|
tài yáng xì wài xíng xīng jiǎn jiè |
tài yáng xì wài xíng xīng （ jiǎn chēng xì wài xíng xīng； yīng yǔ： extrasolarplanet huò exoplanet） fàn zhǐ zài tài yáng xì yǐ wài de xíng xīng。 zì 1990 nián dài shǒu cì zhèng shí xì wài xíng xīng cún zài， jié zhì 2006 nián 10 yuè 3 rì， rén lèi yǐ fā xiàn liǎo 210 gè xì wài xíng xīng。
lì shǐ shàng tiān wén xué jiā yī bān xiāng xìn zài tài yáng xì yǐ wài cún zài zhe qí tā xíng xīng， rán 'ér tā men de pǔ biàn chéng dù hé xìng zhì zé shì yī gè mí。 zhí zhì 1990 nián dài rén lèi cái shǒu cì què rèn xì wài xíng xīng de cún zài， ér zì 2002 nián qǐ měi nián dōuyòu chāo guò 20 gè xīn fā xiàn de xì wài xíng xīng。 xiàn shí gū jì bù shǎo yú 10% lèi sì tài yáng de héng xīng dōuyòu qí xíng xīng。 suí zhe xì wài xíng xīng de fā xiàn biàn lìng rén yǐn shēn dào tā men dāng zhōng shì fǒu cún zài wài xīng shēng mìng de wèn tí。
suī rán yǐ zhī de xì wài xíng xīng jūn fù shǔ bù tóng de xíng xīng xì tǒng， dàn yì yòu yī xiē bào gào xiǎn shì kě néng cún zài yī xiē bù wéi rào rèn hé xīng tǐ gōng zhuǎn， què jù yòu xíng xīng zhì liàng de wù tǐ（ xíng xīng zhì liàng tǐ）。 yīn wéi guó jì tiān wén lián huì bìng wèi duì zhè lèi tiān tǐ shì fǒu shǔ yú xíng xīng yòu suǒ dìng yì， ér zhì jīn yì wèi zhèng shí zhè lèi tiān tǐ cún zài， suǒ yǐ běn wén bù huì lùn jí zhè lèi tiān tǐ。 yòu guān nèi róng kě cān yuè xīng jì xíng xīng。 |
|
zǎo zài shí jiǔ shì jì biàn yòu tiān wén xué jiā shēng chēng fā xiàn xì wài xíng xīng。 1855 nián， zài dōng yìn dù gōng sī mǎ dé lā sī tiān wén tái（ madrasobservatory） gōng zuò de yǎ gè（ w.s.jacob） fā xiàn shé fū zuò 70 shuāng xīng xì tǒng guǐ dào yì cháng， huái yí dāng zhōng yòu lèi sì xíng xīng de wù tǐ； 1890 nián dài， zhī jiā gē dà xué jí měi guó hǎi jūn tiān wén tái（ unitedstatesnavalobservatory） de tānɡ mǎ sī · jié fó xùn · jié kè xùn · xī（ thomasjeffersonjacksonsee） shēng chēng guǐ dào yì cháng zhèng míng gāi xì tǒng dāng zhōng yòu yī gè gōng zhuǎn zhōu qī wéi 36 nián de hēi 'àn wù tǐ， dàn fú léi sī tè · léi · mò 'ěr dùn（ forestraymoulton） suí jí zhǐ chū zhè yàng de xì tǒng jí bù wěn dìng。 zài 1950 zhì 1960 nián dài， sī wò sī mò 'ěr xué yuàn de bǐ dé · fàn dé（ petervandekamp） shēng chēng fā xiàn liǎo rào zhù bā nà dé xīng gōng zhuǎn de xíng xīng。 hòu lái de tiān wén xué jiā pǔ biàn rèn wéi zhè xiē zǎo qī guān cè dōushì cuò wù de。
jiā ná dà tiān wén xué jiā bù lǔ sī · kǎn bèi 'ěr（ brucecampbell） děng rén zài 1988 nián de jiēguǒ shì shǒu cì huò dé suí hòu guān cè què rèn de fā xiàn， tā men lì yòng shì xiàng sù dù fǎ fā xiàn wéi rào xiān wáng zuò γ（ shǎo wèi zēng bā） de xíng xīng； rán 'ér yīn wéi dāng nián jì shù tiáo jiàn suǒ xiàn， bāo kuò fā xiàn zhě běn shēn de tiān wén xué jiè dōuduì jiēguǒ yòu suǒ bǎo liú。 yě yòu rén huái yí zhè xiē qí shí shì zhì liàng jiè hū yú xíng xīng hé héng xīng zhī jiān de zōng 'ǎi xīng。
suí hòu bù shǎo guān cè zhī chí xiān wáng zuò γ yōng yòu xíng xīng， dàn yì yòu yán jiū xiǎn shì xiāng fǎn de zhèng jù。 zuì zhōng dào liǎo 2003 nián yùn yòng gǎi jìn liǎo de guān cè jì shù fāng néng zhèng shí。
1991 nián， ān dé lǔ · lín 'ēn（ andrewlyne） děng rén shēng chēng yùn yòng mài chōng xīng jì shí fǎ fā xiàn liǎo yī gè wéi rào psr1829-10 de mài chōng xīng xíng xīng。 suī rán jiēguǒ shòu dào zhù mù， dàn lín 'ēn jí qí yán jiū duì wǔ hěn kuài biàn chè huí jiēguǒ。
1993 nián， bō lán tiān wén xué jiā 'ā lāi kè sāng dé · wò 'ěr cí sēn（ aleksanderwolszczan） jí dài 'ěr · fú léi（ dalefrail） xuān bù fā xiàn yī gè wéi rào psr1257+12 de mài chōng xīng xíng xīng。 zhè xiàng fā xiàn xùn sù bèi què rèn， pǔ biàn rèn wéi zhè shì shǒu cì duì xì wài xíng xīng díquè rèn。 zhè xiē xì wài xíng xīng xiāng xìn shì yóu chāo xīn xīng de cán yú wù suǒ gòu chéng， huò shì jù xíng qì tǐ xíng xīng de gù tǐ hé xīn bèi chāo xīn xīng pāo chū suǒ xíng chéng。
1995 nián 10 yuè 6 rì， rì nèi wǎ dà xué（ universityofgeneva） de mǐ xiē 'ěr · mài yé（ michelmayor） jí dài dí 'ěr · kuí ruò cí（ didierqueloz） xuān bù shǒu cì fā xiàn yī kē pǔ tōng zhù xù xīng（ fēi mǎ zuò 51） de xíng xīng， zhè fā xiàn kāi zhǎn liǎo dāng dài de xì wài xíng xīng fā xiàn。 xiān jìn de kē jì， tè bié shì gāo jiě xiàng dù de guāng pǔ xué， dà dà jiā sù liǎo xīn xì wài xíng xīng de fā xiàn。 zhè xiē xīn fā zhǎn ràng tiān wén xué jiā kě yǐ píng xíng xīng duì mǔ xīng de zhòng lì yǐng xiǎng jiànjiē zhēn cè dào xì wài xíng xīng de cún zài， yì yòu xíng xīng yīn wéi jīng guò mǔ xīng qián miàn dǎo zhì mǔ xīng guāng dù jiǎn ruò 'ér bèi fā xiàn。
jié zhì 2006 nián 10 yuè 2 rì， rén lèi yī gòng fā xiàn liǎo 210 gè xì wài xíng xīng， bāo kuò yī xiē zài 1980 nián dài hòu qī yǐ bèi fā xiàn， què zài hòu qī cái bèi zhèng shí de， dāng zhōng hěn duō dōushì yóu jié fú lǐ · mǎ xī（ geoffreymarcy） de duì wǔ zài jiā lì fú ní yà dà xué de lì kè tiān wén tái（ lickobservatory） hé kǎi kè tiān wén tái（ keckobservatory） fā xiàn。 xiàn yǐ fā xiàn liǎo 'èr shí gè yōng yòu chāo guò yī gè xíng xīng de xīng xì， zuì zǎo fā xiàn de yī gè wéi xiān nǚ zuò υ xíng xīng xì tǒng； lìng wài yì yòu sì gè xíng xīng wéi rào liǎng gè mài chōng xīng de qíng kuàng。 jīng hóng wài xiàn guān cè héng xīng pán yì xiǎn shì zài yī xiē xíng xīng xì tǒng zhōng yě cún zài zhù shù yǐ bǎi wàn jì de huì xīng。 |
xiàn shí de zhēn cè fāng fǎ |
xiāng bǐ yú mǔ xīng， xíng xīng yī bān dōushì jí wéi 'àn dàn de， gù cǐ mǔ xīng de guāng máng wǎng wǎng huì yǎn gài liǎo xì wài xíng xīng de yǐng xiàng， gù cǐ tiān wén xué jiā yī bān dū yǐ jiànjiē fāng fǎ xún zhǎo xì wài xíng xīng， xiàn shí yòu liù zhǒng chéng gōng de jiànjiē fāng fǎ。
1、 tiān tǐ cèliáng fǎ
tiān tǐ cèliáng fǎ shì sōu xún xì wài xíng xīng zuì zǎo qī de fāng fǎ。 zhè gè fāng fǎ shì jīng què dì cèliáng héng xīng zài tiān kōng de wèi zhì jí guān chá nà gè wèi zhì rú hé suí zhù shí jiān biàn dòng。 rú guǒ héng xīng yòu yī kē xíng xīng， zé xíng xīng de zhòng lì jiànglìng héng xīng zài yī tiáo wēi xiǎo de yuán xíng guǐ dào shàng yí dòng。 zhè yàng yī lái， héng xīng hé xíng xīng wéi rào zhù tā men gòng tóng de zhì xīn xuánzhuàn（ èr tǐ wèn tí）。 yóu yú héng xīng de zhì liàng bǐ xíng xīng dà dé duō， tā de yùn xíng guǐ dào bǐ xíng xīng xiǎo dé duō。
zài 1950 nián dài zhì 1960 nián dài， céng yòu chāo guò shí gè shēng chēng yòng tiān tǐ cèliáng fǎ zhǎo dào de xì wài xíng xīng， xiàn shí yī bān dū rèn wéi shì cuò wù fā xiàn， yīn wéi jí shǐ zuì jiā de dì miàn wàng yuǎn jìng yě nán yǐ zhǔn què fēn biàn héng xīng jí wēi xiǎo de yí dòng。 dào liǎo 2002 nián， hā bó tài kōng wàng yuǎn jìng cái shǒu cì chéng gōng yǐ tiān tǐ cèliáng fǎ fā xiàn gliese876 de xíng xīng。 wèi lái de tài kōng tiān wén tái， lì rú měi guó guó jiā háng kōng háng tiān jú de tài kōng gān shè rèn wù（ spaceinterferometrymission）， kě néng huì yùn yòng tiān tǐ cèliáng fǎ fā xiàn gèng duō xì wài xíng xīng； dàn mù qián wéi zhǐ zhè fāng fǎ réng wèi pǔ biàn chéng gōng。
tiān tǐ cèliáng fǎ de yī xiàng yōu shì shì duì dà guǐ dào de xíng xīng zuì wéi mǐn gǎn， yīn cǐ néng hé qí tā duì xiǎo guǐ dàohéng xīng mǐn gǎn de fāng fǎ hù bǔ bù zú。 rán 'ér zhè fāng fǎ xū yào shù nián yǐ zhì shù shí nián de guān cè fāng néng què rèn jiēguǒ。
2、 shì xiàng sù dù fǎ
hé tiān tǐ cèliáng fǎ xiāng sì， shì xiàng sù dù fǎ tóng yàng lì yòng liǎo héng xīng zài xíng xīng zhòng lì zuò yòng xià zài yī tiáo wēi xiǎo yuán xíng guǐ dào shàng yí dòng zhè gè shì shí， dàn shì mù biāo shì cèliáng héng xīng xiàng zhù dì qiú huò lí kāi dì qiú de yùn dòng sù dù。 gēn jù duō pǔ lè xiào yìng， héng xīng de shì xiàng sù dù kě yǐ cóng héng xīng guāng pǔ xiàn de yí dòng tuī dǎo chū lái。
yīn wéi héng xīng wéi rào zhì xīn de guǐ dào hěn wēi xiǎo， qí yùn dòng sù dù xiāng duì yú xíng xīng yě shì fēi cháng dī de， rán 'ér xiàn dài de guāng pǔ yí kě yǐ zhēn cè dào shǎo yú 1 mǐ měi miǎo de sù shuài biàn dòng。 lì zǐ yòu 'ōu zhōu nán tiān tiān wén tái（ europeansouthernobservatory） zài zhì lì lā xī lā tiān wén tái（ lasillaobservatory） de 3.6 mǐ wàng yuǎn jìng de gāo jīng dù shì xiàng sù dù xíng xīng sōu suǒ qì（ harps， highaccuracyradialvelocityplanetsearcher）， yǐ jí kǎi kè tiān wén tái de gāo fēn biàn shuài jiē tī guāng shān guāng pǔ yí（ hires）。
shì xiàng sù dù fǎ shì mù qián wéi zhǐ fā xiàn zuì duō xì wài xíng xīng de fāng fǎ， yì chēng zuò “ duō pǔ lè fāng fǎ ” huò“ bǎi dòng fāng fǎ”。 zhè fāng fǎ bù shòu jù lí yǐng xiǎng， dàn xū yào gāo xìn zào bǐ yǐ dá dào gāo zhǔn què dù， yīn cǐ zhǐ shì yòng yú 160 guāng nián yǐ nèi xiāng duì lí dì qiú jiào jìn de héng xīng。 cǐ fāng fǎ shì hé yòng lái zhǎo xún zhì liàng dà 'ér guǐ dào xiǎo de xíng xīng， dà guǐ dào de xíng xīng zé xū yào duō nián guān cè。 guǐ dào hé dì qiú shì xiàng chuí zhí de xíng xīng zhǐ huì zào chéng héng xīng hěn xiǎo de shì xiàng bǎi dòng， yì gèng nán fā xiàn。 shì xiàng sù dù fǎ de yī gè zhù yào quē diǎn shì zhǐ néng gū jì xíng xīng de zuì xiǎo zhì liàng， yī bān 'ér yán zhēn zhèng zhì liàng huì zài zhè gè zuì xiǎo liàng de 20% yǐ nèi； dàn jiǎ ruò guǐ dào jiē jìn chuí zhí， zuì zhēn shí zhì liàng huì gèng dà。
shì xiàng sù dù fǎ kě yǐ yòng zuò què rèn líng rì fǎ de jiēguǒ， yī tóng yùn yòng yì yòu zhù gū jì xíng xīng de zhēn shí zhì liàng。
3、 mài chōng xīng jì shí fǎ
mài chōng xīng shì chāo xīn xīng bào zhà hòu liú xià lái chāo gāo mì dù de zhōng zǐ xīng。 suí zhù zì zhuǎn， mài chōng xīng fā chū jí wéi yòu guī lǜ de diàn cí bō mài chōng， yīn cǐ mài chōng de qīng wēi yì cháng néng xiǎn shì mài chōng xīng de yí dòng。 hé qí tā xīng tǐ yī yàng， mài chōng xīng yì huì shòu qí xíng xīng yǐng xiǎng 'ér yùn dòng， gù cǐ jì suàn qí mài chōng biàn dòng biàn kě gū jì qí xíng xīng de xìng zhì。
zhè fāng fǎ zuì chū bìng fēi shè jì lái zhēn cè xì wài xíng xīng， dàn qí mǐn gǎn dù shì gè fāng fǎ zhī zhōng zuì gāo， zú yǐ zhēn cè dào zhì liàng zhǐ yòu dì qiú shí fēn zhī yī de xíng xīng。 mài chōng xīng jì shí fǎ yì kě yǐ zhēn cè dào xíng xīng xì tǒng nèi xiāng hù de zhòng lì rǎo dòng， gù cǐ kě yǐ dé dào gèng duō yòu guān xíng xīng jí qí guǐ dào de zī liào。 rán 'ér yīn wéi mài chōng xīng bǐ jiào hǎn yòu， suǒ yǐ yì nán yǐ yòng zhè fāng fǎ fā xiàn dà liàng xíng xīng； ér qiě yīn wéi mài chōng xīng fù jìn yòu jí qiáng de gāo néng liàng fú shè， shēng mìng sì hū nán yǐ shēng cún。
1992 nián 'ā lāi kè sāng dé · wò 'ěr cí sēn（ aleksanderwolszczan） biàn shì lì yòng liǎo zhè gè fāng fǎ fā xiàn liǎo psr1257+12 de xíng xīng， ér qiě bèi xùn sù què rèn， chéng wéi shǒu gè bèi què rèn de xì wài xíng xīng xì tǒng。
4、 líng rì fǎ
yùn yòng yǐ shàng de fāng fǎ kě yǐ gū jì xì wài xíng xīng de zhì liàng， ér líng rì fǎ zé kě gū jì xíng xīng zhí jìng。 dāng xíng xīng xíng jīng qí mǔ xīng hé dì qiú zhī jiān（ jí líng）， zé cóng dì qiú kě shì de mǔ xīng guāng dù biàn huì qīng wēi xià jiàng。 guāng dù xià jiàng de chéng dù hé mǔ xīng jí xíng xīng de dà xiǎo xiāng guān， lì rú zài hd209458 guāng dù biàn huì xià jiàng 1.7%。
zhè fāng fǎ yòu liǎng gè zhù yào quē diǎn。 shǒu xiān， zhǐ yòu shǎo shù de qíng kuàng xì wài xíng xīng huì xíng jīng dì qiú hé mǔ xīng zhī jiān， ér qiě guǐ dào yù dà jī shuài biàn yù xiǎo； lìng wài， zhè fāng fǎ yì hěn róng yì chū xiàn cuò wù zhēn cè。 gù cǐ xiàn shí líng rì fǎ de fā xiàn bì xū jīng qí tā fāng fǎ zhèng shí。 ér líng rì fǎ de zhù yào yōu diǎn shì pèi hé shì xiàng sù dù fǎ néng dé zhī xíng xīng de mì dù， cóng 'ér gū jì xíng xīng de wù lǐ jié gòu。 zhí zhì 2006 nián 9 yuè yī gòng yòu 9 gè xì wài xíng xīng yòng liǎo zhè liǎng gè fāng fǎ cèliáng， ér tā mendōu shì bèi liǎo jiě dé zuì shēn de xì wài xíng xīng。
líng rì fǎ yì yòu zhù liǎo jiě xíng xīng de dà qì jié gòu。 dāng xíng xīng xíng jīng qí mǔ xīng， mǔ xīng guāng xiàn biàn huì jīng guò xíng xīng de zuì wài céng dà qì。 zhǐ yào zǎi xì fēn xī mǔ xīng de guāng pǔ， biàn néng dé zhī xíng xīng de dà qì chéng fèn。 ér bǎ fā shēng cì shí shí（ jí xíng xīng bèi qí mǔ xīng yǎn zhù） de guāng pǔ hé cì shí qián hòu de guāng pǔ xiāng jiǎn， biàn kě zhí jiē dé dào xíng xīng de guāng pǔ xìng zhì， cóng 'ér dé zhī xíng xīng de wēn dù， shèn zhì néng zhēn cè dào xíng xīng shàng yún de xíng chéng。 2005 nián 3 yuè， liǎng zǔ kē xué jiā（ hā fó - shǐ mì sōng tiān wén wù lǐ zhōng xīn（ harvard-smithsoniancenterforastrophysics） de dà wèi · xià bāng nuò（ davidcharbonneau） duì wǔ hé gāo dá dé tài kōng fēi xíng zhōng xīn（ goddardspaceflightcenter） de dé ruì kè · dài míng（ l.d.deming） duì wǔ） biàn lì yòng shǐ pǐ zhé tài kōng wàng yuǎn jìng yǐ líng rì fǎ dé zhī tres-1 wēn dù wéi 1,060k（ shè shì 790°）， ér hd209458b zé wéi 1,130k（ shè shì 860°）。
5、 zhòng lì wēi tòu jìng fǎ
zhòng lì wēi tòu jìng shì zhòng lì tòu jìng xiàn xiàng de yī zhǒng， shì xīng tǐ yǐn lì chǎng dǎo zhì yuǎn chù lìng yī xīng tǐ de guāng xiàn lù jìng gǎi biàn 'ér zào chéng lèi sì tòu jìng de fàng dà xiào yìng， zhè xiàn xiàng zhǐ huì dāng liǎng gè xīng tǐ hé dì qiú jīhū chéng yī zhí xiàn cái huì chū xiàn。 yīn wéi dì qiú hé xīng tǐ de xiāng duì wèi zhì bù duàn gǎi biàn， zhè zhǒng tòu jìng shì jiàn zhǐ huì wéi chí shù tiān zhì shù zhōu。 zài guò qù shí nián， yǐ guān cè dào chāo guò yī qiān cì zhòng lì wēi tòu jìng xiàn xiàng。
jiǎ ruò zuò wéi tòu jìng de xīng tǐ yōng yòu xíng xīng， zé xíng xīng běn shēn de yǐn lì chǎng yì huì duì tòu jìng xiàn xiàng zào chéng kě cèliáng de yǐng xiǎng。 yīn wéi xū yào jīng què duì zhǔn， tiān wén xué jiā xū yào jiān chá dà liàng bèi jìng xīng tǐ fāng néng fā xiàn xíng xīng zào chéng de zhòng lì wēi tòu jìng xiàn xiàng。 zhè fāng fǎ duì yú wèi chù dì qiú hé xīng xì zhōng xīn zhī jiān de xíng xīng tè bié yòu xiào， yīn wéi xīng xì zhōng xīn kě tí gōng dà liàng bèi jǐng xīng tǐ。
1991 nián， pǔ lín sī dùn dà xué de bō lán tiān wén xué jiā bō dān · pà qín sī jī（ bohdanpaczyński） shǒu xiān tí yì lì yòng zhòng lì wēi tòu jìng fǎ xún zhǎo xì wài xíng xīng。 zhí zhì 2002 nián， pà qín sī jī hé 'ān jié yǐ · wū dài sī jī（ andrzejudalski） děng rén zài guāng xué zhòng lì tòu jìng shí yàn（ ogle， opticalgravitationallensingexperiment） fā zhǎn chū yī tào jì shù， zài yī gè yuè nèi fā xiàn liǎo shù gè yí sì de xíng xīng， dàn wèi néng zhèng shí。 zì cǐ yǐ hòu zhí zhì 2006 nián， zhòng lì wēi tòu jìng fǎ què rèn liǎo sì gè xì wài xíng xīng。 zhè shì mù qián wéi yī kě yǐ zhēn cè dào wéi rào zhù xù xīng gōng zhuǎn 'ér zhì liàng hé dì qiú xiāng yuē de xíng xīng de fāng fǎ。
zhòng lì wēi tòu jìng fǎ de xiǎn zhù quē diǎn shì tòu jìng xiào guǒ bù néng chóngfù guān cè， yīn wéi xīng tǐ de zhí xiàn pái liè jīhū bù néng zài chóngxiàn。 lìng wài， yīn wéi zhè yàng fā xiàn de xì wài xíng xīng wǎng wǎng zài shù qiān miǎo chā jù zhī yuǎn， gù cǐ yì bù kě néng yǐ qí tā fāng fǎ zài cì guān cè。 rán 'ér ruò yòu zú gòu de bèi jǐng xīng tǐ hé cèliáng de zhǔn què dù， zhè fāng fǎ yòu zhù zhǎn shì lèi sì dì qiú de xíng xīng zài xīng xì jiān de pǔ biàn xìng。
xiàn shí de guān cè tōng cháng shì yìng yòng jī qì rén wàng yuǎn jìng。 chú liǎo shè lì ogle de měi guó guó jiā háng kōng háng tiān jú hé měi guó guó jiā kē xué jī jīn huì（ nationalsciencefoundation） wài， tiān wén wù lǐ zhòng lì wēi tòu jìng guān cè（ moa， microlensingobservationsinastrophysics） yě zài gǎi jìn zhè zhǒng jì shù。 zhòng lì tòu jìng tàn cè wǎng（ planet， probinglensinganomaliesnetwork） jí robonet jìhuà zé yòu gèng dà xióng xīn， jiè zhù fēn bù quán qiú de wàng yuǎn jìng wǎng luò yǐ qiú zuò dào jīhū quán tiān hòu jiān chá， yǐ zhǎo chū hé dì qiú zhì liàng xiāng yuē de xì wài xíng xīng。 zhè fāng fǎ chéng gōng fā xiàn liǎo shǒu gè dī zhì liàng 'ér dà guǐ dào de wù tǐ， míng wéi ogle-2005-blg-390lb。
6、 héng xīng pán fǎ
hěn duō héng xīng dōubèi chén 'āi zǔ chéng de héng xīng pán bāo wéi， zhè xiē chén 'āi xī shōu liǎo héng xīng de guāng zài fàng chū hóng wài xiàn， yīn cǐ kě yǐ bèi guān cè。 jí shǐ chén 'āi de zǒng zhì liàng hái bù jí dì qiú， tā men de zǒng biǎo miàn jī réng zú fǎn yìng dào kě guān cè de hóng wài xiàn。 hā bó tài kōng wàng yuǎn jìng kě yǐ tōng guò qí jìn hóng wài xiàn shè yǐng jī hé duō wù tǐ guāng pǔ yí guān cè zhè xiē chén 'āi， ér shǐ pǐ zhé tài kōng wàng yuǎn jìng kě yǐ jiē shōu gèng guǎng kuò de hóng wài xiàn guāng pǔ yǐ dé dào gèng jiā de yǐng xiàng。 zài tài yáng xì fù jìn de héng xīng zhī zhōng， yǐ yòu chāo guò 15% bèi fā xiàn yòu chén 'āi pán。
yī bān xiāng xìn zhè xiē chén 'āi shì yóu huì xīng huò xiǎo xíng xīng pèng zhuàng zhōng xíng chéng， ér zài héng xīng de fú shè yā lì xià， hěn kuài biàn huì bǎ chén 'āi tuī zhì xīng jì kōng jiān。 gù cǐ zhēn cè dào chén 'āi pán biàn dài biǎo héng xīng fù jìn yòu bù duàn de pèng zhuàng yǐ bǔ chōng shī sàn de chén 'āi， shì héng xīng yōng yòu huì xīng huò xiǎo xíng xīng de jiànjiē zhèng jù。 lì rú jīng yú zuò τ fù jìn de chén 'āi pán biàn xiǎn shì zhè héng xīng yōng yòu bǐ tài yáng xì duō chū shí bèi yǐ shàng， lèi sì kǎi bó dài zhōng de wù tǐ。
zài yī xiē qíng kuàng xià chén 'āi pán kě yǐ xiǎn shì yòu xíng xīng de cún zài。 yòu xiē chén 'āi pán zhōng jiān yòu kōng dòng huò xíng chéng tuán zhuàng， dōukě néng biǎo shì yòu xíng xīng zài“ qīng lǐ” qí guǐ dào huò chén 'āi shòu dào xíng xīng yǐn lì yǐng xiǎng 'ér jié jí。 zài bō jiāng zuò ε biàn fā xiàn liǎo yòu zhè liǎng zhǒng tè zhì de chén 'āi pán， yì wèi zhù dāng zhōng kě néng yòu yī gè guǐ dào bàn jìng dá 40 tiān wén dān wèi de xíng xīng； tōng guò shì xiàng sù dù fǎ， yì fā xiàn liǎo lìng yī gè guǐ dào jiào xì de xíng xīng。
7、 zhí jiē shè yǐng
yīn wéi xíng xīng xiāng bǐ yú qí mǔ xīng dū shì fēi cháng 'àn dàn de， suǒ yǐ yī bān dū huì bèi mǔ xīng de guāng yǎn gài， gù cǐ yào zhí jiē fā xiàn xì wài xíng xīng jīhū shì bù kě néng de。 dàn zài yī xiē tè shū qíng kuàng， xiàn dài de wàng yuǎn jìng yì kě yǐ zhí jiē dé dào xì wài xíng xīng de yǐng xiàng， lì rú xíng xīng tǐ jī tè bié dà（ míng xiǎn dì dà yú mù xīng）， yǔ mǔ xīng yòu yī duàn jiào dà jù lí， yǐ jí jiào wéi nián qīng（ gù cǐ wēn dù jiào gāo 'ér fàng chū qiáng liè de hóng wài xiàn）。
zài 2004 nián qī yuè， tiān wén xué jiā men lì yòng 'ōu zhōu nán tiān wén tái de shèn dà wàng yuǎn jìng（ verylargetelescope） zhèn liè zài zhì lì pāi shè dào zōng 'ǎi xīng 2m1207 jí qí xíng xīng 2m1207b。 zài 2005 nián 12 yuè， 2m1207b de xíng xīng shēn fèn bèi zhèng shí。 gū jì zhè xì wài xíng xīng zhì liàng bǐ mù xīng gāo jǐ bèi， ér qiě guǐ dào bàn jìng dà yú 40 tiān wén dān wèi。 zhí zhì 2006 nián 9 yuè wéi zhǐ zhè shì wéi yī bèi zhí jiē pāi shè dào 'ér qiě bèi què rèn de xì wài xíng xīng。
xiàn shí hái yòu lìng wài sān gè yí sì xì wài xíng xīng bèi pāi shè dào， bāo kuò gqlupib、 abpictorisb、 jí scr1845b。 jié zhì 2006 nián 3 yuè， dāng zhōng wèi yòu rèn hé yī gè bèi zhèng shí wéi xíng xīng； xiāng fǎn dì， tā men kě néng shì xiǎo xíng de zōng 'ǎi xīng。 |
fā zhǎn zhōng de zhēn cè fāng fǎ |
shù xiàng jìhuà zhōng de tài kōng rèn wù yǐ pèi bèi yī xiē shàng shù de zhēn cè fāng fǎ。 zài tài kōng jìn xíng zhēn cè kě yǐ dé dào gèng gāo de mǐn gǎn dù， yīn wéi bì miǎn liǎo dì qiú dà qì céng rǎo dòng yǐng xiǎng， yǐ jí tàn cè dào bù néng chuān tòu dà qì céng de hóng wài xiàn。 yù qī zhè xiē tài kōng tàn cè qì kě yǐ zhēn cè dào hé dì qiú lèi shìde xíng xīng。
ōu zhōu háng tiān jú de duì liú xuánzhuàn hé xíng xīng héng yuè jìhuà（ corot， convectionrotationandplanetarytransits） yǐ jí měi guó guó jiā háng kōng háng tiān jú de kāi pǔ lè jìhuà（ keplermission） jūn huì shǐ yòng líng rì fǎ。 corot kě yǐ zhēn cè dào lüè wéi dà yú dì qiú de xíng xīng， ér kāi pǔ lè tài kōng wàng yuǎn jìng gèng yòu néng lì zhēn cè dào bǐ dì qiú gèng xiǎo de xíng xīng。 yù qī kāi pǔ lè tài kōng wàng yuǎn jìng yì yòu néng lì tàn cè dào xiǎo guǐ dào dà xíng xíng xīng de fǎn guāng， dàn bù zú yǐ gòu chéng yǐng xiàng； zhèng rú yuè qiú de yuèxiàng yī yàng， zhè xiē fǎn guāng huì suí shí jiān 'ér zēng jiā huò jiǎn shǎo， fēn xī zhè xiē shù jù shèn zhì kě yǐ xiǎn shì qí dà qì nèi de wù zhì fēn bù。 tòu guò zhè fāng fǎ kepler kě yǐ zhǎo dào gèng duō wèi bèi fā xiàn de xì wài xíng xīng。
měi guó guó jiā háng kōng háng tiān jú jìhuà zài 2014 nián fā shè de tài kōng gān shè rèn wù jiāng shǐ yòng tiān tǐ cèliáng fǎ zài lín jìn héng xīng zhī zhōng xún zhǎo lèi sì dì qiú de xíng xīng。 ōu zhōu háng tiān jú de dá 'ěr wén jìhuà（ darwin） tàn cè qì jí měi guó guó jiā háng kōng háng tiān jú de lèi dì xíng xīng fā xiàn zhě hào（ tpf， terrestrialplanetfinder） zé huì cháng shì zhí jiē pāi shè xì wài xíng xīng de zhào piàn。 zuì jìn bèi tí yì de xīn shì jiè chéng xiàng xì tǒng（ newworldsimager） gèng yòu zhē guāng shè bèi yǐ zǔ dǎng héng xīng de guāng máng， róng xǔ tiān wén xué jiā zhí jiē guān chá dào 'àn dàn de xì wài xíng xīng。
2006 nián 2 yuè 2 rì， měi guó guó jiā háng kōng háng tiān jú xuān bù yīn wéi cái zhèng lǐ yóu yào wú xiàn qī gē zhì tpf jìhuà； 2006 nián 6 yuè， měi guó zhòng yì yuàn de bō kuǎn wěi yuán huì huī fù bù fēn bō kuǎn， ràng jìhuà zuì shǎo kě jìn xíng zhì 2007 nián。 12 yuè 27 rì， corot wèi xīng shēng kōng。 měi guó de kāi pǔ lè tài kōng wàng yuǎn jìng zé yù jì zài 2008 nián 11 yuè fā shè。
sì、 mìng míng
xì wài xíng xīng mìng míng shì zài mǔ xīng míng zì hòu jiā shàng yī gè xiǎo xiě yīng wén zì mǔ。 zài yī gè xíng xīng xì tǒng nèi shǒu gè fā xiàn de xíng xīng jiāng jiā shàng ＂ b＂， rú 51pegasib， ér suí hòu fā xiàn de zé yǐ cì xù wéi＂ 51pegasic＂，＂ 51pegasid＂ děng。 bù shǐ yòng＂ a＂ de yuán yīn shì yīn wéi kě bèi jiě shì wéi mǔ xīng běn shēn。 zì mǔ de pái liè zhǐ 'àn fā xiàn xiān hòu jué dìng， yīn cǐ zài gliese876 xì tǒng nèi zuì xīn fā xiàn de gliese876d què shì xì tǒng nèi yǐ zhī guǐ dào zuì xiǎo de yī gè xíng xīng。
zài 51pegasib yú 1995 nián bèi fā xiàn qián， xì wài xíng xīng yòu bù tóng de mìng míng fāng fǎ。 zuì zǎo bèi fā xiàn de psr1257+12 xíng xīng yǐ dà xiě zì mǔ mìng míng， fēn bié wéi psr1257+12b jí psr1257+12c。 suí hòu fā xiàn liǎo yī gè gèng wéi jiē jìn mǔ xīng de xíng xīng shí， què mìng míng wéi 1257+12a 'ér bù shì d。
yī xiē xì wài xíng xīng yě yòu fēi zhèng shì de wài hào， lì rú hd209458b yòu chēng 'ōu xī lǐ sī。
wǔ、 xì wài xíng xīng de yī bān xìng zhì
dà bù fēn yǐ zhī de xì wài xíng xīng dōushì wéi rào hé tài yáng lèi shìde héng xīng， jí héng xīng guāng pǔ wéi f， g huò k de zhù xù xīng， yuán yīn zhī yī shì sōu xún jìhuà dū qīng xiàng jí zhōng yán jiū zhè lèi héng xīng。 jí shǐ kǎo lǜ dào zhè diǎn， tǒng jì fēn xī yì xiǎn shì dī zhì liàng héng xīng（ héng xīng guāng pǔ wéi m de hóng 'ǎi xīng） yī bān jiào shǎo yōng yòu xíng xīng huò zhǐ yòu dī zhì liàng xíng xīng。
suǒ yòu héng xīng chéngfèn dū yǐ zuì qīng de qīng hé hài wéi zhù， dàn yì yòu xiǎo liàng jiào zhòng de yuán sù rú tiě， tiān wén xué jiā yǐ cǐ miáo shù héng xīng de jīn shǔ xìng。 jiào gāo jīn shǔ xìng de héng xīng tōng cháng yōng yòu jiào duō xíng xīng， ér qiě xíng xīng yì qīng xiàng yòu jiào gāo zhì liàng。
jué dà bù fēn yǐ zhī de xì wài xíng xīng dōushì gāo zhì liàng de， dāng zhōng 90% shì chāo guò dì qiú de 10 bèi， hěn duō yì míng xiǎn bǐ tài yáng xì zuì zhòng de mù xīng wéi gāo。 rán 'ér zhè zhǐ shì yī zhǒng guān cè shàng de xuǎn zé xìng piān chā， yīn wéi suǒ yòu zhēn cè fāng fǎ dū lì yú xún zhǎo gāo zhì liàng xíng xīng。 zhè zhǒng piān chā lìng tǒng jì fēn xī nán yǐ jìn xíng， dàn sì hū dī zhì liàng xíng xīng shí jì shàng bǐ gāo zhì liàng de gèng wéi pǔ biàn， yīn wéi zài kùn nán de qíng kuàng xià tiān wén xué jiā réng néng fā xiàn yī xiē zhǐ bǐ dì qiú zhì liàng gāo shù bèi de xíng xīng， xiǎn shì tā men zài yǔ zhòu zhōng yìng shèn wéi pǔ biàn。
yǐ zhī de xì wài xíng xīng zhōng， xiāng xìn jué dà bù fēn yòu dà liàng qì tǐ， rú tài yáng xì zhōng de jù xíng xīng yī yàng。 dàn zhè zhǐ yòu jīng líng rì fǎ fāng kě zhèng shí。 bù fēn xiǎo xíng de xíng xīng bèi huái yí yóu yán shí gòu chéng， lèi sì dì qiú hé qí tā tài yáng xì nèi xíng xīng。
hěn duō xì wài xíng xīng de guǐ dào dū bǐ tài yáng xì de xíng xīng yào xiǎo， dàn zhè tóng yàng shì yīn wéi guān cè xiàn zhì dài lái de xuǎn zé xìng piān chā， yīn wéi shì xiàng sù dù fǎ duì xiǎo guǐ dào de xíng xīng zuì wéi mǐn gǎn。 tiān wén xué jiā zuì chū duì zhè zhǒng xiàn xiàng hěn yí huò， dàn xiàn zài yǐ qīng chǔ dà bù fēn xì wài xíng xīng（ huò dà bù fēn gāo zhì liàng xíng xīng） dōuyòu hěn dà de guǐ dào。 xiāng xìn zài dà bù fēn xíng xīng xì tǒng zhōng， dōuyòu yī huò liǎng gè dà xíng xíng xīng de guǐ dào bàn jìng lèi sì mù xīng hé tǔ xīng de guǐ dào。
guǐ dào piān xīn shuài shì yòng zuò xíng róng guǐ dào de tuǒ yuán chéng dù， dà bù fēn yǐ zhī de xì wài xíng xīng guǐ dào dōuyòu jiào gāo de piān xīn shuài。 zhè bìng fēi xuǎn zé xìng piān chā， yīn wéi zhēn cè de nán yì chéng dù hé guǐ dào piān xīn shuài méi yòu tài dà de guān xì。 zhè zhǒng xiàn xiàng réng shì yī gè mí， yīn wéi xiàn shí yòu guān xíng xīng xíng chéng de lǐ lùn dōuzhǐ guǐ dào yīngshì jiē jìn yuán xíng de。 zhè yì xiǎn shì tài yáng xì kě néng shì bù píng cháng de， yīn wéi dāng zhōng suǒ yòu xíng xīng guǐ dào jī běn shàng dōushì jiē jìn yuán xíng de。
yòu guān xì wài xíng xīng réng yòu bù shǎo wèi jiě zhī mí， lì rú tā men de xiáng xì chéngfèn hé wèi xīng de pǔ biàn xìng。 qí shí zuì yòu qù de wèn tí zhī yī shì zhè xiē xì wài xíng xīng néng fǒu zhī chí shēng mìng de cún zài。 yī xiē xíng xīng díquè shì chǔyú shēng mìng shì jū de fàn wéi nèi， tiáo jiàn kě néng hé dì qiú lèi sì； zhè xiē xíng xīng dà dū shì lèi sì mù xīng de jù xíng xíng xīng， ruò tā men yōng yòu dà xíng de wèi xīng biàn shì zuì yòu jī huì yùn yù shēng mìng de dì fāng。 rán 'ér jí shǐ shēng mìng zài yǔ zhòu jiān pǔ biàn cún zài， ruò tā men bìng fēi yòu gāo dù wén míng， yǐ xīng jì jù lí zhī yuǎn shí nán yǐ zài kě yù jiàn de shí jiān nèi fā xiàn。 |
zhí dé zhù yì de xì wài xíng xīng |
zài xì wài xíng xīng yán jiū lì shǐ shàng yòu bù shǎo lǐ chéng bēi。 1992 nián wò 'ěr cí sēn jí fú léi shǒu cì zài《 zì rán》 fā biǎo fā xiàn xì wài xíng xīng de bào gào， xiǎn shì mài chōng xīng psrb1257+12 yōng yòu xíng xīng。 mài chōng xīng xíng xīng de fā xiàn réng bèi rèn wéi shì bù xún cháng de shì。
51pegasib shì shǒu gè fā xiàn de zhù xù xīng xíng xīng， yóu mǐ xiē 'ěr · mài yé jí dài dí 'ěr · kuí ruò cí yú 1995 nián zài《 zì rán》 fā biǎo。 tiān wén xué jiā zuì chū dōuduì zhè gè“ rè mù xīng”（ jí xiǎo guǐ dào dà zhì liàng de qì tǐ xíng xīng） gǎn dào jīng yà， dàn hěn kuài biàn fā xiàn gèng duō lèi sì de xíng xīng。
zì cǐ yǐ hòu， zhí dé zhù yì de fā xiàn bāo kuò：
▲ 1999 nián， hd209458b
hd209458b zuì chū shì yòng shì xiàng sù dù fǎ fā xiàn， hòu lái chéng wéi dì yī gè bèi guān cè dào líng rì de xì wài xíng xīng。 líng rì guān cè zhèng shí liǎo cǐ tiān tǐ de xíng xīng shēn fèn。
▲ 2001 nián， hd209458b
lì yòng hā bó tài kōng wàng yuǎn jìng， tiān wén xué jiā fā xiàn liǎo hd209458b de dà qì céng hán yòu de nà bǐ yù qī dī， xiǎn shì yún céng zhē bì liǎo dī céng de dà qì。
▲ 2003 nián， psrb1620-26c
2003 nián 7 yuè 10 rì， shī tǎn yīn · xī gǔ lā dé sēn（ steinnsigurdsson） jí qí yán jiū duì wǔ fēn xī liǎo hā bó tài kōng wàng yuǎn jìng dé dào de zī liào， zhèng shí liǎo psrb1620-26c zhè gè yǐ zhī zuì gǔ lǎo de xì wài xíng xīng。 zhè xíng xīng wèi yú lí dì qiú 5600 guāng nián de tiān xiē zuò m4 xīng tuán， shì wéi yī yǐ zhī wéi rào shuāng xīng de xíng xīng（ mǔ xīng fēn bié wéi mài chōng xīng hé bái 'ǎi xīng）。 qí zhì liàng wéi mù xīng de liǎng bèi， nián líng gū jì yòu 125 yì nián。
▲ 2004 nián， muaraed jí tres-1
2004 nián 8 yuè 'ōu zhōu nán tiān wén tái de gāo jīng dù shì xiàng sù dù xíng xīng sōu suǒ qì fā xiàn liǎo tiān tán zuò μ de yī kē zhì wéi yuē wéi dì qiú 14 bèi de xíng xīng muaraed， wéi jié zhì 2006 nián 9 yuè yǐ zhī zhì liàng dì sān dī de zhù xù xīng xíng xīng， ér qiě kě néng shì shǒu gè tài yáng xì yǐ wài de zhù xù xīng de lèi dì xíng xīng。 tóng nián， tiān wén xué jiā lì yòng liǎo 4 dòu wàng yuǎn jìng yǐ líng rì fǎ fā xiàn liǎo tres de xíng xīng tres-1， jiēguǒ suí hòu yóu kǎi kè tiān wén tái zhèng shí， chéng wéi yóu zuì xiǎo zhí jìng wàng yuǎn jìng fā xiàn de xì wài xíng xīng。
▲ 2005 nián， gliese876d
2005 nián 6 yuè， hóng 'ǎi xīng gliese876 de dì sān gè xíng xīng gliese876d bèi fā xiàn。 qí zhì liàng yuē zhǐ yòu dì qiú 7.5 bèi， shì yǐ zhī dì 'èr dī de xì wài zhù xù xīng xíng xīng， ér qiě jīhū kě yǐ kěn dìng zhè xíng xīng yóu yán shí zǔ chéng。 qí guǐ dào bàn jìng zhǐ yòu 0.021 tiān wén dān wèi， gōng zhuǎn zhōu qī wéi 1.94 rì
▲ 2005 nián， hd149026b
2005 nián 7 yuè fā xiàn de hd149026b de hé xīn zhì liàng wéi dì qiú zhì liàng 70 bèi， zhàn qí zǒng zhì liàng de sān fēn zhī 'èr， shì yǐ zhī yōng yòu zuì dà hé xīn de xíng xīng。
▲ 2005 nián， hd188753ab
2005 nián 7 yuè， tiān wén xué xué xuān bù fā xiàn zài yī gè yuē zài 149 guāng nián yǐ wài de sān xīng xì tǒng（ huáng、 chéng、 hóng sè） zhōng de xíng xīng hd188753ab， duì xiàn jīn de xíng xīng xíng chéng lǐ lùn zào chéng tiǎo zhàn。 zhè shì yī gè lüè wéi dà yú mù xīng de qì tǐ xíng xīng， wéi rào tiān 'é zuò hd188753 xì tǒng de zhù xīng gōng zhuǎn， gù chēng wéi hd188753ab， gōng zhuǎn zhōu qī wéi 3.3 rì， guǐ dào bàn jìng yuē shí 'èr fēn zhī yī tiān wén dān wèi。 lìng wài liǎng gè héng xīng hù xiāng xuánzhuàn zhōu qī wéi 156 rì， bìng tóng shí yǐ 25.7 nián zhōu qī rào zhù zhù xīng gōng zhuǎn， hé zhù xīng jù lí yuē wéi tǔ xīng yǔ tiān huáng xīng guǐ dào bàn jìng zhī jiān。 zhè liǎng gè héng xīng duì zhù liú de rè mù xīng xíng chéng lǐ lùn zào chéng tiǎo zhàn， zhè lǐ lùn zhǐ dà xíng qì tǐ xíng xīng zài yī gè jiào yuǎn de jù lí xíng chéng， rán hòu yǐ wèi zhī de jī zhì zhuǎn yí dào xīng xì nèi wéi； rán 'ér liǎng gè héng xīng de cún zài shǐ zhè gè lǐ lùn bù shì yòng， yīn wéi tā men huì fáng 'ài wài wéi xíng xīng de xíng chéng。
▲ 2006 nián， ogle-2005-blg-390lb
2006 nián 1 yuè 25 rì gōng bù liǎo ogle-2005-blg-390lb de fā xiàn。 zhè shì yǐ zhī zuì yuǎn、 yì kě néng shì zuì lěng de xì wài xíng xīng。 zhè xíng xīng yuē zài 21,500 guāng nián yǐ wài de yī gè xīng xì zhōng xīn， yǐ zhòng lì wēi tòu jìng fǎ fā xiàn， zhì liàng gū jì wéi dì qiú 5.5 bèi， shì yǐ zhī zhì liàng zuì dī de zhù xù xīng xì wài xíng xīng。 zài cǐ yǐ qián fā xiàn de dī zhì liàng xíng xīng dū zhǐ yòu hěn xiǎo de guǐ dào， ér ogle-2005-blg-390lb de guǐ dào bàn jìng zé gū jì yòu 2.6 tiān wén dān wèi。
▲ 2006 nián， hat-p-1b
lì yòng yī gè chēng wéi“ hat” de zì dòng xiǎo xíng wàng yuǎn jìng wǎng luò， hā fó - shǐ mì sōng tiān wén wù lǐ zhōng xīn de tiān wén xué jiā fā xiàn liǎo yī gè xì wài xíng xīng hat-p-1b， qí mǔ xīng wéi 450 guāng nián zhī wài wèi yú xiē hǔ zuò de yī gè shuāng xīng xì tǒng zhōng de qí zhōng yī gè héng xīng， xíng xīng bàn jìng wéi mù xīng de 1.38 bèi 'ér mì dù zhǐ yòu mù xīng de yī bàn， shì yǐ zhī mì dù zuì dī de xíng xīng。 xiàn shí réng bù qīng chǔ zhè xíng xīng rú hé xíng chéng， dàn xiāng xìn zhè lèi dī mì dù xíng xīng（ bāo kuò hd209458b） huì yòu zhù liǎo jiě xíng xīng xíng chéng de guò chéng。 hā fó - shǐ mì sōng tiān wén wù lǐ zhōng xīn de luó bó tè · nuò yī sī（ robertnoyes） shuō：“ wǒ men bù néng bù shuō fā xiàn hd209458b shì yī jiàn jiǎo xìng de shì， zhè gè xīn fā xiàn tí shì liǎo wǒ men yòu guān xíng xīng xíng chéng lǐ lùn zhōng yí lòu de dōng xī。”
▲ 2006 nián， sweeps-10
tòu guò sweeps jìhuà（ sagittariuswindoweclipsingextrasolarplanetsearch）， hā bó tài kōng wàng yuǎn jìng zài yín hé xì zhōng xīn qū yù fā xiàn 16 kē xì wài xíng xīng hòu xuǎn xīng。 qí zhōng yòu yī kē xíng xīng de zhì liàng zuì shǎo wéi mù xīng de 1.6 bèi， gōng zhuǎn zhōu qī jǐn yòu 10 xiǎo shí， gù bèi mìng míng wéi bèi mìng míng wéi sweeps-10， yě bèi chēng wéi jí duǎn zhōu qī xíng xīng（ uspps）。 cǐ xíng xīng jù lí mǔ xīng（ gū jì wéi hóng 'ǎi xīng） jǐn yòu 120 wàn gōng lǐ， yīn cǐ biǎo miàn wēn dù gū jì dá shè shì 1650 dù， wéi yǐ zhī xì wài xíng xīng zhōng zuì rè de yī kē。 |
|
| fēi mǎ zuò | tài yáng xì wài xíng xīng xiǎo zuò pǐn | kē yī bǎi dài | wèi xīng | xì shén xīng | lèi dì xíng xīng | tiān chèng zuò | 2009 nián kē xué | | tiān 'é zuò | lèi mù xíng xīng | tiān 'é zuò 16 | shì nǚ zuò | xiān nǚ zuò | |
|
|
| tài yáng xì wài xíng xīng xì | tài yáng xì wài xíng xīng jiǎn jiè | tài yáng xì wài xíng xīng xiǎo zuò pǐn | |
|