yōu mén luó xuán jūn shì rén lèi zuì gǔ lǎo、 yě shì zuì qīn mì de huǒ bàn zhī yī, dé guó jiě pōu xué jiā zǎo zài 1875 nián jiù fā xiàn rén lèi de wèi nián mó céng lǐ zhù zhe yī zhǒng luó xuán jūn, dàn yīn wéi wú fǎ péi yǎng chū chún xì jūn zhū, zhè xiàng jiēguǒ jiù zāo dào hū shì hé yí wàng。 yī zhí dào liǎo 1982 nián, ào dà lì yà yī shēng mǎ xiē 'ěr hé huá lún cái fēn lí chū zhè zhǒng xì jūn。 jiē xià lái de 10 nián lǐ, yán jiū rén yuán fā xiàn wèi lǐ dài yòu zhè zhǒng wēi shēng wù de rén, lí huàn xiāo huà xìng kuì yáng( wèi bì huò 12 zhǐ cháng bì pò sǔn) de fēng xiǎn jiào gāo; ér yōu mén luó xuán jūn hái kě néng yǐn fā yī zhǒng zuì cháng jiàn de wèi 'ái。
yóu yú gōng gòng wèi shēng de gǎi shàn hé kàng shēng sù de pǔ biàn shǐ yòng, zǔ 'ài liǎo xì jūn de chuán bō, shǐ dé guò qù 100 nián lái, yōu mén luó xuán jūn zài yǐ kāi fā de guó jiā zhèng zhú jiàn xiāo shēng nì jì。 dāng yōu mén luó xuán jūn jié jié bài tuì shí, xiāo huà xìng kuì yáng hé wèi 'ái de lí huàn shuài yě gēn zhe jiàng dī; rán 'ér yǔ cǐ tóng shí, shí dào jí bìng( bāo kuò wèi suān nì liú hé yī zhǒng tè bié róng yì zhì mìng de shí dào 'ái) què yòu jī zēng de xiàn xiàng, yòu guǎng fàn 'ér chōng zú de zhèng jù xiǎn shì, zhè xiē jí bìng de zēng jiā yǔ yōu mén luó xuán jūn de xiāo shī yòu guān。 zhè zhǒng xì jūn shí jì shàng kě néng huì bǎo hù rén men miǎn huàn shí dào jí bìng, zhè yòu zhe zhòng yào de yì yì。 pì rú shuō, duì yú mù qián yòng lái gēn chú wèi zhōng yōu mén luó xuán jūn de kàng shēng sù liáo fǎ, yìng chóngxīn jiā yǐ píng gū, yǐ miǎn qí shāng hài dà yú xiào yì。 wéi chōng fēn liǎo jiě yōu mén luó xuán jūn duì jiàn kāng de yǐng xiǎng, yán jiū rén yuán zhèng zài jìn yī bù tàn jiū zhè zhǒng wēi shēng wù hé sù zhù zhī jiān fù zá de hù dòng guān xì。 duō yàng huà de yōu mén luó xuán jūn
kē xué jiā zhuóshǒu yán jiū yōu mén luó xuán jūn hòu, hěn kuài jiù fā xiàn, cóng bù tóng rén shēn shàng fēn lí chū lái de jūn zhū, jù yòu gāo dù de qí yì xìng( guāng shì zài tóng yī gè rén de wèi lǐ, jiù kě néng zhǎo dào duō zhǒng jūn zhū)。 suī rán zhè xiē jūn zhū de wài biǎo xiāng tóng, tā men de yí chuán mì mǎ què yòu jí dà de chā yì。 yán jiū rén yuán yǐ dìng chū liǎo liǎng gè jūn zhū de jī yīn zǔ dna xù liè: liǎng zhě dōuyòu yī gè xiǎo xíng rǎn sè tǐ, yóu jiāng jìn 170 wàn gè hé suān zǔ chéng, dà yuē yòu 1550 gè jī yīn。
qí zhōng dài yòu caga jī yīn de yōu mén luó xuán jūn jūn zhū, huì duì wèi bì zào chéng jiào yán zhòng de fā yán fǎn yìnghè zǔ zhì sǔn shāng, suǒ yǐ gǎn rǎn caga jī yīn jūn zhū de rén lí bìng shuài jiào gāo。 yōu mén luó xuán jūn jūn zhū, huì ràng shí yàn shì zhōng péi yǎng de shàng pí xì bāo xíng chéng dà dòng( yè pào)。 zào chéng zhè zhǒng xiàn xiàng de wù zhì shì yī zhòngdú sù, chēng wéi “ yè pào dú sù ”( vaca), tā de jī yīn zé chēng wéi vaca。 yè pào dú sù chú liǎo huì ràng xì bāo xíng chéng yè pào wài, tā hái huì ràng wèi bù dǐ yù gǎn rǎn de bái xuè qiú sàng shī huó lì, jiǎn ruò duì yōu mén luó xuán jūn de miǎn yì fǎn yìng。 hé caga bù tóng de shì, suǒ yòu de yōu mén luó xuán jūn jūn zhū dū jù bèi va-ca jī yīn, dàn bǐ cǐ de xù liè què yòu hěn dà de chā yì, jǐn yòu yī xiē jūn zhū néng gòu zhì zào gōng néng wán bèi de dú sù。 vaca yòu 4 gè zhù yào biàn xíng: m1、 m2、 s1 hé s2。
yōu mén luó xuán jūn yǔ wèi bì xì bāo de zuò yòng jī zhì shì lì yòng yī zhǒng lèi sì pí xià zhù shè zhēn tóu de gòu zào, jiāng caga dàn bái zhì zhù shè rù wèi bì de shàng pí xì bāo。 yōu mén luó xuán jūn tóng shí hái huì shì chū yè pào dú sù, ràng shàng pí xì bāo nèi xíng chéng kōng dòng。 dài yòu m1 hé s1 jī yīn xíng de yōu mén luó xuán jūn zhì zào de yè pào dú sù shā shāng lì zuì qiáng。 yīn cǐ, rú guǒ tǐ nèi jūn zhū de vaca jī yīn xíng shì m1 huò s1、 zài jiā shàng caga jī yīn, cǐ rén lí huàn wèi 'ái de gàilǜ zuì gāo。 ràng shì qíng gèng fù zá de shì, yòu xiē rén de zì shēn jī yīn hái huì zhùzhǎng xì jūn suǒ yǐn qǐ de fā yán fǎn yìng, gèng róng yì lí huàn wèi 'ái。 zuì zāo gāo de qíng kuàng jiù shì, yī gè dài yòu cù fā yán jī yīn de rén, wèi lǐ yòu jì jū zhe dài yòu caga hé s1/m1vaca jī yīn xíng de yōu mén luó xuán jūn 。 dà bù fēn de wèi 'ái bìng lì, dōushì zhè zhǒng gāo wēi xiǎn qún de sù zhù, yòu zhèng hǎo pèng shàng qīn lüè xìng tè bié qiáng de jūn zhū。
yōu mén luó xuán jūn miè jué de lìng yī miàn
rén lèi shì yōu mén luó xuán jūn wéi yī de sù zhù, xì jūn kào kǒu duì kǒu、 huò kǒu duì liǎn lái chuán bō。 yǐ kāi fā guó jiā gǎn rǎn shuài yuǎn dī yú qí tā dì qū, zhè yàng de dì lǐ xìng chā yì, bù fēn yuán yīn kě néng shì guò qù yī shì jì yǐ lái 'ōu měi hé qí tā yǐ kāi fā guó jiā gōng gòng wèi shēng de gǎi shàn。 dàn kàng shēng sù de pǔ biàn shǐ yòng, yě shì zào chéng yōu mén luó xuán jūn zhú jiàn xiāo shī de yuán yīn; jí shǐ shì wèile rèn hé lǐ yóu duǎn qī fú yòng kàng shēng sù, dū huì xiāo miè tǐ nèi de xì jūn。 zài jiào bù cháng shǐ yòng kàng shēng sù de kāi fā guó jiā zhōng, 10 suì yǐ shàng de hái tóng 70%~100% wèi lǐ yòu yōu mén luó xuán jūn , dà bù fēn de rén zhōng qí yī shēng wèi lǐ dōuyòu zhè zhǒng xì jūn; xiāng duì dì, xiàn zài měi guó chū shēng de xiǎo hái bù dào 10% tǐ nèi yòu zhè zhǒng wēi shēng wù, zhè gè chā yì xiǎn shì liǎo rén lèi wēi shēng wù xué de yī gè zhòng dà gǎi biàn。
zài zhě, yōu mén luó xuán jūn de xiāo shī kě néng shì yī xiàng jǐng xùn, xiǎn shì kě néng yě yòu qí tā wēi shēng wù tóng yàng miàn lín miè jué de mìng yùn。 yōu mén luó xuán jūn shì wéi yī néng zài rén lèi wèi lǐ de suān xìng huán jìng xià shēng cún de xì jūn, tā de cún zài yǔ fǒu, kě yǐ hěn róng yì jīng yóu xuè yè、 fèn biàn、 hū xī huò wèi de zǔ zhì yàng běn jiǎn yàn chū lái; dàn shì wǒ men shēn tǐ qí tā bù wèi, xiàng kǒu qiāng、 jié cháng、 pí fū hé yīn dào, yědōu cún zài zhe fù zá de yuán shēng shēng wù zú qún, rú guǒ yòu lìng yī zhǒng cháng jiàn de xì jūn xiāo shī liǎo, wǒ men lián zhēn cè tā shì fǒu jiǎn shǎo de zhěn duàn gōng jù dōuméi yòu。
yōu mén luó xuán jūn de xiāo shī huì yòu shénme yǐng xiǎng ní? yǐ kāi fā guó jiā de xiāo huà xìng kuì yáng( chú liǎo yīn fú yòng 'ā sī pǐ lín huò bù luò fēn zhī lèi de fēi lèi gù chún lèi xiāo yán yào wù yǐn qǐ de kuì yáng) hé wèi 'ái de lí huàn shuài míng xiǎn jiàng dī。 yóu yú zhè xiē jí bìng xū yào duō nián de shí jiān cái huì fā zhǎn, yóu qí shì wèi 'ái, yīn cǐ lí bìng shuài jiàng dī de xiàn xiàng shí jì shàng huì bǐ yōu mén luó xuán jūn gǎn rǎn shuài de jiàng dī yán chí shù shí nián, rán 'ér mù qián xià jiàng de qíng xíng yǐ xiāng dāng jīng rén。 1900 nián shí wèi 'ái réng shì měi guó zhù yào de 'ái zhèng shā shǒu, dào liǎo 2000 nián shí wèi 'ái fā shēng shuài hé sǐ wáng shuài yǐ jiàng dī 80% yǐ shàng, xiàn zài yǐ yuǎn yuǎn luò zài jié cháng 'ái、 qián liè xiàn 'ái、 rǔ 'ái hé fèi 'ái zhī hòu。 ér qiě yòu chōng zú de zhèng jù xiǎn shì, yōu mén luó xuán jūn de chí xù miè jué, zài wèi 'ái fā shēng shuài jiàng dī de xiàn xiàng zhōng bàn yǎn liǎo zhòng yào de juésè, zhè shì gè hǎo xiāo xī。
rán 'ér yǔ cǐ tóng shí, yòu lìng wài yī lèi shí dào fāng miàn de xīn xíng jí bìng, lí bìng shuài què yì wài jī zēng。 cóng 1970 nián qǐ, měi guó、 yīng guó、 ruì diǎn、 ào dà lì yà de liú xíng bìng xué jiādōu zhù yì dào shí dào xiàn 'ái bìng lì de dǒu shēng, zhè shì yī zhǒng fā shēng zài wèi bù shàng fāng de shí dào nèi bì、 jí jù qīn lüè xìng de 'ái zhèng。 zài měi guó, shí dào xiàn 'ái de fā shēng shuài yī nián zēng jiā 7%~9%, shǐ tā chéng wéi měi guó chéngzhǎng zuì kuài de zhòng dà 'ái zhèng。 huàn zhě zài zhěn duàn chū yòu shí dào xiàn 'ái hòu, 5 nián hòu de cún huó shuài bù dào 10%。
zhè xiē kě pà de 'ái zhèng shì cóng nǎ lǐ mào chū lái de? wǒ men zhī dào, zào chéng zhè zhǒng 'ái zhèng zuì zhù yào de wēi xiǎn yīn sù shì“ wèi shí dào nì liú jí bìng”: wèi bù de suān xìng wù zhì huí yǒng zhì shí dào, ér yǐn fā màn xìng fā yán jí bìng, yòu cháng chēng wéi“ wèi suān nì liú”。 zhè zhǒng zhèng zhuàng yī zhí dào 1930 nián cái zài yī xué wén xiàn shàng chū xiàn, rán 'ér cóng nà zhī hòu, wèi suān nì liú de lí huàn shuài jiù jié jié shēng gāo, xiàn zài zhè zhǒng jí bìng zài měi guó hé qí tā xī 'ōu guó jiādōu xiāng dāng pǔ biàn。 wèi suān nì liú kě néng huì yǐn fā bā ruì tè shì shí dào zhèng, zhè zhǒng 'ái qián bìng biàn de xiàn xiàng shì 1950 nián yóu yīng guó wài kē yī shēng bā ruì tè zuì xiān tí chū de。 bā ruì tè shì shí dào zhèng de zēng jiā gāng hǎo hé wèi suān nì liú de zēng jiā xiāng hū yìng, ér yòu zhè xiē zhèng zhuàng de huàn zhě dé shí dào xiàn 'ái de fēng xiǎn yě jiào gāo。 wǒ men xiàn zài yǐ jīng zhī dào, wèi suān nì liú huì qǐ dòng yī gè yuē 20~50 nián de bìng chéng: zài mǒu xiē bìng lì zhōng, zhè zhǒng zhèng zhuàng huì màn màn yǎn biàn chéng bā ruì tè shì shí dào zhèng, rán hòu 'è huà wéi xiàn 'ái, hé qí tā shàng pí zǔ zhì zhú jiàn fā zhǎn chū 'ái zhèng de qíng kuàng lèi sì。 dàn shì wèi suān nì liú hé tā hòu xù de jí bìng, wèishénme huì biàn dé yuè lái yuè pǔ biàn ní?
zhè xiē jí bìng de chū xiàn, zhèng hǎo shì zài yōu mén luó xuán jūn zhú jiàn xiāo shī zhī jì, bù jìn ràng rén huái yí liǎng zhě jiān shì fǒu yòu guān lián, ér zuì jìn jǐ nián, yòu yuè lái yuè duō de yán jiū zhī chí, jì jū wèi bù de yōu mén luó xuán jūn shí jì shàng kě bì miǎn wèi suān nì liú 'ér bǎo hù shí dào de lǐ lùn。 cǐ wài, dài yòu caga de jūn zhū( yě jiù shì dú xìng zuì qiáng、 huì zào chéng kuì yáng hé wèi 'ái de jūn zhū) sì hū duì shí dào de bǎo hù yě bǐ jiào qiáng。 1998 nián, měi guó guó jiā 'ái zhèng yán jiū yuàn de yán jiū rén yuán fā xiàn gǎn rǎn liǎo dài yòu caga yōu mén luó xuán jūn jūn zhū de rén, xià shí dào yǔ wèi zuì kào jìn shí dào de bù wèi fā zhǎn chū xiàn 'ái de fēng xiǎn xiǎn zhù jiào dī。 jiē zhe měi guó jí hé lán de yán jiū rén yuán zhèng shí wèi suān nì liú jí bā ruì tè shì shí dào zhèng, yě hé yōu mén luó xuán jūn de gǎn rǎn yòu lèi sì de guān lián; qí tā lái zì yīng guó、 bā xī hé ruì diǎn de dú lì yán jiū, yě dé dào tóng yàng de jié lùn。 rán 'ér huò xǔ shì yīn wéi yán jiū rén yuán cǎi yòng de fāng fǎ bù tóng, bìng bù shì suǒ yòu de yán jiū rén yuán dū fā xiàn zhè zhǒng xiào guǒ, jìn guǎn rú cǐ, xiàn yòu de kē xué zhèng jù yǐ jù yòu xiāng dāng de shuō fú lì liǎo。
[ zhì liáo ]
yōu mén luó xuán jūn zài tǐ wài duì duō zhǒng kàng jūn yào fēi cháng mǐn gǎn, dàn tǐ nèi dān yòng yī zhǒng yào wù, jǐ quán wú xiào。 lín chuáng cháng yǐ jiá xiāo zuò、 sì huán sù、 ān biàn qīng méi sù、 qiǎnɡ ān biàn qīng méi sù děng de 2 ~ 3 yào zuò lián hé yìng yòng。 |