xiǎnshìdìtú mùlù rén gé personality;moralintegrity;humandignity jiě shì ( hàn yǔ dà cí diǎn ) rén gé de gài niàn
rén gé yě chēng gè xìng , zhè gè gài niàn yuán yú xī là yǔ Persona, yuán lái zhù yào shì zhǐ yǎn yuán zài wǔ tái shàng dài de miàn jù , lèi sì yú zhōng guó jīng jù zhōng de liǎn pǔ , hòu lái xīn lǐ xué jiè yòng zhè gè shù yǔ yòng lái shuō míng : zài rén shēng de dà wǔ tái shàng , rén yě huì gēn jù shè huì juésè de bù tóng lái huàn miàn jù , zhè xiē miàn jù jiù shì rén gé de wài zài biǎo xiàn 。 miàn jù hòu miàn hái yòu yī gè shí shí zài zài de zhēn wǒ , jí zhēn shí de rén gé , tā kě néng hé wài zài de miàn jù jié rán bù tóng 。
“ rén gé ” yī cí zài shēng huó zhōng yòu duō zhǒng hán yì 。 yòu dào dé shàng de rén gé , tā zhǐ yī gè rén de pǐn dé hé cāo shǒu ; yòu fǎ lǜ yì yì shàng de rén gé , tā zhǐ xiǎng yòu fǎ lǜ dì wèi de rén ; yòu wén xué yì yì shàng de rén gé , tā zhǐ rén wù xīn lǐ de dú tè xìng hé diǎn xíng xìng 。 zài xīn lǐ xué shàng , yóu yú xīn lǐ xué jiā gè zì de yán jiū qǔ xiàng bù tóng , duì rén gé de kàn fǎ yě yòu hěn dà chā yì 。 wǒ men rèn wéi , rén gé shì gòu chéng yī gè rén de sī xiǎng , qíng gǎn jí xíng wéi de tè yòu tǒng hé mó shì , zhè gè dú tè mó shì bāo hán liǎo yī gè rén qū bié yú tā rén de , wěn dìng 'ér tǒng yī de xīn lǐ pǐn zhì 。
① gè rén zài shè huì zhōng de dì wèi hé zuò yòng de tǒng yī 。 shì gè rén de zūn yán 、 míng yù 、 jià zhí de zǒng hé 。 zài shè huì zhù yì guó jiā , měi gè gōng mín rén gé píng děng , rén gé zūn yán shòu dào fǎ lǜ bǎo hù 。 ② zài xīn lǐ xué shàng , jí “ gè xìng ”。 ③ rén de dào dé pǐn zhì : rén gé bēi xià | gāo shàng de rén gé 。 rén gé de dìng yì hé tè zhēng ① yī bān yì yì shàng jiǎng de rén gé shì rén de pǐn gé cāo shǒu , zhēn zhèng yì yì shàng de rén gé shì rén shēng gé jú yǎng chéng yǔ cāo shǒu 。 gé wù 、 zhì zhī 、 chéng yì 、 zhèng xīn 、 xiū shēn 、 qí jiā 、 zhì guó 、 píng tiān xià jiù shì rén gé fā zhǎn guò chéng de měi gè jiē duàn 。 cóng gé wù dào zhèng xīn , shì rén shēng gé jú de yǎng chéng jiē duàn ; cóng xiū shēn dào píng tiān xià , shì rén shēng gé jú de fēng fù jiē duàn 。 zhěng gè guò chéng shì rén gé yǎng chéng 、 fēng fù 、 xiāo wáng de zì rán guò chéng 。
② rén gé yǎng chéng zhuān jiā yè cháng qiáng xiān shēng , yīn xīng qù shǐ rán jié shí zhòng duō hǎi nèi wài wén huà dà jiā 、 rú shì dào děng bǎi jiā yào rén 、 shè huì jīng yīng rén shì jí míng rén sāo kè 。 jìn yín yú hào ruò yān bō de zhōng huá wén huà zhōng , zǒng jié chū rén gé zhī jīng suǐ héng héng dà chéng mó xíng , tián bǔ liǎo guó nèi wài rén wén jiào yù de kòngbái 。 dà chéng mó xíng shì duì wǎng shèng xiān xián rén gé fā zhǎn de zǒng jié yǔ tí shēng , yǐ rén tǐ jié gòu wéi mó xíng , jiāng quán xī rén gé fēn wéi dào 、 dé 、 zhī xíng 、 shí jiān 、 qì yuē 、 xíng wéi 、 jiēguǒ 、 qíng gǎn 、 jué zé jiǔ gè bù fēn , yǐ shēng mìng jìn huà wéi qián tí , zài wài hé nèi xié de gé jú nèi chéng luó xuán zhuàng píng héng xiàng dào jiē jìn chéngzhǎng mó xíng 。
③ rén gé yǎng chéng shì gēn jù gé wù 、 zhì zhī 、 chéng yì 、 zhèng xīn sì gè jiē duàn jìn xíng de , zhù yào shì duì shí liù suì 、 jí jiāng chéng rén de qīng shàonián jìn xíng de jiào yù xíng shì 。 rì cháng shēng huó lǐ wǒ men suǒ shuō de rén gé bāo hán liǎo xǔ duō hán yì , dào dé yì yì shàng de rén gé ( yǔ lún lǐ 、 dào dé xiāng duì )、 fǎ lǜ shàng de zhǐ yī zhǒng zī gé ( yǔ quán lì yì wù yòu guān ) děng děng 。。。。。。
ér , wǒ men zài dú shū de shí hòu , néng gǎn shòu dào shū zhōng zuò zhě suǒ kè huà de gè zhǒng rén wù de xīn lǐ tè zhēng , yòu de rén yīng yǒng 、 yòu de rén nuò ruò ; yòu de jí zào , yòu de chén wěn ; zài xiàn shí shēng huó zhōng , wǒ men yě néng jué chá dào zhōu wéi rén gè bù xiāng tóng de tè zhēng , yòu de rén qín fèn 、 yòu de rén lǎn duò 。 děng děng , zhè xiē xīn lǐ tè zhēng qí shí dōushì xīn lǐ xué yì yì shàng de rén gé 。 zài xīn lǐ xué zhōng , rén gé shì tàn tǎo gè tǐ yǔ gè tǐ chā yì de lǐng yù 。
rén gé yī cí de qǐ yuán ( yīng wén personality) zì gǔ xī là yǔ persona。 persona zuì chū zhǐ gǔ xī là xì jù yǎn yuán zài wǔ tái yǎn chū shí suǒ dài de miàn jù , yǔ wǒ men jīng jù zhōng de liǎn pǔ lèi sì 。 ér hòu zhǐ yǎn yuán běn rén , yī gè jù yòu tè shū xìng zhì de rén 。 xiàn dài xīn lǐ xué yán yòng persona de hán yì , zhuǎn yì wéi rén gé 。 qí zhōng bāo hán liǎo liǎng gè yì sī : yī shì zhǐ yī gè rén zài rén shēng wǔ tái shàng suǒ biǎo xiàn de zhǒng zhǒng yán xíng , rén zūn cóng shè huì wén huà xí sú de yào qiú 'ér zuò chū de fǎn yìng 。 jí rén gé suǒ jù yòu de “ wàiqiào ”, jiù xiàng wǔ tái shàng gēn jù juésè de yào qiú 'ér dài de miàn jù , fǎn yìng chū yī gè rén wài zài biǎo xiàn 。 èr shì zhǐ yī gè rén yóu yú mǒu zhǒng yuán yīn bù yuàn zhǎn xiàn de rén gé chéngfèn , jí miàn jù hòu de zhēn shí zì wǒ , zhè shì rén gé de nèi zài tè zhēng 。
guān yú xīn lǐ xué zhōng rén gé de dìng yì , bǐ jiào liú xíng de shì : suǒ wèi rén gé , shì zhǐ yī gè rén zài shè huì huà guò chéng zhōng xíng chéng hé fā zhǎn de sī xiǎng 、 qíng gǎn jí xíng wéi de tè yòu tǒng hé mó shì , zhè gè mó shì bāo kuò liǎo gè tǐ dú jù de 、 yòu bié yú tā rén de 、 wěn dìng 'ér tǒng yī de gè zhǒng tè zhì huò tè diǎn de zǒng tǐ 。
zài xīn lǐ xué zhōng , hái jīng cháng yùn yòng “ gè xìng ” yī cí biǎo dá rén gé de gài niàn 。 wǒ guó de 《 dà bǎi kē quán shū • xīn lǐ xué juàn 》 zhōng jiù yòu rén gé jí gè xìng de tí fǎ 。
rén gé shì yī gè jù yòu fēng fù nèi hán de gài niàn , qí zhōng fǎn yìng liǎo rén de duō zhǒng běn zhì tè zhēng 。
1. dú tè xìng
yī gè rén de rén gé shì zài yí chuán 、 huán jìng 、 jiào yù děng yīn sù de jiāo hù zuò yòng xià xíng chéng de 。 bù tóng de yí chuán 、 shēng cún jí jiào yù huán jìng , xíng chéng liǎo gè zì dú tè de xīn lǐ diǎn 。 rén yǔ rén méi yòu wán quán yī yàng de rén gé tè diǎn 。 suǒ wèi “ rén xīn bù tóng , gè yòu qí miàn ”, zhè jiù shì rén gé de dú tè xìng 。 dàn shì , rén gé de dú tè xìng bìng bù yì wèi zhe rén yǔ rén zhī jiān de gè xìng háo wú xiāng tóng zhī chù 。 zài rén gé xíng chéng yǔ fā zhǎn zhōng , jì yòu shēng wù yīn sù de zhì yuē zuò yòng , yě yòu shè huì yīn sù de zuò yòng 。 rén gé zuò wéi yī gè rén de zhěng tǐ tè zhì , jì bāo kuò měi gè rén yǔ qí tā rén bù tóng de xīn lǐ tè diǎn , yě bāo kuò rén yǔ rén zhī jiān zài xīn lǐ 、 miàn mào shàng xiāng tóng de fāng miàn , rú měi gè mín zú 、 jiē jí hé jí tuán de réndōu yòu qí gòng tóng de xīn lǐ tè diǎn 。 rén gé shì gòng tóng xìng yǔ chā bié xìng de tǒng yī , shì shēng wù xìng yǔ shè huì xìng de tǒng yī 。
2. wěn dìng xìng
rén gé jù yòu wěn dìng xìng 。 gè tǐ zài xíng wéi zhōng 'ǒu rán biǎo xiàn chū lái de xīn lǐ qīng xiàng hé xīn lǐ tè zhēng bìng bù néng biǎo zhēng tā de rén gé 。 sú huà shuō ,“ jiāng shān yì gǎi , bǐng xìng nán yí ”, zhè lǐ de “ bǐng xìng ” jiù shì zhǐ rén gé 。 dāng rán , qiáng diào rén gé de wěn dìng xìng bìng bù yì wèi zhe tā zài rén de yī shēng zhōng shì yī chéng bù biàn de , suí zhe shēng lǐ de chéng shú hé huán jìng de biàn huà , rén gé yě yòu kě néng chǎn shēng huò duō huò shǎo de biàn huà , zhè shì rén gé kě sù xìng de yī miàn , zhèng yīn wéi rén gé jù yòu kě sù xìng , cái néng péi yǎng hé fā zhǎn rén gé 。 rén gé shì wěn dìng xìng yǔ kě sù xìng de tǒng yī 。
3. tǒng hé xìng
rén gé shì yóu duō zhǒng chéngfèn gòu chéng de yī gè yòu jī zhěng tǐ , jù yòu nèi zài tǒng yī de yī zhì xìng , shòu zì wǒ yì shí de tiáokòng 。 rén gé tǒng hé xìng shì xīn lǐ jiàn kāng de zhòng yào zhǐ biāo 。 dāng yī gè rén de rén gé jié gòu zài gè fāng miàn bǐ cǐ hé xié tǒng yī shí , tā de rén gé jiù shì jiàn kāng de 。 fǒu zé , kě néng huì chū xiàn shì yìng kùn nán , shèn zhì chū xiàn rén gé fēn liè 。
4. gōng néng xìng
rén gé jué dìng yī gè rén de shēng huó fāng shì , shèn zhì jué dìng yī gè rén de mìng yùn , yīn 'ér shì rén shēng chéng bài de gēn yuán zhī yī 。 dāng miàn duì cuò zhé yǔ shī bài shí , jiān qiáng zhě néng fā fèn bó , nuò ruò zhě huì yī jué bù zhèn , zhè jiù shì rén gé gōng néng de biǎo xiàn 。
jù cǐ gēn jù qí tè zhēng wǒ men kě yǐ zài xīn lǐ xué shàngjiàng rén gé dìng yì wéi : shì gè rén zài shì yìng huán jìng de guò chéng zhōng suǒ biǎo xiàn chū lái de xì tǒng de dú tè de fǎn yìng fāng shì , tā yóu gè rén zài qí yí chuán , huán jìng , chéng shú , xué xí děng yīn sù jiāo hù zuò yòng xià xíng chéng , bìng jù yòu hěn dà de wěn dìng xìng shénme shì rén gé
shénme shì rén gé ?
zài 1937 nián chū bǎn de 《 rén gé : xīn lǐ xué de jiě shì 》 yī shū zhōng , ào 'ěr bó tè bǎ rén gé yán jiū zhuàng kuàng jiè shào gěi měi guó 。 zhèng shì cóng zhè gè shí hòu kāi shǐ tā jiù fǎn duì jīng shén fēn xī hé xíng wéi zhù yì xīn lǐ xué zhōng mǒu xiē gōng rèn de guān diǎn 。 ào 'ěr bó tè zǎo qī lǐ lùn de chuàng jiàn zhù yào shòu dào hā fú dà xué bì yè hòu zài dé guó xī shōu de gé shì tǎ xīn lǐ xué hé zǎo qī xíng chéng de qiáng liè de rén běn zhù yì qīng xiàng de yǐng xiǎng 。 wǒ men zài dì sì zhāng zhōng yǐ jīng kàn dào , gé shì tǎ xīn lǐ xué qiáng diào yì shí jīng yàn de wán zhěng hé xiāng hù lián xì , tā de zhì mìng ruò diǎn shì bù néng wèile gèng tòu chè dì liǎo jiě tā 'ér shì tú duì tā jìn xíng rèn hé fēn jiě 。 tā jīhū wán quán hū shì liǎo qián yì shí xīn lǐ 。 ào 'ěr bó tè rèn wéi , gé shì tǎ xīn lǐ xué “ shì nà zhǒng wǒ yī zhí zài kě qiú de dàn bìng bù shì zhī dào tā cún zài de xīn lǐ xué ”( 1968, dì 387 yè )。 shì shí shàng , ào 'ěr bó tè huái yí bǎ kē xué zuò wéi rén gé xìn xī de lái yuán 。 tā duì wén xué hé zhé xué kàn dào de yòu guān rén lèi de miáo shù gǎn dào gèng wéi mǎn yì 。 zhè bìng bù shì shuō , ào 'ěr bó tè hū shì kē xué fāng fǎ tí gōng de xìn xī , xiǎn rán tā bù shì zhè yàng 。 dàn shì , tā bìng bù xī wàng zài zhì lì lǐ jiě rén gé de yán jiū gōng zuò zhōng bèi yǔ yú kē xué fāng fǎ zhī nèi 。 tā rèn wéi zài màn cháng de suì yuè zhōng rén lèi jī lěi liǎo xǔ duō yòu yòng de 'ér què shì fēi kē xué de xìn xī 。 bù duì tā men jiā yǐ lì yòng shì jí wéi yú chǔn hé lǔ mǎng de 。
1937 nián , ào 'ěr bō tè kǎo zhèng liǎo rén gé zhè gè cí de cí yuán , kāi shǐ bǎ tā yǔ yì zhǐ miàn jù de xī là yǔ Persona xiāng lián xì 。 tā hái duì wú shì zhōng yòu guān rén gé de dìng yì jìn xíng kǎo zhèng , zuì hòu dé chū liǎo zì jǐ duì rén gé de zhù míng dìng yì :“ rén gé shì gè tǐ nèi bù de nà xiē xīn lǐ wù lǐ xì tǒng zhōng jué dìng qí dú tè dì shùn yìng huán jìng de dòng lì zǔ zhì ”。
rén gé zài líng hún xīn lǐ xué zhōng de gài niàn líng hún xīn lǐ xué shǔ yú líng hún yī xué ( SoulMedicine) fàn chóu , líng hún xīn lǐ xué gěi rén gé dìng yì wéi , rén gé shì rén lèi dú yòu de 、 yóu xiān tiān huò dé de yí chuán sù zhì yǔ hòu tiān bǐng chéng de nèi wài xìn shǐ xiāng hù zuò yòng 'ér xíng chéng de 、 néng dài biǎo rén lèi líng hún běn zhì jí gè xìng tè diǎn de xìng gé 、 qì zhì 、 pǐn dé 、 pǐn zhì 、 xìn yǎng 、 liáng xīn yǐ jí yóu cǐ xíng chéng de zūn yán 、 mèi lì děng 。 líng hún yī xué rèn wéi xìn shǐ shì yī qiē néng gòu biǎo dá shēng wù tǐ nèi bù zhī jiān yǐ jí yǔ wài jiè gōu tōng lián xì bìng fā shēng xiāng yìng shēng wù xiào yìng de gè zhǒng shēng wù yǔ yán 。 rén gé shì gòu chéng yī gè rén de sī xiǎng 、 qíng gǎn jí xíng wéi de tè yòu de tǒng hé mó shì 。 tā jù yòu dú tè xìng 、 wěn dìng xìng 、 tǒng hé xìng 、 gōng néng xìng 。
rén gé shì yī gè fù zá de jié gòu xì tǒng , tā bāo kuò xǔ duō chéngfèn , qí zhōng zhù yào yòu qì zhì 、 xìng gé 、 rèn zhī fēng gé 、 zì wǒ tiáokòng děng fāng miàn 。 zì wǒ tiáokòng shì rén gé zhōng de nèi kòng xì tǒng , jù yòu zì wǒ rèn zhī 、 zì wǒ tǐ yàn 、 zì wǒ kòng zhì sān gè zǐ xì tǒng 。
fú luò yī dé de rén gé “ sān wǒ ” jié gòu
fú luò yī dé jiāng rén gé jié gòu huàfēn wéi sān gè céng cì : běn wǒ 、 zì wǒ 、 chāo wǒ 。
1、 běn wǒ : wèi yú rén gé jié gòu de zuì dī céng , shì yóu xiān tiān de běn néng 、 yù wàng suǒ zǔ chéng de néng liàng xì tǒng , bāo kuò gè zhǒng shēng lǐ xū yào 。 běn wǒ shì wú yì shí , fēi lǐ xìng de 。 zūn xún kuài lè yuán zé 。
2、 zì wǒ : wèi yú rén gé jié gòu de zhōng jiān céng , cóng běn wǒ zhōng fēn huà chū lái de , qí zuò yòng shì tiáojié běn wǒ hé chāo wǒ de máo dùn 。 zūn xún xiàn shí yuán zé 。
3、 chāo wǒ : wèi yú rén gé jié gòu de zuì gāo céng 。 shì dào dé huà de zì wǒ 。 tā de zuò yòng shì : yì zhì běn wǒ de chōng dòng ; duì zì wǒ jìn xíng jiān kòng ; zhuī qiú wán shàn de jìng jiè 。 zūn xún dào dé yuán zé 。 mín fǎ lǐ lùn zhōng de rén gé mín fǎ zhōng de rén gé , jí zì rán rén de mín shì quán lì néng lì , shì fǎ lǜ fù yú zì rán rén yǐ fǎ xiǎng yòu mín shì quán lì huò chéng dān mín shì yì wù de zī gé 。 jù tǐ biǎo xiàn wéi rén gé quán , rú zì rán rén de shēn tǐ quán 、 shēng mìng quán 、 jiàn kāng quán 、 míng yù quán 、 xiào xiàng quán děng 。 xī fāng xīn lǐ xué jiā duì rén gé xīn lǐ xué de yán jiū , yóu yú gè zì guān diǎn jí yán jiū fāng fǎ shàng de bù tóng , xiān hòu chū xiàn liǎo jǐ shí zhǒng rén gé lǐ lùn 。 zhè xiē lǐ lùn cóng bù tóng jiǎo dù duì rén gé jìn xíng liǎo tàn tǎo , xiàn jǐn jiè shào qí zhōng de sì zhǒng rén gé lǐ lùn : tè zhì lùn 、 duō yuán lèi xíng lùn 、 xīn lǐ dòng lì lùn hé rén běn zhù yì lǐ lùn 。
( yī ) tè zhì lǐ lùn
rén gé tè zhì lǐ lùn ( theoryofpersonalitytrait) qǐ yuán yú 20 shì jì 40 nián dài de měi guó 。 zhù yào dài biǎo rén wù shì měi guó yī xué xīn lǐ xué jiā 'ào 'ěr bō tè ( G.W.Allport, 1897~1967) hé kǎ tè 'ěr ( R.B.Carttell, 1905~)。 tè zhì lǐ lùn rèn wéi , tè zhì ( trait) shì jué dìng gè tǐ xíng wéi de jī běn tè xìng , shì rén gé de yòu xiào zǔ chéng yuán sù , yě shì cè píng rén gé cháng yòng de jī běn dān wèi 。 1949 nián kǎ tè 'ěr yòng yīn sù fēn xī fǎ tí chū liǎo 16 zhǒng xiāng hù dú lì de gēn yuán tè zhì , cóng 'ér biān zhì liǎo “ kǎ tè 'ěr 16 zhǒng rén gé yīn sù diào chá biǎo ”( SixteenPersonalityFactorQuestionair,16PF)。
( èr ) lèi xíng lǐ lùn
lèi xíng lǐ lùn shì 20 shì jì 30 ~ 40 nián dài zài dé guó chǎn shēng de yī zhǒng rén gé lǐ lùn , zhù yào yòng lái miáo shù yī lèi rén yǔ lìng yī lèi rén de xīn lǐ chā yì , jí rén gé lèi xíng ( personalitytype) de chā yì 。 rén gé lèi xíng lǐ lùn yòu sān zhǒng , jí : dān yī lèi xíng lǐ lùn 、 duì lì lèi xíng lǐ lùn 、 duō yuán lèi xíng lǐ lùn 。 yǐ xià jǐn duì duì lì lèi xíng lǐ lùn zuò yī jiǎn yào jiè shào , zhì yú duō yuán lèi xíng lǐ lùn , zài hòu miàn de zhāng jié jiāng fēn bié yǐ qì zhì hé xìng gé lèi xíng xué shuō jiā yǐ tǎo lùn 。 duì lì lèi xíng lǐ lùn rèn wéi , rén gé lèi xíng bāo hán liǎo mǒu yī rén gé wéi dù de liǎng gè xiāng fǎn de fāng xiàng 。 A héng B xíng rén gé shì zhè yī lǐ lùn de dài biǎo 。 fú lì màn hé luó sī màn ( Friedman&Rosenman, 1974) miáo shù liǎo A héng B rén gé lèi xíng , jìn nián lái , rén men zài yán jiū rén gé hé gōng zuò yā lì shí , cháng shǐ yòng zhè zhǒng rén gé lèi xíng 。 A xíng rén gé de zhù yào tè diǎn shì xìng qíng jí zào , quē fá nài xīn , wài xiàng , dòng zuò mǐn jié , shuō huà kuài , shēng huó cháng chù yú jǐn zhāng zhuàng tài , shè huì shì yìng xìng chā , shǔ bù 'ān dìng xíng rén gé 。 jù yòu zhè zhǒng rén gé de rén yì huàn guān xīn bìng 。 duì guān xīn bìng huàn zhě de diào chá fā xiàn , A xíng rén gé de rén shù shì B xíng rén gé rén shù de liǎng bèi 。 B xíng rén gé de zhù yào tè diǎn shì xìng qíng bù wēn bù huǒ , jǔ zhǐ wěn dāng , duì gōng zuò hé shēng huó mǎn zú gǎn qiáng , xǐ huān màn bù diào de shēng huó jié zòu shǔ yú 'ān dìng xíng rén gé 。
( sān ) xīn lǐ dòng lì xué lǐ lùn
fú luò yī dé rèn wéi rén gé shì yī gè zhěng tǐ jié gòu , yóu běn wǒ 、 zì wǒ hé chāo wǒ sān bù fēn zǔ chéng 。 zhè sān bù fēn xiāng hù yǐng xiǎng , duì gè tǐ xíng wéi chǎn shēng bù tóng de nèi bù zhī pèi zuò yòng 。 qí zhōng běn wǒ shì shǔ yú wú yì shí de , zì wǒ hé chāo wǒ zé yī bù fēn shǔ yú wú yì shí , yī bù fēn shǔ yú yòu yì shí de 。 běn wǒ dài biǎo běn néng de lì liàng , chāo wǒ zé shì shè huì guī fàn , liǎng zhě cóng gēn běn shàng jiǎng shì xiāng hù chōng tū de 。 zì wǒ de zuò yòng jiù shì xié diào běn wǒ 、 xiàn shí hé chāo wǒ zhī jiān de guān xì , zài zūn xún “ xiàn shí ” hé “ dào dé ” de yuán zé xià , mǎn zú běn wǒ de yào qiú 。 kě jiàn , zì wǒ yào wéi sān gè duì xiàng fú wù , ér běn wǒ hé chāo wǒ zài wú yì shí lǐng yù zhōng de chōng tū bù kě bì miǎn 。 jiàn quán de běn wǒ jiù shì néng xún qiú dào mǒu zhǒng fāng shì , bǎ zhè zhǒng nèi xīn chōng tū jiàng dī dào zuì dī xiàn dù 。 rú guǒ zì wǒ gōng néng jiǎn ruò 、 rén gé de sān bù fēn shī qù píng héng bǐ cǐ jiù huì xiāng hù chōng tū , zé róng yì dǎo zhì xīn lǐ jí huàn de fā shēng 。
( sì ) rén běn zhù yì lǐ lùn
yǐ mǎ sī luò hé luó jié sī wéi dài biǎo de rén běn zhù yì lùn zhě tí chū liǎo gèng wéi jī jí de rén gé lǐ lùn 。 tā men rèn wéi rén shì jī jí zhù dòng 、 zhuī qiú zì wǒ shí xiàn de jiàn quán de jī tǐ , zì wǒ shí xiàn shì rén xìng de běn zhì 。 rén běn zhù yì tí chū rén gé de zì wǒ lǐ lùn , bāo kuò zì wǒ guān niàn 、 jī jí guān zhù 、 zì wǒ hé xié hé zì wǒ shí xiàn sì gè yào diǎn 。 zì wǒ guān niàn ( selfconcept) shì gè tǐ zài qí shēng huó huán jìng zhōng duì měi yī jīng yàn de píng gū jí yǔ huán jìng xiāng hù zuò yòng zhōng xíng chéng de 。 rú guǒ yī gè rén de xíng wéi fāng shì zuò yòng yú huán jìng shì wù , chǎn shēng de zhí jiē jīng yàn yǔ jiànjiē ( píng jià xìng ) jīng yàn xiāng yī zhì , jiù huì shùn lì xíng chéng zì wǒ guān niàn 。 fǒu zé , zì wǒ guān niàn de xíng chéng jiù huì yù dào kùn nán 。 jī jí guān zhù ( positiveregard) jiù shì gè tǐ xī wàng bié rén yǐ jī jí de tài dù zhī chí zì jǐ , rú guǒ huò dé wài jiè de jī jí guān zhù yuè duō , tā de zì wǒ guān niàn jiāng huì yuè lái yuè míng què , jìn 'ér xíng chéng jiàn kāng de rén gé 。 zì wǒ hé xié ( selfcongruence) shì zhǐ yī gè rén zì wǒ guān niàn zhōng méi yòu zì wǒ chōng tū shí de xīn lǐ xiàn xiàng 。 fǎn zhī , zì wǒ bù hé xié bāo kuò : zhí jiē jīng yàn yǔ píng jià xìng jīng yàn zhī jiān de bù hé xié ; lǐ xiǎng zì wǒ yǔ zhēn shí zì wǒ zhī jiān de bù yī zhì 。 gǎi biàn zì wǒ bù hé xié de fāng fǎ zài yú xiàng dāng shì rén tí gōng yī gè hé xié huán jìng , duì tā jìn xíng wú tiáo jiàn de jī jí guān zhù , shǐ tā zài zhè zhǒng zì rán huán jìng zhōng cù jìn duì zì wǒ de jī jí tàn suǒ , xíng chéng jiàn kāng hé xié de zì wǒ guān niàn , fā huī qí shí xiàn zì wǒ de qián néng 。 zì wǒ shí xiàn ( selfactualization) shì zhǐ gè tǐ qū xiàng wán měi 、 qū xiàng shí xiàn 、 qū xiàng zì wǒ de bǎo chí yǔ tí gāo de qīng xiàng 。 tā shì jī fā gè tǐ xíng wéi hé fā zhǎn de jī běn tuī dòng lì 。 gè tǐ yào dá dào zì wǒ shí xiàn de xū yào , guān jiàn zài yú zì wǒ jié gòu yǔ jīng yàn de xié diào yī zhì , yào jù bèi jīng yàn de kāi fàng 、 xié diào de zì wǒ 、 kè guān zhèng què de zì wǒ gū jià 、 wú tiáo jiàn guān zhù yǐ jí yǔ rén hé mù xiāng chù děng wǔ gè xīn lǐ sù zhì tè zhēng 。 yǐng xiǎng rén gé xíng chéng yǔ fā zhǎn de yīn sù rén gé de xíng chéng yǔ fā zhǎn lí bù kāi xiān tiān yí chuán yǔ hòu tiān huán jìng de guān xì yǔ zuò yòng 。 xīn lǐ xué jiā men rèn wéi , rén gé shì zài yí chuán yǔ huán jìng de jiāo hù zuò yòng xià zhú jiàn xíng chéng bìng fā zhǎn de 。
( yī ) shēng wù yí chuán yīn sù
yóu yú rén gé jù yòu jiào qiáng de wěn dìng xìng tè zhēng , yīn cǐ rén gé yán jiū zhě gèng zhù zhòng yí chuán yīn sù de zuò yòng 。 zōng hé xiàn yòu de yán jiū jiēguǒ , zuò chū yí chuán duì rén gé zuò yòng de jiǎn yào guī nà rú xià :
1. yí chuán shì rén gé bù kě quē shǎo de yǐng xiǎng yīn sù 。
2. yí chuán yīn sù duì rén gé de zuò yòng chéng dù suí rén gé tè zhì de bù tóng 'ér yì 。 tōng cháng zài zhì lì 、 qì zhì zhè xiē yǔ shēng wù yīn sù xiāng guān jiào dà de tè zhì shàng , yí chuán yīn sù de zuò yòng jiào zhòng yào ; ér zài jià zhí guān 、 xìn niàn 、 xìng gé děng yǔ shè huì yīn sù guān xì mìqiè de tè zhì shàng , hòu tiān huán jìng de zuò yòng kě néng gèng zhòng yào 。
3. rén gé de fā zhǎn shì yí chuán yǔ huán jìng liǎng zhǒng yīn sù jiāo hù zuò yòng de jiēguǒ 。 rén jì jù yòu shēng wù shǔ xìng , yòu jù yòu shè huì shǔ xìng 。 rén zài pēi tāi zhuàng tài shí , huán jìng yīn sù de yǐng xiǎng jiù kāi shǐ liǎo , zhè zhǒng yǐng xiǎng huì zài rén de yī shēng zhōng chí xù xià qù 。 hòu tiān huán jìng de yīn sù shì duō zhǒng duō yàng de , xiǎo dào jiā tíng yīn sù , dà dào shè huì wén huà yīn sù 。 zhè xiē yīn sù duì rén gé de xíng chéng yǔ fā zhǎn dōuyòu zhòng yào de yǐng xiǎng 。
( èr ) shè huì wén huà yīn sù
měi gè réndōu chù zài tè dìng de shè huì wén huà huán jìng zhōng , wén huà duì rén gé de yǐng xiǎng jí wéi zhòng yào 。 shè huì wén huà sù zào liǎo shè huì chéng yuán de rén gé tè zhēng , shǐ qí chéng yuán de rén gé jié gòu cháo zhe xiāng sì xìng de fāng xiàng fā zhǎn , zhè zhǒng xiāng sì xìng jù yòu wéi xì shè huì wěn dìng de gōng néng , yòu shǐ dé měi gè rén néng wěn gù de “ qiàn rù ” zài zhěng gè wén huà xíng tài lǐ 。
shè huì wén huà duì rén gé jù yòu sù zào gōng néng , hái biǎo xiàn zài bù tóng wén huà de mín zú yòu qí gù yòu de mín zú xìng gé 。 lì rú zhōng huá mín zú shì yī gè qín láo yǒng gǎn de mín zú , zhè lǐ de “ qín láo yǒng gǎn ” de pǐn zhì biàn shì zhōng huá mín zú de gòng yòu de rén gé tè zhēng 。
( sān ) jiā tíng huán jìng yīn sù
yán jiū rén gé de jiā tíng chéng yīn , zhòng diǎn zài yú tàn tǎo jiā tíng de chā yì ( bāo kuò jiā tíng jié gòu 、 jīng jì tiáo jiàn 、 jū zhù huán jìng 、 jiā tíng fēn wéi děng ) hé bù tóng de jiào yǎng fāng shì duì rén gé fā zhǎn hé rén gé chā yì jù yòu bù tóng de yǐng xiǎng 。 yán jiū fā xiàn , quán wēi xíng jiào yǎng fāng shì de fù mǔ zài zǐ nǚ de jiào yù zhōng biǎo xiàn dé guò yú zhī pèi , hái zǐ de yī qiēdōu yóu fù mǔ lái kòng zhì 。 zài zhè zhǒng huán jìng xià chéngzhǎng de hái zǐ róng yì xíng chéng xiāo jí 、 bèi dòng 、 yǐ lài 、 fú cóng 、 nuò ruò , zuò shì quē fá zhù dòng xìng , shèn zhì huì xíng chéng bù chéng shí de rén gé tè zhēng 。 fàng zòng xíng jiào yǎng fāng shì de fù mǔ duì hái zǐ guò yú nì 'ài , ràng hái zǐ suí xīn suǒ yù , fù mǔ duì hái zǐ de jiào yù yòu shí chū xiàn shī kòng de zhuàng tài 。 zài zhè zhǒng jiā tíng huán jìng zhōng chéngzhǎng de hái zǐ duō biǎo xiàn wéi rèn xìng 、 yòu zhì 、 zì sī 、 yě mán 、 wú lǐ 、 dú lì xìng chā 、 wéi wǒ zì zūn 、 mánhèng hú nào děng 。 mín zhù xíng jiào yǎng fāng shì de fù mǔ yǔ hái zǐ zài jiā tíng zhōng chǔyú yī zhǒng píng děng hé xié de fēn wéi dāng zhōng , fù mǔ zūn zhòng hái zǐ , gěi hái zǐ yī dìng de zì zhù quán hé jī jí zhèng què dì zhǐ dǎo 。 fù mǔ de zhè zhǒng jiào yù fāng shì néng shǐ hái zǐ xíng chéng yī xiē jī jí de rén gé pǐn zhì , rú huó pō 、 kuài lè 、 zhí shuǎng 、 zì lì 、 bīn bīn yòu lǐ 、 shàn yú jiāo wǎng 、 fù yú hé zuò 、 sī xiǎng huó yuè děng 。 yóu cǐ kě jiàn , jiā tíng què shí shì “ rén lèi xìng gé de gōng chǎng ”, tā sù zào liǎo rén men bù tóng de rén gé tè zhì 。
( sì ) zǎo qī tóng nián jīng yàn
“ zǎo qī de qīn zǐ guān xì dìng chū liǎo xíng wéi mó shì , sù zào chū yī qiē rì hòu de xíng wéi 。” zhè shì mài kěn yǐ ( Mackinnon, 1950) yòu guān zǎo qī tóng nián jīng yàn duì rén gé yǐng xiǎng lì de yī gè zǒng jié 。 zhōng guó yě yòu jù sú huà :“ sān suì kàn dà , qī suì kàn lǎo 。” rén shēng zǎo qī suǒ fā shēng de shì qíng duì rén gé de yǐng xiǎng , lì lái wéi rén gé xīn lǐ xué jiā suǒ zhòng shì 。 xū yào qiáng diào de shì , rén gé fā zhǎn jìn guǎn shòu dào tóng nián jīng yàn de yǐng xiǎng , xìng fú de tóng nián yòu lì yú 'ér tóng fā zhǎn jiàn kāng de rén gé , bù xìng de tóng nián yě huì shǐ 'ér tóng xíng chéng bù liáng de rén gé , dàn 'èr zhě bù cún zài yī yī duì yìng de guān xì , bǐ rú nì 'ài yě kě néng shǐ hái zǐ xíng chéng bù liáng de rén gé tè diǎn , nì jìng yě kě néng mó liàn chū hái zǐ jiān qiáng de xìng gé 。 lìng wài , zǎo qī jīng yàn bù néng dān dú duì rén gé qǐ zuò yòng , tā yǔ qí tā yīn sù gòng tóng jué dìng zhe rén gé de xíng chéng yǔ fā zhǎn 。
( wǔ ) zì rán wù lǐ yīn sù
shēng tài huán jìng 、 qì hòu tiáo jiàn 、 kōng jiān yōng jǐ chéng dù děng zhè xiē wù lǐ yīn sù dū huì yǐng xiǎng dào rén gé de xíng chéng yǔ fā zhǎn 。 yòu hěn duō yán jiū shuō míng liǎo shēng tài huán jìng duì rén gé de yǐng xiǎng 。 lìng wài qì wēn huì tí gāo mǒu xiē rén gé tè zhēng de chū xiàn pín shuài , lì rú rè tiān huì shǐ rén fán zào bù 'ān , duì tā rén cǎi qǔ fù miàn fǎn yìng , fā shēng fǎn shè huì xíng wéi 。 zǒng zhī , zì rán huán jìng duì rén gé bù qǐ jué dìng xìng de zuò yòng 。 zài bù tóng wù lǐ huán jìng zhōng , rén kě yǐ biǎo xiàn chū bù tóng de xíng wéi tè diǎn 。
( liù ) xué xiào jiào yù yīn sù
xué xiào shì yī zhǒng yòu mùdì 、 yòu jìhuà dì xiàng xué shēng shī jiā yǐng xiǎng de jiào yù chǎng suǒ , shì chéngzhǎng guò chéng zhōng zhòng yào de huán jìng yīn sù 。 jiào shī duì xué shēng de rén gé cháng jù yòu zhǐ dǎo dìng xiàng zuò yòng , yòu yán jiū biǎo míng , zài bù tóng de jiào shī de qì fēn zhōng , xué shēng cháng yòu bù tóng de xíng wéi biǎo xiàn , jiào shī de gōng zhèng xìng duì xué shēng yě yòu fēi cháng zhòng yào de yǐng xiǎng 。 ér jiào shī de qī wàng yǐn qǐ de xiào yìng chēng “ pí gé mǎ lì wēng xiào yìng ” lìng wài , xué xiào shì tóng líng qún tǐ jù jí de chǎng suǒ , tóng bàn qún tǐ cháng duì rén gé de xíng chéng qǐ dào jù dà de yǐng xiǎng 。 rèn zhī fēng gé yǔ rèn zhī néng lì de chā bié rèn zhī fēng gé shì zhǐ gè rén suǒ piān 'ài shǐ yòng de xìn xī jiā gōng fāng shì 。 rèn zhī de fāng shì zhù yào yòu : chǎng dú lì xìng hé chǎng yǐ cún xìng ; chōng dòng hé chén sī ; tóng shí xìng hé jì shí xìng 。 rèn zhī fēng gé yǔ rèn zhī néng lì shì jié rán bù tóng de gài niàn , qí chā bié shì :
( 1) néng lì shì zhǐ chéng jiù shuǐ píng ; ér fēng gé shì zhǐ rèn zhī fāng shì 。
( 2) néng lì shì zhǐ rén men néng gòu dá dào de zuì gāo xíng wéi ; ér fēng gé shì zhǐ rén men de diǎn xíng xíng wéi 。
( 3) néng lì shì yī zhǒng dān jí biàn liàng , yóu gāo dī huò hǎo huài zhī fēn ; ér fēng gé shì zhǐ yī zhǒng shuāng jí huò duō jí biàn liàng 。 wú gāo dī yǔ hǎo huài zhī fēn 。 rén gé cè yàn de fāng fǎ hěn duō 。 diǎn xíng de yòu : zì chén liàng biǎo 、 tóu shè cè yàn 、 qíng jǐng cè yàn 、 zì wǒ gài niàn cè yàn 。
1、 zì chén liàng biǎo fǎ 。 ràng bèi shì 'àn zì jǐ de yì jiàn , duì zì jǐ de rén gé tè zhì jìn xíng píng jià de yī zhǒng fāng fǎ 。 yòu míng ní sū dá duō xiāng rén gé cè yàn hé 'ài dé huá gè rén xīng qù liàng biǎo 。
2、 tóu shè cè yàn 。 yòu luó xià kè mò zì cè yàn hé zhù tí tǒng jué cè yàn 。
3、 qíng jǐng cè yàn 。 xìng gé jiào yù cè yàn hé qíng jǐng yā lì cè yàn 。
4、 zì wǒ gài niàn cè yàn 。 xíng róng cí liè biǎo fǎ 、 Q fēn lèi fǎ 。 rén gé cè yàn duō dá shù bǎi zhǒng , yóu yú qí yǐ jù de rén gé lǐ lùn bù tóng , suǒ cǎi yòng de fāng fǎ yě bù tóng 。 dàn zǒng de lái jiǎng , zhù yào fēn wéi liǎng dà lèi : yī lèi wéi jié gòu míng què de zì chén liàng biǎo ; yī lèi wéi jié gòu bù shèn míng què de tóu shè jì shù 。 yóu yú tóu shè jì shù de shí shī 、 jì fēn hé jiēguǒ jiě shì jūn tài fù zá , bù shì zhuān yè de xīn lǐ cè yàn rén yuán hěn nán zhǎng wò 。 rén gé zì chén liàng biǎo de tí liàng jiào dà , duō shù yòng yú cèliáng rén gé de ruò gān tè zhì 。 rén gé liàng biǎo zhōng rén gé diào chá biǎo hé rén gé wèn juàn shù liàng duō , shǐ yòng pín shuài gāo , guó jì hé wǒ guó cháng yòng de rén gé liàng biǎo zhù yào bāo kuò 'ài sēn kè rén gé wèn juàn (EPQ)、 kǎ tè 'ěr shí liù zhǒng rén gé yīn sù cè yàn (16PF)、 míng ní sū dá duō xiàng gè xìng diào chá biǎo (MMPI)、 jiā zhōu xīn lǐ wèn juàn (CPI)、 NEO rén gé wèn juàn (NEOPI)、 zhōng guó rén gè xìng cè liàng biǎo (CPAI)。 zhù míng de míng ní sū dá duō xiàng rén gé diào chá biǎo kě yǐ cèliáng rén gé de 10 zhǒng tè zhì , kǎ tè 'ěr shí liù zhǒng rén gé yīn sù cè yàn yòng yǐ cèliáng rén gé jié gòu de 16 zhǒng tè zhì 。 yě yòu de liàng biǎo zhǐ cè rén gé de yī gè fāng miàn , rú “ nèi wài xiàng liàng biǎo ”。 shí liù zhǒng rén gé yīn sù yīn sù A héng héng lè qún xìng :
dī fēn tè zhēng : jiān mò , gū dú , lěng mò 。
gāo fēn tè zhēng : wài xiàng , rè qíng , lè qún 。
yīn sù B héng héng cōng huì xìng :
dī fēn tè zhēng : sī xiǎng chí dùn , xué shí qiǎn bó , chōu xiàng sī kǎo néng lì ruò 。
gāo fēn tè zhēng : cōng míng , fù yòu cái shí , shàn yú chōu xiàng sī kǎo , xué xí néng lì qiáng , sī kǎo mǐn jié zhèng què 。
yīn sù C héng héng wěn dìng xìng :
dī fēn tè zhēng : qíng xù jī dòng , yì shēng fán nǎo , xīn shén dòng yáo bù dìng , yì shòu huán jìng zhī pèi 。
gāo fēn tè zhēng : qíng xù wěn dìng 'ér chéng shú , néng miàn duì xiàn shí 。
yīn sù E héng héng shì qiáng xìng :
dī fēn tè zhēng : qiān xùn , shùn cóng , tōng róng , gōng shùn 。
gāo fēn tè zhēng : hàoqiáng gù zhí , dú lì jī jí 。
yīn sù F héng héng xīng fèn xìng :
dī fēn tè zhēng : yán sù , shěn shèn , lěng jìng , guǎ yán 。
gāo fēn tè zhēng : qīng sōng xīng fèn , suí yù 'ér 'ān 。
yīn sù G héng héng yòu héng xìng :
dī fēn tè zhēng : gǒu qiě fū yǎn , quē fá fèng gōng shǒu fǎ de jīng shén 。
gāo fēn tè zhēng : yòu héng fù zé , zuò shì jìn zhí 。
yīn sù H héng héng gǎn wéi xìng :
dī fēn tè zhēng : wèi qiè tuì suō quē fá zì xìn xīn 。
gāo fēn tè zhēng : mào xiǎn gǎn wéi , shǎo yòu gù jì 。
yīn sù I héng héng mǐn gǎn xìng :
dī fēn tè zhēng : lǐ zhì de , zhuózhòng xiàn shí , zì shì qí lì 。
gāo fēn tè zhēng : mǐn gǎn , gǎn qíng yòng shì 。
yīn sù L héng héng huái yí xìng :
dī fēn tè zhēng : yǐ lài suí hé , yì yǔ rén xiāng chù 。
gāo fēn tè zhēng : huái yí , gāng bì , gù zhí yǐ jiàn 。
yīn sù M héng héng huàn xiǎng xìng :
dī fēn tè zhēng : xiàn shí , hé hū chéng guī , lì qiú tuǒ shàn hé lǐ 。
gāo fēn tè zhēng : huàn xiǎng de , kuáng fàng bù jī 。
yīn sù N héng héng shì gù xìng :
dī fēn tè zhēng : tǎn bái , zhí shuài , tiān zhēn 。
gāo fēn tè zhēng : jīng míng néng gān , shì gù 。
yīn sù O héng héng yōu lǜ xìng :
dī fēn tè zhēng : ān xiáng , chén zhe , yòu zì xìn xīn 。
gāo fēn tè zhēng : yōu lǜ yì yù , fán nǎo zì rǎo 。
yīn sù Q1 héng héng shí yàn xìng :
dī fēn tè zhēng : bǎo shǒu de , zūn zhòng chuán tǒng guān niàn yǔ xíng wéi biāo zhǔn 。
gāo fēn tè zhēng : zì yóu de , pī píng jī jìn , bù jū ní yú xiàn shí 。
yīn sù Q2 héng héng dú lì xìng :
dī fēn tè zhēng : yǐ lài , suí qún fù zhòng 。
gāo fēn tè zhēng : zì lì zì qiáng , dāng jī lì duàn 。
yīn sù Q3 héng héng zì lǜ xìng :
dī fēn tè zhēng : máo dùn chōng tū , bù gù dà tǐ 。
gāo fēn tè zhēng : zhī yǐ zhī bǐ , zì lǜ jǐn yán 。
yīn sù Q4 héng héng jǐn zhāng xìng :
dī fēn tè zhēng : xīn píng qì hé , xiánsǎn níng jìng 。
gāo fēn tè zhēng : jǐn zhāng kùn rǎo , jī dòng zhēngzhá 。
èr 、 èr yuán gè xìng yīn sù hán yì
shì yìng yǔ jiāo lǜ xíng X1:
X1=[(38 + 2×L+ 3×O+ 4×Q4) - (2×C+ 2×H+ 2×Q2)]/10
dī fēn tè zhēng : shēng huó shì yìng shùn lì , tōng cháng gǎn dào xīn mǎn yì zú , néng zuò dào suǒ qī wàng de jí zì rèn wéi zhòng yào de shì qíng 。 yě kě néng duì kùn nán de gōng zuò quē fá yì lì , yòu shì shì zhī nán 'ér tuì , bù kěn fèn dǒu nǔ lì de qīng xiàng 。
gāo fēn tè zhēng : duì shēng huó shàng suǒ yào qiú de hé zì jǐ yì yù dá chéng de shì qíng cháng gǎn dào bù mǎn yì 。 kě néng huì shǐ gōng zuò shòu dào pò huài hé yǐng xiǎng shēn tǐ jiàn kāng 。
nèi xiàng yǔ wài xiàng xíng X2:
X2=[(2×A+ 3×E+ 4×F+ 5×H)- (2×Q2+ 11)]/10
dī fēn tè zhēng : nèi qīng , qū yú dǎn xiǎo , zì zú , zài yǔ bié rén jiē chù zhōng cǎi qǔ kè zhì tài dù , yòu lì yú cóng shì jīng xì gōng zuò 。
gāo fēn tè zhēng : wài qīng , kāi lǎng , shàn yú jiāo jì , bù shòu jū shù , yòu lì yú cóng shì mào yì gōng zuò 。
gǎn qíng yòng shì yǔ 'ān xiáng jī jǐng xíng X3:
X3=[(77+ 2×C+ 2×E+ 2×F+ 2×N)- (4×A+ 6×I+ 2×M)]/10
dī fēn tè zhēng : qíng gǎn fēng fù 'ér gǎn dào kùn rǎo bù 'ān , tā kě néng shì quē fá xìn xīn , tuí sàng de lèi xíng , duì shēng huó zhōng de xì jié jiào wéi hán xù mǐn gǎn , xìng gé wēn hé , jiǎng jiū shēng huó yì shù , cǎi qǔ xíng dòng qián zài sān sī kǎo , gù lǜ tài duō 。
gāo fēn tè zhēng : fù yòu shì yè xīn , guǒ duàn , gāng yì , yòu jìn qǔ jīng shén , jīng lì chōng pèi , xíng dòng xùn sù , dàn cháng hū shì shēng huó shàng de xì jié , zhǐ duì míng xiǎn de shì wù zhù yì , yòu shí huì kǎo lǜ bù zhōu , bù jì hòu guǒ , mào rán xíng shì 。
qiè nuò yǔ guǒ duàn xíng X4:
X4=[(4×E+ 3×M+ 4×Q1+ 4×Q2)- 3×A+ 2×G)]/10
dī fēn tè zhēng : qiè nuò , shùn cóng , yǐ lài bié rén , chún jié , gè xìng bèi dòng , shòu rén qū shǐ 'ér bù néng dú lì , wéi huò qǔ bié rén de huān xīn huì shì shì qiān jiù 。
gāo fēn tè zhēng : guǒ duàn , dú lì , lù fēng máng , yòu qì bó , yòu gōng jī xìng de qīng xiàng , tōng cháng huì zhù dòng dì xún zhǎo kě yǐ shī zhǎn zhè zhǒng xíng wéi de huán jìng huò jī huì , yǐ chōng fēn biǎo xiàn zì jǐ de dú chuàng néng lì , bìng cóng zhōng qǔ dé lì yì ;
xīn lǐ jiàn kāng yīn sù Y1:
Y1=C+ F+ (11- O)+ (11- Q4)
dī yú 12 fēn zhě jǐn zhàn rén shù fēn pèi de 10%, qíng xù bù wěn dìng de chéng dù pō wéi xiǎn zhù 。
zhuān yè yòu chéng jiù zhě de rén gé yīn sù Y2:
Y2=Q3×2+ G×2+ C×2+ E+ N+ Q2+ Q1
píng jūn fēn wéi 55, 67 yǐ shàng zhě yìng yòu qí chéng jiù 。
chuàng zào lì qiáng zhě de rén gé yīn sù Y3:
Y3=(11- A)×2+ B×2+ E+ (11- F)×2+ H+ I×2+ M+ (11- N)+ Q1+ Q2×2
biāo zhǔn fēn gāo yú 7 zhě shǔ yú chuàng zào lì qiáng zhě de fàn wéi , yìng yòu qí chéng jiù 。
chuàng zào néng lì yuán shǐ fēn zhuǎn huà biāo zhǔn fēn : 15- 62; 63- 67; 68- 72; 73- 77; 78- 82; 83- 87; 88- 92; 93- 97; 98- 102; 103- 150 de biāo zhǔn fēn fēn bié shì 1; 2; 3; 4; 5; 6; 7; 8; 9; 10。
zài xīn huán jìng zhōng yòu chéngzhǎng néng lì de rén gé yīn sù Y4:
Y4=B+ G+ Q3+ (11- F)
píng jūn zhí wéi 22 fēn , bù zú 17 fēn zhě jǐn zhàn fēn pèi rén shù de 10% zuǒ yòu , cóng shì zhuān yè huò xùn liàn chéng gōng de kě néng xìng jí xiǎo 。 25 fēn yǐ shàng zhě , zé yòu chéng gōng de xī wàng 。 rén gé xīn lǐ xué shì xīn lǐ xué de yī gè zhòng yào fēn zhī 。 zài tā jīng lì liǎo jìn yī gè shì jì de chéngzhǎng , yòu yào miàn lín yī gè xīn shì jì de tiǎo zhàn shí , wǒ men xī wàng zhǎn wàng tā de wèi lái , ér zhè bì rán lí bù kāi duì tā de guò qù hé xiàn zài zuò chū xiàn shí de píng gū 。 1 rén gé xīn lǐ xué mù qián cún zài de wèn tí
jìn guǎn rén gé xīn lǐ xué céng jīng yòu guò guāng huī de guò qù , gè dà xīn lǐ xué liú pài rú jīng shén fēn xī 、 xíng wéi zhù yì 、 rén běn zhù yì 、 rèn zhī lǐ lùn děngdōu céng zài rén gé xīn lǐ xué de yuán dì zhōng zhēng qí dǒu yán , dàn xiàn zài de rén gé xīn lǐ xué què zǎo yǐ shī qù liǎo wǎng rì de guāng cǎi , shèn zhì yòu fēn huà wǎ jiě de wēi xiǎn 。 nà me tā de wèn tí jiū jìng chū zài nǎ 'ér ní ?
McClelland yǐ TAT yán jiū chéng jiù dòng jī wén míng yú shì de rén gé xīn lǐ xué jiā , rèn wéi dāng qián de rén gé xīn lǐ xué yòu sì gè tè zhēng : dì yī , rén gé dà tǐ shàng réng rán shì duì zì wǒ yìn xiàng de yán jiū 。 zhè shì zhēn duì rén gé yán jiū fāng fǎ 'ér yán 。 mù qián tā réng yǐ zì wǒ bào gào wéi zhù ; dì 'èr , dāng qián de rén gé yán jiū réng rán jī běn shàng zhǐ shè jí yì shí de huò rèn zhī de biàn liàng ; dì sān , rén gé yán jiū yuǎn wèi chéng wéi yī mén rì yì jī lěi de kē xué , ér zhǐ shì zhòng duō fēn sǎngōng zuò de zǒng chēng 。 tā shuō měi gè rén sì hū gèng zuì xīn yú tí chū yī gè xīn tú jìng 。 dì sì , yǔ xīn lǐ xué de qí tā hěn duō yán jiū yī yàng , rén gé yán jiū hái zhù yào jí zhōng zài guò chéng shàng , ér bù shì nèi róng 。 xīn lǐ xué hái shì yī mén yán jiū “ ing” de kē xué 。
liú zhào yǒng zài tán dào rén gé xīn lǐ xué de lǐ lùn xiàn zhuàng shí yě rèn wéi , dāng qián chuán tǒng de rén gé lǐ lùn bìng wèi sǐ qù , ér yòu chǎn shēng liǎo gèng duō de xīn de rén gé lǐ lùn , dàn yòu quē fá néng zhěng hé qián rén zī liào 、 jìn yī bù zhǐ dǎo yán jiū de rén gé lǐ lùn 。
Epstain rèn wéi rén gé xīn lǐ xué shuāi luò de yuán yīn bù zài yú tā tài xiá 'ài , ér shì tā méi yòu yī gè dà de rén gé lǐ lùn kě yǐ yòu xiào dì yǔ jīng diǎn lǐ lùn jìng zhēng 。 [3, 4] rén gé yòu shēng lǐ lèi xíng hé xīn lǐ lèi xíng liǎng lèi 。 shēng lǐ lèi xíng fēn lèi rú gǔ xī là tǐ yè de qì zhì fēn lèi 、 zhōng guó gǔ dài yīn yáng 25 rén fēn lèi 、 E. kè léi qí mò de tǐ xíng fēn lèi děng 。 xīn lǐ lèi xíng fēn lèi rú róng gé bǎ rén fēn wéi wài qīng hé nèi qīng liǎng lèi ; E. shī pǔ lán gé 'ěr bǎ rén gé fēn wéi lǐ lùn 、 jīng jì 、 yì shù 、 shè huì 、 zhèng zhì 、 zōng jiào 6 xíng 。 zhè xiē shì gēn jù rén de sī xiǎng 、 qíng gǎn 、 gǎn jué 、 yì zhì děng tè diǎn lái huàfēn de 。
yòu dài biǎo xìng de rén gé lǐ lùn fēn lèi
① tè zhì lǐ lùn bǎ rén gé dāng zuò xǔ duō gè bié tè diǎn de zǔ hé 。 rèn wéi duì yī gè rén de miáo shù rú néng què shí dài biǎo cǐ rén zài mǒu zhǒng qíng jìng xià de xíng wéi tè diǎn , tā yě yù shì zài lìng wài de chǎng hé xià tā jiāng huì zěn yàng biǎo xiàn 。 zhè zhǒng xíng wéi de yī zhì xìng hé qīng xiàng xìng kě gài kuò wéi mǒu rén de rén gé jié gòu , jí tè zhì , tā shì rén gé zuì jī běn de cèliáng dān yuán , yě shì xíng wéi bù tóng yú tā rén yòu xiāng sì yú tā rén de yuán yīn 。② jīng shén fēn xī rén gé lǐ lùn chuàng shǐ rén S. fú luò yī dé bǎ rén de xīn lǐ fēn wéi yì shí hé wú yì shí liǎng bù fēn 。 yì shí zhǐ zhàn xīn lǐ shēng huó de xiǎo bù fēn , shì qiǎn céng de jīng yàn bù fēn ; wú yì shí shì shēn céng de 、 gèng zhòng yào de bù fēn , duì rén de sī xiǎng hé xíng wéi qǐ zhù dǎo hé jué dìng de zuò yòng 。 fú luò yī dé rèn wéi rén gé shì yī dòng lì zǔ zhì , qí néng liàng de lái yuán shì “ lǐ bǐ duō ” ( jí xìng lì )。 xīn lǐ xìng yù de fā zhǎn jiē duàn yě jiù shì rén gé de fā zhǎn jiē duàn 。 rèn hé jiē duàn de fā zhǎn zǔ zhǐ huò tíng zhì dū huì duì gè tǐ de rén gé chǎn shēng chí xù de hòu xiào 。 fú luò yī dé guòfèn qiáng diào rén gé de běn néng hé shēng wù fāng miàn , shòu dào qí tā xīn jīng shén fēn xī lùn zhě de pī píng hé xiū zhèng 。 tā men qiáng diào shè huì jí wén huà yīn sù de jué dìng xìng yǐng xiǎng , bèi chēng wéi jīng shén fēn xī “ shè huì wén huà lì shǐ xué pài ”。③ xiàn xiàng xué rén gé lǐ lùn bǎ zhù yì lì jí zhōng zài gè rén de dāng qián hé wèi lái 。 rú C. luó jié sī qiáng diào rén de gōng néng de wán shàn xìng ; A. mǎ sī luò de rén de zì wǒ shí xiàn guān diǎn děng 。 tā mendōu qiáng diào gè rén shì rú hé zhī jué hé jiě shì shì wù de , dū zhòng shì gè tǐ duì shì jiè de dú yòu de guān diǎn 。 rén gé : yī bān lái shuō , zhù yào shì zhǐ rén suǒ jù yòu de yǔ qí tā rén xiāng qū bié de dú tè 'ér wěn dìng de sī wéi fāng shì hé xíng wéi fēng gé 。 renge(gexing)
rén gé ( gè xìng )
personality
gè rén de xīn lǐ miàn mào huò xīn lǐ “ gé jú ”, jí gè rén de yī xiē yì shí qīng xiàng yǔ gè zhǒng wěn dìng 'ér dú tè de xīn lǐ tè xìng de zǒng hé 。 rén gé ( gè xìng ) shì zài gè tǐ shì yìng huò gǎi biàn huán jìng de huó dòng 、 shí jiàn guò chéng zhōng xíng chéng hé biǎo xiàn chū lái de 。 rén gé ( gè xìng ) shì gè tǐ yǔ xiàn shí tè dìng guān xì de fǎn yìng 。 rén gé ( gè xìng ) shì xǔ duō xué kē de yán jiū duì xiàng , tā men gè zì cóng bù tóng de jiǎo dù yán jiū tā 。 xīn lǐ xué yán jiū rén gé ( gè xìng ) de xīn lǐ tè xìng ( néng lì 、 xìng gé děng ) de shí zhì hé guī lǜ 。
rén gé ( gè xìng ) de gài niàn rén gé ( gè xìng ) (Personality) yī cí lái yuán yú lā dīng wén de “ Persona” , yì wèi yǎn yuán suǒ dài de “ miàn jù ”; hòu lái yǐn shēn wéi rén wù 、 juésè jí qí nèi xīn de tè zhēng , jí qí xīn lǐ miàn mào 。
rén gé yǔ gè xìng dōuyòu guǎng yì hé xiá yì zhī fēn 。 cóng guǎng yì shàng shuō , rén gé yǔ gè xìng shì tóng yì cí , èr zhě jūn zhǐ gè rén de yī xiē yì shí qīng xiàng yǔ gè zhǒng wěn dìng 'ér dú tè de xīn lǐ tè xìng de zǒng hé , jí gè rén de xīn lǐ miàn mào 。
xiá yì de rén gé tōng cháng shì zhǐ gè rén de yī xiē yǔ yì shí qīng xiàng xìng xiāng lián de qì zhì 、 xìng gé 、 àihào děng de zōng hé biǎo xiàn , rú nèi xiàng huò wài xiàng 、 dú lì xìng huò yǐ cóng xìng děng 。 yòu shí , shèn zhì jǐn zhǐ gè rén de pǐn dé 、 cāo xíng 。 suǒ yǐ , yòu rén cháng bǎ rén gé kàn zuò xìng gé (Character) de tóng yì cí 。 rú 'ōu zhōu de xīn lǐ xué jiā jiù xǐ huān yòng Character yī cí lái biǎo shì rén gé 。 dàn shì , jiào duō de xīn lǐ xué jiā rèn wéi , xìng gé jǐn jǐn shì rén gé de zhòng yào zǔ chéng bù fēn zhī yī , shì gè rén zài duì xiàn shí de tài dù hé xíng wéi fāng shì zhōng biǎo xiàn chū lái de wěn dìng de xīn lǐ tè xìng 。 tā jì bāo hán yǔ yì shí qīng xiàng zhí jiē guān lián jù yòu dào dé píng jià yì yì de tè xìng , rú guāng míng lěi luò 、 jiàn yì yǒng wéi 、 zhù rén wéi lè huò kǒu shì xīn fēi 、 míng zhé bǎo shēn 、 xìng zāi lè huò děng ; yě bāo hán yǔ xíng wéi fāng shì jǐn mì guān lián de zhōng xìng de tè xìng , rú huó pō 、 jū jǐn 、 guǒ duàn 、 yóu yù 、 jī mǐn děng 。
xiá yì de gè xìng tōng cháng shì zhǐ gè rén xīn lǐ miàn mào zhōng yǔ gòng xìng xiāng duì de gè bié xìng (Individuality), jí gè rén dú yòu de xīn lǐ tè xìng 。
zhōng guó xīn lǐ xué jiā yī bān rèn wéi , zuò wéi kē xué gài niàn , bǎ rén gé hé gè xìng kàn zuò tóng yì cí bìng zuò guǎng yì de lǐ jiě shì qiàdàng de 。 yīn wéi xiá yì rén gé huò gè xìng suǒ zhǐ de fàn chóu , yǐ jīng yòu zhuān mén de shù yǔ ( rú xìng gé 、 pǐn dé 、 gè bié chā yì děng ) yú yǐ gài kuò liǎo 。
zài měi guó , qì jīn hái méi yòu yī gè què qiē 'ér bèi gōng rèn de rén gé dìng yì 。 xīn lǐ xué jiā M.H. pǔ lín sī 1924 nián tí chū , rén gé shì gè zhǒng yǔ shēng jù lái de shǔ xìng 、 chōng dòng 、 qīng xiàng 、 yù qiú yǔ běn néng yǐ jí jiè jīng yàn xí dé de shǔ xìng yǔ qīng xiàng de zǒng hé 。 xīn lǐ xué jiā 、 xíng wéi zhù yì diàn jī rén J.B. wò sēn 1930 nián rèn wéi : rén gé nǎi shì wǒ men suǒ yòu de gè zhǒng xí guàn xì tǒng de zuì zhōng chǎn wù 。 chí yīn sù fēn xī guān diǎn de tè xìng lùn zhě xīn lǐ xué jiā J.P. jí 'ěr fú dé (1959) zhòng shì rén gé jié gòu de zhěng hé yǔ dú tè xìng , rèn wéi rén gé shì yóu gè tǐ jiān yòu suǒ bù tóng de 、 kě biàn rèn qiě jiào chí jiǔ de gè lèi tè xìng ( rú xū yào 、 xīng qù 、 tài dù 、 qì zhì 、 néng lì 、 xíng tài jí shēng lǐ děng ) gòu chéng de dú tè mó shì 。 xīn lǐ xué jiā G.W. ào 'ěr bō tè zé zài 1961 nián tí chū rén gé shì gè tǐ nèi bù guī dìng yī gè rén de dú tè de xíng wéi yǔ sī kǎo de xīn shēn xì tǒng de dòng lì xìng zǔ zhì de kàn fǎ 。 suǒ yòu zhè xiē kàn fǎ , dū gè cóng yī gè cè miàn qù jiē shì rén gé de shí zhì , dàn tā men jūn wèi néng cóng shè huì zhì yuē xìng yǔ zhù kè guān tǒng yī xìng de jiǎo dù qù shuō míng wèn tí 。
zài sū lián , xīn lǐ xué jiā С.Л. lǔ bīn shí tǎn 、 Н. □ . duō bù léi níng děng duì gè xìng ( jí rén gé ) tí chū :“ gè xìng shì zài rén tóng zhōu wéi shì jiè de xiāng hù zuò yòng zhōng xíng chéng de ”, yǔ “ zuò wéi guān xì de yì shí ”、“ yì xiàng ”、“ dòng jī ” yǐ jí “ wú yì shí de qīng xiàng ” xiāng lián xì de , gè zhǒng xiāng hù zhì yuē de “ xīn lǐ tè xìng ( tè bié shì xìng gé hé néng lì de tè xìng ) de zǒng hé ”。 bìng qiě rèn wéi , gè xìng jì yòu dòng lì xìng ( jí kě biàn xìng ), yě yòu xiāng duì wěn dìng xìng ; jì yòu rén de gòng tóng xìng , yě yòu gè tǐ de dú tè xìng ; gè xìng yī dàn xíng chéng jiù chéng wéi jiē shòu wài bù yǐng xiǎng de “ nèi bù tiáo jiàn ”, bìng zhì yuē zhe zì jǐ de xīn lǐ xiào yìnghè xíng wéi fāng shì 。 zhè xiē chǎn shù , fù yòu qǐ fā xìng , qiě jiào yòu shēn dù 。 dàn sū lián yī xiē xīn lǐ xué jiā rèn wéi shì xiàn zài hái méi yòu zú gòu de jù tǐ yán jiū cái liào néng chǎn míng zhè yī wèn tí , suǒ yǐ qì jīn hái bù kě néng tí chū yī gè míng què de gè xìng ( jí rén gé ) dìng yì 。
rén gé ( gè xìng ) de xīn lǐ jié gòu rén gé ( gè xìng ) bāo hán nǎ xiē xīn lǐ chéngfèn , yǐ shénme fāng shì gòu chéng wéi tǒng yī tǐ de , zhè shì rén gé xīn lǐ xué jiā cháng qī yǐ lái lì qiú jiě dá de wèn tí 。 zhè gè wèn tí de jiě jué bù jǐn yòu lì yú què dìng rén gé cèliáng hé n.: character, individuality, lot, person, personality, selfhood, spirit, swear by, character; personality, human dignity, characteristics and qualities of a person seen as a whole n. personnalité, caractère gè rén tè zhǐ , gè xìng , gè bié de tè xìng xīn lǐ zhàng 'ài shuāngchóng rén gé jīng shén fēn xī bǎi kē dà quán pǐn zhì chéng gōng lì zhì dào dé pǐn dé cí yǔ jiě shì cí huì cí diǎn hàn yǔ jiǎn jiè xuān yán lián hé guó jí bìng xīn lǐ xué xīn lǐ zī xún xīn lǐ zhì liáo rén jì guān xì cí yǔ jiě shì tóu yǐng xīn lǐ yǐng zǐ rì běn kǒng bù xiǎo shuō shā rén shǒu duàn fǎ lǜ fǎ xué quán lì fǎ lǜ shù yǔ gèng duō jiēguǒ ...