|
|
| sú chēng nóng lì ”。 yīn yáng lì de yī zhǒng。 yǐ shuò wàng yuè wéi jī chǔ， yǐ zhì rùn lái shǐ nián de píng jūn cháng dù yǔ huí guī nián jiē jìn。 píng nián 12 gè yuè， dà yuè 30 tiān， xiǎo yuè 29 tiān， quán nián 354 tiān huò 355 tiān； rùn nián 13 gè yuè， quán nián 384 tiān huò 385 tiān。 měi yuè hé shuò zhī rì， chēng wéi chū yī。 yuè de tiān shù jī běn néng fǎn yìng yuèxiàng。 zhōng guó zài cǎi yòng gōng lì jì nián de tóng shí， réng yán yòng zhè yī chuán tǒng lì fǎ。 |
|
| ◎ xià lì xiàlì |
|
| jiàn “ nóng lì ” |
|
| wǒ guó gǔ dài lì fǎ zhī yī。 xiāng chuán chuàng shǐ yú xià dài， yīn 'ér dé míng。 yòu chēng yīn lì、 nóng lì、 jiù lì。 shí jì shì yī zhǒng yīn yáng hé lì。 tā yǐ yín yuè wéi suì shǒu， yǐ yuè liàng rào dì qiú yī zhōu wéi yī yuè， yǐ shí 'èr huò shí sān yuè wéi yī nián。 yuè fēn dà jìn xiǎo jìn， dà jìn měi yuè sān shí tiān， xiǎo jìn měi yuè 'èr shí jiǔ tiān。 qí zhì rùn fǎ shì： sān nián yī rùn， wǔ nián 'èr rùn， shí jiǔ nián qī rùn。《 hòu hàn shū · lǜ lì zhì zhōng》： “ yǒng yuán shí sì nián， dài zhào tài shǐ huò róng shàng yán： ‘ guān lòu kè shuài jiǔ rì zēng jiǎn yī kè， bù yǔ tiān xiāng yìng。 huò shí chā zhì 'èr kè bàn， bù rú xià lì mì。 ’”《 sòng shū · lǜ lì zhì xià》：“ xià lì qī yào xī xíng， tè wéi zhòng fǎ， liú xiàng yǐ wéi hòu rén suǒ zào， cǐ kě yí zhī jù 'èr yě。” |
|
xià lì zhōng guó chuán tǒng lì fǎ zhī yī， yě chēng wéi nóng lì、 yīn lì、 yīn lì、 gǔ lì、 jiù lì děng。 shǔ yú yī zhǒng yīn yáng lì， píng jūn lì yuè děng yú yī gè shuò wàng yuè， zhè yī diǎn yǔ yīn lì yuán zé xiāng tóng， suǒ yǐ yòu yīn lì de chéngfèn； lìng yī fāng miàn shè zhì rùn yuè yǐ shǐ píng jūn lì nián wéi yī gè huí guī nián， bìng shè zhì 'èr shí sì jié qì yǐ fǎn yìng jì jié（ tài yáng zhí shè diǎn de zhōu nián yùn dòng） de biàn huà tè zhēng， suǒ yǐ yòu yòu yáng lì de chéngfèn。 zhì jīn jīhū quán shì jiè suǒ yòu huá rén yǐ jí cháo xiān bàn dǎo hé yuè nán děng guó jiā， réng shǐ yòng xià lì lái tuī suàn chuán tǒng jié rì rú chūn jié、 zhōng qiū jié、 duān wǔ jié děng jié rì。
－－－－－－－－－－－－－－－－－－－－－－－－－－－－－－－－－－－－－－－－－－－－－－－－－－－－－－
nóng lì ( xià lì ) cǎi yòng“ dìng shuò fǎ” héng héng yǐ shuò rì wéi měi yuè de chū yī， yòu jiāng huí guī nián huàfēn wéi 'èr shí sì jié qì， zài quē zhōng qì zhī yuè zhì rùn， jì fǎn yìng liǎo tài yáng rè lì zuò yòng duì dì qiú de yǐng xiǎng， yòu fǎn yìng liǎo yǐ yuè liàng wéi zhù， jiā shàng tài yáng duì dì qiú de yǐn cháo lì gòng zhèn de zhōu qī biàn huà， róng yīn yuè yáng nián wéi yī tǐ， wèiwǒ guó chuán tǒng wén huà de guī bǎo。 dàn yīn nián jiǔ shī xiū， dà xiǎo yuè wú dìng xù， bù shí yòu 2-4 gè dà yuè、 2-3 gè xiǎo yuè xiāng lín， yǐ quē zhōng qì zhī yuè wéi rùn yuè， rùn yuè yóu yí bù dìng， gè nián tóng míng jié qì zài gé lǐ lì（ jiǎn chēng gé lì） 3-4 tiān lǐ bō dòng， bù biàn tuī suàn、 jì yì hé shǐ yòng。 dǎi lì lái yuán yú gǔ dài xià lì ， 19 nián 7 rùn， cǎi yòng“ píng shuò fǎ” héng héng dān yuè dà， shuāng yuè xiǎo， gù dìng rùn jiǔ yuè dà， dà xiǎo yuè xiāngjiàn dìng xù， yuē 5 nián gǎi 1 gè bā yuè dà， fāng biàn jì yì hé shǐ yòng。 běn fāng 'àn fǎn pū guī zhēn， jiè jiàn dǎi lì， bìng jiā yǐ chuàng xīn， shǐ yīn yuè yáng nián gèng jiā guī fàn。
1. zhì rùn nán cháo sòng dà míng liù nián héng héng 463ad dà kē xué jiā zǔ chōng zhī zhì dìng de《 dà míng lì》， cǎi yòng 20 zǔ 19 nián 7 rùn chā rù 1 zǔ 11 nián 4 rùn， jì 391 nián 144 rùn； táng dài lǐ chún fēng de《 dé lín lì》 shǐ gǎi wéi“ zài quē zhōng qì zhī yuè zhì rùn”， shí jì shàng réng bǎo chí 19 nián 7 rùn de jī běn gé jú， yán yòng zhì jīn。 dǎi lì cǎi yòng“ píng shuò fǎ”、 dān yuè dà， shuāng yuè xiǎo， gù dìng rùn jiǔ yuè， bǐ xià lì zǎo 3 gè yuè， tuī cè xì cóng qín lì tuō tāi 'ér lái。 fǎn běn guī yuán， běn fāng 'àn jiè jiàn dǎi lì， bìng gù dìng dān yuè xiǎo， shuāng yuè dà， rùn liù yuè（ dà yuè）， yǐ gōng yuán 19 de zhěng bèi shù wéi rùn nián zhōu qī， àn xiàn xíng rùn nián cì xù， gù dìng zài dì 3、 6、 9、 11、 14、 17、 19 nián wéi rùn nián， dàn féng gōng yuán wěi shù 333、 666、 000 nián fèn suǒ zài de 19 nián 7 rùn， miǎn qù hòu“ 8 nián 3 rùn”， chéng wéi“ 11 nián 4 rùn”。 běn fāng 'àn yuè jūn jìn sì shuò wàng yuè， nián jūn jìn sì huí guī nián， gù dìng rùn liù yuè， gēn hán shǔ zhōu qī jī běn xiāng fú。（ biǎo 1）
2. dà xiǎo yuè gù dìng dān yuè xiǎo， shuāng yuè dà， rùn liù yuè dà。 chú gōng yuán wěi shù wéi 000、 165、 335、 500、 665、 835 nián wài， fán 5 de bèi shù nián fèn de zhèng yuè gǎi wéi dà yuè。 běn fāng 'àn zài 333 yòu 1/3 nián lǐ yòu 333.33333×12+122.754386=4122.754386 gè yuè， qí zhōng yòu（ 333.3333÷5） -2=64.6666 gè zhēngyuè dà， hé jì yòu 2000+122.754386+64.666666=2187.420153 gè dà yuè， 1935.333333 gè xiǎo yuè， zhé hé 121747.2982 rì， yuè jūn 29.53057273 rì（ 29 tiān 12 xiǎo shí 44 fēn 1.483 miǎo）， nián jūn 365.241895 rì（ 365 tiān 5 xiǎo shí 48 fēn 20 miǎo）。 xiàn dài lì suàn xué jiā céng cì liàng， jù wǒ guó jǐ qiān nián de rì yuè shí zī liào jì suàn， 1 shì jì chū de huí guī nián wéi 365.24231551 tiān， 19 shì jì chū wéi 365.24219879 tiān， 1 shì jì chū de shuò wàng yuè wéi 29.530594093 tiān， 19 shì jì chū wéi 29.530588181 tiān， zé běn fāng 'àn nián jūn xiāng dāng yú 69 shì jì shí de huí guī nián， yuè jūn xiāng dāng yú 69 shì jì shí de shuò wàng yuè， jù yòu qián zhān xìng， wàng zài xiǎo yuè shí wǔ， dà yuè shí liù， rì qī gēn yuè xiāng hé cháo xī zhōu qī wěn hé， fāng biàn jì yì hé shǐ yòng， duì yī xué、 bǎo jiàn、 hǎi yáng shēng wù xué、 shuǐ yùn、 zōng jiào、 mín sú、 tiān wén lì suàn xué děng jūn jù yòu zhòng yào yì yì。
3. èr shí sì jié qì běn fāng 'àn qǔ xīn chǒu 1901~ wù shēn 2028 gè nián tóng míng jié qì de gé lì zhòng shù rì qī wéi zhǔn， tā gēn xí yòng de huáng dào shí 'èr gōng de rì qī jī běn xiāng fú（ gè yīng hàn cí shū de shǎo shù xīng zuò rì qī yòu xiē xǔ chū rù； suī rán suì chā yǐ shǐ xīng zuò huǎn màn dōng yí， dàn xí yòng rì qī réng bèi rén men yán yòng zhì jīn。） gè lì shū shàng de jié qì yòu biāo zhì shí chén huò biāo zhì fēn zhōng de， mào sì jīng què， dàn gè nián tóng míng jié qì yǐ jí xiāng lín dōng zhì jiān de cháng dù（ suì shí） jūn cháng yòu chū rù。 xī 'ān zhāng qián wǔ jiào shòu zhù zhāng yǐ 21 shì jì gè nián tóng míng jié qì de zhòng shù rì qī wéi zhǔn； yóu yú gé lì 1990 nián jiǎn rùn hòu， 2100 nián cái zài jiǎn rùn， gù gè nián tóng míng jié qì de rì qī jiàn qū qián， běn fāng 'àn qǔ 1901~2028 gè nián tóng míng jié qì de zhòng shù rì qī wéi zhǔn， shí 'èr zhōng qì（ guān jiàn xìng jié qì） gēn huáng dào shí 'èr gōng de rì qī gèng jiā yī zhì， dá dào zhōng xī hé bì， gōu tōng gǔ jīn， fāng biàn jì yì、 shǐ yòng hé jiāo liú。
4. xiū lì rì qī jiàn yì yú nóng lì bǐng xū nián chūn jié héng héng gé lì 2006 nián 1 yuè 29 rì gǎi wéi xià lì bǐng xū nián zhèng（ gēng yín） yuè chū yī（ wù wǔ rì）。 |
|
xià lì cǎi yòng“ dìng shuò fǎ” héng héng yǐ shuò rì wéi měi yuè de chū yī， yòu jiāng huí guī nián huàfēn wéi 'èr shí sì jié qì， zài quē zhōng qì zhī yuè zhì rùn， jì fǎn yìng liǎo tài yáng rè lì zuò yòng duì dì qiú de yǐng xiǎng， yòu fǎn yìng liǎo yǐ yuè liàng wéi zhù， jiā shàng tài yáng duì dì qiú de yǐn cháo lì gòng zhèn de zhōu qī biàn huà， róng yīn yuè yáng nián wéi yī tǐ， wèiwǒ guó chuán tǒng wén huà de guī bǎo。 dàn yīn rùn yuè yóu yí bù dìng， gè nián tóng míng jié qì zài gé lǐ lì（ jiǎn chēng gé lì） 3-4 tiān lǐ bō dòng， bù biàn tuī suàn、 jì yì hé shǐ yòng。
xià lì yǐ yín yuè wéi zhēngyuè。 |
|
- n.: the traditional Chinese lunar calendar
|
|
| nóng lì |