|
|
dòng zhí wù suǒ chù de zì rán huán jìng |
|
zhǐ shēng wù de gè tǐ、 zhǒng qún huò qún luò shēng huó dì yù de huán jìng, bāo kuò bì xū de shēng cún tiáo jiàn hé qí tā duì shēng wù qǐ zuò yòng de shēng tài yīn sù。 |
|
(Biotope xī là yǔ bios = shēng mìng +topos= dì diǎn )
habitat
shēng jìng zhǐ shēng wù de gè tǐ、 zhǒng qún huò qún luò shēng huó dì yù de huán jìng, bāo kuò bì xū de shēng cún tiáo jiàn hé qí tā duì shēng wù qǐ zuò yòng de shēng tài yīn sù。
shēng jìng shì zhǐ shēng tài xué zhōng huán jìng de gài niàn。
shēng jìng yòu chēng qī xī dì。 jù yòu yī dìng huán jìng tè zhēng de shēng wù shēng huó huò jū zhù dì。 rú biàn xíng chóng( Amoebaproteus) de shēng jìng wéi qīng shuǐ chí táng huò shuǐ liú huǎn màn zǎo lèi jiào duō de qiǎn shuǐ chù; yán líng cǎo( Trilliumtschonoskii) de shēng jìng shì luò yè lín nèi de yīn shī chù。 shēng jìng yě kě wéi zhěng gè qún luò zhàn jù de dì fāng, rú suō suō( Haloxyloncmmodendron) huāng mò qún luò de shēng jìng shì zhōng yà huāng mò dì qū de shā mò huò gē bì; lú wěi( Phragmitescommunis) zhǎo zé qún luò de shēng jìng shì zài shì jiè gè dì cháo shī de zhǎo zé zhōng。 shēng jìng shì yóu shēng wù hé fēi shēng wù yīn zǐ zōng hé xíng chéng de, ér miáo shù yī gè shēng wù qún luò de shēng jìng shí tōng cháng zhǐ bāo kuò fēi shēng wù de huán jìng。 wèile bì miǎn hùn luàn, shí bié shēng jìng de zhè liǎng zhǒng yòng fǎ shì hěn zhòng yào de。
shēng wù shēng huó de kōng jiān hé qí zhōng quán bù shēng tài yīn zǐ de zǒng hé。 shēng tài yīn zǐ bāo kuò guāng zhào、 wēn dù、 shuǐfèn、 kōng qì、 wú jī yán lèi děng fēi shēng wù yīn zǐ hé shí wù、 tiān dí děng shēng wù yīn zǐ。 shēng jìng yī cí duō yòng yú lèi chēng, gài kuò dì zhǐ mǒu yī lèi qún de shēng wù jīng cháng shēng huó de qū yù lèi xíng, yě kě yòng yú tè chēng, jù tǐ zhǐ mǒu yī gè tǐ、 zhǒng qún huò qún luò de shēng huó chǎng suǒ, qiáng diào xiàn shí shēng tài huán jìng。 yī bān miáo shù zhí wù de shēng jìng cháng zhuóyǎn yú huán jìng de fēi shēng wù yīn zǐ( rú qì hòu、 tǔ rǎng tiáo jiàn děng), miáo shù dòng wù de shēng jìng zé duō cè zhòng yú zhí bèi lèi xíng。 shēng jìng yī cí bù tóng yú shēng tài wèi。 měi guó shēng tài xué jiā E.P. ào dé mǔ céng jiāng shēng jìng bǐ zuò shēng wù de zhù zhǐ, ér jiāng shēng tài wèi bǐ zuò shēng wù de zhí yè。
shēng wù de gè tǐ huò zhǒng qún jū zhù de chǎng suǒ, yòu chēng qī xī dì。 duì yú shēng wù de shēng huó lái shuō, shēng jìng shì tí gōng zuì jiē jìn de、 zhí jiē de shēng huó tiáo jiàn de chǎng suǒ。 yīn cǐ 'ér duì shēng jìng bù jǐn jǐn kàn zuò shì wèi zhì de chǎng suǒ, ér shì bǎ tā zuò wéi gè tǐ huò zhǒng qún de shēng huó huán jìng wèn tí lái zhǎng wò, bìng shí bié、 biǎo shì tā de xìng zhuàng hé zhuàng tài。 cóng zhè gè yì yì lái shuō, yě yòu rén bǎ tā kàn zuò shì huán jìng de tóng yì cí, dàn shì shēng jìng de nèi róng shì shēng wù jū zhù chǎng suǒ nèi bù huán jìng yīn sù de tè yòu zhuàng tài, bìng bù shì yuán fēng bù dòng dì zhǎng wò zhè zhǒng zhuàng tài, ér shì duì jū zhù chǎng suǒ yào jìn xíng pōu xī, zài zǒng de kǎo lǜ shàng bié jù yì yì。 shēng jìng de gòu chéng yīn sù shàng yòu gè zhǒng wú jī yīn sù hé gè zhǒng shēng wù yīn sù。 dàn shì shí jì shàng, dà duō shì tí chū zhí bèi zuò wéi shēng jìng de nèi róng, duì dòng wù jiù hěn shǎo zhè yàng chǔlǐ, tè bié shì tí jí yǐ dà xíng zhí wù wéi duì xiàng de shēng jìng [ hái shǐ yòng shēng yù chǎng suǒ、 lì dì( huán jìng) děng cí ] shí, cóng lì shǐ shàng lái kàn, zhù yào yě shì zhǐ fēi shēng wù yīn sù。 kè liè mén cí hé xiè 'ěr fú dé( F.E.Cle-ments & V.E.Shelford, 1939) rèn wéi: “ suǒ wèi shēng jìng , shì jǐn bāo kuò yǔ shēng wù huò shēng wù qún luò xiāng yìng de wù lǐ hé huà xué yīn sù de chǎng suǒ。 ” zhè shì jī yú bǎ shēng wù qún luò kàn chéng shì tǒng yī tǐ, shēng wù yīn sù shì yǔ shēng wù xiāng hù zuò yòng yòu lián xì de tǒng yī tǐ nèi zài de dōng xī, ér bù gāi shǔ yú huán jìng de guān diǎn fāng fǎ。 jiù qún luò lái kǎo lǜ shēng jìng shí, bì rán huì qīng xiàng yú zhè gè guān diǎn。 suí zhe zuò wéi duì xiàng de shēng wù de dà xiǎo, shēng huó fāng shì děng de bù tóng, ér zuò wéi shēng jìng lái yán jiū de kōng jiān de dà xiǎo yě bù tóng。 wēi xiǎo shēng wù qī xī de、 jù yòu tè shū huán jìng tiáo jiàn de wēi xiǎo chǎng suǒ chēng wéi xiǎo shēng jìng ( microhabitat)。 zài qún luò nèi bù, gòu chéng qún luò de shēng wù xiāng hù hùn zá, gè xuǎn zé zì jǐ de shēng jìng , zì rán yě jiù xíng chéng liǎo bié zhǒng shēng wù de shēng jìng 。 xiāng hù sàn zài de gài niàn jiù shì tǐ xiàn yú zhè zhǒng qún luò de cún zài fāng shì hé shēng jìng zhuàng tài。 yī bān shuō lái, shēng wù zài shēng huó shǐ zhōng shì biàn huàn tā de shēng jìng , suǒ wèi zhǒng de shēng jìng , jiù shì zhǐ zhè zhǒng biàn huà xì liè, biàn huà fāng shì。 zài fēn lèi xué de jì shù zhōng, shēng jìng yī cí zhuān mén yòng lái zhǐ zhǒng de fēn bù qū( dì lǐ de fēn bù qū、 gāo dù、 shēn dù děng)。 zuò wéi xìng zhuàng、 zhuàng tài de lèi xíng 'ér què dìng de shēng jìng chēng wéi shēng huó xiǎo qū( biotope), shā mò、 ní tán、 xiàng shù lín、 yè shàng、 fèn duī děng jiù shì lì zǐ。 kě yǐ shuō zhè shì zuò wéi shēng wù kě yǐ qī xī de chǎng suǒ de zì rán kōng jiān de zhì de qū bié。 kě yǐ rèn wéi, biǎo xiàn wéi shēng huó xiǎo qū de shēng wù qī xī dì shì pǔ biàn dì jìn xíng zhe de, hè xī( R.Hesse, 1924), hè xī、 ā lì hé shī mǐ tè( Hes-se, W.C.Allee& K.P.Schmidt, 1937) rèn wéi, suǒ wèi shēng huó xiǎo qū shì jù yòu xiāng tóng de dì xíng huò dì lǐ de dān wèi kōng jiān, ér Lebenssttte, Lebensort, niche( xiǎo shēng jìng ) jù yòu tóng yàng de yì yì。 yě yòu rén bǎ shēng jìng yī cí zhuān yòng lái zhǐ zhè zhǒng shēng huó xiǎo qū, ér bǎ gèng dà de qū fēn chēng wéi dà shēng jìng ( majorhabitat)。 hái yòu bù shǎo rén bǎ shēng jìng hé shēng huó xiǎo qū 'èr cí wán quán kàn zuò tóng yì cí 'ér guǎng yì dì jiā yǐ yìng yòng。 yě yòu rén rèn wéi: shēng jìng shì zhǐ gè tǐ de shēng huó kōng jiān, jí gè tǐ xiǎo qū( monotope), yǔ xiǎo shēng jìng ( niche) de hán yì xiāng tóng, ér shēng huó xiǎo qū shì zhǐ shēng wù qún luò( biocoenosis) de qī xī kōng jiān, zhè xiē míng cí de dìng yì bù yī dìng shì què qiē de, yòng fǎ shàng wǎng wǎng hán hú bù qīng。 |
|
shengjing
shēng jìng
habitat
shēng wù shēng huó de kōng jiān hé qí zhōng quán bù shēng tài yīn zǐ de zǒng hé。 rén men jì kě yǐ tán dào mǒu yī gè tǐ huò qún tǐ de jù tǐ shēng jìng , yě kě yǐ fàn fàn tǎo lùn mǒu gè fēn lèi jiē yuán ( zhǒng、 shǔ、 kē、 mù、 gāng、 mén ) de shēng jìng 。 shēng tài yīn zǐ bāo kuò guāng zhào、 wēn dù、 shuǐfèn、 kōng qì、 wú jī yán lèi děng fēi shēng wù yīn zǐ hé shí wù、 tiān dí děng shēng wù yīn zǐ。 shēng jìng yī cí duō yòng yú lèi chēng, gài kuò dì zhǐ mǒu yī lèi qún de shēng wù jīng cháng shēng huó de qū yù lèi xíng, bìng bù zhù zhòng qū yù de jù tǐ dì lǐ wèi zhì ; dàn yě kě yǐ yòng yú tè chēng , jù tǐ zhǐ mǒu yī gè tǐ、 zhǒng qún huò qún luò de shēng huó chǎng suǒ, qiáng diào xiàn shí shēng tài huán jìng。 yī bān miáo shù zhí wù de shēng jìng cháng zhuóyǎn yú huán jìng de fēi shēng wù yīn zǐ( rú qì hòu、 tǔ rǎng tiáo jiàn děng), miáo shù dòng wù de shēng jìng zé duō cè zhòng yú zhí bèi lèi xíng。
shēng jìng yī cí bù tóng yú huán jìng, tā qiáng diào jué dìng shēng wù fēn bù de shēng tài yīn zǐ。 ōu zhōu xué shù jiè hái liú xíng“ shēng tài xiǎo qū” yī cí, gāi cí cháng bèi rèn wéi yǔ shēng jìng tóng yì。 dàn yòu xiē xué zhě jiàn yì yòng shēng tài xiǎo qū yī cí zhuān zhǐ mǒu yī qún luò de jù tǐ shēng huó chǎng suǒ, ér yǐ shēng jìng yī cí fàn zhǐ wù zhǒng shēng huó de qū yù lèi xíng。 yóu shēng jìng yī cí hái pài shēng chū“ xiǎo shēng jìng ” yī cí, gāi cí cháng zài jìn yī bù miáo shù mǒu yī shēng jìng de xì bù shí shǐ yòng, dàn dà xiǎo zhǐ shì xiāng duì 'ér yán。 lìng wài, xiǎo shēng jìng yě cháng zhǐ gè bié shēng wù zhōu wéi hěn xiǎo de nà gè fàn wéi, rú yī kē shù zhōu wéi de nà yī xiǎo bù fēn tǔ dì hé kōng jiān jiù shì tā de xiǎo shēng jìng 。
shēng jìng yī cí yě bù tóng yú shēng tài wèi, dàn liǎng gài niàn róng yì hùn xiáo。 yīn wéi cháng yòu rén bǎ shēng tài wèi zuò wéi shēng jìng de tóng yì cí shǐ yòng。 shí jì shàng, shēng tài wèi gèng qiáng diào wù zhǒng zài qún luò nèi de gōng néng zuò yòng。 měi guó E.P. ào dé mǔ céng jiāng shēng jìng bǐ zuò shēng wù de“ zhù zhǐ”, ér jiāng shēng tài wèi bǐ zuò shēng wù de“ zhí yè”。 R.H. huì tè kè zé zhǐ chū, shēng jìng zhǐ wù zhǒng néng gòu shēng cún de huán jìng fàn wéi, cè zhòng yú shēng wù fēn bù; ér shēng tài wèi zé zhǐ wù zhǒng zài qún luò zhōng de zuò yòng, cè zhòng yú shēng wù gōng néng。
shēng wù yǔ shēng jìng de guān xì shì cháng qī jìn huà de jiēguǒ。 shēng wù yòu shì yìng shēng jìng de yī miàn, yòu yòu gǎi zào shēng jìng de yī miàn。 yòu xiē dòng wù zài zhèng cháng qíng kuàng xià biàn kě yǐ yòu duō zhǒng shēng jìng , lì rú, hòu niǎo suí jì jié biàn huà 'ér wǎng fǎn yú fán zhí dì hé yuè dōng dì liǎng zhǒng shēng jìng 。 mǒu yī shēng jìng de shēng wù hái kě yǐ zhàn lǐng xīn de shēng jìng , rú zhí wù zhǒng zǐ chuán bō dào gè zhǒng xīn de shēng jìng hòu, yī dàn tiáo jiàn shì yí biàn yòu kě néng fán yǎn bìng dìng jū xià lái; yī xiē dòng wù zài dāng dì zì rán tiáo jiàn 'è huà shí, yě kě bèi pò qiān dào xīn de shēng huó chǎng suǒ。 zài tóng zhǒng shēng wù shì yìng bù tóng shēng jìng de guò chéng zhōng, kě néng fēn huà chū jù yòu bù tóng shēng tài tè xìng de shēng tài xíng huò shēng tài zōng, jìn 'ér hái kě néng yǎn huà chū xīn wù zhǒng。
( wú yù shù)
|
|
- : site
- n.: station, habitat, surroundings, environment
|
|
|