|
|
| jù《 cí hǎi》： “ tú téng chóng bài ” shì yī zhǒng zōng jiào xìn yǎng， yuē fā shēng yú shì zú gōng shè shí qī。 tú téng xì yìn dì 'ān yǔ， yì wéi“ shǔ bǐ qīn zú”。 yuán shǐ rén xiāng xìn měi gè shì zú dū yǔ mǒu zhǒng dòng wù zhí wù huò qí tā zì rán wù yòu qīn shǔ huò qí tā tè shū guān xì， yī bān yǐ dòng wù jū duō， zuò wéi shì zú tú téng de dòng wù（ rú xióng、 láng、 shé …… .）， jí shì gāi shì zú de shén shèng biāo zhì， zhào liè wéi gāi quán zú zhī jì wù， jìn shā jìn shí； qiě jǔ xíng chóng bài yí shì， yǐ cù qí“ fān yǎn”。 |
|
| tú téng chóng bài shì yī zhǒng zuì yuán shǐ de zōng jiào xíng shì。“ tú téng” yī cí lái yuán yú yìn dì 'ān yǔ“ totem”， yì sī wéi“ tā de qīn shǔ”、“ tā de biāo jì”。 zài yuán shǐ rén xìn yǎng zhōng， rèn wéi běn shì zú réndōu yuán yú mǒu zhǒng tè dìng de wù zhǒng， dà duō shù qíng kuàng xià， bèi rèn wéi yǔ mǒu zhǒng dòng wù jù yòu qīn yuán guān xì， yú shì， tú téng xìn yǎng biàn yǔ zǔ xiān chóng bài fā shēng liǎo guān xì， zài xǔ duō tú téng shén huà zhōng， rèn wéi zì jǐ de zǔ xiān jiù lái yuán yú mǒu zhǒng dòng wù huò zhí wù， huò shì yǔ mǒu zhǒng dòng wù huò zhí wù fā shēng guò qīn yuán guān xì， yú shì mǒu zhǒng dòng、 zhí wù biàn chéng liǎo zhè gè mín zú zuì gǔ lǎo de zǔ xiān。 lì rú，“ tiān mìng xuán niǎo， jiàng 'ér shēng shāng” (《 shǐ jì》 ) xuán niǎo biàn chéng wéi shāng zú de tú téng。 yīn cǐ， tú téng chóng bài yǔ qí shuō shì duì dòng zhí wù de chóng bài， hái bù rú shuō shì duì zǔ xiān de chóng bài， zhè yàng gèng zhǔn què xiē。 tú téng yǔ shì zú de qīn yuán guān xì cháng cháng tōng guò shì zú qǐ yuán shén huà hé chēng hū tǐ xiàn chū lái。 rú 'è lún chūn zú chēng gōng xióng wéi“ yǎ yà”， yì wéi zǔ fù， chēng mǔ xióng“ tài tiē”， yì wéi zǔ mǔ。 è wēn kè rén chēng gōng xióng wéi“ hé kè” ( zǔ fù )， mǔ xióng wéi“ è wǒ” ( zǔ mǔ )。 xiōng nú láng de chuán shuō (《 wèi shū · gāo chē chuán》 ), xiōng nú chányú shēng 'èr nǚ， zī róng shèn měi， guó rén jiē yǐ wéi shén， chányú yuē： ‘ wú yòu cǐ nǚ 'ān kě pèi rén， jiāng yǐ yǔ tiān。 ’ nǎi zhù gāo tái， zhì 'èr nǚ qí shàng， yuē‘ qǐng tiān zì yíng zhī’。 jīng sān nián， fù yī nián， nǎi yòu yī lǎo láng， zhòu yè shǒu tái háo hū。 qí xiǎo nǚ yuē：‘ wú fù shǐ wǒ chù cǐ， yù yǐ yǔ tiān， ér jīn láng lái， huò shén wù tiān shǐ zhī rán’。 xià wéi láng qī， ér chǎn zǐ。 hòu suì fán yǎn chéng guó， gù qí rén hǎo yǐn shēng cháng gē， yòu sì láng háo。 dòng zú chuán shuō qí shǐ zǔ mǔ yǔ yī tiáo dà huā shé jiāo pèi， shēng xià yī nán yī nǚ， zī shēng fán yǎn chéng wéi dòng zú zǔ xiān。“ totem” de dì 'èr gè yì sī shì“ biāo zhì”。 jiù shì shuō tā hái yào qǐ dào mǒu zhǒng biāo zhì zuò yòng。 tú téng biāo zhì zài yuán shǐ shè huì zhōng qǐ zhe zhòng yào de zuò yòng， tā shì zuì zǎo de shè huì zǔ zhì biāo zhì hé xiàng zhēng。 tā jù yòu tuán jié qún tǐ、 mìqiè xuè yuán guān xì、 wéi xì shè huì zǔ zhì hé hù xiāng qū bié de zhí néng。 tóng shí tōng guò tú téng biāo zhì， dé dào tú téng de rèn tóng， shòu dào tú téng de bǎo hù。 tú téng biāo zhì zuì diǎn xíng de jiù shì tú téng zhù， zài yìn dì 'ān rén de cūn luò zhōng， duō lì yòu tú téng zhù， zài zhōng guó dōng nán yán hǎi kǎo gǔ zhōng， yě fā xiàn yòu niǎo tú téng zhù。 zhè jiāng shào xīng chū tǔ yī zhàn guó shí gǔ yuè rén tóng zhì fáng wū mó xíng， wū dǐng lì yī tú téng zhù， zhù dǐng sù yī dà wěi jiū。 gù gōng suǒ lún gān dǐng lì yī shén niǎo， gǔ dài cháo xiān zú měi yī cūn luò cūn kǒu dū lì yī niǎo gān， zhè dū shì tú téng zhù de yǎn biàn 'ér lái。 |
|
tú téng de biāo zhì zuò yòng jīhū tǐ xiàn zài gè gè fāng miàn， rú：
(1) qí zhì、 zú huī
zhōng guó de lóng qí， jù kǎo zhèng， xià zú de qí zhì jiù shì lóng qí， yī zhì yán yòng dào qīng dài。 gǔ tū jué rén、 gǔ huí gú réndōu shì yǐ láng wéi tú téng de， shǐ shū shàng duō cì jìzǎi tā men dǎzháo yòu láng tú 'àn de qí zhì。“ xī xià láng zhù” 50 nián dài， hā sà kè zú bù luò yòu de hái dǎzháo láng qí。 dōng 'ōu xǔ duō guó jiā dū yǐ yīng wéi biāo zhì， zhè shì jì chéng liǎo luó mǎ dì guó de chuán tǒng。 luó mǎ de gǔ huī shì mǔ láng， hòu gǎi wéi dú shǒu yīng， dōng luó mǎ dì guó chéng lì hòu， yòu gǎi wéi shuāng shǒu yīng。 dé guó、 měi lì jiān hé zhòng guó、 yì dà lì wéi dú shǒu yīng， é guó ( yuán shǐ tú téng wéi xióng )、 nán sī lā fū wéi shuāng shǒu yīng。 biǎo shì wéi dōng luó mǎ dì guó de jì chéng rén。 bō sī de guó huī wéi māo， bǐ lì shí、 xī bān yá、 ruì shì yǐ shī wéi huī zhì。 zhè xiē dòng wù biāo zhì bù shì rén men píng kōng xiǎng xiàng chū lái de， tā yuán yú yuán shǐ de tú téng xìn yǎng。
(2) fú shì
yáo zú de wǔ sè fú、 gǒu wěi shān yòng wǔ sè sī xiàn huò wǔ sè bù zhuāng shì， yǐ xiàng zhēng wǔ cǎi máo gǒu， qián jīn zhì yāo， hòu jīn zhì xī xià yǐ xiàng zhēng gǒu wěi。 shē zú de gǒu tóu mào。 jù chuán shuō， pán hù wéi rén shēn gǒu shǒu xíng xiàng。 shē zú chuán shuō， qí zǔ xiān wéi quǎn， míng pán hù qí máo wǔ cǎi。 gāo xīn dì shí， quǎn róng fàn biān， guó jiā wēi jī。 gāo xīn dì chū bǎng zhāo xián， wèi yòu néng zhǎn fān wáng shǒu lái xiàn zhě， qī yǐ sān gōng zhù。 lóng quǎn jiē bǎng， qián wǎng dí guó， chéng fān wáng bù bèi， yǎo xià fān wáng shǒu jí， xián bēn huì guó， xiàn yú gāo xīn dì。 gāo xīn dì yīn qí shì gǒu， bù yù jiāng gōng zhù jià tā， zhèng zài wéi nán zhī jì lóng quǎn hū zuò rén yǔ：“ nǐ jiāng wǒ fàng rù jīn zhōng zhī nèi， qī tiān qī yè， jiù kě yǐ biàn chéng rén xíng。” dào liǎo dì liù tiān， gōng zhù pà tā 'è sǐ， dǎ kāi jīn zhōng yī kàn shēn yǐ biàn chéng rén xíng， shàng liú yī tóu wèi biàn。 yú shì pán hù chuān shàng dà yī， gōng zhù dài shàng gǒu tóu guān， tā men jiù jié hūn liǎo。
(3) wén shēn
tái wān tǔ zhù duō yǐ shé wéi tú téng， yòu guān yú bǎi bù shé wéi zǔ xiān huà shēn de chuán shuō hé bù zhǔn bǔ shí shé de jìn jì。 qí wén shēn yǐ bǎi bù shé shēn shàng de sān jiǎo xíng wén wéi zhù， yǎn biàn chéng gè zhǒng qū xiàn wén。 guǎng dōng dàn hù zì chēng lóng zhǒng， xiù miàn wén shēn， yǐ xiàng jiāo lóng zhī zǐ， rù shuǐ kě miǎn zāo jiāo lóng zhī hài。 tǔ fān fèng mí hóu wéi zǔ， qí rén jiāng liǎn bù wén wéi hóng hè sè， yǐ mó fǎng hóu de fū sè， hǎo ràng hóu zǔ rèn shí zì jǐ。
(4) tú téng wǔ dǎo
jí mó fǎng、 zhuāng bàn chéng tú téng dòng wù de huó dòng xíng xiàng 'ér wǔ。 tǎ jí kè rén wǔ dǎo zuò yīng fēi xíng zhuàng。 cháo xiān zú de hè wǔ。 lóng wǔ、 shī wǔ。
tú téng chóng bài shǒu xiān yào jìng zhòng tú téng， jìn shā、 jìn bǔ， shèn zhì jìn zhǐ chù mō、 zhù shì， bù zhǔn tí tú téng de míng zì。 tú téng sǐ liǎo yào shuō shuì zhe liǎo， qiě yào 'àn zhào zàng rén de fāng shì 'ān zàng。 jiāng sū yí xīng rén gǔ wéi shé tú téng， yīn cǐ duì jiā shé jué duì bù néng dǎ shā， rèn wéi zài chuáng shàng、 mǐ tún shàng fā xiàn jiā shé wéi jí xiáng， zài yán liáng fā xiàn wéi xiōng， yìng lì jí huí bì。 yòu shí hái yào diǎn rán xiāng zhú yòng shí pǐn lái gòngfèng。 ní bó 'ěr chóng bài niú， yǐ zhī wèiguó shòu， jìn shā、 jìn bǔ， jìn zhǐ chuān yòng niú pí zhì pǐn。 yīn guó shòu fàn làn， bù dé bù dìng shí jiāng qí“ lǐ sòng” chū guó。 qí cì yào dìng shí jì sì tú téng。 qīng liú xī chéng《 lǐng biǎo jì mán》：“ měi zhí zhēngshuò jiā rén fù gǒu huán lú zào sān zā， rán hòu jǔ jiā nán nǚ xiàng gǒu mó bài， shì rì jiù shí， bì kòu cáo dūn dì 'ér shí， yǐ wéi jìn lǐ。”
yī bān lái shuō duì tú téng yào jìng zhòng， jìn zhǐ shāng hài， dàn yòu shí què yòu jí qí xiāng fǎn de qíng kuàng。 yòu de bù luò liè qǔ tú téng shòu chī， shèn zhì yǐ tú téng wéi xī shēng。 zhī suǒ yǐ liè chī tú téng shòu， shì yīn wéi tú téng tài wán měi liǎo， chī liǎo tā， tā de zhì huì、 tā de lì liàng、 tā de yǒng qì jiù huì zhuǎn yí dào zì jǐ shēn shàng lái。 dàn chī tú téng shòu yǔ chī bié de dōng xī bù tóng， yào jǔ xíng lóng zhòng de yí shì， qǐng qiú zǔ xiān bù yào guài zuì zì jǐ。 rú 'è wēn kè rén liè dé xióng， zhǐ néng shuō tā shuì zhe liǎo， chī ròu qián yào yī qǐ fā chū wū yā bān de jiào shēng， shuō míng shì wū yā chī liǎo ròu， bù néng guài zuì 'è wēn kè rén。 qiě bù néng chī xīn nǎo fèi shí dào děng bù wèi， yīn wéi zhè xiē dōushì líng hún de jū suǒ， chī hòu， duì yí hái yào jìn xíng fēng zàng， yòng shù tiáo kǔn hǎo， rán hòu fàng zài mù jià shàng， yǔ zàng rén jī běn xiāng tóng。 yǐ tú téng zuò wéi xī shēng lái jì zǔ， shì yǐ tú téng shòu wéi gōu tōng rén yǔ zǔ xiān shén líng de yī zhǒng méi jiè。 yuán shǐ rén xiāng xìn， zì jǐ de líng hún yǔ tú téng de líng hún shì píng děng de， zhǐ shì qūqiào bù tóng， sǐ， zhǐ shì líng hún tuō lí qū huàn liǎo yī gè jiā， ér zài yīn jiān de jiā lǐ， zì jǐ zú lèi yǔ tú téng zú lèi de líng hún jū zhù zài tóng yī gè dì fāng。 shā tú téng， shì yǐ tú téng de líng hún wéi xìn shǐ， shào xìn gěi zǔ xiān líng hún， ràng qí zài míng míng zhōng bǎo yòu zì jǐ。 ràng tú téng líng hún zhuǎn dá zì jǐ de yuàn wàng。 rú yìn dì 'ān wū guī zú rén shā guī jì zǔ。 zhuàng zú de“ mǎ guǎi jié” jí qīng wā jié， zhuàng zú yǐ qīng wā wéi tú téng。 fēn sān gè jiē duàn： zhǎo mǎ guǎi、 xiào mǎ guǎi、 zàng mǎ guǎi。 zhēngyuè chū yī， quán tǐ chū dòng zhǎo mǎ guǎi， xiān zhuō dào zhě， fàng qī shēng dì pào， jìng gào tiān dì， bèi zūn wéi mǎ guǎi láng， chéng wéi jié rì shǒu lǐng， yíng huí mǎ guǎi， mì fēng yú bǎo guān zhī zhōng， zài duān rù huā lóu， zài zhèn tiān dòng dì de tóng gǔ shēng hé biān pào shēng zhōng sòng wǎng mǎ guǎi tíng。 cóng chū yī dào yuè dǐ， shì gěi mǎ guǎi shǒu xiào， wǎn shàng hái yào wéi mǎ guǎi shǒu líng。 shǒu líng mǎn 25 yè hòu， zàng wā， shā jī zǎi yā， zhēng wǔ sè fàn， zǎo fàn hòu sòng dào fén chǎng 'ān zàng， hái yào dǎ kāi shàng yī nián de bǎo guān， shì mǎ guǎi yán sè yǐ bǔ jí xiōng。 |
|
tuteng chongbai
tú téng chóng bài
totemism
zōng jiào de zuì chū xíng shì zhī yī。 tú téng xì běi měi 'ā 'ěr gòng jīn rén de 'ào jì bù wǎ bù zú fāng yán totem de yīn yì。 zhǐ yī gè mín zú de biāo zhì huò tú huī。 lì rú， láng de tú xíng biàn shì láng shì zú de tú téng。 tú téng chóng bài jí zhǐ yǐ mǒu zhǒng tú téng mìng míng de shì zú， duì gāi tú téng de qǐ yuán hé yǔ tú téng xiāng guān de zì rán duì xiàng de chóng bài， yǐ jí yóu cǐ 'ér pài shēng de yí lǐ、 jìn jì、 zhì dù hé xí sú děng děng。
nèi róng yǔ xíng shì tú téng chóng bài shì yuán shǐ shè huì zhōng de yī zhǒng xiàn xiàng。 yǐ tú téng guān niàn wéi biāo zhì， tā jì shì yuán shǐ zōng jiào de yī zhǒng xíng shì， yòu bāo hán zhe shì zú shè huì de mǒu xiē zhì dù。
① shì zú qún tǐ de míng chēng yǐ tú téng mìng míng。 měi zhōu hé 'ào zhōu dà lù de xiān zhù mín zú , dà duō shù dū yǐ dòng zhí wù zuò wéi shì zú tú téng , qí zhōng dòng wù tú téng tè bié duō。 rú 'ào jì bù wǎ bù zú yòu 23 gè shì zú， quán yǐ dòng wù míng zhī， rú láng shì、 hè shì、 nián shì děng。 yòu rú huī tè zài 'ào zhōu dōng nán bù shōu jí dào de 500 duō gè tú téng zhōng , fēi dòng zhí wù de tú téng（ yún、 yǔ、 léi、 diàn、 fēng、 rì、 yuè、 xīng děng） zhǐ yòu 40 gè zuǒ yòu， jué dà duō shù shì dòng zhí wù tú téng。
② rèn wéi běn shì zú de zǔ xiān yǔ shì zú tú téng xiāng guān de wù lèi zhī jiān， yòu xuè yuán huò mǒu zhǒng tè shū de guān xì， bìng xìn yǎng zhè xiē wù lèi yòu yī zhǒng chāo zì rán lì， huì duì běn shì zú jí qí chéng yuán qǐ bǎo hù zuò yòng。 zhè zhǒng guān niàn jī yú： (a) xiāng xìn zì jǐ de zǔ xiān shì zuò wéi shì zú tú téng de dòng zhí wù de huà shēn huò zhuǎn shì , cóng 'ér bǎ zhè xiē dòng zhí wù chēng wéi shì zú zhī fù huò zǔ fù； (b) gēn jù shì zú zǔ xiān céng yǔ tú téng dòng wù wéi wǔ cháng qī gòng tóng shēng huó de chuán shuō， ér bǎ mǒu zhǒng dòng wù rèn wéi shì zì jǐ de tóng bāo huò xiōng dì， huò rèn wéi yǔ gāi dòng wù zhī jiān cún zài zhe lián méng de guān xì； (c) shì zú céng shòu yì yú mǒu zhǒng dòng zhí wù , cóng 'ér bǎ zhè zhǒng dòng zhí wù kàn zuò shì běn shì zú chéng yuán， bìng jiāng qí zuò wéi tú téng chóng bài de duì xiàng； (d) yīn dòng wù hé rén de mǒu xiē xiāng sì zhī chù chǎn shēng lián xiǎng , xiāng xìn běn shì zú chéng yuán jù yòu yǔ tú téng dòng wù yī yàng de néng lì huò tè xìng， cóng 'ér rèn wéi shì zú yǔ tú téng dòng wù zhī jiān yòu qīn yuán guān xì ;(e) wèile dé dào suǒ rèn wéi tú téng jù yòu de shén mì lì liàng de bì yòu， shì zú yào jǔ xíng tú téng jì。 jì lǐ yí shì zhù yào shì biǎo xiàn rén men bāng zhù tú téng dòng zhí wù de fán zhí， hé rén men yǔ tú téng dòng zhí wù de qīn jìn， rú yòng gē wǔ、 huà zhuāng děng mó fǎng dòng zhí wù de xíng zhuàng、 shēng yīn、 dòng zuò， yǐ jí yòng rén xuè xiàn jì děng。
tú téng zhù ( jiā ná dà jī tè wàng kē 'ěr )
③ yòng huì huà、 diāo kè shì zú tú téng de xíng xiàng， zhuāng shì zài fáng wū、 zhàng péng、 qí zhì、 lì zhù、 qì wù zhī shàng , huò yǐ qí zuò wéi wén shēn de tú xiàng ; tā shì shì zú de biāo jì、 huī zhāng， bìng bèi rèn wéi jù yòu mǒu zhǒng shén mì lì liàng。 běi měi zhōu yì luò kuí rén gè shì zú， zài fáng wū shàng fàng zhì bō zhì de tú téng dòng wù de pí； wéi 'ān duō tè zú de gè shì zú zé yǐ gù yòu de jù yòu tè sè de huì huà zuò wéi tú téng biāo jì； tè lín jí tè zú hé hǎi tǎ zú zé zài wū qián、 cūn kǒu shù lì diāo huì de gāo dà de tú téng zhù； xī běi bù de bù zú， xiāng dāng pǔ biàn dì cún zài yǐ tú téng biāo jì wén shēn de xí sú。 ào zhōu de yī xiē bù zú yòu yī zhǒng tè shū xiàn xiàng， jí jiāng tú téng huì yú mù piàn huò shí piàn shàng， chēng wéi zhū líng kǎ， dàngzuò dài biǎo shì zú tú téng de shèng wù jiā yǐ chóng bài。 yī bān dì shuō， tú téng biāo jì、 huī zhāng děngdōu bèi xiāng xìn jù yòu yī dìng de líng xìng。 lì rú， rèn wéi dài shàng yòu tú téng biāo jì de mào zǐ qù zuò zhàn， kě shǐ zì jǐ biàn dé qiáng yòu lì 'ér shǐ dí rén biàn ruò， dùn pái shàng diāo kè liǎo tú téng biāo jì， zài zhàn dǒu zhōng jiù néng dé dào tú téng wù lèi de bǎo hù， bìng rèn wéi zhū líng kǎ yòu zhì shāng bìng hé shǐ rén shēng xū de líng xìng děng。
④ duì yú yǔ shì zú tú téng xiāng guān de zì rán duì xiàng , yòu zhǒng zhǒng jìn jì , shì zú chéng yuán bì xū zūn shǒu。 zuì cháng jiàn de jìn jì shì bù néng bǔ shā běn shì zú tú téng dòng wù， bù néng chī tú téng dòng wù de ròu（ yòu de shì zú guī dìng， zài tè shū chǎng hé huò jīng yī dìng yí shì zhī hòu kě yǐ jiě chú jìn shí）， jìn jì cǎi zhāi tú téng zhí wù děng。 duì fēi dòng zhí wù de tú téng duì xiàng， yě tóng yàng yòu jìn jì， rú zài 'ào zhōu， yǐ yuè wéi tú téng zhě， jìn jì cháng shí jiān níng shì yuè liàng， yǐ shuǐ wéi tú téng zhě bù néng zì yóu yǐn shuǐ hé zì jǐ dǎ shuǐ， qǔ shuǐ yào jīng dì sān zhě。 rú yòu rén wéi fǎn jìn jì， bèi rèn wéi huì gěi shì zú huò běn rén dài lái zāi huò。
⑤ tú téng chóng bài shì wéi hù shì zú tǐ zhì de zhòng yào yīn sù。 tú téng shì shì zú chéng yuán de qīn yuán guān xì de biāo zhì， rén men gēn jù tóng yī tú téng 'ér hù xiāng rèn dìng wéi tóng yī shì zú rén， cóng 'ér xiāng hù yòu yī dìng de quán lì hé yì wù， rú yì shì quán、 biǎo jué quán、 bèi xuǎn jǔ quán yǐ jí hù zhù、 fù chóu、 fúsāng děng yì wù。 tú téng biāo zhì zài hūn yīn hé jì chéng zhì dù zhōng yě qǐ zhe zuò yòng。 rén men jìn jì tóng yī tú téng jí tuán nèi de hūn yīn， yīn cǐ tú téng biāo zhì zài wéi chí zú wài hūn shàng qǐ zhe zuò yòng。 tú téng |
|
- n.: totemism
|
|
| lì shǐ | wén huà | rén lèi xué | bǎi kē cí diǎn | lì shǐ xué | zōng jiào | měi shù | shè huì fēng sú | | jì sì | āi jí | fēng sú | |
|
|
| liǔ tú téng chóng bài | hǔ tú téng chóng bài | āi jí tú téng chóng bài | | tú téng chóng bài de shè huì xí sú de | |
|