táng shī sān bǎi shǒu : yǐn shí > shǔ xiāng
mùlù
《shǔ xiāng The Temple of the Premier of Shu》
shīrén: dù fǔ Du Fu

蜀相
蜀相
蜀相
　　 shǔ xiāng cí táng hé chù xún，
　　 jǐn guān chéng wài bǎi sēn sēn。
　　 yìng jiē bì cǎo zì chūn sè，
　　 gé yè huáng lí kōng hǎo yīn。
　　 sān gù pín fán tiān xià jì，
　　 liǎng cháo kāi jì lǎo chén xīn。
　　 chū shī wèi jié shēn xiān sǐ，
　　 cháng shǐ yīng xióng lèi mǎn jīn。


　　Where is the temple of the famous Premier? –
　　In a deep pine grove near the City of Silk,
　　With the green grass of spring colouring the steps,
　　And birds chirping happily under the leaves.
　　...The third summons weighted him with affairs of state
　　And to two generations he gave his true heart,
　　But before he could conquer, he was dead;
　　And heroes have wept on their coats ever since.
yuán wén
蜀相 原文
　　 shǔ xiāng
　　【 táng】 dù fǔ
　　 chéngxiàng cí táng hé chù xún？ jǐn guān chéng wài bǎi sēn sēn。
　　 yìng jiē bì cǎo zì chūn sè， gé yè huáng lí kōng hǎo yīn。
　　 sān gù pín fán tiān xià jì， liǎng cháo kāi jì lǎo chén xīn。
　　 chū shī wèi jié shēn xiān sǐ， cháng shǐ yīng xióng lèi mǎn jīn。
zhù jiě
　　 shǔ xiāng ： sān guó shí shǔ guó chéngxiàng， zhǐ zhū gé liàng。
　　 jǐn guān chéng： xiàn sì chuān shěng chéng dū shì。
　　 sēn sēn： shù mù mào shèng fán mì de yàng zǐ。
　　 zì： kōng。
　　 sān gù： zhǐ liú bèi sān gù máo lú。
　　 liǎng cháo： liú bèi、 liú chán fù zǐ liǎng cháo。
　　 kāi jì： zhǐ bāng zhù liú bèi kāi guó hé fǔ zuǒ liú chán jì wèi。 kāi， kāi chuàng。 jì， fú zhù。
yì wén
　　chéng xiāng de cí táng yào dào nǎ lǐ xún zhǎo？ zài jǐn guān chéng wài bǎi shù fán mào de dì fāng。
　　 yìng zhe shí jiē de lǜ cǎo zì chéng yī piàn chūn sè， gé zhe shù yè de huáng lí tú yòu hǎo tīng de shēng yīn。
　　 sān gù máo lú pín fán tǎo lùn tiān xià dà jì， fǔ zuǒ liǎng dài jūn zhù zhōng xīn gěng gěng。
　　 chū shī hái méi yòu qǔ dé zuì hòu de shèng lì jiù xiān bìng sǐ liǎo， cháng shǐ hòu shì de yīng xióng lèi mǎn yī jīn。
gé lǜ
　　zhè shì yī shǒu qī yán lǜ shī， qí gé lǜ shǔ yú shǒu jù rù yùn zè qǐ shì。 dù shī《 shǔ xiāng 》 qǔpǔ
　　（ píng shēng ● zè shēng ⊙ kě píng kě zè △ píng yùn ▲ zè yùn）
　　 chéngxiàng cí táng hé chù xún？ jǐn guān chéng wài bǎi sēn sēn。
　　⊙● ⊙●△，⊙ ●●● △。
　　 yìng jiē bì cǎo zì chūn sè， gé yè huáng lí kōng hǎo yīn。
　　⊙ ⊙●● ●，⊙● ●△。（ ào jiù）
　　 sān gù pín fán tiān xià jì， liǎng cháo kāi jì lǎo chén xīn。
　　⊙●⊙ ●●，⊙ ⊙●● △。
　　 chū shī wèi jié shēn xiān sǐ， cháng shǐ yīng xióng lèi mǎn jīn。
　　⊙ ⊙● ●，⊙● ●●△。
zuò zhě jiǎn jiè
　　dù fǔ
　　（ gōng yuán 712-770 nián） táng dài zuì wěi dà de xiàn shí zhù yì shī rén。 zì zǐ měi， zì hào shǎo líng yě lǎo。 shēng yú hé nán gǒng xiàn（ jīn hé nán shěng gǒng yì shì）。 táng sù zōng shí， guān zuǒ shí yí。 hòu rù shǔ， yǒu rén yán wǔ tuī jiàn tā zuò jiàn nán jié dù fǔ cān móu， jiā jiǎn xiào gōng bù yuán wài láng。 gù yòu chēng dù shǎo líng、 dù shí yí、 dù gōng bù。
　　 dù fǔ shàn yú yùn yòng gǔ diǎn shī gē de xǔ duō tǐ zhì， bìng jiā yǐ chuàng zào xìng dì fā zhǎn。 tā shì xīn yuèfǔ shī tǐ de kāi lù rén。 tā de yuèfǔ shī， cù chéng liǎo zhōng táng shí qī xīn lè fǔ yùn dòng de fā zhǎn。 tā de wǔ qī gǔ cháng piān， yì shī yì shǐ， zhǎn kāi pū xù， ér yòu zhuólì yú quán piān de huí xuán wǎng fù， biāo zhì zhe wǒ guó shī gē yì shù de gāo dù chéng jiù。 dù fǔ zài wǔ qī lǜ shàng yě biǎo xiàn chū xiǎn zhù de chuàng zào xìng， jī lěi liǎo guān yú shēng lǜ、 duì zhàng、 liàn zì liàn jù děng wán zhěng de yì shù jīng yàn， shǐ zhè yī tǐ cái dá dào wán quán chéng shú de jiē duàn。 yǔ lǐ bái bìng chēng “ dà lǐ dù ”， bèi zūn wéi“ shī shèng”。 xiàn cún shī 1400 duō shǒu， yòu《 dù gōng bù jí》 chuán shì。
　　 dù fǔ
xiāng guān rén wù
　　zhū gé liàng
　　（ gōng yuán 181-234 nián）， zì kǒng míng， hào wò lóng， sān guó shí jié chū zhèng zhì jiā、 jūn shì jiā、 zhàn lüè jiā、 sǎnwén jiā、 wài jiāo jiā。
　　 zhū gé liàng yú hàn líng dì guāng hé sì nián (181 nián ) chū shēng yú láng xié yáng dū ( jīn shān dōng yí nán xiàn ) de yī gè guān lì zhī jiā。 zhū gé shì shì láng xié de wàng zú， xiān zǔ zhū gé fēng céng zài xī hàn yuán dì shí zuò guò sī lì xiào wèi。 zhū gé liàng fù qīn zhū gé guī， zì jūn gòng， dōng hàn mò nián zuò guò tài shān jùn chéng。 zhū gé liàng 3 suì mǔ qīn zhāng shì bìng shì， 8 suì sàng fù， yǔ dì dì zhū gé jūn yī qǐ gēn suí yóu yuán shù rèn mìng wéi yù zhāng tài shǒu de shū fù zhū gé xuán dào yù zhāng fù rèn。 dōng hàn cháo tíng pài zhū hào qǔ dài liǎo zhū gé xuán zhí wù， zhū gé xuán jiù qù tóubèn lǎo péng yǒu jīng zhōu mù liú biǎo。
　　 jiàn 'ān 'èr nián (197 nián )， zhū gé xuán bìng shì。 zhū gé liàng hé dì mèi shī qù liǎo shēng huó yǐ kào， biàn yí jū nán yáng zhī xī 'èr shí lǐ lóng zhōng yǐn jū xiāng jiān gēngzhòng， wéi chí shēng jì。 jiàn 'ān sì nián (199 nián )， 19 suì de zhū gé liàng yǔ yǒu rén xú shù děng cóng shī yú shuǐ jìng xiān shēng sī mǎ huī。
　　 liú bèi tún bīng xīn yě shí， xú shù wéi mù liáo， xiàng liú tuī jiàn zhū gé liàng。 liú bèi sān gù máo lú， zhū gé liàng cái yǔ qí xiāng jiàn， bìng lì kè tí chū liǎo zhù míng de《 lóng zhōng duì》。 jí zhàn jù jīng、 yì 'èr zhōu， lián hé sūn quán， duì kàng cáo cāo， tǒng yī tiān xià de jiàn yì， shēn dé liú bèi de zàn shǎng。 zì cǐ kāi shǐ fǔ zuǒ liú bèi。 hòu zhù liú bèi bài cáo cāo yú chì bì， zuǒ dìng yì zhōu， shǐ shǔ yǔ wèi、 wú chéng dǐng zú zhī shì。 cáo pī dài hàn wéi dì hòu， liú bèi yě chēng dì， zhū gé liàng chū rèn chéngxiàng， zǒng lǐ guó jiā dà shì。
　　 zhāng wǔ sān nián（ 223 nián）， liú bèi zài yǒng 'ān bìng wēi， zhào zhū gé liàng zhǔ tuō hòu shì。 hòu zhù jí wèi， zhū gé liàng shòu fēng wǔ xiāng hóu， jiàn lì chéngxiàng fǔ yǐ chǔlǐ rì cháng shì wù， yòu jiān rèn yì zhōu mù。 dāng shí， quán guó de jūn、 zhèng、 cái， shì wú dà xiǎo， jiē yóu zhū gé liàng jué dìng。 zài gōng yuán 228 nián zhì 234 nián xiān hòu zhǐ huī wǔ cì běi fá cáo wèi。 jiàn xīng shí 'èr nián（ 234 nián） bā yuè， zhū gé liàng huàn jí bìng， bào zú yú qián xiàn， shí nián wǔ shí sì suì。 tā sǐ hòu zàng zài shǎn xī miǎn xiàn dìng jūn shān xià。 tā zài yí zhǔ lǐ yào qiú yǐ shān zào mù， mù xué néng róng xià guān cái jiù xíng， rù liàn shí chuān píng cháng de yī fú， bù xū yào suí zàng qì wù。
jiǎn píng
　　zhè shì yī shǒu yǒng shǐ shī。 zuò zhě jiè yóu lǎn wǔ hóu cí， chēng sòng chéngxiàng fǔ zuǒ liǎng cháo， wǎn xī tā chū shī wèi jié 'ér shēn sǐ。 jì yòu zūn shǔ zhèng tǒng guān niàn， yòu yòu cái kùn shí jiān de gǎn kǎi。 shī de qián bàn shǒu xiě cí táng de jǐng sè。 shǒu lián zì wèn zì dá， xiě cí táng de suǒ zài。 hàn lián“ cǎo zì chūn sè”、“ niǎo kōng hǎo yīn”， xiě cí táng de huāng liáng， zì lǐ xíng jiān jì yù gǎn wù sī rén de qíng huái。 hòu bàn shǒu xiě chéngxiàng de wéi rén。 jǐng lián xiě tā xióng cái dà lüè（“ tiān xià jì”） zhōng xīn bào guó（“ lǎo chén xīn”）。 mò lián tàn xī tā zhuàng zhì wèi chóu shēn xiān sǐ de jié jú， yǐn dé qiānzǎi yīng xióng， shì yè wèi jìng zhě de gòng míng。
shǎng xī
　　【 shǎng xī yī】
　　 tí yuē“ shǔ xiāng ”， ér bù yuē“ zhū gé cí”， kě zhī lǎo dù cǐ shī yì zài rén 'ér bù zài cí。 rán 'ér shī yòu fēn míng zì cí xiě qǐ。 hé yě？ gài rén wù qiān gǔ， mò kě qīn chéng； miào mào shù yíng， lín fēng jié xiǎng。 yīn wǔ hóu cí miào 'ér sī shǔ xiāng ， yì lǐ zhī bì rán。 dàn zài xué shī zhě， xū shí bīn zhù zhī jiān， shī bǐ wén qíng zhī miào， rén zé cí hū？ cí qǐ rén yé？ kàn tā rú hé zhuómò， yú cǐ wán suǒ， yí yòu huì xīn。
　　 kāi tóu yī jù， yǐ wèn yǐn qǐ。 cí táng hé chù？ jǐn guān chéng wài， shù lǐ zhī yáo， yuǎn yuǎn wàng qù， zǎo jiàn cuì bǎi chéng lín， hǎo yī piàn cōng cōng yù yù， qì xiàng bù fán héng héng nà jiù shì zhū gé wǔ hóu cí suǒ zài liǎo。 zhè shǒu yī lián， kāi mén jiàn shān， sǎ sǎ luò luò， ér liǎng jù yòu yī wèn yī dá， zì kāi zì hé。
　　 jiē xià qù， lǎo dù biàn xiě dào yìng jiē cǎo bì， gé yè qín míng。
　　 yòu rén shuō， nà shǒu lián shì qǐ， cǐ hàn lián shì chéng， zhāng fǎ jǐng rán。 bù cuò。 yòu yòu rén shuō， cóng chéng wài sēn sēn， dào jiē qián bì sè， yí yí lǐ lǐ， zì yuǎn wàng 'ér jí jìn guān， yóu xún tú suì zhì rù miào， bǐ lù zuì qīng。 yě bù cuò。 bù guò， cháng ruò jǐn jǐn rú cǐ， shuí gè bù néng？ lǎo dù yòu zài hé chù ní？ yòu rén shuō， jì rán shuō shī rén yì zài rén 'ér bù zài cí， nà tā wèihé bā jù zhōng wéi bì cǎo huáng lí， yìng jiē gé yè jiù fèi qù liǎo liǎng jù？ cǐ qǐ bù shì zhèng xiě cí táng zhī jǐng？ kě zhī yì bù zài cí de shuō fǎ bù què。 yòu yòu rén shuō， dù yì zài rén zài cí， wú xū duō lùn， zhǐ shì lǜ shī fú duǎn， zuì yào jīng zhěng， tā zài cǐ tí xià， jìng rán shè cǐ 'èr jù， jì wú bì yào， yě bù jīng cǎi； zhì shǎo shì xiě zǒu liǎo， qǐ bù shì lǎo dù de yī chù bài bǐ？
　　 zhù míng xué zhě zhōu rǔ chāng rèn wéi shàng shù de zhì yí wán quán cuò liǎo。 tā shuō： mò ná bā gǔ shí wén de yǎn guāng qù héng liàng dù zǐ měi。 yào shì jù jù qiètí， huò shì xiě chéng bù chì yī piān kǒng míng chuán。 liàng tā yòu yòu hé nán。 rú jīn tā bìng bù rú bǐ。 dào lǐ dìng rán yòu zài。 xū kàn tā， shàng jù yī gè“ zì” zì， xià jù yī gè“ kōng” zì。 cǐ 'èr zì shì wéi 'ào gé， jí zì zì běn yìng píng shēng， jīn gù zuò zè； kōng běn yìng zè shēng， jīn gù zuò píng。 bǐ cǐ hù yì， shēng diào shàng yòu yī zhǒng biàn huàn měi。 wú bèi xué shī zhī rén， duàn bù néng yú cǐ děng chù shī qù xīn yǎn。
　　 qiě shuō lǎo dù fēng chén hòng dòng， liú luò xī nán， zài jǐn chéng dìng jū zhī hòu， dà yuē tóu yī jiàn shì jiù shì zǒu yè wǔ hóu cí miào。“ chéngxiàng cí táng hé chù xún？” cóng xiě fǎ shàng shuō， shì kāi mén jiàn shān， gèng bù yū qū； cóng xīn qíng shuō， cí táng hé chù， xiàng wǎng jiǔ yǐ！ dāng rì zhè wèi lǎo shī rén， huái zhe yī qiāng chóng yǎng qīn mù zhī qíng， wèn lù xún tú， bēn dào liǎo cí táng zhī dì， tā jì dào zhī hòu， yī bù guān shǎng diàn yǔ wēi wēi， èr bù zhān yǎng sù xiàng lǐn lǐn， tā“ shǒu xiān” zhù yì de què shì jiē qián de bì cǎo， yè wài de huáng lí！ zhè shì shénme qíng lǐ？
　　 yào zhī dào， lǎo dù cǐ xíng， bù shì lǚ yóu， rù cí yǐ hòu， diàn yǔ zhī wēi wēi， sù xiàng zhī lǐn lǐn， tā hé pǔ tōng rén yī yàng， zì rán yě shì kàn guò liǎo de。 bù guò dào tā xiě shī zhī shí， tā gǎn qíng shàng yào xiě de jué bù shì zhè xiē xíng jì de wài guān。 tā yào xiě de shì nèi xīn de gǎn shòu。 xiě jǐng yún yún， yǐ shì huó jù sǐ cān； gèng hé kuàng tā běn lái zhēn xiě cí táng zhī jǐng？ huàn yán zhī， tā zhèng shì kàn wán liǎo diàn yǔ zhī wēi wēi， sù xiàng zhī lǐn lǐn， shǐ dé tā bǎi gǎn zhōng lái， wàn duān jiāo jí， rán hòu cái yuè fā jué chá dào mǎn yuàn qī qī bì cǎo， jì mò zhī xīn nán yán； cái yuè fā gǎn shòu dào shù shēng lì lì huáng lí， huāng liáng zhī jìng wú xiàn。 zài zhè lǐ， nǐ cái kàn dào yī wèi lǎo shī rén， dú zì yī gè， mǎn huái xīn shì， pái huái zhān tiào yú wǔ hóu cí miào zhī jiān。 méi yòu zhè yī lián liǎng jù， shī rén hé wǎng？ shī xīn 'ān zài？ zhǐ yīn yòu liǎo zhè yī lián liǎng jù， cái dú dé chū xià miàn de fù lián suǒ shuō de sān gù pín fán， liǎng cháo kāi jì， yī fāng miàn shì zhī rén shàn rèn， zhōng shǐ bù yú； yī fāng miàn shì jū gōng jìn cuì， sǐ 'ér hòu yǐ； yī fāng miàn fù tuō zhī zhòng， yī fāng miàn tú bào zhī chéng： zhè yī qiē， lǎo dù bù zhī xiǎng guò liǎo jǐ qiān bǎi huí， zhǐ shì dào miàn duì zhe gǔ miào huāng tíng， zhè cái xiě chū liǎo zhū gé liàng de xīn jìng， zì zì qiān jūn zhī zhòng。 mò shuō gǔ rén zhǐ jiǎng yī gè“ shì wéi zhī jǐ zhě sǐ”， nán dào shī rén suǒ lǐ jiě de tiān xià zhī jì， guǒ zhēn shì zhǐ liú shì zǐ sūn wàn shì huáng jī bù chéng？ lǎo chén zhī xīn， qǐ bù yě huái zhe huá xià hé shān， cāng shēng shuǐ huǒ？ yī shēng zhì yè， liù chū qí shān， wǔ zhàng yuán tóu， qiū fēng sè sè， dà xīng jù yǔn， bǎi xìng shī shēng ------ xiǎng dào cǐ jiān， nà jiē qián lín xià pái huái de shī rén lǎo dù， bù jìn wán lán bèi miàn， lǎo lèi zòng héng liǎo。
　　 tíng cǎo zì chūn， hé guān rén shì； xīn yīng kōng zhuàn， dī yì shāng qíng。 lǎo dù yī piàn shī xīn， quán zài cǐ chù níng jié， rú hé què shuō tā shì bài bǐ？ jiù shì guò dù yún yún， zhōu rǔ chāng xiān shēng rèn wéi yě hái shì zhǐ zhī zhèng bǐ shì wén de cuò jué。
　　 yòu rén wèn： cháng shǐ yīng xióng lèi mǎn jīn xiù de yīng xióng， suǒ zhǐ hé rén？ dá yuē： shì zhǐ qiān gǔ de rén rén zhì shì， wèiguó wèimín， dà zhì dà yǒng zhě shì， mò zuò yuè mǎ héng qiāng， ná dāo dòng fǔ zhī lèi de jiǎn dān jiě shì。 lǎo dù yī shēng， xǔ shēn jì qì， zhì zài kuāng guó， yì yīng xióng zhī rén yě。 shuō cǐ jù shí bāo shī rén zì shēn 'ér yán， fāng dé qí shí。 rán 'ér， lǎo dù yòu jué bù shì dān zhǐ gè rén。 xīn niàn wǔ hóu， gāo shān yǎng zhǐ， yě zhèng shì jì xī wàng yú dāng shì de liángxiàng zhī cái。 tā zhī suǒ huái zhě dà， suǒ gǎn zhě shēn， yǐ shì zhī gù， tiān xià hòu shì， fán dú tā cǐ piān de， wú bù liú tì， qǐ 'ǒu rán zāi！
　　【 shǎng xī 'èr】
　　《 shǔ xiāng 》 shì wǒ guó táng dài wěi dà shī rén dù fǔ qī lǜ zhōng de míng zuò。
　　 gōng yuán 221 nián， liú bèi zài chéng dū chēng dì， guó hào hàn， rèn mìng zhū gé liàng wéi chéngxiàng， shǔ xiāng de yì sī shì shǔ hàn guó de chéngxiàng， shī tí“ shǔ xiāng ”， xiě de jiù shì zhū gé liàng。
　　 zhū gé liàng shì sān guó shí qī zhù míng de zhèng zhì jiā hé jūn shì jiā。 tā céng jīng wéi liú bèi zhì dìng liǎo yī xì liè tǒng yī tiān xià de fāng zhēn、 cè lüè， fǔ zuǒ liú bèi zhèn xīng hàn shì， jiàn lì liǎo shǔ hàn zhèng quán， xíng chéng liǎo yǔ cáo wèi、 sūn wú sān zú dǐng lì de jú miàn。 liú bèi qù shì hòu， zhū gé liàng yòu fǔ zuǒ tā de 'ér zǐ liú chán， duō cì chū shī běi fá zhōng yuán， yīn shēn xīn jiāo cuì， jī láo chéng jí， zuì hòu sǐ yú jūn zhōng， shí xiàn liǎo tā“ jū gōng jìn cuì， sǐ 'ér hòu yǐ” de kēng qiāng shì yán， yíng dé liǎo hòu shì rén men de jǐng yǎng hé tuī chóng。
　　 dù fǔ suī rán huái yòu“ zhì jūn yáo shùn” de zhèng zhì lǐ xiǎng， dàn tā shì tú kǎn kě， bào fù wú fǎ shī zhǎn。 tā xiě《 shǔ xiāng 》 zhè shǒu shī shí， ān shǐ zhī luàn hái méi yòu píng xī。 mù dǔ guó shì jiān wēi， shēng mín tú tàn， ér zì shēn yòu qǐng yīng wú lù， bào guó wú mén， yīn cǐ duì kāi chuàng jī yè、 wǎn jiù shí jú de zhū gé liàng， wú xiàn yǎng mù， bèi jiā jìng zhòng。
　　 táng sù zōng qián yuán 'èr nián（ 759 nián） shí 'èr yuè， dù fǔ jié shù liǎo wéi shí sì nián de yù jū qín zhōu、 tóng gǔ（ jīn gān sù shěng chéng xiàn） de diān pèi liú lí de shēng huó， dào liǎo chéng dū， zài péng yǒu de zī zhù xià， dìng jū zài huàn huā xī pàn。 dì 'èr nián（ táng sù zōng shàng yuán yuán nián， 760 nián） de chūn tiān， tā tàn fǎng liǎo zhū gé wǔ hóu cí， xiě xià liǎo zhè shǒu gǎn rén fèi fǔ de qiān gǔ jué chàng。
　　 chéngxiàng cí táng hé chù xún？ jǐn guān chéng wài bǎi sēn sēn。
　　“ chéngxiàng cí táng”， jīn chēng wǔ hóu cí， zài chéng dū shì nán jiāo。 chéng dū shì sān guó shí qī hàn guó dedōu chéng， zhū gé liàng zài zhè lǐ zhù chí guó zhèng 'èr shí yú nián， lì xià liǎo xūn yè。 jìn dài lǐ xióng zài chéng dū chēng wáng shí wèitā jiàn lì liǎo cí táng。 hòu lái huán wēn píng shǔ， chéng dū zāo dào liǎo hěn dà de pò huài， zhǐ yòu wǔ hóu cí wán zhěng wú sǔn。“ jǐn guān chéng”， shì gǔ dài chéng dū de bié chēng。 chéng dū chǎn shǔ jǐn， gǔ dài céng jīng shè yòu zhuān mén de guān yuán guǎn lǐ， tā men zhù zài chéng dū de shàochéng（ chéng dū jiù yòu dà chéng、 shàochéng）， suǒ yǐ yòu chēng chéng dū wéi jǐn guān chéng、 jǐn chéng huò jǐn lǐ。 lìng yī zhǒng shuō fǎ shì yīn wéi chéng dū dì jìn jǐn jiāng， zhè lǐ shān chuān míng lì， měi rú xiù jǐn， yīn 'ér dé míng。“ sēn sēn”， shì xíng róng bǎi shù cháng dé gāo dà 'ér mào mì。 jù《 rú lín gōng yì》、《 tài píng huán yǔ jì》 děng shū jìzǎi， wǔ hóu cí qián yòu dà bǎi shù， xiāng chuán shì zhū gé liàng qīn shǒu zāizhòng。
　　 zhè shǒu lián liǎng jù， qián yī jù“ chéngxiàng cí táng hé chù xún” shì zì wèn。 zhè lǐ bù chēng“ shǔ xiāng ”， ér yòng“ chéngxiàng” èr zì， shǐ rén gǎn dào fēi cháng qīnqiè。 tè bié shì qí zhōng de“ xún” zì， biǎo míng cǐ xíng shì yòu mù dídí zhuān chéng lái fǎng， ér bù shì màn bù jīng xīn dì xìn bù yóu zhī； yòu yīn dù fǔ chū dào chéng dū， dì lǐ bù shú， huán jìng shēng shū， suǒ yǐ cái xià liǎo zhè yàng yī gè“ xún” zì。 zhè gè xún zì yòu zhe fēng fù de hán yì， tā hái yòu lì dì biǎo xiàn chū dù fǔ duì zhū gé liàng de qiáng liè jǐng yǎng hé miǎn huái zhī qíng， bìng yīn rén 'ér jí wù， tóng shí yě biǎo míng chéngxiàng cí táng shì shī rén kě wàng yǐ jiǔ、 hěn xiǎng zhān yǎng de dì fāng。 hòu yī jù“ jǐn guān chéng wài bǎi sēn sēn” zì dá。 zhè shì shī rén wàng zhōng suǒ dé de jǐng xiàng， xiě de shì chéngxiàng cí táng de wài jǐng， diǎn míng cí táng de suǒ zài dì， yòng lái hū yìng qián yī jù。“ bǎi sēn sēn” sān gè zì hái xuàn rǎn liǎo yī zhǒng 'ān mì、 sù mù de qì fēn。 zhè liǎng jù zhí chéng“ shǔ xiāng ” de shī tí， qǐ dé hěn dé shì， yòng de shì jì xù jiān miáo shù de bǐ mò。
　　 yìng jiē bì cǎo zì chūn sè， gé yè huáng lí kōng hǎo yīn。
　　“ yìng jiē”， yìng zhào zhe tái jiē。 gǔ dài de cí miào dōuyòu tíng yuàn hé diàn táng。 rén men yào jìn rù diàn táng， yào shí jí 'ér shàng。“ hǎo yīn”， yuè 'ěr de shēng yīn， xíng róng niǎo de jiào shēng hǎo tīng， zhè lǐ zhǐ niǎo míng。
　　 zhè hàn lián liǎng jù， yòu rú tè xiě jìng tóu， yóu yuǎn xiě dào jìn， cóng cí táng de wài bù shuō dào cí táng de nèi bù， xiě de shì chéngxiàng cí táng de nèi jǐng。“ yìng jiē bì cǎo zì chūn sè”， shì chéng jiē dì yī jù de chéngxiàng cí táng。 bì cǎo yìng jiē， zú jiàn cǎo shēn， biǎo míng cí táng quē rén guǎn lǐ hé xiū qì， yóu rén yě hěn shǎo lái dào zhè lǐ。“ gé yè huáng lí kōng hǎo yīn”， shì chéng jiē dì 'èr jù de gǔ bǎi sēn sēn。 huáng lí gé yè， zú jiàn shù mào； huáng lí kōng zuò hǎo yīn， biǎo míng wǔ hóu 'ǒu xīn lì xuè suǒ dì zào de yī tuán zāo， yǐ bèi hòu rén yí wàng。 zhè liǎng jù shī chèn tuō chū liǎo cí táng de huāng liáng lěng luò， bìng hán yòu shī rén gǎn wù sī rén、 zhuī huái xiān zhé de qíng wèi。 tā tóng shí hái hán yòu bì cǎo yǔ huáng lí bìng bù lǐ jiě rén shì de biàn qiān hé cháo dài de gēngtì zhè yī céng yì sī。 tè bié shì shī jù zhōng de“ kōng” hé“ zì” liǎng gè zì de qiǎo miào yùn yòng， shǐ zhè yī lián de hán yì gèng jiā fēng fù。 duì yú zhè liǎng jù， dù shī de píng zhù zhě men yòu de rèn wéi shì xiě jǐng， yòu de rèn wéi shì“ zhēn zhèng shū qíng， ér fēi shí zài xiě jǐng”， zhè liǎng zhǒng shuō fǎ dāng rán dōuyòu yī dìng de dào lǐ； dàn shì， gèng què qiē xiē shuō， yīngdāng bǎ zhè liǎng jù kàn chéng shì“ jǐng yǔ hán qíng， qíng yǔ yù jǐng”。 zhè zhèng rú sòng dài fàn xī wén zài《 duì chuáng yè yǔ》 yī shū zhōng suǒ shuō de“ qíng jǐng xiāng róng 'ér mò fēn yě”。 zhè yàng de lì zǐ zài dù shī zhōng shì lǚjiànbùxiǎn de。 rú dù fǔ zài kuí zhōu shí suǒ xiě de《 wǔ hóu miào》 yī shī， kāi piān liǎng jù：“ yí miào dān qīng luò， kōng shān cǎo mù cháng。” xiě chū liǎo miào wài jǐng sè de huāng wú， jì tuō zhe shī rén duì zhū gé wǔ hóu shēn hòu qī liáng de 'āi wǎn， jiù shì shēng dòng de yī lì。 qīng dài wáng fū zhī zài《 jiāng zhāi shī huà》 zhōng shuō“ qíng jǐng míng wéi 'èr， ér shí bù kě fēn。 shén yú shī zhě， miào hé wú xiàn。 qiǎo zhě zé yòu qíng zhōng jǐng， jǐng zhōng qíng。” dù fǔ de xiě jǐng shū qíng shī jù， kě yǐ shuō shì zhēn zhèng dá dào liǎo zhè zhǒng jìng dì。
　　 sān gù pín fán tiān xià jì， liǎng cháo kāi jì lǎo chén xīn。
　　“ sān gù”， zhè lǐ zhǐ zhū gé liàng zài nán yáng yǐn jū shì， liú bèi sān cì dēng mén bài fǎng de shì。 zhū gé liàng《 chū shī biǎo》 shàng shuō：“ xiān dì bù yǐ chén bēi bǐ， wěi zì wǎng qū， sān gù chén yú cǎo lú zhī zhōng。”“ pín fán”， duō cì dì fán láo。 lìng yī shuō jiàn qīng dài wāng shī hán de《 shī xué zuǎn wén》， wāng shī hán rèn wéi“ pín fán” shì táng dài sú yǔ， yì sī yǔ“ zhèng zhòng” chàbù duō。“ tiān xià jì”， shì zhǐ tǒng yī tiān xià de móu lüè。 jù tǐ dì shuō， zhè lǐ zhǐ zhū gé liàng suǒ zhì dìng de yǐ jīng zhōu、 yì zhōu wéi jī dì， zhěng chì nèi zhèng， dōng lián sūn quán， běi gǎo cáo cāo， ér hòu tǒng yī tiān xià de cè lüè。“ liǎng cháo”， zhǐ shǔ xiān zhù liú bèi hé hòu zhù liú chán liǎng dài。“ kāi jì”，“ kāi” zhǐ bāng zhù liú bèi kāi chuàng jī yè；“ jì” shì zhǐ fǔ zuǒ liú chán kuāng jì jiān wēi。“ jì”， yòu wán chéng de yì sī， yě kě yǐ jiě shì wéi shǒu chéng、 chéng liǎo shì yè。“ lǎo chén xīn”， zhǐ zhū gé liàng jìn zhōng shǔ hàn， bù yí yú lì， sǐ 'ér hòu yǐ de jīng shén。
　　 zhè jǐng lián liǎng jù xiěde gé wài hòu zhòng， hán yì shí fēn fēng fù， jì shēng dòng dì biǎo dá chū zhū gé wǔ hóu de xióng cái dà lüè、 bào guó kǔ zhōng hé shēng píng yè jì， yě shēng dòng dì biǎo xiàn chū tā zhōng zhēn bù yú、 jiān yì bù bá de jīng shén pǐn gé。 tóng shí hái zhèng zhòng dì dào chū shī rén suǒ yǐ jǐng yǎng zhū gé wǔ hóu de yuán yóu。 yīn wéi zhè yī lián shì quán shǒu shī de zhòng diǎn hé hé xīn， suǒ yǐ shī rén cóng kāi piān qǐ biàn 'àn yùn fǔ jīn， bù duàn xù shì， yī lù pán xuán， dào cǐ cái zhuólì diǎn míng， bìng yòng liǎo nóng zhòng de bǐ mò。 zhè yě zhèng hé hū lǜ shī zhōng jiān 'èr lián“ yí hū yī nóng yī dàn” de xiě zuò fǎ zé。 zhè yī lián tóng shí hái shì dù fǔ yǐ yì lùn rù shī de fàn lì。 běn lái， yǐ shū qíng wéi zhù shì shī gē de xiǎn zhù tè zhēng， yī bān bìng bù jiā yòu yì lùn。 dàn shì dù fǔ zài zhè fāng miàn què dǎ pò liǎo cháng guī， ér cháng yǐ yì lùn rù shī， zhè bù jǐn shǐ tā de shī gē nèi róng yòu liǎo tè sè， hái tǐ xiàn liǎo dù shī de yī zhǒng jì qiǎo。 qīng dài shěn dé qián céng jīng shuō guò：“ rén wèi shī zhù xìng qíng， bù zhù yì lùn。 sì yě， ér yì bù jìn rán。 …… dàn yì lùn xū dài qíng yùn yǐ xíng。” dù shī de yì lùn zhèng yóu yú yòu qíng yùn， bù jǐn méi yòu chōng dàn shī de qì fēn hé wán zhěng xíng xiàng， fǎn 'ér shǐ shī de shū qíng qì fēn gèng wéi nóng zhòng， xíng xiàng gèng wéi fēng mǎn。 chóu zhào 'áo shuō zhè liǎng jù shī xiěde“ chén zhì bēi zhuàng”； pǔ qǐ lóng rèn wéi zhè gè lián yǔ“ jù fǎ rú jiān jīn zhù chéng， qí tiē qiē kāi hóu； yì rú róng jīn hún huà。” dōushì hěn yòu jiàn dì de。
　　 chū shī wèi jié shēn xiān sǐ， cháng shǐ yīng xióng lèi mǎn qín。
　　“ chū shī” jù zhǐ de shì zhū gé liàng wèile fá wèi， céng jīng liù chū qí shān de shì。 shǔ hàn hòu zhù jiàn xīng shí 'èr nián（ 234 nián）， tā tǒng shuài dà jūn， hòu chū xié gǔ， zhàn jù liǎo wǔ zhàng yuán， yǔ sī mǎ yì gé zhe wèi shuǐ xiāng chí liǎo yī bǎi duō tiān。 bā yuè， bìng sǐ zài jūn zhōng。“ yīng xióng”， zhè lǐ fàn zhǐ， bāo kuò shī rén zì jǐ zài nèi de zhuī huái zhū gé liàng de yòu zhì zhī shì。
　　 zhè wěi lián liǎng jù chéng jiē zhe wǔ、 liù jù， biǎo xiàn chū shī rén duì zhū gé liàng xiàn shēn jīng shén de chóng gāo jǐng yǎng hé duì tā shì yè wèi jìng de tòng xī xīn qíng。 zhè liǎng jù shī shì xù shì jiān shū qíng； zài jiā shàng qián miàn liù jù yòu lì pū diàn， shǐ dú zhě gǎn dào shōu shù dé jì yòu jīng shén， yòu yòu yú wèi。 qīng dài wáng yú yáng céng jīng shuō：“ wéi shī jié chù zǒng yào jiàn jǔ。” shěn dé qián yě rèn wéi“ dàng chū yuǎn shén” shì shī gē jié wěi de yī zhǒng hǎo fāng fǎ。 suǒ yòu zhè xiē miào chù， dōuzài běn shī de jié jù zhōng dé dào chōng fēn de tǐ xiàn。
　　 zài wǒ guó gǔ diǎn shī gē zhōng， píng diào gǔ jì de zuò pǐn fēi cháng duō， yòu de rén dào yī chù míng shèng gǔ jì， zhào lì zuò yī shǒu shī， lǐ miàn yòu méi yòu gǎn qíng ní？ duō shǎo yòu yī diǎn， dàn tán bù shàng shēn hòu。 rén men shuō dù fǔ shì shū qíng de hǎo shǒu， zài píng diào gǔ jì de shī zhōng， suī rán shuō de shì gǔ dài de shì， dàn yě shū fā liǎo tā nèi xīn de qíng gǎn。《 shǔ xiāng 》 jiù shì hěn diǎn xíng de lì zǐ。 zhè shǒu shī qián bàn shǒu xiě jǐng， hòu bàn shǒu shū qíng。 qián hòu liǎng gè bù fēn yǐ yī gè“ zì” zì， yī gè“ kōng” zì wéi niǔ dài。 shī rén kàn dào zhè yàng yī gè zhí dé jì niàn de wěi rén de cí miào jìng biàn dé rú cǐ pò luò， huāng liáng， cóng 'ér yǐn qǐ zhǒng zhǒng gǎn kǎi。 cǐ shī kàn sì shū fā diào gǔ zhī qíng， shí jì shàng yě shì zuò zhě shū fā zì jǐ nèi xīn de gǎn kǎi。
　　【 shǎng xī sān】
　　 gǔ dài shī gē gēn gǔ dài sǎnwén yī yàng， hěn jiǎng jiū qǐ chéng zhuǎn hé de zhāng fǎ。 suǒ wèi“ qǐ chéng zhuǎn shōu， yī fǎ yě”。《 shǔ xiāng 》 zhè shǒu shī de dì yī、 èr jù， jǐn kòu shī tí， xiě zhuān chéng xún fǎng chéngxiàng cí táng， zhè shì“ qǐ”； dì sān、 sì liǎng jù， zhí chéng shàng wén， xiě cí táng nèi de chūn sè， zhè shì“ chéng”； dì wǔ、 liù jù， tuī kāi yī céng， xiě duì zhū gé wǔ hóu píng jià， zhè shì“ zhuǎn”； dì qī、 bā jù， shōu shù quán shī， xiě duì zhū gé wǔ hóu de dào niàn， zhè shì“ hé”。 zài duǎn duǎn de bā jù dāng zhōng， yòu xù shì， yòu xiě jǐng， yòu yì lùn， yòu shū qíng， bǐ mò lín lí， gǎn qíng shēn zhì， tǒng tǐ hún chéng， chōng fēn tǐ xiàn liǎo dù shī“ chén yù dùn cuò” de fēng gé。
　　 zhè shǒu shī de lìng yī gè xiě zuò tè diǎn shì： chéng gōng dì xiě chū liǎo chéngxiàng cí táng de tè dìng qíng jìng， zhǔn què dì shè qǔ liǎo sēn sēn de gǔ bǎi、 yìng jiē de chūn cǎo hé gé yè de huáng lí zhè xiē zuì néng biǎo xiàn diǎn xíng huán jìng tè zhēng de jǐng wù， yòng lái hōng tuō yī zhǒng jì jìng、 sù mù de fēn wéi， jiè yǐ biǎo dá zài zhè zhǒng fēn wéi zhōng shī rén suǒ chǎn shēng de píng diào gǔ rén de tè dìng xīn jìng。 cǐ wài， shī jù hái jù yòu fēi fán de gài kuò lì， zhè tū chū dì biǎo xiàn zài dì wǔ、 liù jù duì zhū gé liàng de wéi rén hé yī shēng gōng yè de biǎo shù shàng。
　　“ lǐ dù wén zhāng wàn zhàng gāo， jiù zhōng shī lǜ dù líng háo。” dù fǔ de lǜ shī díquè qǔ dé liǎo tā rén nán yǐ qǐ jí de chéng jiù， yóu qí shì kuí zhōu yǐ hòu de shī zuò， gèng jiā chéng shú。 tā de lǜ shī duì zhàng gōng tuǒ， yòng zì jīng dāng， shēng yīn hé xié。 zhèng rú tā zì jǐ suǒ biǎo bái de nà yàng，“ wǎn jié jiàn yú shī lǜ xì”、“ yǔ bù jīng rén sǐ bù xiū”。 dù fǔ lǜ shī de zhè xiē cháng chù， dú zhě zài xì dú《 shǔ xiāng 》 zhè shǒu shī shí， shì néng gòu lǐng wù dé chū de。
　　 zhè shǒu shī shì dù fǔ zài piào bó xī nán shí， wéi zhuī huái zhū gé liàng suǒ zuò。 zhè shǒu shī zài yì shù shàng pō jù tè sè： yī shì zhuā zhù cí táng diǎn xíng huán jìng de tè zhēng， lái xuàn rǎn jì jìng、 sù mù de qì fēn， bǎ shī rén duì zhū gé liàng de huái niàn biǎo xiàn dé shí fēn zhēn qiē。 èr shì duì zhū gé liàng de zhèng zhì huó dòng zuò gài kuò de miáo shù， gòu huà chū liǎo yī gè yòu wéi de zhèng zhì jiā de xíng xiàng。 jié wěi liǎng jù， gèng cóng zhū gé liàng gōng yè wèi suì liú gěi hòu rén wú xiàn huái niàn， biǎo dá liǎo duì zhū gé liàng de zàn měi hé wǎn xī zhī qíng。 zhè liǎng jù cāng liáng bēi zhuàng， shì qiān gǔ chuán sòng de míng jù。
　　 sān guó shí shǔ hàn chéngxiàng zhū gé liàng lì fú wáng shì， zhì qīng yǔ nèi， jū gōng jìn cuì、 sǐ 'ér hòu yǐ de wěi dà xíng xiàng， chéng wéi hòu shì zhōng jūn 'ài guó díshì dà fū men chóng bài xué xí de bǎng yàng。 měi féng guó jiā dòng dàng zhī qiū huò piān 'ān zhī shí， zǒng yòu yī xiē shī rén men jiāng zhū gé liàng xíng zhū bǐ mò， tōng guò rèqiè dì hū huàn yīng líng lái jì yù zì jǐ xī wàng dāng dài yīng háo zhàn chū lái píng dìng tiān xià de lǐ xiǎng。 dù fǔ cǐ shī zuò yú shàng yuán yuán nián (760) chū dào chéng dū zhī shí。 zhè shí chí xù liǎo wǔ nián zhī jiǔ de 'ān shǐ zhī luàn shàng wèi píng dìng， guó jiā mìng yùn réng zài fēng yǔ piāo yáo zhī zhōng， zài zhè yàng de dà bèi jǐng xià dù fǔ dào chéng dū jiāo wài de wǔ hóu cí qù píng diào， xiě zuò cǐ shī， zì rán bù dān shì fā sī gǔ zhī yōu qíng， ér shì hán yòu yōu shí yōu guó de shēn xīn de。 dú zhe zhè shǒu shī， dú zhě nǎo jì fú xiàn de， jué bù zhǐ shì wǎng gǔ yīng xióng zhū gé liàng de xíng xiàng， hái yòu shū qíng zhù rén gōng shāng shí gǎn shì、 tàn xī kū qì de yíng yíng lèi guāng。 zhè shì yī shǒu gǎn qíng jí wéi nóng liè de zhèng zhì shū qíng shī， tā de dào xī yīng xióng、 gǎn shāng shí shì de bēi tòng qíng xù shèn tòu zài měi yī jù měi yī zì zhī jiān， dàn biǎo xiàn shǒu fǎ què pō yòu qí tè zhī chù。 tā jì bù zhí yán zhí shū， yě bù wǎn zhuǎn tuō yì， ér shì cǎi qǔ qián bàn miáo xiě jǐng wù， hòu bàn chún hū yòng shì yǔ yì lùn de bàn fǎ， yǐ xiě jǐng shí de xīn lǐ huó dòng xiàn suǒ kāi qǐ chū duì yú píng diào duì xiàng de jīng dāng píng lùn， cóng zhōng zì rán tòu fā chū shī rén mǎn qiāng de jī qíng。
　　 shī de qián sì jù， miáo xiě cí táng zhī jǐng， zài miáo xiě zhōng yǐn rán liú lù chū tóng yàng shì zhōng jūn 'ài guó zhě de dù fǔ duì yú zhū gé liàng de pò qiē yǎng mù zhī qíng。 shǒu lián 'èr jù， zì wéi wèn dá， jì cí táng zhī suǒ zài， dàn mùdì bù shì wèile jiāo dài dì lǐ wèi zhì， ér shì wèile jì yù gǎn qíng， gù yòng“ hé chù xún” yǐ xiǎn fǎng miào diào gǔ xīn sī de jíqiè。 cì lián 'èr jù， xiě cí miào huāng liáng zhī jǐng，“ z씓 kōng” liǎng gè xū zì shì cǐ lián zhī yǎn， qí zuò yòng yòu 'èr： yī shì gǎn tàn bì cǎo jiāo yīng wú rén shǎng wán， xiǎn chū yīng xióng cháng shì， yí jì huāng luò； èr shì wǎn xī lián yǔ yīng líng zuò bàn de cǎo mù qín niǎo bù jiě rén shì dài xiè， bù huì píng diào nà wèi wěi dà de gǔ rén。“ zì chūn s蔓 kōng hǎo yīn” de tàn xī， liú lù chū duì zhū gé liàng de shēn chén bēi tòng。 yǐ cǐ jǐng zhōng hán qíng de miáo xiě， guò dù dào hòu bàn piān zuò zhě zì jǐ zhàn chū lái duì zhū gé liàng jìn xíng píng lùn yǔ 'āi dào， biàn xiǎn dé qián hòu jǐn mì hū yìng， gǎn qíng shí fēn zhēn zhì qiáng liè。 sòng dài yǐ hòu， yòu bù shǎo shī huà jiā bù zhù zhāng shī zhōng fā yì lùn， rèn wéi shī yǐ bù fàn běn wèi wéi gāo， yì lùn biàn luò yán quán， bù shì shī de běn sè。 míng qīng yòu xiē lùn zhě， shèn qiě yǐ wéi lǎo dù de bāo kuò《 shǔ xiāng 》 zài nèi de xǔ duō míng piān shì“ chún hū yì lùn” zhī zuò。 zhè xiē píng lùn bìng bù qiàdàng。 shī jì rán yào biǎo dá zuò zhě xǐ nù 'āi lè zhī qíng， jiù miǎn bù liǎo yòu shí yào yì lùn， wèn tí bù zài yú néng bù néng yì lùn， ér zài yú yì lùn dé hǎo bù hǎo， yòu méi yòu fēn cùn， shì fǒu yòu zhù yú shēn huà zuò zhě de gǎn qíng hé piān zhōng de yì jìng。
　　 cǐ shī hòu bàn de sì jù yì lùn， jiù shì kě wéi hòu shì shī rén xiào fǎ de chéng gōng fàn lì。 shǒu xiān， zhè duàn yì lùn cóng shēng dòng de xiě jǐng zhōng zì rán dì yǐn fā chū lái， sī háo yě bù shēng yìng kū zào， ér shì bǎo hán qíng yùn。 jì qièhé yín yǒng duì xiàng de xíng xiàng nèi hán， yòu dài zhe shū qíng zhù rén gōng zì jǐ de qiáng liè gǎn qíng， tā jīng bì 'ér níng liàn， jiāng quán piān de zhù tí sī xiǎng shēng huá liǎo。 qí cì， yì lùn zhōng yòng de jiù shì zhū gé liàng běn rén de gù shì， tā men jù yòu jí gāo de gài kuò xìng， běn shēn biàn hán yòu xíng xiàng sī wéi， néng gòu huàn qǐ dú zhě duì yú zhǔ gé liàng yī shēng de lián xiǎng。“ sān gù” jù lìng rén xiǎng qǐ sān gù máo lú hé lóng zhōng jué cè，“ liǎng cháo” jù yǔ“ chū shī” jù gèng lìng rén huái niàn zhū gé liàng fǔ zuǒ xiān zhù liú bèi、 hòu zhù liú chán liǎng cháo， qǔ liǎng chuān、 jiàn shǔ hàn， bái dì tuō gū、 liù chū qí shān hé bìng sǐ wǔ zhàng yuán děng děng gǎn rén shì jì。 zhè yǔ yī bān chōu xiàng yì lùn jué rán bù tóng， shì jì néng jì tuō zuò zhě gǎn qíng、 yòu néng qǐ fā dú zhě jī qíng de shī huà de yì lùn。 cóng quán shī shū qíng céng cì lái jiǎng。“ tiān xià jì” tuī chóng qí kuāng shí xióng lüè，“ lǎo chén xīn” zàn yáng qí bào guó zhōng chén。 lǎo dù běn rén de yōu guó zhī xīn yě yǐn yǐn rán jì tuō qí zhōng。 yòu zhè liǎng jù de chén zhì bēi zhuàng， mò lián zài zuò tòng xīn suān bí de 'āi kū zhī yǔ， cái xiǎn dé quán piān jīng shén zhèn qǐ， yòu zhèn hàn rén xīn de jù dà lì liàng。 mò lián 'èr jù， dào chū qiān gǔ shī yì yīng xióng de tóng gǎn。 táng dài yǒng zhēn gé xīn de shǒu lǐng wáng shū wén、 sòng dài mín zú yīng xióng zōng zé děng rén zài shì yè shī bài shí dū fèn rán sòng cǐ 'èr yǔ， kě jiàn zhè shǒu shī sī xiǎng nèi róng yǔ yì shù jì qiǎo suǒ zhù chéng de bēi jù měi shì rú hé lì jiǔ bù shuāi liǎo。
　　【 shǎng xī sì】
　　 lǜ shī yóu“ qǐ”、“ hàn”、“ jǐng”、“ jié” sì lián zǔ chéng。 zhè shǒu shī de“ qǐ lián” liǎng jù yī wèn yī dá， mào sì píng cháng， shí zé bù rán。 zhè lǐ， shī rén yǐ jìn hū kǒu yǔ huà de shī jù diǎn chū liǎo wǔ hóu cí táng de dì lǐ wèi zhì hé gǔ bǎi sēn sēn de zì rán huán jìng， qí jiān yī gè“ xún” zì miào bǐ tiān chéng， shǐ dé yī wèn yī dá liǎng xiāng lián shǔ， qiàrúqífèn dì dào chū liǎo shī rén jí yù zhān yǎng wǔ hóu cí táng de qíng bù kě nài de xīn xù， zhè yī fāng miàn 'àn shì chū dù fǔ yǔ zhū gé liàng suī bù tóng shì què sī xiǎng xiāng tōng， lìng yī fāng miàn yě tì hòu miàn de zàn sòng、 tòng xī zhī cí yù wéi fú bǐ， shǐ dé quán shī hé xié tǒng yī， shǒu wěi xiāng xián。 lǐ zhòng huá《 zhēn yī zhāi shī huà》 shuō：“ zuò shī shàn yòng fù bǐ， wéi dù lǎo wéi rán。 qí jiān wēi wǎn dùn cuò， zǒng fēi píng zhí。” dù fǔ de zhè shǒu《 shǔ xiāng 》 de kāi tóu， kě yǐ shuō shì bǐ jiào diǎn xíng dì tǐ xiàn liǎo shī rén shàn yòng fù bǐ 'ér yòu qièjì píng zhí de tè diǎn。
　　 rú guǒ shuō，“ qǐ lián” liǎng jù hái shì cóng zǒng lǐng tōng piān de jiǎo dù yóu quán mào zhuóbǐ zuò gài kuò xù xiě de huà， nà me，“ hàn lián” liǎng jù zé jìn 'ér bǎ“ jìng tóu” zhuànxiàng wǔ hóu cí miào zhōu wéi jǐng wù de xì bù。“ yìng jiē bì cǎo”、“ gé yè huáng péng” fǎng fó shì liǎng gè tè xiě jìng tóu， yī zài xuàn rǎn“ chūn sè” zhī yí mù， yī zài qiáng diào“ hǎo yīn” zhī yuè 'ěr。 rán 'ér， shī rén yòng liǎo yī gè“ zì” zì， yī gè“ kōng” zì， hán xù dì biǎo dá liǎo tā duì zhè xiē jǐng wù de yǔ zhòng bù tóng de tè shū gǎn shòu héng héng 'àng rán chūn yì gù rán shì měi hǎo yòu rén de， kě shì， chéngxiàng cí miào què shì rú cǐ jì liáo lěng qīng， qiǎo rán 'ér wú rén jì， zhǐ yòu shī rén xíng zhǐ yǐng dān 'ér lái， gū jì shāng huái 'ér fǎn。 nán dào shuō， wǔ hóu yǐ jīng bèi shì rén yí wàng liǎo má？ bù nán kàn chū， zài“ hàn lián” liǎng jù lǐ， shī rén jù jù xiě jǐng， què zì zì hán qíng， shī xíng zhōng yù jìng yú dòng， jì qíng yú jǐng， wǎn zhuǎn dì liú lù chū yīn guó jiā fēn liè 'ér bēi chuàng shāng huái yǐ jí jí pàn zǎo rì píng pàn shí xiàn tǒng yī de qíng xù。 zhēn kě wèi“ qíng róng hū nèi 'ér shēn qiě cháng， jǐng yào yú wài 'ér yuǎn qiě dà”（ xiè zhēn《 sì míng shī huà》）。
　　“ jǐng lián” liǎng jù， shī rén bǐ fēng yī zhuǎn， xiōng yì zhí xiè， yǐ gāo dù níng liàn、 jǐng cè de yǔ yán gài kuò liǎo zhū gé liàng yī shēng de shēng huó jì yù、 zhèng zhì lǐ xiǎng hé fǔ guó gōng yè。 zhū gé liàng yǐn jū lóng zhōng（ jīn hú běi xiāng fán chéng xī） shí， liú bèi sān gù máo lú， yú gōng yuán 207 nián， tóng tā shāng tǎo tiān xià dà jì。 chū shān hòu， zhū gé liàng xiān shì fǔ zuǒ liú bèi kāi chuàng jī yè； liú bèi sǐ hòu， tā yòu kuāng jì wēinàn， fú zuǒ hòu zhù liú chán。 zhè jiù shì suǒ wèi“ liǎng cháo kāi jì”。 zhū gé liàng kě yǐ shuō shì dān jīng jié lǜ， zhōng zhēn bù yú， jìn liǎo“ lǎo chén” zhī xīn。 dāng rán， yì shù de gài kuò shì bù néng tóng kē xué de、 lì shǐ de píng jià xiāng tí bìng lùn de。 dàn shì， tòu guò shī rén de bǎo hán shēn qíng de shī jù， dú zhě bù jǐn kě yǐ liǎo jiě zhū gé liàng zhè wèi“ xiào zhōng zhēn zhī jié， jì zhī yǐ sǐ” de chéng xiāng de yī shēng de shì yè， yǐ jí tā duì hòu rén de gǎn zhào lì liàng， ér qiě néng gòu gǎn zhī shī rén duì tā de qīn xiàn yǎng mù zhī qíng。 zhè yī lián yǔ qián yī lián yī yàng， zhǔduì gōng zhì， chén yù dùn cuò。 qiǎn cí suī bù zǎo lì， què xíng wén zhuàng kuò， xiāo sǎ piāo yì， kě yǔ shī rén lìng yī shǒu xiě zhū gé liàng de shī《 bā zhèn tú》 zhōng de“ gōng gài sān fēn guó， míng chéng bā zhèn tú” èr jù lián bì shēng huī。
　　 jiǎ ruò shī yì jǐn cǐ 'ér yǐ， huò xǔ hái nán yǐ shōu dào jī dòng rén xīn de yì shù xiào guǒ hé qǔ dé jīng jiǔ bù shuāi de yì shù mèi lì。 qián rén shuō，“ shī guì yòu yǎn”。“ jié lián” liǎng jù shì quán shī de diǎn jīng zhī bǐ， kě wèi《 shǔ xiāng 》 de“ shī yǎn”。“ chū shī wèi jié shēn xiān sǐ， cháng shǐ yīng xióng lèi mǎn jīn”， zhè yǐ jīng chāo chū yī bān de píng diào hé bài yè zhī cí。 jù《 sān guó zhì · zhū gé liàng chuán》 zài： zhū gé liàng yú jiàn xīng shí 'èr nián（ 234 nián） chūn， chū bīng fá wèi， zài wèi shuǐ nán wǔ zhàng yuán（ jīn shǎn xī méi xiàn xī nán） yǔ wèi jūn xiāng chí bǎi yú rì hòu， yú dāng nián bā yuè zài jūn zhōng bào hàn bìng shì。 wǔ hóu zhuàng zhì wèi chóu 'ér shēn xiān wáng， shī rén bǎo jīng sāngluàn 'ér lǚ shī yì， jīng lì suī gè yòu bù tóng， kě shì jiù wèi néng shí xiàn zì jǐ de bào fù zhè yī diǎn lái shuō， tā men gè rén de mìng yùn shì pō yòu xiāng sì zhī chù de。 zhèng yīn wéi rú cǐ。 shī rén luò bǐ chén zhì， lì tòu zhǐ bèi， xiěde cāng liáng bēi zhuàng， cuī rén xià lèi。 kě jiàn， qiān bǎi nián lái， rén men xí guàn yú yòng zhè jǐng jù yī bān de shī xíng duì jī zhì 'ér mò de rén rén zhì shì jì yú tòng xī yǔ tóng qíng shì bù wú dào lǐ de。《 shǔ xiāng 》 shì dù fǔ de míng piān zhī yī， duì yú zhuàng zhì wèi chóu zhě， tā jì shì sòng cí， yòu shì wǎn gē。 táng dài shī rén liú yǔ xī shuō：“ piàn yán kě yǐ míng bǎi yì， zuò chí kě yǐ yì wàn lǐ， gōng yú shī zhě néng zhī。”《 shǔ xiāng 》 yī shī náng kuò lì shǐ， róng huì gǔ jīn， yǔ yán níng liàn 'ér nèi hán fēng fù。 rú guǒ bǎ liú yǔ xī de huà yòng lái píng《 shǔ xiāng 》， dù fǔ shì dāng zhī wú kuì de。
wǎng luò gēqǔ《 shǔ xiāng》
网络歌曲《蜀相》
　　【 gē cí】
　　 xiōng huái jǐn xiù pò wàn juàn
　　 wàn lǐ jiāng shān jùnxiù zài nǐ méi jiān
　　 huò xǔ jīn shēng zuì 'ān chù
　　 wò lóng gǎng xià bàn mǔ tián
　　 shuō hǎo yào guī qù wèihé nǐ yī qù biàn bù fǎn
　　 dài zǎo méi fā xié chuāng qián
　　 tà bái xuě sān gù tí shēng pín fán
　　 mǎn qiāng bì xuè dāng chóu zhī jǐ
　　 lóng zhōng duì chū tiān xià kuān
　　 zhàng fū shēng cǐ shì xīng bāng jì jué shì fēng yún fān
　　 hóng lùn 'ào jīng sān wú jiāng chuān
　　 huǒ shēng dōng nán fén jìn qiān fān
　　 zòng miào táng shé càn zhū lián shēng líng tú tàn jǐ shí 'ān
　　 jiǔ diàn gù rén dāng fēng lín 'àn
　　 sān qiān qīng sī rèn jiāng tāo pāi luàn
　　 fēng liú rú yún yān guò yǎn
　　 qīng shǐ jiǎn shū tiān jǐ zhuǎn
　　 wò shān hé jiù háo jié huàn
　　 jīng zhōu rù gòu shǔ dào wān yán lián mián
　　 yí líng 'àn lián yíng shāo duàn
　　 bái dì chéng gāo yuè sè hán
　　 bàn shì jūn chén fēn zhōng dào jué fēn gěng nán yán
　　 shí yòu zhù càn cháo táng biàn
　　 zhěng lún cháng 'àn jiàn zhǐ shǒu huí tiān
　　 píng nán jiāng chū cè mǎ yáng biān
　　 qī qín qī zòng ruò děng xián
　　 chū shī yī biǎo xiǎn wèn qiānzǎi shuí kān bó zhòng jiān
　　 jiē tíng hèn bài jīng huī xuè rǎn
　　 zhì jiāo xīn zhǎn lèi sǎ jūn qián
　　 yǎng shēng xī lì bīng mò mǎ
　　 zài qiǎn zhēng 'ān dù qí shān
　　 chū shī wèi jié hún mèng yǎo rán
　　 dòng dì bēi fēng guò wǔ zhàng huāng yuán
　　 zhì wèi jìng cǐ shēng yóu hàn
　　 shēn hòu wú rén kě jiāo guǎn
　　 jiè zǐ shū cún níng jìng zhì yuǎn
　　 qiān qiū dào yì tí cí shàng biǎn
　　 shuí yòu dào kuān yán jiē wù
　　 zì gǔ zhī bīng fēi hàozhàn
　　 xīng shuāi cún wáng dú dān shuāng jiān
　　 sī rén bù fù lìng yīng xióng 'ě wàn
　　 xíng lù nán wǒ zì qīng lián
　　 zhōng míng cháng bù méi rén jiān
　　 huí móu dàn xiào jiāng hú yuǎn gōng guò hòu rén chuán
zhù shì yì wén
　　【 zhù jiě】
　　 shǔ xiāng ： sān guó shí shǔ guó chéngxiàng， zhǐ zhū gé liàng。
　　 jǐn guān chéng： xiàn sì chuān shěng chéng dū shì。
　　 sēn sēn： shù mù mào shèng fán mì de yàng zǐ。
　　 zì： kōng。
　　 sān gù： zhǐ liú bèi sān gù máo lú。
　　 liǎng cháo： liú bèi、 liú chán fù zǐ liǎng cháo。
　　 kāi jì： zhǐ bāng zhù liú bèi kāi guó hé fǔ zuǒ liú chán jì wèi。 kāi， kāi chuàng。 jì， fú zhù。
　　【 yì wén】
　　 chéng xiāng de cí táng yào dào nǎ lǐ xún zhǎo？ zài jǐn guān chéng wài bǎi shù fán mào de dì fāng。
　　 yìng zhe shí jiē de lǜ cǎo zì chéng yī piàn chūn sè， gé zhe shù yè de huáng lí tú yòu hǎo tīng de shēng yīn。
　　 sān gù máo lú pín fán tǎo lùn tiān xià dà jì， fǔ zuǒ liǎng dài jūn zhù zhōng xīn gěng gěng。
　　 chū shī hái méi yòu qǔ dé zuì hòu de shèng lì jiù xiān bìng sǐ liǎo， cháng shǐ hòu shì de yīng xióng lèi mǎn yī jīn。
shī cí shǎng xī
　　【 shǎng xī yī】
　　 dù fǔ《 shǔ xiāng 》 shǎng xī
　　 zhōu rǔ chāng
　　 chéngxiàng cí táng hé chù xún， jǐn guān chéng wài bǎi sēn sēn。
　　 yìng jiē bì cǎo zì chūn sè， gé yè huáng lí kōng hǎo yīn。
　　 sān gù pín fán tiān xià jì， liǎng cháo kāi jì lǎo chén xīn。
　　 chū shī wèi jié shēn xiān sǐ， cháng shǐ yīng xióng lèi mǎn jīn。
　　 tí yuē“ shǔ xiāng ”， ér bù yuē“ zhū gé cí”， kě zhī lǎo dù cǐ shī yì zài rén 'ér bù zài cí。 rán 'ér shī yòu fēn míng zì cí xiě qǐ。 hé yě？ gài rén wù qiān gǔ， mò kě qīn chéng； miào mào shù yíng， lín fēng jié xiǎng。 yīn wǔ hóu cí miào 'ér sī shǔ xiāng ， yì lǐ zhī bì rán。 dàn zài xué shī zhě， xū shí bīn zhù zhī jiān， shī bǐ wén qíng zhī miào， rén zé cí hū？ cí qǐ rén yé？ kàn tā rú hé zhuómò， yú cǐ wán suǒ， yí yòu huì xīn。
　　 kāi tóu yī jù， yǐ wèn yǐn qǐ。 cí táng hé chù？ jǐn guān chéng wài， shù lǐ zhī yáo， yuǎn yuǎn wàng qù， zǎo jiàn cuì bǎi chéng lín， hǎo yī piàn cōng cōng yù yù， qì xiàng bù fán héng héng nà jiù shì zhū gé wǔ hóu cí suǒ zài liǎo。 zhè shǒu yī lián， kāi mén jiàn shān， sǎ sǎ luò luò， ér liǎng jù yòu yī wèn yī dá， zì kāi zì hé。
　　 jiē xià qù， lǎo dù biàn xiě dào yìng jiē cǎo bì， gé yè qín míng。
　　 yòu rén shuō， nà shǒu lián shì qǐ， cǐ hàn lián shì chéng， zhāng fǎ jǐng rán。 bù cuò。 yòu yòu rén shuō， cóng chéng wài sēn sēn， dào jiē qián bì sè， yí yí lǐ lǐ， zì yuǎn wàng 'ér jí jìn guān， yóu xún tú suì zhì rù miào， bǐ lù zuì qīng。 yě bù cuò。 bù guò， cháng ruò jǐn jǐn rú cǐ， shuí gè bù néng？ lǎo dù yòu zài hé chù ní？ yòu rén shuō， jì rán shuō shī rén yì zài rén 'ér bù zài cí， nà tā wèihé bā jù zhōng wéi bì cǎo huáng lí， yìng jiē gé yè jiù fèi qù liǎo liǎng jù？ cǐ qǐ bù shì zhèng xiě cí táng zhī jǐng？ kě zhī yì bù zài cí de shuō fǎ bù què。 yòu yòu rén shuō， dù yì zài rén zài cí， wú xū duō lùn， zhǐ shì lǜ shī fú duǎn， zuì yào jīng zhěng， tā zài cǐ tí xià， jìng rán shè cǐ 'èr jù， jì wú bì yào， yě bù jīng cǎi； zhì shǎo shì xiě zǒu liǎo， qǐ bù shì lǎo dù de yī chù bài bǐ？
　　 zhù míng xué zhě zhōu rǔ chāng rèn wéi shàng shù de zhì yí wán quán cuò liǎo。 tā shuō： mò ná bā gǔ shí wén de yǎn guāng qù héng liàng dù zǐ měi。 yào shì jù jù qiètí， huò shì xiě chéng bù chì yī piān kǒng míng chuán。 liàng tā yòu yòu hé nán。 rú jīn tā bìng bù rú bǐ。 dào lǐ dìng rán yòu zài。 xū kàn tā， shàng jù yī gè“ zì” zì， xià jù yī gè“ kōng” zì。 cǐ 'èr zì shì wéi 'ào gé， jí zì zì běn yìng píng shēng， jīn gù zuò zè； kōng běn yìng zè shēng， jīn gù zuò píng。 bǐ cǐ hù yì， shēng diào shàng yòu yī zhǒng biàn huàn měi。 wú bèi xué shī zhī rén， duàn bù néng yú cǐ děng chù shī qù xīn yǎn。
　　 qiě shuō lǎo dù fēng chén hòng dòng， liú luò xī nán， zài jǐn chéng dìng jū zhī hòu， dà yuē tóu yī jiàn shì jiù shì zǒu yè wǔ hóu cí miào。“ chéngxiàng cí táng hé chù xún？” cóng xiě fǎ shàng shuō， shì kāi mén jiàn shān， gèng bù yū qū； cóng xīn qíng shuō， cí táng hé chù， xiàng wǎng jiǔ yǐ！ dāng rì zhè wèi lǎo shī rén， huái zhe yī qiāng chóng yǎng qīn mù zhī qíng， wèn lù xún tú， bēn dào liǎo cí táng zhī dì， tā jì dào zhī hòu， yī bù guān shǎng diàn yǔ wēi wēi， èr bù zhān yǎng sù xiàng lǐn lǐn， tā“ shǒu xiān” zhù yì de què shì jiē qián de bì cǎo， yè wài de huáng lí！ zhè shì shénme qíng lǐ？
　　 yào zhī dào， lǎo dù cǐ xíng， bù shì lǚ yóu， rù cí yǐ hòu， diàn yǔ zhī wēi wēi， sù xiàng zhī lǐn lǐn， tā hé pǔ tōng rén yī yàng， zì rán yě shì kàn guò liǎo de。 bù guò dào tā xiě shī zhī shí， tā gǎn qíng shàng yào xiě de jué bù shì zhè xiē xíng jì de wài guān。 tā yào xiě de shì nèi xīn de gǎn shòu。 xiě jǐng yún yún， yǐ shì huó jù sǐ cān； gèng hé kuàng tā běn lái zhēn xiě cí táng zhī jǐng？ huàn yán zhī， tā zhèng shì kàn wán liǎo diàn yǔ zhī wēi wēi， sù xiàng zhī lǐn lǐn， shǐ dé tā bǎi gǎn zhōng lái， wàn duān jiāo jí， rán hòu cái yuè fā jué chá dào mǎn yuàn qī qī bì cǎo， jì mò zhī xīn nán yán； cái yuè fā gǎn shòu dào shù shēng lì lì huáng lí， huāng liáng zhī jìng wú xiàn。 zài zhè lǐ， nǐ cái kàn dào yī wèi lǎo shī rén， dú zì yī gè， mǎn huái xīn shì， pái huái zhān tiào yú wǔ hóu cí miào zhī jiān。 méi yòu zhè yī lián liǎng jù， shī rén hé wǎng？ shī xīn 'ān zài？ zhǐ yīn yòu liǎo zhè yī lián liǎng jù， cái dú dé chū xià miàn de fù lián suǒ shuō de sān gù pín fán， liǎng cháo kāi jì， yī fāng miàn shì zhī rén shàn rèn， zhōng shǐ bù yú； yī fāng miàn shì jū gōng jìn cuì， sǐ 'ér hòu yǐ； yī fāng miàn fù tuō zhī zhòng， yī fāng miàn tú bào zhī chéng： zhè yī qiē， lǎo dù bù zhī xiǎng guò liǎo jǐ qiān bǎi huí， zhǐ shì dào miàn duì zhe gǔ miào huāng tíng， zhè cái xiě chū liǎo zhū gé liàng de xīn jìng， zì zì qiān jūn zhī zhòng。 mò shuō gǔ rén zhǐ jiǎng yī gè“ shì wéi zhī jǐ zhě sǐ”， nán dào shī rén suǒ lǐ jiě de tiān xià zhī jì， guǒ zhēn shì zhǐ liú shì zǐ sūn wàn shì huáng jī bù chéng？ lǎo chén zhī xīn， qǐ bù yě huái zhe huá xià hé shān， cāng shēng shuǐ huǒ？ yī shēng zhì yè， liù chū qí shān， wǔ zhàng yuán tóu， qiū fēng sè sè， dà xīng jù yǔn， bǎi xìng shī shēng ------ xiǎng dào cǐ jiān， nà jiē qián lín xià pái huái de shī rén lǎo dù， bù jìn wán lán bèi miàn， lǎo lèi zòng héng liǎo。
　　 tíng cǎo zì chūn， hé guān rén shì； xīn yīng kōng zhuàn， dī yì shāng qíng。 lǎo dù yī piàn shī xīn， quán zài cǐ chù níng jié， rú hé què shuō tā shì bài bǐ？ jiù shì guò dù yún yún， zhōu rǔ chāng xiān shēng rèn wéi yě hái shì zhǐ zhī zhèng bǐ shì wén de cuò jué。
　　 yòu rén wèn： cháng shǐ yīng xióng lèi mǎn jīn xiù de yīng xióng， suǒ zhǐ hé rén？ dá yuē： shì zhǐ qiān gǔ de rén rén zhì shì， wèiguó wèimín， dà zhì dà yǒng zhě shì， mò zuò yuè mǎ héng qiāng， ná dāo dòng fǔ zhī lèi de jiǎn dān jiě shì。 lǎo dù yī shēng， xǔ shēn jì qì， zhì zài kuāng guó， yì yīng xióng zhī rén yě。 shuō cǐ jù shí bāo shī rén zì shēn 'ér yán， fāng dé qí shí。 rán 'ér， lǎo dù yòu jué bù shì dān zhǐ gè rén。 xīn niàn wǔ hóu， gāo shān yǎng zhǐ， yě zhèng shì jì xī wàng yú dāng shì de liángxiàng zhī cái。 tā zhī suǒ huái zhě dà， suǒ gǎn zhě shēn， yǐ shì zhī gù， tiān xià hòu shì， fán dú tā cǐ piān de， wú bù liú tì， qǐ 'ǒu rán zāi！
　　【 shǎng xī 'èr】
　　《 shǔ xiāng 》 shì wǒ guó táng dài wěi dà shī rén dù fǔ qī lǜ zhōng de míng zuò。
　　 gōng yuán 221 nián， liú bèi zài chéng dū chēng dì， guó hào hàn， rèn mìng zhū gé liàng wéi chéngxiàng， shǔ xiāng de yì sī shì shǔ hàn guó de chéngxiàng， shī tí“ shǔ xiāng ”， xiě de jiù shì zhū gé liàng。
　　 zhū gé liàng shì sān guó shí qī zhù míng de zhèng zhì jiā hé jūn shì jiā。 tā céng jīng wéi liú bèi zhì dìng liǎo yī xì liè tǒng yī tiān xià de fāng zhēn、 cè lüè， fǔ zuǒ liú bèi zhèn xīng hàn shì， jiàn lì liǎo shǔ hàn zhèng quán， xíng chéng liǎo yǔ cáo wèi、 sūn wú sān zú dǐng lì de jú miàn。 liú bèi qù shì hòu， zhū gé liàng yòu fǔ zuǒ tā de 'ér zǐ liú chán， duō cì chū shī běi fá zhōng yuán， yīn shēn xīn jiāo cuì， jī láo chéng jí， zuì hòu sǐ yú jūn zhōng， shí xiàn liǎo tā“ jū gōng jìn cuì， sǐ 'ér hòu yǐ” de kēng qiāng shì yán， yíng dé liǎo hòu shì rén men de jǐng yǎng hé tuī chóng。
　　 dù fǔ suī rán huái yòu“ zhì jūn yáo shùn” de zhèng zhì lǐ xiǎng， dàn tā shì tú kǎn kě， bào fù wú fǎ shī zhǎn。 tā xiě《 shǔ xiāng 》 zhè shǒu shī shí， ān shǐ zhī luàn hái méi yòu píng xī。 mù dǔ guó shì jiān wēi， shēng mín tú tàn， ér zì shēn yòu qǐng yīng wú lù， bào guó wú mén， yīn cǐ duì kāi chuàng jī yè、 wǎn jiù shí jú de zhū gé liàng， wú xiàn yǎng mù， bèi jiā jìng zhòng。
　　 táng sù zōng qián yuán 'èr nián（ 759 nián） shí 'èr yuè， dù fǔ jié shù liǎo wéi shí sì nián de yù jū qín zhōu、 tóng gǔ（ jīn gān sù shěng chéng xiàn） de diān pèi liú lí de shēng huó， dào liǎo chéng dū， zài péng yǒu de zī zhù xià， dìng jū zài huàn huā xī pàn。 dì 'èr nián（ táng sù zōng shàng yuán yuán nián， 760 nián） de chūn tiān， tā tàn fǎng liǎo zhū gé wǔ hóu cí， xiě xià liǎo zhè shǒu gǎn rén fèi fǔ de qiān gǔ jué chàng。
　　 chéngxiàng cí táng hé chù xún？ jǐn guān chéng wài bǎi sēn sēn。
　　“ chéngxiàng cí táng”， jīn chēng wǔ hóu cí， zài chéng dū shì nán jiāo。 chéng dū shì sān guó shí qī hàn guó dedōu chéng， zhū gé liàng zài zhè lǐ zhù chí guó zhèng 'èr shí yú nián， lì xià liǎo xūn yè。 jìn dài lǐ xióng zài chéng dū chēng wáng shí wèitā jiàn lì liǎo cí táng。 hòu lái huán wēn píng shǔ， chéng dū zāo dào liǎo hěn dà de pò huài， zhǐ yòu wǔ hóu cí wán zhěng wú sǔn。“ jǐn guān chéng”， shì gǔ dài chéng dū de bié chēng。 chéng dū chǎn shǔ jǐn， gǔ dài céng jīng shè yòu zhuān mén de guān yuán guǎn lǐ， tā men zhù zài chéng dū de shàochéng（ chéng dū jiù yòu dà chéng、 shàochéng）， suǒ yǐ yòu chēng chéng dū wéi jǐn guān chéng、 jǐn chéng huò jǐn lǐ。 lìng yī zhǒng shuō fǎ shì yīn wéi chéng dū dì jìn jǐn jiāng， zhè lǐ shān chuān míng lì， měi rú xiù jǐn， yīn 'ér dé míng。“ sēn sēn”， shì xíng róng bǎi shù cháng dé gāo dà 'ér mào mì。 jù《 rú lín gōng yì》、《 tài píng huán yǔ jì》 děng shū jìzǎi， wǔ hóu cí qián yòu dà bǎi shù， xiāng chuán shì zhū gé liàng qīn shǒu zāizhòng。
　　 zhè shǒu lián liǎng jù， qián yī jù“ chéngxiàng cí táng hé chù xún” shì zì wèn。 zhè lǐ bù chēng“ shǔ xiāng ”， ér yòng“ chéngxiàng” èr zì， shǐ rén gǎn dào fēi cháng qīnqiè。 tè bié shì qí zhōng de“ xún” zì， biǎo míng cǐ xíng shì yòu mù dídí zhuān chéng lái fǎng， ér bù shì màn bù jīng xīn dì xìn bù yóu zhī； yòu yīn dù fǔ chū dào chéng dū， dì lǐ bù shú， huán jìng shēng shū， suǒ yǐ cái xià liǎo zhè yàng yī gè“ xún” zì。 zhè gè xún zì yòu zhe fēng fù de hán yì， tā hái yòu lì dì biǎo xiàn chū dù fǔ duì zhū gé liàng de qiáng liè jǐng yǎng hé miǎn huái zhī qíng， bìng yīn rén 'ér jí wù， tóng shí yě biǎo míng chéngxiàng cí táng shì shī rén kě wàng yǐ jiǔ、 hěn xiǎng zhān yǎng de dì fāng。 hòu yī jù“ jǐn guān chéng wài bǎi sēn sēn” zì dá。 zhè shì shī rén wàng zhōng suǒ dé de jǐng xiàng， xiě de shì chéngxiàng cí táng de wài jǐng， diǎn míng cí táng de suǒ zài dì， yòng lái hū yìng qián yī jù。“ bǎi sēn sēn” sān gè zì hái xuàn rǎn liǎo yī zhǒng 'ān mì、 sù mù de qì fēn。 zhè liǎng jù zhí chéng“ shǔ xiāng ” de shī tí， qǐ dé hěn dé shì， yòng de shì jì xù jiān miáo shù de bǐ mò。
　　 yìng jiē bì cǎo zì chūn sè， gé yè huáng lí kōng hǎo yīn。
　　“ yìng jiē”， yìng zhào zhe tái jiē。 gǔ dài de cí miào dōuyòu tíng yuàn hé diàn táng。 rén men yào jìn rù diàn táng， yào shí jí 'ér shàng。“ hǎo yīn”， yuè 'ěr de shēng yīn， xíng róng niǎo de jiào shēng hǎo tīng， zhè lǐ zhǐ niǎo míng。
　　 zhè hàn lián liǎng jù， yòu rú tè xiě jìng tóu， yóu yuǎn xiě dào jìn， cóng cí táng de wài bù shuō dào cí táng de nèi bù， xiě de shì chéngxiàng cí táng de nèi jǐng。“ yìng jiē bì cǎo zì chūn sè”， shì chéng jiē dì yī jù de chéngxiàng cí táng。 bì cǎo yìng jiē， zú jiàn cǎo shēn， biǎo míng cí táng quē rén guǎn lǐ hé xiū qì， yóu rén yě hěn shǎo lái dào zhè lǐ。“ gé yè huáng lí kōng hǎo yīn”， shì chéng jiē dì 'èr jù de gǔ bǎi sēn sēn。 huáng lí gé yè， zú jiàn shù mào； huáng lí kōng zuò hǎo yīn， biǎo míng wǔ hóu 'ǒu xīn lì xuè suǒ dì zào de yī tuán zāo， yǐ bèi hòu rén yí wàng。 zhè liǎng jù shī chèn tuō chū liǎo cí táng de huāng liáng lěng luò， bìng hán yòu shī rén gǎn wù sī rén、 zhuī huái xiān zhé de qíng wèi。 tā tóng shí hái hán yòu bì cǎo yǔ huáng lí bìng bù lǐ jiě rén shì de biàn qiān hé cháo dài de gēngtì zhè yī céng yì sī。 tè bié shì shī jù zhōng de“ kōng” hé“ zì” liǎng gè zì de qiǎo miào yùn yòng， shǐ zhè yī lián de hán yì gèng jiā fēng fù。 duì yú zhè liǎng jù， dù shī de píng zhù zhě men yòu de rèn wéi shì xiě jǐng， yòu de rèn wéi shì“ zhēn zhèng shū qíng， ér fēi shí zài xiě jǐng”， zhè liǎng zhǒng shuō fǎ dāng rán dōuyòu yī dìng de dào lǐ； dàn shì， gèng què qiē xiē shuō， yīngdāng bǎ zhè liǎng jù kàn chéng shì“ jǐng yǔ hán qíng， qíng yǔ yù jǐng”。 zhè zhèng rú sòng dài fàn xī wén zài《 duì chuáng yè yǔ》 yī shū zhōng suǒ shuō de“ qíng jǐng xiāng róng 'ér mò fēn yě”。 zhè yàng de lì zǐ zài dù shī zhōng shì lǚjiànbùxiǎn de。 rú dù fǔ zài kuí zhōu shí suǒ xiě de《 wǔ hóu miào》 yī shī， kāi piān liǎng jù：“ yí miào dān qīng luò， kōng shān cǎo mù cháng。” xiě chū liǎo miào wài jǐng sè de huāng wú， jì tuō zhe shī rén duì zhū gé wǔ hóu shēn hòu qī liáng de 'āi wǎn， jiù shì shēng dòng de yī lì。 qīng dài wáng fū zhī zài《 jiāng zhāi shī huà》 zhōng shuō“ qíng jǐng míng wéi 'èr， ér shí bù kě fēn。 shén yú shī zhě， miào hé wú xiàn。 qiǎo zhě zé yòu qíng zhōng jǐng， jǐng zhōng qíng。” dù fǔ de xiě jǐng shū qíng shī jù， kě yǐ shuō shì zhēn zhèng dá dào liǎo zhè zhǒng jìng dì。
　　 sān gù pín fán tiān xià jì， liǎng cháo kāi jì lǎo chén xīn。
　　“ sān gù”， zhè lǐ zhǐ zhū gé liàng zài nán yáng yǐn jū shí， liú bèi sān cì dēng mén bài fǎng de shì。 zhū gé liàng《 chū shī biǎo》 shàng shuō：“ xiān dì bù yǐ chén bēi bǐ， wěi zì wǎng qū， sān gù chén yú cǎo lú zhī zhōng。”“ pín fán”， duō cì dì fán láo。 lìng yī shuō jiàn qīng dài wāng shī hán de《 shī xué zuǎn wén》， wāng shī hán rèn wéi“ pín fán” shì táng dài sú yǔ， yì sī yǔ“ zhèng zhòng” chàbù duō。“ tiān xià jì”， shì zhǐ tǒng yī tiān xià de móu lüè。 jù tǐ dì shuō， zhè lǐ zhǐ zhū gé liàng suǒ zhì dìng de yǐ jīng zhōu、 yì zhōu wéi jī dì， zhěng chì nèi zhèng， dōng lián sūn quán， běi gǎo cáo cāo， ér hòu tǒng yī tiān xià de cè lüè。“ liǎng cháo”， zhǐ shǔ xiān zhù liú bèi hé hòu zhù liú chán liǎng dài。“ kāi jì”，“ kāi” zhǐ bāng zhù liú bèi kāi chuàng jī yè；“ jì” shì zhǐ fǔ zuǒ liú chán kuāng jì jiān wēi。“ jì”， yòu wán chéng de yì sī， yě kě yǐ jiě shì wéi shǒu chéng、 chéng liǎo shì yè。“ lǎo chén xīn”， zhǐ zhū gé liàng jìn zhōng shǔ hàn， bù yí yú lì， sǐ 'ér hòu yǐ de jīng shén。
　　 zhè jǐng lián liǎng jù xiěde gé wài hòu zhòng， hán yì shí fēn fēng fù， jì shēng dòng dì biǎo dá chū zhū gé wǔ hóu de xióng cái dà lüè、 bào guó kǔ zhōng hé shēng píng yè jì， yě shēng dòng dì biǎo xiàn chū tā zhōng zhēn bù yú、 jiān yì bù bá de jīng shén pǐn gé。 tóng shí hái zhèng zhòng dì dào chū shī rén suǒ yǐ jǐng yǎng zhū gé wǔ hóu de yuán yóu。 yīn wéi zhè yī lián shì quán shǒu shī de zhòng diǎn hé hé xīn， suǒ yǐ shī rén cóng kāi piān qǐ biàn 'àn yùn fǔ jīn， bù duàn xù shì， yī lù pán xuán， dào cǐ cái zhuólì diǎn míng， bìng yòng liǎo nóng zhòng de bǐ mò。 zhè yě zhèng hé hū lǜ shī zhōng jiān 'èr lián“ yí hū yī nóng yī dàn” de xiě zuò fǎ zé。 zhè yī lián tóng shí hái shì dù fǔ yǐ yì lùn rù shī de fàn lì。 běn lái， yǐ shū qíng wéi zhù shì shī gē de xiǎn zhù tè zhēng， yī bān bìng bù jiā yòu yì lùn。 dàn shì dù fǔ zài zhè fāng miàn què dǎ pò liǎo cháng guī， ér cháng yǐ yì lùn rù shī， zhè bù jǐn shǐ tā de shī gē nèi róng yòu liǎo tè sè， hái tǐ xiàn liǎo dù shī de yī zhǒng jì qiǎo。 qīng dài shěn dé qián céng jīng shuō guò：“ rén wèi shī zhù xìng qíng， bù zhù yì lùn。 sì yě， ér yì bù jìn rán。…… dàn yì lùn xū dài qíng yùn yǐ xíng。” dù shī de yì lùn zhèng yóu yú yòu qíng yùn， bù jǐn méi yòu chōng dàn shī de qì fēn hé wán zhěng xíng xiàng， fǎn 'ér shǐ shī de shū qíng qì fēn gèng wéi nóng zhòng， xíng xiàng gèng wéi fēng mǎn。 chóu zhào 'áo shuō zhè liǎng jù shī xiěde“ chén zhì bēi zhuàng”； pǔ qǐ lóng rèn wéi zhè gè lián yǔ“ jù fǎ rú jiān jīn zhù chéng， qí tiē qiē kāi hóu； yì rú róng jīn hún huà。” dōushì hěn yòu jiàn dì de。
　　 chū shī wèi jié shēn xiān sǐ， cháng shǐ yīng xióng lèi mǎn qín。
　　“ chū shī” jù zhǐ de shì zhū gé liàng wèile fá wèi， céng jīng liù chū qí shān de shì。 shǔ hàn hòu zhù jiàn xīng shí 'èr nián（ 234 nián）， tā tǒng shuài dà jūn， hòu chū xié gǔ， zhàn jù liǎo wǔ zhàng yuán， yǔ sī mǎ yì gé zhe wèi shuǐ xiāng chí liǎo yī bǎi duō tiān。 bā yuè， bìng sǐ zài jūn zhōng。“ yīng xióng”， zhè lǐ fàn zhǐ， bāo kuò shī rén zì jǐ zài nèi de zhuī huái zhū gé liàng de yòu zhì zhī shì。
　　 zhè wěi lián liǎng jù chéng jiē zhe wǔ、 liù jù， biǎo xiàn chū shī rén duì zhū gé liàng xiàn shēn jīng shén de chóng gāo jǐng yǎng hé duì tā shì yè wèi jìng de tòng xī xīn qíng。 zhè liǎng jù shī shì xù shì jiān shū qíng； zài jiā shàng qián miàn liù jù yòu lì pū diàn， shǐ dú zhě gǎn dào shōu shù dé jì yòu jīng shén， yòu yòu yú wèi。 qīng dài wáng yú yáng céng jīng shuō：“ wéi shī jié chù zǒng yào jiàn jǔ。” shěn dé qián yě rèn wéi“ dàng chū yuǎn shén” shì shī gē jié wěi de yī zhǒng hǎo fāng fǎ。 suǒ yòu zhè xiē miào chù， dōuzài běn shī de jié jù zhōng dé dào chōng fēn de tǐ xiàn。
　　 zài wǒ guó gǔ diǎn shī gē zhōng， píng diào gǔ jì de zuò pǐn fēi cháng duō， yòu de rén dào yī chù míng shèng gǔ jì， zhào lì zuò yī shǒu shī， lǐ miàn yòu méi yòu gǎn qíng ní？ duō shǎo yòu yī diǎn， dàn tán bù shàng shēn hòu。 rén men shuō dù fǔ shì shū qíng de hǎo shǒu， zài píng diào gǔ jì de shī zhōng， suī rán shuō de shì gǔ dài de shì， dàn yě shū fā liǎo tā nèi xīn de qíng gǎn。《 shǔ xiāng 》 jiù shì hěn diǎn xíng de lì zǐ。 zhè shǒu shī qián bàn shǒu xiě jǐng， hòu bàn shǒu shū qíng。 qián hòu liǎng gè bù fēn yǐ yī gè“ zì” zì， yī gè“ kōng” zì wéi niǔ dài。 shī rén kàn dào zhè yàng yī gè zhí dé jì niàn de wěi rén de cí miào jìng biàn dé rú cǐ pò luò， huāng liáng， cóng 'ér yǐn qǐ zhǒng zhǒng gǎn kǎi。 cǐ shī kàn sì shū fā diào gǔ zhī qíng， shí jì shàng yě shì zuò zhě shū fā zì jǐ nèi xīn de gǎn kǎi。
　　【 shǎng xī sān】
　　 gǔ dài shī gē gēn gǔ dài sǎnwén yī yàng， hěn jiǎng jiū qǐ chéng zhuǎn hé de zhāng fǎ。 suǒ wèi“ qǐ chéng zhuǎn shōu， yī fǎ yě”。《 shǔ xiāng 》 zhè shǒu shī de dì yī、 èr jù， jǐn kòu shī tí， xiě zhuān chéng xún fǎng chéngxiàng cí táng， zhè shì“ qǐ”； dì sān、 sì liǎng jù， zhí chéng shàng wén， xiě cí táng nèi de chūn sè， zhè shì“ chéng”； dì wǔ、 liù jù， tuī kāi yī céng， xiě duì zhū gé wǔ hóu píng jià， zhè shì“ zhuǎn”； dì qī、 bā jù， shōu shù quán shī， xiě duì zhū gé wǔ hóu de dào niàn， zhè shì“ hé”。 zài duǎn duǎn de bā jù dāng zhōng， yòu xù shì， yòu xiě jǐng， yòu yì lùn， yòu shū qíng， bǐ mò lín lí， gǎn qíng shēn zhì， tǒng tǐ hún chéng， chōng fēn tǐ xiàn liǎo dù shī“ chén yù dùn cuò” de fēng gé。
　　 zhè shǒu shī de lìng yī gè xiě zuò tè diǎn shì： chéng gōng dì xiě chū liǎo chéngxiàng cí táng de tè dìng qíng jìng， zhǔn què dì shè qǔ liǎo sēn sēn de gǔ bǎi、 yìng jiē de chūn cǎo hé gé yè de huáng lí zhè xiē zuì néng biǎo xiàn diǎn xíng huán jìng tè zhēng de jǐng wù， yòng lái hōng tuō yī zhǒng jì jìng、 sù mù de fēn wéi， jiè yǐ biǎo dá zài zhè zhǒng fēn wéi zhōng shī rén suǒ chǎn shēng de píng diào gǔ rén de tè dìng xīn jìng。 cǐ wài， shī jù hái jù yòu fēi fán de gài kuò lì， zhè tū chū dì biǎo xiàn zài dì wǔ、 liù jù duì zhū gé liàng de wéi rén hé yī shēng gōng yè de biǎo shù shàng。
　　“ lǐ dù wén zhāng wàn zhàng gāo， jiù zhōng shī lǜ dù líng háo。” dù fǔ de lǜ shī díquè qǔ dé liǎo tā rén nán yǐ qǐ jí de chéng jiù， yóu qí shì kuí zhōu yǐ hòu de shī zuò， gèng jiā chéng shú。 tā de lǜ shī duì zhàng gōng tuǒ， yòng zì jīng dāng， shēng yīn hé xié。 zhèng rú tā zì jǐ suǒ biǎo bái de nà yàng，“ wǎn jié jiàn yú shī lǜ xì”、“ yǔ bù jīng rén sǐ bù xiū”。 dù fǔ lǜ shī de zhè xiē cháng chù， dú zhě zài xì dú《 shǔ xiāng 》 zhè shǒu shī shí， shì néng gòu lǐng wù dé chū de。
　　 zhè shǒu shī shì dù fǔ zài piào bó xī nán shí， wéi zhuī huái zhū gé liàng suǒ zuò。 zhè shǒu shī zài yì shù shàng pō jù tè sè： yī shì zhuā zhù cí táng diǎn xíng huán jìng de tè zhēng， lái xuàn rǎn jì jìng、 sù mù de qì fēn， bǎ shī rén duì zhū gé liàng de huái niàn biǎo xiàn dé shí fēn zhēn qiē。 èr shì duì zhū gé liàng de zhèng zhì huó dòng zuò gài kuò de miáo shù， gòu huà chū liǎo yī gè yòu wéi de zhèng zhì jiā de xíng xiàng。 jié wěi liǎng jù， gèng cóng zhū gé liàng gōng yè wèi suì liú gěi hòu rén wú xiàn huái niàn， biǎo dá liǎo duì zhū gé liàng de zàn měi hé wǎn xī zhī qíng。 zhè liǎng jù cāng liáng bēi zhuàng， shì qiān gǔ chuán sòng de míng jù。
　　 sān guó shí shǔ hàn chéngxiàng zhū gé liàng lì fú wáng shì， zhì qīng yǔ nèi， jū gōng jìn cuì、 sǐ 'ér hòu yǐ de wěi dà xíng xiàng， chéng wéi hòu shì zhōng jūn 'ài guó díshì dà fū men chóng bài xué xí de bǎng yàng。 měi féng guó jiā dòng dàng zhī qiū huò piān 'ān zhī shí， zǒng yòu yī xiē shī rén men jiāng zhū gé liàng xíng zhū bǐ mò， tōng guò rèqiè dì hū huàn yīng líng lái jì yù zì jǐ xī wàng dāng dài yīng háo zhàn chū lái píng dìng tiān xià de lǐ xiǎng。 dù fǔ cǐ shī zuò yú shàng yuán yuán nián (760) chū dào chéng dū zhī shí。 zhè shí chí xù liǎo wǔ nián zhī jiǔ de 'ān shǐ zhī luàn shàng wèi píng dìng， guó jiā mìng yùn réng zài fēng yǔ piāo yáo zhī zhōng， zài zhè yàng de dà bèi jǐng xià dù fǔ dào chéng dū jiāo wài de wǔ hóu cí qù píng diào， xiě zuò cǐ shī， zì rán bù dān shì fā sī gǔ zhī yōu qíng， ér shì hán yòu yōu shí yōu guó de shēn xīn de。 dú zhe zhè shǒu shī， dú zhě nǎo jì fú xiàn de， jué bù zhǐ shì wǎng gǔ yīng xióng zhū gé liàng de xíng xiàng， hái yòu shū qíng zhù rén gōng shāng shí gǎn shì、 tàn xī kū qì de yíng yíng lèi guāng。 zhè shì yī shǒu gǎn qíng jí wéi nóng liè de zhèng zhì shū qíng shī， tā de dào xī yīng xióng、 gǎn shāng shí shì de bēi tòng qíng xù shèn tòu zài měi yī jù měi yī zì zhī jiān， dàn biǎo xiàn shǒu fǎ què pō yòu qí tè zhī chù。 tā jì bù zhí yán zhí shū， yě bù wǎn zhuǎn tuō yì， ér shì cǎi qǔ qián bàn miáo xiě jǐng wù， hòu bàn chún hū yòng shì yǔ yì lùn de bàn fǎ， yǐ xiě jǐng shí de xīn lǐ huó dòng xiàn suǒ kāi qǐ chū duì yú píng diào duì xiàng de jīng dāng píng lùn， cóng zhōng zì rán tòu fā chū shī rén mǎn qiāng de jī qíng。
　　 shī de qián sì jù， miáo xiě cí táng zhī jǐng， zài miáo xiě zhōng yǐn rán liú lù chū tóng yàng shì zhōng jūn 'ài guó zhě de dù fǔ duì yú zhū gé liàng de pò qiē yǎng mù zhī qíng。 shǒu lián 'èr jù， zì wéi wèn dá， jì cí táng zhī suǒ zài， dàn mùdì bù shì wèile jiāo dài dì lǐ wèi zhì， ér shì wèile jì yù gǎn qíng， gù yòng“ hé chù xún” yǐ xiǎn fǎng miào diào gǔ xīn sī de jíqiè。 cì lián 'èr jù， xiě cí miào huāng liáng zhī jǐng，“ z씓 kōng” liǎng gè xū zì shì cǐ lián zhī yǎn， qí zuò yòng yòu 'èr： yī shì gǎn tàn bì cǎo jiāo yīng wú rén shǎng wán， xiǎn chū yīng xióng cháng shì， yí jì huāng luò； èr shì wǎn xī lián yǔ yīng líng zuò bàn de cǎo mù qín niǎo bù jiě rén shì dài xiè， bù huì píng diào nà wèi wěi dà de gǔ rén。“ zì chūn s蔓 kōng hǎo yīn” de tàn xī， liú lù chū duì zhū gé liàng de shēn chén bēi tòng。 yǐ cǐ jǐng zhōng hán qíng de miáo xiě， guò dù dào hòu bàn piān zuò zhě zì jǐ zhàn chū lái duì zhū gé liàng jìn xíng píng lùn yǔ 'āi dào， biàn xiǎn dé qián hòu jǐn mì hū yìng， gǎn qíng shí fēn zhēn zhì qiáng liè。 sòng dài yǐ hòu， yòu bù shǎo shī huà jiā bù zhù zhāng shī zhōng fā yì lùn， rèn wéi shī yǐ bù fàn běn wèi wéi gāo， yì lùn biàn luò yán quán， bù shì shī de běn sè。 míng qīng yòu xiē lùn zhě， shèn qiě yǐ wéi lǎo dù de bāo kuò《 shǔ xiāng 》 zài nèi de xǔ duō míng piān shì“ chún hū yì lùn” zhī zuò。 zhè xiē píng lùn bìng bù qiàdàng。 shī jì rán yào biǎo dá zuò zhě xǐ nù 'āi lè zhī qíng， jiù miǎn bù liǎo yòu shí yào yì lùn， wèn tí bù zài yú néng bù néng yì lùn， ér zài yú yì lùn dé hǎo bù hǎo， yòu méi yòu fēn cùn， shì fǒu yòu zhù yú shēn huà zuò zhě de gǎn qíng hé piān zhōng de yì jìng。
　　 cǐ shī hòu bàn de sì jù yì lùn， jiù shì kě wéi hòu shì shī rén xiào fǎ de chéng gōng fàn lì。 shǒu xiān， zhè duàn yì lùn cóng shēng dòng de xiě jǐng zhōng zì rán dì yǐn fā chū lái， sī háo yě bù shēng yìng kū zào， ér shì bǎo hán qíng yùn。 jì qièhé yín yǒng duì xiàng de xíng xiàng nèi hán， yòu dài zhe shū qíng zhù rén gōng zì jǐ de qiáng liè gǎn qíng， tā jīng bì 'ér níng liàn， jiāng quán piān de zhù tí sī xiǎng shēng huá liǎo。 qí cì， yì lùn zhōng yòng de jiù shì zhū gé liàng běn rén de gù shì， tā men jù yòu jí gāo de gài kuò xìng， běn shēn biàn hán yòu xíng xiàng sī wéi， néng gòu huàn qǐ dú zhě duì yú zhǔ gé liàng yī shēng de lián xiǎng。“ sān gù” jù lìng rén xiǎng qǐ sān gù máo lú hé lóng zhōng jué cè，“ liǎng cháo” jù yǔ“ chū shī” jù gèng lìng rén huái niàn zhū gé liàng fǔ zuǒ xiān zhù liú bèi、 hòu zhù liú chán liǎng cháo， qǔ liǎng chuān、 jiàn shǔ hàn， bái dì tuō gū、 liù chū qí shān hé bìng sǐ wǔ zhàng yuán děng děng gǎn rén shì jì。 zhè yǔ yī bān chōu xiàng yì lùn jué rán bù tóng， shì jì néng jì tuō zuò zhě gǎn qíng、 yòu néng qǐ fā dú zhě jī qíng de shī huà de yì lùn。 cóng quán shī shū qíng céng cì lái jiǎng。“ tiān xià jì” tuī chóng qí kuāng shí xióng lüè，“ lǎo chén xīn” zàn yáng qí bào guó zhōng chén。 lǎo dù běn rén de yōu guó zhī xīn yě yǐn yǐn rán jì tuō qí zhōng。 yòu zhè liǎng jù de chén zhì bēi zhuàng， mò lián zài zuò tòng xīn suān bí de 'āi kū zhī yǔ， cái xiǎn dé quán piān jīng shén zhèn qǐ， yòu zhèn hàn rén xīn de jù dà lì liàng。 mò lián 'èr jù， dào chū qiān gǔ shī yì yīng xióng de tóng gǎn。 táng dài yǒng zhēn gé xīn de shǒu lǐng wáng shū wén、 sòng dài mín zú yīng xióng zōng zé děng rén zài shì yè shī bài shí dū fèn rán sòng cǐ 'èr yǔ， kě jiàn zhè shǒu shī sī xiǎng nèi róng yǔ yì shù jì qiǎo suǒ zhù chéng de bēi jù měi shì rú hé lì jiǔ bù shuāi liǎo。
　　【 shǎng xī sì】
　　 lǜ shī yóu“ qǐ”、“ hàn”、“ jǐng”、“ jié” sì lián zǔ chéng。 zhè shǒu shī de“ qǐ lián” liǎng jù yī wèn yī dá， mào sì píng cháng， shí zé bù rán。 zhè lǐ， shī rén yǐ jìn hū kǒu yǔ huà de shī jù diǎn chū liǎo wǔ hóu cí táng de dì lǐ wèi zhì hé gǔ bǎi sēn sēn de zì rán huán jìng， qí jiān yī gè“ xún” zì miào bǐ tiān chéng， shǐ dé yī wèn yī dá liǎng xiāng lián shǔ， qiàrúqífèn dì dào chū liǎo shī rén jí yù zhān yǎng wǔ hóu cí táng de qíng bù kě nài de xīn xù， zhè yī fāng miàn 'àn shì chū dù fǔ yǔ zhū gé liàng suī bù tóng shì què sī xiǎng xiāng tōng， lìng yī fāng miàn yě tì hòu miàn de zàn sòng、 tòng xī zhī cí yù wéi fú bǐ， shǐ dé quán shī hé xié tǒng yī， shǒu wěi xiāng xián。 lǐ zhòng huá《 zhēn yī zhāi shī huà》 shuō：“ zuò shī shàn yòng fù bǐ， wéi dù lǎo wéi rán。 qí jiān wēi wǎn dùn cuò， zǒng fēi píng zhí。” dù fǔ de zhè shǒu《 shǔ xiāng 》 de kāi tóu， kě yǐ shuō shì bǐ jiào diǎn xíng dì tǐ xiàn liǎo shī rén shàn yòng fù bǐ 'ér yòu qièjì píng zhí de tè diǎn。
　　 rú guǒ shuō，“ qǐ lián” liǎng jù hái shì cóng zǒng lǐng tōng piān de jiǎo dù yóu quán mào zhuóbǐ zuò gài kuò xù xiě de huà， nà me，“ hàn lián” liǎng jù zé jìn 'ér bǎ“ jìng tóu” zhuànxiàng wǔ hóu cí miào zhōu wéi jǐng wù de xì bù。“ yìng jiē bì cǎo”、“ gé yè huáng péng” fǎng fó shì liǎng gè tè xiě jìng tóu， yī zài xuàn rǎn“ chūn sè” zhī yí mù， yī zài qiáng diào“ hǎo yīn” zhī yuè 'ěr。 rán 'ér， shī rén yòng liǎo yī gè“ zì” zì， yī gè“ kōng” zì， hán xù dì biǎo dá liǎo tā duì zhè xiē jǐng wù de yǔ zhòng bù tóng de tè shū gǎn shòu héng héng 'àng rán chūn yì gù rán shì měi hǎo yòu rén de， kě shì， chéngxiàng cí miào què shì rú cǐ jì liáo lěng qīng， qiǎo rán 'ér wú rén jì， zhǐ yòu shī rén xíng zhǐ yǐng dān 'ér lái， gū jì shāng huái 'ér fǎn。 nán dào shuō， wǔ hóu yǐ jīng bèi shì rén yí wàng liǎo má？ bù nán kàn chū， zài“ hàn lián” liǎng jù lǐ， shī rén jù jù xiě jǐng， què zì zì hán qíng， shī xíng zhōng yù jìng yú dòng， jì qíng yú jǐng， wǎn zhuǎn dì liú lù chū yīn guó jiā fēn liè 'ér bēi chuàng shāng huái yǐ jí jí pàn zǎo rì píng pàn shí xiàn tǒng yī de qíng xù。 zhēn kě wèi“ qíng róng hū nèi 'ér shēn qiě cháng， jǐng yào yú wài 'ér yuǎn qiě dà”（ xiè zhēn《 sì míng shī huà》）。
　　“ jǐng lián” liǎng jù， shī rén bǐ fēng yī zhuǎn， xiōng yì zhí xiè， yǐ gāo dù níng liàn、 jǐng cè de yǔ yán gài kuò liǎo zhū gé liàng yī shēng de shēng huó jì yù、 zhèng zhì lǐ xiǎng hé fǔ guó gōng yè。 zhū gé liàng yǐn jū lóng zhōng（ jīn hú běi xiāng fán chéng xī） shí， liú bèi sān gù máo lú， yú gōng yuán 207 nián， tóng tā shāng tǎo tiān xià dà jì。 chū shān hòu， zhū gé liàng xiān shì fǔ zuǒ liú bèi kāi chuàng jī yè； liú bèi sǐ hòu， tā yòu kuāng jì wēinàn， fú zuǒ hòu zhù liú chán。 zhè jiù shì suǒ wèi“ liǎng cháo kāi jì”。 zhū gé liàng kě yǐ shuō shì dān jīng jié lǜ， zhōng zhēn bù yú， jìn liǎo“ lǎo chén” zhī xīn。 dāng rán， yì shù de gài kuò shì bù néng tóng kē xué de、 lì shǐ de píng jià xiāng tí bìng lùn de。 dàn shì， tòu guò shī rén de bǎo hán shēn qíng de shī jù， dú zhě bù jǐn kě yǐ liǎo jiě zhū gé liàng zhè wèi“ xiào zhōng zhēn zhī jié， jì zhī yǐ sǐ” de chéng xiāng de yī shēng de shì yè， yǐ jí tā duì hòu rén de gǎn zhào lì liàng， ér qiě néng gòu gǎn zhī shī rén duì tā de qīn xiàn yǎng mù zhī qíng。 zhè yī lián yǔ qián yī lián yī yàng， zhǔduì gōng zhì， chén yù dùn cuò。 qiǎn cí suī bù zǎo lì， què xíng wén zhuàng kuò， xiāo sǎ piāo yì， kě yǔ shī rén lìng yī shǒu xiě zhū gé liàng de shī《 bā zhèn tú》 zhōng de“ gōng gài sān fēn guó， míng chéng bā zhèn tú” èr jù lián bì shēng huī。
　　 jiǎ ruò shī yì jǐn cǐ 'ér yǐ， huò xǔ hái nán yǐ shōu dào jī dòng rén xīn de yì shù xiào guǒ hé qǔ dé jīng jiǔ bù shuāi de yì shù mèi lì。 qián rén shuō，“ shī guì yòu yǎn”。“ jié lián” liǎng jù shì quán shī de diǎn jīng zhī bǐ， kě wèi《 shǔ xiāng 》 de“ shī yǎn”。“ chū shī wèi jié shēn xiān sǐ， cháng shǐ yīng xióng lèi mǎn jīn”， zhè yǐ jīng chāo chū yī bān de píng diào hé bài yè zhī cí。 jù《 sān guó zhì · zhū gé liàng chuán》 zài： zhū gé liàng yú jiàn xīng shí 'èr nián（ 234 nián） chūn， chū bīng fá wèi， zài wèi shuǐ nán wǔ zhàng yuán（ jīn shǎn xī méi xiàn xī nán） yǔ wèi jūn xiāng chí bǎi yú rì hòu， yú dāng nián bā yuè zài jūn zhōng bào hàn bìng shì。 wǔ hóu zhuàng zhì wèi chóu 'ér shēn xiān wáng， shī rén bǎo jīng sāngluàn 'ér lǚ shī yì， jīng lì suī gè yòu bù tóng， kě shì jiù wèi néng shí xiàn zì jǐ de bào fù zhè yī diǎn lái shuō， tā men gè rén de mìng yùn shì pō yòu xiāng sì zhī chù de。 zhèng yīn wéi rú cǐ。 shī rén luò bǐ chén zhì， lì tòu zhǐ bèi， xiěde cāng liáng bēi zhuàng， cuī rén xià lèi。 kě jiàn， qiān bǎi nián lái， rén men xí guàn yú yòng zhè jǐng jù yī bān de shī xíng duì jī zhì 'ér mò de rén rén zhì shì jì yú tòng xī yǔ tóng qíng shì bù wú dào lǐ de。《 shǔ xiāng 》 shì dù fǔ de míng piān zhī yī， duì yú zhuàng zhì wèi chóu zhě， tā jì shì sòng cí， yòu shì wǎn gē。 táng dài shī rén liú yǔ xī shuō：“ piàn yán kě yǐ míng bǎi yì， zuò chí kě yǐ yì wàn lǐ， gōng yú shī zhě néng zhī。”《 shǔ xiāng 》 yī shī náng kuò lì shǐ， róng huì gǔ jīn， yǔ yán níng liàn 'ér nèi hán fēng fù。 rú guǒ bǎ liú yǔ xī de huà yòng lái píng《 shǔ xiāng 》， dù fǔ shì dāng zhī wú kuì de。
　　【 shǎng xī wǔ】
　　 dù shī《 shǔ xiāng 》 shǎng shí
　　 chéngxiàng cí táng hé chù xún ? jǐn guān chéng wài bǎi sēn sēn。
　　 yìng jiē bì cǎo zì chūn sè， gé yè huáng lí kōng hǎo yīn。
　　 sān gù pín fán tiān xià jì， liǎng cháo kāi jì lǎo chén xīn。
　　 chū shī wèi jié shēn xiān sǐ， cháng shǐ yīng xióng lèi mǎn jīn。
　　 wěi dà shī rén dù fǔ， shì yī wèi bì shēng chí yòu chóng gāo zhì xiàng ( suǒ wèi“ xǔ shēn yī hé yú， zì bǐ jì yǔ qì” )， ér yòu shǐ zhōng wèi huò zhǎn bù ( suǒ wèi“ jū rán chéng huò luò， bái shǒu gān qì kuò” ) de bēi jù rén wù， zài shī rén wǔ shí jiǔ zài shēng huó lǚ chéng dāng zhōng， shí shí bù wàng de yī jiàn shì jiù shì rú hé“ zhì jūn yáo shùn shàng， zài shǐ fēng sú chún”， yì jí rú hé kuāng fǔ jūn zhù jìng shì 'ān mín de wèn tí。 yīn zhī， zài lì shǐ shàng“ jū gōng jìn cuì， sǐ 'ér hòu yǐ” de shǔ hàn xián chén zhū gé liàng， biàn chéng wéi shī rén zhōng shēng suǒ zuì fú yīng suǒ zuì tuī chóng de jiē mó。 zài shī rén xǔ duō huái gǔ shī gē dāng zhōng， zhí jiē jiànjiē dì， zhuān tí yǔ bàng jí dì chēng sòng zhū gé liàng de piān zhāng， bù xià shí jǐ shǒu。 tè bié shì dāng tā liú làng sì chuān qī jiān， yóu yú cháng hé shǔ hàn de lì shǐ jiāng shān jiē chù， gèng gěi shī rén tí gōng liǎo píng diào qián xián de biàn lì yǔ tiáo jiàn。 yú shì tā lǚ cì xún fǎng zhū gé wǔ hóu gè chù cí táng， zhuóyì fǔ mó kǒng míng miào qián gǔ lǎo bǎi shù。 bìng qiě měi zhì yī chù， bì dìng 'ò shī tí bì、 kāng kǎi chén cí。 cháng cháng mì yì dī huí， cháng gē dāng kū。 fā chū“ fù hàn liú cháng cè， zhōng yuán zhàng lǎo chén” (《 yè xiān zhù miào》 )“ sān fēn gē jù yū chóu cè， wàn gǔ yún xiāo yī yǔ máo” (《 yǒng huái gǔ jì wǔ shǒu》 ) de gǎn kuì， yī pài qīn chí zhī yì， yì yú yán biǎo。 zài cǐ lèi píng diào zhū gé shī zuò dāng zhōng， zuì diǎn xíng zuì jí zhōng zuì jù gài kuò xìng de piān zhāng， yào suàn nà shǒu zǎo qī xiě zuò de kuài jiǔ rén kǒu de《 shǔ xiāng 》 yī lǜ liǎo。
　　《 shǔ xiāng 》 yī shī， yǐ zhào chóu zhù， duàn wéi táng sù zōng shàng yuán yuán nián ( gōng yuán qī liù nián ) chūn tiān， dù fǔ“ chū zhì chéng dū shí zuò”。 dāng shí táng wáng cháo zhèng chù 'ān shǐ luàn zhōng， zhōng yuán dǐng fèi， wàn xìng liú lí。 shī rén cóng huá zhōu qì guān xī zǒu， niǎn zhuǎn dǐ dá xī nán， zài chéng dū chéng jiāo， zì zhù cǎo táng yī suǒ， zàn shí dé yǐ luò jiǎo。 dàn shì jǐn chéng suī hǎo， bì jìng bù shì gù xiāng。 suǒ wèi“ wǒ xíng shān chuān yì， hū zài tiān yī fāng”“ xìn měi wú yǔ shì， cè shēn wàng chuān liáng” (《 chéng dū xíng》 )， yī zhǒng qù guó dēng lóu gǎn shāng lí luàn de qíng sī， shì jí qí míng xiǎn de。 jiù zài cǎo cǎo 'ān dùn de yú xiá， shī rén huái zhe mǎn fù shēn qíng， zhǐ shēn qián wǎng fù jìn de yī zuò zhū gé wǔ hóu cí táng， qù zuò zhān yǐ píng diào。 suí jí xiě xià cǐ shǒu zhù míng shī zhāng。
　　 quán shī bā jù， qián sì xiě jǐng， hòu sì lùn shì。《 shǔ xiāng 》 zhè yī biāo tí， jiù zài xiǎn shì zuò zhě shì yǐ shí fēn zūn jìng de xīn qíng， bǎ zhū gé liàng shēng píng dì wèi yǔ shì yè guī mó， zuò liǎo gài kuò de jiē shì。
　　 kāi tóu 'èr jù， shī rén yùn yòng dài yòu yǒng tàn qíng diào de zì wèn zì dá jù shì， bǎ yī zhǒng zhuī sī miǎn xiǎng qíng yì， zuò liǎo jí wéi shēn wēi de biǎo dá。“ chéngxiàng” zhè yī chēng hū， zé jiào《 shǔ xiāng 》 dì jìn yī bù， zì rán réng shì biǎo shì zūn yǎng zhī yì ( chóu zhào 'áo shuō：“ zhí shū chéngxiàng， zūn zhèng tǒng míng chén yě。” zhè dǎo wèi bì。 zuò wéi táng dì guó shèng、 zhōng shí qī rén wù de dù fǔ， néng fǒu xiàng nán sòng piān 'ān nián dài zhū xī zài《 tōng jiàn gāng mù》 zhōng dà shū“ chéngxiàng liàng chū shī” nà yàng cóng fēng jiàn zhèng tǒng guān niàn chū fā chēng hū zhū gé liàng， shì dà kě zhì yí de。 )“ hé chù xún” sān zì shè wèn， zì rán shì yǐ xù shù zhuī xún gǔ rén zōng jì zhī yì lái biǎo zì jǐ dēng lín píng diào zhī qíng。 zhè gè shǒu lián yī jù， jiù yǐ diàn xià quán shī“ shěn zhì bēi zhuàng” de fēng gé jī chǔ， bìng qiě yáng yì zhe yī zhǒng yùn jiè 'āi liáng qì fēn。
　　 dì 'èr jù， shì wéi shǒu jù zuò dá。 gěi shǒu jù zhǎo chū zhuóluò， míng què liǎo cí táng dì diǎn， yě gòu lè liǎo zì yuǎn tiào wàng de cí táng fēng mào。“ bǎi sēn sēn”， zhù yào shì zhǐ chuán xì kǒng míng shǒu zhí de“ xīn zhī sǒng yún” de gǔ bǎi lái xiě cí táng lì shǐ de yōu jiǔ。
　　 sān、 sì jù yī lián， shì jiè duì cí táng tíng yǔ jǐng sè de miáo xiě， jìn yī bù shū fā píng diào qíng huái。 shì yīn jǐng shū qíng de qiān gǔ míng jù。 shī rén kàn dào nà zhào yìng jiē chú de bì cǎo， réng zì chéng xiàn yí xìng de chūn sè， tīng dào nà shēn cáng mì yè de huáng lí， tú rán zhuàn nòng zhe yuè 'ěr de jiā yīn。 yuàn luò sì cǐ huāng liáng， mén tíng rú bǐ tián jì。 yī zhǒng“ gǎn wù huái rén zhī yì， jí zài yán wài。” bì cǎo yíng jiē， huáng yīng gé yè， běn lái shì jí kě shǎng xīn yú mùdì jǐng xiàng， rán 'ér yī yòng“ z씓 kōng” liǎng zì zhōu xuán， shū qíng zhuàng tài， biàn fān rán gǎi yì。 zhè lǐ zhèng shì dù fǔ“ yī zì wéi gōng” jí“ biàn huà kāi hé” zhī zhì zhī chù。 bǐ qǐ shī rén lìng piān《 chūn wàng》 zhōng míng jù“ gǎn shí huā jiàn lèi， hèn bié niǎo jīng xīn” lái， yóu wéi nài rén yín wèi。 dāng rán， jué dìng shī rén suǒ yǐ rú cǐ shǐ yòng“ z씓 kōng” èr zì de gēn běn yuán yīn， hái zài yú shī rén dāng shí de sī xiǎng。
　　 cóng zhè liǎng míng shī lǐ， wǒ men fǎng fó kàn jiàn yī wèi dāng rì shī lù shī rén duì yú yì dài wú shí zǎixiàng de yī zhǒng shēn chén de jīng shén mò qì。 zhè liǎng jù shī， zài gǔ rén píng diào shī zhōng， jù yòu guǎng fàn de yī bān yì yì。 rén rén dú guò， dōubù miǎn gòu qǐ yī zhǒng xiá sī， shòu dào tā de qiáng liè gǎn rǎn。 suǒ wèi“ dù shī hán bǐ chóu lái dú， sì qiàn má gū yǎng chù sāo” ( dù mù )， zhèng shì zhǐ de cǐ děng shī jù suǒ jù de kòu rén xīn xián de dú tè yì shù mèi lì。
　　 shī tí shì《 shǔ xiāng 》， bù yí duō zuò jǐng wù miáo huì， suǒ yǐ xià miàn sì jù， biàn zhuǎn rù yì lùn shì fēi。 duì zhū gé píng shēng， zuò liǎo jí zhōng de guī nà， běn zhì de zǒng jié。
　　 wǔ、 liù liǎng jù， shì zhū gé liàng yī shēng xíng cáng chū chù de gāo dù gài kuò， yě zhèng shì shēn shù shī rén suǒ yǐ rú bǐ pái huái zhān liàn de qíng gǎn de shí jì jī chǔ。 zhū gé liàng de suǒ yǐ zhí dé tuī chóng， yuán zài yú tā de“ kuāng shí xióng lüè” yǔ“ bào guó kǔ zhōng”。 zài yú tā jiē shòu liǎo liú bèi dāng nián sān gù cǎo lú de yīn qín， tì liú bèi miáo xià tiān xià dà jì de lán běn； zài yú tā xié zhù xiān zhù lì yè kāi jī， fǔ zuǒ hòu zhù shǒu chéng jì měi。
　　 kě shì jìn guǎn cái dé rú cǐ gāo shàng de zhū gé wǔ hóu， zài xiàn shí shēng huó luó ji dāng zhōng， què jìng yù dào jí wéi chuàng tòng de jié lùn。“ chū shī wèi jié shēn xiān sǐ， cháng shǐ yīng xióng lèi mǎn jīn。” zhè zuì hòu liǎng jù， biàn chéng wéi qiān gǔ chuán sòng de míng shī， hé sòng dài mín zú yīng xióng wén tiān xiáng de“ rén shēng zì gǔ shuí wú sǐ， liú qǔ dān xīn zhào hàn qīng。” tóng shì yǒng yuǎn diǎn rán rén men 'ài guó zhù yì xīn xiōng de zhì qíng yán yǔ。
　　 yóu yú zhū gé yī shēng shǐ zhōng bào zhe“ xīng fù hàn shì， hái yú jiù dū” de hóng wěi zhì wàng， suǒ yǐ tā céng jīng liù chū qí shān， yǐ tú tǒng yī tiān xià。 rán 'ér， shì qíng bù xìng de shì， dāng tā zài hòu hàn jiàn xīng shí 'èr nián（ gōng yuán 'èr sān sì nián）， zuì hòu yī cì chū shī， zhàn jù wǔ gōng xiàn de wǔ zhàng yuán， hé sī mǎ yì xiāng jù yú wèi shuǐ shí， jìng rán bìng shì jūn zhōng。“ zhé rén yún wáng”，“ jiāng shì jù yǔn”， chéng wéi yí hèn qiān gǔ lìng rén“ tòng xīn suān bí” de mò dà hàn shì！“ wèi jié”， shì zhǐ kě wàng zòu kǎi 'ér shàng wèi zòu kǎi，“ shēn xiān sǐ”， shì shuō jìng bǎ“ xīng hàn tǎo zéi” de jiān nán shì yè， diū zài shēn hòu。
　　“ cháng shǐ yīng xióng lèi mǎn jīn” yī jù， zì rán bù jǐn zhǐ de píng diào zhě de shī rén zì jǐ， tā yě gài kuò zhe qiān gǔ yǐ lái jù yòu tóng děng 'ài guó shēn qíng de wú shù zhì shì。 zhè liǎng jù shī， duì yú hòu dài dú zhě， jù yòu jù dà de gǎn rǎn lì hé qiáng liè de yí qíng zuò yòng。 táng dài zhèng zhì jiā wáng shū wén， zài zì jǐ gé xīn qǐ tú zāo dào cuò bài shí， jiù céng fǎn fù yín sòng cǐ shī， wéi zhī liú tì bù yǐ； nán sòng 'ài guó jiànglǐng zōng zé lín zhōng shí， jiù shì“ sòng cǐ 'èr yǔ”“ sān hū dù hé” ér zú de。 zhè lǐ de“ yīng xióng lèi”， shì 'ài guó háo jié zhī lèi， yīn zhī bìng bù hán yòu rèn hé tuí sàng qì xī； xiāng fǎn dì， tā hái yùn cáng zhe yī zhǒng lìng rén fèn fěi qǐ fā de jī jí lì liàng。
　　 qīng rén shào zǐ xiāng píng lùn cǐ shī hòu sì jù shí， céng shuō：“ zì shǐ zhì zhōng， yī shēng gōng yè xīn shì， zhǐ yòng sì yǔ kuò jìn， shì rú chuán zhī bǐ。” zhè zì rán shì chēng zàn dù fǔ de bǐ lì lún qūn， shàn cháng gài kuò。
　　 zǒng de lái kàn，《 shǔ xiāng 》 yī lǜ， biāo zhì zhe táng shí huái gǔ zuò pǐn de diǎn zé， shì píng diào wǔ hóu shī gē de jí zhì。 míng dài zuò jiā yáng shèn， yě céng yú chéng dū wǔ hóu cí bì fā xiàn guò hǎo de pǐn tí， bìng qiě shēn biǎo jiā xǔ。 jīn tiān kàn lái， gāi piān shī zuò， suī yě shèn hǎo； dàn hé《 shǔ xiāng 》 bǐ jiào qǐ lái， zé jiù xiǎn dé yòu xiē kè lù fú bó， bù jí《 shǔ xiāng 》 hán xù shēn hòu liǎo。