mùlù fù zào hòu fēng dì dòng yí 。 ——《 hòu hàn shū · zhāng héng chuán 》 yī zhǒng guān cè dì zhèn de yí qì , dōng hàn zhāng héng suǒ zào , jīn shī chuán A kind of earthquake observation instruments, made of the Eastern Han Zhang Heng, this lost yī zhǒng guān cè dì zhèn de yí qì , dōng hàn zhāng héng suǒ zào , jīn shī chuán 。 rú ： fù zào hòu fēng dì dòng yí 。 héng héng 《 hòu hàn shū · zhāng héng chuán 》。 shì jiè shàng dì yī jià cè yàn dì zhèn de yí qì 。 zhōng guó dōng hàn shí qī tiān wén xué jiā zhāng héng yú hàn shùn dì yáng jiā yuán nián （ 132） zhì chéng ， hòu fēng dì dòng yí yòng jīng tóng zhì chéng ， zhí jìng 2.7 mǐ ， qí wài xíng xiàng yī gè dà xíng jiǔ zūn 。 dì dòng yí lǐ miàn yòu jīng qiǎo de jié gòu ， zhù yào wéi zhōng jiān de dū zhù （ xiāng dāng yú yī zhǒng dàolì xíng de zhèn bǎi ） hé tā zhōu wéi de bā dào （ zhuāng zhì zài bǎi de zhōu wéi de 8 zǔ jī xiè zhuāng zhì ）。 zài zūn de wài miàn xiāng yìng dì shè zhì 8 tiáo kǒu hán xiǎo tóng zhū de lóng ， měi gè lóng tóu xià miàn dōuyòu yī zhǐ chán chú zhāng kǒu xiàng shàng 。 rú guǒ fā shēng jiào qiáng de dì zhèn ， dū zhù yīn shòu dào zhèn dòng 'ér shī qù píng héng ， zhè yàng jiù huì chù dòng bā dào zhōng de yī dào ， shǐ xiāng yìng de lóng kǒu zhāng kāi ， xiǎo tóng zhū jí luò rù chán chú kǒu zhōng ， yóu cǐ biàn kě zhī dào dì zhèn fā shēng de shí jiān hé fāng xiàng 。 jù shǐ liào jìzǎi ， hòu fēng dì dòng yí céng chéng gōng dì jì lù liǎo 138 nián fā shēng zài gān sù de yī cì qiáng liè dì zhèn ， cóng 'ér zhèng míng liǎo tā de zhǔn què xìng hé kě kào xìng 。
zài zhōng guó kē xué shǐ shàng ， méi yòu shénme bǐ hòu fēng dì dòng yí gèng wéi yǐn rén zhù mù 。 tā de fā míng zhě shì dōng hàn dà kē xué jiā zhāng héng 。
hòu hàn shū · zhāng héng chuán 》 xiáng xì jìzǎi liǎo zhāng héng de zhè yī fā míng ：
“ yáng jiā yuán nián ， fù zào hòu fēng dì dòng yí ， yǐ jīng tóng zhù chéng 。 yuán jìng bā chǐ ， hé gài lóng qǐ ， xíng sì jiǔ zūn ， shì yǐ zhuàn wén shān guī niǎo shòu zhī xíng 。 zhōng yòu dū zhù ， bàng xíng bā dào ， shī guān fā jī 。 wài yòu bā lóng ， shǒu xián tóng wán ， xià yòu chán chú ， zhāng kǒu chéng zhī 。 qí yá jī qiǎo zhì ， jiē yǐn zài zūn zhōng ， fù gài zhōu mì wú jì 。 rú yòu dì dòng ， zūn zé zhèn ， lóng jī fā ， tù wán 'ér chán chú xián zhī ， zhèn shēng jī yáng ， sì zhě yīn cǐ jué zhī 。 suī yī lóng fā jī ， ér qī shǒu bù dòng ， xún qí fāng xiàng ， nǎi zhī zhèn zhī suǒ zài 。 yàn zhī yǐ shì ， hé qì ruò shén 。 zì shū diǎn suǒ jì ， wèi zhī yòu yě 。 cháng yī lóng jī fā ， ér dì bù jué dòng ， jīng shī xué zhě xián guài qí wú zhēng ， hòu shù rì yì zhì ， guǒ dì zhèn lǒng xī ， yú shì jiē fú qí miào 。 zì cǐ yǐ hòu ， nǎi lìng shǐ guān jì dì dòng suǒ cóng fāng qǐ 。 ”
xiǎn rán ， suǒ wèi hòu fēng dì dòng yí ， shì yòng lái cè bào dì zhèn de yí qì 。 wéi rào zhè yī míng chēng ， xué jiè céng yòu bù tóng yì jiàn 。 yī zhǒng rèn wéi hòu fēng dì dòng yí bāo kuò liǎo hòu fēng yí hé dì dòng yí liǎng zhǒng yí qì ，“ hòu fēng yí ” shì yòng yú cè fēng de ，“ dì dòng yí ” cái shì yòng yú cè dì zhèn de 。 lìng yī zhǒng guān diǎn zé rèn wéi ， suǒ wèi “ hòu fēng ”， jí shì “ hòu qì ”， gǔ rén rèn wéi dì zhèn shì yóu yú dì “ qì ” biàn dòng suǒ yǐn qǐ de ， suǒ yǐ jiào “ hòu fēng dì dòng yí ”。 cóng yǐn wén lái kàn ，“ hòu fēng dì dòng yí ” yìng wéi yī jiàn yí qì ， ér bù shì liǎng jiàn 。 zhè lǐ wǒ men bǎ tā zuò wéi yī jiàn yí qì jìn xíng jiè shào 。
gēn jù yǐn wén ，“ hòu fēng dì dòng yí ” zhì chéng yú dōng hàn yáng jiā yuán nián （ 132 nián ）， shì yòng qīng tóng zhù zào de 。 yí tǐ xíng zhuàng jiù xiàng hàn dài jiǔ zūn 。 zūn shàng zhuāng shì yòu zhuàn wén shān guī niǎo shòu zhī xíng ， zūn de nèi bù lì yī gēn tóng zhù ， zhāng héng chēng zhī wéi dū zhù 。 dū zhù zhōu wéi yòu bā tiáo huá dào ， chēng wéi “ bā dào ”。 yí tǐ de wài bù zhuāng yòu bā tiáo lóng ， fēn bù zài bā gè fāng wèi ， lóng kǒu gè hán tóng wán yī gè ， lóng tóu xià fāng gè fàng zhì yī gè zhāng kǒu xiàng shàng de tóng wā （ chán chú ）。 yí tǐ nèi bù zhuāng yòu jī guān ， yǔ tǐ wài lóng tóu xiāng lián ， yī dàn fā shēng dì zhèn ， jī guān bèi chù fā ， lóng kǒu dǎ kāi ， tóng wán luò rù tóng wā kǒu zhōng ， fā chū shēng yīn ， shǐ zhǎng guǎn rén zhī xiǎo ， bìng néng pàn míng dì zhèn lái yuán de fāng xiàng 。
xiǎn rán ， dì dòng yí shì lì yòng wù tǐ guàn xìng zhì chéng de yí qì 。 zhāng héng tōng guò zì jǐ qiǎo miào de shè jì ， shǐ dì zhèn shí yí tǐ yǔ dū zhù zhī jiān chǎn shēng xiāng duì yùn dòng ， lì yòng zhè yī yùn dòng chù fā yí nèi jī guān ， cóng 'ér jiāng dì zhèn bào chū 。 zhāng héng dì dòng yí de líng mǐn dù hěn gāo ，《 zhāng héng chuán 》 liè jǔ liǎo yī gè jù tǐ lì zǐ ： céng yòu yī cì ， dì dòng yí cháo xiàng xī biān de nà tiáo lóng tū rán tù wán ， dàn dāng shí luò yáng chéng lǐ bìng wú zhèn gǎn ， rén men yì lùn fēn fēn ， dōushuō dì dòng yí bù kě kào 。 guò liǎo jǐ rì ， sòng xìn rén lái dào luò yáng ， bào gào shuō gān sù fā shēng liǎo dà dì zhèn ， dà jiā zhè cái xìn fú liǎo dì dòng yí de jīng miào 。
nà me ， dì dòng yí de nèi bù jié gòu jiū jìng shénme yàng zǐ ní ？ yòu bù shǎo xué zhě duì cǐ zuò guò tàn tǎo 。 zǎo zài nán běi cháo shí ， běi qí xìn dū fāng zhuàn 《 qì zhǔn 》， suí chū lín xiào gōng zuò 《 dì dòng tóng yí jīng 》， dōuduì zhī yòu suǒ jì shù ， bìng chuán yòu tā de tú shì hé zhì zuò fāng fǎ 。 kě xī de shì táng dài yǐ hòu ， èr shū jūn shī chuán 。 jīn rén de yán jiū zé yǐ wáng zhèn duó zhī shuō yǐng xiǎng zuì dà 。 wáng zhèn duó gēn jù qián rén de cāi cè ， tǎo lùn liǎo dì dòng yí nèi bù kě néng yòu de gè zhǒng jié gòu ， zuì hòu tuī duàn dū zhù de gōng zuò yuán lǐ yǔ jìn dài dì zhèn yí zhōng dǎo lì shì zhèn bǎi xiāng fǎng 。 jù tǐ shuō lái ， dū zhù jiù shì dàolì yú yí tǐ zhōng yāng de yī gēn tóng zhù ， bā dào wéi rào dū zhù jià shè 。 dū zhù shù zhí zhàn lì ， zhòng xīn gāo ， yī yòu dì dòng ， jiù shī qù píng héng ， dǎo rù bā dào zhōng de yī dào 。 bā dào zhōng zhuāng yòu gàng gān ， jiào zuò yá jī 。 gàng gān chuān guò yí tǐ ， lián jiē lóng tóu shàng hé 。 dū zhù qīng rù dào zhōng yǐ hòu ， tuī dòng gàng gān ， shǐ lóng tóu shàng hé tái qǐ ， jiāng tóng wán tù chū ， qǐ dào bào jǐng zuò yòng （ rú tú 1 suǒ shì ）。
wáng zhèn duó de tuī duàn dé dào liǎo guǎng fàn zàn tóng 。 zhōng guó lì shǐ bó wù guǎn chén liè de zhāng héng dì zhèn yí mó xíng ， jiù shì gēn jù wáng zhèn duó de shè jì fù yuán de 。 dàn shì ， yě yòu xué zhě tí chū bù tóng yì jiàn 。 zhōng guó kē xué jì shù dà xué lǐ zhì chāo jiù céng duì dǎo lì bǎi jié gòu tí chū guò yì yì ， tā yǐ quán xīn de shì jiǎo ， tí chū liǎo zì jǐ duì hòu fēng dì dòng yí de lǐ jiě （ cān jiàn lǐ zhì chāo ，《 tiān rén gǔ yì 》， hé nán jiào yù chū bǎn shè ， 1995 nián bǎn ）。
lǐ zhì chāo rèn wéi ， cóng wén xiàn jiǎo dù lái kàn ， hàn dài zì shū 《 shì míng 》 jiě shì “ zhù ”， shuō “ zhù ， zhù yě ”， biǎo míng zhù zì yuán yì shì jiàn zhù zhōng bù dòng de zhī chēng jiàn 。 yóu cǐ ， dàolì bǎi jié gòu bù dé chēng “ zhù ”， zhǐ hé chēng zhuī 。“ dū ” shì jí zǒng zhī yì ， shuō míng bù shì gū zhù ， yīnggāi hái fù dài bā tào jī guān ， ér lì zhuī què zhǐ néng shì guāng gān 。 zhè yàng ， jǐn yóu “ dū zhù ” zhè yī míng chēng lái kàn ， dàolì bǎi zhī shuō yě bù néng chéng lì 。
lǐ zhì chāo jìn yī bù zhǐ chū ， dàolì zhuī de shè jì shǐ yuán wén suǒ shù qí tā yī qiē bù jiàn jiē chéng huà shé tiān zú 。 yóu qí shì páng dà de tóng zūn ， háo wú dào lǐ kě yán 。 zài zhě ， cóng wù lǐ píng jià jiǎo dù lái kàn ， rèn hé cèliáng yí qì de xìng néng yī bān dōukě yòng liǎng gè hù xiāng máo dùn de zhǐ biāo biǎo zhēng ： líng mǐn dù hé wěn dìng dù 。 dàolì zhuī de shè jì zhèng hǎo tū chū liǎo jīng mì jìliáng jì shù zhè yī zhù yào máo dùn 。 lì rú ， wéi tí gāo dì dòng yí de líng mǐn dù ， jiù yào bǎ dàolì zhuī de zhuī dǐ zuòde hěn xiǎo ， shǐ zhī xíng chéng yī gè zhuī jiān ， dàn hěn xiǎo de zhuī jiān chéng shòu jù dà de zhòng lì yā qiáng ， zài bù kě bì miǎn de wēi xiǎo zhèn dòng zuò yòng zhōng bì jiāng zhú jiàn xíng chéng bù kě nì de biàn xíng ， qí qū xiàng shì zhuī jiān xià miàn de zhī chéng miàn xíng chéng kēng wō ， zhuī jiān biàn dé yuán huá 。 zhè yī guò chéng bù kě nì ， ér qiě shì jiā sù de 。 zhè yàng ， dàolì zhuī zuì zhōng yào dǎo xià lái ， bù guǎn yòu wú dì zhèn 。 rú guǒ wéi tí gāo wěn dìng dù ， jiāng zhuī jiān zuò chéng kuān dào shí jì bù biàn xíng ， nà tā de líng mǐn dù bì rán hěn dī ， gǎn zhī liàng bǐ rén suǒ néng chá jué de hái yào dà ， dì dòng yí yě jiù shī qù liǎo tā de cún zài jià zhí 。
zài zhè xiē fēn xī de jī chǔ shàng ， lǐ zhì chāo tí chū liǎo zì jǐ de shè jì ： yǔ wáng zhèn duó shè jì xiāng fǎng ， dǐ zuò hé zūn réng rán shì lián dì de gāng tǐ ， dū zhù shì kě dòng de guàn xìng tǐ ， dàn bù zài shì dàolì jié gòu ， ér shì chǔyú wěn dìng de píng héng tài 。 dū zhù yòu bā gè shēn chū de dǐ jiǎo ， qí xià shè bā gè qīng tóng yìng qiú ， qiú xià miàn shì zūn de dǐ 。 qiú de shàng xià dū yòng jiān yìng qīng tóng zuò diàn ， yào zú gòu píng huá 。 zhè yàng yī dàn fā shēng dì zhèn ， zūn jiāng suí dì yí dòng ， ér dū zhù yóu yú yǔ zūn dǐ zuò jiān mó cā lì xiǎo 'ér bù néng suí zūn yí dòng ， yú shì 'èr zhě zhī jiān chǎn shēng xiāng duì yùn dòng ， chù fā jī guān ， shǐ lóng jiāng tóng wán tù chū 。
dū zhù de chǐ cùn tuī xiǎng wéi gāo yī zhàng 、 zhí jìng 'èr chǐ ， zhè kě yǔ zǒng tǐ xié diào 。 dū zhù yǔ zūn yī yàng ， dōuyòu zú gòu de zhòng liàng ， zhè yàng cái kě yǐ cóng dì zhèn huò qǔ chōng zú de néng liàng ， bù chóu “ shī guān fā jī ” suǒ bì xū de lì bù gòu dà 。 lìng wài ， zūn de jù dà zhì liàng néng qǐ dào píng bì zuò yòng ， jiǎn shǎo dū zhù shòu dào de gān rǎo ， fáng zhǐ wù bào 。 dì dòng yí de quán bù “ yá jī qiǎo zhì ” zé zhuāng shè zài dū zhù jí qí zuò jiǎo shàng ， zhè yàng fú hé “ dū ” zì běn yì 。 tóng zūn shì yī gè dài gài de dà tǒng ， zūn de cè bì shàng duìchèn dì shè bā gè yuán kǒng ， kǒng de zhí jìng lüè xiǎo yú tóng wán ， kǒng wài shì yǐ lóng shǒu ， kǒng jí wéi lóng de hóu ， hóu wài wéi lóng shé ， shé yòu qiǎn wō yǐ zhì tóng wán ， tóng wán kào zài hóu kǒng shàng ， jì bù huì diào rù zūn nèi ， yòu bǎ hóu kǒng gài jǐn liǎo 。 lóng shǒu hé lóng tǐ dū zhǐ shì zhuāng shì fú diāo 。 yī dàn dì zhèn ， dū zhù yǔ zūn fā shēng xiāng duì wèi yí ，“ shī guān fā jī ”， lóng jī jiāng tóng wán tuī chū ， luò rù chán chú kǒu zhōng ， qǐ dào bào jǐng zuò yòng 。 wèile gǎi shàn chán chú de shēng xué xiào yìng ， hái kě yǐ kǎo lǜ zài chán chú fù nèi lìng shè xiǎng qì ， rú fāng xiǎng zhī lèi ， zhè kě yǐ gèng jiē jìn yuán wén suǒ miáo shù de “ zhèn shēng jī yáng ” de xiào guǒ 。 yuán wén zhōng tí dào de “ yá jī qiǎo zhì ”， lǐ zhì chāo jiāng qí fù yuán wéi liǎng jí fàng dà gàng gān 。 ér suǒ wèi “ guān ”， zé bèi shè jì chéng fēn lì héng bàng ， yī duān dǐng jǐn qián jí gàng gān de shū rù duān ， yī duān dǐng jǐn zūn de shàng yán 。“ guān ” de zuò yòng zài yú dāng dū zhù yǔ zūn fā shēng xiāng duì wèi yí shí chù fā fàng dà gàng gān 。 lǐ zhì chāo de fù yuán shè jì ， xiáng jiàn tú 2。
wèile yǔ yuán wén “ lóng jī ” de shuō fǎ yī zhì ， lǐ zhì chāo bǎ tuī dòng tóng wán de gàng gān shè jì chéng lóng xíng ， ràng tā de xià miàn yòu liǎng tiáo tuǐ （ tú shàng méi yòu biǎo shì chū lái ， yīn wéi shì zài chuí zhí tú huà fāng xiàng shàng chóngdié zhe de ） zhàn zài zhuànzhóu shàng ， wěi bā héng zhé yòu shàng qiáo ， gòu chéng shòu kòng de yá 。 tā de shàng shēn yòu liǎng zhǐ “ shǒu ”， shì zhí xíng zì suǒ gōng néng de 。 shè zhì zì suǒ jī gòu de mùdì shì wèile shí xiàn yuán wén suǒ shuō de “ suī yī lóng fā jī 'ér qī shǒu bù dòng ”。 lǐ zhì chāo chēng gāi jī gòu wéi lóng suǒ 。 qí jié gòu rú tú 3 suǒ shì ， shì yī gè xuán diào shuǐ píng huán ， gāi huán yòng bā tiáo chuí zhí xì gōu diào zài zūn yán shàng ， yòu yòng bā tiáo shuǐ píng xì gōu qiān zhe dū zhù ， suǒ yǐ zhǐ néng zuò xiǎo jiǎo dù zhuàndòng ， dàn zú gòu zì yóu 。 huán shàng yòu 16 gè xiǎo lì zhù ， měi yī duì xiǎo lì zhù duì zhe yī lóng de shuāng “ shǒu ”， lóng “ shǒu ” shì zhuāng zài lóng tǐ qián de yī duì zhǎo ， zhǎo shì yòu xié féng de zhǎng miàn ， zài xiàng qián yùn dòng shí qiàn rù lóng suǒ xiǎo zhù ， bìng bō dòng lóng suǒ zhuǎn yī gè xiǎo jiǎo dù ， yú shì qí yú qī duì xiǎo zhù yǔ duì yìng de lóng zhǎo piān lí ， jiù bǎ tā men bì suǒ zhù liǎo 。 zài zhěng fù shí ， luò wán lóng “ shǒu ” bèi tuī fù wèi ， yě bǎ lóng suǒ dài dòng fù wèi 。
lǐ zhì chāo duì zhè yī shè jì de líng mǐn dù zuò liǎo dìng liàng gū suàn 。 tā zhǐ chū ： jiǎ dìng zhù yǔ zūn de xiāng duì píng yí liàng wéi 0.01 háo mǐ ， yòng gàng gān zuò 200 bèi fàng dà ， dé 2 háo mǐ ， zhè jiù zú yǐ kòng zhì jī yá liǎo 。 dū zhù de yùn dòng chǎn shēng gǔn dòng mó cā ， mó cā xì shù liàng jí wéi 0.001， zhè yàng ， kè fú mó cā cù chéng xiāng duì yùn dòng de dà dì jiā sù dù yào dà yú 0.001g（ g wéi zhòng lì jiā sù dù ）， jìn sì wéi 10 háo mǐ ／ miǎo 2。 yǐ cǐ jiā sù dù huò dé 0.01 háo mǐ wèi yí xū yào 0.05 miǎo 。 zhè xiē shù zì dōushì cū shù ， jǐn gōng bàn dìng liàng gū suàn ， qí zhōng 0.01 háo mǐ shì jī gòu shè jì de zhù dǎo shù jù ， dì zhèn xué líng mǐn xìng biāo zhì shì 10 háo mǐ ／ miǎo 2， zhè shì sān jí liè dù de ruò zhèn shù jù 。 jiā sù dù yán shí 0.05 miǎo de shè xiǎng yòu xiē bǎo shǒu ， cǐ shù zēng jiā zé wèi yí liàng jiāng yǐ bèi shù píng fāng zēng jiā ， zú yǐ mí bǔ qí tā shù jù zhī bù zú ， rú jī yá kuān dù zēng dà 、 gàng gān fàng dà liàng jiǎn shǎo děng 。 yóu cǐ ， zhāng héng de dì dòng yí duì yú liè dù wéi sān jí de ruò zhèn ， shì kě yǐ cè bào chū lái de 。
gēn jù zhè yàng de fēn xī ， duì zhāng héng dì dòng yí guān yú zhèn yuán fāng xiàng de cè bào jiù kě yǐ jiā yǐ tǎo lùn liǎo 。 cóng xiàn dài dì zhèn xué zhī shí lái kàn ， dì zhèn guò chéng fù zá duō biàn ， qián zhèn hòu zhèn qiáng ruò bù tóng ， fāng xiàng yě xiāng yì ， yào xún zhǎo zhèn yuán zhǐ kě néng cóng duō gè tái zhàn de jì lù yǐ shí jiān chā tuī suàn ， zhè zài gǔ dài shì bù kě néng de 。 dàn shì zhāng héng de dì dòng yí zài shè jì zhōng de què kǎo lǜ liǎo fāng xiàng yīn sù ，“ xún qí fāng miàn ， nǎi zhī zhèn zhī suǒ zài ”， jiù fǎn yìng liǎo zhè yī diǎn 。 zhè yě bìng fēi wán quán bù kě néng 。 rú guǒ hòu fēng dì dòng yí zuò dào liǎo gǎn zhī wēi zhèn （ 1 héng 2 jí ）， tā yìng duì yuǎn chù zhèn zhōng chuán lái de chū bō （ p bō ） mǐn gǎn 。 chū bō de dì miàn yí dòng fāng xiàng yǔ zhèn yuán fāng xiàng yī zhì ， shì zòng xiàng bō ， suǒ yǐ lóng tù wán de fāng wèi yìng néng xiǎn shì yī dìng liàng de fāng xiàng xìn xī 。 dāng rán ， zhè bìng fēi jué duì ， yīn wéi wèile jiǎn shǎo wù bào ， dì dòng yí de líng mǐn dù yě huì yòu yī dìng xiàn zhì ， zhè yàng ， dāng dì zhèn de qián fēng zòng bǐ bù gòu qiáng shí ， dì dòng yí kě néng huì duì zhī wú dòng yú zhōng ， dàn hòu jì héng bō què yòu kě néng bǎ tóng wán zhèn luò ， zhè yàng luò wán fāng xiàng yǔ zhèn yuán jiù méi shénme guān xì liǎo 。
lǐ zhì chāo hái tǎo lùn liǎo dì dòng yí de qí tā shè jì fāng 'àn ， jīng guò fēn xī bǐ jiào ， tā rèn wéi tú 2 suǒ shì de dū zhù tuī dòng yá jī kòng zhì fāng 'àn ， cóng qí nèi hán yǔ shǐ liào hū yìng lái shuō ， jiào wéi wán bèi 。 tā jù cǐ shè jì zhì zuò liǎo yī gè suō xiǎo jiǎn huà de shuāng dào mó xíng ， chǐ cùn wéi yuán dà de wǔ fēn zhī yī ， zhǐ yòu zuǒ yòu xiāng duì liǎng bì de jī guān xì tǒng ， qián hòu miàn wèiyòu jī bō lí bǎn ， biàn yú yǎn shì guān chá 。 gāi mó xíng hěn líng mǐn ， wán quán zhèng shí liǎo tā de fēn xī 。
hòu fēng dì dòng yí shì zhōng guó gǔ dài yī xiàng zhòng yào de kē xué fā míng ， tā bǐ 'ōu zhōu chū xiàn dì zhèn yí de shí jiān yào zǎo yī qiān wǔ bǎi nián zuǒ yòu 。 dàn yóu yú shí wù de shī chuán yǐ jí yuán shǐ wén xiàn jìzǎi de jiǎn lüè ， shǐ dé jīn rén duì qí nèi bù jié gòu yòu bù tóng de lǐ jiě ， zhè shì zhèng cháng de 。 dàn wú lùn rú hé ， zhāng héng de dì dòng yí jù yòu hěn gāo de líng mǐn dù ， zhè shì dà jiā yī zhì de yì jiàn 。 zài cǐ jī chǔ shàng ， tōng guò jīng xīn de fēn xī kǎo zhèng 、 guǎng fàn de xué shù tǎo lùn yǐ jí hé lǐ de mó nǐ shí yàn ， zhè gè wèn tí yī dìng néng gòu dé dào jiě jué 。
xīn dì dòng yí
xiāng guān cí tiáo ： zhāng héng 、 dì dòng yí 、 dì zhèn yí zài zhōng guó kē xué shǐ shàng ， méi yòu shénme bǐ hòu fēng dì dòng yí gèng wéi yǐn rén zhù mù 。 tā de fā míng zhě shì dōng hàn dà kē xué jiā zhāng héng 。
hòu hàn shū · zhāng héng chuán 》 xiáng xì jìzǎi liǎo zhāng héng de zhè yī fā míng ：
yáng jiā yuán nián ， fù zào hòu fēng dì dòng yí ， yǐ jīng tóng zhù chéng 。 yuán jìng bā chǐ ， hé gài lóng qǐ ， xíng sì jiǔ zūn ， shì yǐ zhuàn wén shān guī niǎo shòu zhī xíng 。 zhōng yòu dū zhù ， bàng xíng bā dào ， shī guān fā jī 。 wài yòu bā lóng ， shǒu xián tóng wán ， xià yòu chán chú ， zhāng kǒu chéng zhī 。 qí yá jī qiǎo zhì ， jiē yǐn zài zūn zhōng ， fù gài zhōu mì wú jì 。 rú yòu dì dòng ， zūn zé zhèn ， lóng jī fā ， tù wán 'ér chán chú xián zhī ， zhèn shēng jī yáng ， sì zhě yīn cǐ jué zhī 。 suī yī lóng fā jī ， ér qī shǒu bù dòng ， xún qí fāng xiàng ， nǎi zhī zhèn zhī suǒ zài 。 yàn zhī yǐ shì ， hé qì ruò shén 。 zì shū diǎn suǒ jì ， wèi zhī yòu yě 。 cháng yī lóng jī fā ， ér dì bù jué dòng ， jīng shī xué zhě xián guài qí wú zhēng ， hòu shù rì yì zhì ， guǒ dì zhèn lǒng xī ， yú shì jiē fú qí miào 。 zì cǐ yǐ hòu ， nǎi lìng shǐ guān jì dì dòng suǒ cóng fāng qǐ 。”
xiǎn rán ， suǒ wèi hòu fēng dì dòng yí ， shì yòng lái cè bào dì zhèn de yí qì 。 wéi rào zhè yī míng chēng ， xué jiè céng yòu bù tóng yì jiàn 。 yī zhǒng rèn wéi hòu fēng dì dòng yí bāo kuò liǎo hòu fēng yí hé dì dòng yí liǎng zhǒng yí qì ，“ hòu fēng yí ” shì yòng yú cè fēng de ，“ dì dòng yí ” cái shì yòng yú cè dì zhèn de 。 lìng yī zhǒng guān diǎn zé rèn wéi ， suǒ wèi “ hòu fēng ”， jí shì “ hòu qì ”， gǔ rén rèn wéi dì zhèn shì yóu yú dì “ qì ” biàn dòng suǒ yǐn qǐ de ， suǒ yǐ jiào “ hòu fēng dì dòng yí ”。 cóng yǐn wén lái kàn ，“ hòu fēng dì dòng yí ” yìng wéi yī jiàn yí qì ， ér bù shì liǎng jiàn 。 zhè lǐ wǒ men bǎ tā zuò wéi yī jiàn yí qì jìn xíng jiè shào 。
gēn jù yǐn wén ，“ hòu fēng dì dòng yí ” zhì chéng yú dōng hàn yáng jiā yuán nián （ 132 nián ）， shì yòng qīng tóng zhù zào de 。 yí tǐ xíng zhuàng jiù xiàng hàn dài jiǔ zūn 。 zūn shàng zhuāng shì yòu zhuàn wén shān guī niǎo shòu zhī xíng ， zūn de nèi bù lì yī gēn tóng zhù ， zhāng héng chēng zhī wéi dū zhù 。 dū zhù zhōu wéi yòu bā tiáo huá dào ， chēng wéi “ bā dào ”。 yí tǐ de wài bù zhuāng yòu bā tiáo lóng ， fēn bù zài bā gè fāng wèi ， lóng kǒu gè hán tóng wán yī gè ， lóng tóu xià fāng gè fàng zhì yī gè zhāng kǒu xiàng shàng de tóng wā （ chán chú ）。 yí tǐ nèi bù zhuāng yòu jī guān ， yǔ tǐ wài lóng tóu xiāng lián ， yī dàn fā shēng dì zhèn ， jī guān bèi chù fā ， lóng kǒu dǎ kāi ， tóng wán luò rù tóng wā kǒu zhōng ， fā chū shēng yīn ， shǐ zhǎng guǎn rén zhī xiǎo ， bìng néng pàn míng dì zhèn lái yuán de fāng xiàng 。
xiǎn rán ， dì dòng yí shì lì yòng wù tǐ guàn xìng zhì chéng de yí qì 。 zhāng héng tōng guò zì jǐ qiǎo miào de shè jì ， shǐ dì zhèn shí yí tǐ yǔ dū zhù zhī jiān chǎn shēng xiāng duì yùn dòng ， lì yòng zhè yī yùn dòng chù fā yí nèi jī guān ， cóng 'ér jiāng dì zhèn bào chū 。 zhāng héng dì dòng yí de líng mǐn dù hěn gāo ，《 zhāng héng chuán 》 liè jǔ liǎo yī gè jù tǐ lì zǐ ： céng yòu yī cì ， dì dòng yí cháo xiàng xī biān de nà tiáo lóng tū rán tù wán ， dàn dāng shí luò yáng chéng lǐ bìng wú zhèn gǎn ， rén men yì lùn fēn fēn ， dōushuō dì dòng yí bù kě kào 。 guò liǎo jǐ rì ， sòng xìn rén lái dào luò yáng ， bào gào shuō gān sù fā shēng liǎo dà dì zhèn ， dà jiā zhè cái xìn fú liǎo dì dòng yí de jīng miào 。 nà me ， dì dòng yí de nèi bù jié gòu jiū jìng shénme yàng zǐ ní ？ yòu bù shǎo xué zhě duì cǐ zuò guò tàn tǎo 。 zǎo zài nán běi cháo shí ， běi qí xìn dū fāng zhuàn 《 qì zhǔn 》， suí chū lín xiào gōng zuò 《 dì dòng tóng yí jīng 》， dōuduì zhī yòu suǒ jì shù ， bìng chuán yòu tā de tú shì hé zhì zuò fāng fǎ 。 kě xī de shì táng dài yǐ hòu ， èr shū jūn shī chuán 。 jīn rén de yán jiū zé yǐ wáng zhèn duó zhī shuō yǐng xiǎng zuì dà 。 wáng zhèn duó gēn jù qián rén de cāi cè ， tǎo lùn liǎo dì dòng yí nèi bù kě néng yòu de gè zhǒng jié gòu ， zuì hòu tuī duàn dū zhù de gōng zuò yuán lǐ yǔ jìn dài dì zhèn yí zhōng dǎo lì shì zhèn bǎi xiāng fǎng 。 jù tǐ shuō lái ， dū zhù jiù shì dàolì yú yí tǐ zhōng yāng de yī gēn tóng zhù ， bā dào wéi rào dū zhù jià shè 。 dū zhù shù zhí zhàn lì ， zhòng xīn gāo ， yī yòu dì dòng ， jiù shī qù píng héng ， dǎo rù bā dào zhōng de yī dào 。 bā dào zhōng zhuāng yòu gàng gān ， jiào zuò yá jī 。 gàng gān chuān guò yí tǐ ， lián jiē lóng tóu shàng hé 。 dū zhù qīng rù dào zhōng yǐ hòu ， tuī dòng gàng gān ， shǐ lóng tóu shàng hé tái qǐ ， jiāng tóng wán tù chū ， qǐ dào bào jǐng zuò yòng 。 ( tú zuǒ )
wáng zhèn duó de tuī duàn dé dào liǎo guǎng fàn zàn tóng 。 zhōng guó lì shǐ bó wù guǎn chén liè de zhāng héng dì zhèn yí mó xíng ， jiù shì gēn jù wáng zhèn duó de shè jì fù yuán de 。 dàn shì ， yě yòu xué zhě tí chū bù tóng yì jiàn 。 zhōng guó kē xué jì shù dà xué lǐ zhì chāo jiù céng duì dǎo lì bǎi jié gòu tí chū guò yì yì ， tā yǐ quán xīn de shì jiǎo ， tí chū liǎo zì jǐ duì hòu fēng dì dòng yí de lǐ jiě （ cān jiàn lǐ zhì chāo ，《 tiān rén gǔ yì 》， hé nán jiào yù chū bǎn shè ， 1995 nián bǎn ）。
lǐ zhì chāo rèn wéi ， cóng wén xiàn jiǎo dù lái kàn ， hàn dài zì shū 《 shì míng 》 jiě shì “ zhù ”， shuō “ zhù ， zhù yě ”， biǎo míng zhù zì yuán yì shì jiàn zhù zhōng bù dòng de zhī chēng jiàn 。 yóu cǐ ， dàolì bǎi jié gòu bù dé chēng “ zhù ”， zhǐ hé chēng zhuī 。“ dū ” shì jí zǒng zhī yì ， shuō míng bù shì gū zhù ， yīnggāi hái fù dài bā tào jī guān ， ér lì zhuī què zhǐ néng shì guāng gān 。 zhè yàng ， jǐn yóu “ dū zhù ” zhè yī míng chēng lái kàn ， dàolì bǎi zhī shuō yě bù néng chéng lì 。
lǐ zhì chāo jìn yī bù zhǐ chū ， dàolì zhuī de shè jì shǐ yuán wén suǒ shù qí tā yī qiē bù jiàn jiē chéng huà shé tiān zú 。 yóu qí shì páng dà de tóng zūn ， háo wú dào lǐ kě yán 。 zài zhě ， cóng wù lǐ píng jià jiǎo dù lái kàn ， rèn hé cèliáng yí qì de xìng néng yī bān dōukě yòng liǎng gè hù xiāng máo dùn de zhǐ biāo biǎo zhēng ： líng mǐn dù hé wěn dìng dù 。 dàolì zhuī de shè jì zhèng hǎo tū chū liǎo jīng mì jìliáng jì shù zhè yī zhù yào máo dùn 。 lì rú ， wéi tí gāo dì dòng yí de líng mǐn dù ， jiù yào bǎ dàolì zhuī de zhuī dǐ zuòde hěn xiǎo ， shǐ zhī xíng chéng yī gè zhuī jiān ， dàn hěn xiǎo de zhuī jiān chéng shòu jù dà de zhòng lì yā qiáng ， zài bù kě bì miǎn de wēi xiǎo zhèn dòng zuò yòng zhōng bì jiāng zhú jiàn xíng chéng bù kě nì de biàn xíng ， qí qū xiàng shì zhuī jiān xià miàn de zhī chéng miàn xíng chéng kēng wō ， zhuī jiān biàn dé yuán huá 。 zhè yī guò chéng bù kě nì ， ér qiě shì jiā sù de 。 zhè yàng ， dàolì zhuī zuì zhōng yào dǎo xià lái ， bù guǎn yòu wú dì zhèn 。 rú guǒ wéi tí gāo wěn dìng dù ， jiāng zhuī jiān zuò chéng kuān dào shí jì bù biàn xíng ， nà tā de líng mǐn dù bì rán hěn dī ， gǎn zhī liàng bǐ rén suǒ néng chá jué de hái yào dà ， dì dòng yí yě jiù shī qù liǎo tā de cún zài jià zhí 。 zài zhè xiē fēn xī de jī chǔ shàng ， lǐ zhì chāo tí chū liǎo zì jǐ de shè jì ： yǔ wáng zhèn duó shè jì xiāng fǎng ， dǐ zuò hé zūn réng rán shì lián dì de gāng tǐ ， dū zhù shì kě dòng de guàn xìng tǐ ， dàn bù zài shì dàolì jié gòu ， ér shì chǔyú wěn dìng de píng héng tài 。 dū zhù yòu bā gè shēn chū de dǐ jiǎo ， qí xià shè bā gè qīng tóng yìng qiú ， qiú xià miàn shì zūn de dǐ 。 qiú de shàng xià dū yòng jiān yìng qīng tóng zuò diàn ， yào zú gòu píng huá 。 zhè yàng yī dàn fā shēng dì zhèn ， zūn jiāng suí dì yí dòng ， ér dū zhù yóu yú yǔ zūn dǐ zuò jiān mó cā lì xiǎo 'ér bù néng suí zūn yí dòng ， yú shì 'èr zhě zhī jiān chǎn shēng xiāng duì yùn dòng ， chù fā jī guān ， shǐ lóng jiāng tóng wán tù chū 。
dū zhù de chǐ cùn tuī xiǎng wéi gāo yī zhàng 、 zhí jìng 'èr chǐ ， zhè kě yǔ zǒng tǐ xié diào 。 dū zhù yǔ zūn yī yàng ， dōuyòu zú gòu de zhòng liàng ， zhè yàng cái kě yǐ cóng dì zhèn huò qǔ chōng zú de néng liàng ， bù chóu “ shī guān fā jī ” suǒ bì xū de lì bù gòu dà 。 lìng wài ， zūn de jù dà zhì liàng néng qǐ dào píng bì zuò yòng ， jiǎn shǎo dū zhù shòu dào de gān rǎo ， fáng zhǐ wù bào 。 dì dòng yí de quán bù “ yá jī qiǎo zhì ” zé zhuāng shè zài dū zhù jí qí zuò jiǎo shàng ， zhè yàng fú hé “ dū ” zì běn yì 。 tóng zūn shì yī gè dài gài de dà tǒng ， zūn de cè bì shàng duìchèn dì shè bā gè yuán kǒng ， kǒng de zhí jìng lüè xiǎo yú tóng wán ， kǒng wài shì yǐ lóng shǒu ， kǒng jí wéi lóng de hóu ， hóu wài wéi lóng shé ， shé yòu qiǎn wō yǐ zhì tóng wán ， tóng wán kào zài hóu kǒng shàng ， jì bù huì diào rù zūn nèi ， yòu bǎ hóu kǒng gài jǐn liǎo 。 lóng shǒu hé lóng tǐ dū zhǐ shì zhuāng shì fú diāo 。 yī dàn dì zhèn ， dū zhù yǔ zūn fā shēng xiāng duì wèi yí ，“ shī guān fā jī ”， lóng jī jiāng tóng wán tuī chū ， luò rù chán chú kǒu zhōng ， qǐ dào bào jǐng zuò yòng 。 wèile gǎi shàn chán chú de shēng xué xiào yìng ， hái kě yǐ kǎo lǜ zài chán chú fù nèi lìng shè xiǎng qì ， rú fāng xiǎng zhī lèi ， zhè kě yǐ gèng jiē jìn yuán wén suǒ miáo shù de “ zhèn shēng jī yáng ” de xiào guǒ 。 yuán wén zhōng tí dào de “ yá jī qiǎo zhì ”， lǐ zhì chāo jiāng qí fù yuán wéi liǎng jí fàng dà gàng gān 。 ér suǒ wèi “ guān ”， zé bèi shè jì chéng fēn lì héng bàng ， yī duān dǐng jǐn qián jí gàng gān de shū rù duān ， yī duān dǐng jǐn zūn de shàng yán 。“ guān ” de zuò yòng zài yú dāng dū zhù yǔ zūn fā shēng xiāng duì wèi yí shí chù fā fàng dà gàng gān 。
wèile yǔ yuán wén “ lóng jī ” de shuō fǎ yī zhì ， lǐ zhì chāo bǎ tuī dòng tóng wán de gàng gān shè jì chéng lóng xíng ， ràng tā de xià miàn yòu liǎng tiáo tuǐ （ tú shàng méi yòu biǎo shì chū lái ， yīn wéi shì zài chuí zhí tú huà fāng xiàng shàng chóngdié zhe de ） zhàn zài zhuànzhóu shàng ， wěi bā héng zhé yòu shàng qiáo ， gòu chéng shòu kòng de yá 。 tā de shàng shēn yòu liǎng zhǐ “ shǒu ”， shì zhí xíng zì suǒ gōng néng de 。 shè zhì zì suǒ jī gòu de mùdì shì wèile shí xiàn yuán wén suǒ shuō de “ suī yī lóng fā jī 'ér qī shǒu bù dòng ”。 lǐ zhì chāo chēng gāi jī gòu wéi lóng suǒ 。 qí jié gòu rú tú 3 suǒ shì ， shì yī gè xuán diào shuǐ píng huán ， gāi huán yòng bā tiáo chuí zhí xì gōu diào zài zūn yán shàng ， yòu yòng bā tiáo shuǐ píng xì gōu qiān zhe dū zhù ， suǒ yǐ zhǐ néng zuò xiǎo jiǎo dù zhuàndòng ， dàn zú gòu zì yóu 。 huán shàng yòu 16 gè xiǎo lì zhù ， měi yī duì xiǎo lì zhù duì zhe yī lóng de shuāng “ shǒu ”， lóng “ shǒu ” shì zhuāng zài lóng tǐ qián de yī duì zhǎo ， zhǎo shì yòu xié féng de zhǎng miàn ， zài xiàng qián yùn dòng shí qiàn rù lóng suǒ xiǎo zhù ， bìng bō dòng lóng suǒ zhuǎn yī gè xiǎo jiǎo dù ， yú shì qí yú qī duì xiǎo zhù yǔ duì yìng de lóng zhǎo piān lí ， jiù bǎ tā men bì suǒ zhù liǎo 。 zài zhěng fù shí ， luò wán lóng “ shǒu ” bèi tuī fù wèi ， yě bǎ lóng suǒ dài dòng fù wèi 。
lǐ zhì chāo duì zhè yī shè jì de líng mǐn dù zuò liǎo dìng liàng gū suàn 。 tā zhǐ chū ： jiǎ dìng zhù yǔ zūn de xiāng duì píng yí liàng wéi 0.01 háo mǐ ， yòng gàng gān zuò 200 bèi fàng dà ， dé 2 háo mǐ ， zhè jiù zú yǐ kòng zhì jī yá liǎo 。 dū zhù de yùn dòng chǎn shēng gǔn dòng mó cā ， mó cā xì shù liàng jí wéi 0.001， zhè yàng ， kè fú mó cā cù chéng xiāng duì yùn dòng de dà dì jiā sù dù yào dà yú 0.001g（ g wéi zhòng lì jiā sù dù ）， jìn sì wéi 10 háo mǐ ／ miǎo ^2。 yǐ cǐ jiā sù dù huò dé 0.01 háo mǐ wèi yí xū yào 0.05 miǎo 。 zhè xiē shù zì dōushì cū shù ， jǐn gōng bàn dìng liàng gū suàn ， qí zhōng 0.01 háo mǐ shì jī gòu shè jì de zhù dǎo shù jù ， dì zhèn xué líng mǐn xìng biāo zhì shì 10 háo mǐ ／ miǎo ^2， zhè shì sān jí liè dù de ruò zhèn shù jù 。 jiā sù dù yán shí 0.05 miǎo de shè xiǎng yòu xiē bǎo shǒu ， cǐ shù zēng jiā zé wèi yí liàng jiāng yǐ bèi shù píng fāng zēng jiā ， zú yǐ mí bǔ qí tā shù jù zhī bù zú ， rú jī yá kuān dù zēng dà 、 gàng gān fàng dà liàng jiǎn shǎo děng 。 yóu cǐ ， zhāng héng de dì dòng yí duì yú liè dù wéi sān jí de ruò zhèn ， shì kě yǐ cè bào chū lái de 。
gēn jù zhè yàng de fēn xī ， duì zhāng héng dì dòng yí guān yú zhèn yuán fāng xiàng de cè bào jiù kě yǐ jiā yǐ tǎo lùn liǎo 。 cóng xiàn dài dì zhèn xué zhī shí lái kàn ， dì zhèn guò chéng fù zá duō biàn ， qián zhèn hòu zhèn qiáng ruò bù tóng ， fāng xiàng yě xiāng yì ， yào xún zhǎo zhèn yuán zhǐ kě néng cóng duō gè tái zhàn de jì lù yǐ shí jiān chā tuī suàn ， zhè zài gǔ dài shì bù kě néng de 。 dàn shì zhāng héng de dì dòng yí zài shè jì zhōng de què kǎo lǜ liǎo fāng xiàng yīn sù ，“ xún qí fāng miàn ， nǎi zhī zhèn zhī suǒ zài ”， jiù fǎn yìng liǎo zhè yī diǎn 。 zhè yě bìng fēi wán quán bù kě néng 。 rú guǒ hòu fēng dì dòng yí zuò dào liǎo gǎn zhī wēi zhèn （ 1 ～ 2 jí ）， tā yìng duì yuǎn chù zhèn zhōng chuán lái de chū bō （ P bō ） mǐn gǎn 。 chū bō de dì miàn yí dòng fāng xiàng yǔ zhèn yuán fāng xiàng yī zhì ， shì zòng xiàng bō ， suǒ yǐ lóng tù wán de fāng wèi yìng néng xiǎn shì yī dìng liàng de fāng xiàng xìn xī 。 dāng rán ， zhè bìng fēi jué duì ， yīn wéi wèile jiǎn shǎo wù bào ， dì dòng yí de líng mǐn dù yě huì yòu yī dìng xiàn zhì ， zhè yàng ， dāng dì zhèn de qián fēng zòng bō bù gòu qiáng shí ， dì dòng yí kě néng huì duì zhī wú dòng yú zhōng ， dàn hòu jì héng bō què yòu kě néng bǎ tóng wán zhèn luò ， zhè yàng luò wán fāng xiàng yǔ zhèn yuán jiù méi shénme guān xì liǎo 。
lǐ zhì chāo hái tǎo lùn liǎo dì dòng yí de qí tā shè jì fāng 'àn ， jīng guò fēn xī bǐ jiào ， tā rèn wéi tú 2 suǒ shì de dū zhù tuī dòng yá jī kòng zhì fāng 'àn ， cóng qí nèi hán yǔ shǐ liào hū yìng lái shuō ， jiào wéi wán bèi 。 tā jù cǐ shè jì zhì zuò liǎo yī gè suō xiǎo jiǎn huà de shuāng dào mó xíng ， chǐ cùn wéi yuán dà de wǔ fēn zhī yī ， zhǐ yòu zuǒ yòu xiāng duì liǎng bì de jī guān xì tǒng ， qián hòu miàn wèiyòu jī bō lí bǎn ， biàn yú yǎn shì guān chá 。 gāi mó xíng hěn líng mǐn ， wán quán zhèng shí liǎo tā de fēn xī 。
hòu fēng dì dòng yí shì zhōng guó gǔ dài yī xiàng zhòng yào de kē xué fā míng ， tā bǐ 'ōu zhōu chū xiàn dì zhèn yí de shí jiān yào zǎo yī qiān wǔ bǎi nián zuǒ yòu 。 dàn yóu yú shí wù de shī chuán yǐ jí yuán shǐ wén xiàn jìzǎi de jiǎn lüè ， shǐ dé jīn rén duì qí nèi bù jié gòu yòu bù tóng de lǐ jiě ， zhè shì zhèng cháng de 。 dàn wú lùn rú hé ， zhāng héng de dì dòng yí jù yòu hěn gāo de líng mǐn dù ， zhè shì dà jiā yī zhì de yì jiàn 。 zài cǐ jī chǔ shàng ， tōng guò jīng xīn de fēn xī kǎo zhèng 、 guǎng fàn de xué shù tǎo lùn yǐ jí hé lǐ de mó nǐ shí yàn ， zhè gè wèn tí yī dìng néng gòu dé dào jiě jué 。 dì dòng yí de jié gòu mó xíng guān yú dì dòng yí de jié gòu ， mù qián liú xíng de yòu liǎng gè bǎn běn ： wáng zhèn duó mó xíng （ 1951 nián ）， jí “ dū zhù ” shì yī gè lèi sì dàozhì jiǔ píng zhuàng de yuán zhù tǐ ， kòng zhì lóng kǒu de jī guān zài “ dū zhù ” zhōu wéi 。 zhè yī zhǒng mó xíng zuì jìn yǐ bèi jī běn fǒu dìng 。 lìng yī zhǒng mó xíng yóu dì zhèn jú féng ruì （ 2005 nián ） tí chū ， jí “ dū zhù ” shì xuán chuí bǎi ， bǎi xià fāng yòu yī gè xiǎo qiú ， qiú wèi yú “ mǐ ” zì xíng huá dào jiāo huì chù （ jí 《 hòu hàn shū · zhāng héng chuán 》 zhōng suǒ shuō de “ guān ”）， dì zhèn shí ，“ dū zhù ” bō dòng xiǎo qiú ， xiǎo qiú jī fā kòng zhì lóng kǒu de jī guān ， shǐ lóng kǒu zhāng kāi 。 lìng wài ， féng ruì mó xíng hái bǎ há má yóu miàn xiàng zūn tǐ gǎi wéi bèi xiàng zūn tǐ bìng chōng dāng yí qì de jiǎo （ jiàn shàng tú ）。 gāi mó xíng jīng mó nǐ cè shì ， jiēguǒ yǔ lì shǐ jìzǎi wěn hé 。 n.: seismograph in ancient China