zhǒng zhōng wén míng： dà jīn gāng téng
zhǒng lā dīng míng： dalbergiadyerianaprainexharms
zhōng guó zhí wù zhì： 40:110
zhǒng bié míng：
dú xìng： xiǎo shǔ fù qiāng zhù shè 5g/kg jīng、 yè de shuǐ tí qǔ wù， chū xiàn huó dòng jiǎn shǎo， zhèn fā xìng jīng jué， 1 xiǎo shí hòu máo péng sōng、 bì yǎn， 4 xiǎo shí hòu sì zhī chàn dǒu， 24 xiǎo shí hòu sǐ wáng [a-25]。
shǔ zhōng wén míng： huáng tán shǔ
shǔ lā dīng míng： dalbergia
kē zhōng wén míng： dòu kē
kē lā dīng míng： leguminosae
běn kē gài shù： dòu kē shì bèi zǐ zhí wù de sān dà kē zhī yī， tā bāo kuò sān gè yà kē， jí hán xiū cǎo yà kē (mimosoideae)、 yún shí yà kē (caesalpinoideae)、 dié xíng huā yà kē (papilionoideae)， gòng yuē 650 shǔ 18000 zhǒng， guǎng bù yú quán shì jiè。 wǒ guó yuē 150 shǔ 1200 zhǒng yǐ shàng， quán guó gè dì jūn yòu fēn bù。 gāi kē hěn duō zhí wù jù yòu zhòng yào de jīng jì jià zhí， yòu zhòng yào shí yòng hé sì liào zuò wù jí mù cǎo， rú dà dòu、 huā shēng、 zǐ yún yīng、 cán dòu、 mù xu děng； hái yòu bù shǎo zhí wù shì zhù míng de yào yòng zhí wù， rú gān cǎo、 huáng qí、 huái mǐ、 jīxiě téng děng。 qí tā zài nóng yào、 rǎn liào、 mù cái děng fāng miàn de yòng tú bù shèng méi jǔ， hé rén lèi de rì cháng shēng huó yòu zhe mìqiè de guān xì。 zài yòu dú zhí wù de lǐng yù zhōng， dòu kē yòu dú zhí wù de shù liàng jū yú qián liè， qí zhǒng lèi fán duō、 fēn bù guǎng fàn、 chéngfèn fù zá， bìng jù yòu duō zhǒng bù tóng de dú xìng zuò yòng。 jù cū lüè tǒng jì， quán shì jiè dòu kē yòu dú zhí wù yuē 100 shǔ 290 zhǒng。 yuè qián wǒ guó fā xiàn de dòu kē yòu dú zhí wù yuē 50 duō shǔ 120 zhǒng yǐ shàng， qí zhōng dié xíng huā yà kē yòu 37 shǔ 70 duō zhǒng， zhàn bàn shù yǐ shàng。 shí jì shàng， dòu kē zhōng bù shǎo zhí wù de dú xìng jiǔ yǐ wéi rén suǒ zhī，《 běn cǎo gāng mù》 zhōng jìzǎi xiāng sī zǐ、 yún shí、 lí dòu、 féi zào jiá děng yòu dú， rú xiāng sī zǐ shí zhī kě lìng rén 'ǒu tù， yún shí huā duō shí lìng rén kuáng zǒu děng。 cháng qī yǐ lái， rén men xí guàn yú shí yòng jīng jiā gōng chǔlǐ qù dú hòu de mǒu xiē dú xìng bù dà de zhí wù bù fēn， huò lì yòng qí yíng yǎng chéngfèn zuò wéi shēng chù sì liào， dàn wǎng wǎng kě yīn shí yòng qián chǔlǐ bù dāng 'ér zhì zhōng dú。 zhè lèi zhòngdú shì gù zài wǒ guó nán fāng guǎng dà dì qū měi nián dōuyòu fā shēng， rú cài dòu、 hǎi dāo dòu、 gǒuzhuǎ dòu hé zhū shǐ dòu děng zhǒng zǐ zào chéng rén、 chù shí yòng zhòngdú de bào dào lǚjiànbùxiǎn。 yīn cǐ， tā men zuò wéi yī lèi jì kě shí yòng yòu jù yī dìng qián zài wēi hài de tè dìng yòu dú zhí wù shì zhí dé zhù yì de。 zài huá běi、 xī běi děng mù qū， dòu kē zhí wù shì yī lèi pǔ biàn fēn bù de zhí wù huò yǐn zhǒng zhòngzhí bìng yòu jià zhí de fàng mù sì liào。 dàn yìng zhǐ chū de shì qí zhōng yě yòu yī xiē hán yòu dú chéngfèn， zài shēng chù dà liàng huò cháng qī shí yòng shí kě néng chǎn shēng wēi hài， chū xiàn gè zhǒng jí xìng huò màn xìng zhòngdú zhèng zhuàng。 lì rú fēng mǎ dòu、 xiǎo huā jí dòu、 gān sù jí dòu、 huáng xiāng cǎo mù xī、 zá zhǒng chē zhóu cǎo hé jiù huāng yě wān dòu děng jūn yòu yī dìng de wēi hài， qí chéng dù chú liǎo shēng chù zì shēn duì dú wù de xī shōu、 jiě dú hé pái xiè děng yīn sù wài， hái yǔ zhí wù de dì lǐ fēn bù、 jì jié hé qí tā sì liào de bǔ chōng děng duō zhǒng yīn sù yòu guān， wǎng wǎng fā xiàn bù jí shí huò chù zhì bù dāng zé kě néng zào chéng yán zhòng de jīng jì sǔn shī。 zài dòu kē yòu dú zhí wù zhōng， hái yòu yī lèi duì yú lèi hé kūn chóng yòu gāo dú xìng de zhí wù， rú máo yú téng shì zǎo yǐ shú zhī de dú yú hé shā chóng zhí wù， suǒ hán yòu dú chéngfèn zhǐ wéi běn kē suǒ tè yòu。 cǐ wài， hái yòu xǔ duō dòu kē yòu dú zhí wù yī bān bù wéi rén、 chù suǒ shí yòng， zhǐ 'ǒu 'ěr yòu wù shí zhōng dú fā shēng， dàn yǐ zhú jiàn yǐn qǐ liǎo， rén men de zhòng shì hé yán jiū， zhèng shí qí hán yòu xīn de zhòng yào yòu dú chéngfèn huò qí tā yòu yào yòng jià zhí de huó xìng chéngfèn， rú xiāng sī yú shì mù qián yǐ zhī zuì dú de zhí wù zhī yī， yī lì zhǒng zǐ jí kě shǐ rén xùn sù sǐ wáng， duì qí yòu dú chéngfèn jí zuò yòng jī zhì jūn zhèng jìn xíng shēn rù yán jiū [3,4]。 yòu rú jué míng shǔ (cassial ． )、 yě bǎi hé shǔ (crotalarial． )、 jīn què huā shǔ (cytisusl． )、 cì tóng shǔ (erythrinal． ) hé yǔ shàn dòu shǔ (lupinusl． ) děng shǔ de bù fēn zhǒng， yīn hán yòu duō zhǒng jù shēng lǐ huó xìng de shēng wù jiǎn 'ér biǎo xiàn chū jù yòu duì shén jīng xì tǒng、 xiāo huà xì tǒng hé xīn xuè guǎn xì tǒng děng duō fāng miàn de dú xìng， duì zhè lèi zhí wù de yòu dú chéngfèn huò huó xìng chéngfèn de yán jiū yě shì hěn yòu yì yì de。 dòu kē yòu dú zhí wù zhōng hán yòu de yòu dú chéngfèn jīhū shè jí dào zhí wù huà xué chéngfèn zhōng suǒ yòu zhòng yào lèi bié， hái yòu xiē chéngfèn jǐn wéi běn kē suǒ tè yòu。 zhè xiē chéngfèn shì zhí wù dú dàn bái、 shén jīng dú 'ān jī suān、 shēng wù jiǎn、 dài lèi、 yòu dú huáng tóng、 ēn kūn lèi hé qí tā yòu dú chéngfèn。 yī、 zhí wù dú dàn bái： zhè lèi dàn bái dú sù zhù yào cún zài yú dié xíng huā yà kē de yī xiē zhí wù zhǒng zǐ zhōng。 zhòng yào de dàn bái dú yòu xiāng sī zǐ dú sù (abrin)、 xiāng sī zǐ níng xuè sù、 cì huái sù (robin)、 cài dòu dú sù (phaseolotoxins) děng。 xiāng sī zǐ dú sù shì zhí wù jiè yǐ zhī de zuì dú de xì bāo dú sù zhī yī， zài rén tǐ zǔ zhì zhōng yǐn qǐ yī xì liè xiāo huà xì tǒng hé xún huán xì tǒng děng zhòngdú zhèng zhuàng， gū jì rén kǒu fú mld wéi 7μg ／ kg， xiǎo shǔ fù qiāng zhù shè de ld50 wéi 200μg／ kg[4， 5]。 èr、 shén jīng dú 'ān jī suān： tā men jiào jí zhōng fēn bù yú dié xíng huā yà kē de xiāng wān dòu shǔ (lathyrusl． ) hé yě wān dòu shǔ (vicial． ) de mǒu xiē zhí wù zhōng。 zhè shì yī lèi jù yòu shén jīng xì tǒng dú xìng de biàn yì 'ān jī suān huò qí yǎn shēng wù， tā men shì dòu kē zhí wù zhōng suǒ tè yòu de chéngfèn。 yǐ cóng shàng shù liǎng shǔ zhōng dé dào de shén jīng dú 'ān jī suān yòu liǎo héng gǔ xiān jī héng xī héng 'ān jī bǐng jīng、 β héng n héng cǎo xiān jī héng l héng α， β- èr 'ān jī bǐng suān (odap)(48 héng 55)、 r héng gǔ xiān jī -β héng qíng jī bǐng 'ān suān hé β héng 'ān jī bǐng 'ān suān děng。 tā men zài jié gòu shàng jí xiāng sì yú jù shén jīng chuán dì zuò yòng de 'ān jī suān， yīn cǐ tā men kě． zài shén jīng xì tǒng de yī gè huò duō gè shòu tǐ bù wèi shàng qiān rǎo zhèng cháng 'ān jī suān de zuò yòng， chǎn shēng yī xì liè zhōng shū shén jīng xì tǒng de yì cháng zhèng zhuàng， rú xīng fèn xìng zēng jiā、 guò dù huó dòng、 zhèn chàn、 quán shēn jiāng zhí hé tān huàn。 odap shì mù qián yǐ zhī de 'ān jī suān zhōng zuì qiáng de shén jīng jī dòng jì zhī yī。 hái yòu yī xiē 'ān jī suān néng sǔn hài gǔ gé jī jié dì zǔ zhì， chū xiàn lèi sì yú yí chuán： xìng jiāo yuán shī diào xìng jí bìng de zhèng zhuàng。 cǐ wài， zǐ yún yīng shǔ (astragalusl． ) de mǒu xiē zhí wù hái hán yòu dú de xī dài 'ān jī suān。 zhè lèi zhí wù fù jí tǔ rǎng zhōng de wú jī yuán sù xī， shǐ zhī chāo guò zhèng cháng shēngzhǎng xū yào de yī qiān bèi yǐ shàng， yǐ kě róng xìng huò fēi kě róng xìng de wú jī huò yòu jī xī huà wù cún yú tǐ nèi， rú jiá jī héng xī dài bàn guāng 'ān suān (ch3 héng se héng ch2chnh2cooh) děng。 yòu jī xī huà wù zài dòng wù tǐ nèi néng dùn huà hǔ pò suān tuō qīng méi hé qí tā yī xiē tuō qīng méi， qí zhōng qī chí tǐ nèi yǔ liú yòu jìng zhēng zuò yòng 'ér dài tì liú de zhèng cháng dài xiè， hái kě zhí jiē zuò yòng yú xì bāo yǎng huà de fǔ méi， yì zhì tǐ nèi xǔ duō hán liú 'ān jī suān de qiú jī zuò yòng děng。 dòng wù yīn shí rén liàng duō shǎo 'ér biǎo xiàn wéi jí xìng、 yà jí xìng hé màn xìng sān zhǒng bù tóng de zhòngdú zhèng zhuàng， rú tuō máo、 tuō tí、 róng xuè xìng pín xuè、 bái xì bāo jiǎn shǎo、 bù yù、 shí zhì qì guān de tuì huà hé biàn xìng yǐ jí shì lì zhàng 'ài， xīng fèn、 bù tài pán shān、 tān huàn děng shén jīng xì tǒng zhèng zhuàng [2,6]。 sān、 shēng wù jiǎn： dòu kē zhí wù zhōng fù hán shēng wù jiǎn， bìng cún zài zhe duō lèi tè yòu de shēng wù jiǎn， tā men zài qí dú lǐ zuò yòng shàng yě gè bù xiāng tóng。 gēn jù qí jié gòu zhù yào wéi xià liè sì lèi： 1． shuāng chóu bǐ gē dìng lèi shēng wù jiǎn (pyrrolizidinealkaloids)： fēn bù yú yě bǎi hé shǔ zhí wù zhá dòu kē hán cǐ lèi shēng wù jiǎn yuē 100 yú zhǒng， cǐ lèi shēng wù jiǎn shì běn kē zhí wù zhòng yào chéngfèn zhī yī。 shuāng chóu bǐ gē dìng shēng wù jiǎn zhù yào jù tè zhēng xìng de gān zàng dú xìng， rú dān zhū shǐ dòu jiǎn ( jí nóng jí lì jiá sù )(monocrotaline)(48 héng 17) děng， zài dòng wù tǐ nèi jīng wán sài huà fǎn yìng xíng chéng yī zhǒng bǐ gē dài xiè chǎn wù， cóng 'ér zhí jiē yì zhì gān wēi lì tǐ de xíng chéng， dǎo zhì gān yìng huà hé huài sǐ， yòu de shèn zhì néng zhì gān 'ái， tóng shí tā men hái kě zào chéng fèi de sǔn hài [7,8]。 cǐ wài， jù yòu zhè yī jié gòu mǔ hé de qí tā lèi xíng de shēng wù jiǎn hái jù yòu duō zhǒng qí tā de shēng lǐ huó xìng， yòu de jù jiàn dú yàng zuò yòng chǎn shēng jī ròu sōng chí， yòu de jù jiàng yā zuò yòng， yòu de zé jù yòu qiáng liè de jú bù má zuì zuò yòng děng。 2． shuāng chóu pài dìng wán lèi shēng wù jiǎn (quinolizidinealkaloids)： zhè lèi shēng wù jiǎn zài běn kē de jīn què huā shǔ、 yǔ shàn dòu shǔ、 huái shǔ (sophoral． )、 hé huáng huá shǔ (thermopsisr． br． ) děng zhōng jūn yòu cún zài。 fēn bù jiào guǎng de yòu kǔshēn jiǎn (matrine)(48 héng 72)、 yě jué míng jiǎn (thermopsine)(48 héng 78)、 jīn què huā jiǎn (cytisine)(48 héng 57)、 yīng zhǎo dòu jiǎn (sparteine)(48 héng 79) děng。 kǔshēn jiǎn jí huái shǔ de lèi sì shēng wù jiǎn zhù yào zuò yòng yú zhōng shū shén jīng xì tǒng， chǎn shēng hū xī yì zhì、 yùn dòng shī diào hé jīng jué。 jīn què huā zhǔhè yǔ shàn dòu shǔ děng zhōng shēng wù jiǎn zé shǔ yú yī lèi shén jīng jié dú wù， qí zuò yòng xiāng sì yú yān jiǎn， dàn qiáng dù shāo ruò。 3． cì tóng shēng wù jiǎn (erythrinaalkaloids)： tā men shì cì tóng shǔ suǒ zhuān yòu de jù yòu tè shū de sì huán shū 'àn shēng wù jiǎn。 tā men zhù yào zuò yòng yú yùn dòng shén jīng xì tǒng， qí zhōng yòu de yǐ duì wài zhōu shén jīng xì tǒng de zuò yòng wéi zhù， biǎo xiàn chū xiǎn zhù de lèi sì jì 'ǎn shēng wù jiǎn de jiàn dú yàng huó xìng， shì zhōng shū shén jīng xì tǒng de fēi qù jí huà lèi xíng de jī ròu sōng chí jì， rú 'èr qīng héng β héng cì tóng jiǎn (dihydro héng β héng erythroidine)(48 héng 37) de shén jīng jié zǔ duàn zuò yòng jì liàng wéi 0． 5mg／ kg， tā duì xiǎo shǔ de ld50 wéi 4． 5mg／ kg； yòu de zé yǐ duì zhōng shū shén jīng xì tǒng de zuò yòng wéi zhù， chǎn shēng yì zhì hé jìng luán， rú 'ā pǔ héng β héng cì tóng jiǎn (apo-β héng erythroidine)(48 héng 36) děng； hái yòu yī xiē jiǎn zé liǎng zhǒng zuò yòng jiān 'ér yòu zhī， qí zuò yòng qiáng dù xiāng dāng [9,10]。 4． èr tiē zhǐ jiǎn lèi shēng wù jiǎn： zhù yào fēn bù yú yún shí yà kē de gé mù shǔ (erythrophleumafz． )， wǒ guó zhǒng lèi bù duō。 zhè lèi jiǎn yǐ kā sà yīn (cassaine)(48 héng 49) wéi dài biǎo， tā men zài jié gòu shàng yǔ zāi tǐ lèi máo dì huáng dú dài xiāng sì， yīn 'ér yě jù qiáng xīn zuò yòng hé qí tā dú xìng， shì yī fèn zhù yào zuò yòng yú xīn zàng de dú wù。 cǐ wài， tā hái yòu chí jiǔ de jú bù má zuì zuò yòng。 qí tā hái yòu yī xiē tè shū shēng wù jiǎn， rú dú biǎn dòu (physostigmavenenasumbalfour) suǒ hán yǐn duǒ lèi jù dú shēng wù jiǎn dú biǎn dòu jiǎn (eserine) shì qiáng dǎn jiǎn zhǐ méi yì zhì jì， wéi zhòng yào de shén jīng xìng dú sù。 yòu rú zǐ yún yīng shǔ zhí wù suǒ hán yǐn duǒ lǐ xī dìng jiǎn (indolizidinealkaloids) sī wàng sōng níng (swainsonine)(48 héng 1)， zài shēng yuán shàng yǔ shuāng chóu bǐ gē dìng jí shuāng chóu pài dìng wán lèi shēng wù jiǎn yòu mìqiè guān xì， shì yī lèi tè shū hé qiáng xiào de gān lù táng méi yì zhì jì， néng shǐ shēng chù chǎn shēng gān lù táng bìng (mannosldosis) hé shén jīng xì bāo de shēng lǐ tū biàn [12,13]。 sì、 dài lèi： dòu kē de sān gè yà kē zhōng dū hán yòu zào dài， tè bié shì sān tiē zào dài zuì wéi fēng fù， zhè xiē zào dài de fēn bù、 jié gòu hé dú lǐ yǐ yòu zhuān mén píng lùn zōng shù。 zào jiá shǔ (gleditsial． ) hé féi zào jiá shǔ (gymnocladuslam． ) zhōng de sān tiē zào dài kě qiáng liè cì jī nián mó， jīng xiāo huà dào xī shōu hòu chǎn shēng quán shēn xìng zhòngdú zhèng zhuàng， cǐ wài tā men hái yòu dú yú hé shā chóng huó xìng。 biǎn dòu shǔ (dolichosl． ) de zhí wù má lǐ suǒ hán yòu de dà má yào zào dài， yòu zhōng shū shén jīng de yì zhì zuò yòng。 yě wān dòu zhǔhè cài dòu shǔ zhōng de bù fēn zhí wù néng shēng wù hé chéng bù tóng de qíng dài， rú yě wān dòu dài (vidanin)(48 héng 81)、 cài dòu tíng (phaseolunafin) děng。 gè zhǒng qíng dài zài tǐ nèi méi huò wēi shēng wù de zuò yòng xià shuǐ jiě chǎn shēng chū yòu hài de qīng qíng suān， néng yì zhì xì bāo sè sù yǎng huà méi， cóng 'ér chū xiàn hū xī kùn nán、 chuǎn xī、 mán shān、 shuāi jié、 jīng jué yǐ zhì sǐ wáng。 shí jì shàng， qíng dài de chǎn shēng yǔ qì hòu、 yǔ liàng、 jì jié、 shēngzhǎng jiē duàn děng wài jiè tiáo jiàn yì yòu hěn dà guān xì。 wǔ、 yòu dú de huáng tóng hé yì huáng tóng lèi： mù xī huáng sù、 lì jīng děng cháng jiàn huáng tóng guǎng bù yú dòu kē zhí wù yè、 huā zhōng， yě fù hán yī xiē tè yòu jié gòu de huáng tóng hé yì huáng tóng huà hé wù。 yòu dú huáng tóng zhù yào fēn bù yú dié xíng huā yà kē de yú téng shǔ (derrislour． )、 jīxiě téng shǔ (milletdawightetarn． )、 dòu shǔ shǔ (pachyrrhizusrichexdc． ) hé huī yè shǔ (tephrosiapers． ) děng zhí wù zhōng， zuì yòu dài biǎo xìng de dú sù shì yú téng tóng (rotenone)(48 héng 49)、 huī yè sù (tephrosin)(48 héng 31) hé dòu shǔ tóng (pachyrrhizone)(48 héng 59) děng。 tā men shì yī lèi sè mǎn sè mǎn tóng lèi huà hé wù (chromanochromanones)。 zhè yī lèi dú sù zhù yào yǐ duì lěng xuè dòng wù rú yú lèi de dú xìng 'ér yǐn rù zhù mù， duì wēn xuè dòng wù yì yòu yī dìng de dú xìng。 yú téng tóng shì yǐ dà liàng shēng chǎn de yī zhǒng shā chóng nóng yào， tā kě yǐ tōng guò xiāo huà xì tǒng， shèn zhì tōng guò pí fū jiē chù 'ér xī shōu zhòngdú， zhù yào zuò yòng yú yú lèi děng dòng wù de hū xī zhōng shū shǐ zhī má bì 'ér sǐ wáng， wǔ shí wàn fēn zhī yī de nóng dù réng kě zào chéng yú lèi sǐ wáng， duì wēn xuè dòng wù yě yòu xiāng dāng dà de dú xìng。 yú téng tóng duì rén hé gǒu de cháng wèi dào yòu qiáng liè cì jī zuò yòng， chǎn shēng jù liè de 'ǒu tù hé xià lì。 yì huáng tóng lèi huà hé wù， zhù yào fēn bù zài chē zhóu cǎo shǔ (trifoliuml． ) děng zhí wù zhōng， rú hóng chē zhóu cǎo sù (pratenaein) děng yòu cí jī sù yàng zuò yòng， kě dǎo zhì shēng chù de liú chǎn hé bù yù děng。 liù、 ēn kūn jí qí dài lèi： zhù yào fēn bù yú hán xiū cǎo yà kē de jué míng shǔ zhí wù zhōng， yòu dà huáng sù (70 héng 1) jí 'ēn kūn de duō zhǒng yǎn shēng wù， rú 1， 8 héng 'èr qiǎnɡ héng 2 héng jiá jī 'ēn kūn、 dà huáng fēn héng β- lóng dǎn 'èr táng dài děng děng。 zhè yī lèi huà hé wù zhù yào jù yòu qiáng liè de zhì xiè zuò yòng， bìng bàn fā yī xì liè qí tā zhòngdú zhèng zhuàng。 |
|
|