|
|
【 yào míng】: cì jí lí
【 pīn yīn】: cijili
【 yīng wén míng】: puncturevinecaltropfruit
【 lái yuán】: wéi jí lí kē zhí wù jí lí de guǒ shí。
【 gōng xiào】: sàn fēng, míng mù, xià qì, xíng xuè。
【 zhù zhì】: zhì tóu tòng, shēn yǎng, mù chì zhǒng yì, xiōng mǎn, ké nì, hàn jiǎ, rǔ nán, yōng jū, luǒ lì。
【 xìng wèi guī jīng】: kǔ xīn, wēn。《 běn jīng》: “ wèi kǔ, wēn。 ”《 bié lù》:“ xīn, wēi hán( yī zuò ‘ wēn ’), wú dú。”《 yào xìng lùn》:“ wèi gān, yòu xiǎo dú。”
rù gān、 fèi jīng。 ①《 léi gōng páozhì yào xìng jiě》:“ rù fèi、 gān、 shèn sān jīng。” ②《 běn cǎo jīng jiě》:“ rù zú jué yīn gān jīng、 shǒu shǎo yīn xīn jīng。”
【 yòng fǎ yòng liàng】: nèi fú: jiān tānɡ, 2 ~ 3 qián; huò rù wán、 sàn。 wài yòng: dǎo fū huò yán mò sǎ。
【 yòng yào jì yí】: xuè xū qì ruò jí yùn fù shèn fú。《 běn cǎo huì yán》:“ yīn xū bù zú, jīng suǐ xuè jīn kū zào zhì jí zhě, jù jìn yòng zhī。”《 dé pèi běn cǎo》:“ gān xū, shòu yùn, èr zhě jìn yòng。”
【 yào wù pèi wǔ】:《 běn cǎo jīng jí zhù》:“ wū tóu wéi zhī shǐ。” pèi shā yuàn jí lí, píng bǔ gān shèn。 pèi zhì shǒu wū, qīng gān míng mù; pèi bái jiāng cán, píng gān shū gān。
【 bié míng】: cí(《 shī jīng》)、 jí lí(《 máo shī chuán》)、 jí lí zǐ、 bàng tōng、 qū rén、 zhǐ xíng、 chái yǔ、 shēng tuī(《 běn jīng》)、 jí lí(《 bié lù》)、 bái jí lí(《 yào xìng lùn》)、 dù jí lí(《 shèng huì fāng》)、 xiū yǔ(《 gāng mù》)、 hàn cǎo(《 běn cǎo jīng jiě》)、 sān jiǎo jí lí(《 běn cǎo qiú zhēn》)、 sān jiǎo cì(《 zhōng guó yào zhí zhì》)、 bā jiǎo cì(《 qīng hǎi yào cái》)、 jí gǔ zǐ、 yě líng jiǎo、 dì líng(《 jiāng sū zhí yào zhì》)、 yìng jí lí、 jí lí gū tū(《 shān dōng zhōng yào》)
【 chǔfāng míng】: jí lí、 bái jí lí、 chǎo jí lí、 shēng jí lí、 yán jí lí děng
shēng jí lí wéi yuán yào qù zá zhì、 yìng cì jí wài pí 'ér rù yào zhě。
chǔfāng zhōng xiě jí lí、 bái jí lí jūn zhǐ chǎo jí lí。 yòu chēng chǎo bái jí lí。 wéi shēng bái jí lí yòng wén huǒ chǎo huáng rù yào zhě。 jiān bǔ gān shèn。
yán jí lí yòu míng zhì jí lí、 yán chǎo jí lí。 wéi shēng bái jí lí yòng yán shuǐ bàn yún shāo mèn, zài yòng wén huǒ chǎo huáng rù yào zhě。 piān yú píng gān bǔ shèn。
【 shāng pǐn míng】: yìng jí lí: wéi zhí wù jí lí de chéng shú guǒ shí。 zhù chǎn yú cháng jiāng yǐ běi guǎng dà dì qū。 wéi jí lí zhèng pǐn, quán guó tōng yòng。
ruǎn jí lí: wéi tóng kē bīn lí shǔ zhí wù zhōng yà bīn lí atriplexcentralasiaticailjin hé xī bó lì yà bīn lí a.sibirical. de chéng shú guǒ shí。 fēn bù yú dōng běi、 huá běi hé xī běi guǎng dà dì qū。 wéi cì jí lí fù pǐn。 shān dōng、 tiān jīn děng dì liǎng zhǒng jí lí jūn yòng。
jūn yǐ kē lì jūn yún、 jiān shí bǎo mǎn、 gān zào wú zá zhì、 sè huáng bái lüè dài lǜ sè zhě wéi jiā。
lìng wài, hái yòu yī zhǒng dà huā jí lí tribuluscistoidesl. de guǒ shí, zài yún nán dì qū hùn zuò cì jí lí shǐ yòng。 gāi yào cái yǔ cì jí lí gōng xiào shì fǒu xiāng tóng, zhí dé yán jiū。
【 dòng zhí wù zī yuán fēn bù】: quán guó dà bù fēn dì qū jūn yòu fēn bù。
【 yào cái de cǎi shōu yǔ chǔ cáng】: qiū jì guǒ shí chéng shú shí, jiāng quán zhū gē xià, shài gān, dǎ xià guǒ shí, niǎn qù yìng cì, bǒ jìng zá zhì。
【 lā dīng míng】: yào cái jí lí fructustribuli yuán zhí wù tribulusterrestrisl.
【 páozhì fāng fǎ】: jí lí: piào qù ní shā, chú jìng cán liú de yìng cì。 yán jí lí: qǔ qù cì de jí lí, yòng yán shuǐ bàn yún, mèn tòu, zhì guō nèi yòng wén huǒ chǎo zhì wēi huáng sè, qǔ chū, shài gān。( měi jí lí 100 jīn, yòng yán 2 jīn 8 liǎng, jiā shì liàng kāi shuǐ huà kāi chéng qīng)《 léi gōng páozhì lùn》:“ fán shǐ jí lí, jiǎn jìng, zhēng, cóng wǔ zhì yǒu, chū, rì gān, yú mù jiù zhōng chōng, lìng pí shàng cì jìn, yòng jiǔ bàn zài zhēng, cóng wǔ zhì yǒu chū, rì gān yòng。”
【 kǎo zhèng】: chū zì《 běn cǎo yǎn yì》《 běn cǎo yǎn yì》:“ dù jí lí, jí jīn zhī dào bàng bù dì 'ér shēng, huò shēng qiáng shàng, yòu xiǎo huáng huā, jié máng cì, cǐ zhèng shì‘ qiáng yòu cí’ zhě。”
【 shēng yào cái jiàn dìng】: běn zhí wù de gēn( jí lí gēn)、 jīng yè( jí lí miáo), huā( jí lí huā) yì gōng yào yòng, gè xiáng zhuān tiáo。 gān zào guǒ shí yóu 5 gè xiǎo guǒ jù hé 'ér chéng, chéng fàng shè zhuàng wǔ lēng xíng, zhí jìng 6~ 10 háo mǐ, yòu de dān dú cún zài。 xiǎo guǒ biǎo miàn lǜ bái sè huò huī bái sè, bèi bù lóng qǐ, yòu xǔ duō wǎng wén jí xiǎo cì, bìng yòu yī duì cháng cì hé yī duì duǎn cì, jīng niǎn chú yìng cì zhě, zé kě jiàn yòu cán cún de duàn hén jí biǎo miàn de wǎng wén。 zhì jiān yìng, cì shǒu, qiē duàn miàn kě jiàn bái sè huò huáng bái sè yòu yóu xìng de zhǒng rén。 wúxiù, wèi kǔ xīn。 yǐ kē lì jūn yún、 bǎo mǎn jiān shí、 sè huī bái zhě wéi jiā。 zhù chǎn hé nán、 hé běi、 shān dōng、 ān huī děng dì。 cǐ wài, sì chuān、 jiāng sū、 yún nán、 shǎn xī、 xīn jiāng、 qīng hǎi、 jí lín、 liáo níng、 shān xī、 nèimēng jí、 hēi lóng jiāng、 hú běi、 hú nán děng dì yì chǎn。 xiǎn wēi jiàn dìng: fěn mò: huī huáng sè huò huáng lǜ sè。① nèi guǒ pí shí xì bāo xuē xíng、 bàng chuí xíng、 tuǒ yuán xíng、 lèi sān jiǎo xíng、 cháng fāng xíng、 suō xíng huò cháng tiáo xíng, zhí jìng 15~ 36(~ 43)μm, cháng yuē zhì 118μm, bì hòu 4~ 15μm, bì jiào bó zhě wén kǒng jiào mì, bì jí hòu zhě bāo qiāng bù míng xiǎn。② nèi guǒ pí xiān wéi chéng shù, cháng shàng xià shù céng zòng héng jiāo cuò pái liè。 xiān wéi zhí jìng 4~ 27μm, bì jiào hòu, mù huà, wén kǒng xī shǎo, kǒng gōu bù míng xiǎn。 ③ cǎo suān gài fāng jīng cún zài yú zhōng guǒ pí bó bì xì bāo zhōng, duō sàn zài。 ④ zhǒng pí xì bāo biǎo miàn guān lèi duō jiǎo xíng, chuí zhōu bì lián qiú zhuàng zēng hòu, nèi píng zhōu bì jù tiáo zhuàng zēng hòu, mù huà; duàn miàn guān lèi fāng xíng, chuí zhōu bì de tiáo zhuàng zēng hòu、 zì nèi xiàng wài yuē zhì xì bāo de 1/2。 běn pǐn yǐ kē lì jūn yún、 bǎo mǎn jiān shí、 sè huī bái zhě wéi jiā。
【 zhōng yào huà xué chéngfèn】: guǒ shí hán shān nài fēn、 shān nài fēn 3- pú táo táng dài( kaempferol3-glucoside)、 shān nài fēn 3- yún xiāng táng dài( kaempferol3-ruti-noside)) cì jí lí dài( tribuloside)、 guò yǎng huà wù méi。 gān guǒ hán zhī fáng yóu 3 . 5% jí shǎo liàng huī fā yóu、 róu zhì、 shù zhī、 zāi chún、 jiǎ yán、 wēi liàng shēng wù jiǎn děng; yòu hán zào dài 1. 47%。 zhǒng zǐ hán shēng wù jiǎn hā 'ěr mǎn( harman) hé hā 'ěr míng jiǎn( harmine), bù hán zào dài。 guǒ shí、 yè hán cì jí lí dài (tribuloside)、 zǐ yún yīng dài (astragalin)、 shān nài sù -3- yún xiāng táng dài (kaempferol-3-rutimoside) jí shān nài sù; bìng hán shēng wù jiǎn hā 'ěr mǎn jiǎn (harmane)0.008% hé hā 'ěr míng jiǎn (harmine)0.002%, yǐ jí shǎo liàng huī fā yóu hé yóu zhī。 lìng hán shuǐ róng xìng duō táng, qí dān táng zǔ chéng jí qí mó 'ěr bǐ wéi 'ā lā bó táng: shǔ lǐ táng: mù táng: bàn rǔ táng quán suān: bàn rǔ táng: pú táo táng: gān lù táng (6.0:2.1:1.0:3.6:3.4:7.0:2.9)。 |
|
cì jí lí
(《 běn cǎo yǎn yì》 )
【 yì míng】 cí (《 shī jīng》 ), jí lí (《 máo shī chuán》 ), jí lí zǐ、 bàng tōng、 tì rén、 zhǐ xíng、 chái yǔ、 shēng tuī (《 běn jīng》 ), jí lí (《 bié lù》 ), bái jí lí (《 yào xìng lùn》 ), dù jí lí (《 shèng huì fāng》 ), xiū yǔ (《 gāng mù》 ), hàn cǎo (《 běn cǎo jīng jiě》 ), sān jiǎo jí lí (《 běn cǎo qiú zhēn》 ), sān jiǎo cì (《 zhōng guó yào zhí zhì》 ), bā jiǎo cì (《 qīng hǎi yào cái》 ), jí gǔ zǐ、 yě líng jiǎo、 dì líng (《 jiāng sū zhí yào zhì》 ), yìng jí lí、 jí lí gū tū (《 shān dōng zhōng yào》 )。
【 lái yuán】 wéi jí lí kē zhí wù jí lí de guǒ shí。
【 zhí wù xíng tài】 jí lí
yī nián shēng huò duō nián shēng cǎo běn, quán zhū mì bèi huī bái sè róu máo。 jīng pú fú, yóu jī bù shēng chū duō shù fēn zhī, zhī cháng 30~ 60 lí mǐ, biǎo miàn yòu zòng wén。 shuāng shù yǔ zhuàng fù yè, duì shēng, yè lián bǐng cháng 2.5~ 6 lí mǐ; tuō yè duì shēng, xíng xiǎo, yǒng cún, luǎn xíng zhì luǎn zhuàng pī zhēn xíng; xiǎo yè 5~ 7 duì, jù duǎn bǐng huò jǐ wú bǐng, xiǎo yè piàn cháng tuǒ yuán xíng, cháng 5~ 16 háo mǐ, kuān 2~ 6 háo mǐ, xiān duān duǎn jiān huò jí jiān, jī bù cháng piān xié, shàng miàn jǐn zhōng mài jí biān yuán shū shēng xì róu máo, xià miàn máo jiào mì。 huā dān shēng yè yè jiān, zhí jìng 8~ 20 háo mǐ, huā gěng sī zhuàng; ě piàn 5, luǎn zhuàng pī zhēn xíng, biān yuán mó zhì tòu míng; huā bàn 5, huáng sè, dǎo guǎng luǎn xíng; huā pán huán zhuàng; xióng ruǐ 10, shēng yú huā pán jī bù, qí zhōng 5 méi jiào cháng qiě yǔ huā bàn duì shēng, zài jī bù de wài cè gè yòu 1 xiǎo xiàn tǐ, huā yào tuǒ yuán xíng, huā sī sī zhuàng; zǐ fáng shàng wèi, luǎn xíng, tōng cháng 5 shì, huā zhù duǎn, yuán zhù xíng, zhù tóu 5, xiàn xíng。 guǒ wǔ jiǎo xíng, zhí jìng yuē 1 lí mǐ, yóu 5 gè guǒ bàn zǔ chéng, chéng shú shí fēn lí, měi guǒ bàn chéng fǔ xíng, liǎng duān yòu yìng jiān cì gè - duì, xiān duān lóng qǐ, jù xì duǎn cì。 měi fēn guǒ yòu zhǒng zǐ 2~ 3 méi。 huā qī 5~ 7 yuè。 guǒ qī 7~ 9 yuè。
shēng yú shā qiū、 lù bàng。 quán guó dà bù fēn dì qū jūn yòu fēn bù。
běn zhí wù de gēn ( jí lí gēn )、 jīng yè ( jí lí miáo )、 huā ( jí lí huā ) yì gōng yào yòng, gè xiáng zhuān tiáo。
【 cǎi jí】 qiū jì guǒ shí chéng shú shí, jiāng quán zhū gē xià, shài gān, dǎ xià guǒ shí, niǎn qù yìng cì, bǒ jìng zá zhì。
【 yào cái】 gān zào guǒ shí yóu 5 gè xiǎo guǒ jù hé 'ér chéng, chéng fàng shè zhuàng wǔ lēng xíng, zhí jìng 6~ 10 háo mǐ, yòu de dān dú cún zài。 xiǎo guǒ biǎo miàn lǜ bái sè huò huī bái sè, bèi bù lóng qǐ, yòu xǔ duō wǎng wén jí xiǎo cì, bìng yòu yī duì cháng cì hé yī duì duǎn cì, jīng niǎn chú yìng cì zhě, zé kě jiàn yòu cán cún de duàn hén jí biǎo miàn de wǎng wén。 zhì jiān yìng, cì shǒu, qiē duàn miàn kě jiàn bái sè huò huáng bái sè yòu yóu xìng de zhǒng rén。 wúxiù, wèi kǔ xīn。 yǐ kē lì jūn yún、 bǎo mǎn jiān shí, sè huī bái zhě wéi jiā。
zhù chǎn hé nán、 hé běi、 shān dōng、 ān huī děng dì。 cǐ wài, sì chuān、 jiāng sū, yún nán、 shǎn xī、 xīn jiāng、 qīng hǎi、 jí lín、 liáo níng、 shān xī、 nèimēng gǔ、 hēi lóng jiāng、 hú běi、 hú nán děng dì yì chǎn。
【 huà xué chéngfèn】 guǒ shí hán shān nài fēn、 shān nài fēn 3- pú táo táng dài、 shān nài fēn 3- yún xiāng táng dài、 cì jí lí dài、 guò yǎng huà wù méi。 gān guǒ hán zhī fáng yóu 3.5% jí shǎo liàng huī fā yóu、 róu zhì、 shù zhī、 zāi chún、 jiǎ yán、 wēi liàng shēng wù jiǎn děng; yòu hán zào dài 1.47%。 zhǒng zǐ hán shēng wù jiǎn hā 'ěr mǎn hé hā 'ěr míng jiǎn, bù hán zào dài。
【 yào lǐ zuò yòng】① jiàng dī xuè yā zuò yòng
bái jí lí shuǐ jìn yè、 yǐ chún - shuǐ jìn chū yè hé 30% yǐ chún jìn chū yè duì má zuì dòng wù yòu jiàng yā zuò yòng。 qí shēng wù jiǎn bù fēn duì quǎn xuè yā wú yǐng xiǎng, dàn kě yì zhì wā xīn, shuǐ róng xìng bù fēn yòu zhōng dù jiàng yā zuò yòng。
② lì niào zuò yòng
bái jí lí zài yìn dù mín jiān zuò wéi lì niào jì yòng; zài yán shuǐ fù hé de dà bái shǔ shí yàn zhōng, lì niào zuò yòng bìng bù lǐ xiǎng, qí huī fēn de shuǐ tí qǔ wù jí zhí wù jiān jì de lì niào zuò yòng, zhù yào shì yóu yú jiǎ yán de cún zài。 dàn yòu rén rèn wéi chú liǎo jiǎ yán wài, shēng wù jiǎn bù fēn yòu yī dìng de lì niào zuò yòng, lín chuáng shàng duì fù shuǐ jí shuǐ zhǒng bìng rén yòu xiào。
③ qí tā zuò yòng
jí lí shēng wù jiǎn jí shuǐ róng bù fēn jūn néng yì zhì dà shǔ xiǎo cháng de yùn dòng, yǔ yǐ xiān dǎn jiǎn biǎo xiàn jié kàng。 zhí wù tí qǔ wù kě yì zhì jīn huáng sè pú táo qiú jūn、 dà cháng gǎnjūn de shēngzhǎng。 zhí wù zhōng hán yòu dú xìng jì liàng de yà xiāo suān jiǎ ( shí jì shàng zhí wù zhǐ hán xiāo suān jiǎ, chī rù tǐ nèi hòu bèi méi hái yuán chéng yà xiāo suān jiǎ ), kě yǐn qǐ gāo tiě xuè hóng dàn bái 'ér chǎn shēng zhì xī。
【 páozhì】 jí lí: piào qù ní shā, chú jìng cán liú de yìng cì。 yán jí lí: qǔ qù cì de jí lí, yòng yán shuǐ bàn yún, mèn tòu, zhì guō nèi yòng wén huǒ chǎo zhì wēi huáng sè, qǔ chū, shài gān。 ( měi jí lí 100 jīn, yòng yán 2 jīn 8 liǎng, jiā shì liàng kāi shuǐ huà kāi chéng qīng )
《 léi gōng páozhì lùn》: " fán shǐ jí lí, jiǎn jìng, zhēng, cóng wǔ zhì yǒu, chū, rì gān, yú mù jiù zhōng chōng, lìng pí shàng cì jìn, yòng jiǔ bàn zài zhēng, cóng wǔ zhì yǒu chū, rì gān yòng。 "
【 xìng wèi】 kǔ xīn, wēn。
①《 běn jīng》: " wèi kǔ, wēn。 "
②《 bié lù》: " xīn, wēi hán ( yī zuò ' wēn '), wú dú。 "
③《 yào xìng lùn》: " wèi gān, yòu xiǎo dú。 "
【 guī jīng】 rù gān、 fèi jīng。
①《 léi gōng páozhì yào xìng jiě》: " rù fèi、 gān、 shèn sān jīng。 "
②《 běn cǎo jīng jiě》: " rù zú jué yīn gān jīng、 shǒu shǎo yīn xīn jīng。 "
【 gōng yòng zhù zhì】 sàn fēng, míng mù, xià qì, xíng xuè。 zhì tóu tòng, shēn yǎng, mù chì zhǒng yì, xiōng mǎn, ké nì, zhēng jiǎ, rǔ nán, yōng jū, luǒ lì。
①《 běn jīng》: " zhù 'è xuè, pò tān jié jī jù, hóu bì, rǔ nán。 "
②《 bié lù》: " zhù shēn tǐ fēng yǎng, tóu tòng、 ké nì shāng fèi, fèi wěi, zhǐ fán、 xià qì; xiǎo 'ér tóu chuāng, yōng zhǒng yīn huáng, kě zuò mó fěn。 "
③《 yào xìng lùn》: " zhì zhū fēng lì yáng, pò sù xuè, liáo tù nóng, zhù nán chǎn, qù zào rè。 "
④《 rì huá zǐ běn cǎo》: " zhì bēn tún shèn qì, fèi qì xiōng gé mǎn, cuī shēng bìng duò tāi。 "
⑤《 běn cǎo tú jīng》: " zhù zhì lòu, yīn hàn, jí fù rén fàrǔ, dài xià。 "
⑥《 gāng mù》: " zhì fēng mì jí huí chóng xīn fù tòng。 "
⑦《 huì yuē yī jìng》: " xiè fèi qì 'ér sàn gān fēng, chú mù chì yì mó, fèi yōng, rǔ yán, shī chuāng。 "
⑧《 běn cǎo zài xīn》: " zhèn gān fēng, xiè gān huǒ, yì qì huà tán, sàn shī pò xuè, xiāo yōng jū, sàn chuāng dú。 "
⑨《 nán jīng mín jiān yào cǎo》: " zhì hóng bái lì jí。 "
⑩《 jiāng sū zhí yào zhì》: " zhì xié tòng, liáo zhū yáng, qù fēng huó xuè。 "
【 yòng fǎ yǔ yòng liàng】 nèi fú: jiān tānɡ, 2~ 3 qián; huò rù wán、 sàn。 wài yòng: dǎo fū huò yán mò chè。
【 yí jì】 xuè xū qì ruò jí yùn fù shèn fú。
①《 běn cǎo jīng jí zhù》: " wū tóu wéi zhī shǐ。 "
②《 běn cǎo huì yán》: " yīn xū bù zú, jīng suǐ xuè jīn kū zào zhì jí zhě, jù jìn yòng zhī。 "
③《 dé pèi běn cǎo》: " gān xū, shòu yùn, èr zhě jìn yòng。 "
【 xuǎn fāng】① zhì shēn tǐ fēng yǎng, zào sè wán bì: cì jí lí sì liǎng ( dài cì chǎo, mó wéi mò ), hú má rén 'èr liǎng ( pào tānɡ qù yī, dǎo rú ní ), wēi ruí sān liǎng, jīn yín huā yī liǎng ( chǎo mó wéi mò )。 sì wèi liàn mì wéi wán。 zǎo wǎn gè fú sān qián, bái tānɡ xià。 (《 fāng lóng tán jiā mì》 )
② zhì yǎn jí, yì zhàng bù míng: cì jí lí sì liǎng ( dài cì chǎo ), wēi ruí sān liǎng ( chǎo )。 gòng wéi sàn。 měi zǎo fú shí hòu sān qián, bái tānɡ diào fú。 (《 fāng lóng tán jiā mì》 )
③ zhì xiōng bì, gé zhōng zhàng mèn bù tōng huò zuò tòng: cì jí lí yī jīn, dài cì chǎo, mó wéi xì mò。 měi zǎo、 wǔ、 wǎn gè fú sì qián, bái tānɡ diào fú。 (《 fāng lóng tán jiā mì》 )
④ zhì tōng shēn fú zhǒng: dù jí lí rì rì jiān tānɡ xǐ zhī。 (《 shèng huì fāng》 )
⑤ zhì bēn tún shàn jiǎ: cì jí lí shí liǎng ( dài cì chǎo ), xiǎo huí xiāng sān liǎng ( chǎo ), rǔ xiāng、 méi yào gè wǔ qián ( wǎ shàng bèi chū hàn )。 jù wéi mò, měi fú sān qián, bái tānɡ diào fú。 (《 fāng lóng tán jiā mì》 )
⑥ zhì jí yǐn yāo jǐ tòng: dǎo jí lí zǐ mò, mì hé wán。 jiǔ fú rú hú dòu dà 'èr wán, rì sān fú。 (《 wài tái》 )
⑦ zhì qì zhǒng tòng: jí lí zǐ yī shēng, áo lìng huáng, wéi mò, yǐ má yóu hèzhī rú ní, chǎo lìng jiāo hēi, yǐ fū gù shú bù shàng, rú zhǒng dà xiǎo, wù kāi kǒng tiē zhī。 gān yì zhī。 (《 qiān jīn fāng》 jí lí sàn )
⑧ zhì rǔ zhàng bù xíng, huò rǔ yán zuò kuài zhǒng tòng: cì jí lí èr、 sān jīn, dài cì chǎo, wéi mò。 měi zǎo、 wǔ、 wǎn, bù jū shí, bái tānɡ zuò hú diào fú。 (《 fāng lóng tán jiā mì》 )
⑨ xíng jīng: dāng guī、 dù jí lí gè děng fēn。 shàng wéi mò, mǐ yǐn tānɡ diào fú, shí qián。 (《 rú mén shì qīn》 dāng guī sàn )
⑩ miè bān: jí lí zǐ、 shān zhī zǐ rén gè yī hé。 shàng 'èr wèi wéi sàn, cù jiāng hé rú ní, lín wò shí yǐ tú zhī, dàn xǐ zhī。 (《 jiù jí fāng》 )
⑾ zhì yá chǐ chū xuè bù zhǐ, dòng yáo: bái jí lí mò dàn dàn cā zhī。 (《 gāng mù》 )
⑿ zhì yá chǐ dòng yáo téng tòng: tǔ jí lí, qù jiǎo shēng yán wǔ qián, dàn jiāng shuǐ bàn wǎn, zhàn shuǐ rù yán wēn shù。 (《 yù yào yuàn fāng》 )
【 míng jiā lùn shù】①《 běn cǎo huì yán》: " cì jí lí , qù fēng xià qì, xíng shuǐ huà zhēng zhī yào yě。 qí xìng xuān tōng kuài biàn, néng yùn néng xiāo, xíng gān pí zhì qì, duō fú jiǔ fú, yòu qù zhì zhī gōng。《 bié lù》 zhù shēn tǐ fēng yǎng, zào sè wán bì, yī qiē yǎn mù yì zhàng děng jí; zhēn shì fāng zhù jīn jié lì yáng, fèi yōng fèi wěi, ké nì nóng xuè děng jí; sū shì fāng zhù shuǐ jié fú zhǒng, qì gǔ chuǎn mǎn, dɑ huáng jiǎo qì děng jí; lǐ shì fāng zhù xuè jié chéng zhēng, bēn tún jiǎ shàn, hóu bì xiōng bì, rǔ nán rǔ yán děng jí。 zǒng 'ér lùn zhī,《 bié lù》 suǒ zhù zhě fēng, zhēn shì suǒ zhù zhě qì, sū shì suǒ zhù zhě shuǐ, ér lǐ shì suǒ zhù zhě, jí qǔ qí huà zhēng zhī yì yě。 rán sì jiā zhī shuō suī yòu bù tóng, qù zhì shēng xīn, shì qí zhuān chéng, gù fù kē fāng zhōng yǐ cǐ cuī shēng duò tāi, liáng yòu yǐ yān。 "
②《 běn cǎo zhèng》: " bái jí lí, liáng xuè yǎng xuè, yì shàn bǔ yīn。 yòng bǔ yí chǎo shú qù cì, yòng liáng yí lián cì shēng dǎo。 qù fēng jiě dú, bái zhě liáng。 "
③《 běn jīng féng yuán》: " bái jí lí wéi zhì fēng míng mù yào yào, fēng rù shǎo yīn、 jué yīn jīng zhě wéi xiǎng dǎo。 mù bìng wéi fēng mù zhī xié, fēng shèng zé mù bìng, fēng qù zé mù míng yǐ。《 běn jīng》 zhuān pò 'è xuè jī jù, zhì hóu bì rǔ nán, yǐ kǔ néng xiè, wēn néng xuān, xīn néng rùn yě, cǐ yán cì jí lí zhī gōng yòng 'ěr。 jiǔ fú cháng jī ròu, míng mù qīng shēn, yǐ qí rù shèn yì jīng qì yě, cǐ zé zhuān zhǐ shā yuàn jí lí 'ér yán。 qí zhì tán xiāo yōng zhǒng, sōu shèn zàng fēng qì, yòu xū cì zhě wéi pò dí zhī xiān fēng。 "
④《 zhí wù míng shí tú kǎo》: " jí lí, jìn shí《 lín zhèng zhǐ nán》 yī shū, yòng yǐ kāi yù, fán xié shàng、 rǔ jiān héng mèn zhì qì, tòng zhàng nán rěn zhě, chǎo xiāng rù qì yào, fú zhī jí xiào。 gài qí qì xiāng, kě yǐ tōng yù, ér néng héng xíng pái dàng, fēi tā yào zhí dá bù liú zhě kě bǐ。 "
⑤《 běn cǎo biàn dú》: " bái jí lí, shàn xíng shàn pò, zhuān rù fèi、 gān, xuān fèi zhī zhì, shū gān zhī yū, gù néng zhì fēng bì mù jí, rǔ yōng jī jù děng zhèng。 wēn kǔ xīn sàn zhī pǐn, yǐ qū zhú wéi yòng, wú bǔ yào zhī gōng yě。 " |
|
cì jí lí |
|
CIJILI |
|
: Puncturevine Caltrop Fruit |
|
wéi jí lí kē zhí wù jí lí de guǒ shí。 |
|
sàn fēng, míng mù, xià qì, xíng xuè。 |
|
zhì tóu tòng, shēn yǎng, mù chì zhǒng yì, xiōng mǎn, ké nì, zhèng jiǎ, rǔ nán, yōng jū, luǒ lì。 |
cì jí lí xìng wèi guī jīng |
: kǔ xīn, wēn。《 běn jīng》:“ wèi kǔ, wēn。”《 bié lù》:“ xīn, wēi hán( yī zuò‘ wēn’), wú dú。”《 yào xìng lùn》:“ wèi gān, yòu xiǎo dú。”
rù gān、 fèi jīng。①《 léi gōng páozhì yào xìng jiě》:“ rù fèi、 gān、 shèn sān jīng。”②《 běn cǎo jīng jiě》:“ rù zú jué yīn gān jīng、 shǒu shǎo yīn xīn jīng。” |
cì jí lí yòng fǎ yòng liàng |
nèi fú: jiān tānɡ, 2~ 3 qián; huò rù wán、 sàn。 wài yòng: dǎo fū huò yán mò sǎ。 |
|
xuè xū qì ruò jí yùn fù shèn fú。《 běn cǎo huì yán》:“ yīn xū bù zú, jīng suǐ xuè jīn kū zào zhì jí zhě, jù jìn yòng zhī。”《 dé pèi běn cǎo》:“ gān xū, shòu yùn, èr zhě jìn yòng。” |
|
《 běn cǎo jīng jí zhù》:“ wū tóu wéi zhī shǐ。” pèi shā yuàn jí lí, píng bǔ gān shèn。 pèi zhì shǒu wū, qīng gān míng mù; pèi bái jiāng cán, píng gān shū gān。 |
|
cí(《 shī jīng》)、 jí lí(《 máo shī chuán》)、 jí lí zǐ、 bàng tōng、 qū rén、 zhǐ xíng、 chái yǔ、 shēng tuī(《 běn jīng》)、 jí lí(《 bié lù》)、 bái jí lí(《 yào xìng lùn》)、 dù jí lí(《 shèng huì fāng》)、 xiū yǔ(《 gāng mù》)、 hàn cǎo(《 běn cǎo jīng jiě》)、 sān jiǎo jí lí(《 běn cǎo qiú zhēn》)、 sān jiǎo cì(《 zhōng guó yào zhí zhì》)、 bā jiǎo cì(《 qīng hǎi yào cái》)、 jí gǔ zǐ、 yě líng jiǎo、 dì líng(《 jiāng sū zhí yào zhì》)、 yìng jí lí、 jí lí gū tū(《 shān dōng zhōng yào》) |
|
jí lí、 chǎo jí lí、 shēng jí lí、 yán jí lí děng
shēng jí lí wéi yuán yào qù zá zhì、 yìng cì jí wài pí 'ér rù yào zhě。
chǔfāng zhōng xiě jí lí、 bái jí lí jūn zhǐ chǎo jí lí。 yòu chēng chǎo bái jí lí。 wéi shēng bái jí lí yòng wén huǒ chǎo huáng rù yào zhě。 jiān bǔ gān shèn。
yán jí lí yòu míng zhì jí lí、 yán chǎo jí lí。 wéi shēng bái jí lí yòng yán shuǐ bàn yún shāo mèn, zài yòng wén huǒ chǎo huáng rù yào zhě。 piān yú píng gān bǔ shèn。 |
|
yìng jí lí: wéi zhí wù jí lí de chéng shú guǒ shí。 zhù chǎn yú cháng jiāng yǐ běi guǎng dà dì qū。 wéi jí lí zhèng pǐn, quán guó tōng yòng。
ruǎn jí lí: wéi tóng kē bīn lí shǔ zhí wù zhōng yà bīn lí AtriplexcentralasiaticaIljin hé xī bó lì yà bīn lí A.sibiricaL. de chéng shú guǒ shí。 fēn bù yú dōng běi、 huá běi hé xī běi guǎng dà dì qū。 wéi cì jí lí fù pǐn。 shān dōng、 tiān jīn děng dì liǎng zhǒng jí lí jūn yòng。
jūn yǐ kē lì jūn yún、 jiān shí bǎo mǎn、 gān zào wú zá zhì、 sè huáng bái lüè dài lǜ sè zhě wéi jiā。
lìng wài, hái yòu yī zhǒng dà huā jí lí TribuluscistoidesL. de guǒ shí, zài yún nán dì qū hùn zuò cì jí lí shǐ yòng。 gāi yào cái yǔ cì jí lí gōng xiào shì fǒu xiāng tóng, zhí dé yán jiū。 |
dòng zhí wù zī yuán fēn bù |
quán guó dà bù fēn dì qū jūn yòu fēn bù。 |
yào cái de cǎi shōu yǔ chǔ cáng |
qiū jì guǒ shí chéng shú shí, jiāng quán zhū gē xià, shài gān, dǎ xià guǒ shí, niǎn qù yìng cì, bǒ jìng zá zhì。 |
|
yào cái jí lí FructusTribuli yuán zhí wù TribulusterrestrisL. |
|
jí lí: piào qù ní shā, chú jìng cán liú de yìng cì。 yán jí lí: qǔ qù cì de jí lí, yòng yán shuǐ bàn yún, mèn tòu, zhì guō nèi yòng wén huǒ chǎo zhì wēi huáng sè, qǔ chū, shài gān。( měi jí lí 100 jīn, yòng yán 2 jīn 8 liǎng, jiā shì liàng kāi shuǐ huà kāi chéng qīng)《 léi gōng páozhì lùn》:“ fán shǐ jí lí, jiǎn jìng, zhēng, cóng wǔ zhì yǒu, chū, rì gān, yú mù jiù zhōng chōng, lìng pí shàng cì jìn, yòng jiǔ bàn zài zhēng, cóng wǔ zhì yǒu chū, rì gān yòng。” |
|
chū zì《 běn cǎo yǎn yì》《 běn cǎo yǎn yì》:“ dù jí lí, jí jīn zhī dào bàng bù dì 'ér shēng, huò shēng qiáng shàng, yòu xiǎo huáng huā, jié máng cì, cǐ zhèng shì‘ qiáng yòu cí’ zhě。” |
cì jí lí shēng yào cái jiàn dìng |
běn zhí wù de gēn( jí lí gēn)、 jīng yè( jí lí miáo), huā( jí lí huā) yì gōng yào yòng, gè xiáng zhuān tiáo。 gān zào guǒ shí yóu 5 gè xiǎo guǒ jù hé 'ér chéng, chéng fàng shè zhuàng wǔ lēng xíng, zhí jìng 6~ 10 háo mǐ, yòu de dān dú cún zài。 xiǎo guǒ biǎo miàn lǜ bái sè huò huī bái sè, bèi bù lóng qǐ, yòu xǔ duō wǎng wén jí xiǎo cì, bìng yòu yī duì cháng cì hé yī duì duǎn cì, jīng niǎn chú yìng cì zhě, zé kě jiàn yòu cán cún de duàn hén jí biǎo miàn de wǎng wén。 zhì jiān yìng, cì shǒu, qiē duàn miàn kě jiàn bái sè huò huáng bái sè yòu yóu xìng de zhǒng rén。 wúxiù, wèi kǔ xīn。 yǐ kē lì jūn yún、 bǎo mǎn jiān shí、 sè huī bái zhě wéi jiā。 zhù chǎn hé nán、 hé běi、 shān dōng、 ān huī děng dì。 cǐ wài, sì chuān、 jiāng sū、 yún nán、 shǎn xī、 xīn jiāng、 qīng hǎi、 jí lín、 liáo níng、 shān xī、 nèimēng jí、 hēi lóng jiāng、 hú běi、 hú nán děng dì yì chǎn。 xiǎn wēi jiàn dìng: fěn mò: huī huáng sè huò huáng lǜ sè。① nèi guǒ pí shí xì bāo xuē xíng、 bàng chuí xíng、 tuǒ yuán xíng、 lèi sān jiǎo xíng、 cháng fāng xíng、 suō xíng huò cháng tiáo xíng, zhí jìng 15~ 36(~ 43)μm, cháng yuē zhì 118μm, bì hòu 4~ 15μm, bì jiào bó zhě wén kǒng jiào mì, bì jí hòu zhě bāo qiāng bù míng xiǎn。② nèi guǒ pí xiān wéi chéng shù, cháng shàng xià shù céng zòng héng jiāo cuò pái liè。 xiān wéi zhí jìng 4~ 27μm, bì jiào hòu, mù huà, wén kǒng xī shǎo, kǒng gōu bù míng xiǎn。③ cǎo suān gài fāng jīng cún zài yú zhōng guǒ pí bó bì xì bāo zhōng, duō sàn zài。④ zhǒng pí xì bāo biǎo miàn guān lèi duō jiǎo xíng, chuí zhōu bì lián qiú zhuàng zēng hòu, nèi píng zhōu bì jù tiáo zhuàng zēng hòu, mù huà; duàn miàn guān lèi fāng xíng, chuí zhōu bì de tiáo zhuàng zēng hòu、 zì nèi xiàng wài yuē zhì xì bāo de 1/2。 běn pǐn yǐ kē lì jūn yún、 bǎo mǎn jiān shí、 sè huī bái zhě wéi jiā。 |
cì jí lí zhōng yào huà xué chéngfèn |
guǒ shí hán shān nài fēn、 shān nài fēn 3- pú táo táng dài( Kaempferol3-glucoside)、 shān nài fēn 3- yún xiāng táng dài( Kaempferol3-ruti-noside)) cì jí lí dài( Tribuloside)、 guò yǎng huà wù méi。 gān guǒ hán zhī fáng yóu 3. 5% jí shǎo liàng huī fā yóu、 róu zhì、 shù zhī、 zāi chún、 jiǎ yán、 wēi liàng shēng wù jiǎn děng; yòu hán zào dài 1. 47%。 zhǒng zǐ hán shēng wù jiǎn hā 'ěr mǎn( Harman) hé hā 'ěr míng jiǎn( Harmine), bù hán zào dài。 guǒ shí、 yè hán cì jí lí dài (tribuloside)、 zǐ yún yīng dài (astragalin)、 shān nài sù -3- yún xiāng táng dài (kaempferol-3-rutimoside) jí shān nài sù; bìng hán shēng wù jiǎn hā 'ěr mǎn jiǎn (harmane)0.008% hé hā 'ěr míng jiǎn (harmine)0.002%, yǐ jí shǎo liàng huī fā yóu hé yóu zhī。 lìng hán shuǐ róng xìng duō táng, qí dān táng zǔ chéng jí qí mó 'ěr bǐ wéi 'ā lā bó táng: shǔ lǐ táng: mù táng: bàn rǔ táng quán suān: bàn rǔ táng: pú táo táng: gān lù táng (6.0:2.1:1.0:3.6:3.4:7.0:2.9)。 |
|
- : tribulus terrestris
|
|
cì jí lí zào dài | cì jí lí zào gān | cì jí lí tí qǔ wù | |
|