|
|
zuòzhě: bān gù Ban Gu
zhōng shì jì shén xué、 lún lǐ xué zhī fǎ diǎn
dōng hàn zhāng dì jiàn chū sì nián（ 79 nián）， huáng dì qīn zì zhù chí hé zhào jí dāng shí zhù míng de bó shì、 rú shēng zài bái hǔ guān tǎo lùn wǔ jīng zhī tóng yì。 zhè chǎng dà tǎo lùn de yóu lái， yī shì yóu yú gǔ wén jīng xué chū xiàn zhī hòu， zài wén zì、 sī xiǎng、 shī shuō gè fāng miàn dū tóng jīn wén jīng xué pài fā shēng fēn qí， shuāng fāng zhǎn kāi liǎo jī liè de dǒu zhēng、 zì xī hàn wǔ dì shí zhàn tǒng zhì dì wèi de jīn wén jīng xué pài， wéi bǎo zhù zì jǐ de dì wèi， jí xū lì yòng huáng dì de quán wēi zhì chéng dìng lùn， yǐ yā dǎo duì fāng。 èr shì zì dǒng zhòng shū de《 chūn qiū fán lù》 tí chū yī zhěng tào " tiān rén gǎn yìng " de shén xué mùdì lùn de wéi xīn zhù yì zhé xué tǐ xì hòu， yòng shén xué jiě shì jīng xué zhī fēng biàn yù guā yù liè， dào xī hàn mò nián， fēng jiàn shén xué hé yōng sú jīng xué de hùn hé wù chèn wěi mí xìn shèng xíng qǐ lái， yóu yú fēng jiàn tǒng zhì zhě de zhī chí hé tí chàng， xùn sù mí màn yú xué shù sī xiǎng lǐng yù。 wèile gǒng gù fēng jiàn tǒng zhì de xū yào， fēng jiàn huáng dì yě lè yú chū miàn， zǔ zhì yīcháng dà tǎo lùn， yǐ biàn shǐ chèn wěi mí xìn hé fēng jiàn jīng diǎn gèng hǎo dì jié hé qǐ lái， shǐ shén xué jīng xué huà， jīng xué shén xué huà。 zài bái hǔ guān， bó shì、 rú shēng fēn fēn chén shù jiàn jiě， zhāng dì qīn zì cái jué qí jīng yì zòu yì， hòu yóu bān gù děng rén zhěng lǐ biān zhuàn chéng《 bái hǔ tōng yì 》 yī shū。《 bái hǔ tōng yì 》 yòu chēng《 bái hǔ tōng》、《 bái hǔ tōng dé lùn》。 zhè bù shū shì jīn wén jīng xué de zhèng zhì xué shuō tí yào， guǎng fàn jiě shì liǎo fēng jiàn shè huì yī qiē zhèng zhì zhì dù hé dào dé guān niàn， chéng wéi dāng shí fēng jiàn tǒng zhì jiē jí de shén xué、 lún lǐ xué fǎ diǎn。
《 bái hǔ tōng yì 》 jì chéng liǎo《 chūn qiū fán lù》 " tiān rén hé yī "、 " tiān rén gǎn yìng " de shén xué mùdì lùn， bìng jiā yǐ fā huī， bǎ zì rán zhì xù hé fēng jiàn shè huì zhì xù jǐn mì jié hé qǐ lái， tí chū liǎo wán zhěng de shén xué shì jiè guān。
guān yú tiān dì wàn wù de qǐ yuán wèn tí。《 bái hǔ tōng yì 》 de jiě shì shì： " shǐ qǐ xiān yòu tài chū， rán hòu yòu tài shǐ， xíng zhào jì chéng， míng yuē tài sù。 húnzhuó xiāng lián， shì zhī bù jiàn， tīng zhī bù wén。 rán hòu pōu pàn， qīng zhuó jì fēn， jīng yào chū bù， shù wù shī shēng。 …… gù《 qián záo dù》 yún： ' tài chū zhě， qì zhī shǐ yě； tài shǐ zhě， xíng zhī shǐ yě； tài sù zhě， zhì zhī shǐ yě。 '"（《 tiān dì》） jiǎn yán zhī， shì jiè de qǐ yuán shì yóu tài chū（ qì） dào tài shǐ（ xíng）， zài dào tài sù（ zhì）， jīng guò zhè sān gè jiē duàn cái xíng chéng tiān dì。 dān kàn cǐ duàn wén zì， tiān yǔ dì dōushì wù zhì de shí tǐ， dàn zòng guān《 bái hǔ tōng yì 》 de zhěng gè sī xiǎng， zhè zhǒng zì rán wù zhì zhī tiān yòu shì cóng shǔ yú dào dé zhī tiān de， rú tiān dì yùn xíng de guī lǜ， rì yuè xīng chén de yùn xíng jí guān xì， dōubù yóu qí zì shēn guī lǜ suǒ jué dìng， ér shì yóu lún lǐ dào dé guān xì hé mùdì jué dìng de， zuì zhōng tā shì cóng shǔ yú yī zhǒng shén líng zhī tiān de。 yīn 'ér qí yǔ zhòu guān shì yī zhǒng wéi xīn zhù yì guān diǎn。
《 bái hǔ tōng yì 》 fā yáng《 chūn qiū fán lù》 wú lèi bǐ fù de shǒu fǎ， jiāng fēng jiàn zhì dù xià jūn chén、 fù zǐ、 fū fù zhī yì yǔ tiān dì xīng chén、 yīn yáng wǔ xíng děng gè zhǒng zì rán xiàn xiàng xiāng bǐ fù， yòng yǐ shén huà fēng jiàn zhì xù hé děng jí zhì dù。 tā rèn wéi：
" zǐ shùn fù， qī shùn fū， chén shùn jūn， hé fǎ？ fǎ dì shùn tiān。 "（《 tiān dì》） zhào tā kàn lái， jūn chén、 fù zǐ、 fū fù zhī jiān de guān xì， yóu rú tiān zài shàng， dì zài xià yī yàng， shì yǒng yuǎn bù néng gǎi biàn de。 tiān zhī dì wèi gāo， dì zhī dì wèi bēi， yóu rú jūn chén、 fù zǐ、 fū fù zhī jiān de zūn bēi děng jí guān xì。 tā hái jiāng tài yáng bǐ zuò jūn zhù， yuè liàng xīng chén bǐ zuò chén mín， yòng rì yuè xīng chén de zì rán xiàn xiàng lái lùn zhèng hé shén huà jūn zhù de quán wēi。 " sān gāng zhī yì， rì wéi jūn， yuè wéi chén yě。 "（《 rì yuè》） " jūn yòu zhòng mín， hé fǎ？ fǎ tiān yòu zhòng xīng yě。 "（《 wǔháng》） jūn zhù zhī yú chén mín， yóu rú tiān shàng yuè liàng xīng chén suǒ gǒng wèi de tài yáng。《 chūn qiū fán lù · yáng zūn yīn bēi》 céng shuō： " jūn bù míng 'è， chén bù míng shàn， shàn jiē guī yú jūn， è jiē guī yú chén。 "《 bái hǔ tōng yì 》 jìn yī bù chǎn shù cǐ lǐ lùn： " chén yòu gōng guī yú jūn， hé fǎ？
fǎ guī yuè yú rì yě。 "（《 wǔháng》） yuè liàng běn shēn bù fā guāng， tā de guāng yuán yú tài yáng de zhào yào， zhào cǐ 'ér tuī lùn， " chén yòu gōng guī yú jūn " zé shì hé qíng hé lǐ de。
gǔ dài pǔ sù de wéi wù zhù yì gài niàn yīn yáng wǔháng shuō， céng bèi dǒng zhòng shū lì yòng wéi qí " tiān rén gǎn yìng " de shén xué mùdì lùn fú wù，《 bái hǔ tōng yì 》 jìn yī bù fā zhǎn hé yǐn shēn liǎo dǒng zhòng shū de sī xiǎng， yòng yīn yáng wǔháng shuō wéi huáng quán zhì shàng de zhōng yāng zhuān zhì jí quán zhì fú wù。 tā tè bié tū chū hé fā huī liǎo " tǔ jū zhōng yāng " de guān diǎn， bǎ tǔ liè wéi wǔ xíng zhī shǒu， qí tā de jīn mù shuǐ huǒ dū yǐ lài tǔ 'ér cún zài。 " tǔ zài zhōng yāng， zhōng yāng zhě tǔ， tǔ zhù tù， hán wàn wù， tǔ zhī wéi yán ' tù ' yě。 "
" mù fēi tǔ bù shēng， huǒ fēi tǔ bù róng， jīn fēi tǔ bù chéng， shuǐ fēi tǔ bù gāo。 "
（《 wǔháng》） zhè yī jiě shì wán quán chāo chū liǎo《 chūn qiū fán lù》 zhōng guān yú wǔháng " tǔ jū zhōng yāng " de guān diǎn， tā jiāng jīn mù shuǐ huǒ tǔ míng què huàfēn chū děng jí zūn bēi guì jiàn， bìng yǐ cǐ lái bǐ fù shè huì， jiāng fēng jiàn děng jí zhì dù zì rán huà， cóng 'ér shén huà jūn quán， gǒng gù fēng jiàn tǒng zhì。
《 bái hǔ tōng yì 》 de rèn shí lùn shì yǐ fù yú zōng jiào shén xué de wéi xīn zhù yì zhī shàng de。 tā suǒ yào rèn shí de， bù shì kè guān shì wù jí qí guī lǜ， ér shì yóu " tiān " suǒ jué dìng de " dào "。 suǒ wèi " yù bù zhuó， bù chéng qì， rén bù xué， bù zhī dào。 "
（《 bì yōng》） " dào " yóu shuí lái fā xiàn hé chuán shòu ní？ shì tōng tiān dì guǐ shén de shèng rén：
" shèng zhě， tōng yě， dào yě， shēng yě。 dào wú suǒ bù tōng， míng wú suǒ bù zhào， wén shēng zhī qíng， yǔ tiān dì hé dé、 rì yuè hé míng、 sì shí hé xù、 guǐ shén hé jí xiōng。 "
（《 bì yōng》） yóu shèng rén fā xiàn， yǔ tiān yòu mìqiè lián xì de dào， jiù shì " tiān bù biàn， dào yì bù biàn " zhōng de dào， jí fēng jiàn tǒng zhì zhì xù、 lún lǐ gāng cháng。
xuān yáng wéi hù fēng jiàn tǒng zhì de " sān gāng "、 " wǔ cháng "、 " liù jì " shì《 bái hǔ tōng yì 》 de zhù yào nèi róng。 tā shuō： " sān gāng zhě hé wèi yě？ wèi jūn chén、 fù zǐ、 fū fù yě。…… gù《 hán wén jiā》 yuē： ' jūn wéi chén gāng， fù wéi zǐ gāng， fū wéi qī gāng。 '…… rén jiē huái wǔ cháng zhī xìng， yòu qīn 'ài zhī xīn， shì yǐ gāng jì wéi huà， ruò luó wǎng zhī yòu jì gāng 'ér wàn mù zhāng yě。 "（《 sān gāng liù jì》） cóng sān gāng chū fā， tā jìn yī bù tí chū sān gāng zhī jì， jí liù jì： zhū fù， xiōng dì， zú rén， zhū jiù， shī cháng， péng yǒu。 sān gāng liù jì yǔ zì rán fǎ zé shì xiāng tōng de： " sān gāng fǎ tiān dì rén， liù jì fǎ liù hé。 " jù tǐ 'ér yán： " jūn chén fǎ tiān， qǔ xiàng rì yuè qū xìn（ shēn）， guī gōng tiān yě。 fù zǐ fǎ dì， qǔ xiàng wǔháng zhuǎn xiāng shēng yě。 fū fù fǎ rén， qǔ xiàng liù hé yīn yáng， yòu shī huà duān yě。 "（《 sān gāng liù jì》） yóu yú fēng jiàn lún lǐ guān xì qǔ zhū yīn yáng hé tiān dào， yīn 'ér tā jiù shì pǔ biàn 'ér jué duì de。 jūn quán、 zú quán、 fū quán、 shén quán shù fù rén mín de sì tiáo shéng suǒ yì yǐ huáng dì qīn dìng de xíng shì 'ér chéng wéi " fǎ diǎn "， chéng wéi wán zhěng de shù fù rén mín de jīng shén jiā suǒ。 zài qiáng diào chén jué duì fú cóng jūn de zhù diào zhī xià，《 bái hǔ tōng yì 》 hái zài《 wǔháng》 zhōng tí chū chén duì " wú dào zhī jūn " kě yǐ tuī fān de sī xiǎng。 dāng rán， zhè yī sī xiǎng bìng wèi chāo chū dǒng zhòng shū de gǎi zhì sī xiǎng。
《 bái hǔ tōng yì 》 yòu yī dìng de xué shù jià zhí。 quán shū gòng huì jí 43 tiáo míng cí jiě shì， nèi róng shè jí shè huì、 lǐ yí、 fēng xí、 guó jiā zhì dù、 lún lǐ dào dé děng gè gè fāng miàn。 qí zhōng yòu hěn duō tiáo mù huì jí liǎo bù tóng de xué shù guān diǎn， yòu xiē tiáo mù hái bìng liè liǎo bù tóng shèn zhì xiāng fǎn de guān diǎn， rú " wáng zhě bù chén " tiáo、 " wáng bà " tiáo děng， duì yòu guān jiě shì dū cún 'ér bù jué， yǐ gōng rén men cān kǎo。
《 bái hǔ tōng yì 》 wèn shì yǐ lái， chǎn shēng liǎo hěn dà de yǐng xiǎng。 yóu yú tā shì yóu huáng dì qīn zì qīn dìng de， nèi róng yòu bāo luó wàn xiàng， zài zhèng zhì、 sī xiǎng、 lún lǐ děng gè gè fāng miàn， dū wéi rén men guī dìng liǎo xíng wéi guī fàn。《 bái hǔ tōng yì 》 yòng yīn yáng wǔ xíng lái pǔ biàn dì jù tǐ dì jiě shì shì jiè de yī qiē shì wù， dà zhě rú " sān gāng wǔ cháng "， xiǎo zhě rú hūn sàng jià qǔ、 rì cháng shēng huó xiàn xiàng， dōukě yǐ yòng yīn yáng wǔháng shuō qù shuō míng， bù guǎn rú hé qiānqiǎng fù huì， rú hé huāng táng， shuō zhě yán zhī záo záo， tīng zhě shēn xìn bù yí， shǐ yīn yáng wǔháng chéng liǎo rén men rèn shí yǔ jiě shì shì jiè de wàn néng de " jīn yàoshì "， chéng wéi yī zhǒng sī wéi mó shì hé dìng shì， zhè duì xué shù de gēngxīn、 sī xiǎng de jiě fàng wú yí shì yī zhǒng zhì mìng de zhì gù。
《 bái hǔ tōng yì 》 róng hé jīn wén jīng xué、 gǔ wén jīng xué yǔ chèn wěi mí xìn yú yī tǐ， qǐ tú tǒng yī jīng xué， jiàn lì shén xué jīng xué， bìng jiāng qí fèng wéi yǒng héng de zhēn lǐ， yào rén men shì dài xiāng yán， xí zhī、 sòng zhī， bù xǔ huái yí hé pī pàn， zhè zhǐ shì tǒng zhì zhě yī xiāng qíng yuàn de mèng xiǎng， lì shǐ fā zhǎn de shì shí gào sù wǒ men， jīng xué yī dàn fā zhǎn wéi shén xué， tā de shēng mìng lì yě jiù jiē jìn kū jié liǎo， zhè shì《 bái hǔ tōng yì 》 gěi wǒ men de qǐ shì。 cóng zhè gè yì yì jiǎng，《 bái hǔ tōng yì 》 xuān gào liǎo jīng xué de shuāi luò， shì jīng xué zǒu xiàng mòluò yǔ shuāi bài de biāo zhì。 |
|
bái hǔ tōng yì
zhōng shì jì shén xué、 lún lǐ xué zhī fǎ diǎn
〖 bái hǔ tōng yì 〗 sì juàn。 hàn bān gù（ ３ ２ - ９２） zhuàn。 cǐ shū yòu chēng《 bái hǔ tōng》。 hàn zhāng dì jiàn chū sì nián（ ７９）， lìng tài cháng、 jiāng、 dà fū、 bó shì、 yì láng、 láng guān jí zhū shēng、 zhū rú huì bái hǔ guān， jiǎng yì《 wǔ jīng》 tóng yì， cān jiā zhě yòu jiǎ kuí、 dīng hóng、 yáng zhōng、 bān gù、 lǐ yù、 lóu wàng、 chéng fēng、 huán yù děng shù shí rén， yòu jīn wén jīng xué jiā， yì yòu gǔ wén jīng xué jiā； dāng shí zhuàn yòu《 bái hǔ yì zòu》， tǒng míng《 bái hǔ tōng dé lùn》， hòu yòu mìng bān gù zhuàn chéng cǐ shū。《 bái hǔ yì zòu》 wáng yú suí táng shí qī，《 tōng dé lùn》 yì jiàn fèi bù cún， dú yǐ cǐ biān chuán shì。《 suí shū · jīng jí zhì》 zhù lù wéi liù juàn， bù zài zuò zhě míng shì；《 xīn táng shū。 yì wén zhì》 yì zài wéi liù juàn， shǐ tí bān gù zhī míng；《 chóng wén zǒng mù》 zài zuò shí juàn， fán shí sì piān； chén zhèn sūn《 zhí zhāi shū lù jiě tí》 yì zuò shí juàn， fán sì shí sì mén。 jīn chuán běn wéi yuán dài dà dé nián jiān liú shì cháng suǒ cáng， gòng sì shí sì piān， yǔ chén shì《 jiě tí》 tóng。 dàn juàn shù què wéi sì juàn， yǔ sòng jí qí yǐ qián gè jiā shū mù bìng bù xiāng tóng， gài lì dài yòu suǒ fēn hé suǒ zhì。 cǐ shū wéi zuò zhě jí liǎng hàn jīn wén jīng xué dà chéng zhī zuò， zhù yào nèi róng wéi jì shù bái hǔ guān huì yì guān yú jīng xué zhī yì lùn， dà bù fēn wéi fù shù dǒng zhòng shū de xué shuō jí jī běn guān diǎn， bìng yòu suǒ fā huī。 guān yú tiān dì wàn wù shēng chéng， shū zhōng yǐn tú《 yì wěi qián záo dù》 suǒ shuō： “ tài chū zhě， qì zhī shǐ yě； tài shǐ zhě， xíng zhī shǐ yě； tài sù zhě， zhì zhī shǐ yě； yáng chàng yīn hé， nán xíng nǚ suí yě。 ” biān zào chū liǎo yī tào wéi xīn zhù yì de shén xué shì jiè qǐ yuán shuō； bǎ chuán tǒng de yīn yáng wǔháng xué shuō shén xué huà， zài zhè yī shén xué shì jiè guān zhōng。 tiān dì、 yīn yáng、 wǔháng dōushì yòu yì zhì de dōng xī，“ tiān zhī wéi yán zhèn yě， jū gāo lín xià， wéi rén zhèn yě”；“ dì zhī yán shī yě， bàng yě”，“ yuán qì zhī suǒ shēng， wàn wù zhī zǔ yě”。 wǔháng“ yán xíng zhě， yù yán wéi tiān xíng qì zhī yì yě， dì zhī chéng tiān， yóu qī zhī shì fū， chén zhī shì jūn yě。 qí wèi bēi， bēi zhě qīn shì， gù zì zhōu yú - xíng。 zūn yú tiān yě”。 hěn xiǎn rán， tiān shì zuì gāo shén， dì shì tā de“ qī zǐ”， wǔháng shì tā men shēng wàn wù de cái liào， zhěng gè yǔ zhòu fā zhǎn guò chéng dōushì yóu zuì gāo de shén 'ān pái de。 rú cǐ， zì rán xiàn xiàng zhī jiān de guān xì yě jiù jù yòu liǎo fēng jiàn lún lǐ de xìng zhì。 tiān zào jiù liǎo rén， rén jiù shì shì mó fǎng tiān、 zhǐ chū“ wáng zhě fù tiān mǔ dì”，“ tiān fù dì zài”，“ shàng fǎ dǒu jí”； qí duì cháo tíng de shì wù。 dà dào lǐ yǔ xíng， xiǎo dào chī fàn， dū zuò liǎo“ wáng zhě fǎ tiān”、“ tiān rén hé yī” de shén xué jiě shì： yóu yú tiān rén shì hé - de， rén kūn shì yī tǐ de， suǒ yǐ tiān yǔ rén jiù hù xiāng gǎn yìng。《 bái hǔ tōng yì 》 zài dǒng zhòng shū de jī chǔ shàng， duì sān tǒng shuō zuò liǎo gèng xiáng jìn de fā huī， rèn wéi“ sān tǒng” shì“ běn yú tiān” de，“ zhēngshuò yòu sān。 sì běn？ tiān yòu sān tǒng， wèi sān wēi zhī yuè yě。 míng wáng zhě dāng fèng shùn 'ér chéng zhī， gù shòu mìng gè tǒng yī zhèng yě”， zhǐ chū“ sān tǒng” xún huán， biàn de zhǐ shì xíng shì， jiù wáng cháo miè wáng liǎo， xīn wáng cháo chéng lì liǎo。 zhēngshuò、 fú sè、 dū chéng děng kě yǐ gǎi biàn， dàn“ sān gāng”、“ wǔ cháng” de dà dào què bù néng gǎi， kěn dìng“ wáng zhě yòu gǎi dào zhī wén， wú gǎi dào zhī zhì”， sān tǒng xún huán lùn shí jì bù zhǐ shì fēng jiàn yī tǒng bù biàn lùn。 guān yú xìng mìng lùn， shū zhōng rèn wéi， rén shì tiān yán shēng， shì“ tiān zhī guì wù”，， rén tǐ xiàng bā fēng。 rén xìng shēng yú yáng， rén qíng shēng yú yīn， rén de shòu mìng fēn wéi“ shòu mìng”、“ zāo mìng”、“ suí mìng”， sān mìng jūn wéi tiān dìng： bìng tí chū liǎo“ èr gāng”、“ liù jì” de lún lǐ jīn tiáo，“ sān gāng” shì“ shǔ wéi shù gāng。 fù wéi yú gāng。 fū wéi qī gāng”，“ liù jì” wéi“ zhū fù、 xiōng dì、 zú rén、 zhū jiù、 shī cháng、 péng yǒu”， rèn wéi“ sān gāng fǎ tiān dì rén， liù jì fǎ liù hé”，“ liù jì” shì cóng“ sān gāng” ér lái， shì“ sān gāng” zhī jì， bǎ fēng jiàn shè huì de lún lǐ guān xì shuō chéng hé hū tiān yì de、 yǒng héng de zì rán guān xì。 guān yú xué xí， shū zhōng yì shí fēn qiáng diào， dàn qí suǒ jiǎng de“ xué”， bù shì xué xí kè guān shì jiè de zhī shí， ér shì xué“ shèng rén zhī dào”， tā bǎ shèng rén miáo huì chéng wú suǒ bù tōng， wú suǒ bù xiǎo、 néng yǔ tiān dì guǐ shén jiāo tōng de rén， suǒ yǐ， tā duì“ xué” de chǎn shù， shí jì shàng shì“ shén xué zhī shí lùn”： tóng shí， yòu bǎ《 wǔ jīng》 shén xué huà， zhǐ chū“《 jīng》 suǒ yǐ yòu wǔ hé？ jīng， cháng yě， yòu wǔ cháng zhī dào， gù kǒu《 wǔ jīng》。《 lè》 rén、《 shū》 yì、《 lǐ》 lǐ、《 yì》 zhì、《 shī》 xìn yě”； hé yǐ yào xué《 wǔ jīng》？“ rén qíng yòu wǔ xìng， huái wǔ cháng， bù néng zì chéng， shì yǐ shèng rén xiàng tiān wǔ cháng zhī dào 'ér míng zhī， yǐ jiào rén chéng qí dé yě”， rú cǐ， shèng rén wéi tiān de dài yán rén，《 wǔ jīng》 yě jiù chéng liǎo“ tiān shū”、“ shèng jīng”。 quán shū dà liàng yǐn shù wěi shū wéi lùn duàn gēn jù， bǎ shén xué、 jīng xué hé wéi yī lú， zài dǒng zhòng shū gǎi zào kǒng zǐ xué shuō de jī chǔ shàng， jìn yī bù fù jiā chèn wěi mí xìn chéngfèn， bǎ rú xué gǎi zào wéi shén xué， bǎ kǒng zǐ gǎi zào wéi xué zhě yǔ jiào zhù de shuāngchóng shēn fèn， bǎ rú jiā zhù zuò gǎi zào wéi《 shèng jīng》， gěi kǒng mèng chuán tǒng de wéi xīn zhù yì、 xíng 'ér shàng xué zēng jiā liǎo gèng duō de shén xué nèi róng。 chuán běn jiào duō， zhù yào yòu《 sì kù quán shū》 běn， qīng lú wén shào bào jīng táng xiào kè běn，《 sì bù cóng kān》 běn děng。 zhōng huá shū jú《 xīn biān zhū zǐ jí chéng》 shōu lù ( qīng ) chén lì《 bái hǔ tōng shū zhèng》（ shàng xià cè） diǎn xiào běn。
dōng hàn zhāng dì jiàn chū sì nián（ 79 nián）， huáng dì qīn zì zhù chí hé zhào jí dāng shí zhù míng de bó shì、 rú shēng zài bái hǔ guān tǎo lùn wǔ jīng zhī tóng yì。 zhè chǎng dà tǎo lùn de yóu lái， yī shì yóu yú gǔ wén jīng xué chū xiàn zhī hòu， zài wén zì、 sī xiǎng、 shī shuō gè fāng miàn dū tóng jīn wén jīng xué pài fā shēng fēn qí， shuāng fāng zhǎn kāi liǎo jī liè de dǒu zhēng、 zì xī hàn wǔ dì shí zhàn tǒng zhì dì wèi de jīn wén jīng xué pài， wéi bǎo zhù zì jǐ de dì wèi， jí xū lì yòng huáng dì de quán wēi zhì chéng dìng lùn， yǐ yā dǎo duì fāng。 èr shì zì dǒng zhòng shū de《 chūn qiū fán lù》 tí chū yī zhěng tào " tiān rén gǎn yìng " de shén xué mùdì lùn de wéi xīn zhù yì zhé xué tǐ xì hòu， yòng shén xué jiě shì jīng xué zhī fēng biàn yù guā yù liè， dào xī hàn mò nián， fēng jiàn shén xué hé yōng sú jīng xué de hùn hé wù chèn wěi mí xìn shèng xíng qǐ lái， yóu yú fēng jiàn tǒng zhì zhě de zhī chí hé tí chàng， xùn sù mí màn yú xué shù sī xiǎng lǐng yù。 wèile gǒng gù fēng jiàn tǒng zhì de xū yào， fēng jiàn huáng dì yě lè yú chū miàn， zǔ zhì yīcháng dà tǎo lùn， yǐ biàn shǐ chèn wěi mí xìn hé fēng jiàn jīng diǎn gèng hǎo dì jié hé qǐ lái， shǐ shén xué jīng xué huà， jīng xué shén xué huà。 zài bái hǔ guān， bó shì、 rú shēng fēn fēn chén shù jiàn jiě， zhāng dì qīn zì cái jué qí jīng yì zòu yì， hòu yóu bān gù děng rén zhěng lǐ biān zhuàn chéng《 bái hǔ tōng yì 》 yī shū。《 bái hǔ tōng yì 》 yòu chēng《 bái hǔ tōng》、《 bái hǔ tōng dé lùn》。 zhè bù shū shì jīn wén jīng xué de zhèng zhì xué shuō tí yào， guǎng fàn jiě shì liǎo fēng jiàn shè huì yī qiē zhèng zhì zhì dù hé dào dé guān niàn， chéng wéi dāng shí fēng jiàn tǒng zhì jiē jí de shén xué、 lún lǐ xué fǎ diǎn。
《 bái hǔ tōng yì 》 jì chéng liǎo《 chūn qiū fán lù》 " tiān rén hé yī "、 " tiān rén gǎn yìng " de shén xué mùdì lùn， bìng jiā yǐ fā huī， bǎ zì rán zhì xù hé fēng jiàn shè huì zhì xù jǐn mì jié hé qǐ lái， tí chū liǎo wán zhěng de shén xué shì jiè guān。
guān yú tiān dì wàn wù de qǐ yuán wèn tí。《 bái hǔ tōng yì 》 de jiě shì shì： " shǐ qǐ xiān yòu tài chū， rán hòu yòu tài shǐ， xíng zhào jì chéng， míng yuē tài sù。 húnzhuó xiāng lián， shì zhī bù jiàn， tīng zhī bù wén。 rán hòu pōu pàn， qīng zhuó jì fēn， jīng yào chū bù， shù wù shī shēng。…… gù《 qián záo dù》 yún： ' tài chū zhě， qì zhī shǐ yě； tài shǐ zhě， xíng zhī shǐ yě； tài sù zhě， zhì zhī shǐ yě。 '"（《 tiān dì》） jiǎn yán zhī， shì jiè de qǐ yuán shì yóu tài chū（ qì） dào tài shǐ（ xíng）， zài dào tài sù（ zhì）， jīng guò zhè sān gè jiē duàn cái xíng chéng tiān dì。 dān kàn cǐ duàn wén zì， tiān yǔ dì dōushì wù zhì de shí tǐ， dàn zòng guān《 bái hǔ tōng yì 》 de zhěng gè sī xiǎng， zhè zhǒng zì rán wù zhì zhī tiān yòu shì cóng shǔ yú dào dé zhī tiān de， rú tiān dì yùn xíng de guī lǜ， rì yuè xīng chén de yùn xíng jí guān xì， dōubù yóu qí zì shēn guī lǜ suǒ jué dìng， ér shì yóu lún lǐ dào dé guān xì hé mùdì jué dìng de， zuì zhōng tā shì cóng shǔ yú yī zhǒng shén líng zhī tiān de。 yīn 'ér qí yǔ zhòu guān shì yī zhǒng wéi xīn zhù yì guān diǎn。
《 bái hǔ tōng yì 》 fā yáng《 chūn qiū fán lù》 wú lèi bǐ fù de shǒu fǎ， jiāng fēng jiàn zhì dù xià jūn chén、 fù zǐ、 fū fù zhī yì yǔ tiān dì xīng chén、 yīn yáng wǔ xíng děng gè zhǒng zì rán xiàn xiàng xiāng bǐ fù， yòng yǐ shén huà fēng jiàn zhì xù hé děng jí zhì dù。 tā rèn wéi：
" zǐ shùn fù， qī shùn fū， chén shùn jūn， hé fǎ？ fǎ dì shùn tiān。 "（《 tiān dì》） zhào tā kàn lái， jūn chén、 fù zǐ、 fū fù zhī jiān de guān xì， yóu rú tiān zài shàng， dì zài xià yī yàng， shì yǒng yuǎn bù néng gǎi biàn de。 tiān zhī dì wèi gāo， dì zhī dì wèi bēi， yóu rú jūn chén、 fù zǐ、 fū fù zhī jiān de zūn bēi děng jí guān xì。 tā hái jiāng tài yáng bǐ zuò jūn zhù， yuè liàng xīng chén bǐ zuò chén mín， yòng rì yuè xīng chén de zì rán xiàn xiàng lái lùn zhèng hé shén huà jūn zhù de quán wēi。 " sān gāng zhī yì， rì wéi jūn， yuè wéi chén yě。 "（《 rì yuè》） " jūn yòu zhòng mín， hé fǎ？ fǎ tiān yòu zhòng xīng yě。 "（《 wǔháng》） jūn zhù zhī yú chén mín， yóu rú tiān shàng yuè liàng xīng chén suǒ gǒng wèi de tài yáng。《 chūn qiū fán lù · yáng zūn yīn bēi》 céng shuō： " jūn bù míng 'è， chén bù míng shàn， shàn jiē guī yú jūn， è jiē guī yú chén。 "《 bái hǔ tōng yì 》 jìn yī bù chǎn shù cǐ lǐ lùn： " chén yòu gōng guī yú jūn， hé fǎ？ fǎ guī yuè yú rì yě。 "（《 wǔháng》） yuè liàng běn shēn bù fā guāng， tā de guāng yuán yú tài yáng de zhào yào， zhào cǐ 'ér tuī lùn， " chén yòu gōng guī yú jūn " zé shì hé qíng hé lǐ de。
gǔ dài pǔ sù de wéi wù zhù yì gài niàn yīn yáng wǔháng shuō， céng bèi dǒng zhòng shū lì yòng wéi qí " tiān rén gǎn yìng " de shén xué mùdì lùn fú wù，《 bái hǔ tōng yì 》 jìn yī bù fā zhǎn hé yǐn shēn liǎo dǒng zhòng shū de sī xiǎng， yòng yīn yáng wǔháng shuō wéi huáng quán zhì shàng de zhōng yāng zhuān zhì jí quán zhì fú wù。 tā tè bié tū chū hé fā huī liǎo " tǔ jū zhōng yāng " de guān diǎn， bǎ tǔ liè wéi wǔ xíng zhī shǒu， qí tā de jīn mù shuǐ huǒ dū yǐ lài tǔ 'ér cún zài。 " tǔ zài zhōng yāng， zhōng yāng zhě tǔ， tǔ zhù tù， hán wàn wù， tǔ zhī wéi yán ' tù ' yě。 "
" mù fēi tǔ bù shēng， huǒ fēi tǔ bù róng， jīn fēi tǔ bù chéng， shuǐ fēi tǔ bù gāo。 "（《 wǔháng》） zhè yī jiě shì wán quán chāo chū liǎo《 chūn qiū fán lù》 zhōng guān yú wǔháng " tǔ jū zhōng yāng " de guān diǎn， tā jiāng jīn mù shuǐ huǒ tǔ míng què huàfēn chū děng jí zūn bēi guì jiàn， bìng yǐ cǐ lái bǐ fù shè huì， jiāng fēng jiàn děng jí zhì dù zì rán huà， cóng 'ér shén huà jūn quán， gǒng gù fēng jiàn tǒng zhì。
《 bái hǔ tōng yì 》 de rèn shí lùn shì yǐ fù yú zōng jiào shén xué de wéi xīn zhù yì zhī shàng de。 tā suǒ yào rèn shí de， bù shì kè guān shì wù jí qí guī lǜ， ér shì yóu " tiān " suǒ jué dìng de " dào "。 suǒ wèi " yù bù zhuó， bù chéng qì， rén bù xué， bù zhī dào。 "（《 bì yōng》）
" dào " yóu shuí lái fā xiàn hé chuán shòu ní？ shì tōng tiān dì guǐ shén de shèng rén： " shèng zhě， tōng yě， dào yě， shēng yě。 dào wú suǒ bù tōng， míng wú suǒ bù zhào， wén shēng zhī qíng， yǔ tiān dì hé dé、 rì yuè hé míng、 sì shí hé xù、 guǐ shén hé jí xiōng。 "（《 bì yōng》） yóu shèng rén fā xiàn， yǔ tiān yòu mìqiè lián xì de dào， jiù shì " tiān bù biàn， dào yì bù biàn " zhōng de dào， jí fēng jiàn tǒng zhì zhì xù、 lún lǐ gāng cháng。
xuān yáng wéi hù fēng jiàn tǒng zhì de " sān gāng "、 " wǔ cháng "、 " liù jì " shì《 bái hǔ tōng yì 》 de zhù yào nèi róng。 tā shuō： " sān gāng zhě hé wèi yě？ wèi jūn chén、 fù zǐ、 fū fù yě。…… gù《 hán wén jiā》 yuē： ' jūn wéi chén gāng， fù wéi zǐ gāng， fū wéi qī gāng。 '…… rén jiē huái wǔ cháng zhī xìng， yòu qīn 'ài zhī xīn， shì yǐ gāng jì wéi huà， ruò luó wǎng zhī yòu jì gāng 'ér wàn mù zhāng yě。 "（《 sān gāng liù jì》） cóng sān gāng chū fā， tā jìn yī bù tí chū sān gāng zhī jì， jí liù jì： zhū fù， xiōng dì， zú rén， zhū jiù， shī cháng， péng yǒu。 sān gāng liù jì yǔ zì rán fǎ zé shì xiāng tōng de： " sān gāng fǎ tiān dì rén， liù jì fǎ liù hé。 " jù tǐ 'ér yán： " jūn chén fǎ tiān， qǔ xiàng rì yuè qū xìn（ shēn）， guī gōng tiān yě。 fù zǐ fǎ dì， qǔ xiàng wǔháng zhuǎn xiāng shēng yě。 fū fù fǎ rén， qǔ xiàng liù hé yīn yáng， yòu shī huà duān yě。 "（《 sān gāng liù jì》） yóu yú fēng jiàn lún lǐ guān xì qǔ zhū yīn yáng hé tiān dào， yīn 'ér tā jiù shì pǔ biàn 'ér jué duì de。 jūn quán、 zú quán、 fū quán、 shén quán shù fù rén mín de sì tiáo shéng suǒ yì yǐ huáng dì qīn dìng de xíng shì 'ér chéng wéi " fǎ diǎn "， chéng wéi wán zhěng de shù fù rén mín de jīng shén jiā suǒ。 zài qiáng diào chén jué duì fú cóng jūn de zhù diào zhī xià，《 bái hǔ tōng yì 》 hái zài《 wǔháng》 zhōng tí chū chén duì " wú dào zhī jūn " kě yǐ tuī fān de sī xiǎng。 dāng rán， zhè yī sī xiǎng bìng wèi chāo chū dǒng zhòng shū de gǎi zhì sī xiǎng。
《 bái hǔ tōng yì 》 yòu yī dìng de xué shù jià zhí。 quán shū gòng huì jí 43 tiáo míng cí jiě shì， nèi róng shè jí shè huì、 lǐ yí、 fēng xí、 guó jiā zhì dù、 lún lǐ dào dé děng gè gè fāng miàn。 qí zhōng yòu hěn duō tiáo mù huì jí liǎo bù tóng de xué shù guān diǎn， yòu xiē tiáo mù hái bìng liè liǎo bù tóng shèn zhì xiāng fǎn de guān diǎn， rú " wáng zhě bù chén " tiáo、 " wáng bà " tiáo děng， duì yòu guān jiě shì dū cún 'ér bù jué， yǐ gōng rén men cān kǎo。
《 bái hǔ tōng yì 》 wèn shì yǐ lái， chǎn shēng liǎo hěn dà de yǐng xiǎng。 yóu yú tā shì yóu huáng dì qīn zì qīn dìng de， nèi róng yòu bāo luó wàn xiàng， zài zhèng zhì、 sī xiǎng、 lún lǐ děng gè gè fāng miàn， dū wéi rén men guī dìng liǎo xíng wéi guī fàn。《 bái hǔ tōng yì 》 yòng yīn yáng wǔ xíng lái pǔ biàn dì jù tǐ dì jiě shì shì jiè de yī qiē shì wù， dà zhě rú " sān gāng wǔ cháng "， xiǎo zhě rú hūn sàng jià qǔ、 rì cháng shēng huó xiàn xiàng， dōukě yǐ yòng yīn yáng wǔháng shuō qù shuō míng， bù guǎn rú hé qiānqiǎng fù huì， rú hé huāng táng， shuō zhě yán zhī záo záo， tīng zhě shēn xìn bù yí， shǐ yīn yáng wǔháng chéng liǎo rén men rèn shí yǔ jiě shì shì jiè de wàn néng de " jīn yàoshì "， chéng wéi yī zhǒng sī wéi mó shì hé dìng shì， zhè duì xué shù de gēngxīn、 sī xiǎng de jiě fàng wú yí shì yī zhǒng zhì mìng de zhì gù。
《 bái hǔ tōng yì 》 róng hé jīn wén jīng xué、 gǔ wén jīng xué yǔ chèn wěi mí xìn yú yī tǐ， qǐ tú tǒng yī jīng xué， jiàn lì shén xué jīng xué， bìng jiāng qí fèng wéi yǒng héng de zhēn lǐ， yào rén men shì dài xiāng yán， xí zhī、 sòng zhī， bù xǔ huái yí hé pī pàn， zhè zhǐ shì tǒng zhì zhě yī xiāng qíng yuàn de mèng xiǎng， lì shǐ fā zhǎn de shì shí gào sù wǒ men， jīng xué yī dàn fā zhǎn wéi shén xué， tā de shēng mìng lì yě jiù jiē jìn kū jié liǎo， zhè shì《 bái hǔ tōng yì 》 gěi wǒ men de qǐ shì。 cóng zhè gè yì yì jiǎng，《 bái hǔ tōng yì 》 xuān gào liǎo jīng xué de shuāi luò， shì jīng xué zǒu xiàng mòluò yǔ shuāi bài de biāo zhì。 |
|
《 bái hǔ tōng yì 》
Baf bǔ uTongyl
wén jīng《 bái hǔ tōng yì 》 zhōng guó hàn dài jiǎng lùn wǔ jīng tóng yì， tǒng yī jīn
bān gù yì de yī bù zhòng yào zhù zuò。 yòu míng《 bái hǔ tōng》、《 bái hǔ tōng dé lùn cóng
jiēguǒ děng rén gēn jù dōng hàn zhāng dì jiàn chū sì nián ( gōng yuán 79) jīng xué biàn lùn xiàn
pú zhì》 zhuàn jí 'ér chéng。 yīn biàn lùn dì diǎn zài bái hǔ guān 'ér dé míng。《 suí shū · jīng }
yǔ《 táng shū · yì wén zhì》 jūn zài《 bái hǔ tōng yì 》 6 juàn。 sòng《 chóng wén zǒng
zài《 bái hǔ tōng dé lùn》 10 juàn、 fán 14 piān。 chén zhèn sūn《 shū lù jiě tí》 zuò
juàn， fán 44 mén。 qīng dài chén lì zuò《 bái hǔ tōng shū zhèng》， fán 12 juàn， kù
zhuàn yú dào guāng rén chén (l832)， shū zé kān yú guāng xù yuán nián (18 liǎo 5)。
pà hǔ tōng yì》 jì chéng liǎo dǒng zhòng shū yǐ hòu jīn wén jìng xué shén mì de kǎ
zhù yì sī xiǎng。 tā yǐ shén mì huà liǎo de yīn yáng、 wǔháng wéi jī chǔ bàn shì zì
shè huì、 lún qù、 rén shēng hé rì cháng shēng huó de zhǒng zhǒng xiàn xiàng。 tā rèn wéi tiān què
zhì hé mùdì。“ tiān zhī wéi yán zhèn yě， jū gāo lǐ xià， wéi rén zhèn yě fēi xī
yǔ yán ︸ rén
《 bái hǔ tōng》 míng chāo běn
wéi， xìng qíng lái zì yīn yáng。“ qíng shēng yú yīn， ’，“ xìng shēng zǐ yáng”。 ér rén duō
zhì xìn lái zì wǔháng，’’ rén shēng 'ér yìng bā guà zhī tǐ， dé wǔ qì sì wéi cháng， rén
lǐ zhì xìn yě”。 zhè yī 'ēn xiǎng， duì sòng míng lǐ xué de rén xìng lùn chǎn shēng liǎo -
yǐng xiǎng chèn ; yī yī _
《 bái hǔ tōng yì 》 suǒ liè mén mù， duì shè huì shēng huó、 guó jiā zhì dù hé dài
yuán zé děng děng fāng miàn zuò liǎo jī běn guī dìng。 yī jué、 hào、 yì， guī dìng liǎo tiān zǐ
hóu、 gōng qīng、 dà fū、 shì、 shù rén shè huì gè jiē céng de děng jí ; sān gāng、 liù
guī dìng liǎo jūn chén、 fù zǐ、 fū fù、 xiōng dì、 qīn qī、 shī yǒu děng shè huì guān céng
gāng wéi lún jì ; zōng zú、 xìng míng、 jià qǔ， guī dìng liǎo zōng fǎ ; lǐyuè、 xiāng shè
yōng · guī dìng liǎo wén huà jiào yù lǐ yí zhì dù ; bēng guǎn、 sāngfú， guī dìng liǎo sàng cān
dù ; yī cháng、 wěi miǎn， guī dìng liǎo yī guān zhì dù ; sān jūn、 zhū fá、 wǔ xíng， qǐ
liǎo guó jiā de fáng yù、 zhēng tǎo hé wéi chí shè huì zhì xù de zhèn yā shǒu duàn ; shè
fēng gōng hóu、 xún shòu、 kǎo qián、 jiàn jìng、 zhì shì， shuō míng liǎo zhèng quán suǒ zài、 zhèng me
dù ; gēng sāng、 shāng jiǎ， shuō míng liǎo nóng yè hé shāng yè de shè huì xū yào。《 bái。
yì》 shí jì shàng chéng liǎo yī bù yǐ jīn wén jīng yì wéi yǐ jù de guó jiā fǎ guī， wěi
shí duì shè huì shēng huó jù yòu hěn dà de quán wēi xìng。“ bǔ hàn shēng
néng fàn zhī
lǐ zhě bǔ gōu zǐ tlJ rèn dí pōu tōng dāng |
|
| qīn dìng sì kù quán shū huì yào - bái hǔ tōng yì yù dìng xiǎo xué jí zhù | bái hǔ tōng yì hàn bān gù zhuàn hàn chén lì shū zhèng | |
|