|
|
sòng dài xīng qǐ de bái huà xiǎo shuō, yòng tōng sú wén zì xiě chéng, duō yǐ lì shǐ gù shì hé dāng shí shè huì shēng huó wéi tí cái, shì sòng yuán mín jiān yì rén shuō chàng de dǐ běn。 jīn cún《 qīng píng shān táng huà běn 》、《 quán xiāng píng huà wǔ zhǒng》 děng。 |
|
sòng yuán jiān shuō shū rén jiǎng gù shì suǒ yǐ jù de dǐ běn , yòng tōng sú wén zì xiě chéng , duō yǐ lì shǐ gù shì hé dāng shí shè huì shēng huó wéi tí cái |
|
sòng dài yǐ lái shuō huà yì rén shuō chàng gù shì suǒ yòng de dǐ běn。 rú《 jīng běn tōng sú xiǎo shuō》、《 qīng píng shān táng huà běn 》、《 quán xiāng píng huà wǔ zhǒng》 děng。 |
|
zhǐ shuō chàng de gù shì。 yuán wāng yuán hēng《 chén zuì dōng fēng · guī tián》 qū: “ qiān gǔ xīng wáng fèi tǎo lùn, zǒng yī duàn yú qiáo huà běn 。 ”《 xǐng shì héng yán · liǎng xiàn lìng jìng yì hūn gū nǚ》:“ jīn rì shuō yī duàn huà běn , zhèng yǔ wáng fèng xiāng fǎn, huàn zuò《 liǎng xiàn lìng jìng yì hūn gū nǚ》。” |
|
yǐn shēn zhǐ qū zhé lí qí de shì qíng。《 jǐng shì tōng yán · bái niàn zǐ yǒng zhèn léi fēng tǎ》:“ bù zài jiě fū jiě jiě miàn qián shuō zhè huà běn , zhǐ dé rèn tā mányuàn liǎo yīcháng。” |
|
zhǐ kuǐ léi xì、 yǐng xì、 zá jù hé zhū gōng diào de dǐ běn。 cān yuè sòng guàn pǔ nài dé wēng《 dū chéng jì shèng · wǎ shè zhòng jì》。 |
|
yóu huà bǐng。《 jiǎn dēng xīn huà · mǔ dān dēng jì》:“ dēng qián yuè xià, féng wǔ bǎi nián huān xǐ yuān jiā, shì shàng mín jiān, zuò qiān wàn rén fēng liú huà běn 。” |
|
sòng dài xīng qǐ de bái huà xiǎo shuō, yòng tōng sú wén zì xiě chéng, duō yǐ lì shǐ gù shì hé dāng shí shè huì shēng huó wéi tí cái, shì sòng yuán mín jiān yì rén shuō chàng de dǐ běn。 jīn cún《 qīng píng shān táng huà běn 》、《 quán xiāng píng huà wǔ zhǒng》 děng。
sòng dài“ shuō huà”( shuō shū) rén de dǐ běn。 yě chēng wéi“ huà wén” huò jiǎn chēng“ huà”。“ shuō huà” jiù shì jiǎng gù shì, lèi sì xiàn dài de shuō shū。 suí zhe sòng dài chéng shì jīng jì de fā zhǎn, chéng shì jū mín de jié gòu yě fā shēng liǎo biàn huà, bù jǐn yòu zhòng duō de guān lì hé shì bīng, hái jù jí zhe dà liàng de shāng rén hé gōng jiàng, xíng chéng liǎo yī gè xīn de shì mín jiē céng。 gè zhǒng mín jiān jì yì dū xiàng chéng shì huì hé, yǐ shì yìng xīn de chéng shì jū mín de wén huà xū yào。 běi sòng dōng jīng、 nán sòng lín 'ān děng dà chéng shì lǐ, yòu zhe shù shí zuò chēng wéi“ wǎ shè” huò“ wǎ zǐ” de zōng hé xìng de yóu yì chǎng, měi zuò“ wǎ shè” zhōng, yòu yòu ruò gān zuò“ gòu lán”( lèi sì hòu dài de xì yuàn), fēn bié shàng yǎn zá jù、 zhū gōng diào hé“ shuō huà” děng gè zhǒng jì yì。 nán sòng shí,“ shuō huà” tōng cháng fēn wéi“ xiǎo shuō”、 shuō jīng、 jiǎng shǐ hé hé shēng sì jiā。
“ xiǎo shuō” yòu chēng“ yín zì 'ér”, zhuān jiǎng duǎn piān gù shì, tí cái fēi cháng guǎng fàn, jǔ fán 'ài qíng、 gōng 'àn、 shén guài, yǐ jí lì shǐ gù shì děng, jīhū wú suǒ bù bāo。“ xiǎo shuō” tí cái bāo kuò yān zhī、 líng guài、 chuán qí、 gōng 'àn děng, xiàn cún 45 piān。
jiǎng shǐ, zhuān shuō lì shǐ gù shì。 shuō jīng, bāo kuò“ shuō cān qǐng”、“ shuō hǔn jīng”, zhuān jiǎng zōng jiào gù shì。“ jiǎng shǐ” shì yǎn yì lì shǐ xiǎo shuō, piān fú bǐ xiǎo shuō huà běn cháng, shì zhōng guó cháng piān xiǎo shuō de kāi duān, xiàn cún《 dà sòng xuān hé yí shì》《 dà táng sānzàng qǔ jīng shī huà》 hé“ quán xiāng píng huà wǔ zhǒng” héng héng《 wǔ wáng fá zhòu píng huà》《 qī guó chūn qiū píng huà》《 qín bìng liù guó píng huà》《 qián hàn shū píng huà》《 sān guó zhì píng huà》。
hé shēng, yě zuò“ hé shēng”, huá jī 'ér hán wán fěng de chēng“ qiáo hé shēng”。 yòu rén rèn wéi kě néng shì liǎng rén yǎn chū, yī rén zhǐ wù wéi tí, yī rén yìng mìng shuō yǒng, jù shuō yǔ qǐ lìng suí lìng xiāng sì, xíng shì líng huó, sì hū bìng wú gù shì qíng jié, jìn sì xiàn dài de xiàngshēng。 cǐ wài, hái yòu“ shuō hǔn huà”( shuō dòu xiào de huà)、“ shāng mí”( cāi mí)。 yóu yú hé shēng、 shuō hǔn huà hé shāng mí děng wú huà běn chuán shì, qí yǎn chū xíng shì yǔ zuò pǐn nèi róng yǐ wú cóng què zhī。
huà běn de guǎng fàn hán yì
sòng、 jīn、 yuán、 míng shí dài, huà běn dài biǎo yī zhǒng tè shū de xù shì xìng zuò pǐn de tǐ cái, jì bāo kuò kuǐ léi xì、 pí yǐng xì jí gè zhǒng jiǎng chàng yì shù de dǐ běn, yòu bāo kuò jiǎng chàng yì rén kǒu tóu chuàng zuò chéng guǒ de jì lù zhěng lǐ běn, tóng shí hái bāo kuò 'àn zhào jiǎng chàng yì shù gé shì biān xiě de tōng sú dú wù。 zǒng zhī, huà běn yī cí yìng yòng de fàn wéi xiāng dāng guǎng fàn。 |
|
rú yuán zhěn shī zhù suǒ shuō de《 yī zhī huā huà》 hé dūn huáng xiě juàn《 lú shān yuǎn gōng huà》、《 hán qín hǔ huà( yuán juàn xiě zuò“ huà”) běn》。 huà běn ( jiàn sòng yuán huà běn ) zài sòng dài zhú jiàn shèng xíng, kāi shǐ yòu kè běn liú chuán。 huà běn yī bān zhǐ xiǎo shuō、 jiǎng shǐ、 shuō jīng děng shuō huà rén de dǐ běn, dàn kuǐ léi xì、 yǐng xì、 zá jù hé zhū gōng diào de dǐ běn, yě chēng zuò huà běn ( jù《 dū chéng jì shèng》 jí《 xī xiāng jì zhū gōng diào》)。 hòu lái hái yòu rén bǎ míng qīng rén mó nǐ huà běn ér xiě de duǎn piān bái huà xiǎo shuō yě chēng wéi huà běn 。 yòu yòu rén zhǐ bǎ xiǎo shuō jiā de dǐ běn chēng zuò huà běn 。 huà běn duō shù yǐ xù shuō wéi zhù, zhōng jiān chuān chā yī xiē shī cí, yě yòu yǐ chàng cí wéi zhù de。 míng dài rén zé chēng wéi píng huà huò cí huà。 yuán dài yǐ qián de huà běn liú cún bù duō, jiǎng shǐ jiā de huà běn yī bān chēng zuò“ píng huà”, rú《 xīn biān wǔ dài shǐ píng huà》 děng, chuán shì de hái yòu《 dà sòng xuān hé yí shì》、《 wǔ dài shǐ píng huà》、《 quán xiāng píng huà》; xiǎo shuō jiā de huà běn duō chēng zuò“ xiǎo shuō”, rú yuán kè běn《 xīn biān hóng bái zhī zhū xiǎo shuō》 ( xiàn cún cán yè ) hé qīng píng shān táng kè běn de《 liù shí jiā xiǎo shuō》 děng, jiàn yú jìzǎi de piān mù dá yī bǎi sì shí duō piān, xiàn cún bù guò 'èr sān shí piān, sǎnjiàn yú《 jīng běn tōng sú xiǎo shuō》、《 qīng píng shān táng huà běn 》 zhū shū。 hái yòu chēng zuò“ shī huà” de, rú《 dà táng sānzàng qǔ jīng shī huà》。 huà běn běn lái shì shuō huà rén yǎn jiǎng gù shì de dǐ běn, wǎng wǎng zhǐ shì lüè jù gěng gài de tí yào, biān yìn chéng shū, jiù chéng wéi yī zhǒng tōng sú dú wù, xíng chéng yī zhǒng tè shū de tǐ cái hé fēng gé, dài biǎo zhōng guó bái huà xiǎo shuō de yī gè fā zhǎn jiē duàn。 míng qīng rén mó fǎng huà běn tǐ cái 'ér xiě zuò de duǎn piān bái huà xiǎo shuō, jìn rén chēng wéi“ nǐ huà běn ”; jiǎng shǐ lèi de zuò pǐn zé chēng wéi“ yǎn yì”。 |
|
huà běn de yǔ yán yǐ bái huà wéi zhù, róng hé bù fēn wén yán, jiān yì chuān chā yī xiē gǔ diǎn shī cí。 zuò wéi yī zhǒng xīn de wén xué tǐ cái, yǔ yán shēng dòng、 pō là, fù yú biǎo yǎn lì, zuò pǐn de zhùjué duō wéi shǒu gōng yè zhě、 fù nǚ、 shì jǐng shāng rén děng, wéi xīn xīng de shì mín jiē céng suǒ xǐ wén lè jiàn。 duì hòu dài de tōng sú wén xué hé xì jù、 qǔyì děng chǎn shēng liǎo hěn dà de yǐng xiǎng。 lǔ xùn shuō:“ zhè lèi zuò pǐn, bù dàn tǐ cái bù tóng, wén zhāng shàng yě qǐ liǎo gǎi gé, yòng de shì bái huà, suǒ yǐ shí zài shì xiǎo shuō shǐ shàng de yī dà biàn qiān。” |
|
yóu jiǎng chàng yì shù dào huà běn
cóng shàng gǔ shí dài kāi shǐ, guǎng dà mín zhòng jiù lì yòng láo dòng de yú xiá shí jiān, kǒu tóu jiǎng shù shén huà、 chuán shuō yǔ gù shì, yǐ mǎn zú wén huà shēng huó de xū yào。 gōng yuán bā shì jì de táng cháo zhōng qī, suí zhe chéng shì rén kǒu de zēng jiā, zài mín jiān xù shì wén xué de jī chǔ zhī shàng, lù xù chǎn shēng liǎo yī xiē jiǎng chàng yì shù。 táng cháo jiǎng chàng yì shù yòu jiǎng jīng、 lùn yì、 biàn wén、 shuō huà、 sú fù、 cí wén děng, měi yī zhǒng dū xíng chéng liǎo tè dìng de tǐ zhì。 qí zhōng 「 shuō huà 」 yī cí nǎi shì jiǎng gù shì de yì sī, zhè zhǒng yì shù xíng shì yǐ sàn shuō yǔ niàn sòng wéi zhù, yǐ gē chàng wéi fǔ, hòu dài chēng zuò「 shuō shū」。
xiàn zài bù shǎo rén lǒngtǒng dì bǎ jiǎng chàng yì shù chēng zuò「 shuō shū」( huò chēng「 shuō huà」), dàn yán gé shuō lái, shuō shū zhǐ shì jiǎng chàng yì shù de yī gè zhòng yào zǔ chéng bù fēn, lìng wài hái yòu xiē dān chún chàng qū de jiǎng chàng yì shù, bù néng nà rù shuō shū de fàn wéi。
jiǎng chàng gù shì zhěng lǐ chū bǎn
sòng yuán shí dài de jiǎng chàng yì shù, zhī fán yè mào, wèi wéi dà guān。 guǎng dà qún zhòng líng tīng mín jiān yì rén jiǎng chàng zhī yú, hái xī wàng jiè zhù shū miàn xíng shì yuè dú zhè lèi gù shì。
yú shì, yī xiē xià céng wén rén bǎ yì rén suǒ jiǎng de gù shì nèi róng jì lù xià lái, bìng zhěng lǐ chū bǎn, xiàng《 niǎn yù guān yīn》、《 cuò zhǎn cuī níng》 yī lèi huà běn , jiù kě néng xī shōu liǎo jiǎng chàng yì rén zhōng「 xiǎo shuō jiā」 de chuàng zuò chéng guǒ。
qí tā de qǔ cái lái yuán
hái yòu yī xiē xià céng wén rén, àn zhào jiǎng chàng yì shù de gé shì, gǎi biān shǐ shū、 wén yán xiǎo shuō huò qí tā qián rén zhù zuò, rú huà běn 《 lǎo féng táng zhí jiàn hàn wén dì》 qǔ cái yú《 shǐ jì ‧ féng táng lièzhuàn》; huà běn 《 lán qiáo jì》 zé shì táng dài wén yán xiǎo shuō《 péi háng》 de shān jié běn。 lìng wài, xiàng《 xī hú sān tǎ jì》、《 wěn jǐng yuān yāng huì》、《 huā dēng jiào lián nǚ chéng fó jì》 děng huà běn , zé kě néng lái yuán yú táo zhēn、 gǔ zǐ cí huò bǎo juàn。
zǒng zhī,「 huà běn 」 shì yóu jiǎng chàng yì shù yǎn shēng chū lái de yī zhǒng wén xué tǐ cái, tā yǔ jiǎng chàng yì shù yī mài xiāng chéng, bìng qiě bǎo liú zhe shí fēn qīng xī de jiǎng chàng yì shù hén jì。
tōng sú xiǎo shuō de xiān qū
zhōng guó tōng sú xiǎo shuō de méng yá
zhōng guó wén yán xiǎo shuō yǐ táng chuán qí wén wéi chéng shú de biāo zhì。 ér zhōng guó tōng sú xiǎo shuō zé xíng chéng yú sòng、 yuán、 míng shí dài, dàn qí qǐ yuán kě yǐ zhuī sù dào táng cháo zhōng qī。 dūn huáng yí shū zhōng de《 lú shān yuǎn gōng huà》、《 kǒng zǐ xiàng tuō xiāng wèn shū》、《 yè jìng néng shī》、《 lǐ líng sū wǔ zhí bié cí》, yǐ jí yuán tí yǐ jīng yì shī de hán qín hǔ gù shì、 táng tài zōng rù míng gù shì yǔ qiū hú gù shì děng, yīngdāng kàn zuò shì tōng sú xiǎo shuō de méng yá。
tōng sú xiǎo shuō de xiān qū
míng cháo jiā jìng nián jiān yǐ qián chū bǎn de sòng yuán duǎn piān huà běn , bāo kuò《 hóng bái zhī zhū》 yǐ jí《 liù shí jiā xiǎo shuō》 zhōng de sòng yuán zuò pǐn, suī rán cóng zǒng tǐ shàng kàn hái xiāng dāng cū cāo hé yòu zhì、 bù chéng shú, dàn yǐ wán chéng liǎo cóng mín jiān yì rén kǒu tóu chuàng zuò xiàng wén rén shū miàn wén xué de guò dù, tā men nǎi shì duǎn piān tōng sú xiǎo shuō de xiān qū。
《 jīng běn tōng sú xiǎo shuō》 yǔ《 sān yán》 zhōng de sòng yuán zuò pǐn, yǐ jīng yóu míng cháo wén rén zuò liǎo jiào duō de jiā gōng rùn shì, miáo xiě hěn xì zhì, rén wù gè xìng xiān míng 'ér chōng shí, shèn zhì yòu liǎo dān dú de huán jìng miáo xiě yǔ xīn lǐ kè huá。 zhè xiē zuò pǐn bāo hán zhe wén rén jiào duō de dú lì chuàng zuò chéngfèn, tā men yǔ míng cháo hòu qī chǎn shēng de duǎn piān huà běn xiāng sì, kě yǐ chēng zuò chéng shú de duǎn piān tōng sú xiǎo shuō。 |
|
huaben
huà běn
shuō huà yì rén de dǐ běn。 huà běn qǐ yuán yú táng dài rén de“ shuō huà”, yě chēng zuò“ huà”, rú yuán zhěn shī zhù suǒ shuō de《 yī zhī huā huà》 hé dūn huáng xiě juàn《 lú shān yuǎn gōng huà》、《 hán qín hǔ huà( yuán juàn xiě zuò“ huà”) běn》。 huà běn ( jiàn sòng yuán huà běn ) zài sòng dài zhú jiàn shèng xíng, kāi shǐ yòu kè běn liú chuán。 huà běn yī bān zhǐ xiǎo shuō、 jiǎng shǐ、 shuō jīng děng shuō huà rén de dǐ běn, dàn kuǐ léi xì、 yǐng xì、 zá jù hé zhū gōng diào de dǐ běn, yě chēng zuò huà běn ( jù《 dū chéng jì shèng》 jí《 xī xiāng jì zhū gōng diào》)。 hòu lái hái yòu rén bǎ míng qīng rén mó nǐ huà běn ér xiě de duǎn piān bái huà xiǎo shuō yě chēng wéi huà běn 。 yòu yòu rén zhǐ bǎ xiǎo shuō jiā de dǐ běn chēng zuò huà běn 。 huà běn duō shù yǐ xù shuō wéi zhù, zhōng jiān chuān chā yī xiē shī cí, yě yòu yǐ chàng cí wéi zhù de。 míng dài rén zé chēng wéi píng huà huò cí huà。 yuán dài yǐ qián de huà běn liú cún bù duō, jiǎng shǐ jiā de huà běn yī bān chēng zuò“ píng huà”, rú《 wǔ dài shǐ píng huà》、《 quán xiāng píng huà》; xiǎo shuō jiā de huà běn duō chēng zuò“ xiǎo shuō”, rú yuán kè běn《 xīn biān hóng bái zhī zhū xiǎo shuō》 ( xiàn cún cán yè ) hé qīng píng shān táng kè běn de《 liù shí jiā xiǎo shuō》。 hái yòu chēng zuò“ shī huà” de, rú《 dà táng sānzàng qǔ jīng shī huà》。 huà běn běn lái shì shuō huà rén yǎn jiǎng gù shì de dǐ běn, wǎng wǎng zhǐ shì lüè jù gěng gài de tí yào, biān yìn chéng shū, jiù chéng wéi yī zhǒng tōng sú dú wù, xíng chéng yī zhǒng tè shū de tǐ cái hé fēng gé, dài biǎo zhōng guó bái huà xiǎo shuō de yī gè fā zhǎn jiē duàn。 míng qīng rén mó fǎng huà běn tǐ cái 'ér xiě zuò de duǎn piān bái huà xiǎo shuō, jìn rén chēng wéi“ nǐ huà běn ”; jiǎng shǐ lèi de zuò pǐn zé chēng wéi“ yǎn yì”。
( chéng yì zhōng)
|
|
- n.: script for story-telling (in Song and Yuan folk literature)
|
|
wén xiàn | wén xué | xuán zàng | xī yóu jì | zhōng guó lì shǐ | bái huà | duǎn piān xiǎo shuō | gǔ diǎn wén xué | wǔ xiá | xiǎo shuō | gǔ jí | |
|
|
|