shì jiè yí chǎn : dì lǐ xué jiào yù : shǒu fǔ : zhōng yà > wū cí bié kè sī tǎn >sǎ mǎ 'ěr hǎn zhōu > sǎ mǎ 'ěr hǎn



xiǎnshìdìtú mùlù ·No. 1 ·chéng shì xiàn zhuàng ·lì shǐ yán gé ·míng shèng gǔ jì ·fù： míng cháo shǐ liào ·yīngwénjièshì ·xiàngguāncí ·bāo hán cí ·gèngduōjiéguǒ... No. 1 　　 sǎ mǎ 'ěr hǎn （ wū cí bié kè yǔ： Samarqand huò Самарқанд） shì zhōng yà dì qū de lì shǐ míng chéng， xiàn zài shì wū cí bié kè sī tǎn de jiù dū jiān dì 'èr dà chéng shì、 sǎ mǎ 'ěr hǎn zhōu de shǒu fǔ， yòu rén kǒu 40 wàn。 Самар yì wéi “ féi wò ”， қанд yì wéi“ tǔ dì”， sǎ mǎ 'ěr hǎn yì wéi“ féi wò de tǔ dì”； yé lǜ chǔ cái shuō：“ xún sī gān zhě xī rén yún féi yě， yǐ dì tǔ féi ráo gù míng zhī。” 　　 　　 lì shǐ 　　 sǎ mǎ 'ěr hǎn jiàn lì yú gōng yuán qián 3 shì jì de xī hàn shí qī。 yóu yú dì chù sī chóu zhī lù shàng zhōng guó hé zhōng dōng de jiāo jiè chù， shǐ dāng dì chéng wéi liǎng dì huò wù de jiāo liú dì， bìng cù shǐ dāng dì jīng jì fán shèng。 　　 　　《 wèi shū》 chēng wéi xī wàn jīn，《 suí shū · xī yù jì》 chēng wéi kāng guó， táng huì chāo《 wǎng wǔ tiān zhú guó chuán》 zuò kāng guó， táng dù huán《 jīng xíng jì 〉 zuò kāng guó、 sà mò jiàn，《 xīn táng shū》 chēng wéi kāng guó、 sà mò jiàn， yuán yé lǜ chǔ cái《 xī yóu lù》 zuò xún sī gān，《 cháng chūn zhēn rén xī yóu jì》 zuò xié mǐ sī gān，《 yuán shǐ》 zuò xuē mí sī jiā， míng chén chéng《 xī yù fān guó zhì》、《 míng shǐ》、 míng yán cóng jiǎn《 shū yù zhōu zī lù》 jūn zuò sǎ mǎ 'ér hǎn。 　　 　　 sǎ mǎ 'ěr hǎn céng jīng shì huā lá zǐ mó de shǒu dū。 dāng nián chéng jí sī hàn gōng dǎ sǎ mǎ 'ěr hǎn zhī shí， 8 tiān hòu pò chéng。 suǒ yǐ zài sǎ mǎ 'ěr hǎn xiàn luò zhī hòu， chéng jí sī hàn xià lìng tú chéng。 hé yī sī lán jiào cháng yòu guān xì de wǔ wàn rén kě liú zài chéng nèi。 qí tā bù chū chéng de gé shā wù lùn。 xià lìng bǎ shí wàn kāng lǐ rén chǔsǐ， qí tā rén yòng 'èr shí wàn dì nà 'ěr shú jīn miǎn sǐ。 　　 　　 yǒu hǎo chéng shì 　　 ā fù hàn yī sī lán gòng hé guó 'ā fù hàn bā 'ěr hè 　　 tǔ kù màn sī tǎn tǔ kù màn sī tǎn méi 'ěr fū 　　 wū cí bié kè sī tǎn wū cí bié kè sī tǎn bù hā lā 　　 yī lǎng yī lǎng ní shā bù 'ěr 　　 bìlǔ bìlǔ kù sī kē 　　 bā jī sī tǎn bā jī sī tǎn lā hé 'ěr 　　 wū kè lán wū kè lán lì wò fū 　　 tǔ 'ěr qí tǔ 'ěr qí yī sī tǎn bù 'ěr 　　 tǔ 'ěr qí tǔ 'ěr qí yī cí mì 'ěr chéng shì xiàn zhuàng 　　wū cí bié kè sī tǎn dì 'èr dà chéng， sǎ mǎ 'ěr hǎn zhōu shǒu fǔ。 zài guó jìng dōng nán bù zé lā fū shàng hé gǔ dì。 rén kǒu 37.1 wàn（ 1985）。 zhōng yà lì shǐ míng chéng， yòu 2,500 nián de lì shǐ。 wéi gǔ dài suǒ gé dé、 tiē mù 'ér dì guó de gǔ dū。 1868 nián bìng rù dì 'é。 1924--1930 nián céng wéi wū cí bié kè xíng zhèng zhōng xīn。 tiě lù hé gōng lù shū niǔ。 gōng yè yǐ yàmián、 sī zhì hé shí pǐn jiā gōng wéi zhù， hái yòu jī xiè zhì zào hé huà xué gōng yè。 jiàn yòu diàn tī hé diàn yǐng jī zhì zào、 jiā yòng bīng xiāng zhì zào、 huà féi、 guàn tóu chǎng děng。 wū cí bié kè sī tǎn de wén huà zhōng xīn， shè yòu gāo děng yuàn xiào duō suǒ hé kǎo gǔ yán jiū suǒ jí zhōng yà zhù míng díkǎ lā kù 'ěr mián yáng yǎng zhí yán jiū suǒ。 fù jìn yòu jiàn yú shí sì zhì shí qī shì jì de qīng zhēn sì、 líng mù děng xǔ duō lì shǐ gǔ jì。 lì shǐ yán gé 　　 sǎ mǎ 'ěr hǎn shì zhōng yà zuì gǔ lǎo de chéng shì zhī yī， guān yú tā de jìzǎi zuì zǎo kě yǐ zhuī sù dào gōng yuán qián 5 shì jì， shàn yú jīng shāng de sù tè rén bǎ sǎ mǎ 'ěr hǎn jiàn zào chéng yī zuò měi lún měi huàn dedōu chéng。 gōng yuán qián 3 shì jì， dāng mǎ qí dùn dì guó de yà lì shān dà dà dì gōng zhàn gāi chéng shí bù jìn zàn tàn：“ wǒ suǒ tīng shuō dào de yī qiēdōu shì zhēn shí de， zhǐ shì sǎ mǎ 'ěr hǎn yào bǐ wǒ xiǎng xiàng zhōng gèng wéi zhuàng guān。” 　　 zuò wéi sī chóu zhī lù shàng zhòng yào de shū niǔ chéng shì， sǎ mǎ 'ěr hǎn lián jiē zhe bō sī dì guó、 yìn dù hé zhōng guó zhè sān dà dì guó， dàn yě bǎo shòu liǎo zhàn huǒ de róu lìn。 1219 nián， sǎ mǎ 'ěr hǎn shì huā lá zǐ mó dì guó de xīn dū hé wén huà zhōng xīn， bèi chéng jí sī hàn de měnggǔ dì guó gōng xiàn zhī hòu， zāo shòu liǎo miè dǐng zhī zāi。 xiàn zài chéng nèi de dà duō shù jiàn zhù， zé shì yóu hòu lái de tiē mù 'ér dà dì chì lìng xiū jiàn。 suí zhe tiē mù 'ér dì guó de xīng qǐ， tā de dà jūn héng sǎo bō sī、 yìn dù、 gāo jiā suǒ、 ā sài bài jiāng hé méng gǔ。 tā fā shì yào ràng sǎ mǎ 'ěr hǎn chéng wéi yà zhōu zhī dū， yīn cǐ tā bǎ cóng yà zhōu gè dì jié lüè lái de zhēn bǎo duī jī zài sǎ mǎ 'ěr hǎn ， bǎ měi gè chéng shì de zuì jīng qiǎo de gōng jiàng dài dào sǎ mǎ 'ěr hǎn ， zài chéng lǐ xiū jiàn qǐ zuì huī huáng de gōng diàn hé qīng zhēn sì。 　　《 wèi shū》 chēng wéi xī wàn jīn；《 suí shū · xī yù jì》 chēng wéi kāng guó； táng huì chāo《 wǎng wǔ tiān zhú guó chuán》 zuò kāng guó； táng dù huán《 jīng xíng jì〉 zuò kāng guó、 sà mò jiàn；《 xīn táng shū》 chēng wéi kāng guó、 sà mò jiàn， yuán yé lǜ chǔ cái《 xī yóu lù》 zuò xún sī gān；《 cháng chūn zhēn rén xī yóu jì》 zuò xié mǐ sī gān；《 yuán shǐ》 zuò xuē mí sī jiā； míng chén chéng《 xī yù fān guó zhì》、《 míng shǐ》、 míng yán cóng jiǎn《 shū yù zhōu zī lù》 jūn zuò sǎ mǎ 'ér hǎn。 míng shèng gǔ jì 　　2000 nián， sǎ mǎ 'ěr hǎn gǔ chéng zhěng tǐ bèi lián hé guó jiào kē wén zǔ zhì（ UNESCO） píng dìng wéi shì jiè wén huà yí chǎn。 zhěng gè chéng shì gēn jù jiàn chéng nián dài de bù tóng， xiǎn zhù de fēn wéi“ Afrasiab yí zhǐ qū”、“ tiē mù 'ér shí qī jiàn chéng qū”、“ shā 'é － sū lián shí qī jiàn chéng qū” děng bù tóng de qū yù， chéng shì zhōng bǎo cún liǎo dà liàng tiē mù 'ér shí qī de zōng jiào、 wén huà jiàn zhù hé gé jú jiào wéi wán hǎo de dī céng chuán tǒng zhù zhái qū。 　　 tiē mù 'ér dì guó shí qī de sǎ mǎ 'ěr hǎn chéng（ yě jí sǎ mǎ 'ěr hǎn jiù chéng， cān jiàn cí tiáo： sǎ mǎ 'ěr hǎn wén huà zhōng xīn） wèi yú qí qián shēn héng héng Afrasiab gǔ chéng yí zhǐ xī nán， tiē mù 'ér (AmurTimur) yú 1371－ 1372 nián jiān zài chéng shì xī cè jiàn zào liǎo Khala chéng bǎo， xíng shǐ nèi chéng de zhí néng， tóng shí huī fù liǎo 11－ 12 shì jì huā lá zǐ mó shí qī de lǎo chéng qiáng， zhè yī qū yù bèi chēng wéi Khisar。 14 shì jì de sǎ mǎ 'ěr hǎn gòng yòu 6 gè chéng mén， 6 tiáo zhù jiē， yǐ yī zǔ zōng jiào jiàn zhù zǔ chéng de liè jí sī tǎn guǎng chǎng jiàn zhù qún wéi chéng shì zhōng xīn， běi mén fù jìn xíng chéng liǎo jù dà de jí shì（ Bazaar）， qí yú qū yù wéi yún zhì de dī céng chuán tǒng jū zhù qū。 zhè yī jī běn gé jú jiào wéi wán zhěng dì bǎo chí zhì jīn， qí chéng shì chǐ dù、 jī lǐ jūn yǔ zhī hòu jiàn chéng de qū yù xíng chéng liǎo xiǎn zhù de chā bié。 　　" liè jī sī tǎn " shén xué yuàn 　　 wèi yú sǎ mǎ 'ěr hǎn shì zhōng xīn de " liè jí sī tǎn "（ yì wéi " shā dì "） guǎng chǎng， shì yī zǔ hóng dà de jiàn zhù qún， jiàn yú gōng yuán 15－ 17 shì jì。 jiàn zhù qún yóu sān zuò shén xué yuàn zǔ chéng： zuǒ cè wéi wù lǔ bó shén xué yuàn（ wù lǔ bó wéi wū zhōng shì jì de xué zhě、 tiān wén xué jiā、 shī rén hé zhé xué jiā）， jiàn yú 1417－ 1420 nián； zhèng miàn wéi jì lǐ yǎ - kǎ lì（ yì wéi xiāng jīn de） shén xué yuàn， jiàn yú 1646－ 1660 nián； yòu cè wéi xī 'ěr－ duō 'ěr（ yì wéi zàngshī de） shén xué yuàn， jiàn yú 1619－ 1636 nián。 zhè sān zuò jiàn zhù gāo dà zhuàng guān、 qì shì hóng wěi， nèi yòu jīn bì huī huáng de qīng zhēn sì。 wù lǔ bó shén xué yuàn de zhèng mén hé cǎi sè de qióng dǐng shì yòng gè zhǒng sè cǎi de táo cí zhuāng shì de， hòu zāo dì zhèn pò huài， yòu chóngxīn xiū jiàn liǎo gāo 13 mǐ、 zhí jìng 13 mǐ de xīn qióng dǐng， jiàn zhù cái liào cǎi yòng tè shū jīn shǔ jié gòu。 zhè xiē shén xué yuàn shì zhōng shì jì péi yǎng mù sī lín shén zhí rén yuán de xué fǔ。 qí zhōng wù lǔ bó shén xué yuàn shì 15 shì jì zuì hǎo de mù sī lín xué fǔ zhī yī。 jù shuō， wù lǔ bó céng qīn zì zài cǐ shòu kè， zhè lǐ shì tā tǒng zhì qī jiànshì sú kē xué sī xiǎng de zhōng xīn。 sān zuò shén xué yuàn suī jiàn yú bù tóng shí dài， dàn fēng gé zǔ hé xiāng dāng chéng gōng， shì zhōng shì jì zhōng yà jiàn zhù de jié zuò。 　　 gǔ 'ěr－ ài mǐ 'ěr líng mù 　　 wèi yú sǎ mǎ 'ěr hǎn shì qū nèi， shì tiē mù 'ér jí qí hòu sì de líng mù， jiàn yú 15 shì jì。 líng mù zào xíng zhuàng guān， sè cǎi xiān yàn， yòu qiú zhuī xíng dà yuán dǐng， jù yòu nóng hòu de dōng fāng jiàn zhù tè sè， shì shì jiè zhù míng de zhōng yà jiàn zhù guī bǎo。 líng mù shǐ jiàn yú 1403 nián， zuì chū zuò wéi cù sǐ de tiē mù 'ér zhī sūn mù hǎn mò dé o sū 'ěr dān zhī mù， hòu chéng wéi tiē mù 'ér jiā zú mù。 líng mù de líng táng zhōng fàng yòu 9 gè xiàng zhēng xìng de shí guān guǒ， zhēn zhèng shèng fàng yí tǐ de guān guǒ shēn shēn mái zài dì xià。 líng mù zhōng fēn bié 'ān zàng zhe tiē mù 'ér、 tiē mù 'ér de liǎng gè 'ér zǐ、 liǎng gè sūn zǐ（ qí zhōng yī gè shì wù lǔ bó）、 wù lǔ bó de liǎng gè 'ér zǐ、 wù lǔ bó de zōng jiào lǎo shī yǐ jí yī gè wèi chá míng xìng shì zhě。 zhè lǐ zuì wéi yǐn rén zhù mù de shì tiē mù 'ér zhī sūn wù lǔ bó wéi tiē mù 'ér jiàn de mò lǜ sè yù shí guān。 tiē mù 'ér mù shàng xiě zhe： shuí jué wǒ de mù， shuí jiù zāo yāng。 1941 nián 6 yuè 8 rì céng yòu rén wā jué liǎo tiē mù 'ér de mù， liǎng zhōu hòu xī tè lè jiù kāi shǐ jìn gōng sū lián。 bù guò， nà yī cì duì mù zàng de fā jué zhèng shí liǎo guān yú tiē mù 'ér miàn bù tè zhēng de lì shǐ jìzǎi， zhèng shí liǎo wù lǔ bó sǐ yú bào lì shā hài de chuán shuō， yǐ jí suǒ zàng qí tā tiē mù 'ér jiā zú chéng yuán shēn fèn de zhēn shí xìng。 　　 wù lǔ bó tiān wén tái 　　 wù lǔ bó tiān wén tái shì wū cí bié kè sī tǎn de zhòng yào gǔ jì zhī yī， zuò luò zài sǎ mǎ 'ěr hǎn de dōng běi jiāo。 tā yóu tiē mù 'ér dì guó de chuàng jiàn rén tiē mù 'ér zhī sūn、 wū zhù míng tiān wén xué jiā、 xué zhě、 shī rén hé zhé xué jiā、 sǎ mǎ 'ěr hǎn de tǒng zhì zhě wù lǔ bó yú 1428－ 1429 nián jiàn zào， shì zhōng shì jì shí qī jù yòu shì jiè yǐng xiǎng de tiān wén tái zhī yī。 　　 wù lǔ bó tiān wén tái shì yī gè sān céng yuán xíng jiàn zhù wù， yòu dú tè de 40 mǐ dà lǐ shí liù fēn yí hé shuǐ píng dù pán。 wù lǔ bó zài cǐ cè chū de yī nián shí jiān de cháng duǎn yǔ xiàn dài kē xué jì suàn de jiēguǒ xiāngchà jí wēi。 jīn tiān， wù lǔ bó tiān wén tái zhǐ liú xià yī zuò jù dà de、 yóu dà lǐ shí zhì chéng de liù fēn yí。 liù fēn yí 'ān zhuāng zài lí dì miàn 11 mǐ shēn、 2 mǐ kuān de xié kēng dào lǐ， bù fēn shēn chū dì miàn， kēng dào shàng miàn shì wù lǔ bó tiān wén tái bó wù guǎn。 dāng nián wù lǔ bó tiān wén tái biān zhì de《 xīn tiān wén biǎo》， gài shù liǎo dāng shí de tiān wén xué jī chǔ lǐ lùn hé 1018 kē xīng chén de fāng wèi， zhè shì jì gǔ xī là tiān wén xué jiā xī bā 'ěr hè zhī hòu， cè dìng xīng chén wèi zhì de zuì zhǔn què de jì lù。 　　" shā hè jìng dá " líng mù 　　 shā hè jìng dá líng mù jiàn yú 14 shì jì hé 15 shì jì， yóu 13 zuò líng mù hé yī zuò qīng zhēn sì zǔ chéng。 " shā hè jìng dá " yì wéi " yǒng shēng zhī wáng "， shì sǎ mǎ 'ěr hǎn de zhí zhèng zhě jí qí jiā shǔ de fén mù。 jiàn zhù de jī diào wéi qīng sè， yǐ cǎi sè táo cí tiē miàn zuò wéi zhuāng shì。 qí zhōng zuì zhù yào de yī zuò shì yī sī lán jiào chuàng jiàn rén mù hǎn mò dé de táng dì kù sà mǔ zhī mù。 tiē mù 'ér dà dì de qī zǐ tú mǎ－ ā kǎ hé zhí nǚ tú 'ěr kǎn－ ā kǎ yě zàng zài zhè lǐ。 fù： míng cháo shǐ liào 　　sǎ mǎ 'ér hǎn， jí hàn cháo jì bīn dì， suí cháo yuē cáo guó， táng cháo fù míng jì bīn， jiē tōng zhōng guó。 yuán tài zǔ dàng píng xī yù， jìn yǐ zhū wáng、 fù mǎ wéi zhī jūn cháng， yì qián dài guó míng yǐ měnggǔ yǔ， shǐ yòu sǎ mǎ 'ér hǎn zhī míng。 qù jiā yù guān jiǔ qiān liù bǎi lǐ。 yuán mò wéi zhī wáng zhě， fù mǎ tiē mù 'ér yě。 zhī 　　 hóng wǔ hóng wǔ zhōng， tài zǔ yù tōng xī yù， lǚ qiǎn shǐ zhāo yù， ér xiá fāng jūn cháng wèi yòu zhì zhě。 èr shí nián jiǔ yuè， tiē mù 'ér shǒu qiǎn huí huí mǎn lá hā fēi sī děng lái cháo， gòng mǎ shí wǔ， tuó 'èr。 zhào yàn qí shǐ， cì bái jīn shí yòu bā dìng。 zì shì pín suì gòng mǎ tuó。 èr shí wǔ nián jiān gòng róng liù pǐ， qīng suō fú jiǔ pǐ， hóng lǜ sǎ hā lá gè 'èr pǐ jí bīn tiě dāo jiàn、 jiá zhòu zhū wù。 ér qí guó zhōng huí huí yòu zì qū mǎ dǐ liáng zhōu hù shì。 dì bù xǔ， lìng fù jīng yù zhī。 yuán shí huí huí biàn tiān xià， jí shì jū gān sù zhě shàng duō， zhào shǒu chén xī qiǎn zhī， yú shì guī sǎ mǎ 'ér hǎn zhě qiān 'èr bǎi yú rén。 zhāi 　　 èr shí 'èr shí qī nián bā yuè， tiē mù 'ér gòng mǎ 'èr bǎi。 qí biǎo yuē：“ gōng wéi dà míng dà huáng dì shòu tiān míng mìng， tǒng yī sì hǎi， rén dé hóng bù， ēn yǎng shù lèi， wàn guó xīn yǎng。 xián zhī shàng tiān yù píng zhì tiān xià， tè mìng huáng dì chū yīng yùn shù， wéi yì zhào zhī zhù。 guāng míng guǎng dà， zhāo ruò tiān jìng， wú yòu yuǎn jìn， xián zhào lín zhī。 chén tiē mù 'ér pì zài wàn lǐ zhī wài， gōng wén shèng dé kuān dà， chāo yuè wàn gǔ。 zì gǔ suǒ wú zhī fú， huáng dì jiē yòu zhī。 suǒ wèi fú zhī guó， huáng dì jiē fú zhī。 yuǎn fāng jué yù， hūn mèi zhī dì， jiē qīng míng zhī。 lǎo zhě wú bù 'ān lè， shǎo zhě wú bù cháng suì， shàn zhě wú bù méng fú， è zhě wú bù zhī jù。 jīn yòu tè méng shī 'ēn yuǎn guó， fán shāng jiǎ zhī lái zhōng guó zhě， shǐ guān lǎn dū yì、 chéng chí， fù guì xióng zhuàng， rú chū hūn 'àn zhī zhōng， hū dǔ tiān rì， hé xìng rú zhī！ yòu chéng chì shū 'ēn fǔ láo wèn， shǐ zhàn yì xiāng tōng， dào lù wú yōng， yuǎn guó zhī rén xián dé qí jì。 qīn yǎng shèng xīn， rú zhào shì zhī bēi， shǐ chén xīn zhōng huò rán guāng míng。 chén guó zhōng bù luò， wén cí dé yīn， huān wǔ gǎn dài。 chén wú yǐ bào 'ēn， wéi yǎng tiān zhù sòng shèng shòu fú lù， rú tiān dì yǒng yǒng wú jí。” zhào shì bēi zhě， qí guó jiù chuán yòu bēi guāng míng dòng chè， zhào zhī kě zhī shì shì， gù yún。 dì dé biǎo， jiā qí yòu wén。 míng nián mìng jǐshìzhōng fù 'ān děng jī xǐ shū、 bì bó bào zhī。 qí gòng mǎ， yī suì zài zhì， yǐ qiān jì， bìng cì bīn chāo cháng zhī。 zhāi 　　 chéng zǔ chéng zǔ jiàn zuò， qiǎn shǐ chì yù qí guó。 yǒng lè sān nián， fù 'ān děng shàng wèi hái， ér cháo tíng wén tiē mù 'ér jiǎ dào bié shī bā lǐ shuài bīng dōng， chì gān sù zǒng bīng guān sòng shèng jǐng bèi。 wǔ nián liù yuè， ān děng hái。 chū， ān zhì qí guó bèi liú， cháo gòng yì jué。 xún lìng rén dǎo 'ān biàn lì zhū guó shù wàn lǐ， yǐ kuā qí guó guǎng dà。 zhì shì tiē mù 'ér sǐ， qí sūn hā lǐ sì， nǎi qiǎn shǐ chén hǔ dǎi dá děng sòng 'ān hái， gòng fāng wù。 dì hòu lái qí shǐ， qiǎn zhǐ huī bái 'ā 'ér xīn tái děng wǎng jì gù wáng， ér cì xīn wáng jí bù luò yín bì。 qí tóu mù shā lǐ nú 'ér dīng děng yì gòng tuó mǎ。 mìng 'ān děng cì qí wáng cǎi bì， yǔ gòng shǐ xié xíng。 qī nián， ān děng hái， wáng qiǎn shǐ suí rù gòng。 zì hòu， huò bǐ nián， huò jiān yī suì， huò sān suì， zhé rù gòng。 shí sān nián qiǎn shǐ suí lǐ dá、 chén chéng děng rù gòng。 jì cí guī， mìng chéng jí zhōng guān lǔ 'ān xié wǎng， cì qí tóu mù wù lǔ bó děng bái yín、 cǎi bì。 qí guó fù qiǎn shǐ suí chéng děng rù gòng。 shí bā nián fù mìng chéng jí zhōng guān guō jìng jī chì jí cǎi bì bào zhī。 xuān dé wǔ nián qiū、 dōng， tóu mù wù lǔ bó mǐ 'ér zán děng qiǎn shǐ zài rù gòng。 qī nián qiǎn zhōng guān lǐ guì děng jī wén qǐ、 luó jǐn cì qí guó。 zhī 　　 zhèng tǒng zhèng tǒng sì nián gòng liáng mǎ， sè xuán， tí 'é jiē bái。 dì 'ài zhī， mìng tú qí xiàng， cì míng ruì Ｄ Ｏ， shǎng lái yòu jiā。 shí nián shí yuè shū yù qí wáng wù lǔ bó qū liè gān yuē：“ wáng yuǎn chù xī chuí， kè xiū zhí gòng， liáng zú jiā shàng。 shǐ huí， tè cì wáng jí wáng qī zǐ cǎi bì biǎo lǐ， shì zhèn yōu dài zhī yì。” bié chì cì jīn yù qì、 lóng shǒu zhàng、 xì mǎ 'ān jí zhū sè zhì jīn wén qǐ， guān qí shǐ chén wéi zhǐ huī qiān shì。 zhī 　　 jǐng tài jǐng tài qī nián gòng mǎ tuó、 yù shí。 lǐ guān yán：“ jiù zhì gěi shǎng tài zhòng。 jīn zhèng、 fù shǐ yìng gěi yī děng、 èr děng shǎng wù zhě， rú jiù shí。 sān děng rén gěi cǎi duàn sì biǎo lǐ， juàn sān pǐ， zhì jīn zhù sī yī yī xí。 qí suí xíng zhèn fǔ、 shè rén yǐ xià， dì jiǎn yòu chā。 suǒ jìn 'ā lǔ gǔ mǎ měi pǐ cǎi duàn sì biǎo lǐ、 juàn bā pǐ， tuó sān biǎo lǐ、 juàn shí pǐ， dá dá mǎ bù fēn děng dì， měi pǐ zhù sī yī pǐ、 juàn bā pǐ、 zhé chāo juàn yī pǐ， zhōng děng mǎ rú zhī， xià děng zhě yì dì jiǎn yòu chā。” zhì kě。 yòu yán：“ suǒ gòng yù shí， kān yòng zhě zhǐ 'èr shí sì kuài， liù shí bā jīn， yú wǔ qiān jiǔ bǎi yú jīn bù shì yú yòng， yí lìng zì yù。 ér bǐ jiān yù jìn xiàn， qǐng měi wǔ jīn cì juàn yī pǐ。” yì kě zhī。 yǐ 'ér shǐ chén hái， cì wáng bǔ sǎ yīn wén qǐ、 qì wù。 tiān shùn yuán nián mìng dōuzhǐ huī mǎ yún děng shǐ xī yù， chì jiǎng qí suǒ lǔ tán wú sǎ， cì cǎi bì， lìng hù cháo shǐ wǎng hái。 suǒ lǔ tán zhě， jūn cháng zhī chēng， yóu měnggǔ kèhán yě。 qī nián fù mìng zhǐ huī zhān shēng děng shǐ qí guó。 gǔ 　　 chéng huà chéng huà zhōng， qí suǒ lǔ tán 'ā hēi má sān rù gòng。 shí jiǔ nián xié yì sī hǎn qiú cháng gòng 'èr shī， zhì sù zhōu， qí shǐ zhě zòu qǐng dà chén wǎng yíng。 zhí fāng láng zhōng lù róng yán：“ cǐ wú yòng zhī wù， zài jiāo miào bù kě wéi xī shēng， zài shèngyú bù kě bèi cān fú， yí wù shòu。” lǐ guān zhōu hóng mó děng yì yán wǎng yíng fēi lǐ， dì zú qiǎn zhōng shǐ yíng zhī。 shī rì dàn shēng yáng 'èr， cù、 gān、 mì lào gè 'èr píng。 yǎng shī zhě， guāng lù rì gěi jiǔ zhuàn。 dì jì hòu jiā cì lái， ér qí shǐ zhě pà liù wān yǐ wéi qīng， yuán yǒng lè jiān lì wéi qǐng。 lǐ guān yì cóng zhèng tǒng sì nián lì， jiā cǎi bì wǔ biǎo lǐ。 shǐ zhě fù yǐ wéi qīng， nǎi jiā zhèng、 fù shǐ gè 'èr biǎo lǐ， cóng zhě bàn zhī， mìng zhōng guān wéi luò、 hóng lú shǔ chéng hǎi bīn sòng zhī hái。 qí shǐ zhě bù yóu gù dào fù guǎng dōng， yòu duō mǎi liáng jiā nǚ wéi qī qiè， luò děng bùwèi jìn zhǐ。 jiǔ zhī， luò shàng shū wěi zuì yú bīn， bīn zuò xià lì。 qí shǐ zhě qǐng fàn hǎi zhì mǎn lá jiā shì suān ní yǐ xiàn， shì bó zhōng guān wéi juàn zhù zhī， bù zhèng shǐ chén xuǎn lì chén bù kě， nǎi yǐ。 zhāi 　　 hóng zhì hóng zhì 'èr nián， qí shǐ yóu mǎn lá jiā zhì guǎng dōng， gòng shī zǐ、 yīng wǔ zhū wù， shǒu chén yǐ wén。 lǐ guān gěng yù děng yán：“ nán hǎi fēi xī yù gòng dào， qǐng què zhī。” lǐ kē jǐshìzhōng hán dǐng děng yì yán：“ zhēng níng zhī shòu， xiá wán fēi yí， qiě sāo rǎo dào lù， gōng fèi bù zī， bù kě shòu。” dì yuē：“ zhēn qín qí shòu， zhèn bù shòu xiàn， kuàng lái fēi zhèng dào， qí jí què hái。 shǒu chén wéi zhì yí zuì， gū dài zhī。” lǐ guān yòu yán：“ hǎi dào gù bù kě kāi， rán bù yí jué zhī yǐ shèn， qǐng bó kào qí shǐ， liàng yǐ qǐ bó cì qí wáng。” zhì kě。 míng nián yòu xié tǔ lǔ fān gòng shī zǐ jí hā lá、 hǔ lá zhū shòu， yóu gān sù rù。 zhèn shǒu zhōng guān fù dé、 zǒng bīng guān zhōu yù děng xiān tú xíng zòu wén， jí qiǎn rén chí yì qǐ sòng。 dú xún 'àn yù shǐ chén yáo lùn qí méi fèi fán rǎo， qǐng wù nà。 lǐ guān yì rú qí yán， liàng gěi kào shǎng， qiě yán：“ shèng míng zài yù， lǚ què gòng xiàn， dé děng bù néng fèng xíng dé yì， qǐng zuì zhī。” dì yuē：“ gòng shǐ jì zhì， bù bì què huí， kě dàn qiǎn yī 'èr rén yì jīng。 shī zǐ zhū wù， měi shòu rì gěi yī yáng， bù dé wàng fèi。 dé děng dài wù zhì。” hòu zhì shí 'èr nián shǐ lái gòng。 míng nián fù zhì。 ér zhèng dé zhōng yóu shù zhì。 zhī 　　 jiā jìng jiā jìng 'èr nián， gòng shǐ yòu zhì。 lǐ guān yán：“ zhū guó shǐ chén zài tú zhě qiān yán gé suì， zài jīng zhě cìhou tóng shǎng， guāng lù、 yóu chuán gōng fèi bù zī， yí shì yǐ qī yuē。” yīn liè shàng jìn zhì shù shì， cóng zhī。 shí 'èr nián xié tiān fāng、 tǔ lǔ fān rù gòng， chēng wáng zhě zhì bǎi yú rén。 lǐ guān xià yán děng lùn qí fēi， qǐng chì gé chén yì suǒ dá。 zhāng fú jìng děng yán：“ xī yù zhū wáng， yí chū běn guó fēng shòu， huò bù luò zì xiāng zūn chēng。 xiān nián yì yòu zhì sān sì shí rén zhě， jí jù suǒ chēng dá zhī。 ruò zhòu yì cái gé， kǒng rén qíng jué wàng， qǐ gèng chì lǐ、 bīng 'èr bù xiáng yì。” yú shì yán jí shū chén wáng xiàn děng wèi：“ xī yù chēng wáng zhě， zhǐ tǔ lǔ fān、 tiān fāng、 sǎ mǎ 'ér hǎn。 rú rì luò zhū guó， chēng míng suī duō， cháo gòng jué shǎo。 hóng、 zhèng jiān， tǔ lǔ fān shí sān rù gòng， zhèng dé jiān， tiān fāng sì rù gòng， chēng wáng zhě shuài yī rén， duō bù guò sān rén， yú dàn chēng tóu mù 'ér yǐ。 zhì jiā jìng 'èr nián、 bā nián， tiān fāng duō zhì liù qī rén， tǔ lǔ fān zhì shí yī 'èr rén， sǎ mǎ 'ér hǎn zhì 'èr shí qī rén。 fú jìng děng yán sān sì shí rén zhě， bìng shù sān guó 'ěr。 jīn tǔ lǔ fān shí wǔ wáng， tiān fāng 'èr shí qī wáng， sǎ mǎ 'ér hǎn wǔ shí sān wáng， shí qián cǐ suǒ wèi yòu。 hóng zhì shí huí cì chì shū， zhǐ chēng yī wáng。 ruò xún sǎ mǎ 'ér hǎn wǎng suì gù shì， lèi dá wáng hào， rén yǔ yī chì， fēi suǒ yǐ zūn zhōng guó zhì wài fān yě。 gài dì wáng zhī yù wài fān， gù bù jù qí lái， yì bì xiàn yǐ zhì， qí huò míng hào jiàn chā， yán cí wǔ màn， zé bì zhèng yǐ dà yì， zé qí wú lǐ。 jīn wèi běn guó suǒ fēng， hé yǐ bù jiàn gù dú？ wèi bù luò zì hào， hé yǐ dá zhī tiān cháo？ wǒ gài gěi yǐ chì， ér bǐ jí jù chì zì yì wǎng lái， kǒng yì rǎo yóu chuán， fèi gōng yì， dān fǔ kù yǐ shí xī hè， fēi jì zhī dé yě。” dì nà qí yán， guó zhǐ gěi yī chì， qiě jiā jié ràng， shì yǐ guó wú 'èr wáng zhī yì。 rán zhū fān qì bù cóng， shí wǔ nián rù gòng fù rú gù。 gān sù xún fǔ zhào zài zòu：“ zhū guó chēng wáng zhě zhì yī bǎi wǔ shí yú rén， jiē fēi běn cháo fēng jué， yí lìng gǎi zhèng， qiě dìng gòng shǐ míng shù。 tōng shì yí yòng hàn rén， wú zhuān yòng sè mù rén， zhì jiāo tōng shēng xìn。” bù yì cóng zhī。 èr shí liù nián rù gòng， gān sù xún fǔ yáng bó qǐng zhòng dìng cháo gòng shì yí， lǐ guān fù liè shù shì xíng zhī。 hòu rù gòng， qì wàn lì zhōng bù jué。 gài fān rén shàn jiǎ， tān zhōng huá hù shì， jì rù jìng， zé yī qiē yǐn shí、 dào tú zhī zī， jiē qǔ zhī yòu sī， suī dìng wǔ nián yī gòng， qì bù kěn zūn， tiān cháo yì mò néng nán yě。 gǔ 　　 qí guó qí guó dōng xī sān qiān yú lǐ， dì kuān píng， tǔ rǎng gāo yú。 wáng suǒ jū chéng， guǎng shí yú lǐ， mín jū chóu mì。 xī nán zhū fān zhī huò jiē jù yú cǐ， hào wéi fù ráo。 chéng dōng běi yòu tǔ wū， wéi bài tiān zhī suǒ， guī zhì jīng qiǎo， zhù jiē qīng shí， diāo wéi huā wén， zhōng shè jiǎng jīng zhī táng。 yòng ní jīn shū jīng， guǒ yǐ yáng pí。 sú jìn jiǔ。 rén wù xiù měi， gōng qiǎo guò yú hā liè， ér fēng sú、 tǔ chǎn duō yǔ zhī tóng。 qí bàng jìn dōng yòu shā lù hǎi yá、 dá shī gān、 sài lán、 yǎng yí， xī yòu kě shí、 dié lǐ mí zhū bù luò， jiē yì shǔ yān。 yīngwénjièshì lat.:  Samarqand xiàngguāncí pén dì wū cí bié kè ān jí yán duō mín zú jù jū wū cí bié kè sī tǎn chéng shì zhōng yà shén xué míng shèng sū dān tiē mù 'ěr tiē mù 'ěr dì guó tiē mù 'ér yī lí dōng chá hé tái hàn guó bāo hán cí sǎ mǎ 'ěr hǎn zhōu sǎ mǎ 'ěr hǎn shì sǎ mǎ 'ěr hǎn chéng sǎ mǎ 'ěr hǎn wén huà zhōng xīn jīn wū cí bié kè sī tǎn sǎ mǎ 'ěr hǎn