|
《jiǔ rì qí shān dēng gāo The ninth day of the ninth noon, a festival on the lunar calendar Qi Mountain ascend》 |
shīrén: dù mù Du Mu
 九日齐山登高
chén shì nán féng kāi kǒu xiào， jú huā xū chā mǎn tóu guī。
dàn jiāng mǐng dǐng chóu jiā jié， bù yòng dēng lín hèn luò huī。
gǔ wǎng jīn lái zhǐ rú cǐ， niú shān hé bì dú zhān yī。 |
|
jiǔ rì qí shān dēng gāo
zuò zhě： dù mù
jiāng hán qiū yǐng yàn chū fēi， yǔ kè xié hú shàng cuì wēi。
chén shì nán féng kāi kǒu xiào， jú huā xū chā mǎn tóu guī。
dàn jiāng mǐng dǐng chóu jiā jié， bù yòng dēng lín hèn luò huī。
gǔ wǎng jīn lái zhǐ rú cǐ， niú shān hé bì dú zhān yī。
【 quán bù zhù shì】
1. jiǔ rì： jiǔ yuè jiǔ rì chóngyáng jié。 qí shān： jīn 'ān huī shěng guì chí xiàn dōng nán。
2. cuì wēi： zhǐ qīng cuì yǎn yìng de shān yāo shēn chù， yì zhǐ bàn shān yāo。 jú huā： cǐ 'àn yòng diǎn gù。
3. chén shì jù：《 zhuāng zǐ》： " shàng shòu bǎi suì， zhōng shòu bā shí， xià shòu liù shí， chú bìng shòu sǐ sàng yōu huàn， qí zhōng kāi kǒu 'ér xiào zhě， yī yuè zhī zhōng， bù guò sì wǔ rì 'ér yǐ yǐ。 " cǐ yán rén shēng huān xiào jì nán dé， zé gèng yìng shàn zì kuān wèi， duō fāng kāi jiě， qièbù kě duì yī xiē fán nǎo shì guò yú guà huái。
4. jú huā jù：《 yì wén lèi jù》 juàn sì yǐn《 xù jìn yáng qiū》： " táo qián cháng jiǔ yuè jiǔ rì wú jiǔ， zhái biān jú cóng zhōng zhāi jú yíng bǎ， zuò qí cè， jiǔ liú， jiàn bái yī zhì， nǎi wáng hóng sòng jiǔ yě。 jí biàn jiù zhuó， zuì 'ér hòu guī。 "
5. mǐng dǐng： dà zuì。
6. niú shān：《 yàn zǐ chūn qiū · nèi piān jiàn shàng》： "（ qí） jǐng gōng yóu yú niú shān， běi lín qí guó chéng 'ér liú tì yuē： ' ruò hé pāng pāng qù cǐ 'ér sǐ hū？ ' ài kǒng、 liáng qiū jù jiē cóng 'ér qì。 " niú shān， zài jīn shān dōng lín zī。
【 yì wén】
jiāng shuǐdào yìng qiū yǐng dà yàn gāng gāng nán fēi，
yuē péng yǒu xié jiǔ hú gòng dēng fēng luán cuì wēi。
chén shì fán rǎo píng shēng nán féng kāi kǒu yī xiào，
jú huā shèng kāi zhī shí yào chā mǎn tóu 'ér guī。
zhǐ yìng zòng qíng tòng yǐn chóu dá chóngyáng jiā jié，
bù bì huái yōu dēng lín tàn hèn luò rì yú huī。
rén shēng duǎn zàn gǔ wǎng jīn lái zhōng guī rú cǐ，
hé bì xiàng qí jǐng gōng duì zhe niú shān liú lèi。
【 shǎng xī】
cǐ shī yǐ kuàng dá（ shèn zhì tuí fèi） zhī yì lái xiāo jiě rén shēng duō yōu、 shēng sǐ wú cháng de bēi 'āi。 qǐ 'èr jù xīng jì gāo yuǎn， yǐ gāo qiū xiě gāo qíng， pō xiǎn míng shì fēng fàn。 sān sì jù jí yǐn gǔ míng shì zhuāng zhōu、 táo qián yǐ wéi jiě shì。 hòu sì jù zhí yán zòng yǐn xiāo yōu、 kuàng dá chǔshì， bù bì yōu shēng shāng shì。 jù shuō shī zhōng de " kè " shì shī rén zhāng hù。 cǐ shī fēng gé jì shuǎng lì jùn jiàn， yòu hán sī qī cè， yīn 'ér dú lái pō jué dùn cuò diē dàng， fēng shén yáo yè。
zhè shǒu shī shì táng wǔ zōng huì chāng wǔ nián（ 845） dù mù rèn chí zhōu cì shǐ shí de zuò pǐn。 “ jiāng hán qiū yǐng yàn chū fēi， yǔ kè xié hú shàng cuì wēi。 ” chóngyáng jiā jié， shī rén hé péng yǒu dài zhe jiǔ， dēng shàng chí zhōu chéng dōng nán de qí shān。 jiāng nán de shān， dào liǎo qiū tiān réng rán shì yī piàn piǎo qīng sè， zhè jiù shì suǒ wèi cuì wēi。 rén men dēng shān， fǎng fó shì dēng zài zhè yī piàn kě 'ài de yán sè shàng。 yóu gāo chù xià wàng jiāng shuǐ， kōng zhōng de yī qiē jǐng sè， bāo kuò chū fēi lái de dà yàn de shēn yǐng， dū yìng zài bì bō zhī zhōng， gèng xiǎn dé qiū tiān shuǐ kōng de chéng sù。 shī rén yòng“ hán” lái xíng róng jiāng shuǐ fǎng fó bǎ qiū jǐng bāo róng zài zì jǐ de huái bào lǐ， yòng“ cuì wēi” zhè yàng měi hǎo de cí lái dài tì qiū shān， dū liú lù chū duì yú yǎn qián jǐng wù de yú yuè gǎn shòu。 zhè zhǒng jié rì dēng lín de yú yuè， gěi shī rén sù lái yì yù bù shū de qíng huái， zhù rù liǎo yī gǔ xīng fèn jì。“ chén shì nán féng kāi kǒu xiào， jú huā xū chā mǎn tóu guī。” tā miàn duì zhe qiū tiān de shān guāng shuǐ sè， liǎn shàng fú qǐ liǎo xiào róng， xīng zhì bó bó dì zhé xià mǎn bǎ de jú huā， jué dé yīnggāi chā gè mǎn tóu guī qù， cái bù gū fù zhè yīcháng dēng gāo。 shī rén yì shí dào， chén shì jiān xiàng zhè yàng kāi kǒu yī xiào， shí zài nán dé， zài zhè zhǒng xīn jìng zhī pèi xià， tā xiàng shì quàn kè， yòu xiàng shì quàn zì jǐ：“ dàn jiāng mǐng dǐng chóu jiā jié， bù yòng dēng lín hèn luò huī” ── zhēn qǐ jiǔ lái hē bā， zhǐ guǎn yòng mǐng dǐng dà zuì lái chóu dá zhè liáng chén jiā jié， wú xū zài jié rì dēng lín shí wéi xī yáng xī xià、 wéi rén shēng chí mù 'ér gǎn kǎi、 yuàn hèn。 zhè zhōng jiān sì jù gěi rén yī zhǒng gǎn jué： shī rén sì hū xiǎng yòng 'ǒu rán de kāi xīn yī xiào， yòng jié rì de zuì jiǔ， lái yǎn gài hé xiāo shì cháng qī jī zài nèi xīn zhōng de yù mèn， dàn yù mèn réng rán cún zài zhe， chén shì zhōng guī shì nán dé yī xiào， luò huī bì jìng jiù zài yǎn qián。 yú shì， shī rén jìn yī bù 'ān wèi zì jǐ：“ gǔ wǎng jīn lái zhǐ rú cǐ， niú shān hé bì dú zhān yī？” chūn qiū shí， qí jǐng gōng yóu yú niú shān， běi wàng guó dū lín zī liú lèi shuō：“ ruò hé pāng pāng qù cǐ 'ér sǐ hū！” shī rén yóu yǎn qián suǒ dēng chí zhōu de qí shān， lián xiǎng dào qí jǐng gōng de niú shān zhuì lèi， rèn wéi xiàng“ dēng lín hèn luò huī” suǒ gǎn shòu dào de nà zhǒng rén shēng wú cháng， shì gǔ wǎng jīn lái jìn jiē rú cǐ de。 jì rán bìng fēi jīn shì cái yòu cǐ hèn， yòu hé bì xiàng qí jǐng gōng nà yàng dú zì shāng gǎn liú lèi ní？
yòu rén rèn wéi zhè shǒu shī shì jiāng“ yì yù zhī sī yǐ kuàng dá chū zhī”， cóng shī zhōng de què kě yǐ kàn chū qíng huái de yù jié， dàn shī rén dǎo bù yī dìng shì gù yì yòng kuàng dá de huà， lái biǎo xiàn tā de kǔ mèn， ér shì zài dēng gāo shí jiāo zhì zhe yì yù hé xīn xǐ liǎng zhǒng qíng xù。 shī rén zhù guān shàng wèi cháng bù xiǎng yòng jié rì dēng gāo de kuài wèi lái pái qiǎn yì yù。 piān zhōng“ xū chā”、“ dàn jiāng”、“ bù yòng” yǐ jí“ hé bì” děng cí yǔ de yùn yòng， dōukě yǐ qīng chǔ dì ràng rén gǎn shòu dào shī rén qíng gǎn shàng de zhēngzhá。 zhì yú shí jì shàng bìng méi yòu zhēn zhèng cóng yì yù zhōng zhēngzhá chū lái， nà shì lìng yī huí shì。
shī rén de chóu mèn hé yǐ nà yàng shēn、 nà yàng nán yǐ qū qiǎn ní？ chú liǎo yīn wéi dù mù zì jǐ huái yòu hěn gāo de bào fù 'ér zài wǎn táng de zhèng zhì huán jìng zhōng nán yǐ dé dào shī zhǎn wài， hái yǔ zhè cì hé tā tóng yóu de rén， yě jiù shì shī zhōng suǒ chēng de“ kè” yòu guān。 zhè wèi“ kè” bù shì bié rén， zhèng shì shī rén zhāng hù， tā bǐ dù mù niánzhǎng， ér qiě shī míng zǎo zhù。 mù zōng shí lìng hú chǔ shǎng shí tā de shī cái， céng shàng biǎo tuī jiàn， dàn yóu yú shòu dào yuán zhěn de pái yì， wèi néng jiàn yòng。 zhè cì zhāng hù cóng jiāng sū dān yáng tè dì gǎn lái bài wàng dù mù。 dù mù duì tā de bèi yí qì shì tóng qíng de， wéi zhī fèn fèn bù píng。 yīn cǐ shī zhōng de yì yù， shí jì shàng bāo hán liǎo liǎng gè rén huái cái bù yù、 tóng bìng xiāng lián zhī gǎn。 zhè cái shì shī rén wú lùn zěn yàng lì qiú kuàng dá， ér jīng shén shǐ zhōng bù jiā de shēn kè yuán yīn。
shī rén de kuàng dá， zài yǔ yán qíng diào shàng biǎo xiàn wéi shuǎng lì háo dàng； shī rén de yì yù， biǎo xiàn wéi“ chén shì nán féng kāi kǒu xiào”、“ bù yòng dēng lín hèn luò huī”、“ niú shān hé bì dú zhān yī” de qī cè dī huí， chóu qíng fú qù yòu lái， yù pái qiǎn yù wú néng wéi lì。 zhè liǎng fāng miàn de jié hé， shǐ shī xiǎn dé shuǎng kuài jiàn bá 'ér yòu hán sī qī cè。 |
