yú xǐ （ gōng yuán 281--356 nián）， zì zhòng， kuàijī yú yáo（ jīn zhè jiāng yú yáo） rén， dōng jìn tiān wén xué jiā， xuān yè shuō de jì chéng hé fā zhǎn zhě。
yú xǐ yú xī jìn tài kāng 'èr nián（ gōng yuán 281 nián） chū shēng yú gāng gāng wáng guó de sūn wú guān huàn shì jiā。 fù qīn yú chá， shì sūn wú de zhēng lǔ jiāng jūn。 zú zēngzǔ yú fān， shì wú guó de míng shì， xùn zhù《 yì》、《 lǎo zǐ》、《 lùn yǔ》、《 guó yǔ》。 zú zǔ yú sǒng， zài wú guó céng rèn yuè qí xiào wèi、 hé jiān tài shǒu， rù jìn yǐ hòu， wéi héjiānxiàng， zhù yòu《 qióng dà lùn》。 bāo dì yú yù， zài dōng jìn chéng dì（ gōng yuán 326--342 nián zài wèi）、 kāng dì（ gōng yuán 343--344 nián zài wèi）、 mù dì（ gōng yuán 345--361 nián zài wèi） shí céng rèn zhù zuò láng、 sàn qí cháng dài děng guān， jìn jué píng kāng xiàn hóu， hǎo jīng shǐ， zhù yòu《 jìn shū》、《 kuàijī diǎn lù》 děng。
yú xǐ bó xué hàogǔ， shàonián lǎo chéng， nián qīng shí jiù yòu hěn gāo de shēng wàng， shòu dào rén men de zàn yáng。 xī jìn dì（ gōng yuán 307 ─ 313 nián zài wèi） zhào tā chū rèn guān zhí， tā jiān cí。 dōng jìn yuán dì（ gōng yuán 317--323 nián zài wèi） shí， zhū gé huī rèn kuàijī tài shǒu， qiǎngpò yú xǐ chōng rèn tā shǒu xià de gōng cáo， duì tā cì jī hěn dà， xià jué xīn yǐ hòu zhōng shēng bù shì。 dōng jìn míng dì（ gōng yuán 323--326 nián zài wèi） hé chéng dì dū duō cì zhào tā zuò guān， dōubèi yī yī jù jué。 chéng dì shí， nèi shǐ hé chōng céng chēng zàn yú xǐ “ bówénqiángzhì， zuàn jiān yán wēi， yòu fú jí zhī qín ”， chéng dì zé xià zhào jiā jiǎng tā“ shǒu dào qīng zhēn， bù yíng shì wù， dān xué gāo shàng， cāo nǐ gǔ rén”。 kě jiàn yú xǐ ān pín lè dào， yī shēng wéi zuò xué wèn 'ér yǐ。
yú xǐ bù yuàn zuò guān， biàn zài jiā zhōng zuò xué wèn， tā“ shì《 máo shī lüè》， zhù《 xiào jīng》， wéi《 zhì lín》 sān shí piān”， zhù yào hái shì piān zhòng yú duì jīng diǎn zhù zuò de chǎn shì hé xùn zhù， dàn tā cóng gǔ dài shǐ zhì shū zhōng， fā xiàn hàn dài zuì chū yán yòng gǔ lì， yǐ dōng zhì qǐ yú qiān niú chū dù， tài chū lì zhì dìng shí gēn jù shí cè， yǐ qiān niú xī dǒu sù zhōng yāng fù jìn de jiàn xīng wéi dōng zhì diǎn， liú kuǎn duì dōng zhì diǎn xī yù de xiàn xiàng shèn wéi yí， zuì hòu yóu yù qí cí， rèn wéi“ dōng zhì jìn tuì niú qián sì dù wǔ fēn”， jiǎ kuí cái míng bái tā shuō dōng zhì zài dǒu。 bù guò， zhōng guó gǔ dài tiān wén xué jiā men duì yú dōng zhì diǎn yí dòng de jì lù dū cún 'ér bù lùn， méi yòu bǎ“ zhōu tiān”（ héng xīng nián） hé“ zhōu suì”（ huí guī nián） qū fēn kāi lái。
shì shí shàng， yóu yú yuè qiú、 tài yáng hé xíng xīng de yǐn lì yǐng xiǎng， shǐ chì dào bù fēn bǐ jiào tū chū de tuǒ xíng dì qiú de zì zhuǎn zhóu rào huáng zuò huǎn màn de yí dòng， xiāng yìng de chūn fēn diǎn zhì huáng dào yǐ měi nián 50.24 fēn sù dù xī tuì， chàbù duō 71 nián xī yí 1 dù， dà yuē 26000 nián yí dòng yī zhōu。
yú xǐ dāng shí suī rán bù zhī dào yě bù kě néng zhī dào shàng shù dào lǐ， dàn shì tā cóng gǔ dài dōng zhì diǎn wèi zhì de shí cè shù jù fā shēng xī tuì xiàn xiàng de fēn xī zhōng， dé chū liǎo tài yáng yī zhōu tiān bìng fēi dōng zhì yī zhōu suì de jié lùn， jí tiān zì wéi tiān， suì zì wéi suì。 dōng zhì yī zhōu suì yào bǐ tài yáng yī zhōu tiān chā yī xiǎo duàn， yú xǐ jiāng zhī mìng míng wéi“ suì chā”， zhè jiù fā xiàn liǎo huí guī nián tóng héng xīng nián de qū bié。
gèng jìn yī bù， yú xǐ gēn jù《 yáo diǎn》 jìzǎi“ dōng zhì rì duǎn xīng mǎo”， ér dāng shí shí cè dōng zhì diǎn zài“ dōng bì zhōng”， jí bì sù jiǔ dù。 cóng mǎo sù jīng wèi sù shí sì dù、 lóu sù shí 'èr dù、 kuí sù shí liù dù， zhì bì sù jiǔ dù， hé jì tuì xíng wǔ shí duō dù， yú xǐ gū jì táng yáo shí dài xiāng jù“ èr qiān qī bǎi yú nián”， yóu cǐ kě qiú dé suì chā zhí wéi yuē“ wǔ shí nián tuì yī dù”。
suì chā de fā xiàn， shì zhōng guó tiān wén xué shǐ shàng de yī jiàn dà shì。 yú xǐ fā xiàn suì chā， suī rán bǐ gǔ xī là de yǐ bā gǔ wǎn， dàn què bǐ yǐ bā gǔ měi bǎi nián chā yī dù de shù zhí jīng què。 ér qiě zì nán běi cháo zǔ chōng zhī jiāng suì chā yǐn jìn《 dà míng lì》 hòu， suí liú dào《 huáng lì》、 sòng yáng zhōng fǔ《 tǒng tiān lì》 hé yuán guō shǒu jìng《 shòu shí lì》 de suì chā zhí rì qū jīng què。 ér dāng shí de 'ōu zhōu， zhì lì jiā men hái zài mò shǒu chéng guī dì yán yòng bǎi nián chā yī dù de chā shù jù。 liǎng xiāng bǐ jiào， xiāng xíng jiàn chù。
yú xǐ duì yǔ zhòu lǐ lùn yě pō yòu yán jiū。 tā duì hàn dài yǐ lái de gài tiān shuō、 zhāng héng de hún tiān shuō、 xī méng de xuān yè shuō sān jiā jìn xíng fēn xī bǐ jiào， rèn wéi gài tiān shuō“ tiān xiàng gài lì， dì fǎ fù pán” ( dà yì： tiān xiàng gè dǒu lì， dì xiàng fǎn gài de pán zǐ ) tài cū shū； hún tiān shuō“ hún tiān rú jī zǐ， tiān tǐ yuán rú dàn wán， dì rú jī zhōng huáng， gū jū yú nèi， tiān dà 'ér dì xiǎo， tiān biǎo lǐ yòu shuǐ， tiān zhī bāo dì， yóu ké zhī guǒ huáng， tiān dì gè chéng qì 'ér lì， zài shuǐ 'ér fú。” ( dà yì： zhěng gè yǔ zhòu jiù xiàng gè jī dàn， dà dì jiù xiàng shì dàn zhōng de huáng。 tiān dà dì xiǎo， tiān de biǎo miàn hé nèi bù dōuyòu shuǐ， tiān hé dì de guān xì jiù xiàng dàn ké hé dàn huáng yī yàng。 tiān hé dì dōushì yóu qì zǔ chéng de， qiě dōushì piāo fú zài shuǐ shàng。 ) suī bǐ gài tiān shuō xiān jìn， dàn réng fēi zhì shàn； yú shì zài chéng dì xián kāng zhōng（ yuē gōng yuán 340 nián） nǎi zhù《 ān tiān lùn》。
yú xǐ shuō：“ tiān gāo qióng yú wú qióng， dì shēn cè yú bù cè。 tiān què hū zài shàng， yòu cháng 'ān zhī xíng； dì bó yān zài xià， yòu jū jìng zhī tǐ。 dāng xiāng fù mào， fāng zé jù fāng， yuán zé jù yuán； wú fāng yuán bù tóng zhī yì yě。 qí guāng yào bù liè， gè zì yùn xíng， yóu jiāng hǎi zhī yòu cháo xī， wàn pǐn zhī yòu xíng cáng yě。” ( dà yì： yǔ zhòu shì wú biān wú jì de， què yě xiāng duì 'ān dìng； tiān hé dì wú fāng yuán mù tóng zhī lǐ； suǒ yòu tiān tǐ dōuyòu zì jǐ de yùn dòng zhōu qī， yǐ zì jǐ de guǐ dào yùn xíng， bìng bù shì fùzhuó zài yī gè gù dìng de qiú ké shàng。 )《 jìn shū · tiān wén zhì》 chēng：“ yú xǐ yīn ‘ xuān yè ’ zhī shuō zuò《 ān tiān lùn》。” díquè， yú xǐ de《 ān tiān lùn》 jì fǒu dìng liǎo tiān yuán dì fāng de gài tiān shuō， yòu pī pàn liǎo tiān qiú jù yòu gù tǐ ké céng de hún tiān shuō。 tā xìn yǎng zhù zhāng yǔ zhòu wú xiàn de xuān yè shuō， bìng yú yǐ jì chéng hé fā zhǎn， zhè zài tiān wén xué shǐ shàng， zhàn jù liǎo zhòng yào de dì wèi。 yīng guó zhù míng de yán jiū zhōng guó kē xué shǐ de lǐ yuē sè bó shì， zhè jiù yàng píng jià guò“ xuān yè shuō”：“ zhè shì yǔ zhòu guān de kāi míng jìn bù， tóng xī là de rèn hé shuō fǎ xiāng bǐ， dū háo bù xùn sè。”
yú xǐ (281 héng 356)， zì zhòng níng， yú yáo rén。 bó xué hàogǔ， yóu xǐ tiān wén lì suàn。 jùn shǒu zhū gé huī xún shì yú yáo， rèn wéi gōng cáo。 jìn yǒng jiā yuán nián (307) zhēng wéi bó shì； xián hé mò jǔ wéi xián liáng； xián kāng chū， nèi shǐ yǐ qí“ bówénqiángzhì， zuàn jiān yán wēi” fù jiàn wéi bó shì， jiē bù jiù。 shì wéi háo zú， jīng tiān wén、 jīng xué， jiān shàn chèn wěi zhū xué。 xián hé wǔ nián (330)， gēn jù dōng zhì rì héng xīng de zhōng tiān guān cè， fā xiàn suì chā， rèn wéi tài yáng cóng dì yī nián dōng zhì dào dì 'èr nián dōng zhì xiàng xī yí guò yuán xiān wèi zhì， tuī suàn chū měi 50 nián tuì yī dù ( xiàn dài cè dìng wéi 71 nián 8 gè yuè )。《 sòng shǐ · lǜ lì zhì》 zài：“ yú xǐ yún， yáo shí dōng zhì rì duǎn xīng mǎo， jīn 'èr qiān qī bǎi yú nián， nǎi dōng bì zhōng， zé zhī měi suì jiàn chā zhī suǒ zhì。”“ suì chā” yī cí yóu cǐ 'ér lái。 cǐ qián zhōng guó tiān wén xué jiā rèn wéi， tài yáng cóng qù nián dōng zhì dào jīn nián dōng zhì huán xíng tiān kōng yī zhōu yǒng xiāng wěn hé ( nà shí shàng bù zhī dì qiú rào tài yáng huán xíng )。 zhè yī fā xiàn duì yǐ hòu tiān wén xué pō yòu yǐng xiǎng， nán cháo sòng dà míng liù nián (462) zǔ chōng zhī zhì《 dà míng lì》 kāi chuàng zhōng guó tiān wén xué shǐ xīn jì yuán， jí yìng yòng“ suì chā” yīn sù。 xián kāng nián jiān， gēn jù xuān yè shuō zhù《 ān tiān lùn》， zhù zhāng tiān gāo wú qióng， zài shàng cháng 'ān bù dòng， rì yuè xīng chén gè zì yùn xíng， yǐ pī bó hún tiān shuō、 gài tiān shuō。 yǒng hé yuán nián (345)， wéi shí yuè yīn jì shì cháo lùn nán jué， qiǎn shǐ xún xǐ， dé yǐ jiě jué。 shàng zhù yòu《 máo shī shì》、《 shàng shū shì wèn》 děng 10 yú zhǒng。 |
|
|