|
|
《 yuán hé jùn xiàn tú zhì 》 wéi táng lǐ jí fǔ suǒ zhuàn。 jí fǔ， zì hóng xiàn， zhào jùn zàn huáng（ jīn hé běi zàn huáng） rén。
shēng yú táng sù zōng qián yuán yuán nián（ 758 nián）， zú yú táng xiàn zōng yuán hé jiǔ nián（ 814 nián）。《 jiù táng shū · lǐ jí fǔ chuán》
shuō tā “ shǎo hǎo xué， néng zhǔwén”，“ gāi qià duō wén， yóu jīng guó cháo gù shí， yán gé zhé zhōng， shí duō chēng zhī”。 zhù yòu
《 liù dài lüè》、《 bǎi sī jǔ yào》、《 yuán hé shí dào tú》、《 shān shuǐ jīng》 hé《 yuán hé jùn xiàn tú zhì 》 děng， dàn
zhǐ yòu《 yuán hé jùn xiàn tú zhì 》 liú chuán xià lái， qí yú jǐ zhǒng zǎo yǐ wáng yì。 |
|
《 yuán hé jùn xiàn tú zhì 》 xiě yú xiàn zōng yuán hé nián jiān（ 806 héng 820 nián）， dāng shí zhèng chù yú fān zhèn gē jù de jú miàn。
àn táng dài zhèng qū lái shuō， qǐ chū jī běn shàng shí xíng de shì zhōu、 xiàn 'èr jí zhì。 zhēnguàn nián jiān fēn quán guó wéi 10 dào， jí： guān
nèi dào、 hé nán dào、 hé dōng dào、 hé běi dào、 shān nán dào、 lǒng yòu dào、 huái nán dào、 jiāng nán dào、 jiàn nán dào、 lǐng nán dào。
dào kāi yuán nián jiān， yòu xī guān nèi dào zhì jīng jī dào， xī hé nán dào zhì dū jī dào， fēn shān nán dào wéi shān nán dōng、 nán sān dào，
fēn jiāng nán dào wéi jiāng nán dōng、 xī 'èr dào hé qián zhōng dào， zhè yàng jiù chéng liǎo 15 dào。 dàn dào zhǐ shì jiān chá qū， bìng bù gòu chéng yī
jí zhèng qū。 zhōu de zhǎngguān réng rán tīng mìng yú zhōng yāng。 ér zài 'ān shǐ zhī luàn yǐ hòu， yī xiē fān zhèn“ dà zhě lián zhōu shí yú， xiǎo
zhě yóu jiān sān sì”， shí jì shàng xíng chéng zhōu xiàn yǐ shàng de yī jí zhèng qū。 lǐ jí fǔ zài《 yuán hé jùn xiàn tú zhì 》 zhōng jí yǐ zhēn
guān shí dào wéi jī chǔ。 táng zhōng yè yǐ hòu， lǒng yòu dào bèi tǔbō zhàn qù， dàn wèile biǎo shì yòu zhì yú“ shōu fù gù tǔ”， réng
liè yú zuì hòu。 yòu 'àn zhào dāng shí de qíng kuàng， fēn wéi 47 gè jié zhèn， jiāng suǒ shǔ gè fǔ zhōu xiàn de hù kǒu、 yán gé、 shān chuān、
gǔ jì yǐ zhì gòng fù děng yǐ cì zuò liǎo xù shù。 měi zhèn piān shǒu yòu tú， suǒ yǐ chēng wéi《 yuán hé jùn xiàn tú zhì 》。 dàn dào nán sòng
yǐ hòu tú yǐ wáng yì， shū míng yě jiù lüè chēng wéi《 yuán hé jùn xiàn zhì》 liǎo。 |
|
《 yuán hé jùn xiàn tú zhì 》 zài wèi jìn yǐ lái de zǒng dì zhì zhōng， bù dàn shì bǎo liú xià lái de zuì gǔ de yī bù， ér qiě yě
shì biān xiě zuì hǎo de yī bù。 qīng chū biān xiě de《 sì kù quán shū zǒng mù tí yào》 shuō：“ yú dì tú jīng， suí táng zhì suǒ zhù lù
zhě， shuài sàn yì wú cún； qí chuán yú jīn zhě， wéi cǐ shū wéi zuì gǔ， qí tǐ lì yì wéi zuì shàn， hòu lái suī dì xiāng sǔn yì， wú
néng chū qí fàn wéi。”
《 yuán hé jùn xiàn tú zhì 》 de nèi róng fēi cháng fēng fù， zuò wéi yī bù jiǎng shù quán guó fàn wéi de dì lǐ zǒng zhì， shǒu xiān duì zhèng
qū yán gé dì lǐ fāng miàn yòu bǐ jiào xì tǒng de xù shù。
zài měi yī zhōu xiàn xià wǎng wǎng shàng sù dào sān dài huò《 yǔ gòng》 suǒ jìzǎi， xià qì táng cháo de yán gé。 qí zhōng tè bié shì guān
yú nán běi cháo zhèng qū biàn qiān de jìzǎi yóu qí kě guì。 jì shù nán běi cháo shí qī de zhèng shǐ， chú《 sòng shū》、《 nán qí shū》、
《 wèi shū》 wài， qí tā gè shǐ jiē wú dì lǐ zhì；《 suí shū · dì lǐ zhì》 suī chēng liáng、 chén、 běi qí、 zhōu、 suí wǔ dài
shǐ zhì， dàn suí yǐ qián de sì gè cháo dài jiào wéi jiǎn lüè；《 shuǐ jīng zhù》 suī shì běi wèi shí qī de dì lǐ míng zhù， dàn tā bì jìng
shì yǐ jì shù shuǐ dào wéi zhù， yīn 'ér《 yuán hé jùn xiàn tú zhì 》 yòu guān zhè yī shí qī de xù shù zhì guān zhòng yào。《 yuán hé jùn xiàn
tú zhì》 zhōng zài měi yī xiàn xià dū jiǎn xù yán gé jí xiàn zhì qiān xǐ、 zhù míng gǔ jì děng， hái zuò liǎo yī xiē bì yào de kǎo zhèng。 rú
jīng zhào fǔ wàn nián、 cháng 'ān、 xián yáng sān xiàn jūn yòu míng jiào xì liǔ yíng de dì fāng。《 yuán hé jùn xiàn tú zhì 》 zài“ wàn nián” xiàn
xià zhù míng：
“ xì liǔ yíng zài xiàn dōng běi sān shí lǐ， xiāng chuán yún zhōu yà fū tún jūn chù。 jīn 'àn yà fū suǒ tún， zài xián yáng xiàn xī nán 'èr
shí lǐ， yán zài cǐ fēi yě”。 yòu zài“ cháng 'ān” xiàn xià zài：“ xì liǔ yuán zài xiàn xī nán sān shí sān lǐ， bié shì yī xì liǔ，
fēi yà fū tún jūn zhī suǒ”。 zài“ cháng 'ān” xiàn xià hái yòu guān yú qín 'ēpáng gōng、 hàn cháng lè gōng、 hàn wèi yāng gōng jí qín shǐ huáng
líng děng yí zhǐ de jìzǎi。 suǒ yòu zhè xiē， dōuduì wǒ men yán jiū lì shǐ shàng de zhèng qū biàn huà， kǎo zhèng yī xiē míng shèng gǔ jì yí zhǐ，
yòu zhòng yào cān kǎo jià zhí。 duì yú mǒu xiē nòng bù qīng chǔ de wèn tí， shū zhōng yě bìng bù shì wǔ duàn dì xià jié lùn， ér shì bào zhe cún
yí de tài dù。 rú《 yuán hé jùn xiàn tú zhì 》 juàn 2 jīng zhào fǔ xīng píng xiàn（ jīn shǎn xī xīng píng xiàn） duì mǎ wéi gù chéng de jìzǎi，
jiù shuō：“ mǎ wéi yú cǐ zhù chéng， yǐ bìnàn， wèi xiáng hé dài rén yě。” yòu rú， juàn 9 shēn zhōu yì yáng xiàn（ jīn hé nán xìn
yáng shì） duì píng jìng guān chéng de jìzǎi， zhǐ shì shuō：“ jiù yòu cǐ guān， bù zhī hé dài chuàng lì。” zhè xiē dū fǎn yìng liǎo zuò zhě
shí shì qiú shì de kē xué tài dù。
zài zì rán dì lǐ fāng miàn， zī liào yě jí qí fēng fù。 zài měi xiàn xià jìzǎi zhe fù jìn shān mài de zǒu xiàng、 shuǐ dào de jīng liú、
húpō de fēn bù děng děng。 zài zhè fāng miàn zì bān gù zhù《 hàn shū · dì lǐ zhì》 yǐ lái， lì dài zhèng shǐ dì lǐ zhì zhōng dà bù fēn
dōuyòu jì shù， dàn nèi róng guò yú jiǎn lüè。 lì dào yuán《 shuǐ jīng zhù》 zhōng jìzǎi bǐ jiào xiáng bèi， kě shì zì běi wèi zhì suí táng shù
bǎi nián zhōng méi yòu jìzǎi zhè fāng miàn de shū jí bǎo cún xià lái。 yīn cǐ，《 yuán hé jùn xiàn tú zhì 》 zhōng bǎo cún xià lái de zhè bù fēn
zī liào yě fēi cháng kě guì。 quán shū jìzǎi dào de shuǐ dào yòu 550 yú tiáo， hú zé bēi chí 130 duō chù。
bù jǐn jìzǎi liǎo rén suǒ gòng zhī de dà chuān dà zé， yě jìzǎi liǎo yī xiē xiǎo de hé liú hé bēi zé。 rú juàn 11 mì zhōu gāo mì
xiàn（ jīn shān dōng gāo mì xiàn） de yí 'ān zé，“ zhōu huí sì shí lǐ， duō mí lù pú wěi”。 yòu rú juàn 18 dìng zhōu wàng dū xiàn
（ jīn hé běi wàng dū xiàn） de yáng chéng diàn，“ zhōu huí sān shí lǐ， guǎn pú líng qiàn， mí suǒ bù shēng”。 lìng wài hái yòu duì gè zhǒng
dì xíng tè zhēng de miáo shù。 rú juàn 1 jīng zhào fǔ wàn nián、 cháng 'ān、 sān yuán děng xiàn jūn yòu guān yú xī běi huáng tǔ gāo yuán shàng suǒ wèi
“ yuán” de jìzǎi， rú bì yuán、 bái lù yuán、 xì liǔ yuán、 mèng hóu yuán、 fēng yuán、 tiān qí yuán děng。 juàn 4 líng zhōu míng shā xiàn
（ jīn níng xià zhōng níng xiàn dōng běi） yòu guān yú shā mò de jìzǎi， shuō“ rén mǎ xíng jīng cǐ shā， suí lù yòu shēng， yì yú yú shā，
gù hào míng shā”。 juàn 30 chén zhōu lú xī xiàn（ jīn hú nán hù xī xiàn xī nán） yòu yòu duì yú kā sī tè dì xíng de jìzǎi， shuō
“ xī shān gāo kě wàn rèn， shān zhōng yòu pán hù shí kū， kě róng shù wàn rén”。 suǒ yòu zhè xiē， dōuduì wǒ men yán jiū lì shǐ shàng shuǐ
dào、 húpō de biàn qiān， gè dì zì rán huán jìng de biàn huà， tí gōng liǎo jí qí zhēn guì de zī liào。
zài jīng jì dì lǐ fāng miàn， měi gè fǔ、 zhōu zhī hòu yòu“ gòng fù” yī xiàng， kě yǐ shuō shì《 yuán hé jùn xiàn tú zhì 》 yī
shū suǒ shǒu chuàng。 gòng pǐn duō shù dōushì dāng dì de tǔ tè chǎn， bāo kuò zhù míng de shǒu gōng yè chǎn pǐn jí kuàng chǎn、 yào cái děng； fù wéi
mián、 juàn děng wù。 rú juàn 1 jīng zhào fǔ xià jìzǎi：“ kāi yuán gòng： kuí cǎo xí、 dì gǔ bái pí、 suān zǎo rén； fù： mián、
juàn。” zài xiàn xià yòu yòu duì yú dāng dì shuǐ lì shè shī、 gōng kuàng yè jí qí tā jīng jì zī liào de jìzǎi。 rú juàn 1 jīng zhào fǔ lǐ
quán xiàn（ jīn shǎn xī lǐ quán xiàn） yòu guān yú zhèng、 bái qú guàn gài qíng kuàng de jìzǎi； juàn 16 xiāng zhōu yè xiàn（ jīn hé běi lín zhāng xiàn）
yòu xī mén bào jí shǐ qǐ yǐn zhāng shuǐ guàn tián de jìzǎi； juàn 11 mì zhōu fǔ táng xiàn（ jīn shān dōng 'ān qiū xiàn） yòu yǔ shuǐ yàn guàn tián de
jìzǎi， bìng shuō“ jīn shàng yòu yú yàn， ér dào tián qí zhěn cún yān”； juàn 3 yuán zhōu píng gāo xiàn（ jīn níng xià gù yuán xiàn） yòu xī
běi dì qū jiān mù chǎng dì、 mǎ pǐ shù zì de jìzǎi； juàn 4 yán zhōu yòu guān yú yán chí de jìzǎi； juàn 3 yán zhōu fū shī xiàn（ jīn shǎn
xī yán 'ān shì dōng běi） hé juàn 40 sù zhōu yù mén xiàn（ jīn gān sù yù mén shì běi） dōuyòu guān yú shí yóu kuàng de jìzǎi； juàn 14 wèi
zhōu fēi hú xiàn（ jīn hé běi lāi yuán xiàn） yòu sān hé yě guān yíng zhù qián gōng yè de jìzǎi， bìng miáo shù liǎo zuò zhě qīn zì zhù chí huī fù
tóng yě zhì lú zhù qián de jīng guò。 zhì yú yī bān tóng kuàng、 yín kuàng、 tiě kuàng de jìzǎi jiù gèng duō liǎo。《 yuán hé jùn xiàn tú zhì 》
duì gè dì hù kǒu jìzǎi de yī dà tè sè shì jiān jì bù tóng shí dài de hù kǒu shù。 dì lǐ zhì duì hù kǒu de jìzǎi shǐ yú《 hàn shū
· dì lǐ zhì》， dàn《 hàn zhì》 duì xī hàn yī dài de hù kǒu， zhǐ jì píng dì yuán shǐ 'èr nián（ gōng yuán 2 nián） de shù zì；
《 yuán hé jùn xiàn tú zhì 》 jì jìzǎi kāi yuán nián jiān de hù shù， yě jìzǎi yuán hé shí de hù shù， wèiwǒ men yán jiū 'ān shǐ zhī luàn
qián hòu gè dì hù kǒu de biàn dòng tí gōng liǎo zhòng yào zuǒ zhèng。 |
|
dāng rán，《 yuán hé jùn xiàn tú zhì 》 yě hái cún zài zhe bù shǎo de quē diǎn， rú xù shù mǒu xiē zhōu xiàn yán gé guò yú jiǎn lüè。
yóu yú zī liào bù quán， wǎng wǎng xiǎn dé cán quē、 hùn luàn， gěi rén yǐ pīn còu qǐ lái de gǎn jué。 ér qiě，《 yuán hé jùn xiàn tú zhì 》
de zuò zhě lǐ jí fǔ， shì fēng jiàn tǒng zhì jí tuán de yī yuán， tā zài xiàn zōng shí， liǎng dù bèi shēng wéi zhōng shū shì láng、 píng zhāng shì，
guān jū zǎixiàng yào zhí。 tā biān xiě《 yuán hé jùn xiàn tú zhì 》 de mùdì， wán quán shì wèile gǒng gù fēng jiàn tǒng zhì。 rú tā zài yuán
xù zhōng suǒ shuō：
“ gǔ jīn yán dì lǐ zhě， fán shù shí jiā。 shàng gǔ yuǎn zhě huò sōu gǔ 'ér lüè jīn， cǎi yáo sú zhě duō chuán yí 'ér shī shí， shì
zhōu bāng 'ér xù rén wù， yīn qiū mù 'ér zhēng guǐ shén， liú yú yì duān， mò qiē gēn yào。 zhì yú qiū rǎng shān chuān， gōng shǒu lì hài， běn
yú dì lǐ zhě， jiē lüè 'ér bù shū， jiāng hé yǐ zuǒ míng wáng 'ě tiān xià zhī kēng， zhì qún shēng zhī mìng， shōu dì bǎo shì shèng zhī lì， shì
xíng shù rǎng zhì zhī duān？” tā jīng yán dì lǐ， biān xiě《 yuán hé jùn xiàn tú zhì 》 de mùdì zhèng shì wéi huáng dì biàn yú zhōu lǎn quán guó
xíng shì， yǐ dá dào“ ě tiān xià zhī kēng， zhì qún shēng zhī mìng” de mùdì。 dàn zhè shū bì jìng bǎo cún liǎo dà liàng fēng fù de zī liào，
duì quán guó gè dì de dì lǐ yán gé、 shān chuān、 wù chǎn， dōuyòu yī gè jiǎn yào de xù shù。 zài biān xiě tǐ lì fāng miàn， duì sòng dài
lè shǐ de《 tài píng sù yǔ jì》， yuán、 míng、 qīng gè dài de《 yī tǒng zhì》 dōuyòu hěn dà yǐng xiǎng。 yīn cǐ， rén men shèng zàn
《 yuán hé jùn xiàn tú zhì 》 kāi wǒ guó zǒng dì zhì de xiān hé， zhè huà yě bìng fēi guò yù。
《 yuán hé jùn xiàn tú zhì 》 zài liú chuán guò chéng zhōng， bù jǐn fù tú sàn shī liǎo， ér qiě wén zì yě yòu cán quē。 quán shū 40 juàn
zhōng quē dì shí jiǔ、 èr shí、 èr shí sān、 èr shí sì、 èr shí liù、 sān shí liù zhū juàn jí dì shí bā juàn hé dì 'èr shí wǔ juàn de
yī bù fēn。 |
|
| yuán hé jùn xiàn tú zhì sì shí juàn jué juàn fù kǎo zhèng sān shí sì juàn jué juàn yì wén yī juàn táng lǐ jí fǔ zhuàn qīng sūn xīng yǎn ji | |
|