| | hé liú ní shā yùn dòng sedimenttransport
hé liú zhōng ní shā zài shuǐ liú zuò yòng xià chǎn shēng de gè zhǒng yùn dòng。 ní shā 'àn qí zài shuǐ liú zhōng de yùn dòng zhuàng tài， fēn wéi tuī yí zhì hé xuán yí zhì。 tuī yí zhì zhǐ shòu tuō yè lì zuò yòng yán hé chuáng gǔn dòng、 huá dòng huò tiào yuè qián jìn de ní shā； xuán yí zhì zhǐ shòu zhòng lì zuò yòng hé shuǐ liú wěn dòng zuò yòng xuán fú yú shuǐ zhōng suí shuǐ liú qián jìn de ní shā。 zài yī dìng shuǐ liú tiáo jiàn xià， zhè liǎng zhǒng ní shā kě yǐ hù xiāng zhuǎn huà。
ní shā de qǐ dòng zhǐ ní shā zài yī dìng shuǐ liú tiáo jiàn xià yóu jìng zhǐ zhuǎn rù yùn dòng。 cù shǐ shuǐ píng hé chuáng shàng de ní shā kē lì qǐ dòng de lì yòu shàng jǔ lì hé tuī yí lì děng。 kē lì kàng jù qǐ dòng de lì yòu zhòng lì、 kē lì jiān de mó cā lì hé wù lǐ huà xué zuò yòng yǐn qǐ de nián jié lì děng。 dāng qǐ dòng de lì dà yú kàng jù qǐ dòng de lì shí， ní shā biàn yóu jìng zhǐ zhuǎn rù yùn dòng。 ní shā qǐ dòng de shuǐ liú tiáo jiàn yòng qǐ dòng liú sù huò qǐ dòng tuō yè lì biǎo shì。 qǐ dòng liú sù zhǐ ní shā yóu jìng zhǐ dào qǐ dòng de lín jiè zhuàng tài xià de yán duàn miàn huò chuí xiàn de píng jūn liú sù。 qǐ dòng tuō yè lì zhǐ ní shā chǔyú qǐ dòng lín jiè zhuàng tài xià de chuáng miàn jiǎn qiē lì。 wú nián xìng jūn yún shā qǐ dòng liú sù yǔ ní shā lì jìng chéng zhèng bǐ， nián xìng xì ní shā qǐ dòng liú sù yǔ lì jìng chéng fǎn bǐ。 yán jiū xié pō shàng nián xìng shā de qǐ dòng， hái xū yào kǎo lǜ chuáng miàn qīng xié。
shā bō yùn dòng dāng liú sù chāo guò qǐ dòng liú sù yī dìng chéng dù， tuī yí zhì yùn dòng dá dào yī dìng guī mó shí， hé chuáng biǎo miàn xíng chéng qǐ fú de shā bō。 shā bō yùn dòng shì tuī yí zhì yùn dòng de zhù yào xíng tài。 shā bō yóu bō fēng、 bō gǔ hé bō gāo děng zǔ chéng ( jiàn tú )。 xiāng lín liǎng bō fēng ( huò bō gǔ ) zhī jiān de cháng dù chēng wéi bō cháng， bō fēng yǔ bō gǔ zhī jiān de chuí zhí jù lí chēng wéi bō gāo。 tiān rán hé dào shàng shā bō de chǐ dù dà xiǎo hěn bù yī zhì。 zuì xiǎo de shā bō jiào shā wén， bō gāo yuē 1 ～ 2 lí mǐ， bō cháng yuē jǐ lí mǐ zhì shí jǐ lí mǐ。 zhōng děng chǐ dù de shā bō jiào shā lǒng， bō gāo yóu bù zú 1 mǐ dào 2～ 3 mǐ， bō cháng yóu jǐ mǐ dào 100 mǐ yǐ shàng。 zuì dà de shā bō jiào shā qiū , bō gāo yī bān zài jǐ mǐ， bō cháng kě dá shù bǎi mǐ。 tiān rán hé dào shàng de shā bō yùn dòng zhù yào zhǐ shā lǒng yùn dòng。 shā bō biǎo miàn fù jìn de shuǐ liú sù dù fēn bù hěn bù jūn yún， bō gǔ chù zuì xiǎo， bō fēng chù zuì dà。 shuǐ liú yuè guò bō fēng yǐ hòu， cháng cháng fā shēng fēn lí xiàn xiàng， chǎn shēng shuǐ píng zhóu xiàng de huí liú， shǐ shā bō biǎo miàn fù jìn de liú sù chéng wéi fù zhí。 zhè yàng de liú tài shǐ shā bō yíng liú miàn chéng wéi chōng shuà qū， bèi liú miàn chéng wéi yū jī qū， zōng hé zuò yòng jiēguǒ shǐ zhěng gè shā bō xiàng xià yóu pá xíng。 tiān rán hé dào zhōng shā bō yùn dòng zǒng shì luò hòu yú shuǐ liú yùn dòng。 shā bō de yùn dòng sù dù hái méi yòu lǐ xiǎng de jì suàn gōng shì。
xuán yí zhì hán shā liàng yán chuí xiàn de fēn bù yī bān jìn shuǐ miàn hán shā liàng xiǎo， suí shuǐ shēn 'ér zēng dà。 xuán yí zhì yán chuí xiàn fēn bù de lǐ lùn dà zhì fēn liǎng lèi： ① kuò sàn lǐ lùn， rèn wéi zài chōng yū píng héng qíng kuàng xià dān wèi shí jiān nèi tōng guò wěn dòng kuò sàn zuò yòng（ jiàn shuǐ liú de wěn dòng hùn hé）， zì xià 'ér shàng chuān guò dān wèi shuǐ píng jié miàn jī de xuán yí zhì shù liàng yìng yǔ xià jiàng de shā liàng xiāng děng。 kuò sàn lǐ lùn yòng yú xì lì ní shā yī bān xiào guǒ jiào hǎo。 ② zhòng lì lǐ lùn， rèn wéi shuǐ liú shǐ ní shā kē lì xuán fú， xū yào zuò gōng， chēng wéi xuán fú gōng。 yīn cǐ hún shuǐ shuǐ liú de néng liàng yìng děng yú kè fú liú dòng de zǔ lì suǒ xiāo hào de néng liàng yǔ xuán fú gōng zhī hé。 zhòng lì lǐ lùn shì yòng yú jiào cū de ní shā。
shuǐ liú xié shā lì zhǐ zài yī dìng de shuǐ liú hé yī dìng de hé chuáng wù zhì zǔ chéng tiáo jiàn xià shuǐ liú suǒ néng xié dài de ní shā shù liàng， jí shuǐ liú xié dài ní shā de néng lì。 dāng shuǐ liú xié dài de ní shā liàng chāo guò xié shā néng lì shí， hé duàn jiāng fā shēng yū jī， fǎn zhī fā shēng chōng shuà。 shuǐ liú xié shā lì shì fēn xī hé liú yū jī、 chōng shuà huò píng héng de zhòng yào yǐ jù。 shuǐ liú xié shā lì fēn wéi tuī yí zhì xié shā lì hé xuán yí zhì xié shā lì liǎng lèi。 shuǐ liú xié shā lì kě yòng bǎo hé hán shā liàng biǎo shì， yě kě yòng shū shā píng héng tiáo jiàn xià de shū shā shuài biǎo shì。
tuī qiú shū shā píng héng tiáo jiàn xià de hé chuáng dān kuān（ dān wèi kuān dù） tuī yí zhì shū shā shuài de tú jìng yòu sān：① yóu yú yǐng xiǎng tuī yí zhì shū shā shuài dà xiǎo de zhù yào shuǐ lì yīn sù shì liú sù huò tuō yè lì， yóu qí shì liú sù， cóng 'ér jiàn lì liú sù huò tuō yè lì yǔ tuī yí zhì shū shā shuài zhī jiān de guān xì；② shuǐ liú néng liàng zhōng chú yī bù fēn xiāo hào yú kè fú hé chuáng zǔ lì wài， lìng yī bù fēn zé yòng yǐ shū yí dǐ shā， gēn jù néng liàng píng héng guān diǎn， jiàn lì shuǐ liú gōng shuài yǔ tuī yí zhì shū shā shuài zhī jiān de guān xì ; ③ jiǎ dìng tuī yí zhì yùn dòng shì yī zhǒng 'ǒu rán xiàn xiàng , yìng yòng shù lǐ tǒng jì fǎ， jiàn lì tuī yí zhì shū shā shuài gōng shì。
shū shā píng héng tiáo jiàn xià de xuán yí zhì shū shā shuài kě gēn jù hán shā liàng yán chuí xiàn de fēn bù guī lǜ， jiàn lì jì suàn gōng shì。 tuī yí zhì shū shā shuài hé xuán yí zhì shū shā shuài zhī hé chēng wéi quán shā shū shā shuài。
gāo hán shā shuǐ liú zhǐ hán shā liàng dá dào měi lì fāng mǐ shù bǎi qiān kè yǐ zhì 1000 qiān kè yǐ shàng de shuǐ liú。 huáng hé zhī liú huáng fǔ chuān hé kǒu duàn miàn 1953～ 1971 nián， rì píng jūn hán shā liàng chāo guò 500 qiān kè / mǐ 3 dá 109 tiān， chāo guò 800 qiān kè / mǐ 3 dá 33 tiān， chāo guò 1000 qiān kè / mǐ 3 dá 6 tiān， zuì dà rì píng jūn hán shā liàng wéi 1310 qiān kè / mǐ 3。
gāo hán shā shuǐ liú yòu liǎng zhǒng liú tài。 yī zhǒng shì gāo qiáng dù de wěn liú， fā shēng zài bǐ jiàng dà、 liú sù gāo de qíng kuàng， nà lǐ shuǐ liú xiōng yǒng， dà chǐ dù hé xiǎo chǐ dù wěn dòng dū dé dào bǐ jiào chōng fēn de fā zhǎn。 lìng yī zhǒng liú tài fā shēng zài bǐ jiàng xiǎo、 liú sù dī de qíng kuàng , shuǐ liú shí fēn píng huǎn , yòu shí shuǐ miàn chéng xiàn jǐ háo mǐ zhì 1～ 2 lí mǐ de qīng shuǐ céng， qīng shuǐ céng xià wéi nóng chóu de ní jiāng。 shuǐ liú zhōng bǎo chí zhe qiáng dù dī 'ér chǐ dù dà de xuán wō， jìn sì céng liú。 gāo hán shā wěn liú xié shā néng lì tè bié dà， yīn wéi qún tǐ chén jiàng sù dù yuǎn bǐ dān lì ní shā de dī， wěn dòng zuò yòng qiáng liè。 gāo hán shā shuǐ liú hán shā liàng de yán chuí xiàn fēn bù hé héng xiàng fēn bù yuǎn bǐ yī bān xié shā shuǐ liú jūn yún。
dāng gāo hán shā shuǐ liú jìn rù xià yóu hé duàn liú sù biàn huǎn shí， wǎng wǎng zào chéng dà liàng yū jī。 zài huáng hé zhōng yóu gān zhī liú shàng， hái shí cháng chū xiàn yīn gāo hán shā shuǐ liú yǐn qǐ jiē hé dǐ hé jiāng hé xiàn xiàng。 jiē hé dǐ xiàn xiàng zhǐ dà piàn chén jī wù cóng hé chuáng xiān qǐ， yòu de lù chū shuǐ miàn， rán hòu tān luò、 pò suì、 bèi shuǐ liú dài zǒu。 zhè yàng qiáng liè de chōng shuà zài jǐ xiǎo shí dào jǐ shí xiǎo shí nèi， kě shǐ hé chuáng jiàng dī 1 mǐ zhì jìn 10 mǐ， zào chéng chōng shuà xìng de hé chuáng tū biàn。 zhè zhǒng hé chuáng tū biàn duō fā shēng zài xùn qī tóu jǐ tiān jiào dà hóng shuǐ de zhǎng fēng guò chéng huò fēng dǐng shí。 jiāng hé xiàn xiàng zhǐ dāng shuǐ liú néng liàng bù zú yǐ jì xù dài dòng suǒ xié dài de ní shā qián jìn shí， yī hé ní jiāng zhòu rán tíng zhǐ， zào chéng yū jī xìng zhì de hé chuáng tū biàn。 liǎng zhǒng xiàn xiàng dū yán zhòng yǐng xiǎng fáng hóng。 gāo hán shā shuǐ liú shì ní shā yán jiū zhōng de yī gè tè shū 'ér yòu zhòng yào de kè tí。
cān kǎo shū mù
qián níng、 wàn zhào huì tóng zhù：《 ní shā yùn dòng lì xué》， kē xué chū bǎn shè， běi jīng， 1983。 | | heliu nisha yundong
hé liú ní shā yùn dòng
sedimenttransport
hé liú zhōng ní shā zài shuǐ liú zuò yòng xià chǎn shēng de gè zhǒng yùn dòng。 ní shā 'àn qí zài shuǐ liú zhōng de yùn dòng zhuàng tài， fēn wéi tuī yí zhì hé xuán yí zhì。 tuī yí zhì zhǐ shòu tuō yè lì zuò yòng yán hé chuáng gǔn dòng、 huá dòng huò tiào yuè qián jìn de ní shā； xuán yí zhì zhǐ shòu zhòng lì zuò yòng hé shuǐ liú wěn dòng zuò yòng xuán fú yú shuǐ zhōng suí shuǐ liú qián jìn de ní shā。 zài yī dìng shuǐ liú tiáo jiàn xià， zhè liǎng zhǒng ní shā kě yǐ hù xiāng zhuǎn huà。
ní shā de qǐ dòng zhǐ ní shā zài yī dìng shuǐ liú tiáo jiàn xià yóu jìng zhǐ zhuǎn rù yùn dòng。 cù shǐ shuǐ píng hé chuáng shàng de ní shā kē lì qǐ dòng de lì yòu shàng jǔ lì hé tuī yí lì děng。 kē lì kàng jù qǐ dòng de lì yòu zhòng lì、 kē lì jiān de mó cā lì hé wù lǐ huà xué zuò yòng yǐn qǐ de nián jié lì děng。 dāng qǐ dòng de lì dà yú kàng jù qǐ dòng de lì shí， ní shā biàn yóu jìng zhǐ zhuǎn rù yùn dòng。 ní shā qǐ dòng de shuǐ liú tiáo jiàn yòng qǐ dòng liú sù huò qǐ dòng tuō yè lì biǎo shì。 qǐ dòng liú sù zhǐ ní shā yóu jìng zhǐ dào qǐ dòng de lín jiè zhuàng tài xià de yán duàn miàn huò chuí xiàn de píng jūn liú sù。 qǐ dòng tuō yè lì zhǐ ní shā chǔyú qǐ dòng lín jiè zhuàng tài xià de chuáng miàn jiǎn qiē lì。 wú nián xìng jūn yún shā qǐ dòng liú sù yǔ ní shā lì jìng chéng zhèng bǐ， nián xìng xì ní shā qǐ dòng liú sù yǔ lì jìng chéng fǎn bǐ。 yán jiū xié pō shàng nián xìng shā de qǐ dòng， hái xū yào kǎo lǜ chuáng miàn qīng xié。
shā bō yùn dòng dāng liú sù chāo guò qǐ dòng liú sù yī dìng chéng dù， tuī yí zhì yùn dòng dá dào yī dìng guī mó shí， hé chuáng biǎo miàn xíng chéng qǐ fú de shā bō。 shā bō yùn dòng shì tuī yí zhì yùn dòng de zhù yào xíng tài。 shā bō yóu bō fēng、 bō gǔ hé bō gāo děng zǔ chéng ( jiàn tú [ shā bō de zòng pōu miàn ])。 xiāng lín liǎng bō fēng ( huò bō gǔ ) zhī jiān de cháng dù chēng wéi bō cháng， bō fēng yǔ bō gǔ zhī jiān de chuí zhí jù lí chēng wéi bō gāo。 tiān rán hé dào shàng shā bō de chǐ dù dà xiǎo hěn bù yī zhì。 zuì xiǎo de shā bō jiào shā wén， bō gāo yuē 1～ 2 lí mǐ， bō cháng yuē jǐ lí mǐ zhì shí jǐ lí mǐ。 zhōng děng chǐ dù de shā bō jiào shā lǒng， bō gāo yóu bù zú 1 mǐ dào 2～ 3 mǐ， bō cháng yóu jǐ mǐ dào 100 mǐ yǐ shàng。 zuì dà de shā bō jiào shā qiū , bō gāo yī bān zài jǐ mǐ， bō cháng kě dá shù bǎi mǐ。 tiān rán hé dào shàng de shā bō yùn dòng zhù yào zhǐ shā lǒng yùn dòng。 shā bō biǎo miàn fù jìn de shuǐ liú sù dù fēn bù hěn bù jūn yún， bō gǔ chù zuì xiǎo， bō fēng chù zuì dà。 shuǐ liú yuè guò bō fēng yǐ hòu， cháng cháng fā shēng fēn lí xiàn xiàng， chǎn shēng shuǐ píng zhóu xiàng de huí liú， shǐ shā bō biǎo miàn fù jìn de liú sù chéng wéi fù zhí。 zhè yàng de liú tài shǐ shā bō yíng liú miàn chéng wéi chōng shuà qū， bèi liú miàn chéng wéi yū jī qū， zōng hé zuò yòng jiēguǒ shǐ zhěng gè shā bō xiàng xià yóu pá xíng。 tiān rán hé dào zhōng shā bō yùn dòng zǒng shì luò hòu yú shuǐ liú yùn dòng。 shā bō de yùn dòng sù dù hái méi yòu lǐ xiǎng de jì suàn gōng shì。
xuán yí zhì hán shā liàng yán chuí xiàn de fēn bù yī bān jìn shuǐ miàn hán shā liàng xiǎo， suí shuǐ shēn 'ér zēng dà。 xuán yí zhì yán chuí xiàn fēn bù de lǐ lùn dà zhì fēn liǎng lèi：① kuò sàn lǐ lùn， rèn wéi zài chōng yū píng héng qíng kuàng xià dān wèi shí jiān nèi tōng guò wěn dòng kuò sàn zuò yòng（ jiàn shuǐ liú de wěn dòng hùn hé）， zì xià 'ér shàng chuān guò dān wèi shuǐ píng jié miàn jī de xuán yí zhì shù liàng yìng yǔ xià jiàng de shā liàng xiāng děng。 kuò sàn lǐ lùn yòng yú xì lì ní shā yī bān xiào guǒ jiào hǎo。② zhòng lì lǐ lùn， rèn wéi shuǐ liú shǐ ní shā kē lì xuán fú， xū yào zuò gōng， chēng wéi xuán fú gōng。 yīn cǐ hún shuǐ shuǐ liú de néng liàng yìng děng yú kè fú liú dòng de zǔ lì suǒ xiāo hào de néng liàng yǔ xuán fú gōng zhī hé。 zhòng lì lǐ lùn shì yòng yú jiào cū de ní shā。
shuǐ liú xié shā lì zhǐ zài yī dìng de shuǐ liú hé yī dìng de hé chuáng wù zhì zǔ chéng tiáo jiàn xià shuǐ liú suǒ néng xié dài de ní shā shù liàng， jí shuǐ liú xié dài ní shā de néng lì。 dāng shuǐ liú xié dài de ní shā liàng chāo guò xié shā néng lì shí， hé duàn jiāng fā shēng yū jī， fǎn zhī fā shēng chōng shuà。 shuǐ liú xié shā lì shì fēn xī hé liú yū jī、 chōng shuà huò píng héng de zhòng yào yǐ jù。 shuǐ liú xié shā lì fēn wéi tuī yí zhì xié shā lì hé xuán yí zhì xié shā lì liǎng lèi。 shuǐ liú xié shā lì kě yòng bǎo hé hán shā liàng biǎo shì， yě kě yòng shū shā píng héng tiáo jiàn xià de shū shā shuài biǎo shì。
tuī qiú shū shā píng héng tiáo jiàn xià de hé chuáng dān kuān（ dān wèi kuān dù） tuī yí zhì shū shā shuài de tú jìng yòu sān：① yóu yú yǐng xiǎng tuī yí zhì shū shā shuài dà xiǎo de zhù yào shuǐ lì yīn sù shì liú sù huò tuō yè lì， yóu qí shì liú sù， cóng 'ér jiàn lì liú sù huò tuō yè lì yǔ tuī yí zhì shū shā shuài zhī jiān de guān xì；② shuǐ liú néng liàng zhōng chú yī bù fēn xiāo hào yú kè fú hé chuáng zǔ lì wài， lìng yī bù fēn zé yòng yǐ shū yí dǐ shā， gēn jù néng liàng píng héng guān diǎn， jiàn lì shuǐ liú gōng shuài yǔ tuī yí zhì shū shā shuài zhī jiān de guān xì ;③ jiǎ dìng tuī yí zhì yùn dòng shì yī zhǒng 'ǒu rán xiàn xiàng , yìng yòng shù lǐ tǒng jì fǎ， jiàn lì tuī yí zhì shū shā shuài gōng shì。
shū shā píng héng tiáo jiàn xià de xuán yí zhì shū shā shuài kě gēn jù hán shā liàng yán chuí xiàn de fēn bù guī lǜ， jiàn lì jì suàn gōng shì。 tuī yí zhì shū shā shuài hé xuán yí zhì shū shā shuài zhī hé chēng wéi quán shā shū shā shuài。
gāo hán shā shuǐ liú zhǐ hán shā liàng dá dào měi lì fāng mǐ shù bǎi qiān kè yǐ zhì 1000 qiān kè yǐ shàng de shuǐ liú。 huáng hé zhī liú huáng fǔ chuān hé kǒu duàn miàn 1953～ 1971 nián， rì píng jūn hán shā liàng chāo guò 500 qiān kè / mǐ dá 109 tiān， chāo guò 800 qiān kè / mǐ dá 33 tiān， chāo guò 1000 qiān kè / mǐ dá 6 tiān， zuì dà rì píng jūn hán shā liàng wéi 1310 qiān kè / mǐ。
gāo hán shā shuǐ liú yòu liǎng zhǒng liú tài。 yī zhǒng shì gāo qiáng dù de wěn liú， fā shēng zài bǐ jiàng dà、 liú sù gāo de qíng kuàng， nà lǐ shuǐ liú xiōng yǒng， dà chǐ dù hé xiǎo chǐ dù wěn dòng dū dé dào bǐ jiào chōng fēn de fā zhǎn。 lìng yī zhǒng liú tài fā shēng zài bǐ jiàng xiǎo、 liú sù dī de qíng kuàng , shuǐ liú shí fēn píng huǎn , yòu shí shuǐ miàn chéng xiàn jǐ háo mǐ zhì 1～ 2 lí mǐ de qīng shuǐ céng， qīng shuǐ céng xià wéi nóng chóu de ní jiāng。 shuǐ liú zhōng bǎo chí zhe qiáng dù dī 'ér chǐ dù dà de xuán wō， jìn sì céng liú。 gāo hán shā wěn liú xié shā néng lì tè bié dà， yīn wéi qún tǐ chén jiàng sù dù yuǎn bǐ dān lì ní shā de dī， wěn dòng zuò yòng qiáng liè。 gāo hán shā shuǐ liú hán shā liàng de yán chuí xiàn fēn bù hé héng xiàng fēn bù yuǎn bǐ yī bān xié shā shuǐ liú jūn yún。
dāng gāo hán shā shuǐ liú jìn rù xià yóu hé duàn liú sù biàn huǎn shí， wǎng wǎng zào chéng dà liàng yū jī。 zài huáng hé zhōng yóu gān zhī liú shàng， hái shí cháng chū xiàn yīn gāo hán shā shuǐ liú yǐn qǐ jiē hé dǐ hé jiāng hé xiàn xiàng。 jiē hé dǐ xiàn xiàng zhǐ dà piàn chén jī wù cóng hé chuáng xiān qǐ， yòu de lù chū shuǐ miàn， rán hòu tān luò、 pò suì、 bèi shuǐ liú dài zǒu。 zhè yàng qiáng liè de chōng shuà zài jǐ xiǎo shí dào jǐ shí xiǎo shí nèi， kě shǐ hé chuáng jiàng dī 1 mǐ zhì jìn 10 mǐ， zào chéng chōng shuà xìng de hé chuáng tū biàn。 zhè zhǒng hé chuáng tū biàn duō fā shēng zài xùn qī tóu jǐ tiān jiào dà hóng shuǐ de zhǎng fēng guò chéng huò fēng dǐng shí。 jiāng hé xiàn xiàng zhǐ dāng shuǐ liú néng liàng bù zú yǐ jì xù dài dòng suǒ xié dài de ní shā qián jìn shí， yī hé ní jiāng zhòu rán tíng zhǐ， zào chéng yū jī xìng zhì de hé chuáng tū biàn。 liǎng zhǒng xiàn xiàng dū yán zhòng yǐng xiǎng fáng hóng。 gāo hán shā shuǐ liú shì ní shā yán jiū zhōng de yī gè tè shū 'ér yòu zhòng yào de kè tí。
cān kǎo shū mù
qián níng、 wàn zhào huì tóng zhù：《 ní shā yùn dòng lì xué》， kē xué chū bǎn shè， běi jīng， 1983。
yán jìng hǎi | | heliu nisha yundong
hé liú ní shā yùn dòng
sedimenttransport
hé liú zhōng ní shā zài shuǐ liú zuò yòng xià chǎn shēng de gè zhǒng yùn dòng。 ní shā 'àn qí zài shuǐ liú zhōng de yùn dòng zhuàng tài， fēn wéi tuī yí zhì hé xuán yí zhì。 tuī yí zhì zhǐ shòu tuō yè lì zuò yòng yán hé chuáng gǔn dòng、 huá dòng huò tiào yuè qián jìn de ní shā； xuán yí zhì zhǐ shòu zhòng lì zuò yòng hé shuǐ liú wěn dòng zuò yòng xuán fú yú shuǐ zhōng suí shuǐ liú qián jìn de ní shā。 zài yī dìng shuǐ liú tiáo jiàn xià， zhè liǎng zhǒng ní shā kě yǐ hù xiāng zhuǎn huà。
ní shā de qǐ dòng zhǐ ní shā zài yī dìng shuǐ liú tiáo jiàn xià yóu jìng zhǐ zhuǎn rù yùn dòng。 cù shǐ shuǐ píng hé chuáng shàng de ní shā kē lì qǐ dòng de lì yòu shàng jǔ lì hé tuī yí lì děng。 kē lì kàng jù qǐ dòng de lì yòu zhòng lì、 kē lì jiān de mó cā lì hé wù lǐ huà xué zuò yòng yǐn qǐ de nián jié lì děng。 dāng qǐ dòng de lì dà yú kàng jù qǐ dòng de lì shí， ní shā biàn yóu jìng zhǐ zhuǎn rù yùn dòng。 ní shā qǐ dòng de shuǐ liú tiáo jiàn yòng qǐ dòng liú sù huò qǐ dòng tuō yè lì biǎo shì。 qǐ dòng liú sù zhǐ ní shā yóu jìng zhǐ dào qǐ dòng de lín jiè zhuàng tài xià de yán duàn miàn huò chuí xiàn de píng jūn liú sù。 qǐ dòng tuō yè lì zhǐ ní shā chǔyú qǐ dòng lín jiè zhuàng tài xià de chuáng miàn jiǎn qiē lì。 wú nián xìng jūn yún shā qǐ dòng liú sù yǔ ní shā lì jìng chéng zhèng bǐ， nián xìng xì ní shā qǐ dòng liú sù yǔ lì jìng chéng fǎn bǐ。 yán jiū xié pō shàng nián xìng shā de qǐ dòng， hái xū yào kǎo lǜ chuáng miàn qīng xié。
shā bō yùn dòng dāng liú sù chāo guò qǐ dòng liú sù yī dìng chéng dù， tuī yí zhì yùn dòng dá dào yī dìng guī mó shí， hé chuáng biǎo miàn xíng chéng qǐ fú de shā bō。 shā bō yùn dòng shì tuī yí zhì yùn dòng de zhù yào xíng tài。 shā bō yóu bō fēng、 bō gǔ hé bō gāo děng zǔ chéng ( jiàn tú shā bō de zòng pōu miàn )。 xiāng lín liǎng bō fēng ( huò bō gǔ ) zhī jiān de cháng dù chēng wéi bō cháng， bō fēng yǔ bō gǔ zhī jiān de chuí zhí jù lí chēng wéi bō gāo。 tiān rán hé dào shàng shā bō de chǐ dù dà xiǎo hěn bù yī zhì。 zuì xiǎo de shā bō jiào shā wén， bō gāo yuē 1～ 2 lí mǐ， bō cháng yuē jǐ lí mǐ zhì shí jǐ lí mǐ。 zhōng děng chǐ dù de shā bō jiào shā lǒng， bō gāo yóu bù zú 1 mǐ dào 2～ 3 mǐ， bō cháng yóu jǐ mǐ dào 100 mǐ yǐ shàng。 zuì dà de shā bō jiào shā qiū , bō gāo yī bān zài jǐ mǐ， bō cháng kě dá shù bǎi mǐ。 tiān rán hé dào shàng de shā bō yùn dòng zhù yào zhǐ shā lǒng yùn dòng。 shā bō biǎo miàn fù jìn de shuǐ liú sù dù fēn bù hěn bù jūn yún， bō gǔ chù zuì xiǎo， bō fēng chù zuì dà。 shuǐ liú yuè guò bō fēng yǐ hòu， cháng cháng fā shēng fēn lí xiàn xiàng， chǎn shēng shuǐ píng zhóu xiàng de huí liú， shǐ shā bō biǎo miàn fù jìn de liú sù chéng wéi fù zhí。 zhè yàng de liú tài shǐ shā bō yíng liú miàn chéng wéi chōng shuà qū， bèi liú miàn chéng wéi yū jī qū， zōng hé zuò yòng jiēguǒ shǐ zhěng gè shā bō xiàng xià yóu pá xíng。 tiān rán hé dào zhōng shā bō yùn dòng zǒng shì luò hòu yú shuǐ liú yùn dòng。 shā bō de yùn dòng sù dù hái méi yòu lǐ xiǎng de jì suàn gōng shì。
xuán yí zhì hán shā liàng yán chuí xiàn de fēn bù yī bān jìn shuǐ miàn hán shā liàng xiǎo， suí shuǐ shēn 'ér zēng dà。 xuán yí zhì yán chuí xiàn fēn bù de lǐ lùn dà zhì fēn liǎng lèi：① kuò sàn lǐ lùn， rèn wéi zài chōng yū píng héng qíng kuàng xià dān wèi shí jiān nèi tōng guò wěn dòng kuò sàn zuò yòng（ jiàn shuǐ liú de wěn dòng hùn hé）， zì xià 'ér shàng chuān guò dān wèi shuǐ píng jié miàn jī de xuán yí zhì shù liàng yìng yǔ xià jiàng de shā liàng xiāng děng。 kuò sàn lǐ lùn yòng yú xì lì ní shā yī bān xiào guǒ jiào hǎo。② zhòng lì lǐ lùn， rèn wéi shuǐ liú shǐ ní shā kē lì xuán fú， xū yào zuò gōng， chēng wéi xuán fú gōng。 yīn cǐ hún shuǐ shuǐ liú de néng liàng yìng děng yú kè fú liú dòng de zǔ lì suǒ xiāo hào de néng liàng yǔ xuán fú gōng zhī hé。 zhòng lì lǐ lùn shì yòng yú jiào cū de ní shā。
shuǐ liú xié shā lì zhǐ zài yī dìng de shuǐ liú hé yī dìng de hé chuáng wù zhì zǔ chéng tiáo jiàn xià shuǐ liú suǒ néng xié dài de ní shā shù liàng， jí shuǐ liú xié dài ní shā de néng lì。 dāng shuǐ liú xié dài de ní shā liàng chāo guò xié shā néng lì shí， hé duàn jiāng fā shēng yū jī， fǎn zhī fā shēng chōng shuà。 shuǐ liú xié shā lì shì fēn xī hé liú yū jī、 chōng shuà huò píng héng de zhòng yào yǐ jù。 shuǐ liú xié shā lì fēn wéi tuī yí zhì xié shā lì hé xuán yí zhì xié shā lì liǎng lèi。 shuǐ liú xié shā lì kě yòng bǎo hé hán shā liàng biǎo shì， yě kě yòng shū shā píng héng tiáo jiàn xià de shū shā shuài biǎo shì。
tuī qiú shū shā píng héng tiáo jiàn xià de hé chuáng dān kuān（ dān wèi kuān dù） tuī yí zhì shū shā shuài de tú jìng yòu sān：① yóu yú yǐng xiǎng tuī yí zhì shū shā shuài dà xiǎo de zhù yào shuǐ lì yīn sù shì liú sù huò tuō yè lì， yóu qí shì liú sù， cóng 'ér jiàn lì liú sù huò tuō yè lì yǔ tuī yí zhì shū shā shuài zhī jiān de guān xì；② shuǐ liú néng liàng zhōng chú yī bù fēn xiāo hào yú kè fú hé chuáng zǔ lì wài， lìng yī bù fēn zé yòng yǐ shū yí dǐ shā， gēn jù néng liàng píng héng guān diǎn， jiàn lì shuǐ liú gōng shuài yǔ tuī yí zhì shū shā shuài zhī jiān de guān xì ;③ jiǎ dìng tuī yí zhì yùn dòng shì yī zhǒng 'ǒu rán xiàn xiàng , yìng yòng shù lǐ tǒng jì fǎ， jiàn lì tuī yí zhì shū shā shuài gōng shì。
shū shā píng héng tiáo jiàn xià de xuán yí zhì shū shā shuài kě gēn jù hán shā liàng yán chuí xiàn de fēn bù guī lǜ， jiàn lì jì suàn gōng shì。 tuī yí zhì shū shā shuài hé xuán yí zhì shū shā shuài zhī hé chēng wéi quán shā shū shā shuài。
gāo hán shā shuǐ liú zhǐ hán shā |
|
|