|
|
【 cǎo yào míng】： bì má zǐ
【 nèi róng jiè shào】：
bì má zǐ (《 táng běn cǎo》 )
【 yì míng】 bì má zǐ (《 léi gōng páozhì lùn》 )， bì má rén (《 shèng jì zǒng lù》 )， dà má zǐ (《 zhōng guó yào zhí zhì》 )， hóng dà má zǐ (《 yào cái xué》 )。
【 lái yuán】 wéi dà jǐ kē zhí wù bì má de zhǒng zǐ。
【 zhí wù xíng tài】 bì má (《 táng běn cǎo》 )， yòu míng： niú bì zǐ cǎo、 hóng bì má、 lè cài、 dù má、 cǎo má。
yī nián shēng cǎo běn， zài rè dài biàn chéng duō nián shēng guàn mù， gāo 2 ～ 3 mǐ， jīng zhí lì， wú máo， lǜ sè huò shāo zǐ sè。
jù bái fěn。
dān yè hù shēng， jù cháng bǐng； yè piàn dùn zhuàng yuán xíng。
zhí jìng 20～ 40 lí mǐ， zhǎng zhuàng fēn liè zhì yè piàn de yī bàn yǐ xià， 7～ 9 liè。
biān yuán yòu bù guī zé jù chǐ， zhù mài zhǎng zhuàng。
huā dān xìng， zǒng zhuàng huò yuán zhuī huā xù， dǐng shēng， xià bù shēng xióng huā， shàng bù shēng cí huā； bāo jí xiǎo bāo luǎn xíng huò sān jiǎo xíng； xióng huā huā bèi 3～ 5， liè piàn luǎn zhuàng sān jiǎo xíng， wú huā pán， xióng ruǐ duō 'ér mì， hé shēng chéng shù； cí huā de bāo yǔ xióng huā de xiāng tóng， huā bèi tóng xióng huā 'ér shāo xiá， wú huā pán jí yí xíng xióng ruǐ， cí ruǐ luǎn xíng， zǐ fáng 3 shì， huā zhù 3， hóng sè， dǐng duān 2 chā。
shuò guǒ qiú xíng， yòu cì， chéng shú shí kāi liè。
huā qī 5～ 8 yuè。
guǒ qī 7～ 10 yuè。
quán guó dà bù fēn dì qū yòu zāi péi。
běn zhí wù de gēn ( bì má gēn )、 yè ( bì má yè ) yǐ jí zhǒng zǐ zhà chū de yóu ( bì má yóu ) yì gōng yào yòng， gè xiáng zhuān tiáo。
【 cǎi jí】
qiū jì guǒ shí biàn zōng sè， guǒ pí wèi kāi liè shí fēn pī cǎi zhāi， shài gān， chú qù guǒ pí。
【 yào cái】
gān zào zhǒng zǐ lüè chéng biǎn de guǎng luǎn xíng， cháng 8～ 18 háo mǐ， zhí jìng 6～ 9 háo mǐ。
fù miàn píng tǎn， bèi miàn shāo lóng qǐ， jiào xiǎo de yī duān， yòu sì hǎi mián zhuàng tū chū de zhǒng fù， bìng yòu qí diǎn， lìng yī duān yòu hé diǎn， zhǒng qí yǔ hé diǎn jiān de zhǒng jǐ míng xiǎn。
wài zhǒng pí píng huá， yòu guāng zé， xiǎn dàn hóng zōng sè xiāngjiàn de bān wén， zhì jiān yìng 'ér cuì。
nèi zhǒng pí bái sè báomó zhuàng， bāo guǒ bái sè yóu zhì de nèi pēi rǔ； zǐ yè 2 méi fěi bó， wèi yú zhǒng zǐ zhōng yāng。
qì wēi ruò， wèi yóu nì xìng。
sì lì dà、 bǎo mǎn、 chì hè sè、 yòu guāng zé de wéi jiā。
quán guó dà bù fēn dì qū jūn chǎn。
【 huà xué chéngfèn】
zhǒng zǐ hán zhī fáng yóu 40～ 50%， yóu bǐng hán bì má jiǎn、 bì má dú dàn bái jí zhī fáng méi。
zhǒng zǐ zhōng fēn chū de bì má dú dàn bái yòu sān zhǒng， jí bì má dú dàn bái -d、 suān xìng bì má dú dàn bái、 jiǎn xìng bì má dú dàn bái。
【 yào lǐ zuò yòng】
① xiè xià zuò yòng bì má zhǒng zǐ zhōng de yóu běn shēn bìng wú zhì xiè zuò yòng， zài shí 'èr zhǐ cháng nèi shòu zhī fáng fēn jiě méi de zuò yòng， zào huà chéng bì má yóu suān nà yǔ gān yóu， bì má yóu suān nà duì xiǎo cháng yòu cì jī xìng， yǐn qǐ cháng rú dòng zēng qiáng， xiǎo cháng nèi róng wù jí sù xiàng jié cháng tuī jìn， zài fú yào hòu 2～ 6 xiǎo shí， pái chū bàn liú zhì fèn biàn， pái biàn hòu kě yòu zàn shí de biàn mì； jiā dà jì liàng bù néng zēng qiáng xiào lì， wèi shuǐ jiě bù fēn hěn kuài pái xiè dào dà cháng， bì má yóu suān xī shōu hòu， yǔ qí tā zhī fáng suān yī yàng zài tǐ nèi dài xiè fēn jiě， yīn cǐ， bì má yóu zuò wéi xiè jì shì bǐ jiào 'ān quán de； yóu yú wèi dào bù hǎo， kě yǐ zhì chéng rǔ jì nèi fú。
bì má yóu néng zǔ 'ài shān dào nián de xī shōu， bìng fēi yóu yú fù xiè yǐn qǐ。
② qí tā zuò yòng bì má yóu běn shēn cì jī xìng xiǎo， kě zuò wéi pí fū huá rùn jì yòng yú pí yán jí qí tā pí fū bìng， zuò chéng yóu gāo jì yòng yú tàng shāng jí kuì yáng， zhǒng zǐ de hú jì yòng yú pí fū hēi rè bìng de kuì yáng， cǐ wài kě yòng yú yǎn jiǎn yán； zuò wéi róng jì yǐ chú qù yǎn de cì jī wù， jú bù yìng yòng yú yīn dào jí zǐ gōng jǐng jí huàn。
【 dú xìng】
bì má zǐ zhōng hán bì má dú dàn bái jí bì má jiǎn， tè bié shì qián zhě， kě yǐn qǐ zhòngdú。
4～ 7 suì xiǎo 'ér fú bì má zǐ 2～ 7 lì kě yǐn qǐ zhòngdú、 zhì sǐ。
chéng rén 20 lì kě zhì sǐ。
fēi zhōu chǎn bì má zǐ 2 lì kě shǐ chéng rén zhì sǐ， xiǎo 'ér jǐn xū yī lì， dàn yě yòu bào gào fú 24 lì hòu réng néng huī fù zhě。
bì má dú dàn bái kě néng shì yī zhǒng dàn bái fēn jiě méi， 7 háo kè jí kě shǐ chéng rén sǐ wáng。
bì má zǐ zhòngdú hòu zhī zhèng zhuàng yòu： tóu tòng、 wèi cháng yán、 tǐ wēn shàng shēng、 bái xì bāo zēng duō、 xuè xiàng zuǒ yí、 wú niào、 huáng dɑ、 lěng hàn、 pín fā jìng luán、 xīn xuè guǎn xū tuō： zhòngdú zhèng zhuàng zhī fā shēng cháng yòu yī jiào cháng de qián fú qī。
bì má dú dàn bái yǐn qǐ dà shǔ jí xìng zhòngdú， zhù yào chǎn shēng gān jí shèn de shāng hài， tàn shuǐ huà wù dài xiè wěn luàn， bì má zhōng de níng jí sù kě yǔ xuè qiú qǐ níng jí zuò yòng。
hú zhōu nóng cūn jiāng bì má zǐ chǎo rè chī wèi jiàn zhòngdú， kě néng yóu yú jiā rè shǐ bì má dú dàn bái pò huài。
【 páozhì】
qiāo suì zhǒng zǐ wàiqiào， jiǎn qǔ zhǒng rén yòng。
①《 léi gōng páozhì lùn》： fán shǐ bì má zǐ ， xiān xū hé pí yòng yán tānɡ zhǔ bàn rì， qù pí qǔ zǐ yán guò yòng。
②《 běn cǎo méng quán》： bì má zǐ ， xiū zhì jì tiě。
【 xìng wèi】
gān xīn， píng， yòu dú。
①《 táng běn cǎo》： gān xīn， píng， yòu xiǎo dú。
②《 yù qiū yào jiě》： wèi kǔ， qì píng。
【 guī jīng】
rù dà cháng。
fèi jīng。
①《 léi gōng páozhì yào xìng jiě》： rù pí、 dà cháng 'èr jīng。
②《 běn cǎo zài xīn》： rù gān、 pí、 fèi sān jīng。
③《 běn cǎo cuō yào》： rù shǒu tài yīn， zú tài yáng jīng。
【 gōng yòng zhù zhì】
xiāo zhǒng bá dú， xiè xià tōng zhì。
zhì yōng jū zhǒng dú， luǒ lì， hóu bì， jiè là xuǎn chuāng， shuǐ zhǒng fù mǎn， dà biàn zào jié。
①《 táng běn cǎo》： zhù shuǐ hàn。
②《 rì huá zǐ běn cǎo》： zhì shuǐ zhàng fù mǎn， xì yán shuǐ fú； chuāng yí jiè là， yì kě yán fū。
③《 běn cǎo yǎn yì bǔ yí》： néng chū yòu xíng zhì zhī zhì wù， gù qǔ tāi chǎn、 bāo yī、 shèng gǔ、 nóng xuè zhě yòng zhī。
④《 gāng mù》： zhù piān fēng bùsuí， shī yīn kǒu jìn， tóu fēng 'ěr lóng， shé zhàng， hóu bì， quán chuǎn， jiǎo qì dú zhǒng， dān liú， tānɡ huǒ shāng， zhēn cì rù ròu， nǚ rén tāi yī bù xià， zǐ cháng tǐng chū， kāi tōng guān qiào jīng luò， néng zhǐ zhū tòng， xiāo zhǒng zhuī nóng bá dú。
【 yòng fǎ yǔ yòng liàng】
wài yòng： dǎo fū huò diào fū。
nèi fú： rù wán jì、 shēng yán huò chǎo shí。
【 yí jì】
yùn fù jí biàn huá zhě jì fú。
《 běn cǎo jīng shū》： pí wèi bó ruò、 dà cháng bù gù zhī rén， shèn wù qīng yòng。
【 xuǎn fāng】
① zhì dīng chuāng nóng zhǒng： bì má zǐ èr shí duō kē， qù ké， hé shǎo liàng shí yán、 xī fàn dǎo yún， fū huàn chù， rì huàn liǎng cì。
(《 fú jiàn mín jiān cǎo yào》 )② zhì yōng jū chū qǐ： qù pí bì má zǐ yī fèn， sōng xiāng sì fèn。
jiāng bì má zǐ dǎo suì jiā rù sōng xiāng fěn chōng fēn jiǎo bàn， yòng kāi shuǐ jiǎo chéng hú zhuàng， zhì yú lěng shuǐ zhōng lěng què chéng gāo zhuàng bèi yòng。
yòng shí jiāng bái gāo yào 'àn chuāng miàn dà xiǎo tān yú zhǐ huò bù shàng tiē huàn chù。
( liáo níng《 zhōng cǎo yào xīn yī liáo fǎ zī liào xuǎn biān》 )③ zhì luǒ lì： bì má zǐ chǎo rè， qù pí， làn jiáo， lín shuì fú sān、 èr méi， jiàn jiā zhì shí shù méi。
(《 běn cǎo yǎn yì》 )④ zhì yān zhōng chuāng zhǒng： bì má zǐ yī méi ( qù pí )， pòxiāo yī qián。
tóng yán， xīn jí shuǐ zuò yīfù， lián jìn 'èr、 sān fú xiào。
(《 yī zhǔn》 ) ⑤ zhì hóu bì： bì má zǐ， qǔ ròu chuí suì， zhǐ juàn zuò tǒng， shāo yān xī zhī。
(《 yī xué zhèng chuán》 shèng yān tǒng ) ⑥ zhì zhū gǔ gěng： bì má zǐ qī lì。
qù ké yán xì， rù hán shuǐ shí mò， chán lìng gān shī dé suǒ， yǐ zhú miè zǐ tiǎo 'èr、 sān qián rù hóu zhōng， shǎo qǐng yǐ shuǐ yān zhī jí xià。
(《 wèi shì jiā cáng fāng》 ) ⑦ zhì lì fēng， shǒu zhǐ luán qū， jié jiān tòng bù kě rěn， jiàn zhì duàn luò： bì má yī liǎng ( qù pí )， huáng lián yī liǎng ( cuò rú dòu )。
yǐ xiǎo píng zǐ rù shuǐ yī shēng， tóng jìn， chūn xià sān rì， qiū dōng wǔ rì， hòu qǔ bì má zǐ yī méi， bò pò， yǐ jìn yào shuǐ， píng dàn shí yī gǔ， jiàn jiā zhì sì、 wǔ méi， wēi lì bù fáng， píng zhōng shuǐ shǎo gèng tiān。
jì dòng fēng shí。
(《 yī zhǔn》 ) ⑧ zhì tānɡ huǒ shāng： bì má zǐ 、 há fěn děng fēn。
yán gāo。
tānɡ sǔn yòng yóu diào tú， huǒ chuāng yòng shuǐ diào tú。
(《 yǎng shēng bì yòng fāng》 ) ⑨ zhì quǎn yǎo shāng： bì má zǐ wǔ shí lì。
qù ké， yǐ jǐng shuǐ yán gāo， xiān yǐ yán shuǐ xǐ yǎo chù， cì yǐ bì má gāo tiē。
(《 xiù zhēn fāng》 ) ⑩ zhì fēng qì tóu tòng bù kě rěn： rǔ xiāng、 bì má rén děng fēn。
dǎo bǐng， suí zuǒ yòu tiē tài yáng xué。
(《 gāng mù》 ) ⑾ zhì xiǎo 'ér tuí shàn： bì má rén sān méi， jí gāng zǐ ( qù pí ) sān shí méi， shí yàn zǐ ( shāo ) yī méi， huá shí ( mò ) èr qián bǐ， shè xiāng ( yán ) bàn qián bǐ。
shàng wǔ wèi dǎo yán yún， xī miàn hú hé wán， rú lǜ dòu dà， měi fú shí wǔ wán， kòngxīn， jiān dēng xīn tānɡ xià。
(《 shèng jì zǒng lù》 bì má wán ) ⑿ zhì quán chuǎn ké sòu： bì má zǐ qù ké chǎo rè， jiǎn tián zhě chī， duō fú jiàn xiào。
(《 wèi shēng yì jiǎn fāng》 ) ⒀ zhì nán chǎn jí bāo yī bù xià： bì má zǐ qī méi。
yán rú gāo， tú jiǎo dǐ xīn， zǐ jí yī cái xià， biàn sù xǐ qù。
(《 hǎi shàng jí yàn fāng》 ) ⒁ cuī shēng bìng sǐ tāi bù xià： bì má zǐ sān gè， bā dòu sì gè。
yán xì， rù shè xiāng shǎo xǔ， tiē qí xīn shàng。
(《 wèi shēng jiā bǎo fāng》 ) ⒂ zhì zǐ gōng tuō xià： bì má rén、 kū fán děng fēn。
wéi mò， ān zhǐ shàng tuō rù， réng yǐ bì má rén shí sì méi， yán gāo tú dǐng xīn。
(《 zhāi yuán fāng》 ) ⒃ zhì bào huàn tuō gāng： bì má zǐ yī liǎng。
làn chǔ wéi gāo， niǎn zuò bǐng zǐ， liǎng zhǐ kuān dà， tiē xìn shàng； rú yīn zhèng tuō gāng， shēng fù zǐ mò、 cōng、 suàn tóng yán zuò gāo， yǐ qián fǎ tiē zhī。
(《 huó yòu xīn shū》 bì má gāo ) ⒄ zhì kǒu yǎn wāi xié； bì má zǐ rén qī qī lì。
yán zuò bǐng， yòu wāi 'ān zài zuǒ shǒu xīn， zuǒ wāi 'ān zài yòu shǒu xīn， què yǐ tóng yú shèng rè shuǐ， zuò yào shàng， lěng jí huàn， wǔ、 liù cì jí zhèng yě。
(《 fù rén liáng fāng》 )
【 lín chuáng yìng yòng】
① zhì liáo yán miàn shén jīng má bì qǔ bì má zǐ qù ké dǎo chéng ní zhuàng， fū yú huàn cè xià hé guān jié jí kǒu jiǎo bù ( hòu yuē 0.3 lí mǐ )， wài jiā shā bù bēng dài gù dìng。
měi rì huàn yào 1 cì。
zhì liáo 3 lì， jūn yú 10 tiān nèi quán yù。
② zhòngdú yǔ jiě dú bì má zǐ zhōng suǒ hán dú zhì shòu rè hòu jí pò huài。
gù zhòngdú zhě duō wéi shēng shí hòu fā shēng。
céng bào gào 3 lì xiǎo 'ér， shēng fú bì má zǐ rén 2～ 7 lì hòu fā shēng chí xù 'ǒu tù， bìng bàn fù tòng， qí zhōng 1 lì yán zhòng zhě shén zhì mó hú， chū xiàn tuō shuǐ zhēng xiàng， shǒu zú fā lěng， tóng kǒng sàn dà， duì guāng fǎn yìng chí dùn。
jīng 'àn yī bān zhòngdú cháng guī chǔlǐ jí duì zhèng zhì liáo， jūn jiàn huī fù。
【 míng jiā lùn shù】
①《 gāng mù》： bì má rén， qì wèi pō jìn bā dòu， yì néng lì rén， gù xià shuǐ qì。
qí xìng shàn zǒu， néng kāi tōng zhě qiào jīng luò， gù néng zhì piān fēng shī yīn， kǒu jìn、 kǒu mù wāi xié、 tóu fēng、 qī qiào zhū bìng， bù zhǐ yú chū yòu xíng zhī wù 'ér yǐ。
gài tí hú yóu néng yǐn yào qì rù nèi， bì má yóu néng bá bìng qì chū wài， gù zhū gāo duō yòng zhī。
yī rén bìng piān fēng， shǒu zú bù jǔ， shí zhēn yòng cǐ yóu tóng yáng zhī、 shè xiāng、 líng lǐ jiá děng yào， jiān zuò mó gāo， rì mó shù cì， yī yuè yú cán fù， jiān fú sōu fēng huà tán yǎng xuè zhī jì， sān yuè 'ér yù。
yī rén bìng shǒu bì yī kuài zhǒng tòng， yì yòng bì má dǎo gāo tiē zhī， yī yè 'ér yù。
yī rén bìng qì xuè piān tóu tòng， yòng cǐ tóng rǔ xiāng、 shí yán dǎo xié tài yáng xué， yī yè tòng zhǐ。
yī fù chǎn hòu zǐ cháng bù shōu， dǎo rén tiē qí dān tián， yī yè 'ér shàng。
cǐ yào wài yòng lěi zòu qí xūn， dàn nèi fú bù kě qīng shuài 'ěr。
②《 běn cǎo jīng shū》： bì má， qí lì cháng yú shōu xī， gù néng bá bìng qì chū wài， qí shēng shàn shōu， gù néng zhuī nóng qǔ dú， néng chū yòu xíng zhī zhì wù， yòu néng tōng lì guān qiào， gù zhù shuǐ hàn。
③《 yī lín zuǎn yào》： bì má zǐ ， xiè fèi qì zhī xià xíng， néng jué zhì gāo zhī shuǐ 'ér xià zhī， dùn guān qiào， zhèng jīng luò， diào shàng xià。
huò yún fú cǐ bì shēng bù néng shí chǎo dòu， yì bù rán。
④《 běn cǎo zhèng yì》： bì má zǐ ， qì wèi gān píng， bīn hú yǐ wéi gān xīn píng， qí shí quán wú xīn wèi； shí wán yǐ wéi wēn， yí qiě héng yòng yǐ xiāo sàn wài yáng hóng zhǒng xìn rè gè zhèng， zé kě zhèng qí xìng bì shì qīng liáng， shí wán zhī shuō yì fēi shì。
qí xìng shàn zǒu shàn sàn， dān xī yǐ wéi néng zhuī nóng qǔ dú， bá xié wài chū， shèn shì bù què； yè shī zhū shì， jiān zhì wài yáng， fán bá dú tí nóng yào zhōng， cóng bù yòng cǐ， wéi tuì xiāo yáng dú hóng zhǒng， jí fā yí、 luǒ lì、 rǔ yōng děng zhèng， yòu jiā zhì qiān chuí gāo yī fāng， zhuān yòng bì má zǐ rén chǔ xì， hé rǔ xiāng、 jiāo xiāng、 yín zhū、 shè xiāng chéng gāo， jí yòu hóng chì xìn gāo， shì qiě niàng nóng zhě， yì kě shí xiāo bā jiǔ， zé míng xiāo sàn zhī gōng， hé kě wù rèn tí dú wài chū。
bīn hú yǐ zhì piān fēng bù jǔ， kǒu mù wāi xié， gài yì yòng qí zǒu cuàn rù luò， kě yǐ tōng bì， fēi néng bá chū xuè luò jīng mài zhī fēng xié。
jù《 gāng mù》 suǒ zài， yī rén piān fēng， shǒu zú bù jǔ， bīn hú yǐ cǐ yóu tóng shè xiāng、 líng lǐ jiá děng zuò gāo， mó zhī 'ér yù， zé zhēn shì fēng hán shī sān qì zá zhì zhī bì zhe guān jié zhě， suǒ yǐ yòu yàn， cǐ biàn zhèng zhī bù kě mó hú yǐn yuē zhě yě。
dān xī yòu yǐ wéi néng chū yòu xíng zhī zhì wù， gù qǔ tāi chǎn bāo yī， shèng gǔ nóng xuè zhě yòng zhī， zé yì yīn qí shàn zǒu 'ér sù zhī shǐ dòng 'ěr。
bīn hú yòu wèi yī rén bìng shǒu bì yī kuài zhǒng tòng， yǐ cǐ dǎo gāo tiē zhī， yī yè 'ér yù， zé jí zǒu cuàn xiāo sàn zhī gōng 'ěr。 |
|
bì má zǐ
(《 táng běn cǎo》 )
【 yì míng】 bì má zǐ (《 léi gōng páozhì lùn》 )， bì má rén (《 shèng jì zǒng lù》 )， dà má zǐ (《 zhōng guó yào zhí zhì》 )， hóng dà má zǐ (《 yào cái xué》 )。
【 lái yuán】 wéi dà jǐ kē zhí wù bì má de zhǒng zǐ。
【 zhí wù xíng tài】 bì má (《 táng běn cǎo》 )， yòu míng： niú bì zǐ cǎo、 hóng bì má、 lè cài、 dù má、 cǎo má。
yī nián shēng cǎo běn， zài rè dài biàn chéng duō nián shēng guàn mù， gāo 2～ 3 mǐ， jīng zhí lì， wú máo， lǜ sè huò shāo zǐ sè。 jù bái fěn。 dān yè hù shēng， jù cháng bǐng； yè piàn dùn zhuàng yuán xíng。 zhí jìng 20～ 40 lí mǐ， zhǎng zhuàng fēn liè zhì yè piàn de yī bàn yǐ xià， 7～ 9 liè。 biān yuán yòu bù guī zé jù chǐ， zhù mài zhǎng zhuàng。 huā dān xìng， zǒng zhuàng huò yuán zhuī huā xù， dǐng shēng， xià bù shēng xióng huā， shàng bù shēng cí huā； bāo jí xiǎo bāo luǎn xíng huò sān jiǎo xíng； xióng huā huā bèi 3～ 5， liè piàn luǎn zhuàng sān jiǎo xíng， wú huā pán， xióng ruǐ duō 'ér mì， hé shēng chéng shù； cí huā de bāo yǔ xióng huā de xiāng tóng， huā bèi tóng xióng huā 'ér shāo xiá， wú huā pán jí yí xíng xióng ruǐ， cí ruǐ luǎn xíng， zǐ fáng 3 shì， huā zhù 3， hóng sè， dǐng duān 2 chā。 shuò guǒ qiú xíng， yòu cì， chéng shú shí kāi liè。 huā qī 5～ 8 yuè。 guǒ qī 7～ 10 yuè。
quán guó dà bù fēn dì qū yòu zāi péi。
běn zhí wù de gēn ( bì má gēn )、 yè ( bì má yè ) yǐ jí zhǒng zǐ zhà chū de yóu ( bì má yóu ) yì gōng yào yòng， gè xiáng zhuān tiáo。
【 cǎi jí】 qiū jì guǒ shí biàn zōng sè， guǒ pí wèi kāi liè shí fēn pī cǎi zhāi， shài gān， chú qù guǒ pí。
【 yào cái】 gān zào zhǒng zǐ lüè chéng biǎn de guǎng luǎn xíng， cháng 8～ 18 háo mǐ， zhí jìng 6～ 9 háo mǐ。 fù miàn píng tǎn， bèi miàn shāo lóng qǐ， jiào xiǎo de yī duān， yòu sì hǎi mián zhuàng tū chū de zhǒng fù， bìng yòu qí diǎn， lìng yī duān yòu hé diǎn， zhǒng qí yǔ hé diǎn jiān de zhǒng jǐ míng xiǎn。 wài zhǒng pí píng huá， yòu guāng zé， xiǎn dàn hóng zōng sè xiāngjiàn de bān wén， zhì jiān yìng 'ér cuì。 nèi zhǒng pí bái sè báomó zhuàng， bāo guǒ bái sè yóu zhì de nèi pēi rǔ； zǐ yè 2 méi fěi bó， wèi yú zhǒng zǐ zhōng yāng。 qì wēi ruò， wèi yóu nì xìng。 sì lì dà、 bǎo mǎn、 chì hè sè、 yòu guāng zé de wéi jiā。
quán guó dà bù fēn dì qū jūn chǎn。
【 huà xué chéngfèn】 zhǒng zǐ hán zhī fáng yóu 40～ 50%， yóu bǐng hán bì má jiǎn、 bì má dú dàn bái jí zhī fáng méi。 zhǒng zǐ zhōng fēn chū de bì má dú dàn bái yòu sān zhǒng， jí bì má dú dàn bái -D、 suān xìng bì má dú dàn bái、 jiǎn xìng bì má dú dàn bái。
【 yào lǐ zuò yòng】① xiè xià zuò yòng
bì má zhǒng zǐ zhōng de yóu běn shēn bìng wú zhì xiè zuò yòng， zài shí 'èr zhǐ cháng nèi shòu zhī fáng fēn jiě méi de zuò yòng， zào huà chéng bì má yóu suān nà yǔ gān yóu， bì má yóu suān nà duì xiǎo cháng yòu cì jī xìng， yǐn qǐ cháng rú dòng zēng qiáng， xiǎo cháng nèi róng wù jí sù xiàng jié cháng tuī jìn， zài fú yào hòu 2～ 6 xiǎo shí， pái chū bàn liú zhì fèn biàn， pái biàn hòu kě yòu zàn shí de biàn mì； jiā dà jì liàng bù néng zēng qiáng xiào lì， wèi shuǐ jiě bù fēn hěn kuài pái xiè dào dà cháng， bì má yóu suān xī shōu hòu， yǔ qí tā zhī fáng suān yī yàng zài tǐ nèi dài xiè fēn jiě， yīn cǐ， bì má yóu zuò wéi xiè jì shì bǐ jiào 'ān quán de； yóu yú wèi dào bù hǎo， kě yǐ zhì chéng rǔ jì nèi fú。 bì má yóu néng zǔ 'ài shān dào nián de xī shōu， bìng fēi yóu yú fù xiè yǐn qǐ。
② qí tā zuò yòng
bì má yóu běn shēn cì jī xìng xiǎo， kě zuò wéi pí fū huá rùn jì yòng yú pí yán jí qí tā pí fū bìng， zuò chéng yóu gāo jì yòng yú tàng shāng jí kuì yáng， zhǒng zǐ de hú jì yòng yú pí fū hēi rè bìng de kuì yáng， cǐ wài kě yòng yú yǎn jiǎn yán； zuò wéi róng jì yǐ chú qù yǎn de cì jī wù， jú bù yìng yòng yú yīn dào jí zǐ gōng jǐng jí huàn。
【 dú xìng】 bì má zǐ zhōng hán bì má dú dàn bái jí bì má jiǎn， tè bié shì qián zhě， kě yǐn qǐ zhòngdú。 4～ 7 suì xiǎo 'ér fú bì má zǐ 2～ 7 lì kě yǐn qǐ zhòngdú、 zhì sǐ。 chéng rén 20 lì kě zhì sǐ。 fēi zhōu chǎn bì má zǐ 2 lì kě shǐ chéng rén zhì sǐ， xiǎo 'ér jǐn xū yī lì， dàn yě yòu bào gào fú 24 lì hòu réng néng huī fù zhě。 bì má dú dàn bái kě néng shì yī zhǒng dàn bái fēn jiě méi， 7 háo kè jí kě shǐ chéng rén sǐ wáng。 bì má zǐ zhòngdú hòu zhī zhèng zhuàng yòu： tóu tòng、 wèi cháng yán、 tǐ wēn shàng shēng、 bái xì bāo zēng duō、 xuè xiàng zuǒ yí、 wú niào、 huáng dɑ、 lěng hàn、 pín fā jìng luán、 xīn xuè guǎn xū tuō： zhòngdú zhèng zhuàng zhī fā shēng cháng yòu yī jiào cháng de qián fú qī。 bì má dú dàn bái yǐn qǐ dà shǔ jí xìng zhòngdú， zhù yào chǎn shēng gān jí shèn de shāng hài， tàn shuǐ huà wù dài xiè wěn luàn， bì má zhōng de níng jí sù kě yǔ xuè qiú qǐ níng jí zuò yòng。 hú zhōu nóng cūn jiāng bì má zǐ chǎo rè chī wèi jiàn zhòngdú， kě néng yóu yú jiā rè shǐ bì má dú dàn bái pò huài。
【 páozhì】 qiāo suì zhǒng zǐ wàiqiào， jiǎn qǔ zhǒng rén yòng。
①《 léi gōng páozhì lùn》： " fán shǐ bì má zǐ ， xiān xū hé pí yòng yán tānɡ zhǔ bàn rì， qù pí qǔ zǐ yán guò yòng。 "
②《 běn cǎo méng quán》： " bì má zǐ ， xiū zhì jì tiě。 "
【 xìng wèi】 gān xīn， píng， yòu dú。
①《 táng běn cǎo》： " gān xīn， píng， yòu xiǎo dú。 "
②《 yù qiū yào jiě》： " wèi kǔ， qì píng。 "
【 guī jīng】 rù dà cháng。 fèi jīng。
①《 léi gōng páozhì yào xìng jiě》： " rù pí、 dà cháng 'èr jīng。 "
②《 běn cǎo zài xīn》： " rù gān、 pí、 fèi sān jīng。 "
③《 běn cǎo cuō yào》： " rù shǒu tài yīn， zú tài yáng jīng。 "
【 gōng yòng zhù zhì】 xiāo zhǒng bá dú， xiè xià tōng zhì。 zhì yōng jū zhǒng dú， luǒ lì， hóu bì， jiè là xuǎn chuāng， shuǐ zhǒng fù mǎn， dà biàn zào jié。
①《 táng běn cǎo》： " zhù shuǐ zhēng。 "
②《 rì huá zǐ běn cǎo》： " zhì shuǐ zhàng fù mǎn， xì yán shuǐ fú； chuāng yí jiè là， yì kě yán fū。 "
③《 běn cǎo yǎn yì bǔ yí》： " néng chū yòu xíng zhì zhī zhì wù， gù qǔ tāi chǎn、 bāo yī、 shèng gǔ、 nóng xuè zhě yòng zhī。 "
④《 gāng mù》： " zhù piān fēng bùsuí， shī yīn kǒu jìn， tóu fēng 'ěr lóng， shé zhàng， hóu bì， hōu chuǎn， jiǎo qì dú zhǒng， dān liú， tānɡ huǒ shāng， zhēn cì rù ròu， nǚ rén tāi yī bù xià， zǐ cháng tǐng chū， kāi tōng guān qiào jīng luò， néng zhǐ zhū tòng， xiāo zhǒng zhuī nóng bá dú。 "
【 yòng fǎ yǔ yòng liàng】 wài yòng： dǎo fū huò diào fū。 nèi fú： rù wán jì、 shēng yán huò chǎo shí。
【 yí jì】 yùn fù jí biàn huá zhě jì fú。
《 běn cǎo jīng shū》： " pí wèi bó ruò、 dà cháng bù gù zhī rén， shèn wù qīng yòng。 "
【 xuǎn fāng】① zhì dīng chuāng nóng zhǒng： bì má zǐ èr shí duō kē， qù ké， hé shǎo liàng shí yán、 xī fàn dǎo yún， fū huàn chù， rì huàn liǎng cì。 (《 fú jiàn mín jiān cǎo yào》 )
② zhì yōng jū chū qǐ： qù pí bì má zǐ yī fèn， sōng xiāng sì fèn。 jiāng bì má zǐ dǎo suì jiā rù sōng xiāng fěn chōng fēn jiǎo bàn， yòng kāi shuǐ jiǎo chéng hú zhuàng， zhì yú lěng shuǐ zhōng lěng què chéng gāo zhuàng bèi yòng。 yòng shí jiāng bái gāo yào 'àn chuāng miàn dà xiǎo tān yú zhǐ huò bù shàng tiē huàn chù。 ( liáo níng《 zhōng cǎo yào xīn yī liáo fǎ zī liào xuǎn biān》 )
③ zhì luǒ lì： bì má zǐ chǎo rè， qù pí， làn jiáo， lín shuì fú sān、 èr méi， jiàn jiā zhì shí shù méi。 (《 běn cǎo yǎn yì》 )
④ zhì yān zhōng chuāng zhǒng： bì má zǐ yī méi ( qù pí )， pòxiāo yī qián。 tóng yán， xīn jí shuǐ zuò yīfù， lián jìn 'èr、 sān fú xiào。 (《 yī zhǔn》 )
⑤ zhì hóu bì： bì má zǐ， qǔ ròu chuí suì， zhǐ juàn zuò tǒng， shāo yān xī zhī。 (《 yī xué zhèng chuán》 shèng yān tǒng )
⑥ zhì zhū gǔ gěng： bì má zǐ qī lì。 qù ké yán xì， rù hán shuǐ shí mò， chán lìng gān shī dé suǒ， yǐ zhú miè zǐ tiǎo 'èr、 sān qián rù hóu zhōng， shǎo qǐng yǐ shuǐ yān zhī jí xià。 (《 wèi shì jiā cáng fāng》 )
⑦ zhì lì fēng， shǒu zhǐ luán qū， jié jiān tòng bù kě rěn， jiàn zhì duàn luò： bì má yī liǎng ( qù pí )， huáng lián yī liǎng ( cuò rú dòu )。 yǐ xiǎo píng zǐ rù shuǐ yī shēng， tóng jìn， chūn xià sān rì， qiū dōng wǔ rì， hòu qǔ bì má zǐ yī méi， bò pò， yǐ jìn yào shuǐ， píng dàn shí yī gǔ， jiàn jiā zhì sì、 wǔ méi， wēi lì bù fáng， píng zhōng shuǐ shǎo gèng tiān。 jì dòng fēng shí。 (《 yī zhǔn》 )
⑧ zhì tānɡ huǒ shāng： bì má zǐ 、 há fěn děng fēn。 yán gāo。 tānɡ sǔn yòng yóu diào tú， huǒ chuāng yòng shuǐ diào tú。 (《 yǎng shēng bì yòng fāng》 )
⑨ zhì quǎn yǎo shāng： bì má zǐ wǔ shí lì。 qù ké， yǐ jǐng shuǐ yán gāo， xiān yǐ yán shuǐ xǐ yǎo chù， cì yǐ bì má gāo tiē。 (《 xiù zhēn fāng》 )
⑩ zhì fēng qì tóu tòng bù kě rěn： rǔ xiāng、 bì má rén děng fēn。 dǎo bǐng， suí zuǒ yòu tiē tài yáng xué。 (《 gāng mù》 )
⑾ zhì xiǎo 'ér tuí shàn： bì má rén sān méi， jí gāng zǐ ( qù pí ) sān shí méi， shí yàn zǐ ( shāo ) yī méi， huá shí ( mò ) èr qián bǐ， shè xiāng ( yán ) bàn qián bǐ。 shàng wǔ wèi dǎo yán yún， xī miàn hú hé wán， rú lǜ dòu dà， měi fú shí wǔ wán， kòngxīn， jiān dēng xīn tānɡ xià。 (《 shèng jì zǒng lù》 bì má wán )
⑿ zhì hōu chuǎn ké sòu： bì má zǐ qù ké chǎo rè， jiǎn tián zhě chī， duō fú jiàn xiào。 (《 wèi shēng yì jiǎn fāng》 )
⒀ zhì nán chǎn jí bāo yī bù xià： bì má zǐ qī méi。 yán rú gāo， tú jiǎo dǐ xīn， zǐ jí yī cái xià， biàn sù xǐ qù。 (《 hǎi shàng jí yàn fāng》 )
⒁ cuī shēng bìng sǐ tāi bù xià： bì má zǐ sān gè， bā dòu sì gè。 yán xì， rù shè xiāng shǎo xǔ， tiē qí xīn shàng。 (《 wèi shēng jiā bǎo fāng》 )
⒂ zhì zǐ gōng tuō xià： bì má rén、 kū fán děng fēn。 wéi mò， ān zhǐ shàng tuō rù， réng yǐ bì má rén shí sì méi， yán gāo tú dǐng xīn。 (《 zhāi yuán fāng》 )
⒃ zhì bào huàn tuō gāng： bì má zǐ yī liǎng。 làn chǔ wéi gāo， niǎn zuò bǐng zǐ， liǎng zhǐ kuān dà， tiē xìn shàng； rú yīn zhèng tuō gāng， shēng fù zǐ mò、 cōng、 suàn tóng yán zuò gāo， yǐ qián fǎ tiē zhī。 (《 huó yòu xīn shū》 bì má gāo )
⒄ zhì kǒu yǎn wāi xié； bì má zǐ rén qī qī lì。 yán zuò bǐng， yòu wāi 'ān zài zuǒ shǒu xīn， zuǒ wāi 'ān zài yòu shǒu xīn， què yǐ tóng yú shèng rè shuǐ， zuò yào shàng， lěng jí huàn， wǔ、 liù cì jí zhèng yě。 (《 fù rén liáng fāng》 )
【 lín chuáng yìng yòng】① zhì liáo yán miàn shén jīng má bì
qǔ bì má zǐ qù ké dǎo chéng ní zhuàng， fū yú huàn cè xià hé guān jié jí kǒu jiǎo bù ( hòu yuē 0.3 lí mǐ )， wài jiā shā bù bēng dài gù dìng。 měi rì huàn yào 1 cì。 zhì liáo 3 lì， jūn yú 10 tiān nèi quán yù。
② zhòngdú yǔ jiě dú
bì má zǐ zhōng suǒ hán dú zhì shòu rè hòu jí pò huài。 gù zhòngdú zhě duō wéi shēng shí hòu fā shēng。 céng bào gào 3 lì xiǎo 'ér， shēng fú bì má zǐ rén 2～ 7 lì hòu fā shēng chí xù 'ǒu tù， bìng bàn fù tòng， qí zhōng 1 lì yán zhòng zhě shén zhì mó hú， chū xiàn tuō shuǐ zhēng xiàng， shǒu zú fā lěng， tóng kǒng sàn dà， duì guāng fǎn yìng chí dùn。 jīng 'àn yī bān zhòngdú cháng guī chǔlǐ jí duì zhèng zhì liáo， jūn jiàn huī fù。
【 míng jiā lùn shù】①《 gāng mù》： " bì má rén， qì wèi pō jìn bā dòu， yì néng lì rén， gù xià shuǐ qì。 qí xìng shàn zǒu， néng kāi tōng zhě qiào jīng luò， gù néng zhì piān fēng shī yīn， kǒu jìn、 kǒu mù wāi xié、 tóu fēng、 qī qiào zhū bìng， bù zhǐ yú chū yòu xíng zhī wù 'ér yǐ。 gài tí hú yóu néng yǐn yào qì rù nèi， bì má yóu néng bá bìng qì chū wài， gù zhū gāo duō yòng zhī。 yī rén bìng piān fēng， shǒu zú bù jǔ， shí zhēn yòng cǐ yóu tóng yáng zhī、 shè xiāng、 líng lǐ jiá děng yào， jiān zuò mó gāo， rì mó shù cì， yī yuè yú cán fù， jiān fú sōu fēng huà tán yǎng xuè zhī jì， sān yuè 'ér yù。 yī rén bìng shǒu bì yī kuài zhǒng tòng， yì yòng bì má dǎo gāo tiē zhī， yī yè 'ér yù。 yī rén bìng qì xuè piān tóu tòng， yòng cǐ tóng rǔ xiāng、 shí yán dǎo xié tài yáng xué， yī yè tòng zhǐ。 yī fù chǎn hòu zǐ cháng bù shōu， dǎo rén tiē qí dān tián， yī yè 'ér shàng。 cǐ yào wài yòng lěi zòu qí xūn， dàn nèi fú bù kě qīng shuài 'ěr。 "
②《 běn cǎo jīng shū》： " bì má， qí lì cháng yú shōu xī， gù néng bá bìng qì chū wài， qí shēng shàn shōu， gù néng zhuī nóng qǔ dú， néng chū yòu xíng zhī zhì wù， yòu néng tōng lì guān qiào， gù zhù shuǐ zhēng。 "
③《 yī lín zuǎn yào》： " bì má zǐ ， xiè fèi qì zhī xià xíng， néng jué zhì gāo zhī shuǐ 'ér xià zhī， dùn guān qiào， zhèng jīng luò， diào shàng xià。 huò yún fú cǐ bì shēng bù néng shí chǎo dòu， yì bù rán。 "
④《 běn cǎo zhèng yì》： " bì má zǐ ， qì wèi gān píng， bīn hú yǐ wéi gān xīn píng， qí shí quán wú xīn wèi； shí wán yǐ wéi wēn， yí qiě héng yòng yǐ xiāo sàn wài yáng hóng zhǒng xìn rè gè zhèng， zé kě zhèng qí xìng bì shì qīng liáng， shí wán zhī shuō yì fēi shì。 qí xìng shàn zǒu shàn sàn， dān xī yǐ wéi néng zhuī nóng qǔ dú， bá xié wài chū， shèn shì bù què； yè shī zhū shì， jiān zhì wài yáng， fán bá dú tí nóng yào zhōng， cóng bù yòng cǐ， wéi tuì xiāo yáng dú hóng zhǒng， jí fā yí、 luǒ lì、 rǔ yōng děng zhèng， yòu jiā zhì qiān chuí gāo yī fāng， zhuān yòng bì má zǐ rén chǔ xì， hé rǔ xiāng、 jiāo xiāng、 yín zhū、 shè xiāng chéng gāo， jí yòu hóng chì xìn gāo， shì qiě niàng nóng zhě， yì kě shí xiāo bā jiǔ， zé míng xiāo sàn zhī gōng， hé kě wù rèn tí dú wài chū。 bīn hú yǐ zhì piān fēng bù jǔ， kǒu mù wāi xié， gài yì yòng qí zǒu cuàn rù luò， kě yǐ tōng bì， fēi néng bá chū xuè luò jīng mài zhī fēng xié。 jù《 gāng mù》 suǒ zài， yī rén piān fēng， shǒu zú bù jǔ， bīn hú yǐ cǐ yóu tóng shè xiāng、 líng lǐ jiá děng zuò gāo， mó zhī 'ér yù， zé zhēn shì fēng hán shī sān qì zá zhì zhī bì zhe guān jié zhě， suǒ yǐ yòu yàn， cǐ biàn zhèng zhī bù kě mó hú yǐn yuē zhě yě。 dān xī yòu yǐ wéi néng chū yòu xíng zhī zhì wù， gù qǔ tāi chǎn bāo yī， shèng gǔ nóng xuè zhě yòng zhī， zé yì yīn qí shàn zǒu 'ér sù zhī shǐ dòng 'ěr。 bīn hú yòu wèi yī rén bìng shǒu bì yī kuài zhǒng tòng， yǐ cǐ dǎo gāo tiē zhī， yī yè 'ér yù， zé jí zǒu cuàn xiāo sàn zhī gōng 'ěr。 " |
|
【 cǎo yào míng】： bì má zǐ
【 yīng wén míng】 SEMENRICINI
【 lā dīng míng】 Ricinuscommunis
【 kē】 dà jǐ kē
【 shǔ】 bì má shǔ
běn pǐn wéi dà jǐ kē zhí wù bì má RicinuscommunisL. de gān zào chéng shú zhǒng zǐ。 qiū jì cǎi zhāi chéng shú guǒ shí， shài gān， chú qù guǒ ké， shōu jí zhǒng zǐ。
【 xìng zhuàng】 běn pǐn chéng tuǒ yuán xíng huò luǎn xíng， shāo biǎn， cháng 0.9～ 1.8cm， kuān 0.5～ 1cm。 biǎo miàn guāng huá， yòu huī bái sè yǔ hēi hè sè huò huáng zōng sè yǔ hóng zōng sè xiāngjiàn de huā bān wén。 yī miàn jiào píng， yī miàn jiào lóng qǐ， jiào píng de yī miàn yòu 1 tiáo lóng qǐ de zhǒng jǐ； yī duān yòu huī bái sè huò qiǎn zōng sè tū qǐ de zhǒng fù。 zhǒng pí bó 'ér cuì。 pēi rǔ féi hòu， bái sè， fù yóu xìng， fěi bó， wúxiù， wèi wēi kǔ xīn。
【 xìng wèi yǔ guī jīng】 gān、 xīn， píng； yòu dú。 guī dà cháng、 fèi jīng。
【 gōng néng yǔ zhù zhì】 xiāo zhǒng bá dú， xiè xià tōng zhì。 yòng yú yōng jū zhǒng dú， hóu bì， dà biàn zào jié。
【 yòng fǎ yǔ yòng liàng】 wài yòng shì liàng， dǎo làn fū huàn chù， yì kě rù wán jì nèi fú。
【 zhù cáng】 zhì yīn liáng gān zào chù。 |
bì má zǐ · zhōng yào cái · bǎn běn 'èr |
【 chū chù】
chū zì《 táng běn cǎo》， 1.《 táng běn cǎo》： bì má， cǐ rén jiān suǒ zhǒng zhě， yè sì dà má yè 'ér shèn dà， qí zǐ rú pí yòu míng cǎo má。 jīn hú zhōng lái zhě jīng chì， shù gāo zhàng yú， zǐ dà rú zào jiá hé， yòng zhī yì liáng。
2.《 shǔ běn cǎo》：《 tú jīng》 yún， ( bì má ) shù shēng， yè sì dà má dà shù bèi， zǐ ké yòu cì， shí dà yú bā dòu， qīng huáng sè bān。 xià yòng jīng yè， qiū shōu zǐ， dōng cǎi gēn， rì gān。 hú zhōng lái zhě jīng zǐ gèng bèi dà， suǒ zài yòu zhī。 yòu yún duì ' sì róng cǎo 'ér hòu dà， jīng chì yòu jié qū kǒu shǒu zhè。
3.《 gāng mù》： bì má， jīng yòu chì yòu bái， zhōng kōng； qí yè dà
【 pīn yīn míng】 BìMáZi
【 yīng wén míng】 CastorBean
【 bié míng】 bì má zǐ、 bì má rén、 dà má zǐ、 hóng dà má zǐ。
【 lái yuán】
yào cái jī yuán： wéi dà jǐ kē zhí wù bì má de zhǒng zǐ。
lā dīng zhí wù dòng wù kuàng wù míng： RicinuscommunisL.
cǎi shōu hé chǔ cáng： dāng nián 8-11 yuè shuò guǒ chéng zōng sè、 wèi kāi liè shí， xiān qíng tiān， fēn pī jiǎn xià guǒ xù， tān shài， tuō lì， yáng jìng。
【 yuán xíng tài】 bì má gāo dà yī nián shēng cǎo běn， zài rè dài huò nán fāng dì qū cháng chéng duō nián shēng guàn mù huò xiǎo qiáo mù。 yòu nèn bù fēn bèi bái fěn， lǜ sè huò shāo chéng zǐ sè， wú máo。 dān yè hù shēng， jù cháng bǐng； yè piàn dùn zhuàng yuán xíng， zhí jìng 15-60cm， yòu shí dà zhì 90cm， zhǎng zhuàng fēn liè zhì yè piàn de yī bàn yǐ xià， liè piàn 5-11， luǎn zhuàng pī zhēn xíng zhì cháng yuán xíng， xiān duān jiàn jiān， biān yuán yòu jù chǐ， zhù mài zhǎng zhuàng。 yuán zhuī huā xù yǔ yè duì shēng jí dǐng shēng， cháng 10-30cm huò gèng cháng， xià bù shēng xióng huā， shàng bù shēng cí huā； huā bàn xìng tóng zhū， wú huā bàn； xióng huā 'ě 3-5 liè； xióng ruǐ duō shù， huā sī duō fēn zhī； cí huā 'ě 3-5 lǐ jiě； zǐ fáng 3 shì， měi shì 1 pēi zhū； huā zhù 3， shēn hóng sè， 2 liè。 shuò guǒ qiú xíng， cháng 1-2cm， yòu ruǎn cì， chéng shú shí kāi liè， zhǒng zǐ cháng yuán xíng， guāng huá yòu bān wén。 huā qī 5-8 yuè， guǒ qī 7-10 yuè。
【 shēng jìng fēn bù】 quán guó gè dì jūn yòu zāi péi。
【 zāi péi】
shēng wù xué tè xìng xǐ wēn nuǎn shī rùn qì hòu， shēngzhǎng shì yí wēn dù wéi 20-28 ℃ chū miáo zhì chéng shú jī wēn 2000-3500℃， zhǒng zǐ fā yá wēn dù bù dī yú 10℃， shēngzhǎng wēn dù chāo guò 35℃ zé shēngzhǎng shòu zǔ， yòu miáo yù chūn hán -8-1℃ shí huò yù qiū hán -2--3℃ shòu dòng hài。 miáo qī tǔ rǎng hán shuǐ liàng 12%-14%， huā guǒ qī tǔ rǎng hán shuǐ liàng 15%-20%。 chū miáo zhì guǒ shí chéng shú xū 85-115d。 nài gān hàn， nài yán jiǎn jí ruò suān tǔ rǎng。 yǐ yáng guāng chōng zú、 tǔ céng shēn hòu、 shū sōng féi wò、 pái shuǐ liáng hǎo de tǔ rǎng zāi péi wéi yí。
zāi péi jì shù zhǒng zǐ fán zhí： xuǎn lì dà、 bǎo mǎn、 chōng fēn chéng shú de zhǒng zǐ， yòng 45-50℃ wēn shuǐ zhǒng 24h zuǒ yòu lāo chū， tān zhì yú 20℃ de shì nèi cuī yá， dài zhǒng zǐ lòubái hòu， běi fāng 4 yuè xún， nán fāng 2-3 yuè bōzhòng， xué bō， àn xíng zhū jù gè 65cm-100cm kāi xué bō lì， fù tǔ， shāo jiā zhèn yā， jiāo shuǐ。
tián jiān guǎn lǐ chū miáo hòu， miáo gāo 12-15cm shí yào jiànmiáo、 bǔ miáo， miáo gāo 25cm shí dìng miáo， měi xué liú zhuàng miáo 2-3 zhū， bìng jié hé sōng tǔ chú cǎo、 péi tǔ， shī rén chù fèn féi， 6-7 yuè zài shī 1 cì， shìdàng zēng shī lín、 jiǎ féi。 yòu 6 piàn zhēn yè shí， zhāi qù zhù jīng dǐng yá， cù shǐ cè zhī shēngzhǎng。 zhěng zhī xiū jiǎn， kòng zhì zhí zhū shēngzhǎng， bō yá bǎo huā， qù diào wèi chéng huā xù de yè yá， 7 yuè jiǎn qù yíng yǎng zhī， cù qiū zǐ chéng shú。 duì duō kàn shēng bì má， kě kǎn fá gēngxīn， lí dì miàn 30cm zuǒ yòu， jiāng zhùgàn huò yī jí zhī jù fá， bǎo liú 3-4 gè cè yá， péi yù qīn zhī。
bìng chóng hài fáng zhì bìng hài yòu gēn fǔ bìng， wéi hài zhí zhū gēn bù， shǐ zhī fā hēi chéng shuǐ zì zhuàng fǔ làn， zhí zhū kū wěi， kě pēn sǎ shí huī huò 70% wǔ lǜ xiāo jī běn fěn jì， bìng jí shí kāi gōu pái chú jī shuǐ。 chóng hài yòu hóng zhī zhū， wéi hài nèn shāo， kě pēn 20% sān lǜ shā mǎn fēng kě shī xìng fěn jì 600 bèi yè yā yòng yān cǎo shí huī shuǐ fáng zhì。 lìng yòu yè zhāng、 tǔ lǎo hǔ、 mián líng chóng、 cì 'é、 bì má yè 'é wéi hài。
【 xìng zhuàng】
xìng zhuàng jiàn bié zhǒng zǐ tuǒ yuán xíng huò luǎn xíng， shāo biǎn， cháng 0.9-1.8cm， kuān 0.5-1cm。 biǎo miàn guāng huá， yòu huī bái sè yǔ hēi hè sè huò huáng zōng sè yǔ hóng zōng sè xiāngjiàn de huā bān wén。 yī miàn jiào píng， yī miàn jiào lóng qǐ， jiào píng de yī miàn yòu 1 tiáo lóng qǐ de zhǒng jǐ； yī duān yòu huī bái sè huò qiǎn zōng sè tū qǐ de zhǒng fù。 zhǒng pí bó 'ér cuì， pēi rǔ féi hòu， bái sè， fù yóu xìng。 zǐ yè 2， fěi bó。 wúxiù。 wèi wēi kǔ xīn。 yǐ gè dà、 bǎo mǎn zhě wéi jiā。
xiǎn wēi jiàn bié zhǒng zǐ héng qiē miàn： wài zhǒng pí xì bāo 1 liè， cháng fāng xíng， wài bèi jiǎo zhì céng， qí xià wéi 3-4 liè bó bì xì bāo， zài xià wéi 1 liè shān zhuàng xì bāo， bì hòu， mù huà； nèi zhǒng pí wéi shù liè bó bì xì bāo， qí zhōng sàn yòu luó wén dǎo guǎn。 pēi rǔ hé zǐ yè jūn hán hú fěn lì。
【 huà xué chéng fèn】 zhǒng zǐ hán dàn bái zhì（ protein） 18 ％ -26％， zhī fáng yóu（ oil） 64％ -71％， tàn shuǐ huà hé wù（ carbohydrate） 2％， fēn xìng wù zhì（ phe-nolicdubstance） 2.50％， bì má dú dàn bái（ ricin） jí bì má jiǎn（ ricinine） 0.087％ -0.15％。 zhī fáng yóu de zǔ chéng jué dà bù fēn wéi sān suān gān yóu（ gān yóu sān zhǐ， triglyceride） jí gān yóu zhǐ（ glycerolester）， hái yòu shǎo liàng de zāi chún（ sterol）， lín zhī（ phospholipid）， yóu lí zhī fáng suān（ freefattyacid）， tàn qīng huà hé wù（ hydrocarbon） jí là（ wax）， gān yóu zhǐ de zhī fáng suān zhōng bì má yóu suān（ ricinoleicacid） 84％ -91％， yóu suān（ oleicacid） 3.l％ -5.9％， yà yóu suān（ linoleicacid） 2.9％ -6.5％， yìng zhī suān（ stearicacid） 1.4％ -2.1％， zōng lǘ suān（ palmiticacid） 0.9％ -1.5％； lín zhī hán liàng 0％ -0.12％， qí zhōng lín zhī suān yǐ chún 'àn（ phosphatidylethanolamine） jí qí jiàng jiě chǎn wù zhàn 83％， lín zhī xiān dǎn jiǎn（ phosphatidylcholine） zhàn 13％， qí tā lín zhī zhàn 4％； lín zhī de zhī fáng suān zǔ chéng wéi： zōng lǘ suān（ 27.7％）， yìng zhī suān（ 12.9％）， yóu suān（ 18.5％）， yà yóu suān（ 33.2％） ér bù hán bì má yóu suān； yóu lí zhī fáng suān hán liàng 0.3％， qí zhōng bì má yóu suān zhàn 78.5％， shí bā tàn 'èr xī suān（ octadecadienoicacid） zhàn 8.4％， ＋ bā tàn xī suān（ octadecenoicacid） zhàn 5.2％； bì má dú dàn bái yòu bì má dú dàn bái D， suān xìng bì má dú dàn bái（ acidicricin）， jiǎn xìng bì má dú dàn bái（ basicricin）， bì má dú dàn bái E jí bì má dú dàn bái T děng。 zhǒng zǐ hái hán níng jí sù（ agglutinin） hé zhī fáng méi（ lipase）。 zhǒng pí hán 30- qù jiá yǔ shàn dòu -3β- chún -20- tóng（ 30-norlupan-3β-ol-20-one）。
【 yào lǐ zuò yòng】
1. kàng zhǒng liú zuò yòng： 1.1. duì shí yàn zhǒng liú de zuò yòng： bì má dú dàn bái duì tǐ wài péi yǎng de duō zhǒng zhǒng liú xì bāo zhū hé biàn yì xì bāo zhū jūn shí fēn mǐn gǎn， 0.002-0.3mcg/ml kě yǐ yì zhì lín bā xiàn liú SI、 BW5147、 MBC2、 EL2， gǔ suǐ liú P3、 C1、 RBC5、 S117、 S194、 J588、 MOPC315/P hé gǔ suǐ yàng bái xuè bìng C1498 de shēngzhǎng。 bì má dú dàn bái yì néng yì zhì tǐ wài péi yǎng de zhèng cháng xì bāo hé gè zhǒng dòng wù zhǒng liú xì bāo。 shí yàn hái zhèng míng tā duì bìng dú zhì biàn yì de chéng xiān wéi xì bāo（ SV3T3） bǐ duì zhèng cháng 3T3 xì bāo gèng wéi mǐn gǎn。
bì má dú dàn bái duì xiǎo shǔ 'ài shì fù shuǐ 'ái、 fù shuǐ gān 'ái。 gōng jǐng 'ái U14、 ròu liú S180 jí bái xuè bìng děng dòng wù yí zhí xìng zhǒng liú jūn yòu yī dìng zhì liáo zuò yòng。 yú jiēzhòng hòu 1， 3 tiān ip7.5mcg/kg， néng gòu wán quán yì zhì 'ài shì fù shuǐ 'ái xì bāo shēngzhǎng， shǐ xiǎo shǔ shēng cún shí jiān yán cháng。 yī cì ip bì má dú dàn bái 25mcg/kg， 48 xiǎo shí hòu kě shǐ 'ái xì bāo jiǎn shǎo 90%； 96 xiǎo shí hòu jīhū suǒ yòu de 'ái xì bāo xíng tài fā shēng rú xià gǎi biàn： xì bāo péng zhàng， hé chū xiàn kōng pào jí yòu sī fēn liè tíng zhǐ， bāo jiāng 'àn rǎn、 zhōu wéi yì chū xiàn bù guī zé de kōng pào děng。
1.2. zuò yòng yuán lǐ： bì má dú dàn bái kě yǐ qiáng liè yì zhì gè zhǒng 'ái xì bāo de dàn bái zhì hé chéng， zhōng děng qiáng dù yì zhì DNA hé chéng， ér duì RNA hé chéng de yì zhì qīng wēi。 jù bì má dú dàn bái duì jiā tù wǎng zhì xì bāo róng bāo chǎn wù（ Iysaie） de wú xì bāo xì tǒng（ Cell yī freesystem） dàn bái zhì hé chéng yòu qiáng liè de yì zhì zuò yòng， zhèng míng liǎo tā bù shì yǐng xiǎng 'ái xì bāo de táng dài xiè huò 'ān jī suān de tí qǔ， ér shì qiáng liè dì yì zhì zhēn hé shēng wù hé dàn bái tǐ de dàn bái zhì hé chéng。 bì má dú dàn bái jù yòu 'èr gè tài liàn， yóu S yī S liàn xiāng lián。 fā shēng zuò yòng qián yòu yī gè liè jiě guò chéng， liè jiě hòu shì fàng chū A liàn hé B liàn， A liàn chēng zhī wéi xiào yìng liàn（ Effectoner）； B liàn chēng zhī wéi jié hé liàn（ Haptomer） ·B liàn kě yǐ yǔ xì bāo biǎo miàn de tàn shuǐ huà wù shòu tǐ jié hé， bǎ yóu lí de A liàn huò zhě zhěng gè dú dàn bái fènzǐ tōng guò zhì mó dài rù bāo jiāng， yǔ hé dàn bái tǐ 60-S yà jī fā shēng zuò yòng， yì zhì 'ān jī xiān t-RNA yǔ hé dàn bái tǐ de méi jié hé， shǐ hé suān de yán shēn yīn zǐ jiǎn shǎo， cóng 'ér shǐ hé suān shī huó， yì zhì dàn bái zhì hé chéng， bìng dǎo zhì xì bāo sǐ wáng。
yǔ bì má dú dàn bái xiāng sì jié gòu de suǒ yòu xiāng sī dòu dú dàn bái（ Abrin）， cǐ lèi dú dàn bái yǔ xì bāo biǎo miàn de rǔ táng cán jī dān táng shòu jié hé shì gòng tóng de， jié hé bù wèi bāo kuò 'èr gè yǐ shàng de táng。 yòng shén jīng 'ān suān chǔlǐ xì bāo， kě zēng jiā jié hé bù wèi， yǐ jīng zhèng míng： zhǒng liú xì bāo biǎo miàn de dān táng liàn yǔ zhèng cháng xì bāo yòu qū bié， qí táng dàn bái yòu guò duō de xián suān， táng zhī cháng hán yòu bù wán zhěng de liàn。 bù wán zhěng de liàn yì yǔ dú dàn bái jié hé， cǐ kě jiě shì zhè lèi dú dàn bái de kàng 'ái zuò yòng。
2. xì bāo níng jí zuò yòng： guò qù dà liàng de zī liào rèn wéi bì má dú dàn bái zài tǐ wài duì gè zhǒng dòng wù hé rén lèi de hóng xì bāo， xiǎo cháng nián mó xì bāo， gān xì bāo jí qí tā xì bāo， zǔ zhì xuán yè jūn yòu qiáng liè de níng jí zuò yòng。 dàn shì， jìn nián lái fā xiàn bì má zhǒng zǐ lǐ jù yòu níng jí huó xìng de wù zhì shì wú dú de bì má xuè níng sù， ér bì má dú dàn bái méi yòu xuè qiú níng jí zuò yòng。 bì má xuè níng sù de níng jí sù dù chú liǎo jué dìng yú xuè níng sù hé hóng xì bāo de liàng wài， hái yǔ pH yòu guān， jiǎn xìng huán jìng yòu zhù xuè níng。 gāi xuè níng sù zài fā shēng níng jí zuò yòng shí xū yào yòu xuè qīng bǔ tǐ cān jiā， zhè gè bǔ tǐ kě yǐ hù huàn， lì rú shān yáng hé tún shǔ。 gāi xuè níng zuò yòng chú liǎo kě yǐ yóu xuè qīng bǔ tǐ huó huà wài， hái kě yóu mǒu xiē hái yuán jì huó huà， lì rú bàn guāng 'ān suān hé kàng huài xuè suān。 bì má xuè níng sù zài chǎn shēng níng jí zuò yòng de tóng shí hái bàn yòu lèi sì yú fān mù guā dàn bái méi de dàn bái zhì shuǐ jiě zuò yòng， kě néng shì shòu tǐ pò huài méi de zuò yòng。
3. rè yuán zuò yòng： bì má dú dàn bái shì yī gè hěn qiáng de rè yuán wù zhì。 tā duì gè zhǒng bǔ rǔ lèi dòng wù hé rén lèi dū jù yòu shí fēn qiáng de zhì rè zuò yòng， 0.05-0.2mcg/kg jiù kě yǐ chǎn shēng rè yuán fǎn yìng， bǐ qí tā rèn hé rè yuán dū qiáng 'ér chí jiǔ， qián fú qī yě cháng。 dà shǔ sc bì má dú dàn bái 20mcg/kg， 3.5 xiǎo shí hòu tǐ wēn kāi shǐ shēng gāo， chí xù shí jiān chāo guò 6 xiǎo shí。 fǎn fù zhù shè kě yǐ chǎn shēng nài shòu xìng， dàn yǔ xì jūn lèi rè yuán wù zhì wú jiāo chā nài shòu xìng。 tā suǒ zào chéng de rè yuán fǎn yìng kě yòng 'ā sī pǐ lín。 fēi nà xī tīng děng jiě rè。 gù rèn wéi tā kě zuò wéi jiě rè shí yàn de gōng jù yào。
4. miǎn yì fǎn yìng： bì má dú dàn bái jù yòu hěn qiáng de kàng yuán xìng， yǐ gè zhǒng tú jìng jìn rù rén tǐ huò gè zhǒng bǔ rǔ dòng wù tǐ nèi kě chǎn shēng kàng tǐ hé guò mǐn fǎn yìng， zhòngzhí bì má de nóng mín xuè yè zhōng yě yòu zhè zhǒng kàng tǐ， chēng zhī wéi bì má dú dàn bái kàng tǐ， shí fēn wěn dìng， chú cǐ zhī wài， hái kě yǐ shǐ tǐ nèi fēi tè yì kàng tǐ shēng gāo。 cǐ guò chéng zhōng xuè jiāng zǔ fēn fā shēng biàn huà， yóu yú gān dú de zuò yòng， bái dàn bái shuǐ píng xià jiàng， suí zhe gān zài shēng bái dàn bái shuǐ píng zhú jiàn shàng shēng， a- qiú dàn bái shàng shēng， ér B- qiú dàn bái xià jiàng。 shuō míng bì má dú dàn bái tè yì dì pò huài dàn bái de hé chéng kě yǐ bèi kàng tǐ de zuò yòng 'ér jiǎn ruò； rè yuán fǎn yìng yě kě yǐ bèi yì zhì。 yóu yú bì má dú dàn bái néng chǎn shēng xì bāo dú zuò yòng， yīn cǐ， tā néng yì zhì jù shì xì bāo děng cānyù miǎn yì gōng néng de xì bāo。 bì má xuè níng sù hái néng gòu chén diàn miǎn yì qiú dàn bái， wán quán chén diàn IgM； dàn jǐn chén diàn IgG10%， zhǐ yǔ IgG3 fā shēng chén diàn fǎn yìng， bù yǔ IgG1 fǎn yìng。
5. duì xīn xuè guǎn hé hū xī xì tǒng de zuò yòng： 1 cì iv bì má dú dàn bái 3.2mcg/kg shì shǐ má zuì tù chǎn shēng xīn、 gān、 shèn zhòngdú fǎn yìng de lín jiè jì liàng， xiǎo yú cǐ liàng shí duì xīn xuè guǎn jí hū xī xì tǒng wú míng xiǎn yǐng xiǎng。 ér má zuì māo zhù shè 250-500mcg/kg shí， xuè yā lì jí shàng shēng， mài bó、 hū xī jiā kuài huò cháo qì liàng zēng。 dāng zhù shè jì liàng zēng zhì 30mg/kg shí， xuè yā jiàng zhì líng， xīn tiào tíng zhǐ yú shū zhāng qī， chū xiàn cháo shì hū xī 'ér sǐ wáng； xīn diàn tú chū xiàn R yī R jiàngé yán cháng， P bō xiāo shī， T bō dàozhì děng xiàn xiàng。 má zuì māo iv bì má dú dàn bái 250-500mcg/kg kě yǐ qīng wēi de duì kàng B- shòu tǐ xīng fèn jì yì bǐng jī shèn shàng xiàn sù。 xiān zhù shè lí lú jiǎn 25mg/kg， rán hòu zhù shè bì má dú dàn bái kě yǐ shǐ shèn shàng xiàn sù、 qù jiá shèn shàng xiàn sù、 yǐ xiān dǎn jiǎn、 shēng yā sù hé zǔ 'àn de quán bù yào lǐ zuò yòng jiǎn ruò。 bì má dú dàn bái hái néng jiàng dī lí lú jiǎn hé ní gǔ dīng de fǎn shè zuò yòng。 bì má jiǎn yě kě yǐn qǐ shí yàn dòng wù xuè yā xià jiàng， hū xī yì zhì、 kě néng yǔ qí fènzǐ zhōng suǒ hán qíng jī yòu guān。 bì má yè shuǐ jiān jì kě shǐ zhèng cháng lí tǐ wā xīn jí shuǐ hé lǜ quán， mài jiǎo jìn gāo、 yǐ xiān dǎn jiǎn、 ā tuō pǐn、 kuí níng、 lǜ huà jiǎ zhòngdú de wā xīn zhèn fú zēng dà。 gāi shuǐ jiān jì néng shǐ quǎn xuè yā xià jiàng， dà shǔ hòu zhī xuè guǎn kuò zhāng。
6. qí tā zuò yòng： bì má dú dàn bái kě yǐ yǐng xiǎng tǐ wài péi yǎng de gè lèi bái xì bāo de hū xī zuò yòng。 0.3-33mcg/ml kě jiàng dī dān hé xì bāo de hào yǎng liàng，， 16.6-33.2mcg/ml， kě jiàng dī lín bā xì bāo de hào yǎng liàng， zēng jiā shì zhōng xìng lì xì bāo de hào yǎng liàng； dāng nóng dù zēng jiā zhì 66.6mcg/ml shí， shì zhōng xìng lì xì bāo de hū xī yì shòu yì zhì。
【 dú xìng】
1. dú xìng： bì má zǐ zhōng hán bì má dú dàn bái jí bì má jiǎn， tè bié shì qián zhě， kě yǐn qǐ zhòngdú。 4-7 suì xiǎo 'ér fú bì má zǐ 2-7 bèi kě yǐn qǐ zhòngdú、 zhì sǐ。 chéng rén 20 lì kě zhì sǐ。 fēi zhōu chǎn bì má zǐ 2 lì kě shǐ chéng rén zhì sǐ， xiǎo 'ér jǐn xū yī lì， dàn yě yòu bào gào fú 24 lì hòu réng néng huī fù zhě。 bì má dú dàn bái kě néng shì yī zhǒng dàn bái fēn jiě méi， 7 háo kè jí kě shǐ chéng rén sǐ wáng。
2. bì má zǐ zhòngdú hòu zhī zhèng zhuàng yòu： tóu tòng、 wèi cháng yán、 tǐ wēn shàng shēng、 bái xì bāo zēng duō、 xuè xiàng zuǒ yí、 wú niào、 huáng dòu、 lěng hàn、 xū fā jìng luán、 xīn xuè guǎn xū tuō； zhòngdú zhèng zhuàng zhī fā shēng cháng yòu yī jiào cháng de qián fú qī。 bì má dú dàn bái yǐn qǐ dà shǔ jí xìng zhòngdú， zhù yào chǎn shēng gān jí shèn de shāng hài， tàn shuǐ huà wù dài xiè wěn luàn， bì má zhōng de níng jí sù kě yǔ xuè qiú qǐ níng jí zuò yòng。 hú zhōu nóng cūn jiāng bì má zǐ chǎo shú chī wèi jiàn zhòngdú， kě néng yóu yú jiā rè shǐ bì má dú dàn bái pò huài。
3. bì má zǐ duì gè zhǒng dòng wù de zhì sǐ liàng（ g/kg） dà zhì rú xià： mǔ jī 14、 mǔ yā 4、 mǔ 'é 0.4、 tù .9、 xiǎo zhū 2.3、 zhū 1.3、 nǎi niú 2、 xiǎo shān yáng 0.5、 shān yáng 5.5、 mián yáng 1.25、 mǎ 0.1。 bì má dú dàn bái duì xiǎo shǔ 1 cì iv de LD50 wéi 6-12mcg/kg。 wǔ hàn jiàn mín zhì yào chǎng shēng chǎn de bì má dú dàn bái duì xiǎo shǔ 1 cì iv， LD50 wéi 47.97mcg/kg； duì jiā tù 1 cì iv de MTD wéi 3.2mcg/kg； duì jiā miǎn iv měi rì 1 cì， lián xù 16 cì de MTD wéi 1.6mcg/kg。 xiǎo shǔ ip huò iv zhì sǐ liàng de bì má dú dàn bái hòu 10h zhì shù tiān nèi sǐ wáng。 zhòngdú guò chéng jiào cháng zhì， yī bān gěi yào 12h hòu jiàn shī zhòng， 24h hòu dòng wù cè wò。 yòu shí fā shēng màn xìng jīng luán， hū xī kùn nán， jiǎo gōng fǎn zhāng， zhōng shū shén jīng shī diào。 yú dì yī cì jīng luán hòu 3min dòng wù sǐ wáng yú hū xī má bì。 zhòngdú shí cháng bàn yòu yán zhòng fù xiè， yě kě néng shì shǐ dòng wù sǐ wáng de yuán yīn zhī yī。
4. bì má dú dàn bái jí xìng， yà jí xìng zhòngdú de dòng wù（ dà xiǎo shǔ、 tún shǔ hé jiā tù děng） dà duō shù qì guān hé zǔ zhì bù chū xiàn gōng néng hé xíng tài de biàn huà。 zhù yào dú xìng fǎn yìng zài gān zàng、 xiǎo cháng hé nèi fēn mì xiàn tǐ。 duì gān xì bāo de pò huài zuò yòng zài nèi wǎng céng， bàn suí xiàn lì tǐ de qīng wēi gǎi biàn， cóng 'ér shǐ gān zàng biàn xìng huài sǐ。 duì xiǎo cháng de sǔn shāng yì jiào yán zhòng， shì fù xiè de zhù yào yuán yīn， nèi fēn mì xì tǒng gè qì guān hé zǔ zhì duì bì má dú dàn bái hěn mǐn gǎn， kě shǐ dòng wù de xià qiū nǎo xì bāo， shèn shàng xiàn、 chuí tǐ、 xiōng xiàn、 gāo wán、 luǎn cháo、 yí xiàn yǐ jí lín bā zǔ zhì děng fā shēng chū xuè xìng huài sǐ hé tuì xíng xìng biàn。 hái néng sǔn shāng wǎng zhuàng nèi pí xì tǒng jí yǐn qǐ shàng hé shén jīng jié hé xiōng bì cóng de chù zhōu shén jīng xì bāo hé rǎn sè zhì pò huài。 bì má dú dàn bái zhòngdú de dòng wù xuè níng shí jiān yán cháng， zhè shì yóu yú gān rǎo táng dài xiè zài jiàng dī níng xuè méi yuán、 níng xuè jī huó méi suǒ zhì， bìng kě shǐ dòng wù hóng xì bāo、 bái xì bāo zǒng shù shēng gāo， xuè táng jí niào sù shuǐ píng shēng gāo， shǐ xuè zhōng měi lí zǐ nóng dù jiàng dī， gài lí zǐ nóng dù shēng gāo， Ca2+： Mg2+ dào 2： 1 jiàng zhì 7.75： 1， zhè kě néng yǔ rè yuán fǎn yìng yòu guān。 bì má dú dàn bái jí xìng zhòngdú shí， dòng wù xuè yè zhōng pú táo táng、 gān táng yuán、 zǒng dàn bái hé hóng xì bāo bǐ jī jūn xià jiàng， ér rǔ táng、 fēi dàn bái dàn、 ān jī suān、 wú jī lín。 suān xìng lín suān yán hé rǔ suān、 bǐng tóng suān shēng gāo， gān gōng néng（ SGOT、 SGPT、 LDH） fā shēng wěn luàn。 kě jiàn， bì má dú dàn bái jí xìng zhòngdú shí xuè yè xué biàn huà yǔ màn xìng zhòngdú shí lüè yòu chā bié。 bì má zǐ zhōng bì má jiǎn 160mg huò bì má dú dàn bái 7mg jūn kě dǎo zhì chéng rén sǐ wáng。 yòu rén rèn wéi bì má dú dàn bái bǐ qīng qíng suān de dú xìng dà 22 bèi， tā 1g kě shǐ 3600 rén sǐ wáng。
【 jiàn bié】 lǐ huà jiàn bié（ 1） qǔ běn pǐn（ dài zhǒng pí） fěn mò yuē 0.5g， jiā 50％ yǐ chún 5ml， lěng jìn 2h， lǜ guò。 qǔ lǜ yè zhēng zhì yuē 0.5ml， yòng máo xì guǎn dī yú lǜ zhǐ shàng， pēn yǐ yìn sān tóng shì yè， hōng zhì xiàn zǐ hóng sè bān diǎn。（ jiǎn chá 'ān jī suān）（ 2） qǔ běn pǐn fěn mò 1g， jiā yán suān shuǐ róng yè（ PH2） 10ml， fèi jìn 30min， lǜ guò。 lǜ yè nóng suō zhì 1.5ml， fēn wéi 3 fèn， fēn bié yú xiǎo shì guǎn zhōng dī jiā diǎn huà lǚ jiǎ、 diǎn huà gǒng jiǎ、 diǎn yī diǎn huà jiǎ shì yè gè 2 dī， fēn bié chǎn shēng jú hóng、 zōng、 zōng hóng sè chén diàn。（ jiǎn chá shēng wù jiǎn）
【 páozhì】
1. qiāo suì zhǒng zǐ wàiqiào， jiǎn qǔ zhǒng rén yòng。
2.《 léi gōng páozhì lùn》： fán shǐ bì má zǐ ， xiān xū hé pí yòng yán tānɡ zhǔ bàn rì， qù pí qǔ zǐ yán guò yòng。
3.《 běn cǎo méng quán》： bì má zǐ ， xiū zhì jì tiě，
【 xìng wèi】 gān； xīn； píng； yòu xiǎo dú
【 guī jīng】 dà cháng； fèi； pí； gān jīng
【 gōng néng zhù zhì】 xiāo zhǒng bá dú； xiè xià dǎo zhì； tōng luò lì qiào。 zhù yōng jū zhǒng dú； luǒ lì； rǔ yōng； hóu bì； jiè là xuǎn chuāng； tàng shāng； shuǐ zhǒng zhàng mǎn； dà biàn zào jié； kǒu yǎn wāi xié； diē dǎ sǔn shāng
【 yòng fǎ yòng liàng】 wài yòng： shì liàng， dǎo fū huò diào fū。 nèi fú： rù wán jì， 1-5g； shēng yán huò chǎo shí。
【 zhù yì】 yùn fù jí biàn huá zhě jì fú。《 běn cǎo jīng shū》： pí wèi bó ruò、 dà cháng bù gù zhī rén， shèn wù qīng yòng。
【 fù fāng】① zhì liáo chuāng nóng： bì má zǐ èr shí duō kē， qù ké， hé shǎo liàng shí yán、 xī fàn dǎo yún， fū huàn chù， rì huàn liǎng cì。 (《 fú jiàn mín jiān cǎo yào》 )② zhì yōng jū chū qǐ： qù pí bì má gān yī fèn， sōng xiāng sì fèn。 jiāng bì má zǐ dǎo suì jiā rù sōng xiāng fěn chōng fēn jiǎo bàn， yòng kāi shuǐ jiǎo chéng hú zhuàng， zhì yú lěng shuǐ zhōng lěng què chéng gāo zhuàng bèi yòng。 yòng shí jiāng bái gāo yào 'àn chuāng miàn dà xiǎo tān yú zhǐ huò bù shàng tiē huàn chù。 ( liáo níng《 zhōng cǎo yào xīn yī liáo fǎ zī liào xuǎn biān》 )③ zhì luǒ lì： bì má zǐ chǎo shú， qù pí， làn jiáo ／ lù shuì fú sān、 èr méi， jiàn jiā zhì shí shù méi。 (《 běn cǎo yǎn yì》 )④ zhì yān zhōng chuāng zhǒng： bì má zǐ yī méi ( qù pí )， pòxiāo yī qián。 tóng yán， xīn jí shuǐ zuò yīfù， lián jìn 'èr、 sān fú xiào。 (《 yī zhǔn》 )⑤ zhì hóu yōng： bì má zǐ， qǔ ròu chuí suì， zhǐ juàn zuò jiǎn， shāo yān xī zhī。 (《 yī xué zhèng chuán》 shèng yān tǒng )⑥ zhì zhū gǔ gěng： bì má zǐ qī lì。 qù ké yán xì， rù hán shuǐ shí mò， chán lìng gān shī dé suǒ， yǐ zhú lí zǐ tiǎo 'èr、 sān qián rù hóu zhōng， shǎo qǐng yǐ shuǐ yān zhī jí xià。 (《 wèi shì jiā cáng fāng》 )⑦ zhì lì fēng， shǒu zhǐ luán qū， jié jiān tòng bù kě rěn， jiàn zhì duàn luò： bì má yī liǎng ( qù pí )， huáng lián yī liǎng ( cuò rú dòu )。 yǐ xiǎo píng zǐ rù shuǐ yī shēng， tóng jìn， chūn xià sān rì， qiū dōng wǔ rì， hòu qǔ bì má zǐ yī méi， zhào bǐ， yǐ jìn yào shuǐ， píng dàn shí yīfù， jiàn jiā zhì sì、 wǔ méi， wēi lì bù fáng， píng zhōng shuǐ shǎo gèng tiān。 jì dòng fēng shí。 (《 yī zhǔn gōng⑧ zhì tānɡ huǒ shāng： bì má zǐ 、 há fěn děng fēn。 yán gāo。 tānɡ sǔn yòng yóu diào tú， huǒ chuāng yòng shuǐ diào xú。 (《 yǎng shēng bì yòng fāng》 )⑨ zhì quǎn yǎo shāng： bì má zǐ wǔ shí lì。 qù ké， yǐ jǐng shuǐ yán gāo， xiān yǐ yán shuǐ xǐ yǎo chù， cì yǐ bì má gāo tiē。 (《 xiù zhēn fāng》 )⑩ zhì fēng qì tóu tòng bù kě rěn： rǔ xiāng、 bì má rén děng fēn。 dǎo bǐng， suí zuǒ yòu tiē tài yáng xué。 (《 gāng mù》 )(11) zhì xiǎo 'ér diān shàn： bì má rén sān méi， jí gāng zǐ ( qù pí ) sān shí méi， shí yàn zǐ ( shāo ) yī méi， huá shí ( mò ) èr qián bā， shàn xiāng ( yán ) bàn qián bā。 shàng wǔ mèi dǎo yán xí， xī miàn hú hé wán， rú lǜ dòu dà， měi fú shí wǔ wán， kòngxīn， jiān dēng xīn tānɡ xià。 (《 shèng jì zǒng lù》 bì má wán )(12) zhì zhù chuǎn ké sòu： bì má zǐ qù ké chǎo shú， jiǎn tián kàn chī， duō fú jiàn xiào。 (《 wèi shēng yì jiǎn fāng》 )(13) zhì nán chǎn jí bāo yī bù xià： bì má zǐ qī méi。 yán rú gāo， tú jiǎo dǐ xīn， zǐ jí yī cái xià， biàn sù xǐ qù。 (《 hǎi shàng jí yàn fāng》 )(14) cuī shēng bìng sǐ tāi bù xià： bì má zǐ sān gè， bā dòu sì gè。 yán xì， rù shè xiāng shǎo xǔ， tiē qí xīn shàng。 (《 wèi shēng jiā bǎo fāng》 )(15) zhì zǐ gōng tuō xià： bì má rén、 kū fán děng fēn。 wéi mò， ān zhǐ shàng tuō rén， réng yǐ bì má rén shí sì méi， yán gāo tú dǐng xīn。 (《 zhāi yuán fāng》 )(16) zhì bào huàn tuō gāng： bì má zǐ yī liǎng。 làn gān wéi gāo， niǎn zuò jiǎng zǐ， liǎng zhǐ kuān dà， tiē cōng shàng； nǚ kǒu péng zhèng tuō gāng， shēng fù zǐ mò、 cōng、 suàn tóng yán zuò gāo， yǐ qián fǎ tiē zhī。 (《 huó yòu xīn shū》 bì má gāo )(17) zhì kǒu yǎn wāi xié： bì má zǐ rén qī lì。 yán zuò mò， yòu wāi 'ān zài zuǒ shǒu xīn， zuǒ wāi 'ān zài yòu shǒu xīn， què yǐ tóng yú shèng rè shuǐ。 zuò yào shàng， lěng jí huàn， wǔ、 liù cì jí zhèng yě。 (《 fù rén liáng fāng》 )
【 gè jiā lùn shù】
1.《 gāng mù》： bì má rén， qì wèi pō jìn bā dòu， yì néng lì rén， gù xià shuǐ qì。 qí xìng shàn zǒu， néng kāi tōng zhū qiào jīng luò， gù néng zhì piān fēng shī yīn， kǒu jìn、 kǒu mù wāi xié、 tóu fēng、 qī qiào zhū bìng， bù zhǐ yú chū yòu xíng zhī wù 'ér yǐ。 bì má yóu néng bá bìng qì， gù zhū gāo duō yòng zhī。 yī rén bìng piān fēng， shǒu zú bù jǔ， shí shèn yòng cǐ yóu tóng yáng zhī、 jūn xiāng、 suān lǐ jiá děng yào， jiān zuò mó gāo， rì mó shù cì， yī yuè yú jiàn fù， jiān fú sōu fēng huà tán yǎng xuè zhī jì， sān yuè 'ér yù。 yī rén bìng shǒu bì yī kuài zhǒng tòng， yì yòng bì má dǎo gāo tiē zhī， yī yè 'ér yù。 yī rén bìng qì xuè piān tóu tòng， yòng cǐ tóng rǔ xiāng、 shí yán dǎo fū tài yáng xué， yī yè tòng zhǐ。 yī fù chǎn hòu zǐ cháng bù shōu， dǎo rén tiē qí dān tián， yī yè 'ér shàng。 cǐ yào wài yòng lěi zòu qí xūn， dàn nèi fú bù kě qīng shuài 'ěr。
2.《 běn cǎo jīng shū》： bì má， qí lì cháng yú shōu xī， gù néng bá bìng qì chū wài， qí xìng shàn shōu， gù néng zhuī nóng qǔ dú， néng chū yòu xíng zhī zhì wù， yòu néng tōng lì guān qiào， gù zhù shuǐ zhèng。
3.《 yī lín cuàn yào》： bì má zǐ ， xiè fèi qì zhī xià xíng， néng jué zhì gāo zhī shuǐ 'ér xià zhī， tōng guān qiào， zhèng jīng luò， diào shàng xià。 huò yún fú cǐ bì shēng bù néng shí chǎo dòu zǐ， yì bù rán。
4.《 běn cǎo zhèng yì》： bì má zǐ ， qì wèi gān píng， bīn hú yǐ wéi gān xīn píng， qí shí quán wú chē wèi； shí wán yǐ wéi wēn， zé sī ' zhèng qí xìng bì shì qīng liáng， shí wán zhī shuō yì fēi shì。 qí xìng shàn dìng shàn sàn， dān xī yǐ wéi néng tuì nóng qǔ dú， bá xié wài chū， shèn shì bù què； yè shī zhū shì， jiān zhì wài yáng， fán bá dú tí nóng yào zhōng， cóng bù yòng cǐ， wéi tuì xiāo yáng dú hóng zhǒng， jí fā yí、 kū yáng、 rǔ yōng děng zhèng， yòu jiā zhì qiān chuí yíng yī fāng， zhuān yòng bì má zǐ rén chǔ xì， hé rǔ xiāng、 jiāo xiāng、 yín zhū、 shè xiāng chéng gāo， jí yòu hóng chì xìn gāo， shì qiě niàng nóng zhě， yì kě shí xiāo bā jiǔ， zé míng xiāo sàn zhī gōng， hé kě wù rèn tí dú wài chū。 bīn hú yǐ zhì piān fēng bù jǔ， kǒu mù wāi xié， gài yì yòng qí zǒu cuàn rù luò， kě yǐ tōng bì， fēi néng bá chū xuè luò jīng mài zhī fēng xié。 jù《 gāng mù》 suǒ zài， - yī rén piān fēng， shǒu zú bù jǔ， bīn hú yǐ cǐ yóu tóng kāng xiāng、 zhuì lǐ jiá děng zuò gāo， mó zhī 'ér yù， zé zhēn shì fēng hán shī sān qì zá zhì zhī bì zhe guān jié zhě， suǒ yǐ yòu yàn， cǐ biàn zhèng zhī bù kě mó hú yǐn yuē zhě yě。 dān xī yòu yǐ wéi néng chū yòu xíng zhī zhì wù， gù qǔ tāi chǎn bāo yī， shèng gǔ nóng xuè zhě yòng zhī， zé yì yīn qí shàn dìng 'ér sù zhī shǐ dòng 'ěr。 bīn hú yòu wèi yī rén bìng shǒu bì yī kuài zhǒng tòng， yǐ cǐ dǎo gāo tiē zhī， yī yè 'ér yù， zé jí zǒu cuàn xiāo sàn zhī gōng 'ěr。
5.《 táng běn cǎo》： zhù shuǐ nì。
6.《 rì huá zǐ běn cǎo》： zhì shuǐ zhàng fù mǎn， xì yán shuǐ fú； chuāng kāng jiè 'é， yì kě yán fū。
7.《 běn cǎo yǎn yì bǔ yí》： néng chū yòu xíng zhì zhī zhì wù， gù qǔ tāi chǎn、 bāo yī、 shèng gǔ、 nóng xuè kàn yòng zhī。
8.《 gāng mù》： zhù piān fēng bùsuí， shī yīn kǒu 'ōu， tóu fēng gē lóng， shé zhàng， hóu bì， zhù chuǎn， jiǎo qì dú， dān liú， tānɡ huǒ shāng， zhēn cì rù ròu， nǚ rén tāi yī bù xià， zǐ cháng tǐng chū， kāi tōng guān qiào jīng luò， néng zhǐ zhū tòng， xiāo zhǒng tuì nóng bān dú。
【 lín chuáng yìng yòng】 zhì liáo yán miàn shén jīng má bì： qǔ bì má zǐ qù ké dǎo chéng ní zhuàng， fū yú huàn cè xià niè guān jié jí kǒu jiǎo bù ( hòu yuē 0.3cm)， wài jiā shā bù bēng dài gù dìng。 měi rì huàn yào 1 cì。 zhì liáo 3 lì， jūn yú 10 tiān nèi quán yù。
【 zhāi lù】《 zhōng huá běn cǎo》 |
zhōng guó yào diǎn 2005 bǎn |
míng chēng :
bì má zǐ
hàn yǔ pīn yīn :
Bimazi
yīng wén míng :
SEMENRICINI
jī yuán :
běn pǐn wéi dà jǐ kē zhí wù bì má RicinuscommunisL. de gān zào chéng shú zhǒng zǐ。 qiū jì cǎi zhāi chéng shú guǒ shí， shài gān， chú qù guǒ ké， shōu jí zhǒng zǐ。
xìng zhuàng :
běn pǐn chéng tuǒ yuán xíng huò luǎn xíng， shāo biǎn， cháng 0.9-1.8cm， kuān 0.5-1cm。 biǎo miàn guāng huá， yòu huī bái sè yǔ hēi hè sè huò huáng zōng sè yǔ hóng zōng sè xiāngjiàn de huā bān wén。 yī miàn jiào píng， yī miàn jiào lóng qǐ， jiào píng de yī miàn yòu 1 tiáo lóng qǐ de zhǒng jǐ； yī duān yòu huī bái sè huò qiǎn zōng sè tū qǐ de zhǒng fù。 zhǒng pí bó 'ér cuì。 pēi rǔ féi hòu， bái sè， fù yóu xìng， zǐ yè 2， fěi bó。 qì wēi， wèi wēi kǔ xīn。
páozhì fāng fǎ :
chú qù zá zhì。 yòng shí qù ké， dǎo suì。
xìng wèi :
gān、 xīn、 píng； yòu dú。
guī jīng :
guī dà cháng、 fèi jīng。
gōng xiào :
xiāo zhǒng bá dú， xiè xià tōng zhì。
zhù zhì :
yòng yú yōng jū zhǒng dú， hóu bì， luǒ lì， dà biàn zào jié。
yòng fǎ yòng liàng :
wài yòng shì liàng， dǎo làn fū huàn chù。 yì kě rù wán jì nèi fú。
zhù cáng :
zhì yīn liáng gān zào chù。
zhōng xī yào fēn lèi :
zhōng yào（ yào cái jí yǐn piàn） |
|
| SEMEN RICINI |
|
bì má zǐ
dà jǐ kē zhí wù bì má RicinuscommunisL. de gān zào chéng shú zhǒng zǐ。 600 jí lí FructusTribuli( lā )； puncturevinecaltropfruit jí lí kē zhí wù jí lí TribulusterrestrisL. de gān zào chéng shú guǒ shí。 |
|
- : Castor Seed, Semen Ricini, castor beans
|
|
| bì má zǐ jiǔ | bì má zǐ zhòngdú | bì má zǐ bái dàn bái | |
|