|
|
1823 nián 12 yuè 22 rì , ràng - hēng lì · kǎ xī mǐ 'ěr · fǎ bù 'ěr (jean-henricasimirfabre)， fǎ guó kūn chóng xué jiā， dòng wù xíng wéi xué jiā， zuò jiā。 chū shēng yú fǎ guó pǔ luó wàng sī de shèng léi 'ēn cūn yī hù nóng jiā。 cǐ hòu de jǐ nián jiān， fǎ bù 'ěr shì zài lí gāi cūn bù yuǎn de mǎ lā wǎ 'ěr zǔ fù mǔ jiā zhōng dù guò de， dāng shí nián yòu de tā yǐ bèi xiāng jiān de hú dié yǔ guō guō 'ér zhè xiē kě 'ài de kūn chóng suǒ xī yǐn。
1829 nián， fǎ bù 'ěr huí dào shèng léi 'ēn kāi shǐ shàng xué， dàn nà yī duàn 'ér shí suì yuè yī zhí shēn shēn dì míng kè zài tā de xīn zhōng。
1833 nián， fǎ bù 'ěr yī jiā lái dào liǎo luó dé cí， qí fù kào jīng yíng yī jiā kā fēi guǎn wéi chí shēng jì。
1837 nián， yī jiā rén yòu yí jū dào tú lú cí。 fǎ bù 'ěr jìn liǎo tú lú cí de shén xué yuàn， dàn zhōng tú tuì xué， chū wài móu shēng， céng zài tiě lù shàng zuò guò gōng， yě zài shì jí shàng mài guò níng méng。 hòu lái， tā tōng guò liǎo 'ā wéi ní wēng shī fàn xué xiào de xuǎn bá kǎo shì， huò dé jiǎng xué jīn， bìng zài sān nián de xué xí hòu huò dé liǎo gāo děng xué xiào wén píng。 bì yè hòu， shí nián shí jiǔ suì de fǎ bù 'ěr zài kǎ běn tè lā kāi shǐ liǎo tā de jiào shī shēng yá， suǒ jiào shòu de kè chéng jiù shì zì rán kē xué shǐ。
1849 nián， tā bèi rèn mìng wéi kē xī jiā dǎo 'ā yǎ kè xiào de wù lǐ jiào shī。 dǎo shàng yǐ nǐ de zì rán fēng guāng hé fēng fù de wù zhǒng， rán qǐ liǎo tā yán jiū zhí wù hé dòng wù de rè qíng。 ā wéi ní wēng de zhí wù xué jiā lè jī 'ān xiàng tā chuán shòu liǎo zì jǐ de xué shí。 cǐ hòu， tā yòu gēn suí zhe mò kǎn - táng tōng sì chù cǎi jí huā cǎo biāo běn， zhè wèi bó xué duō cái de liáng shī wéi fǎ bù 'ěr hòu lái chéng wéi bó wù xué jiā、 zǒu shàng kē xué yán jiū de dào lù diàn dìng liǎo jiān shí de jī chǔ。
1853 nián， fǎ bù 'ěr chóngfǎn fǎ guó dà lù， shòu pìn yú 'ā wéi ní wēng de yī suǒ xué xiào， bìng jǔ jiā qiān jìn liǎo shèng - duō mǐ ní kè jiē qū de rǎn jiàng jiē yī suǒ jiǎn pǔ de zhù zhái lǐ。
1857 nián， tā fā biǎo liǎo《 jié fù ní fēng xí xìng guān chá jì》， zhè piān lùn wén xiū zhèng liǎo dāng shí kūn chóng xué zǔ shī lāi 'áng · dù fú 'ěr de cuò wù guān diǎn， yóu cǐ yíng dé liǎo fǎ lán xī yán jiū yuàn de zàn yù， bèi shòu yú shí yàn shēng lǐ xué jiǎng。 zhè qī jiān， fǎ bù 'ěr hái jiāng jīng lì tóu rù dào duì tiān rán rǎn sè jì qiàn cǎo huò qiàn sù de yán jiū zhōng qù， dāng shí fǎ guó shì bīng jūn kù shàng de hóng sè， biàn lái zì yú qiàn cǎo fěn mò。
1860 nián， fǎ bù 'ěr huò dé liǎo cǐ lèi yán jiū de sān xiàng zhuān lì。 hòu lái， fǎ bù 'ěr yìng gōng gòng jiào yù bù cháng wéi kè duō · dù lú yī de yāo qǐng， fù zé yī gè chéng rén yè xiào de zǔ zhì yǔ jiào xué gōng zuò， dàn qí zì yóu de shòu kè fāng shì yǐn qǐ liǎo mǒu xiē rén de bù mǎn。 yú shì， tā cí qù liǎo gōng zuò， xié quán jiā zài 'ào lǎng rì dìng jū xià lái， bìng yī zhù jiù shì shí yú nián。 zài zhè zhè shí yú nián lǐ， fǎ bù 'ěr wán chéng liǎo hòu lái cháng dá shí juàn de《 kūn chóng jì》 zhōng de dì yī juàn。 qī jiān， tā duō cì yǔ hǎo yǒu yī tóng dào wàn dù shān cǎi jí zhí wù biāo běn。 cǐ wài， tā hái jié shí liǎo yīng guó zhé xué jiā mǐ 'ěr， dàn mǐ 'ěr yīng nián zǎo shì， shǐ liǎng rén xiān qián yùn niàng de jìhuà“ wò kè lǚ cí zhí bèi dà guān ” yīn cǐ yāo zhé。 tóng shí， yī dà bù xìng jiàng lín dào fǎ bù 'ěr shēn shàng： tā gòng yòu liù gè hái zǐ， qí zhōng wéi yī yǔ fù qīn xīng qù xiāng tóu、 rè 'ài guān chá dà zì rán de 'ér zǐ rú lè nián jǐn shí liù suì biàn lí kāi liǎo rén shì。 cǐ hòu， fǎ bù 'ěr jiāng fā xiàn de jǐ zhǒng zhí wù xiàn gěi zǎo shì de rú lè， yǐ biǎo dá duì tā de huái niàn。 duì zhēn jūn de yán jiū yī zhí shì fǎ bù 'ěr de 'àihào zhī yī。
1878 nián， tā céng yǐ wò kè lǚ cí de zhēn jūn wéi zhù tí xiě xià xǔ duō jīng cǎi de xué shù wén zhāng。 tā duì kuài gū de yán jiū yě shí fēn xiáng jìn， bìng xì zhì rù wēi dì miáo shù liǎo tā de xiāng wèi， měi shí jiā men shēng chēng néng cóng zhēn zhèng de kuài gū zhōng pǐn chū tā bǐ xià suǒ miáo shù de suǒ yòu zī wèi。
1879 nián， fǎ bù 'ěr mǎi xià liǎo sài lì ní 'áng de huāng shí yuán， bìng yī zhí jū zhù dào shì shì。 zhè shì yī kuài huāng wú de bù máo zhī dì， dàn què shì kūn chóng zhōng 'ài de tǔ dì， chú liǎo kě gōng jiā rén jū zhù wài， nà 'ér hái yòu tā de shū fáng、 gōng zuò shì hé shì yàn chǎng， néng ràng tā 'ān jìng dì jí zhōng jīng lì sī kǎo， quán shēn xīn dì tóu rù dào gè zhǒng guān chá yǔ shí yàn zhōng qù， kě yǐ shuō zhè shì tā yī zhí yǐ lái mèng mèi yǐ qiú de tiān dì。 jiù shì zài zhè 'ér， fǎ bù 'ěr yī biān jìn xíng guān chá hé shí yàn， yī biān zhěng lǐ qián bàn shēng yán jiū kūn chóng de guān chá bǐ jì、 shí yàn jì lù hé kē xué zhá jì， wán chéng liǎo《 kūn chóng jì》 de hòu jiǔ juàn。 rú jīn， zhè suǒ gù jū yǐ jīng chéng wéi bó wù guǎn， jìng jìng dì zuò luò zài yòu zhe nóng yù pǔ luó wàng sī fēng qíng de zhí wù yuán zhōng。
1915 nián， jiāng yī shēng fèng xiàn gěi kūn chóng yán jiū de xué zhě fǎ bù 'ěr shì shì liǎo， xiǎng nián jiǔ shí 'èr suì。 tā zài zhōng 'ài de kūn chóng de péi bàn xià， jìng jìng dì cháng mián yú huāng shí yuán， rán 'ér tā jǐn yòu de jǐ zhāng zhào piàn， yǐ jí tā suǒ liú xià de pǔ shí yōu měi de wén zì， réng néng ràng dú zhě men piē jiàn zhè wèi xué zhě de shēn yǐng： yī wèi hé 'ǎi lǎo zhě， hè fā tóng yán， mù guāng mǐn ruì 'ér chún zhēn， yī fù fǎ guó nán bù xiāng jiān de pǔ sù dǎ bàn， tóu dài kuān biān zhē yáng mào， bó xì fāng jīn， shǒu lǐ wò zhe tā de bǎo bèi bǔ chóng wǎng； bù yòng kāi kǒu， tā zuǐ biān cháng guà zhe de shū xīn wēi xiào， jiù fǎng fó yǐ jīng zài yāo qǐng nín jìn rù tā de kūn chóng shì jiè。
fǎ bù 'ěr yī shēng jiān chí zì xué， xiān hòu qǔ dé liǎo yè shì xué wèi、 shù xué xué shì xué wèi、 zì rán kē xué xué shì xué wèi hé zì rán kē xué bó shì xué wèi， jīng tōng lā dīng yǔ hé xī là yǔ， xǐ 'ài gǔ luó mǎ zuò jiā hè lā sī hèshī rén wéi jí 'ěr de zuò pǐn。 tā zài huì huà、 shuǐ cǎi fāng miàn yě jīhū shì zì xué chéng cái， liú xià de xǔ duō jīng zhì de jūn lèi tú jiàn céng ràng nuò bèi 'ěr wén xué jiǎng huò dé zhě、 fǎ guó shī rén fú léi dé lǐ kè · mǐ sī tè lā 'ěr zàn bù jué kǒu。 fǎ bù 'ěr wǎn nián shí，《 kūn chóng jì》 de chéng gōng wèitā yíng dé liǎo“ kūn chóng jiè de hé mǎ” yǐ jí“ kē xué jiè shī rén” de měi míng， tā de chéng jiù dé dào liǎo shè huì de guǎng fàn chéng rèn。 fǎ bù 'ěr suī rán huò dé liǎo xǔ duō kē xué tóu xián， dàn tā réng rán pǔ shí rú chū， wéi rén miǎn tiǎn qiān xùn， guò zhe qīng pín de shēng huó。 tā de cái huá shòu dào dāng shí wén rén xué zhě de yǎng mù， qí zhōng bāo kuò yīng guó shēng wù xué jiā dá 'ěr wén、 1911 nián nuò bèi 'ěr wén xué jiǎng dé zhù héng héng bǐ lì shí jù zuò jiā méi tè lín kè、 dé guó zuò jiā róng gé 'ěr、 fǎ guó zhé xué jiā bǎi gé sēn、 shī rén mǎ lā měi、 pǔ luó wàng sī wén xué jiā lǔ mǎ ní yé děng。 yóu yú《 kūn chóng jì》 zhōng jīng què dì jì lù liǎo fǎ bù 'ěr jìn xíng de shì yàn， jiē kāi liǎo kūn chóng shēng mìng yǔ shēng huó xí guàn zhōng de xǔ duō mì mì， dá 'ěr wén chēng fǎ bù 'ěr wéi“ wú fǎ xiào fǎng de guān chá jiā”。 dāng tā jū zhù zài sài lì ní 'áng shí， bù shǎo xué zhě、 wén xué jiā men fēn fēn qián qù bài fǎng tā。 fǎ bù 'ěr zài zì jǐ de jū suǒ céng jiē dài liǎo bā sī dé、 yīng guó zhé xué jiā mǐ 'ěr děng xué zhě， dàn yǔ tā men de tōng xìn bìng bù pín fán。 gōng gòng jiào yù bù cháng wéi kè duō · dù lú yī jiāng fǎ bù 'ěr jǔ jiàn gěi ná pò lún sān shì， hòu zhě shòu yú tā róng yù xūn wèi xūn zhāng。 fǎ guó zhèng zhì jiā léi méng · pǔ 'ēn jiā lāi tú jīng sài lì ní 'áng， tè yì rào dào huāng shí yuán xiàng tā zhì yì。 yōng yòu duō chóngshēn fèn de fǎ bù 'ěr de zuò pǐn zhǒng lèi fán duō： zuò wéi bó wù xué jiā， tā liú xià liǎo xǔ duō dòng zhí wù xué shù lùn zhù， qí zhōng bāo kuò《 qiàn cǎo： zhuān lì yǔ lùn wén》、《 ā wéi ní wēng de dòng wù》、《 kuài gū》、《 gǎn lǎn shù shàng de sǎn jūn》、《 pú táo gēn liú yá》 děng； zuò wéi jiào shī， tā céng biān xiě guò duō cè huà xué wù lǐ kè běn； zuò wéi shī rén， tā yòng fǎ guó nán bù de pǔ luó wàng sī yǔ xiě xià liǎo xǔ duō shī gē， bèi dāng dì rén qīnqiè dì chēng wéi“ niú méng shī rén”。 cǐ wài， tā hái jiāng mǒu xiē pǔ luó wàng sī shī rén de zuò pǐn fān yì chéng fǎ yǔ； xián xiá zhī yú， tā hái céng yòng zì jǐ de xiǎo kǒu qín pǔ xià yī xiē xiǎoqǔ。 rán 'ér， fǎ bù 'ěr zuò pǐn zhōng piān fú zuì cháng、 dì wèi zuì zhòng yào、 zuì wéi shì rén suǒ zhī de réng shì《 kūn chóng jì》。 zhè bù zuò pǐn bù dàn zhǎn xiàn liǎo tā kē xué guān chá yán jiū fāng miàn de cái néng hé wén xué cái huá， hái xiàng dú zhě chuán dá liǎo tā de rén wén jīng shén yǐ jí duì shēng mìng de wú bǐ rè 'ài。 |
|
| 《 kūn chóng jì》 yuán zhù shū míng kě zhí yì wéi《 kūn chóng xué de huí yì》， fù biāo tí wéi“ duì kūn chóng běn néng jí qí xí sú de yán jiū”。《 kūn chóng jì》 gòng shí juàn， měi juàn yóu ruò gān zhāng jié zǔ chéng， jué dà bù fēn wán chéng yú huāng shí yuán。 1878 nián dì yī juàn fā xíng， cǐ hòu dà yuē měi sān nián fā xíng yī juàn。 yuán zhù nèi róng rú qí míng， shǒu xiān zuì zhí guān de jiù shì duì kūn chóng de yán jiū jì lù。 zuò zhě shù shí nián jiān， bù jú xiàn yú chuán tǒng de jiě pōu hé fēn lèi fāng fǎ， zhí jiē zài yě dì lǐ shí dì duì fǎ guó nán bù pǔ luó wàng sī zhǒng lèi fán duō de kūn chóng jìn xíng guān chá， huò zhě jiāng kūn chóng dài huí zì jǐ jiā zhōng péi yǎng， shēng dòng xiáng jìn dì jì lù xià zhè xiē xiǎo shēng mìng de tǐ mào tè zhēng、 shí xìng、 xǐ hǎo、 shēng cún jì qiǎo、 tuì biàn、 fán yǎn hé sǐ wáng， rán hòu jiāng guān chá jì lù jié hé sī kǎo suǒ dé， xiě chéng xiáng xì què qiē de bǐ jì。 dàn《 kūn chóng jì》 bù tóng yú yī bān kē xué xiǎo pǐn huò bǎi kē quán shū， tā sàn fā zhe nóng yù de wén xué qì xī。 shǒu xiān， tā bìng bù yǐ quán miàn xì tǒng dì tí gōng yòu guān kūn chóng de zhī shí wéi wéi yī mùdì。 chú liǎo jiè shào zì rán kē xué zhī shí yǐ wài， zuò zhě lì yòng zì shēn de xué shí， tōng guò shēng dòng de miáo xiě yǐ jí nǐ rén de xiū cí shǒu fǎ， jiāng kūn chóng de shēng huó yǔ rén lèi shè huì qiǎo miào dì lián xì qǐ lái， bǎ rén lèi shè huì de dào dé hé rèn shí tǐ xì bān dào liǎo bǐ xià de kūn chóng shì jiè lǐ。 tā tòu guò bèi fù yú liǎo rén xìng de kūn chóng fǎn guān shè huì， chuán dá guān chá zhōng de gè rén tǐ yàn yǔ sī kǎode chū de duì rén lèi shè huì de jiàn jiě， wú xíng zhōng zhǐ yǐn zhe dú zhě zài kūn chóng de“ lún lǐ” hé“ shè huì shēng huó” zhōng chóngxīn rèn shí rén lèi sī xiǎng、 dào dé yǔ rèn zhī de zhǔn zé。 zhè shì yī bān xué shù wén zhāng zhōng suǒ méi yòu de， dàn què shì wén xué chuàng zuò zhōng cháng jiàn de。 bù tóng yú xǔ duō wén xué zuò pǐn de shì，《 kūn chóng jì》 bù shì zuò jiā bǐ xià chuàng zào chū lái de shì jiè， suǒ xù shù de shì jiàn dōulái zì yú tā duì kūn chóng shēng huó de zhí jiē guān chá， yòu shí shèn zhì shì mǒu zhǒng kūn chóng xí xìng de xì zhī mò jié。 qí cì， suī rán quán wén yòng dà liàng bǐ mò zhuózhòng jiè shào liǎo kūn chóng de shēng huó xí xìng， dàn bìng bù xiàng xué shù lùn zhù yī bān kū zào fá wèi， běn shū xíng wén yōu měi， kān chēng yī bù chū sè de wén xué zuò pǐn。 zuò zhě de yǔ yán pǔ shí qīng xīn， shēng dòng huó pō， yǔ diào qīng sōng huī xié， chōng mǎn liǎo 'àng rán de qíng qù hèshī yì。 zuò zhě duì zì rán jiè dòng zhí wù shēng、 sè、 xíng、 qì xī duō fāng miàn qià dào hǎo chù de miáo huì， lìng dú zhě róng rù liǎo 19 shì jì fǎ guó nán bù pǔ luó wàng sī mí rén de tián yuán fēng guāng zhōng。 zuò zhě zài miáo xiě zhōng shǐ yòng dà liàng xǔ xǔ rú shēng de bǐ yù， cǐ wài， tā píng jiè zì jǐ lā dīng wén hé xī là wén de jī chǔ， zài wén zhōng yǐn yòng xī là shén huà、 lì shǐ shì jiàn yǐ jí《 shèng jīng》 zhōng de diǎn gù， zì lǐ xíng jiān hái shí 'ér chuān chā zhe pǔ luó wàng sī yǔ huò lā dīng wén de shī gē。 fǎ bù 'ěr zhī suǒ yǐ bèi yù wéi“ kūn chóng jiè de hé mǎ”， bìng céng huò dé nuò bèi 'ěr jiǎng wén xué jiǎng de tí míng， chú liǎo《 kūn chóng jì》 nà hào dà de piān fú hé bāo luó wàn xiàng de nèi róng zhī wài， yōu měi qiě fù yòu shī yì de yǔ yán xiǎng bì yě shì qí zhōng de yuán yīn zhī yī。《 kūn chóng jì》 róng hé liǎo kē xué yǔ wén xué， zhè yě yì wèi zhe tā jì yòu kē xué de lǐ xìng， yòu yòu wén xué de gǎn xìng。 shū zhōng bù shí yǔ lù jī fēng， tí chū duì shēng mìng jià zhí de shēn dù sī kǎo， shì tú zài kē xué zhōng róng rù gēngshēn céng de hán yì。 zuò pǐn zhōng de lǐ xìng chéngfèn tǐ xiàn zuò zhě de yán jiū yǔ sī kǎo zhōng。 fǎ bù 'ěr zài duì kūn chóng de guān chá yán jiū zhōng， fǎn fù shì yàn， bìng kǎo zhèng duō fāng zī liào， duì zhù liú xué shù guān diǎn gǎn yú zhì yí， tàn qiú zhēn xiāng， zhuī qiú zhēn lǐ， jié jìn zì jǐ zhī suǒ néng duì zhī shí jié gòu bù duàn tàn suǒ hé bǔ chōng， duì zì jǐ de guān chá jiēguǒ bù qīng yì xià dìng lùn， tóng shí biǎo míng zì jǐ de huái yí tài dù yǔ zì shēn de jú xiàn。 tā zài guān chá kūn chóng zhī yú shū fā gǎn xiǎng shí， qīng xǐng dì rèn shí dào rén lèi de zì dà， jī xiè huà shè huì de yě mán， huà yǔ jiān shí cháng jī fěng rén lèi jiāng yìng bù huà de chéng jiàn， bìng jǐn shèn dì duì shè huì xiàn zhuàng jìn xíng lěng jìng de sī suǒ。 zhè bù zuò pǐn zhōng de gǎn xìng chéngfèn， bù jǐn fǎn yìng zài zuò pǐn de nèi róng yǔ yǔ yán biǎo dá shàng， shèn zhì hái fǎn yìng zài zuò zhě de yán jiū yǔ sī kǎo zhōng。 cóng xíng wén lái kàn， zuò pǐn chōng mǎn liǎo nǐ rén huà de kūn chóng shēng huó， cóng yòng rén lèi zhuózhuāng lái xíng róng kūn chóng de wài bù tè zhēng， dào yòng hūn lǐ lái xiàng zhēng kūn chóng qiú 'ǒu jiāo pèi de guò chéng， zài dào duì tā men zài zì rán jiè suǒ zuò gòng xiàn de gē sòng， zuò zhě de qíng gǎn suí zhe kūn chóng de mìng yùn 'ér biàn huà。 cǐ wài， zài yán jiū jì lù zhī yú， zuò zhě zài zì lǐ xíng jiān yě tí jí zì jǐ qīng pín lè dào de xiāng jiān shēng huó、 suǒ jū zhù de tíng yuàn、 wài chū bǔ chóng de jīng lì， xiàng dú zhě jiè shào xī xià de 'ér nǚ， nǎi zhì tā de jiā quǎn， zhè zhèng fú hé liǎo“ huí yì” èr zì， chōng mǎn liǎo rén qíng wèi。 ér zuò zhě zài yán jiū yǔ sī kǎo guò chéng zhōng， shǐ yòng yě wài shí yàn fǎ yǔ guān chá fǎ děng yán jiū fāng fǎ， yán jiū huó zhe de kūn chóng， xī xīn guān chá shēng mìng， zhè yǔ jiě pōu fēn lèi xiāng bǐ， běn shēn jiù dài shàng liǎo gǎn xìng de sè cǎi。 tā zài xǔ duō guān chá zhī hòu de xiǎng fǎ yě wú bù yǔ shēng mìng yòu guān， jiàn lì zài duì shēng mìng de zūn zhòng yǔ rè 'ài zhī shàng。 kě yǐ shuō， zhè bù zuò pǐn de gǎn xìng jī diào yǐ jí dòng lì， jiù shì yī zhǒng duì shēng mìng de jìng wèi hé guān 'ài， yī zhǒng duì shēng cún de qīng xǐng rèn shí； yī zhǒng duì shēng huó de shēn hòu gǎn qíng。 ér kē xué de lǐ xìng jiù shì dé dào liǎo zhè zhǒng gǎn xìng de zhī chí， cái néng chí xù xià qù。 zuò zhě yóu rè 'ài zì rán、 rè 'ài shēng mìng 'ér chǎn shēng liǎo duì shēng mìng de hàoqí， yú shì zài guān chá zhōng rèn zhēn tǐ yàn shēng mìng de měi yī zhǒng biǎo xiàn， bìng táo zuì qí zhōng， lè cǐ bù pí， zhè jì 'ér yòu zhī chēng liǎo xué zhě yī xīn tàn qiú zhēn xiāng de kē xué jīng shén。 rú guǒ shuō fǎ bù 'ěr de《 kūn chóng jì》 shì yī bān wén xué zuò pǐn huò yī bān kē xué zuò pǐn suǒ wú fǎ qǐ jí de， nà me yán gé lái shuō， tā yě yòu zì jǐ de jú xiàn xìng。 yǐ zhuān yè de biāo zhǔn lái héng liàng， fǎ bù 'ěr shì gè bó wù xué jiā，“ fēi zhuān yè” de kūn chóng xué jiā； qí wén xué shǒu fǎ yě bù néng chāo yuè dāng shí suǒ yòu zhuó yuè de wén xué zuò pǐn。 zài zuò pǐn zhōng， rén zuò wéi guān chá zhě， yòng wén xué de bǐ diào ràng kūn chóng dài shàng liǎo“ rén xìng” de sè cǎi， què bù zú yǐ chéng wéi shè huì xué huò lún lǐ xué de zhuān zhù。 zǒng zhī， dān dú cóng kūn chóng xué、 shè huì xué huò lún lǐ xué de rèn hé yī gè jiǎo dù lái kàn， zhè bù zuò pǐn dōushì yòu jú xiàn de。 tóng shí， wǒ men gèng yīnggāi chéng rèn， jiāng kē xué yán jiū chéng guǒ yǔ wén xué xiě zuòxiàng jié hé， lì shǐ shàng bìng fēi zhǐ yòu fǎ bù 'ěr yī rén。 rán 'ér，《 kūn chóng jì》 yǐ zì jǐ de tè sè , huò dé liǎo jí dà de yǐng xiǎng yǔ shēng yù。《 kūn chóng jì》 bìng fēi kè yì xiě jiù， ér shì zuò zhě zì dé qí lè dì guān chá yǔ xiě zuò de chéng guǒ。 zhè biàn dìng xià liǎo zuò pǐn de jī diào： kàn sì píng píng dàn dàn， dàn què wú shí wú kè dì fǎn yìng chū zuò zhě zhēn 'ài shēng mìng、 rè 'ài shēng huó de qíng gǎn， yī rú qí pǔ shí qīng pín， dàn níng jìng měi hǎo de xiāng jiān shēng huó。 tā liú xià de guān chá jì lù shì bù biàn de， dàn gěi dú zhě de sī suǒ què shì líng huó kě biàn de， tā méi yòu qiǎngpò tā rén jiē shòu zì jǐ de guān diǎn， zhǐ shì gěi dú zhě dài qù liǎo zhī shí、 qù wèi、 měi gǎn yǐ jí sī xiǎng de xiǎng shòu。《 kūn chóng jì》 yuán zhù wèn shì yǐ lái， yǐ bèi yì wéi duō zhǒng wén zì， zài shàng gè shì jì 'èr shí nián dài jiù yǐ jīng yòu liǎo hàn yì běn， yǐn fā liǎo dāng shí guǎng dà dú zhě nóng hòu de xīng qù。 dào liǎo jiǔ shí nián dài mò， zhōng guó dú shū jiè zài dù xiān qǐ“ fǎ bù 'ěr rè”， chū xiàn liǎo duō zhǒng《 kūn chóng jì》 de zhāi yì běn、 suō biān běn、 shèn zhì quán yì běn。《 kūn chóng jì》 yuán zhù cháng dá shí juàn， měi yī juàn jūn yóu xǔ duō zhāng jié zǔ chéng， měi yī zhǒng kūn chóng suǒ zhàn de piān fú bù jìn xiāng tóng， ér qiě yòu guān bù tóng kūn chóng de zhāng jié zhī jiān bìng wú bù kě fēn gē de lián xì。 yīn cǐ tā bù tóng yú xiǎo shuō， bù shòu qíng jié de jú xiàn。 zhè zhǒng jié gòu tǐ cái， jué dìng liǎo jīng xuǎn běn réng rán néng bǎo yòu yuán zuò de fēng gé yǔ qù wèi。 |
bié rén yǎn zhōng de fǎ bù 'ěr |
yī、 fǎ bù 'ěr zhuànlüè ( wáng guāng )
1823 nián 12 yuè 22 rì， fǎ bù 'ěr jiàng shēng zài fǎ guó nán bù 'ā wéi lóng shěng shèng léi wēng cūn yī hù nóng mín jiā zhōng。 qí fù 'ān dù wǎ nà · fǎ bù 'ěr néng yán shàn biàn， hǎo dǎ bào bù píng； qí mǔ wéi kè táo 'ěr · sà 'ěr gé xìng qíng wēn shùn， hé 'ǎi kě qīn。 dàn tā men shì gè shān xiāng qióng hù。 fǎ bù 'ěr sì suì zuǒ yòu， fù mǔ sòng tā dào zǔ mǔ jiā shēng huó， zàn shí jiǎn qīng jiā tíng yī shí fù dān。 tiān zhēn de hái zǐ 'ài shàng liǎo zǔ mǔ jiā de bái 'é、 niú dú hé mián yáng， mí shàng liǎo hù wài dà zì rán zhōng de huā cǎo chóng niǎo。
cháng dào qī suì， fù mǔ jiē tā huí jiā， sòng tā jìn liǎo cūn lǐ de xiǎo xué。 xiào shè tiáo jiàn jí qí jiǎn lòu， yī jiān zhèng guī fáng jiān， yī jiān fáng dǐng gé lóu。 zhèng guī fáng jiān jì dāng jiào shì， yòu zuò chú fáng、 fàn táng hé shuì fáng， mén wài jiù shì jī wō zhū juàn。 lǎo shī suī yòu zé rèn xīn， què jīng cháng wú fǎ zhèng cháng jiāoshū， yīn wéi tā hái jiān rèn zhe běn cūn de tì tóu jiàng、 jiù chéng bǎo guǎn lǐ yuán、 qiāo zhōng rén、 chàng shī bān chéng yuán hé shí zhōng wéi xiū gōng。
chū rù xué táng， fǎ bù 'ěr hěn bù shì yìng， 26 gè fǎ wén zì mǔ ràng tā huā liǎo bǐ bié rén duō jǐ bèi de shí jiān， dàn xiǎo fǎ bù 'ěr qiú zhī yù wàng gé wài qiáng liè。 tā cháng yòu jī huì páo dào xiāng jiān yě wài， měi cì huí lái， dōu lǐ zhuāng mǎn liǎo wō niú、 bèi ké、 mó gū huò qí tā zhí wù、 chóng lèi。 dà rén yī xīn xiàng wǎng chéng shì shēng huó。
fǎ bù 'ěr shí suì shí， xiǎo xué hái méi dú wán， zhǐ hǎo suí quán jiā qiān dào běn shěng de luó dé cí shì qù zhù。 fù mǔ zài nà lǐ kāi liǎo gè xiǎo kā fēi guǎn， tóng shí 'ān pái kù 'ài xué xí de xiǎo fǎ bù 'ěr qù luó dé cí zhōng xué， zhǐ suí bān tīng kè， bù zài xiào shí sù。 zhè qī jiān， wéi jiāo zú xué fèi， fǎ bù 'ěr měi féng xīng qī rì biàn qù jiào táng， wéi mí sǎ huó dòng zuò xiē fú wù gōng zuò， zhèng huí shǎo xǔ chóu jīn。 zhěng gè zhōng xué jiē duàn， fǎ bù 'ěr jiā wéi shēng jì suǒ pò， jǐ dù qiān jū， yòu xiān hòu zài shàng jiā lóng shěng de tú lú cí shì hé 'āi luó nà shěng de méng bǐ lì 'āi shì luò jiǎo。 shàonián fǎ bù 'ěr bù dé bù chū mén zuò gōng móu shēng， zhì shǐ zhōng xué wú fǎ zhèng cháng dú xià lái。 tā zhuā jǐn yī qiē shí jiān zì xué， qiǎngjì qín wèn。
dào liǎo 15 suì nà yī nián， tā zhǐ shēn bào kǎo wò kè lǚ cí shěng 'ā wéi ní wēng shì de shī fàn xué xiào， jiēguǒ bèi zhèng shì lù qǔ。 cóng 'ā wéi ní wēng shī fàn xué xiào bì yè hòu， fǎ bù 'ěr móu dé tóng shěng kǎ páng tè lā zhōng xué chū zhōng jiào yuán zhí wèi， cóng cǐ kāi shǐ liǎo cháng dá 'èr shí yú nián de zhōng xué jiào shī shēng yá。
qǐ chū， tā jiào shù xué。 yī cì dài xué shēng shàng hù wài jǐ hé kè， hū rán zài shí kuài shàng fā xiàn liǎo lěi zhù fēng hé fēng wō， bèi chéng shì shēng huó jìn gù liǎo bā jiǔ nián de“ chóng xīn” tū rán huàn fā。 tā huā liǎo yī gè yuè de gōng zī， mǎi dào yī běn kūn chóng xué zhù zuò， xì dú zhī hòu， yī zhǒng yì zhì bù zhù de qiáng dà dòng lì méng shēng liǎo， tā lì zhì yào zuò yī gè wéi chóng zǐ shū xiě lì shǐ de rén。 nà yī nián tā bù zú 19 suì。
yán jiū kūn chóng de jué xīn xià dìng liǎo， dàn wéi chí shēng cún de zhí yè shì jiāoshū， fǎ bù 'ěr réng xū wéi xiàn shí wèn tí kǔ dǒu。 tā xiān cān jiā yòu guān bù mén zǔ zhì de huì kǎo， ná dào gāo zhōng bì yè zī gé de yè shì zhèng shū。 yǐ hòu yòu jiān chí yè yú zì xiū， tōng guò gè mén kǎo shì， qǔ dé dà xué zī gé de wù lǐ shù xué xué shì xué wèi。
24 suì de fǎ bù 'ěr， yóu zhèng fǔ jiào yù bù mén diào pài dào kē xī jiā dǎo， dān rèn 'ā yǎ kè xiū shì zhōng xué de jiào yuán。 tā yī miàn nǔ lì rèn jiào， yī miàn lì yòng yè yú shí jiān zuò dòng zhí wù guān chá jì lù。 sì nián hòu， tā bèi diào huí 'ā wéi ní wēng shì， dān rèn zhōng xué jiào yuán。 tā xīn mù zhōng yòu gè lǐ xiǎng： yòu cháo yī rì néng zài dà xué jiǎng kè。 liǎng nián hòu， fǎ bù 'ěr réng kào zì xué， qǔ dé zì rán kē xué xué shì xué wèi。 yòu guò yī nián， 31 suì de fǎ bù 'ěr yǐ liǎng piān yōu xiù xué shù lùn wén de shí lì， yī jǔ huò dé zì rán kē xué bó shì xué wèi。 liǎng piān lùn wén de tí mù fēn bié shì：《 guān yú lán kē zhí wù jié jié de yán jiū》 hé《 guān yú zài shēng qì guān de jiě pōu xué yán jiū jí duō zú gāng dòng wù fā yù de yán jiū》。 jiù zài tóng yī nián， tā zài《 zì rán kē xué nián jiàn》 fā biǎo liǎo cháng qī jī lěi de chéng guǒ ──《 jié fù ní fēng xí sú guān chá jì》。《 guān chá jì》 bó dé guǎng fàn zàn shǎng， fǎ bù 'ěr chū sè de guān chá cái néng lìng rén zhé fú， rén men gōng rèn tā bù jǐn jiū zhèng liǎo yǐ wǎng quán wēi xué zhě de cuò wù， mí bǔ liǎo qián rén de shū lòu， ér qiě chǎn fā liǎo dú dào de jiàn jiě。
fǎ bù 'ěr de kūn chóng xué wén zhāng， kāi shǐ yǐn qǐ rén men de zhù yì。 34 suì nà yī nián， tā fā biǎo liǎo guān yú qiào chì kūn chóng guò biàn tài wèn tí de yán jiū chéng guǒ， xué shù zhì liàng zhī jīng、 lǐ lùn yì yì zhī dà， lìng tóng xíng guā mù xiāng kàn。 fǎ lán xī yán jiū yuàn xiàng tā bān fā liǎo shí yàn shēng lǐ xué jiǎng jīn， kěn dìng tā zài huó tài kūn chóng shàng de yán jiū jù yòu bù tóng yú kūn chóng jié gòu jiě pōu xué de jià zhí。 yīng guó shēng wù xué jiā dá 'ěr wén gé wài guān zhù zhè wèi nián qīng de fǎ guó rén； dài 1859 nián《 wù zhǒng qǐ yuán》 wèn shì shí rén men dú dào， dá 'ěr wén chēng tā shì“ nán yǐ xiào fǎ de guān chá jiā”。
bó xué de fǎ bù 'ěr lǎo shī， yòu fā xiàn yī zhǒng cóng qiàn cǎo zhōng tí qǔ hóng sè rǎn sù de gōng yì， dāng dì zhèng fǔ zhǔn bèi cǎi yòng tā de jì shù。 kě shì méi xiǎng dào， jīng guò shù nián zhōu zhé， gōng chǎng zhù zuì zhōng jiàn zào de shì yī gè rén gōng hé chéng qiàn hóng sè rǎn liào de chē jiān， méi yòu shí xiàn tā xiǎng lì yòng qiàn cǎo zì rán zī yuán de“ gōng yè huà xué mèng”。 zhè qī jiān， dì guó jiào yù bù céng yǐ jié chū jiào shī de míng yì wèitā shòu xūn， zhù yào biǎo zhāng tā zài jiào shī gǎng wèi shàng yě néng cóng shì zì rán kē xué yán jiū； tā wèicǐ hái shòu dào ná pò lún sān shì jǐ fēn zhōng de jiē jiàn。
fàng qì huà gōng jìhuà hòu， wéi shí shī jiào yù bù cháng jiào xué gǎi gé fāng 'àn， zēng shè zì rán kè nèi róng， fǎ bù 'ěr gěi nǚ dà xué shēng bù dìng qī zuò liǎo yī xiē jiǎng zuò， tīng kè zhě yuè lái yuè duō。 chū yú bǎo shǒu、 piān jiàn hé dù jí， yī qún yòu shēn fèn de zhèng jiè、 jiào yù jiè rén wù wú duān zhǐ zé tā shì“ jù yòu diān fù xìng de wēi xiǎn rén wù”， zōng jiào jiè wán gù pài gōng jī tā“ dāng zhe gū niàn de miàn jiǎng zhí wù liǎng xìng fán zhí”。 zuì hòu yóu fáng dōng chū miàn， qiáng lìng fǎ bù 'ěr quán jiā bān zǒu。
fǎ bù 'ěr jué dìng lí kāi 'ā wéi ní wēng zhè zuò chéng shì， jué xīn jīn hòu zài yě bù xiǎng dēng shénme dà xué jiǎng tái。 zhè yī nián shì 1870 nián， fǎ bù 'ěr yǐ jīng 46 suì。 fǎ bù 'ěr xié qī shì zǐ nǚ jìn rù wò kè lǚ cí shěng jìng nèi， zài 'ào lǎng rì shì zhǎo dào yī chù 'ān shēn de jiā。 xiān diū liǎo fàn wǎn， zài huā xiāo lù fèi， shēng huó méi liǎo zhuóluò。 yī xiàng miǎn tiǎn de fǎ bù 'ěr pò tiān huāng kāi kǒu“ qiú qián”， xiàng zhǐ yòu jǐ miàn zhī jiāo de yīng guó zhù míng zhé xué jiā mì 'ěr ( jiù yì“ mù lè” ) sù kǔ， zhè wèi yīng guó péng yǒu jǐ nián lái zài 'ā wéi ní wēng qiáo jū。 mì 'ěr xiān shēng kāng kǎi jiě náng， fǎ bù 'ěr yī jiā dù guò nán guān。
cǐ hòu wǔ nián jiān， fǎ bù 'ěr zhù yào yǐ zhuàn xiě zì rán kē xué zhī shí dú wù wéi shēng， tā de zhuó yuè wén cái kāi shǐ xiǎn lù chū lái。 tā chū bǎn liǎo bù shǎo dú běn， qí zhōng bāo kuò《 tiān kōng》《 dà dì》《 zhí wù》 děng jiǎng jiě xìng zuò pǐn， yě bāo kuò《 bǎo 'ěr dà shū tán hài chóng》 zhè yàng de xì liè gù shì xìng zuò pǐn。
1875 nián， cháng qī sī kǎo hòu， fǎ bù 'ěr jué dìng yuǎn lí chéng shì xuān 'áo， jiā jǐn shí xiàn zhěng lǐ jiù zī liào、 kāi zhǎn xīn yán jiū de kūn chóng xué gōng zuò jìhuà。 tā dài lǐng jiā rén， qiān wǎng xiāng jiān xiǎo zhèn sài lǐ ní 'áng。 xiǎo zhèn gè fāng miàn tiáo jiàn jiào chā， shèn zhì méi yòu xiàng yàng de xué xiào。 tā gǔ lì xiǎo 'ér zǐ： zài zhè lǐ néng duàn liàn chū qiáng zhuàng de shēn tǐ hé qiáng jiàn de tóu nǎo， bǐ zài gù zhǐ duī lǐ gèng néng fā xiàn měi hé zhēn。 jīng guò sì nián nǔ lì， zhěng lǐ 'èr shí yú nián zī liào 'ér xiě chéng de《 kūn chóng jì》 dì yī juàn， yú 1879 nián wèn shì。 1880 nián， fǎ bù 'ěr de sù yuàn zhōng yú shí xiàn： tā yòng jīzǎn de yī xiǎo bǐ qián， zài xiǎo zhèn fù jìn gòu dé yī chù zuò luò zài shēng huāng dì shàng de lǎo jiù mín zhái， jìn yī bù yán jiū huó chóng zǐ de jìhuà jí jiāng biàn chéng xiàn shí。 tā jīng shén shū chàng， yòng dāng dì pǔ luó wàng sī yǔ gěi zhè chù jū suǒ qǔ liǎo gè fēng qù de yǎ hào── huāng shí yuán。 nián fù yī nián， huāng shí yuán zhù rén chuānzhuó nóng mín de cū ní zǐ wài tào， chī zhe pǔ tōng lǎo bǎi xìng de qīng tānɡ dàn fàn， jiān gǎo píng chǎn bào wā， yú shì， huā cǎo zhēng yán， guàn mù chéng cóng， yī zuò bǎi chóng lè yuán jiàn hǎo liǎo。 tā shǒu zhe xīn 'ài de huāng shí yuán， kāi zú shēng mìng de mǎ lì， bù zhī pí juàn dì cóng shì dú jù tè sè de kūn chóng xué yán jiū， bǎ láo dòng chéng guǒ xiě jìn yī juàn yòu yī juàn de《 kūn chóng jì》。 tā jiù shì zhè yàng， gū dú、 huān xīn、 qīng kǔ、 píng jìng dì dù guò liǎo 35 nián yú shēng。《 kūn chóng jì》 shì yǐ dà liàng kē xué bào gào cái liào hé wén xué qì zhì jiān kǔ xiě chéng de jù zhù， wén tǐ jī běn wéi sǎnwén， zhù tǐ nèi róng jí zhōng zài kūn chóng xué wèn tí shàng， tóng shí shōu rù yī xiē jiǎng shù jīng lì、 huí yì wǎng shì de chuán jì xìng wén zhāng， ruò gān jiě jué lǐ lùn wèn tí de yì lùn， yǐ jí shǎo liàng dài kē pǔ zhī shí xìng de wén zì。 yī wèi bǎo jīng cāng sāng、 zhuī qiú bù zhǐ de kūn chóng xué tàn suǒ zhě de yōu shì， zài zhè bù jù zhù zhōng dé dào chōng fēn fā huī。 shí juàn 'èr bǎi 'èr shí yú piān， nèi róng fēng fù zì yòu gōng lùn； kě qí gōng chéng zhī jiān nán， kǒng pà zhǐ yòu zuò zhě běn rén cái zuì qīng chǔ。
fǎ bù 'ěr zhè yàng shuō：“ sǎnwén xiě zuò” bǐ qiú jiě fāng chéng gēn lái dé“ cán kù”。 dì shí juàn tuō gǎo shí， tā yuán lái bù dǎ suàn bǎ《 cài qīng chóng》《 yíng huǒ chóng》 liǎng piān biān jìn qù， yīn wéi zhè liǎng piān shì wéi jìhuà zhī zhōng de dì shí yī juàn xiě de。 jiù zài zhè shí hòu， tā yì shí dào zì jǐ 85 suì de lǎo shēn zǐ gǔ zhī chēng bù zhù liǎo， ér qiě 'ěr kuì yǎn huā， shǒu zhǐ jiāng dào nán yǐ zhèng cháng xiě zuò de dì bù。 zuì hòu， tā xīn zhōng mái méi liǎo“ dì shí yī juàn” de niàn tóu， yì rán jiāng liǎng piān wén zhāng dìng wéi dì shí juàn de zēng bǔ piān。 1910 nián， tā yǐ guò 86 suì， dì shí juàn wèn shì liǎo。 tā bào zhe shū， zhǔ zhe guǎi zhàng， zhuāng shàng fàng dà jìng， yī bù sān yáo， liú lián zài“ huāng shí yuán” zhōng， réng xiǎng zài bǎ《 kūn chóng jì》 xiě xià qù …… dàn lǎo rén de xīn yuàn nán yǐ shí xiàn liǎo。
jiù zài zhè yī nián， jiā rén yǐ“ cóng shì《 kūn chóng jì》 xiě zuò wǔ shí zhōu nián” zhī míng， yāo jí fǎ bù 'ěr de zhì yǒu hé xué jiè yǒu hǎo lái dào“ huāng shí yuán”， wèitā jǔ xíng yī cì xiǎo xíng qìng zhù huì。 fǎ bù 'ěr bèi gǎn 'ān wèi， rè lèi yíng kuàng。
xiāo xī chuán chū， yú lùn jiè dà huá dà jīng： fǎ guó rén jū rán bǎ yǐn jū“ huāng shí yuán” zhōng de zhè wèi zhí dé jiāo 'ào de tóng bāo wàng dé rú cǐ qīng sōng！ fǎ bù 'ěr bù zài hū zhè“ shū hū”， tā zhèng kāi shǐ chóuhuà chū bǎn quán shí juàn jīng zhuāng běn《 kūn chóng jì》， bìng qīn zì wéi zhè yī bǎn běn xiě xià yī piān duǎn duǎn de xù yán。 xù yán jié wěi shì zhè yàng jǐ jù huà：“ fēi cháng yí hàn， rú jīn wǒ bèi pò zhōng duàn liǎo zhè xiē yán jiū。 yào zhī dào cóng shì zhè xiē yán jiū， shì wǒ yī shēng dé dào de wéi yī jǐn yòu de 'ān wèi。 yuè jìn dà qiān shì jiè， zì zhī chóng lèi shì qí zuì duō zī duō cǎi zhě zhōng zhī yī qún。 jí shǐ néng ràng wǒ zài huò dé xiē xǔ qì lì， shèn zhì yòu kě néng zài huò dé jǐ cì cháng shòu rén shēng， wǒ yě zuò bù dào chè dǐ rèn qīng chóng lèi de yì qù。” xīn wén jiè zào qǐ xuān chuán shēng shì，“ fǎ bù 'ěr” de míng zì sì chù chuán yáng；“ liǎo bù qǐ”“ zuì jié chū”“ wěi dà” yī lèi zàn yáng shēng cǐ qǐ bǐ fú， róng yù guì guān yī gè jiē yī gè fēi xiàng lǎo rén；“ huāng shí yuán” rè nào fēi fán， gǎn wǎng cān guān、 wèi wèn、 zhù hè de rén qún luò yì bù jué， qí zhōng yòu pǔ tōng dú zhě， yòu xué jiè yào rén， yě yòu jiào chē chéngháng de zhèng fǔ guān yuán。 néng lìng fǎ bù 'ěr wéi zhī dòng xīn de xiāo xī zhǐ yòu yī gè： nà yī nián lǐ， zì jǐ zuò pǐn xiāo chū de cè shù， shì cǐ qián 20 nián de zǒng hé。 hòu lái， fǎ bù 'ěr de xiǎo shí gāo xiàng sì chù chū xiàn； zài hòu lái， fǎ bù 'ěr de dà xíng sù xiàng xiāng jì jiǎn cǎi jiē mù。
lǎo rén yī bèi zǐ wèi shí guāng cǎi róng yào wèihé shì， cǐ shí xià yì shí dì yáo zhe tóu， pō yòu mò míng qí miào zhī gǎn。 jìn 90 suì de lǎo wēng， cāo zhe huī xié de kǒu wěn duì lǎo péng yǒu shuō：“ zhè xiē zuò fǎ， yě tài ‘ shén hū ’ liǎo。 tā men 'ài zěn me zhe jiù zěn me zhe bā， fǎn zhèng wǒ shì gǎn dào， zì jǐ yī tiān bǐ yī tiān qiáo cuì， yī tiān bǐ yī tiān lín jìn mò rì。” lí 92 suì shēng rì zhǐ chā yī gè yuè liǎo， fǎ bù 'ěr wò zài chuáng shàng， jìng hòu shēng mìng lǐ chéng zhè yòu yī biāo zhì xìng rì zǐ de dào lái。 nà shì 1915 nián 11 yuè de yī tiān， tā píng jìng dé xiàng yī wèi miǎo shì sǐ shén de yǒng shì。 zhè shí hòu rén men fā xiàn， tā yǐ qiāoqiāo dì cháng mián liǎo。 yī wèi yǐ kūn chóng wéi qín bō xiǎng rén lèi mìng yùn chàn yīn de jù rén， cóng cǐ xiāo shī。 fǎ bù 'ěr qù shì bù dào shí nián， shí juàn jīng zhuāng běn《 kūn chóng jì》 chū qí。
tā de nǚ xù lè gé luó bó shì， jiāng jiè shào tā yī shēng de wén zhāng jié jí chū bǎn， xù zuò《 kūn chóng jì》 dì shí yī juàn。 fǎ guó wén xué jiè céng yǐ“ kūn chóng shì jiè de wéi jí 'ěr” wéi chēng hào， tuī jiàn tā wéi nuò bèi 'ěr wén xué jiǎng hòu xuǎn rén。 kě xī nuò jiǎng wěi yuán men hái méi lái dé jí zuò zuì hòu jué yì， biàn chuán lái fǎ bù 'ěr yǐ jīng lí shì de xiāo xī。 rán 'ér， zhè yī guāng róng chēng hào bèi rén men chuán sòng kāi lái。 rén men céng chēng fǎ bù 'ěr shì“ kūn chóng guān chá jiā”， dào wǎn nián gōng rèn tā wéi“ kūn chóng xué jiā”； tā qù shì hòu， rén men zài yī duàn shí jiān lǐ chēng tā wéi“ kūn chóng xué jiā、 zuò jiā”， hòu lái yòu bǎ tā chēng zuò“ zuò jiā、 kūn chóng xué jiā”。 zhè xiē chēng hào， duì fǎ bù 'ěr lái shuō shì dāng zhī wú kuì de。
èr、 fǎ bù 'ěr yǔ《 kūn chóng jì》 ( zōu huá )
huā chéng chū bǎn shè chū bǎn yì zì fǎ wén běn de《 kūn chóng jì》 shí juàn quán yì běn， wéi zhè chū“ kūn chóng zǒng dòng yuán” huá shàng liǎo yī gè wán mǎn de jù hào。 zhì cǐ， jù zhōu zuò rén、 lǔ xùn zuì chū de jiè shào yǐ jìn 80 nián liǎo。 zài fǎ bù 'ěr nà gè shí dài， yán jiū dòng wù shì dūn zài shí yàn shì lǐ zuò jiě pōu yǔ fēn lèi de gōng zuò， kūn chóng xué jiā de yán jiū shì bǎ kūn chóng dīng zài mù hé lǐ， jìn zài shāo jiǔ lǐ， zhēng dà yǎn jīng guān chá kūn chóng de chù jiǎo、 shàng 'è、 chì bǎng、 zú， duì zhè xiē qì guān zài kūn chóng de láo dòng guò chéng zhōng qǐ shénme zuò yòng què hěn shǎo sī kǎo； tā men gěi kūn chóng gōng rén mìng míng， què bù zhī dào zhè gè gōng rén shēng chǎn de shì shénme。 kūn chóng shēng mìng de zhòng yào tè zhēng── běn néng yǔ xí xìng děng děng， dēng bù liǎo kūn chóng xué de dà yǎ zhī táng。
fǎ bù 'ěr tiǎo zhàn chuán tǒng， jiāng zì jǐ biàn chéng chóng rén， shēn rù kūn chóng de shēng huó， yòng tián yě shí yàn de fāng fǎ yán jiū kūn chóng de běn néng yǔ xí xìng。 tā de zhè zhǒng yán jiū fāng fǎ zāo dào liǎo zhèng tǒng shì lì de zénàn， tā biàn bó dào：“ nǐ men shì bǎ kūn chóng kāi táng pò dù， ér wǒ shì zài tā men huó bèng luàn tiào de qíng kuàng xià jìn xíng yán jiū； nǐ men bǎ kūn chóng biàn chéng yī duī jì kě bù yòu kě lián de dōng xī， ér wǒ zé shǐ dé rén men xǐ huān tā men； nǐ men zài kù xíng shì hé suì shī chǎng lǐ gōng zuò， ér wǒ shì zài wèi lán de tiān kōng xià， zài míng chán de gē shēng zhōng guān chá； nǐ men yòng shì jì cè shì fēng fáng hé yuán shēng zhì， ér wǒ què yán jiū běn néng de zuì gāo biǎo xiàn； nǐ men tàn jiū sǐ wáng， ér wǒ què tàn jiū shēng mìng。” (《 kūn chóng jì》 juàn 'èr ) zài lěng kù wú qíng de dà zì rán huán jìng zhōng， kūn chóng men jiān rěn bù bá dì wéi gè tǐ yǔ zhǒng zú de shēng cún 'ér dǒu zhēng。 fǎ bù 'ěr yě yī rú tā suǒ zhì 'ài de kūn chóng yī yàng， bǎi zhé bù náo dì jiān chí zì jǐ de yán jiū fāng fǎ。
dāng fǎ bù 'ěr cóng tā de“ huāng shí yuán” zhōng pěng chū nóng suō tā yī shēng yán jiū kūn chóng de chéng guǒ──《 kūn chóng jì》， yòng dà liàng xiáng shí de dì yī shǒu zī liào， jiāng fēn fán fù zá de kūn chóng shì jiè zhēn shí dì chéng xiàn zài rén men de miàn qián shí， shì jiè zhèn jīng liǎo。《 kūn chóng jì》 shì yī bù yán jǐn de kē xué zhù zuò， dàn miàn kǒng què shí fēn hé shàn， bù gù zuò shēn kè， méi yòu gān bā bā de xué jiū qì， méi yòu xué shù zhù zuò de huì sè kū zào yǔ yī běn zhèng jīng，“ méi yòu chōng mǎn yán zhī wú wù de gōng shì、 yī zhī bàn jiě de xiā chě， ér shì zhǔn què dì miáo shù guān chá dào de shì shí， yī diǎn 'ér bù duō， yī diǎn 'ér bù shǎo。” (《 kūn chóng jì》 juàn 'èr ) zhè yě zāo dào zhèng tǒng pài de zhǐ zé， shuō tā de wén zì bù zhuāng yán。 fǎ bù 'ěr shuō：“ rú guǒ shuō wǒ shì wèile nà xiē qǐ tú yòu cháo yī rì shāo wēi nòng qīng běn néng zhè gè wèn tí de xué zhě、 zhé xué jiā men 'ér xiě， wǒ yě wéi， wǒ yóu qí shì wéi nián qīng rén 'ér xiě， wǒ xī wàng tā men rè 'ài zhè mén bèi nǐ men nòng dé lìng rén zēng 'è de bó wù shǐ； zhè jiù shì wèishénme wǒ zài jí lì bǎo chí xiáng shí de tóng shí， bù cǎi yòng nǐ men nà zhǒng kē xué xìng de wén zì， yīn wéi zhè zhǒng wén zì sì hū shì cóng xiū lún rén (17 shì jì běi měi zhōu de yìn dì 'ān rén── biān zhě zhù ) de yǔ yán zhōng jiè lái de。” (《 kūn chóng jì》 juàn 'èr ) gèng hé kuàng nà shì yī gè“ fēng gé jí rén” de shí dài。 dāng bù fēng hǎn xiǎng“ fēng gé jí rén” yǐ hòu， zhěng gè 18、 19 shì jì， bó wù xué jiā dà dū rè zhōng yú jiāng yán jiū chéng guǒ xiě chéng wén xué xìng zhù zuò。 fǎ bù 'ěr yě bù lì wài， yě kè yì zài wén zhāng fēng gé shàng xià gōng fū， dàn《 kūn chóng jì》 méi yòu yī bān wén xué zuò pǐn huā lǐ hú shào de sú tài。 fǎ bù 'ěr de fēng gé jiù rú tā de rén gé yī yàng： pǔ sù 'ér zhēn shí。 qǐng kàn fǎ bù 'ěr miáo xiě kuān hòu de chán zài qī yuè de yī gè xià wǔ zuàn liǎo yī kǒu shuǐ jǐng， què bèi qīn lüè zhě qiǎng zhàn de qíng jǐng： guǒ rán， yī dà qún kǒu gān shé zào de jiā huǒ zài dōng zhāng xī wàng dì zhuànyōu zhe。 tā men fā xiàn liǎo zhè kǒu jǐng， jǐng biān shèn chū lái de zhī yè bǎ tā bào lù liǎo。 zhè qún jiā huǒ yī yōng 'ér shàng， kāi shǐ hái yòu yī diǎn 'ér xiǎo xīn yì yì， zhǐ shì tiǎn tiǎn shèn chū lái de zhī yè。 wǒ kàn dào cōng máng gǎn dào tián mì de jǐng kǒu biān de， yòu hú fēng、 cāng yíng、 qiú sōu、 ní fēng、 zhū fēng、 jīn jiàng huā jīn guī， zuì duō de shì mǎ yǐ。 nà xiē gè zǐ xiǎo de wèile zǒu jìn qīng quán， biàn zuàn dào chán de dù zǐ xià， chán kuān hòu dì tái qǐ zhuǎzǐ， ràng zhè xiē bù sù zhī kè zì yóu tōng guò； nà xiē dà yī diǎn 'ér de kūn chóng， bù nài fán dì duǒ zhe jiǎo， xùn sù dì xī liǎo yī kǒu jiù tuì kāi， dào bàng biān de shù zhī shàng qù dōu yī juàn， rán hòu gèng jiā dà dǎn dì huí lái。 tā men yuè fā tān lán liǎo， gāng cái hái yòu suǒ shōu liǎn， xiàn zài yǐ biàn chéng liǎo yī qún luàn hōng hōng de qīn lüè zhě， yī xīn yào bǎ kāi yuán yǐn shuǐ de záo jǐng rén cóng quán shuǐ biān gǎn zǒu。 zài zhè qún qiáng dào zhōng， zuì bù bà xiū de shì mǎ yǐ。 wǒ céng kàn jiàn guò tā men yī diǎn yī diǎn 'ér dì luàn yǎo chán de zhuǎjiān， dài zhe zhèng bèi tā men lā chě de chán de chì jiān 'ér， pá dào chán bèi shàng， náo zhe chán de chù jiǎo。 yī zhǐ dà dǎn de mǎ yǐ jiù zài wǒ de yǎn pí xià， jìng rán zhuā zhù chán de xī guǎn， pīn mìng xiǎng bǎ tā bá chū lái。 zhè gè jù rén gěi zhè xiē xiǎo 'ǎi zǐ fán dé méi liǎo nài xīn， zuì zhōng fàng qì liǎo shuǐ jǐng。 tā cháo zhè qún lán lù qiǎng jié de jiā huǒ sǎ liǎo yīpāo niào táo zǒu liǎo。 (《 kūn chóng jì》 juàn wǔ )
fǎ bù 'ěr xiě《 kūn chóng jì》 bìng bù jú xiàn yú jǐn jǐn zhēn shí dì jì lù xià kūn chóng de shēng huó， ér shì yǐ rén xìng guān zhào chóng xìng， kūn chóng de běn néng、 xí xìng、 láo dòng、 hūn liàn、 fán yǎn hé sǐ wáng wú bù shèn tòu zhe rén wén guān huái， bìng yǐ chóng xìng fǎn guān shè huì rén shēng， ruì zhì de zhé sī yuè rán zhǐ shàng； zuì zhòng yào de shì， zhěng bù zuò pǐn chōng mǎn liǎo duì shēng mìng de guān 'ài zhī qíng， chōng mǎn liǎo duì zì rán wàn wù de zàn měi zhī qíng。 zhèng shì zhè zhǒng duì yú shēng mìng de zūn zhòng yǔ rè 'ài de jìng wèi zhī qíng， gěi zhè bù pǔ pǔ tōng tōng de kē xué zhù zuò zhù rù liǎo líng hún， shǐ zhè bù miáo xiě wēi xiǎo de kūn chóng de shū chéng wéi rén lèi huò dé zhī shí、 qù wèi、 měi gǎn hé sī xiǎng de hóng piān jù zhì。 pín qióng hé piān jiàn kùn rǎo liǎo fǎ bù 'ěr de yī shēng， tā wán quán kě yǐ lì yòng huà xué hé shù xué tiān fù zǒu yī tiáo jià qīng jiù shú de jié jìng， yíng dé zhǎng shēng hé róng yù， guò shàng mèng xiǎng zhōng de hǎo rì zǐ。 tā zhī suǒ yǐ zhí zhù 'ér jiān nán dì jiān chí zì jǐ de yán jiū hé tàn suǒ， shì yīn wéi tā yòu zhe mǒu zhǒng jīng shén； nà jiù shì qiú zhēn， jí zhuī qiú zhēn lǐ， tàn qiú zhēn xiāng。 rú guǒ méi yòu zhè zhǒng jīng shén， jiù méi yòu《 kūn chóng jì》， rén lèi de jīng shén zhī shù shàng jiāng shǎo diào yī kē zhì huì zhī guǒ。 fǎ bù 'ěr shuō：“ wǒ shì shèng duō mǎ ( yé sū shí 'èr mén tú zhī yī， qīn shǒu chù mō yé sū shāng kǒu shǐ xìn qí fù huó。── biān zhě zhù ) nán yú duì fù de dì zǐ， zài duì mǒu gè shì wù shuō‘ shì’ yǐ qián， wǒ yào guān chá、 chù mō， ér qiě bù shì yī cì， shì liǎng sān cì， shèn zhì méi wán méi liǎo， zhí dào wǒ de yí xīn zài rú shān de tiě zhèng xià guī shùn tīng cóng wéi zhǐ。” (《 kūn chóng jì》 juàn qī ) qiú zhēn， shǐ tā bǎ kūn chóng yán jiū de shí zhèng jīng shén fā zhǎn dào jí qí yán jǐn de dì bù， bì xū tōng guò fǎn fù de guān chá hé shí yàn lái tàn jiū kūn chóng shì jiè de zhēn xiāng； qiú zhēn， shǐ tā rú hái tóng bān tiān zhēn， gǎn yú gēn jù zì jǐ de guān chá hé shí yàn zhì yí quán wēi lǐ lùn。 fǎ bù 'ěr zài yán jiū shù méi zhuāng zhōng de bì fēng shí fā xiàn， tā guān chá dào de shì shí yǔ yōu shèng liè tài de lǐ lùn xiāng bèi， yú shì， tā chuō liǎo jìn huà lùn yī zhēn： rú guǒ yōu shèng liè tài zhè gè jù shuō shì zhī pèi hé gǎi zào zhe shì jiè de zhù míng guī lǜ yán zhī yòu jù， rú guǒ zuì yòu tiān fù de zhēn de bǎ zuì méi yòu tiān fù de cóng shì jiè zhè gè wǔ tái shàng pái chú diào， rú guǒ wèi lái shì shǔ yú zuì qiáng zhě、 zuì yòu jì qiǎo zhě； nà me bì fēng jiā tíng zì cóng tā men zài shù méi zhuāng lǐ wā dòng yǐ lái， tā men běn yìng gāi jiù ràng nà xiē gù zhí dì yào cóng tōng cháng de chū kǒu chū qù de ruò xiǎo zhě sǐ diào， ér quándōu yóu shàn yú cóng cè miàn záo dòng de qiáng yòu lì zhě lái dài tì de。…… kě shì， qiáng zhě de zǐ sūn bìng méi yòu shǐ ruò zhě de zǐ sūn xiāo shī， xiāng fǎn tā men réng rán shì shǎo shù。 yōu shèng liè tài guī lǜ de jù dà yì yì gěi wǒ liú xià liǎo qiáng liè de yìn xiàng， dàn shì měi dāng wǒ xiǎng bǎ zhè gè guī lǜ yìng yòng yú guān chá dào de shì shí， tā què shǐ wǒ kōng máng yīcháng 'ér dé bù dào rèn hé zhèng jù lái jiě shì shí jì de qíng kuàng。 zhè gè guī lǜ zài lǐ lùn shàng shì hóng wěi de， kě zài shì shí miàn qián què shì zhuāng zhe kōng qì de qiú。 (《 kūn chóng jì》 juàn 'èr ) dá 'ěr wén de jìn huà lùn shì“ 19 shì jì zì rán kē xué sān dà fā xiàn” zhī yī， 19 shì jì zhèng shì“ wù jìng tiān zé， shì zhě shēng cún” dà xíng qí dào de shì jì， fǎ bù 'ěr fā chū zhè bù hé shí yí de shēng yīn， zhèng shì qiú zhēn de jīng shén gěi liǎo tā yǒng qì。 yáng yáng sǎ sǎ 'èr bǎi wàn zì de《 kūn chóng jì》， bù jǐn xiáng jìn dì jì lù zhāofǎ bù 'ěr de yán jiū chéng guǒ， gèng jìzǎi zhāofǎ bù 'ěr chī mí kūn chóng yán jiū de dòng yīn、 shēng píng bào fù、 zhī shí bèi jǐng、 shēng huó zhuàng kuàng děng děng， yóu qí shì《 ā 'ěr mǎ shí yàn shì》《 fǎn zǔ xiàn xiàng》《 wǒ de xué xiào》《 shuǐ táng》《 shù xué yì shì： niú dùn 'èr xiàng shì》《 shù xué yì shì： wǒ de xiǎo zhuō》《 tóng nián de huí yì》《 nán wàng de yī kè》《 gōng yè huà xué》 zhè jǐ zhāng。 rú guǒ huàn yī zhǒng yǎn guāng kàn， bù fáng bǎ《 kūn chóng jì》 dāng zuò fǎ bù 'ěr de zìzhuàn， yī bù fēi cháng qí tè de zìzhuàn， kūn chóng zhǐ bù guò shì tā yán jiū jīng lì de zhèng jù， zhuànjì de bàng zhèng cái liào。 |
|
fǎ bù 'ěr (jeanhenrifabre,1823-1915) chū shēng zài fǎ guó nán bù， kào jìn dì zhōng hǎi de yī gè xiǎo zhèn de pín qióng rén jiā。 tóng nián shí dài de fǎ bù 'ěr biàn yǐ jīng zhǎn xiàn chū duì zì rán de rè 'ài yǔ tiān fù de guān chá lì， zài tā de《 yí chuán lùn》 yī wén zhōng kě yī kuī gěng gài。 kào zhe zì xiū， fǎ bù 'ěr kǎo qǔ yà wéi nóng (avignon) shī fàn xué yuàn de gōng fèi shēng； shí bā suì bì yè hòu dān rèn xiǎo xué jiào shī， jì xù nǔ lì zì xiū， zài suí hòu de jǐ nián nèi lù xù huò dé wén xué、 shù xué、 wù lǐ xué hé qí tā zì rán kē xué de xué shì xué wèi yǔ zhí zhào ( jìn sì yú jīn rì de shuò shì xué wèi )， bìng zài 1855 nián ná dào kē xué bó shì xué wèi。
nián qīng de fǎ bù 'ěr céng jīng wéi shù xué yǔ huà xué shēn shēn zháomí， dàn shì hòu lái fā xiàn dòng wù shì jiè gèng jiā dì xī yǐn tā， zài qǔ dé bó shì xué wèi hòu， jí jué dìng zhōng shēng zhì lì yú kūn chóng xué de yán jiū。 dàn shì jīng jì jié jù de jiǒng jìng yī zhí kùn rǎo zhe zhè wèi mǎn huái lǐ xiǎng de nián qīng kūn chóng xué jiā， tā bì xū jiān rèn xǔ duō jiā jiào yǔ dà zhòng jiào yù kè chéng lái tiē bǔ jiā yòng。 jìn guǎn rú cǐ， fǎ bù 'ěr hái shì duì yán jiū kūn chóng hé zhī zhū lè cǐ bù pí， lì yòng kòngxiá jìn xíng guān chá hé shí yàn。
zhè duàn qī jiān fǎ bù 'ěr yě yǐ tā fēng fù de zhī shí hé wén xué zào yì， xiě zuò gè zhǒng kē pǔ shū jí， jiè shào kē xué xīn zhī yǔ gè lèi zì rán kē xué zhī shí gěi dà zhòng； tā de dà zhòng zì rán kē xué jiào yù kè chéng yě shēn huò hǎo píng， dàn shì bǎo shǒu pài yǔ jiào huì rén shì què pēng jī tā zài gōng kāi chǎng hé xiàng fù nǚ jiǎng shù huā de shēng zhí gōng néng， ér zhōng zhǐ liǎo tā de kè chéng， yě yóu yú lǎo shī de dài yù shí zài tài dī， jiā shàng shòu dào liú yán zhòngshāng， fǎ bù 'ěr zài xīn huī yì lěng xià cí qù xué xiào de jiào zhí， gé nián shèn zhì bèi qián chéng de tiān zhù jiào fáng dōng gǎn chū zhù chù， shǐ dé tā de chǔjìng gèng shì xuě shàng jiā shuāng， yě pò shǐ tā bù dé bù fàng qì dào dà xué rèn jiào de yuàn wàng。 fǎ bù 'ěr qiú zhù yú yīng guó de fù shāng péng yǒu， kào zhe péng yǒu de kāng kǎi jiè kuǎn， zài 1870 nián jǔ jiā qiān dào 'ōu hóng jié (orange) yóu dāng dì shì shēn suǒ chū jiè de fáng zǐ jū zhù。
zài 'ōu hóng jié dìng jū de 9 nián zhōng， fǎ bù 'ěr kāi shǐ yīn qín xiě zuò， wán chéng liǎo 61 běn kē pǔ shū jí， yòu xǔ duō xiāng dāng chàng xiāo， shèn zhì bèi zhǐ dìng wéi jiào kē shū huò fǔ zhù jiào cái。 ér bǎn shuì de shōu rù shǐ dé fǎ bù 'ěr de jīng jì zhuàng kuàng zhú jiàn huò dé gǎi shàn， bìng néng zhú bù cháng hái dāng chū de jiè kuǎn。 zhè xiē kē pǔ shū jí de chéng gōng shǐ《 kūn chóng jì》 yī shū de xiě zuò gòu xiǎng zhú jiàn zài fǎ bù 'ěr nǎo zhōng fú xiàn， tā kāi shǐ zhěng lǐ jí jié guò qù sà duō nián lái guān chá suǒ lěi jī de zī liào， bìng zhuóshǒu zhuàn xiě。 dàn shì yě zài zhè duàn qī jiān lǐ， fǎ bù 'ěr zāo yù sàng zǐ zhī tòng， yīn cǐ zài《 kūn chóng jì》 dì yī cè mò liú xià huái niàn 'ài zǐ de wén jù。
1879 nián fǎ bù 'ěr bān dào 'ōu hóng jié fù jìn de sài xī ní wēng cūn， zài nà lǐ mǎi xià yī dòng yì dà lì fēng gé de fáng zǐ hé yī gōng qǐng de huāng dì dìng jū。 suī rán zhè piàn huāng dì mǎn shì shí lì yǔ yě cǎo， dàn shì fǎ bù 'ěr de mèng xiǎng 「 yōng yòu yī piàn zì jǐ de xiǎo tiān dì guān chá kūn chóng 」 de xīn yuàn zhōng yú dá chéng。 tā yòng gù xiāng de pǔ luó wàng sī yǔ jiāng yuán zǐ mìng míng wéi huāng shí yuán， yě jiù shì「 duō shí huāng dì」 zhī yì。 zài zhè lǐ fǎ bù 'ěr kě yǐ bù shòu gān rǎo dì zhuān xīn guān chá kūn chóng， bìng zhuān xīn xiě zuò。 zhè yī nián《 kūn chóng jì》 de shǒu cè chū bǎn， jiē zhe bìng yǐ yuē 3 nián 1 cè de jìn dù wán chéng quán bù 10 cè de xiě zuò； fǎ bù 'ěr yě zài zhè lǐ dù guò tā wǎn nián de sà zài suì yuè。
chú liǎo《 kūn chóng jì》 wài， fǎ bù 'ěr zài 1862-1891 zhè 30 nián jiān gòng chū bǎn liǎo 95 běn shí fēn chàng xiāo de shū， xiàng 1865 nián chū bǎn de leciel( tiān kōng ) yī shū biàn mài liǎo 11 shuà， yòu xiē shū de xiāo shòu liàng shèn zhì chāo guò《 kūn chóng jì》。 chú liǎo xiě shū yǔ guān chá kūn chóng zhī wài， fǎ bù 'ěr yě shì yī wèi yōu xiù de zhēn jūn xué jiā hé huà jiā， céng huì zhì cǎi jí dào de qī bǎi zhǒng xùn gū， zhāng zhāng dōushì yī liú zhī zuò； tā yě liú xià liǎo xǔ duō shī zuò， bìng wéi zhī pǔ qū。 dàn shì hòu lái mó fǎng《 kūn chóng jì》 yī shū tǐ cái de shū jí yuè lái yuè duō， qiě shū jí bù zài bèi zhǐ dìng wéi jiào kē shū 'ér shǐ bǎn shuì jiǎn shǎo， fǎ bù 'ěr yī jiā de shēng huó zài dù xiàn rù kùn jìng。 yī zhí dào rén shēng zuì hòu shí nián， fǎ bù 'ěr de kē xué chéng jiù cái zhú jiàn shòu dào fǎ guó yǔ guó jì de kěn dìng， huò dé zhèng fǔ bǔ zhù hé mín jiān de juān kuǎn cái zài tuō lí qīng hán de jiā jìng。 1915 nián fǎ bù 'ěr yǐ 92 suì de gāo líng yú huāng shí yuán cí shì。
zhè wèi duō cái duō yì de wén rén yǔ kē xué jiā， qián bàn shēng wéi pín kùn suǒ kǔ， dàn shì què wèi céng shāo jiǎn duì rén shēng zhì qù de zhuī qiú； suī céng jīng lì xǔ duō pān fù quán guì de jī huì， yǐ jiù wèi gǎi qí zhì。 kāi shǐ xiě zuò《 kūn chóng jì》 shí， fǎ bù 'ěr yǐ jīng chāo guò 50 suì， dào 85 suì wán chéng zhè bù jù zuò， zhè yàng de yì lì yǔ jīng shén yǔ jìn dài fēn lèi xué dà shī mài 'ěr (ernstmayr) gāo líng jìn bǎi hái zài xiě shū tóng yàng ràng rén jìng pèi。 zài《 kūn chóng jì》 zhōng， dú zhě bù fáng zǎi xì zhù yì fǎ bù 'ěr zài zì lǐ wén jiān tòu lù chū lái de rén shēng tǐ yàn yǔ gǎn kǎi。 |
|
1823 nián -1915 nián
ràng - hēng lì · kǎ xī mǐ 'ěr · fǎ bù 'ěr (Jean-HenriCasimirFabre)， fǎ guó kūn chóng xué jiā， dòng wù xíng wéi xué jiā， zuò jiā。 bèi shì rén chēng wéi“ kūn chóng jiè de hé mǎ， kūn chóng jiè de wéi jí 'ěr”。 1823 nián chū shēng yú fǎ guó nán bù pǔ luó wàng sī de shèng lāi 'áng de yī hù nóng jiā。 cǐ hòu de jǐ nián jiān， fǎ bù 'ěr shì zài lí gāi cūn bù yuǎn de mǎ lā wǎ 'ěr zǔ fù mǔ jiā zhōng dù guò de， dāng shí nián yòu de tā yǐ bèi xiāng jiān de hú dié yǔ guō guō 'ér zhè xiē kě 'ài de kūn chóng suǒ xī yǐn。
1829 nián， fǎ bù 'ěr huí dào shèng léi 'ēn kāi shǐ shàng xué， dàn nà yī duàn 'ér shí suì yuè yī zhí shēn shēn dì míng kè zài tā de xīn zhōng。
1833 nián， fǎ bù 'ěr yī jiā lái dào liǎo luó dé cí， qí fù kào jīng yíng yī jiā kā fēi guǎn wéi chí shēng jì。
1837 nián， yī jiā rén yòu yí jū dào tú lú cí。 fǎ bù 'ěr jìn liǎo tú lú cí de shén xué yuàn， dàn zhōng tú tuì xué， chū wài móu shēng， céng zài tiě lù shàng zuò guò gōng， yě zài shì jí shàng mài guò níng méng。 hòu lái， tā tōng guò liǎo 'ā wéi ní wēng shī fàn xué xiào de xuǎn bá kǎo shì， huò dé jiǎng xué jīn， bìng zài sān nián de xué xí hòu huò dé liǎo gāo děng xué xiào wén píng。 bì yè hòu， shí nián shí jiǔ suì de fǎ bù 'ěr zài kǎ běn tè lā kāi shǐ liǎo tā de jiào shī shēng yá， suǒ jiào shòu de kè chéng jiù shì zì rán kē xué shǐ。
1849 nián， tā bèi rèn mìng wéi kē xī jiā dǎo 'ā yǎ kè xiào de wù lǐ jiào shī。 dǎo shàng yǐ nǐ de zì rán fēng guāng hé fēng fù de wù zhǒng， rán qǐ liǎo tā yán jiū zhí wù hé dòng wù de rè qíng。 ā wéi ní wēng de zhí wù xué jiā lè jī 'ān xiàng tā chuán shòu liǎo zì jǐ de xué shí。 cǐ hòu， tā yòu gēn suí zhe mò kǎn - táng tōng sì chù cǎi jí huā cǎo biāo běn， zhè wèi bó xué duō cái de liáng shī wéi fǎ bù 'ěr hòu lái chéng wéi bó wù xué jiā、 zǒu shàng kē xué yán jiū de dào lù diàn dìng liǎo jiān shí de jī chǔ。
1853 nián， fǎ bù 'ěr chóngfǎn fǎ guó dà lù， shòu pìn yú 'ā wéi ní wēng de yī suǒ xué xiào， bìng jǔ jiā qiān jìn liǎo shèng - duō mǐ ní kè jiē qū de rǎn jiàng jiē yī suǒ jiǎn pǔ de zhù zhái lǐ。
1857 nián， tā fā biǎo liǎo《 jié fù ní fēng xí xìng guān chá jì》， zhè piān lùn wén xiū zhèng liǎo dāng shí kūn chóng xué zǔ shī lāi 'áng · dù fú 'ěr de cuò wù guān diǎn， yóu cǐ yíng dé liǎo fǎ lán xī yán jiū yuàn de zàn yù， bèi shòu yú shí yàn shēng lǐ xué jiǎng。 zhè qī jiān， fǎ bù 'ěr hái jiāng jīng lì tóu rù dào duì tiān rán rǎn sè jì qiàn cǎo huò qiàn sù de yán jiū zhōng qù， dāng shí fǎ guó shì bīng jūn kù shàng de hóng sè， biàn lái zì yú qiàn cǎo fěn mò。
1860 nián， fǎ bù 'ěr huò dé liǎo cǐ lèi yán jiū de sān xiàng zhuān lì。 hòu lái， fǎ bù 'ěr yìng gōng gòng jiào yù bù cháng wéi kè duō · dù lú yī de yāo qǐng， fù zé yī gè chéng rén yè xiào de zǔ zhì yǔ jiào xué gōng zuò， dàn qí zì yóu de shòu kè fāng shì yǐn qǐ liǎo mǒu xiē rén de bù mǎn。 yú shì， tā cí qù liǎo gōng zuò， xié quán jiā zài 'ào lǎng rì dìng jū xià lái， bìng yī zhù jiù shì shí yú nián。 zài zhè zhè shí yú nián lǐ， fǎ bù 'ěr wán chéng liǎo hòu lái cháng dá shí juàn de《 kūn chóng jì》 zhōng de dì yī juàn。 qī jiān， tā duō cì yǔ hǎo yǒu yī tóng dào wàn dù shān cǎi jí zhí wù biāo běn。 cǐ wài， tā hái jié shí liǎo yīng guó zhé xué jiā mǐ 'ěr， dàn mǐ 'ěr yīng nián zǎo shì， shǐ liǎng rén xiān qián yùn niàng de jìhuà“ wò kè lǚ cí zhí bèi dà guān” yīn cǐ yāo zhé。 tóng shí， yī dà bù xìng jiàng lín dào fǎ bù 'ěr shēn shàng： tā gòng yòu liù gè hái zǐ， qí zhōng wéi yī yǔ fù qīn xīng qù xiāng tóu、 rè 'ài guān chá dà zì rán de 'ér zǐ rú lè nián jǐn shí liù suì biàn lí kāi liǎo rén shì。 cǐ hòu， fǎ bù 'ěr jiāng fā xiàn de jǐ zhǒng zhí wù xiàn gěi liǎo zǎo shì de rú lè， yǐ biǎo dá duì tā de huái niàn。 duì zhēn jūn de yán jiū yī zhí shì fǎ bù 'ěr de 'àihào zhī yī。
1878 nián， tā céng yǐ wò kè lǚ cí de zhēn jūn wéi zhù tí xiě xià xǔ duō jīng cǎi de xué shù wén zhāng。 tā duì kuài gū de yán jiū yě shí fēn xiáng jìn， bìng xì zhì rù wēi dì miáo shù liǎo tā de xiāng wèi， měi shí jiā men shēng chēng néng cóng zhēn zhèng de kuài gū zhōng pǐn chū tā bǐ xià suǒ miáo shù de suǒ yòu zī wèi。
1879 nián， fǎ bù 'ěr mǎi xià liǎo sài lì ní 'áng de huāng shí yuán， bìng yī zhí jū zhù dào shì shì。 zhè shì yī kuài huāng wú de bù máo zhī dì， dàn què shì kūn chóng zhōng 'ài de tǔ dì， chú liǎo kě gōng jiā rén jū zhù wài， nà 'ér hái yòu tā de shū fáng、 gōng zuò shì hé shì yàn chǎng， néng ràng tā 'ān jìng dì jí zhōng jīng lì sī kǎo， quán shēn xīn dì tóu rù dào gè zhǒng guān chá yǔ shí yàn zhōng qù， kě yǐ shuō zhè shì tā yī zhí yǐ lái mèng mèi yǐ qiú de tiān dì。 jiù shì zài zhè 'ér， fǎ bù 'ěr yī biān jìn xíng guān chá hé shí yàn， yī biān zhěng lǐ qián bàn shēng yán jiū kūn chóng de guān chá bǐ jì、 shí yàn jì lù hé kē xué zhá jì， wán chéng liǎo《 kūn chóng jì》 de hòu jiǔ juàn。 rú jīn， zhè suǒ gù jū yǐ jīng chéng wéi bó wù guǎn， jìng jìng dì zuò luò zài yòu zhe nóng yù pǔ luó wàng sī fēng qíng de zhí wù yuán zhōng。
fǎ bù 'ěr yī shēng jiān chí zì xué， xiān hòu qǔ dé liǎo yè shì xué wèi、 shù xué xué shì xué wèi、 zì rán kē xué xué shì xué wèi hé zì rán kē xué bó shì xué wèi， jīng tōng lā dīng yǔ hé xī là yǔ， xǐ 'ài gǔ luó mǎ zuò jiā hè lā sī hèshī rén wéi jí 'ěr de zuò pǐn。 tā zài huì huà、 shuǐ cǎi fāng miàn yě jīhū shì zì xué chéng cái， liú xià de xǔ duō jīng zhì de jūn lèi tú jiàn céng ràng nuò bèi 'ěr wén xué jiǎng huò dé zhě、 fǎ guó shī rén fú léi dé lǐ kè · mǐ sī tè lā 'ěr zàn bù jué kǒu。 fǎ bù 'ěr wǎn nián shí，《 kūn chóng jì》 de chéng gōng wèitā yíng dé liǎo“ kūn chóng jiè de hé mǎ” yǐ jí“ kē xué jiè shī rén” de měi míng， tā de chéng jiù dé dào liǎo shè huì de guǎng fàn chéng rèn。 fǎ bù 'ěr suī rán huò dé liǎo xǔ duō kē xué tóu xián， dàn tā réng rán pǔ shí rú chū， wéi rén miǎn tiǎn qiān xùn， guò zhe qīng pín de shēng huó。 tā de cái huá shòu dào dāng shí wén rén xué zhě de yǎng mù， qí zhōng bāo kuò yīng guó shēng wù xué jiā dá 'ěr wén、 1911 nián nuò bèi 'ěr wén xué jiǎng dé zhù héng héng bǐ lì shí jù zuò jiā méi tè lín kè、 dé guó zuò jiā róng gé 'ěr、 fǎ guó zhé xué jiā bǎi gé sēn、 shī rén mǎ lā měi、 pǔ luó wàng sī wén xué jiā lǔ mǎ ní yé děng。 yóu yú《 kūn chóng jì》 zhōng jīng què dì jì lù liǎo fǎ bù 'ěr jìn xíng de shì yàn， jiē kāi liǎo kūn chóng shēng mìng yǔ shēng huó xí guàn zhōng de xǔ duō mì mì， dá 'ěr wén chēng fǎ bù 'ěr wéi“ wú fǎ xiào fǎng de guān chá jiā”。 dāng tā jū zhù zài sài lì ní 'áng shí， bù shǎo xué zhě、 wén xué jiā men fēn fēn qián qù bài fǎng tā。 fǎ bù 'ěr zài zì jǐ de jū suǒ céng jiē dài liǎo bā sī dé、 yīng guó zhé xué jiā mǐ 'ěr děng xué zhě， dàn yǔ tā men de tōng xìn bìng bù pín fán。 gōng gòng jiào yù bù cháng wéi kè duō · dù lú yī jiāng fǎ bù 'ěr jǔ jiàn gěi ná pò lún sān shì， hòu zhě shòu yú tā róng yù xūn wèi xūn zhāng。 fǎ guó zhèng zhì jiā léi méng · pǔ 'ēn jiā lāi tú jīng sài lì ní 'áng， tè yì rào dào huāng shí yuán xiàng tā zhì yì。 yōng yòu duō chóngshēn fèn de fǎ bù 'ěr de zuò pǐn zhǒng lèi fán duō： zuò wéi bó wù xué jiā， tā liú xià liǎo xǔ duō dòng zhí wù xué shù lùn zhù， qí zhōng bāo kuò《 qiàn cǎo： zhuān lì yǔ lùn wén》、《 ā wéi ní wēng de dòng wù》、《 kuài gū》、《 gǎn lǎn shù shàng de sǎn jūn》、《 pú táo gēn liú yá》 děng； zuò wéi jiào shī， tā céng biān xiě guò duō cè huà xué wù lǐ kè běn； zuò wéi shī rén， tā yòng fǎ guó nán bù de pǔ luó wàng sī yǔ xiě xià liǎo xǔ duō shī gē， bèi dāng dì rén qīnqiè dì chēng wéi“ niú méng shī rén”。 cǐ wài， tā hái jiāng mǒu xiē pǔ luó wàng sī shī rén de zuò pǐn fān yì chéng fǎ yǔ； xián xiá zhī yú， tā hái céng yòng zì jǐ de xiǎo kǒu qín pǔ xià yī xiē xiǎoqǔ。 rán 'ér， fǎ bù 'ěr zuò pǐn zhōng piān fú zuì cháng、 dì wèi zuì zhòng yào、 zuì wéi shì rén suǒ zhī de réng shì《 kūn chóng jì》。 zhè bù zuò pǐn bù dàn zhǎn xiàn liǎo tā kē xué guān chá yán jiū fāng miàn de cái néng hé wén xué cái huá， hái xiàng dú zhě chuán dá liǎo tā de rén wén jīng shén yǐ jí duì shēng mìng de wú bǐ rè 'ài。 |
fǎ bù 'ěr yī shēng dà shì jì |
xiǎo shí hòu de fǎ bù 'ěr
1823 nián 12 yuè 21 rì chū shēng yú fǎ guó nán bù lǔ nà gé shān qū de gǔ lǎo cūn luò héng héng sǎ · léi wàng， cūn zhōng de lì kǎ 'ěr lǎo shī wèitā qǔ míng wéi yuē hàn · ān lì。 fù qīn 'ān dōng ní 'ào（ shēng yú 1800 nián）， mǔ qīn fèi kè wǎ 'ěr（ shēng yú 1805 nián）。
1825 nián（ liǎng suì） dì dì fú lǎng tí lì kè chū shēng。
1827 nián（ 3 suì） yóu yú mǔ qīn yào zhào gù nián yòu de dì dì， suǒ yǐ tā cóng 3 suì yī zhí dào 6 suì， dū jì yǎng zài mǎ lā bāng cūn de zǔ fù mǔ jiā； zhè lǐ shì gè dà nóng jiā， yòu xǔ duō bǐ tā niánzhǎng de xiǎo hái。 tā shì gè hàoqí xīn zhòng， jì yì lì qiáng de hái zǐ， céng zì wǒ zhèng shí guāng shì yóu yǎn jīng kàn dào de， bìng zhuī chá chū shù yè lǐ de míng chóng shì lù zhōng。 shuì qián zuì xǐ huān tīng zǔ mǔ shuō gù shì， ér hán lěng de dōng yè lǐ zé cháng bào zhe mián yáng shuì jué。
1830 nián（ 6 suì） huí dào sǎ · léi wàng cūn， jìn rù lì kǎ 'ěr lǎo shī kāi bàn de sī shú jiù dú， shàng kè zhōng， cháng yòu xiǎo zhū、 xiǎo jī huì páo jìn jiào shì mì shí。 yóu dòng wù tú shū jì xià A、 B、 C…… zì mǔ， duì kūn chóng hé cǎo lèi chǎn shēng xīng qù， fā xiàn hēi hóu qú de cháo， qǔ dé cháo zhōng qīng lán sè de dàn， jīng shén fù quàn shuō， bǎ niǎo dàn guī hái yuán chù， wéi zēng jiā jiā tíng shōu rù， bāng máng zhào kàn xiǎo yā， fù zé gǎn dào zhǎo zé fàng yǎng， yīn 'ér fā xiàn zhǎo zé zhōng de shēng wù hé shuǐ jīng， yún mǔ děng kuàng shí。
1833 nián（ 9 suì） quán jiā bān dào luó dé sī zhèn， fù qīn yǐ jīng yíng kā fēi diàn wéi shēng， jìn rù wáng lì xué yuàn， dān rèn wàng mí chè yí shì zhù shǒu 'ér miǎn jiāo xué fèi。 zài xué xiào qī jiān， xué xí lā dīng yǔ hé xī là yǔ， xǐ huān dú gǔ luó mǎ shī rén wéi 'ěr jī lǐ sī de shī。
1837 nián（ 13 suì） fù qīn jīng yíng kā fēi diàn shī bài， jǔ jiā qiān wǎng tuō 'ěr sī。 jìn rù 'āi sī jī 'ěr shén xué yuàn。
1838 nián（ 14 suì） fù qīn de shēng yì zài dù shī bài， bān dào méng bèi lì shì， yòu kāi liǎo yī jiān diàn， dú zì lí jiā， yǐ mài níng méng、 zuò tiě lù gōng rén děng zì lì gēngshēng。 céng yòng chāo guò yī rì gōng zī suǒ dé gòu mǎi《 lǔ bù 'ěr shī jí》， xié zhì yuán yě shàng yuè dú， yǐ rèn shí gè zhǒng kūn chóng wéi zuì dà lè shì， dì yī cì zhuā dào 'ōu zhōu yún sāi jīn guī shí， gǎn dào tè bié gāo xīng。
kǎ 'ěr bān tuō lā shí dài
1839 nián（ 15 suì） yǐ gōng fèi shēng dì yī míng kǎo jìn yà wēi nóng shī fàn xué xiào。 zài xué xiào zhù sù。 yóu yú shàng kè nèi róng tài kū zào， cháng chéng zì xí shí jiān guān chá hú fēng de shì zhēn、 zhí wù de guǒ shí huò xiě shī， zài léi · sǎ gé 'ěr de shān qiū shàng， dì yī cì kàn dào shén shèng fèn jīn guī nǔ lì tuī fèn de qíng jǐng， nèi xīn gǎn dòng bù jǐ。
1840 nián（ 16 suì） yīn chéng jì tuì bù bèi shī cháng zé mà 'ér fā fèn tú qiáng， zài liǎng nián nèi xiū wán sān nián de xué fēn， shèng xià de yī nián zì yóu xué xí bó wù xué， lā dīng yǔ hé xī là yǔ。
1842 nián（ 18 suì） shī fàn xué xiào bì yè hòu， chéng wéi kǎ 'ěr bān tuō lā xiǎo xué de lǎo shī， nián xīn 700 fǎ láng， yīn rè xīn jiào xué， shēn huò hǎo píng。 fù qīn jīng shāng shī bài， yóu méng bèi lì shì bān dào bō 'ěr duō zhèn。
1843 nián（ 19 suì） shàng yě wài cèliáng shí xí kè shí， yóu xué shēng chù dé zhī tú bì huā fēng。 yě yóu yú zhè zhǒng fēng 'ér kāi shǐ yuè dú bù lán xiē、 léi 'ōu mǐ 'ěr děng rén zhù de《 jié zhī dòng wù zhì》， cóng cǐ qīng xīn“ kūn chóng xué”。
1844 nián（ 20 suì） hé tóng shì mǎ lì · fán yǎ 'ěr（ 23 suì） jié hūn。 zì jǐ jìn xiū shù xué、 wù lǐ、 huà xué děng。 fù qīn de kā fēi diàn yòu guān bì， zàn shí zài kǎ 'ěr bān tuō lā shuì wù shǔ gōng zuò。
1845 nián（ 21 suì） cháng nǚ 'ài lì shā bèi tè dàn shēng。
1846 nián（ 22 suì） ài lì suō bèi tè yāo zhé。 tōng guò méng bèi lì dà xué shù xué de rù xué zī gé kǎo shì。 dì dì fú láng tí lì kè chéng wéi xiǎo xué lǎo shī。
1847 nián（ 23 suì） qǔ dé méng bèi lì dà xué shù xué xué shì。 cháng nán yuē hàn dàn shēng。
1848 nián（ 24 suì） qǔ dé méng bèi lì dà xué wù lǐ xué xué shì。
cháng nán yuē hàn yāo zhé。 shí fēn xīn shǎng tuō sī nèi 'ěr（ fǎ guó wén xué jiā） yòu guān niǎo lèi de zhù shù。 xī wàng néng dào dà xué jiāoshū， dàn kǔ wú jī huì。
kē xī jiā shí dài
1849 nián（ 25 suì） rèn zhí kē xī jiā 'ā jié gé xī 'ōu guó lì gāo jí zhōng xué de wù lǐ jiào shī， nián xīn 1800 fǎ láng。 miàn duì kē xī jiā fēng fù de dà zì rán， kāi shǐ yán jiū dòng、 zhí wù。 cǐ wài， tā yě shí fēn rè zhōng yú shù xué。 yǔ zhí wù xué jiā lǔ jī yà yī qǐ pān dēng kē xī jiā de měi zuò shān cǎi jí zhí wù。
1850 nián（ 26 suì） cì nǚ 'ān dé lěi dàn shēng。
1851 nián（ 27 suì） tuō 'ěr sī dà xué de bó wù xué jiào shòu méng kěn · tǎ dùn lái dào kē xī jiā， tǎ dùn jiě pōu wō niú gěi fǎ bù 'ěr kàn， fā xiàn tā de zī zhì yōu yì 'ér lì quàn tā cháo bó wù xué nǔ lì， cóng cǐ xīng qù yóu shù xué zhuànxiàng bó wù xué， lì zhì chéng wéi bó wù xué jiā。 nián dǐ， yīn gǎn rǎn rè bìng huí dào yà wēi nóng jìng yǎng。 lǔ jī yà zài kē xī jiā yīn bìng cù shì。
1852 nián（ 28 suì） huī fù jiàn kāng， huí dào 'ā jié gé xī 'ōu zhōng xué。
yà wēi nóng shí dài
1853 nián（ 29 suì） chéng wéi yà wēi nóng shī fàn xué xiào（ rì hòu gǎi zhì wéi lì sài · ā bèi niǔ guó lì gāo jí zhōng xué） wù lǐ zhù jiào， nián xīn 1600 fǎ láng。 sān nǚ 'ā lāi yà dàn shēng。
1854 nián（ 30 suì） qǔ dé tuō 'ěr sī dà xué bó wù xué xué shì。
yuè dú léi 'ēn · dù fū 'ěr xiě de yòu guān shòu liè fēng héng héng huáng yāo tǔ qī fēng de lùn wén hòu， jué xīn yán jiū kūn chóng shēng tài， tā de qián néng xiàng bèi diǎn rán de xīn chái， xióng xióng rán shāo qǐ lái， zài kǎ 'ěr bān tuō lā de xuán yá shàng， yán jiū shòu liè xiàng bí chóng de liú tǔ qī fēng， bìng gēngzhèng dù fū 'ěr de cuò wù， fā biǎo gēngshēn rù de lùn wén。
1855 nián（ 31 suì） sì nǚ kè lěi 'ér dàn shēng， lù xù zài kē xué zá zhì shàng fā biǎo《 guān chá wān dòu shǔ zhí wù de huā hé guǒ shí》 děng yǔ zhí wù yòu guān de lùn wén。
1856 nián（ 32 suì） yǐ yán jiū liú tǔ qī fēng 'ér huò dé fǎ guó xué shì yuàn de shí yàn shēng lǐ xué jiǎng。 jì xù yán jiū gāo bí fēng、 duǎn chì wú jīng děng kūn chóng， dàn yīn shēng huó kùn kǔ， yán jiū shí jiān bù duō。 jiān rèn kè wài fǔ dǎo、 jiā tíng jiào shī děng zhí， kāi shǐ yán jiū yóu qiàn cǎo tí liàn rǎn liào。
1857 nián（ 33 suì） 5 yuè 21 rì， zài tiáo wén fēng de cháo zhōng fā xiàn duǎn chì wú jīng de yòu chóng， bìng fā biǎo《 wú jīng kē kūn chóng de biàn tài》 lùn wén， lìng wài hái fā biǎo liǎo yòu guān zhí wù de lùn wén。
1858 nián（ 34 suì） dé zhī méi yòu cái chǎn jiù bù kě néng chéng wéi dà xué jiào shòu hòu， quán xīn tóu rù qiàn cǎo rǎn liào de yán jiū。
1859 nián（ 35 suì） dá 'ěr wén zài《 wù zhǒng qǐ yuán》 yī shū zhōng， zàn yù fǎ bù 'ěr shì yī wèi“ hǎn jiàn de guān chá zhě”。
cì nán zhū 'ěr dàn shēng。 dān rèn lǔ jī yà bó wù guǎn guǎn cháng。 dū chá dé liú yǐ dào fǎng， yǔ zhí wù xué jiā dù lā kòu 'ěr jié shí， zhī hòu， yòu yǔ zhù zài yà wēi nóng de yīng guó jīng jì xué jiā mǐ lè xiāng zhī， chéng wéi zhí wù tóng hǎo。
1862 nián（ 38 suì） yóu 'ān xiè tè chū bǎn xiǎo xué yòng tú shū。 rèn shí bā lí chū bǎn shè shè cháng dé lā kè lā pǔ， shòu dào tā de gǔ lē， lì zhì zhù shù qiǎn xiǎn yì dǒng de kē xué dú wù。
1863 nián（ 39 suì） sān nán 'ài mí 'ěr dàn shēng， dé liú yǐ dāng shàng jiào yù bù bù cháng。
1865 nián（ 41 suì） dēng bān dù shān yù xiǎn， xì jūn xué jiā bā sī dé lái fǎng， jiāo yóu dé lā kè lā pǔ chū bǎn《 tiān kōng》、《 dà dì》 děng kē xué dú wù。
1866 nián（ 42 suì） chéng gōng dì yóu qiàn cǎo zhí jiē chōu qǔ rǎn liào sè sù， shòu pìn wéi yà wēi nóng shī fàn xué xiào wù lǐ jiào shòu。
1867 nián（ 43 suì） duì yà wēi nóng de gòng xiàn shòu kěn dìng， huò kǎ ní yé jiǎng de jiǎng jīn 9000 fǎ láng。
1868 nián（ 44 suì） yóu yú jiào yù bù cháng dé liú yǐ de tuī jiàn， huò léi zì wàng · dé nǔ 'ěr xūn zhāng， bìng bài yè ná pò lún sān shì。 dān rèn yè jiān gōng kāi jiǎng zuò de bó wù xué， wù lǐ xué jiǎng shī。 jiāng yán jiū chéng gōng de qiàn cǎo rǎn liào gōng yè huà。 gōng chǎng chéng lì bù jiǔ， dé guó wán chéng suàn liú 'àn de huà xué hé chéng rǎn liào， qiàn cǎo rǎn liào gōng yè huà de mèng xiǎng yīn 'ér pò miè。 gōng kāi jiǎng zuò de shòu kè fāng shì zāo bǎo shǒu de jiào yù zhě、 jiào huì fǎn duì， suì cí tuì shī fàn xué xiào jiào zhí。
1869 nián（ 45 suì） zài bǎo shǒu pài de cè dòng xià， dé liú yǐ cí qù jiào yù bù bù cháng zhí wèi。
ōu lán jiù shí dài
1870 nián（ 46 suì） xiàng mǐ lè jiè dài， bān dào 'ōu lán jiù。 fǔ yǎng yī jiā qī kǒu， fù dān chén zhòng。 xìng hǎo kē xué dú wù lù xù chū bǎn， néng yī diǎn yī diǎn hái qián。
1871 nián（ 47 suì） guò zhe zhù shū、 guān chá kūn chóng de shēng huó。 zhè yī nián， yīn wéi fā shēng dé、 fǎ zhàn zhēng， wú fǎ 'àn shí qǔ dé bǎn shuì hé gǎo fèi， shēng huó gèng jiā kùn kǔ。
1872 nián（ 48 suì） yóu yú dé liú yǐ de jiè shào， huà xué jiā tí mǎ zhì zèng xiǎn wēi jìng。
1873 nián（ 49 suì） mǐ lè qù shì。 bèi pò cí qù lǔ jī yà bó wù guǎn guǎn cháng yī zhí， xiàng shì cháng kàng yì。 huò bā lí 'ài hù dòng wù xié huì bān fā yín pái， yòu guān shù xué、 zhí wù、 wù lǐ de zhù zuò xiāng jì wèn shì。
1877 nián（ 53 suì） cì nán zhū 'ěr qù shì， bǎ fā xiàn de sān zhǒng fēng yǐ“ zhū 'ěr” de lā dīng yǔ“ fú lì wò sī” fēn bié mìng míng wéi fú lì wò sī tǔ qī fēng、 fú lì wò sī gāo bí fēng， fú lì wò sī xué fēng。
1878 nián（ 54） yīn zhū 'ěr de sǐ， shēn shòu dǎ jī， shēn tǐ yě dà bù rú qián。 gǎn rǎn fèi yán jīhū sǐ qù， xìng yǐ jiān qiáng de yì zhì lì dù guò nán guān。
wán chéng《 kūn chóng jì》 dì 1 cè（ yuán gǎo nèi róng bāo kuò： tuī fèn qiú de shén shèng fèn jīn guī、 bǔ xiàng bí chóng de liú tǔ qī fēng、 zhuō duǎn chì zhōng sī de lán gé dào gé xué fēng…… děng）。
ā lán mǎ sī shí dài
1879 nián（ 55 suì） yīn fáng dōng jiāng 'ōu lán jiù jiā mén qián de liǎng pái xuán líng mù kǎn diào， fèn 'ér bān jiā。 zài lóng lǐ ní cūn wài zhǎo dào lǐ xiǎng zhōng de jiā yuán， qǔ míng wéi“ ā 'ěr mǎ sī”（ huāng dì de yì sī）， ā 'ěr mǎ sī de tíng yuàn zhōng yòu hěn duō nài hàn、 duō cì de zhí wù， shì gè zhǒng kūn chóng de lè yuán。 4 yuè 3 rì yóu dé lā kè lā pǔ de chū bǎn shè fā xíng《 kūn chóng jì） dì 1 cè。 wǎng hòu， dà yuē měi sān nián chū bǎn yī cè。
1880 nián（ 56 suì） kē xué dú wù shí fēn chàng xiāo， bù fēn bèi zhǐ dìng wéi jiào kē shū。 zài 'ā 'ěr sī tíng yuàn de kū yè duī lǐ， fā xiàn dà liàng de huā qián jīn guī yòu chóng， yú shì kāi shǐ yán jiū guān chá tā men de shēng huó， tuì yì jūn rén fǎ bǐ nà dān rèn tā de zhù shǒu。
1881 nián（ 57 suì） bèi zhǐ dìng wéi bā lí xué shì yuàn de tōng xùn huì yuán（ běn dì huì yuán）。
1882 nián（ 58 suì）《 kūn chóng jì》 dì 2 cè chū bǎn。 nián mài de fù qīn bān lái tóng zhù。
1885 nián（ 61 suì） qī zǐ mǎ lì qù shì（ 64 suì）。 sān nǚ 'ā lāi yà nǚ dài mǔ zhí， chǔlǐ jiā wù。 kāi shǐ yǐ shuǐ cǎi miáo huì“ mó gū” tú。
1887 nián（ 63 suì） yǔ chū shēng lóng lǐ ní cūn de yuē sè fēn · dū tí 'ěr（ 23 suì） jié hūn。 chéng wéi fǎ guó kūn chóng xué huì de tōng xùn huì yuán， bìng huò zèng tóng xué huì de dé 'ěr fèi sī jiǎng。
1888 nián（ 64 suì） yuē sè fēn chǎn xià sì nán bō 'ěr。
1889 nián（ 65 suì） huò fǎ guó xué shì yuàn zuì gāo róng yù de bù qí · dé 'ěr méng jiǎng， huò jīn 10000 fǎ láng。 1890 nián（ 66 suì） wǔ nǚ bō lì nú dàn shēng。
1891 nián（ 67 suì） sì nǚ kè lěi 'ér qù shì。
1892 nián（ 68 suì） róng yīng bǐ lì shí kūn chóng xué huì róng yù huì yuán。
1893 nián（ 69 suì） fù qīn 'ān dōng 'ào ní qù shì（ 93 suì）。 kāi shǐ yán jiū dà tiān 'é bù kě sī yì de néng lì， fā xiàn xióng 'é néng cóng yáo yuǎn de dì fāng zhǎo dào cí 'é， shì yīn cí 'é fā chū de yī zhǒng“ xùn xī fā sàn wù”， yì jí lèi sì jīn rì suǒ wèi de“ hé 'ěr méng”， fǎ bù 'ěr chēng 'é qún jù jí jiā zhōng de 5 yuè 6 rì wéi“ dà tiān 'é zhī yè”， céng jiāng tiān niú de yòu chóng kǎo lái chī， bìng fā shè dà pào lái cè shì chán de tīng lì。
1894 nián（ 70 suì） róng yīng fǎ guó kūn chóng xué huì róng yù huì yuán。 kāi shǐ guān chá fèn jīn guī、 bàn rén xiǎo fèn jīn guī、 niǎo huì xiàng bí chóng hé dà dú xiē de xí xìng。
1895 nián（ 71 suì） me nǚ 'ān nà dàn shēng。
1897 nián（ 73 suì） zài 'ā 'ěr mǎ sī jiā zhōng zì xíng jiào yù sān gè nián yòu de hái zǐ， qī zǐ yuē sè fēn yě yī qǐ tīng kè。
1898 nián（ 74 suì） cì nǚ 'ān dé lěi qù shì。
1899 nián（ 75 suì） yóu yú shì miàn chū xiàn xǔ duō fǎng zuò， tā xiě de kē xué dú wù bù zài bèi zhǐ dìng wéi jiào kē shū， bǎn shuì yīn cǐ jiǎn shǎo， shēng huó zài dù xiàn yú kùn jìng。
1902 nián（ 78 suì） wèile fǔ yǎng sān gè zhì zǐ， kāi shǐ qǔ chū cún fàng zài chū bǎn shè de bǎn shuì hé gǎo fèi， róng yīng 'é luó sī kūn chóng xué huì róng yù huì yuán。
1905 nián（ 81 suì） fǎ guó xué shì yuàn bān fā jí ní 'ěr jiǎng， huò zèng yǎng lǎo jīn 3000 fǎ láng。
1907 nián（ 83 suì）《 kūn chóng jì》 dì 10 cè fā xíng， kě shì xiāo lù bù jiā。 xué shēng lè gé luó bó shì tí chū jǔ bàn《 kūn chóng jì》 chū bǎn 30 zhōu nián qìng zhù yí shì， bìng fā xiàn fǎ bù 'ěr lǎo shī de shēng huó bǐ tā xiǎng xiàng zhōng hái yào qīng kǔ。
1908 nián（ 84 suì） zài bù luó bān sī shī rén mǐ sī tuō lā de nǔ lì xià， fǎ bù 'ěr de gòng xiàn shòu dào kěn dìng， huò zèng yǎng lǎo jīn 1500 fǎ láng。
1909 nián（ 85 suì） zhù《 kūn chóng jì》 dì 11 cè（ guān yú yíng huǒ chóng、 gān lán cài shàng de qīng chóng děng de yán jiū）， shēn tǐ jǐ shí fēn shuāi ruò， chū bǎn shī jí。 huò 'ā 'ěr bù“ bù luó bān sī shī rén” de róng xián。
1910 nián（ 86 suì） 4 yuè 3 rì， zài mǐ sī tuō lā de hūyù xià， zhào jí xué shēng、 yǒu rén、 dú zhě， jǔ bàn qìng zhù yí shì， dìng wéi“ fǎ bù 'ěr rì”，《 kūn chóng jì》 yóu cǐ yáng míng yú shì， zài dù róng huò léi zì wàng · dé nǔ 'ěr xūn zhāng（ bǐ shàng yī huí gèng jìn yī jí） hé yǎng lǎo jīn liǎng qiān fǎ láng。 huò sī tè kè hé 'ěr mǔ xué shì yuàn suǒ bān lín nèi jiǎng， shōu dào yóu guó nèi wài jì lái de xǔ duō juān kuǎn， chú liǎo dì zhǐ bù míng de zhuǎn zèng pín kǔ rén jiā wài， qí tā quán bù zhì xiè hán tuì huí。
1912 nián（ 88 suì） qī zǐ yuē sè fēn qù shì（ 48 suì）， yóu 'ā lāi yà hé xiū dào yuàn hù shì 'ān dōng ní 'āi nú zhào gù。 gōng gòng shì yè dà chén tí 'āi lì lái fǎng。
1913 nián（ 89 suì） bō 'ān kǎ léi zǒng tǒng lái fǎng， dài biǎo fǎ guó guó mín xiàng fǎ bù 'ěr zhì yì。
1914 nián（ 90 suì） sān nán 'ài mí 'ěr hé dì dì fú lǎng tí lì kè xiāng jì qù shì。
1915 nián（ 91 suì） 5 yuè， zài jiā rén fú chí xià， zuò zài yǐ zǐ shàng rào tíng yuàn yī zhōu， zuì hòu yī cì xún shì 'ā 'ěr mǎ sī。 10 yuè 7 rì， niào dú zhèng jiā zhòng。 10 yuè 11 rì yǔ shì cháng cí。 16 rì， zàng yú lóng lǐ ní mù yuán， yòu táng láng、 wō niú děng qián lái sòng xíng。
1921 nián zài lǔ gé luó guó huì yì yuán de bēn zǒu nǔ lì xià， zhèng fǔ mǎi xià 'ā 'ěr mǎ sī， yǐ bā lí zì rán shǐ bó wù guǎn fēn guǎn héng héng“ ā 'ěr mǎ sī · fǎ bù 'ěr” míng yì bǎo cún xià lái， bìng pìn qǐng 'ā lāi yà、 bō 'ěr guǎn lǐ。
xiàn zài， guǎn lǐ cǐ chù de shì pí nà 'ěr · tí 'ōu jí。
fǎ bù 'ěr chū shēng de jiā zài sǎ · léi wàng xiǎo xué lǎo shī héng héng kǎ bā 'ěr dá fū rén de gǔ chuī xià， yě yǐ bó wù guǎn xíng tài bǎo cún zhì jīn。 |
fǎ bù 'ěr xiǎozhuàn bǎn běn 2 |
fǎ bù 'ěr（ Jean-HenriFabre， yī bā 'èr sān ～ yī jiǔ yī wǔ nián） chū shēng yú fǎ guó nán fāng yī gè jiào shèng léi 'áng de cūn zǐ lǐ。 yóu yú fù mǔ dōushì nóng mín， fǎ bù 'ěr de qīng shàonián shí qī shì zài pín kùn hé jiān nán zhōng dù guò de。 tā de xué xí guò chéng fēi cháng kè kǔ， dàn yóu yú zhōng xué shí lā dīng wén hé xī là wén dū xué dé xiāng dāng hǎo， wèitā yǐ hòu de xiě zuò dǎ xià liǎo jiān shí de jī chǔ。
wèile móu shēng， nián jǐn shí sì suì de fǎ bù 'ěr jiù wài chū gōng zuò， céng zài tiě lù shàng zuò kǔ gōng， zuò guò shì jí shàng mài níng méng de xiǎo fàn， jīng cháng zài lù tiān guò yè。 rán 'ér， suī shēn chù kùn jìng， fǎ bù 'ěr méi yòu fàng qì duì zhī shí de zhuī qiú， cóng wèi zhōng duàn guò zì xué。 zhōng yú， zài shí jiǔ suì shí kǎo jìn liǎo yà wēi nóng shī fàn xué xiào， bìng huò dé liǎo jiǎng xué jīn。 zài shī fàn xué xiào lǐ， fǎ bù 'ěr duì zì rán jiè dòng zhí wù de xīng qù bǐ duì「 ě shā rén xìng de yǔ fǎ」 dà dé duō。
cóng xué xiào bì yè hòu， fǎ bù 'ěr dāng liǎo xiǎo xué jiào shī。 tā yī miàn gōng zuò， yī miàn zì xué， xiān hòu ná dào liǎo shù xué、 wù lǐ děng xué kē de xué shì xué wèi。 tā rèn wéi「 xué xí zhè jiàn shì bù zài hū yòu méi yòu rén jiào nǐ， zuì zhòng yào de shì zài yú nǐ zì jǐ， yòu méi yòu wù xìng hé héng xīn。」 zhī hòu， tā yì xiān hòu zài kē xī jiā、 yà wēi nóng děng dì de zhōng xué lǐ rèn zhí。 dāng liǎo zhōng xué jiào shī hòu， fǎ bù 'ěr duì kūn chóng de xīng qù gèng wéi nóng hòu， tā hái jīng cháng dài lǐng、 zhǐ dǎo xué shēng qù guān chá yǔ yán jiū kūn chóng。 zhè běn《 kūn chóng shì jiè》 de yuán wén wéi「 kūn chóng xué yán jiū de zhuī yì」， fù biāo tí wéi「 duì kūn chóng běn néng jí qí xí sú de yán jiū」， jiù shì fǎ bù 'ěr shù shí nián rú yī rì， tóu dǐng liè rì， mào zhe hán fēng， qǐ zǎo 'áo yè， fàng dà jìng hé bǐ jì běn bù lí shǒu， guān chá、 yán jiū kūn chóng de jié jīng。
fǎ bù 'ěr jù yòu hěn gāo de wén xué zào yì， shēn shòu wén yì fù xīng shí dài zuò jiā， yóu qí shì lā bó léi de yǐng xiǎng。 kě yǐ shuō， fǎ guó làng màn zhù yì shī rén xià duō bù lǐ 'áng kāi chuàng liǎo wén xué lǐng yù zhōng， miáo shù hǎi yáng、 shān luán、 sēn lín děng jù xíng jǐng wù de xiān hé， ér fǎ bù 'ěr zé yòng pǔ shí、 qīng xīn de bǐ diào， xǔ xǔ rú shēng dì jì lù liǎo kūn chóng shì jiè zhōng， gè zhǒng gè yàng xiǎo shēng mìng de shí xìng、 xǐ hǎo、 shēng cún jì qiǎo、 tiān dí、 tuì biàn、 fán zhí……
fǎ bù 'ěr duì kūn chóng de miáo shù， jì chōng mǎn tóng xīn yòu fù yòu shī yì hé yōu mò gǎn。 zài tā de bǐ xià， sōng shù jīn guī zǐ shì「 shǔ tiān mù sè zhōng de diǎn zhuì， shì xiāng zài xià zhì tiān mù shàng de piào liàng shǒu shì」； yíng huǒ chóng shì「 cóng míng liàng de yuán yuè shàng yóu lí chū lái de guāng diǎn」； tā miáo shù bù jiá「 dǎ zhàng zhè yī zhí yè bù lì yú fā zhǎn jì qiǎo hé cái néng……， tā chú liǎo shā lù wài， méi yòu qí tā tè cháng」； xī fèn qiāng zài tā yǎn lǐ shì「 wàng wǒ láo dòng……， jiān chí zài dì xià láo zuò， wèile jiā tíng de wèi lái 'ér jū gōng jìn cuì」。 nán guài fǎ guó zhù míng zuò jiā yǔ guǒ chēng zàn fǎ bù 'ěr wéi「 kūn chóng shì jiè de hé mǎ」。
fǎ bù 'ěr de zhè běn míng zhù yǐ bèi yì chéng shí sān zhǒng wén zì， yī bǎi duō nián lái， jī fā liǎo jǐ dài qīng shàonián duì zì rán kē xué、 shēng wù xué de xīng qù。 yuán wén wéi liǎng dà cè， gòng shí zhāng。 běn shū xuǎn yì liǎo qí zhōng de yī bù fēn。 qí zhōng「 zhī zhū」 hé「 xiē zǐ」 zài fēn lèi zhōng， gēn kūn chóng gāng tóng shǔ jié zhī dòng wù mén， xìng hǎo zuò zhě yǐ zuò liǎo shuō míng。
fǎ bù 'ěr wǎn nián shí， fǎ guó wén xué jiè duō cì xiàng nuò bèi 'ěr wén xué jiǎng píng wěi tuī jiàn tā， jūn wèi chéng gōng。 wèicǐ， xǔ duō rén huò zài bào kān fā biǎo wén zhāng huò xiě xìn gěi fǎ bù 'ěr， wèitā bào bù píng。 fǎ bù 'ěr zé huí dá tā men：「 wǒ gōng zuò， shì yīn wéi qí zhōng yòu lè qù， ér bù shì wèile zhuī qiú róng yù。 nǐ men yīn wéi wǒ bèi gōng zhòng yí wàng 'ér fèn fèn bù píng， qí shí， wǒ bìng bù hěn zài hū。」
kūn chóng jì《 kūn chóng jì》 qiān wàn bù yào yǐ wéi tā zhǐ shì yī běn jiǎn dān de kē pǔ xiǎo cè zǐ。 běn shū de wèn shì bèi kàn zuò dòng wù xīn lǐ xué de dàn shēng， tā bèi yù wéi“ kūn chóng de shǐ shī”， tā shì fǎ guó zhù míng kūn chóng xué jiā fǎ bù 'ěr de jīng diǎn zhù zuò。 zuò zhě jiāng zhuān yè zhī shí yǔ rén shēng gǎn wù róng yú yī lú， wěi wěi dào lái， zài duì yī zhǒng zhǒng kūn chóng de rì cháng shēng huó xí xìng、 tè zhēng de miáo shù zhōng tǐ xiàn chū zuò zhě duì shēng huó shì shì tè yòu de yǎn guāng。 běn shū shì fǎ guó kūn chóng xué jiā fǎ bù 'ěr yī shēng de guān chá jì lù。 yuán shū gòng yòu shí dàjuǎn。 shū zhōng duì yú rén men píng cháng jiào shǎo jiàn dào de kūn chóng， zuò liǎo xiáng xì de shuō míng； duì fǎ bù 'ěr shí dài fǎ guó de yī xiē fēng sú xí guàn， yě zuò liǎo suí jī jiě shuō， bìng qiě bǔ chōng liǎo xiàn dài kūn chóng xué jiā de yī xiē guān diǎn。 tā shì yī běn liǎo jiě zì rán， liǎo jiě kūn chóng de tōng sú yì dǒng de jīng diǎn kē pǔ dú wù。
zài yī gè xiǎo cūn luò de yōu jìng zhī chù， wǒ dé dào liǎo yī xiǎo kuài tǔ dì。 zhè shì yī kuài hǎmá sī， zhè gè míng zì shì gěi wǒ men qià bù luó wēn sī de yī kuài bù néng gēngzhòng， ér qiě yòu xǔ duō shí zǐ de dì fāng qǐ de。 nà lǐ chú liǎo yī xiē bǎi lǐ xiāng， hěn shǎo yòu zhí wù néng gòu shēngzhǎng qǐ lái。 rú guǒ huā fèi gōng fū gēng yún， shì kě yǐ cháng chū dōng xī de， kě shì shí zài yòu bù zhí dé。 bù guò dào liǎo chūn tiān huì yòu xiē yáng qún cóng nà lǐ zǒu guò， rú guǒ pèng qiǎo dāng shí xià diǎn yǔ， yě shì kě yǐ shēngzhǎng yī xiē xiǎo cǎo de。
rán 'ér， wǒ zì jǐ zhuān yòu de hǎmá sī， què yòu yī xiē càn zhe shí zǐ de hóng tǔ， bìng qiě céng jīng bèi rén cū cū dì gēngzhòng guò liǎo。 yòu rén gào sù wǒ shuō， zài zhè kuài dì shàng shēngzhǎng guò pú táo shù， yú shì wǒ xīn lǐ zhēn yòu jǐ fēn 'ào nǎo， yīn wéi yuán lái de zhí wù yǐ jīng bèi rén yòng 'èr jiǎo chā nòng diào liǎo， xiàn zài yǐ jīng méi yòu bǎi lǐ xiāng liǎo。 bǎi lǐ xiāng duì yú wǒ yě xǔ yòu yòng， yīn wéi kě yǐ yòng lái zuò huáng fēng hé mì fēng de liè chǎng， suǒ yǐ wǒ bù dé yǐ yòu bǎ tā men chóngxīn zhòngzhí qǐ lái。
zhè lǐ cháng mǎn liǎo yǎn wò cǎo、 cì tóng huā、 yǐ jí xī bān yá de mǔ lì zhí wù héng héng nà shì cháng mǎn liǎo chéng huáng sè de huā， bìng qiě yòu yìng zhǎo bān de huā xù de zhí wù。 zài zhè xiē shàng miàn， gài zhe yī céng yī lì lǐ yà de mián jì， tā nà sǒng rán zhí lì de shù zhī gān， yòu shí cháng dào liù chǐ gāo， ér qiě mò shāo hái cháng zhe dà dà de fěn hóng qiú， hái dài yòu xiǎo cì， zhēn shì wǔ zhuāng qí bèi， shǐ dé cǎi jí zhí wù de rén bù zhī yìng cóng nǎ lǐ xià shǒu zhāi qǔ cái hǎo。 zài tā men dāng zhōng， yòu suì xíng de shǐ chē jú， cháng liǎo hǎo cháng yī pái gōu zǐ， xuán gōu zǐ de nèn yá pá dào liǎo dì shàng。 jiǎ shǐ nǐ bù chuān shàng gāo tǒng pí xié， jiù lái dào yòu zhè me duō cì de shù lín lǐ， nǐ jiù yào yīn wéi nǐ de cū xīn 'ér shòu dào chéng fá liǎo。
zhè jiù shì wǒ sì shí nián lái pīn mìng fèn dǒu dé lái de shǔ yú wǒ de lè yuán 'ā！
zài wǒ de zhè gè xī qí 'ér yòu lěng qīng de wáng guó lǐ， shì wú shù mì fēng hé huáng fēng de kuài lè de liè chǎng， wǒ cóng lái méi yòu zài dān dú de yī kuài dì fāng， kàn jiàn guò zhè me duō de kūn chóng。 gè zhǒng shēng yì dū yǐ zhè kuài dì wéi zhōng xīn， lái liǎo liè qǔ gè zhǒng yě wèi de liè rén、 ní tǔ jiàng、 fǎng zhì gōng rén、 qiē yè zhě、 zhǐ bǎn zhì zào zhě， tóng shí yě yòu shí gāo gōng rén zài bàn hé ní huī， mù jiàng zài zuānmù tóu， kuàng gōng zài jué dì xià suì dào， yǐ jí niú de dà cháng mó ( yòng lái gé kāi jīn bó ) gōng rén， gè zhǒng gè yàng de réndōu yòu。
kuài kàn 'ā！ zhè lǐ yòu yī zhǒng huì féng rèn de mì fēng。 tā bō xià kāi yòu huáng huā dǐ de cì tóng de wǎng zhuàng xiàn， cǎi jí liǎo yī tuán tián chōng de dōng xī， hěn jiāo 'ào dì yòng tā de sāi ( jí 'è ) dài zǒu liǎo。 tā zhǔn bèi dào dì xià， yòng cǎi lái de zhè tuán dōng xī chǔ cáng mì hé luǎn。 nà lǐ shì yī qún qiē yè fēng， zài tā men de shēn qū xià miàn， dài zhe hēi sè de， bái sè de， huò zhě xuè hóng sè de， qiē gē yòng de máo shuà， tā men dǎ suàn dào lín jìn de xiǎo shù lín zhōng， bǎ shù yè zǐ gē chéng yuán xíng de xiǎo piàn yòng lái bāo guǒ tā men de shōu huò pǐn。 zhè lǐ yòu shì yī qún chuānzhuó hēi sī róng yī de ní shuǐ jiàng fēng， tā men shì zuò shuǐ ní yǔ shā shí gōng zuò de。 zài wǒ de hǎmá sī lǐ wǒ men hěn róng yì zài shí tóu shàng fā xiàn tā men gōng zuò yòng de gōng jù。 lìng wài， zhè yòu yī zhǒng yě fēng， tā bǎ wō cháo cáng zài kōng wō niú ké de pán tī lǐ。 hái yòu yī zhǒng， bǎ tā de qí cáo 'ān zhì zài gān zào de xuán gōu zǐ de gǎn zǐ de mù suǐ lǐ。 dì sān zhǒng， lì yòng gān lú wěi de gōu dào zuò tā de jiā。 zhì yú dì sì zhǒng， zhù zài ní shuǐ jiàng fēng de kōng suì dào zhōng， ér qiě lián zū jīn dū yòng bù zhe fù。 hái yòu de mì fēng shēng zhe jiǎo， yòu xiē mì fēng hòu tuǐ tóu shàng cháng zhe shuà zǐ， zhè xiē dōushì yòng lái shōu gē de。
wǒ de hǎmá sī de qiáng bì jiàn zhù hǎo liǎo， dào chù kě yǐ kàn dào chéng duī chéng duī de shí zǐ hé xì shā， zhè xiē quán shì jiàn zhù gōng rén men duī qì xià lái de， bìng qiě bù jiǔ jiù bèi gè zhǒng zhù hù gěi bà zhàn liǎo。 ní shuǐ jiàng fēng xuǎn liǎo gè shí tóu de fèngxì， yòng lái zuò tā men shuì mián de dì fāng。 ruò shì yòu xiōng hàn de xī yì， yī bù xiǎo xīn yā dào tā men de shí hòu， tā men jiù huì qù gōng jī rén hé gǒu。 tā men tiǎo xuǎn liǎo yī gè dòng xué， fú zài nà lǐ děng dài lù guò de qiāng láng。 hēi 'ěr máo de dōng niǎo， chuānzhuó bái hēi xiāngjiàn de yī cháng， kàn shàng qù hǎo xiàng shì hēi yī sēng， zuò zài shí tóu dǐng shàng chàng jiǎn dān de gēqǔ。 nà xiē cáng yòu tiān lán sè de xiǎo dàn de niǎo cháo， huì zài shí duī de shénme dì fāng cái néng zhǎo dào ní？ dāng shí tóu bèi rén bān dòng de shí hòu， zài shí tóu lǐ miàn shēng huó de nà xiē xiǎo hēi yī sēng zì rán yě yī kuài 'ér bèi yí dòng liǎo。 wǒ duì zhè xiē xiǎo hēi yī sēng gǎn dào shí fēn wǎn xī， yīn wéi tā men shì hěn kě 'ài de xiǎo lín jū。 zhì yú nà gè xī yì， wǒ kě bù jué dé tā kě 'ài， suǒ yǐ duì yú tā de lí kāi， wǒ xīn lǐ méi yòu sī háo de wǎn xī zhī qíng。
zài shā tǔ duī lǐ， hái yǐn cáng liǎo jué dì fēng hé liè fēng de qún luò， lìng wǒ gǎn dào yí hàn de shì， zhè xiē kě lián de jué dì fēng hé liè fēng men hòu lái wú qíng dì bèi jiàn zhù gōng rén gěi wú gū dì qū zhú zǒu liǎo。 dàn shì réng rán hái yòu yī xiē liè hù men liú zhe， tā men chéng tiān máng máng lù lù， xún zhǎo xiǎo máo chóng。 hái yòu yī zhǒng cháng dé hěn dà de huáng fēng， jìng rán dǎn dà bāo tiān dì gǎn qù bǔ zhuō dú zhī zhū， zài hǎmá sī de ní tǔ lǐ， yòu xǔ duō zhè zhǒng xiāng dāng lì hài de zhī zhū jū zhù zhe。 ér qiě nǐ kě yǐ kàn dào， hái yòu qiáng hàn yǒng měng de mǎ yǐ， tā men pài qiǎn chū yī gè bīng yíng de lì liàng， pái zhe cháng cháng de duì wǔ， xiàng zhàn chǎng chū fā， qù liè qǔ tā men qiáng dà de fú lǔ。
cǐ wài， zài wū zǐ fù jìn de shù lín lǐ miàn， zhù mǎn liǎo gè zhǒng niǎo què。 tā men zhī zhōng yòu de shì chàng gē niǎo， yòu de shì lǜ yīng， yòu de shì má què， hái yòu māo tóu yīng。 zài zhè piàn shù lín lǐ yòu yī gè xiǎo chí táng， chí zhōng zhù mǎn liǎo qīng wā， wǔ yuè fèn dào lái de shí hòu， tā men jiù zǔ chéng zhèn 'ěr yù lóng de yuèduì。 zài jū mín zhī zhōng， zuì zuì yǒng gǎn de yào shǔhuáng fēng liǎo， tā jìng bù jīng yǔn xǔ dì bà zhàn liǎo wǒ de wū zǐ。 zài wǒ de wū zǐ mén kǒu， hái jū zhù zhe bái yāo fēng。 měi cì dāng wǒ yào zǒu jìn wū zǐ lǐ de shí hòu， wǒ bì xū shí fēn xiǎo xīn， bù rán jiù huì cǎi dào tā men， pò huài liǎo tā men kāi kuàng de gōng zuò。 zài guān bì de chuāng hù lǐ， ní shuǐ jiàng fēng zài ruǎn shā shí de qiáng shàng jiàn zhù tǔ cháo。 wǒ zài chuāng hù de mù kuàng shàng yī bù xiǎo xīn liú xià de xiǎo kǒng， bèi tā men lì yòng lái zuò mén hù。 zài bǎi yè chuāng de biān xiàn shàng， shǎo shù jǐ zhǐ mí liǎo lù de ní shuǐ jiàng fēng jiàn zhù qǐ liǎo fēng cháo。 wǔ fàn shí hòu yī dào， zhè xiē huáng fēng jiù piān rán lái fǎng， tā men de mùdì， dāng rán shì xiǎng kàn kàn wǒ de pú táo chéng shú liǎo méi yòu。 |
fǎ bù 'ěr xiǎozhuàn bǎn běn 3 |
1823 nián 12 yuè 22 rì , ràng - hēng lì · kǎ xī mǐ 'ěr · fǎ bù 'ěr (Jean-HenriCasimirFabre)， fǎ guó kūn chóng xué jiā， dòng wù xíng wéi xué jiā， zuò jiā。 chū shēng yú fǎ guó pǔ luó wàng sī de shèng léi 'ēn cūn yī hù nóng jiā。 cǐ hòu de jǐ nián jiān， fǎ bù 'ěr shì zài lí gāi cūn bù yuǎn de mǎ lā wǎ 'ěr zǔ fù mǔ jiā zhōng dù guò de， dāng shí nián yòu de tā yǐ bèi xiāng jiān de hú dié yǔ guō guō 'ér zhè xiē kě 'ài de kūn chóng suǒ xī yǐn。
1829 nián， fǎ bù 'ěr huí dào shèng léi 'ēn kāi shǐ shàng xué， dàn nà yī duàn 'ér shí suì yuè yī zhí shēn shēn dì míng kè zài tā de xīn zhōng。
1833 nián， fǎ bù 'ěr yī jiā lái dào liǎo luó dé cí， qí fù kào jīng yíng yī jiā kā fēi guǎn wéi chí shēng jì。
1837 nián， yī jiā rén yòu yí jū dào tú lú cí。 fǎ bù 'ěr jìn liǎo tú lú cí de shén xué yuàn， dàn zhōng tú tuì xué， chū wài móu shēng， céng zài tiě lù shàng zuò guò gōng， yě zài shì jí shàng mài guò níng méng。 hòu lái， tā tōng guò liǎo 'ā wéi ní wēng shī fàn xué xiào de xuǎn bá kǎo shì， huò dé jiǎng xué jīn， bìng zài sān nián de xué xí hòu huò dé liǎo gāo děng xué xiào wén píng。 bì yè hòu， shí nián shí jiǔ suì de fǎ bù 'ěr zài kǎ běn tè lā kāi shǐ liǎo tā de jiào shī shēng yá， suǒ jiào shòu de kè chéng jiù shì zì rán kē xué shǐ。
1849 nián， tā bèi rèn mìng wéi kē xī jiā dǎo 'ā yǎ kè xiào de wù lǐ jiào shī。 dǎo shàng yǐ nǐ de zì rán fēng guāng hé fēng fù de wù zhǒng， rán qǐ liǎo tā yán jiū zhí wù hé dòng wù de rè qíng。 ā wéi ní wēng de zhí wù xué jiā lè jī 'ān xiàng tā chuán shòu liǎo zì jǐ de xué shí。 cǐ hòu， tā yòu gēn suí zhe mò kǎn - táng tōng sì chù cǎi jí huā cǎo biāo běn， zhè wèi bó xué duō cái de liáng shī wéi fǎ bù 'ěr hòu lái chéng wéi bó wù xué jiā、 zǒu shàng kē xué yán jiū de dào lù diàn dìng liǎo jiān shí de jī chǔ。
1853 nián， fǎ bù 'ěr chóngfǎn fǎ guó dà lù， shòu pìn yú 'ā wéi ní wēng de yī suǒ xué xiào， bìng jǔ jiā qiān jìn liǎo shèng - duō mǐ ní kè jiē qū de rǎn jiàng jiē yī suǒ jiǎn pǔ de zhù zhái lǐ。
1857 nián， tā fā biǎo liǎo《 jié fù ní fēng xí xìng guān chá jì》， zhè piān lùn wén xiū zhèng liǎo dāng shí kūn chóng xué zǔ shī lāi 'áng · dù fú 'ěr de cuò wù guān diǎn， yóu cǐ yíng dé liǎo fǎ lán xī yán jiū yuàn de zàn yù， bèi shòu yú shí yàn shēng lǐ xué jiǎng。 zhè qī jiān， fǎ bù 'ěr hái jiāng jīng lì tóu rù dào duì tiān rán rǎn sè jì qiàn cǎo huò qiàn sù de yán jiū zhōng qù， dāng shí fǎ guó shì bīng jūn kù shàng de hóng sè， biàn lái zì yú qiàn cǎo fěn mò。
1860 nián， fǎ bù 'ěr huò dé liǎo cǐ lèi yán jiū de sān xiàng zhuān lì。 hòu lái， fǎ bù 'ěr yìng gōng gòng jiào yù bù cháng wéi kè duō · dù lú yī de yāo qǐng， fù zé yī gè chéng rén yè xiào de zǔ zhì yǔ jiào xué gōng zuò， dàn qí zì yóu de shòu kè fāng shì yǐn qǐ liǎo mǒu xiē rén de bù mǎn。 yú shì， tā cí qù liǎo gōng zuò， xié quán jiā zài 'ào lǎng rì dìng jū xià lái， bìng yī zhù jiù shì shí yú nián。 zài zhè zhè shí yú nián lǐ， fǎ bù 'ěr wán chéng liǎo hòu lái cháng dá shí juàn de《 kūn chóng jì》 zhōng de dì yī juàn。 qī jiān， tā duō cì yǔ hǎo yǒu yī tóng dào wàn dù shān cǎi jí zhí wù biāo běn。 cǐ wài， tā hái jié shí liǎo yīng guó zhé xué jiā mǐ 'ěr， dàn mǐ 'ěr yīng nián zǎo shì， shǐ liǎng rén xiān qián yùn niàng de jìhuà“ wò kè lǚ cí zhí bèi dà guān” yīn cǐ yāo zhé。 tóng shí， yī dà bù xìng jiàng lín dào fǎ bù 'ěr shēn shàng： tā gòng yòu liù gè hái zǐ， qí zhōng wéi yī yǔ fù qīn xīng qù xiāng tóu、 rè 'ài guān chá dà zì rán de 'ér zǐ rú lè nián jǐn shí liù suì biàn lí kāi liǎo rén shì。 cǐ hòu， fǎ bù 'ěr jiāng fā xiàn de jǐ zhǒng zhí wù xiàn gěi liǎo zǎo shì de rú lè， yǐ biǎo dá duì tā de huái niàn。 duì zhēn jūn de yán jiū yī zhí shì fǎ bù 'ěr de 'àihào zhī yī。
1878 nián， tā céng yǐ wò kè lǚ cí de zhēn jūn wéi zhù tí xiě xià xǔ duō jīng cǎi de xué shù wén zhāng。 tā duì kuài gū de yán jiū yě shí fēn xiáng jìn， bìng xì zhì rù wēi dì miáo shù liǎo tā de xiāng wèi， měi shí jiā men shēng chēng néng cóng zhēn zhèng de kuài gū zhōng pǐn chū tā bǐ xià suǒ miáo shù de suǒ yòu zī wèi。
1879 nián， fǎ bù 'ěr mǎi xià liǎo sài lì ní 'áng de huāng shí yuán， bìng yī zhí jū zhù dào shì shì。 zhè shì yī kuài huāng wú de bù máo zhī dì， dàn què shì kūn chóng zhōng 'ài de tǔ dì， chú liǎo kě gōng jiā rén jū zhù wài， nà 'ér hái yòu tā de shū fáng、 gōng zuò shì hé shì yàn chǎng， néng ràng tā 'ān jìng dì jí zhōng jīng lì sī kǎo， quán shēn xīn dì tóu rù dào gè zhǒng guān chá yǔ shí yàn zhōng qù， kě yǐ shuō zhè shì tā yī zhí yǐ lái mèng mèi yǐ qiú de tiān dì。 jiù shì zài zhè 'ér， fǎ bù 'ěr yī biān jìn xíng guān chá hé shí yàn， yī biān zhěng lǐ qián bàn shēng yán jiū kūn chóng de guān chá bǐ jì、 shí yàn jì lù hé kē xué zhá jì， wán chéng liǎo《 kūn chóng jì》 de hòu jiǔ juàn。 rú jīn， zhè suǒ gù jū yǐ jīng chéng wéi bó wù guǎn， jìng jìng dì zuò luò zài yòu zhe nóng yù pǔ luó wàng sī fēng qíng de zhí wù yuán zhōng。
fǎ bù 'ěr yī shēng jiān chí zì xué， xiān hòu qǔ dé liǎo yè shì xué wèi、 shù xué xué shì xué wèi、 zì rán kē xué xué shì xué wèi hé zì rán kē xué bó shì xué wèi， jīng tōng lā dīng yǔ hé xī là yǔ， xǐ 'ài gǔ luó mǎ zuò jiā hè lā sī hèshī rén wéi jí 'ěr de zuò pǐn。 tā zài huì huà、 shuǐ cǎi fāng miàn yě jīhū shì zì xué chéng cái， liú xià de xǔ duō jīng zhì de jūn lèi tú jiàn céng ràng nuò bèi 'ěr wén xué jiǎng huò dé zhě、 fǎ guó shī rén fú léi dé lǐ kè · mǐ sī tè lā 'ěr zàn bù jué kǒu。 fǎ bù 'ěr wǎn nián shí，《 kūn chóng jì》 de chéng gōng wèitā yíng dé liǎo“ kūn chóng jiè de hé mǎ” yǐ jí“ kē xué jiè shī rén” de měi míng， tā de chéng jiù dé dào liǎo shè huì de guǎng fàn chéng rèn。 fǎ bù 'ěr suī rán huò dé liǎo xǔ duō kē xué tóu xián， dàn tā réng rán pǔ shí rú chū， wéi rén miǎn tiǎn qiān xùn， guò zhe qīng pín de shēng huó。 tā de cái huá shòu dào dāng shí wén rén xué zhě de yǎng mù， qí zhōng bāo kuò yīng guó shēng wù xué jiā dá 'ěr wén、 1911 nián nuò bèi 'ěr wén xué jiǎng dé zhù héng héng bǐ lì shí jù zuò jiā méi tè lín kè、 dé guó zuò jiā róng gé 'ěr、 fǎ guó zhé xué jiā bǎi gé sēn、 shī rén mǎ lā měi、 pǔ luó wàng sī wén xué jiā lǔ mǎ ní yé děng。 yóu yú《 kūn chóng jì》 zhōng jīng què dì jì lù liǎo fǎ bù 'ěr jìn xíng de shì yàn， jiē kāi liǎo kūn chóng shēng mìng yǔ shēng huó xí guàn zhōng de xǔ duō mì mì， dá 'ěr wén chēng fǎ bù 'ěr wéi“ wú fǎ xiào fǎng de guān chá jiā”。 dāng tā jū zhù zài sài lì ní 'áng shí， bù shǎo xué zhě、 wén xué jiā men fēn fēn qián qù bài fǎng tā。 fǎ bù 'ěr zài zì jǐ de jū suǒ céng jiē dài liǎo bā sī dé、 yīng guó zhé xué jiā mǐ 'ěr děng xué zhě， dàn yǔ tā men de tōng xìn bìng bù pín fán。 gōng gòng jiào yù bù cháng wéi kè duō · dù lú yī jiāng fǎ bù 'ěr jǔ jiàn gěi ná pò lún sān shì， hòu zhě shòu yú tā róng yù xūn wèi xūn zhāng。 fǎ guó zhèng zhì jiā léi méng · pǔ 'ēn jiā lāi tú jīng sài lì ní 'áng， tè yì rào dào huāng shí yuán xiàng tā zhì yì。 yōng yòu duō chóngshēn fèn de fǎ bù 'ěr de zuò pǐn zhǒng lèi fán duō： zuò wéi bó wù xué jiā， tā liú xià liǎo xǔ duō dòng zhí wù xué shù lùn zhù， qí zhōng bāo kuò《 qiàn cǎo： zhuān lì yǔ lùn wén》、《 ā wéi ní wēng de dòng wù》、《 kuài gū》、《 gǎn lǎn shù shàng de sǎn jūn》、《 pú táo gēn liú yá》 děng； zuò wéi jiào shī， tā céng biān xiě guò duō cè huà xué wù lǐ kè běn； zuò wéi shī rén， tā yòng fǎ guó nán bù de pǔ luó wàng sī yǔ xiě xià liǎo xǔ duō shī gē， bèi dāng dì rén qīnqiè dì chēng wéi“ niú méng shī rén”。 cǐ wài， tā hái jiāng mǒu xiē pǔ luó wàng sī shī rén de zuò pǐn fān yì chéng fǎ yǔ； xián xiá zhī yú， tā hái céng yòng zì jǐ de xiǎo kǒu qín pǔ xià yī xiē xiǎoqǔ。 rán 'ér， fǎ bù 'ěr zuò pǐn zhōng piān fú zuì cháng、 dì wèi zuì zhòng yào、 zuì wéi shì rén suǒ zhī de réng shì《 kūn chóng jì》。 zhè bù zuò pǐn bù dàn zhǎn xiàn liǎo tā kē xué guān chá yán jiū fāng miàn de cái néng hé wén xué cái huá， hái xiàng dú zhě chuán dá liǎo tā de rén wén jīng shén yǐ jí duì shēng mìng de wú bǐ rè 'ài。
yán jiū chéng gōng de qiàn cǎo rǎn liào gōng yè huà。 gōng chǎng chéng lì bù jiǔ， dé guó wán chéng suàn liú 'àn de huà xué hé chéng rǎn liào， qiàn cǎo rǎn liào gōng yè huà de mèng xiǎng yīn 'ér pò miè。 gōng kāi jiǎng zuò de shòu kè fāng shì zāo bǎo shǒu de jiào yù zhě、 jiào huì fǎn duì， suì cí tuì shī fàn xué xiào jiào zhí。 |
bié rén yǎn zhōng de fǎ bù 'ěr |
yī、 fǎ bù 'ěr zhuànlüè ( wáng guāng )
1823 nián 12 yuè 22 rì， fǎ bù 'ěr jiàng shēng zài fǎ guó nán bù 'ā wéi lóng shěng shèng léi wēng cūn yī hù nóng mín jiā zhōng。 qí fù 'ān dù wǎ nà · fǎ bù 'ěr néng yán shàn biàn， hǎo dǎ bào bù píng； qí mǔ wéi kè táo 'ěr · sà 'ěr gé xìng qíng wēn shùn， hé 'ǎi kě qīn。 dàn tā men shì gè shān xiāng qióng hù。 fǎ bù 'ěr sì suì zuǒ yòu， fù mǔ sòng tā dào zǔ mǔ jiā shēng huó， zàn shí jiǎn qīng jiā tíng yī shí fù dān。 tiān zhēn de hái zǐ 'ài shàng liǎo zǔ mǔ jiā de bái 'é、 niú dú hé mián yáng， mí shàng liǎo hù wài dà zì rán zhōng de huā cǎo chóng niǎo。
cháng dào qī suì， fù mǔ jiē tā huí jiā， sòng tā jìn liǎo cūn lǐ de xiǎo xué。 xiào shè tiáo jiàn jí qí jiǎn lòu， yī jiān zhèng guī fáng jiān， yī jiān fáng dǐng gé lóu。 zhèng guī fáng jiān jì dāng jiào shì， yòu zuò chú fáng、 fàn táng hé shuì fáng， mén wài jiù shì jī wō zhū juàn。 lǎo shī suī yòu zé rèn xīn， què jīng cháng wú fǎ zhèng cháng jiāoshū， yīn wéi tā hái jiān rèn zhe běn cūn de tì tóu jiàng、 jiù chéng bǎo guǎn lǐ yuán、 qiāo zhōng rén、 chàng shī bān chéng yuán hé shí zhōng wéi xiū gōng。
chū rù xué táng， fǎ bù 'ěr hěn bù shì yìng， 26 gè fǎ wén zì mǔ ràng tā huā liǎo bǐ bié rén duō jǐ bèi de shí jiān， dàn xiǎo fǎ bù 'ěr qiú zhī yù wàng gé wài qiáng liè。 tā cháng yòu jī huì páo dào xiāng jiān yě wài， měi cì huí lái， dōu lǐ zhuāng mǎn liǎo wō niú、 bèi ké、 mó gū huò qí tā zhí wù、 chóng lèi。 dà rén yī xīn xiàng wǎng chéng shì shēng huó。
fǎ bù 'ěr shí suì shí， xiǎo xué hái méi dú wán， zhǐ hǎo suí quán jiā qiān dào běn shěng de luó dé cí shì qù zhù。 fù mǔ zài nà lǐ kāi liǎo gè xiǎo kā fēi guǎn， tóng shí 'ān pái kù 'ài xué xí de xiǎo fǎ bù 'ěr qù luó dé cí zhōng xué， zhǐ suí bān tīng kè， bù zài xiào shí sù。 zhè qī jiān， wéi jiāo zú xué fèi， fǎ bù 'ěr měi féng xīng qī rì biàn qù jiào táng， wéi mí sǎ huó dòng zuò xiē fú wù gōng zuò， zhèng huí shǎo xǔ chóu jīn。 zhěng gè zhōng xué jiē duàn， fǎ bù 'ěr jiā wéi shēng jì suǒ pò， jǐ dù qiān jū， yòu xiān hòu zài shàng jiā lóng shěng de tú lú cí shì hé 'āi luó nà shěng de méng bǐ lì 'āi shì luò jiǎo。 shàonián fǎ bù 'ěr bù dé bù chū mén zuò gōng móu shēng， zhì shǐ zhōng xué wú fǎ zhèng cháng dú xià lái。 tā zhuā jǐn yī qiē shí jiān zì xué， qiǎngjì qín wèn。
dào liǎo 15 suì nà yī nián， tā zhǐ shēn bào kǎo wò kè lǚ cí shěng 'ā wéi ní wēng shì de shī fàn xué xiào， jiēguǒ bèi zhèng shì lù qǔ。 cóng 'ā wéi ní wēng shī fàn xué xiào bì yè hòu， fǎ bù 'ěr móu dé tóng shěng kǎ páng tè lā zhōng xué chū zhōng jiào yuán zhí wèi， cóng cǐ kāi shǐ liǎo cháng dá 'èr shí yú nián de zhōng xué jiào shī shēng yá。
qǐ chū， tā jiào shù xué。 yī cì dài xué shēng shàng hù wài jǐ hé kè， hū rán zài shí kuài shàng fā xiàn liǎo lěi zhù fēng hé fēng wō， bèi chéng shì shēng huó jìn gù liǎo bā jiǔ nián de“ chóng xīn” tū rán huàn fā。 tā huā liǎo yī gè yuè de gōng zī， mǎi dào yī běn kūn chóng xué zhù zuò， xì dú zhī hòu， yī zhǒng yì zhì bù zhù de qiáng dà dòng lì méng shēng liǎo， tā lì zhì yào zuò yī gè wéi chóng zǐ shū xiě lì shǐ de rén。 nà yī nián tā bù zú 19 suì。
yán jiū kūn chóng de jué xīn xià dìng liǎo， dàn wéi chí shēng cún de zhí yè shì jiāoshū， fǎ bù 'ěr réng xū wéi xiàn shí wèn tí kǔ dǒu。 tā xiān cān jiā yòu guān bù mén zǔ zhì de huì kǎo， ná dào gāo zhōng bì yè zī gé de yè shì zhèng shū。 yǐ hòu yòu jiān chí yè yú zì xiū， tōng guò gè mén kǎo shì， qǔ dé dà xué zī gé de wù lǐ shù xué xué shì xué wèi。
24 suì de fǎ bù 'ěr， yóu zhèng fǔ jiào yù bù mén diào pài dào kē xī jiā dǎo， dān rèn 'ā yǎ kè xiū shì zhōng xué de jiào yuán。 tā yī miàn nǔ lì rèn jiào， yī miàn lì yòng yè yú shí jiān zuò dòng zhí wù guān chá jì lù。 sì nián hòu， tā bèi diào huí 'ā wéi ní wēng shì， dān rèn zhōng xué jiào yuán。 tā xīn mù zhōng yòu gè lǐ xiǎng： yòu cháo yī rì néng zài dà xué jiǎng kè。 liǎng nián hòu， fǎ bù 'ěr réng kào zì xué， qǔ dé zì rán kē xué xué shì xué wèi。 yòu guò yī nián， 31 suì de fǎ bù 'ěr yǐ liǎng piān yōu xiù xué shù lùn wén de shí lì， yī jǔ huò dé zì rán kē xué bó shì xué wèi。 liǎng piān lùn wén de tí mù fēn bié shì：《 guān yú lán kē zhí wù jié jié de yán jiū》 hé《 guān yú zài shēng qì guān de jiě pōu xué yán jiū jí duō zú gāng dòng wù fā yù de yán jiū》。 jiù zài tóng yī nián， tā zài《 zì rán kē xué nián jiàn》 fā biǎo liǎo cháng qī jī lěi de chéng guǒ──《 jié fù ní fēng xí sú guān chá jì》。《 guān chá jì》 bó dé guǎng fàn zàn shǎng， fǎ bù 'ěr chū sè de guān chá cái néng lìng rén zhé fú， rén men gōng rèn tā bù jǐn jiū zhèng liǎo yǐ wǎng quán wēi xué zhě de cuò wù， mí bǔ liǎo qián rén de shū lòu， ér qiě chǎn fā liǎo dú dào de jiàn jiě。
fǎ bù 'ěr de kūn chóng xué wén zhāng， kāi shǐ yǐn qǐ rén men de zhù yì。 34 suì nà yī nián， tā fā biǎo liǎo guān yú qiào chì kūn chóng guò biàn tài wèn tí de yán jiū chéng guǒ， xué shù zhì liàng zhī jīng、 lǐ lùn yì yì zhī dà， lìng tóng xíng guā mù xiāng kàn。 fǎ lán xī yán jiū yuàn xiàng tā bān fā liǎo shí yàn shēng lǐ xué jiǎng jīn， kěn dìng tā zài huó tài kūn chóng shàng de yán jiū jù yòu bù tóng yú kūn chóng jié gòu jiě pōu xué de jià zhí。 yīng guó shēng wù xué jiā dá 'ěr wén gé wài guān zhù zhè wèi nián qīng de fǎ guó rén； dài 1859 nián《 wù zhǒng qǐ yuán》 wèn shì shí rén men dú dào， dá 'ěr wén chēng tā shì“ nán yǐ xiào fǎ de guān chá jiā”。
bó xué de fǎ bù 'ěr lǎo shī， yòu fā xiàn yī zhǒng cóng qiàn cǎo zhōng tí qǔ hóng sè rǎn sù de gōng yì， dāng dì zhèng fǔ zhǔn bèi cǎi yòng tā de jì shù。 kě shì méi xiǎng dào， jīng guò shù nián zhōu zhé， gōng chǎng zhù zuì zhōng jiàn zào de shì yī gè rén gōng hé chéng qiàn hóng sè rǎn liào de chē jiān， méi yòu shí xiàn tā xiǎng lì yòng qiàn cǎo zì rán zī yuán de“ gōng yè huà xué mèng”。 zhè qī jiān， dì guó jiào yù bù céng yǐ jié chū jiào shī de míng yì wèitā shòu xūn， zhù yào biǎo zhāng tā zài jiào shī gǎng wèi shàng yě néng cóng shì zì rán kē xué yán jiū； tā wèicǐ hái shòu dào ná pò lún sān shì jǐ fēn zhōng de jiē jiàn。
fàng qì huà gōng jìhuà hòu， wéi shí shī jiào yù bù cháng jiào xué gǎi gé fāng 'àn， zēng shè zì rán kè nèi róng， fǎ bù 'ěr gěi nǚ dà xué shēng bù dìng qī zuò liǎo yī xiē jiǎng zuò， tīng kè zhě yuè lái yuè duō。 chū yú bǎo shǒu、 piān jiàn hé dù jí， yī qún yòu shēn fèn de zhèng jiè、 jiào yù jiè rén wù wú duān zhǐ zé tā shì“ jù yòu diān fù xìng de wēi xiǎn rén wù”， zōng jiào jiè wán gù pài gōng jī tā“ dāng zhe gū niàn de miàn jiǎng zhí wù liǎng xìng fán zhí”。 zuì hòu yóu fáng dōng chū miàn， qiáng lìng fǎ bù 'ěr quán jiā bān zǒu。
fǎ bù 'ěr jué dìng lí kāi 'ā wéi ní wēng zhè zuò chéng shì， jué xīn jīn hòu zài yě bù xiǎng dēng shénme dà xué jiǎng tái。 zhè yī nián shì 1870 nián， fǎ bù 'ěr yǐ jīng 46 suì。 fǎ bù 'ěr xié qī shì zǐ nǚ jìn rù wò kè lǚ cí shěng jìng nèi， zài 'ào lǎng rì shì zhǎo dào yī chù 'ān shēn de jiā。 xiān diū liǎo fàn wǎn， zài huā xiāo lù fèi， shēng huó méi liǎo zhuóluò。 yī xiàng miǎn tiǎn de fǎ bù 'ěr pò tiān huāng kāi kǒu“ qiú qián”， xiàng zhǐ yòu jǐ miàn zhī jiāo de yīng guó zhù míng zhé xué jiā mì 'ěr ( jiù yì“ mù lè” ) sù kǔ， zhè wèi yīng guó péng yǒu jǐ nián lái zài 'ā wéi ní wēng qiáo jū。 mì 'ěr xiān shēng kāng kǎi jiě náng， fǎ bù 'ěr yī jiā dù guò nán guān。
cǐ hòu wǔ nián jiān， fǎ bù 'ěr zhù yào yǐ zhuàn xiě zì rán kē xué zhī shí dú wù wéi shēng， tā de zhuó yuè wén cái kāi shǐ xiǎn lù chū lái。 tā chū bǎn liǎo bù shǎo dú běn， qí zhōng bāo kuò《 tiān kōng》《 dà dì》《 zhí wù》 děng jiǎng jiě xìng zuò pǐn， yě bāo kuò《 bǎo 'ěr dà shū tán hài chóng》 zhè yàng de xì liè gù shì xìng zuò pǐn。
1875 nián， cháng qī sī kǎo hòu， fǎ bù 'ěr jué dìng yuǎn lí chéng shì xuān 'áo， jiā jǐn shí xiàn zhěng lǐ jiù zī liào、 kāi zhǎn xīn yán jiū de kūn chóng xué gōng zuò jìhuà。 tā dài lǐng jiā rén， qiān wǎng xiāng jiān xiǎo zhèn sài lǐ ní 'áng。 xiǎo zhèn gè fāng miàn tiáo jiàn jiào chā， shèn zhì méi yòu xiàng yàng de xué xiào。 tā gǔ lì xiǎo 'ér zǐ： zài zhè lǐ néng duàn liàn chū qiáng zhuàng de shēn tǐ hé qiáng jiàn de tóu nǎo， bǐ zài gù zhǐ duī lǐ gèng néng fā xiàn měi hé zhēn。 jīng guò sì nián nǔ lì， zhěng lǐ 'èr shí yú nián zī liào 'ér xiě chéng de《 kūn chóng jì》 dì yī juàn， yú 1879 nián wèn shì。 1880 nián， fǎ bù 'ěr de sù yuàn zhōng yú shí xiàn： tā yòng jīzǎn de yī xiǎo bǐ qián， zài xiǎo zhèn fù jìn gòu dé yī chù zuò luò zài shēng huāng dì shàng de lǎo jiù mín zhái， jìn yī bù yán jiū huó chóng zǐ de jìhuà jí jiāng biàn chéng xiàn shí。 tā jīng shén shū chàng， yòng dāng dì pǔ luó wàng sī yǔ gěi zhè chù jū suǒ qǔ liǎo gè fēng qù de yǎ hào── huāng shí yuán。 nián fù yī nián， huāng shí yuán zhù rén chuānzhuó nóng mín de cū ní zǐ wài tào， chī zhe pǔ tōng lǎo bǎi xìng de qīng tānɡ dàn fàn， jiān gǎo píng chǎn bào wā， yú shì， huā cǎo zhēng yán， guàn mù chéng cóng， yī zuò bǎi chóng lè yuán jiàn hǎo liǎo。 tā shǒu zhe xīn 'ài de huāng shí yuán， kāi zú shēng mìng de mǎ lì， bù zhī pí juàn dì cóng shì dú jù tè sè de kūn chóng xué yán jiū， bǎ láo dòng chéng guǒ xiě jìn yī juàn yòu yī juàn de《 kūn chóng jì》。 tā jiù shì zhè yàng， gū dú、 huān xīn、 qīng kǔ、 píng jìng dì dù guò liǎo 35 nián yú shēng。《 kūn chóng jì》 shì yǐ dà liàng kē xué bào gào cái liào hé wén xué qì zhì jiān kǔ xiě chéng de jù zhù， wén tǐ jī běn wéi sǎnwén， zhù tǐ nèi róng jí zhōng zài kūn chóng xué wèn tí shàng， tóng shí shōu rù yī xiē jiǎng shù jīng lì、 huí yì wǎng shì de chuán jì xìng wén zhāng， ruò gān jiě jué lǐ lùn wèn tí de yì lùn， yǐ jí shǎo liàng dài kē pǔ zhī shí xìng de wén zì。 yī wèi bǎo jīng cāng sāng、 zhuī qiú bù zhǐ de kūn chóng xué tàn suǒ zhě de yōu shì， zài zhè bù jù zhù zhōng dé dào chōng fēn fā huī。 shí juàn 'èr bǎi 'èr shí yú piān， nèi róng fēng fù zì yòu gōng lùn； kě qí gōng chéng zhī jiān nán， kǒng pà zhǐ yòu zuò zhě běn rén cái zuì qīng chǔ。
fǎ bù 'ěr zhè yàng shuō：“ sǎnwén xiě zuò” bǐ qiú jiě fāng chéng gēn lái dé“ cán kù”。 dì shí juàn tuō gǎo shí， tā yuán lái bù dǎ suàn bǎ《 cài qīng chóng》《 yíng huǒ chóng》 liǎng piān biān jìn qù， yīn wéi zhè liǎng piān shì wéi jìhuà zhī zhōng de dì shí yī juàn xiě de。 jiù zài zhè shí hòu， tā yì shí dào zì jǐ 85 suì de lǎo shēn zǐ gǔ zhī chēng bù zhù liǎo， ér qiě 'ěr kuì yǎn huā， shǒu zhǐ jiāng dào nán yǐ zhèng cháng xiě zuò de dì bù。 zuì hòu， tā xīn zhōng mái méi liǎo“ dì shí yī juàn” de niàn tóu， yì rán jiāng liǎng piān wén zhāng dìng wéi dì shí juàn de zēng bǔ piān。 1910 nián， tā yǐ guò 86 suì， dì shí juàn wèn shì liǎo。 tā bào zhe shū， zhǔ zhe guǎi zhàng， zhuāng shàng fàng dà jìng， yī bù sān yáo， liú lián zài“ huāng shí yuán” zhōng， réng xiǎng zài bǎ《 kūn chóng jì》 xiě xià qù…… dàn lǎo rén de xīn yuàn nán yǐ shí xiàn liǎo。
jiù zài zhè yī nián， jiā rén yǐ“ cóng shì《 kūn chóng jì》 xiě zuò wǔ shí zhōu nián” zhī míng， yāo jí fǎ bù 'ěr de zhì yǒu hé xué jiè yǒu hǎo lái dào“ huāng shí yuán”， wèitā jǔ xíng yī cì xiǎo xíng qìng zhù huì。 fǎ bù 'ěr bèi gǎn 'ān wèi， rè lèi yíng kuàng。
xiāo xī chuán chū， yú lùn jiè dà huá dà jīng： fǎ guó rén jū rán bǎ yǐn jū“ huāng shí yuán” zhōng de zhè wèi zhí dé jiāo 'ào de tóng bāo wàng dé rú cǐ qīng sōng！ fǎ bù 'ěr bù zài hū zhè“ shū hū”， tā zhèng kāi shǐ chóuhuà chū bǎn quán shí juàn jīng zhuāng běn《 kūn chóng jì》， bìng qīn zì wéi zhè yī bǎn běn xiě xià yī piān duǎn duǎn de xù yán。 xù yán jié wěi shì zhè yàng jǐ jù huà：“ fēi cháng yí hàn， rú jīn wǒ bèi pò zhōng duàn liǎo zhè xiē yán jiū。 yào zhī dào cóng shì zhè xiē yán jiū， shì wǒ yī shēng dé dào de wéi yī jǐn yòu de 'ān wèi。 yuè jìn dà qiān shì jiè， zì zhī chóng lèi shì qí zuì duō zī duō cǎi zhě zhōng zhī yī qún。 jí shǐ néng ràng wǒ zài huò dé xiē xǔ qì lì， shèn zhì yòu kě néng zài huò dé jǐ cì cháng shòu rén shēng， wǒ yě zuò bù dào chè dǐ rèn qīng chóng lèi de yì qù。” xīn wén jiè zào qǐ xuān chuán shēng shì，“ fǎ bù 'ěr” de míng zì sì chù chuán yáng；“ liǎo bù qǐ”“ zuì jié chū”“ wěi dà” yī lèi zàn yáng shēng cǐ qǐ bǐ fú， róng yù guì guān yī gè jiē yī gè fēi xiàng lǎo rén；“ huāng shí yuán” rè nào fēi fán， gǎn wǎng cān guān、 wèi wèn、 zhù hè de rén qún luò yì bù jué， qí zhōng yòu pǔ tōng dú zhě， yòu xué jiè yào rén， yě yòu jiào chē chéngháng de zhèng fǔ guān yuán。 néng lìng fǎ bù 'ěr wéi zhī dòng xīn de xiāo xī zhǐ yòu yī gè： nà yī nián lǐ， zì jǐ zuò pǐn xiāo chū de cè shù， shì cǐ qián 20 nián de zǒng hé。 hòu lái， fǎ bù 'ěr de xiǎo shí gāo xiàng sì chù chū xiàn； zài hòu lái， fǎ bù 'ěr de dà xíng sù xiàng xiāng jì jiǎn cǎi jiē mù。
lǎo rén yī bèi zǐ wèi shí guāng cǎi róng yào wèihé shì， cǐ shí xià yì shí dì yáo zhe tóu， pō yòu mò míng qí miào zhī gǎn。 jìn 90 suì de lǎo wēng， cāo zhe huī xié de kǒu wěn duì lǎo péng yǒu shuō：“ zhè xiē zuò fǎ， yě tài‘ shén hū’ liǎo。 tā men 'ài zěn me zhe jiù zěn me zhe bā， fǎn zhèng wǒ shì gǎn dào， zì jǐ yī tiān bǐ yī tiān qiáo cuì， yī tiān bǐ yī tiān lín jìn mò rì。” lí 92 suì shēng rì zhǐ chā yī gè yuè liǎo， fǎ bù 'ěr wò zài chuáng shàng， jìng hòu shēng mìng lǐ chéng zhè yòu yī biāo zhì xìng rì zǐ de dào lái。 nà shì 1915 nián 11 yuè de yī tiān， tā píng jìng dé xiàng yī wèi miǎo shì sǐ shén de yǒng shì。 zhè shí hòu rén men fā xiàn， tā yǐ qiāoqiāo dì cháng mián liǎo。 yī wèi yǐ kūn chóng wéi qín bō xiǎng rén lèi mìng yùn chàn yīn de jù rén， cóng cǐ xiāo shī。 fǎ bù 'ěr qù shì bù dào shí nián， shí juàn jīng zhuāng běn《 kūn chóng jì》 chū qí。
tā de nǚ xù lè gé luó bó shì， jiāng jiè shào tā yī shēng de wén zhāng jié jí chū bǎn， xù zuò《 kūn chóng jì》 dì shí yī juàn。 fǎ guó wén xué jiè céng yǐ“ kūn chóng shì jiè de wéi jí 'ěr” wéi chēng hào， tuī jiàn tā wéi nuò bèi 'ěr wén xué jiǎng hòu xuǎn rén。 kě xī nuò jiǎng wěi yuán men hái méi lái dé jí zuò zuì hòu jué yì， biàn chuán lái fǎ bù 'ěr yǐ jīng lí shì de xiāo xī。 rán 'ér， zhè yī guāng róng chēng hào bèi rén men chuán sòng kāi lái。 rén men céng chēng fǎ bù 'ěr shì“ kūn chóng guān chá jiā”， dào wǎn nián gōng rèn tā wéi“ kūn chóng xué jiā”； tā qù shì hòu， rén men zài yī duàn shí jiān lǐ chēng tā wéi“ kūn chóng xué jiā、 zuò jiā”， hòu lái yòu bǎ tā chēng zuò“ zuò jiā、 kūn chóng xué jiā”。 zhè xiē chēng hào， duì fǎ bù 'ěr lái shuō shì dāng zhī wú kuì de。 |
|
《 kūn chóng jì》 yòu míng（ yòu yì wéi《 kūn chóng shì jiè》）， fù biāo tí wéi“ duì kūn chóng běn néng jí qí xí sú de yán jiū”。《 kūn chóng jì》 gòng shí juàn， měi juàn yóu ruò gān zhāng jié zǔ chéng， jué dà bù fēn wán chéng yú huāng shí yuán。 1878 nián dì yī juàn fā xíng， cǐ hòu dà yuē měi sān nián fā xíng yī juàn。 yuán zhù nèi róng rú qí míng， shǒu xiān zuì zhí guān de jiù shì duì kūn chóng de yán jiū jì lù。 zuò zhě shù shí nián jiān， bù jú xiàn yú chuán tǒng de jiě pōu hé fēn lèi fāng fǎ， zhí jiē zài yě dì lǐ shí dì duì fǎ guó nán bù pǔ luó wàng sī zhǒng lèi fán duō de kūn chóng jìn xíng guān chá， huò zhě jiāng kūn chóng dài huí zì jǐ jiā zhōng péi yǎng， shēng dòng xiáng jìn dì jì lù xià zhè xiē xiǎo shēng mìng de tǐ mào tè zhēng、 shí xìng、 xǐ hǎo、 shēng cún jì qiǎo、 tuì biàn、 fán yǎn hé sǐ wáng， rán hòu jiāng guān chá jì lù jié hé sī kǎo suǒ dé， xiě chéng xiáng xì què qiē de bǐ jì。 dàn《 kūn chóng jì》 bù tóng yú yī bān kē xué xiǎo pǐn huò bǎi kē quán shū， tā sàn fā zhe nóng yù de wén xué qì xī。 shǒu xiān， tā bìng bù yǐ quán miàn xì tǒng dì tí gōng yòu guān kūn chóng de zhī shí wéi wéi yī mùdì。 chú liǎo jiè shào zì rán kē xué zhī shí yǐ wài， zuò zhě lì yòng zì shēn de xué shí， tōng guò shēng dòng de miáo xiě yǐ jí nǐ rén de xiū cí shǒu fǎ， jiāng kūn chóng de shēng huó yǔ rén lèi shè huì qiǎo miào dì lián xì qǐ lái， bǎ rén lèi shè huì de dào dé hé rèn shí tǐ xì bān dào liǎo bǐ xià de kūn chóng shì jiè lǐ。 tā tòu guò bèi fù yú liǎo rén xìng de kūn chóng fǎn guān shè huì， chuán dá guān chá zhōng de gè rén tǐ yàn yǔ sī kǎode chū de duì rén lèi shè huì de jiàn jiě， wú xíng zhōng zhǐ yǐn zhe dú zhě zài kūn chóng de“ lún lǐ” hé“ shè huì shēng huó” zhōng chóngxīn rèn shí rén lèi sī xiǎng、 dào dé yǔ rèn zhī de zhǔn zé。 zhè shì yī bān xué shù wén zhāng zhōng suǒ méi yòu de， dàn què shì wén xué chuàng zuò zhōng cháng jiàn de。 bù tóng yú xǔ duō wén xué zuò pǐn de shì，《 kūn chóng jì》 bù shì zuò jiā bǐ xià chuàng zào chū lái de shì jiè， suǒ xù shù de shì jiàn dōulái zì yú tā duì kūn chóng shēng huó de zhí jiē guān chá， yòu shí shèn zhì shì mǒu zhǒng kūn chóng xí xìng de xì zhī mò jié。 qí cì， suī rán quán wén yòng dà liàng bǐ mò zhuózhòng jiè shào liǎo kūn chóng de shēng huó xí xìng， dàn bìng bù xiàng xué shù lùn zhù yī bān kū zào fá wèi， běn shū xíng wén yōu měi， kān chēng yī bù chū sè de wén xué zuò pǐn。 zuò zhě de yǔ yán pǔ shí qīng xīn， shēng dòng huó pō， yǔ diào qīng sōng huī xié， chōng mǎn liǎo 'àng rán de qíng qù hèshī yì。 zuò zhě duì zì rán jiè dòng zhí wù shēng、 sè、 xíng、 qì xī duō fāng miàn qià dào hǎo chù de miáo huì， lìng dú zhě róng rù liǎo 19 shì jì fǎ guó nán bù pǔ luó wàng sī mí rén de tián yuán fēng guāng zhōng。 zuò zhě zài miáo xiě zhōng shǐ yòng dà liàng xǔ xǔ rú shēng de bǐ yù， cǐ wài， tā píng jiè zì jǐ lā dīng wén hé xī là wén de jī chǔ， zài wén zhōng yǐn yòng xī là shén huà、 lì shǐ shì jiàn yǐ jí《 shèng jīng》 zhōng de diǎn gù， zì lǐ xíng jiān hái shí 'ér chuān chā zhe pǔ luó wàng sī yǔ huò lā dīng wén de shī gē。 fǎ bù 'ěr zhī suǒ yǐ bèi yù wéi“ kūn chóng jiè de hé mǎ”， bìng céng huò dé nuò bèi 'ěr jiǎng wén xué jiǎng de tí míng， chú liǎo《 kūn chóng jì》 nà hào dà de piān fú hé bāo luó wàn xiàng de nèi róng zhī wài， yōu měi qiě fù yòu shī yì de yǔ yán xiǎng bì yě shì qí zhōng de yuán yīn zhī yī。《 kūn chóng jì》 róng hé liǎo kē xué yǔ wén xué， zhè yě yì wèi zhe tā jì yòu kē xué de lǐ xìng， yòu yòu wén xué de gǎn xìng。 shū zhōng bù shí yǔ lù jī fēng， tí chū duì shēng mìng jià zhí de shēn dù sī kǎo， shì tú zài kē xué zhōng róng rù gēngshēn céng de hán yì。 zuò pǐn zhōng de lǐ xìng chéngfèn tǐ xiàn zuò zhě de yán jiū yǔ sī kǎo zhōng。 fǎ bù 'ěr zài duì kūn chóng de guān chá yán jiū zhōng， fǎn fù shì yàn， bìng kǎo zhèng duō fāng zī liào， duì zhù liú xué shù guān diǎn gǎn yú zhì yí， tàn qiú zhēn xiāng， zhuī qiú zhēn lǐ， jié jìn zì jǐ zhī suǒ néng duì zhī shí jié gòu bù duàn tàn suǒ hé bǔ chōng， duì zì jǐ de guān chá jiēguǒ bù qīng yì xià dìng lùn， tóng shí biǎo míng zì jǐ de huái yí tài dù yǔ zì shēn de jú xiàn。 tā zài guān chá kūn chóng zhī yú shū fā gǎn xiǎng shí， qīng xǐng dì rèn shí dào rén lèi de zì dà， jī xiè huà shè huì de yě mán， huà yǔ jiān shí cháng jī fěng rén lèi jiāng yìng bù huà de chéng jiàn， bìng jǐn shèn dì duì shè huì xiàn zhuàng jìn xíng lěng jìng de sī suǒ。 zhè bù zuò pǐn zhōng de gǎn xìng chéngfèn， bù jǐn fǎn yìng zài zuò pǐn de nèi róng yǔ yǔ yán biǎo dá shàng， shèn zhì hái fǎn yìng zài zuò zhě de yán jiū yǔ sī kǎo zhōng。 cóng xíng wén lái kàn， zuò pǐn chōng mǎn liǎo nǐ rén huà de kūn chóng shēng huó， cóng yòng rén lèi zhuózhuāng lái xíng róng kūn chóng de wài bù tè zhēng， dào yòng hūn lǐ lái xiàng zhēng kūn chóng qiú 'ǒu jiāo pèi de guò chéng， zài dào duì tā men zài zì rán jiè suǒ zuò gòng xiàn de gē sòng， zuò zhě de qíng gǎn suí zhe kūn chóng de mìng yùn 'ér biàn huà。 cǐ wài， zài yán jiū jì lù zhī yú， zuò zhě zài zì lǐ xíng jiān yě tí jí zì jǐ qīng pín lè dào de xiāng jiān shēng huó、 suǒ jū zhù de tíng yuàn、 wài chū bǔ chóng de jīng lì， xiàng dú zhě jiè shào xī xià de 'ér nǚ， nǎi zhì tā de jiā quǎn， zhè zhèng fú hé liǎo“ huí yì” èr zì， chōng mǎn liǎo rén qíng wèi。 ér zuò zhě zài yán jiū yǔ sī kǎo guò chéng zhōng， shǐ yòng yě wài shí yàn fǎ yǔ guān chá fǎ děng yán jiū fāng fǎ， yán jiū huó zhe de kūn chóng， xī xīn guān chá shēng mìng， zhè yǔ jiě pōu fēn lèi xiāng bǐ， běn shēn jiù dài shàng liǎo gǎn xìng de sè cǎi。 tā zài xǔ duō guān chá zhī hòu de xiǎng fǎ yě wú bù yǔ shēng mìng yòu guān， jiàn lì zài duì shēng mìng de zūn zhòng yǔ rè 'ài zhī shàng。 kě yǐ shuō， zhè bù zuò pǐn de gǎn xìng jī diào yǐ jí dòng lì， jiù shì yī zhǒng duì shēng mìng de jìng wèi hé guān 'ài， yī zhǒng duì shēng cún de qīng xǐng rèn shí； yī zhǒng duì shēng huó de shēn hòu gǎn qíng。 ér kē xué de lǐ xìng jiù shì dé dào liǎo zhè zhǒng gǎn xìng de zhī chí， cái néng chí xù xià qù。 zuò zhě yóu rè 'ài zì rán、 rè 'ài shēng mìng 'ér chǎn shēng liǎo duì shēng mìng de hàoqí， yú shì zài guān chá zhōng rèn zhēn tǐ yàn shēng mìng de měi yī zhǒng biǎo xiàn， bìng táo zuì qí zhōng， lè cǐ bù pí， zhè jì 'ér yòu zhī chēng liǎo xué zhě yī xīn tàn qiú zhēn xiāng de kē xué jīng shén。 rú guǒ shuō fǎ bù 'ěr de《 kūn chóng jì》 shì yī bān wén xué zuò pǐn huò yī bān kē xué zuò pǐn suǒ wú fǎ qǐ jí de， nà me yán gé lái shuō， tā yě yòu zì jǐ de jú xiàn xìng。 yǐ zhuān yè de biāo zhǔn lái héng liàng， fǎ bù 'ěr shì gè bó wù xué jiā，“ fēi zhuān yè” de kūn chóng xué jiā； qí wén xué shǒu fǎ yě bù néng chāo yuè dāng shí suǒ yòu zhuó yuè de wén xué zuò pǐn。 zài zuò pǐn zhōng， rén zuò wéi guān chá zhě， yòng wén xué de bǐ diào ràng kūn chóng dài shàng liǎo“ rén xìng” de sè cǎi， què bù zú yǐ chéng wéi shè huì xué huò lún lǐ xué de zhuān zhù。 zǒng zhī， dān dú cóng kūn chóng xué、 shè huì xué huò lún lǐ xué de rèn hé yī gè jiǎo dù lái kàn， zhè bù zuò pǐn dōushì yòu jú xiàn de。 tóng shí， wǒ men gèng yīnggāi chéng rèn， jiāng kē xué yán jiū chéng guǒ yǔ wén xué xiě zuòxiàng jié hé， lì shǐ shàng bìng fēi zhǐ yòu fǎ bù 'ěr yī rén。 rán 'ér，《 kūn chóng jì》 yǐ zì jǐ de tè sè , huò dé liǎo jí dà de yǐng xiǎng yǔ shēng yù。《 kūn chóng jì》 bìng fēi kè yì xiě jiù， ér shì zuò zhě zì dé qí lè dì guān chá yǔ xiě zuò de chéng guǒ。 zhè biàn dìng xià liǎo zuò pǐn de jī diào： kàn sì píng píng dàn dàn， dàn què wú shí wú kè dì fǎn yìng chū zuò zhě zhēn 'ài shēng mìng、 rè 'ài shēng huó de qíng gǎn， yī rú qí pǔ shí qīng pín， dàn níng jìng měi hǎo de xiāng jiān shēng huó。 tā liú xià de guān chá jì lù shì bù biàn de， dàn gěi dú zhě de sī suǒ què shì líng huó kě biàn de， tā méi yòu qiǎngpò tā rén jiē shòu zì jǐ de guān diǎn， zhǐ shì gěi dú zhě dài qù liǎo zhī shí、 qù wèi、 měi gǎn yǐ jí sī xiǎng de xiǎng shòu。《 kūn chóng jì》 yuán zhù wèn shì yǐ lái， yǐ bèi yì wéi duō zhǒng wén zì， zài shàng gè shì jì 'èr shí nián dài jiù yǐ jīng yòu liǎo hàn yì běn， yǐn fā liǎo dāng shí guǎng dà dú zhě nóng hòu de xīng qù。 dào liǎo jiǔ shí nián dài mò， zhōng guó dú shū jiè zài dù xiān qǐ“ fǎ bù 'ěr rè”， chū xiàn liǎo duō zhǒng《 kūn chóng jì》 de zhāi yì běn、 suō biān běn、 shèn zhì quán yì běn。《 kūn chóng jì》 yuán zhù cháng dá shí juàn， měi yī juàn jūn yóu xǔ duō zhāng jié zǔ chéng， měi yī zhǒng kūn chóng suǒ zhàn de piān fú bù jìn xiāng tóng， ér qiě yòu guān bù tóng kūn chóng de zhāng jié zhī jiān bìng wú bù kě fēn gē de lián xì。 yīn cǐ tā bù tóng yú xiǎo shuō， bù shòu qíng jié de jú xiàn。 zhè zhǒng jié gòu tǐ cái， jué dìng liǎo jīng xuǎn běn réng rán néng bǎo yòu yuán zuò de fēng gé yǔ qù wèi。
kūn chóng jì zhōng de《 lǜ sè guō guō》 bèi xuǎn rù rén jiào bǎn chū yī shàng xué qī yǔ wén shū dì 18 kè |
bié rén yǎn zhōng de fǎ bù 'ěr |
yī、 fǎ bù 'ěr zhuànlüè ( wáng guāng )
1823 nián 12 yuè 22 rì， fǎ bù 'ěr jiàng shēng zài fǎ guó nán bù 'ā wéi lóng shěng shèng léi wēng cūn yī hù nóng mín jiā zhōng。 qí fù 'ān dù wǎ nà · fǎ bù 'ěr néng yán shàn biàn， hǎo dǎ bào bù píng； qí mǔ wéi kè táo 'ěr · sà 'ěr gé xìng qíng wēn shùn， hé 'ǎi kě qīn。 dàn tā men shì gè shān xiāng qióng hù。 fǎ bù 'ěr sì suì zuǒ yòu， fù mǔ sòng tā dào zǔ mǔ jiā shēng huó， zàn shí jiǎn qīng jiā tíng yī shí fù dān。 tiān zhēn de hái zǐ 'ài shàng liǎo zǔ mǔ jiā de bái 'é、 niú dú hé mián yáng， mí shàng liǎo hù wài dà zì rán zhōng de huā cǎo chóng niǎo。
cháng dào qī suì， fù mǔ jiē tā huí jiā， sòng tā jìn liǎo cūn lǐ de xiǎo xué。 xiào shè tiáo jiàn jí qí jiǎn lòu， yī jiān zhèng guī fáng jiān， yī jiān fáng dǐng gé lóu。 zhèng guī fáng jiān jì dāng jiào shì， yòu zuò chú fáng、 fàn táng hé shuì fáng， mén wài jiù shì jī wō zhū juàn。 lǎo shī suī yòu zé rèn xīn， què jīng cháng wú fǎ zhèng cháng jiāoshū， yīn wéi tā hái jiān rèn zhe běn cūn de tì tóu jiàng、 jiù chéng bǎo guǎn lǐ yuán、 qiāo zhōng rén、 chàng shī bān chéng yuán hé shí zhōng wéi xiū gōng。
chū rù xué táng， fǎ bù 'ěr hěn bù shì yìng， 26 gè fǎ wén zì mǔ ràng tā huā liǎo bǐ bié rén duō jǐ bèi de shí jiān， dàn xiǎo fǎ bù 'ěr qiú zhī yù wàng gé wài qiáng liè。 tā cháng yòu jī huì páo dào xiāng jiān yě wài， měi cì huí lái， dōu lǐ zhuāng mǎn liǎo wō niú、 bèi ké、 mó gū huò qí tā zhí wù、 chóng lèi。 dà rén yī xīn xiàng wǎng chéng shì shēng huó。
fǎ bù 'ěr shí suì shí， xiǎo xué hái méi dú wán， zhǐ hǎo suí quán jiā qiān dào běn shěng de luó dé cí shì qù zhù。 fù mǔ zài nà lǐ kāi liǎo gè xiǎo kā fēi guǎn， tóng shí 'ān pái kù 'ài xué xí de xiǎo fǎ bù 'ěr qù luó dé cí zhōng xué， zhǐ suí bān tīng kè， bù zài xiào shí sù。 zhè qī jiān， wéi jiāo zú xué fèi， fǎ bù 'ěr měi féng xīng qī rì biàn qù jiào táng， wéi mí sǎ huó dòng zuò xiē fú wù gōng zuò， zhèng huí shǎo xǔ chóu jīn。 zhěng gè zhōng xué jiē duàn， fǎ bù 'ěr jiā wéi shēng jì suǒ pò， jǐ dù qiān jū， yòu xiān hòu zài shàng jiā lóng shěng de tú lú cí shì hé 'āi luó nà shěng de méng bǐ lì 'āi shì luò jiǎo。 shàonián fǎ bù 'ěr bù dé bù chū mén zuò gōng móu shēng， zhì shǐ zhōng xué wú fǎ zhèng cháng dú xià lái。 tā zhuā jǐn yī qiē shí jiān zì xué， qiǎngjì qín wèn。
dào liǎo 15 suì nà yī nián， tā zhǐ shēn bào kǎo wò kè lǚ cí shěng 'ā wéi ní wēng shì de shī fàn xué xiào， jiēguǒ bèi zhèng shì lù qǔ。 cóng 'ā wéi ní wēng shī fàn xué xiào bì yè hòu， fǎ bù 'ěr móu dé tóng shěng kǎ páng tè lā zhōng xué chū zhōng jiào yuán zhí wèi， cóng cǐ kāi shǐ liǎo cháng dá 'èr shí yú nián de zhōng xué jiào shī shēng yá。
qǐ chū， tā jiào shù xué。 yī cì dài xué shēng shàng hù wài jǐ hé kè， hū rán zài shí kuài shàng fā xiàn liǎo lěi zhù fēng hé fēng wō， bèi chéng shì shēng huó jìn gù liǎo bā jiǔ nián de“ chóng xīn” tū rán huàn fā。 tā huā liǎo yī gè yuè de gōng zī， mǎi dào yī běn kūn chóng xué zhù zuò， xì dú zhī hòu， yī zhǒng yì zhì bù zhù de qiáng dà dòng lì méng shēng liǎo， tā lì zhì yào zuò yī gè wéi chóng zǐ shū xiě lì shǐ de rén。 nà yī nián tā bù zú 19 suì。
yán jiū kūn chóng de jué xīn xià dìng liǎo， dàn wéi chí shēng cún de zhí yè shì jiāoshū， fǎ bù 'ěr réng xū wéi xiàn shí wèn tí kǔ dǒu。 tā xiān cān jiā yòu guān bù mén zǔ zhì de huì kǎo， ná dào gāo zhōng bì yè zī gé de yè shì zhèng shū。 yǐ hòu yòu jiān chí yè yú zì xiū， tōng guò gè mén kǎo shì， qǔ dé dà xué zī gé de wù lǐ shù xué xué shì xué wèi。
24 suì de fǎ bù 'ěr， yóu zhèng fǔ jiào yù bù mén diào pài dào kē xī jiā dǎo， dān rèn 'ā yǎ kè xiū shì zhōng xué de jiào yuán。 tā yī miàn nǔ lì rèn jiào， yī miàn lì yòng yè yú shí jiān zuò dòng zhí wù guān chá jì lù。 sì nián hòu， tā bèi diào huí 'ā wéi ní wēng shì， dān rèn zhōng xué jiào yuán。 tā xīn mù zhōng yòu gè lǐ xiǎng： yòu cháo yī rì néng zài dà xué jiǎng kè。 liǎng nián hòu， fǎ bù 'ěr réng kào zì xué， qǔ dé zì rán kē xué xué shì xué wèi。 yòu guò yī nián， 31 suì de fǎ bù 'ěr yǐ liǎng piān yōu xiù xué shù lùn wén de shí lì， yī jǔ huò dé zì rán kē xué bó shì xué wèi。 liǎng piān lùn wén de tí mù fēn bié shì：《 guān yú lán kē zhí wù jié jié de yán jiū》 hé《 guān yú zài shēng qì guān de jiě pōu xué yán jiū jí duō zú gāng dòng wù fā yù de yán jiū》。 jiù zài tóng yī nián， tā zài《 zì rán kē xué nián jiàn》 fā biǎo liǎo cháng qī jī lěi de chéng guǒ──《 jié fù ní fēng xí sú guān chá jì》。《 guān chá jì》 bó dé guǎng fàn zàn shǎng， fǎ bù 'ěr chū sè de guān chá cái néng lìng rén zhé fú， rén men gōng rèn tā bù jǐn jiū zhèng liǎo yǐ wǎng quán wēi xué zhě de cuò wù， mí bǔ liǎo qián rén de shū lòu， ér qiě chǎn fā liǎo dú dào de jiàn jiě。
fǎ bù 'ěr de kūn chóng xué wén zhāng， kāi shǐ yǐn qǐ rén men de zhù yì。 34 suì nà yī nián， tā fā biǎo liǎo guān yú qiào chì kūn chóng guò biàn tài wèn tí de yán jiū chéng guǒ， xué shù zhì liàng zhī jīng、 lǐ lùn yì yì zhī dà， lìng tóng xíng guā mù xiāng kàn。 fǎ lán xī yán jiū yuàn xiàng tā bān fā liǎo shí yàn shēng lǐ xué jiǎng jīn， kěn dìng tā zài huó tài kūn chóng shàng de yán jiū jù yòu bù tóng yú kūn chóng jié gòu jiě pōu xué de jià zhí。 yīng guó shēng wù xué jiā dá 'ěr wén gé wài guān zhù zhè wèi nián qīng de fǎ guó rén； dài 1859 nián《 wù zhǒng qǐ yuán》 wèn shì shí rén men dú dào， dá 'ěr wén chēng tā shì“ nán yǐ xiào fǎ de guān chá jiā”。
bó xué de fǎ bù 'ěr lǎo shī， yòu fā xiàn yī zhǒng cóng qiàn cǎo zhōng tí qǔ hóng sè rǎn sù de gōng yì， dāng dì zhèng fǔ zhǔn bèi cǎi yòng tā de jì shù。 kě shì méi xiǎng dào， jīng guò shù nián zhōu zhé， gōng chǎng zhù zuì zhōng jiàn zào de shì yī gè rén gōng hé chéng qiàn hóng sè rǎn liào de chē jiān， méi yòu shí xiàn tā xiǎng lì yòng qiàn cǎo zì rán zī yuán de“ gōng yè huà xué mèng”。 zhè qī jiān， dì guó jiào yù bù céng yǐ jié chū jiào shī de míng yì wèitā shòu xūn， zhù yào biǎo zhāng tā zài jiào shī gǎng wèi shàng yě néng cóng shì zì rán kē xué yán jiū； tā wèicǐ hái shòu dào ná pò lún sān shì jǐ fēn zhōng de jiē jiàn。
fàng qì huà gōng jìhuà hòu， wéi shí shī jiào yù bù cháng jiào xué gǎi gé fāng 'àn， zēng shè zì rán kè nèi róng， fǎ bù 'ěr gěi nǚ dà xué shēng bù dìng qī zuò liǎo yī xiē jiǎng zuò， tīng kè zhě yuè lái yuè duō。 chū yú bǎo shǒu、 piān jiàn hé dù jí， yī qún yòu shēn fèn de zhèng jiè、 jiào yù jiè rén wù wú duān zhǐ zé tā shì“ jù yòu diān fù xìng de wēi xiǎn rén wù”， zōng jiào jiè wán gù pài gōng jī tā“ dāng zhe gū niàn de miàn jiǎng zhí wù liǎng xìng fán zhí”。 zuì hòu yóu fáng dōng chū miàn， qiáng lìng fǎ bù 'ěr quán jiā bān zǒu。
fǎ bù 'ěr jué dìng lí kāi 'ā wéi ní wēng zhè zuò chéng shì， jué xīn jīn hòu zài yě bù xiǎng dēng shénme dà xué jiǎng tái。 zhè yī nián shì 1870 nián， fǎ bù 'ěr yǐ jīng 46 suì。 fǎ bù 'ěr xié qī shì zǐ nǚ jìn rù wò kè lǚ cí shěng jìng nèi， zài 'ào lǎng rì shì zhǎo dào yī chù 'ān shēn de jiā。 xiān diū liǎo fàn wǎn， zài huā xiāo lù fèi， shēng huó méi liǎo zhuóluò。 yī xiàng miǎn tiǎn de fǎ bù 'ěr pò tiān huāng kāi kǒu“ qiú qián”， xiàng zhǐ yòu jǐ miàn zhī jiāo de yīng guó zhù míng zhé xué jiā mì 'ěr ( jiù yì“ mù lè” ) sù kǔ， zhè wèi yīng guó péng yǒu jǐ nián lái zài 'ā wéi ní wēng qiáo jū。 mì 'ěr xiān shēng kāng kǎi jiě náng， fǎ bù 'ěr yī jiā dù guò nán guān。
cǐ hòu wǔ nián jiān， fǎ bù 'ěr zhù yào yǐ zhuàn xiě zì rán kē xué zhī shí dú wù wéi shēng， tā de zhuó yuè wén cái kāi shǐ xiǎn lù chū lái。 tā chū bǎn liǎo bù shǎo dú běn， qí zhōng bāo kuò《 tiān kōng》《 dà dì》《 zhí wù》 děng jiǎng jiě xìng zuò pǐn， yě bāo kuò《 bǎo 'ěr dà shū tán hài chóng》 zhè yàng de xì liè gù shì xìng zuò pǐn。
1875 nián， cháng qī sī kǎo hòu， fǎ bù 'ěr jué dìng yuǎn lí chéng shì xuān 'áo， jiā jǐn shí xiàn zhěng lǐ jiù zī liào、 kāi zhǎn xīn yán jiū de kūn chóng xué gōng zuò jìhuà。 tā dài lǐng jiā rén， qiān wǎng xiāng jiān xiǎo zhèn sài lǐ ní 'áng。 xiǎo zhèn gè fāng miàn tiáo jiàn jiào chā， shèn zhì méi yòu xiàng yàng de xué xiào。 tā gǔ lì xiǎo 'ér zǐ： zài zhè lǐ néng duàn liàn chū qiáng zhuàng de shēn tǐ hé qiáng jiàn de tóu nǎo， bǐ zài gù zhǐ duī lǐ gèng néng fā xiàn měi hé zhēn。 jīng guò sì nián nǔ lì， zhěng lǐ 'èr shí yú nián zī liào 'ér xiě chéng de《 kūn chóng jì》 dì yī juàn， yú 1879 nián wèn shì。 1880 nián， fǎ bù 'ěr de sù yuàn zhōng yú shí xiàn： tā yòng jīzǎn de yī xiǎo bǐ qián， zài xiǎo zhèn fù jìn gòu dé yī chù zuò luò zài shēng huāng dì shàng de lǎo jiù mín zhái， jìn yī bù yán jiū huó chóng zǐ de jìhuà jí jiāng biàn chéng xiàn shí。 tā jīng shén shū chàng， yòng dāng dì pǔ luó wàng sī yǔ gěi zhè chù jū suǒ qǔ liǎo gè fēng qù de yǎ hào── huāng shí yuán。 nián fù yī nián， huāng shí yuán zhù rén chuānzhuó nóng mín de cū ní zǐ wài tào， chī zhe pǔ tōng lǎo bǎi xìng de qīng tānɡ dàn fàn， jiān gǎo píng chǎn bào wā， yú shì， huā cǎo zhēng yán， guàn mù chéng cóng， yī zuò bǎi chóng lè yuán jiàn hǎo liǎo。 tā shǒu zhe xīn 'ài de huāng shí yuán， kāi zú shēng mìng de mǎ lì， bù zhī pí juàn dì cóng shì dú jù tè sè de kūn chóng xué yán jiū， bǎ láo dòng chéng guǒ xiě jìn yī juàn yòu yī juàn de《 kūn chóng jì》。 tā jiù shì zhè yàng， gū dú、 huān xīn、 qīng kǔ、 píng jìng dì dù guò liǎo 35 nián yú shēng。《 kūn chóng jì》 shì yǐ dà liàng kē xué bào gào cái liào hé wén xué qì zhì jiān kǔ xiě chéng de jù zhù， wén tǐ jī běn wéi sǎnwén， zhù tǐ nèi róng jí zhōng zài kūn chóng xué wèn tí shàng， tóng shí shōu rù yī xiē jiǎng shù jīng lì、 huí yì wǎng shì de chuán jì xìng wén zhāng， ruò gān jiě jué lǐ lùn wèn tí de yì lùn， yǐ jí shǎo liàng dài kē pǔ zhī shí xìng de wén zì。 yī wèi bǎo jīng cāng sāng、 zhuī qiú bù zhǐ de kūn chóng xué tàn suǒ zhě de yōu shì， zài zhè bù jù zhù zhōng dé dào chōng fēn fā huī。 shí juàn 'èr bǎi 'èr shí yú piān， nèi róng fēng fù zì yòu gōng lùn； kě qí gōng chéng zhī jiān nán， kǒng pà zhǐ yòu zuò zhě běn rén cái zuì qīng chǔ。
fǎ bù 'ěr zhè yàng shuō：“ sǎnwén xiě zuò” bǐ qiú jiě fāng chéng gēn lái dé“ cán kù”。 dì shí juàn tuō gǎo shí， tā yuán lái bù dǎ suàn bǎ《 cài qīng chóng》《 yíng huǒ chóng》 liǎng piān biān jìn qù， yīn wéi zhè liǎng piān shì wéi jìhuà zhī zhōng de dì shí yī juàn xiě de。 jiù zài zhè shí hòu， tā yì shí dào zì jǐ 85 suì de lǎo shēn zǐ gǔ zhī chēng bù zhù liǎo， ér qiě 'ěr kuì yǎn huā， shǒu zhǐ jiāng dào nán yǐ zhèng cháng xiě zuò de dì bù。 zuì hòu， tā xīn zhōng mái méi liǎo“ dì shí yī juàn” de niàn tóu， yì rán jiāng liǎng piān wén zhāng dìng wéi dì shí juàn de zēng bǔ piān。 1910 nián， tā yǐ guò 86 suì， dì shí juàn wèn shì liǎo。 tā bào zhe shū， zhǔ zhe guǎi zhàng， zhuāng shàng fàng dà jìng， yī bù sān yáo， liú lián zài“ huāng shí yuán” zhōng， réng xiǎng zài bǎ《 kūn chóng jì》 xiě xià qù…… dàn lǎo rén de xīn yuàn nán yǐ shí xiàn liǎo。
jiù zài zhè yī nián， jiā rén yǐ“ cóng shì《 kūn chóng jì》 xiě zuò wǔ shí zhōu nián” zhī míng， yāo jí fǎ bù 'ěr de zhì yǒu hé xué jiè yǒu hǎo lái dào“ huāng shí yuán”， wèitā jǔ xíng yī cì xiǎo xíng qìng zhù huì。 fǎ bù 'ěr bèi gǎn 'ān wèi， rè lèi yíng kuàng。
xiāo xī chuán chū， yú lùn jiè dà huá dà jīng： fǎ guó rén jū rán bǎ yǐn jū“ huāng shí yuán” zhōng de zhè wèi zhí dé jiāo 'ào de tóng bāo wàng dé rú cǐ qīng sōng！ fǎ bù 'ěr bù zài hū zhè“ shū hū”， tā zhèng kāi shǐ chóuhuà chū bǎn quán shí juàn jīng zhuāng běn《 kūn chóng jì》， bìng qīn zì wéi zhè yī bǎn běn xiě xià yī piān duǎn duǎn de xù yán。 xù yán jié wěi shì zhè yàng jǐ jù huà：“ fēi cháng yí hàn， rú jīn wǒ bèi pò zhōng duàn liǎo zhè xiē yán jiū。 yào zhī dào cóng shì zhè xiē yán jiū， shì wǒ yī shēng dé dào de wéi yī jǐn yòu de 'ān wèi。 yuè jìn dà qiān shì jiè， zì zhī chóng lèi shì qí zuì duō zī duō cǎi zhě zhōng zhī yī qún。 jí shǐ néng ràng wǒ zài huò dé xiē xǔ qì lì， shèn zhì yòu kě néng zài huò dé jǐ cì cháng shòu rén shēng， wǒ yě zuò bù dào chè dǐ rèn qīng chóng lèi de yì qù。” xīn wén jiè zào qǐ xuān chuán shēng shì，“ fǎ bù 'ěr” de míng zì sì chù chuán yáng；“ liǎo bù qǐ”“ zuì jié chū”“ wěi dà” yī lèi zàn yáng shēng cǐ qǐ bǐ fú， róng yù guì guān yī gè jiē yī gè fēi xiàng lǎo rén；“ huāng shí yuán” rè nào fēi fán， gǎn wǎng cān guān、 wèi wèn、 zhù hè de rén qún luò yì bù jué， qí zhōng yòu pǔ tōng dú zhě， yòu xué jiè yào rén， yě yòu jiào chē chéngháng de zhèng fǔ guān yuán。 néng lìng fǎ bù 'ěr wéi zhī dòng xīn de xiāo xī zhǐ yòu yī gè： nà yī nián lǐ， zì jǐ zuò pǐn xiāo chū de cè shù， shì cǐ qián 20 nián de zǒng hé。 hòu lái， fǎ bù 'ěr de xiǎo shí gāo xiàng sì chù chū xiàn； zài hòu lái， fǎ bù 'ěr de dà xíng sù xiàng xiāng jì jiǎn cǎi jiē mù。
lǎo rén yī bèi zǐ wèi shí guāng cǎi róng yào wèihé shì， cǐ shí xià yì shí dì yáo zhe tóu， pō yòu mò míng qí miào zhī gǎn。 jìn 90 suì de lǎo wēng， cāo zhe huī xié de kǒu wěn duì lǎo péng yǒu shuō：“ zhè xiē zuò fǎ， yě tài‘ shén hū’ liǎo。 tā men 'ài zěn me zhe jiù zěn me zhe bā， fǎn zhèng wǒ shì gǎn dào， zì jǐ yī tiān bǐ yī tiān qiáo cuì， yī tiān bǐ yī tiān lín jìn mò rì。” lí 92 suì shēng rì zhǐ chā yī gè yuè liǎo， fǎ bù 'ěr wò zài chuáng shàng， jìng hòu shēng mìng lǐ chéng zhè yòu yī biāo zhì xìng rì zǐ de dào lái。 nà shì 1915 nián 11 yuè de yī tiān， tā píng jìng dé xiàng yī wèi miǎo shì sǐ shén de yǒng shì。 zhè shí hòu rén men fā xiàn， tā yǐ qiāoqiāo dì cháng mián liǎo。 yī wèi yǐ kūn chóng wéi qín bō xiǎng rén lèi mìng yùn chàn yīn de jù rén， cóng cǐ xiāo shī。 fǎ bù 'ěr qù shì bù dào shí nián， shí juàn jīng zhuāng běn《 kūn chóng jì》 chū qí。
tā de nǚ xù lè gé luó bó shì， jiāng jiè shào tā yī shēng de wén zhāng jié jí chū bǎn， xù zuò《 kūn chóng jì》 dì shí yī juàn。 fǎ guó wén xué jiè céng yǐ“ kūn chóng shì jiè de wéi jí 'ěr” wéi chēng hào， tuī jiàn tā wéi nuò bèi 'ěr wén xué jiǎng hòu xuǎn rén。 kě xī nuò jiǎng wěi yuán men hái méi lái dé jí zuò zuì hòu jué yì， biàn chuán lái fǎ bù 'ěr yǐ jīng lí shì de xiāo xī。 rán 'ér， zhè yī guāng róng chēng hào bèi rén men chuán sòng kāi lái。 rén men céng chēng fǎ bù 'ěr shì“ kūn chóng guān chá jiā”， dào wǎn nián gōng rèn tā wéi“ kūn chóng xué jiā”； tā qù shì hòu， rén men zài yī duàn shí jiān lǐ chēng tā wéi“ kūn chóng xué jiā、 zuò jiā”， hòu lái yòu bǎ tā chēng zuò“ zuò jiā、 kūn chóng xué jiā”。 zhè xiē chēng hào， duì fǎ bù 'ěr lái shuō shì dāng zhī wú kuì de。
fǎ guó xì jù jiā luó sī dān suǒ shuō，“ fǎ bù 'ěr yōng yòu zhé xué jiā yī bān de sī， měi shù jiā yī bān de kàn， wén xué jiā yī bān de gǎn shòu yǔ shū xiě。” zài《 kūn chóng jì》 zhōng， suǒ yòu de chóng zǐ dōubù shì gū lì de cún zài， tā men hé rén lèi yī yàng， yòu zhe fù zá de shēn tǐ jié gòu， yòu zhe wēi miào de xǐ nù 'āi lè， yòu zhe jié chū de zhí jué hé běn néng， wèile shēng cún， tā men yě jiān rèn bù bá de yǔ yán kù de dà zì rán zuò dǒu zhēng héng héng shēng lì hé shī bài dū yī yàng jīng tiān dì qì guǐ shén。 tā men suī rán shì miǎo xiǎo de shēng mìng， què chōng mǎn liǎo líng xìng。 |