|
|
① méi 'ěr wéi 'ěr · dù wēi (melvildewey, 1851-1931)。 měi guó tú shū guǎn xué jiā。 ā mò sī tè xué yuàn bì yè hòu liú xiào rèn tú shū guǎn yuán ◇ céng rèn gē lún bǐ yà dà xué tú shū guǎn、 niǔ yuē zhōu lì tú shū guǎn guǎn cháng。 suǒ chuàng shí jìn fēn lèi fǎ ”, shì dà xíng tú shū fēn lèi fǎ zhī yī。 ② yuē hàn · dù wēi (johndewey, 1859-1952)。 měi guó zhé xué jiā、 jiào yù jiā。 céng rèn zhī jiā gē dà xué、 gē lún bǐ yà dà xué jiào shòu。 zài zhé xué shàng shì shí yòng zhù yì de zhù yào dài biǎo zhī yī。 zài jiào yù shàng rèn wéi jiào yù jiù shì shēng huó, xué xiào jiù shì shēng huó, yìng ràng 'ér tóng cóng zuò zhōng xué”。 zhù zuò zhù yào yòu《 xué xiào yǔ shè huì》、《 zhé xué de gǎi zào》 děng。 |
|
① méi 'ěr wéi 'ěr · dù wēi (melvildewey, 1851-1931)。 měi guó tú shū guǎn xué jiā。 ā mò sī tè xué yuàn bì yè hòu liú xiào rèn tú shū guǎn yuán。 hòu céng rèn gē lún bǐ yà dà xué tú shū guǎn、 niǔ yuē zhōu lì tú shū guǎn guǎn cháng。 suǒ chuàng “ shí jìn fēn lèi fǎ”, shì dà xíng tú shū fēn lèi fǎ zhī yī。
② yuē hàn · dù wēi (johndewey, 1859-1952)。 měi guó zhé xué jiā、 jiào yù jiā。 céng rèn zhī jiā gē dà xué、 gē lún bǐ yà dà xué jiào shòu。 zài zhé xué shàng shì shí yòng zhù yì de zhù yào dài biǎo zhī yī。 zài jiào yù shàng rèn wéi jiào yù jiù shì shēng huó, xué xiào jiù shì shēng huó, yìng ràng 'ér tóng“ cóng zuò zhōng xué”。 zhù zuò zhù yào yòu《 xué xiào yǔ shè huì》、《 zhé xué de gǎi zào》 děng。 |
|
【 dù wēi dàng 'àn】
xìng míng: dù wēi ( duwei)
chǎng shàng wèi zhì: hòu wèi
chū shēng rì qī: 1982-2-9
shēn gāo: 1.87m
tǐ zhòng: 80kg
xiàn xiào lì qiú duì: shàng hǎi shēn huā
chuò hào: shuāi qié zǐ
shēng xiào: gǒu
xīng zuò: shuǐ píng
xuè xíng: b xíng
zǔ jí: hé nán zhèng zhōu
hào mǎ: 5
bǎi mǐ sù dù: 11.7 miǎo
12 fēn zhōng páo: 3300 mǐ
zuì hǎo de péng yǒu: xuē zhì qiáng
zuì xǐ huān de diàn yǐng:《 juédòu shì》
zuì xǐ huān de gēqǔ:《 nán rén kū bā kū bā bù shì zuì》
zuì xǐ huān de shí pǐn: líng shí、 tiān xià měi shí
yè yú 'àihào: shàng wǎng kàn xīn wén、 dǎ yóu xì
zuì xǐ huān de nǚ hái zǐ lèi xíng: huó pō kě 'ài de, yào cháng tóu fā
zuì xǐ huān de yán sè: lán sè hé bái sè
zuì xǐ huān de qiú yuán: nèi sī tǎ
zuì xǐ huān de jiào liàn: jiào guò dedōu xǐ huān
zuì xǐ huān de bǐ sài: yà qīng sài zhàn shèng hán guó
zuì dà de lǐ xiǎng: chū guó tī qiú ( yì dà lì )
zuì gāo róng yù: 2001 nián xiāng gǎng sì guó yāo qǐng sài huò zuì yòu jià zhí qiú yuán jiǎng。
zuì xiǎng duì qiú mí shuō de huà: xiè xiè dà jiā zhī chí, wǒ huì bù duàn nǔ lì de .
zuò yòu míng: zǒu zì jǐ de lù, ràng bié rén shuō qù bā!
zuì dà de xīn yuàn: qù guó wài qiú duì duàn liàn
zuì kǔ nǎo de shì: méi yòu dì fāng shuì jué
zuì kāi xīn de shì: zhuō zǐ shàng bǎi mǎn měi shí
zuì nán wàng de shì: dài biǎo zhōng guó duì cān jiā shì jiè bēi
ào yùn huì cān sài xiàng mù: zú qiú
【 huī huáng zhàn jì】
qiú yuán shēng yá:
1995 nián 7 yuè héng 2000 nián 10 yuè shàng hǎi yòu xiàn 02 duì
2000 nián 12 yuè héng 2001 nián 12 yuè shàng hǎi jiǔ yùn zú qiú duì
2001 nián 12 yuè héng shàng hǎi shēn huā
gè rén róng yù:
duō jiè qīng nián lián sài guànjūn
jiǔ yùn huì yà jūn
2000 nián rù xuǎn shěn xiáng fú de guó qīng duì, tóng nián cān jiā jiá b lián sài, zuì hòu jué sài fēn zài yóu yú dōng fēng zhí jiào de mián yáng fēng gǔ duì yī zǔ, bèi mián yáng duì táo tài chū jú。
2001 nián cān jiā xiāng gǎng sì guó yāo qǐng sài, bèi píng wéi zuì yòu jià zhí qiú yuán, mǐ lú yóu cǐ xiāngzhòng zhè kē xī wàng zhī xīng。
【 gè rén jiǎn jiè】
1982 nián 2 yuè 9 rì chū shēng, shēn gāo 1 mǐ 87, tǐ zhòng 80 gōng jīn。 1995 nián 7 yuè jìn rù shàng hǎi yòu xiàn 02 duì, 2000 dǐ jìn rù shàng hǎi jiǔ yùn huì zú qiú duì, 2001 nián 12 yuè jìn rù shàng hǎi shēn huā duì zhí zhì yǔ kǎi 'ěr tè rén duì qiān dìng zhuǎn huì hé tóng。
guò qù shí nián, dù wēi huò dé guò duō jiè qīng nián lián sài guànjūn, 2001 nián dài biǎo shàng hǎi duì huò dé jiǔ yùn huì yà jūn, 2003 nián dài biǎo shàng hǎi shēn huā duì huò dé mò dài jiá a guànjūn。 guó jiā duì fāng miàn, 2001 nián, dù wēi dài biǎo guó jiā qīng nián duì cān jiā shì qīng sài, 2002 nián rù xuǎn guó jiā duì cān jiā liǎo hán rì shì jiè bēi, 2003 nián rù xuǎn shěn xiáng fú zhí jiào de guó 'ào duì, bìng dān rèn duì cháng。 zhì jiā méng kǎi 'ěr tè rén zhī qián, dān rèn shàng hǎi shēn huā duì cháng。
【 qiú yuán shēng yá】
1995 nián 7 yuè héng 2000 nián 10 yuè shàng hǎi yòu xiàn 02 duì
2000 nián 12 yuè héng 2001 nián 12 yuè shàng hǎi jiǔ yùn zú qiú duì
2001 nián 12 yuè héng 2005 nián 8 yuè xiào lì shàng hǎi shēn huā
2005 nián 9 yuè zū jiè kǎi 'ěr tè rén
2006 nián zhì jīn xiào lì yú shàng hǎi shēn huā
【 gè rén róng yù】
duō jiè qīng nián lián sài guànjūn
jiǔ yùn huì yà jūn
2003 nián jiá a lián sài guànjūn
cān jiā 2001 nián shì qīng sài
cān jiā 2002 nián shì jiè bēi
【 jiào yù jiā dù wēi héng héng johndewey】
dù wēi
zuò zhě: xú zōng lín
yī shēng píng yǔ jīng lì
jìn dài měi guó jiào yù sī xiǎng jiā, kǒng pà méi yòu yī gè néng gòu bǐ dé shàng dù wēi duì měi guó jí shì jiè jiào yù sī xiǎng yǔ shí shī, yòu qí shēn yuǎn de yǐng xiǎng jí wú bǐ de gòng xiàn。 dù wēi bù jǐn shì niàn shì jì zhōng de yī wèi zhé xué jiā, jiào yù jiā, xīn lǐ xué jiā, ér qiě zài měi guó guó nèi, yě shì yī wèi jī jí tuī dòng shè huì gǎi gé, chàng yán mín zhù zhèng zhì lǐ xiǎng de suǒ wèi zì yóu zhù yì pài rén shì, tóng shí yě shì yī wèi zhì lì yú mín běn zhù yì jiào yù sī xiǎng de shí jiàn zhě。 tā de sī xiǎng, bù jǐn xíng chéng liǎo měi guó jì shí yòng zhù yì zhī hòu 'ér qǐ de shí yàn zhù yì( experimentalism) zhé xué tǐ xì, ér qiě yě shì jiànjiē yǐng xiǎng dào xīn jiào yù ── suǒ wèi jìn bù zhù yì jiào yù── shí shī yǔ lǐ lùn de yī wèi jiào yù zhé xué jiā。 yóu yú tā bì shēng cóng shì zhù zuò、 jiào xué, shòu yè xué shēng fēn jū shì jiè gè dì, gù qí yǐng xiǎng shì tā rén suǒ bù néng pǐ dí de。
dù wēi ( johndewey) chū shēng yú gōng yuán yī bā wǔ jiǔ nián de shí yuè 'èr shí rì。 zhè yī nián yě shì yīng guó jìn huà lùn de tí chàng zhě dá 'ěr wén( charlesdarwin1809-1882) fā biǎo qí 「 wù zhǒng yuán shǐ 」( originofspecies) jù zhù de yī nián。 dù wēi dàn shēng zài yī gè zhōng chǎn shè huì jiē jí de zá huò shāng jiā zhōng。 yóu yú dù wēi de jiā xiāng, shì xīn yīng gé lán( newengland) de wéi méng tè( vermont) zhōu de bèi lín dùn( burlington), rén mín shēng huó xí guàn, xián xí yú zì zhì, chóng shàng zì yóu, dǔ xìn mín zhù zhì dù, zhè xiē kě yǐ shuō shì xīn yīng gé lán zhí mín qū de chuán tǒng jīng shén。
dù wēi xiǎo shí hòu, jiù xiǎn dé yòu diǎn hài xiū, tiān zī bìng bù cōng huì, dàn shì, què hàoxué shēn sī, shǒu bù shì juàn, xǐ 'ài yuè dú, shì dà jiā suǒ gòng rèn de yī wèi shū chóng。 tā shí wǔ suì cóng bèi lín dùn dāng dì de zhōng xué bì yè, yīn wéi jū jiā lí wéi méng tè dà xué hěn jìn, jiā yǐ fù mǔ de gǔ lì, jiù jìn rù wéi méng tè dà xué jiù dú, zài yī bā qī jiǔ nián wán chéng xué yè。 dāng shí de wéi méng tè dà xué guī mó hěn xiǎo, nà nián gēn dù wēi yī qǐ bì yè de xué shēng jǐn jǐn shí bā rén。
fán shì zài wéi méng tè dà xué jiù dú de xué shēng, dū dé yán xiū gǔ diǎn yǔ wén。 tā mendōu yào xué xí xī là wén, ér qiě měi gè xué shēng dōuyào gēn wéi dà de měi yī wèi jiào shòu xué xí, yīn wéi chú liǎo gōng kē de jiào shòu zhī wài, dāng shí quán xiào zhǐ yòu bā wèi jiào shòu。 dù wēi zài dà xué de qián liǎng nián xiū dú xī là wén jí lā dīng wén, xī yáng gǔ dài shǐ, jiě xī jǐ hé jí wēi jī fēn。 dì sān nián kāi shǐ shè liè zì rán kē xué de kè chéng, bāo kuò dì zhì xué, dòng wù xué, jìn huà lǐ lùn; tā yóu qí cóng dāng shí yīng guó shēng wù xué jiā hè xū lí( t.h.huxley1825-1895) de shēng lǐ xué jiào běn zhōng, huò dé bù shǎo de qǐ shì, tè bié shì guān yú jìn huà de lǐ lùn、 shēng wù yǔ huán jìng de lǐ lùn, zài zài dū shǐ tā yòu bù shǎo xīn zhì shàng de jī dòng。 zài dà xué kè chéng de dì sì nián, tā cái gèng wéi guǎng fàn dì jiē chù dào rén lèi zhì huì de lǐng yù; dāng shí dān rèn jiǎng kè de yǐ zhé xué chuán shòu wéi zhù de tài ruì( h.a.p.torrey) jiào shòu, duì dù wēi chū qī zhé xué sī xiǎng de tàn jiū pō yòu bāng zhù。
yī bā qī jiǔ nián, dù wēi cóng wéi méng tè dà xué bì yè hòu, jí xiǎng móu dé zhōng xué jiào zhí, yǐ fā zhǎn tā de zhì qù。 dàn yīn tā nián jì qīng, jiā yǐ háo wú jiào xué jīng yàn, dào qiū jì gè xiào yǐ jīng shàng kè, ér tā de zhí yè shàng háo wú duān ní。 zhèng zài yī chóu mò zhǎn de shí hòu, jiē dào tā yī wèi zài bīn zhōu nán yóu chéng( southoilcity) dān rèn zhōng xué xiào cháng de biǎo xiōng lái diàn bào, qǐng tā qián wǎng rèn jiào, dāng shí de yuè xīn shì měi jīn sì shí yuán; yī nián zhī hòu zhuǎn wǎng bèi lín dùn zì jǐ jiā xiāng de yī suǒ xiāng cūn xué xiào rèn jiào, bìng jì xù yán dú zhé xué shǐ, zhè shí tā rèn shí liǎo hā ruì shì jiào shòu( w.t.harris)。
yī bā bā nián yǐ hòu, měi guó dāng shí jǐn yòu de yī běn zhé xué zá zhì shì「 sī biàn zhé xué」( speculativephilosophy) hā ruì shì jiào shòu shì gāi zá zhì de zhù biān rén。 hā shì shòu dé guó zhé xué de yǐng xiǎng pō shēn, shì dé guó zhé rén hēi gé 'ěr( hegel1770-1831) de xìn tú。 zài yī bā bā 'èr nián, hā ruì shì jiē shòu liǎo dù wēi dì yī piān zhé xué xìng de lùn wén「 wéi wù zhù yì zhī xíng 'ér shàng de jiǎ shè」( themetaphysicalassumpationsofmaterialism)。 shāo hòu, dù wēi yòu xiě liǎo liǎng piān lùn wén, jiāo yóu hā ruì shì fā biǎo。 zhè sān piān wén zhāng de zǔ zhì jí xì tǒng huà de jì qiǎo hěn hǎo, bìng bù yǐ nèi róng jiàn cháng; dàn shì duì yī wèi qīng nián zhé xué jiā 'ér yán, zì jǐ de lùn wén néng gòu kān dēng zài quán guó wéi yī zhé xué xué shù lùn wén de zá zhì shàng, shì duō me dà de yī zhǒng xīng fèn hé gǔ wǔ ní!
yī bā bā 'èr nián de qiū tiān, dù wēi xiàng yuē hàn huò bù jīn sī dà xué( thejohnshopkins) shēn qǐng jiào xué jiǎng zhù jīn, xiān hòu liǎng cì bèi jù, yú shì jīng yóu tā dà xué shí de tài ruì jiào shòu yǐ jí hā ruì shì de gǔ lì, xiàng tā de gū gū jiè liǎo wǔ bǎi yuán měi jīn, kāi shǐ liǎo yǐ zhé xué wéi zhù de yán xí shēng yá。 dāng shí yuē hàn huò bù jīn sī dà xué xiào cháng jí 'ěr màn( gilman) pìn qǐng liǎo bù shǎo zhé xué shàng zhuó yòu chéng jiù de xué zhě; tā běn rén duì měi yī wèi yán jiū shēng de xué xí dū jì yǐ guān qiē, shí shí jǐyǔ zhǐ dǎo; ér qiě shàng kè shí cǎi qǔ tǎo lùn de fāng fǎ, fù yú sī biàn de qì xī, zhù zhòng zì yóu yùn sī de jīng shén, bù shòu chuán tǒng sī xiǎng de yuē shù, jǔ xíng gōng kāi de biàn lùn, fán cǐ zhǒng zhǒng, shǐ dù wēi yòu fā zhǎn zhé xué jiàn jiě de jī huì yǔ huán jìng。 zài dù wēi wán chéng qí bó shì xué wèi hòu, jí 'ěr màn céng qīn zì zài bàn gōng shì zhào jiàn dù wēi , jiā yǐ gǔ lì, bìng quàn miǎn dù wēi bù kě guò fēn shǒu bù shì juǎndì gū dú zì chù, bìng qiě gěi dù wēi liú xué 'ōu zhōu de yī bǐ bǔ zhù fèi yòng。
cǐ hòu, dù wēi zài mì xī gēn dà xué( theuniversityofmichigan) dān rèn zhé xué jiǎng shī。 zài jiào xué qī jiān, yòu yī wèi yǐ qián céng zài yuē hàn huò bù jīn sī dà xué jiào guò dù wēi bàn nián de máo 'ěr sī( g.s.morris) jiào shòu ràng chū fáng zǐ gěi dù wēi fū fù jū zhù。 dù wēi wèile gǎn niàn zhè wèi 'ēn shī, bǎ tā hòu lái suǒ shēng dì sān gè 'ér zǐ qǔ míng wéi máo 'ěr sī; zhè gè hái zǐ cōng yíng guò rén, shì dù wēi liù gè zǐ nǚ zhī zhōng zuì jù tiān fù de yī gè, bù xìng què yīn bìng yāo zhé。 sàng zǐ zhī tòng duì dù wēi fū fù de dǎ jī hěn zhòng。
yī bā jiǔ sì nián, dù wēi chū rèn zhī jiā gē dà xué de zhé xué、 xīn lǐ xué、 jiào yù xì zhù rèn。 zài zhè lǐ, tā gēn tā de qī zǐ chuàng lì liǎo míng wén xiá 'ěr de shí yàn xiǎo xué; bìng cóng xīn lǐ fā zhǎn de jiàn dì, lái gòu huà chū jiào yù de gè xiàng lǐ lùn。 yī jiǔ sì nián, yīn wéi shí yàn xué xiào de guī bìng wèn tí, dù wēi bù biǎo tóng yì, suì cí zhí lí qù。 tā lí kāi zhī jiā gē dà xué shí, bù zhī hé qù hé cóng。 tā xiě xìn gěi dāng shí xīn lǐ xué jiè quán wēi zhān mǔ shì( williamjames), xù shù shì qíng fā shēng de jīng guò, bìng xī wàng huò dé yī gè jiào xué de wèi zhì。 jīng yóu zhān mǔ shì jí dù wēi lǎo yǒu kǎ tè 'ěr( j.mckeenlcattel) zài gē lún bǐ yà dà xué de xié zhù, wèitā zài gē dà shī fàn xué yuàn móu dé yī zhí。
zài gē lún bǐ yà dà xué dān rèn jiào zhí, shì dù wēi de jiào xué shēng yá zhōng zuì cháng de yī duàn shí qī, qí jiān yóu yú jiē chù wài jí xué shēng de yuán gù, shǐ tā jiāng jiào yù de sī xiǎng yě néng yǐng xiǎng dào shì jiè qí tā gè dì。 wěi yě jiào shòu shì yī wèi rì běn de liú měi xué shēng, céng shòu jiào yú dù wēi , huò dé bó shì xué wèi hòu fǎn huí rì běn, dān rèn dōng jīng dì dà jiào shòu, cù chéng liǎo yī jiǔ yī bā nián dù wēi zài rì běn dōng jīng dì dà de jiǎng xué。 wǒ guó xué rén jiǎng mèng lín xiān shēng yě céng zài měi guó shòu jiào yú dù wēi , jiù jìn yāo qǐng dù wēi yú rì běn jiǎng xué wán bì zhī hòu lái huá jiǎng xué。 yī jiǔ yī jiǔ nián, dù wēi céng xiān hòu zài běi jīng、 nán jīng、 háng zhōu、 shàng hǎi、 guǎng zhōu děng dì jiǎng xué, yóu hú shì xiān shēng dān rèn jiǎng xué de fān yì, bǎ mín zhù yǔ kē xué de sī xiǎng zhí jiē bōzhòng zài zhōng guó。 yī jiǔ 'èr bā nián, dù wēi céng jīng qù liǎo sū lián; bìng dào guò tǔ 'ěr qí, xié zhù tǔ guó jiào yù zhī gǎi gé; yòu dào guò nán fēi、 mò xī gē děng dì。 dù wēi zài gē lún bǐ yà dà xué rèn jiào niàn liù nián cái tuì xiū, tuì xiū zhī hòu réng cóng shì zhù zuò, bìng rè xīn yú mín běn zhù yì zhī chǎn yáng。 zài tā qī shí bā suì shí, hái yī dù dào mò xī gē wéi sū lián tuō luò sī jī( leontrotsky) biàn hù, bó chì shǐ dà lín duì tuō shì de zhǐ kòng。
dù wēi shì yī gè bǐ jiào qīng xiàng yú zì yóu pài de jiào yù jiā, bù xī wàng xiàng quán wēi dī tóu。 zài tā de gǔ lì xià, měi guó dà xué jiào shī yú yī jiǔ yī sì nián zǔ zhì liǎo quán měi dà xué jiào shòu lián hé huì( theamericanassociationofuniversityprofessors), sì nián zhī hòu yòu zài niǔ yuē zǔ zhì liǎo niǔ yuē jiào shī lián hé huì( thenewyorkteachersunion), zuò wéi wéi hù jiào shī quán yì de yī gè yòu lì zǔ zhì, bù jǐn xiāo jí dì wéi hù liǎo jiào shī de quán lì, ér qiě jī jí dì zhēng qǔ jiào yù zhuān yè huà de shí xiàn。
dù wēi céng zài bā shí qī suì shí zài hūn yī cì。 tā yǔ rén hé zhe de「 rèn zhī yǔ suǒ zhī」( knowingandtheknown) zài tā jiǔ shí suì de shí hòu chū bǎn。 tā yī shēng zī zī bù juàn de wéi xué jīng shén wěi shí lìng rén jìng pèi。 tā jiǔ shí sān suì shí( gōng yuán yī jiǔ wǔ 'èr nián) yīn fèi yán qù shì, dāng shí shēn tǐ bìng bù càn ruò, xīn zhì qíng kuàng shàng jiā。
èr zhù zuò jí zhé xué sī xiǎng
dù wēi yī shēng zhù shù zhì wéi fēng fù。 tā de zǎo nián zhù zuò piān zhòng yú「 xīn lǐ xué」( 1887) jí「 yìng yòng xīn lǐ xué」( 1889), hòu lái jiàn jiàn zhuǎn 'ér duì jiào yù yòu xīng qù, rú「 sī wéi shù」( 1910),「 mín běn zhù yì yǔ jiào yù」( 1916),「 jīng yàn yǔ jiào yù」( 1938)。 yǐ hòu de zuò pǐn, jiù bǐ jiào zhòng zài chún cuì zhé xué wèn tí de tǎo lùn liǎo, rú「 zhé xué zhī chóngjiàn」( 1920),「 wěn dìng xìng de zhuī qiú」( questforcertainty1929),「 jīng yàn yǔ zì rán」( 1925),「 yì shù jí jīng yàn」( 1934),「 luó ji── tàn jiū zhī lǐ lùn」( 1938),「 rèn zhī yǔ suǒ zhī」( 1949) děng。 qí tā zhù zuò shàng duō, yú cǐ bù zài yī yī liè jǔ。
dù wēi de zhù zuò, xiǎn xiàn liǎo yī gè shì shí, jí tā shì yī wèi zhì lì yú xiě zuò de xué rén, tā zài wéi méng tè dà xué qiú xué de shí hòu, jiù xiǎn shì chū shì yī gè zhuān xīn zhì zhì de hǎoxuéshēng, dàn tā bù shàn yú kǒu cái, wén bǐ yì bù jīng bì, bìng bù shì yī wèi shàn yòng wén sī biǎo dá yì jiàn de rén, tā de zuò pǐn shì bù róng yì lì jí bèi lǐ jiě de。
dù wēi zài zhé xué jiàn jiě shàng, zǎo qī suī rán chéng xí liǎo hēi gé 'ěr de bù fēn sī xiǎng, dàn shì yóu yú shēng wù xué jí shēng wù xué shàng de jìn huà lǐ lùn, duì tā zǎo qī sī xiǎng de yī fān chōng jī, zài tā yī piān「 cóng jué duì zhù yì( absolutism) dào shí yàn zhù yì」 de lùn wén zhōng, yǐ jīng pōu xī dì xù shù liǎo tā sī xiǎng gǎi biàn de lái lóng qù mài, shuō míng tā hé yǐ shěqì liǎo shí jiǔ shì jì dé guó hēi gé 'ěr pài de jué duì zhù yì。 zài dù wēi de zhé xué sī xiǎng zhōng, tā bìng bù zàn chéng guān niàn wán quán shì yī gè gù dìng bù biàn de jìng tài de shuō fǎ; guān niàn zì shēn bìng bù shì jué duì de, dù wēi bǎ guān niàn shì zhī wéi yī kě yì de、 dòng tài de、 jù yòu gōng jù xìng de zhǐ dǎo xiào néng, ér shǐ wú rén gèng néng shì yìng wài zài de huán jìng。
gēn chuán tǒng de jīng yàn lùn xiāng bǐ, dù wēi duì「 jīng yàn」 yī zì de hán yì zhī jiě shì yì yòu bù tóng, xiǎn jiàn dù wēi suǒ wèi jīng yàn, bìng bù wán quán xiàng yī bān jīng yàn zhù yì zhě suǒ qiáng diào de「 chún cuì shì zhǐ gè rén de rèn zhī」。 cóng dù wēi de guān diǎn, jīng yàn de nèi hán, chú liǎo rèn zhī de yì yì yǐ wài, shàng yòu qí tā de xìng zhì zài nèi, zhū rú wú rén gǎn shòu dào de xǐ yuè、 kǔ tòng、 zuò wéi děng。 jīng yàn shì gè tǐ zài huán jìng zhōng, duì mǒu yī qíng jìng de zhěng tǐ fǎn yìng; gù dù wēi zài jīng yàn de jiě shì shàng, pāo qì liǎo yī bān zhé xué jiā zhī wù rèn jīng yàn shì rèn zhī de xíng shì。 jiù rú tóng wǒ men sòng yī gè zhì qīn hǎo yǒu lí guó yuǎn xíng, wǒ men duì cǐ yī qíng jìng de jīng yàn gǎn shòu, bù jǐn jǐn zhǐ yú rèn zhī dào hǎo yǒu de yuǎn xíng, wǒ men de jīng yàn lǐ, hái bāo kuò liǎo zhū duō de gǎn shòu yǔ qíng sù, yǐ jí sòng xíng guò chéng zhōng de zhǒng zhǒng xíng wéi; zhè xiē jīng yàn tè zhì, bùwèi yī bān zhé xué jiā zhù yì。 dù wēi de jīng yàn de hán yì, yīn wéi fù shàng liǎo shēng wù yǔ huán jìng de cǎi sè, gù qí lì lùn zhì wéi xiǎn zhù 'ér tè shū。
duì「 jīng yàn」 de gài niàn jiā yǐ biàn shí, shì liǎo jiě dù wēi zhé xué lǐ lùn de yī gè bì jīng mén lù。 zhào dù wēi de kàn fǎ, jīng yàn shì yī gè dān yī、 dòng tài、 ér wéi wán zhěng de yòu jī zhěng tǐ。 jīng yàn bìng bù shì kě yǐ gē liè de, jīng yàn shì xiāng guān de, bù jǐn yǔ chǎn shēng jīng yàn de qíng jìng xiāng guān, ér qiě, jīng yàn zì shēn jiù shì yī gè mián yán bù jué de fā zhǎn lì chéng。 jīng yàn zài fā shēng de xiān hòu shùn xù shàng shì xiāng guān de, bù jǐn shì xiāng guān, ér qiě shì jì xù bù duàn dì chéngzhǎng。 zhè zhǒng jīng yàn de hán yì, nǎi shì yīn wéi dù wēi rèn wéi gè tǐ shì cún zài yú huán jìng zhī zhōng, shì duì huán jìng jiā yǐ zuò wéi( doing); ér huán jìng duì yú gè tǐ suǒ jiā zhī zuò wéi, dìng huì yòu suǒ fǎn yìng, cǐ yī fǎn yìng, dù wēi chēng zhī wéi「 shī wéi」( undergoing)。 rén lèi zài gǎi zào huán jìng, huò zhě zhù dòng dì shì yìng huán jìng shí, rú zhù dī kāi qú, rén lèi bù jǐn duì huán jìng yòu suǒ zuò wéi, tóng shí huán jìng duì rén lèi yì tí gōng liǎo kě gēng zhī tián, huò zēng jiā liǎo shōu huò děng, zhè jiù shì huán jìng duì wú rén de yī zhǒng shī wéi。 cǐ zhǒng zuò wéi yǔ shī wéi zhī jiān de jiāo hù huó dòng, jiù shì wú rén jīng yàn suǒ yóu chǎn shēng de lái yuán。
jīng yàn bù zhǐ shì zòng héng xiāng guān, mián yán fā zhǎn, ér qiě jīng yàn zì shēn shì yòu jī xìng de。 jīng yàn shì jù yòu kuò zhāng xìng、 shēng cháng xìng、 xiāng guān xìng yǔ yù cè xìng de。 wú rén duì「 shuǐ」 de jīng yàn, shì suí zhe wú rén jiē chù shuǐ de gè zhǒng qíng jìng 'ér bù tóng。 shuǐ de gài niàn, shì cóng yǔ shuǐ de gè zhǒng jiāo hù xíng dòng zhōng dé zhī, zhè xiē jiāo hù xíng dòng, yòu de shì zhí jiē de cānyù qí zhōng, yòu de shì zhí jiē de huò dé, zhè shuō míng liǎo jīng yàn de biàn dòng xìng。
dù wēi de jīng yàn hán yì, bù wán quán shì cóng zhé xué de guān diǎn lái jǐyǔ jiè dìng; tā yě bǎ shēng wù xué de hán yì, càn rù zài jīng yàn lǐ。 cóng shēng wù yǔ huán jìng de jiāo hù xíng dòng zhōng, tí shì wú rén: jīng yàn yīnggāi shì duō yuán xìng de, jí chǎn shēng jīng yàn de qíng jìng、 nèi róng、 guān xì, dōushì lái zì shēng huó。 shì gè rén jīng yàn shēng huó de yī gè dān yuán。 qí cì, dù wēi bǎ tā gōng jù zhé xué( instrumentalism) de zhī shí lùn kàn fǎ, yě dài gěi jīng yàn yī zhǒng xīn de lǐ lùn, jí jīng yàn shì gōng jù xìng de。 jīng yàn zì shēn bìng bù jiù shì jià zhí de suǒ zài; jīng yàn zhī kě guì, nǎi zài yú néng gòu tì wú rén jiě jué shēng huó shàng de shí jì wèn tí。 cóng shēng huó de běn zhì shàng, lái zēng jìn rén lèi de shēng huó jīng yàn, tí gōng rén lèi gèng jìn yī bù、 gèng yòu xiào de yǔ zì rán zhí jiē jiāo wǎng de píng jiè。
「 lì chéng」( process) yě shì dù wēi zhé xué shàng de yī gè zhòng yào gài niàn。 cóng shēng wù de yǎn biàn lái kàn, gè tǐ shì zài yī gè fā zhǎn de lì chéng zhōng, zì fā zhǎn běn shēn lái kàn, shēng wù gè tǐ zhī fā zhǎn jiù shì tā zì shēn de mùdì。 lì chéng shì fā zhǎn de gè gè jiē duàn zhī yán xù xìng de jié hé。 shēng wù zì shēn fā zhǎn yǐ wài, sì hū shì bù yīnggāi zài gěi tā jiā shàng yī gè wài zài de mùdì。 yīn wéi, yóu yú bù tóng de huán jìng, ér yòu bù tóng de jiāo hù huó dòng, jīng yàn yǔ shēngzhǎng de fā zhǎn, shì bù kě néng yù lì yī gè gù dìng mù de de。
dù wēi tǎo lùn dào: chuán tǒng shàng yī bān rén shuō dào yī gè míng cí, wǎng zài wù rèn míng cí zì shēn shì gù dìng de, shū bù zhī cóng yī gè biàn dòng de lì chéng shàng lái kàn, shí jì shàng míng cí shì yī zhǒng huó dòng de guò chéng。 lì rú:「 jiàn kāng」 bìng bù shì yī gè jìng tài de、 gù dìng de míng cí, ér shì jù yòu fā zhǎn yǔ biàn dòng chéngfèn de míng cí。 yào jiàn kāng, jiù dé cóng shì gè zhǒng de huó dòng: jiàn kāng jiǎn chá, shú dú yòu guān jiàn kāng de shū jí, péi yǎng jiàn kāng yòu guān de gè zhǒng xí guàn, shí jiàn gè zhǒng jiàn kāng de huó dòng, shè qǔ yíng yǎng de shí wù, xuǎn gòu shí wù děng děng, zhè xiē dōushì huó dòng, shì yī gè lì chéng, bù zhǐ shì yī gè jìng zhǐ de、 rèn zhī de jiàn kāng míng cí 'ér yǐ。 tā shí jì shàng shì chuàn lián chéng yī gè fā zhǎn de lì chéng, wú rén duì jiàn kāng de rèn zhī yǔ lǐ jiě, shí yìng zhǎng wò qí dòng de lì chéng huò gè zhǒng huó dòng, cái gèng néng luò shí 'ér jù tǐ。
dù wēi yǐ jīng yàn yǔ lì chéng zuò wéi tā zhé xué sī xiǎng de liǎng gè jī běn de gài niàn, tā duì yú zhī shí de kàn fǎ, zì rán jiù luò zài gōng jù zhù yì de jiě shì shàng。 tā bù zàn chéng chuán tǒng shàng duì zhī shí de「 bàng guān lùn」( thespectatortheoryofknowledge) de shuō fǎ; yě jiù shì shuō, tā bù rèn wéi wú rén zhī huò qǔ zhī shí zài yú zhī shí běn shēn wán quán shì kè guān xìng de wài jiè cún zài wù, cóng 'ér wù rèn zhī shí kě yǐ tuō lí rèn zhī zhě; zhī shí rú guǒ cóng zhè zhǒng「 bàng guān lùn」 de guān diǎn 'ér lùn, jiù hǎo xiàng shì zhì shēn yú rèn zhī zhě zhī wài, ér zhī shí běn shēn shì jué duì dì kè guān cún zài zhe; zhè zhǒng shuō fǎ wán quán hū shì liǎo rèn zhī zhě yǔ zhī shí zhī guān xì de jiàn lì, wǎng shì zhī shí yǔ rèn zhī zhě zhī jiān chǎn shēng de xiāng hù zuò wéi。
ruò yǐ shēng wù de lì chǎng lái shuō míng zhī shí zhī suǒ yóu lái, zé gèng néng tiē qiē yú zhēn zhèng de shì shí。 shēng huó běn shēn jiù shì yī gè chōng mǎn liǎo chōng tū、 yí lǜ、 bù 'ān、 bù què dìng de qíng jìng。 gè tǐ shèshēnchǔdì yú zhè yàng de yī gè qíng jìng, zì rán yòu dài yú rèn zhī lái qū chú bù 'ān、 yí lǜ、 chōng tū, ér yù shǐ gāi yī qíng jìng qū xiàng yú què dìng yǔ hé xié。 zhè jiù shì gè tǐ rèn zhī de suǒ yóu lái, jí tàn jiū zhī suǒ yǐ chǎn shēng。 shì gù, zhī shí jǐn shì jiě jué zhè xiē yí lǜ wèn tí de yī zhǒng gōng jù 'ér yǐ。 yīn 'ér zhī shí zhī fā shēng, bì dìng shì gè tǐ duì mǒu yī qíng jìng suǒ yǐn qǐ de yí huò suǒ shǐ rán, huò zhě cóng shí jì de、 ǒu rán de zuò wéi zhōng chǎn shēng。 ruò yǐ luó ji guò chéng 'ér huò dé de zhī shí lái shuō, dù wēi yǐ wéi shì yòu jǐ gè bù zhòu de。
zhī shí── cóng luó ji sī wéi guò chéng 'ér lái de── shì shǒu xiān lái zì yī gè bù què dìng de qíng jìng。 gè tǐ nèi xīn néng gòu gǎn jué chū yī zhǒng pò dài jiě dá de kùn huò, xīn qíng jǐn zhāng, jí yù zhī xiǎo shí jì de qíng xíng。 cóng kùn nán qíng jìng de gǎn shòu shàng, gè tǐ jí yù què dìng chū cǐ yī kùn nán de qíng jìng wèihé, yǐ biàn lí qīng yǔ gāi yī kùn nán wèn tí bù xiāng lián de gè xiàng shì wù, rú cǐ cái néng què lì yī gè kě zī jiě shì de jiǎ shè lái。 gēn jù cǐ yī jiǎ shè, zài nǐ dìng yī gè kě néng de jiě jué tú jìng, cóng cǐ yī kě néng de jiě jué tú jìng, jué dìng kě yǐ cǎi qǔ de fāng fǎ huò bù zhòu。 zuì hòu shì yàn zhè xiē fāng fǎ huò bù zhòu zhī kě xíng xìng jí qí yù qī de jiēguǒ。
zhī shí suī rán shì cǐ yī luó ji yùn sī de yù qī jiēguǒ, dàn bù shì yùn sī tàn jiū de zhōng jí mùdì, yě bìng bù shì shuō, zài huò dé zhī shí zhī hòu, tàn jiū jiù wán quán zhōng zhǐ liǎo。 zhī shí de gōng jù xiào néng, jiù zài yú xiǎn lù zhī shí shì yǐ hòu zài huò qǔ jìn yī bù zhī shí de yī zhǒng gōng jù。 shì gù, zhī shí shì bù néng kàn chéng wéi yī gè yù xiān jiàn lì de jué duì zhēn lǐ, yīn wéi zhī shí shì gè tǐ yǔ huán jìng de qíng jìng jiāo hù zuò yòng de jiēguǒ, bù tóng de qíng jìng huì chǎn shēng chū bù tóng de jiēguǒ。 yīn cǐ, zhī shí jǐn néng zuò wéi yī zhǒng cān kǎo, wú fǎ wán quán tào zài rèn hé yī zhǒng qíng jìng zhī nèi。 suǒ yǐ, bù lùn shì zài zhī shí zhè yī fàn chóu zhī xià de guān niàn、 guī zé、 guī fàn děng, zhǐ néng zuò wéi yòu xiàn de、 tiáo jiàn díquè dìng, ér bù néng shì zuò shì yī chéng bù biàn jiě jué wèn tí de gù dìng fāng shì。
sān jiào yù sī xiǎng
dù wēi de zhé xué sī xiǎng, jì rán shì yǐ shí yàn zhù yì zhé xué wéi qí jī gān, suǒ yǐ, zài jiào yù de lǐ lùn shàng, yě jiù yòu liǎo bù tóng de kàn fǎ。 jiào yù zài běn zhì shàng, jiù shì shè huì wéi xì qí cún zài yǔ fā zhǎn de yī zhǒng lì chéng, dàn shì, jiào yù zài xíng shì shàng, què bù yìng gū lì yú shè huì shēng cún yǔ fā zhǎn de huán jìng zhī wài, zhè yī jī běn de rèn shí, kě yǐ gài kuò liǎo dù wēi zhěng gè jiào yù yǔ shè huì zhī jiān guān xì díquè dìng。 jiào yù shì gēn shè huì yī bìng fā zhǎn de, shì bù néng lí kāi shè huì de qíng jìng de。 ér yī gè shè huì jù tǐ cún zài de tè zhēng, nǎi shì xiǎn xiàn zài shè huì shēng huó de lì chéng shàng。 shè huì de shēng huó, shì yī zhǒng fā zhǎn de lì chéng, shì yī zhǒng mián yán bù jué de lì chéng; zài dù wēi de jī běn xìn niàn zhōng, yī gè lǐ xiǎng de shè huì, jiù shì yī gè mín zhù zhèng zhì zhì dù de shè huì; chōng fēn de sī xiǎng zì yóu, bù jiā xiàn zhì dì gōu tōng guān niàn, gōng yì de xíng chéng yǔ què dìng, shí shì yī gè mín zhù zhèng zhì shè huì de jī běn jīng shén suǒ zài。 zài「 mín běn zhù yì yǔ jiào yù」 yī shū zhōng, dù wēi suī rán cóng jiào yù de lì chéng shàng, fǒu dìng jiào yù lì chéng zhī wài zài de jiào yù mùdì, dàn shì, mín zhù shè huì què shì dù wēi tǎo lùn qí jiào yù sī xiǎng shí, yī gè nèi hán de jiào yù mùdì, yě shì tā tán lùn jiào yù sī xiǎng de yī gè xiān jué tiáo jiàn, zhè yī diǎn shì bù róng yòu suǒ huái yí de。
jiào yù shì yī gè shè huì zài qí fā zhǎn yǔ cún zài zhī zhōng, suǒ bù kě huò quē de yī zhǒng lì chéng; jiào yù zì shēn jiù shì yī zhǒng lì chéng, ér bù néng bǎ jiào yù dāng zuò yī zhǒng fāng shì huò bǎ jiào yù dāng zuò yī zhǒng huò dé de chéng guǒ。 cóng cún zài yú shè huì huán jìng zhōng de gè rén lái lùn, gè rén shǐ zhōng shì yǔ qí suǒ chù de huán jìng jiāo hù huó dòng de yī gè yòu jī tǐ; gè tǐ jīng yàn de chéngzhǎng yǔ fā zhǎn, shì bù néng lí kāi shè huì huán jìng de。 bù guò jiù jiào yù de dìng yì lái shuō, dù wēi hái shì piān zhòng zài gè rén fāng miàn, yīn wéi tā rèn wéi jiào yù shì jīng yàn de zhòng zǔ guò chéng, jīng yóu jiàn zēng de gè rén xiào néng de méi jiè, ér fù yú gèng duō de shè huì huà jià zhí。
dù wēi bù gěi jiào yù jiā shàng yī xiē wài zài de mùdì, nǎi shì què rèn jiào yù suǒ chǎn shēng de jīng yàn qíng jìng shì yī gè bù què dìng de、 biàn dòng de jīng yàn qíng jìng, yóu gè tǐ yǔ huán jìng lián xù bù duàn jiāo hù zuò yòng de yī zhǒng lì chéng; wài zài、 yù dìng de mùdì, bù yī dìng jiù fú hé liǎo xiàn shí jīng yàn qíng jìng de xū qiú, yě bù yī dìng jiù néng tiē qiē yú dāng shí de jīng yàn qíng jìng。 suǒ yǐ dù wēi céng yī dù tí chū「 jiào yù wú mùdì lùn」, tā yǐ wéi jiào yù chú liǎo zì shēn de qíng jìng shì chǎn shēng mùdì de bì yào tiáo jiàn zhī wài, jīng yàn de chéngzhǎng běn shēn huò jīng yàn de zhòng zǔ běn shēn, jiù shì jiào yù de mùdì。
dù wēi suǒ gòu bìng de chuán tǒng jiào yù, nǎi shì cuò bǎ jiào yù de lì chéng kàn chéng wéi yī zhǒng jiēguǒ, wù rèn jiào yù nǎi shì wèile zhǔn bèi wèi lái de shēng huó suǒ xū, shǐ jiào yù de yì yì── jīng yàn de chéngzhǎng── chéng wéi yuè jí de shēngzhǎng, duì shòu jiào zhě de gè rén háo wú qièfū zhī gǎn, yú shì jiào yù de fāng shì、 nèi róng、 yǐ jí suǒ wèi de mùdì dōushì xū xuán zhe de, jiào yù chéng wéi shēng huó zhī yù bèi nǎi shì jí qí zì rán 'ér rán de jiēguǒ。 bù guò, dù wēi zài zhù zhāng jiào yù shì jīng yàn de shēngzhǎng yǔ zhòng zǔ shí, bìng méi yòu wán quán hū lüè liǎo jīng yàn fā zhǎn de zhǐ dǎo yuán zé; rú guǒ méi yòu yuán zé jiā yǐ zhǐ dǎo, jīng yàn de shēng cháng shì máng mùdì; rú guǒ méi yòu zhǐ dǎo jīng yàn fā zhǎn de yuán zé, zé jīng yàn zhī fā zhǎn shì háo wú shí zhì de yì yì de。 zài hòu qī dù wēi de jiào yù zhù zuò zhōng, dū zhù zhāng jīng yàn fā zhǎn de dào dé yuán zé, jí mín zhù shè huì zhì dù zhī guī fàn yuán zé。
jiào yù shì jīng yàn chéngzhǎng jí zhòng zǔ de lì chéng, cǐ yī lì chéng yòu liǎng gè jī běn de yīn sù── xíng chéng cǐ yī lì chéng de liǎng gè bù kě huò quē de dān yuán。 yī gè jiù shì gè rén de xīn lǐ yīn sù, lìng yī gè jiù shì wéi rào zài gè rén zhōu zāo de shè huì yīn sù。 cóng gè rén de xīn lǐ yīn sù lái shuō: gè tǐ shì jīng yàn shēngzhǎng yǔ zhòng zǔ de zhù tǐ, qí xīn lǐ de yīn sù yě jiù shì gè rén de néng lì、 xīng qù、 xí guàn, shì liǎo jiě yǔ jiě shì gè rén jīng yàn shēngzhǎng yì yì suǒ bù kě quē shǎo de。 gè rén de xīng qù、 néng lì、 xí guàn shì zài xíng chéng yǔ fā zhǎn zhōng de, shì suí zhe jīng yàn de huó dòng 'ér biàn dòng de: yóu qí gè tǐ tiān fù 'ér jù yòu de yī xiē duì wài jiè shì wù tàn qiú de xīng qù, gèng shì jiào yù de xīn lǐ jī chǔ。 rú 'ér tóng de tán huà de xīng qù( yě jiù shì guān niàn de gōu tōng), tàn jiū de xīng qù( yě jiù shì fā xiàn shì wù de xīng qù), zhì zào shì wù yǐ jí yì shù huà biǎo dá de xīng qù, dōushì jiào yù shàng suǒ néng jiā yǐ yìng yòng de gè rén jī běn xīn lǐ néng lì de zī yuán, wéi gè rén jīng yàn chéngzhǎng yǔ zhòng zǔ suǒ yǐ lài zhě。 jiào yù jué bù shì wán quán hū lüè liǎo 'ér tóng jì yòu de néng lì huò jīng yàn, ér bǎ yī xiē wài zài de、 bù xiāng gān de jīng yàn, lào yìn zài 'ér tóng xīn líng zhōng; jiào yù yì jué fēi shì yī zhǒng qiáng zhì de, jiā zhū yú gè rén jīng yàn zhī wài zài de chéngzhǎng。 jiào yù wán quán shì piān zhòng zài 'ér tóng jì yòu néng lì── bāo kuò xué xí de── zhī yìng yòng, wán quán shì cóng jiào yù「 wéi fā zhǎn 'ér fēi zhù zào」、「 wéi yǐn shēn 'ér fēi dǔsè」、「 wéi suí jīng yàn nèi zài de chéngzhǎng wéi zhǔn, ér fēi zì wài jiè qiáng jiā tiáo jiàn yǐ jí yǐ wài zài tiáo jiàn 'ér shēngzhǎng」 de yī zhǒng lì chéng; ér tóng xīn lǐ de tiáo jiàn, shì jiào yù fā zhǎn shàng bì xū gù jí de yī xiàng jī běn yīn sù。
cóng shè huì de yīn sù lái lùn, gè tǐ jīng yàn de shēng cháng shì jìn rùn zài shè huì de huán jìng zhī zhōng。 gè tǐ bìng bù shì gū lì yú shè huì zhī wài; zǔ chéng shè huì de gè tǐ bìng bù dōushì gè zì gū lì de shí tǐ cún zài, ér shì xiāng hù guān lián, xíng chéng xiāng hù jié hé de yī gè jī tǐ。 xué xiào zài dù wēi kàn lái, bìng bù shì zhuān mén qù xué xí zhī shí huò jì néng de yī gè chǎng suǒ; xué xiào zì shēn jiù shì shè huì de yī lèi, yě kě yǐ shuō jiù shì shè huì shēng huó de suō yǐng。「 xué xiào jí shè huì」,「 jiào yù jí shēng huó」 shì liǎng gè bù kě fēn lí de dù wēi jiào yù zhé xué zhōng de jǐng yǔ。
dù wēi duì yú「 xué xiào jí shè huì」 de rèn shí, nǎi shì jī yú「 jiào yù jí shēng huó lì chéng, ér xué xiào jí shè huì shēng huó de yī zhǒng xíng shì」 ér lái。 xué xiào shì zhùzhǎng 'ér tóng jīng yàn chéngzhǎng de chǎng suǒ; shì bǎ shè huì jīng yàn chéng qīng 'ér fù yú jià zhí guān de yī gè chǎng suǒ; shì 'ér tóng xiàn shí shēng huó jīng yàn de dì fāng。 tóng shí xué xiào yě shì yī gè cù jìn shè huì jìn bù de jī gòu。 xué xiào bù jǐn jǐn zài yú wéi chí wén huà chuán tǒng, ér qiě shì dì zào、 chuàng xīn wén huà de yáo lán, gèng shì cù jìn shè huì jìn bù de shè huì zǔ zhì。 zhè zhǒng guān niàn, gēn jù dù wēi de nǚ 'ér, zài wéi qí fù qīn suǒ xiě de zhuànjì zhōng, céng yán jí dù wēi zài zhōng guó wǔ sì yùn dòng shí qī, qīn yǎn kàn dào liǎo qīng nián xué shēng duì zhèng zhì gǎi gé zhī shēn yuǎn de yǐng xiǎng lì, qǐ fā liǎo dù wēi duì jiào yù zhī shè huì gōng xiào, ér jǐyǔ yī gè xīn de gūliáng。
sì chuán tǒng jiào yù yǔ jìn bù jiào yù
zài dù wēi duì jiào yù zhé xué de zhū xiàng yǐng xiǎng zhōng, kǒng pà méi yòu yī xiàng bǐ duì jiào yù sī cháo shàng xíng chéng liǎo suǒ wèi jìn bù jiào yù (progressiveeducation) yùn dòng lái dé gèng dà liǎo。 dù wēi de jiào yù sī xiǎng, shì qīng xiàng yú fǎn chuán tǒng jiào yù (traditionaleducation) de, tè bié duì yú chuán tǒng jiào yù zhōng de xíng shì zhù yì de kōng fàn、 yán gé de tè xìng jiā yǐ gōng jī。 chuán tǒng jiào yù yǔ jìn bù jiào yù, rú guǒ yǐ zhào dù wēi zì jǐ zài tā de「 jīng yàn yǔ jiào yù」 yī shū de nèi róng lái fēn xī, chuán tǒng jiào yù sì hū hū lüè liǎo xué xí zhě yuán yòu de néng lì, tóng shí yǐ wài zài de、 hán yòu yā zhì xìng de xí guàn qǔ dài xué shēng nèi zài 'ér zì rán de bǐng fù。 zhè zhǒng jiào yù zài fāng shì shàng, shì yóu wài 'ér xíng chéng (formationfromwithout), fēi yóu nèi 'ér fā zhǎn (developmentfromwithin)。 dù wēi zài jiào yù sī xiǎng shàng, bìng bù wán quán zàn tóng jìn bù jiào yù de guòfèn fàng rèn zhèng cè; dù wēi yě bù shì yī wèi chuàng shè gāi pài de biāo qí lì yì zhě。 dù wēi bù guò shì yī wèi tuō lí chuán tǒng jiào yù de xíng shì yǔ jiā suǒ, ér duì chuán tǒng jiào yù jiā yǐ fǎnxǐng xìng de pī pàn, lìng yǐ gè tǐ xīn lǐ jí qí shè huì huán jìng wéi chū fā diǎn de jiào yù sī xiǎng jiā 'ér yǐ。 dàn shì jìn bù jiào yù de gǔ chuī, yǐ jí xíng chéng yī xiē yòu zǔ zhì de tuán tǐ lái jī jí jiā yǐ tuī zhǎn, bìng bù néng wán quán yóu dù wēi lái fù zé de; dù wēi zhǐ shì xīn jiào yù de sī xiǎng yuān yuán, dàn guòfèn de làn yòng jiào yù de zì yóu, qí jiù què fēi dù wēi suǒ yìng dān dāng: shì gù yī qiē jìn bù jiào yù de bì bìng, yǐ jí duì dù wēi jiào yù sī xiǎng de làn yòng yǔ wù yòng, shì bù néng zé guài dù wēi de。 dù wēi de jiào yù sī xiǎng, zài měi guó jiào yù sī xiǎng shàng, xíng chéng liǎo suǒ wèi jìn bù zhù yì (progressivism) zhī hòu, dù wēi yú yī jiǔ sān bā nián jiù céng jīng tí dào: zài tuī jìn jiào yù gǎi gé shàng, zuì hǎo shì yǐ jiào yù běn shēn lái héng liàng jiào yù, ér bù yào yǐ shénme zhù yì wéi zhī; ér qiě tā duì jìn bù jiào yù zhī piān shī yě yòu zhí jiē de pī píng。
qián miàn tí guò, chuán tǒng jiào yù de fāng shì, rèn wéi jiào yù shì yóu wài 'ér xíng chéng, yòu wài zài de jiào yù mùdì yǔ yuán zé qù zhǐ dǎo xué shēng de xué xí jí jiào shī de jiào xué, yòu wài zài de dào dé mù biāo 'ér yòu dài yú xué shēng qù xíng chéng; xué xí de cái liào, shì xiān yǐ jīng biān zhì tuǒdàng, zǔ zhì yán mì, guò chéng jǐng rán, jiào yù jiù shì jiāng yòu zǔ zhì de zhī shí, cóng shàng yī dài chuán shòu gěi xià yī dài; jiào yù wán quán shì wèile jiāng lái shēng huó de yù bèi, ér wǎng gù xué xí zhě de xīng qù、 xū yào、 yù wàng jí mùdì; xué xí hé jiào xué de mùdì wán quán shì wèile jiāng lái, ér fēiwèi liǎo xiàn zài。 cóng jiào xué hé xué xí de fāng fǎ shàng lái lùn, chuán tǒng jiào yù shì piān zhòng zài rú hé yòu xiào dì bǎ zhī shí huò jì néng chuán shòu gěi xué shēng, ér duì yú xué shēng rén gé zhī fā zhǎn yǐ jí lǐ xiǎng yǔ xìn yǎng zhī jiàn lì, jiù gù bù dào liǎo; suǒ yǐ zài zhěng gè xué xí shàng, zhī shí de nèi róng shì bǐ xué xí de fāng fǎ wéi zhe zhòng, xué xí de huó dòng jīhū dōushì xué xí huó dòng zhī qián jiù yǐ jué dìng de, xué xiào zài shè huì shàng shì chǔyú gū lì、 tuō jié de zhuàng kuàng。
cóng jìn bù jiào yù de guān diǎn lái kàn, jiào yù shì yóu nèi 'ér wài de yī zhǒng fā zhǎn, shì gù jí dào xué xí zhù tǐ de xīn lǐ tiáo jiàn de, duì yú xué xí zhě de xīng qù、 néng lì、 yù qiú shì jiān gù de, ér bù shì bǎ jiào yù kàn chéng wéi shè huì yào qiú 'ér zhǔn bèi de yī zhǒng guò chéng。 xué xí de huó dòng; jìn liàng gěi 'ér tóng chuàng zào、 biǎo xiàn de jī huì, suǒ yǐ zài kè chéng shàng, ér tóng yòu qí zì chuàng de huó dòng; zài xué xí shàng、 fāng fǎ jiù jiào nèi róng wéi zhòng yào。 chuán tǒng jiào yù piān zhòng jiào xué de nèi róng huò xué xí de chéng guǒ, shǐ zhī shí chéng wéi xué xí de zhù yào mùdì, fù sòng chéng wéi wéi yī de xué xí fāng fǎ, jiào kē shū yě jiù chéng wéi wéi yī jù yòu quán wēi zhī shí de suǒ zài liǎo。 zhè xiē dōushì jìn bù jiào yù, yǐ fāng fǎ wéi xué xí de zhù yào mùdì suǒ bù huì yòu de quē diǎn。 qí cì, jìn bù jiào yù duì yú xué xiào de gūliáng, yě bù tóng yú chuán tǒng jiào yù de sī xiǎng: jìn bù jiào yù zhě rèn wéi xué xiào yīnggāi péi yǎng xué shēng bù mǎn yú xiàn shí shè huì huán jìng de tài dù, rú cǐ cái néng duì wèi lái de shè huì huán jìng jiā yǐ gǎi jìn。
wǔ、 dào dé jiào yù
dù wēi zài zhī shí de lǐ lùn shàng, tí chū liǎo shí yòng zhé xué de zhī shí guān diǎn, jí: zhēn jiù shì yòu yòng de, zhī shí shì shì yàn xìng de, néng gòu yòu yòng de jiù shì zhēn de zhī shí; zài qí guān yú lún lǐ xué jí yòu guān jià zhí de wèn tí shàng, dù wēi zàn chéng suǒ wèi「 jiēguǒ de lǐ lùn」( doctrineofconsequences), bǎ jià zhí de wèn tí shì zuò wéi rèn zhī de yī bù fèn。
dù wēi bù zàn chéng yòu gù dìng de jià zhí。 tā rèn wéi jià zhí bù shì wài shuò de, ér shì chǎn shēng zài yī gè jià zhí de qíng jìng zhī zhōng; suí zhe jià zhí qíng jìng de bù tóng, jià zhí de biāo zhǔn yě jiù bù tóng; zài wú rén xíng wéi de biāo zhǔn shàng, jiù wú fǎ què dìng chū yī xiē bù biàn de xíng wéi guī zé 'ér yǒng yuǎn zuò wéi zhǐ dǎo rén lèi xíng wéi de zhǔn zé。 jià zhí shì biǎo dá liǎo wú rén duì shì wù de shàn 'è、 àihào de yī zhǒng pàn duàn, xíng wéi de qǔshě wǎng wǎng qǔ jué yú dāng shí xíng wéi chǎn shēng de qíng jìng、 gè rén de guān diǎn、 yǐ jí gè rén rú hé 'ān pái jí rèn zhī cǐ yī jià zhí de qíng jìng, ér duì jià zhí de qǔshě yòu yī gèng wéi míng zhì de jué zé。 jià zhí bù néng yù xiān yú jià zhí qíng jìng fā shēng zhī qián 'ér jué dìng; jià zhí de píng dìng shì yào suí jià zhí qíng jìng zhī biàn yì 'ér bù duàn de yú yǐ gū jià( valuing)。
zài dào dé jiào xué shí shī shàng, jià zhí jiào xué bìng bù wán quán shì jiāng mǒu xiē tè dìng de shè huì jià zhí guān, yí zhí gěi qīng nián huò 'ér tóng, yě bù shì bǎ dào dé、 jià zhí dāng zuò yī zhǒng zhī shí, chuán shòu gěi qīng nián huò 'ér tóng。 zài mín zhù zhì dù de shè huì lǐ, jià zhí shì gè rén jiàn cì lì jīng gè zhǒng jià zhí jīng yàn 'ér xíng chéng de; jià zhí de jiào xué; kě yǐ shuō shì piān xiàng yú qǐ fā, yòu dǎo qīng shàonián de jià zhí fā zhǎn。 ér qiě zhè zhǒng jià zhí guān de fā zhǎn, yīnggāi shì zì yóu de 'ér fēi qiáng zhì de; yīnggāi shì lǐ zhì de rèn zhī de jiēguǒ, ér fēi máng cóng de wú zhī suǒ xíng chéng。
liù、 jié yǔ
měi guó jìn dài jiào yù sī xiǎng jiā, dào mù qián wéi zhǐ, kě yǐ shuō shàng zhǎo bù chū yī wèi bǐ dù wēi duì yú měi guó jí shì jiè jiào yù sī xiǎng, gèng jù yòu yǐng xiǎng lì de rén wù。 dù wēi cóng měi guó jiào yù de jí duān xíng shì zhù yì yǔ yán gé zhù yì de yǐng xiǎng xià, zài wéi méng tè zhōu xīn yīng gé lán de chéng zhèn, jù yòu mín zhù qì xī de huán jìng zhī zhōng, yùn yù liǎo tā duì dāng shí jiào yù shí shī de pī pàn néng lì; tóng shí, zài rì hòu jiē shòu shēng wù xué yǔ xīn lǐ xué de xǐ lǐ hòu, ér duì jiào yù shàng de zhǒng zhǒng bì duān。 fā chū liǎo shēn chén de hūyù, chuàng lì liǎo xīn de zhé xué sī xiǎng, zuò wéi jiào yù lǐ lùn de jī chǔ, yǎn chéng liǎo yī jiǔ sān nián dài de suǒ wèi jìn bù jiào yù yùn dòng。
xǔ duō dù wēi cháng cháng tí chū de, jiǎn jié 'ér míng bái de biāo yǔ, dū xíng chéng wéi jìn bù jiào yù tuī xíng shí de mù biāo suǒ zài。 zhū rú:「 jiào yù jí shēngzhǎng」,「 jiào yù jí shēng huó」,「 jiào yù jí jīng yàn zhī shēngzhǎng yǔ zhòng zǔ」,「 xué xiào jí shè huì」,「 cóng zuò zhōng xué」 děng děng, bù jǐn chéng wéi měi guó guó nèi tí chàng jìn bù jiào yù de kǒu hào, yě chéng wéi xuān yáng dù wēi jiào yù sī xiǎng yú shì jiè de kǒu tóu chán。 dù wēi de mín běn zhù yì jiào yù sī xiǎng, bù jǐn shì xī fāng shì jiè jiào yù yǔ zhèng yě lǐ xiǎng de jī běn gāng lǐng, ér qiě yě zhú jiàn de bō jí dào cǎi qǔ tā de jiào yù sī xiǎng de gè gè guó jiā。
dù wēi de jiào yù sī xiǎng, cóng chū děng jiào yù yī jiē duàn lái lùn, bù nán fā xiàn dào tā de lǐ lùn zhī shēn jù jià zhí, zhè yě jiù shuō míng liǎo dù wēi duì yú chū děng、 zhōng děng jiào yù jiē duàn zhī xué xiào shè shī, shì chǎn shēng liǎo bù shǎo de yǐng xiǎng。 jiào yù mùdì、 fāng fǎ、 kè chéng nèi róng、 dào dé jiào yù zhī fāng fǎ děng děng de biàn qiān, dōushì yòu jiàn yú chuán tǒng jiào yù shí shī shàng de quē xiàn, jīng yóu dù wēi de shí yàn zhù yì jiào yù zhé xué zhī tí chàng yǔ shí xíng 'ér chéng wéi shì shí; jiào yù zhī chéng wéi shè huì jī běn xiào néng de rèn shí, yòu chóngxīn wéi rén suǒ zhòng shì, shǐ jiào yù bù zài wù dǎo guò qù piān zhòng xíng shì de fù zhé。 cóng jiào yù shàng de jiào xué shí shī zhī zhòng shì xíng de wèn tí jí shí jì shēng huó wèn tí de jiě jué, bù jǐn chōng shí liǎo jiào yù de nèi róng, ér qiě yě gù jí dào shòu jiào zhě de xū qiú jí qí xīng qù yǔ néng lì, bìng cóng mín zhù shè huì shēng huó de lǐ xiǎng hú de shàng, yǐn dǎo xué shēng jīng yàn zhī chéngzhǎng, qū xiàng yú dào dé de xū qiú, tū pò liǎo chuán tǒng de jiào yù xíng tài, kě yǐ shuō zhè shì dù wēi duì měi guó jiào yù zuì wěi dà de gòng xiàn。
lái yuán: http://w2.nioerar.edu.tw/basis1/693/a48
dù wēi
měi guó shí yòng zhù yì jiào yù jiā yuē hàn · dù wēi ( johndewey, 1859 ~ 1952), 1859 nián shēng yú fó méng tè zhōu de bólín dùn, fù qīn shì gè líng shòu shāng。 1879 nián bì yè yú fó méng tè dà xué。 1882 nián rù huò bù jīn sī dà xué yǐ qián, dāng guò liǎng nián xiāng cūn xué xiào jiào shī。 1884 nián dé zhé xué bó shì xué wèi, yǐ hòu zài mì zhí 'ān dà xué hé míng ní sū dá dà xué jiào zhé xué。 1894 nián qù zhī jiā gē dà xué wèi zhé xué xīn lǐ xué jiào shòu hé jiào yù xué xì zhù rèn。 1896 nián chuàng bàn zhī jiā gē shí yàn xué xiào, zuò wéi shí shī tā jiào yù zhù zhāng de jī dì。 gāi xiào guī mó zhú jiàn kuò dà, zuì hòu yóu chū xiǎo yī zhí fā zhǎn dào dà xué yù kē。 1904 nián qù gē lún bǐ yà dà xué dāng zhé xué jiào shòu。 tā céng yī dù dān rèn guò měi guó xīn lǐ xué lián hé huì kuàirèn hé zhé xué huì huì cháng。 1952 nián sǐ yú niǔ yuē。 dù wēi yú 1919 zhì 1921 nián céng lái zhōng guó jiǎng xué。 dù wēi de jiào yù sī xiǎng yǔ qí zhé xué sī xiǎng mìqiè xiāng guān。 dù chéng zhé xué zhí jiē dǎo yuán yú pí 'ěr sī hé zhān mǔ sī chuàng jiàn de shí yòng zhù yì, zhù yào shì wéi xīn zhù yì de jīng yàn lùn。 rèn wéi jīng yàn shì yòu jī tǐ hé huán jìng xiāng hù zuò yòng de tǒng yī tǐ, tā bāo kuò jīng yàn de zhù tǐ hé zì rán de kè tǐ, jīng yàn shì zhù guān gǎn jué de zǒng hé。 dù wēi rèn wéi zhēn lǐ“ shì lìng rén mǎn yì de dōng xī”,“ zhēn lǐ yì wèi zhe chéng gōng”, shèn zhì bǎ fǎn yìng kè guān shì wù guī lǜ de kē xué shuō chéng“ rén zào de gōng jù”。 dù chéng rèn wéi, jiào yù shì shǐ zhé xué shàng de gè zhǒng guān diǎn jù tǐ huà bìng shòu dào jiǎn yàn de shí yàn shì。 tā bǎ jiào yù de běn zhì shuō chéng shì jīng yàn de gǎi zào huò gǎi zǔ, gǎi zào jīng yàn de guò chéng hé 'ér tóng de shēng huó guò chéng shì yī zhì de。 jìn 'ér yòu bǎ jiào yù de běn zhì jù tǐ huà wéi“ jiào yù jí shēng huó”,“ xué xiào jí shè huì”。 dù wēi zhī wèi shēng huó, yòng tā zì jǐ de huà lái shuō, qí“ tè zhēng shì shēngzhǎng”, ér shēngzhǎng shì rén de yī zhǒng běn néng de shēng wù xué guò chéng。 zhè yàng, dù chéng jiù bǎ jiào yù de běn zhì shēng wù huà liǎo。 suǒ wèi“ xué xiào jí shè huì”, jiù shì bǎ xué xiào zǔ zhì chéng“ yī gè xiǎo xíng de shè huì, yǐ yǐn dǎo xùn liàn 'ér tóng chéng wéi shè huì de chéng yuán”, zuì zhōng wéi“ duì yú yī gè yòu jià zhí de、 kě 'ài de、 hé xié de dà shè huì” yòu qièshí de bǎo zhèng。 dù wēi biāo bǎng yǐ 'ér tóng wéi zhōng xīn, xuān chēng“ jiào yù yú zì shēn zhī wài wú mùdì”。 zài jiào xué fāng miàn, dù wēi fǎn duì yǐ huò qǔ hé jī lěi zhī shí wéi mùdì, rèn wéi zhè shì chéng rén 'àn zì jǐ de biāo zhǔn qiáng jiā gěi xué shēng de, hū shì liǎo xué shēng de gè xìng hé gè rén jīng yàn, xiàn zhì liǎo tā men de zhù dòng huó dòng, duì sī wéi de fā zhǎn qǐ pò huài zuò yòng。 dù wēi yě bù zàn chéng chuán tǒng xué xiào suǒ qiáng diào de jiào cái zhī jiān de luó ji shùn xù, rèn wéi“ xué xiào kè chéng zhōng xiāng guān de zhēn zhèng zhōng xīn, bù shì kē xué, bù shì wén xué, bù shì lì shǐ, bù shì dì lǐ, ér shì 'ér tóng běn shēn de shè huì huó dòng”。 yīn cǐ, tā hěn zhù yì huó dòng zuò yè, rú yuán yì、 mù gōng、 dǎo hǎo、 fǎng zhì、 féng rèn děng, yě zhù yì shè zhì shí yàn shì, yùn yòng huó dòng de fāng shì jìn xíng jiào xué。 lì rú cóng shì féng rèn、 zhì bù de zuò yè shí, yào cóng jiǎn yáng máo, yòng shǒu tī chú mián zǐ kāi shǐ,“ xún zhe lì shǐ shàng rén lèi jìn bù de zú jì”, chóngyǎn cóng yuán shǐ dào xiàn dài de quán bù guò chéng。 dù wēi zhù zhāng“ cóng zuò zhōng xué”, jí bǎ huò qǔ zhù guān jīng yàn zuò wéi què dìng jiào cái、 jiào fǎ hé jiào xué guò chéng de jī běn yuán zé。 tā rèn wéi yìng jiào xué shēng qù“ zuò”, ér bù shì qù“ xué”。 zài《 míng rì zhī xué xiào》 lǐ, dù wēi zǒng jié liǎo yī gè bān guān yú kè chéng gǎi gé de qíng kuàng, zuò wéi“ cóng zuò zhōng xué” de shí lì。 zhè gè bān de kè chéng yǐ jiàn zào yī suǒ xiǎo píng fáng wéi zhōng xīn, gè kē de jiào xué wéi rào zhè gè“ zuò” de nèi róng 'ér zhǎn kāi。 dòng gōng qián, shǒu gōng kè dǎ tú yàng; suàn shù kè jì suàn suǒ xū cái liào hé cèliáng; fáng zǐ miàn jī。 rú guǒ què dìng zhè fáng zǐ jiāng lái yào zhù yī hù nóng mín, suàn shù kè jiù yào jì suàn gēng dì miàn jī, suǒ xū de zhǒng zǐ, yǐ jí shōu chéng děng; yǔ wén kè jiù xué yòu guān de cí yǔ; zuò wén zé miáo xiě zhè gè jiā tíng de shēng huó; píng yì zuò wén shí yòu chéng liǎo xiū cí kè; měi shù kè miáo huì fáng zǐ de yán sè, biǎo yǎn kè yǎn 'ér tóng zì biān de nóng chǎng shēng huó xì jù。 zhè yàng xué shēng bù jǐn làng fèi liǎo dà liàng shí jiān, ér qiě zhǐ néng xué dào líng suì de fū qiǎn de jīng yàn。 suǒ yǐ, yòu xiē měi guó jiào yù píng lùn jiā rèn wéi, shí yòng zhù yì shǐ měi guó pǔ tōng xué xiào de shuǐ píng luò hòu yú 'ōu zhōu guó jiā, zào chéng měi guó jiào yù de quán guó xìng shī bài。 dù wēi de shí yòng zhù yì jiào yù sī xiǎng duì jiù zhōng guó yòu shēn kè yǐng xiǎng。 1919 nián 5 yuè zhì 1921 nián 7 yuè, dù wēi zài shān dōng、 liáo níng、 guǎng dōng děng shí yī gè shěng hé běi jīng shàng hǎi liǎng shì jiǎng xué, jí lì gǔ chuī jiào yù shì gǎi zào zhōng guó de wéi yī bàn fǎ。 chú hú shì quán pán fàn mài shí yòng zhù yì wài, dù wēi de“ shēng huó jiào yù”“ xīn jiào yù” děng duì jiù zhōng guó jiào yù jiè de zhī shí fènzǐ hěn yòu xī yǐn lì。 wǒ guó jìn bù de jiào yù jiā táo xíng zhī、 chén hè qín děng dū céng shòu guò tā de yǐng xiǎng。 cǐ wài, dù wēi hái fǎng wèn guò rì běn、 sū lián、 mò xī gē、 tǔ 'ěr qí děng guó, xuān chuán qí jiào yù lǐ lùn。 dù wēi yī shēng zhù zuò hěn duō, zhù yào yòu《 mín zhù zhù yì yǔ jiào yù》、《 wǒ men zěn yàng sī wéi》、《 jīng yàn yǔ zì rán rén》、《 xué xiào yǔ shè huì》、《 zhé xué de gǎi zào》、《 wǒ de jiào yù xìn tiáo》 děng。
yuē hàn · dù wēi (johndewey, 1859 héng 1952) shì xiàn dài zhù míng de měi guó shí yòng zhù yì zhé xué jiā、 jiào yù lǐ lùn jiā hé xīn lǐ xué jiā。 1859 nián 10 yuè 20 rì, dù wēi shēng yú měi guó fó méng tè zhōu bólín dùn shì( burlington, vermont) fù jìn de yī gè cūn zhuāng lǐ, fù qīn shì gè líng shòu shāng。 1875 nián dù wēi zhōng xué bì yè hòu rù fó méng tè dà xué dú shū, chéng wéi dù wēi jiā tíng de dì yī dài dà xué shēng。 dù wēi yú 1879 nián dà xué bì yè hòu céng zài bīn xī fǎ ní yà zhōu nán fāng shí yóu chéng zhōng xué rèn jiào, 1881 nián zhuǎn rù fó méng tè zhōu yī gè xiāng cūn xué xiào dāng jiào shī, tóng shí zài fó méng tè dà xué gēn tuō lǐ( h.a.p.torrey) jiào shòu xué xí zhé xué shǐ。 1882 nián, dù wēi dào xīn jiàn de huò pǔ jīn sī dà xué gōng dú bó shì xué wèi, bìng jiān jiào gāi xiào zhé xué shǐ kè。 1884 nián dù wēi huò dé bó shì xué wèi hòu, lì rèn mì zhí 'ān dà xué zhé xué jiǎng shī hé zhù lǐ jiào shòu( 1884 héng 1888)、 míng ní sū dá dà xué zhé xué jiào shòu( 1888 héng 1889)、 mì zhí 'ān dà xué zhé xué xì zhù rèn( 1889 héng 1894) děng。 dù wēi cóng shì jiào yù huó dòng hé zhù zuò, zhù yào shì 1894 nián dào zhī jiā gē dà xué dān rèn zhé xué、 xīn lǐ xué、 jiào yù xué xì zhù rèn yǐ hòu kāi shǐ de。 1896 nián, tā chuàng shè liǎo zhī jiā gē shí yàn xué xiào( tōng cháng chēng“ dù wēi xué xiào”), zuò wéi tā de zhé xué hé jiào yù lǐ lùn de“ shí yàn shì”。 gāi xiào zhǐ cún zài 8 nián。 hòu lái, dù wēi yīn wéi zài xué xiào guǎn lǐ hé zī jīn shǐ yòng wèn tí shàng yǔ dāng shí de zhī jiā gē dà xué xiào cháng yì jiàn bù hé 'ér cí zhí, suì yú 1904 nián qù gē lún bǐ yà dà xué rèn zhé xué jiào shòu, tuì xiū hòu yòu rèn gāi xiào róng yù( tuì xiū) jiào shòu。 zài gē lún bǐ yà dà xué shí qī, dù wēi xiě xià liǎo dà liàng de zhù zuò, bìng yǐ tā de zhù zuò hé huó dòng tuī dòng liǎo měi guó de jìn bù jiào yù yùn dòng。 chú liǎo xué xiào gōng zuò zhī wài, dù wēi hái guǎng fàn dì cān jiā liǎo xué xiào yǐ wài de xué shù hé shè huì huó dòng, xiān hòu dān rèn guò měi guó xīn lǐ xué lián hé huì huì cháng、《 chū děng xué xiào jì shì》 biān ji、 měi guó zhé xué xué huì huì cháng、 měi guó dà xué jiào shòu lián hé huì dì yī rèn huì cháng、 měi guó jìn bù jiào yù xié huì míng yù huì cháng、 rén mín zuò tán huì zhù xí、 dú lì zhèng zhì lián méng quán guó zhù xí、 kòng sù mò sī kē duì tuō luò sī jī de shěn pàn diào chá wěi yuán huì zhù xí děng。 1952 nián 6 yuè 1 rì, dù wēi zài niǔ yuē qù shì。
dù wēi yī shēng zhù shù shèn duō, shè jí zhèng zhì、 zhé xué、 xīn lǐ、 jiào yù、 lún lǐ xué、 luó ji、 zōng jiào、 shè huì xué děng lǐng yù, yī gòng yòu 30 duō bù zhù zuò hé jìn qiān piān lùn wén。 tā de zhù yào jiào yù zhù zuò yòu:《 wǒ de jiào yù xìn tiáo》( 1897)、《 xué xiào yǔ shè huì》( 1899)、《 ér tóng yǔ kè chéng》( 1902)、《 jiào yù shàng de dào dé yuán lǐ》( 1909 nián)、《 jiào yù shàng de xīng qù hé nǔ lì》( 1913 nián)、《 míng rì zhī xué xiào》( 1915 nián)、《 mín zhù zhù yì yǔ jiào yù》( 1916)、《 wǒ men zěn yàng sī wéi》( 1933 nián)、《 jīng yàn yǔ jiào yù》( 1938) děng děng。 qí zhōng《 mín zhù zhù yì yǔ jiào yù》 yī shū yī bān rèn wéi shì dù wēi shí yòng zhù yì jiào yù sī xiǎng de dài biǎo zuò, tā shì xiàn dài shì jiè zhōng lǐ lùn tǐ xì xiāng dāng wán zhěng hé xì tǒng de jiào yù jù zhù。
dù wēi yòng zhé xué、 lún lǐ xué、 shè huì xué、 xīn lǐ xué zuò wéi wǔ qì, zài pī pàn chuán tǒng xué xiào jiào yù de jī chǔ shàng tí chū liǎo“ jiào yù jí shēng huó”、“ xué xiào jí shè huì”、“ jiào yù wú mùdì”、“ cóng zuò zhōng xué” děng guān diǎn。
1.“ jiào yù jí shēng huó”
dù wēi rèn wéi,“ shēng huó jiù shì fā zhǎn, ér bù duàn fā zhǎn, bù duàn shēngzhǎng, jiù shì shēng huó。”“ méi yòu jiào yù jí bù néng shēng huó。 suǒ yǐ wǒ men kě yǐ shuō, jiào yù jí shēng huó。” zài tā kàn lái, zuì hǎo de jiào yù jiù shì“ cóng shēng huó zhōng xué xí。” yīn cǐ, jiào yù jiù shì 'ér tóng xiàn zài shēng huó de guò chéng, ér bù shì jiāng lái shēng huó de yù bèi。 yóu yú shēng huó jiù shì shēngzhǎng, yīn cǐ, dù wēi hái rèn wéi,“ shēng cháng shì shēng huó de tè zhēng, suǒ yǐ jiào yù jiù shì shēngzhǎng; zài tā zì shēn yǐ wài, méi yòu bié de mùdì。 wǒ men rú yào dù liàng xué xiào jiào yù de jià zhí, yào kàn tā néng fǒu chuàng zào jì xù bù duàn de shēngzhǎng yù wàng, néng fǒu gōngjǐ fāng fǎ, shǐ zhè zhǒng yù wàng dé yǐ shēngzhǎng。” zài tā kàn lái, suǒ wèi de“ shēngzhǎng” jiù shì zhǐ 'ér tóng běn néng fā zhǎn de gè gè jiē duàn, bù jǐn bāo kuò shēn tǐ fāng miàn, ér qiě yě bāo kuò zhì lì hé dào dé fāng miàn。” jiào yù de mùdì jiù zài yú, tōng guò zǔ zhì bǎo zhèng jì xù shēngzhǎng de gè zhǒng lì liàng, shǐ jiào yù dé yǐ jì xù jìn xíng xià qù。
2.“ xué xiào jí shè huì”
dù wēi rèn wéi, xué xiào yīnggāi“ chéng wéi yī gè xiǎo xíng de shè huì, yī gè chú xíng de shè huì。” zài tā kàn lái, jiào yù jì rán shì yī zhǒng shè huì shēng huó guò chéng, nà me xué xiào jiù shì shè huì shēng huó de yī zhǒng xíng shì。” xué xiào zuò wéi yī zhǒng zhì dù, yīnggāi bǎ xiàn shí de shè huì shēng huó jiǎn huà qǐ lái, suō xiǎo dào yī gè chú xíng de zhuàng tài。 zài xué xiào lǐ, bì xū néng gòu chéng xiàn 'ér tóng xiàn zài de shè huì shēng huó, rú tóng tā men de jiā tíng lǐ、 zài lín lǐ jiān、 zài yùn dòng chǎng suǒ shàng suǒ jīng lì de guò chéng。 zhè yàng,“ shǐ dé měi gè xué xiào dōuchéng wéi yī zhǒng chú xíng de shè huì shēng huó, yǐ fǎn yìng dà shè huì shēng huó de gè zhǒng lèi xíng de zuò yè jìn xíng huó dòng ……。 dāng xué xiào néng zài zhè yàng yī gè xiǎo shè huì lǐ yǐn dǎo hé xùn liàn měi gè 'ér tóng chéng wéi shè huì de chéng yuán, yòng fú wù de jīng shén xūn táo tā, bìng shòu yú yòu xiào de zì wǒ zhǐ dǎo de gōng jù, wǒ men jiāng yòu yī gè yòu jià zhí de、 kě 'ài de、 hé xié de dà shè huì de zuì shēnqiè 'ér zuì hǎo de bǎo zhèng。”
3.“ jiào yù wú mùdì”
dù wēi rèn wéi, jiào yù shì“ shēng huó”、“ shēngzhǎng” hé“ jīng yàn gǎi zào”, zhè shì xún xù jiàn jìn de jī jí fā zhǎn guò chéng, jiào yù mùdì jiù zài yú zhè zhǒng guò chéng zhōng。 tā shuō shēng huó shì wéi liǎo gèng fēng fù、 gèng wán měi de shēng huó, jiào yù yě shì wèile gèng fēng fù、 gèng wán měi de jiào yù, bù néng rèn hé wài jiā yú shēng huó hé jiào yù de mùdì。 tā rèn wéi shēng cháng hé shēng huó shì wú zhǐ jìng de, yīn 'ér yě wú zuì hòu mùdì; ér tóng hé qīng shàonián zài shēng cháng hé shēng huó de guò chéng zhōng, zài kuò chōng、 tí gāo、 gēngxīn、 zhòng zǔ de guò chéng zhōng zhú bù chéngzhǎng wéi bìng zuì zhōng chéng wéi shè huì de hé gé chéng yuán。 zhè jiù shì dù wēi de jiào yù wú mùdì lùn。 dù wēi pī píngzhuàn tǒng jiào yù wéi 'ér tóng què dìng tā men bù lǐ jiě bù xū yào de mùdì, bǎ mù de hé shǒu duàn fēn kāi; huó dòng zuò wéi shǒu duàn qí jià zhí qǔ jué yú néng fǒu dá dào mùdì de yào qiú, huó dòng biàn chéng liǎo kǔ yì。 rán 'ér, zì yóu huó dòng zhōng chū xiàn de mùdì shì yǔ shǒu duàn mìqiè jié hé de。 yī xiàng mùdì dá dào hòu, huó dòng bìng bù zhōng zhǐ, yǐ dá dào de qián xiàng huó dòng de mùdì chéng wéi xià yī huó dòng mùdì de shǒu duàn, rú cǐ jiāo tì jìn xíng, mùdì yě shì shǒu duàn, shǒu duàn yě shì mùdì。 qí shí, zài dù wēi xīn mù zhōng jiào yù shì yòu mù dídí, jí“ mín zhù de shēng huó fāng shì” hé“ kē xué de sī xiǎng fāng fǎ”。 tā de jiào yù wú mùdì lùn shì wéi liǎo jiū zhèng tuō lí 'ér tóng 'ér yóu chéng rén jué dìng jiào yù mùdì jiù jiào yù, bìng fēi gēn běn fàng qì jiào yù mùdì。
4.“ cóng zuò zhōng xué”
cóng pī pàn chuán tǒng jiào yù“ shū běn zhōng xīn” chū fā, dù wēi zhù zhāng“ cóng zuò zhōng xué”。 zài tā kàn lái,“ rén men zuì chū de zhī shí hé zuì láo gù dì bǎo chí de zhī shí, shì guān yú zěn yàng zuò de zhī shí”…… yīnggāi rèn shí dào, zì rán de fā zhǎn jìn chéng zǒng shì cóng bāo hán zhe cóng zuò zhōng xué de nà xiē qíng jìng kāi shǐ。” jù cǐ, tā rèn wéi,“ zài zuò shì lǐ miàn qiú xué wèn”, bǐ“ zhuān kào tīng lái de xué wèn hǎo dé duō”。 xué xiào kè chéng de zhēn zhèng zhōng xīn yīngshì 'ér tóng běn shēn de shè huì huó dòng。 tóng shí, yóu yú 'ér tóng shēng lái jiù yòu yào zuò shì hé yào gōng zuò de zì rán yuàn wàng, duì zuò yè huó dòng jù yòu qiáng liè de xīng qù, yīn cǐ,“ cóng zuò zhōng xué” shí jì shàng shì fú hé 'ér tóng de zì rán fā zhǎn de, kě yǐ shǐ dé xué xiào zhōng zhī shí de huò dé yǔ zài gòng tóng de huán jìng zhōng suǒ jìn xíng de huó dòng lián xì liǎo qǐ lái。 rú guǒ néng shǐ 'ér tóng cóng zuò zhōng xué, jí cóng nà xiē zhēn zhèng yòu jiào yù yì yì hé xīng qù de huó dòng zhōng jìn xíng xué xí, nà yě xǔ biāo zhì zhe duì yú 'ér tóng yī shēng yòu yì de yī gè zhuǎn zhé diǎn。 dàn shì, dù wēi rèn wéi, zuò wéi 'ér tóng de yī zhǒng huó dòng fāng shì de gōng zuò, zhù yào shì zhǐ shǐ yòng gè zhǒng cái liào hé gōng jù, yǐ jí shǐ yòng gè zhǒng yòu yì shí dì yòng yǐ huò dé xiào guǒ de jì qiǎo de yī qiē huó dòng, bāo kuò rèn hé xíng shì de biǎo xiàn huó dòng hé jiàn zào huó dòng、 rèn hé xíng shì de yì shù huó dòng hé shǒu gōng huó dòng děng。
5.“ ér tóng zhōng xīn” yǔ jiào shī yǐn dǎo
cóng pī pàn chuán tǒng jiào yù hū lüè 'ér tóng de zuò fǎ chū fā, dù wēi rèn wéi, xué xiào shēng huó zǔ zhì yīnggāi yǐ 'ér tóng wéi zhōng xīn, yī qiē bì yào de jiào yù cuò shī dōushì wèile cù jìn 'ér tóng de shēngzhǎng。“ xiàn zài, wǒ men jiào yù zhōngjiàng yǐn qǐ de gǎi biàn shì zhòng xīn de zhuǎn yí。 zhè shì yī zhǒng biàn gé, zhè shì yī zhǒng gé mìng, zhè shì hé gē bái ní bǎ tiān wén xué de zhōng xīn cóng dì qiú zhuǎn dào tài yáng yī yàng de nà zhǒng gé mìng。 zhè lǐ, ér tóng biàn chéng liǎo tài yáng, ér jiào yù de yī qiē cuò shī zé wéi rào zhe tā men zhuàndòng, ér tóng shì zhōng xīn, jiào yù de cuò shī biàn wéi rào tā men 'ér zǔ zhì qǐ lái。”
zài dù wēi kàn lái, xué xiào shēng huó zǔ zhì yǐ 'ér tóng wéi zhōng xīn shì yǔ 'ér tóng de běn néng hé xū yào xié diào yī zhì de, tǐ xiàn liǎo jiào yù bì xū cóng xīn lǐ xué shàng tàn suǒ 'ér tóng de běn néng、 xīng qù hé xí guàn kāi shǐ。 zǒng zhī, ér tóng shì qǐ diǎn, shì zhōng xīn, ér qiě shì mùdì。 zài xué xiào shēng huó zhōng, ér tóng de shēngzhǎng、 ér tóng de fā zhǎn, jiù shì jiào yù lǐ xiǎng de suǒ zài。
dàn shì, dù wēi tóng shí rèn wéi, jiào shī zài xué xiào shēng huó zhōng bù yīnggāi cǎi qǔ“ fàng shǒu” zhèng cè。“ yīn wéi cǎi qǔ zhè zhǒng fāng zhēn, jiù shì niánzhǎng de rén jué dìng ràng 'ér tóng rèn píng 'ǒu rán de jiē chù hé cì jī bǎi bù, fàng qì tā men de zhǐ dǎo zé rèn。” yǔ cóng wài miàn qiáng zhōng yú 'ér tóng yī yàng, ràng 'ér tóng fàng rèn zì liú shí jì shàng yě shì zǔ zhì xué xiào shēng huó shí de yī gè gēn běn cuò wù。
dù wēi qiáng diào zhǐ chū, jiào yù guò chéng shì 'ér tóng hé jiào shī gòng tóng cānyù de guò chéng, yě shì 'ér tóng hé jiào shī zhēn zhèng hé zuò de xiāng hù zuò yòng de guò chéng。 zài zhè gè guò chéng zhōng, ér tóng hé jiào shī shuāng fāng dōushì zuò wéi píng děng zhě hé xué xí zhě lái cānyù de。 zhè zhǒng jiào yù guò chéng yě xǔ yì wèi zhe bǐ zài chuán tǒng xué xiào lǐ gèng fù zá hé gèng qīn mì de 'ér tóng hé jiào shī zhī jiān de jiē chù, qí jiēguǒ shì 'ér tóng gèng duō dì 'ér bù shì gèng shǎo dì shòu dào zhǐ dǎo。 xué xiào jiào yù、 jiào xué guò chéng yìng 'àn zhào zhēn zhèng xié zuò de mín zhù de fāng shì jìn xíng, jiào shī yào cānyù xué shēng de huó dòng。
《 xīn dà yīng bǎi kē quán shū》 (1979 nián bǎn ) zài jiè shào dù wēi shí shuō, tā shì“ 20 shì jì shàng bàn qī měi guó jiào yù gǎi gé zhōng suǒ wèi jìn bù yùn dòng de zhuó yuè sī xiǎng jiā”。 1930 nián, bā lí dà xué zài shòu yú dù wēi róng yù bó shì xué wèi shí, chēng tā shì“ měi guó jīng shén de zuì shēn kè、 zuì wán quán de biǎo xiàn”。 dù wēi de jiào yù sī xiǎng céng jīng zài quán shì jiè guǎng fàn chuán bō, yòu rén shuō,“ dù wēi de jiào yù xué shuō, bù jǐn sù zào liǎo xiàn dài de měi guó jiào yù, qiě yǐng xiǎng liǎo quán shì jiè”。 kě yǐ rèn wéi, dù wēi shì xiàn dài xī fāng jiào yù shǐ shàng zuì yòu yǐng xiǎng de dài biǎo rén wù。 zuò wéi yī wèi zhù míng jiào yù jiā, dù wēi de shí yòng zhù yì jiào yù sī xiǎng bù jǐn zài měi guó, ér qiě zài qí tā guó jiā zhōng yě chǎn shēng guò zuì guǎng fàn hé zuì shēn kè de yǐng xiǎng。 yīn cǐ,《 měi guó bǎi kē quán shū》 zhǐ chū:“ wú lùn zài guó nèi, hái shì zài guó wài, dù wēi zài suǒ yòu měi guó jiào yù jiā zhōng wú yí shì zuì zhù míng de。”
zài 20 shì jì qián bàn shì jì de zhěng gè shí qī, dù wēi de shí yòng zhù yì jiào yù sī xiǎng tǒng zhì liǎo jiào yù wǔ tái。 shí yòng zhù yì jiào yù sī xiǎng de chuán bō, jí dà dì chōng jī liǎo chuán tǒng xué xiào jiào yù, shǐ dé xué xiào jiào yù yòu liǎo xīn de cì jī hé xīn de huó lì, yě shǐ dé zhěng gè jiào yù lǐ lùn hé shí jiàn fā shēng liǎo biàn gé。 duì yú fǎn duì chuán tǒng de jiào yù lǐ lùn hé fāng fǎ, tā wú yí jù yòu hěn qiáng de hào zhào lì。 dàn yóu yú dù wēi de jiào yù lǐ lùn guòfèn qiáng diào yǐ 'ér tóng wéi zhōng xīn, yòu qīng shì xì tǒng lǐ lùn zhī shí de chuán shòu de piān xiàng, jiā zhī tā de hòu xué zhě de qū jiě hé jué duì huà, céng dǎo zhì xué xiào jiào yù zhōng zhī shí zhì liàng de xià jiàng, qí lǐ lùn yīn cǐ 'ér shòu dào pī píng。 tā běn rén chéng wéi 20 shì jì měi guó yǐng xiǎng zuì dà、 zhēng yì zuì duō de jiào yù jiā。 |
|
jī běn zī liào
xìng míng: dù wēi ( DuWei)
shēng rì :1982 nián 2 yuè 9 rì
jí guàn : zhèng zhōu shì rén
xiàn xiào lì qiú duì: shàng hǎi shēn huā
jù lè bù hào mǎ: 5 hào
chǎng shàng wèi zhì: zhōng hòu wèi
chū shēng rì qī: 1982-2-9
xīng zuò: shuǐ píng zuò
shēn gāo: 1 mǐ 87
tǐ zhòng: 80kg
wài hào: shuāi qié zǐ
zuì xǐ huān de yán sè: lán · bái
zuì xǐ huān de qiú yuán: nèi sī tǎ
zuì ná shǒu de gēqǔ: shēn qiū de lí míng
céng xiào lì qiú duì: shàng hǎi yòu xiàn 02 duì sū gé lán kǎi 'ěr tè rén duì
xiàn rèn shàng hǎi shēn huā duì duì cháng .
huī huáng zhàn jì
gè rén jiǎn jiè
1982 nián 2 yuè 9 rì chū shēng, shēn gāo 1 mǐ 87, tǐ zhòng 80 gōng jīn。 1995 nián 7 yuè jìn rù shàng hǎi yòu xiàn 02 duì, 2000 nián dǐ jìn rù shàng hǎi jiǔ yùn huì zú qiú duì, 2001 nián 12 yuè jìn rù shàng hǎi shēn huā duì zhí zhì yǔ kǎi 'ěr tè rén duì qiān dìng zhuǎn huì hé tóng。
guò qù shí nián, dù wēi huò dé guò duō jiè qīng nián lián sài guànjūn, 2001 nián dài biǎo shàng hǎi duì huò dé jiǔ yùn huì yà jūn, 2003 nián yǐ duì cháng shēn fèn dài biǎo shàng hǎi shēn huā duì huò dé mò dài jiá A guànjūn。 guó jiā duì fāng miàn, 2001 nián, dù wēi dài biǎo guó jiā qīng nián duì cān jiā shì qīng sài, 2002 nián rù xuǎn guó jiā duì cān jiā liǎo hán rì shì jiè bēi, 2003 nián rù xuǎn shěn xiáng fú zhí jiào de guó 'ào duì, bìng dān rèn duì cháng。
qiú yuán shēng yá
1995 nián 7 yuè héng 2000 nián 10 yuè shàng hǎi yòu xiàn 02 duì
2000 nián 12 yuè héng 2001 nián 12 yuè shàng hǎi jiǔ yùn zú qiú duì
2001 nián 12 yuè héng 2005 nián 8 yuè xiào lì shàng hǎi shēn huā
2005 nián 9 yuè yī 2006 nián 1 yuè zū jiè kǎi 'ěr tè rén
2006 sài jì zhì jīn xiào lì shàng hǎi shēn huā duì
dù wēi hé nǚ yǒu gè rén róng yù:
duō jiè qīng nián lián sài guànjūn
jiǔ yùn huì yà jūn
cān jiā 2001 nián shì qīng sài
2001 nián yà zhōu zuì jiā qīng nián qiú yuán
cān jiā 2002 nián shì jiè bēi
2003 nián jiá A lián sài guànjūn
2005、 2006 sài jì liǎng duó zhōng chāo yà jūn
2007 nián dài biǎo shàng hǎi shēn huā huò dé A3 lián sài guànjūn
2008 sài jì duó zhōng chāo yà jūn |
shí yòng zhù yì zhé xué jiā |
shēng píng yǔ jīng lì
jìn dài měi guó jiào yù sī xiǎng jiā、 shí yòng zhù yì zhé xué jiā, kǒng pà méi yòu yī gè néng gòu bǐ dé shàng dù wēi duì měi guó jí shì jiè jiào yù sī xiǎng yǔ shí shī, yòu qí shēn yuǎn de yǐng xiǎng jí wú yǔ lún bǐ de gòng xiàn。 dù wēi bù jǐn shì 'èr shí shì jì zhōng de yī wèi zhé xué jiā, jiào yù jiā, xīn lǐ xué jiā, ér qiě zài měi guó guó nèi, yě shì yī wèi jī jí tuī dòng shè huì gǎi gé, chàng yán mín zhù zhèng zhì lǐ xiǎng de suǒ wèi zì yóu zhù yì pài rén shì, tóng shí yě shì yī wèi zhì lì yú mín běn zhù yì jiào yù sī xiǎng de shí jiàn zhě。 tā de sī xiǎng, bù jǐn xíng chéng liǎo měi guó jì shí yòng zhù yì zhī hòu 'ér qǐ de shí yàn zhù yì( Experimentalism) zhé xué tǐ xì, ér qiě yě shì jiànjiē yǐng xiǎng dào xīn jiào yù── suǒ wèi jìn bù zhù yì jiào yù── shí shī yǔ lǐ lùn de yī wèi jiào yù zhé xué jiā。 yóu yú tā bì shēng cóng shì zhù zuò、 jiào xué, shòu yè xué shēng fēn jū shì jiè gè dì, gù qí yǐng xiǎng shì tā rén suǒ bù néng pǐ dí de。 tā de mén tú hú shì, shì zhōng guó 'èr shí shì jì shàng bàn yè de zhù míng xué zhě hé xīn wén huà yùn dòng de yī yuán jiàn jiāng。
dù wēi ( JohnDewey) chū shēng yú yī bā wǔ jiǔ nián de shí yuè 'èr shí rì。 zhè yī nián yě shì yīng guó jìn huà lùn de tí chàng zhě dá 'ěr wén( CharlesDarwin1809-1882) fā biǎo qí《 wù zhǒng qǐ yuán》( OriginofSpecies) jù zhù de yī nián。 dù wēi dàn shēng zài yī gè zhōng chǎn shè huì jiē jí de zá huò shāng jiā zhōng。 yóu yú dù wēi de jiā xiāng, shì xīn yīng gé lán( NewEngland) de wéi méng tè( Vermont) zhōu de bèi lín dùn( Burlington), rén mín shēng huó xí guàn, xián xí yú zì zhì, chóng shàng zì yóu, dǔ xìn mín zhù zhì dù, zhè xiē kě yǐ shuō shì xīn yīng gé lán zhí mín qū de chuán tǒng jīng shén。
dù wēi xiǎo shí hòu, jiù xiǎn dé yòu diǎn hài xiū, tiān zī bìng bù cōng huì, dàn shì, què hàoxué shēn sī, shǒu bù shì juàn, xǐ 'ài yuè dú, shì dà jiā suǒ gòng rèn de yī wèi shū chóng。 tā shí wǔ suì cóng bèi lín dùn dāng dì de zhōng xué bì yè, yīn wéi jū jiā lí wéi méng tè dà xué hěn jìn, jiā yǐ fù mǔ de gǔ lì, jiù jìn rù wéi méng tè dà xué jiù dú, zài yī bā qī jiǔ nián wán chéng xué yè。 dāng shí de wéi méng tè dà xué guī mó hěn xiǎo, nà nián gēn dù wēi yī qǐ bì yè de xué shēng jǐn jǐn shí bā rén。
fán shì zài wéi méng tè dà xué jiù dú de xué shēng, dū dé yán xiū gǔ diǎn yǔ wén。 tā mendōu yào xué xí xī là wén, ér qiě měi gè xué shēng dōuyào gēn wéi dà de měi yī wèi jiào shòu xué xí, yīn wéi chú liǎo gōng kē de jiào shòu zhī wài, dāng shí quán xiào zhǐ yòu bā wèi jiào shòu。 dù wēi zài dà xué de qián liǎng nián xiū dú xī là wén jí lā dīng wén, xī yáng gǔ dài shǐ, jiě xī jǐ hé jí wēi jī fēn。 dì sān nián kāi shǐ shè liè zì rán kē xué de kè chéng, bāo kuò dì zhì xué, dòng wù xué, jìn huà lǐ lùn; tā yóu qí cóng dāng shí yīng guó shēng wù xué jiā hè xū lí( T.H.Huxley1825-1895) de shēng lǐ xué jiào běn zhōng, huò dé bù shǎo de qǐ shì, tè bié shì guān yú jìn huà de lǐ lùn、 shēng wù yǔ huán jìng de lǐ lùn, zài zài dū shǐ tā yòu bù shǎo xīn zhì shàng de jī dòng。 zài dà xué kè chéng de dì sì nián, tā cái gèng wéi guǎng fàn dì jiē chù dào rén lèi zhì huì de lǐng yù; dāng shí dān rèn jiǎng kè de yǐ zhé xué chuán shòu wéi zhù de tài ruì( H.A.P.Torrey) jiào shòu, duì dù wēi chū qī zhé xué sī xiǎng de tàn jiū pō yòu bāng zhù。
yī bā qī jiǔ nián, dù wēi cóng wéi méng tè dà xué bì yè hòu, jí xiǎng móu dé zhōng xué jiào zhí, yǐ fā zhǎn tā de zhì qù。 dàn yīn tā nián jì qīng, jiā yǐ háo wú jiào xué jīng yàn, dào qiū jì gè xiào yǐ jīng shàng kè, ér tā de zhí yè shàng háo wú duān ní。 zhèng zài yī chóu mò zhǎn de shí hòu, jiē dào tā yī wèi zài bīn zhōu nán yóu chéng( SouthOilCity) dān rèn zhōng xué xiào cháng de biǎo xiōng lái diàn bào, qǐng tā qián wǎng rèn jiào, dāng shí de yuè xīn shì měi jīn sì shí yuán; yī nián zhī hòu zhuǎn wǎng bèi lín dùn zì jǐ jiā xiāng de yī suǒ xiāng cūn xué xiào rèn jiào, bìng jì xù yán dú zhé xué shǐ, zhè shí tā rèn shí liǎo hā ruì shì jiào shòu( W.T.Harris)。
yī bā bā nián yǐ hòu, měi guó dāng shí jǐn yòu de yī běn zhé xué zá zhì shì《 sī biàn zhé xué》( Speculativephilosophy) hā ruì shì jiào shòu shì gāi zá zhì de zhù biān rén。 hā shì shòu dé guó zhé xué de yǐng xiǎng pō shēn, shì dé guó zhé rén hēi gé 'ěr( Hegel1770-1831) de xìn tú。 zài yī bā bā 'èr nián, hā ruì shì jiē shòu liǎo dù wēi dì yī piān zhé xué xìng de lùn wén「 wéi wù zhù yì zhī xíng 'ér shàng de jiǎ shè」( ThemetaphysicalAssumpationsofMaterialism)。 shāo hòu, dù wēi yòu xiě liǎo liǎng piān lùn wén, jiāo yóu hā ruì shì fā biǎo。 zhè sān piān wén zhāng de zǔ zhì jí xì tǒng huà de jì qiǎo hěn hǎo, bìng bù yǐ nèi róng jiàn cháng; dàn shì duì yī wèi qīng nián zhé xué jiā 'ér yán, zì jǐ de lùn wén néng gòu kān dēng zài quán guó wéi yī zhé xué xué shù lùn wén de zá zhì shàng, shì duō me dà de yī zhǒng xīng fèn hé gǔ wǔ ní!
yī bā bā 'èr nián de qiū tiān, dù wēi xiàng yuē hàn huò bù jīn sī dà xué( TheJohnsHopkins) shēn qǐng jiào xué jiǎng zhù jīn, xiān hòu liǎng cì bèi jù, yú shì jīng yóu tā dà xué shí de tài ruì jiào shòu yǐ jí hā ruì shì de gǔ lì, xiàng tā de gū gū jiè liǎo wǔ bǎi yuán měi jīn, kāi shǐ liǎo yǐ zhé xué wéi zhù de yán xí shēng yá。 dāng shí yuē hàn huò bù jīn sī dà xué xiào cháng jí 'ěr màn( Gilman) pìn qǐng liǎo bù shǎo zhé xué shàng zhuó yòu chéng jiù de xué zhě; tā běn rén duì měi yī wèi yán jiū shēng de xué xí dū jì yǐ guān qiē, shí shí jǐyǔ zhǐ dǎo; ér qiě shàng kè shí cǎi qǔ tǎo lùn de fāng fǎ, fù yú sī biàn de qì xī, zhù zhòng zì yóu yùn sī de jīng shén, bù shòu chuán tǒng sī xiǎng de yuē shù, jǔ xíng gōng kāi de biàn lùn, fán cǐ zhǒng zhǒng, shǐ dù wēi yòu fā zhǎn zhé xué jiàn jiě de jī huì yǔ huán jìng。 zài dù wēi wán chéng qí bó shì xué wèi hòu, jí 'ěr màn céng qīn zì zài bàn gōng shì zhào jiàn dù wēi , jiā yǐ gǔ lì, bìng quàn miǎn dù wēi bù kě guò fēn shǒu bù shì juǎndì gū dú zì chù, bìng qiě gěi dù wēi liú xué 'ōu zhōu de yī bǐ bǔ zhù fèi yòng。
cǐ hòu, dù wēi zài mì xī gēn dà xué( TheUniversityofMichigan) dān rèn zhé xué jiǎng shī。 zài jiào xué qī jiān, yòu yī wèi yǐ qián céng zài yuē hàn huò bù jīn sī dà xué jiào guò dù wēi bàn nián de máo 'ěr sī( G.S.Morris) jiào shòu ràng chū fáng zǐ gěi dù wēi fū fù jū zhù。 dù wēi wèile gǎn niàn zhè wèi 'ēn shī, bǎ tā hòu lái suǒ shēng dì sān gè 'ér zǐ qǔ míng wéi máo 'ěr sī; zhè gè hái zǐ cōng yíng guò rén, shì dù wēi liù gè zǐ nǚ zhī zhōng zuì jù tiān fù de yī gè, bù xìng què yīn bìng yāo zhé。 sàng zǐ zhī tòng duì dù wēi fū fù de dǎ jī hěn zhòng。
yī bā jiǔ sì nián, dù wēi chū rèn zhī jiā gē dà xué de zhé xué、 xīn lǐ xué、 jiào yù xì zhù rèn。 zài zhè lǐ, tā gēn tā de qī zǐ chuàng lì liǎo míng wén xiá 'ěr de shí yàn xiǎo xué; bìng cóng xīn lǐ fā zhǎn de jiàn dì, lái gòu huà chū jiào yù de gè xiàng lǐ lùn。 yī jiǔ sì nián, yīn wéi shí yàn xué xiào de guī bìng wèn tí, dù wēi bù biǎo tóng yì, suì cí zhí lí qù。 tā lí kāi zhī jiā gē dà xué shí, bù zhī hé qù hé cóng。 tā xiě xìn gěi dāng shí xīn lǐ xué jiè quán wēi zhān mǔ shì( WilliamJames), xù shù shì qíng fā shēng de jīng guò, bìng xī wàng huò dé yī gè jiào xué de wèi zhì。 jīng yóu zhān mǔ shì jí dù wēi lǎo yǒu kǎ tè 'ěr( J.MckeenlCattel) zài gē lún bǐ yà dà xué de xié zhù, wèitā zài gē dà shī fàn xué yuàn móu dé yī zhí。
zài gē lún bǐ yà dà xué dān rèn jiào zhí, shì dù wēi de jiào xué shēng yá zhōng zuì cháng de yī duàn shí qī, qí jiān yóu yú jiē chù wài jí xué shēng de yuán gù, shǐ tā jiāng jiào yù de sī xiǎng yě néng yǐng xiǎng dào shì jiè qí tā gè dì。 wěi yě jiào shòu shì yī wèi rì běn de liú měi xué shēng, céng shòu jiào yú dù wēi , huò dé bó shì xué wèi hòu fǎn huí rì běn, dān rèn dōng jīng dì dà jiào shòu, cù chéng liǎo yī jiǔ yī bā nián dù wēi zài rì běn dōng jīng dì dà de jiǎng xué。 wǒ guó xué rén jiǎng mèng lín xiān shēng yě céng zài měi guó shòu jiào yú dù wēi , jiù jìn yāo qǐng dù wēi yú rì běn jiǎng xué wán bì zhī hòu lái huá jiǎng xué。 yī jiǔ yī jiǔ nián, dù wēi céng xiān hòu zài běi jīng、 nán jīng、 háng zhōu、 shàng hǎi、 guǎng zhōu děng dì jiǎng xué, yóu hú shì xiān shēng dān rèn jiǎng xué de fān yì, bǎ mín zhù yǔ kē xué de sī xiǎng zhí jiē bōzhòng zài zhōng guó。 yī jiǔ 'èr bā nián, dù wēi céng jīng qù liǎo sū lián; bìng dào guò tǔ 'ěr qí, xié zhù tǔ guó jiào yù zhī gǎi gé; yòu dào guò nán fēi、 mò xī gē děng dì。 dù wēi zài gē lún bǐ yà dà xué rèn jiào niàn liù nián cái tuì xiū, tuì xiū zhī hòu réng cóng shì zhù zuò, bìng rè xīn yú mín běn zhù yì zhī chǎn yáng。 zài tā qī shí bā suì shí, hái yī dù dào mò xī gē wéi sū lián tuō luò sī jī( LeonTrotsky) biàn hù, bó chì shǐ dà lín duì tuō shì de zhǐ kòng。
dù wēi shì yī gè bǐ jiào qīng xiàng yú zì yóu pài de jiào yù jiā, bù xī wàng xiàng quán wēi dī tóu。 zài tā de gǔ lì xià, měi guó dà xué jiào shī yú yī jiǔ yī sì nián zǔ zhì liǎo quán měi dà xué jiào shòu lián hé huì( TheAmericanAssociationofUniversityprofessors), sì nián zhī hòu yòu zài niǔ yuē zǔ zhì liǎo niǔ yuē jiào shī lián hé huì( TheNewYorkTeachersUnion), zuò wéi wéi hù jiào shī quán yì de yī gè yòu lì zǔ zhì, bù jǐn xiāo jí dì wéi hù liǎo jiào shī de quán lì, ér qiě jī jí dì zhēng qǔ jiào yù zhuān yè huà de shí xiàn。
dù wēi céng zài bā shí qī suì shí zài hūn yī cì。 tā yǔ rén hé zhe de《 rèn zhī yǔ suǒ zhī》( KnowingandtheKnown) zài tā jiǔ shí suì de shí hòu chū bǎn。 tā yī shēng zī zī bù juàn de wéi xué jīng shén wěi shí lìng rén jìng pèi。 tā jiǔ shí sān suì shí( gōng yuán yī jiǔ wǔ 'èr nián) yīn fèi yán qù shì, dāng shí shēn tǐ bìng bù càn ruò, xīn zhì qíng kuàng shàng jiā。
zhù zuò jí zhé xué sī xiǎng
dù wēi yī shēng zhù shù zhì wéi fēng fù。 tā de zǎo nián zhù zuò piān zhòng yú《 xīn lǐ xué》( 1887) jí《 yìng yòng xīn lǐ xué》( 1889), hòu lái jiàn jiàn zhuǎn 'ér duì jiào yù yòu xīng qù, rú《 sī wéi shù》( 1910),《 mín běn zhù yì yǔ jiào yù》( 1916),《 jīng yàn yǔ jiào yù》( 1938)。 yǐ hòu de zuò pǐn, jiù bǐ jiào zhòng zài chún cuì zhé xué wèn tí de tǎo lùn liǎo, rú《 zhé xué zhī chóngjiàn》( 1920),《 wěn dìng xìng de zhuī qiú》( QuestforCertainty1929),《 jīng yàn yǔ zì rán》( 1925),《 yì shù jí jīng yàn》( 1934),《 luó ji── tàn jiū zhī lǐ lùn》( 1938),《 rèn zhī yǔ suǒ zhī》( 1949) děng。 qí tā zhù zuò shàng duō, yú cǐ bù zài yī yī liè jǔ。
dù wēi de zhù zuò, xiǎn xiàn liǎo yī gè shì shí, jí tā shì yī wèi zhì lì yú xiě zuò de xué rén, tā zài wéi méng tè dà xué qiú xué de shí hòu, jiù xiǎn shì chū shì yī gè zhuān xīn zhì zhì de hǎoxuéshēng, dàn tā bù shàn yú kǒu cái, wén bǐ yì bù jīng bì, bìng bù shì yī wèi shàn yòng wén sī biǎo dá yì jiàn de rén, tā de zuò pǐn shì bù róng yì lì jí bèi lǐ jiě de。
dù wēi zài zhé xué jiàn jiě shàng, zǎo qī suī rán chéng xí liǎo hēi gé 'ěr de bù fēn sī xiǎng, dàn shì yóu yú shēng wù xué jí shēng wù xué shàng de jìn huà lǐ lùn, duì tā zǎo qī sī xiǎng de yī fān chōng jī, zài tā yī piān《 cóng jué duì zhù yì( Absolutism) dào shí yàn zhù yì》 de lùn wén zhōng, yǐ jīng pōu xī dì xù shù liǎo tā sī xiǎng gǎi biàn de lái lóng qù mài, shuō míng tā hé yǐ shěqì liǎo shí jiǔ shì jì dé guó hēi gé 'ěr pài de jué duì zhù yì。 zài dù wēi de zhé xué sī xiǎng zhōng, tā bìng bù zàn chéng guān niàn wán quán shì yī gè gù dìng bù biàn de jìng tài de shuō fǎ; guān niàn zì shēn bìng bù shì jué duì de, dù wēi bǎ guān niàn shì zhī wéi yī kě yì de、 dòng tài de、 jù yòu gōng jù xìng de zhǐ dǎo xiào néng, ér shǐ wú rén gèng néng shì yìng wài zài de huán jìng。
gēn chuán tǒng de jīng yàn lùn xiāng bǐ, dù wēi duì“ jīng yàn” yī zì de hán yì zhī jiě shì yì yòu bù tóng, xiǎn jiàn dù wēi suǒ wèi jīng yàn, bìng bù wán quán xiàng yī bān jīng yàn zhù yì zhě suǒ qiáng diào de“ chún cuì shì zhǐ gè rén de rèn zhī”。 cóng dù wēi de guān diǎn, jīng yàn de nèi hán, chú liǎo rèn zhī de yì yì yǐ wài, shàng yòu qí tā de xìng zhì zài nèi, zhū rú wú rén gǎn shòu dào de xǐ yuè、 kǔ tòng、 zuò wéi děng。 jīng yàn shì gè tǐ zài huán jìng zhōng, duì mǒu yī qíng jìng de zhěng tǐ fǎn yìng; gù dù wēi zài jīng yàn de jiě shì shàng, pāo qì liǎo yī bān zhé xué jiā zhī wù rèn jīng yàn shì rèn zhī de xíng shì。 jiù rú tóng wǒ men sòng yī gè zhì qīn hǎo yǒu lí guó yuǎn xíng, wǒ men duì cǐ yī qíng jìng de jīng yàn gǎn shòu, bù jǐn jǐn zhǐ yú rèn zhī dào hǎo yǒu de yuǎn xíng, wǒ men de jīng yàn lǐ, hái bāo kuò liǎo zhū duō de gǎn shòu yǔ qíng sù, yǐ jí sòng xíng guò chéng zhōng de zhǒng zhǒng xíng wéi; zhè xiē jīng yàn tè zhì, bùwèi yī bān zhé xué jiā zhù yì。 dù wēi de jīng yàn de hán yì, yīn wéi fù shàng liǎo shēng wù yǔ huán jìng de cǎi sè, gù qí lì lùn zhì wéi xiǎn zhù 'ér tè shū。
duì“ jīng yàn” de gài niàn jiā yǐ biàn shí, shì liǎo jiě dù wēi zhé xué lǐ lùn de yī gè bì jīng mén lù。 zhào dù wēi de kàn fǎ, jīng yàn shì yī gè dān yī、 dòng tài、 ér wéi wán zhěng de yòu jī zhěng tǐ。 jīng yàn bìng bù shì kě yǐ gē liè de, jīng yàn shì xiāng guān de, bù jǐn yǔ chǎn shēng jīng yàn de qíng jìng xiāng guān, ér qiě, jīng yàn zì shēn jiù shì yī gè mián yán bù jué de fā zhǎn lì chéng。 jīng yàn zài fā shēng de xiān hòu shùn xù shàng shì xiāng guān de, bù jǐn shì xiāng guān, ér qiě shì jì xù bù duàn dì chéngzhǎng。 zhè zhǒng jīng yàn de hán yì, nǎi shì yīn wéi dù wēi rèn wéi gè tǐ shì cún zài yú huán jìng zhī zhōng, shì duì huán jìng jiā yǐ zuò wéi( Doing); ér huán jìng duì yú gè tǐ suǒ jiā zhī zuò wéi, dìng huì yòu suǒ fǎn yìng, cǐ yī fǎn yìng, dù wēi chēng zhī wéi“ shī wéi”( Undergoing)。 rén lèi zài gǎi zào huán jìng, huò zhě zhù dòng dì shì yìng huán jìng shí, rú zhù dī kāi qú, rén lèi bù jǐn duì huán jìng yòu suǒ zuò wéi, tóng shí huán jìng duì rén lèi yì tí gōng liǎo kě gēng zhī tián, huò zēng jiā liǎo shōu huò děng, zhè jiù shì huán jìng duì wú rén de yī zhǒng shī wéi。 cǐ zhǒng zuò wéi yǔ shī wéi zhī jiān de jiāo hù huó dòng, jiù shì wú rén jīng yàn suǒ yóu chǎn shēng de lái yuán。
jīng yàn bù zhǐ shì zòng héng xiāng guān, mián yán fā zhǎn, ér qiě jīng yàn zì shēn shì yòu jī xìng de。 jīng yàn shì jù yòu kuò zhāng xìng、 shēng cháng xìng、 xiāng guān xìng yǔ yù cè xìng de。 wú rén duì“ shuǐ” de jīng yàn, shì suí zhe wú rén jiē chù shuǐ de gè zhǒng qíng jìng 'ér bù tóng。 shuǐ de gài niàn, shì cóng yǔ shuǐ de gè zhǒng jiāo hù xíng dòng zhōng dé zhī, zhè xiē jiāo hù xíng dòng, yòu de shì zhí jiē de cānyù qí zhōng, yòu de shì zhí jiē de huò dé, zhè shuō míng liǎo jīng yàn de biàn dòng xìng。
dù wēi de jīng yàn hán yì, bù wán quán shì cóng zhé xué de guān diǎn lái jǐyǔ jiè dìng; tā yě bǎ shēng wù xué de hán yì, càn rù zài jīng yàn lǐ。 cóng shēng wù yǔ huán jìng de jiāo hù xíng dòng zhōng, tí shì wú rén: jīng yàn yīnggāi shì duō yuán xìng de, jí chǎn shēng jīng yàn de qíng jìng、 nèi róng、 guān xì, dōushì lái zì shēng huó。 shì gè rén jīng yàn shēng huó de yī gè dān yuán。 qí cì, dù wēi bǎ tā gōng jù zhé xué( Instrumentalism) de zhī shí lùn kàn fǎ, yě dài gěi jīng yàn yī zhǒng xīn de lǐ lùn, jí jīng yàn shì gōng jù xìng de。 jīng yàn zì shēn bìng bù jiù shì jià zhí de suǒ zài; jīng yàn zhī kě guì, nǎi zài yú néng gòu tì wú rén jiě jué shēng huó shàng de shí jì wèn tí。 cóng shēng huó de běn zhì shàng, lái zēng jìn rén lèi de shēng huó jīng yàn, tí gōng rén lèi gèng jìn yī bù、 gèng yòu xiào de yǔ zì rán zhí jiē jiāo wǎng de píng jiè。
“ lì chéng”( Process) yě shì dù wēi zhé xué shàng de yī gè zhòng yào gài niàn。 cóng shēng wù de yǎn biàn lái kàn, gè tǐ shì zài yī gè fā zhǎn de lì chéng zhōng, zì fā zhǎn běn shēn lái kàn, shēng wù gè tǐ zhī fā zhǎn jiù shì tā zì shēn de mùdì。 lì chéng shì fā zhǎn de gè gè jiē duàn zhī yán xù xìng de jié hé。 shēng wù zì shēn fā zhǎn yǐ wài, sì hū shì bù yīnggāi zài gěi tā jiā shàng yī gè wài zài de mùdì。 yīn wéi, yóu yú bù tóng de huán jìng, ér yòu bù tóng de jiāo hù huó dòng, jīng yàn yǔ shēngzhǎng de fā zhǎn, shì bù kě néng yù lì yī gè gù dìng mù de de。
dù wēi tǎo lùn dào: chuán tǒng shàng yī bān rén shuō dào yī gè míng cí, wǎng zài wù rèn míng cí zì shēn shì gù dìng de, shū bù zhī cóng yī gè biàn dòng de lì chéng shàng lái kàn, shí jì shàng míng cí shì yī zhǒng huó dòng de guò chéng。 lì rú:“ jiàn kāng” bìng bù shì yī gè jìng tài de、 gù dìng de míng cí, ér shì jù yòu fā zhǎn yǔ biàn dòng chéngfèn de míng cí。 yào jiàn kāng, jiù dé cóng shì gè zhǒng de huó dòng: jiàn kāng jiǎn chá, shú dú yòu guān jiàn kāng de shū jí, péi yǎng jiàn kāng yòu guān de gè zhǒng xí guàn, shí jiàn gè zhǒng jiàn kāng de huó dòng, shè qǔ yíng yǎng de shí wù, xuǎn gòu shí wù děng děng, zhè xiē dōushì huó dòng, shì yī gè lì chéng, bù zhǐ shì yī gè jìng zhǐ de、 rèn zhī de jiàn kāng míng cí 'ér yǐ。 tā shí jì shàng shì chuàn lián chéng yī gè fā zhǎn de lì chéng, wú rén duì jiàn kāng de rèn zhī yǔ lǐ jiě, shí yìng zhǎng wò qí dòng de lì chéng huò gè zhǒng huó dòng, cái gèng néng luò shí 'ér jù tǐ。
dù wēi yǐ jīng yàn yǔ lì chéng zuò wéi tā zhé xué sī xiǎng de liǎng gè jī běn de gài niàn, tā duì yú zhī shí de kàn fǎ, zì rán jiù luò zài gōng jù zhù yì de jiě shì shàng。 tā bù zàn chéng chuán tǒng shàng duì zhī shí de“ bàng guān lùn”( TheSpectatorTheoryofKnowledge) de shuō fǎ; yě jiù shì shuō, tā bù rèn wéi wú rén zhī huò qǔ zhī shí zài yú zhī shí běn shēn wán quán shì kè guān xìng de wài jiè cún zài wù, cóng 'ér wù rèn zhī shí kě yǐ tuō lí rèn zhī zhě; zhī shí rú guǒ cóng zhè zhǒng“ bàng guān lùn” de guān diǎn 'ér lùn, jiù hǎo xiàng shì zhì shēn yú rèn zhī zhě zhī wài, ér zhī shí běn shēn shì jué duì dì kè guān cún zài zhe; zhè zhǒng shuō fǎ wán quán hū shì liǎo rèn zhī zhě yǔ zhī shí zhī guān xì de jiàn lì, wǎng shì zhī shí yǔ rèn zhī zhě zhī jiān chǎn shēng de xiāng hù zuò wéi。
ruò yǐ shēng wù de lì chǎng lái shuō míng zhī shí zhī suǒ yóu lái, zé gèng néng tiē qiē yú zhēn zhèng de shì shí。 shēng huó běn shēn jiù shì yī gè chōng mǎn liǎo chōng tū、 yí lǜ、 bù 'ān、 bù què dìng de qíng jìng。 gè tǐ shèshēnchǔdì yú zhè yàng de yī gè qíng jìng, zì rán yòu dài yú rèn zhī lái qū chú bù 'ān、 yí lǜ、 chōng tū, ér yù shǐ gāi yī qíng jìng qū xiàng yú què dìng yǔ hé xié。 zhè jiù shì gè tǐ rèn zhī de suǒ yóu lái, jí tàn jiū zhī suǒ yǐ chǎn shēng。 shì gù, zhī shí jǐn shì jiě jué zhè xiē yí lǜ wèn tí de yī zhǒng gōng jù 'ér yǐ。 yīn 'ér zhī shí zhī fā shēng, bì dìng shì gè tǐ duì mǒu yī qíng jìng suǒ yǐn qǐ de yí huò suǒ shǐ rán, huò zhě cóng shí jì de、 ǒu rán de zuò wéi zhōng chǎn shēng。 ruò yǐ luó ji guò chéng 'ér huò dé de zhī shí lái shuō, dù wēi yǐ wéi shì yòu jǐ gè bù zhòu de。
zhī shí── cóng luó ji sī wéi guò chéng 'ér lái de── shì shǒu xiān lái zì yī gè bù què dìng de qíng jìng。 gè tǐ nèi xīn néng gòu gǎn jué chū yī zhǒng pò dài jiě dá de kùn huò, xīn qíng jǐn zhāng, jí yù zhī xiǎo shí jì de qíng xíng。 cóng kùn nán qíng jìng de gǎn shòu shàng, gè tǐ jí yù què dìng chū cǐ yī kùn nán de qíng jìng wèihé, yǐ biàn lí qīng yǔ gāi yī kùn nán wèn tí bù xiāng lián de gè xiàng shì wù, rú cǐ cái néng què lì yī gè kě zī jiě shì de jiǎ shè lái。 gēn jù cǐ yī jiǎ shè, zài nǐ dìng yī gè kě néng de jiě jué tú jìng, cóng cǐ yī kě néng de jiě jué tú jìng, jué dìng kě yǐ cǎi qǔ de fāng fǎ huò bù zhòu。 zuì hòu shì yàn zhè xiē fāng fǎ huò bù zhòu zhī kě xíng xìng jí qí yù qī de jiēguǒ。
zhī shí suī rán shì cǐ yī luó ji yùn sī de yù qī jiēguǒ, dàn bù shì yùn sī tàn jiū de zhōng jí mùdì, yě bìng bù shì shuō, zài huò dé zhī shí zhī hòu, tàn jiū jiù wán quán zhōng zhǐ liǎo。 zhī shí de gōng jù xiào néng, jiù zài yú xiǎn lù zhī shí shì yǐ hòu zài huò qǔ jìn yī bù zhī shí de yī zhǒng gōng jù。 shì gù, zhī shí shì bù néng kàn chéng wéi yī gè yù xiān jiàn lì de jué duì zhēn lǐ, yīn wéi zhī shí shì gè tǐ yǔ huán jìng de qíng jìng jiāo hù zuò yòng de jiēguǒ, bù tóng de qíng jìng huì chǎn shēng chū bù tóng de jiēguǒ。 yīn cǐ, zhī shí jǐn néng zuò wéi yī zhǒng cān kǎo, wú fǎ wán quán tào zài rèn hé yī zhǒng qíng jìng zhī nèi。 suǒ yǐ, bù lùn shì zài zhī shí zhè yī fàn chóu zhī xià de guān niàn、 guī zé、 guī fàn děng, zhǐ néng zuò wéi yòu xiàn de、 tiáo jiàn díquè dìng, ér bù néng shì zuò shì yī chéng bù biàn jiě jué wèn tí de gù dìng fāng shì。
jiào yù sī xiǎng
dù wēi de zhé xué sī xiǎng, jì rán shì yǐ shí yàn zhù yì zhé xué wéi qí jī gān, suǒ yǐ, zài jiào yù de lǐ lùn shàng, yě jiù yòu liǎo bù tóng de kàn fǎ。 jiào yù zài běn zhì shàng, jiù shì shè huì wéi xì qí cún zài yǔ fā zhǎn de yī zhǒng lì chéng, dàn shì, jiào yù zài xíng shì shàng, què bù yìng gū lì yú shè huì shēng cún yǔ fā zhǎn de huán jìng zhī wài, zhè yī jī běn de rèn shí, kě yǐ gài kuò liǎo dù wēi zhěng gè jiào yù yǔ shè huì zhī jiān guān xì díquè dìng。 jiào yù shì gēn shè huì yī bìng fā zhǎn de, shì bù néng lí kāi shè huì de qíng jìng de。 ér yī gè shè huì jù tǐ cún zài de tè zhēng, nǎi shì xiǎn xiàn zài shè huì shēng huó de lì chéng shàng。 shè huì de shēng huó, shì yī zhǒng fā zhǎn de lì chéng, shì yī zhǒng mián yán bù jué de lì chéng; zài dù wēi de jī běn xìn niàn zhōng, yī gè lǐ xiǎng de shè huì, jiù shì yī gè mín zhù zhèng zhì zhì dù de shè huì; chōng fēn de sī xiǎng zì yóu, bù jiā xiàn zhì dì gōu tōng guān niàn, gōng yì de xíng chéng yǔ què dìng, shí shì yī gè mín zhù zhèng zhì shè huì de jī běn jīng shén suǒ zài。 zài「 mín běn zhù yì yǔ jiào yù」 yī shū zhōng, dù wēi suī rán cóng jiào yù de lì chéng shàng, fǒu dìng jiào yù lì chéng zhī wài zài de jiào yù mùdì, dàn shì, mín zhù shè huì què shì dù wēi tǎo lùn qí jiào yù sī xiǎng shí, yī gè nèi hán de jiào yù mùdì, yě shì tā tán lùn jiào yù sī xiǎng de yī gè xiān jué tiáo jiàn, zhè yī diǎn shì bù róng yòu suǒ huái yí de。
jiào yù shì yī gè shè huì zài qí fā zhǎn yǔ cún zài zhī zhōng, suǒ bù kě huò quē de yī zhǒng lì chéng; jiào yù zì shēn jiù shì yī zhǒng lì chéng, ér bù néng bǎ jiào yù dāng zuò yī zhǒng fāng shì huò bǎ jiào yù dāng zuò yī zhǒng huò dé de chéng guǒ。 cóng cún zài yú shè huì huán jìng zhōng de gè rén lái lùn, gè rén shǐ zhōng shì yǔ qí suǒ chù de huán jìng jiāo hù huó dòng de yī gè yòu jī tǐ; gè tǐ jīng yàn de chéngzhǎng yǔ fā zhǎn, shì bù néng lí kāi shè huì huán jìng de。 bù guò jiù jiào yù de dìng yì lái shuō, dù wēi hái shì piān zhòng zài gè rén fāng miàn, yīn wéi tā rèn wéi jiào yù shì jīng yàn de zhòng zǔ guò chéng, jīng yóu jiàn zēng de gè rén xiào néng de méi jiè, ér fù yú gèng duō de shè huì huà jià zhí。
dù wēi bù gěi jiào yù jiā shàng yī xiē wài zài de mùdì, nǎi shì què rèn jiào yù suǒ chǎn shēng de jīng yàn qíng jìng shì yī gè bù què dìng de、 biàn dòng de jīng yàn qíng jìng, yóu gè tǐ yǔ huán jìng lián xù bù duàn jiāo hù zuò yòng de yī zhǒng lì chéng; wài zài、 yù dìng de mùdì, bù yī dìng jiù fú hé liǎo xiàn shí jīng yàn qíng jìng de xū qiú, yě bù yī dìng jiù néng tiē qiē yú dāng shí de jīng yàn qíng jìng。 suǒ yǐ dù wēi céng yī dù tí chū「 jiào yù wú mùdì lùn」, tā yǐ wéi jiào yù chú liǎo zì shēn de qíng jìng shì chǎn shēng mùdì de bì yào tiáo jiàn zhī wài, jīng yàn de chéngzhǎng běn shēn huò jīng yàn de zhòng zǔ běn shēn, jiù shì jiào yù de mùdì。
dù wēi suǒ gòu bìng de chuán tǒng jiào yù, nǎi shì cuò bǎ jiào yù de lì chéng kàn chéng wéi yī zhǒng jiēguǒ, wù rèn jiào yù nǎi shì wèile zhǔn bèi wèi lái de shēng huó suǒ xū, shǐ jiào yù de yì yì── jīng yàn de chéngzhǎng── chéng wéi yuè jí de shēngzhǎng, duì shòu jiào zhě de gè rén háo wú qièfū zhī gǎn, yú shì jiào yù de fāng shì、 nèi róng、 yǐ jí suǒ wèi de mùdì dōushì xū xuán zhe de, jiào yù chéng wéi shēng huó zhī yù bèi nǎi shì jí qí zì rán 'ér rán de jiēguǒ。 bù guò, dù wēi zài zhù zhāng jiào yù shì jīng yàn de shēngzhǎng yǔ zhòng zǔ shí, bìng méi yòu wán quán hū lüè liǎo jīng yàn fā zhǎn de zhǐ dǎo yuán zé; rú guǒ méi yòu yuán zé jiā yǐ zhǐ dǎo, jīng yàn de shēng cháng shì máng mùdì; rú guǒ méi yòu zhǐ dǎo jīng yàn fā zhǎn de yuán zé, zé jīng yàn zhī fā zhǎn shì háo wú shí zhì de yì yì de。 zài hòu qī dù wēi de jiào yù zhù zuò zhōng, dū zhù zhāng jīng yàn fā zhǎn de dào dé yuán zé, jí mín zhù shè huì zhì dù zhī guī fàn yuán zé。
jiào yù shì jīng yàn chéngzhǎng jí zhòng zǔ de lì chéng, cǐ yī lì chéng yòu liǎng gè jī běn de yīn sù── xíng chéng cǐ yī lì chéng de liǎng gè bù kě huò quē de dān yuán。 yī gè jiù shì gè rén de xīn lǐ yīn sù, lìng yī gè jiù shì wéi rào zài gè rén zhōu zāo de shè huì yīn sù。 cóng gè rén de xīn lǐ yīn sù lái shuō: gè tǐ shì jīng yàn shēngzhǎng yǔ zhòng zǔ de zhù tǐ, qí xīn lǐ de yīn sù yě jiù shì gè rén de néng lì、 xīng qù、 xí guàn, shì liǎo jiě yǔ jiě shì gè rén jīng yàn shēngzhǎng yì yì suǒ bù kě quē shǎo de。 gè rén de xīng qù、 néng lì、 xí guàn shì zài xíng chéng yǔ fā zhǎn zhōng de, shì suí zhe jīng yàn de huó dòng 'ér biàn dòng de: yóu qí gè tǐ tiān fù 'ér jù yòu de yī xiē duì wài jiè shì wù tàn qiú de xīng qù, gèng shì jiào yù de xīn lǐ jī chǔ。 rú 'ér tóng de tán huà de xīng qù( yě jiù shì guān niàn de gōu tōng), tàn jiū de xīng qù( yě jiù shì fā xiàn shì wù de xīng qù), zhì zào shì wù yǐ jí yì shù huà biǎo dá de xīng qù, dōushì jiào yù shàng suǒ néng jiā yǐ yìng yòng de gè rén jī běn xīn lǐ néng lì de zī yuán, wéi gè rén jīng yàn chéngzhǎng yǔ zhòng zǔ suǒ yǐ lài zhě。 jiào yù jué bù shì wán quán hū lüè liǎo 'ér tóng jì yòu de néng lì huò jīng yàn, ér bǎ yī xiē wài zài de、 bù xiāng gān de jīng yàn, lào yìn zài 'ér tóng xīn líng zhōng; jiào yù yì jué fēi shì yī zhǒng qiáng zhì de, jiā zhū yú gè rén jīng yàn zhī wài zài de chéngzhǎng。 jiào yù wán quán shì piān zhòng zài 'ér tóng jì yòu néng lì── bāo kuò xué xí de── zhī yìng yòng, wán quán shì cóng jiào yù“ wéi fā zhǎn 'ér fēi zhù zào”、“ wéi yǐn shēn 'ér fēi dǔsè”、“ wéi suí jīng yàn nèi zài de chéngzhǎng wéi zhǔn, ér fēi zì wài jiè qiáng jiā tiáo jiàn yǐ jí yǐ wài zài tiáo jiàn 'ér shēngzhǎng” de yī zhǒng lì chéng; ér tóng xīn lǐ de tiáo jiàn, shì jiào yù fā zhǎn shàng bì xū gù jí de yī xiàng jī běn yīn sù。
cóng shè huì de yīn sù lái lùn, gè tǐ jīng yàn de shēng cháng shì jìn rùn zài shè huì de huán jìng zhī zhōng。 gè tǐ bìng bù shì gū lì yú shè huì zhī wài; zǔ chéng shè huì de gè tǐ bìng bù dōushì gè zì gū lì de shí tǐ cún zài, ér shì xiāng hù guān lián, xíng chéng xiāng hù jié hé de yī gè jī tǐ。 xué xiào zài dù wēi kàn lái, bìng bù shì zhuān mén qù xué xí zhī shí huò jì néng de yī gè chǎng suǒ; xué xiào zì shēn jiù shì shè huì de yī lèi, yě kě yǐ shuō jiù shì shè huì shēng huó de suō yǐng。“ xué xiào jí shè huì”,“ jiào yù jí shēng huó” shì liǎng gè bù kě fēn lí de dù wēi jiào yù zhé xué zhōng de jǐng yǔ。
dù wēi duì yú“ xué xiào jí shè huì” de rèn shí, nǎi shì jī yú“ jiào yù jí shēng huó lì chéng, ér xué xiào jí shè huì shēng huó de yī zhǒng xíng shì” ér lái。 xué xiào shì zhùzhǎng 'ér tóng jīng yàn chéngzhǎng de chǎng suǒ; shì bǎ shè huì jīng yàn chéng qīng 'ér fù yú jià zhí guān de yī gè chǎng suǒ; shì 'ér tóng xiàn shí shēng huó jīng yàn de dì fāng。 tóng shí xué xiào yě shì yī gè cù jìn shè huì jìn bù de jī gòu。 xué xiào bù jǐn jǐn zài yú wéi chí wén huà chuán tǒng, ér qiě shì dì zào、 chuàng xīn wén huà de yáo lán, gèng shì cù jìn shè huì jìn bù de shè huì zǔ zhì。 zhè zhǒng guān niàn, gēn jù dù wēi de nǚ 'ér, zài wéi qí fù qīn suǒ xiě de zhuànjì zhōng, céng yán jí dù wēi zài zhōng guó wǔ sì yùn dòng shí qī, qīn yǎn kàn dào liǎo qīng nián xué shēng duì zhèng zhì gǎi gé zhī shēn yuǎn de yǐng xiǎng lì, qǐ fā liǎo dù wēi duì jiào yù zhī shè huì gōng xiào, ér jǐyǔ yī gè xīn de gūliáng。
chuán tǒng jiào yù yǔ jìn bù jiào yù
zài dù wēi duì jiào yù zhé xué de zhū xiàng yǐng xiǎng zhōng, kǒng pà méi yòu yī xiàng bǐ duì jiào yù sī cháo shàng xíng chéng liǎo suǒ wèi jìn bù jiào yù (ProgressiveEducation) yùn dòng lái dé gèng dà liǎo。 dù wēi de jiào yù sī xiǎng, shì qīng xiàng yú fǎn chuán tǒng jiào yù (TraditionalEducation) de, tè bié duì yú chuán tǒng jiào yù zhōng de xíng shì zhù yì de kōng fàn、 yán gé de tè xìng jiā yǐ gōng jī。 chuán tǒng jiào yù yǔ jìn bù jiào yù, rú guǒ yǐ zhào dù wēi zì jǐ zài tā de《 jīng yàn yǔ jiào yù》 yī shū de nèi róng lái fēn xī, chuán tǒng jiào yù sì hū hū lüè liǎo xué xí zhě yuán yòu de néng lì, tóng shí yǐ wài zài de、 hán yòu yā zhì xìng de xí guàn qǔ dài xué shēng nèi zài 'ér zì rán de bǐng fù。 zhè zhǒng jiào yù zài fāng shì shàng, shì yóu wài 'ér xíng chéng (Formationfromwithout), fēi yóu nèi 'ér fā zhǎn (Developmentfromwithin)。 dù wēi zài jiào yù sī xiǎng shàng, bìng bù wán quán zàn tóng jìn bù jiào yù de guòfèn fàng rèn zhèng cè; dù wēi yě bù shì yī wèi chuàng shè gāi pài de biāo qí lì yì zhě。 dù wēi bù guò shì yī wèi tuō lí chuán tǒng jiào yù de xíng shì yǔ jiā suǒ, ér duì chuán tǒng jiào yù jiā yǐ fǎnxǐng xìng de pī pàn, lìng yǐ gè tǐ xīn lǐ jí qí shè huì huán jìng wéi chū fā diǎn de jiào yù sī xiǎng jiā 'ér yǐ。 dàn shì jìn bù jiào yù de gǔ chuī, yǐ jí xíng chéng yī xiē yòu zǔ zhì de tuán tǐ lái jī jí jiā yǐ tuī zhǎn, bìng bù néng wán quán yóu dù wēi lái fù zé de; dù wēi zhǐ shì xīn jiào yù de sī xiǎng yuān yuán, dàn guòfèn de làn yòng jiào yù de zì yóu, qí jiù què fēi dù wēi suǒ yìng dān dāng: shì gù yī qiē jìn bù jiào yù de bì bìng, yǐ jí duì dù wēi jiào yù sī xiǎng de làn yòng yǔ wù yòng, shì bù néng zé guài dù wēi de。 dù wēi de jiào yù sī xiǎng, zài měi guó jiào yù sī xiǎng shàng, xíng chéng liǎo suǒ wèi jìn bù zhù yì (Progressivism) zhī hòu, dù wēi yú yī jiǔ sān bā nián jiù céng jīng tí dào: zài tuī jìn jiào yù gǎi gé shàng, zuì hǎo shì yǐ jiào yù běn shēn lái héng liàng jiào yù, ér bù yào yǐ shénme zhù yì wéi zhī; ér qiě tā duì jìn bù jiào yù zhī piān shī yě yòu zhí jiē de pī píng。
qián miàn tí guò, chuán tǒng jiào yù de fāng shì, rèn wéi jiào yù shì yóu wài 'ér xíng chéng, yòu wài zài de jiào yù mùdì yǔ yuán zé qù zhǐ dǎo xué shēng de xué xí jí jiào shī de jiào xué, yòu wài zài de dào dé mù biāo 'ér yòu dài yú xué shēng qù xíng chéng; xué xí de cái liào, shì xiān yǐ jīng biān zhì tuǒdàng, zǔ zhì yán mì, guò chéng jǐng rán, jiào yù jiù shì jiāng yòu zǔ zhì de zhī shí, cóng shàng yī dài chuán shòu gěi xià yī dài; jiào yù wán quán shì wèile jiāng lái shēng huó de yù bèi, ér wǎng gù xué xí zhě de xīng qù、 xū yào、 yù wàng jí mùdì; xué xí hé jiào xué de mùdì wán quán shì wèile jiāng lái, ér fēiwèi liǎo xiàn zài。 cóng jiào xué hé xué xí de fāng fǎ shàng lái lùn, chuán tǒng jiào yù shì piān zhòng zài rú hé yòu xiào dì bǎ zhī shí huò jì néng chuán shòu gěi xué shēng, ér duì yú xué shēng rén gé zhī fā zhǎn yǐ jí lǐ xiǎng yǔ xìn yǎng zhī jiàn lì, jiù gù bù dào liǎo; suǒ yǐ zài zhěng gè xué xí shàng, zhī shí de nèi róng shì bǐ xué xí de fāng fǎ wéi zhe zhòng, xué xí de huó dòng jīhū dōushì xué xí huó dòng zhī qián jiù yǐ jué dìng de, xué xiào zài shè huì shàng shì chǔyú gū lì、 tuō jié de zhuàng kuàng。
cóng jìn bù jiào yù de guān diǎn lái kàn, jiào yù shì yóu nèi 'ér wài de yī zhǒng fā zhǎn, shì gù jí dào xué xí zhù tǐ de xīn lǐ tiáo jiàn de, duì yú xué xí zhě de xīng qù、 néng lì、 yù qiú shì jiān gù de, ér bù shì bǎ jiào yù kàn chéng wéi shè huì yào qiú 'ér zhǔn bèi de yī zhǒng guò chéng。 xué xí de huó dòng; jìn liàng gěi 'ér tóng chuàng zào、 biǎo xiàn de jī huì, suǒ yǐ zài kè chéng shàng, ér tóng yòu qí zì chuàng de huó dòng; zài xué xí shàng、 fāng fǎ jiù jiào nèi róng wéi zhòng yào。 chuán tǒng jiào yù piān zhòng jiào xué de nèi róng huò xué xí de chéng guǒ, shǐ zhī shí chéng wéi xué xí de zhù yào mùdì, fù sòng chéng wéi wéi yī de xué xí fāng fǎ, jiào kē shū yě jiù chéng wéi wéi yī jù yòu quán wēi zhī shí de suǒ zài liǎo。 zhè xiē dōushì jìn bù jiào yù, yǐ fāng fǎ wéi xué xí de zhù yào mùdì suǒ bù huì yòu de quē diǎn。 qí cì, jìn bù jiào yù duì yú xué xiào de gūliáng, yě bù tóng yú chuán tǒng jiào yù de sī xiǎng: jìn bù jiào yù zhě rèn wéi xué xiào yīnggāi péi yǎng xué shēng bù mǎn yú xiàn shí shè huì huán jìng de tài dù, rú cǐ cái néng duì wèi lái de shè huì huán jìng jiā yǐ gǎi jìn。
dào dé jiào yù
dù wēi zài zhī shí de lǐ lùn shàng, tí chū liǎo shí yòng zhé xué de zhī shí guān diǎn, jí: zhēn jiù shì yòu yòng de, zhī shí shì shì yàn xìng de, néng gòu yòu yòng de jiù shì zhēn de zhī shí; zài qí guān yú lún lǐ xué jí yòu guān jià zhí de wèn tí shàng, dù wēi zàn chéng suǒ wèi“ jiēguǒ de lǐ lùn”( DoctrineofConsequences), bǎ jià zhí de wèn tí shì zuò wéi rèn zhī de yī bù fèn。
dù wēi bù zàn chéng yòu gù dìng de jià zhí。 tā rèn wéi jià zhí bù shì wài shuò de, ér shì chǎn shēng zài yī gè jià zhí de qíng jìng zhī zhōng; suí zhe jià zhí qíng jìng de bù tóng, jià zhí de biāo zhǔn yě jiù bù tóng; zài wú rén xíng wéi de biāo zhǔn shàng, jiù wú fǎ què dìng chū yī xiē bù biàn de xíng wéi guī zé 'ér yǒng yuǎn zuò wéi zhǐ dǎo rén lèi xíng wéi de zhǔn zé。 jià zhí shì biǎo dá liǎo wú rén duì shì wù de shàn 'è、 àihào de yī zhǒng pàn duàn, xíng wéi de qǔshě wǎng wǎng qǔ jué yú dāng shí xíng wéi chǎn shēng de qíng jìng、 gè rén de guān diǎn、 yǐ jí gè rén rú hé 'ān pái jí rèn zhī cǐ yī jià zhí de qíng jìng, ér duì jià zhí de qǔshě yòu yī gèng wéi míng zhì de jué zé。 jià zhí bù néng yù xiān yú jià zhí qíng jìng fā shēng zhī qián 'ér jué dìng; jià zhí de píng dìng shì yào suí jià zhí qíng jìng zhī biàn yì 'ér bù duàn de yú yǐ gū jià( Valuing)。
zài dào dé jiào xué shí shī shàng, jià zhí jiào xué bìng bù wán quán shì jiāng mǒu xiē tè dìng de shè huì jià zhí guān, yí zhí gěi qīng nián huò 'ér tóng, yě bù shì bǎ dào dé、 jià zhí dāng zuò yī zhǒng zhī shí, chuán shòu gěi qīng nián huò 'ér tóng。 zài mín zhù zhì dù de shè huì lǐ, jià zhí shì gè rén jiàn cì lì jīng gè zhǒng jià zhí jīng yàn 'ér xíng chéng de; jià zhí de jiào xué; kě yǐ shuō shì piān xiàng yú qǐ fā, yòu dǎo qīng shàonián de jià zhí fā zhǎn。 ér qiě zhè zhǒng jià zhí guān de fā zhǎn, yīnggāi shì zì yóu de 'ér fēi qiáng zhì de; yīnggāi shì lǐ zhì de rèn zhī de jiēguǒ, ér fēi máng cóng de wú zhī suǒ xíng chéng。
jié yǔ
měi guó jìn dài jiào yù sī xiǎng jiā, dào mù qián wéi zhǐ, kě yǐ shuō shàng zhǎo bù chū yī wèi bǐ dù wēi duì yú měi guó jí shì jiè jiào yù sī xiǎng, gèng jù yòu yǐng xiǎng lì de rén wù。 dù wēi cóng měi guó jiào yù de jí duān xíng shì zhù yì yǔ yán gé zhù yì de yǐng xiǎng xià, zài wéi méng tè zhōu xīn yīng gé lán de chéng zhèn, jù yòu mín zhù qì xī de huán jìng zhī zhōng, yùn yù liǎo tā duì dāng shí jiào yù shí shī de pī pàn néng lì; tóng shí, zài rì hòu jiē shòu shēng wù xué yǔ xīn lǐ xué de xǐ lǐ hòu, ér duì jiào yù shàng de zhǒng zhǒng bì duān。 fā chū liǎo shēn chén de hūyù, chuàng lì liǎo xīn de zhé xué sī xiǎng, zuò wéi jiào yù lǐ lùn de jī chǔ, yǎn chéng liǎo yī jiǔ sān nián dài de suǒ wèi jìn bù jiào yù yùn dòng。
xǔ duō dù wēi cháng cháng tí chū de, jiǎn jié 'ér míng bái de biāo yǔ, dū xíng chéng wéi jìn bù jiào yù tuī xíng shí de mù biāo suǒ zài。 zhū rú:“ jiào yù jí shēngzhǎng”,“ jiào yù jí shēng huó”,“ jiào yù jí jīng yàn zhī shēngzhǎng yǔ zhòng zǔ”,“ xué xiào jí shè huì”,“ cóng zuò zhōng xué” děng děng, bù jǐn chéng wéi měi guó guó nèi tí chàng jìn bù jiào yù de kǒu hào, yě chéng wéi xuān yáng dù wēi jiào yù sī xiǎng yú shì jiè de kǒu tóu chán。 dù wēi de mín běn zhù yì jiào yù sī xiǎng, bù jǐn shì xī fāng shì jiè jiào yù yǔ zhèng zhì lǐ xiǎng de jī běn gāng lǐng, ér qiě yě zhú jiàn de bō jí dào cǎi qǔ tā de jiào yù sī xiǎng de gè gè guó jiā。
dù wēi de jiào yù sī xiǎng, cóng chū děng jiào yù yī jiē duàn lái lùn, bù nán fā xiàn dào tā de lǐ lùn zhī shēn jù jià zhí, zhè yě jiù shuō míng liǎo dù wēi duì yú chū děng、 zhōng děng jiào yù jiē duàn zhī xué xiào shè shī, shì chǎn shēng liǎo bù shǎo de yǐng xiǎng。 jiào yù mùdì、 fāng fǎ、 kè chéng nèi róng、 dào dé jiào yù zhī fāng fǎ děng děng de biàn qiān, dōushì yòu jiàn yú chuán tǒng jiào yù shí shī shàng de quē xiàn, jīng yóu dù wēi de shí yàn zhù yì jiào yù zhé xué zhī tí chàng yǔ shí xíng 'ér chéng wéi shì shí; jiào yù zhī chéng wéi shè huì jī běn xiào néng de rèn shí, yòu chóngxīn wéi rén suǒ zhòng shì, shǐ jiào yù bù zài wù dǎo guò qù piān zhòng xíng shì de fù zhé。 cóng jiào yù shàng de jiào xué shí shī zhī zhòng shì xíng de wèn tí jí shí jì shēng huó wèn tí de jiě jué, bù jǐn chōng shí liǎo jiào yù de nèi róng, ér qiě yě gù jí dào shòu jiào zhě de xū qiú jí qí xīng qù yǔ néng lì, bìng cóng mín zhù shè huì shēng huó de lǐ xiǎng hú de shàng, yǐn dǎo xué shēng jīng yàn zhī chéngzhǎng, qū xiàng yú dào dé de xū qiú, tū pò liǎo chuán tǒng de jiào yù xíng tài, kě yǐ shuō zhè shì dù wēi duì měi guó jiào yù zuì wěi dà de gòng xiàn。 |
měi guó hǎi jūn shàngjiàng dù wēi |
qiáo zhì · dù wēi ( GeorgeDewey, 1837 héng 1917 nián) měi guó hǎi jūn tè jí shàngjiàng。 shēng yú fó méng tè zhōu méng bǐ lì 'āi。 bì yè yú hǎi jūn xué yuàn。 nán běi zhàn zhēng bào fā hòu zài lián bāng hǎi jūn zhōng zuò zhàn, cān jiā liǎo xīn 'ào 'ěr liáng zhàn yì yǐ jí hǎdé xùn gǎng hé táng nà 'ěr xùn bǎo zhàn yì。 1864 héng 1865 nián diào dào běi dà xī yáng fēng suǒ hǎi jūn zhōng duì。 1897 nián rèn měi guó yà zhōu jiàn duì sī lìng, zhù zhā xiāng gǎng, qián xīn yán jiū xī shǔ fěi lǜ bīn qún dǎo yán hǎi qíng kuàng。 1898 nián měi xī zhàn zhēng bào fā hòu, cóng xiāng gǎng shǐ wǎng fěi lǜ bīn, zài mǎ ní lā wān hǎi zhàn jī bài xī bān yá jiàn duì, shǐ měi guó duó qǔ liǎo fěi lǜ bīn, bǎ shì lì kuò dà dào xī tài píng yáng。 1899 nián bèi shòu yú wéi yī de hǎi jūn tè jí shàngjiàng jūn xián。 hòu rèn měi guó hǎi jūn zǒng shǔ shǔ cháng。 1917 nián 1 yuè 16 rì qù shì。 |
|
hú shì | zhé xué | míng rén jiǎn jiè | wǔ sì | māo | ài | gǎn dòng | shū jí | |
|