiào“ gān shì tóu yǐng yí”（ backstaff）， shì 16 shì jì hé 17 shì jì zuì wěi dà de háng hǎi fā míng。 qí yuán lǐ hěn jiǎn dān。 háng hǎi zhě wú xū xiàng shǐ yòng xīng pán huò jiǎn dān xiàng xiàn yí shí suǒ yào qiú de nà yàng shè fǎ kàn tài yáng， ér shì lì yòng gùn bàng tóu shè dào kè dù jì shàng de yǐng zǐ， qí yǐng zǐ duān de wèi zhì biǎo míng liǎo tài yáng de gāo dù， zhè yàng wěi dù jiù kě yǐ jì suàn chū lái liǎo。 háng hǎi zhě zài píng jìng de hǎi miàn shàng， jiá bǎn wěn dìng de shí hòu shǐ yòng dài wéi sī xiàng xiàn yí shí， néng qǔ dé zuì jiā xiào guǒ。
zhè zhǒng yí qì bāng zhù yuē hàn · dài wéi sī chéng wéi dāng shí yī míng fēi cháng yōu xiù de háng hǎi jiā。 zài yī gè duō shù rén duì wěi dù de jì suàn zhǐ néng tíng liú yú dù shù de shí dài， dài wéi sī néng jīng què dào fēn。 tā de zhè yī jì néng shǐ tā jīng cháng bèi háng xíng dào yuǎn dōng de yīng guó hé hé lán tàn xiǎn duì gù yòng， yě shǐ tā wán chéng liǎo sān cì zhǎo xún xī běi háng dào de tàn xiǎn。 |
|
| xiàng xiàn yí zuò shì yī gè yǐ jīng fèi qì bù yòng de xīng zuò míng， zài 20 shì jì zǎo qī de xīng tú zhōng， kě yǐ zài tiān lóng zuò、 wǔ xiān zuò、 mù fū zuò zhī jiān zhǎo dào tā， zài 1922 nián， tā hé qí tā yī xiē xīng zuò yī qǐ bèi guó jì tiān wén lián hé huì zhèng shì cóng yōng jǐ de xīng kōng zhōng pái chú， cóng 'ér què dìng liǎo jīn tiān guó jì shàng tōng xíng de 88 gè xīng zuò。 xiàng xiàn yí zuò zé tōng guò yī gè zhù míng de liú xīng yǔ jì lù xià liǎo céng jīng yòu guò zhè yàng yī gè xīng zuò míng zì de lì shǐ。 |
|
- : sector, range quadrant, quadrant instrument
- n.: quad, quadrant, instrument with an arc of 90 marked off in degrees, for measuring angles
|
|
| sì fēn yí |
|
| xiàng xiàn yí zuò | qiáng xiàng xiàn yí | dì píng xiàng xiàn yí | | xiàng xiàn yí zuò liú xīng yǔ | tóng dù jīn shuāng qiān lǐ jìng xiàng xiàn yí | |
|