|
|
sǎ hā lā shā mò shì shì jiè zuì dà de shā mò， jīhū zhàn mǎn fēi zhōu běi bù quán bù。 dōng xī yuē cháng 4,800 gōng lǐ (3,000 li )， nán běi zài 1,300 ～ 1,900 gōng lǐ (800～ 1,200 li ) zhī jiān， zǒng miàn jī yuē 8,600,000 píng fāng gōng lǐ (3,320,000 píng fāng li )。 sǎ hā lā shā mò xī bīn dà xī yáng， běi lín 'ā tè lā sī shān mài hé dì zhōng hǎi， dōng wéi hóng hǎi， nán wéi sà hè lè yī gè bàn shā mò qián cǎo yuán de guò dù qū。
sǎ hā lā shā mò shì shì jiè shàng chú nán jí zhōu zhī wài zuì dà de huāng mò， wèi yú fēi zhōu běi bù， qì hòu tiáo jiàn jí qí 'è liè， shì dì qiú shàng zuì bù shì hé shēng wù shēngzhǎng de dì fāng zhī yī。 ā lā bó yǔ sǎ hā lā yì jí “ dà huāng mò ”。 wèi yú 'ā tè lā sī shān mài hé dì zhōng hǎi yǐ nán ( yuē běi wěi 35° xiàn ), yuē běi wěi 14° xiàn (250 háo mǐ děng yǔ liàng xiàn ) yǐ běi , xī qǐ dà xī yáng hǎi 'àn , dōng dào hóng hǎi zhī bīn。 héng guàn fēi zhōu dà lù běi bù , dōng xī cháng dá 5600 gōng lǐ , nán běi kuān yuē 1600 gōng lǐ , zǒng miàn jī yuē 9,065,000 píng fāng gōng lǐ， yuē zhàn fēi zhōu zǒng miàn jī 32%。 kě yǐ jiāng zhěng gè měi guó běn tǔ zhuāng jìn qù，“ sǎ hā lā” zhè gè míng chēng lái yuán yú 'ā lā bó yǔ صحراء， shì cóng dāng dì yóu mù mín zú tú 'ā léi gé rén de yǔ yán yǐn rù de， zài qí yǔ yán zhōng jiù shì“ shā mò” de yì sī。 zhè kuài shā mò dà yuē xíng chéng yú 'èr bǎi wǔ shí wàn nián yǐ qián。
sǎ hā lā shā mò xī cóng dà xī yáng yán 'àn kāi shǐ， běi bù yǐ 'ā tè lā sī shān mài hé dì zhōng hǎi wéi jiè， dōng bù zhí dǐ hóng hǎi， nán bù dào dá sū dān hé ní rì 'ěr hé hé gǔ。 sǎ hā lā shā mò fēn wéi jǐ bù fēn： xī sǎ hā lā； zhōng bù gāo yuán shān dì（ bāo kuò wèi yú 'ā 'ěr jí lì yà de 'ā hā jiā 'ěr gāo yuán， wèi yú ní rì 'ěr de 'ài 'ěr gāo yuán hé wèi yú zhà dé de tí bèi sī tí gāo yuán； dōng bù shì zuì wéi huāng liáng de qū yù， wéi tè nèi léi shā mò hé lì bǐ yà shā mò。 sǎ hā lā shā mò de zuì gāo diǎn wéi wèi yú tí bèi sǎ hā lā shā mò sī tí gāo yuán zhōng de kù xī shān， hǎi bá wéi 3415 mǐ。
sǎ hā lā shā mò jiāng fēi zhōu dà lù fēn gē chéng liǎng bù fēn， běi fēi hé nán bù hēi fēi zhōu， zhè liǎng bù fēn de qì hòu hé wén huà jié rán bù tóng， sǎ hā lā shā mò nán bù biān jiè shì bàn gān hàn de rè dài xī shù cǎo yuán， ā lā bó yǔ chēng wéi“ sà hè lè”， zài wǎng nán jiù shì yǔ shuǐ chōng pèi， zhí wù fán mào de nán bù fēi zhōu， ā lā bó yǔ chēng wéi“ sū dān”， yì sī shì hēi fēi zhōu。 |
|
(1) zì rán dì lǐ。 sǎ hā lā shā mò zhù yào de dì xíng tè sè bāo kuò ︰ qiǎn 'ér jì jié xìng fàn làn de pén dì hé dà lǜ zhōu wā dì， gāo dì duō shí， shān mài dǒu qiào， yǐ jí biàn bù shā tān、 shā qiū hé shā hǎi。 shā mò zhōng zuì gāo diǎn wéi 3,415 gōng chǐ (11,204 chǐ ) de kù xī (Koussi) shān dǐng， wèi yú chá dé jìng nèi de tí bèi sī tí shān mài； zuì dī diǎn wéi hǎi píng miàn xià 133 gōng chǐ (436 chǐ )， zài 'āi jí de gài tǎ lā wā dì (QattaraDepression)。
sǎ hā lā shā mò zhōng 'āi jí de jié dí dài fù jìn de liú shā
sǎ hā lā shā mò yuē zài 500 wàn nián zhī qián jiù yǐ qì hòu xíng shā mò xíng shì chū xiàn， jí zài shàng xīn shì zǎo qī (530 wàn～ 340 wàn nián qián )。 zì cóng nà shí qǐ， tā jiù yī zhí jīng lì zhù qián、 shī qíng kuàng de biàn dòng。
(2) shuǐ xì。 yòu jǐ tiáo hé yuán zì sǎ hā lā shā mò wài， wéi shā mò nèi tí gōng liǎo dì miàn shuǐ hé dì xià shuǐ， bìng xī shōu qí shuǐ xì wǎng fàng chū lái de shuǐ。 ní luó hé de zhù yào zhī liú zài sǎ hā lā shā mò huì jí， hé liú yán zhù shā mò dōng biān yuán xiàng běi liú rù dì zhōng hǎi； yòu jǐ tiáo hé liú rù sǎ hā lā shā mò nán miàn de chá dé hú， hái yòu xiāng dāng shù liàng de shuǐ jì xù liú wǎng dōng běi fāng xiàng chóngxīn guàn mǎn gāi dì qū de xù shuǐ céng； ní rì hé shuǐ zài jǐ nèi yà de fù tǎ jiǎ lóng dì qū shàng zhǎng， liú jīng sǎ hā lā shā mò xī nán bù rán hòu xiàng nán liú rù hǎi。 cóng 'ā tè lā sī shān mài hé lì bǐ yà、 tū ní sī、 ā 'ěr jí lì yà yǐ jí mó luò gē de yán hǎi gāo dì liú rù de xī liú hé qián hé chuáng ( jì jié xìng xī liú ) tí gōng liǎo 'é wài de shuǐ liàng。 yóu qí yǐn rén zhù mùdì shì yǔ tí bèi tí sī shān mài xiāng guān de qián hé chuáng、 húpō、 chí táng zǔ chéng de zōng hé wǎng luò， yǐ jí tǎ xī lì - ēn - ā yé (Tassili-n-Ajjer) hé 'ā hā jiā 'ěr shān mài de lèi sì wǎng luò， rú tǎ màn lā jī tè (Tamanrasset) hé。 sǎ hā lā shā mò de shā qiū chǔ yòu xiāng dāng shù liàng de yǔ shuǐ， shā mò zhōng de gè chù dǒu yá yòu shèn shuǐ hé quán shuǐ chū xiàn。
(3) tǔ rǎng。 sǎ hā lā shā mò de tǔ rǎng yòu jī wù hán liàng dī， qiě cháng cháng wú shēng wù huó dòng， jìn guǎn zài mǒu xiē dì qū yòu gù dàn jūn。 wā dì de tǔ rǎng cháng hán yán。 shā mò biān yuán shàng de tǔ rǎng zé hán yòu jiào jí zhōng de yòu jī wù zhì。
(4) qì hòu。 sǎ hā lā shā mò qì hòu yóu xìn fēng dài de nán běi zhuǎn huàn suǒ kòng zhì， cháng chū xiàn xǔ duō jí duān。 tā yòu shì jiè shàng zuì gāo de zhēng fā shuài， bìng qiě yòu yī lián hǎo jǐ nián méi jiàng yǔ de zuì dà miàn jī jì lù。 qì wēn zài hǎi bá gāo de dì fāng kě dá dào shuāng dòng hé bīng dòng dì bù， ér zài hǎi bá dī chù kě yòu shì jiè shàng zuì rè de tiān qì。
sǎ hā lā shā mò yóu liǎng zhǒng qì hòu qíng shì suǒ zhù zǎi︰ běi bù shì gān hàn fù rè dài qì hòu， nán bù shì gān hàn rè dài qì hòu。 gān hàn fù rè dài qì hòu de tè zhēng shì měi nián hé měi rì de qì wēn biàn huà fú dù dà， lěng zhì liáng shuǎng de dōng jì hé yán rè de xià jì zhì zuì gāo de jiàng shuǐ liàng。 nián píng jūn rì qì wēn de nián fú dù yuē 20 ℃ (68 ℉ )。 píng jūn dōng jì qì wēn wéi 13℃ (55℉ )。 xià jì jí rè。 lì bǐ yà de 'ā jǐjǐ yé (Al-Aziziyah) zuì gāo qì wēn céng dá dào chuàng jì lù de 58℃ (136℉ )。 nián jiàng shuǐ liàng wéi 76 gōng lí (3 dòu )， suī rán jiàng yǔ biàn huà jí dà， duō shù jiàng shuǐ fā shēng zài 12～ 3 yuè qī jiān。 lìng yī jiàng shuǐ gāo cháo shì 8 yuè， yǐ léi bào xíng shì wéi qí tè zhēng。 zhè zhǒng bào yǔ kě dǎo zhì jù dà de bào hóng chōng rù wú jiàng yǔ xiàn xiàng de qū yù。 gān hàn rè dài qì hòu de tè zhēng shì suí tài yáng de wèi zhì yòu yī gè hěn qiáng de nián qì wēn zhōu qī； wēn hé gān hàn de dōng jì hé yán rè gān hàn de jì jié zhī hòu yòu gè fǎn fù duō biàn xià yǔ。 sǎ hā lā shā mò gān hàn rè dài qū yù nián píng jūn rì wēn chā wéi 17.5℃ (31.5℉ )。 zuì lěng yuè fèn píng jūn wēn dù yǔ běi bù fù rè dài dì qū jī běn xiāng tóng， dàn shì rì wēn chā méi yòu nà mó dà。 chūn mò xià chū hěn rè， 50℃ (122℉ ) de gāo wēn bìng bù xī hǎn。 suī rán gān hàn rè dài shān qiū de jiàng shuǐ liàng quán nián dōuhěn xiǎo， dī dì de xià jì yī cì yǔ liàng kě dá zuì gāo。 zài běi bù， zhè lèi jiàng yǔ duō shù dōushì yǐ léi bào fāng shì fā shēng。 nián jiàng shuǐ liàng píng jūn yuē 125 gōng lí (5 dòu )， zhōng bù shān qiū yòu shí jiàng xuě。 shā mò xī biān yuán de lěng jiā nà lì yáng liú jiàng dī liǎo qì wēn， cóng 'ér jiǎn shǎo liǎo duì liú yǔ， dàn shī dù jiā dà hái shí 'ér chū xiàn wù。 sǎ hā lā shā mò nán bù de dōng jì shì chuī hā mài dān fēng qī， zhè shì dài shā hé qí tā xiǎo chén lì de gān zào dōng běi fēng。
(5) zhí wù。 sǎ hā lā shā mò zhí bèi zhěng tǐ lái shuō shì xī shǎo de， gāo dì、 lǜ zhōu wā dì hé qián hé chuáng sì zhōu sàn bù yòu chéng piàn de qīng cǎo、 guàn mù hé shù。 zài hán yán wā dì fā xiàn yòu yán tǔ zhí wù ( nài yán zhí wù )。 zài quē shuǐ de píng yuán hé sǎ hā lā shā mò de gāo yuán yòu mǒu xiē nài rè nài hàn de qīng cǎo、 cǎo běn zhí wù、 xiǎo guàn mù hé shù。
sǎ hā lā shā mò gāo dì cán yí mù běn zhí wù zhōng zhòng yào de yòu yóu gǎn lǎn、 bǎi hé mǎ shù。 gāo dì hé shā mò de qí tā dì fāng hái fā xiàn de mù běn zhí wù yòu jīn hé huān zhǔhè hāo shǔ (Artemisia) zhí wù、 āi jí jiāng guǒ zōng、 jiā zhú táo、 hǎi zǎo hé bǎi lǐ xiāng。 xī hǎi 'àn dì dài yòu yán tǔ zhí wù zhū rú chēng liǔ (Tamarixsenegalensis)。 cǎo lèi zài sǎ hā lā shā mò zé guǎng fàn fēn bù， bāo kuò xià liè pǐn zhǒng︰ sān máng cǎo shǔ (Aristida)、 huà méi cǎo shǔ (Eragrostis) hé jì shǔ (Panicum)。 dà xī yáng yán 'àn zé yòu mǎ bàn cǎo (Aeluropuslittoralis) hé qí tā yán shēng cǎo。 gè zhǒng duǎn shēng zhí wù zǔ hé gòu chéng zhòng yào de jì jié xìng cǎo chǎng， chēng zuò duǎn shēng zhí bèi qū。
(6) dòng wù。 sǎ hā lā shā mò běi bù de cán yí rè dài dòng wù qún yòu rè dài nián hé lì yú lèi， jūn fā xiàn yú 'ā 'ěr jí lì yà de bǐ sī kè lā (Biskra) hé sǎ hā lā shā mò zhōng de gū lì lǜ zhōu； yǎn jìng shé hé xiǎo 'ě yú kě néng réng shēng cún zài yáo yuǎn de tí bèi sī tí shān mài de hé liú pén dì zhōng。
sǎ hā lā shā mò xī bù sà wū lā hé shàng de kǎi 'ěr zhá cí lǜ zhōu
sǎ hā lā shā mò de bǔ rǔ dòng wù zhǒng lèi yòu shā shǔ、 tiào shǔ、 kāi pǔ yě tù hé huāng mò cì wèi； bǎi bǎi lǐ mián yáng hé lián dāo xíng jiǎo dà líng yáng、 duō jiā sī líng yáng、 dá mǎ lù hé nǔ bǐ yà yě lǘ； ān nǔ bǐ sī fèi fèi、 bān liè gǒu、 yī bān de hú láng hé shā hú； lì bǐ yà bái jǐng yòu hé xì cháng de měng。 sǎ hā lā shā mò niǎo lèi chāo guò 300 zhǒng， bāo kuò bù qiān xǐ niǎo hé hòu niǎo。 yán hǎi dì dài hé nèi dì shuǐ dào xī yǐn liǎo xǔ duō zhǒng lèi de shuǐ qín hé bīn niǎo。 nèi dì de niǎo lèi yòu tuó niǎo、 gè zhǒng jué qín、 lù yīng、 zhū jī hé nǔ bǐ yà bǎo、 shā mò diāo xiāo、 cāng xiāo、 shā yún què hé huī yán yàn yǐ jí zōng sè jǐng hé shàn wěi de dù yā。
wā、 chán chú hé 'ě shēng huó zài sǎ hā lā shā mò de hú chí zhōng。 xī yì、 bì yì、 shí lóng zǐ lèi dòng wù yǐ jí yǎn jìng shé chū méi zài yán shí hé shā kēng zhī zhōng。 sǎ hā lā shā mò de hú、 chí zhōng yòu zǎo lèi、 xián shuǐ xiā hé qí tā jiáqiào dòng wù。 shēng huó zài shā mò zhōng de wō niú shì niǎo lèi hé dòng wù de zhòng yào shí wù lái yuán。 shā mò wō niú tōng guò xià mián zhī hòu cún huó xià lái， zài yóu jiàng yǔ huàn xǐng tā men zhī qián tā men huì jǐ nián bǎo chí bù huó dòng。 |
|
（ 1） běi fēi wèi yú běi huí guī xiàn liǎng cè， cháng nián shòu fù rè dài gāo qì yā dài kòng zhì， shèng xíng gān rè de xià chén qì liú， qiě fēi zhōu dà lù nán zhǎi běi kuān， shòu fù rè dài gāo yā dài kòng zhì de fàn wéi dà， gān rè miàn jī guǎng。
（ 2） běi fēi yǔ yà zhōu dà lù jǐn lín， dōng běi xìn fēng cóng dōng bù lù dì chuī lái， bù yì xíng chéng jiàng shuǐ， shǐ běi fēi gèng jiā gān zào。
（ 3） běi fēi hǎi 'àn xiàn píng zhí， dōng cè yòu 'āi sài 'é bǐ yà gāo yuán， duì shī rùn qì liú qǐ zǔ dǎng zuò yòng， shǐ guǎng dà nèi lù dì qū shòu bù dào hǎi yáng de yǐng xiǎng。
（ 4） běi fēi xī 'àn yòu jiā nà lì hán liú jīng guò， duì xī bù yán hǎi dì qū qǐ dào jiàng wēn jiǎn shī zuò yòng， shǐ shā mò bī jìn xī hǎi 'àn。
（ 5） běi fēi dì xíng dān yī， dì shì píng tǎn， qǐ fú bù dà， qì hòu dān yī， xíng chéng dà miàn jī de shā mò dì qū。 |
|
yǐ jù sǎ hā lā shā mò lǐ de yán huà nèi róng， kě huàfēn tā men wéi jǐ gè shí qī：
shǐ qián shí qī
shǐ qián shí qī zài shǐ xīn shì de qián hòu。 sǎ hā lā dāng shí bìng wèi hěn qián zào， ér shì guǎng kuò de hé liú chōng jī píng yuán。 zhè jiē duàn méi yòu fā xiàn rén lèi huó dòng jì xiàng， yīn cǐ qǔ míng shǐ qián， bìng fēi dāng shí yòu yán huà tú xiàng。
shuǐ niú shí qī
shuǐ niú shí qī yuē cóng 3 wàn 5 qiān nián qián zhì gōng yuán qián 8000 nián zuǒ yòu。 qí yán huà zhù yào zài 'ā 'ěr jí lì yà dōng nán bù、 zhà dé hé lì bǐ yà。 tā men yuē huà yú gōng yuán qián 10000 nián zhì gōng yuán qián 8000 nián zhī jiān， shǐ yòng mù qián yǐ zài dāng dì jué jì de dòng wù nǎi zhī hùn hé yán liào huà zài yán shí shàng。 zhè xiē dòng wù bāo kuò shuǐ niú、 xiàng、 hé mǎ hé xī niú。 huà zhōng rén wù jīng cháng dài zhù yuán xíng kuī mào， shǐ yòng gùn bàng、 fǔ tóu、 gōng jiàn， bìng tóu zhì gùn bàng jī dǎ liè wù， dàn wèi jiàn biāo qiāng。
huáng niú shí qī
huáng niú shí qī yuē cóng gōng yuán qián 7500 nián zhì gōng yuán qián 4000 nián zuǒ yòu。 dāng dì jū mín kāi shǐ cóng shì yóu mù shēng huó， fàng mù niú、 yáng。 céng jīng fā xiàn táo qì hé xīn shí qì shí dài jīng guò dǎ mó jiā gōng de shí fǔ、 shí mó hé jiàn tóu， jí yī xiē dǎ liè yòng de gōng jiàn。 fàng mù de dòng wù shì cóng yà zhōu yǐn jìn。 hòu qī bìng fā xiàn yī xiē néng jù jí jiào duō rén hé shēng chù de cūn luò yí jì。
mǎ shí qī
mǎ shí qī yuē cóng gōng yuán qián 3000 nián dào gōng yuán qián 700 nián zuǒ yòu。 zhè shí qī yòu jì xiàng yǐ yǐn jìn liǎo mǎ、 luò tuó hé nǎi niú， bìng cóng shì dà guī mó nóng yè。 cóng féi ní jī rén xué huì shǐ yòng hé duàn zào tiě qì， kě néng zài gōng yuán qián 1220 nián qián hòu。 féi ní jī rén qí shí zài dāng dì jiàn lì liǎo héng kuà zhěng gè sǎ hā lā dào 'āi jí de dà dì guó lián méng。
cóng gōng yuán qián 2500 nián kāi shǐ， sǎ hā lā yǐ jīng biàn chéng hé mù qián zhuàng tài yī yàng de dà shā mò， chéng wéi dāng shí rén lèi wú fǎ yú yuè de zhàng 'ài， jǐn jǐn zài lǜ zhōu yòu yī xiē jū mín， shāng yè wǎng lái hěn shǎo néng chuān yuè shā mò。 zhǐ yòu ní luó hé gǔ shì yī gè lì wài， yóu yú yòu chōng fēn de shuǐ yuán， zhè lǐ chéng wéi zhí wù shēngzhǎng fán mào de qū yù， yě chéng wéi rén lèi wén míng de fā yuán dì zhī yī。 dàn shì ní luó hé yòu jǐ gè wú fǎ tōng háng de dà pù bù， yě wéi shāng yè mào yì zào chéng hěn dà de zhàng 'ài。 bù guò 'āi jí hái shì néng gòu tōng guò zhè lǐ jiāng tiě qì jì shù， yě xǔ hái yòu dì wáng de guān niàn chuán bō dào nán fāng de nǔ bǐ yà yǐ jí gèng kào nán de dì fāng。
dào liǎo gōng yuán qián 500 nián shí， gǔ xī là hé féi ní jī rén kāi shǐ duì zhè yī dì qū chǎn shēng yǐng xiǎng， xī là shāng rén shùn zhe shā mò dōng bù de biān yuán dì dài kāi fā shāng jī， zài hóng hǎi yán 'àn jiàn lì liǎo xǔ duō shāng yè zhí mín dì。 jiā tài jī zé yán zhe dà xī yáng yán 'àn zài shā mò xī bù kāi fā， dàn shì yóu yú dà xī yáng fēng bō xiǎn 'è， yě méi yòu chōng fēn de shì chǎng， suǒ yǐ tā men de tàn suǒ cóng méi yòu chāo guò xiàn zài mó luò gē suǒ zài de fàn wéi。 zhōng yāng jí quán de guó jiā zhǐ fēn bù zài shā mò de běi bù hé dōng bù biān yuán， tā men de quán lì dá bù dào shā mò fù dì， suǒ yǐ zhè xiē shēng huó zài shā mò biān yuán de rén jīng cháng shòu dào zài shā mò zhōng yóu mù de bòbò'ěr rén de xí jī。
sǎ hā lā shā mò lì shǐ shàng zuì dà de biàn huà lái yuán yú rù qīn de 'ā lā bó rén dài lái de luò tuó， tā men shǐ mào yì wǎng lái kě yǐ chuān yuè shā mò， běi fāng dì zhōng hǎi yán 'àn de qiú cháng men jiāng mǎ pǐ hé gōng yì pǐn yùn dào nán fāng， nán fāng de sà hè 'ěr wáng guó yóu yú chū kǒu huáng jīn hé yán 'ér biàn dé fù yù qiáng dà。 shā mò zhōng de lǜ zhōu chéng wéi shāng yè zhōng xīn， zhú jiàn bèi běi fāng de qiú cháng men kòng zhì qǐ lái liǎo。
zhè zhǒng zhuàng tài chí xù liǎo jǐ gè shì jì， zhí dào 'ōu zhōu rén fā míng liǎo dà fān chuán， shǒu xiān shì pú táo yá rén rào guò sǎ hā lā qù lüè qǔ jǐ nèi yà de zī yuán， rán hòu qí tā 'ōu zhōu guó jiā yě jǐn gēn qí hòu， sǎ hā lā hěn kuài jiù shī qù shāng yè jià zhí。
suī rán zhí mín zhě men hū shì liǎo sǎ hā lā shā mò de jià zhí， dàn xiàn dài què fā xiàn hěn duō yòu jià zhí de kuàng cáng， bāo kuò 'ā 'ěr jí lì yà hé lì bǐ yà de yóu qì zī yuán， mó luò gē hé xī sǎ hā lā de lín kuàng。
cóng 50 wàn nián qián kāi shǐ， jiù yòu rén lèi zài sǎ hā lā shā mò biān yuán shēng huó。 zài shàng yī gè bīng hé shí qī， sǎ hā lā hái bù shì yī gè shā mò， qì hòu lèi sì yú xiàn zài de dōng fēi， zài shā mò dì dài fā xiàn liǎo dà yuē yòu 3 wàn fú gǔ dài de yán huà， qí zhōng yòu yī bàn zuǒ yòu zài 'ā 'ěr jí lì yà nán bù de 'ēn 'ā jié 'ěr gāo yuán， miáo huì dedōu shì hé liú zhōng de dòng wù， rú 'ě yú děng。 tóng shí yě fā xiàn guò kǒng lóng de huà shí。 dàn xiàn zài de sǎ hā lā zì cóng gōng yuán qián 3000 nián qǐ， chú liǎo ní luó hé gǔ hé fēn sàn zài shā mò zhōng de lǜ zhōu fù jìn， yǐ jīng jīhū méi yòu dà miàn jī de zhí bèi cún zài liǎo。
xiàn zài hái yòu dà yuē 250 wàn rén shēng huó zài sǎ hā lā fàn wéi nèi， zhù yào fēn bù zài máo lǐ tǎ ní yà、 mó luò gē hé 'ā 'ěr jí lì yà， yòu shǔ yú 'ā lā bó yǔ xì de bòbò'ěr rén， tú 'ā léi gé rén， sǎ hā wēi rén hé mó 'ěr rén； yǐ jí yī xiē hēi rén zhǒng zú， rú tú bù rén， nǔ bǐ yà rén， sà hā wēi rén hé kǎ nǔ lǐ rén。 zài sǎ hā lā fàn wéi nèi zuì dà de chéng shì shì máo lǐ tǎ ní yà de shǒu dū nǔ wǎ kè xiào tè， cǐ wài bǐ jiào zhòng yào de hái yòu 'ā 'ěr jí lì yà de tǎ màn là sài tè， mǎ lǐ de tíng bā kè tú， ní rì 'ěr de 'ā jiā dé cí， lì bǐ yà de jiā tè hé zhà dé de fǎ yǎ。 |
|
| sǎ hā lā shā mò gān hàn dì mào lèi xíng duō zhǒng duō yàng。 yóu shí mò ( yán mò )、 lì mò hé shā mò zǔ chéng。 shí mò duō fēn bù zài sǎ hā lā zhōng bù hé dōng bù dì shì jiào gāo de dì qū , ní luó hé yǐ dōng de nǔ bǐ yà shā mò zhù yào yě shì shí mò。 lì mò duō jiàn yú shí mò yǔ shā mò zhī jiān , zhù yào fēn bù zài lì bǐ yà shā mò de shí zhì dì qū、 ā tè lā sī shān、 kù xī shān děng shān qián chōng jī shàn dì dài。 shā mò de miàn jī zuì wéi guǎng kuò , chú shǎo shù jiào gāo de shān dì、 gāo yuán wài , dào chù dōuyòu dà miàn jī fēn bù。 |
|
| zhù míng de yòu lì bǐ yà shā mò、 lài bǔ yà nài shā mò、 ào bā lǐ shā mò、 ā 'ěr jí lì yà de dōng bù dà shā mò hé xī bù dà shā mò、 shè shí shā mò、 zhū fū shā mò、 ā wǎ nà shā mò、 bǐ 'ěr mǎ shā mò děng。 miàn jī jiào dà de chēng wéi“ shā hǎi” , shā hǎi yóu fù zá 'ér yòu guī zé de dà xiǎo shā qiū pái liè 'ér chéng , xíng tài fù zá duō yàng , yòu gāo dà de gù dìng shā qiū , yòu jiào dī de liú dòng shā qiū , hái yòu dà miàn jī de gù dìng、 bàn gù dìng shā qiū。 gù dìng shā qiū zhù yào fēn bù zài piān nán kào jìn cǎo yuán dì dài hé dà xī yáng yán 'àn dì dài。 cóng lì bǐ yà wǎng xī zhí dào 'ā 'ěr jí lì yà de xī bù shì liú shā qū。 liú dòng shā qiū shùn fēng xiàng bù duàn yí dòng。 zài sǎ hā lā shā mò céng guān cè dào liú dòng shā qiū yī nián yí dòng 9 mǐ de jì lù。 |
|
sǎ hā lā dì qū dì guǎng rén xī , píng jūn měi píng fāng gōng lǐ bù zú 1 rén。 yǐ 'ā lā bó rén wéi zhù , qí cì shì bòbò'ěr rén děng。 jū mín hé nóng yè shēng chǎn zhù yào fēn bù zài ní luó hé gǔ dì hé lǜ zhōu , bù fēn yǐ yóu mù wéi zhù。 20 shì jì 50 nián dài yǐ lái , shā mò zhōng lù xù fā xiàn fēng fù de shí yóu、 tiān rán qì、 yóu、 tiě、 měng、 lín suān yán děng kuàng。 suí zhe kuàng chǎn zī yuán de dà guī mó kāi cǎi , gǎi biàn liǎo gāi dì qū yī xiē guó jiā de jīng jì miàn mào , rú lì bǐ yà、 ā 'ěr jí lì yà yǐ chéng wéi shì jiè zhù yào shí yóu shēng chǎn guó , ní rì 'ěr chéng wéi zhù míng chǎn yóu guó。 shā mò zhōng yě chū xiàn liǎo gōng lù wǎng、 háng kōng xiàn hé xīn de jū mín diǎn。
sǎ hā lā shā mò qì hòu yán rè gān zào。 rán 'ér , lìng rén mí huò bù xiè de shì： zài zhè jí duān gān hàn quē shuǐ、 tǔ dì jūnliè、 zhí wù xī shǎo de kuàng dì , jìng rán céng jīng yòu guò fán róng chāng shèng de yuǎn gǔ wén míng。 shā mò shàng xǔ duō qǐ lì duō zī de dà xíng bì huà , jiù shì zhè yuǎn gǔ wén míng de jié jīng。 |
|
suī rán sǎ hā lā shā mò ( bù bāo kuò ní luó hé gǔ ) dà rú měi guó， dàn shì tā de jū mín gū jì zhǐ yòu 250 wàn， měi píng fāng gōng lǐ hái bù dào 0.4 rén。 ruò dà de miàn jī kōng wú yī rén， dàn shì zhǐ yào shòu jí de zhí bèi néng gòngyǎng shēng chù， huò yòu kě kào de shuǐ yuán， sǎnluò de rén qún biàn huì zài zhè shì jiè shàng zuì jiān kùn de huán jìng zhōng hé jí jí kě wēi de shēng tài huán jìng xià shēng cún xià qù。
kǎo gǔ xué shàng zhèng míng， yǐ lù lù xù xù yòu xíng xíng sè sè de rén zài sǎ hā lā shā mò dìng jū， dòng zhí wù de péi yù xùn yǎng dǎo zhì zhí yè de zhuān mén huà。 duì wài mào yì yě fā zhǎn liǎo， mó lǐ xī sī de tóng zài xī yuán qián 2000 nián jiù zhǎo dào qí chū lù jìn rù dì zhōng hǎi de qīng tóng qì shí dài wén míng。
yóu mù mín de dà qiān xǐ fāng biàn liǎo tā men juǎnrù quán sǎ hā lā shā mò de mào yì。 sǎ hā lā shā mò zhōng de lǜ zhōu jū mín yì zāo sāng hā yà rén ( bòbò'ěr zú ) hé qí tā qí luò tuó yóu mù mín de xí jī， tā men zhī zhōng yòu xǔ duō rén shì wèile táo bì běi fēi gǔ luó mǎ mò qī de hùn luàn hé zhàn huò 'ér jìn rù shā mò。 xǔ duō yú xià de lǜ zhōu jū mín， qí zhōng yòu hā lā tíng rén (Haratin)， bèi yóu mù mín suǒ zhēng fú。 7～ 11 shì jì qī jiān yī sī lán jiào kuò zhāng zhì běi fēi jī qǐ liǎo gèng duō de bòbò'ěr rén hé jí yù bǎo chí chuán tǒng xìn yǎng de 'ā lā bó qún tǐ qiān rù sǎ hā lā shā mò 。 yī sī lán jiào zuì zhōng tòu guò mào yì lù xiàn kuò zhāng， chéng wéi shā mò zhōng zhù yào de shè huì shì lì。
jìn guǎn yòu xiāng dāng dà de wén huà chā yì， rén men hái shì qīng xiàng jiāng sǎ hā lā shā mò de rén guī lèi wéi mù rén、 dìng jū de nóng fū huò zhuān yè rén yuán ( zhū rú tiě jiàng、 mù gōng hé gēng zuò zhě )。 tú 'ā léi gé rén ( tā men zì chēng wéi tǎ mǎ shí kè 〔 KelTamasheq 〕 rén ) yǐ hàozhàn hé kuáng rè de dú lì xìng wén míng。 tā men suī rán shì yī sī lán jiào tú， dàn bǎo liú nǚ zú cháng de zǔ zhì， qiě tú 'ā léi gé fù nǚ xiǎng yòu bù tóng xún cháng de zì yóu。 xī miàn de mó 'ěr rén jí tuán yuán xiān yōng yòu qiáng yòu lì de bù luò lián méng。 tí bèi sī tí jí qí nán bù biān jìng de tè dá rén (Teda) zhù yào shì luò tuó mù rén， yǐ dú lì xìng hé chī kǔ nài láo 'ér zhù chēng。
zài shā mò fàn wéi zhī nèi， gù dìng zhí yè xiàn zhì zài lǜ zhōu zhōng， zhè lǐ de guàn gài qíng kuàng yǔn xǔ yòu xiàn dì zhòngzhí hǎi zǎo、 shí liú jí qí tā guǒ shù； gǔ wù zhū rú shǔ lèi、 dà mài、 xiǎo mài、 shū cài； jí zhū rú sàn mò huā zhè zhǒng tè shū zuò wù。 shuǐ yuán yán zhòng xiàn zhì liǎo lǜ zhōu de tuò zhǎn， zài yòu xiē dì fāng， shuǐ de guò liàng shǐ yòng yǐ shǐ shuǐ wèi yán zhòng xià jiàng， máo lì tǎ ní yà de 'ā dé lā 'ěr (Adrar) qū lǜ zhōu de qíng kuàng jí shì rú cǐ。 yán zhòng de zhēng fā 'ér zào chéng tǔ rǎng de yán huà hé bèi qīn shí shā suǒ mái shì yòu yī zhǒng wēi hài； hòu zhě rú 'ā 'ěr jí lì yà sū fū (Souf) lǜ zhōu qíng kuàng， xū bù duàn yòng rén gōng qīng chú。 |
|
(1) zī yuán。 zài zhí mín tǒng zhì sǎ hā lā shā mò qī jiān， zhí mín dāng jú duì zhè kuài kàn sì méi yòu xī wàng de dì qū de jīng jì fā zhǎn háo wú xīng qù。 dàn dì 'èr cì shì jiè dà zhàn zhī hòu， yóu qí zài fā xiàn liǎo shí yóu zhī hòu， cǐ dì yǐn qǐ liǎo guó jì de xīng qù hé tóu zī。
jīn shǔ kuàng wù zài jīng jì shàng xiāng dāng zhòng yào。 ā 'ěr jí lì yà yōng yòu jǐ gè hěn dà de tiě kuàng， máo lì tǎ ní yà xī bù de yī jí 'ěr shān (MountIjill) de chǔ cún liàng yě xiāng dāng kě guān； āi jí、 tū ní sī、 mó luò gē、 xī sǎ hā lā shā mò hé ní rì de cún chǔ liàng lüè xùn。 máo lǐ tǎ ní yà xī nán bù 'ā kè rú tè (Akjoujt) fù jìn mái yòu xiāng dāng shù liàng de tóng kuàng shí， ā 'ěr jí lì yà bèi shā 'ěr (Bechar) nán miàn yòu dà liàng de měng kuàng。 yóu zé guǎng fàn fēn bù zài sǎ hā lā shā mò ， yóu qí ní rì de jí wéi zhòng yào。 mó luò gē hé xī sǎ hā lā shā mò yòu jí fēng fù de lín suān yán。
rán liào zī yuán bāo kuò méi、 shí yóu hé tiān rán qì。 méi de lái yuán yòu mó luò gē de wú yān méi céng hé kào jìn bèi shā 'ěr de yān méi tián。 dì 'èr cì shì jiè dà zhàn hòu， suí zhù zài 'ā 'ěr jí lì yà de yīn sà lā hè (I-n-Salah) fā xiàn shí yóu， zài 'āi jí de shā mò xī bù、 lì bǐ yà de dōng běi bù、 ā 'ěr jí lì yà de dōng běi bù dū fā xiàn fēng fù de chǔ cáng liàng。 tū ní xī yà hé mó luò gē de chǔ cáng liàng zé shǎo xiē， chá dé hé ní rì de chǔ liàng yě bù duō。 zài sǎ hā lā yě fā xiàn liǎo yóu yè yán。 ā 'ěr jí lì yà de dà tiān rán qì tián yǐ kāi cǎi， āi jí、 lì bǐ yà hé tū ní xī yà yě yòu xiǎo yī xiē de tiān rán qì tián。
dàn shì shā mò de jīng jì fā zhǎn jí wéi kùn nán， duì chuán tǒng de sǎ hā lā shā mò jīhū wèi yòu suǒ gǎi biàn。
shā mò rén mín cóng cǎi kuàng zhōng jīhū yī wú suǒ dé， yě xǔ hái shì dé qí fǎn。 yóu mù shēng huó de shuāi luò shǐ yú 'ān fǔ zhèng cè， suí zhù jīng jì zhuàng kuàng de gǎi biàn hé zhèng shì de dìng jū zhèng cè de shí xíng ( yīn wéi yóu mù shēng huó guǎn lǐ qǐ lái bù biàn )， gèng jiā kuài zhè zhǒng shuāi luò。 pǔ biàn de huán jìng qíng kuàng bù jiā jìn yī bù gǔ lì yóu mù mín liú rù lǜ zhōu hé chéng zhèn， cóng 'ér chǎn shēng guòfèn yōng jǐ hé pín qióng。 yóu tián lǐ de gāo gōng zī xī yǐn zhù láo gōng， dàn chuán tǒng de shēng huó shòu dào pò huài， hé kuàng gōng zuò jī huì bù duō qiě yòu bìng fēi yǒng jiǔ xìng。 shā mò chuán tǒng chǎn pǐn ( zhū rú shòu pí hé yáng máo， guò shèng de shuǐ guǒ、 yán ) zhōng zhǐ yòu hǎi zǎo， yóu qí shì běi bù lǜ zhōu de hǎi zǎo， zài shāng yè shàng shàng néng wéi chí qí zhòng yào dì wèi。 yán suī rán réng zài tí liàn bìng sòng wǎng nán miàn sū dān xī bù qū yù， xiàn zài què yào yǔ lián jià de jìn kǒu yán jìng zhēng。 1950 nián yǐ lái， lǚ yóu yè yòu xiāng dāng de fā zhǎn， dàn shì yóu yú jiāo tōng hé tí gōng shàn sù de kùn nán yě zhǐ néng xiàn zhì zài sǎ hā lā shā mò de biān yuán dì dài。
(2) jiāo tōng yùn shū。 sǎ hā lā shā mò ， chuán tǒng shàng dōushì tòu guò luò tuó duì， huǎn màn、 jiān kǔ， yě hěn wēi xiǎn。 xū mào mí lù、 guò rè、 zhì xī rén de shā bào yǐ jí 'è sǐ、 kě sǐ děng wēi xiǎn， zài jiā shàng hái kě néng zāo dào dǎ jié。 jìn guǎn yòu zhè mó duō wēi xiǎn、 kùn nán， yán zhù lián jiē lǜ zhōu de shāng duì lù xiàn de fàn sǎ hā lā shā mò mào yì cóng hěn zǎo shí hòu qǐ jiù yī zhí yán xù liǎo xià lái。 zhù yào de lù xiàn dà duō zài tí bèi sī tí shān mài de xī miàn， qí zhōng zuì dōng miàn de cóng chá dé hé xiàng běi zhì bǐ 'ěr mǎ (Bilma, jīn ní rì jìng nèi )， tōng guò fèi zàn (Fezzan) qū zhì de lí bō lǐ (Tripoli)， shì duō shǎo shì jì lái yī zhí zài shǐ yòng de lù xiàn。 tí bèi tí sī shān mài dōng miàn jīhū méi yòu lǜ zhōu， dàn shì ní luó hé xī miàn de“ sì shí〔 tiān〕 lù” (darbal-arbain) yuán xiān shì yùn nú lì de lù xiàn。 huáng jīn、 xiàng yá、 nú lì hé yán shì zǎo qī mào yì de zhù yào xiàng mù， dàn shì jīn rì， luò tuó shāng duì duō bàn dōuyǐ tíng yè， zhǐ yòu cóng yī jí 'ěr、 bǐ 'ěr mǎ hé mǎ lì de táo dài ní (Taoudenni) lái de cán liú de yán shēng yì réng shǐ yòng luò tuó duì。 dàn shì zhù yào de lù xiàn réng zài shǐ yòng， zhǐ shì gǎi yóu tè bié zhuāng bèi de jī dòng chē xíng shǐ， bìng qiě cháng cháng yòu hù wèi duì hù sòng。 nián fù yī nián， xiàn dài de gōng lù yán zhù shā mò zhōng de gǔ dài mào yì lù xiàn jìn yī bù yán shēn。 fǎ guó shǒu xiān chuàng bàn liǎo fàn sǎ hā lā shā mò gōng gòng qì chē fú wù， zhì jīn réng zài yùn xíng。 zhù lù xiàn wài yòu yī gè rèn kě díkǎ chē wǎng kě xíng shǐ qì chē， dāng rán bì xū xiǎo xīn yì yì dì jià shǐ； dàn shì zài zhè kāi kuò de shā mò lǐ sì lún qū dòng shì zhēn zhèng bì xū de， zhì shǎo yào yòu liǎng liàng chē zǐ、 zú gòu de líng jiàn hé dà liàng de fā shēng yì wài shì gù shí de gōng yìng pǐn， rán liào、 shí wù hé shuǐ héng héng yóu qí zài xià jì， suǒ yòu de tè bié guī dìng duì suǒ yòu lǚ yóu zhě dū shì yòng。 zài dà de dì qū， dì tú shì bù gòu de， dǎo háng fāng fǎ cái shì bì xū de。
xǔ duō kuà yuè sǎ hā lā shā mò de guó jì háng kōng gōng sī de dìng qī háng bān fǔ zhù liǎo dì miàn lǚ yóu de bù zú， dāng dì de háng kōng gōng sī lián jié gè zhù yào jū zhù zhōng xīn。 tiě lù zì cóng zài 'ā bā dé lāi (Abadla, ā 'ěr jí lì yà de bèi shā 'ěr fù jìn )“ fàn sǎ hā lā shā mò ” bèi qì 'ér bù yòng zhī hòu， hěn shǎo yòu fā zhǎn， zhǐ jiàn liǎo yī tiáo xiàn lái yùn shū máo lì tǎ ní yà de kuàng wù。 |
|
gǔ dài miáo huì sǎ hā lā shā mò de jì lù yǔ jīn rì suǒ jiàn léi tóng héng héng yī gè guǎng kuò wú yín de kě pà zhàng 'ài wù。 āi jí rén zhǐ kòng zhì tā men lín jìn de lǜ zhōu， yòu shí yě kòng zhì nán miàn de tǔ dì； jiā tài jī rén xiǎn rán yán xù liǎo zǎo zài qīng tóng shí dài jiù jiàn lì qǐ lái de yǔ nèi dì de shāng yè guān xì。 luó mǎ rén duì sǎ hā lā shā mò gǎn xīng qù zài xī yuán qián 19 nián zhì xī yuán 86 nián de tàn xiǎn wén xiàn zhōng yǐ yòu jìzǎi。 dì lǐ kān tàn zài zhōng shì jì yī zhí chí xù jìn xíng。
zhōng shì jì de lǚ yóu zhě huái zhù zōng jiào hé shāng yè dòng jī duì jìn yī bù liǎo jiě sǎ hā lā shā mò jí qí rén mín zuò chū gòng xiàn。
jiē xià lái de 'ōu zhōu rén duì sǎ hā lā shā mò de rèn zhēn tàn suǒ shǐ yú 19 shì jì， hěn duō shì shǐ yú 'ǒu rán duì fēi zhōu nèi dì de zhù yào shuǐ dào fā shēng xīng qù。 wèile shì tú jué dìng ní rì hé de zǒu xiàng， yīng guó tàn xiǎn jiā lǐ qí (JosephRitchie) hé lǐ 'áng (GeorgeFrancisLyon) yú 1819 nián lái dào fèi zàn qū， 1822 nián yīng guó tàn xiǎn jiā dé nà mǔ (DixonDenham)、 kè lā pò dùn (HughClapperton) hé 'ào dé lāi (WalterOudney) jiē lián yuè guò zhè gè shā mò cóng 'ér fā xiàn liǎo chá dé hú。 sū gé lán tàn xiǎn jiā lāi 'ēn (AlexanderGordonLaing) chuān guò sǎ hā lā shā mò ， yú 1826 nián dǐ dá chuán shuō zhōng de chéng shì tíng bā kè tú， dàn shì zài tā huí lái zhī qián què zài nà lǐ bèi rén shā hài liǎo。 fǎ guó tàn xiǎn jiā kǎ yé (ReneCaillie) qiáo zhuāng chéng yī gè 'ā lā bó rén， yú 1828 nián cóng nán bù yuè guò sǎ hā lā shā mò dào běi bù fǎng wèn liǎo tíng bā kè tú hòu shēng hái。 qí tā zhù míng de tàn xiǎn yóu xià liè gè rén wán chéng︰ dé guó dì lǐ xué jiā bā 'ěr tè (HeinrichBarth,1849～ 1855)， fǎ guó tàn xiǎn jiā dù wéi lǐ 'āi (HenriDuveyrier,1859～ 1862) hé dé guó tàn xiǎn jiā nà hè dì jiā 'ěr (GustavNachtigal,1869～ 1875) yǐ jí luó 'ěr fū sī (GerhardRohlfs,1862～ 1878)。
zì cóng 'ōu zhōu gè zhí mín guó jiā jūn shì zhàn lǐng sǎ hā lā shā mò zhī hòu， jìn xíng liǎo gèng xiáng jìn de tàn xiǎn， zhì 19 shì jì mò， yǐ jīng zhǎng wò liǎo shā mò de zhù yào tè diǎn。 suī rán 20 shì jì zhèng zhì、 shāng yè hé kē xué děng huó dòng jí dà dì zēng jiā liǎo duì sǎ hā lā shā mò de rèn shí， dàn shì wú yín de dì dài réng hěn yáo yuǎn， zhī zhī shèn shǎo， nán yǐ dǐ dá。 |
|
yán huà de fā xiàn
1850 nián , dé guó tàn xiǎn jiā bā 'ěr sī lái dào sǎ hā lā shā mò jìn xíng kǎo chá , wú yì zhōng fā xiàn yán bì shàng kè yòu tuó niǎo、 shuǐ niú jí gè shì gè yàng de rén wù xiàng。 1933 nián , fǎ guó qí bīng duì lái dào sǎ hā lā shā mò , ǒu rán zài shā mò zhōng bù tǎ xī lì tái、 ēn 'ā zhé 'ěr gāo yuán shàng fā xiàn liǎo cháng dá shù gōng lǐ de bì huà qún , quán huì zài shòu shuǐ qīn shí 'ér xíng chéng de yán yīn shàng , wǔ yán liù sè , sè cǎi yǎ zhì、 tiáohé , kè huà chū liǎo yuǎn gǔ rén men shēng huó de qíng jǐng。
bì huà qún zhōng dòng wù xíng xiàng pō duō , qiān zī bǎi tài , gè jù tè sè。 dòng wù shòu jīng hòu sì tí téng kōng、 shì ruò fēi xíng、 dào chù kuáng bēn de jǐn zhāng chǎng miàn , xíng xiàng xǔ xǔ rú shēng , chuàng zuò jì yì fēi cháng zhuó yuè , kě yǐ yǔ tóng shí dài de rèn hé guó jiā jié chū de bì huà yì shù zuò pǐn xiāng pì měi。 cóng zhè xiē dòng wù tú xiàng kě yǐ xiāng dāng kě kào dì tuī xiǎng chū gǔ dài sǎ hā lā dì qū de zì rán miàn mào。 rú yī xiē bì huà shàng yòu yòu huá zhe dú mù zhōu bǔ liè hé mǎ , zhè shuō míng sǎ hā lā céng yòu guò shuǐ liú bù jué de jiāng hé。
rén men bù jǐn duì zhè xiē bì huà de huì zhì nián dài nán yǐ jī kǎo , ér qiě duì bì huà zhōng nà xiē qí guài xíng zhuàng de xíng xiàng yě máng rán wú zhī , chéng wéi rén lèi wén míng shǐ shàng de yī gè mí。
yán huà de jǐ gè jiē duàn
gēn jù zài sǎ hā lā shā mò fā xiàn de yán huà， kě yǐ jiāng zhè xiē bù tóng de yán huà fēn wéi jǐ gè jiē duàn：
1. shuǐ niú shí qī， dà yuē cóng 3 wàn 5 qiān nián yǐ qián zhì gōng yuán qián 8000 nián zuǒ yòu， zhè shí qī de yán huà dà yuē chǎn shēng yú gōng yuán qián 10000 nián zhì gōng yuán qián 8000 nián shí qī， shì yòng yī xiē mù qián yǐ jīng zài dāng dì jué jì de dòng wù nǎi zhī hùn hé yán liào huà zài yán shí shàng de， zhè xiē dòng wù bāo kuò yòu shuǐ niú、 xiàng、 hé mǎ hé xī niú， huà zhōng de rén wù shǐ yòng gùn bàng、 fǔ tóu、 gōng jiàn hé yòng gùn bàng shuǎi chū qù jī dǎ liè wù， dàn méi yòu jiàn dào biāo qiāng， tā men jīng cháng dài yòu yuán xíng de kuī mào。 zhè xiē yán huà zhù yào fēn bù zài 'ā 'ěr jí lì yà de dōng nán bù， yǐ jí zhà dé hé lì bǐ yà jìng nèi。
2. huáng niú shí qī， dà yuē cóng gōng yuán qián 7500 nián zhì gōng yuán qián 4000 nián zuǒ yòu。 zhè yī shí qī dāng dì jū mín kāi shǐ cóng shì yóu mù shēng huó， fàng mù niú yáng， céng jīng fā xiàn yòu táo qì hé xīn shí qì shí dài jīng guò dǎ mó jiā gōng de shí fǔ、 shí mó hé jiàn tóu， yě yòu yī xiē dǎ liè yòng de gōng jiàn。 fàng mù de dòng wù shì cóng yà zhōu yǐn jìn de。 hòu qī yě fā xiàn yī xiē kě yǐ jù jí jiào duō de rén hé shēng chù de cūn luò yí jì。
3. mǎ shí qī， dà yuē wéi gōng yuán qián 3000 nián dào gōng yuán qián 700 nián zuǒ yòu。 zhè yī shí qī yǐ jīng yòu jì xiàng biǎo míng dāng dì yǐn jìn liǎo mǎ、 luò tuó hé nǎi niú， bìng cóng shì dà guī mó de nóng yè。 kě néng zài gōng yuán qián 1220 nián qián hòu cóng féi ní jī rén nà lǐ xué huì liǎo shǐ yòng hé duàn zào tiě qì。 dāng dì jiàn lì liǎo héng kuà zhěng gè sǎ hā lā zhí dào 'āi jí de dà dì guó lián méng。 |
chuān yuè sǎ hā lā shā mò |
cháng jiǔ yǐ lái， sǎ hā lā shā mò yóu rú tiān xiǎn zǔ 'ài zhe lǚ xíng zhě de shēn rù tàn xiǎn。 shí zhì jīn rì， jǐ tiáo chuān yuè dà mò de lù xiàn xiāng jì kāi tōng， shǐ mào xiǎn jiā men de mèng xiǎng chéng zhēn。 shā mò zhōng de lǚ xíng shì duì rén de tǐ lì yǔ zhì lì de tiǎo zhàn， dàn què qí yì 'ér cì jī： yóu zǒu màn màn dà mò， yuǎn lí chéng shì de xuān 'áo。 shì shì jiè 10 dà qí yì zhī lǚ zhī yī。
qǐ diǎn shǐ yú tū ní sī huò mó luò gē。 zài shēn rù dà mò zhī qián， kě xiān yóu lǎn gǔ lǎo de chéng shì， suí hòu chéng zuò zhuān mén de chē liàng， róng rù lǚ xíng duì， hào hào dàng dàng dì qǐ chéng。 chuān yuè qǐ fú de shā qiū， zǒu fǎng yuán shǐ de fēi zhōu bù luò， zài lǜ zhōu jí shì shàng xún bǎo。 xíng chéng rì qī kě zuò tiáozhěng， dàn jī běn zài sān zhōu yǐ shàng， yòu de kě yán xù liǎng gè yuè。 huā fèi： 2500 zhì 4000 měi yuán。
zhōng guó rén shǒu cì cān jiā chuān yuè sǎ hā lā shā mò xíng dòng
zhōng yīng sǎ hā lā shā mò huán jìng kē xué kǎo chá duì yú 2001 nián 10 yuè 14 rì cóng zhōng guó xīn jiāng zì zhì qū wū lǔ mù qí shì chū fā， kǎo chá duì zhōng yòu yī míng zhōng fāng chéng yuán， zhè shì zhōng guó rén shǒu cì cān jiā chuān yuè sǎ hā lā shā mò xíng dòng。
zhè cì tàn xiǎn xìng de kē xué kǎo chá shì wéi liǎo jì niàn dì yī gè chuān yuè sǎ hā lā shā mò de yīng guó tàn xiǎn jiā hàn sī · wēi sī qiē chuān yuè gāi shā mò yī bǎi nián， tóng shí yào huàn qǐ quán qiú duì shì jiè zhēn xī dòng wù yě shuāng fēng tuó de guān zhù。
kǎo chá duì yóu zhōng fāng yī rén、 yīng fāng liǎng rén jí měi guó dì lǐ zá zhì shè wǔ rén zǔ chéng。 chéng yuán bāo kuò yīng guó yě luò tuó bǎo hù jī jīn huì chuàng shǐ rén jiǎn · hǎi 'ěr bó shì， zhōng guó shēng tài xué huì lǐ shì、 xīn jiāng huán jìng bǎo hù kē xué yán jiū suǒ yán jiū yuán yuán guó yìng dài biǎo zhōng fāng cān jiā zhè cì kǎo chá。
kǎo chá duì yú shí yuè xià xún cóng zhōng fēi ní rì lì yà dà xī yáng hǎi bīn xiàng běi chuān yuè 'èr qiān sì bǎi gōng lǐ de sǎ hā lā shā mò ， yán gǔ tuó dào dào běi fēi lì bǐ yà de lí bō lǐ dì zhōng hǎi biān， quán chéng sān qiān gōng lǐ， jìhuà yòng sān gè yuè shí jiān wán chéng。 kǎo chá duì hái jiāng bǎ sǎ hā lā shā mò yǔ shì jiè dì 'èr dà liú dòng xìng shā mò héng héng tǎ kè lā mǎ gān shā mò jìn xíng duì bǐ， yán jiū liǎng zhě de shā mò lèi xíng、 tè diǎn、 dòng zhí wù zhǒng lèi jí fēn bù qū bié děng。 |
|
cí : kē chéng xióng
qū : lǚ shào chún /VJ-James
biānqǔ： lǚ shào chún
nǐ zài liè rì kuáng fēng pīn liǎo mìng de qiú jiù
wèile 'ài nǐ bù gù wēi xiǎn chuǎng jìn shā mò
tān lán wù yīng hái yòu dú xiē hé xiǎng wěi shé
dīng zhù wǒ kàn néng chēng duō jiǔ
xún zhǎo nǐ de lù tú gé wài jì mò nán guò
dú zì yī rén xiǎng nǐ 'ài nǐ kuài yào xū tuō
wù bǎ liú shā dàngchéng shì lǜ zhōu de luò tuó
xià yī miǎo jiù dà huò lín tóu
yǐn yuē zhōng kàn jiàn nà shú xī xiào róng
zài zhè yī chà nà wǒ zhǐ yòu gǎn dòng
bié guǎn tā 'ài qíng shì fǒu xiàng xuán wō
yī bù xiǎo xīn jiù wú fǎ zài cì chóngxīn huí tóu
wèile yào 'ài nǐ dǔ mìng zǒu jìn sǎ hā lā shā mò
kě wàng néng zài cì tīng dào nǐ huì qīn kǒu shuō nǐ 'ài wǒ
wèile yào 'ài nǐ jué dìng máng mù fèn lì yī bó
nǎ pà zhè yī qiē dào liǎo zuì hòu zhǐ shèng hǎi shì shèn lóu
gǔn gǔn huáng shā zhē gài jiāo lǜ bù 'ān shì xiàn
wǒ de 'ài zhǐ shèng xià bào nǐ de yī shùn jiān
ài shàng yī gè rén jiù bù pà shī gǔ biàn yě
kàn kàn wǒ zhè zuì hòu yī yǎn
huī méng méng de tiān kōng bù tíng bù tíng piāo luò
wǒ de kě wàng nán dé nán dé dé dào jiě tuō
xiāng xìn 'ài qíng jiù huì kàn dào yǔ hòu cǎi hóng
nà yī kè jiù yǐ jīng zú gòu
yǐn yuē zhōng kàn jiàn nà shú xī xiào róng
zài zhè yī chà nà wǒ zhǐ yòu gǎn dòng
bié guǎn tā 'ài qíng shì fǒu xiàng xuán wō
yī bù xiǎo xīn jiù wú fǎ zài cì chóngxīn huí tóu
wèile yào 'ài nǐ dǔ mìng zǒu jìn sǎ hā lā shā mò
kě wàng néng zài cì tīng dào nǐ huì qīn kǒu shuō nǐ 'ài wǒ
wèile yào 'ài nǐ jué dìng máng mù fèn lì yī bó
nǎ pà zhè yī qiē dào liǎo zuì hòu zhǐ shèng hǎi shì shèn lóu
wèile yào 'ài nǐ dǔ mìng zǒu jìn sǎ hā lā shā mò
kě wàng néng zài cì tīng dào nǐ huì qīn kǒu shuō nǐ 'ài wǒ
wèile yào 'ài nǐ jué dìng máng mù fèn lì yī bó
nǎ pà zhè yī qiē dào liǎo zuì hòu zhǐ shèng hǎi shì shèn lóu |
|
diàn yǐng ①
zhù diàn yǐng① yǎn： hàn fú lāi · bó jiā tè、 hēng fó lì · bào jiā、 bù lǔ sī · běn ní tè。
yǐng shì jiǎn jiè：
èr zhàn qī jiān。
bèi dé jūn jī kuì zhī hòu， měi guó dì sān tǎn kè zhī duì zhǐ huī guān qiáo yī gāng 'ēn hé liǎng wèi shàng cún díshì bīng jī mǐ、 wò kē zài lì bǐ yà shā mò lǐ kǔ kǔ xún zhǎo shuǐ yuán， tú zhōng yǔ yóu yī gè jūn yī、 yī gè yīng guó jūn shì、 jǐ gè shì bīng hé yī gè yì dà lì fú lǔ zǔ chéng de kuì sàn duì wǔ xiāng yù。
liǎng pī rén mǎ xiāng hù fú chí， jīng guò cháng tú bá shè， zhōng yú zài yī gè yí qì de qīng zhēn sì lǐ zhǎo dào yī jǐng qīng shuǐ。 yǔ cǐ tóng shí， què yòu dà duì dí jūn qì shì xiōng xiōng dì shā dào。 wéi rào zhè shù bǎi lǐ nèi wéi yī de yī kǒu qīng quán， yīcháng yǐ shǎo duì duō de cán kù zhī zhàn yǐ shì zài nán miǎn。
píng jià：
zhōng、 yīng wén zì mù， róng huò 1944 nián 'ào sī kǎ tí míng zuì jiā nán pèijué、 zuì jiā shè yǐng、 zuì jiā yīn xiǎng - lù yīn。 miáo shù 'èr cì shì jiè dà zhàn， shì yī bù kòu rén xīn xián、 yǐn rén rù shèng de diàn yǐng lì zuò , tóng shí yě shì hēng fó lì bào lǐng xián zhù yǎn de chǔnǚ zuò。《 sǎ hā lā》 jù qíng liú chàng 'ér bù tuō ní dài shuǐ。 měi yī mù huà miàn jiē lì qiú wán měi , jiǎn jiē jì shù kān chēng yī jué。
diàn yǐng ②
zhù yǎn： mǎ xiū · mài kāng nà， pèi nèi luò pǔ · kè lǔ cí， dài nà · kǎ sī lè， lián ní · zhān mǔ sī
shàng yìng shí jiān： 2006
diàn yǐng jiǎn jiè :
diàn yǐng② mào xiǎn jiā dé kè · pí tè（ mǎ xiū · mài kāng lì shì） yīng jùn fēng liú， zú zhì duō móu， tā shì nà zhǒng zhōu liù hái hé 'ě yú bó dǒu， zhōu rì yòu huì chū xí nǚ wáng wǔ huì de nán zǐ。 tā shì cān yì yuán de 'ér zǐ， kē xué jiā hé hǎi jūn tè zhǒng bīng， dàn shì tóng shí yě shì yǒng yuǎn dōubù huì tíng liú de nán zǐ， tā hē zhe zuì liè de lóng shé lán jiǔ， què tóng shí néng bǎo chí zhe zuì shēn shì de wēi xiào。
zhèng yīn wéi zhè yàng， dāng zhè wèi pī zhe táng huáng wài yī de yìn dì 'ān nà · qióng sī dé dào yī méi chuán shuō zhōng cái huì cún zài de qián bì， bìng qiě tuī duàn chū tā bì dìng yǔ yī gè chén shuì de lì shǐ yí jì xiāng guān shí， shēn tǐ lǐ de mào xiǎn xìng gé zài cì zhī pèi liǎo tā de xíng dòng héng héng jí kè dòng shēn qián wǎng xī fēi zuì wēi xiǎn de fù dì， ní luó hé yī dài zhǎn kāi tàn bǎo zhī lǚ。
wǒ jǔ mù wàng qù， wú jì de huáng shā shàng yòu jì mò de dà fēng wūyè de chuī guò， tiān， shì gāo de， dì shì chén hòu xióng zhuàng 'ér 'ān jìng de。
wén xué zuò pǐn：
sān máo《 sǎ hā lā de gù shì》《 kū qì de luò tuó》 wǒ de bàn shēng， piāo liú guò hěn duō guó jiā。 gāo dù wén míng de shè huì， wǒ zhù guò， kàn tòu， yě cháng gòu liǎo， wǒ de gǎn dòng bù shì méi yòu， wǒ de shēng huó fāng shì， duō duō shàoshào yě shòu dào tā men de yǐng xiǎng。 dàn shì wǒ shǐ zhōng méi yòu zài yī gè gù dìng de dì fāng， jiāng wǒ de xīn yě liú xià lái gěi wǒ jū zhù de chéng shì。
bù jì dé zài nǎ yī nián yǐ qián， wǒ wú yì jiān fān dào liǎo yī běn měi guó de《 guó jiā dì lǐ zá zhì》， nà qī shū lǐ， tā zhèng hǎo zài jiè shào sǎ hā lā shā mò 。 wǒ zhǐ kàn liǎo yī biàn， wǒ bù néng jiě shì de， shǔ yú qián shì huí yì shìde xiāng chóu， jiù mò míng qí miào， háo wú bǎo liú de jiāo gěi liǎo nà yī piàn mò shēng de dà dì。 |
|
Sahala Shamo
sǎ hā lā shā mò
Sahara
shì jiè shàng zuì dà de shā mò。 ā lā bó yǔ sǎ hā lā yì jí“ dà huāng mò”。 wèi yú 'ā tè lā sī shān mài hé dì zhōng hǎi yǐ nán , yuē běi wěi 14° xiàn（ 250 háo mǐ děng yǔ liàng xiàn） yǐ běi , xī qǐ dà xī yáng hǎi 'àn , dōng dào hóng hǎi zhī bīn。 héng guàn fēi zhōu dà lù běi bù， dōng xī cháng dá 5600 gōng lǐ， nán běi kuān yuē 1600 gōng lǐ， miàn jī yuē 960 wàn píng fāng gōng lǐ， yuē zhàn fēi zhōu zǒng miàn jī 32 ％。
dì zhì gòu zào shàng shǔ gǔ lǎo de běi fēi dì tái， yóu qián hán wǔ jì huā gǎng yán、 piàn má yán hé shí yīng yán gòu chéng， jīng cháng qī bō shí， zài gǔ shēng dài chū qī yǐ chéng zhǔn píng yuán zhuàng tài。 gǔ shēng dài yǐ lái de dìqiào shēng jiàng yùn dòng， dǎo zhì duō cì hǎi qīn hé hǎi tuì， fù gài zhe hòu céng chén jī yán xì； jú bù dì qū lóng qǐ wéi gāo yuán huò chén jiàng wéi pén dì， yě yòu duàn liè zuò yòng xíng chéng de duàn kuài shān dì， yán jiāng pēn fā xíng chéng de huǒ shān hé róng yán gāo yuán。 zài xiàn dài gān hàn qì hòu tiáo jiàn xià， guǎng fàn fēn bù fēng shí hé fēng jī dì mào。 yīn cǐ， sǎ hā lā shā mò dì qū zǒng tǐ shàng biǎo xiàn wéi yī gè qǐ fú bù dà yòu yòu duō zhòngdì mào lèi xíng de liáo kuò gāo yuán。 yī bān hǎi bá 200～ 500 mǐ。 zhōng bù yòu yī tiáo nán dōng héng běi xī xiàng gāo dì， dì shì xiàng sì zhōu zhú jiàn jiàng dī， dì biàn wéi yī xì liè dī gāo yuán hé pén dì。 quán qū zuì gāo bù fēn dá 3000 mǐ yǐ shàng， āi jí xī běi bù gài tǎ lā wā dì zuì dī chù zài hǎi píng miàn yǐ xià 133 mǐ。
zhōng bù gāo dì dōng duàn de tí bèi sī tí gāo yuán， qí jī dǐ shì zhǔn píng yuán huà de qián hán wǔ jì biàn zhì yán， shàng fù hòu jǐ bǎi mǐ de gǔ shēng dài shā yán。 dì sān jì、 dì sì jì huǒ shān huó dòng , shǐ xuán wǔ yán guǎng fàn fù gài yú shā yán zhī shàng , bìng zài gāo yuán shàng xíng chéng bù tóng xíng tài de huǒ shān， qí zhōng sǐ huǒ shān kù xī shān hǎi bá 3415 mǐ， wéi quán dì qū zuì gāo fēng。 zhōng bù gāo dì xī duàn de 'ā hā jiā 'ěr gāo yuán， qí jī dǐ yě shì gǔ lǎo de jié jīng yán， hé xīn bù fēn yóu xuán wǔ yán、 ān shān yán děng huǒ shān yán gòu chéng， biān yuán bù fēn yóu gǔ shēng dài shā yán gòu chéng。 zhè shì gǔ lǎo de xí zhòu dì céng jīng cháng qī bō shí zhī hòu， jìn qī zài yóu huǒ shān zuò yòng chóngxīn duī jī shēng gāo 'ér chéng， hǎi bá yī bān zài 2000 mǐ yǐ shàng， tǎ hā tè huǒ shān， hǎi bá 2918 mǐ。
ā hā jiā 'ěr gāo yuán yǔ tí bèi sī tí gāo yuán zhī jiān， yóu yī xiá zhǎi 'ér gāo sǒng de 'ān xíng dì xiāng lián jiē， bǎ sǎ hā lā shā mò fēn wéi dōng běi hé xī nán liǎng bù fēn， gòu chéng dì zhì shàng de xiān míng duì bǐ。 dōng běi bù duō fù gài zhe bái 'ě jì zhì dì sān jì de shuǐ píng chén jī dì céng， yǐ bái 'ě jì nǔ bǐ yà shā yán miàn jī zuì dà； xī nán bù chú jú bù dì qū yòu shàng gǔ shēng dài hòu shā yán wài， qián hán wǔ jì jié jīng yán jī dǐ guǎng fàn chū lù。 gāo dì sì zhōu， fàng shè zhuàng gān hé gǔ xiāng dāng mì jí。 yuán yú 'ā hā jiā 'ěr gāo yuán zuì cháng de gān hé gǔ， nán dǐ ní rì 'ěr hé， běi dá jiā xī fù jìn dī dì。 gǔ pō yī biān dǒu qiào， yī biān píng huǎn， jiànxiē hé gǔ zài guǎng dà píng huǎn dì qū zòng héng jiāo zhì， shì sǎ hā lā shā mò dì mào shàng de yī gè zhòng yào tè zhēng。
chú shàng shù shān dì、 gāo yuán wài， quán qū jī běn shàng shì yóu cuò zōng fēn bù de bìsè pén dì gòu chéng , pén dì dà duō hǎi bá 50～ 200 mǐ。 qí zhōng yòu miàn jī guǎng dà、 jiè xiàn fēn míng de zhà dé pén dì、 xī sǎ hā lā pén dì、 yī hā hā 'ěr pén dì děng。 jiànxiē xìng de shā mò hé liú chéng fú hé zhuàng xiāo shì zài pén dì zhī zhōng。
sǎ hā lā shā mò gān hàn dì mào lèi xíng duō zhǒng duō yàng。 yóu shí mò ( yán mò )、 lì mò hé shā mò zǔ chéng。 shí mò duō fēn bù zài sǎ hā lā zhōng bù hé dōng bù dì shì jiào gāo de dì qū， zhù yào yòu dà piàn shā yán、 huī yán、 bái 'ě hé xuán wǔ yán gòu chéng， huò yán shí luǒ lù huò jǐn wéi yī báocéng yán shí suì xiè。 rú tíng 'āi 'ěr tè shí mò、 hā mǔ lā shí mò、 suō fěi yà shí mò děng， ní luó hé yǐ dōng de nǔ bǐ yà shā mò zhù yào yě shì shí mò。 lì mò duō jiàn yú shí mò yǔ shā mò zhī jiān， zhù yào fēn bù zài lì bǐ yà shā mò de shí zhì dì qū、 ā tè lā sī shān、 kù xī shān děng shān qián chōng jī shàn dì dài， rú tí bèi sī tí lì mò、 kǎ lán shū lì mò、 gài tú sài lì mò děng。 shā mò de miàn jī zuì wéi guǎng kuò， chú shǎo shù jiào gāo de shān dì、 gāo yuán wài， dào wài dōuyòu dà miàn jī fēn bù。 zhù míng de yòu lì bǐ yà shā mò、 lài bǔ yà nài shā mò、 ào bā lǐ shā mò、 ā 'ěr jí lì yà de dōng bù dà shā mò hé xī bù dà shā mò、 shè shí shā mò、 zhū fū shā mò、 ā wǎ nà shā mò、 bǐ 'ěr mǎ shā mò děng。 miàn jī jiào dà de chēng wéi“ shā hǎi”， shā hǎi yóu fù zá 'ér yòu guī zé de dà xiǎo shā qiū pái liè 'ér chéng， xíng tài fù zá duō yàng， yòu gāo dà de gù dìng shā qiū， yòu jiào dī de liú dòng shā qiū， hái yòu dà miàn jī de gù dìng、 bàn gù dìng shā qiū。 gù dìng shā qiū zhù yào fēn bù zài piān nán kào jìn cǎo yuán dì dài hé dà xī yáng yán 'àn dì dài。 cóng lì bǐ yà wǎng xī zhí dào 'ā 'ěr jí lì yà de xī bù shì liú shā qū。 liú dòng shā qiū shùn fēng xiàng bù duàn yí dòng。 zài sǎ hā lā shā mò céng guān cè dào liú dòng shā qiū yī nián yí dòng 9 mǐ de jì lù。 ( jiàn cǎi tú sǎ hā lā dà shā mò )
quán jìng chǔyú fù rè dài gāo yā dài kòng zhì xià， quán |
|
- n.: sahara, the wastes of the Sahara
|
|
| dì lǐ | běi fēi | shā mò | sài nèi jiā 'ěr | fēi zhōu | píng yuán | dì dài | bǎi kē cí diǎn | | lǚ yóu | ní rì 'ěr | shì jiè yí chǎn | yì shù | bì huà | gāo yuán | yán huà | ā 'ěr jí lì yà | | dì mào | kǎo gǔ | yí zhǐ | |
|
|
| sǎ hā lā shā mò de | sǎ hā lā shā mò bì huà | sǎ hā lā shā mò qiú shēng jì | | sǎ hā lā shā mò gǔ dài shāng duì chéng | ní rì 'ěr běi bù sǎ hā lā shā mò | ā 'ěr jí lì yà de sǎ hā lā shā mò niǎo kàn | |
|